Powered By Blogger

Welcome to Villa Speranza.

Welcome to Villa Speranza.

Search This Blog

Translate

Wednesday, April 17, 2024

Bovio bovio bovio

 non vogliono. Il tempo verrà testimone non lontano delle mie conclusioni. Questa è la sola conseguenza possibile a cui poteva condurmi la teorica della proprietà. Ora entriamo a ragionare dell'individuo umano considerate come autonomo. Anatomici. Cripturus ego de Capite, composito hominis principali,cui merito reliqua corporis membra universa obtemperant, & subduntur, friteor luf scientia mihi vela non elle, adlulcandum immenlumhoc pelagus doctrinarum, quas de cognitione interiorum tot Authores copiofelparferunt, & effuderunt. Nimium elevatus mons eft, ad quem pertingere pes debilitatus nequit: nec volucrium in paluftribus locis immorandum alar volatum aquilarum audacium & generofarum exuperare poliunt: luffecerit mihi fi procul Carlum hoc contemplates fuero, li radices montis hujus circumire,  fi fragili fcapha maris hujus immenii rivos aliquos mihi findere licuerit: ut ne videlicet in hoc volatu cum Je aro fubmergi, in hac viiione cum Philippo excarcari & de Ipeciolis hujus montis ruinis cum Polidamente opprimi mihi contingat. De olle nil referam, licut &c pauca  de ollibus in sequenti Anatomia tradaturus  fum, tanquam iis,  qua:  nec  dodrinas  hieroglyphicas, nec lymbolicas,  Emblemadcas,  Proverbiales,  nec hiftorias,  nec ritus,  obfervationes, confuetudines,  nec alia admittunt  (II  inde Anatomicas,  & myfticas detraxeris) de quibus non folum, fed  & de  univerhtate  partium  humanarum ratiocinari  conftitui.  Difcurrant  prolibitu  luo Audiores  de  olle  cranii, & commilluris  ejus, cur  compofido  ejus  & cralla  & rara  fit: & ut totius fit corporis  quali  caminus  aliquis, de  duplici  tubulato  Cranii, ulum praefatarum commillurarum, Lambdoides, reda; fagittalis, & coronalis exponant: discooperiant frontilpicium  cum Occipite, denudent  Calvariam  totam, ut  vilui  reprxfentent  quae  Com-  milliira:  verte  lint, qua:  impropria : cur  ha  in  modum fquammarum  lint : recenfeant  & explicent  ufum  primum,  & fecundum: numerent in ordine unumquodque olTium cranii,  delcribendo  ad  punctum ulque,  figuram  illorum,  & fubftantiam,  &foflas,  & foramina, & Imus; examinent  cujusque  horum feparatim,  & formas,  & litus,  & ellentias,  & difpolitiones  ollium, Occipitis  <k  Sincipitis,  & temporum: horiun dilparitatem, inaqualitatem,  limilitudinem,  proportiones,  & qualitates: examinent porro horum eminentias  &procel!us,  notent inter calvariam & maxillas diftantiam: ubi os Iphenoides litum fit,  & cum occipite connedatur, & pofthac prolixa ftrudura fua ollibus  temporum conjungatur, quod habitu  &: conliftentia sua totum inaqualeeft.  Dicant quod eorum quadam poros fuos habeant, a Galeno Scarlattmi Hominis Synbolki  Hm. I. oblervatos,  per quos propagines nervorum & arteriarum ferantur; Del Cendant hinc ad os Ethmoides,  idque exponant perforatum,  non fecus ac cribrum,  ejusdemque rationem adducant; cur proinde ex parte una lit tanquam chrifta galli gallinacei, ex altent  rarum,  laxatum,  fungofum,  fpongiofum,  in modum pumicis,  quod cavitatem liarium adimplet,  undeattrahantur  odores,  quod loco  fuo memorabitur: Denique perfcrutentur  ii Cranium figuTam det cerebro aut cerebrum Cranio; hasaliasqueqUxftiones,  non mediocres,  has indagines,  has  facultates, in quibus tam pratenti quam prxfentis Esculi celeberrima ingenia deiudarunt, interim pretereo, tanquam partes inanimas privatas rationali anima, & ad  conlide-  randa  pretiola  earum  contenta  accingor. Fadurus  niliilominus  idiplum  cum  omi  brevitate  pollibili, imitando  viam  & methodum  Andrex  Laurentii Inclyti  Viri, qui  nomen  liiumper  Illuftriores  Mundi  fcholas  iniignivit, qui  ampliari , & dilatari Lauros suas in quadam prima Regiarum totius Univerlitatis fecit,  Francix nimirum, ubi inter lilia copiosius viridefcere edodus est, & famam suam, dc xftimationem, & authoritatem adaugens , utpote qui eoufque clarus lit,  brevis,  fuccofus,  exadus,  ut nulla fit nec minutiflima partium, nullus ibi  mufculus,  fibra nulla,  quantumvis abditillima,  & remotiflima,  quam non in lucem produxerit.  Hic metam, normam, & lumen lcriptioni mea:  fugge Iturus erit. Hic  ergo cum tanto authore Os Cranii apertum intueor,  ubi dux le mihi membrana offerunt ab Arabibus antiquitus pia:  Matres appellata: qua:  videlicet non lecus ac fideles genitrices tenerrimum cerebrum,  aliaque his contigua tanquam filios cum cautela  &  fedulitate magna compleduntur  & tuentur. De his refert Hippocrates, eas temporis fuccellii converti in tunicas, earumque difcrepantiam, in tenuiori et craifiori elle materia: continent  ha:  & fubtus  & supra,  cerebrum:  quarum exterior dura eft,  cralla,  & cuticularis,  correlpondens figura fua,  & magnitudine proportioni  Ollis  Calvaria:: dum cranium nec linum,  nec cavitatem  habet, qux  hac  ipla  non  repleantur;  Infuprema  regione  dura:  Meningis  nomen  habet,  qua;  durities  correfpondet  pleura:, & peritoneo:  in regionibus  vitalibus,  & naturalibus,  ex  omni  parte  Duplex  eft,  unde  & Moderni  unam  earum  internam  ftabiliunt, candidam, & humore aqueo  alperfam,  qua;  tunicam tenuem relpicit,  alteram externam  Olli  Calvaria:  contiguam.  Verfatillimus  Laurentius non nili unam solam agnofdt, & ait,  duram  hanc Meningem firmiter adhxrere bali Calvarix, de superiori nihilominus parte Cranii  eatenus latam, quate-A nus dilatando,  vel  conftringendo cerebro necelle est,  colligatur  autem Cranio,  mediantibus villis, qui per commilluras creicendo, ipsum  propemodum  pericranium conftituunt: conneclitiir membrana:  tenui mediantibus venis, quarum  opera cerebrum firmum redditur.   Hac membrana multis foraminibus per via  eft, per qua fe nervi,  arteria  & vena: tanquam  per  infundibulum fuum  in  medullam  dorlalem  effundunt: In lummitate capitis reduplicatur,& dextram  a fmiftra cerebri parte  difcriminat nec tamen  ad  bafin  pertingit,  fed  ad  cerebi  medium  usque, ubi  duplicatione  liia  falcem mellorum  reprefentat, unde  &c  a peritis  Anatomicis tali  nomine  appellari  confuevit,  In  pofteriori  vero parte  quadruplex  eft,&  illic  cerebrum  a cerebello,  non  totum  fed  ex  parte  diftinguit.  Inter  has  plicaturas & duplicitates  quatuor  (inus  confpicui  reperiuntur  qui  tanquam  abundantes  rivi, & valoram  majorum vicarii undequaque per fubftantiam  cerebri  lan-  guinem  diffundunt.   Intrant  in  hos  iinus  vente  interna:  jugulares: cumque cerebrum  amplidimum  fit, nec  trunci  venarum  ad  illud  usque  pertingere  poflint,  hos  Rivos  natura  fabricavi r, tanquam  aquadudtus, in quos vente copioflflimum  fanguinemeffundant, ad nutrimentum cerebri, dc generationem spirituum  animalium. Horum finuum primi duo laterales funt, &  eorum exitus  primus  grande  foramen,  vicinum  occipiti,  format;  per  quod  jugulares  vente  ingrediuntur , qua: ad principium Sutura:  Lambdoidis  terminantur, ubi utrteque uniuntur.  Nafcitur de his frnus tertius, qui per longitudinem commillura fagittalis  difcurrens,  ad  olfa  narium  conducitur: de  his  vero  vagando  multa:  venula: ex  omni  parte  per  membranam  tenuem  dilperla  procedunt:  extenditur  fmus  hic  ad  extremitatem  frontis,unde  no  immerito  docet  Hippocrates,  percullafronte, caput univerlum inflammari. Quartus finus cteteris brevior inter  cerebrum, & cerebellum vadens, in extremitatibus convexis cerebri terminatur, nates cerebri ab Anatomicis appellata: harum ufus admirabilis eft,  ficut & venarum ab eo linu,t anquam a perenni fonte,divaricatio.   In  aliis  corporis  partibus  vena  in  tantum  arteriis  vicina  funt,ut  le  invicem  tangant,  & vena  arterias  libi fociasfemper  habent:  in cerebro autem,  varia  &  diilimilis hac diftributio  est, dum  orificia  venarum  deorfum  verfa  funt, arteriarum  vero  furfum  fp edant.   Irrigant  laudabili  fucco  cerebrum  vena, arteria vero  Ipiritum  continent,qui  per  levitatem  luam  facile  afcendit: Cum ergo vena  orificia  fua  deorlum  Ipedantia  habeant,  primo  illis  afcendendum  erat, quod  nec  per  cutem  externam  poterant,  nec  per  ofla,  nec  per  medullam  interiorem  cerebri, itaque  id  fit  per  duplicaturam dura meningis.   Multiplex  ufus  est  Membrana  dura: primus  eft  cooperire  cerebrum, dc  medullam  Ipinalem, atque  eandem  contra  injurias  quasvis  tueri:  fecundus  eft,  difterminare  cerebrum  in  latus  dextrum, & finiftrum,  in  anticum  d: pollicum:  Tertius  ad  recipiendum  venas omnes, qua calvariam  nutriunt,  fitque  tanquam  caldarium  cerebro,  &c  membrana  tenui, qua  continet: de  qua  etiam  partes  fanguinem  fuum  pro  necessitate  recipiunt.  Detrada  nihilominus  & rupta membrana crafla, confpicuam fe & vilibilem reddit Pia mater, propter tenuitatem  & mollitiem luam fic nominata:  qua talem feu compofitionem habet, ut in omnem cerebri linum fe iniinuare facile polTit, ita  ut  per  gravitatem  fuam  onerofa  cerebro  non  ht,iimul  ut  per  totum  corpus  illius  portare  vafa  poflit,  ideo  &    Secundina  nomenclaturam  adepta  eft.  Hac  proprium velum, &c  operimentum  eft  cerebri, quippe qua  non  folum  fuperficiem  externam  operit, led  ultra tendit, inque occulta penetralia 8c recellus ingreditur: extendit  fe, dc prolongat in ventriculos usque, nona parte luperiori, ut vulgus opinatur, led inferiori: in his partibus afcendit, ubi velut catinum quoddam eft, per quam portantur arteria quadam exigua de iis venis qua carotides,  & cervicales  nominantur  per  latera fphenoidis.   Admirabilis  hic  providentia  natura  eft  in  harum  membranarum  fitu,iicut  cnimCreator,focum  tenuif-  limum, leviflimum  & ratiflimum  feparavit  a terra,  craila,denfa, gravillima, & opaca, idqueper aeris Ipatia,  & aquarum  divortium: ita &c Natura imitatrix & amula divinorum operum,  duriflimam calvariam a mollilHmo cerebro per interpolitionem gemina membrana diftinxit: quam triftis, quam injucunda hiturafuilletvita noftra, fi tenera d: durafe invicem lemperline medio ollo colliderent, & concuterent?   Hac  porro  meninge  pia  remota.  Cerebrum  iplum  prodit.  Hoc  illud  eft,  quod  jundum  cordi  ellentiam  homini  miniftrat,  de  quo  videhcet  formatur  ratio, in-telligentia & ratiocinatio, unde  formantur  nutrimenta &  ipirituum  univerlorum  generatio: animalium  prafertim: a quo, & per  quod  formatum  caput  eft,  contentum  continente  luo  multo  nobilius, quamvis  & hoc  quaquaverlum  Ipedabile  fit, cum  caput in  omni  natione  terrarum  tanquam  lacrum  aliquid  fem-  per  lit  in  veneratione  fua  habitum,&obfervatum,  per  quod  y£gyptii  Sacerdotes  jurabant : quodlecum  radios majeftatis  portat,  in  quo  etiam  Iplendores  divi-  ni perlucent,  tanquam  opus,  de  lublime  artificium  altimmi  Del   Hac  pars  excelfior  cateris,  de  vicinior  ccelo  eft:  hac  fidilhma  petra  fenfiium  eft : altiffimum  mentis  culmen: hac  Regimen  de  gubernaculum  totius  ob-  tinet : cerebrum non tantum fedes eft lenluum de motuum: fed  Artifex  vaftiflimam  molem  membrorum dirigens, licut  de  pratumida  corpora  nervorum, id que  per  flbras, non  fecus  ac  per  mulculos,  ad  eorum, qui  conftrudionem  iftam  diligentius,  defolertius  perveftigaverint,ftuporem  de  miraculum:   Hoc  domicilium  fapientia  eft,  de  memoria,  de  ju-  dicii: audacis natura prodigium.  Hoc  in  formam  orbicularem  compohtum  eft, tum  ut capacitas ei major ellet,  tum  ut  fecurius  adverlitad  omni, quacunq-,  eventura  fit,obliftere  valeat, nec quovis  modo  ab  eadem oflenfionem  ullam  patiatur.  Accedat ad  hac,  quod  huic  parti  propemodum  divina, figura  quoque  omnium  perfedtillima,  nonpromilcua  conveniebat:  cujus  praterea  magnitudo,  quod  vis  animalium  caterorum cerebrum  facile  vincit: ita  quidem  ut  hominis  unius  cerebrum  duorum  boum  cerebro  aquivaleat,  de  mole, de  quantitate.  Hoc  ita  per  ingeniofam  natura  providentiam  dilpofitum  fuit  ad  varietatem  fundtionum  animalium  exercendam, imo  perfedtio-  nandam.  Sentiunt  quidem  de  bruta,  fed  eorum  len-  ius totus  in  gratiam  eft  appetitus  animalis : qua  etiam  naturali  quadam  intelligentia  condudla , a noxiis  ab-  horrefeunt, de  per  inlitam  inclinationem  ad  libi  profutura feruntur   Subftantia  cerebri  mollis  eft, candida,  de  medullaris, de  purillima  leminis  de  Ipirituum  portione  fabricata, ita  libimetiph  propria,  ut  in  compolito  alio  nunquam  eadem  ipfa  inveniatur : nec enim  medulla  qua  in  cateris  ollium  cavernis  eft , 'huic  par  eft, illa  enim  non colliquatur, nec  vero  inedia,  aut  febrili  calore diminuitur: continetur  autem  calvaria  fua, ut  cranium  nutriat: cranium  nutritur,  ut  continere  medullam  hanc  poflit.  Ait  Galenus  fluidam  efle  me-  dullam oflium,  fimilemque  pinguedini,  nec  tunica  coopertam, nec interfecatam arteriis, aut  venis, nec  participationem  ullam  habere  cum  mufculis, aut  nervis, prout  facit  medulla  cerebri, qua glutinofa  magis  quam  pinguis  eft: quam  Hippocrates  idcirco  partem glandulofam  appellavit, cum iit candida, & friabilis. Hac  capiti  has  commoditates  lubminiftrat.   Sedet in fimilitudinem ventofa, atque ideo inferiorum partium refpirationes omnes abiorbet, quarum exhalationibus li calvaria ofcitationefua,  ut ita dixerim, meatum non daret,  & niii  tantisper  hiatu  Quare  fubfe  quod;un  aperiret,  nimio  fe  calore  cerebrum  reple-ftantia  cere-  ret.  Subftantiacerebri  mollis  eft,  tum  ut  tanto  facibri  mollis  lius  imaginationes  rerum  vifarum fe  imprimant,  tum  fit.  ut  nervi  tanto  tractabiliores  iint,tum  denique  ut  ponderosa  duritie  fua  non  gravet.  Candida  eft, quia  {permatica:  idque  ratione  finis,  ut  videlicet  animales fpirituslimpidiflimifint,  &:  non  obfcuri, veltenebrofl: quales  melancholicorum  funt.   De  hac  etiam  medullari  fubftantia,  temperamen-  tum frigidum  & humidum  colligitur:  his  qualitati-  bus excedit, ne  forte  cogitationum  continuatione  fuccendatur, cum  fit  pars  hominis  liifce  fundionibus  deftinata  j tum  vero  etiam quod fpiritus animales  facillime diflipari  & evanefeere  pollent.  In  cerebro  calido,  motus  furibundi  eflent,&:  temerarii,  & delirantes ienfationes, ficut  phreneticorum  funt.  Jungantur his  fomnia  inquieta,  qua:  li  modum  fuum  teneant, facultatibus  animalibus  quietem  indulgent: &  qiue-fi  calidum  cerebrum  ellet,  de  limpiditate  fua  defcifcerent,  cum  Ut  proprium  caloris,  fuble  vare  & perturbare rerum  comequentia.   Cerebro  re-  Cognovit  Peripateticus  officium  principale  in  ceffigeratur  rebro,nempe  ut  inde  cor refrigeretur: Galenus  nihil-  cor.  ominus  ad  hunc  folum  uliim  confti  tutum  elle  intelligi   8.  de  u fu  par-  nonvult,  quin  potius  ut  facultatibus  fenfuum  &ho-  tium.  rum  principiorum  exitum  pradoeat: tum  ut  generationi Spirituum  animalium  inferviat.   Motus  ce-  Habet  motum  fuum  non  animalem , autvolunta-   rebri.  rium , nec  violentum,  fed  naturalem, & hic  proprius & peculiaris  eft  generationi  Ipirituum  animalium,  temperamento, & purgamento  aliarum  praeterea  rerum,non  fecus  ac  arteriarum.  A femetipfo  fe  dila-   tat & contrahit: in  diaftole  fua  cum  admirabili  plica-  tura fpiritum  & aerem  narium  trahit: in fyftole,  interiores finus  contrahit, & profundit fpiritum animalemin ventriculos fuperiores,in  tertium,  & quartum,  ficut & fenfum  in organa.  Sentit cerebrum, cum fit fenfuum  author, iplum tamen fine lenfli eft, cdm communis fensus fedes fit, omnium enim horum Ju- dex eft: ficut  ergo nec  audit,nec  videt, fic nec tadum ad fenfibilia fentienda poflidet. Strudura Quemadmodum praecipuum membrum hoc dicerebri.  verfarum  facultatum  matricium  fenfificarum  faber  eft,  ita  & mirabiliter cum  di verfarum  partium  ftru-  8.C.9.  de  ufu  (ftura  fabricatum  eft.  Preefatas  partes  copiofiflime  Anatom  defcripferuntjprimum  Galenus,  tum  & Velalius  exana  om.  7.  obfervator : didas  partes  cum  claritate   limpidiflima  exponit  audior  meus: qua:  lingula  a me  (qui  brevitati,  quantu  poflibile  eft, confulo) an  exade  reprefentan  polfint, nescio.  Dicam  inprimisomnem  eam  partem , qua  a nobis  calvaria  nominatur , cere-  brum appellari  folitum  efle : duo ejus extrema funt, anterius nimirum, & pofterius: quorum illud primum retinet totius nomenclaturam, pars pofterior cerebellum appellatur: ha autem partes  invicem  di-  viduntur de  medulla  quadam  crafla, per  duplicatu-  ram quandam,  non  ex  omni  parte  tamen,  fed  ex  fupe-  ScarUttini  Hominis  Symboliii  Tom. I demotu  mufe.  libello  de  glandtdii.    riori  folum,  namqj  in  media  & inferiori unum  alteri  vicinum  & contiguum  eft.   Rurfum  anterius  cerebrum  mediante  proprio  diaphragmate in  dextram  & liniftram  partem  deferibitur, intercedit  autem  portio  quadam  dura  meningis,  qua  a figura  fua,prout  memoratum  eft, falx  nominatur : idque  ob  faciliorem  motum, & levitatem,  & nutritionem  medulla  interioris.Hujus  fuperficies exterior fubcinericia  potius,quam  candida  apparet,  multos  habens  anfradus  6c  circumvolutiones, quarum  non  pauca  fubftantia  ipfam  cerebri  introgrediuntur  &pe-  netrant,unde  & fubftantia  talis  varicofa  nominata  eft.   Ridendi  funt, qui  cumEraliftrato  hos  linus  formatos idcirco  credunt,  ut  per  eos  intelligenda  formetur,  quia  tali  modo  8c  ipfi  afini  (ait  Laurentius) intelligerent  utique.  V ult  hic  cum  Galeno,  tali  ratione  cum  tot  meandris , & intorfionibus  cerebrum  formatum  elle, ut  habere  nutrimentum  fuum,  & fuftinere  tot  varia  ad  fe  fpedantia  poflit : cum  enim  illic  moles  ejus  vaftiflimafit, qu'i  heri  poteft, ut  vena  & arteria , qua  per  fuperficiem  lolam  difcurrunt,fufticientes  fint , ad  nativum  calorem  illi  fubminiftrandum ? Quidam  arbitrantur  hos  gyros fabricatos  efle  , propter  le vitantem, ut nimirum  tanto  promptius moveri  poflit : alii  rurfum  ut  medulla  ejus  tanto  tortior  & robuftior  fit,  ita  ut  molle  humidumque, ab  hac  & illa  parte  difeurrerec:  dixerunt  nonnulli  idcirco  fadum,ut  fpiritus  &  fanguis  levamentum  fuum  habere,  8c  recreari  pofllnt,  ne  videlicet  didam  cerebrum  in  diaftole  fiia, tempore  plenilunii  exceflivo  calore  fuftbcetur.  Concludunt  alii  propterea  factum, ne  continuo  motu  fuo  vafa  disrumpantur  aut  relaxentur.   Qui,  prout  debet,extemam  hanc  fuperficiem  con-  templatus fuerit, fiquidem  duobus  tribusve  digitis  hecc  medulla  cerebri  in  profundum  fecata  fuerit,con-  tinuopars  altera  candida, & durior,  cum  venulis  qui-  busdam, &:  arteriis  parvis,  qua:  aciem  oculorum  prope fubterfugiunt, apparent:  connexam  habet  membranam quandam  tenuem, qua:  corpus  callofum  appellatur, hujus  interventu  ea:  partes,  quee  prius  difere-  tee  fuerant, in  dextra,  & finiftra  continuantur.   Eft  corpus  callofum  hocinipfopropemodum  cerebri medio  (hocque  inter  fupremum  &c  imum  intel-  ligendumeft)  apparet  autem  duobus  ventriculis  cavatum, dextr o,  inquam,  & finiftro.  Hi  primi  finus  cerebri funt,  qui  a Galeno  anteriores  nominantur  j melius a nobis  fiiperiores  dicantur, figura ampliilimi,  fi- cut  & litu , & magnitudine  & ufu,  reliquis  omnino  fimiles,  portant  figuram  lemicirculi,  aut  falcis,  aut  Lu-  nee  falcata: : in  medio  cerebri  lituantur , eodem  enim  intervallo  a ffonte,quanto  ab  occipitio  diftant, tanto  a  bafe, quanto  a fummitate: propter  quod  non  rede  anteriores dicuntur: fed  potius  primi  vel  fiiperiores  dicendi  funt.  Magnitudinem  ^qui  valentem  habent,  cum  fecundum  proportionem  aliarum  partium  am-  phslimi  1 int : nam  tales  efle  oportet, ut  fpiritum  cras-  liorem  continere  valeant.  Duo  funt, ut  impedito  altero, hce  fundiones  intercepta:  non  lint,alterque  alterius  vicem  fiippleat.   Multiplex  horum  vaforum, vel  ventriculorum  ufus  eft: inprimis  ad  preeparationem  Ipirituum  animaliuin, unde  8c  inchoatio  fpiritus  appellantur:  deinceps ad  infpirationem  & relpirationem  cerebri:  tertio  ad  recipiendum, 8c  attrahendum  odorem.   Sunt  illic  qual  1 labyrinthi  quidam  exigui, qui  per  particulam  unam  membranee  tenuis , quee  afeendit,  difeurrunt: in  quorum  medio  fpiritus  animalis  coquitur,  attenuatur,  & preeparatur: duo  illic  procefliis  , vel  tubercula  protenduntur  fimillima  papillis  mamillarum, parti  inferiori  horum  A 2 finuum    Inii  teli».    limium,  aut  vero  oflibus  nari um  propinqua, in  modum cribri  perforata,  cooperta  membrai  ia  tenui,  qux  tamen  inter  nervos  non  numerantur,  cum  de  cranio  non  cadant.  Per  hic  ad  cerebrum  aer  portatur, &  ad  idipfiimfpecies  odorum  conducuntur:  unde  8c  organa odoratus  nominantur: id  quod  Hippocrates  di-  xit : Olfacit  cerebrum  h umidum  exiftens  aridorum  odorem, u?ia  cum  aei  e per  corpufcula  ipfum trahens.   Diftinguit hos  fuperiores  ventriculos,  certa  qui-  dam cerebri  particula,  quileptum  lucidum, aut  petra  (pecularis nominatur. Sub hoc illud eft,  quod  Arandus a figura  vermiculari,  & bombicina  nominavit.   Tertio  loco  (e corpus calloium  offert,  compofitum  per  modum  cameror  vel  fornicis,  idcirco  & camerale  didtum,  quali  tribus  quibusdam  columnis  fiiftenta-  tum  &c  eredhim : reprarfentat  autem  compofitione  fua  figuram  triangularem,  conftantem  lateribus  inaequa-  libus, a parte  poft  eriori  quali  duplici  arcu,  ab  anteriori uno  (olo.  Ulus corporis  hujus,  idem  qui  in  fabricis fornicum  vel  archi trabium  eft,  quod  &teftudo  nominatur,  qui  licut  alter  Atlas  ampliliimam  mo-  lem cerebri  totius  luftentat , ne  ventriculum  tertium  comprimat.   Apparet  lub  camerato  hoc, finus  tertius, qui  aliud non  eft, quam  cavitas  communis  ( &c  concurliis  duo,  qui le in cavitate pridida explicant)  qui  cum  humillima  fedefiia  quodammodo  cedit.  Hiclinus  a  Galeno  ventriculus  medius  appellatur,  vel  quod  intra duos  fuperiores,  & quartum  inferiorem  litus eft,  vel  quod  quali  centrum  cerebri occupet , dum  tantundcm  diftat  ab  occipite, quantum  ab  olle  frontis.  In  eo  obfervantur  meatus  vel  canales  duo, quorum unus ad balem cerebri  delcendit,  alter in quartum linum dirigitur: unus eorum  &c  ftatu, & politione  humiliori ultra  tendit, in  cujus  extremitate oftium  quoddam parvum eft  membrani  tenuis, primum  quidem  dilatatum, &:  apertum, pofthic  anguftius  in  fimilitudinem  infundibuli, unde  &:  nomen  illius,  licut  & catini  mutuatur; perhoc  tanquam  per  manicam Hippocratis,  percolatur  pituita  cerebri. Sub  hoc  catino  extenditur  glandula  pituitaria  di-  <fta , qui  tanquam  lpongia, aut  caro  vaporo! a,  & bibula, attrahit,  imbibit  excrementa  (uperffua  cerebri, Sc ea lenlim per cunei foramen diftillat. Apparent hic  a lateribus  plexus duo,  qui  a Galeno  rete  nominantur: T res  hi  particuli, nempe  Infimdibulum,  glans  pituitaria,  & rete  monftran  non  poliunt,  nili  detradfa,  nudata,  Sc  levata  medulla  cerebri  uni  veri  a.   Meatus  alter  aut  canalis  ventriculi  tertii,  amplior  primo  ad  quartum  linum  dirigitur,  de  hocq;  ad  illum  via  eft, in  qua  particuli  quidam  exigui  le  offerunt, &  primum  quidem  gl andul  a turbinati  figun, non  dill imilisnuci  pineali;  dicunt  eam  pro  fundamento, & firmamento venis  dle, &  arteriis  in  cerebro  fparlis,  licut  & aliis  glandulis  puris, ut  libera  via  pateat  omni  ani-  mali Ipiritui,  ad  tertium  & quartum  ventriculum.   A tergo  canarii  corpulcula  quidam  rotunda  funt,  & duriora, qui  quali  nates  formant,  fub  quibus  tu-  bercula quidam  apparent,per  modum  teftiiun: quorum ulus  eft, ut  canalem  forment,  qui  de  tertio  ad  quartum  ventriculum  defeendat, & (ut dici folet)  (alvum  condudtiim  Ipiritui  animali pribeat.   Denique  (mus  quartus  occurrit, communis  cerebello, & medulli  ipinali: minimus  omnium  parvitate fua, led folidior  citeris; Hic  a principio  luo  dilatatus, fenfimreftringitur,  donec  in  acumen  terminetur, in  modum  pennilcriptorii,  unde  &c  hoc  nomine a verfatiflimis Anatomicis  appellatur, inter quos Hierophylus  eft. Errant autem qui opinantur,  membranam  elle  tenuem  & plenam  rugis : necellanum  autem  erat  hunc  in  dilatatione  cerebri  diftendi,&  in  ejusdem  contractione  complicari.  Brevis & fuccida  eft  hic  deferiptio  cerebri  anterioris,  <k  partium  ejus.   Succedit  huic  cerebrum  pofterius,  appellatum  Cerebellum, quod  a natura  ad  beneficium, & levamentum prioris  formatum  videtur:  idque  ut  fpiritus  animalis de  finubus  cerebri  tranlinillus,  hujus  opeconlervetur,  aptetur , & ad  medullam  fpinalem  ablegetur. Figura  ftu  largius  eft,  quam  longum  fit  aut  pro-  fundum, exprimens  formam  fphiri,  vel  globi  com-  prelli,  8c  dilatati : quod  iplum  quoque  membrana  tenui  & dura  opertum  eft, non  ex  omni  parte  nihil-  ominus: ab  inferiori  parte  enim  viciniori  cerebro  contiguum  eft , & color  ejusftibcinericius,  fubftantii  craflioris & durioris  anfraCtiis  ejus  exteriores  lunt,  8c  ad  ulteriorem  ufque medullam pertingunt: decuplo minus eft cerebro.  In illa parte calvarii litum eft, qui duabus foflis occipitis circumi cribitur: totum ex quatuor partibus formatur, quarum dui laterales funt, & quali binos globos libi invicem oppolitos conftituunt; dui reliqui in medio confiftunt, & quali  procellus  quidam  lunt,  qui  vermium  figuram  relerunt,  undeSc  processus  vermiformes  vocantur:  quarum  unus  anterior,  meatum  apertum  tenet  de  tertio  ad  quartum  linum:  alter  ad  partem  poileriorem  medulli  Ipinali  incumbit, & ad  quartum  linum  refledtitur, qucn> apertum ad motus necessarios tenet.   Interim de substantia unius alteriufque cerebri tanquam  de  radicibus  luis propriis egredinir ramus,  lpmahs,  inquam, medulla, a quibuldam  cerebrum  longum  appellata.  Spiritus  Sanctus in  Eccleliafte,  cum  eleganti, quamvis  oblcura  allegoria  hanc  medullam funem argenteum  nominat , lic  & receptaculum ejus  fiftula  lacra  dicitur:  appendix  autem  & vicaria cerebri  reputatur:  nec  enim  hujus  dignitas  &  officium  inferiora  funt  dignitati  cerebri,  lic  nimirum  hujus  & illius  natura  fe  providam  confervatricem  pribet: & quemadmodum  cerebrum  ollibus  calvarii munitum,  & circumvallatum,  duabufq;  tunicis opertumeft.  lic  altera,  circumdata  eft  & munita  vertebris luis,  tanquam  lepimento  fuo, tecta etiam dura & c tenui  meninge, diuturnam  opprelflonem  non  fhflert. Sed veteres  opinati funt integra  defludtione  quadam, aut  vero  etiam  luxatione  lola vertebrarum  liibitaneam  evenire  polle  mortem.  Necellaria  fuit  creatio hujus: line concurfii etenim ejus per univerfum corpus derivari nervi non poterant: priierrim qui lexti conjugationis eft,  tam minutus, ut ad plantas ulque prolongari non potuillet:nec vero etiam prididti nervi vaftillimam membrorum molem commovere. Idcirco altiilimus Deus medullam creavit, cui fecunditatem  generandi nervos contribuit. Nafcitur hic de utroque cerebro, non de inferiore aut cerebello lolo (prout minus experti judicant) cum mediante illo,  tanquam de communi officina  & aquidudtu fpiritus animales diffundere le in nervos debeant, tanquam in rivos, atque inde in totum corpus defeendere: qui  fpiritus  perfectionem  fuam  in  limibus  cerebri  nacifcuntur.  Conveniens  itaque  erat  locare  8c  ftabilire  principium  illius  prope  illorum  Ipi-  rituum  officinam : qui  etiam  in  tertio  & quarto ventriculo continentur: &:  hi  punllimi  lunt,  omnimodo  ab  omni  impuritate  delicati,  6c  mundi.  Spinalis  medulla ergo de quatuor quali magnis  formatur  radicibus, quarum  dui  majores  de  una  alteraque  cerebri  parte  nalcuntur:  alteri  dui  minores de  cerebello. De his quatuor  limul  jundtis  medulli  (pinalis  corpus  compingitur.  De  hoc  autem  deinceps  quali  infiniti  quidam  iurculi  oriuntur, &in   plures ramos  fru&ificant, qui  in partes  corporis  uni-  verfas  propagantur: de  qui  a veteribus  Anatomicis  olim  in  varias  conjugationes  diftindd  fuerunt.   De  Modernis  noitris  lic  medulla  hxc  dividitur  :  pars  ejus,  inquiunt,  calvaris  includitur,  & illic  obfe-  ratur, altera  foris  eft.  De  illa  qus  ab  intro  eft,  le-  ptem  nervorum  paria  nafcuntur : hinc  proceilus  ma-  millares lunt,  & principalia  odoratus  organa.  Altera medulla:  pars, inunita  de  circumvallata  vertebris, motum  lyftolcs,  autdiaftoles  non  habet , ut  nimirum  fiibftanda  fe  cerebri  includeret  olfibus,  qus  motum  habent : unde  hic  apparebit, qualiter  nervi  per  brachia  , per  femora  , perque  alias  principales  partes  , & inferiores  divaricentur.   Hic  caudex, aut  ramus  cerebri  coopertus  membrana tenui , aliquantum  diftat  a dura: per  teneram  autem venuls  qusdam  diicurrunt  , de  arteris  minuta:,  diveriimode  implicats,  qus  medullam  nutriunt, de  per  eandem  vitales  fpiricus  diffundunt.   Egreditur  medulla  hsc  per  foramen  amplum , de  rotundum  e calvaria:  primum  amplillima , de  cral-  fiiTima, qus  paulatiin  attenuatur, dum  de substantia  ejus  deperit  aliquid, nil  tamen  de  corporea  mole,  quam  ubique  eandem  retinet : pertingens  denique  ad  dorli  finem  in  varios  ramos  coni umitur,  qui  omnino  caudam  equi  figurant: atque  hic  terminum  tuum  confequitur.   Quaii-  infinitus  nervorum  numerus  eft,  qui  ab  eadem derivantur:  hi  vero,  dum  illi,  qui  quali  infiniti  lunt,  egrediuntur,  le  uniendo  tanquam  corpus  unum  formant; volueruntque  Anatomici  tot  nervorum  elle  paria,  quot  lunt  vertebrarum  foramina.  Omnis  interim  nervus  a principio  ortus  lui  multas  habet  fibras  conflatas, dc  produdtas  de  lubftantia  medullari, de  membrana  tenui: dc  hs  fibrs  defeendendo  paulatiin  de  medulla  leparantur, dc  dum  foraminibus  vertebrarum appropiant,  cralla  quadam  membrana,  tanquam tunica  mduuntur,dc  in  unum  le  reducendo  nervum conftituunt, qui  dum  per  foramen  fuum  egrefliiseft,  in  iisdem  foribus  rurfiim  divellitur.   Interim  quanto  longius  1'pinalis  medulla  defeen-  dit,  tanto  altius  nervorum  fibrs  nalcuntur, dc  longinqua habent  principia:  licut  nervi  dorfales,  delumbares, fi  attentius  obiervati  fiierint , de  cervicali  medulla delcendunt.  Ab initio lumborum ufique ad extremum Ollis Sacri multi funiculi cralliores  inveni-  untur, qui  tamen  invicem  uniuntur, ea ratione, qua pori  vertebrarum,  ut dum in  anteriora,  dc  pofteriora  {pinalis medulla  incurvatur, non  nimium  violenter  agitata,  aut  premeretur,  aut  rumperetur,  necellarium  itaque  erat  eam  in  inftrumenta  capillaria  terminari.  De  his  autem  haefenus  rationatumlit : quandoquidem definire  fingula  cum  circumftantiis  dc  conditio-  nibus fuis , idem  eilet,  ac  munerare  velle  arenas  maris , dc  ftellas  firmamenti.   Cum  autem  calamus  mihi  fit  in  prsdi&is  dc  brevis, dc  imperfectus  ( prsfertim  quod  hsc  profeilionismes  nonllnt,  qua  mihi  cura  animarum  non  cor-  porum incumbit ) multo  potius  talem  illum  elle  conconfiteor, in  difeutiendis  qusftionibus  illis  arduis  Galeniftarum , contra  Peripateticos, Hippocratis ,  Avicenns,  Ralis,  dc  intra  modernos  Velalii : videli-  cet an  cerebrum  principium  lit  facultatum : quomodo facultas fenfitiva  duplex  fit, interna, dc  externa:  qua  ratione  fiant  imaginatio  , dc  intelligentia: de  quali  temperie  cerebri,  fedes  memoris  fiat:  de  loco  majori,  dc  litu  principali  anims  rationalis : cum  Hie-  rophylus  eam  in  vale  cerebri  collocet , Xenocratres  in  vertice  capitis, Eraliftratus  in  membranis  cerebri,  Empedocles, Epicurei, dc  Aigyptii  in  thorace  pedfoScarlattim  Homini Sjmbohci  Eom.  I.    ris,  Morchius  in  univerfo  corpore,  Heraclitus  in  agi-  tatione extrinleca  , Herodotus  inauditu  , Blemor  Arabicus , dc  Sinenfis  Medicus  Cyprius  in  oculis,   Strato  Phylicus  in  fuperciliis , Peripatetici  dc  Stoici  facultatem  hanc  omnem  in  corde  collocent.  Con-  cludam ego  cum  Vetulo  famofo  Coi: Cerebro , ait,  intclhgimns , deliramu,  in  f animus , cum  aut  calidius  fuerit , aut  fjcc.us , aut  frigidius, idipfinn  dc  Galenus ientit.  Hifce  auream  Philonis  lentendam  adjungo,  Je  f fi qui  ait: ubicunque  fate/litium  regium  eft  , & Rex  a fe£Hs.  jute ihtio  (liparas  fidem  habet  • fed  totum  anima  fiatellitium , finf/mm  quippe  organa  in  capite  fit  a funt, bi  ergo  fedes  an  ima  praepua.   Nec  vero  etiam  mentis  oculum  ulque  adeo  p er-  ipi cacem  elle  reor,  ut  adimam  omnes  ledes,  dc  relidendas facultatum dignolcere valeat:  id  folum  referam quod  Galenus  Ientit  , qui  arbitratur, earum  Ut  Placitis,  omnium  originem  in  cerebro  elle, non  in  csteris  organis, prout  facultas  motus  eft,  dc  (enfiis.  Arabum  univerla  Schola  harum  diverfas  manfiones  partita  eft  in  cerebro  , dc  cuique  facultatum  fuam  propriam  fe-  dem dejlinavit: idipfiim  etiam  Avicenna  dc  Averroes  voluerunt.  Ha:  opiniones  validioribus  argumentis  ftabiliri  pollent: fed iis ea remitto, qui hxc tufius aut tractare, aut indagare ftudendo  latagunt.  Porro  nec  modica  nec brevis  quxftio  eft, fi  nimirum  facul-  Fen-1 tates praecipua:  a temperie  cerebri  dependeant, aut de conformatione  ejus:  hoceft,utrutn  actiones  fimiticfi  ltfi  de  lares lint , aut  organica-.  Obfcurillima  quaftio, in  memoria.  qua  fe  plura  etiam  illuminata  ingenia  intricarunt.  Ad  hanc  nihilominus  obfcuritatem  magnam  attulit  elu-  cidadonem  Plato,  tum  cum  nos  monet : Non retlc  inTheeteto:  f habet  anima, in  denfo , aut  lutulento  , molh  nimis ,  aut  duro  cerebro : molle  enim  celeres  quidem  ad  perci-  piendum efficit , fed  eosdem  oblivio fos-^  durum  dau  me-  mores, fed  ineptos  ad percipiendum efficit : denfium fi-  mulacraobficur  a continet.  Et  Galenus:  Melius  foret  8 • Ue  ufh  par-  exifiimare  Imellettum  fiequi  non  varietatem compof-  “Hm  tioni , fed  corporis , quod  cogitat , laudabilem  tempe-  riem j neque  enim  perfeEHo  intellcchts  quantitati  (pi-  r it  ustam  artribuendaeft, quam  qualitati.  Unde  ad  fuperiora  qux  aprxfads  allata  funt , concludit  Lau-  7fi-   rentius.  Ex  hi*  fiatis  parere  arbitrantur  quid.am  fiacultates  Anima  non  a conformatione  , fed  k temperie  cerebri  exerceri.   De  ufii  cerebri  Ariftoteles  fentit, idipfiim  folhm  ad  refrigerandum  cor  formatum  elle, itaque  compo-  fitionem  ejus  humidam  elle  dc  frigidam:  quam  len-  tendam Galenus  refutat.  Cum  cerebrum, inquit,  Ue  h[h  paraffu,  quovis  ambiente  aere, etiam  aftivo  calidum  fi;}  u“m-  quomodo  refrigerabit  cor  ? an  non  ab  aeri*  infpiratu  hauritur? temperabitur  potu  ?f dicam  Peripatetici non  fufficere  aerem  externum  refrigerando  cordi , fed  requiri  aliquod  vifcu*  internum  : hoc  eis  obtrudam,  cerebrum  longi  (fimo  intervallo a corde  diffitum  efie,  CE  ofiibus  calvaria  undique  obvallatum : debuiffet, msher-  cule,  aut  in  thorace  locari  cerebrum , aut  faltem  inter -  jeEia,  cervice  oblongiore  non  diftingui.  Hxc  Quxftio  non  de  limplici  penna:  tradbu  eft, dum  per  has  undas  experriffima  edam  navigia  naufragarunt: cumque  fe  in  portum  evadere  polle  delperarent,  prout  non  ra-  ro accidit  iis,  qui  margaritas  pileantur, cellare  ab  indagando  coacfti  fiint:  unde  dc  ego,  dum  tales  video  illuc  non  potuille  piertingere  , iter  tam  laboriolum,  de prxdicftasfyrtes evito:  videlicet  qualis  fit  fpintuum  natura, modus , dc  locus  generationis: erronea  de  hoc  opinio  Argenterii  , admirabiliter  a ailigcn-  tilTimo  Authore  meo  confutata : utrum  prarte-  rea  fe  cerebrum  moveat  violenter, dc  vigore  connaturali, aut  vero  per  motum  arteriarum :   A 3 ardua, longa, &  difficilis  omnino  quxftio , fi  ulla  alia,  an  nimirum  (entiat  cerebrum , & quomodo: in  quo  loco  rurfiim  diverlx  fimt  Galeni, Hippocratis, tk  Peripatetici lentenda'.  Prxtereo  hatce  do&rinas,  tum  quod  obfcura fiint  & difficiles, tum  quod  non  tam  ad  Anatomicum  ha  fpedent, quantum  illa  qua  fuperius  jam  relata,  & adhuc  referenda fiint,  podus  ad  philosophiam  naturalem  pertinent.   Quapropter  in  ulrimo  loco  fe  mihi  offert  dequalitadbus  licut  & de cerebri temperamenco  ratiocinatio: ubi  denuo  nonpauca’  fimt  a multis  partibus  introdudfre  opiniones,  quas  egotame  qua  polium  brevitate  perftringam.Conlentiuntinterimhic  & Peripatetici,  & Medici, cerebrum  in  qualitatibus  luis  activis  frigidum elle,  in  pafiivis  humidum:  dillentiunt  nihilo-  Departibiu  minus  Medici  ab  eo, quod  Peripateticus  retulit, dum  Animal.  c.  7.  cerebrum  frigidum  idcirco  ftatuit,  ut  refrigerando J.  cordi  ferviret:Medici  non  minus  calidum  volunudum   illud  Galenus  quovis  atitivo  acre  calidius  elle  docuit.   Sunt  nonnulli, qui  Galenum, & Ariftotelem conciliant, duplex  temperamentum  cerebri  admittendo, infitum  imum,  alterum  influens.  Frigidilfima  eft  compolitio  medullaris  fubftantia:  illius,  led  de  influente lubftantia  calefitjdum  circumdatum  & perfufum  eft  a Ipiritibus  multis,  multisquc  Arteriolis  interceptum. Si  innatam  temperiem  ejus  intuemur  eadem  eft,  qua:  fpinalis  medulla? dum  filbftantiam  cum  eadem  communem  habet: li  ad temperiem  influentem  refledimusjunum  altero  calidius  dicitur,idque  ob  arteria-  rum copiam,qua:  fe  vaporofis  filis  & fumidis  exhalationibus lublevant.   Quidam  fiiftinent  cerebrum  ablolute,  (impliciter calidum  elle , led  iola  comparatione  frigidum : <$c  C. y.lib.ix.  Galenus:  Cerebrum  quamvis  calidum, frigi dijfimo  de  Tetnper.  corde  e/l frigidius: propter  quod  Hippocrates  fedem  fertincntibtu.  j]jucj  frigoris  appellat : hanc  tamen  Laurentius  non  approbat, dicendo: liquidem  illud  frigidius  eft  cute,  qua:  videlicet  extremitatum  medietatem  tenet,  potius  frigidum  quam  calidum  elle  debebit: illud  vero  cute  i'Je  tempera  frigidius  elle  Galenus  docet.  Contra  quidam  argument.c.y.  mentantur,  qui  dicunt,  nudato  cerebro , continuo  ab  aere  refrigerari, quod  ab  ambiente  non  evenit.  Rc-  fpondetur  alterari  cerebrum , dum  aeris  alluetum  non  eft,  prout  cutis:  fic  Sedentes,  non  allueti  aeris  conti-  nuo ab ipfo lividi  fiunt,  ipfinn  etiam  cerebrum  calidius cute,  dum  calvaria  cooperitur,  de  arteria  etiam  & membrana  multos  plexus  habet.  Concluditur  ex  his: Cerebrum  de  temperie  1'ua  innata  frigidius  elle,  & de temperie  influente,  calidius : atque  ejusmodi  illud elle  oportuit,  ne  portio  dedicata continuis  medirationibus  accenderetur, ne  evanefcerent  fpiritus  animales, qui  tenuifrimi  funt , ne  motus temerarii  essent, &  fentationes  delira;,  quales  phreneticorum  funt.   Adverfarii  hic  novis  argumentis  inlurgunt, dum  ajunt: fi  temperamenti  frigidi  eft  cerebrum , qua  ratione fpiritus  animales  progignit,  &c  vitales  attenuat,  qui  effectus  vehementimmi  caloris  fimt? Relpondetur attenuari (piritumin  plexibus  parvarum  arteria-  rum, in  illis viarum anguftiis: non  minus  etiam  fpiritum  animalem  fieri, non  tam  per manifeftam  qualitatem, quam  per infitam  quandam  & abditam  proprietatem: cum  enim  fpiritus  cordis, quamvis  calidiflimi,  crafiiores  fiant,  quam  illi  cerebri,  qui  frigidiflimi  fimt,  evenit  hoc  imbecillitate  caloris  agentis  ,  fed  de  dilpoljtione  materis  patientis  generat  cor  fpiritus  vitales  de  (anguine  per  venam  cavam  porrato.  Fabricat  animales  lpiritus  cerebrum  de spiritu vitali tenuillimo,  ita  &:  calor  modicus  alimentum debile  concoquit,  validus  id  quoderaffius  eft.   Sit  itaque  in  adtiva  quantitate  fua  frigidiflimum    cerebrum, in  pafiivis  non  eft  qui  ambigat  illud  humi-  dum elle,  non  minus  & inlitafua,  influenteque  temperatura. Cum  hac  videlicet  temperie  creatum  a  Natura  eft, propter  perfectionem  qualitatis  fenfibilis,  fenfatio  autem  ha’C  a paflione  fit , & id  quod  humi-  dum eft, facilius  lpe&ra  & imagines  recipit:  pari  ratione ad  ortum  & propagationem  nervorum, qui  fi  de  duriori fiubftantia eflent,  xgrius  utique  dederentur,  tum  proinde  ne  duritie  fua  & pondere  aggravarent:  denique  ne  membrum  illud  ad  perpetuum  motum,  fenfationes, & cogitationes  deftinatum  in  flammaretur: Sic  enimvero qualitate qualitati unita cerebrum humidum potius quam frigidum  eft,  & inter partes humidas  tertium  ordinem, & inter frigidas quali  poftremum obtinet. Occurrit hic alia infuper non modica,  & necellaria admodum quceftio,  quanta  lmt  &£  qualia cerebri  excrementa, per quos etiam canales  & condudus  expurgetur. Cerebrum ergo cum temperamenti medullaris, frigidi  fit , & humidi, nutritum fanguine pituitofo, per virtutem libi innatam,  & natura: fua:  propriam  de superfluitatibus  alimentorum  copiam  grandem  excrementorum  generat:  fed  cum  (it  totius  corporis  caminus,  in  limilitudinem  cucurbita:  parvae,  autcujusdam  ventofie,  cujus  figura  ab  amplitudine  in  anguftum  aut  acutum  terminatur,  iniidet  trunco  corporis, &d  partibus  infer ioribus,omnium  generum  refpirationes  attrahit  &:  abforbet  j tefte  Hippocrate.   Inde  dubitandum  non  eft,  quin  vaporibus  his  im-  Libella  de  pletum, &fine  intermifiione  imbutum,  & quali  in-  gUndulu.  ebriatum  , in  (emet  multa  fiiperflua  & (iiperabun-  dantia  contineat,  ita  quidem,  ut  cum  humidum  fit,  &J  frigidum,  ratione  mamfeftifiimi  fitus , excrementis  multis , &.  materia  crafliori  abundet.  Ha:c  autem ,  fi  Hippocrati  & Galeno  fides  habetur,  duorum  gene-  rum eft:  altera  enim  tenuis,altera  crallaeft:  quarum  illa  vapori , aut  fuligini  non  dispar, per  condudus  infenlibiles  transpirat: altera  autem  per  meatus  con-  fpicuos,  & ex  inferiori  parte  apertos  purgatur.llcut  il-  lafiiperior  per  partem  fuperiorem.   Excremento  tenui  & vaporofo  redundat  cerebrum  ratione  (ituationisjhalitus  enim  adfpartem  lupcriorem  alcendunt,  & vafa  in  capite  terminantur.in  partes  vero  inferiores  quod  craflum  eft propter frigidam  & humidam  temperiem  facilius  delcendit, unde  plus  reliquis  vifceribus  omnibus  hoc  humore  abundat.  Hujus  excrementi  eradi  pars  pituitofa,  aquea,  de  ferofaeft,  pars  biliofa , pars  melancholica: quorum  illud  quod  aqueum  eft,de  reliquiis  fanguims  pituicoli  & crudio-  ris producitur  : biliofiim  vero  de  portione  melancholica, terrena,  allata,  &c  torrida, propter  caloris  excesum, portio  videUcet  alimenti  illius,  propter  quod&  facile  amarefeit.   Arbitratur  Argenterius  aqueum  illum  & muco-  fum  humorem  qui  per  nares  & palatum  (eparatur  &  emungitur,  proprium  cerebri  excrementum  non  e(-  fe  : cum  multi  nec  fpuant,nec  emungant  hanc  pituitam: led  humorem  quendam  elle  generatum  in  hepate, miftum  (anguine  in  venis  detento, qui  generatio-  nem luam  in  cerebronon  habeat, led  illuc  portari,  quando  per  imbecillitatem  facultatis  concodr  icis,aut  vero  per  intemperiem  frigidam  aflimilari  cerebro  ne-  queat , ita  vero  tanquam  luperfluum  per  nares  & palatum emitti.  Hoc  li  verum  eft, ad  quem  ufiim  in  (ede  (phenoidis  extenditur  glandula  carnis  poro(ae,&  bibulx,prout  didtum  eft? hxc  ergo  ad  hoc  deftinata  non  eft,  ut  hanc  eluviem  recipiat,  & expurget  ? fi  humor  hic  pituitolus  in  cerebro  male  temperato  ge-  neratur , quis  glandula:  ufus  erit, qux  in  cerebro  quamvis  temperato  repetitur ? Natura  fagax  Sc    Libello  de  llandulu.   C.  i;.  Anis  parva.   C.  2-  lib.  2.  de  locis  ctffe-  clis  Aphor.  2  Seft.i.  c.  prudens  nil  fruftra  operatur : quod  fi  vero  dodbrina  Argentarii  valida  eft, fupervacaneum  erit  infundi-  bulum, & glandula  pituitaria:  praeter  harc  prafatus  author  inquit, bene  temperatos  nunquam  pituitam  hanc  iputo ejicere,  contrarium  tenet  Galenus, ita-  que excrementa  pituitofa  & mucola  propria  fimt  cerebri, & proprios  canales  fuos  habent,  ad  hoc  fabricatos, ut  inde  expurgentur.   His  ftabilitis  Sc  in  ordinem  redadtis,  fupereft,  qui-  bus itineribus  hac  expurgatio  fiat  , difcutere.  Excrementum quod  tenue  eft,  &fuliginofum,  cum  ex  fui  levitate fupcriora petat,  per  Meningem  evaporatur, per  cranium  deinceps, & per  cutem, idque  infenlibili  tranlpiratione, dum  corpus  humanum  per  modum  (pongix,  foramina  multa  in  fe  continet.  Inde eft  , quod  cum  per  olla  penetrare  hac  fuligo  nequeat, provida  natura  commifluras  in  cranio,  plurelque  cavitates  ejus  diftinxit,  & collocavit.   Excrementa  vero  crafliora , cum  ex  fui  dilpofitione  naturali  ad  partes  inferiores  ferantur, canales  ha-  bent confpicuos,  nondum  a Medicis  ftabilitos.  Hippocrates leptem  condudhis agnofcit,  per quos de cerebro humor  hic  defiuat,  per  aures  nimirum, per  nares,  per oculos,  per  palatum,  per  partes  guttura-  les,  per gulam , per  venas  , & medullam  lpinalem  in  languine.  Galenus  eorum  quatuor  aflignat, hoc  eft:  palatum, nares,  aures, & oculos:  idiplum etiam alibi  fentit,  <Sc confirmat: quamvis in Commentariis  non  nili  nares,  &c  palatum  enumeret,  dum  ait:  declives cerebri meauts  tum per palatum  in  os, tv,m  per corpus narium , conjpicuis ac magnis orificiis craffa cruciam  excrementa. In primo lymptomatum  lolum  ad id vult idonem elle palatum, dum  opportune  concoquitur, &:  nares pro  odoribus  folis  compofita  fint,  &:  pro  refpiratione lic  in  variis  locis  diverfimode  hic  Medicorum  Antelignanus  dilcurrit.   Hinc  eft,  quod  do&iflimus  Audior  meus,  adeoncilanda  loca  tam  diverla , primo  fui  intuitu  libi  admodum diilentientia  , per  varios  condudtus  varia  cerebri exprementa,  pkuitofi  nimirum,  biliofa , & me-  lancholica expurgari  credit: Horum  condudtuum  alios  natura:  ordinarios  elle,  multiim  familiares , &  confuetos : alios  extraordinarios,  nec  ulque  adeo  congruos. Ordinarii  ad  expurgandam  pituitam  dedicati  lunt,  ut  palatum,  & nares  plus  tamen  illud,  quam  ha: , cum  potiflimum  pro  odoratu  fabrefabta  lint.  Ipfa adeo Anatomia docet,  condu&um  vifibilem , &  conlpicuum  de  tertio  cerebri  iinu  formari , qui  ad  an-  teriorem ejusdem  balem  extendatur , in  cujus  extremitate tenuis  quadam  membrana:  particula,  primum  larga,  & patula,  deinceps  anguftior,  & ftndior  appareat, per  modum  infundibuli , quodienfim  in  pa-  latum, & in  os  deftillat: & hic  eft,  ubitanquam  per  Hippocratis  manicam  (prout alibi  relatum  eft)  hu-  mor percolatur,  & a glandula  pituitaria  pofthac  re-  cipitur. Quod  fi  fuperiores  cerebri  ventriculi  quandoque abundent,  & eluviem  mucofam  diftillent,hanc  per  tubercula  fim illima  papillis  & per  os  Ethmoides  vel  cribriforme  emittunt: ex  hinc  fubtus  materis  bi-  liofs  continuo  per  nares  expurgantur.   Quidam  fic  philofophantur  materias  hafce  bilio-  fas  ad  aures  rejici , ut  earum  olla  calore  &c  ficcitate  fiia  defendant : pituitofas  vero  per  os  &r  nares  evacuari , ut  videlicet  hi  meams  aperti  humiditate  pradidta  a ficcitate  prohibeantur.  Hi  canales  ordinarii  lunt,  per  quos  confiieto  natura:  ordine  cerebrum  purga-  tur. Illic  rurftim  alii  lunt,  extraordinarii, per quos  cerebrum,  humorum  copia  pragravatum  fe  nonnun-  quam  exonerat.  Sunt  autem  oculi , Medulla  fpinalis,  & Nervi , unde  paralylis  oritur  : quandoque  & per    1   venas, &per  arterias  id  contingit , dum  humorum  decubitus  in  parotides  contrahitur.  Hac  autem  excrementa particularia  cerebri  non  fimt,  hoc  eft,  me-  dullaris fubftantia, aut  de  ventriculis  ejusdem, fed  potius  de  his  vafis, de  venis  & arteriis  videlicet, ex quibus  tumores  glandularum,  opthalmiae,  3c  aurium  inflammationes  lequuntur.   Hac  excrementa  interim  cerebri  temperati , iii  fubftantia  lua  nihilominus, & quantitate  qualitate  intemperata  fimt.  Tempora  quo  excernuntur  fluida  funtlubftantiafua,  qua: non nimium  cralla  eft,  nec  humida : taliter  in  quantitate  lua  funt, nec  enim  copia abundanti  luxuriant: in  qualitate  vero  nec  acrk  lunt,  necfidla:  prafertim  fi  fuccefiu  temporis  a facultate lua  concoquantur, Sc feparentur.   Reftat  breviter  videre  per  quos  condtidus  excrementa  quarti  imus , & de  cerebello  purgentur.  Non  abs  re  erit  nolle  , hac  excrementa  pauca  admodum  elle, tam  propter  cerebelli  duritiem , quam  quod  hu-  jus iinus tenuilfimi  fpiritus  lint,  &c  finceri,  jam  omni-  modo expurgati, ita  ut id  quod  illic  facile  colligitur,  facile  etiam  dilTipetur: id  quod  in  cerebro  non  eve-  nit, cumlithumidum,  continens  fuperfluitates  nori  modicas, atque ideo  copiofa  expurgatione  necelle  habet.   Grandis,  laboriofa,  8c  non  minus  fuperioribus  dif-  ficilis indagatio  eft, nolle  numerum, ufiim, 8c  praftantiam  ventriculorum  cerebri.  Ego  vero  intuens  meoccurfum  difcuilionishujus  declinare  hon  polle:  ut  inde  aliquid  etiam  adducam, cum  Authore  meo,  dicendum  qualiter  ventriculos  quatuor  Galenus  fta-  biliat,  fuperiores  duos , quos anteriores  vocat,  unum  in  medio,  quem  communem  nominat,  ultimum  deinceps, qui  cavitas  eft.  Avicenna  non  nili  tres  aflignat :  iupremum,  medium , depoftremum.  Verum  qui-  dem eft fub  titulo  unius  priores  duos  ab  eo  mtelligi,  cum  unius  adeo  figura:  lint, 8c  fitus,  & magnitudinis,  & ftrudtura.  Verlatiflimus  alioqui  Velalius  repre-  hendit in  hoc  loco  Galenum  de  ufu  ventriculorum  fuperiorum,  idcirco  quod  hosfinus  organa  odoratus  elle  voluit , &c  eofdem  etiam  pituitam  in  os  cribriforme percolare.  Author  meus  in  defenfam  Galeni  ait , Imus  anteriores  in  tantum  organa  odoratus  ap-  pellari, quod ad  eos  odores  ferantur, de  quibus  eli-  gunt, rejiciunt,  vel  judicant, nec  tamen  propterea obftare  quicquam, quin fi cerebrum  eluvie  mucofa  refertum  fit,  in  eos finusle  fundat:  cum  pituita  non  raro  quoquo  verfum  in  cerebri  corpus  fe  difpergat,  prout  fape  in  Apoplexia  contingit,  le diffundendo  in  nervos,  &c  in  lpinalem  medullam : unde paralylis.   Argumentantur  in  contrarium  alii,  dicendo:  extingui  utique  odoratus  lenium,  fi  per hunc  pituitola  tranfcolatur materia,  prout  experientia  docet.  Re-  Ipondetur  ad  hac,  hoc  de  fluxione  continua  & magna humorum  abundantia  provenire,  qui  tum  obftrudti-  onum  in  proceflibus  caufafunt:  non  fecus  ac  in  perpetua occlufione  pororum  qui  in  offibus  fimt.  Quidam Modernorum fuftinent  anteriores  ventriculos  non  ad  praparandos  fpiritus  fadtos  elle,  cum  fint  excrementorum receptacula,  ipiritumvero  animalem  cavitate  fenfibili  non indigere.  His  Galenus  refpondet,  ventriculos  fuperiores  ad  purgationem  Ipiritu-  umminifterium  fuum  exhibere, & ad  expurgatio-  nem materia:  fuperflua.  Ita  per  Ethmoidem  odores  afeendunt,  & non minus fuperflua  evacuantur. Sic  emmvero  de  excrementis  cerebri  dicendum , qua  per  palatum  & nares  Ime  intermiflione  excernuntur,  quod nullum  omnino nocumentum  nec  odoratui,  nec guftui  adierant, fiquidem ciun  moderamine  defluxerint. Quod  priftantiam  & dignitatem  horum  ventricu-  lorum, quifuperiores  funt,  attinet,  ambigendum  non  eft;  quin citeris ex omni ratione poftponendi lint, non quod citeri  principalis facultatum ledes lint,  fedquodin iis generatio (pirimum animalium fiat. C.3./.7. Totum  hoc  Galenus  doce.  Cum  interim quatuor ventriculi  fint, quiritar  quis  eorum  potior  Iit,  & nobilior: vult Galenus Imus  luperiores  citeris  elle ignobiliores, idque  exemplo  adolelcentis  cujusdam  demonftrat,  qui  Joniiin  Civitate  Smymenfi  recepto  vulnere  in  his  linubus  fiiperioribus, vita?  &:  ianitati  reftitutus  eft.  Non  cum  tanta  elevatione  loquitur  de  his  citatus  Galenus dum  de  tertio  & quarto  trade  ufu  par-  &ac.  inquintoenim  capite  ad  tertium  de  locis  ajfefUs  Uum primatum  pofteriori  donat : hic  verba  ejus  funt: Spiaep  aatu.  rptlts  animalis  in  cerebri  ventriculis,  maxime  in  pofteriori  continetur: quamvis  non  contemnendus  fit  medius.  Ipfe  etiam  Hippocrates: poftremi  quidem  ventriculi  vulneratio  maxime  omnium  animal  Lcdit,  fecundo  loco  medii , minima ex  anterioribus  utrisque  noxa  contrahitur.  Hoc  id.em  quod  feStiones, collifones quoque  faciunt.   His  omnibus  ratio  (iiffragatur,  dum  ventriculi  ignobiliores  apparent,  qui  majorem  habent  amplitudinem,  Quartus  Imus  omniii  anguflillimus  eft,&  mi-  nimus, Ipiritumque animalem lmcerum,  delicatum,  Sc omnimodo  expurgatum  continet.  Reliqui  duo  pra?parando  folum  Ipiritui  ferviunt:  itaque  omnium  nobilillimus  eft  quem  dixi.   Videtur  Galenus  his  contrarium  lentire, illic  ubi  5 .delocuaffe  ait:  Si  aliquando  tota  anterior  cerebri  pars  afficiatur,  Ftu  C 2.  cM'  ca  qua  funt  circa  fupremum  ventrem  (liipremum  au-  ue  locis  C.  1, tem eo Joco  medium  intelligit,  nelcio  ob  quam  ratio-  nem) ei  conflit  ire  neceffie  efl  difeurfivas  omnes  ailio-  nes  vitiari.  Si  difcurlus  in  medio  finu,  ergo  nobilior.  Hic  ergo  prirogativam  linui  tertio  allignare  videtur.  Sic  in  capite  ultimo  fabulam  Vulcani  exponens,  cmn  caput  Jovis  bipenni  conquallallet, eum  inde  Minervam Deam  Sapientia? traxille ait: per quod videtur non minus ventriculo tertio prirogativam hanc donare. Hanc dignitatem ftni&ura memorati  ventriculi admirabilis  indicat, dum vulnera occipitis minus periculola funt, quam qui in  fyncipite  hunt: ita  (enti  tHippocrates: Pluresex  his,  qui  pofteriori  capitis  parte  funt  vulnerati,  mortem  effugiunt,  quam  qui  anteriore.   Conciliabitur  itaque  Galenus,  li  dixerimus:  quod  dum  linum  quartum  priftantiorem  elle  inquit , Sc  digniorem  , hoc  eum  luo  arbitratu  dicere,  dum  autem de  tertio  ratiocinatur  , eum  lentendas  aliorum  fequi, & in  particulari  Nicrophyli,  prifertimqued  facultatibus  pricipuis  fuas  fedes  proprias  non  ad-  Icriplit liciit  alibi  memoratum  eft.  In  vulneribus  occipitii  raro  admodum  ventriculus  quartus  offenditur, dum  carojiicut  Sc  cralfities , Sc  durities  ollis  ve  hementer  refiftunt : fed  in  lyncipite,  hoc  eft  in  ven-  triculo tertio  olla  tenuiora  lunt: Hinc  Author  meus  ait: non  erralle  Galenum  in  hiftoria  prifente  cerebri totius, nili  in  mirabilibus  ejusdem  plexibus.  Hoc  os  in  homine  usque  adeo  breve  & parvum  eft, ut  pene  oculorum  aciem  effugiat.  Hunc  plexum  coronalemqui  in  ventriculis  Cerebri  luperior  eft,  cum  Mo-  dernis quampluribus  Rete  mirabile  nominat; dum  ineo  Spiritus  vitalis  attenuatur,  & animalis  certum  quoddam  rudimentum  Sc  praeceptum  coiifequitur.   Ex  tot  igitur  operationibus, qui  de  interioribus  Capitis  proveniunt,  nobile,  lingulare,  Sc  elevatum  hoc  Compofitum , plus  adeo  quam  quodvis  aliud  in  humano  corpore  dicendum  eft: Altillima  rupes,  in qua  pricipua  vicini  civitatis  conftrudba  lunt  propugnacula : nili  malumus  cum  majori  proprietate  illud  nominare, Metropolim  famofam  fubje&arum  libi  Regionum  : vel  Primum  Mobile,  fub  quo  reliqui fphiri  inferiores  moveantur,  vel  luminofum  Solem,  qui  partes  omnes,  tam  vicinas,  quam  longe  diflitas,  illuminet  Sc  perluftret   vel  Officinam  ubi  pungenriflima  tela,  aaitiflimarum  cogitationum  fa-  bricentur: vel  Ditifiimum  Aerarium , de  quo  tot  po-  tentiarum Sc  effedtuum  thefauri  depromantur,  vel  Compendium, in  quo  Univerfitatis  totius  negotia  reftringannir, & epilogentur.  Vel  fontem  peren-  nem de  quo copiofimmi rivi  profluant,  ad  inundanda Sc  fcecundanda  prata  membrorum  tam  qui  pro-  piora , quam  qui  longius  collocata  funt j Vel  Principem abiolutum,qui  de  partibus  libi  fubditis  homagi-  um  fidelitatis  exigat,  Caput,  inquam,  quod  jure  merito  Principium,Dominatorem,  Patronum,  Ante-  fignanum,Ducem,&  Magiftram  dixeris  omnium  eorum,qui  humano  corpore  continentur: Mundus  eft,  propter  quem  Mundus  creatus  eft.  Sc  quidquid  in  his  lphiris  mortalibus  Sc  immortalibus  concluditur:  vivum  fimulacrum,  Sc  Imago  Altisfimi, qui  in  hac  prodigium  admirabile  Omnipotentiae  fui  manifefta-  re  voluit.   Sed  li  tot,tamque  inexplicabiles  dotes  in  hoc  con-  tento includuntur: fi  divina  manus  in  interioribus  tot  mirabilia  Sc  ftupenda  operata  eft, unde  ad  dignitatem tantam  profecit, nondisfimili  gloria  fcintilla-  re.  Video  Continens,  hoc  eft  Faciem,  illam  dico,  in  quam  Creator  Deus , fpiravit  fpiraculum  vita, &  fattus  efl  Homo  in  animam  vi  ventem.  Facies  qui  tali  nomine  infignita  eft,  quod  univerfa  operetur  Sc  faciat, prout  j arn  fupra  determinatum  eft   Facies  fine  qua  imperfefta,in  anima  line  vitalitate, fine fpiritu  reliqua membra  poftrata  jacerent: line  qua  tanqua  truncus monftruofiis, inutilis, & abominabilLS,  reliquu  corpus omne  decumberet; Facies  qui  imprimit, & ex-  primit objecta  tam  interna, quam  externa,  per quam  Homo  ab  Irrationalibus  diftingiiitur  : qui  fola  radium circumfert  Majeftatis, typum  Sc  copiam  Originalis illius  fupremi,quod  beatitudinis  noftn  obje-  dum  in  coelis  eft:  perquam  folam  cogitata  interna  producuntur:  lola  pulchritudo,  Sc  complementum  corpons,per  quam  folam,  & non  per  aliud,  liti,  triftes,  fupplices,  eredi,  aut  fubmiffi  fumus:  Hic  prima  eft  quiplacet,qui  attrahit, qui  commovet,qui  am-  pleditur,qui  repudiat.  Indicat  hic  fexum, itatem, decorem, Sc  ftirpem: in  qua  manifeftiflima  mortis  Sc  vici  indicia  defignantur.   Jam  vero  quod  partes  ejus  Anatomicas  concernit, dehisintradatu  de  maxillis  abunde  ratiocinabimur. Supereft  hic  videre  paucis,ad  Encomium  potius, quam  Anatomicam  ejusdem expolitionem,  cur  in eadem  Facie  omnes  adeo lenius  collocati,  cur eorum quinque  lint,  Sc  non  plures:  de  quibus  illud  inpvimis  dicendum  eft, quod  cum  anima  Hominis  for-  marum 01  nnium  prima  fit , quotquot  earum  fub  concavo Luni  reperiuntur, eaquenobiliifima, quantumvis individa, polita  in  hoc  Corporis  Ergaftulo,  eam  nihilominus  fine  fenfuum  adjumento  inteliigere  non  polle.  Cum  his  ratiocinatur, difeurrit,  Sc  lpeculatur: inter  phantafmata  Sc  opiniones  verfatur:  unde  non  immerito  Philosophus  dixit; Nihil  eft  m  IntelleSiu, quin prius  fuerit  in  sensu.   Cum  igitur  Caput fedes  iit  facultatum  animalium,  tum  vero  etiam  domiciliumRationis, congruum  erat ut  lenfus  omnes  velut  fatellitium  libi  fubditum, Sc  tanquam  aulifui  miniftros  principales  imperio  fuo  obtemperantes, & in  Regia  cerebri  libi  allidentes  haberet. Senilium  vera  numerus  quinarius  eft, qui   numero    Facies   comparata   ftellis.    3. de  Anima.    Td&llS  &  guftus  iimpliciter  necellarii  ad  Vitam.  humero  aliorum  tot  fimplicium  inmiindo  corporum  correfpondet,  carli,  videlicet,  &:  quatuor  Elementorum. Potentia  villis  juxta  Platonicos  elemento  ftellari  correlpondet, qute  ftellte  non  minus  oculi  calorum  nominantur:  hx  inquam  facula: quarum  objectum  corpus  Iplendidun)  &c  flammigerumeft, quamvis  non  urens.  Odoratus  objedaim  igneum  eft,  omnia  Equidem aromata  calida  funt: Auditus  quidquid  aereum  eft,  Guftus  compolita  aquea, Tadhis  terrena.   In univerfitate  aurem  quidquid  continetur, in  quinque objedadiftingui poterit,  in  colores,  in  fonos,  odores,  sapores.  & qualitates  omnes  tradabiles  tam  primarias,  quam  le-  cundarias.  Arrogant  autem  libi  quod  Peripateticus  dixit:  Media  quibus  fent  imus  quinque  tantum  modis  alterari  possunt.  Inde  profequitur : Medium  cfle  fenlum  vel  internum,  vel  externum: Externum  aerem, vel  aquam  ; Internum  membranam  & carnem: quorum  illa  pruna  alterentur  rebus externis,  vcluti  iis  qua: luminofa  funt,  tunc  enimvero  objeda  funt  visus ; aut  vero  iis  qua:  rara  funt, Sc  mobilia,  & tunc  auditui  ferviunt:  aut  vero  iis  qua:  humiditatem  cum  decitate  permifccnt,  6c  ad  odoratum  pertinent , fubjiciendo  libi  carnem,  & membranam ; aut  vero  temperiem  qualitatum primariarum  fequuntur.autmixtionem  licci,&  humidi:  & tali  modo  illa  quidem  objeda  tadus  dicuntur, ha:c  objeda guftus.   Denique  quinque  folx  fenfationes  funt:  tot  enim  earum  neceflariaPerant , non  plures: alise  quidem  fimpliciter  &  abfolute,  alia: ad  jucunditatem  Se  dulcedinem  vita: abfolute  neceflarii funt tadus, 5c guftus:  Tudus fundamentum  animalitatis  eft  (ita  fentit philosophus ) guftus  viciffim  fundamentum eft  nutritionis. linequa  abfolute  vivere  nemo  mortalium poteft: Vifus,  Odoratus, Sc  Auditus  idcirco  data  ftint,  ut  vitam  beatiorem, & magis  tranquillam  degeremus.   Hi  ergo  quinque,  ut  ita  dixerim,  Favoriti  funt  magna:  illius  Reginas, anima  nimirum; inter  quos  vifus/apicntium  omnium judiao,  propter  eximias  ejusdem  utilitates  & commoda,    priorem  fibi  locum & prorogativam  vendicat.  Proflantiam   illius  &dignitatem  quatuor  res  potilumumindicant.Primum   varietas  rerum,  qua:  repraftentantur: tum  deinde  modus  aftionis  inter  omnes  alias  nobihftlmus: pon  o convenientia  Sc  proprietas  cujusq; objecti particularis,  quo  quafi  lux  divina  adionum  omnium  eft: denique  horum  omnium  certitudo.   Omnium  rerum  vifibilium  differentias  vifus  dcmonftrat,  cum  omne  propemodum  objedum  coloratum  fit , & visibile: hinc oculus,  prseteripfum  objedum  multa  fibi  infuperad-  Dicnicas  &  fcifcit,  hoc  eft,  figuram,  magnitudinem,  numerum, motum,  nnb,unri,  ftaium,  fitum,  Se  diftantiam: unde  apnffimus  dicitur  ad inventionem  difciplinarum.  Intelledus  ideas  recipit , ab  omni imperfedione  materia: omnino  liberas j oculos  itidem species incorporeas,  qua:  per  barbarifmum  Intentionales  vocan-  tur- Intelledus  uno  eodemque  tempore  binas  res  invicem  contrarias  comprehendit,  tum  potiftimum,  cuma  falfo  verum difeernit. sic potentia visus inter nigrum  Sc  album  diju-  dicat. Intel. edus  liberum  mentis  luae  vigorem  Se  fortitudi-  nem confervat, ita  ut  nulla  ei  vis  hanc  libertatem  adimat:  eandem  quoque  oculus  praefefertin  videndo,  qui  hbertns  nihilominus exteris fenfibus  negata  eft:  nares  enim, & aures  nunquam  non  aperra:  funt,  nec  aliter  poflunt; non  fic  oculi  qui  ad  libitum  clauduntur,  Scaperiuntur  (ficut  in  eorum  anatomiadicendum  eft) in  nollro  fiquidem  beneplacito  eft,  videre,  vel  non  videre.Nobiliffimum  denique  objedum  ocu-lorum eft,  lux  nimirum,  prxftantiflJma,  communiffima,  &  notiflima  qualitatum  omnium ; Hac  ratione  motus  Theopbraftus  formam  hominis  ex  vifu  definiri  ajebat: Anaxagotas ad  hoc  dixit  natum  hominem, ut  videat.  Multo  plura  his  in  Anatomia  particulari  oculorum  dicentur.   Debilem  nihilominus  in  his  & imperfedam perfpicacita» tem meam recognofco,  unde  ne a tanta luce  cxcaccari  mihi  contingat,  ab  ulteriori  Capitis  indagme  me  retraho, qui  opti menovi cum aquilis  nec  noduas  nec talpas  proportionem  ullam  habere.  Tu qui magis oculatus es,  conjice  vifium tuum in  Anatomicorum  lucem,  qui tibi ledionibus  difertioribus,   & clarioribus in  hilce  fibras  profundius  abllrufas,  Sercpofi-  tas  uuein,  ego  interim  accingor  ad  contemplanda     )^!d^m“UtmJicMet  ^“tumrupra  torehdum  nobis  promptilTimani)  cumabomni  tuIt) symbol nos  divina  tutela  vigilet  (tumpnefertim  ad  fucSenrlmim  Hominis  Sjmboltoi  Tom,  I.    ' ; T - '-uiiidu  U1I1IUI1U-   mano  auxilio  deftituti  fumus, lupra  id  quod  antiquitus  Marco  Valerio  Corvino  accidit, cum in lingulari certamine cum hofte  confligeret: caput armatum callide  depinxit, cui corvus  infidebat, adjungendo Epigraphen: Infperatum auxilium. Generofus miles, fk intrepidus dimicabat viriliter, fed fortafte fuperams ellet, nili corvus inopino adventu , & rostro, & unguibus  adverlarium  laedendo  perterruillet,  ut  tandem  luccubuerit.  Hoc  divinum  liiblidium  a  S.  Auguftino  firnra  id  quod  in  nuptiis  Cana:  Galilaee  hb.i.adverf,  facftum  eft,  inhnuatur,  dum  redemptor  nofter  divi-  H&res.  mfTimce  matris  lua:  precibus  qua?  commenfalium  curam agebat  ( vinum,  inquit , non  habent)  annuit,  vocans  eam  mulierem: & quia  in  hydriis  reliduum  aliquid  remanferat,  evacuantur  vafa, &c  rurfum  aqua  adimplentur, exhinc  admirabilis  illa & prodigiofa  Argumen-  cranfmutatio  apparuit.  Ha:c  autem  ejus  propria  funt    verba: Propter  hoc  properante  Maria  ad  admirabile  tum  oppor-  vini  signum, ante  tempus  nolente  participare  comtunum.  pe.ndii  poculum, repellit  dicens: Nondum  venit  hora  mea:  expeSlans  eam,  qua a patre  fuit  in  opportunum  auxilium  pracognita.  Fortificabat  his  le  fuosque  Philo Hebraus: bono  , inquit,  animo  eflote  fratres,  ubi  enim  humanum  cejfat  auxilium, divina  non  deflituemur  ope: neminem  dereliquit  Deus.  Elevatif-  fimaMusafuaJoannesCiampolusin  amaritudine  liniftne  fortuna;  folabatur  animam suam,in  paraphrafi super  pfalmum: Jf)ui  habitat: de  verfu  illo : quoniam  in  me fperavit  liberabo  eumfic  feriptum  relinquens:   Fiduccia  confolata  fo  pur  fon  certo,   Se  la  Reggia  m e chiufa,   Che  fla  tra  facre  mura  il  Cielo  aperto E che  far  fordo  a i voti  il  Ciel  non  s’ufa.    it  pede  pauperum  tabernas, regumque  turres : alius  i eodem  fenfu  fcripfit:  zJMors  nullo  varcit  honori:  sntentia  qua:  limiliter a philolopho  Pnoclide  consirabatur  dum  ajebat: Communis  omnes  locus  mait ,tum pauperes tum Reges.  Si quis le fortuna:  totum  dedicaflet, Iperans ab eaem  Ubi  bonum  omne  eventurum , lic  ab  authore  uodam  reprelentabatur: Juvenem  figurabat, refcilim  caput  fuum  fortuna:  immolantem:  hxc  vero  Fortuna  in  -  iolefeentis  collo  Leonis  caput  inferebat,  tum  etiam  conftans.  iputferpentis,  Sc  monftruoli  praeterea  animalis  cu  isdain  i mentem  fuam  his  verbis,exponens: Bellua  t,ccec  'e Jiat uit, qui  credit  fe  forti.  Heec  quatuor  Ca-  ita  in  quatuor  cyathis  a Plutarcho  exprella funt:   'ortuna,  inquit,  nobis  cyathos  exjiccantibus  prabet : De  tranquilf  unum  bonum  infundat, tria  mala  minijlrat.  Hi s ta(e  amm&.  iblcripfit  Quintilianus  cum  ait: Cum  fortuna  ruere  Decia.  4.  ementia  eft.  Et  Seneca  : Suis  contenta  viribus  in enit pericula  fine  Authore  Nullum  tempus  ei  ccrtm  ef: in  ipfs  voluptatibus  caufe  doloris  oriuntur.    nevitabilis  Idem  Paradinus , manum  armatam  fica  reprefen-  ra  Dei. tat, quajamjam  caput  quoddam  perculliira  eft:  inferipiit  autem  hanc  fententiam : Fcl in  ara. volens  indicare, vinditftam  divinam  ubivis  locorum  paratam  ad  caftigandos  protervos  efie,  ubivis  etiam  locorum,  quantumvis  privilegiatalint,  crimina  fontium  punienda. Id  quod  inter  alios  filio  Francifci  Sforza:,  nomine Galeazzo  contigit, qui  etiam  ante  ipfam  aram  facram  ab  Andrea  Lampuniano  interfe&us  eft.  Hanc  inamilTibilem  vindittam  verebatur  propheta  Regius,  duminquiebat:  6)uo  ibo  djpiritu  tuo,&  quod facie  tua  fugiam  ? Si  ajcendero  in  c&lum  tu  illic  es, & ea  qua:  fequuntur.  Magifter  ille  morum  Gabriel  Si-  meon  volens  inferre  fublimitates  Regales,  & eminentias per  mortem  adaquari  vilitati  plebejorum  (unde  & purpura  Agefilai  cum  cineribus  Ergafti  Paftoris  in  ^/Iors  o- una  eadem  lociatur) Calvariam  hominis  figuravit  nnia  ada:-  inter  fceptrum , & Ligonem politam cum hac declaratione : Mors  fceptra  ligonibus aquat: quod omne  iorat,i.Car-  ab  Horatio  mutuatus  eft,  qui  ait: Mors  aquo  pul-    Sinceritas   cordis.    Apud  Diogen  U-7-   Inion, depetit. Confu-  tat.   Satira  17.    Concordia  quam  Iit  utilis.    Mors&   memoria  ejusdem.   12.  Mor.   De  vita  Re-  fur.    Lib.  4.  Hexa-  emeron. Redtitudo & Sinceritas.   Sinceritas  &c  redbitudo  animi  potiffimum  ex  tran-  quilitate, & hilaritate  vultus  cbgnofcitur.  Qua  de  caulajoannes  Ferrus  faciem  repra? lentavit  ridentem & venuftam,absqiie omni  ruga,  ligni  ficarionem  . apponens  eum  hac  Epigraphe: Raro  fallit.  Hoc  ipium  Cleantes  indicare  voluit,  dum  ait: Ex  Jpccie  comprehenduntur  mores.  Et  Euripides  : Ad  yultum  boni  viri  ajpicere  dulce  est.  Et  Tullius  : Inultus, ac  frons  animi  efl  anna  , qua  fignificant  vo-  luptatem abditam,  & occultam.  Quamvis  Juve-  halis  nos  aliter  doceat : Fronti  nulla  pdes  , inquit.  Utique  enim  verificatur  non  raro : in  vultu  rolas  apparere, tegi  fpinas  in  corde.   Arma  gentilia  & antiqua  excellentiUima?  Domus  Trivultii,  quae  e tribus  vultibus  compotita  lunt, indicando quantum  ad  felicitatem  vitae, &c  ad  omnem  inimicam  poteftatem  profligandam  valeat  concor-  dia,anfam  dederunt  Antonio  Trivultio  , qui  Atavus  fuit  Magni  illius  Joannis  Jacobi , ut  in  vexillis  militaribus tres  lacies  has  repraefentarct : adjundbo  lem-  mate : Mens  unica.  Et  ha?ceft  laurea  illa  tantopere celebratae  lentendae  Saluftianae: Concord  a res  parva  crefcunt, difcordia  ruunt.  Zelantiflinms  Calliodorus  inter  liios  vel  minimum  indignationis  fu-  furnun  ferre  non  poterat, unde  &:  cuique  iuorumajebat ; Summopere  jurgia  fuge, nam  contra  parem  contendere  anceps  eft , cum  Juperiore  fur  tofum  > cum  inferiore  fordidum, maxime  autem  contra  fatuum  contentionem  inire.  Sancbus  Gregorius  Papa  omne  tanquam  fordidum  explodebat, quodcunque  manu  datur,  vel  recipitur,  ubi  cor  maculatum  efl:  rixis  8c  dillenlionibus  : Munus, inquit,  non  recipiatur, nifi  prius  difcordia  repellatur  ab  animo.  Vere  illud  Davidicum  experimento  certiflimum  efl: Ecce  quam  bonum, & ejuam  jucundum  habitare  fratres  in  unum.  Hoc  ipfumS.  Auguftinus  innuit,  qui  tam  fratribus  Religiolis  regulas,  quam  & univer-  fo  Mundo  praefcripl it , dum  ait: Lites  nullas  habea-tis , aut  quam  celerrime  finiatis  , ne  ira  crefcat  in  odium  , & trabem  faciat  de  f e flue  a.   POtentillimum  ffjrnum  ad  retinendum  hominem  a fofla  praecipitii , & peccati  ruina, memoria  efl  folia?  lepulchralis.  Veritas  non  folum  quotidie  in  roflris  iacris  declamata  , fed  a Reufnero  quoque  intelletfla , qui  depingi  puerum  fecit, incumbentem  cranio  humano: adjungendo  1'ignificationem  cum  hac  Epigraphe  : rive  memor  Lethi.  In  eundem  lenium  verba  S.  Gregorii  incidunt , ubi  inquit :  Jfifuiconfiderat  cjualis  erit  in  morte,  femper  pavidus  erit  in  operatione. atejueinde  in  oculis  fui  Conditoris  vivit.  Magnus  ille  Mediolanenfis  Ecclelia?  Archi-Epifcopus  S.  Ambrolius  iic  illud  exprellit: Mors  pro  remedio  nobis  data  efl.  Si  primi  noftri  parentes  divinum  illud  vetitum  obfervaiient : quacunque  ho-  ra comedentis, morte  moriemini, lucceilores  luosin  tantum  mileriarum  barathrum  non  praecipicalfent :  fed  tentatorlpirituscumluo:  nequaquam  moriemini,  promittens  ejus  vitam,  ad  excidium  conduxit,  ex  quo  proinde  origo  decidii  fubfecuta  efl  : iic  Balili-  ' us  Seleucienlis  meditatur : ^fljuarcns  Sathan  Protoplaflorum perniciem  , conatur  ab  eis  memoriam  mor-  tis eripere,  nequaquam,  inquit,  moriemini.    JUxta  commune  Axioma  : Cum  caput  dolet,  c at  er  a membra  languent,  quod  quidam  fapienter    dixit : Et  ego  convenienter  dico  Iic  mentem  huma-  nam elle  oportere : defaecatam  nimirum, & ab  omni  tenebrofo  vapore  partialitatis, Sc  proprii  commodi  1'eparatam,  utfane  & prudenter  a&iones  inferiores  gubernare  & dirigere  pollic : liciit  caput  cfrm  fanum  efl,  & purgatum, vitalitatem  aqualiter  in  reliqua  membra  partitur  ; hoc  ipium  Plutarchus  intendit,  cum  ait : Mens  cernit , mens  audit , reliqua  fur  da , De  Alexand  cacaque  fiunt,  & rationis  indigo, Pulcherrimum, fortitudine.  arbitratu  meo  , quamvis  compendiofum  id  , quod  Euripides  affert , dum  Helenam  formbflUimam  de-  feriberet : Mens  optima  vates  efl, ac  bonum  confi-  In  Helenk  lium: Hoc  idem  encomio  lingulari  Seneca  depraedi-  cavit , dum  ait : Cogita  in  te  pr ater  animum  nihil  effi  mirabile, cui  magno  nihil  efi  magnum.   Caput  jure  merito  Caminus  totius  corporis  appellandiun  eft,ad  quod  exhalationes  omnes , & flumina  commeftibiliumalcendunt:  dumque  his  prater  mo-  dum gravatur,  recidunt  cum  damno, & totius  corporis incommodo.  Quis  non  ex  hoc  dignitatem  Per-  RedbaPrin-  fona?  Principis  figuratam  videat,  qui  per  modum  cacipis  operapicis  tanquam  verus  caminus, quidquid  exhalatiotionis  de  fuorum  fubdicorum  motu  extollitur , in  le  re-  cipit ? Jam  vero  li  Princeps  male  ordinatus  eft , nimi-  isque fumis  & caliginibus  repletus,  non  nili  popularis  perturbatio  in  membris  ejus , in  flatu, & corpore  po-  litico expedfcanda  eft.  Inculcat  Socrates  hoc  Principi luo,  ut  mentem  ab  omni  fecum  illuVie  puram  teneat, dum  ait : jrcrifjimos  ejfe  honores  Princeps  exide  Principe,  firmet, non  qui  in  propatulo  cum  timore  fiunt, fed  quando fubditi  apsid  fe  fioli  mentern  principis  potius , quam  fortunam  admirantur.  Et  magnus  Pythagoras  pra?-  ex  Lzertto. videns  nocumenta, quae  ex  hac  vaporum  attradbione  lecutura  ellent, hcfcriplit  : Princeps  non  ideo  crea-  tus efl, ut  Iader ct , fed  ut  juvaret.  Ut  ha?c  flumina  reprimeret,  Claudianus  Honorium  luumlic  horta-  batur : t Tunc  omnia  ‘fur a tenebis,   Cum  poter  is  Rex  effc  tui  proclivior  ufus  -7   In  pejora  datur, fundet  q3  licentia  luxum,   Sed  comprime  motus.   Polb  Cordis  generationem , prout  univerfa  Medicorum lchola  docet,  in  capite  cerebrum  generatur,  quod  ex  lui  natura  frigidum  &:  humidum  excellivo cordis calori  opponitur.  Proferam  ego  id, quod  jam  Protedbio  ante  me  alius, intelligens  nimirum  in hoc  loco Mariam Virginem  gloriolimmam, qua?  in  myftico Eccleiia?  ginis.  Corpore,  poftChriftum,  quem  in  corde  figuramus,  primum  libi  locum  vendicat : ha?c  enim  ardores  cordis in  juftiriaa?ftuantes  contemperat.  Conflagrare  magnitudine  criminum  luorum  jam  Mundum  opor-  tuerat : hoc  exprellit  S,  Anteimus : Dudum  calum  Sehm.  de  N*-  Cf  terra  rui  flent, nifi  Maria  precibus  fuflvntaffer. tlv-  Quod  S.  Bernardus  mellifluus  Iic  expofuit : ut  fiole  Serm.  dt  Af-  fiblato  nihil  luce fc it,  fic  fublata  Maria,  nihil  d mfijfima  tenebra  relinquuntur: S.  Auguftinus  cum  dulciloquio  luo  hunc  lenium  ita  dedit : Autlnx  peccati  Eva , Auttrix  meriti  Maria Eva  occidendo obfuit,  Maria  vivificando  pro  fuit, illa  percufiit,  ifia  fianaviti   De  humiditate  cerebri  canities  nafeitur:  hxcvero  Pietas  elee-  Sapientum  judicio  prudentiam  indicat,  juxta  oracumofyna, tilum  divinum: Cani  fiunt  fenfus  hominis  : de  calore  mor.  calvities  oritur  : Symbolum  illud  eft  , prout  fuo  loco  demonftrabitur,  Eleemolynar: unde  optimum  eri:,  ut  homo  ad  hanc  partem  refledbendo, in  frigiditate  ‘Timorem  Domini  contempletur,  in  humidirate  Pie-  tatem. His virtutibus  armatur  homo  rationalis, canquam  telo  pungenti flimo,  cum  quo  & tempus,  &  oblivionem,  tk.  peccatum  ferit.  Hoc  omne  de  ra-  8 1 rioiie. In  Hermath.    Imperium.    Cuftodia.    C.7.   Divina  myiteria.   Tfal.  i$o.   Chriftus.   adColojf,  i.   Serm.  de  Elia,   E/>.  f 8.    in  Mxtth.  c .  40.   Super  Mare.  6 r-  Pf-  59-  Fervor  devotionis.   Cap.  II.  Defomn.  Nabuih. de  pro  fagu.   1 3 y  cif- 4S 7. Errores.   -JK   Triftitia.t: r  • ii   SuperFf.  18. A   Suggeftio-   rione  provenic  5 qua:  ecerebro  elicitur,  <*c  in  eodem  fundatur,  unde  <Sc  Ingenium  derivatur.  T otun  1 il-  lud Phoclides  Philofophus  explicuit. Ratio, inquit,  hominis  telam  eft  acutius  ferro.   Diligens  obfervator  Goropius  feriptum  reliquit,  in  primitiva  lingua  pronuntiationem,  &c  denominationem Capitis  Ionum  cdidille  fimilem  hui  c:  Heet,  quod  imperium  , 8c  dominationem  indicat:  idque  non  immerito,  dum  caput  exteras  corporis  partes  gubernat,  & ditioni  fuce  iubjicit,prout  opportunitas,  & necdfitas exigit in unoquoque fuorum fenfuum  (e exercens.  Prxtcrea  caput  quoque  cum  hoc  Nomi-  ne Huet  exprellum  fuit, quod  Tutela,  & Cuftodia interpretatur, non abs re,  dum  fine illius  fablidio, extera membra  non  fecus ac militaris  phalanx  interrup-  to ordine  hac  illacque  palantes  habens  milites  , line  Duce, rnani feftum  incurrit  periculum.   Cum  tot  ergo  tantisque  praerogativis  decoramm  fit, mirandum  noneft,  iihoc  Nomen  Altillimo  Deo  adferibitur,  prout  legitur  in  Daniele,  qui  fub  figura  capitum  divinam  texit  ellentiam , nec  ea  videre  dete-  da  diledus  Apoftolus  potuit, per hoc significans quantum  inacceffibilis  lit  vel  minima  cognitio  my-  fteriorum  ejus, qua  tantopere  elevatafunt.  Hoc inferre propheta Regius voluit, dum ait: Obumbrafti caput ejus in die belli: alludens myfterium paffionis, quod omnem intelledum humanum transfeendit. Infcripturis lacris per nomen Caput Chriftus Redemptor nofter lapius  fignificatur. Paulus hoc inquit:Primum noftrum Caput eft Chriftus, nos que membra de membro: Sic  Eucherius  Se  Ambrofius,  prout  S.  Bernardus  fentit,divinam  ellentiam  indicant.   Vult  S.  Auguftinus,  cum  Maria  Magdalena  caput  Chrifti  lnimgere, idem  elle,  ac  eum  cum  frudu  bona operationis  laudare.  Origines  conliderando  Joannem  Baptiftam  decapitatum  , vult  in  metaphora  Chriftum  intelligi  a Judaifino  derelidum,  & a lege  Judaeorum  fublatum.  Hieronymus  Sc  Hilarius  id-  ipfum  referunt  ad  Judaeos  gloriantes  & praetendentes  Chriftum  a Prophetis  feparatum : fuperhxc, gloriam  Legis  ab  iisdem  levatam  elle.  Caput  aureum  in  Sa-  cro Cantico  memoratum , juxta  Richardum  de  S.  Victore , perfedum  flatum  charitatis,  intentionem devotam, &:  fervidum  Cadi  defiderium  indicat.  Supra id, quod  in  Levitico  ordinatum  eft.  Caput  Sa-  cerdotis non  radendum, Philo  Hebraeus  in  lxcu la-  res illos  invehimr, qui  le  negotiis  ingerere  ecclelia-  ftricis  non  erubefcunL  Id  quod  in  Geneli  de  capite  Jacob  feriptum  reperitur,  quod  lapidibus  capite  luo  dormituras  incubuerit,lubjungit Beda, intelligi  polle  hic  principatum  Chriltianilmi  hmdatum  & ftabili-  tumfupra  Petram  Chriftum,  cum  & ipfe  Apoftolus  dicat: Petra  autem  erat  Chriftus.   De  Capitibus  decalvatis  filiarum  Sion,  quorum  mentio  fit  in  Ifaia,  Jeremia  & Ezechiele,  Sancti  Hilarius & Ambrofius  errores  Oratorum  Sc  Rabularum  intelligunt,  quorum  infidelis  dicacitas  decalvatur , 6c  denudatur , nihil  habens  de  ornamentis  Chriftianx  veritatis  & eloquentia?.  Per  caput  opertum, licut  in  locis  pluribus  Regum,  Efther  &:Job  legitur, Lirantis fraudulentiam  intelligit, & dolum  larvatum,  quandoque  velo  pietatis  religionis  involutum.  Magnus  Mediolanenfis  Eccleliae  Archi  - Epilcopus  Ambrofius,  de  intrepiditate  animi, qua  mulier  illa  Apocalyptica  continuit  caput  ferpentis  , hanc  mora-  litatem  eruit,  dum  ait:  lic  omnino  caput  nafcentis  fuggeftionis  conterendum  elle,  ne  in  cor  noftrum  ulterius ferpendo  irrepat.  Applauferunt  Auguftinus  & Gregorius  adioni  Davidis , dum  jadandam  illam  Goliathgigands  truncato  capite  repreilit, ubi  dicunt:    intelligi  polle  per  Goliath  Luciferum, cui  caput  abi  a-  S. Pfal.  1 r, j.  tum  eft,  ut  Chriftus  effet  caput  gentium.  Sed  ne  ultra  de  i.Reg.).  ariditate  rivorum  meorum  guttas  quasdam  diftillem,  fufticit  in  materiis  hisce  me  de  plurimis,  qua?  dici  pof-  lent,dixille  pauca:Liberum  relinquens  Ledon  fedul reftinguere  fitim  luam, h  lic  placuerit,in  amoeniffimis  verfionum  facrarum, &c  Glollatorum  fontibus, de  quibus  fine  intermillione  dodrinae  perennes  icatu-  riunt.  PRoverbia originem fuam vel  ab  experientia,  vel  ab  ufu, vel  etiam  abufii, aut de partibus aut de proprietatibus humanis, vel  de  didis  lapientibus  aut  vulgaribus  traxerunt.  Caput  fcabere,  ab  inferiori- Cogitabunbus  multis  ad  eos  refertur,  qui  fixam  mentem,  muldus.  tumquein  cogitationibus  filis  abforpeam  tenent:  per  quod  tanquam  per  clari flimum  radium  oculus  mentis  illuftratur, ut  homo  videre  bonum  fuum  poffit , &  malum  evitare.  Inter  alios  id  Quintilianus  innuit:   Cogitatio , inquit , paucis  admodum  horis  c au  fas  etiam  magnas  complectitur.  Et  Marcus  T ullius : In  omni-  bus negotiis, priusquam  aggrediar  c , adhibenda  eft  p re-  paratio diligens.  Et  Euripides : Et qua  longe  abfunt,   £r  qua  prope funt,confderari  debent.   Optimum  documentum  ad  monendum,  & corridendum Amicum  cum  trito  illo  adagio  infinuatum  fuit: Capite  admoto:  hoc  eft,  111  ablentia  Arbitram,  Judicum,&extrapublicum,iinbcum  iuavitace  verborum, fine  omni  afperitate.  Juxta  divinum  ma-  gifterium: St  peccaverit  in  te  frater  tuus, corripe eum inter te,  & ipfum  folum.  Quae  veritas  & gentili-  bus non  ignota  fuit, inter  alios  Euripides ait:   Amor simpliciter  objurgans  magis  premit. Propter  quod  Diogenes  canis  appellatus  eft, qui  cum  nimia  libertate  edam  in  publico  importuna  reprehenfione  mordebat.  Pro  verborum  dulci  moderamine  falu-  berrima  dodrina  Chryfoftomi  eft : Circa  vitam  tu-  am eft  0, aufterus,  circa  alienam  benignus : audiant  te  homines  parva  mandantem , & gravia  facientem.   Venufta  ficies,&  alpedus  comis , cui  nihilominus  didamen  rationis  delit , & qui  judicio  privatus  fit,  hoc  dicio  figurabatur: Caput  vacuum  cerebro.  Et  hxc  eft  Alfopicae  vulpis  fignificatio,  qux  ftatuarii  of- ficinam ingrefla,  atque  illic  formatum  caput  inveniens, fed vacuum  videns  , a fe  projecit,  dicendo:   O quale  caput: fed  cerebrum  nen  habet.  His  obje-  dis,  eorumque  blandimentis  fallacibus  fidem  non  habere  admonet  Lucilium  fuum  Seneca : Erras ,   Inquit , fi  i florum, qui  tibi  occurrunt  vultibus  credis:  hominis  effigies  habent, mores  autem  ferarum.  Quafi  diceret;  Attende  tibi,  ferpens  enim  in  viridi  prato  abfeonditur, illic  podllimum, ubi  te  amoenitas  flo-  rum arridebit.  Quis  credidillet  unquam  Alcibiadem  fub  cxlefti  vultus  decore,  nutriville mores  inferni?   Amarus  pavonum  cibus  eft,  cum  cantus  nihilominus  viventium  fit  faftus,&  decor.   Per  Nutrices, qua?  quandoque  cunas  in  caput  le-  vant , ubi  infantulus  quiefeit, tk.  de  loco in  locum  transferunt, inferre  Plato voluit, cum  quanto  affectu  amicus  amici  fui  commodis, <3c  utilitatibus  fervire  debeat: unde  & vulgare  illud  axioma  ortum  eft:   Capite  ge flare, hoc  eft:  omnem  ad  id  cogitatum  fuum applicare.  Exadiflimum  prxeeptum  divinus  Ariftoteles  nos  docet:  didamque  legem  cum  omni perfectione  obfervare  vult:  Amicus  fc  debet  habere  ad  amicum  tanquam  ad  feipfum, quia  amicus  efialter  ipfe.  Et  S.  Auguftinus, amicum dimidium amms>   O'  medicamentum  vita  appellabat.   Gerion olim, live propter compofitionem infoli-  lib. 10.  /»Hippol. Corredio remoca, privata. apud?  latorum de  Amic.  Adulator.    Facies  ab  opere  diver-  la.   Ep.  2®3- Cap.  10  de  Republ.   Vera  ami-  citia.   4. Et  hic.   3Confejf.    Lib.  6.  de  Cht.  Dei.    Diftradfcio  in  negotiis.   In  Pfal.  8.    Sur.  in  Vit.  23.  April.    Difficultas   negotio-   rum.   3. Metamorph,    Cognitio   matura.    Ethicorum.  Vt  ira  lib.  u,    Sententia   pedaria.    tam  membrorum,  infpecie  trium  corporum  figura-  batur, five  id  fadhim  alia  decaufa,  ut  videlicet  hominem pluribus  negotiis  diitradhim  repraTentarent ,  occafionem autem  proverbio  dedit:  Ertium  caput.  Similitudine  infper a bajulis  fumpta,  qui  fiepius  onera  fua  ab  humeris  ad  caput  transferunt.  Vitium  hoc  evagationis  tantundempemiciofumeft , quantum  e it  utilis  recolledtio, &.  tot  curarum  depolitio.  S.  Au-  guifinus  commentando  lupra  verfum  pfalmi:  niam  tu  Domine  fu  avts  ac  mitis , ita  eum  dilucidat :  Nil (lultius , quam fi feipfum  quisquam [educat:  attendat ergo, & videat  quanta  , & qualia  aguntur.  Conlimilis  huic  aphonlmus  est: Age  quod  agis.   Inimicus  nofter  communis , ut  nos  a redo  virtutis  tramite  aberrare  faciat,  non  aliis  potentioribus  armis  contra  nos  militat,  quam  diftradione  mentis.  Dixit  hoc  B.  Aigydius  in  vita  S.  Francifci: Ditem  oranti  intendit cUmon , tanquam  animatus  prado.   Ad  indicandum  hominem  fic  negociis  fuis  implicitum , & immerfum , ut  non  nili  argre  le  inde  eripere  & extricare  poiTit, ita  ut  in  Labyrintho  D.edaleo,  vel  in  Ergallulo  , vel  in  compedibus  cC  manicis  fe  elle  credat,  fuerunt  qui  adagium  illud  effinxerunt : nec  caput, nec  pedes.  Innuentes  usque  adeo  negocium  hoc  intricatum  elle,  ut  principio  & fine  careat.  Non  eft  vermis  tantopere  mordax  ad  confumenda  &c  rodenda corpora,  quantum  animabus  alfligendis, &c  mortificandis  ejusmodi  iunt  intricata  negocia: Ita  fentit Ovidius :   Attenuant  vigiles  corpus  m' fer  ab  ile  cura.   Ad  hos  laqueos  dillolvendos  , & tales  occupatio-  nes allumendas  , quibus  fuccefius  non  difficilis  fit,  hoc  confilium  Ariftoteles  fuggerit : ln  negotiis  oportet unum  negociari  ad  unum  opus , quia  melior  eft  cura  intenta  in  unum , quam  circa  plura.   Perfedfa  rei  cujusdam  notitia  fic  exprimebatur  olim : a capite  usque  ad  calcem: quod  his  quoque  ver-  bis dici  poterit: d capite  ad  pedes, ab  ingreftu  ad  coronidem, a vertice  ad  talos.  Quemadmodum  autem,  prout  lupra  relatum  eft, negotiorum  incompolita  turba',  in  ns,  qui  veram  eorum  praxin  ignorant,  per-  turbationem animi  adducit, ita  & matura  prcemedi-  tatio  tantundem  expeditum  iter  habet  ad  eadem  feliciter terminanda,  &infecuritatem  collocanda,  ex  quibus  optimum  judicium, & rerum  quantumvis  involutarum  diferiminatio  oritur.  Magnus  Peripa-  teticus nofter  fic  ait:  unusquisque  bene  judicat,  quod  cognofcit.  In  eundem  fenfum  Seneca,  iracundum  hominem vult  prius  de  re  quaque  diligenter  inquirere,  qum  in  iram  erumpat : totum  infpice  mentis  tua  ady-  tum : etiamfi  nihil  mali  falli  poffit  face  fe.  Et  Quintilianus: Nofcat  fe  quisque  non  tam  ex  communibus  praceptis, quam  ex  natura  fua  capiat  confilium  for-  manda aIHoms.   Stupiditas  qmedam, aut  mentis  infenfata  durities,  de  ignorantia  cralla  exordium  fuumfumens, in  iis,  qui  pro  cujusque  ratiocinantis  arbitrio  & voluntate, vituperium & laudem  fine  diferimine  cuique  rei  attribuunt, hoc  adagio  figurabatur  : Caput  fine  lingua.  Hoc  idem  Sententia  Pedana  infinuatur, qua  olim  Senatores  determinationes  fuas, pedelignificabant,  Sc  concludebant : unde  Sc  Senatores  pedarii  appellati  funt,qui  lapiendorum  fe  judicio  conformabant.  Talis  erat  Marci  Tullii  filius,  qui  nunquam  os  fuurn  aperi-  re ad  fententiam  dandam,  vel  mutire  noverat,  procul  degenerando  ab  intelligentia  patris  fui.  Horum  calamitatem deplorabat  Demofthenes,  illic  nimirum  in  Olyntho,  ubi  in  ejusmodi  plures  invehens,  declamabat : Homines  focor des prafentia  negligunt,  futura  bene  fuccejfura  putant.  His  adjungatur  illud  J uvenalis.    Inguinis  capitis,  qua  Jint  difcrimina  nefeit.   Quod  idem  eft,  ac  fi  dixerim: nefeire  eum  inter  turpe & honeftum,  inter  nigrum  & album diferimen.   Similium  converfationem  hominum ne  in  fomnio  quidem,  ne  dixerim  in scholis suis Plato perferre  po-de  Scienti/ii  terat,  quos tanquam  infideles  rejiciebat: Nfaenti  quid  laudet, aut  quid  vituperet,  non  eft  adbibenda  fides.   De  merda  Adienad,qu:e  lapientia  & fobrietate  inftiu-  dta  erat,  contra  eos  qui  his  finibus  non  tenebantur,  fed  de  vitio  nefando  ebrietatis  facrificabant, mufto  domiti, Proverbium  illud  vibratum  fuit: Capita  qua-  tuor  habens: utpote  quibus  unicum  objedtum , in  varia multiplicatum  apparet.  Nec mirum  eos  canta  videre,  qui  tot  vitis  oculos  epotarunt: Hi  fumo  vini  vaporolo  tantopere  lui  compotes  non  funt, ut  nil  eis  fubfiftere, fed  eunda  vacillare  videantur.  Enormitatem  vitii  hujus  aureum  Chryfoftomios  fic  super  Gtn.  deteftabatur: Ebrietas  exc&cat  fenfus voluntarius  hom  29.  efl  damon: Ebriofo  Afinus  melior  : Ebrietas  qua-  SuPer  Mntth„  dam  Ira,  Mater  eft  Scortationis  j tene  pe  flas  tam  in  ^om'  <‘9'  animo, quam  in  corpore.  Natus  eft  inter  fulmina  Xom  1°™'  Bacchus  ( fic  fabula;  tradunt)  hac  prudenti  mydiologia  docendo, de  abundantia  vini  fulgura  procedere,  qua;  facile  eidem  deditos  in  cineres  redigant.  T Am  a Primordio  Mundi  Hieroglyphica  nata  funt, in  j ea  videlicet  hominum  tetate,  qus  adhuc  balluciens  'dici  poterat,  nondum  habens  characteres  alios,  qui-  bus mentem  fuam, aut  fenilium  animi  exprimeret :  itaque  neceflarium  eis  erat, communibus  inltrumen-  tis,  & rebus  ad  ufum, & utilitatem  hominum  fadis  cogitata fua  exponere.  Inter  alias  autem  harum  inventionum maxime  ferax, populatiflima  ./Egyptio-  rum  Regio  fuit, ubi  in  parietibus  interiora  animi  prodebant.  Ha  vero  obiervationes  d viris  fapienti-  bus,  tanquam  myfterio  plens  colleds  funt, quas  ego  quoque  prout  rerum  materies  aut  occafio  exegerit , in  medium  adducam, ut  figuratus  homo  meus  ex  omni  adeo  parte  obfervata  utilitate,  curioforum  oculis  le-  gendus proponatur.   Igitur  per  Caput  judicioli  progenitores  noftri  tx  Valeriano  principium  cujusque  rei  fignificabant, prout  Caput  de  Capite.  verum  hominis  principium  eft.  Sic  Varro  docet:  Bonum  Caput  corporis  eft  initium, eo  quod  ab  ipfo  capiant  princi-  principium  fenjiis  , & nervi.  Sic  adagium  fonat : pium.  pifcem  d capite  primum  putere.  Caput  itaque  bene  collocatum, bonam  membrorum  conftitutionem,   & complexionem  denotat  j fic  prout  qusque  res  bo-  num habet  principium, ita  finem  quoque  ilium  feli-  cius confequitur  : Dimidium  finis, qui  bene  ccepit  habet.  Sic  Mula  poeta;  Venulini  fonat.  Quam  id  ftudiosc  obfervandum , & ledulo  huic  invigilandum  fit,  Peripateticus  innuit: Principium  quantitate  eft  Eltnch.  2.  minimum, pote  flate  maximum , D hoc  invento  facile  eft  augere.  Volebat  Tullius  initia  a fuperis  fumenda  Uh,  2. de  legib .  elle: A Diis  inquit  immortalibus  funt  nobis  capienda initia.   Per  Caput  itidem  res  principalis  figurabatur : Res  princi-  unde  Marcus  Tullius  ad  Appium  icribendo,  fic  ajc-  palis,  bat: An  tibi  obviam  non  prodirem  f Primum  Appio  Claudio , demde  Imperatori, deinde  more  majorum  j  deinde  {quod  Caput  eft)  amico  ? Omne  fibri  principium Caput  vocatur,  fic  nomen  illud  Berelith  in  feri-  pturis  idem  eft, quod  vulgariter  Caput, aut  vero in principio. Quidam facrorum interpretum  per no-  Divina  men  Capitis  filium Dei intellexerunt, quandoqui- principia dem per verbum  ejus  diviniffimiam  mundus  produ- incompteduseft. Et Adamantius, per Seraphim, qui  binis  heniibil ia,  alis  Caput  Dei  velabant,  incompreheniibilia  eilc  m-  B 3 quit, Divina ientia. Religio. hb. 1 Parvus  mundus. Itb. 4. Caput fup altare. ef_ inquit, nec detegi polle divina principia. £t cum Iit ellentiadivina omnium rerum tam carieftinm, quam terreftrium perfedillima, iic ab Eucherio nomine capitis appellatur. Quod  tantopere  interTgyptios  v?nerationem  tk  reverentiam  auxit  (juxta  id  quod  Hieronymus  refert)  ut  injuriam  Divinitati  crederent  fieri,  liquidem  qualecunque  caput  aut  male  cibatum,  aut  male  tra&atumfuillet,  mortuum  uque  ac  vivum.  Usque  adeo  Religio  ab  iis,  qui  non  nili  in  oblcuro  eam  noverant, oblervata fuit: fecundum quod  Plinius lenior fcriplit : Religione  vita  confiat: & in  eundem  fenfum  Livius : Omnia projpera  fequentibus Deos eveniunt,  adverfa (pernentibus. Schola Platonica nobis  feripto  reliquit.  Caput  noftrum ad  fimilitudinem  Mundi  compolitum  elle,  atq,  idcirco  Microcofmum  appellatum.  Quis  vero  eft,  qui  hoc  non  fateatur  ? dum  illic  ik  imprelliones, &c  Planetae,  &tot  negotia  exercentur,  & generantur?  Illic anima?  noftru, tanquam Ipiritiu  informanti,duos  dederunt  circuitus  : atque  ideo  membrum  hoc  partem divmillimam,&  principium reliquarum partium appellarunt,  utpote qua?  huic  in  iervitium data?  lunt.  Et  quemadmodum  Deus  iple  per  potentiam  fuam, &  prulentiam  mundum  replet  univerlum,  ita  & deli-  ciae illius  Tunc  converlari  in  orbe  terrarum,  prout  liber fapientix  teftificatur. Quantumvis  autem  huc  probatione  non  indigeant, atidiatur  nihilominus  inter  tantos Manlius:   An  dubiam  cjl  habifare  Deum  fub  pectore  noflro?   In  ccelumcjuc  redire  animam . c.-doque  venire?  ia  Adhanccapitis  lublimemdignitatfem  magnam  authoritatem  tribuit  Helichius  Hierofolymitanus: ob-    Dignitas   terrena.    Principi  reverentia debetur.    I/Mi    fervans  ritum  facrum,  in  lege  veteri  celebrem, per  quem  caput vidtimu  lupra  altare  collocabatur,  nobilius corde  uftimatum,  cor  enimirafeibilis,  &con-  cupifcibilis  fons eft , itaque  non  immerito  fe  caput  a  corde  feparavit:  pofthuc  iubjungit: Non  decet  au-  tem mentem  folum  dtvidi, Jcd  efl  e velati  vinculum,  quod  ajfeSlus  nojlros  ad  fanam  rat  ionem  adjungat,  at  fe  devinciat.   Dum  de  culefli  ad  principatum  terreftrem  defeenditur,  hunc  Aigyptii  adumbrare  volendo,  caput  proponebant vel  fiilcia  regia  vel  diademate,  vel  camauro  cindtum: Porro  Artemidori  fequaces, 8c fodales,  quamvis vana  luperltirione,  liquidem  ejusmodi caput  in  lomno  cuidam  appareret,  futurum  Dominium  8c  Principatum  portendere  crediderunt.  Cum  quanta  igitur  reverentia  caput  noftrum  conli-  derandum  & honorandum eft, cum  tanta  quoque  revereri, metuere, &:  honorare  Principes  oportet,  tanquameosqui  luminaria  lunt  mundi:  lucerna?  politu lupra  candelabrum,  civitates  fandu  fupra  montes collocata?.  Imo  & ipla  omnipotentia  divina  Principibus  prophetas  fuos  viros  lapientillimos  able-  gavit, iisdemqueiplis,  per  figuras  & unigmata  locuta  eft.  Curtius  etiam, qui  tanta  de  principatu  fcriplit ,  hoc  pruceptum  dedit : 0 '0 [equio  mitigantur  imperia.   Longe  quidem  a proportione  Architebtonica,  vicinam nihilominus  in  contemplatione, a cceleftibus rebus dependentiam  rerum  terrenarum  elle,  ut  an-  tiqui ob  oculos  ponerent.  Imaginem  Serapidis  Dei  repra?fentarunt, per  quam  moles  mundi  intelligeba-  tur,  led  qua?  loco  capitis  ingentem  ca?lo  vaftitatem  portabat.  In  gratiam  quoque  Nicocreontis, Regis  Cypri  fequentes  verius  addiderunt:   Sum  Deus,  ut  difeas , talis , qualem  ipfe  docebo.   Colefiis Mundus Caput efl,  Mare venter  opacum, Terra  pedes,  aures  ver  famur  m athere fummo,  Lux  oculi, quam Solis habet jplendentis Imago, Hinc Palladem de Capite Jovis prodeuntem de Contemculo defcendille fibulati lunt: prudenter nos inftrupiatio Para-  'ehdo, cogitationes  noftras  ad  culum  lemper  dire-  d]ji.  ttas  elle  oportere, ficut  diredum  eft  caput  noftrum.   Ad  hoc  S.  Ignarius  Loyola  refpiciens  exclamabat  :   G)uhm  fordei  mihi  tellus, dum  c silum  afl>icio  ! & S.   Zenon  Epifcopus  Veronenlis: Jjhiamdiu , inquit,  Ser. de  Manytethrum  umbra  profumunt , quamdiu  fumofarum  fib.  urbium  nos  carcer  includit? Et  S.  Cyprianus  ?  fefiinemus  ingredi  in  illam  beatam  requiem.  Aliaque  iniuper  centum  millia  fidelium.  Propter  quod  &  infideles,  illi  fiimptuofiflimis  delubris  prufati  Serapidis imaginem  decorarunt:  Et  in  Alexandriavi-  lum  fuit  ejusdem  limulacrum  tam  procera?  magnitu-  dinis, ut  ambabus  manibus  duos  ponderofos  luftine-  ret  parietes  de  ligno & metallo  conftrudos  : 'Ut  ni-  hil non  complecteretur-,  lubj unxit  Valerianus,  quod  terra  vel  proferat, vel  intra  vifcera  abditum  occultavit.   Adus  naturalis,  quo  quisque  mortalium,  dum  ei  Salus  vita?,  periculum  ludionis  imminet, objeda  manu  caput  tuetur, a celebrioribus,  tSc  notioribus  terra?  Natio-  nibus pro Hieroglyphico  receptus  fuit:  unde   & Aigiptiis  lolemne  erat in  quocunque  ludu  vel  inopino cafule  capiti  devovere, per  illud  jurare,eidemq-,  fe  commendare.  Hinc  Tiberius  Gracchus  olim  fa-  lutem  populo  devovere  volens, hoc  fidiilimo  figno  in  Capitolio  comparuit.  Sic  Ariftophanes  ab  Anacarnanis  poftulabat:  Etfi  jufla  non  profatus  fuero,  manu  fupra  caput  impofita, quaque  univerfus  approbet populus.  Ipfa  adeo  portenta  ca?li  his  fuffragari   videntut ; quandoquidem  Ca?faris  ftatua?  in  templo  omnes  fulmine  de  culo  milio  in  caput  percullu, pru-  fagium  deftrudionis  Sc  ruina?  principatus  hujus  fue-  runt qua?  etiam  poft  Neronis  mortem  evenit.   Usque  adeo  Romani  olim  prudentillimum  Ale-  xandri Severi & Antonini  pii  filii  ejus  regimen  acceptum & gratum  habuerunt,  utfimulacra  tk  piduras  cum  bino  capite, fimul  invicem  jundorepru-  fentaverint.  Huc  in  annulis,  tk  monilibus  porta-  Profperita'  bantur, huc  auro  <Sc  argento  imprimebantur : pro-  Imperii.  utGruci & Macedones  in  figura  Alexandri  fecerunt:  ita  ut  matronu  illuftres  pro  ornamento, & mundo  muliebri  his  figuris,  tk monilibus  uterentur.  Huc  fuperftitio a Chryloftomo  Magno  reprobatur , inve-  hente in  illam  cum  prophetico  dicSto: Mendaces  filii  hominum  in  flateris.  Huc  bina  capita  dixerim  ego  elle  oportere,  providentiam  in  bono, 8c  prucautio-  neminmalo,  cum  axiomate  philofophiu  naturalis:   Bonum  ex  integra  caufa,  malum  ex  quocunque  de-  fieflu.  Diodorus  volens  Mufarum  lignificare  impullum, quu  videlicet  cum  fuavi  quadam  violentia.ad  fe  pQ^t2.>  Genium  attrahunt,  Caput  Fuminu  reprufentavit ,  quu  capillos  in  fronte  contortos , vel  involutos, aut  quali  per  humeros  expanfos  monftrabat.  De  his  Sulmoneniisajebat :   Efl  Deus  m nobis, agitante  calefcimus  illo:   Sedibus  othereis  (pintus  ille  venit.   Et  elevarilllma  pcnnaCommendatorisT  efti  fic  exprimebat :   A me  di  quei  lumi  IA  Infiuen  ce  cor  te  fi  Genii  inflillaro  a Cafle  mufeamico:   Si  lungo  i duo gr an  fiumi  Aufido , & Imeno  apprefi  Urattar  con  ‘Tofe a man  plettro  pudico ,   Tungi  da  rei  co (lumi   Folfi  il  pie  vergognofo,  &dove  fiorfi   Reqnar  virtude  , m amor. sto  jo  cor  fi,   Inulrimis,  vel  primis  Corinthi  viciniis  inveniebatur   olim    Liba.de  Con-  scierat. ad  Eugentum Obftinatio  in peccato,  absque  pavore peccati. Occultare  [e ad ailalcum inimici. In  Ef. \n  hifloria  S axonum.    Sui  ipfius  cuftodia.    In quodam Serm.    De  arte  amandi.    olim  caput  mulieris  usque  adeo  deforme  , & horridum, utipfe  terror,  fi  ad  fui  expreffionem, fimula-  chrum  ei  vel  imago  eligenda  fuillet,  invenire aliud  monftruofius  illo  non  potuillet.  Paufanias  vir  literatus, & Legislator  ibidem  nominatifllmus  legem  pro-  mulgavit, per  figuram  hanc,  intelligi  oportere  ima-  ginem, terroris.  Quidam  illud  imaginem  eile  Ca-  pitis Medufe  voluerunt,  Domitianus  ex  hinc  volens  quandoque  iis,  qui  fe  non  alio  oculo, quam  exterioris apparentia: intuebantur,  terrorem  incutere,  &fe  formidabilem  reddere  , caput  hoc  in  pedore  porta-  bat. Hoc  eorum  obverfandum  ellet  oculis, qui  dum  male  operantur,  divinam juftitiam  poli  tergum  fil-  um collocant.  Sed  nimium, pro  dolor ! verificatur  illud,  quodS.Bemardus  ait : Cor  durum  eft,  quod  nec  compunctione Jcinditur, nec  ' pietate  mollitur , nec  movetur  precibus, nec  minis  cedit,  exemplis  non  inducitur, beneficiis  induratur, flagellis  non  eruditur,  & ut  in  brevi  cunCti  horribilis  mali  mala compleCtar,  ipfumefl  quod  nec  Deum  timet, nec  homines  reveretur.   Obfervarunt  Aftronomi  intra  decem  gradus  Scor-  pionis afcendentis  fupra  Horizontem  Caput  quoddam omnino  deforme,  & cum  prominendis  fiuis  tortuosum,  fiipcr  hac  cavitates usque  adeo male  compositas  &inamvenas,  ut,  fi  fieri  pollet,  hac  portentosa deformitas  ipfi  adeo  cceIo  terrorem  incuteret.  Confiderando  peffimam  figni  hujus  qualitatem, &  afpedum  ejus horrificum, dixerunt profati Astronomi, ab hoc inftrudionem moralem nos deducere  polle, ut nimirum noverimus ab allaltu inimicorum pra:cavere, qui non fecus ac lignum illud in medio blanditiarum, & amplexuum,  eludunt,  decipiunt,  & opprimunt.  Pra:ceptum  politicum  eft  Principi  contra  hujusmodi  occultos  hoftes,  non  minus,  quam  contra  inimicos  exercitus  praemunitum  elle  oportere,  fi  vel  minimum  prudentis  fenfum  pofiideat. Chrytostomus  etiam  minimos  horum  adverlariorum  obfervare  moms,  eloquentia  fiua  docet: ubi  tam  in  campo  verfare  gladium, quam  in  templo  pastorali  pedum  polle  videtur.  Nihil,  inquit,  perniciofius  est, quam  hoftem  , quamvis  imbecillum  con-  temnere. Et  Vegetius  nos  inftruit: quod  adverfaruts  reconciliatus  etiam  vehementer  cavendus  fit.  Universum  hoc  etiam  de  invifibili  inimico  intelligi  poterit, qui,  juxta  Apoftolum, tanquam  Leo  vorax,  circuit  quarens  , quem  devoret.   Cum  per  natura:  legem,  ad  lui  tutelam  quisque  fe  pradervare, & defendere  poflit, idipfiun  Aigyptii  indicarunt,  cum  bina  aut  depi&a  aut  fculpta  capita  expofuerunt, virile  alterum, quod  introrfiun  lpedlabat,  alterum  muliebre,  quod  circa  exteriora  objefta  pupillam  oculorum circumgyrabat.  Horus Appollo figuras  & significationes confimiles,  usque  adeo  perfpicuas  elle  dixit,  ut  ulteriori  expofitione,  aut  externa  inferiptione  non  indigeant.  His  imagi-  nibus, cum  fuperftitiofa,  dixerim.  Religione,  prophani idolorum  cultores  Diis  infernalibus  defun-  ctorum animas  commendabant, adjundtis  literis  duabus  D.  & M.  Si  cum  hac  cautela  incederent  hi ,  qui  paffionibus  filis  in  tranfverfum  rapiuntur , & fe-  ducuntur  , non  tam  incaute  fspius  aperto  pedore  in  telahoftium,  in  globos  lediales, in  gladios  & in-  fidias  incurrerent.  Per  commune  proverbium  S.  Bernardus  nos, quantum  dodtrina  hsc  cuique  ho-  minum proficua  lit, inftruit  dum  ait: Solet  dici,  bonum  cafiellum  cuftodit,  qui  feipfum  fervat,  & ob-  fervat.  Dumque  nos  amare  docet  Ponti  Incola,  fic  ait:   Non  minus  eft  JAirtus, quam  quarere,  parta  tueri:   Cafus  ineft  illic: hic  erit  Artis  opus. Corroborat  qua:  di&a  funt  Hieroglyphicum  pru-  dentis , quod  a fapientibus  Romanis  in  fimulacro  Jani  bicipitis  figuratum  fuit : cujus  finis  erat  ut  re-  Janus,  prsfentaretur  memoriam  fidelem  confer vandam  prsteritorum , & futurorum  eventum  cum  fagacitate  prsvidendum.  Unde  juftiflima  eft,  & nonabs  Prudentia»  re , de  eodem  fubjeCto  Perfii  exclamatio :   O Janae  d tergo  quem  nulla  ciconia  pinxit.   Inde  templum  quod  Antevorta,  & Poftevorta  appel-  latum, 8c  a Romanis  cum  fingulari  judicio  apertum  fuit.  Sed  de  his  figuris  maturius  in  fecunda  parte  in-  tegri hominis  ratiocinabimur  : quod  prsfens  attinet  adhuc  illud  referendum  eft, quod  Demofthenes  in  Apudstobt*  Olyntho  ait : Non  tam  videndum  quid  in  pr&fentia  umblandiatur , quam  quid  deinceps  fit  e re  futurum.  Et  Plutarchus: Prudentia  non  corporum  fed  rerum  eft  injpeElio.  Sed  hic  le&orem  meum  primitus  ad  vivum fontem  Ediics  Ariftotelics  tranftmitto: imo  vero  advenas  perennes  gloriolillimi  DoCtoris  Ange-  lici Divi  Thoms  de  Aquino denique  ad  id  quodcun-  que pofteritati  imprellum, 8c  latiori  deferiptione  dif-  fufiim  reliquit  Comes  Emanuel  Thefaurus  in  Plfilo-  fophia  lua  morali.   Porro  ut  antiquitus, in  uno  fimul  omne  tempus  TemporsU  colligatum  reprslentarent,  prsteritum,  prsfens,  &  futurum,  inunobufto  terna  capita  figurarunt.  Sic  Hefiodi  interpres  ratiocinatur.  Inventio  hsc, prout  refert  Paufanias,  Alcamenis  eft: Et  de  Luna  Virgilius: Luna,  Tergeminamque  Hecatera,  & l^irginis  ora  Diana.   Uthsc  tempora  fedulo  dilpiciamus,  &prsvidea-  mus.  Sapiens  nos  exhortamr  dicendo  : Omnia  tem-  pus habent:  Et  hinc: Tempus  plantandi, &  tempus  evellendi  quod  plantatum  eft.  Hic  Cardo  major  eft,  ut  in  Mundo  vivere  bene  noverimus: Tempori  par-  cere, id  eft, opportunitatis  locum  expeClare,  optimi,   & prudentis  eft, fic  Marcus  Tullius  inquit.  Et  Ovid.   Dum  licet , & flant  venti  navis  eat.  Sic  vulgo  dicitur: Dum  ferrum  candet,  cudendum eft.  Sed  nimium vera  funt  qus  S.  Bernardus  inquit : N ihil pretio fi  us  tempore, fed  heu! nihil vilius hodie invenitur QUamvis  jam  & vulgo  notiffimuin  fit  , nihil-  ominus ego , ne  ab  ordine  mihi  pnelcripto, in  Principio  Oftentuum  & Prodigiorum  difcedam,  non  polium  quin  illud  tantopere  decantatum  commemo-  rem , de  quo  inprimis  mencionem  Plinius  habet: vi-  lib.  28.  c.  2,  delicet  tum  cum  prima  Romane  Urbis  fundamenta  Fundamen-  jacerentur,  in  ruinis  hifce  profundis  inventum  fuille  taRomat.  caput,  recenti  fanguine  tindhim,  conlperfum  , &  quali  diftillans,  itauta  bullo  noviter  avulfmn  credi  potuerit : quod  futura:  felicitatis  huic  urbi  omen  fuerit, pra-iagiens  eam  non  tantum Romani Imperii, sed  totius  iniuper  orbis  Caput  futuram.  Sic  enimvero  pluries, qiue  nobis  contigille  fortuito  cafii  videri  pollimc, divina  pratordinatione  diriguntur, ut  Mundus  his  moneatur,  & in  futurum  fibiprofpiciat  Variis  adeo  Altillimus  uti  mediis  confuevit,  quibus  hominem  adfevocet.  Non  cafu  quodam,  fed  ad  inftrudlio-  Vocativo  nem  & difciplinam  converfionis  olim  in  afigypto  divina,  plaga;  Pharaonis  contigerunt:  in  Rubo  flamma.   Columna  nubis,  & ignis.  Virga  prodigiofa, manus  repente leprofe.  Mons  fumigans,  & horum  fimilia.   Sed  cum  ejusmodi  portentis  non  corrigerentur,  ecce  illud  Salomonis  experientia  comprobatum  elt:  Uiro  Proverb.c.19,  qui  corripientem  dura  cervice  contemnit, repentinus  ei  fuperveniet  interitus,  & eum  fan itas non sequetur.  Propter  quo  fagacitate  opus  eft, ut  hac  prasfa-  giapoffint  intelligi:  ficut  nec  illud  Amalecits  fortuitum fuit,  cum  fceptrum , Sc  Regalem  Saulis  paludem   Regi    Prafagia.    lib.  x.  Hift,    Caput  in   tempeftate   delapfum.    Mutatio   Regiminis.    E[>.  ad  Bovil-  lum.    Unde  monstra.    1 6 Regi David,  tum quidem adhuc Duci turma:  militaris, ad pedes projecit, iedhic rurium Lectorem meum, li de hac materia eivifimi fuerit ampliora nolle, ad Davidem meum mu ficum armatum  ablego.   Bugattus  fcripto  reliquit: ante  mortem  Barnaba  Viicontis,  qua:  paucis  pcfthac  fubfecutaeft:  in  palatio  ejusdem  incendium  occepille, atque  in-  ter atra  flammarum  volumina  comoaruilie  Caput. quod  ipiiun  quoque  ardere  vilum  lit , idque  multo  temporis  (patio  non  dilparuille.  Sic  Anno  Domini  noltri  millelimo  quingentefimo  qua-  dragelimo  quinto, tum  cum  Henricus  Dux  Brun-  Ivicenlis  cum  Duce  Saxonico  belligeraret , in  civitate Argelia  exotica*  magnitudinis  grando  delap-  Li  eit , inter  hos  autem  glaciales  globos, caput  quoddam  reterens  imaginem  Saxonici  Ducis  inven-  tum eft  , a quo  poftea  Brunluicum  m'bs  & Regio  debellata  fuit.  Seducftor  lpiritus, ut  animos  ad  cultum  lui  quamtumvis  prophanum  alliceret  , de-  cidentibus calo  laxis  , jumentis  humana  voce  loquentibus  , cumque  aliis  diverlorum  generum  monltris, porro in  victimis  luis, quas  quan-  doque omnino  inter  manus  Sacrificantium  disparentes reprafentabat, non  lolum  militares  viros , fed  ipfas  adeo  matronas  ad  lacrificia, ad  Lupercalia,  ad  Ledlifternia, ad  Saturnalia, 8c ad  innumeros  ejusmodi  ritus  gentiles  currere  , Sc  properare  fecit. Unde  & in  pluribus  locis  Livius  refert,  quod  majoribus  hoftiis  placata  ftnt  Numina . De  tonitru autem  8c  fulminibus , qua  quali  quotidiano  even-  tu decidebant  Poeta  inquit :   Difc it cjuftitiam  moniti, & non  temnere  divos.  lpia  quoque  omnipotentia  Divina, quamvis  inter  candelabra  aurea,  lacerdotali  indumento  vel  podere veftita, in  labiis  Iliis  nihilominus  gladium  utraque  parte  acutum  portat : & hic  ille  ei!  de  quo  propheta  meminit : Si acuero ut  fulgur  gluti, um  meum, oS  arripuerit  judicium  manus  mea.  Utque  hunc  gladium  metuamus  Regius  Propheta  inquit : Nift  converf  fueritis  gladium  fuum  vibra-  vit , arcum  tetendit , & paravit.  Felix  qui  ex  ejusmodi  magifterio  novit  emolumentum  fuum  capere.   Dum  Galba  Provinciam  Tarraconenfem  introi-  ret , & in  vicinia  publici  fani  caput  infantis  immo-  laret, idipfum  continuo Sc  ex  improvifo  in  leni-  lem  canitiem  transmutatum  fuit  , cum infolito  circumdantium  ftupore  , unde  dc  Harufpices  de  hoc  lplo  prafagierunt, futuram  propediem  ftatus  & regiminis  mutationem; id  quod  etiam  fuble-  cutum  efl.  Non  minus  prodigiofiim  fuit  Caput  ihud, quod  pontificia  tiara  redimitum  compamit  non  modico  tempore  in  acre , circa  annum  Chri-  (fi  quingentelimum  odavum.  Relationes  Craco-  v lenies  recenfent. in  Sarmatia  Anno  Domini  mil-  lelimo  fexcentelimo  vicelimo  tertio  e flumine  Villu-  la c aquile  pilcatores  pileem  humano  capite  lpedta-  bilem.   Sagaciflima  inventio,  qua: de  manu  ingeniofif-  lima  Creatoris  procedit ! verum  enim  eft,  quod  poeta  inquit :   l^uait  m humanis  divina  potentia  rebus.   Sic  deledatur  Deus  operibus  fuis  nobiliflimis, &: pulcherrimis, contraria  omnino  producere.  Eve-  niunt monftra  vel  excellii, vel  defeclu  natura:  :  dum  vel  nimium  eft  quod  operatur , vel  dum  in toto, aut  parte  quadam  totius  deficit  j hinc eadem  pulchritudo,  juxta  fententiam  ejus,  qui  Amator  Lama:  fuit,  eo  quod  videatur  terminos  concinnitatis    excedere  , intuendo  & membrorum  proportionem  monftruola  appellata  fuit.   Oh  delle  Donne  altero, e raro  moftro !   Hinc  cum  in  domum  Xandii  introduceretur  >  atque  in  ingrellu  luo  dElopus,  hic  Carbo  animatus,  e Phrygia  usque  adeo  difformis  , <Sc  tam  prodigio-  (z  turpitudinis  appareret, univerfa  familia  conturbata  obftupuit , da  materfamilias  ingenti  vocife-  ratione virum  liium  inclamat: Unde  hoc  mihi  monftrum  attulifii? Monftruolum  appellari  con-  fueverat  ingeniiun  D.  Thoma:  Aquinatis , tanquam  quod  communes  intelligentia  humana  limites  tranli-  ret , & omnino  etiam  optimis  praftaret: vera  aquila , qua fixis  oculorum  pupillis  intendere  poterat in  lolem  illum , quem  tam  condigne  porta-  bat in peclore. Nero  monftrum  crudelitatis  nominatus fuit.  Hoc  etiam  nomine  transmutationes  vel  Metamorphoies  nominantur  : unde Ovidius  de  fororibus  Phaetontis  in  populos  arbores  transmutatis  inquit :   Affuit  huic  monftro proles  fthenclcta  Cygnus .   Sic  Gygantes  , & Pygmati  , fic  qua  pracocia  & pramatura  linit  in  homine, vel  mixtis, vel  animalibus,  vel  plantis, vel  petris, vel in  lignis,  quidquid  aut  excedit, aut  deficit  in  communi  natura curfii , monftrum , aut  monftruofum  dicitur:   Lac  praterea  nomina  fortiens : Oftentum,  Portentum, Prodigium, Miraculum.  Inde  iis  inharendo, &c concludendo  qua  lupra  jam  relata  funt,  pro  coronide  hujus  capitis  vel  capituli  referam  id  quod  Ilidorus  fcripfit : Monftrum  ita  nuncupatur, Lj^  2>  or^  quia  aliquid  futurum  monftrando  homines  moneat  \  quapropter  nonnulli  hac  ratione  dubii  monftrum  qua-  Ji  moneflrum  appellarunt, vel  quia  monendo  aliquod  myfterium  diviru  ultionis  pr.tmonftret , vel  quia  ali-  quid ftngulare  a ftngulis obfervetur, & propter  ad-  mirationem digito  monftretur.  Ipfa  adeo  Iris  in  pulchritudine  fua  prodigiofa  nos  exhortatur  ut  Factori fuo  debitas  referre  gratias  de  tot  benefadtis  erga  nos  non  definamus: quod  fi  minus  fa&um  fuerit,  intuendo  eam  ut  arcum  incurvatam,  utique de  irafeente  Deo  habemus , quod  vereamur,  cui  nunquam  deerunt  fagitta, ad  feriendos  impios,  qui  vitam  luam  male  degunt.   A.   PAgani  olim  barbaro  omnino  , fuperftitiofb,\   imo  <k  nefando  ritu  Larunda  Dea  , vel  Ma-  nia , qua  Deos  Lares  genuit, humanum  Caput  litarunt , opinati  hoc  lacrificio  nefando  penates  fuos  ab  omni  invaiione  hoftili  fecuros  fore  : qua  impietas  e medio  fublata  , dc  penitus  a Junio  Bru-  to Conlule  abolita  fuit  , qui  ftatuit  ut  in  vicem Capitum  humanorum  capita  papaverum  immola-  rentur & dedicarentur.  Hoc  cruentum  nihilominus  idololatraram  facrificium  mftru&ionem  prafefert  maxime  utilem  & moralem  patribus  familias  &:  qui-  buscunque aliis, quibus  domus  cura  concredita  eft,  ut  videlicet fe  laribus  fuis  dedicent,  mentem  fuam  dc  cogitata  fua  ad  domefticorum  & domus  totius  adifi-  cationem  & gubernaculum  dirigant-fui  &:  fuorum  in-  defeflam  follicitudinem  gerant,expenlas  cum  receptibus fuis ponderando  : tantopere  morigerati,  & disciplinatifint,  ut  nemo  habeat, quod  de  prapofte-  ro  agendi  modo  conqueratur. Ad hunc  fcopum  collimant  Doftrina  Peripatetici  noftri , in  Ethica:  ubi  ceconomica  , herilis  , familiaris, & monaatica  vita  &:  regimen  defcnbuntur.  Imo  & Apoftolus   Pau-    Regimen  domus.  Epift.  ad  Tim.  c.j.   jipud.Phaar.    Memoria  mortis  in  Conviviis.    24.   12.  Moral    Fortitudo  contra  ad-  verlitates,  & passiones.    6.  JEneid.    De  irae.  3.    Paulus  definiens  Epilcopi  boni  munera , inter  alias  virtutes  eidem  necellarias  requirit : ut  fu  a domui  bene prapofitus  Jit, jufta  illatione  inferendo, fi  quis  autem  domui  fu a praejfe  nefeit, quomodo Ecclefut  Dei  diligentiam  habebit? Sic  Prienenfis  Bias  inquit:  Optima  illa  domus  efi,  in  qua  talem  fe  proflat  Dominiis, qualem  foris  leges  cogunt.  Et  Cleobolus  apud  Diogenem: Priusquam  domo  quis  exeat,  quid  altu-  rus jit  apud  fe  perrrafiet : rurfus cum  redierit,  quid  egerit  recogitet. Et  Pythocles: Oprime  conjiituta  domus  , in  qua  fuperfuum  nihil  abundet, & necessarium  nihil  defit.   In  more  politum  Celti'  antiquitus  barbara  gens  habuit, de hoftium occiforum  corporibus  amputare capita, atque eadem  evacuata, Sc  exiccata,  tum  deinde  auro  tedla  in  conviviis  Sc  folennitatibus  proponere, iisdenique  pro  poculis, dc  patinis  uti.  Si  tantundem,  quantum  cum  luorum  hoftium  calvariis agebant  hi  barbari,  Chriitiani  quoque  inuni-  verlum  mortuorum  fuorum  capita  in  conviviis  exponerent, fi,  inquam  in  his  lautis  epularum  lolem-  nitatibus  defiindtorum  memoria  Eepius  revivifeeret, & tanquam  Ipeculum  convivantium  oculis  proponeretur, fortallis eorum  menfie  frugalius  plandtu  , quam  ebrietate  aliisque  iniuper  indecentiis, rixis  , dilcordiis  , &:  perturbationibus  inordinatis, qui  ex  ebrietatis  vitio  derivant  replerentur.  Sic  Moraliita  eos, qui  talibus  menfis  absque  omni  metu  allident  , cum lient  in  ipfo  limine  lepulchri,  vellicat  ? Jfuia  incertum  e[t, quo  loco  te  mors  ex-  pellet , tu  omni  loco  illam  expctla.  Et  Gregorius :   confiderat  quali s erit  in  morte , femper  pavidus  erit  in  operatione.   Arieti , utpote  primo  Zodiaci  figno, Sc  quod  ejusdem  caput  lit , &:  omnem  in  eo  potentiam , for-  titudinem, &:  vigorem  pollideat , antiquiores Astronomi  Caput  amgnarunt , dicendo: Eos  qui  lub  hac  conftiturione  in  trino, aut  lextili  nati  fuerint,  optime  lituatum  caput , bene  fanum, fine  doloribus, line  fluxionibus  habituros.  Sed  ego  potius  hoc  Caput  optime  flabilitum  dixerim,  quod  plenum  generofitate, & virili  fortitudine , finiltris  tortum  calibus, vel  palfionum  violentiis  contrallare  nove-  rit. Obdurandum  adverfus  urgentia, in  luis  Emblematibus exclamat  moraliflimus  Alciatus.  Dicebat Diogenes  ad  magiftrum  Ilium  fe  percutientem: Non  tantum  tibi  virium  erit  ad  me  ferien-  dum, quantum  roboris  ell  dorfo  me6  ad  fuftinen-  dum.  Et  hoc  ell  illud  unde  Aineam  fuum  animabat  Sibylla  apud  Mantuanum.   Du  ne  cede  malis , fed  contra  audent ior  ito.  Quod  vero  attinet  palfionum  vidtoriam , & clavi  Herculis , & fcuta  Atlantis  , & igides  Palladis, Ancilia  Numi , ipecula  Ubaldi  , annuli  Melilfi  , convenientes ad  hoc  allegorii  funt. De his  etiam  Bernardus  ait : Major  ejt  viEloria  hominum, quam  Angelorum : Angeli  fine  carne  vivunt  homines  in  carne triumphant.  Portentolum  erat  videre  Senecam  ( prout  ipfe  de  feiplo  refert,  dum  de  viifroria  fenfus,  & de  hominis  irafeibili  loquitur) fufpenfa  in  acre  manu,  qui  flagellum  tenebat,  cailigaturumfervum  immorigerum, dumque  in  hoc  a£tu  deprehenliis,  interrogaretur, quid  hoc  rei? relpondit : Exigo  poenas ab  Iracundo.  Ut intentiones, & affedus, & palfiones  humani exprimerentur,  a fapientibus  llatuarum,  8c  Scarlattini  Hominis  Symbolici  'Tom.  I.    fimulacrorum  ullis, una  cum  variis  corporis  &  membrorum  dilpolitionibus  inventus  fuit , quibus  vel  ftuporem,  Vel  confidentiam  , vel  amorem  , vel  odium,  aliasque  in  homine  pndominantes  qualitates figurabant.  Statuariorum  , & fymbolici  artis  peritorum  hic  gloria  eil  , e pidlis  telis  fuis,  & lapidibus Iculptis  etiam  line  voce  humana  loqui  potu-  ille.  Cum  ergo  affedlus, & commotiones  animi  ad  hominem  fpe&ent, non  fine  lingulari  defedtu, 8c  imperfectione  propoliti  operis  hujus  foret, de  his nil  meminiile, fed cum  filentio  priteriille.   Ut  cum  facilitate  & delectatione  duarum  nobis  Dolor  li-  humanarum  qualitatum  notitia  daretur , quarum  ncia  ima  non  nego, media  ell , odiofa,  8c  noxia, duo  Capita Joannes Baptilla  Porta,  nobis  videnda  demlibr.de  dit,  quorum  alterum  fixis  oculis  , & melancholico  Fort.  lit.  notis.  intuitu  terram  Ipedlabat, alterum  hilare  & jucundum cilos  intuebatur : in  horum  uno  dejectionem  animi notabat, tum  cum  curarum  ahxietate  deprimitur , & languentibus  oculis  in  terram  fixus, fe  in  hafce  tenebras  praecipitare  velle, alterum ad tranquillitatem illam gloriae alpirare de approximare videtur, quae  ell  finis  & meta  humanae  vita:  iloltra? In  altero  horum  Synterefis  culpae  recognofcitur,  qua:  Synterefis  tanq  lam  gladius  fupra  caput  Demadis  Rei  fufpenfa  in  Innocen»  rr. initatur: alterum  per  modum  Apodis  ultra  nubes  tia.  le  volam  fuo  levans  , inferiptionem  illam judiciosam  confecumm  ell: Defpicir ima.  Alterum  non  fine  ratione  dici  poterit  Cain  aliquis  fratricida  , im-  pius, perfri&ae  frontis  , & inhumanus,  alter  econ-  tra  manfuetus  Abel , plenus  tranquilitate , & amoe-  nitate vultus.  Hic  velut Democritus  femper  ridens,  prout  eum  Poeta  loquentem  introducit:   E vanita, 0 Mortali  Brufin,   Delie  miferie  voflre,   Dalle  affhte  pupille   Con  infimo  dolor  gron dare  il  pianto »   Alter  velut  Heraclitus  femper  plorans, in  antro Trophonii  fepultus,  quem  nec  menfa:  Luculli, nec  Panchaia:  amoenitas  , nec  Tempe  confolari  potient.   De  uno  eorum  ajebat  Marcus  Tullius: Ego  femper  hac  opinione  trattus  fui , ut  eum , qui  nihil  commfi-  Jn  rit , fibi nullam  poenam  timere  exiflimdrim : de  Al-  tero fapiens  ait  : fugit  impius  nemine  perfequente :   Quibus  S.  Bernardus  adjungit : Infernus  quidam , prov  lg  & carcer  an ima efi,  rea confici entia. Serm. di Porro ad eorum frangendam &: terrendam impieaijjumpt. tatem, qui non verentur detecto sarcophago, & lapide lepulchrali amoto, defunCtorum famam sub terra dilacerare, inlculpi talibus faxis MeduEe caput  iacobon  in  antiqui  voluerunt,  cujus  capilli  degenerabant  in  co-  Apo/og  de  lubros.  Prudens  enim  vero  inventum,  ex eo  quod  Z’"*  i*”*  infamis  carnificina  eil  fevire  in  corpora  mortuo-  ^on  mur'  rum,  quorum  anima:  quotidianum  implorare  fubti-  murandum dium  non  ceilant.  Cum  Larvis  non  luttandum, m°rtuiSi»   ait  Moralilla  Alciatus.  Viliffimum  pecus  leporum  ell,  qui  pedes  Leoni  mortuo  vellicant , fic  recenlet  Homerus: Non fianttum  efl  viris  interfettis  infui-  tare.  Ad  hujus  vitii  deformitatem  luculentius  de-  monftrandam  , ejusmodi  homines  Plato  canibus  aquiparat, quijatfrum  in  fe  lapidem  mordent,  cujus  hxc  verba  funt : JJ)uid  putas eos,  qui  ita  fe  gerunt,  tib.  $.  de  differre  a canibus , in  jacio  s lapides  fivienribus  , eo  Repub.  qui  jecerit pratermiffo  ?   Intellexit  ManaflesRex  , cur  fibi  videntium  no-  men propheta*  adlcifcant : Hic  enim  Ifaiam  prophetam c medio  fuflulit , confcindens vivi  corpus  ferra,   C &    CAPUT.    18   & pofthac  fe  in  forma  quinque  capitum  depingi , &  fculpi  fecit : ftulte  ratus,  /e  totum  Mentem  eile , non  pravifo  pracipitio  fuo , & infelici/lima  morte, &  condemnatione  fua.  Solet  hoc  evenire  temerarie  pra/umentibus , qui  cum  fe  omnia  nolle  arbitran-  tur , nil  omnino  norunt.  Id  palam  exprellerunt  My-  thoiogi  in  fabulis  Icari,  & Phaetontis.  Etiam  infima  fortis  hominum  hac  fententia  e 11 : eos qui  alta  con-  templantur, cadere.  Inaqualitatem  tam  Archite&onicam, quam  moralem  6c  numericam  inter  ho-  mines fuftulit  S.  Auguftinus  his  verbis  pulcherrimis :  De  Civit . Dei  Jatlantiam  tolLu, CA  erimus  pares.  Hugo  Cardina-  eap.  a.  jis  ejusmodi  progeniem  hominum  fequentibus  ver-  Lib.  de  Ani.  gls  explodit  : lnfipcns  , quid  tibi  prodejl  vana  gloria  memoria,  fi  ubi  es, torqueris , ubi  non  es,  latu  daris  ?   In  gratiam  vulgi  (quamvis  id  a multo  tempore  jam  periti  viri  , 6c  fapientes  noverint)  id  quod  fe-  Caput  Adit-  quitur  apponam: nempe  Calvaria  montem  ( lic  tm  m monte  Nauclerus  opinatur)  idcirco  appellatum  eile,  quod  Calvar  i a.  in  ea  folia,  m quam  crux  Chrifti  collocata, & in qua  cruce  Redemptor  mundi  affixus  fuit , calvaria  vel  caput  hominis  inventum  fuerit , idque  volunt  protoparentis  noftri  Adam  fuille.  Voluit  per  hoc  lapientia  divina  & infallibilis  indicare,  quod  illic  ubi  caput  hoc  condemnationis  noftra  origo  fuit,  ibi  per  merita  tam  excelli sacrificii  pofteritati  falus  exoriretur; & ubi  per  lignum  mors  vidtorio/a  in-  travit, per  lignum  delfrueretur.  De  primo  S.  Pau-  Vita  $C  Sa-  lus  inquit: Aicut  m Adam  omnes  moriuntur, ita  his  per  & inChriflo  vivificabuntur: De  lecundo  ficEccle-  Chriftura.  /ia  canit : qui  in  ligno  vincebat, in  ligno  quoque  vin-  1« Cor.  15.  ceretur:  quod  myfterium  prafatus Apostolus  Paulus optime  concludit: fattus  cjl  primus  hamo  Adam  in  animam  viventem  , noviffimus  Adam  m fpiritum  vivificantem.  Et  paulo  infra: Primus homo  de  terra  terrenus,  fecundus  homo  de  calo  caleflis.  Supra  quod  Super  hunc  j]lc{oms  ClarusUt  cum  audimus  Adam  illum  prio-  rem  factum  m animam  viventem, id  eft , ut ft  cor-  pus animale,  quod  nunc  circumferimus , confdere-  muspoferiorem  Adam  pr&flantiora  allaturum  , qua  fprritus  appellatione  vocanda  fint.  TTEroicus  non  minus, quam  utilis  & decorofus  JL  Jl  lemper  a: Hamatus  fuit  ullis  humanas  partesdno-  netis  imprimendi , ut  per  orbem  univerfum  magna-  nima gefta, heroica-  adtiohes  tran/currerent, &  aternitatem  quondam confequerentur: ftimulus  proinde  generoiis  pedtoribus  daretur  ejuscemodi  illuftribus  fadtis, unde fama nominis nunquam intermoritura nalcatur, devovere animum. Pracipue  tamen hac  gloriola  memoria  Principibus  refervata  eft.  Sic  videlicet  excellentia  figurati  magnificatur,  in  hujusmodi  fymbolis  virms  fimul  & adtio  con-  nectuntur,  ejus,  qui  in  uuoque  horum  vel  tanquam  literatus, vel  tanquam  Heros  de/udavit.  In  mone-  Clementia  C;1  quadam  area  Caput  Julii  Calaris  corona  civica  Principis,  decoratum  cernitur,  quod  clementiam  ejus  figurat:   Principibus  enim  quam  maxime  convenit  tales  erga  cives  fiios  fe  exhibere.  Hanc  clementiam  , tan-  quam praclari/Iimam  Principum  dotem  iisdem  Vopifcus  allignavit : Prima, inquit.  Dos  Impera-  torum Clementia.  Et  Diogenes  lcriptum  reliquit:  Contubernales  juflitia  fient  pietas  , cP  clementia.  His  potilfima  olim  /acrificia  Athenis  , in altari  eisdem deftinato, mactabantur. In  quibusdam  praterea  nummis  humanum  ca-  put monftrabatur  lauro  redimitum , quod  pharetram, aut  telum  in  occipitio  luo  portabat,  fronte ftellam contingens.  Per  hac  intelligi  conferva-  Pier,  lib.z  3.  toris  Apollinis  beneficium  influxum  volebant,  Hieroglyph.  (prout  Valerianus  fentit)  ftella  autem  virtutem  radiorum ejus  denotabat.  Porro  6c  caput  aliud spedabatur pelle  caprina  coopertum , habens in  faucibus luis  fulmen  , & in  occipite arcum: ex  altera  Vigilantia,  moneta  facie  imago  Pega/i  apparebat , & fagitta  alata : qua  fimulacra  mentibus  hominum  repra-  fentabant , non  folum  Principis  , fed  omnium  eti-  am eorum, qui regimini  populorum  praftituti  funt,  in  rebus  agendis , & ad  fublevandos  fubditos  inde-  feflam  celeritatem  ,& promptitudinem.  Septem  petra  quas  Alti/fimus  Zacharia  Pj;opheta  monftravit , feptem  principams  figurabant: ha infuper  /eptem  oculis  dotata  erant,  licut & virga  quajeremia  propheta  monftrata  ftiit.  Non  usque  adeo  in  exercitiis  navigationis  fua  intentus  eile  potuit  Palinurus, tum  cum  infortunia  calamitofa  temporis  imminerent, ut non  in  unico  oculi  nidhi  in  naufra-  gium inopinum  incurreret , qui  tamen  juxta  Vir-  gilium :   ....  Clavumque adfxus,  &hstrus   Nunquam  amittebat,  oculosque  fub  aflra  tenebat.  Docti/Iimus  Erizzus  oblervav  it  in  monetis  Antonini  Pii  caput  matrona  plenum  majeflatis  idque  coronatum, qua  corona  c multis  turribus  compofita  erat ,  in  limilitudinem  Dea  Opis, quam fibula  docent.  Laodicea,  Hac  figura  fortitudo , &:  propugnacula  Laodicea  civi&tis  reprafentabanmr, qua  tot  annis  impavide  hoftibus  fuis  reftitit.  Ex  altera  parte  caput  hominis  erat , quod in  occipite  caduceum  Mercurii  monftra-  bat,  per  qua  promptitudinem  obedientia  fua,  tum  & pacem, & erga  principem  fuum  fubmilfionem  denotabat.  Talem  eile  oportet  Vafallum  , juxta  mentem  Pythagora: Subditi non  tantum  morigeri  Principes,  fnr,  fed  amahtes  etiam  fuorum  magiflratuum.  Hac  &c  fubditi.  in  fe  invicem  correlativa  fiunt  patris  ad  filium  , imo  capitis  ad  membra: atque  idcirco  ( prout  Ca/Iio-  dojrus meminit) Membrum  fcqui  debet  caput. Caput  arietinis  cornibus  inligne  , per supra memoratum observatorem Jovis lignum erat apud Amonitas Gentem ferocem: cum  aries  apud  veteres  inflrumenmm  bellicum  , &c  fortitudinis  lymbolum  Cornua  infuerit. Imo vero  cornu  infigne  honoris  erat : non  /igne  ho-  uno  id  loco  Propheta  Regius  inquit: Exaltabuntur noris.  cornua  fttfii.  Exaltetur  Deus  cornu  falutis  mea.  Sic  cum  fabula  referunt  Jovem  Nutricis  Amalthaa  Abundan-  Comucopia,  omnigenis  bonis  adimplefle,  Mytho-tiadeUr-  logis  campus  apertus  eft  dicendi : abundantiam  pro-  bium  forti-  venire  , liquidem  civitates  , & regionum  limites  ficatione  cum  fumma  vigilantia  muniantur, &:  cuftodiantur.  provenit.  Hoc  ipfum  per  Numina  tutelaria  intelligitur.  Natui.  Co-   Caput  hominis  venuftum , & juvenile, mediam Mytkol,  inter  virihtatem  & adolelcentiam  praieferens  atatem, lnnumifinate exprelliim, idque corona cin- 6him, unde  ramus lauri egrediebatur, Solem  denotabat, qui  folus  inter  planetas  coronam  portat,cui  etiam  Laurus  dedicata  eft,quod  in  amoribus  Daphnes,  qua  in  Laurum  converiaefl:,veteres  indicare  voluerunt.   Idem  ipfe  Sol  per  caput  radiatum  in  medio  templi  quadrati  exprimebatur,  quali  lucidillimum  fimulacrum hoc,  per  mundi  ambitum  idcirco  volvatur, ut in gratiarum adtionem fibi debitam,  facrificia  ab  homi-  nibus, per  hoc  mundi  templum  ornati/limum  exigat.   Eadem  imago  Solis  per  faciem  juvenilem,  cui  nulla  in  mento  barba  erat, figurabatur,  tum  vero  etiam    De  Sole  Hiercglyph.    Gratiarum   actio. Philip,  i.   Victoria   pbtenta.   Hie-   rogi-    Roma  Caput Mundi.    Lib.  Hieroglyp.   Saturnus  Agricultura; Inventor.   Lib.  1.  num.  cap. Bonum  Sc  malum.    Lex  contra  Adulteros.   fparfos  habens  capillos,  duos  ab  auribus  fiiis  ferpen-  tes  pendulos  reprafentans, prout  jam  memoratus  Audior  annotavit: exponens  nil  elle  in  terrarum  orbe  tam  remotum, quo  radii  folis,  (quos  difperfi  cri-  nes referunt ) non  pertingant: Sc  quia  Sol artatis  de-  trimentum &:  caducitatem  nullam  novit, Adole-fceiltulum  eum,  & imberbem  elle  voluerunt.   Refert  itidem  Valerianus  vidifle  fe  in  numilmate,  veteri  fculptam  faciem, coronatam  radiis,  balatam infuper  manum, qua;  in acrem  levabatur  , in-  dicans prima  orientis  folis  itinera.  Tanta  erat  huic  Datori  luminum  Sc  obfervacio , Sc  miniftratio , Sc  adoratio.  Interim  gratiarum  adtio, fpeciofiflfma  Sc  acceptiflima  eft  monetarum  omnium  , qua donari poilimt  ; atque  ideo  Marcus  Tullius  ajebat:  Cui  gratia  referri  non  potefl, quanta  debetur,  habenda tamen  efl  quantam  maximam  animi  nojlri  capere pofjint.   Quandoque  Capita  monetis  imprefia,  cafus  militares cum  felici  fuccellu  terminatos  figurabant.  Sic  in  numismate  quodam  Imago  Claudii  Calaris,  juxta  mentem  prafati  Erizzi , vidloriam  illam  quam  Romani  adverfus  Barbaros  impetrarunt, ligni  ficavit.  Ad  victoriam  hanc  exprimendam, Valerianus vir  do&ffifiiuus,  caput  mulieris  alatum,  cum  capillitio  retorto  demonftrabat, allerens  fe  id-  ipfum  in  quam  plurimis  monetarum  infculptmn  obfervafle.  In  his  ipiis  idem  Caput  muliebre,  fed  coopertum  callide  apparebat: de  quo non  pauci  dixerunt, eiie  illud  effigiem  vel  imaginem  Urbis  Roma, qua;  virtute  armorum  Iliorum  Caput  Orbis  effecta  elt: ex  altera  parte  vultum  ilium  infculplit  Julius  Cadar,  fed  in  figura  Martis:  alludere  volens,  debere  originem  luam  Romanos  huic  numini  belligero. Quidam etiam  non  irrita  cogitatione  prafagierimt , Romam  Caput  fidei  Chriftiana  futuram,  ubi  Caput  Apoffolorum  Petrus  primariam  pontificiam ledem  luam  collocavit,  ubi  hac  eadem  fides  gigantea , Sc gloriola  membra  fua  extendit,  Sc  non  lecus  ac  Davidica  illa  vitis , potius  quam  illa  fabu-  lofa  Aftyagis  a mari  usque  ad  mare  extendit  propagines fitas : atque  adeo  Petrus  Petra  nominatus., eft,  immobile  Capitolii  faxum  relpiciente  Redemptore  noftro.   Inventa  lunt  moneta;  quadam, qua;  ex  una  parte  duplicem  faciem  in  cervice  una  inonft rabant : dum  ex  altera  figura  navis  cerneretut.  lineas  Vicus  di-  ligens horum  infignium  obfervator  , per binam  faciem hanc,  honores,  & facrificia  dedicata  Saturno  vult  intelligi, qui  videlicet  mortalibus  ufum  tam  agricultura, quam  plantandi, putandi, Sc.  conlervandi  vices  edocuit.  Rurluin  alii  per  hoc  intelligi  volunt  lapientem  Legislatorem, ante cujus  confpedfcum  ftare,  inquiunt,  oportet  faciem  boni  Sc  mali,  ad reprimenda damna  unius, Sc. ad  commoda alterius procuranda.  Commentati  funt  alii  per  hoc  utriusque  fortuna; , tam  profpera , quam  adver-  fantis  tanquam  fluminis  decurfum  figurari  , ut quisque  noverit , tam  per  citatos  vortices, quam  per  placatas  undas  felici  navigatione  ad  portum  fu-  nm  appellere.   De  Tenedo  Nummus  comparuit, qui  ex uno  latere  duo  capita monftravit, ex altero  lecurim,  cum  hac  circulari  inlcriptione: fccuns Tenedia:  explicatio  lemmatis  hujus, vel  proverbii  inde derivavit. Rex  Provincia;  illius  ieveriffimis  legibus,  Sc  poena  capitis  mul&abat  adulteros,  fadum  eft:  autem  ut  genuinus  ejusdem  filius  hujus criminis  reus  deprehenderetur: quidquid pro  eo  plebs  intercede-ret, ut  in  Yiiceiubusiuis  propriis  poenam  hanc  moderari dignaretur, inflexibilis  ad  hac  pater,  coram  omnium  oculis  palam  eum  pledti  capite  imperavit :   Sc  ut  hac  adtio  leveritatis  retinaculum  ellet  e ftr cena-  ta; liventia:  in populo, prafatas  monetas  elaborari  juflit , cum  pramemorata  inferiptione: Verum enim est,  quod literatiflimus  Vir  Camerarius ait:  Lib. j.  amor  urit adulte f  Relliquias  Domina,  relliquiasque  domus. Et juxta lententi am Ambrolii: Adulterium natura Lib.  r.  de  injuria  efl : Hoc  enim  etiam  feris  , ac  barbaris dete Abram, flabile.  Huic  legi  fimilis  illa fuit,  quam Seleucus  promulgavit: ut  adulteris  excavarentur  oculi: deprehenditur filius ejus,  ne  utrumque  oculum  amitteret,   Pater  pro  filio  unum  perdere  maluit.   C^Uin  quanta  devotione  proftratum  humi  non  j oporteret  efle  hominem, ad  referendas  Creatori luo  grates, qui non  folum  ei  divinum  Ipiritum  fuum  inlpiravit,  dum  animam  dedit,  non  folum  eum  de  peccati  iervitute,  fundendo  fanguinem  luum,  redemit: propter  quem  folum  cadi  fabricati  funt,  qui  in  hunc  mundum  tot  bonorum  feracem  locatus , di-  vitiis elementorum gaudet , equorum  qualitatibus  Oompolitus  eft : in  hunc  mundum, inquam,  in  tot  mixtis  ftecundilm: prater  hac  nihilominus  etiam  in  herbis,  in  arboribus,  in  frudribus  , in  foliis , Sc  in  Eloquentia  floribus, quali in  tot  voluminibus  conftitutionem  Arboriinu  humanam , conditionem  fuam , Sc  llatiim  , Sc  asiones, demotus,  Sc imaginem fuam cognoffiit. Propter quod Sc fagacillimi  indagatores, medicinas,  ad reprimenda mala fua, congrua invenerunt. Ditiffi- ma Natura, Sc provida omnino, qua signatufis etiam externis eos, qui horum scientiam habent admonet, ut in  tempore  luo  Alexipharmaca  Sc  Reper-  culliva  remedia  adhibere  malis  fuis  non  negligant,  quibus  utique  propter  Protoplafti  peccamm  lat  abimdanter  lubjicimur.  Quot  folia,  tot  lingua  filfit,  qua  cum  eloquentia  non  verborum  fed  fidiorum,  nobis  utile noftruminfinuant,  imo  bonum  noftrum,  felicitatem , Sc  commoda  noftra, Sc experientia nos docent, le oratores elle non  verbis, fed  fadlis  fce-  cundos.  Benefica  Creatoris  nollri  manus, cuique  plantarum,  Sc  herbarum  virtutem  luam  indidit : Sc in  ipfo  cortice  lignatura  fua  nobis. exprellit ea,  qua  fub  eodem  continentur.  Dixerim  ergo  ftudium  hoc  non  minus  cateris  inperfedlo.  .Botanico  utiiitafcc  plenum  elle,  ut  videlicet  in  cognitione  lignaturarum, de  quibus  didtumeft, virtutes herbarum  nolle  elaboret, Sc  ab  externis  adinterna  penetrare  fatagat.   Hic  ergo,  ubi  de  Capite  n-y  hi  fermo eft, de  harum  virtutum  nonnullis  mccindtam  mentionem  fadluriis  fum:  ut  videlicet  nec  Ledlori meo, nec libro  copia  rerum  earum  defit,  quasliic  deducere  prafiunpfi.   Primum  libi  locum  vendicat  Nux  juxta  eorum,  qui  maxime  fenfati  funt  , opinionem.  Nux  arbor  fortuna  eft, qua  quandoque  inveteratum  illiud  axioma falfiim  reddit: Nux  cjuafi nex, & nux  a riotendo: utpote  qua  cortice  fiio  utilitatem  fuam  adfert.   Hac  integram  humani  capitis  figuram  hareditavit.   In  exteriori  Sc herbofo nucis  cortice,  tota  pericranii  jqux  f]crha  forma  apparet;  in  cortice duro, parte  videlicet  ejuscura  dem  folidiore  cranium  figuramr.  In  pellicula  irtte-  qs  riore  qua  nucleum  ambit,  quis  non meningem, aut  piam  matrem  ut  cum  vulgo  loquar,  circumdantem  cerebrum, quod in nucleo repraffentatur,  cognofcat?   Non  igitur  mirum, fi decodlio corticis, aut  externi  involucri  aptiffima  tingendis  capillis  eft.  Et  quod  his  potius  eft, lal  inde  extra&us  potentiffimum  remedium eft, pro  pericranii  vulneribus. C 2r  Prouti  etiam  Phylici  docent, fiquideni nucleus contulus fuerit,  Sc  pulfui  applicitus,  Alexipharmacum  elle  adverlum  venena, & cephalalgiis mederi.  Nux  Indica  etiam  cum  magnitudine  fua  limilitudi-  nem  capitis  refert,  atque  ipiiim  pene  caput  adaquat,  unde  edam  fi  oleum  ex  eadem  extraxeris , corrigendis capiris  vitiis  Sc  defedibus  , potens medicina  eft.  Flos  pceonia:  colledhis,  Sc  intra  folia  ejusdem  admo-  dum grandia  reftrichis,  non  folum  prolatam  jfimili-  tudinem  gerit, fed  etiam  in  hilaris  luis , nili  melius  dixerim  juncturis  , qua;  eundem  reftringunt , vera quxdam  effigies  Commiilurarum  Lambdoidum, Sc  redarum,  velfagittalium  reprxfentatur: Hinc  etiam  pro  infirmitatibus  cerebri,  & radices  e jus,  & femina,  & flores,  8c  folia  cum  utilitate  adhibentur.  Serpit  Sc  in  altum  levatur  Betonica,  Sc  Stoechades,  quali  cum  rotunditate  foliorum, & floris:  diceres  per  Iulum  quendam  imitari  velle  figuram  fupra  memoratam  :  unde  nec  a medicamentis  excluduntur  , qua caput  concernunt.  Capitatum  papaver, tum  & poma  Cydonea, ficut  Sc  cucurbita  Sc  melopepones  eandem  portare  videntur  capitis  imaginem : unde  Sc  a Medicorum Schola,  inter  prxfervativa,  Sc  lenientia  adhibentur, ad capitis  dolores  mitigandos.  Inter  alias  Anrirrhinonfylveftre,  <Sc  quod  flore  fuo,  Sc  femine  calvariam  humanam prxfefert, prxftantiffimum  propulfandis  capitis  doloribus  medicamen  elle  com-  pertum eft.  Sic  verum  illud , quod cenfet  Ofvaldus  Crollius,  Magnam  illam  Matrem Naturam, lemper  ad  fer  virium  noftrum  applicatam,  lemper  beneficam ignaturii  elle.  Omne , quod  occultum  ejl , inquit,  & intnnfe -  u.  cum , fert  illius  extrinficam figuram, tam in  finfibi-  libus  quam  infenfibihbus  creaturis : tacentibus  nobis  loquitur  vel  uti  quibusdam  natura , ac  ingenium  cuj  us-  que & mores  revelat.  Quas  igitur  gratiarum  adiones, quam  gratimdinem  referet  homo  huic  dextera:  Dei  altiflimx, qua  terram  dedit filiis hominum, prout  Regius pfalmifta  canit?  SUblimillimus, utililTimus, Sc  generofiffimus  fcopus,  ad  quem  mortalium  genus  in  omni  tempore £c in  omni  acate  potiflimiim  colliniavit  Religio  Religio in  est.  Sapienter  enim  de  calo  eunda  nobis  provenire  quanta  apud  le ftatuerunt, propter  quod  Sc  voca  diis  fuis  vo-  arftimatio-verunt, vidimas immolarunt,  Sc  facrificia  obtulene  fit  habiriint.  In  iplis  adeo  primordiis  feculi  hoc  Reges  Phari  ta.  demonftrarunt, qui  pyramidibus  eredis,  in  quibus   Hieroglyphica  fculpta erant,  numinibus  fuis  memoriam beneficiorum  acceptorum  infcriplerunt : Sc quamvis  illis  fupremi  Entis, hoc  eft  DEI,  notitia  nul-  la eilet , in  immolandis  nihilominus  vidimis  fuis  veraci  pietate  quadam  non  caruerunt , Sc  compoli-  tione  precum  fuarum  uli  funt.  Elevatillima  hxc  virtus eft,  fienim  a fine fuo  fpecificantur  adiones  no-  ftrx,  hxc  pro  fcopofuo  cultum  habet  alti/limi  Dei :  Etich.  4 Magnifica  fiunt , ficut  & honorabiles  , qua deorum caufia fiunt dedicationes, feribebat Philosophus. De honore illis debito, ipfam pene elevatiflimam sapientiam xmulando, dodilnmc scripferunt, non inter ultimos, sed primos numerandi  philofophi,  Linus,  Orpheus,  Tales  , Mufxus , quos  Zoroafter  ftella-  rum  omnium  indagator  inter  Deos  adorabiles  annumeravit.   Ve  lfid e & Sic  Aigyptii, prout  Plutarchus  Sc  Diodorus  voojuule.  lLlnt , res  eximias,  Sc  negocia  ponderis  magni,  monumenta templorum  , icripturarum  interpretatio-  nes, prxmia,  Sc  muldas, adferibi  facerdotibus,  per  eosdem  gubernari , tradari,  dividi,  & concludi  voluerunt: Denique,  prout  M.  Tullius  inquit , omnes  6.  Aci . in  religione  moventur  , & deos  patrios, quos  a majori-  Verrem,  bus  acceperunt, colendos  fibi  diligenter, & retinendos arbitrantur.  Unde  Sc  ego  in  horum  confidera-  tione,  opus  hoc meum, Sc obtufum,  Sc  lumine  fuo  deftitutum  arbitrarer, nifi de facriflciis quoque, Sc dedicationibus, (quamvis eorum milii pauca admodum occurrant) nonnihil etiam afferam, de iis videlicet, qua: pro cultu numinum de partibus humani corporis fada funt. Jovi itaque, tanquam Cadorum  Capiti,  quidam  Caput  de-  antiquitus  Caput  obtulerunt:  arbitrantes,  quod  ficut  dicatum  fub  illo  (de  quo  Lucretius  inquit  : fupner  efi  quod-  Jovi.  cumque  vides, quocunque  moveris) extera  Deorum  turba verfatur , fica Capite  extera  quoque  membra  dependere: opinio , quam  ita  fixam  elle  oportet  in  iis,  qui  Deum  adorant, ficut ei  lubftantialeeft,  rationalem elle.  Jjfua  Dii  vocant, eundem,  lic  vociferantur non  Chriftianorum, fed  paganorum  lcholx.   Ita  vero  Sc  verba  Senecx  in  hunc  lenium  mordacia  Sc  pungentia  funt,  qux  prxterire  nequeo,  dum  de  penna  gentili  volatum  Chriftiani  adverto.  Prope  Deus  efi:  tecum  efi,  intus  efi  : Ita  dico  Lucili : fiacer inter  nos  Seneca  ad  fur  itus  fidet, bonorum  , malorumque  nofborum  ob-  Lucilium,  fervat or , & cufios : hic  prout  a nobis  tr ablatus  efi,  ita  nos  ipfie  trabi  at.  Bonus  vero  vir  fine  Deo  nemo  efi.   Quidam  intuendo  in  circulum  folis,  dum  nubibus  fuis  cindtus,  fele  hominum  afpedui  videndum  prx-  bet, Sc  in  eodem  fimilitudinem  capiris  figurantes  (a quo  etiam , tanquam  a capite, fonte, Sc  origine  Caput  dequadam  omne  bonum  noftrum  derivare  non  cellet)  dicatum  habere  eum  itidem  in  generatione  hominum  partem  Soli,  principalem,  juxta  illud:  Sol  & homo  generant  homi-  nem: illi  vota  fua  folverunt , Sc prxfatam  majorem  partem  caput  nimirum  fub  dominio  ipfius  colloca-  runt. Quanto  potius  igitur, Sc  quanto  utilius  Anima  Chriftiana  fe  Redemptori  fuo  devovet: qui  Solem  Chriftus  fiuum  oriri  facit  fuper  bonos  & malos: prout inquit  Sol.  Apoftolus?  Hic  verus  foleft,  de  quo  propheta  Ma-  Malachias.  lachias  inquit: Orietur  vobis  timentibus  nomen  meum  Sol juJhtia: Atque  idcirco  huic  fupremo  foli  noftro  plus  quam  Achxi, plus quam  habitatores  Heliopo-  leos,  plus  quam  Arcades  (de  quibus  Pomponius,  Sc  Melas,  Sc  Suidas,  Lactantius  , & Macrobius  Sc alii  meminerunt)  oportet  ut  Chriftiani  laetificemus, dedicemus non  tantum  caput, fed  Sc  corda  noftra.  In  hunc  modum  Gloriofiflimus  inter  Sandos  Antonius  S.  Antonius  Patavienfis  feripto  reliquit : Sol  eft  Chriftus,  qui  In-  Patavienfis.  cem  inhabitat  inacccjfibilem: cujus  claritas  omnium  Sanbtorum  radiolos,  fi  ei  comparentur , obfufiat, & In  Apocal.  denigrat,  fifihua  non  eft  Sanblus, ut  efi  Dominus.  Confiderando  virtutem  Sc  potentiam  Arietis,  quippe  qux  in  ejusdem  capite  lita  eft ; (Etenim fi  hanc  partem  exceperis,  non  habet  unde  le  defendat, vel  offendere  pollit) Cum prxterea  lignorum  Zodiaci  Caput  caput  lit : ubi  fol , pro  communi  Mathematicorum  arietis.   Sc  Aftronomorum  lententia, curfum  anni  novi  orditur: fapienter  ftatuerunt  hunc  parti  illi  hominum ,  capiti  nimirum  patrocinari.  Propter  quod  fub  fe-  lici hujus conftel latione  natos  , immunes  a fluxionibus, abfceflibus, catharris,  epilepfiis,  & horum limilibus  futuros  ominantur: ficut contrarium  evenire iis,  qui  eam  male  pofitam  Sc  fituatam,  fub orientis porta invenerint.  Hic  ego  dixerim  imitandum  Refiften-  nobis  hoc  animal  elle,  ut  videlicet  opprefllonibus,  Sc  dum  Infor-  infortuniis  fortiter  refiftamus.  Melius  enim  Nau-  mnils  cleri peritia  patet,  ubi  fludus, Sc ferocitas  tempestatis defxviunt.  Spetlaculum  fove  dignum, in Seneca,  quit  Seneca, videre  hominem  in  affiibhonibus  pofi-  tum.  Reftitit  magnanimi  ter  his  fortunx  liniftrx  cafibus  Propheta  Regius,  dum  inquiebat:  Impulfus,  everfus  fum  ut  caderem: Dominus autem fufcepit  me.  Memoriam  immortalem  nominis  lui  pofteritatitransmii erunt,  ambuftamanu,  Scavola , Cocles  fupra  pontem  , Curtius  in  voragine, Gracchi,  Meffalla,  8c  Corvini  ciun  hoftibus  conflictati : & Ana-  xarcus, contufus  & contritus ab  Anacreonte  Tyranno , tum  cum  ajebat: tundite  Anaxarcum  Ji-  dera  celfa  petit.  Bonum  e it  limilem  eile  Lima, de  qua  fcriptum  : Oppojita  Clarior : aut  vero  flumini,  de  quo  illud  refertur  : Quanto  pia  fi  rattien, vie pias  smgroffa.  Ita  lilium  inter  Ipinas: magis  redolet : & rofa  odorem  fuum  fpargir: Oppojitis  fra-  grant ior.  Non  minus  quoque  Palma  de  leipfa  loquens  introducitur: adverfum  pondera  furgo.  Sub lus  oppreflionibus  vegetiores  & firmiores in  perlecutione  Algyptiaca  apparebant  Hebrai : unde  in  fcripturis  divinis  relatum  eit : Quanto  opprimebat  eos, tanto  magis  multiplicabantur  , & crefcebant. Ita Seneca in Hercule  luo  furente  ait:   Seneca.  HuSjepuam flygias fertur  ad  undas   Inclita  virtus.  yiv ite  fortes.   Hac  JLethaos fitva per amnes  Hos Fata trahent. Sed cum fummas Exiget auras confumpta dies, Iter ad superos gloria pandet.  confcendendum  decorofum gloria clivum ,  & vidorem fele demonftrandum, & ad  jubilandum in excellis honorum faftigiis, in quibus (olis  aeternitatem  jfiuna  adipilcitur  homo,  feverifSmi  Hiftoria.  Duces  fuerunt  femper  viri  illuftres  heroicis  adionibus  fuis  inclyti, qui virtutiun, & meritorum  fiuorum  alis innixi, illuc  nobis  iter  ftraverunt,  & callasapplanarunt: Qui plus quam Atlantis  fcutum,de  nebulosis ignorantias  tenebris nos expediendo,  iicut Dii Terminii in triviis difficillimarum ambagum redtum nobis tramitem demonftrarant. Fuerunt hi veraces  Ariadnae,  qui Theleis in labyrintho dubiofo difficultatum intricatis felicem exitum edocuerunt. Hoc ipfiim Imperator Leo, tanquam feveriflimum praJlpud BeiercePami dedit  filio  fuo.  Eu per hiflorias veteres ire ne linch. Iit, h. recufa ibi reperies [me labore, qua alii cum labore Utftor. collegerunt. Magna utilitas, magna securitas, nolle viam ingredi, cujus  terminus  gloriofus  iit,  qua nullis  fit  prasdonibus  infefta, nullis occupata monftris, non anceps,  non  periculofa,  fed  direda,  amoenitate,  &  fecuritate  plena.   Inter  Heroes  fiapientiffimi,  dum  non  ignorarent,  non  minus  Mundo  proflituras  eilhiftorias, quam  ipfa  armorum  gefta,  e Belliducibus fadi  Hiftoriographi,  depolito  gladio,  pennam  arripuerunt , &  chartas  atramento  tinxerunt : atque  illic  certo  quo-  dam modo torrentibus  fanguinis  inundare  campos  fecerunt.  Sic  vidorias  Luas  defcripferunt  Moyies,  Jofue,  Gedeon,  Neemias,  David,  Salomon,  Job.  Ipfa  adeo  divina  omnipotentia  in  habitu  feriba  appa-  ruiile  videtur,  tum, cum  eum  Ezechiel propheta libi  Deus  in  ha-  vifumeileteftatuseft:  Ve[ itum  lineis , & atramen-  bitu  feriba.  tanum  ad  renes  ejus.  T entet  quantum  volet  nos  in  pulverem  redigere  edax  rerum  tempus  , coniumat ipia  marmora,  &c  celiiffimas  rupes  cum  profundiili-  mis  vallibus  adasquet,  & in  nihilum  deducat: Hifto-  ria  nihilominus  has  moles  renovatura  eft,  8c  rurfum  humi  ftrata  fublimabit : redintegrabit  in  memoriis  geftorum  hominem,quamvis  jam  corruptum,  quamvis corrofiim,  abolitum.  Idcirco  Sc  ego  nonpof-  fum  quin  hic  reiterem  verba  Tullii,  jam  alibi  memo-  Ve  Orat.  rata : nimirum  quod  : Hiflona  ej}  tejlis  temporum,    lux  veritatis, vita memoria , magiflra  vita.  Hoc  ipfiim  ego  mecum  ponderans,  ubicunque  ratio  po-  ftulaverit , tam  in  partium  hominis , quam  in  to-  tius delcriptione  capitulum fadurus  fiuin proprium:  non  tamen  eousque  in  longum  evagabor,  ut  qua:  po-  tiorafimt  lilentio  pratereantun   Fuit  inter  Scythas  olim  gens,  qua’  ficut  a communi  Caput  lon-  hominum  genere  & climate  fuo  , & vivendi  medio  gum.  do,  «Sc  moribus diftabat,ita & fingulare deledamen-  tum  habebat , ipfa  quoque  membrorum  conftituti-  one  & figura  corporis  dilcrepare.  C)b  quod  etiam  ciun  inter  eos  infans  natus  eiiet,  prehendebat  utraq-,  manu  nutrix  tenelli  caput , idque  fortiter  premen-  do in longitudinem  ludum  figurabat; ik  ne  in  pristinum  ftatum  luiun  feniim  dehiberetur  , ik  rurium  fe  contraheret , linteaminibus , & falcibus  111  eadem forma  conftridum  confervabat.  Hic  ufus  Hipp.de  Aert  pofthac, &hoc artificium,  beneficio  temporum,  &c  Au.toc.  statum  in  naturam  degeneravit: ex  hinc  proverbium quoddam  exortum  eft,  ut  liquando  in  ejusmodi  formato  oblongo  capite  compareret  homo, continuo reperiebantur  qui  dicerent: oportet hunc  Ma-  crocephalum  Scytham  efle.  Sic  enim  vero  apud  hanc  gentem,  qui  produceret,  prolongaretque  frontem  luam,  & majoris  animi , &|generoiioris, tum  etiam  majoris  virtutis  credebatur. Subjungit  igitur  Au-  thor  ille: Hunc non  tam  Longis  amplius  capitibus  najcuntur , quemadmodum  prius, lege  per  incuriam  hominum  non  amplius  durante.   Pericles  grandis  ille  Orator,  &. Miles,  qui  virtute  armorum  fiiorum , 8c  literarum, tam vicinas quam  longe  dillitas  iibi  lubjugavit  provincias: qui  vibrante gladio  luo  ejaculari  fulmina  videbatur,  fed  non  minus  etiam  perorando,  fulgur  jaciebat  ex  oculis.   De  hoc  memoria  eft , eum  usqueadeo  oblongum  habuilie  caput, ut  intuitu  reliquarum  corporis  par-  tium lymmetriam  omnes  excederet,  8c  deformita-  tatem  incurreret : unde  etiam  fadhim , ut  ubicunque  ftatua  ejus  eredfca  ellent , aut  pileo  quodam, aut  callida:  tedta  viderentur  , ne  vitium  illud  capitis  ( lic  ajunt ) fpedtantium oculis  patefeeret.  Hac  igitur  corporis  torma , otiolis  Sc  malevolis  garrien-  di caulam  luggellit: unde 6c  Poeta’  Athenienfes,  &  reliqui  contra  eum  liniftre  aftedti,  propter  eandem  Plutarch,  in  capitis  amplitudinem  per  detradbionem  latyricam  Pertch  eum  Schinocephalmn  appellabant.  T eleclides item  faceta  quadam  ironia  illudendo  ei  (in  quo  nihilomi-  nus a vero  non  aberrabat)  eum  capite  gravatum  le-  dere  dixit,  cum  tot  negotiis  pra’gravatum  lupporta-  re  v ix  pollet.  Detradbor  ille  interim  hoc  alio  reberei is, eum  111  opem  confilii,&  parcum  lagacitate  intelligi  voluit.   Sic  enimvero  in  omni  atate  critica  vafrities  fagit-  tas  fuas  vibravit: in  hoc  loco  autem  pro  fcopo  fuo  fi.  Detradtio.  bi  elegit  virum  inter  heroes  , non  tantum  fui , led  & fecuiorum  praueritoruin  , aque ac  venturorum  pralbantillimum.  Videant  igitur, qui  regimini  Reipublica  praiunt  cum  quanta  libi  cautela  agen-  dum lit , ii  ik  vitia  corporis  ik  natura  iri  cenfuram  cadunt , ubi  nullum  nec  meritum  nec  demeri-  tum eft: quid  cum  iis  luturum  erit , qui aut  fpon-  Cautela  tanea  mente , aut  incuria  quadam , in  damnum  ple-  pro  mini-  bis  peccaverint? Lucerna, qua:  ad  illuftrandum  ex-  ftris  pubi  polita  lunt  , ventorum  datu  agitantur: iple  adeo  cis.  loiincurfu  oblervatores  habet  j Phenomena,  qua  vitia  natura  lunt,  curiolius  examinantur.  Quin  &c  arundines  Midam  habere  aures  afininas  loquuntur.   Progreditur  hac  cenluracnuca adcolum  usque,  &  ad  iputa  decrepitarum  vetularum, dum fila  lua  de  fuio  trahunt.  Sonat  fchola  Magni  Stagyrita,  quod :   C 3 parvus  error  m principi eribus  c(l prafentia  mala  in  lingua  habere,    Jnfita  ob-    Thcatr.  viu  hum.    fit  maximus.   leilatio  mulio   lic  de  cythara  fua nos Euripides  docet.  Non  eft  aura  peftiientior  alia,  qua’ totius  amicitia  campum  infectat, & venuftiffimos  Ipei  flores  marcidos  reddit, pro-  Vuguftinus  ait.  Detratlio  e(l  venenum  ami-  DicebatTeleclides  memoratus  decitato  Heroe: de  hoc  capite  cndcc  ahno, hoc  cft  fefquipedali,  magnum  oriturum  efle  tumultum.   Refert  Suidas  de  Philocle,  Nepote  vEfchyli  (hic  autem nefcio,  ii  textus mendofus non  eft. humicum  ponens,  pro Comico) qui  caput  oblongum  habebat,  Caput  upu-  & criftauum  infimilitudinem  upupa: unde Halmion,  uaii  falinator, vel  acrimonia  diCtus  fuit:  deduCta  'talle  comparatione  & Metaphora  ab  ave  illa  foli-  taria&  foetente.  Annales  Sarracenorum  recenlent,  Mahomethum  Legiflatorem, & primum Turearum Imperatorem, Caput habui Ile enormiter magnum,  & faciem intermixtam colore rufo, & albo. Indecens tinCtura, ubi anima  tantopere  nigra  erat, qua: tot animarum ruina & jam antehac  fuit,  &eft  hodie-  dum,  Sc  deinceps  futura  erit:  & in hoc  cranio  tam  fpatiolo,  tanquam  in  aula  vacua  liberum  fuit  fpiritui  rebelli  pro  voluntate  fua  incedere  quippe  qui  illic  habitaculum fuum  fixerat: poterat  illic  pro  libitu  luo  extendere  figuras,  & formas  iiiiquilTimarum  legum  luarum,  quas  ad  Catholica:  veritatis  exterminium  ex-  cudere, & promulgare  aulus  eft.  Verus  Goliath  corde  non  corpore,  qui  ab  innocentc  paftorculo  humi proftratus  eft.  Ubi  virtus  AlciHimi  opifex  eft,  illic c formicibus  prodeunt  veri  Myrmidones,  qui  me-  tuendos alioquin  orbis  domitores  defedelua  deturbare norunt.   Berlinchius  vir  doCtiffimus  refert:  non  paucis  abhinc annis  in  Belgia:  urbibus , oftentui  publico  cir-  cumlatum fuille infantem , gracili  omnino,  & fubtiliffimo  corpore,  led  capite  usque  adeo  infigniter  ma-  gno , ut  amplitudinem  vafis, ad  menfuram  modii  usque  capacis,  ada:quaret , vix  puer  ille  aratis  fute   annum  unum  expleverat.  Illud  ipfum  caput  ad  fimilitudinem  fluxus  & refluxusm aris,  jam  intumefee-bat,  jam  rurfus  comprimebatur:  dum  ab  intro  fub-  tus  membranas  humor  aqueus  dii  currere,  inflari,  8c  elevari  videbatur.  Monftmm  prodigiofum:  Cc  quia  a coniueto  natura:  curfu  exorbitavit, in detecftu  luo  Spes  vana,  propediem  collapfum  eft.  Sic  & vitam  ephemerem  habent  fpes  capitis  noftri, quae  inconftanti  viciffitudine,  non  fecus  ac  decrefcens  acfuccrelcens  Oceanus, periodis  luis  nunc  extollitur, nunc procidit.  Alludebat  adipes  Capitis  noftri  eloquentiillma  mula  Commendatoris  Teftii:   VagaSoondo  p en f iero   Dove  v.u, Cr  d’onde  torni, e che pretendi?  ui fu tale leggiero Ora parti, ora torni,  orpoggi,  or  fcendi:   Et  nel  tuo  moto  c terno Sei lijjion  dc  tamorofo  inferno.   Sic  illud  velificatur,  quod: Spes  temeraria  ple-  rumejue  homines  fallit.  Sicut  Euripides  ajebat.  Pindarus vigilantium  fomma  ha:c  nominabat.  Etiam  vicinus  eft  naufragio,  qui  navem  luam  ad  Caput  bona  fpei  dirigit.   Non  minus  curiofa,  quam  faceta  erat  inter  antiquos conliietudo,  qua  Athenienllum  quaque  domus  utebatur  : qua:  de  Gimcia  etiam  fuccellu  tempor  um  Romam  usque  migravit: videlicet  tum  cum  ad  patronos fuos  primum  ingrederentur  mancipia,  ierv  itura. Ut  enim  eos  vel  ad servitutem animarent,  vellit, orumone-  fubjedtionis, & onerum  qua:  portanda  ellent,  memiraium.  mllent,eorum  capicadiverli  generis  & farmentis , &    Apud  Stobe-  um  ibi.    Caput  fer-    fruCtibus , Sc  nucibus , & beta , &c  caftaneis,  & leguminibus aliisque  inluper  rebus  onerabant: quos  cum  poftea  lic  oneratos  per  univerfam  domum  traduxif-  lent,  Ik  in  cubile  eorum  pervenillent, onus illud in pavimentum  cadere  linebant,  idque  catachyfmum  nominabant,  hoc  eft  effufionem,  profimdendo  id  quod  in  capite  gellerant; hocque  illis  poftea  pro  mercede  erat,quamdiu  in  eadem  domo  morabantur.  Un-  de Demas  cum  Siro  luo  rurliim  reconciliatus  illic  in  Terentio  ajebat.   Huc  ad  me  Sire, ut  tibi  caput  demulceam:   Perfundere  unguento  frudi  ib  m.   Hxc  ceremc^ia  pro  ligno  abundantia:  annualis  ha-  bebatur. Hujus  conluetudinis  Theopompus  taliter  Qe[  c.c.c,,  meminit: Verlificatores,  vel  poeta:  pra’miabantur,  antiq,  leclion.  imo  vero  delibuti  &c  uncti  unguentis variis: lic  &c  ex  Suida.  matrona:  civitatis  Segefta:,  tum  cum  Diana:  flmula-  chrum  pro  more  portaretur,  redimire  caput  iuum  co-  rona de  diveriis  floribus  contexta, variisque  un-  Cicero  in  Ar-  guentis delibuta  confue verant,  atque  ita  exornatae  virone-  cos & compita  transibant,  idolum  fuum  profequen-  tes.  Hinc  Themiftii  pater  ut  Epicurum,  quamvis  falso, percelleret , inculans  eum  lenluali  voluptati  datum  efle  ( de quo ne  fomniare  quidem  ei  in  mentem venit,  qui  voluptatem  nullam  ftabilemnili  in-  telleCfus,  & animi  agnovit ) vas  ei  unguentarium  lupra  caput  effudit, fragranda  odoris  eum  tingens:  volens  per  h.ec  mollitiem  ejus  vellicare,  qui  tamen  lemper  durum  ik  inflexibilem,  adverfus  delectamenta  fenluum  fe  praebuit.   De  hoc  ulu  fortalle  Novendiales  ceremonia  deri-  vata: lunt , in  quibus  , prout  Athenaeus  reccnlet  ex  Gellio, novem  continuatis  diebus , patresfamilias  fttccindti  mantilibus , manicisque  replicatis, accum-  bere fervos  fuos  facieb.int , illisque  fervidum  pra:be-  bant , illorum  fe  imperio  iubjicientes.  Quid  plura  ? Pes  Pra Spes  prtemii  vigorofillimum  calcar  eft  ad  quod  vis  mn*  lub jugale  ammafetiam  tardillimum incitandum.  Id  quod  ipfe  quoque  Altiflimus  iape  in  ele&is  luis  prae-  fluit, dum  iis  gloria  fua  portas  referavit: prout  patriarcha  Jacob, &c Stephano  contigit.  Pro-  pheta regius  vir  optimus,per  hoc  le lingulariter  ad  bene operandum pelleCtum  elle fatetur: Inclrnavicor  meum  ad  faciendas  juftific  at  iones  tuas  propter  retribu-  tionem. Veritatem  hanc  inter  alios  Marcus  T ullius agnovit,  dum  ajebat:  Ncc  domus, nec  refp.  fare  De  natura  poffunt, fi  in  ea  nec  rette  fadtis pramia  extent  ulla,  nec  ^>eorum.  fupplicia  peccatis.  Nec  tantum  in  uis  fatyris  Juvena-  lis ablorptus  fuit, ut non  renumerationi  locum  luum  tribueret.  enim,  inquit,  virtutem  am-  Satyr.  io plettitur, ipfa  pr&mia  fi  tollas? Non  veretur  carduelis quamvis  fubtilillimo  pede  luo  hirfutas  cardui  fpinas  calcare  tk  premere, cum  Iperet  ex  ejusdem  femine  le  cibandum.   Exponebant  fe  olim  durilHmis  & periculofilE-  mis  confliCtibus  viri  bellatores,  dum  ob  oculos  libi  ponerent , ftmplices  lauros , & quercuum  frondes:  certam  enim  nominis  lui  libi  immortalitatem  ex  vi-  ridantibus his, &  perennibus  foliis  Ipondebant.  Incertis fluCtibus  maris, Sc  infeftationibus  piratarum  fe  committit  de  litore  luo  procul  navigans  ratis,quia  portum  fuum  libi  promittit.  Cum  fudore  vultus  lui, infatigabilis  arator  glebas  kindit, eo quod in tempore fascundam meilem libi de labore liio futuram augurat: denique  lic  ait  Ponti  infelix  in-  P Trt'  cola;  ftdus  Eleg.  ij.   Non  parvas  animo  dat  gloria  vires:   Et  facunda  facit  pcdlora  laudis  Nmor.   Hac  fpealleCtus  Pallas  Spartanus  (referente Pau- In  pbocitu,  fima)  ferociter  dimicabat,  ik  jam  corde  fixum  tenebat, Tarentum  urbem  tum  quidem  ditiilimam,  omnique  genere  abundantia, ii  ullla  alia  illuftrem  expugnare: fed  fpe  fua  delufus  e fi;,  dum  non  minori  valore  & animoiitate  exercitus  ejus  a loci  incolis  Civitas  au-  propulfatus  & proftratus  eft.  Hic  aliquando  mcefti-  gurio  capta,  da  & dolore  plenus,  mfmus  uxoris  fuce  (cui  nomen dEthra)  caput  inclinaverat , quod  illa  pedhne  mun-  dabat, tum  cum  ille  amarillime  fleret,  memoria  repetens  qure  perdidillet: junxit  illa  lacrymas  fuas,  quas  calidas  deftillabat  incumbentis  caput.  Tumenim-  vero  in  memoriam  ei  rediit,  quod  ab  oraculo  quon-  dam audierat,  futurum  ut  civitatis  & campefttium,  potiretur,  fiqtiidem  ei  ab  Afthra  iiiper  caput  pluvia  decidiilet : fufcepit  augurium , colledisque  rurfiim  ordinibus , nova  vi  aggreifus,  & extrema  aufus,  muros & urbem  usque  adeo  in  anguftias  compulit , ut paucis  eam  diebus  ditioni  fuce  liibjecerit.   O fi  Chriftiani  noftri  & mentem , & aures  ad  ora-  culum fuurn  adverterent, dum ad  corda  eorum  pul-  fat,  plantarent  utique  vidoriofum  vexillum  fuurn  in  civitate  illa  fanda,  quce  utique  dc  ipfa  vim  patitur,  Infpirado  quam  violenti  rapiunt.  Hoc  pundum  tale  eft,  divina.  ut  concionem  integram  mereretur  : fed cum  id  jam  inldtuu  mei  non  fit, nec  hic  fitfeopus  meus  preeeipuus,  ad  paucas  admodum,  & fuccindas  me  reflexi-  ones reftringo.  Idfolum  referam,  quod  de  Diledo in  Cantico Canticorum  recenfetur, qui  ad  portam  anima;  fanda;  pullando  ftabat, dum illa  pigritando  veftimenta  fua  inquirebat;  cum  vera  jam  compofita  eflet, prompta  voluntate  exiit,  fed:  ille  declinaverat.  Ruina  totius  Hierofolyma;  qua:  Salvatori  noftro  lacrymas extorlit,  aliunde  non  contigit,  teftante  ipfo  Redemptore,  quam:  quod  non  cognoverit  tempus  vifitatioms  fua.  Homo  nonnunquam  iplis  infenlibilibus  rebus  infenlibilior  eft.  De  rofa  feribitur: Dejlafi a/lojpuntar  dei, primo  raggio: hoc  eft: ad primum  Solis  radium  excitatur: & Claudianus  de  magnete  Claud.: Arcanis  trahi  tur  pemma  de  conjuge  nodis. De  magnete.  Ad  primum  Auftri  flatum  Laurus  germinat: ipfa aftra  influentiis  filis  loquuntur.  Unde  laudabiliter  ab  homine  fieret,  fi  quandoque  internis  commotionibus, quibus  ad  bonum  incitatur  , locum  daret :  haenim f unt illa  memorata  pluvia  y£thra.  Loque-  batui  ut  Poeta,  nihilominus  ut  Chriftianus  Com-  mendator Teftius , quando  Matdiaiun  Sacchettum  fic  affari  voluit:   puelle,  Matteo, che  miri   Entro  al  opaco  velo   Dela  notte  brillar  faci  fuper  ne,   E che in  perpetui  giri  Parte  fiampan  nel  Cielo  Con  lumino fo  pie  flrade  et  er  ne.   Parte  a lialtri  Zaffiri   Del  firmamento  immobilmente  inferte,   Han  piuflabde  ardor ,fedi piu  certe:   Otiofe  pitture ,   Stampe  in  utili  d’oro   Non  fion, qual fe  le  crede  il  volgo  in  fano,   Piove  da  raggi  loro   Jfhtagiu.  t ’ lnfluffi  omnipotente  mano. Denique  quam  bonum  eft  imitari  exemplum  Apoftolorum  Andrea  & Petri,  qui  unica  hac  Redempto-  ris & fimplici  voce  : Venite  pofi  me, factam vos  fieri  pifcatores  hominum, relittis  retibus  fecmi fiunt  Do-  S.  Grego-  minum.  Supra  quod  S.  Gregorius  inquit : nulla  eum  rius.  fecijfe  miracula  viderant, nihil  abeo  de  pr&mio  at  er  na.   retributionis  audierant, & tamen ad unum  Domini  praceptum  fecuti  fiunt  eum.    2?   Salutatio  vita'  civilis  &r  politica  fundamentum  eft:  hac  omnium  negotiorum,  hac  commerciorum  & tractatuum  pofta  eft.  Hac  vitam  focialem  mfti  -  tuit,  &ioiidat.  Cum  hoc  ligno  cor  loquitur,  ajquc  facunde,  ac  maxime  elaborata  eloquentia.  Hac  tam  faciliorum  praeteritorum, quam  modernorum  con-  fuetudo  eft : unde  & ad  omnem  occurliim  , & caput fuurn  difeoopenebant , & levabant.  Quidam  na-  Salutatio  nu,  quidam  nutu  le  explicabant: potillima  tamen  deteblo  ca-  pars  detecto  capite : per  quod  iecreta  iuciina  Iliorum  pire,  cordium  fe  palam  facere  credebaut; lic  nos  Varro  f  apud  Plinium  docet.  Quandoque  edam  id  fanitads  lib.  zS.eo(.6.  intuitu  liebat.  Multi  enim  in  juvenili  atate  adliuc  vegeta , detedlum  caput  contra  frigus , & calorem,  conducere  ianirati  arbitrabantur: Ego  idiplum  Me-  dicorum fcllola  dilcutiendum  relinquo.  DeAigypdis  refernir, eos  femper  nudato  inceffille  capite,"  &  robulboris  lanitatis  fuilie,cum  c contra  Periiani  operto capite  femper  imbecilliores, & infirmiores  corpore viliiint.  Illud  certum  eft  de  Hannibale,  & de  Julio  Caelare  lingulariter  id  recenferi,  ut  aliorum  He-  Imperato-  roum  non  meminerim ( quod  infatigabiles  ad  ardo-  res&  Belli-  resiolis,  adventos, ad  grandines,  ad  gelu,  ad  plu-  ducescapite vias, ad  omnem  temporis  injuriam  invidi  detecto  femper  de-  femper  capite  in  militaribus  expeditionibus  luis  com-  cedo,  paruerint : demonftrando, fe  line  caffide  ferreum  caput,  de  adamantinum  in  caftris filis  Sc  inter  arma  animum  geftare.   De  Mallmiila  Numidarum  Rege, qui  Romano-  Geniat.  dit-  rum  potentiam  fregit, &ad  praicipitium  ruina:  fua:  ruml-7-‘-i9-  pene  propulilfet; recenfet  Alexander,  nec  eumaftu,  nec  frigoribus,  nec  temporum  vicifimidine, ncc  cali  inclementia  adduci  unquam  potuille,  ut  caput  fuurn  operiret.  Idem  de  Adriano  refernir,  & Severo,  prin-  cipibus tanti  vigoris, ut  in  graviffimis  hyemis  cem-peftatibus  nunquam  caput  vel  pileo,  vel  alio  tegumento operuerint.  Sed  quodialtutationem  attinet,  recenfet  Egnatius , Petrum  Laurentii  Celfi, Ducis lib. 9. t.,2. Veneti Pacrem eousque obftinatum fiiiife, ut nunquam perfuaderi potuerit adoccurfumfilii fui difeo- operire caput filum: unde ut hic errorpublicus tollerenir, crucem auream in capitis fui tegmine affigi juilit, ut Patri occafio ellct, fe  detegendi  occurrente  filio  Duce,  refpiciendo  ad  lignum  hoc  redemptionis  noftra.  Icaque  omnino  utihilimafalutatio  eft, & ne  cellaria,  quippe  qua  confervat , imo  & inftituit,  familiaritates,  amicitias, societates,  affinitates,  contubernia: efficitque  ut  homo  per  hac  ad  cognitionem, & confortium lui  fimilis  perducatur.  S.  Paulus  eos  C«f.  12.  Romanos,  qui  nunc  in  arte  magiftri  felit,  de  hoc  vehementer admonitos  elle  volui  edum  ait: 'honore invicem f revomentes:  fillicimdine non pigri. Bonum enim elfe  cenfiiit, imo&adfalutem animarum proficuum, per  hujusmodi  reverentiam  inclinationem  animi  benevolam  demonftrare  adverfus  proximum  fuurn ; procul  ab  afpericate  & duritie  morum,  & (re-  fluum, qua  quandoque  rixarum,  & querelarum  incentivum elfe  folent.  A Philofophis moralibus  hac  reciproca  reverentia  definitur:  quod  iit: honor  exhibitus m teflimonium  virtutis.  Et Aqui-  a.  ?«.  j,. neniis  inquit: Revererieft  adhss  timoris,  & ut  debetur  Deo,  eft ailm Utris.  Ipla  adeo  irrationabilia  ani-  mantia hujus rei  nobis  prabent  exemplum.  Admi-  rabile in  hoc  examen  apum  eft: de  quibus  libri  me-  morant, quod  in  venefatione  &fubmiifione  et»a  Duces  luos  le  emutemur  obfecjniis: quod  cum  illo  fuperiori  convenit: honore provenientes.  Eximia  eft  Elephanti  proprietas,  qui  ad  primum  Luna  ortum   fe  tanquam  luminis  hujus  Adorator  pro-  fternic. In  petit. Conful.   Loriacio  vana , ut  non  dixerim, temeritas  eft,   JTsquiparanda  iis, qua maxime  vetantur,  de  exterioribus lignis hominis,  interna  ejus  penetrare  velle. Qui  id  pnefumpferit, ad  hoc  le  praeparet,  ut  in  Veliivii  luminolis  vorticibus  mortem  nancifcatur  :  & naufragus  in  abylium  maris  demergatur & rurium  dictum  illud  redintegret: O Jbtffe  tu  me  cape,  cjuia  teipfum  non  capio.  Sapientia  Salomonis  infinuat: Sicut  aqua  profuud.t, Jic  cogitationes  in  corde  viri.   Quis  eft  qui  fundum  fluminis  non  tranfuaderefo-  lum, led&  prolpicere  poflit,  cum  turbidum  eft,  Sc  inundatione  intumefcens? Quis credidillct in corporetam exiguo Alexandri Magni domicilium suum collocasse animum, qui capacitate sua mimdum univerfiim poffidaret? Subinluliis  et turpibus membris Faunorum Sc Sylvanorum, prarftantillimx quandoque virtutum Idea:  deprehenfiefunt,  Sc  cultum  venerationis debita:  obtinuerunt? Quoties  fub  cadefti  forma  corporis  infernale  monftrum  vitiorum  latuit?  Fatui  lunt, qui  de  cortice  externo  le  profunda  qua-  litatum internarum rimari  polle  gloriantur.  Siquidem ars talis  dari  pollet,  fruftra  Momus  in  pedbori-  bus  hominum  feneftrellam  deiideraflet, ut&  cogitata Sc corda hominum videri  pollent.  Hinc  Sc  Trina  illa,  Cv  Sextilia  ab  Aftronomis  pra:  lignata, fiepius  in  momento  temporis  in  quadratum, Sc oppolitiones noti  vas  convertuntur.  Cum  eadem  facilitate, qua  le  ludum  cadum in  obnubilum  commutat, etiam  mens  hominum  involvitur, Sc obnubilatur.  Magna  voce  nos Apoftolus  Joannes  exhortatur, ejusmodi ligna corporis forinlecus Ipe&abilia ad formandas genituras limiles non trahere, nec prafcriptiones inde, aut allerta producere: Molite, inquit, judicare Jecundum faciem, fedjuflum judicium  judicate. Ha’c  mihi  adverlum  eos  Icribere occurrerunt,  qui  per  Phylionomias  Sc  fomnia  ratiocinari  pradumunt de internis hominum, atque inde lignificata quadam bene lolidata deducere. Negari interim nequit,  accidentali quadam dilpolitione de ftatu, infirmitate,  vel  fanitate  hominis indicia fumi polle. Fultus ac frons,  amm&janua, ejUA fignipcat voluntatem abditam. lic Marcus Tullius  icr ipto reliquit.  Motus  enim  Ira,  Sc  limi  lia  externa  qua  accidunt,  antequam  loris  promineant,  prius  fedem  fixerant in corde. Dabimus itaque ligna  phy lionomica. Sc  lomniorum,  qua  Sc  ante  me  ab  aliis  annotata  & figurata lunt.   Dixerunt  itaque,  qui  antiquitus  jam  talibus  cor-  poris indiciis  le  applicarunt: Caput  grande  , excedens cateram  membrorum  proportionem,  indicare  hominem  pigrum , & mente  ftupidum: licut  Sc  exi-  guum nimis oc  gracile  fatuitatem  Sc  ftultitiam  notare: idquenon  Imeratione, illic enim  vapores  nimii  levantur  i hic  vero exiguitas  Organi,  Sc  Receptaculi,  nutrimentum  debitum  impedit, ut  cognitionis  perfectionem maturare non  queat.  Scriplerunt  quidam,  fi  vertex  capitis  promineat, ita  ut  in  limilitudinem  pini  terminari  videatur,  taliter  natum,  inverecundum  fine  fra:no, &:  Ime  pudore  palfionum  fiiarum  futu-  rum elle:  & ut verum fateamur cum ibidem magna fiat Ipirituum attradtio, qui in lummitate  illa  nimium  acuta  reftringuntur,  & uniuntur,  fieri  non  poteft,  ut  temeritatem, & inconlideratam  proterviam  non  eliciant.   Caput  crafliim,  Sc  in  fuperficie fua planum,  &: adaequatum, omnem morum pravitatem Sc licentiam portendit:  tanquam illic in Ipatiofo campo,  audacia. arrogantia, Sc affedtuum inaequalitas vagari,  Sc dilatari liberius  pofiint.  Concavum in anteriore parte fraudulentiam, dolum , tSc effrontem excandelcentiam  notat.  Dixerim id rationem quandam habere phylicam:Ira enim in hoc ventriculo comprefla, sicut ignis fubtus terram, aut in tormento bellico conclusus, quanto plus obstaculi invenit, tanto vehementius exploditur,  & viam sibi aperit, feriendo. Caput bonam humorum temperiem Sc constitutionem indicans tale est: proportionatum videlicet cum reliquo corpore:quamvis lint,qui afferant, fi in longum protendatur, maturitatem Sc prudentiam designare. Talis erat Pericles,homo sagacissimus: tales etScytha:, Sc Parthi, prout supra memoratum est. Hac sunt qua cum vanitate observantur in homine, cum experientia quotidiana in contrarium militet: cogitta enim mortalium, non fecus ac Maris unda sunt, inquit Gregorius, quarum nec origo, Morat. nec medium, nec finis reperitur. Mare mens hominis, (jf cjuafi fiuclus maris cogitationes metitis: jungatur his educatio, qua plerumque ordinem natura interturbat. & pervertit: adjungantur Sc fines, qui adtiones hominum fpecificant,Sc tanquam fcopi funt, ad quos humana’  cogitationes  colliniant : quamvis Ovidius  dicat: Heu cjtiam  difficile e jl  crimen  non 2. Metam, prodere vultu! In vultu enim & ego non  negaverim  Bonus Sc tanquam in Tribunali accufationes Synterefeos appa- malus ex rere :unde Sc Cleanthes illic apud Diogenem ait: vultuco- Ex specie comprehenduntur mores. gnofcun-  Quod iomnia attinet, cum quanta de his vanitate cor. Cardanus in Interpretationibus luis Icripfit, tantum- Cleanthes, dem averitate nullatenus aberravit,cum ait, eos qui alioquin fomniandi conluetudinem non habent, liquidem repente fomniare coeperint, aut morti, aut faltem longiturna: infirmitati vicinos elle. Id reor fenfit, ob abundantiam humorum, qui  heterogenei  aut  mconcodti,  in  tali  corpore  detinentur,  fomnia-  runt  itaque,  aut  in  vanum  oblervarunt,  qui  dicunt:  fomniare  de  capite, Principatus eventuri  indicium  Caput  vielle,  autDominii,  Honoris,  Ingenii,  Gubernaculi,  {Q1T1  per  & Regiminis  domeftici.  Huic  fententia:  Sc  ego  fub-  {omnium  fcriplerim: liquidem per  harc  dici  volunt:  omnes  hos  inchoans  Principatus,  dcCelfitudines  terreftres  oriri  Sc evane-  Pnncipa-  fcere  ut  fomnium,  velphantalma.  Dixit  hoc  Pfal-  CUm.  mifta Regius:  Dormierunt fomnumfuum, & nihil invenerunt  omnes  viri  divitiarum  in  manibus  fisis.  pfal.  72.  Et  paulo  infra  de  eadem  materia: Felut  fomnium  ibidem.  Domine  in  civitate  tua  imaginem  illorum  ad  nihilum  redioes. De  hac  negociorum  turba, de  his  dignitatum  humanarum faftigiis,  de  hoc  ambitu  gloria:,  qui  termi-  num non  invenit, S.  Balilius  Seleucienlis  Epifcopus fic inquit: Mox una  febris , aut  certe  pleuritis  abrc-  lib.  4 Hexaeptum  hunc  e medio  hominum  coetu  rapuit,  & fiplcn dor meron. ille majcflatis et gloria, ad mfomnii fimilitudinem  momento dijp aruit.  Et  S. Chryloftomus.  Fabula  qu&-  Ex Patre damefi vitanofira. In scena  aulao  fublato  variet  a-  Marttneng.  tes  dijfolvuntur, & omnia corufcante  luce  avolant   p0fJilm  fomnia.  Interrogatus  Diogenes  tum,  cum  in  agone  piumrchus  '  vita:  fus  conftitutus  ellet , Sc  quafi  fomnoientus  in-  in  Con/olati-  dormifceret,  a Medico  luo,  qualiter  haberet,  relpon-  oneadApol-  dit : Nullam fentio  molefiiam, nam  frater  fororem  ^on'  anticipat, forantis mortem: Recordor  Sc  me  quoque  in  flerenti  adhuc  a:tate  mea  fic  cecinille :   Vita  noftra  fomniis  eft.   Giaccion  Debe,  Mumantio,  Ilio,  e fagunto,  E le moli  cti  alz.o  Memfi  fuperba:   Fatte  fpoglie  dei  tempo , or  copre  I Erba  Nea  le  grandez.z.e  lor  refla  un  fol  punto.    Quanta:  uti-  litatis lint  charade rum  notce. C.  2f    Tai  di  chi  dorme  a /e pupille  apunto  II finno lufinghier  pompe  riferba:   Ma  tolto  at  dolce  Lnganno,  oh  come  acerba  Sparvela gloria, arido  i honor  confunto!  Dorme  il regnante,  e d’  alta  vite mtanto   Dn  ramo  a quel  potente  il  crin  circonda, Che pia alfigho  portende  augufio  il  manto.   Si  dei  fafto  mondan  fotto  ala  fronda   Chi  fi  adagia , rvmira  il  legno{  oh  quanto  Di  morte  alfine  al  A quilon fis fronda. C. INgeniosissima (fi ulla unquam inter homines fadta est) inventio charaderum fuit, tam necessaria (ut reliquorum non meminerim) potidimum Principibus, utpote  quibus  negotiorum  iumma  &c  ellentia  conficitur  literis : dum  ubi  fua  interdie  viderint, celant qua: volunt,  promilcuam  plebem rurfiim  autem quibus volunt,  eadem  propalant. His  nil  tam  pernitiofum  est, quam ii de pedore fuo iacrato exeuntes , prophana*  plebi  fe  divulgaverint , atque  ita ie malevolorum oculis expofuerint, fapientillinia, inquam,inventio, manifeftare feipfum,  nec  ta-  men cognofci, iicut Ulylles nube tedus. Sic sapienter Demaratus cum Lacedamoniis ulus est. Senatus Spartiatarum cum Belliducibus fuis, Hiftieus cum mancipiis, Bedacum Principibus, Trithemius cum focis aereis: Harpago in  ventre  timidi  leporis coni  ilia  magnanimitatis  abicondit.  Denique  his  ad   compoi  itionem  Veteris  Teftamenti , per  quod  no-  vum figuraretur, ipie  altiffimus  uti  voluit. His a me rite  ponderatis  , qui univeriitatis utilitati servire intendo, 8c  qui a Phyfionomicis inftrudus sum, & praeleram ab ingenioiiilimo viro Joanne Baptista Porta, qualiter  fagaces  quidam  &c  acuti,  fe  in  variis  corporis  membris  contingendo  majores  & principaliores  Alphabeti  literas  exprellerint: unde etiam qua:  volebant  integra  dida  concinnare poterant, atque ita hac quahmuta eloquentia invicem fabulabantur:Ego, inquam,non ad horum intelligentiam,  sed qualiter antiqui notas fuas defignaverint, expoliturus fum: ne liquando in lapidis cujusdam aut monumenti inferiptionem quis inciderit, nec propter fenfuscombinationem, Sc interpretationem, prima fronte involutam &confidam fe expedire pol- fit, vehementius in duritiem obfcuritatis offendat, quam in laxum ipfum. Propterquod,cum contingendoCaput C. literam lignificare voluerint: Quidha’clitera fola, quid conj unda cum aliis indicaverit, paucis expediam.  C. itaque  folum  line  copula  alterius  liter#  lequentia  verba  denotat: Comitia, centum, Cajus, caufa, condemno. CA.  AM.  Caufa  amabilis.  C.  B.  Civis  bonus: Civis  Corynthius.  C.  C.  Calumnia  caufa.  C.  C.  E.  Caufa  conventa  efl.  CC.  Circum.  CCC.  DE.  Tercentu, Duplex, CCC. Tp. Tercentum  Terra  pedes.  C.  C.  F.  Cajus, Caji  filius.  CS.  Caufa.  CA,velCAM.  Camillus.  CAE.  Cafar.  CJE.  AJA.  GG.  Cafdrea  Augufla.  CAR. COfV. Carijfima  Configi. CARIS.  Cariffimus.  CB.  Commune  bonum , Civis  bonus. CC.  Ducenti.  CCER.  Caufam  claram  Regi.  CR.  Con-  trarius. CC.  confilium  capit : Cefft  calumnia: Cau-  fa contractus.  CS.  Cujus.  CDC.  Quadringenta  condemnatur. C D.  Condignum  : Quadrirtgentum.  CEL.  Celeres.  CEN  PE.  vel  CEAfS.  PP.   . Cen for  perpetuus.  CEN.  A.  Cen foris  arbitratu.  C.  E.  N.  T.  Centuria : Centurio.  C. E.  N.  T.  JA.  Centuriones. C.F.  Cajiflms.  C F R.  Caufa  filice  Regis.  C H.   - Cufios  hortorum  : Cufios  Haredum.  C M.  Centum  Scarlattim  Hominis  Symuolici  Tom.  I.    millia.  C I C.  Cicero  C.  I.  C.  Cajus  f alius  Cafar.  C.  T.  IN.  Cubitos  tres  invenies.  C f.  vel  C.  1.  P.  P .  Cippius  feu  terminus, ut,  ad  tertium  Cippium , feu  lapidem. CIJA.  Civitas,  Civis.  C 1 N-  Caufa  fuffctta.   cc.c CCI.  P. Cubitos  duos  invenies  plumbum. C.C.Caju  Claudius.  C E.  JA.Clariffmus  JAir.  CE.  F.  Clariffima  foemina  vel  familia.  CE.  Claudius. C.E.D.B. E.  Caufam  Eaudabilem.  C.  E.  CajiEibertus , vel  Eiberorum.  CEBCE.  Con liber u Clarijfima.  C.  MAR.  P. Caput  margine  pleno  C.M.Comus.  CME.  Centum  millia.  CMS.  Comis.  CM.  Civis  malus.  CM.  vel  CA.  M.  Caufa  mortis.  COM.  Comitia.  CMS. Caufa  malt  fui.  CME.  Crementum  multum.  CME.  XII.  Came-  los duodecim.  CN.  Cneus.  C.  N.  Caj/ss  nofler.  CN.E.  Cnei  Eibertus.CO.  Conjugi.C.O.  Civit  as  omnis: Controverfa.  COM.  OB.  Comitia  obdurata.  CON.  Con-  futaris. CON.  SEN.  E. OR.  P.  QfR.  Conjenfu  Senatus , equeflris  ordinis , populique Komani. CONS.  vel  CS.  Confit liari us.  COE.  vel  CE.  Colonia  : Coloni .  COEE.  Collega : Collegia.  COE.  Collega  : Colonia:  Columen.  COEE.FABR.  Collpoium  Fabrum.  C.O.  H. Cohors. CONjV.Conjunxit.  CONfJA.  O.Conju-  gi  obfequentiffmx.  C 0 Nf~U  G.  M.  Conjugii  Mercurii  CONX.  Conjux.CONEIB.  Conlibertus:  Con  liberta.  CONTUB.  Contubernalis. COR. Cornelius.  COR.  Corpus.  CORN.  R.F.  Cornelia  Regis  filia.  CORN.  A VRS.  Coronas  aure  as. COS. Con fui. COS.QffAR,  vel  IIII.  Conful quarto. COSS.  DESSIG.  Confules  defignati. CSS. Confulis.  Confularis.  COS.  DES.  Conful  Dcfignarus.  CP.  Civis  Publicus,  C.  P.  Caffa  publica. CPS.  Capfa.CP .Caufa  petitionis: Caufa pofuit. CPRSS, Cupreffi. C.  R.  Civis  Romanus . CR.  Creticus  : Crifpus : Contraibas. C. R. C. Cujus  Rei  Caufa.  C.  R.  C.  P. Cujus  rei caufapromifit. CS.  Communis.  CS.  A.  Cafiar  Auguftus.  CS.  IP.  Cafat  Imperator,  C.  S.  S. Cum  fuis  fervis.  C.  S.  FE. Cum  fuis  filiis.  C.  S.  H.  Cum  fuis  Heredibus.  C.  S.  P.  E.  Cum  fua  pecunia  efl.  CTS.  Controverfia.  CT.  V.  O.  A.  B.  Civitas  vita  omnia  aufert bona. C. JA. Centum viri : Clariffimus vir: Cafii  Virginum.  CIJA. Civis:  Civitas.  Civitas,  CEE.  Cultores,  CVR.  Curionum:    Curiarum.  Cur  for.  C.  X.  IN.  AR.  Cubitos  decem  ihvenies  argentum.  C.XX.1N.  ADR.  M.  Cubitos  viginti  invenies  aurum  mirabile.  Quot  myfteria  di-  fcooperit,  quot  thelauros  effodit,  qua abfeondita revelata h#c admirabilis charaderum inventio, quorum indagatio nec pauca eft, nec brevis,  nec expedita? Scio apud Authores antiquos, te his plura inventurum esse. Nihilominus haec qua: pradento,parca non sunt, quippe qua: plurium Authorum leduram, & fatigationem tibi in compendium redigunt. Sequuntur.  In materia Adjundorum vel Epithetorum, documenta multa 8c prafferiptiones, per occasionem partium, 6c membrorum humanorum tibi occurrent, ex quibus facile videre tibi liceat, quam neceilana lint, quanerque virtutis pradata Epitheta, tam in Necessitas, arte poetica, quam oratoria: cum ex his de cor, & pulufus et qua duritudo omnis formetur. Epithetum enim est, quod litates Epi- propritates significat, interiora exponit. Illud denithetorum»  que est, quod unit, dividit, separat, incorporat, declarat, et implet  didionem, et periodum omnem. In Hypotypofi potillimum, aut deferiptionibus, pars eilentialis nominari poterit: per hanc enim objeda quali ante oculos statuuntur. Epithetum est, quod qualitates, conditiones, etc eiientias rerum reprarientat. Sicut in Terentio, quem citat famosissimus Co. Emanuel Thesaurus (cujus diffuliori ledtura: te remitto) qui Phormionem introducit haec dicentem:Nonno- vi hominem: cui Pamphilius respondet; Faciam ut nofcas: Magnus, rubicundus,cnjpus, craffus, eafus. Qua- circumflantia:, in deferiptionibus evidentiamadjungunt objedtis,dulcedinem orationi, cognitionem partis de toto. Ut ergo hunc Tractatum tam copiosum cum omnibus circumstantiis fuis, &per atteflationem autliorum maxime illustrium concludam,primus mihi obviam procedit Martinus Capella qui caput rutilans apellat. Jffuod rutilum circum caput gejlabat. Pontanus illud Auricomum vocat: Praradiat caput Auricomum, rofeusque per auras, it decor. Strozzius illud honestum appellat: At procera caput cervix fu Ic ibat honestum. Tibullus nitidum: Nec nitidum tarda compferit arte caput. Purum Ovidius: Eonga probat facies capitis difcrimma puri. Flavum Virgilius: Summa flavum caput extulit unda. Ro- (eum Textor:Et rofeumpubens oculis, herba caput. Venale Juvenalis. Et prabere caput domine venale fub hafla. Idem ipse vacuum appellat: Nacuumque cerebro jam pridem caput. Invilum denuo Ovidius. Protinus invisum nec petet ajlra caput. Indeploratum idem. Indeploratum Procere caput. Horatius illud perfidum vocat. Obligafli persdum votis caput. Ab eodem inlanabile vocatur. Si tribus Antyciris caput infanabile nunquam Eon fori Eyctno commiferit. Laurigerum a Politiano: Eaungerum morti subjicere caput. Manto impavidum vocat. Impavidum- r  que  ultro  caput  ad  tormenta  reportat.  Ruinofiun  ab  eadem  nominatur: Fecla  rumorum  caput  inclinare  videbat.  Ab  eadem funeftum: Funcflum  dirumque  caput.  Adhuc  ab  eadem  implume: Implume caput Grande a Prudentio: Grande per infirmos caput excifur a miniflros. Eximium ab eodem: Servajfet caput eximium, sub Ime, beatum. Hostile a Statio. Spetlat atrox, hoslile caput. Furiale ab eodem. Obnubit furiale caput. Ab eodem adhuc venerabile. Meritaque caput venerabile quercu. Si heee tibi forte non luffecerint, copiosius Authores evolvere placeat, ex quibus tibi major fuppellex luppeditabitur. Solet Convivalis Menla, pofl cibos, necessarios, et madteas fuccoias, ut commenfialium palatus indulcoretur, inter bellaria, laporolissimos, et exquifitilfimos  fiudeus  proponere.  Ego  itaque  pariter  in  hocTradtatu  meo,  in  hac  menla, non  Lotophago-  rum, autLa-ftrygonum,  quamvis humanis membris inftrudta, in apparatu bellariorum, fi non prout oportet, laltemin ellentia, hoc est, ad manum fiem-per habens Authores quibufeum loquor, tibi satisfacere fatagam. Et hi ipli Coci Atheniensies fiunt, quos omni scientia ad certum quendam terminum inftrudtos volunt, li fides habenda Magno Maficardio, qui Authores nominat, Athenaeum & Plutarchum. Itaque ut ego te non fine frudlu quodam dimittam, in cujusque Tradatus fine pro conclusione tibi Oden quandam poeticam offeram, qua: fi aliunde,  & non de calamo meo prodierit, ficio te fipiritum aut dulcedinem in ea desideraturum non elle. Sed fi paupercula Mula mea tibi donum hoc dedent, precabor te, ut cum eam incultam, & infiulfiam adverteris, infirmitati compatiaris: siquidem etiam in habitu quandoque veteri, aut nimium prolixo, aut in lacerna vili comparuerit, nolfie oportet me Protheum non elle, qui versicolorem me pnebeam, fiemper idem lum. Nec in diebus meis histrionem unquam egille memini,  ut quotidie glorier, me indumenta mea,  & personam tranfimutare. Invidus fium iis, qui imitantur funambulones, tam perite fiupra funes choreas ducentes. In tanta autem vivacitate, cogitationum in tot quorundam conceptibus, & influentiis, quisque quantum potest, bilancem in a: quipondio teneat: li autem in unam vel alteram partem inclinaverit, videat ne impingat, &c Ce contubernalium rifioni exponat. Non ignoro & hic ollam mihi fiat bullientem non efle. Ad omnem nihilominus greflum pedum meorum intentus fium, ne forte procidam, cum noverim in terram hic cecidille, mortaleelle, sicut jam videre licuit. Libet mihi pedibus potius incedere, quam equo effreni, aut refradario me committere: qui me de lella excutiat, cum ficiam Hippogryphos Atlantis, et Chymreras Bellerophontis fabulofas  elle.  Pauci  & rari  fiunt, qui  fiupra  dorfium  Pegafi fialtare noverint: & fiquidem ille cum ungvulafiua effodere Caffalium fontem potuit, quem lateat cuique fialtem licitum elle fontem hunc attingere? Hic cum perennis fit, pauperi irque jc diviti potum minillrat: qui etiam diun equi ungvula tactus Fuerit, tam pauca, quam multa luggerit: tam cui datum eft  fiolis ungvulis intralle, quam totum fie immerfille. Fateor parfimoniam pedis mei, qui non nili intingere ungues potuit. Id totum retuli, ut benigne ledor occafio tibi detur, qua mihi  compati  velis, fiquidem ubi de deliciolis Pindi convallibus meliores irudus non attulero, quam quos tibi in hoc loco obtulille me vides: Argumentum tale etl. Laus Capitis. Supra sententiam Philonis, ubi ait: Ubicunque fate/litium Regium efl, ibi Rex fatellitio Jhpatus fedem habet. Sed totum anima fatcllitium, sensuum nempe organa in capite sta funt. Del medemo suo Autore eccelsa Imago, A cui pur volle il Creator Sovrano, Ne lia gr and opra efercitar la mano, Se flejfo in lei d'effgiarfi vago. Sfavilli il Sole, e folgoreggi il Fago, Futto e creato al beneficio humano: Infufe l’Alma in lui: celefle arcano: Onde foffe di glorie altero, e pago. Come qualos di chi mirar s’avenne Sotto al suo Redi purpurati Eroi, Glorioso Senato in Di folenne, In fmil guisa a miniflri fuo i Principi  numerar subditi  ottenti  e, Se potenz.e vitali il capo in noi. Giovanni Bovio. Keywords: implicature di ‘animale parlante’, ‘un tono, una figura’ – homo symbolicus, Aristotele, Grice – i gesti e suoni degli animali sono signi – i suoni e i gesti dell’uomo sono simbolo. Non e manifestazione – delo – chiaro – la manifestazione o rivelazione appertiene all’animale – nell’uomo il simbolo e arbitrario, e ‘ad placitum.’ NB Refs.: Luigi Speranza, “Grice e Bovio” – The Swimming-Pool Library. 

No comments:

Post a Comment