PRISCIANI GRAMMATICI CAESARIENSIS.DE VOCE. PHILOSOPHI definiunt vocem effe aerem temuffitmm ftfhtm,uel fiuwm fenfibile ut ritum, idefl quod propria auribu s accidit* Et p efl prior definitio ii fubfhtntia fiumpta, Altera nero d notione quam graa ivvotav dicunt Jnoc efl ab accidentibus -Accidit enimuod auditus quantum in ipfia efl* Vedi autem differentia fiunt quatitor, arti culato. ,m articulata fit ter ata, illiterata. A r ticulata efl qua coarguta , hoc efl copulata cum aliquo fienfiu mentis eius qui loquitur, profertur* Inarticulata ejl contraria, qua a nui lo proficifettur affccfht mentis* Litterata efl qua ficribipotefl. I J- literafa qua ficnbi nbpot . r nuenimtur igitur quadam uocesarticn lata, qua & feribi poffitnt, & intellig,ut Arma uirtemq; cano* Quadam qua no peffunt feribi, mtelligiinturth, ut fibili heminu & gemitus, ha enm uoces quamus fenfiu.m alique fignificent proferentis eas, feribi tn no poffiint* Ali# uero funt qua quantus feribantur, tn inarticulata dicuntur, cum nihil fignificent, ut coax,cr a* baseni uoces quanquam intelliginuis de qua fint noluere proferte, tamen in articulata dicutur,qma uoxfut fuperius dixi){marticulata efl, qua a Milio affvfhe profiafdtur. A lia funt inarticulata & illitterd * ta,qua nec feribi pofjunt nec mtelligj,ut fl repi tus, mugitur , & his fimilia- Scire autem debemus , quod has quatuor fpecies uocum p- fidunt quatuor fuperiores differentia generaliter uoct aeddentes, bi na per fingulas inuictm coeuntes * Vox autem didht efl uel d Uo* cctndo,utduxd ducendo, Uel ccto rojfioxco jsoco. ut quibufda placet* bE L r fl pars minima uods compofita,hoc efi l uods qua conflant compofitione litterarii, minima autem quantum ad totam comprchenfionem uoaslitterata,ad hanc enim etiam produrtauoctiles hreuiffima partes in ueniuntur , uel quod omnium efl breuifjimum eorum quzdiuidi pof funt, id quod diuidi non potefl* Vcffumus & fic definire* Litte ra e nox qua feribi poteft mdiuidua-uicitur autem littera uel qudfi . 5 lenter d, eo quod U<gndi iter prabeat,ue[ a tuaris (ut quilufda pia cet)qubdplerunq>in caratis tabulis antiqui fcrilerc [oletans , & pojha delere- Litteras aut, etiam elementorum uocdbulo nuncu pauerunt,ad fimlitudmem mundi elementorum- Sicut enim illa coeutia omne cor fu* perficiunt, fic etia ha conimfia litterale vocem quafi corpus aliquod componunt yuel magis nere corpus na fi acr corpus eji, & nox qua ex aere icdo confiat, corpus ejfie cflenditur , quippe cum& tangit aurem, & tripartito diuiditur, quod eji finit corpo ris}hoc eji tu altitudinem, latitudinem, longitudine myunde ex omni parte potefi audiri- Vraterea tamen fingula syllabe altitudine qui¬ dem habent m tenore, craffimdinem nero ct latitudinem in fpiritu f longitudinem inttmporc- Littera igtut eji ricta elementi}& uclut imagp quadam uocis litterata, qua cogmfidtur ex qualitate & <fti tute figura linearu-Hoc ergo mterefl inter elementa, & litteras, quod elementa proprie dicuntur ipfie pronundationes - n 'ota autem carit littera- Abufiue tamen & elementa pro litteris, & littera pro ele* mentis uoatntur . Cum enim dicimus non poffie conflare m eadem fiyl labd-K,ante.V, no de litteris dicimus, fid de pronuntiatione earum- nam quantum ad ficripturam poffunt coninng,non tamen etia enu- ciari,nifiipojlpofita-R, ut princeps, sunt igitur figura litterarum quibus nos utimur- XXUI- ipfie uero promnciationes earu multo amplior es. Quippe cum fingula uocules denos mueniantur habentes fionosyuel plures, ut putaa, littera breuis quatuor halet fimi differentias, cum habet afrirationem, acuitur uelgrauatur,& rurfus cum fime aft iratio e acuitur uelgraudtur, ut habeo habemus, abeo abimus- Longt uero eadem fex modis fionat, cum habet afpiratio - nem,& acuitur uelgrauatur,ueldrcunfleCHtur, ut hamis hdmoru hamus - E t rurfits cum fine afpiratione acuitur uelgrauatur ucl ctr cunflecntur ,ut dra ararum dra - Similiter ali* uoatles pofjimt pro ferri- Vraterea tatnen-i, &.u, uoatles }quando media ; fiunt alternos inter fie fionosuidetur con funder e ytefk bonatofiut uir.u,ut optumus, Eti, quidem quando poft-u, confortantem loco digamma- V,fi<n<fhm Aeolia ponitur breuisyfequcnte.d,uel.m,uel.r,ucl.t, Uelx, fonum-y, gracauidetur habere, ut uideo,um, uirtus , uitium, uix-v, autem qudnuts contraftum eundem tamen fimum, hoc efi y, habet, inter q} &-efueLiyHela,diphthongum pofltum , ut que quis qua- tenon inter. gt& ea fidem uoatles,cmi in una fiyl laba fic imenitur,ut pin- gtefanguisfiingtta - In confortantibus etiam fiunt differentia plures, trdnfeuntmm in alias confortantes & non tr an femtium, quippe di - uerfie firmi potefiatis . ’L tL a iij Ccidit igitur litterae nomen figura, poteffas-Uomen uefo a ti. a.b.c. Et fiunt mdechna ilia, tam apud gr aecos eleme- torum nomina , qudm apud latinos.siuc p a barbaris inuenta dicuntur, fiue p fimplicra haec Z7‘ fktlilia effe debent, qudfi fundamentum omnis do firmae nnmvbile , fine p nec aliter apud iatmos poterat effe, cum a fias uoabus uocztles nominen¬ tur, Saniuocal es uero in fe de finant, Mutae autem a fi incipientes uo- atli terminetur, quas fiflefkts fignificzttio quocp nominum una eud- nefcit.v ocdlcs igitur (ut difhtm efi) per fi prolatae nomen fuuofien => dunt.Semiuocrtles uero ab. e, incipientes , &in je ter minantes. A bfip x, que fola ab. i, incipit per anafirophen gracct nominis. xi. quia ne ceffe fuit, cum fit fiemtuocalts , d uoath vnapere,Zjin fe terminare . quae.x,nou\ffimcd latinis afjumptaypofi omnes ponitur litter as,qbus , latina * dichones egent p autem ab. i, incipit eius nomen, ofhmdit eti - », am Sergius in Commento quod fcripfitm Donatum kisuer bis. Sunt, >, feptem jemiuoatles ,qu<e ita proferuntur ,ut inchoent ab. e, littera, & „ definant innatur ale fonum, ut. fl.m-n.r.s. x-Sed.x, ab. i, inchoat. \d *> etiam Eutropius confirmat dicens.Vna duplex. x ,quae ideo ab.i,m „ cipit,quia apud g^ aecos in eandem definit. Mutae autem d fiincipi - entes, Z^m- e, uo culem definentes^xcaeptis.K^t.q^uarum alteram a, altera in.u finitur, fua confiant nomina.H,enim affirationis ma¬ gis eft nota. Eigurae acadunt quas uidemus in fingjihs litteris • Tote = jhs uero ipfa pronuaatio, propter qua, Et figura ZTiwia fiunt ficht . Quidam ena a dunt ordinem fied efi pars pote fiatis litterarum. Ex his uocules dicuntur, quae per fe noces perficiunt uel fi ne quibus uox litteralis profirn non pote fi, unde & nomen hoc praecipue fibi defe dunt.Caeterae enim quae cum his proferuntur confortantes appellan¬ tur. Sunt igitur uocules numero quinque. a. e. i. o.u. utimur etia.y , gr georum cuufia nominum.Q onfonantiu aliae fiunt fi mino cedes, aliae mutat. Semiuocales fint ut plerisp latirwrum placuit fiptemfil-m n-r-s.x. Sed- f. multis cfienditur modis muta mazis, de quatpofi do¬ cebimus • Z, quoque utimur ingruas dcthonibushae ergo, hoc efi fi- miuo cules, quantum uincuntur d uoculibus, tantum fi p erant mutas, ideo apud gr aecos quidem omnes dichones, uel in uocules uel in fimi- t:ocUlcs,quae fecundam habent euphoniam ,defiment, quam nos fiono- ritatem pofji mus dhere, apud Iatmos autem, ex maxima parte, no tamen omnes. Inveniuntur enim quaedam etiam m mutas definetes. Semeuocules autem furit appellata, qua plenam uocem non habent f ut fetnideos & femiuiros appellamus, non qui dimidiam partem habent deorum, vel uirorwmfed qui pleni dij uel uiri non fmt Reliquae funt muta, ut quibufdam u\ detur , numero nouem. b. c .d- g.h-k-p-rf-t' Et fnrvt: W1 wn bene hoc nomen putant easaccapi[fy cumba quoq; partes fintuoctsqui nefiunt ,<p ad comparationem ue ne fonantiwmita funt nominata , uelut informis dicitur mulier, non qua atret forma, Jed qua male eft formata y & frigidum dia mus eumynon qui penitus expers efl atlons ,fed qm minimo hoc utitur. Sic igitur mutas, non qua omnino noce atrcntfed qua exiguam par temuods habent- Vocales autem apud latitios omnes fmt anapites, uel liquida yhoc efl qua fialemodo produci f modo corripi pojfunt , Sicut etiam apud antiquiffimos erant gr acor uni ante muentionem » quibus inuentis.t, &o, qua ante anapites erant reman, ferunt perpetua breues, aim earum produdhtrum loca poffcfft fint d fupradiths uoatlibus femper longis . Sunt etiam in confonantibus lo ga,ut puta duplices. xy&.Zr Slrut enim longa Uocalesy ficha qucq; longam fidunt jy liabam. Sunt fimiliter in confonantibus anapites uel liquida yut.ly&-ryqua modo longam modo breuem pofl mutas pofita m eadem fyllaba fidunt fyllabam.his quidam addunt non irrationabiliter m, &my quia ipfe quoq; communes fidunt fyllabas pofl mutas pofita yquod diuerforu confirmatur aufhritate tamgra eorum, q latinorum . ouidius in deamo Metamorphofeos. Vifcofimq; gnidon.gr auidamq, ; Amathunta metallis. » Euripides iit Vphoemffis . /Wr#i tro c/t hoc pidjuov tio'punr. In cifdem . xxax ojuitrSot.Jdco hocmo cmtofeis tihvov , apud gracos fnnenitur tamen. myante.n,pofita nec producens ante fe uoctilem mo re mutarum -Callimachus rcofjutv o juvturx paetos i<pn £tvof umctw ouvuv. Apud antiquiffimos gr acorum non plusq fedeam erant littera , qui'us ab illis accetptis latmi antiquitatem feruauerunt perpetuam, Nam fi uerxffimt uelimus infpicere edus,fnoc efl fedeam)non plusq duas additas in It tmomueniemus fermone-V- Aeolicum diqnmma qS apud antiqwffi mos latinorum eandem uimyquam apud Aeoles habuit, eum autem prope Ionum quem nunc habet - V ,fignifiatbat.p , cum afpiratione. Sicut etiam apudueteres gracos pro -<p ^tfT-t. Vnde nunc quoque fngrads nominibus antiquam firipntram fernamus pro-<p.py&.hy ponentesyut Orpheus vhaethon-pofha uero in latinis placuit uercis pro.p ,&-h,fjcribitut fiina,filius.fiao , locoau^m digamma. V, pro confonante-q od cognatione foni indebatur affinis cifc diijjmma d iiij » »9 e i [it ter 4- Qjiare tum- f Joco mutre ponatur ideft p, & .h y fiue-<p f miror hanc inter famiUocales pofiiiffe artium fcriptvres. mhil.n>ali- ud habet nrec littera femiuoctihs ,nifi nominis prolatione, epire duo- (yili incipit. Sed h.ec pote flatem mutare Iit ter re non deluit, fi enim effet femiuoculis yneaffario terminalis nomlnu inucniretur quodmi- nime repencs.nec anted, uel.r, m eadem fyllaba poni poffet , qui lo¬ cus mutarum efr duntaxat.nec communem ante eafdem pofita faceret fy liabam. Vofiremo grrect (quibus in omni dottrina auflvnbus utimur) -<p, cuius locum apud nos. f,optinetyqucdofknditurinhis ma¬ xime dicHonibus quas d grrecis fumpfimus y hoc efl fama, fagp, far, mutam effe confirmant. Sciendum tatne q> hic quoq; error d quibus *= dam antiquis graecor um grammaticis inna fit latinos, qui.<p, 6 ,%./£- mtuocztles putabant, nulla alia cUufa, tiifi q? fpiritus in eis abwndet induch.quod f effet ueruni, debuit. c, quoq; uel.t , addita afairatione femiuoculis cffe.quod omni edret ratione.fpiritus enim potefhtem /it= terre non mutat, unde nccuoailes addita ajpiratione alire fiunt, & alire ea dempta. Hoc tamen fare debemus non tam fxis labris efi pronuntianda. fy quomodo. p,&-h,dtq; hoc folum inter efl inter -f,& phyXftiam duplicem loco,c ,&.s,uel g,&'S,pofiva d grrecis inuetam afjump fimus yut dux duas yr cx regs.K,enim &qyqudnuis figura & nomine uideantur aliquam habere differentiam cum •C.tn eade tam in fio io uorum q m metro ycontincnt pote fiatem -^.K, quidem penitus faperuarua efr pullam, ratio indetur 'cur a ,fequente.K, feribidebe- dt.c rthdgo.n.&atputfiue per. ct fiue per.K,fcribantur, nullam faciunt, necm fano nec m potefhte eiufdem cofanantis differentiam * ytiero propter nihil aliud feribenda mdetur effeynifl ut ofiendat feqn era. u, ante alteram Uo calem in eadem fyllaba pofitum perdere uim litte r^e in metro. q> fi alia ideo littera efl exifhmanda q>c,de- bet.gyqncq; cum fimiliter pr reponitur. u, amittenti uim litterre alia putari y & aha cum id non facit rdicimus enim anguis ficuti quis, O4 ruignr fi cuti cur . v nde fi uelimus cu, ueritate contemplari(ut diximus ) non plus quam decem &ofh litteras, in latino farmene habemus, hoc cflfadeam antiquas gr re eorum &.fy&.x,pefka additas eas quoq; ab eifdem famptas.nam y y&.^grrecvrum afufia nominum (ut fapra difhun efl) afamimus.H, aero affirationis efr nota y & nihil aliud o.tbct litterre nifii fgurdm/j" q> in uerfa firibitur inter alia* litteras.Qjeod fi fa faceret ut elementum putaretur, nihilominus quo rundam enam numerorum figurae, quia in uerfiu inter alias litteras feribuntur , quanuis eis d familes fint, el ementa fiunt habenda fadmis nime hoc efi adhibend-ctn, nec aliud aliquid ex accidentibus pro- f prutatem oflendit Umufcuiufq; elementi, quomodo potefhs,qua .Uret affiratio- neqenim uoaths nec confotum ejfe poteflnoculi$ non e fi. b^quia dfieuocem non fiat, nec fiemiuocuhs cum mlla fyllaba lati- nauel grceafper integras dittioes in eamdefnat, nec muta cum in eadem fyllaba, cum duabus mutis bis ponitur, ut phthius, Erichtho = tiius-nulla enim fyllaba plus duabus mutis poteftbabere iuxta fe po fitts,nec plus tribus confonantibus continuare - authritus quoq; tam Varronis q Macri, teflv Cenforino,ncc-K,nec- q,neq;.h, in numro adhibet litterarum -Videntur tamen i,gy-u,cum in conlonantes tra fiunt quantum ad pote flatem, quod maxrmum efiin elementis, alite litterte ejfe pr teter fifpradidkts -multum enm inter efi utrum uoctiles fint an confonantes-ficut enm , qnanuis in uaria figura, g? uario fwmine fint-K,gy.q,gj*-c, tamen quia u/nam um halent tam in metro q in fono, pro una littera accipi debent, fle. i, &-u, qnanuis unum twmcn,g? unam habeant figuram, tam uocules q con^onan tes, tamen quia diuerfum j'onum,gj* dmerfim umhabent in metris, g? in pronuntiatione fy liabar um, non fiunt in ei fidem, meo iudicio, (lententis acapiendte-quanuis & Cenjbri/w dothfjlmo artis gram¬ maticae idem placuit. multa enim cjl differentia inter confortantes, ut diximus, gruocttlcs- tantum enmflre interefi inter uoculcs gj* confionantes , quantum inter animas g? corpora, anim.e enim per fi mouentur,ut philofophis uidetur ,gj* corpora monent, corpora uero nec per fe fime anima moneri poffunt, nec animas monent, fid ab il Its moucntur. Vocales fi militer g? per fi mouentur, ad perficienda fyllabam,g? confionantes mouent fecum, confionantes uero fime uoculu bus immobiles fint- Et-J, quidem modo pro fi mp lici, modo pro duplici accipitur confonante-pro fimplici , quando ab eo incipit syllaba in principio dithonis pofita, fiubfiquente uocztliin eadem syllaba, ut luno Juppiter . pro duplici autem quando in medio diflioms ab eo incipit fyllaba pofiuoatlcm ante fi pofifom, fu fiquente quoq; uocttli in eadem fyUab a, ut maius, peius, eius, in quo loco antiqui folebant geminare eandem-i,l\tteram,gT maijus,peijus,eijus feribere ,quod non aliter prominctari poffet quam fi cum fitperiore syllaba prior I ,cum fiquente altera proferretur, ut peijus,cijus,tnaijus, gy duo. ij, pro duabus conjonantibus accipiebant. nam quantus- T,fit confonans incadcm syllaba geminatninngi non poffet. ergo non aliter quam tellus , mannus proferri debuit. unde Pompeiij quoque genitiuum per tria-i , antiqui feribeb aut, quorum duo fiperioraloco confonatium accipiebant jit fi diats Pompeiij, nam tribus ili , iunchs qua^ lis poffet fyllaba pronuntiari ? nam poftremum -l, pro uocttli efi atcipienc lum . quod C<eftri doihjfimo artis gramntaticse pla~ citum finjje d Vidvre quoqu r in arte grammatiat de fylla is com - probatur-Pro fimphct qucq; in media dithone inuenitur ,fcd in co~ pofitisfut iniuria^diungo^iedht^reijce Virilius in BucolicisTityre pafientes d flumine refice capellas* proceleu fma ti cum pofuit pro daciylo. Nunquam autem poteft ante.I, litteram loco pofitnm confonan- tis,afpiratio mucnin yficut nec ante . ii, confortantem -unde hiulcus trisyllabum rj7* , ##//.* (ww confonans ante /e afpirationem recu pit- V, wcro lo.o confortantis pofita eandem prorfius in omnibus uim habuit apud latinos,qudm apud Aeoles digtmma , F.Vnde d ple~ rui j; ci nomen hoc datur, quod apud Aeoles habuit ohmyFy digama i-HdUyab ipfuis uot profetfhtm tefk Varrone, & D idymo, qui id ei rujmcn cffecfivndut*pro quo Ccefiar hanc figuram £,fcnb er e uduit, quod quarum illt reik mfum efty tamen confuetudo antiqua fiupera «5 uit-Adco autem hoc uenvm eftyy pro A e otico F ydigamma -uyponi- ttrr,quod ficut illi flebant accrperc diqamma-V,pro confonante fim phaytefiv Aftyaqy,qm diuerfiis hoc oficndit uerfibus, ut in hocuerfu o otojucvos VtAtvHV iAtKcoTiJocfic nos quoq ; pro fimplia habemus cort fonante plerHnq;-Hyloco-V-dvgtmma pofitumyuty „ At Venus haud animo ne quicg exterrita mater • E fi tamen quando Aeoles idem-F finueniuntur pro duplici quoq; co fonante digtmma pcfmffe,ut vt&opct cPt FoJ crouSd s - Nof quoqiuidemur hoc fequi in praeterito perfido & plusquam perfido tertice £r quartce coniugationis ,in quibus ,1 ,ante-u ycorfo nantem pofita produ « citur , eademqs fiubtradn corripitur yut cupiui cupijtcu piueram cu¬ pieram, audiui audfiaudiueram audieram . inuemuntur etiam pro Uocdh correpta hoc digVHtna illi ufi,ut Alcman-Ksh jux tj ? n <fx Fiov.pfr enim dimetrum iambicum , & fic e ft proferendam, Tr yut factat Ireuem fiyllabam-Noftri qucq; hoc ipfium fiaffeinueniim tur,& pro confonante. ii yuoatlcm Ireuem acc<epiffeyut Horatiusfyl fise trifyllabum protulit in E podohcc uerjit- » -niuesq; deducunt I ouem, * Nunc mare nuncsfi liite; E/r enim dimetrum iambicum comunfhim penthemimeri heroicae, quod aliter fhtre non poteft, ucfi fylu.e trifyllabum accipiatur . Si¬ militer Catullus V eronenfis <p Zonam fioluit diu ligtam , inter E nde atfyllabos vhalectos pofitit-ergp nifi fioluit trifyllabum accipias, uer- fivs fhtre non poteft. hoc tamen ipfium in deriuatiuis uel compofltis fi e quentC' fiolet fieri ,ut Heluo uclutus,foluo follitus ,auts, auceps, aujfi- PRIMVSdum,m<guriim,<UigupUS,lauo l*u tu s,fitueo, fautor . F, aigam ma apud Aeoles ejt, quando m metris pro nihilo decipiebant, ut 4“/“* ^Fetpi vccvro 6 w 7<>i ^vuorotv Fouiv.Ep enim h exametr u/m heroicum, apud latinas quoq; hoc idem-u ,inuenitur pro nihilo inmtris,& maximo apud uetufb.fpmos comicorum, ut Terentius in Andria - M sine muidia laudem inuenias,Et amicos pares. eft.niamicum tri¬ metrii, quod nifi,pne mui,pro tribracho accipiatur, fhtre uerfus non potejl.jciendu tamen q> hcc ipptm Aeoles quidem, ubiq; loco ajpira- tionis ponebant effligentes ffnritus affcritatem.nos dutmmultis qui dem,non tamen m omnibus illos faquimur , ut cum dicimus ueffera, uis,uejhs. hiatus quoq ; atupt plebant illi mterponer e -F, digama, quod ojhndunt et Poetae Aeolidae up,AlcmanxsH X" yocrrJ pn Mio/ et 'Epigrammata, qu£ egmctleg m tripode uetujhfprrw Apollinis qui pat in Xerolopho Byzatq pc pripta/nyo<pxFcov ,\oiFonxi uv.Et nas quoq; hiatus atupt interponimus • V doco digama ,F ,ut dauus, arduus, pauo,ouum,ouis, bouis.hoc tamen etiam per alias quapiam cbfonan tes hiatus uel euphoniae atufa folet peri, ut prodeft ,cbburo ,fi cubi ,nu cubi, quod gract quoq; pol ens facere junntr/,oi/ utri. Sed tamen hoc at tendendam efl quod pr&ualmt in hac littera,idefr,in-u,loco digam ma pofito,potepas fimplids confonantis apud omnium poetarum do - {hfpmos.in.b, et folet apud Aeoles tranfire.F , digama quotiens ab p, incipit diflio qux folet a[pirari,ut pdrcop (Spnrup dicunt quod di gamma nip Uoaili praeponi & m principio fyliab <e non pottft . ideo autem locum quoq; tranpmtauit, quia. B, uel diqamma pofx-p, in ea¬ dem fydaba pronuntiari non pote fl- A pudrns quoq ; efl munire <p pro. u,confonante.b, ponitur, Coelebs codcfium uita ducens, p er. b, feri bitur y.u.corfonans ante confortantem poni non potep.pcut etia bru qes 0 Belenam antiquifpmi dicebant tefh Quintiliano, qui hocofle dit m primo mfhtutionum oratori arum. nec mirum cum. b, quoq; m \i,eufhoni& aufa conuertimuenimus ,ut aufropro a pro. A ff ira tio quoq; ante uoatles omnes poni potefl,pofl confortantes autem quattuor tantummodo more antiquo gr^ecoru. c,t,p,r, ut haheo, Herenni- usberos, hyems, homo, humus, hylas, Cremes; Thrafo, vhilippus,Vyr rhus-ideo autem extrmpcus afcribitur uoatlibus,ut minimum fanet, confortantibus autem mtrinfecus, ut plunmu. omnis enim littera fiue uox plusfonat ipfa fefe,cum p opponitur, quam cum anteponitur, q<t Uoatlibus aeddens effe uidetur-ncc p tollatur e a, perit etiam uti f- gnipationis , ut fi duztm Erenmus abfq; afpiratione,qUti uitium ui- dear facere , intellectus tamen inteqvr permanet . Confortantibus autem pc cohaer et; ut eiufdem penitus ptbpantite fit , ut p aufratur , LIfignifirttionh uim minuat prorfis-ut fi dica Cremet pro chremes* unde hac confyderata ratione ygr oecorum dothffhni,finguld4 fecerit cas quot]; litteras, quippe pro,th,Ofpro,ph,p, pro , ch,% f feribentet nos autem antiquam finpturam/eruamus- In latinis tamen diiho nicits nos queqj pro ,ph, coepimus fjeribere, ut fi lins, fima, faga, nifi qnbd^utfupra do mimus) cft aliqua in pronuciatione eius litterae dif- firetia^oim fono,ph,ut ofkndit tpfius palati pul fis, lingua, labro rum-R.h, autem ideo non eji tranflatum abillis m aliam fibram, qg nec fle cvhxret huic quomodo mutis ,nec(fi tolla tur) minuit fignifid txonem ,quanuis enim fibtrafot afpiraticne dicamus, retor , Vyrrus t intellectus permanet ynon aliter quam fi antecedens Uoailwns au fe¬ ratur. Vnde c frenditur ex hocquoq; aliquaeffe cognatio-r, litterae cu uocahbus-cx quo quidam dubitauer ut , utrum proponi debeat huic af/iratio>an fubiungi^nde Aeoles loco(ut diximus) afpirationis digamma ponentes in dictionibus ab -p Rapientibus j olent loco digam ma-B fcnbere /ududntes debere praeponi diyrtmma qua.fi uoathfeA rurfis quafi confonanti digamma in eadem fyllaba preepenere re - cu j, 'antes ,comutxoant id in-Bfiparcop fcpo Condicentes Sed apud grte cos hxc littera /idzji ,p -multis modu fungitur loco uoculif ,ut in decli natione nondnum in,pcc,& in a puram dcfmentum,qu<e fimiliter . a, /eruant per obliques cufis ,ut ui px w pocr^opCoc <ro<p'*s- Apud lati nos autem non adeo -Q^ucentur cur inuah &ah poftuocrtles poni tur afpiratio - & dicimus quod apocopa fidei efl extremae uoctilif ai proponebatur afpiratio, nam perfidi uaha aha fint-ideo autem abfdffione fidhi extremce uocztlti, tamen afpiratio manfitex [k periere pendens uocrtli, quia fium eji imterictUonis noce alfcondita profrri-ltaq; pars abfeondii & extremitatis uidetur congrue in in = teritVYiefhcnis naturali prclahonercmanfiffe-nec mirum cum in Sy rorum Acgyptiorumq; dichoni msf oleant etiam in fine afpirari uo atles.lnfrricttionum autem pier *q; communes fint naturaliter omnium gentium uoces-inter-cjine affiratioruey& cum af/irahoneeft g, inter- tyquoq; &tih,cft.d,&' inter -p ,gr, ph,fiue-f, efl -b Sunt iff- tur hae tres, hoc eft -b.gfdymcdice,qute nec penitus atvent afpiratione, nec eam plenam pojfident.hoc autem cflvndit etiam ipfius palati pulfi<s,& linvueucl labroru confimihs quidem in ternis , inter . p.&.ph-uel-f&.^.&iurfts inter -c.&.ch .&-g- fimiliter inter -t &-th-&.d fidin humus exterior fit puifus/naf/eris interior, in me dijs inter utrvet; fipradiihrn locu-qdfiale digno fci 'tur, fi ai te damus in fipr tdi&ismoiil us ora mirabili natura lege modulati a noces- Toto aut e e cognatio earu <p inuice muemutur pro fi pofitee in qbu fidit ditfionihusyt ambo pro, u<pu>t luxus pro w i os, & publicus pro TouvMHor, trismphus pro dpfocyfros, gubernator pro HvfitpvSx rnr, gobius pro inofcio, Caere *Vj' toJ %oupi puniceus <po/vi'*tif deus Stof purpureum Troptpj piov. Hoe quocp obfiruanduan efl <p nd computationem aliarum cofonantium quae [olent mutari uel abq- dper cti fis , immutabiles funt apud nos tresl n-r-per cmnes erwn at frs eaedem permanent, ut fil falis , flumen fluminis, caefin coefaris-t. quoq; & >c. quduis m trilus folis mueniantur nominibus quaepof- fint declinari ,hoc idem firuant,ut caput rapitis, &ab eo copojita, Ut finciput fi 'napitis , occiput occipitis, alec alecis, lac l albis, in quoetia t. additur • quare quibufdam non irrationabiliter nominatum hoc lath prolatus inuenitur. Reliquae uero cojonantes mutantur , uel ab ij cimtur-d-ut aliquid alicuius an. ut templum, templi, peliumpelij-f Ut magnus magni-x-rex regis, nix niuis-ln uerborum qucqipraete *= ritis p er fettis jolent omnes modo mutari modo manere, cxcaeptis-L p.fx Mae enim nunq mutantur, ut habeohabui, iubeo iuffi,compefco compefcHi,dico dixi, afcendo a fiendi, laedo Ufi, lego legi, pingo pinxi, demo dempfi, pr emo presfi, moneo monui, fi no fui, nequeo nequi ui, torqueo tor fi, differo differui,uro uffi,uertouertiftedv flexi. \llae au tem quattuor ut fiupra diximus nuquam mutantur, mpraeterito per fiflv.l. ut caelo caelaui,doleo dolui,uolo uolui, mollio molhui.p .turpo turpaui,ftupeoftupui,fadpo fiulpfi, lippio lippiui.fiquaffo quaffik ui, cenfio cenfiti-arcefjo arceffim-x-nexo nexui. Voatles quoqiin eifde praeteritis perfiflis quaem principalibus fy liabis mueniwntur uerborum, modo ex correptis producuntur, modo mutantur in alias uo cales, modo manent eaede-Troducuntur plemnq omnes, ut fiiueo fani, ctiueo cdui, fedeo sedi , /ego' legi,uideo nidi, moueo mom, fbueo fo ui, fugio fugi . Mutantur. a, &. e-a. quidem in. e. medo produ&tm modo correptam.Vrodu(fhim,uta^p egi capio cepi facio faa.fi ango fregi. correpta, tango tetigi, cado cecidi, parco peperci . E. uero tran- fitm.i.ut eo m,ueUij.Solinus in colledhtneis uel polyhijhre. Tatius in arce ubi nuc aedes efl xunonis Monetae , qui anno qntv q mgref- ptsurbem fuerat a lauretibus inter e p tus efl ,/eptima &uiqvffinia olmpiade hominem exiuit.Qjteo quiui uel quij. Haec eadem uoculis penultima muerbis fi eundae coniu^tiois fepe mutatur in-u.ut do¬ ceo docuiynoneo monui, doleo doluuquod fimiliter efl quado in ter¬ tia uel quarta coniuqntione patitur aut rapio rapui, aperio aperui M.&.o>manet in principalibus fy liabis pofitae immutabiles ,tempo Yimquoq ; m quibufdam.ut ruo rui , domo domui, doceo docui. Hoc queep olfirnandu efl p mnq in fupradifiv tempore poteft qeminari m ] i i! - n VK - - — UBER . Wf M principio ncq; in fine fyllaba ni fi qucedtmte incipit - ut ton¬ deo totondi, pendeo uel pendo pependi , difco didici f pofcv popofii, tundo tutudi, pedo pepedi, iungy tetigi, c&do eradi , atdo evadi , pello pepuli, fxllofifilii^rodo prodidi , nendo uendidi-ex quo etiam ap* paret . f . uvm magis mutce obtinere d quaincipiens eft geminata fyl¬ laba- S- antvmutem pofita muenimtur duo uerba epice qeminant fy liabam m prcetvrito.jb ficti, fiondeo fiepondi - Antiquiffnni etiam , fcindo fdadi dicebant ,q> innior er fddi dx erunt , ut mpr&terit* perfitfv uerbi ofiendemus - nec fine ratione • 9. ante mutam pofita vnuemtur qvminatum uerbum, c/m s- amittit unn fiiamplcnmcp, fic pofita ante mutam, wndenec in fecunda fyllaba repetitur- M -quocf ge minatur , mordeo momordi , quee loco nuttee in multis fungitur, nam ante-n pofitx communem fiat fyllabam, ut r amnes ramnetis , fieut Cremes Cremetis- lamlicti enim fiunt quee fic declinantur , quod Callimachi quoque au thr itato con fi r ma tu r in A ct ijs ,ficu t i am t :f radicium cfl hocucrfiu 7w; juiv o uvv <rd paetos t<pn £tvos uAinr cuvut- nunquam tamen eadem- m • ante fe natura lonqxm uo- adem palitar ; n eadem fyllaba ejfe, ut illam, artem , puppim, i/= Ium , rcmjfiem , diem , cum abue omnes femiuoatles bcc habent , ut Meccenas , pcean ,fol, pax, par - praeterea fola heee femiuocalis pofr-s. ponitur, quod trntar u cfl, ut fimyrna,fmardgdu6,& ante liqui dam ut fitmnis,&q> ante-s .pofita in finali fyllaba nominis , more ma tce interpofita i. fiat genihuu hyems hycmls,ucl uti inops inopis, eoe leis ccehbis- Apparet igitur, <q) elementoru alia funt eiufde yvnerts , ut uoctflcs,& con fonantes. alia eiufde fiedei,ut in uocuhbus breues, & longce , & in corfonantibus fimplicvs,& duplices , quee halent afiiratione,^ quee non habent , & earum medice- alice uero fibi funt affines per c6rmtatione,idefi q>imuicvm pro fe pofitee inucniim tur,ut breucs,CT longce quee habent afiirationem, et quee atrent ea * A lice autem per coiuqationem,uel cognationem cognatee littorce , 0*jg feinuicem pofitee, ut. b.p.f.necnon-g &-c-cim afiiratione fiue fine ea-x»quoq; duplex, fitnilitor-d.&.t. cum afiiratione uel fine ea,&* cum his-z-duplcs-unde fiepe-d feribentos latini hanc exprimunt fi no, ut medidics ,hcdie , antiqui (fimi qucq;Medentius dicebant, pro tnt fentius - Qjxinenam.fifimplexhabet aliquam cum fipr adi flis co¬ gnationem, unde fiepe pro-z-eam folemus geminatam ponere, ut pa- trifjo pro -jr<x,7(>i{w pitiffo pro tnaffil pro juoc(oc-&do, es tj pro <rJ-wndc nos queq ; tu pro<rj (j* te pro ri-kttia autem tixAccr- roc pretia Aderret tipUrTXpro tipvcrrx & httov proi crerov ,& /i/^i jux^os pro <n/'wxXos , Romani etiam aiax pro tuus . in uoatlibus \ V v >•••• V . g quoq; frut affines, e. correpta fiue produdht cum ei dipthongy,qH<t ue teres latini utebantur ubiqs loco -idongee-mnc aut contra pro ea. i. longa ponimus, uel. e produdhtm, ut v£\os nilus, uocAAio^reiu allio = peagopci* chorea. e . pe ?Utitimamodo correpta nwdo produ&t . o breuisfiue longi cum u. ut hos pro p>ojr ehur, robur, pro ehor ro~ bor,& platanus pro 'TAocTx/or.A.quoq; cwn-c.&.i-arceo g? coer¬ ceo. facio infido, nec, ion alue cum alqs.g? quia frequenter he m omnibus pene litteris mutationes non filum perafus,ucl tempora, frd etiam per figurarum compofitxones , uel denuationes gj* tran- jlationes d grreco in latinum fieri filent, neceffarium efi e arum po nere exempla .A. correpta conuertitur in productam, faueofdui, I n. e . correptam parco peperci , armatus mermis . I n e. produ - {ktm facio feci, apio cepi producta quoque- a. im. e .produ<fhtm in¬ venitur, halitus , anhelitus in. i . correptam amicus mmlcus , in c. etiam juxpuocpor marmor, in. u. fitlfus infrifiis,ara arula-E-cor rep tatranfit m. e. produchtm, legoleg. in. a. fero saties ,reor r a tus. in i correptam moneo monitus , lego diligo, in- o . tego tvgt . Antiqui quoque amplofli pro amplctti dicebant . Et animaduortt fro animaaduerti.in-u.tego tuguriim-Et apud anttquijjimos quoti € fcuncp.n.d.fecpumtur vnhis uerbts quee d tertia comugntioe nafcun tur loco.e.u.fcriptummucnimus ,ut faaundnmjcgundu, dicundum f Kertundum,pro faciendum, legendwi, dicendum, uertvndnm-I.tr an jitin.a.ut genus, genens ,ypneranm, paulus paulipoulatim -tn,e far tis forte fortiter fapiens fapientis fapienterdn.o. patris patronus ,& patro uerbumglh pro illifaxi faxofus . m-u.arnis arrn/frx antiqui pro arnifrx,ut lucens, pro libes & pe farnus propefjhm. Sci¬ endum tamen eft q> pleraq; nomina qu^e cum uer^is fiue partiapijs componuntur , uel nomiruttiui mutant extremam fy liabam in-i.cor reptam, ut arma armipotens ,homo homicida, cornu cor niger ,fivlla fhlliger , arcus araten es fatum fatidicus, nurum nunfrx,aiifa ctiufi- dicus fadhts lucificus, cornu cornicen, tuba tubicen, fidis fidicvnfi^ des plurale , cuius ftngulare fidis eft,unJe etiam diminutiuum fidi = cula-tibia tibicen, pro tibfan, tibia enim, a-md-debuithmitare, ut fit praditfhtm eft ,unde pro duabus- vj.breuibus una logafadla ep\c[Uod in alia huiufremodi compofihone non muenies . uulnus uulm ficus , magnus magnificus , amplus amplificus, fruflas fruflificus , opus opifrx uel gemtna . ut uir uiri , umpotens , par paris parrict =- da quod uel a pari componitur , uel ut alij dicunt d patre . ergo fi efi d pari-r-euphoni£ dufa additur , find patre .tdn r. converti¬ tur , quilufdam tamen d parente uidetur cffc compofitum, g? pro JLIBER farentidda per fyncopen,& commutationem -t.fn.r.fadbitn parn^ eida frater fratris ,fr atruida foror for oris, foror icida, lux quoqj lu * ets lucifer, flo; floris florifer , fdcer facri facnficus,ars artis artifix • p aucti fwit quce hanc non [eruant: regiam, ut auceps, anes atpiens0 mtnceps ,mcnteatptus ,municeps munera cupiens, au^his augufius [milia • &qute ex duobus nominanuis componuntur , ut puta tufiu - randum,refpu.non tnutant extremam fy liabam, fid ea cum defigu* ris dicemus latius traifhtbimus • O ,aliquot Italia? ciuitates tefce P linio, non habebant, fed loco eius ponebant. u . & maxime, Vmbri, <Z?Y jhufa.o ,tranfit in.a.ut creo creaux-vn e.Ht tutor , tutela, bonus 6e- ne 71 w genu wi/rpes . antiqui compes pro compos. m quo xolesje* nuimur. I Ili enim t^ovioc pro ocP/vroc dicunt, o . conuertitur vnn, tsirgo uir <gnis-m-u.tr emo tremui, huc illuc pro hoc illoc . Virgin yiij. Hoc tunc ignipotes ccelo defcedit ab alto. et pleraq ; qu& apud grtfcos twminatiuum in, os. terminant, o.m-u.conuertunt apud nos» Ut h\j' pos Cyrus , zvovJft o s fpondeus, kv vrpos cypruS, ^tA ayos pelagus. Multa praeterea uetufhffimi etiam m principalibus mutabat fyUabis, ut cungrum pro congrum, cunchin pro conckm,bumincm pro hominem proferentes , funtes pro fontes , frundes pro frondes. Vnde Lucretius m idibro Angujkq; fretu rapidum mare diuidit undis , pro freto, idem in tertio, Atqui animorum etiam qu<ecunc Ji acherunte profundo pro acheronte . in eodem • Nec tityon uolucres ineunt ach er untei acente m,Qjta? tarnena iutiioribus repudiata fiunt, quafi ruftico more didht • V, quoque multis ltalue populis in nfa no erat, fid e contrario utebantur, o. under ornatiorum quoq; uctufhffi - mi, in multis dicionibus loco cius-o-pofiuffe inueniuntur,poblicupro publicu,qi tefhttur Vapirianusde orthographia, polearum pro pul chrii,colpam pro culpam dicetes,&hercole pro hercule,& maxi mc digamma antecedente hoc faciebant, ut firuos pro firuus ,uolgus pro vulgus ,dauos pro dauus-Tranfit in.a.ut ueredus ueredarius, in. e. pondus ponderis, deierat peierat pro deiurat peiurap, labrum labellum, [aerum facellum, antiqui auger, & auger atus pro augur, et auguratus dicebant. I n.i-cornu cornicen, arcus arcitenens, flucfhis fluttiuagus ,curfus ,ucl currus curriculus, uel curriculum in. o. nemus nemoris cbttr cboriSy robur roboris. Votutur ha?c eadem littera itt gratcis nominibus modo loco • oj . dephthong,ut mufia pro juv o-oc modo prou correpta ut homerus pro oyupos pro eadem produfhtut fux pro (pupficute contrario pro p>ojs bos. modo pro . u .loga,ut probus mus, modo pro correpta to' pepv pa purpura. In plerisfy tamen £oles ficuti hoc faarrns. I Ui enim OQvycin? dicunt pro Suyxrvp.oj.cor?/ ** M »3 ♦5) PRIMVS - ripientes ,Uel magif.v fino-u. jbliti pronuntiare , ideoq; afcribunt e . rwn ut dipbthongum faciant ibifid ut fo ium- u. colicum ofiendanf Ut Callimachus HX\hi%tafv %6oviF,ojpi'xs SouyxTup. Qjsod nos fi cuti u, modo correptam modo productem halemus , qua usis uidca- tur-oJ -diphtkoYKg fanmi habere . Pro .0, cpiocp.au , joletrt frequenter ponere greeti oj pos oj aos pro 5 poto hos, voj <ros pro vo<ros dicentes, qd nos frequenter habemus in finalibus maxime fyllabts, ut V namus, pylus, pelium-u, tamen cvrripientes-lft quando amittit -u^im tam uo diu q confortantis, ut cum inter. q, & aliam nodi em ponitur, ficut ia commcmorauimusyt quifquam • Hor idem pier unq; patitur etia inter. g,& aliquam uocalem,ut [anguis lingua. s , quoq; antecedente u,<& fiquente.a,uel.e,koc idem fepe fu, ut fiadeo fiuiws fuefio fetus, quod apud atoles quoq;.y,fepe patitur et amittit uim litterae m metro, ut <rXT<pu) ,%a\x Tu/ePtoc eA Sin xor/a-xrtt purx, f militer W- av/ difyllabuminuenitur apud cofdcm cnm-y- nonef dipthongus. .quando tranfit in confomntem idemu,ut vxuthf nauta , nauita, gaudeo sgtuifus , ficut eamtrafa confonante tranfit inuodlem ,ut ft - pra diximus, dueo atutus,foluofolutus,faueo fautor , uoluo uolutus . fepe. u, interponitur inter ufuelcm, in gratis nominibus, ut » pxu herculesxcTKXurijs <efculapiHS& antiqui ,x\k,uh'vh dlcununa ,x\- nutum alcumceon • I n confonantibus quoqi rmltce fune fimiliter con~ mutationes. L, triplicem ,ut P linio uidetur fonum habet , exii em, quan do geminatur facundo loco pcfita,ut ille ,mctellus , plenum . quando fi¬ nit nomina uel fylldbds,& quando habet ante fi in eadem fyllaba aliquam confonantem,ut fol,fylua,flauus, clarus , medium inalijs , ut ledtus ledht le&um» L, tranfit in. x ,ut paulum pxuxiUsm,mala maxilla, uelumuexillum,in.r,ut tabula taberna • M ,ob fimum inex tremitate dictionum fonat, ut templum apertum in principio , ut ma gnus}mcdiocre in mcdqs,ut umbra.tranfit in.n, & maxime, d, ucl t,uel.c,uel.q,fiquenhbus,ut tam tandem , tantum tantundem, idem identidem ,nwm nvmcul i,& ut P linio placet, mnquis, nunquam, an ceps,proamceps.am enmpr*pofitio.f,Hclctuel.q,fiquetibus in.n, mutat. m,ut anfi adhts, anci fia, anquiro, uodli nero fi qu ente interci- pit.b tut ambitus, amhefi:s,ambufius,amb ages jntenon etiam in com¬ buro combufius idem fit • F inahg di&ioms fubtrahitur, m, in mtr • plerunq; fi duodli incipit fiquens diflio,ut lUum expirantem transfixo pe flor e flammas. Vetufafflmi tamen non fimper eam fubtrahelant. 'Ennius in. x. annali ttm . infignita fire tum millia militum ofh b ltb er * Duxit delcftvs b ellum tvller are potentes . N -quoque plenior in prbnis fionat , in ultimis partibus (yllaba - rum,ut nomen, [hmen, exilior in medijs, ut amnis, damnum, tran- fitin.g,ut ignofeo, ignauus,igno tu s, ignaris, igno minia, cogno fco, co= gnatus- poteji tamen in quii ufdam eorum fermonum etiam per con - qfionem adempta uideri-n, quia in fimplitibus quoque potefl inueni r iper adie^nonem-g, ut gnatus gnarus- & fequente.g, uel.c, pro ea g, fer ibunt graa. & quidam tamen uetujhffimi authres Romano¬ rum eupnonia cuufa bene hoc facientes, ut agchifes,agcepsyaggulu$, agqvns-qucd ofhndit v arro.i. de origine lingua latina his uerbis • Aggflas aggvns agguiUa iggerunt. In eiufmcdi grati & Attius no * fvr binam. g. feribunt ,alq-n,& .gyquod in hoc ueritatem facile uide- rc non efhjimiliter ageeps & agcora.tr an fit etiam. n,wd, ut unus ullus, nullus, uvnum uillum, catena catella, bonus bellus, catinum catil- lum,fimiliter collega tcolligp, illido, collido, tranfit m.m-feqmntibus- b-ucl • m-ucl-p. audoee Vhnio & Papiriano ,& Probo, ut imbibo, wi o e ilis, bn outus , bn mineo , ynwvt t to, im mo tus , improb u$, imp erator, mpello , ftmiliter in gr acis nominibus neutris bi.on . definentibus zrxAAx.Stov paUadium tthaiov pclium, tranfit etiam in*r.ut corrigo , corrunpo , irrito . Hanc autem mutationem litterarum / ciendum ejl quadam naturali feri uccis ratione, propter celeriore motum lin¬ gua labrorumq; ad uicincs facilius tranfemtium pulfus . T rafit fu- pradibht confonans-n, etiam in-s, fando ftifjus, findo fiffiis , in.t-atnis catulus, catellus- in- c. ecquid pro cnquid.pxpclhtur -n,d gratis in-w, definentibus, cum m latinam tr anfaunt firmam, ut demipho, fimo, leo, draco, fi cut contra additur latinis nominibus in- o . definentibus apudgracos ut mm puv }kxtuv tpro acero, cato. Tranfit m.u.confona = tem,ut,fino fiuiyfivrno, ftraui-R.fine afiiratione ponitur in latinis, in graas Ucro principalis uel geminata, m media ditfione afiiratitr, ut rhetor, rh entes, rhodus, pyrrhus, tyrrh ems ,orrh ena y pro quo nuc o fit ena dicentes afpir ationem poft-r -antiqua feritant feriptura-tra - fu in -l. niger nigellus- umLr a, umbella. in-s. ut arbos pro arbor, odos, pro odor -Plautus in Captiuis- Q^uorum odos fub bafiliatnos omnes abigit m firu-uerror , uerfius.in duas-ffiuro ufifi,gvro gvffifo.H.con- fi>iantemytero trimfiro feui.in.n, ancus pro areus-S-in metro apud uetufhffitrws yubn fiam frequenter amittit . * v irgiiius in. xi. aneidos, Ponite fies fibi quiscp- idem in-xiu ^ inter fe eoijjfe uirosy<& decernere firro . Nf autem comunthone fequente am apoflropho penitus tollitur ut uidcn,fiatin,uim,pro uidesne fatifne uis'ne. necmn etiam in gradi mhUmlus.^-Uet. es. ter minantibus plermtq; tollitur, cu fmt pri¬ ma declinationis, ut Gefa^irrhia^hedria^cherca poeta quoque jo* phijht,fytha , citharifkt-in quibus etiafner}produ<fhtm a correptum conuertitur . tranfit hac eadem in - m. utrurfmn pro rurfus,dun mimo pro difminuo . T erentius in adelphis d>mmmetur tibi te¬ rebrum, m- n - mittitur- s- pinguis fangninis. in . r. flos floris, ius iu- ris,curfts amiculus , «e/ curriculum -in- x - aiax pro ausgr pi flrix propiftris-in quo fequimur dores.ilh enim o pvtE pro opvis. m- d- cujks cujbdis , pes pedis ,prafes pr a fidis, palus paludis . in . t- nepos nepotis , uirtus uirtutis ,famnis famnitis . in-u. condonan¬ tem bosbouts . /ape pro afbiratione ponitur m his dictionibus quas d gracis fump fimus , ut /emis , fex ,-feptem ,fefal. nam ijulv. eA/. t vtd . e . «Ar . rfjwd illos aspirationem habent m principio . adeo autem cognatio ejl huic littera idefi-s, cum afbiratione }quoa pro ea in quibufdam dicionibus [olebant bceoti idefi pro-s-h-fcnbere , nudi a. pro mu fi, dicentes -huic- s.prapcnitur-p. et loco. ‘b-grace fungitur, pro qua claudius Cafar antifigma - X hac fiqaira fcnbi noluit fed nul¬ li susfi funt antiquam feripturam mutare, quamuis non fine ratione kacpuoq; duplex d graas addita uideatur, nam multo meliorem , & uclubiliorem fonitum habet-^.qudm-ps.uelds-ha tamen ideft.bs non alias debent poni pro ^ -hoc ep in eadem fyllaba coniunfla ,mfi m fine nominatiui, cuius gimtiuus m bis definit, ut urbs urbis, coelebs coelibis ,araps arabis -Sicut ergo-^. melius fonat quam ps-uel.bs.fic . x-etiam quam- gs- uel.es -&-x- quidem affump fimus -i- autem non • fed quantum expeditior eft-^-qudm- ps. tantum ps-qudm bs- ideoq ; twn irrationabiliter plerisqsloco uidetur .^.ps -debere feribi , quod de ordine litterarum docentes plenius traChtb imus -x- duplex modo pro es.mvdo pro-gs. accipitur, ut apex apicis, grex gr e gps, tranfit tamen etiam m-u-confonantem ,ut nix niuispiecmn in. 61. ut nox no5hs,fu - pellex fupellefUhsSedhac contra regulam declinari nide ntur-fubit etiam-x. littera loco aflpirationisfut uehouexi traho traxi-x-uertitur in-f. ut efficio effero. & /ciendum cp quoticfuncp . ex - prapofitio , Konitur compofita didonibus duocahbus incipientibus ,uel ab peattuor confonantibus , hoc eft.c -p.t.s- integra manet, ut exa¬ ro, exeo , exigo , exoleo , exuro , excutio, expeto f extraho , exe= quor ,exfpes,in quo uidenmr contra gracormn facere conflatu = dinem-illi enim. a . fequente nunquam • / • praeponunt , fcd-n - pro ea tuttK$ot!ri! . melius ergo nos quoq;. x . [olam ponimus, que lo¬ cum obtinet, es- cuius rationem nonfolum ipfe- fonus auriu iudido pof fit reddere, fed etu hoc f qemituiru s-Jifta confonante a madente b ij LIBER. minime potefl -geminari autem indetur pofr confortantem -s-x* antece¬ dente ,qu£ loco-c.&.sfrinqjttcr fi tyfia confequatuT,ut exfrquia ex - [e^uor -quod fi liceret, licebat etiam pejt -bs, uel- ps. quas loco - dupli as acapnnus adderes, ut dicer enm objfiffus, abjfichts , quod minime licet -nunquam ennn necs,riec aha conjonans geminari poteft, ut di¬ ximus, alia antecedente confionante-nunc de mutis dicrmus-B - tranfit in egit occurro fiuccnrro,m f,ut opfido,fifficto,fiffio,in-g,ut fuggro, in-myut fivmmitto, globus glomus ,in-p ,ut fiuppo/io,nj-r,ut fitrnpio,ar rtyio,ms,ut luleo iufp-nam fiifdpio & fijluli d fitfrum uel fiurfium aduerbio compofiite fiunt, wnde fiubtinnio & fihbcumlo non mutauem runt-b-ins • fijpicor quoque fiffido d frufim uel fiurfibm cvmpo- nantur , fed abqdum urnam s -non enm didamus fufjjnao fedfiujpU do,quia non potejl duplicar i conjonans alia fu pquente conjonante , quomodo nec antecedente ,nifi fit mutuante liquidam, ut fiupplex ptf* fr agor fi\\fifio,€ffiuo,efifirm<g), quomodo & apud grteccs o-uyypnoopcJ <njyYvu)f*H}<r\jyyK\j<puy<rvjAfiivn f/cov ,tp6iyy/Ax. C- tranfit in.u, confio- nantem, ut quiefeo quieui,pafico paui y afeifeo a fani, in- x, ut dico dixi, duco duxi, noceo noxa noxius, ins, parco par fi, uel peperci, m-g,an* te cedente. n, quadringenta, quingenta, feptmgenfo . ango quoque pro ancho.et riofond cm cjr f ante hanc julam mutem finalem inueniwn fur longce uoatles, ut hoc, hac, sic, hic aduerbium-nam ante.t,fi qua fnueniatur uoatlis longa. p er confdfionem hoc euenit , ut audit, mu¬ nit fimat,pro audiuit,munmt,funiauit-necnonpofi:.s,pofita trafit aliquando m-t,ucl ajjumit cam,ut irafeor iratus, nancificvr nafhts, nafivr natus , pacificor padhts ,pafivr pafhts. u-tranfit m-c,ut acci - dit,quicq iam,m g-ut aggero,in-l,ut allido, in. p, ut appono, in-r,ut arrideo, meridies, antiqui jjimi uero pro ad frequenti [fime, ar , pone - bant,aruenas, amentor es, aruoaitDS,ar fines, aruclar e, arfkri,dicetes, pro aduenas,aduentores,aducattvsyadfines, aduolare, adfrri . unde ofienditurrefte arcrjfo dia ab arao Herbo, quod nuncacao didmus, quodefr ex ad & do ccmpofitim-arger quoque dicebant pro agger • tranfit etiam ins ut afifiideo,rado rafifradeo fiuafi , in duas queep ffiut cedo affi, fr dio fv/fiis,in.t, attinet, attamino, attingo, heee eadem tamen -d frequenter interponitur mcompofitis hiatus atufa prohih e- di, ut rediw , redarguo, prodejl- fini trahitur etiam cum fequens fiylla ba abs-& alia aonjbnante indpit,ut afipiro, afpido , afeendo , afb - V. multis medis muta magis ofkndmr , cum pro.p , et afpiratione qu<* fi militer mute, e fr acdpitur,de quo fiiffiaeter fiupo ius diximus -qua- q tam antiqui Romanorum atoles frequentes loco afpiratioms eam ponebant , effligentes iffi quoque affirationem • & maxime atni eonfenante, re rufabant eam proferre in latino fermone -habebat au- tem haec- f-littera hmc fenum quem nunc habet u-loco confemntis fofita,mde antiqui-afpro abferibere felebant,fed quia mn potefe MU, idejl diqnmma in finefyllal & inueniriydeo mutata ejl-fm-b. fi filum quoq; pro fibilum,tefee Nonio Marcello de do floram indagi¬ ne, dicebant. G-tr an fit m-;-jfargo ffarfi, mergo mcrfi,m.x.tego texi, fingo pinxi,in.fl.agor afht; , legor lebhi; , fingor piflu;. li. littera nonejfe ofeendjm>ts ,fed notam afeirationis, quam gr aecorum anti- qulffe.m fimiliter ut latmi in uerfe fer ibebant, nunc autem diuiferunt, & dextram eius p artem fefra litteram p onente;,pfilen notam ha- bent,quam Remnius Palcerrwn exilem uocut. Griliuis nero ad vir - gtium de accentibus fcriben;, lenem nominat, finijlram autem con * trarix illi afpirationi; da fiam, quam Grillus flatilem uocrtt-K-fef er- tutata eft,ut fefra diximus, qu^e quatmis feribatur nullam aliam uimhabet quam- c.De-q- quoq ; feffidenter fefra traflntum efl ,<pA& nifi eandem uim haberet quam. c. nunquam in prinapij; infinito¬ rum uel mtcrrogatiuorum quorundam nominum fofita fer obii * quo; atfe; in illam tranferet , ut quis cuius cui- fimiliter d uerbis-q » habentibus in quibufdam participi j; m-c. tr an; fertur, ut, fequor feat tu;, loquor locutu;. trd fit in-;. ut, torqueo torfi, fient gr-c-parco par fifimi-iiter abqdt.nfn proterito featt &. c . linquo liqui, umeo mei . tranfit etiamin-x-ut , coquo coxi, duco duxi, apud antiquo; frequen¬ ti ffimcloco.cn -fyllab*, qm, ponebatur , & econtrario , ut arquus eoqm;,oqvHlus,pro ar cu;, cocu;, oculus, qum pro cu,qnur pro cur. trafit in-; -ut uerto uerfe;, concutio concuffus, osx grxcnfro offl.c.uc yo antecedente, tr an fit. t. in -x -ut peflo pexui,fleflo flexi- v ,& ,(,tan tummodo ponuntur mgreeei; diflionibus, quantus in multi; uctere ; haec quoq; rmfaffe mueniantur , & pro-v.u-pro-'{ - uero quod pro. ff. conimfli; acdpitur.;.uel-d-pofeiffe,ut fagtmurrrhapro yuyfjuJ}* fcc, fegunthum mafjk fro (xHvyffo; juxfa , edor quoq; xtto toj o'(ciy, fethus fro {»6o; dicente;, &Medentius pro M efentius.ergp corylus t? limpha, ex ipfe feripturad graed; fempta non cft dubium, cum f u -ferio atur 70 7 no puAo; toj vj^ucpif Solebat enim Uetufhffi mi gr aecor um-Lpro -n-ferib ere, unde quinquaginta quoq; numeri fi° gnum,quod illi per -n ,feribunc, no; per-l-morc illorum antiquijjl- feribimus - D c ordine litterarum. Kdo quoq; aeddit litteris, qui quantus in ;yllabis dignofrf- * tur , tamen quia conimflu; effe uidetur cmn p ote[ht.teele= mentorum , non ah fer dum puto ei nunc illum febiungerc. . b ili *» w •31 •9 •Jf t* Uodtes pr<epcfitiu<e alqs uodlibus fitbfiquentibus in eif dem syllabis. a. e.o.fitbiu6tiu<ea:.u.ut.ae.au.eu.oe.I.quoqi apud antt quos pofi. e. ponebatur ^^bdiiphthongum fidebat, qua pro. omni. i, logt fcribebant more antiquo gr cecoru.lnuenltur h<ec eademi,pojl u an grceds nomimbusjut fiipTryctjiam.y .diphthcngus cfi-Sunt igitur dij. hthongi quibus nunc utimur quattuor .diphthongi autem dicun¬ tur q> binos phthongosyhocefi,uoces comprehendunt. nam finqul <e uo dies (1*04 Uons habent, &. ac. quando d poetis per di<erefim profer tur fecundum graecor per. a- & .i.fcribitur ,ut cudat, piffai, pro auU &*pifre-Et Vir glus in tertio . Aulai in medio libabant pocula bacchi. idem in cdktuo • t)iues equum ducs pidhti uefhs &auri • in gy<eds nero quoties hu^ iufcemcdi fit apud nos di<erefispenultim<esyllab<e.i.pro duplici con fanante accipitur ,ut maiapro juou'x aiax pro cuxs. Trafitini , pro dufhtm,ut qu<ero inquiro, exqui royquanuis exqu<ero Vlautus dixit in Aulularia. intro exquire jit ne ita ut ego praedico . l<edo illido 9 c.edo occido. Vonitur pro.edongt,ut a-^vd fccena & pro. a. ut <efiu- lapias pro xraAH^/os, inepto <eoles fiquimur. illi enim vu^upsus pro vj fiepoes &<poujlv pro (pari v diau.t muenitur tamen hac diphthon qus ; n media dicHone correpta tunc ^quando compofitce dithonis ante cedentis in fne ejl fiquente uodli,utpr<eufis.v irglms in fiptimo . Stipitibus duris agitur fndibn*'ue pueufti -Homerus dv ndo' ttoAs X* JUOlii/VOU. fiait etiam longae uodles flent corripi yut dchifiv,virgi.in quinto - Infindunt pariter fideos ,totu mq; delvfat , Conuulfitum rernis roftrisq; tridentil us sequor. G e .queq; idem pati¬ tur apud grsecos Aefchylnsoizpos roiujdixs rrccpSivous tuous\/ crcu-Vn de quidam non fine ratione imum tempus & fimis fingulas eas ha¬ bere dicunt. idevq,- fi confiquatur condonans qa<e dimidium tempus habet ,omni modo producantur • Mt quocp uidetur quafi pati diuifio nem cum.i.poft.u. addita ftranfit eadem .Hin cvnf nantium pctcfkt- tem ut,gtudco gtuifits/udrus nauitay& vuZ: nauis • tranfit et indo. uttaufiro ab finii allatus .Et fiicndumi cp pro ab pr <epofincne.au. po nitur in his uerbis ,aufugo & aufero. E contrario queq; frequenter f let fieri m antecedente. a. C7-H loco condonantis fiquente ,fi abijeta- tur uocuhs pofitapofi eam idefi pcfi.u .con fana ntem- au dipht h o ngus fiat.u.redeunte in Uodlemjut lauor lautus y fiueo fautor }auis auceps f augurium yaugufiUs . trarfi i ino.predudhtm more antiquo, ut lotus pro lautus, ple firum pro plaufiruan, cotes pro dates, fient etiam cun= trapro.o.au.ut aufirum proyjl rmiguif culmi pro ofculmfiequcn It mwvj. ufrim/q; hoc faciebant antiqui, in. u. quoq; longam tranfit fraudo de frudo, claudo includo •'tu- tranfit m.edo/igtm,ut A chiller pro x a<o/V .vlyxer pro oJvarri^quod o frenditur m gninuo ulyxei,Hora. « in prime cdrminum, Nec curfar duplicet per mare vlyxei.in-n.etta mutatur fago pro epsdyu . oe-eft quando per dicer e [i m profertur in grecir nermni us &gr<ectim ) eruat fcnpturam pro. o . enim &.i. ponitur, que tamen ( jient fr+pradiflum efr) locum d ipliar optmet confonanttr ,ut troia pro rr?oix}maiapro jxoux-in hoc quoq ; <eclcr fa- quimur fic enim illi diuideter diphihongum ni 7 aqv pro koiaov dicut . Apudgnecor tamen quoq; .i. fequente producere licet antecedentem breuem,ut Homerus in hocuerfat n rtfopx oj h t Ace BtvJ&Xti Tnvdvrx xip tjuxnr aufertur elidejl-oe. diphthongo, alter a uoaths faquente. e- longi more attico,ut poeta pro xamdr, poema pro xof»/aa,necnon pYo,w/.diph - thong gr nor hanc idejhoe. ponimus, ut «<y/W/ * comoedia, 7 poc- yufix tragoedia dicentes , nec mirum cum pro. v. quoq; habemur. o. & pro.'i.e.m diphthog accipimur. hoc tamen ad imitationem boeo torum friemur facere. Tranfit in. u. longam ,ut phoenices ,punicer ,phoe niceon puniceum , poena punio . Nunquam diphthongir in praeterito perfiflv mutatur ,ut haereo hefa, audio audiui,mcenio moeniui , ex¬ cepto c<edo cecidi -Ei.diphthong nunc non utimur ,fed loco eius in gr&ctr nominibus- e.uehi.produdhtr ponimur. Et in priore /equimur Aeoles - lUiennniw Jh^oo-Suii dicunt pro SHjuotrdtvei & ixov pro ei xov. Et nor plerunq; cum. ei . apud graecor fit purapenulhma , in illis maxime femininis que per adiechonem affamunt.a.apud gre cor mutamur. ei. in.e.produfktm, ut ^ni/xeix.deiopea.’ ' hximo' •xh HXKKio-yreix cztlkopea.nam in illis quemda-frlum definunt apud graecor raro,fathoc,ut arga,alexandria, nicomcdia, langa, lampia- Statius in.iiij . 1$ C andensq; iugr Lampia niuofar/idem in eodem, Hoc quoq; fe creta nutrit Langa fub wmbraidem in facundo. TWnc donis Arga nitet , uder q; fororis, Ornatur facro preculta frperuenit amo.Raro autem diximus pro - i f&r Medeam, plateam, niceam-Nam quod Virg. Qui tela tiphoea i temnis. e. correptam protulit ,doricum efr , illi enim frient. a . diph- thong abijeere . i , In laiinir autem dictioni’ m difficile (nuentes -i longam ante uoctilem pe fatam nifa in gnirnts in tus defi nentibus , ut illius, folius, ullius, quae tamen licet & corriperem metro & in ucr bo fiam fias fiat, quod ipfrm quoq ; contra aliorum eiufdem coniugrt tionir fit regulam uerborum. I n tnafatlinis quoq;. ei. pura m.edon - b iiij M »3 HIBER. grm conuertitur , £xkk uos Achilleus , a^puos alpheus caror fu os /pcndcus-non fine ratione tamen hoc fitySed quia.^purapenultima ante.us,uciayiiel.umy per mminatmos nm muenitu r p rodufta in latinis dicncnisiis nif indifyllabis &ipfis greeas . Nam m greeeis fepe inuenimus ut chius £r diay & m tino triJylUbo quod apud M Statium legiyut licyus- Statius in decimo Thebaidos. Ad patrias f n quando domos optafaq; paean. Templa hcyc dabis tot ditia dona fa * cratis V ofibuStO4 totidem noti memor exiget auros . m ahjs nero co fionanteyl y fequente pro ei diphthongo longrtm.i y ponimus ut rubos nilus • In femiuocaiiius f militer fiunt alia prcepofitiuce alijs femtUo- cahbus m cade fiyilab a ytt.m, fequente. nyut mnefivus,amnis.Sf quoq» f Ruente. m, ut finyrnayfmaragdus . nam uitium facium qui.z,ante m, firibunt . Nunquam enim duplex in atpite fyilab# pefita potejl cum aha iwngi condonante . Luatnus quocp hoc ofendit in deamo. '* Terga fa dent crebro maculas difhndkt fmaragdo. nam f effet.^an- te.mfiubtrahi vnmetro minime peffet tnec fair et uerfus- Syenim irum trofepe uhn conjonantis amittit. m fine autem fyllabte omnes liqui* dee f lent ante.s . poniyut plus hyems fmons yars -fimiliter dnte.xyexc<e ptn.myut falx lanx arx. In mutis proponuntur .b ^.g, fequente >d, ut [ScPihv po ? bdellium genus lapidis ,abdir ,aldomcnfmygdonides.C, uero Zr-p , proponuntur fequcnte.t }ut a{htsylc£hisyaptusydiphthon gus. Semiuoczths nulla proponitur mutis nifi.s , fequete.b, ut afbejhfs ajbufivs.cfuelqyut fcutii fquallor .p yut [pes /phatra.tjhtfusfihenni- us-Ante alum autem nullam nuitur um . Mut<e uero fetniuo atlibus praeponuntur liquidis abfip. myomnes pene omnibus-bly ut blandus clyut clarus -dlyabcdlas nomen barbarnrn.fi frauus-gl gladius gla^ brio.tlytlepolemus ^tlas pl, planus 'bnyabnuo frd>by magis fiuperio * ns ejl jyilaba:. cnyc nidus. dnyadnus ariadne. gnygneusanyatna. pn, therapnefpnus. brybrennusyumbra.crycreber-drydrances.^rygra - tusfr, frater- prfratum.trsracfhts. Ante. mydutmuetiiutur-c.d.g.t* ut py r a cmony alcrneneydragmaydmoistadmetusyagmeytmolus,ifi mos . T res aut confio nates no aliter pcjjimt iungi in principio fiyllabce nifii fit prima. syucl.cyuel py fecunda pofi.syquidcm.cyuel.tyuel.p. Tofit.ct aute aut- p,prma pales fiainda.tytertialHchrfd.lyin fiohs illis quee ab.symapiunt.ut A fclepicdotus, fiyiba fitlopus fylendidus , fretus . Ingratas etiam. <p ,t fecunda ponitur qudm nos per.ph,plerunqs ficru bmus.crypxyit uittrix.fceptrum • Nam pofi.pt yuehdyfimul iunfkts l non inuenitur iit cfivndjmus, ipfit fioni natura pyohibente. \n fine uero aitUonis contra inuenimus primam liquidam fequentem muta, poftremam- fiut uris ,fhrps • fin aute\n in cluas definat confionantes di&io diMoynecejfe cfi priorem liquidam effe,et /cquente-s-uelx-ut fitpr* offendimus, ude. ueUt- antecedente. n,ut hmc,dicunt , amat, hunc, uel loco-i-grace bsuel ps fcribcrc pro ratione <grutwi,ut arahs arabis, petopr p elopis, coeleps ccelibis , princeps principi*. Quii ufdam fame Ut fupra docuimus ynon aliter uidetur-^- gr<e at nifi pro-psfcnben = da.quanquam enim ratio genitim fiipradiflttm exigat scripturam, tamen cognationem foni ad hoc procliuiorem cjfe aiunt hoc tamen fci endum eft,cp principium syllaba omnimodo pro. i. ps >debcthahere0 Utpfitacns,pfiudolus , ipje,mbo quccp mp fi, scribo scnpfi faciunt, quanuis analogia per -b, cogat scribere ,/edeuphonia fuperat , qua etiam nuptam non nubtam , & scriptum non scribtum compellit per-p,non-b,dicere & scribere- PROBI IWSTITVTA ARTIVM. p. 153. M R. P- ^' 30 V. DE VOCE. Vox sive soDus est aer ictus, id est percussus, sensibilis auditu, quan- lUDi io ipso es(, hoc est quam diu resonat. nunc omnis vox sive sonus aul articulata est aut confusa. articulata esl, qua homines locuntur et 5 lilteris conprehendi potest, t puta ^scribe Cicero', ^ Vergili lege' et cetera UHa. confusa vero aut animalium aut inanimalium est, quae litteris con- prehendi non potest. animalium est ut puta equorum hinnitus, rabies €3Dum, rugitus ferarum, serpenlum sibiius, avium cantus et cetera talia; inaDimalium autem est ut puta cymbalorum tinnitus, flageilorum strepitus, 10 uodarum pulsus, ruinae casus, fistulae auditus et cetera talia. est et con- fusa vox sive sonus homiiium, quae litteris conprehendi non potest, ut puta oris risus vel sibilatus, pectoris mugitus et cetera talia. de voce sive sono, quaDtum ratio poscebat, tractavimus. DE ARTE. 15 Ars est unius cuiusque rei scientia summa subtilitate adprehensa. Dam el Graeci aico TtjgciQSTijg, a virlute, censebant artem esse dicendam. uDde et veleres artem pro vlrtute frequenter usurpant. nunc huius artis, id est grammalicae, omnis dumtaxat Latinitas ex duabus partibus constat, ' hoc esl ex analogia et anomaiia, et ideo utriusque parlis rationem sub20 iriiDus. Analogia est ratio recta perseverans per integram declinationis disciplioam, ut puta hic Catilina, haec lupa, hoc scrijnium et cetera talia; $cilicet (|uoniam haec nomina sic per || omnes casus secundum sua genera 2S in derlinalione perseverant, sic uli est analogiae rccta declinationis dis- riplina. 1 PROBI GRAMHATICI DB OCTO 0RATI0NI8 MBMBRI8 AR8 MINOR. DB VOCE V Ci COdtParisinus 7519 incipit tractatos probi granmatici de uocb codex Parisinus 7494 DE TocB fi: cf. PrUeian. p. 727 conl. Prob. p. 306 ed, Find., Pompei. p. 187 ed, lixd. conl. Prob. p. 236 sqq. ed. f^ind. 4 omnis R communis r 9 ruditus corr, ragitus R rndttus rv serpentum R serpentium rv 24 scrioium rv scriptam R " 26 analogiae recta R analog^ia recia r analogia e recta v .Anomalia est misrcns vel inmutans aut deficiens ratio per declina- tionem. De miscente. miscens anomaliae per declinalionem ratio esl ut puta 5 ab hoc altero, huic aiteri; scilicet quoniam quaecumque nomina ablativo casu numeri singularis o littera terminanlur, haec secundum analogiae rectam rationis disciplinam dativo casu numeri singularis o iittera definiun- tur. item ab hac mula, his et ab his mulabus; scilicet quoniam quaecum- que nomina ablalivo casu nueri singularis a littera terminantur, haec secundum analogiae rectam ralionis disciplinam dativo et ablativo casu numeri pluralis is litteris definiuntur. item ab hoc iugero, horum iugerum; scilicet quoniam quaecumque nomina ablativo casu numeri singularis o liitera terminantur, haec secundum analogiae rectam ralionis disciplinam genetivo casu numeri pluralis orum litteris definiuntur. sic et cetera talia, quae contra anaiogiae rectam rationis^disciplinam miscent per casus declinatiouuro formas, anomala sunt appellanda. De inmutante. inmutans anomaiiae per declinationem est ratio, ut puta hic luppiter, huius lovis.' sic et cetera talia, quae conlra analoglae rectam rationis discipfinam inmutant per casus declinalionum formas, anomala sunl appeilanda. De deficienle. deficiens anomaliae per declinalionem est ratio, ut puta hoc nefas et cetera (alla; scilicet quoniam haec contra analoglae . rectam rationis disciplinam non per omnes casus in declinatione per- severanSic iam et per ceteras partes orationis analogia vel anomalia comsideranda est, hoc est ut, quaecumque pars oralionis neque miscet neque inmutat aut deficil per deciinalionis disciplinam, ad analogiam pertineat, quae vero miscet vel inmutat aut deficit per declinationis discipllnam, anomala sit appellanda. nunc etiam hoc monemus, quod analogia maximam partem oralionis contineat, anomalia vero aliqnam. de anomalia et analogia, quantum ratio poscebat, tractavimus. Liltera est elementum vocis articulatae. eleroen{|tum autem est unius cuiusqi.ie rei initium, a quo sumitur incrementum et in quod resolvltur. accidit uni cuique lilterae nomen figura polestas. nomen lilterae est quo appellatur. sane nomen unius cuiusque litterae omnes artis latores, prae- cipuequc Varro, neutro genere appellari iudicaverunt et aptote decllnari iusserunt. aploton est autem, quando nomen per omnes casus uno sche- mate declinatur, ut puta hoc a, huius a, huic a, hoc a, o a, ab hoc a. 40 sic et ceterarum lillerarum nomina genere neulro aptote et numero tantu esi inmiscens liv neqne inmiscd Rv sit] sunt Rv orationis o rationis R in quod v et Diomedes p. 415 in quo R—24 49 p. 1U.56R. ' p. 231.32 V. siflgulari declinaDda suBt. figura litterae est qua notatur et qua scribitur. polestas litterae est qua valet, hoc est qua sonat. nunc omnes Latinae litterae dumtaxat sunt numero XXIII. hae nominantur Tocales semivocales el mutae. sed semivocales et mutae appellantur consonantes. sane qnae- rilor, qua de causa semivocales et mutae consonantes appellanlur. hac de & causa, quoniam coniunctis iliis vocalibus sic nomina earundem consonanl. sed cum ad ipsas litteras pervenerimus, iliic quem ad modum coniunctis illi.s Tocalibus nomina earundem consonent conpetenter tractabimus. Vocales litterae sunt numero quinque. hae per se proferuntur, hocio est ad vocabula sua nuliius consonantium egent societate, ut puta a e i o u, et per se syKabam facere possunt, hoc esl ut ipsae inter se tantum modo misceantur et syilabae sonus efficialur, ut puta ua ue oe au ui ia et cetera lalia. Iiarum, id est vocalium, hae duae, i et u, transeunt in consonantium poteslatem tunc, cum aut ipsae inter se geminantur, ut luno viator 15 rultus, vei quando cum aliis vocalibus iunguntur, ut vates vecors iam vos maiestas maior et cetera talia. nunc quaeritur, quando i vel u litterae loco consonantis- sint positae, vel quando inter vocales accipi debent quare hoc monemus, ut tunc i vel u loco consonantis accipiantur, quaudo praepositae vocalibus in syllaba scilicet sua inveniuntur; quando vero subiectae, et ipsae vocales iudicenlur: ut puta iu, utique i nunc loco conso- oaDtis et u loco vocalis accipitur; item ui, utiqueu nunc loco consonantis et I loco II vocalis consideratur. sic et iuxta | vocales alias, si i vel u litterae in syitaba sua praeponuntur, vim consonantium habere iudicantur; si vero subiciuntur, vocalium loco funguntur. Semivocales consonantium litterae sunt numero septem. hae secundum musicam rationem per se proferuntur, hoc est ut ad vocabula sua nullius vocalium egeant societate, ut f 1 m n r s x. at vero secundum metra Latina et structurarum rationem subiectae vocalibus nomina sua ao elficiunt, ut ef el em en er es ex. sed per se syllabam facere non possunt, sciiicet quoniam semivocales litterae, si inter se misceantur, sonum syllabae facere non reperiuntur, ut puta fl ms rx ns; et ideo, ut diximus, per se ^ semivocales syllabam facere non possunt. ex his autem, id est ex semi< vocalibus, x littera duplex in metris sive structuris ludicatur, siquidem 3& geminatarum harum consonantium sono fungatur, id est gs aut cs, ut rex et regs, pix et pics. nunc etiam hoc secundum aliquos reprehendendum est, quod huic duplici litterae, id est x, ad exempium genetivum casum 10 Tecors o uaecors R 20 yocalibns v uocabulU R 22 consonantis el 1 loco ak. R9 ^23 iaxta vocaies alias v ex codice Parisino 7519 iaxta ceteras uucaittB •Hu R secundum R iuxta rv 50 PROBI p. 156. 67 R. p. 232. 33 V. videantur subicere, ut puta rex r^is, pixpicis; quod a ratione x litterae, quae duplex est, longe alienuin esse videatur. at in Iiog nomine non est simile huic tractatni, quod est nix nivis. DE MVTIS. « Mutae consonantium litterae sunt numero novem. hae nec per se proferuntur nec per se syllabam facere possunL per se hae non pro« feruntur, siquidem vocalibus litteris subiectis sic nomina sua deOuiuiit, ut pula be ce de ge ba ka pe qu te. per se autem syllabam facere non pos- sunt, scilicet quoniam mutae litterae, si misceantur, sonum syllabae facere lonon reperiuntur, ut puta bc dg tk pq et cetera talia. nunc et in his mutis supervacue quibusdam k et q litterae positae esse videntur, quod dicant c litteram earundem locum posse complere, ut puta Carthago pro Kartiiago. nunc hoc vitium etsi ferendum puto, attamen pro quam quis est qui sustineat cuam? et ideo non recte hae litterae quibusdam super- 15 vacue constitutae esse videntur. [| item ex isdem mutis h aspirationis notam, non litteram esse existimaverunt, cum et haec, sic uti ceterae, certum sonum retineat potestatis suae, ut puta honos: numquidnam onos? aut cetera talia; et ideo hoc quoque non recte existimasse notandi sunt Nunc quaeritur de consonanjtibus, quare in duas partes dividantur, hoc est in semivocales et mutas. hac de causa, quoniam semivocales maiorem potestatem habent quam mutae. nam cum omnes artis latores, praecipueque Caesar, propter rationem metricam et structurarura quaUta- tes singularum litterarum sonos ponderarent, hac ratiooe semivocales mutis praeferendas iudicaverunt, quod semivocales geminatae ad sonum vocalibus occurrunt, hoc est ut syllabam facere possint, ut puta fla ars mons iners et cetera talia; at vero niutae geminatae, si vocalibus ocAirrant,. nec syllabam nec sonum scilicet facere possint. quis enim b cdkpqtg gemi- natas vocalibus misceat et sonum syllabae potest audire? et ideo hac pcaelatione semivocaies mutas rite videntur antecedere. nunc hoc monemus, quod h iuncla cum aliis mutis possit vocali concurrere et sonum syllabae suscitare, ut puta pulcher; et ideo hic aspirationis nota, id esl sonus, non littera accipi debet, scilicet quoniam mutae coniunctae, si vocalibus occurrant,prohibentur sonum syllabae suscitare. y aotem et z propter Graeca nomina Latini accipiunt. 35 Nunc etiam hoc quaeritur, qua de causa ratio metri vel musicae proclivior sit ad rationem Graecam quam Latinam. utique hac de causa» quoniam Graecarum litterarum vocabula in dimidia parte sunt dtsyliaba et in alia monosyllaba, id esl ut XXX et VI sonos contineant. at vero litterarum Latinarum nomina cum sint omnia monosyllaba, id est ul XX et 2 atnivis alia manu 'addUa esge in eodice adnoiatwn esi in R 11 supervacue coniecU ediior Vindobonensis superuacuae Rv quod r quo R 14 8uper> uacuae R 28 misceat r miscel corr. misceat R. 68 R. p. 233.34 V. sonum contiDeaDt, necesse est ut et in ratione roetri vel musicae plus facultatis raUo Graeca quam Latiua obtioeaL sed boc in metris vel rousicis conpetenter traclabimUs. dudc et boc moDemus, quod pauci sciuDty siquidero ood semper x littera dupiex sit accipieuda; sed tUDC duplex' accipieDda, quaudo subiecta syllabam coDfirmat, ut puta dox et 6 Docs, lex et legs, felix et felics. et celera talia, siquidem tuDc et soDum duaruffi litterarum coutiDeat. at vero qqaDdo praeposita syllabae existat, noD duplex sed simplex est accipicDda, ut puta maximus auxius: Dumquiduam macsimus aut aocsius? et cetera talia; et ideo, ut diximus, quotieos X [[ littera praeposita syllabae existat, simplex est supputaada, sciiicet loquoDiaro cs et gs litterae geroinatae, si vocalibus praepooaDtur, numquam sonum syllabae suscitabuDt de litteris, quaoluro ratio poscebat, tractafimus. Etiaro de syllabis, quouiaro dod brevis ratio est, ideo alio loco cod- i6 petenter cum roetris tractabimus. Partes orationis sunt octo: nomen, pronomen, participium, adverbium, coniuctio, praepositio, interiectio, et verbum. Grice: “Italians speak of ‘parola’ easier than they analise it. I play with ‘word’ and ‘sentence’. ‘Sentence’ of course comes from Cicero, ‘sententia.’ I admit that it may not be possible to provide a formula ‘Expression means …’ unless you specify the ‘syntactic type’ to which E belongs. I tried for adjectival ‘shaggy’. And even there I got into problems with the idea of a correlation, where the utterer is asked to provide a correlation of the type he has just provided!” -- Grice: “La voce e la parola”. Nicola Chiaromonte. Keywords: parola, parabola, Donatus, Priscianus, definizione di voce, vox, verbum, word, Grice on ‘word’ – Corleo on ‘parola’ --. Refs.: Luigi Speranza, “Grice e Chiaromonte” – The Swimming-Pool Library.
No comments:
Post a Comment