GRICE E RAVELLI

  0 s     HACTENVS ab EIVS *   PRIMO AVTORE, HVIVSCE  iecundo qmde m mcognitd , ita obfcu-  . reliudio tradita, vtiegerehedum   ffi^   per   M. FRANCISCVM MA&.   TINVM RAVELilN.lN INCLYTA  AcadcmiaHcidelbergenfiltaKcs &GaJ-  lic* liflguaeinforniatorcm.     TRANCOFViri   TypisNicolai Hoffmanni, fum titfc  busIoann^TheodoncidcBry,   i»»#>f.DC. XKl/o     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, Londo  5348/A      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A      r     AMPLISSJMIS VI-   risquecIari(fimis,Dominis  Profcflbribus, ac Heidel-  bergenfis Aeademia: Mc-   i coenatibus&Patronis  fuisobferuaa-  di/fimis,   Vrn admeperuene-  rit arsmemoru ar-   . ttficialisperltalum  Mthi tradita ^uitantum ei  tnbuk, *vt quodmagnt mu-  neris loco mthiofferret , hac  ipfaarte mhilpotius aut an-  Uquius haberet( cmufrcifi*  dem mihi alti cmoque Ittera^   2 rum      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     ^ Epistola.   rum ftudtofifecerunt,quili-  belli huius c&pia fibi fatta , ed  maximee refitafore iudica-  runt.) conicfluraaffqutpo-  tuifitentiani baric fitn publi-  cum prodirei , iuueniuti , iri  cuius tnjlituiione iotius rei-  publics. cardineverfaripru-  dentes (emper fenfirunt >fin-  gulart   munufeulu offerre fed vt  aliqua expartegratterganjos  antmi ftgnumextaretycjua fi-  ducia fretns vos idipjumfe*  rena fronte accepturosnuU  Ihs debito:Deum rogans, vt  vos omncs & ftngulos diu   4 3 (ojjn*     I     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A    £ Ep I S T* DeDIC«.   fofbites^ tncolumescanfer-  uet> quo @f meafotiHSfy hu-  tus Academufalus ac pra-   Jperitas humerunec iniuria macremfapi-  entiaea philofophis appellatajquo  nomineetiamThemiftocles,muI-  ciquealiiobinfigne memorias acu-  men commcndati leguntur. Ecfi  aucemnacuravnicuiqueiat virium   A 4 ad      Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     § Pr^fatio.   adhocconceflerit, tamcnnonoh-  ftat,quominusartequadam nature^  iaftin&us augeri, & ad rnaiore per-  fe&ionem reduci poffit , ad quam  artemcum proximc viam fternere  prejens libellus videatur,vifum f uit  eum publici iuris facere tuoque iu-  dicio ac ccnfurae , candide lc&or,  fubiicere-, in quo fi nve operaepre-  cium fcciiTe iudicaueris,er i t de quo  mihi gratulcr,ac ad eius generis alia  aliorum commodo,fi res ita tuleritj  inlucem emittendamedc-  uin&um agnofcam,  Valc.     ARS       4RS MEMOIUAE,   IECTIO PRIMA.   Vicunqs artem aliquam  cupit addiicere,debcc  adferre amorem & de-  fiderium,finequibusin  nullo ftudio proficitur,Ncmo quo-  quedebetoffendi exilitate funda-  mentorum huius artis.NamTheo-  logia, lurisprudentia,Medicina&:  feptem artes liberales, aliarqj /cien-  t;$ omncs,viginti fex literis confcr-  uantur & ad pofteritate tranfmit-  tuntur , nihil aurem fimplicius illij  yiginti fex figurarum aJphabetica-  rumnotisXonfiderandum quoq;,  Japides in terra inueniri , arbores cx  ipfaexfnrpere, fed tamenexiisni-  hilpoiTe effici, nifi arte accedente  certiffimumeft, cx quibufdaenim  fitcalx, mftrumentis alijcoaptan-   A 5 tur     ro Ars Me m o r i je.  tur ad ftcuauram, hx fedione pr«-  parantur ad ftruendu focunx idem  dc Mufic* fundamentis eft, m qui-  bus trcs fignantur claues, fitfex no-  %x > in his fundamentum confiftit  acus tam excelientis.Idemquoque  4e alus fentiendunh Si igicut o-  ipniufcicnciarum, & rerum etiam  'naruraimm parua cognofcarareffe  fundamenta , nemo mirari debet  fauius actiseciam talia effcqua? funt  quacuor, locus,imago,ordo,loco-  yumacimaginumpraxis,fiueipfum  exercitium. Eftautemiocusimagi-  pum fedes, feu receptaculum , in  quo imago vna vel plures poffunt   ^ollocari.   Vtimurauteminhac arcedomi-   bus in quibus oblecuanturcubicu*  la &in nsparietes hocordine: ln-  * ttantes apponimus tecgumoftio&  qui a finiitra manu eft , eric primus,  quemalij ordine fequuntur, men-  fam feu pauimentum ponimus pro  ouiato paricce , & in vnoquoque  * parie-     Ars Memorm, |i  pariete vna licera M vtinfra, NB.  prxcedendum figurarum ordoin-  uertipoteft&debet,vbi quiseisv-  titur inconcionibus , &argumen-  tationibus applicandis , vel aliis  themahabentibus. Quodquidem  thema inmedio collocatur &tum  procedendumeft hoc ordine, De      reliquis figuris idem efto : qua: figu-  rx ita funt diuerfificata: vt quis gra-  datim poflit proficere , & Mis vti  pro variis occurrentiis, Imago eft  figura cuiufcunqu%rei. Imagines  rerum fub afpe^um cadentium  valde faciles funf, earum vero, qu^   noa     n Ars Memom^  non cadunc fub afpeftiim, vidcntur  quidem difficiiiores , induftriata-  men humana modum inuenit, quo  omn umrerumimagines inprom-  tuhabeantur. Qu >\xm mulcasfo-  lcnt dareregulas ad imagines inuc-  niendas,fed nos generalcm vnicam  tantum dabimus , qua modis aliis  nonindigentes,paratasfineftudio,  &labprefempcrhabeamus: vcfuo   locodicctur»   Hqc au tem diuiditur in propria,  quae refcrt illam vnicam tancum  rem,cuius eft imago, vcfiponatur  imagoChr.fti vt reprcjencet ipfum  metChnftum,fed fi vtar jmaginc  Chrifti , vt legam vir vel homo , eft  impropria&c. Diale&icus hoc ita  cxprimic paucis: Quando imago  indiuidui ponitur pro ipfo indiui-  duocftpropria, fi vero pro fpeciei  vcl gencris repra?fentationc,aut fu-  pcrioris ponacur , crit impropria.  Adducitur hxc diuifio vt declare-  turliccrc intcrdum vti imaginibus   impro-     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memortje. I|   impropriis,quiaA ffit iutitadcxci-  tandam memoria vt exemplis de-  clarabitur, Altcrad.u (ioneimago   tftpcrfeaa,vtrcrumimpcifcaajcdua den-   fevc     14 Aks lAtU6*tM*   fevt omnesviciinundent, necfic-  cis pedibus tranfire liceat, iam per-  fe&aeft:foloritur, imperfe&a, (ed  inaximafiguracolore rubrovel vi-  ridi,nunc perfe&a eft , atq-, ita nun^-  quam haerebimus, quin hoc!quod  petimus confequamur*   Tertiaparseftordo, dcquople-  raquc di&a funt , fed duo tantum  rcftant adiicienda , vidclicet de-  corum in eo obferuandum* Si  quis enim velit Chriftum in cru-  cependentemita repraefentare, vt  mater fupradcxtrampedibuscon-  fiftat, San&us Ioannes lupra fini-  ftram, Maria vero Magdalena fu-  pra caput, valde a decoro deflexeri •  mus: fed oportet fic facerevtvfus  & decorum poftulant* ltem , fit  fupplicatio > non erit epifcopus*  qui crucem fequatur, fcd pueri  fymphoniaci , iuniores facerdo-  tcs, deinde feniores, canohici, t£ri-  dem fequitur Epifcopus. Itemda   Rege      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memcri^     Rege intrantc ciuitatem cogican-  dum. b   Quarta eft praxis fiue exerci-  tium, de quo poftquintam pr*le-  tfionem abfolutam , qu*dam ne-  cdiaria dicemus : oclaua vero lc-  jftione Jatum mare praxi s nauiea-  bimus,declarantesquomodo Gra-  matic*, Rhetoric*, Dialcftic^re-  Iiquifque artibusliberalibus appli-   J«ur,Thcologi*,Iurisprudciiti* f  Medicinx,quomodoaduocati,c6-.  uiianj, pr*fides,Legariad prtncn  pes, & cuiufque fun&ionis homi-  nes, eadem vti poffinr* Nunc vc-  ro manum operi admouentes in-  cipiamus aliquid ad praxin reduce-  re, a minimis paulatim ad maiora  progredientes.   Regula vocabulorum intelle&o*  rum harc eft, (nam non intelle&a in  quartam reiicimuslecl:ionem,tunc  exprofeffo de iis aduri) dequibus  ii iam traftare vcllcmus , nihil  pr*ter ieiunam tna&acionem au-   dire-     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars   ditetis.idcoconf«lti U sv,dctut..$   ernims.vobismonfttatemodume-   dendifpcciminis, quod nemof.nc  Siniculoattispotcft,ct.amf.v..  er.concinuisannis ia utplunbu S   memotiamcxetcUiflct.  ^Vocabulaita^intcUcaamcmo-   ,ia tctinentut , imagimbus eotum  inlocispof.tis,atctibutamfign.ah.  quaaamnc.quscxvctcnautno-  Sofumctutteftamcnto: Ex hifto.  Sfactisvclptofanis^cxtabuhs   «oetatum, velcx v.cacommum.h  Uton.h.lcxiftisd.cuttat.l.ccc   fingcte ad vohincacem noftram.  tfullum auccm pocctit dic. voca-  bulum.cuinon ftatim poffimus et-  fineerca&ioncm.   Platoquodam tempote docens  dcldcis/intstahosauditotcsha-   buit Atiftotclcm adolefccntcm ad-  ioc nori ca opinionc doftnns,  quapoftcafuit.&DiogcncmCy-  ^cumicumqucfubtilitctdcmcn-  Scc U cyWc loq«ct«ur,     S     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memori^. jf   heutermentemaflecutus cft, Ari-  ftotelesclamfecumridebat: Dio-  genes exclamauit diccns : Men-  iamquide &c cyathum vidco,men-  fcitatem & cyathitatem non videoS  Refpondit Plato, nonmiror;ocu-  los enim quibus menfam & cya-  thum vidt as habes; mcntem qua  menfeitatem & cyathitatem vi-  dias,nonhabes; haxmolocoEra-  fmus in apophthegmatibus:ex qui-  bus conftatPlatonernaliquarrico-  gnitiottem artis habuifle , multo 1  tamcn clarius id patet ex diaiogo*  in quo introducit Hyppiam tan-  quam de magno bono gloriantem,  quod 50. vocabula fcmel audita,  quolibet ordine repctere poflet.  Hocautcm nerao mortalium (au-  da&erdico) fine fubfidio artis po-  teft; colligitur ergo aliqua fuiflc  illum adiutum arte* Idipfum au-  ditores noftri aflequuhtur ex pri-  ma le&ione, eodem, quo incepe-  runt audire, die; &fivna,duabus*   B ttih     iS Ars MeMori^  tribus, aut quatuor feptimanis , pcf  lernihoram bis quotidie quis velic  ex hac fe exercere regula , ioo. 200.  ^oo*aut plura repetere poterit*   Contiderandumpr$tereahiceft,  artem tam cfle natura? congruen-  tem , vtnuUusfithominum,quin  illa rudi modo , licet nihil vnquam .  audierit , vtatur. Si quis enim velic  cogitare , vbi natus fum l in qua vr-  be,vico,domo,cubiculo:nonnefta-  tim ad locum confugiec ? Si vero  quo patre,macre,qui fratres, foro-  res,(erui , ancilla? ? nonne ad imagi-  nes confngiet? &c. fieri enimnon  poteft, vt alicuius reirecordemur,  ne minimae quidem , nifi auxilio lo-  ci aut imaginis. Quemadmodurft  enim D t vs principia omniii fcien-  tiarum & artium infudit homini-  bus, quibusfivtivelimus, & inali-  quo nos debito modo excrcercex-  cellemusjfic&inhacfitarte. Ali-  quandoaliquis indocTus ,agric#la,  enthymenaa vel lyllogiimum con-   £cit     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     m  ojiiii     Ars Memom^  ficit, folonaturzdu&u, fiillearti  DialedicaEropcradcdinct noneex-   celluiiTetihca^ideiudiciudec^te»  risartibus liberalibus & mechani-  cis Patet igitur hancartem memo •   na*conuehifrecuipfanatura,quarri  perficit, ideoqj mirtime ncgligen-  dam.Sed longms a propofito denV  ximus, ad fpecimen redcamus.  Quamuis enim regula fit clareex-  pofita, tamen nifi exemplisdecla-  i ctur,arbitror non fatis eam a vobis  poflecomprchendi. Exemplavero  hic poncnda non putarcm,mfi ani -  rnusmihiefTetartisamatores iuua-  duDiximus fupra vtcndum efle cu -   biculisCinprinGipio)&applicanda  vocabulaintelle&a, vt eo facilius,&  maiori affcftione , tyrones appre*   hendere artcmqueguftarepoffint.  fcmngat igitur fibi aliquis cubicu-  lumcuiusparietes quinq; habeant  Jocainpnmafigura (licet etiam v-  naquaq; aliarurh vti poffet,fcd hci-  Iitatis gratia hac cohtenci crirhus)   B 2, qu#     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     io Ars memom^.  quz funt quinque ,| & in fingulo pa-  rietetotapponendo 25«erunt,qui-  buspoteruntapplicarii^. vocabu-  la diuerfa non voce , fed mente,  vtlinteum, culter, calceus,hber,  templum|pileus,fapientia, mere-  trix,panis,tecl:um |campana,virgo,  bos,futor,diligens| fluuius, cuftos,  caro,bombarda,ftabulum| cande-  la,feneftra,fponda,auis, inimicus|  En habetis excmplum , iam exer-  ceatis vosin hac prima lectione vt  poftmodum ad alia pergamus*   SECVliDA LECTlO.   SEntentia fiue textus continuus  memori^commendaturacrcti-  netur,principalium vocabulorum  imaginibus in locispofitis, minus  principalibus ita eft accommodan-  da memoria naturalis , vt adiuta  imaginibusprincipalium, etia mi-  nus principalia repetat.ad quod re-  «ftius faciendum oportet quatuof  diligenter confiderare. u prxci-   puam     R s Memori^e,     XI     licfl     I     puam imaginem tocius fencenciar,  nec refert an ilJa reuera prsecipua  iic,annon> modo quiseamprotali  iudicec. 2. diligencer aduertendum  adprimam cuiufq; fenceci*di6cio-  nem, nam fi redeun tes ad locum a-  ciementis velprecipuaimaginem  videamus, vel primamcuiuiqjfen-  tenti* diclionem, facile memoria  naturaHs reliqua fuggerit,perinde  atqi in fcholis pueri, fi noexafte re-  neac penfum leftionis.quod tamen  aliquotieslegerunt; fi cuiufqjvcr-  fus primum vocabulum,reliquis te-  &is,liceret videre , facile ornnia re-  citarent, ita quoquehicfierifoJec  iCauendumeftne fynonvmu pro  fynonymo fubfticuacur,nam hic fa-  cilis folece/Te lapfus: fi dico mulier,  enfis.complccUon cibi dicendum,  roemina,gladius,repleci,&c. 4 .Cu-  randum prascerea vc fingul* didio-   neseodemrepccancurordme, quo  vel leclra- vel didaca?fuerunc.  Sedcurnos vrges (aliquisinrer-   B 3 roga-     -mSt     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     rogabiOnciynonymUjp fynonymo  fubfticuacur, vel ne ahquando ordo  nonnihil inuercacutf quorum alce-  ruvel vcrunq; fi mihipermiccacur,  ordo cric melior & elegancior: illi  enim qui primum fencencias pro-  tulerunc no cam de propriecace vo •  cum&collocatione, qua de fcnfu  expeditofueruntfoliciti. Refpon-  deoduabus decaufis idvrgeri, pri-  ma , vt declaretur per artem id fieri  poffe:fecunda, magnam affert di-  centi autoritatem , fi auditores do-  mum reuerfi (ententias iifdem o-  mnino verbis eodemque ordincin  citatis au&orum bbris inuenianc: fi  enimter, quatcr, autfaepiusidde-  prchenderint,eolliget orpnesfem-  pcr fentencias ica ab illo in medium   produci.   Sed aliquis rogabic forfan mo-  dum, quo duq (uperiora conlequi  quispoffic. Refpondeo,forcimen-  tis applicacione ad fingula vocabu-  la,&adcollQcacione:&exercicatio-   nci      Aks Memori^, 2S  ne, quibus folis illud aftequemur,  ita vt nos ipfos admiremur*   Pranereaab orficio quodinora-  tionehabet,(i enim videamnsima-  ginem nominis fubftannui m ac-  cufatiuo vel ablatiuo politam , nec-  efleeft alicundeclependerc* ficon-  iun£tio,iam fuofimgiturofficio:in-  terie6):io facile obfcruatur. In ad-  uerbiis opus eft maiorementisap-  plicatione: &ha?comniafunr,qn^  deregulaomnium difficillima di-   cerefolemusiquadicctficenuclea-  tafit; exiftimo tamen ptax;m vobis  videridifficilcm, nili exempiisva-  riisilluftretur.   Sit itaq; prima fententia ha?c.   Princeps fi n e 1 i t cr is , q u a fi n a u is   cftfineremigc,&volucnvfinepcn-  nis:qua? fic eft applicanda: ponitur  nauis in qua ftat princeps , cum vi-  rocuiustunica talaris plenaeftau-  reislitcris, in vefte veroprincipis  nulla eft, & fi c ex oppofito legarn  primam partem : deinde confide-   B 4 randa     14 Ans Memorijs.  jranda nauis.in iifq> locis in quibus;  remiges federe foient , nemo appa-  ret.ac fertur tardo ac obliquocur-  fu, quod confidero non fine caufa  fieri , cum alioqui re&o & celeriore  procedere deberet, &: fic legam fe -  cundampartem: ex clauoin malo  pendebit grus vel anfer depluma-  tus: ac indevltimam partemcolli-  go,& fic fcntentiam» 61. literis ocu-  lis exterioribus cxhibitam fextan-  tum imaginum adminiculo , acic  mentis iegam : atque hoc exemplo  fufficiat , cu quilibet ad placitu fex-  centa fibi exemplainuenirepomr,   TERTIA LECTIO.   QVemadmodum ambu4antium  in fole vmbra corpus feqUitu r,  fic in hac regula imagines comi-  tanturres ipfas. Deinde nonopus  eft,vos obligare adipfamet verba,  qusE duo magnam afFerunt facilita-  te:regula vero hxc eft:res memorie.  jommendantur , cum fummatim   ipfq«f     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     ARS Me MORIit, i$   jpforu negotoriuordoin lociscoj-  locatur, In hac tria nobis infinuan-  tur; primum , omniaquaxunq; vo-  lumus applicarc,redigcndacfre in  epitomen , non enim cam longela-  teque ficuci a concion -itoribus , vel  declamacoribus ornandi; captan-  da?quebeneuolenti£gracia,propo*  nuncur,nobis excipienda func ; fed  faciseric, fiipfas cancumres necef-  farias , feu nudas appliccmus ; ac  cum poftea opus eric , ex nobis ipfis  ornabimusapplicando, Secundu.  epicome llla eric cam magna,vc vno  loco comprehendi non potfic, nam  fingamus biblia incpicomenreda-  6ta,camen erunc libri Genefis, Ex-   odus,Leuicicus,Numeri,Deucero  nomiom&c.&infinguliseruncca-  pica, fed vnumquodq; capuc , quod  quinquaginca auc centum lineas  feu verfus concinebic, nunc can-  tumfex, o&o vcl decem contine-  bir; & tamen tam paucis verbis, o-  mnia erunc comprehenfa,qua? toro   B s biblio-     $t* A H S MEMORIi,   bibliorum corpore.tdemindiciurn  deciteris* Neeeflarioitaq;diuifio  inpartesmaiores & minores fein-  gerit,& qui ex praecedentib. ftudiis  affert promptitudine redigendi ali-  quid in cpitomen & diierte diuide-  di in partes maiores 6c minores, ille  valdeidoneus eftad hancregulam  in praxim reducendatrnqui vero id  nondum funt adepti , vt icholaftici  primae & fecundx claffis &c. de-  bentfeexercere vt promptitudine  VtriusqjConfequantur.Diicretaaut  diuifio in eo confiftit, vt quae coniu-  genda funt non feparencur:qu* ve-  yofeparanda funcnoconiugancur.  Tertium accipiende, funt imagines  minorumpartiu&: mlocis ponen-  dar. Quartumadiungimus,videli-  cet repetici one,de qua fupra locuti  fumus & poftea bis terve eiufdem  faciemus mencionem.   Pofluntautcmin comprobatio-  nem rcgute fumi exempla 4. ex ve»  terijtotidemcxaouo Tefta* exhi-   ftehis     Ars Memohi^ zj   ftoriis,itemfacris&cx fabulispoc-  tarum,& ex vita communi ; dcindc   proponercexempladuodecim,ni-  hil mter fc coha?rentia & ignota, vc   oftendatur reg ula a?que cpm mod&:c*  da,de,di J  Interponitur vocalis duab. con-   {bab, bac, bad*j  beb, bec,bed >&c*  cob, coc, cod  4. Vocalis poftponitur duab.con-  fonantibus,vtbra,bre&c.5. Dua-  bus vei tribus confonantibus fub-   iun«     Ars MeMORIjS. J|   iungitur vocalis , aut diphtongus.   alysduabus\eltribus confonanti-   bus fequennbus; vtplcbs, ftirps,  ftre.dts.deftprirlij.inlingua Gcr _   manica fupcriorc & inferiore. Sed  hu.ufmodimonftrofefuntfyllaba'  & m rarovm. Exomn.bus itaque   lyllab.sre l icienda;funtinufitat a 1 ) &  remanebunt,ooo. a ut je oo. ttun  ex D.ft.onario quzrcnda nomina  fubftant.ua, ab iis iyllabis incipicn-  t.a , & tam familiar.a reddenda.atq.  nunc funt liter*alphabeti , accum   v/uspoftulabit(fiplacethicmodus)  vtemur.proutdemonftratum eft.  Quartus eft vtimago pti mx U terx  ponatur m loco ; & pro duabus aut   tr.busreftantibus,attribuatura£rio  tah .nftrumento , quod in initio fui   .llasexh.bcantivtfiexprimendum  efict vocabulum oma imago prima:   tund.tvelfran gI t ; ca pi turprima^   matula.coniungiti.rimagin.primc  hterc & cfficit oma:Si vero ponatur     |i Ab.s Memori*  Antonhis quimolam vcrtit, capi-  tut mo a mola&coiungitur imag.m  prim* hteta: Antonii,& fic habe-  m us,amo,quodvetbumhcetfit.n-  telleaum, tamendeelarationiser-   «jopofitumeft , hicmodus tantutrt  fetuit diai,unculis,duaruro> tt.utn  autquatuo.t htetatum.Quintus ve-  to roodus, meo iudicio , aliis omhi-  bus prxferendus, vtmagmshtenS   infieni colore fcribantur in loc.s  vocabulanonintelleaa.&ment.s   acie f edeuntcs pet fingulos locoS  videamusaclegamus, quod non  tantumnonintellcais.ledomn.b,  non figut atis:vt funt voces quatuot  pattiumindcclinabilium figut* A-  rithmetics acc * potcft appl.can,ac  inteidumetiam intelleais.vtcum  nominaptoptia.viforum.fem.na-   rum.cm.tatum &c. f et.nenda funt.  Poffunt pre,teteahiomnes mod.ad  libitnro mUceti.vt vna pars per pn-  mum. alia per fecundum.tett.a. aue  quatta.velalia pet qu.ntum , ptout   * CUlUS-     m      Ars Memori^   cuiufqueiudicio commodiffimum  videbitur,efFerantur.   Huic ledtioni adiungi folet, dc  perfonarum collocatione &nume-   risarithmeticis,quarfubferuientfc-  quentibuslc&ionibus.Perfona: tri-  bus modisexprimuntur, i. per pro-  prium, hoccft, quando perfona a  hobis vifa collocatur ex imagine  nobis ex afpedu imprefla. ^fper  imagine & hic Iatiflime patet.Nam   fic Patriarch ? ,Propherar,Chriftus,  Apoftoli , omne/q; fanfti repra?fen-   tantur, &omnesquinoftro(ecuIo  viuunt,feiundianobis. Sicpluri-  mos fanftos, Pontifices, Imperato-  res , Reges, illuftriores homines  poflumus cognofcere , infpe&is i-  pforum imaginibus 3 &ex figno ipfis  attributo. Sic Petrusclauem,Pau-  lusgladium, lohannescaiicemha-  bet,&c. 3. modovtimur, vtroque  praxedenti dcftituti , videlicet per   fimile : vtpote perfonam nunquam  vidi,imagoeiusnonextat, confu-   C gien-     wsam     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     ^ Ars Memori^.  giendum igitur ad fimile,vt fi vetim  exprimereClementem Papam,po-  nam hominem mihi notum, cui  nomen eft Clemens , quod ex facic  nota eolligo , cum ipfum indu&um  concipio veftibuspontificiis atque  itafaciesnomen,habitus dignita-  temrepraefentat, ldem de caeteris  eft ludiciutmMalim ego hxc ctiam  per quintum modu vocabulorum  nonintelte&orumcxprimere. Nu-  menarithmeticipereundem quo-  quepoiTuntexpnmi: fedfi quisha-  bere malit non ipfasmet figuras a-  rithmeticas,fed quod cas reprefen-  tare poffit, ita eft accipiendum vt  pro i. candelam, vel vlnam pona-  mus: pro z. anferem, cygnum fe-  dentem: pro 3. anguillam tortam  vel (erpentem , aut triangularem:  pro 4. figuram quadrangulare vel  pileum facerdotakm: pro * . ma-  num: pro^. ftellam: 7. normam  murarij,feulignarij: pro 8.calicem,  horologium arenarium, perfpicil-   lum:     rffl     2     Aks Me     Jum: pro^.cornuvenatoriumrpro  io mctamiaculantium,annuJu mj  vcl fcrpentcm mordehte catidam,  efteremus. Exhisdecem fimplici-   busomnescomponuntunperinde  ac ih notis arithmeticis fieri viJe  mus.   LECT/O gVWTA.   QVando nobis ipfis habendae-  ntconcio.vei oratio : duo iici-  musefle: Pnmo pra-fupponimus,  pnmamillam cfie fcripcam vcl im-  preflam, aut faltcm animoconcc-  ptam. Secundo nos haberc locos  paratosadillam collocandam, his  auobus przfuppofitis , prima crit  tegula, vt ipfarii a principio ad fi-  hem tarde & attente legamus: v C  rereconfideremus qnid fit materic  intotaconcione : lecundaerit, v C  dtuidaturin partes maiores. Thc-  rna,primamath6matcpartem, fL  cundam & (quod raro fit) tertiam.  I hema m medio ptimi parietis;   * P r *"     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     3* Ars Memorije.  prima pars in mcdio fecudi, fecutv»  dainmedio tertij , terti* in medio  tertij cfollocabitur. Subdiuidentur  maiores partes in minores , prout  materia le patitur fecari. Tertia  imaginespartium minorum , quae  femper adfunt , erunt collocanda;  in circumftantibus quatuor locis,  quifin6fufficiant,interpofitisqua-  tuor aliis , fecundam locorum figu-  ram habebimus , eaque variabitur  tribus modis. Tertia pars continet  per diuifionem vigintiquinquelo-  cos in vno parietc, qui fufficiunt  long flimx concioni collocandae: I  In medio collocabitur ipfum the-  ma&quzcunq; de thematehabe- '  bimus in viginti circumftantibus  locis ponemus: item iniecundofc  tertio , ac (fi fuerit) quarto pariete  fiucetiam quinto , qusecunquede  vnaquaque parte erunt difponen-  da,probeneplacito euiufqj.quem-  admodum exemplo latius ad ocu-  lumdemonftrabitur.   Et     Ars Memoru, j 7   EteftvaIdefacilisIabor,cumno-  frshabendaeft: nam fi nonfufficic  femellegifle,biscervc, percempo-  ns inccrualla legam, manc,meridie  & vefperi. fi collocacio imaginum  non tam celericer procedir, diucius  immorabor,non opus eft feftinaco.  Sed plus difficulcacis fubefle vide-  tur, cum alcerius concionem cupi -  musexcipere, nefcimuscnimquid  didurus fic, tum vnum cancum efle  fingimusvidelicec, nos habere lo-  cosvaldebeneformacos, vtdeiis  cumnon debeamus efle folicici, fi  poft inuocacam S.Spiricus graciam  dicic chema,fuo loco ponecur,fi fta-  tim, antequam ad explicationem  eiusprogrediatur, diuidat induas  vel tres partcs , ill* fuis quoq, locis  difponentur,fi non diuidit,fed the-  ma profequitur , omnia compen-   diofeperimaginesexcipiemus.per  regulam rorum. Abfoluto thematc  diuidit>prima pars fuo loco ponen -  da, &itemfecunda, rcditadexpli-   C $ catio-     1$ A*s~MEMo?ti4»   Sationem primae parcis ia viginti  v jecis excipientur,prout di&um eft>  Excmpli gratia. Tempus eft nos  jamdefomnofurgere, Kom.Jj. fta-  timcoliocabitur homo tenens de/  xtra manu horologium arenarium,  finiftra falcem . & alaria habet vel  ad pedcs, veladhumerps, iamha-  bcs4imidiumthema, in vnaparte.  cft leftica & altera ex oppofito , ex  quibus morc quotidiano profiliunt  c}uo (efe vcftientes , in altera parte  duo homines qui ha£t,enus male vi-  xerunt, emendantvitam, virtutes  excrccnt, & femper intemplore-  t>us diuinis in terefle videntut » iarri  altera pars expreiTa. eft* Si dicat tri-  plex in facris literis innuittir fqm-  pus,corporis,pcccati &mortis,hoc  autem thema de fecundo genere  iptelligitur : pona in vna parte dor-  mjentes , in alia peccantes , in alia  Joculos.quibus csidauera imponun-  ^un&fic vlterius progrediar,donec  primam pattem> fecundarn, £ foi-   fan     Ars Mb MOKIJE. 39   fan tertiam eciam abfoluerim, in  quibus cota eoncio vel oracio ver-  fatur. Scd qu#ret hic quifpiam,  quomodo fieri poceft.vc canra cele-  ricace excipiamus acqueillc Joqui-  tur,etiamfi dedita opera velit verba  celerrimeproferre,   Quacuor id adminiculis futuru  eft* Primum,oportetconfiderare  hanc artem excipiendi per imagi-  nesefle compendiofifiimam,itavc  quodconcionator/oo.ita vtmulto ccle-  rius excipiam,quamille loquatur,  etiamficoneturmaximeverba mi-   ra celeritate profundere. Nam ii   ex-     arsMemorije.   | pxemplum memorabile, vel hifto-  riam mihi cognitam incipit propo-  nere,antequamioij.aut ^o.proru-  lit di&iones , ego paucis imaginib*  exprimo , & expedo quando ali-  qmd iubiunget, mihi non notum,  aut illud etiam efFeram : quod ali-  quoties in vna concione, vel ora-  tione, fieripoflet: cxempli gratia,  Incipit dicere inter alia , vt autem  luculento monftrernus exemplo,  hominibus ecclefiafticis magnum  deferendum honorem eciarn a viris  lummis, Rcx quidafuo nosdocuic  exemplo.qui obuiamhabensduos  monachos 5 ha?c tantum protulit, e-  gopono Regemhonorantemmo-  nachos, fratremr«prehendentem,  tubicinem antea?des fratrisexcur-  rere ad regem & cum illo loqui pal-  lidovultw, membrisque trementi-  bus,deindeabire, abfolui, ille vix  20. cxpreflit di&iones & ego totum  exemplumnotaui&c.   Sed quid faciendum , illo mihi   C $ nota     4* Ars Memomj.  nota diccntc > inftituenda ne erit a-  liqua repetitio di6torum,id aliqui  xnihi fuadere voluerunt , icd mahm  attente & patienter audirc, licct fat  jnihicognita. Namfi inftitueretur  repetitio , forte atitequam illaeflet  abfoluta.cocionator aliuddiccret,  atque ita illam abrumpere cogerer:  quodconrufioniscaufaeffe poflet*  Quartum eft ipla cxcrcitatio , vt  poftqua hxc itapercepta,incipia-  rous concionem fimplicem . ac non  nimis copiofamapplicare, omiflis  in principio citationibus , doncc  confequuti fimus concionem fatis  fceliciter exprimere , fine citationi-  bus:deinde ide tentabimus & quin-  que tantum eitaxiones excellentio-  res locabimus, quo comparato 8.  retincbimus : quod fatis eft. Nam fi  ex vnaquaque concione quinq; aut  o&o ietincrenturcitationes , anno  abfoluto vnoduoUaut tribus pr«-  cipua vtriusque Teftamcnti mc-  m item fi mi-  nordonec inter argumentumpro-  feratur ac tum ilJa fuis quoquelocis  difponetur ; vt modo di&um efi  Quod fi fit indu£tio,tum tres enun-  tia tiones ponentur , & tertiae adde-  tur fignum, quod fignificat, & fi c  de casterisj& in quarto ponetur co-   clufio     48 Ars MemorijE*  clufio: namcumpomntpluraeiTe  membraininduftionc, longumef-  fet omnia collocare» vtdmnis ho*  mo cft mottalis , omnis bcftia eft "  mortalis&c.ergo omncanimaleft  mortale, Ex his facilc colligituri  quomodoSorite», Dilcmroa,vcl a r  li$ argumcntandi formae fint dif po-   nendje. .   Reftat, vt rormam nunc aliquam  praxis , iuxta promiftum , oftenda^  mus,nihil n. obftat quin iam nos in  haftenus diftis cxerccrc incipia-  inusin fequenti le&ione*   LECTIO SEXTJi   Romifunus leftione prima, la-  ~ tius fextadehis traftaturos, fic  jgiturnuncaccipite: quinquc for-  mis fupra didis fextam addipolle,  vt duftis /i. lineis reftis totidemque  transuerfis in vnopariete fmtccn-  tum loca & in toto cubicuio 500.  hocmodo   qux     p     Ar s Memor/js     49      I  1      3    4    5    6    7    8    \r    10    T T   A 1    T 1    *t    ii    J 5    16    '7    18    19    20    1 I    zz        2 5    26"    *7    28    19    30    1 T    3 2    u    E    35    3 plus illc qui-  dem proficiet, fed rriaior rcquiritur  ctiamlabor&diligentia,& deiftis  diftindiuis haftenus nihil dixera-  mus. qux (uam fecum fueruntvti-  litatem. Nam aliudagentes,vtilia  memoriff retinenda commenda-tera-  rum humaniorum,aiterumTheo-  logiz.tertium lurifprudenti^ qua*-  tumMedicin$,quintumI^iuil hp-  me fextum hiftoriarura facrarum,  ftptimum hiftoriarum piraphana-  rum,oaauurn EKcni^a, fiempra-   bihurn     Ars Memori^, h  bilium facrorum, nonum propha-  norum, dccimum comicorum, vn-  decimum controuerfiarum , duo-  dccimumcafuum coQfcicpqx &cc.  acper fubdiuifionem per domos,  cubicula, parietes de qxia odaua le-  clioneinfpecielatius. |   LECTIO SEPTIMA.   JT\E collocationclibrorum & ci-  -■-^tatione au&orum dediclatio-  ne& celeri fcnptione nunc agen-  dum eft nobis. Quod ad primum  attinet,cumcoliocandinobis func  libri, neccflceftimagineseoruha-  bereparatas, vt autem rediushoc   fucccdat,qu^dam(untobferuada,  /♦ kribendiomnes libri quos iudi-   camusnobisexprimendos, 2.quer primus Regum , Saul primus  rcx ifraelitaru tenet manulibrum.  fecundum Dauid tcnet , tertium  manu tenet Salomon y quartum lc-  hu, LibcrprimusEfdrx,tenethic  librum, in cuius rrontenotaprimt  numeriarithmetici. Secundus,ide  tenetlibrum cum nota numen,  idcm iudicium dc 3, & * Tofeias   cun^     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     cufti angclo, luditha cum Holofc&-  no , Heftera cum Afluero, Ionas in  ore Balena?, Ezechias cum ferra,lc-  remiasinlacu, Danielinfpelunca  leonu, &c t Matthscus cum angelo»  Lucas cum boue, Marcus cum Ico-  nciohannescumaquila exprimi-  tur, & fi idem diuerios fcripfit li-  bros.diftinguendiiunt aliquomo-  dp. Marcus fcripfit Euangelium,   poniturcumChrifto:ScripfitA6ra  Apoftolorum, pro quibuscum A-  poftolis collocabttur. loannes fcri-  pfit Euangclium, proquo expri-  mendo, poneturin iuggeftovncie  denuntiari folet: Idem icnpfit Epi-  ftolas,hoccxprimcturfimcnf^affi-  dcns fcribat: Apocalypiim,pro qua  cxprimenda ftabit oculis in ccelum  defixis,tanquam res nouas&admi-  rabiles videns. idem, vel ilmile iul-  dicium eft de reliquis*   Iuftinianus* pro primolibro in-  ftitutionum , ftabit luftinianus te-  nensparuulibellum manu, in quo   D $ «dc     Ars Memoriae»   crit nota arithmetica primum ex-  primensnumerum,profecundo  protertio i. proquarto 4. ldemfi  roagnum teneat librum , in quo ut  figuraprimum, fccundum, &e.ad  50. v(queexprimens,legam libro  Digeft. /♦ 2. 3. &c. Si Cod. addita n-  gura.legam luftinianusCodicislib.  j^.i.&c. Sic Nouel. & Virgilius  libroi£neidis,ur^ &c. ftabitVir-  giU cum^neatenenslibrum, in-  fcripto numero arithmetico, Vir-  gil.lib.Buc«licorum,ftabit Virg.te-  nensmanulibrum,incuiusfuperfi-  «icmultapecora.Virg.libro Geor-  gicorumin fuperficic erunt imagi-  nes multorum laborantium ter-   ram,&c.   Ouidiuslibrotriftium,Ouidius   librum habet m manu vultu admo-  dum trifti: De ponto,cum iibro fta-  bit in ponte, metamorphofis, in fu-  perficie libri. Daphne mutabitur in  laurum Adeon in ceruuro, & fic de  cacteris. Nemovnquam fuit audi-   torum     A R S MeMORIJE.   torum,quihicaliquaminuenitdif-  ficultatem,qu#maiorvideturinci-  tationc , quam vulgo quotationem   voce barbaraappellant,qu£varia-  tur pro diuerntate profeflionurru  Theologus dicit:Qua:ft.Rcip.arti-  Culo,membro,parte,&c\ iuriscon-  fuitus, inft. Dig.Cod. NoueL tit. le-  ges paragrapho,&c. Medicus,Fen.  trad.cap.aphor. fe£t &c. Philofo-  phus,Tex.comment.reducituraM-  tem omnis citatio ad tria capita, vi-   delicetadIibrum,adnomelibri, &  adiun&alibri,&nominilibri\Deli-  bris exprimendis modo didum eft,  cni illud adiungi pofle videtur,  ipfos pofle cxprimi per imaginesli-  brorum, quos poflidemusjquofquc  inbibliothecahabcmus, ex adfpe-  ftu vnum ab aliis /ecernentes: vtfi  velimexprimere, luftus Lipfius li-  bro?. polit.ponamimaginem Iufti  Lipfij,^ dabo illj in manum meum  librum,queinteraliosnoui, inqijo  f olitica eius funt: Vult aliquis «ita-   rchoc     0o Ars Memori^  rchoc modo: AuguftJib. i.de ciuie,  Dei, cap. $+ ponitur Auguft. tenet  manu librum,digiti duo cre&i indi •  cant fecundo . retro cum in parietc  eftciuitas, incuiusfupremitateeft  turris> eftftatua Dei,alteramma-  liumiuxtacaputhabet extenfis di-  gitis,qu* reprefentat quinto,fi ma-  ior fucrit quinario>vt libri,vel capi-  tis numerus non poffit digitis quin-  qucoftcndi, tum oportet vel ipfis  notis arithmeticis maioribus, in fu-  perficie libri pofitis,vel figuris ipfas  repcaefcntantibus indicare : altcra  manu tcnentes inftrumenta iuxta  caput, fimplicia vel compofita, te-  prxfcntantia quem volumus nu-  merum* Si autem idem audor Ix-  pius citetur, vcl diucrforum libri &  capita, vt a lurisconlultis fit , qui (c-  mifaciem vel totam continuis di-  ucrforum au&orum citationibus  rcplcnt.tumvaldedifficiliscavidc-  tur tra&atio : ncq; vllus dc artc mc-  morix fcribens , mihi hacinparte  fatisfacit. Et     y     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Mimojli*. g t  Et licct multos modos tradidc  tintalijdehacartcagcntcs. tamca  cgo poft longam reidifcuffioncm,  exiftimo illas citationes maiufculis   literis,aut%nisiuxtalocum cuiad-  hibcnturfcribendas, acfortimen-  tisapphcatione, frequcntiq; repe-  titione, oculis extcrioribus ficim-  primendas , vt dcinde a cfaarta ad  fuum locum translata-, acicmcntis  videanturacrepetatur. Quodmi-  hivaldeprobatur,acad praxim re-  duci non ita difficultcr vidctur,  Quod fi id non placet via commu-  Jii memoria: mandcntur, frcqucnti  Jcaioncforti mcntis applicationc,  &rcpetitionc. Nihil enim eft tam  difhcilc , quin paulatim obtineri  poffit. Nuncaddidrationcmadmi-  rabilem, omniumque nefcienrium  captumcxccdcntcm, tranfeamus.  Qua-cunq; altcri cupimusdi£rare,  UU pnrnum ipfi exafte memoria  fenercdebcmus, noncomunimo-  do,fcdger rcgulas artjs, atqueitaa-   pad     6t Ans MfcMofciA* ,]  pud nos conftituamus > vt primd  fcribe^rimum, fecudofecundum,  tertiotertium,quarto quartumpa-  tietem.quinto menfam aflignemus  velpauimentum.ac deinde ex fuis  cuique locis acie mentis legentes  di&emusvocabula, fententiasaut  resfme epiftolas, quemadmodum  exemplis racilime demonftrare li-  ccbit. tn vocabulis tam certo pede  firmiterque proceditur, vtfiquisi  principio, medio, fine, re&o vel re-  trogr ado iubeat ordine procedere,  finehsfitationc&errorefuccedat.   Intententiis & textu continuo eft  maiordifficultas, fedquaedemort-  ftratione vnius hor* ita fuperetur*  vt ante illam pret eritam duodeeint  repetantur verbotenus eodcm or-  dine. In epiftolis & textu continuoi  codemnoshoc modo dirigere de-  bemus : diuidenda erit epiftola vel  profa in partes maiores vnius lineqj  fefqui,duarumveltrium: Deinde"  fingula; partes iuxta regulam ien*     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memoru,   tentiarumdirigend*, provnaqua-  qucepiftola opu$ cftcubiculo-dif-  pofitis igiturofto, dcccm. viginti,  trigmta, quinquaginta, centum,  (nam co artificium pcttingit) ex  luiscuiq; locis & cubiculit diftabi-  mus. Si vnaepiftola quindecim,  aliaoftodecim, aliavigintihabeac   patticuias.icdeuntespretcribimus  Ulosfcribas, quiabfolucrunttin o-  &o, dccem, vel duodccimnonita  dimcilecft, fed quinquaginta, o.  auaginta, vel centum diftafcma-   gnamtequifitptxparatione.-vidc-  Jicet quatuor , quinq;, ve I fex men-  Iium. ln qua.quod nos maxime mo-  leltat.eft- meminifle quidcuiqj vl-  timodixctimus.- ptocuiusleuami-  nemultafuerunta nobis excogita-  ta,& ab aliis fuggefta , quariam reii-  cimus, vtpotc melioribus inuentis:  icihcet , opot tet vbi tettia forma &  invnoquoquenec plus nec mmus  co locare, quam in fingulis vicibus  volumusdi&arc. nunquamautcm   dubi-     Early European Books, Copyright fed etiarri /ooV  epiftolarummateriam femel audi-  tam ficartiapplicaturum, vtreuer-  fus in Mu^um cas in ordinem ac  debitam redigat formam , ex quo   patctomniaafcretineripoflc,qu«  coram irriperatore aut rege dicc-  rentur: qUorumaliquaparsrionra-  ro effluit,ndn fine iricommodo Im-  peratoris, Regis,aut Reipub, qu*  confideratamoucrcpoflunt, vta-  liis omriibus prarferatun Vcl eft,qui     6,6 Ars^Memori*' 1  ftudiis diligcnfcct incumbit , peta >  cultates , ofFcrc libellum fuppltcem  principi Ecclefiaftico vel ciuib.dc •  «detiumacmcntemindicat, pctit  tecipi in mifnetum atamnorum. ne  tepuliam patiatur.offett fpccimen,  admittitut.admiratione & fpe con-  reptade oblcquio & fetuit.o Rei-  pob Chriftianxabillo pra:ftando,  Tccipitutintet alumnos.continuat   iudium, cutfum abfolu.t, acam  cenatimaddiuctfaoffieia foticita-   tur , faftus-neti 6bi tantum, ied ia-  ihiIisbacutas,&ofnamet.tum. A-  Tius iniecit mentionem, fe ^o. aot  t? diftatut um: al-j fupra fidem efte  iudicant,ceftantdepofitop.gnote,   illeexanim.fententiafegefta,p.-  gnus ioo.aut eotum aufett. Poftte-  mo cupit quis admitationi eflc a-  ; Uis,ac ^«ramnltonwn **«JJ2     Aks Mfi MOKlit, 6j   coetu i idoneo proponit animi gra  na.fiftciat. Devs bonequantatnc  adrmratio, qualis deeb opinib, q U3 }  tama! Sedh* cn imisoperofa, & *  communi praxi remota.cupitis fcP  re modum in vfu quotidianopofi-  tum, vcfcilicec, accepto Jiterarunl  ™«culo, leftifq. ordine cpiftolis,   ftatimd.6temus, 4 . y .   fic. lntelhgenti pauca. Facile efl:  autern eum numeruro excogitare  velab aliis accipcre : vocabula fcri-  bentur ordine , deinde fcindentu.r  forficulafipgula,, mifcebunturagi-   tationeinpileo ycloUa, nc quxab  qadem litera incipiunt coniungatv  tur.deinde prout vnumquodque   in     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     =9H     ARS MtMORII, 71   inmanum veneritafcribeturfigno,  Quod hoc modo fcripcum eft,a ne-  minemortalium, imo nc qui. eab  ommbus fimul huic rci operam n&-  uantibus,naturaliterpoteftdctegi,  etiamfi totam vitam infumerenc. Si  veroquis velit conuenirc in inter-  pretationefignoru cum aliis, tum  vnus altcrius legeret fcripturam, fi  vero hodie cum nouiiullis conue-  nero, cras velim alio ordinecom-  ponerefigna, iteru erunt tam igna-  ri le&ura?,atque alij , variatio poteft  multisfierimodis*   Hos tres modos licet mifcere,vt  vnumvelduoperprimum, deinde  per (ccundum vel cercium ,cum rur-  (us per quemlibct trium ad Jubi-  tumcuiufque.   £ft autem obferuandum in fcri-  ptioneceleri, nonomniavocabu-  la effe ponenda, fed tantum necef-  faria, ad rem nobis fuggerendam;  ornatus gratia m publico loquen-  tes, & capcanda? bencuolentia»,   E 4 plu-     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     y Z Ars Memoru.  pluribus quam opus eft , vtuntur,   OCTAFA LECTIO.   QVomodo fcptcm artibus libe-  ralibus,grauionb. dilciplinis,  Theologiae, lurifprudentiae, Medt-  cinae applicctur;quomodoProcu-  ratores, Aduocati,C6filiani,Prxfi-  des,Lcgatiad Principcs,& alii ea rn  fuoquiiqueofficio vtipoflit, nunc  eft dcclarandutru Grantmaticar,  Rhetoric*, & Diale&icae.omnium  difficilimeaccommodaripoteft.A-  rithmcticaCiMuficaj.Geomecria:,^  Aftronomi^, facilius , quod h$ ido-  neas habeantimagincs,quasinillis  inucnire difficilimumeft. Capicn-  daeftitaqueGrammatica dilcrece  compofna, in quonihilrcrum ne-  ceflariarft defic,6c cui nihil etiam fit  fuperflui, bono ordine & prarcepti-  pnum vcritate infignis , diuidedo in  quatuor partes, Rudimenta, Syn-  taxim,profodiam,& annotationcs,  Rudimenta ponentur inprimo la-   tcrc:     Ars Memori^ 7j   tereprima? domus caftri iiteraruru  humaniorum,fyntaxis in fecundo.  Profodia in tertjo, Annotationes in  quartolaterc. Inprimocubiculoa-  liaque nonnulla, litera? earumquc  diuifio,quidexipfisfiat,&o6to o-  rationis partes vfque ad Nomen.In  o&o fequcntibus cubicuhs omnia  que. denomine habentur, In deci-  mo cubiculo Pronomen,in oclo (e-  qucntibus omniade verbp, Jn dcci-   mononocubiculodeparticipiojn  vigefimode Aduerbiojn vigefimo   primodeconiunaione,Invigefimo  fecundode Pra-pofitione & Inter-  iedione: Vacant tria cubicula. Ia  fecundi lateris primo cubiculo De-  finitio, piuifio,Propo(itum leufi-  nis,& in quar to pariete quinque re-  guI*concordantice,in fequentib.  duobus cubiculis, Regimen Nomi-  natiui, inalijs duobusgenitiui, Sic   Ablatiui,Accufatiui&Datiui.ltem  lnfinitiui.Participii, Aduerbii, Cd-  lundionis, Prspofitionis, lnterie-   E 5 clio     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     ^ Ar s Memo r iJi*  aionis.lnaliisdaobosde6guris.Ia  rcrrioUtetcProfodia.qu^valde  paacscubUuHscomprehendtpo-  feft:fednonrefertfivacental.quot  ln quarto latere A nnotationes ; fc.ta  nwcflariss. Eodcmmodo Rheto  rica, Dialcaica& ceter* in quatuor  cqualcs dmidantut partes, & appl*-  l^turvtdiaumcft.ingcnercqu..   dem . fed in fpecie mahtis fcire.  Quinqimodis cxprimiomn.a pol-  &,quorum aliqucm ehgemus no-  ftr 0 ca P tui,&ingenioconuen.en-   pore- Pnmus cft omniumdimcm-  mus.vt videlicct per imagmes qua-  lcfcunq ; figarc«ar. Sccundusrni-   hi pr* cstetis placet; qui magn.s h-  teris repraifentat inf.gn.colore: K  fic in vnoquoquc loco , dehn.t.o-  nem,diuifionem,autaliudpono, q>   lineam vnam, duas vel tres conu-  net, & hoclocum habet inomm-  puS non habcntibus in promptu i-  • maeines.Tertiustransfe«fexo£to.   vel deccm lineas impreffas a l.bro   84     hfl     & difponi t m fuo loco parietis, & fie  multain vno cubieulo collocantur,  Quartus librum fcindit in partes 6f  eas materiali ter affigit,ita v t in cen-  tumlocis totam videat Grammati-  cam ,in totidem Rhetoricam,Dia-  Jeaicam,^Biblia,Diuu Thomam,  Inftitutipnes Juris, Dig. Cod. No-  uel, inft. Med.Hippo, Galenum,&  alios,Hiftorias , & quicquid pme-  rea voluent,etiamfi omnes fcien-  nas cupiatvnoconcluderecubiciv  lo , cum placet oculis leget cor-  poralibus. Quintuscftvtdnndatur  Grammatica a velqualibet ahafci-  entia in partes minores & in vnor-   quoqjloco,fineimaginibusautlittranfponendo poteri-  mus cor rigere,& arti perfe&ius ap-  plicare. N mautemfufficit habere  Bibliacxpreffapcr iroagines , fed o-  portet habere intcrpretationetex-  tus,vtcmur ergo cubiculis triplica-  tis , & in primo loco ponetur: In  principio creauit De v s ccelum &  tcrram,in oppofito explicatio,qux  quoniam folct effeiongior,interio-  rem habebo locum, ita vt textu duo  loci icfpoadeant t Thcologus cupit     Ars MbmorijE. 77  preterea rctinere eonciones.qua*  applicatasin caftro Theologia! di-  fponet fecundum regulas, dcrcti*  nenda concione oftenfas,accedcn-  tc repctitioncomnes in fpecie reti-  ncbit&cum illicxtcmporedcrea-  liqualoqucndum.tantum dequali-  bctrepropofita affcretfc materi*,  vt futurum fitdifficilius exitum,  quam introitum inuenire.   Dcinde quatuor Dodorcs Ec-  cleba: vei alios quofcunquc contro-  ucrfiam quamlibctcum vcra inter-  pretationc ac fi bonuseft Philoio-  phus , quod rcquiritur in illo qui  controuerfias vult attingere. ado-  mnesobieaiones ab aduerfariisal-  latas.racile refpondebit.deteget vi-  tium argumcntationis . videbitue  etiamquomodo cafibus Confcien-  ttxhscarsappiicetur.atqucex his  Tneologuro, vcl Theologi* ftudio-   lum.coiligerepoiTeexiftimo, auo-  modo cuicunqueparti Theologiaf  applicari poffit, qj, od ad ftud %^   iuin     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     78 AfcS Me MoRiiE.   fum Iurifprudentiae , confuluerim  quafi per przludium omncs titulos  per artem difponere.regulas iuris&  paragraphos , vt refto , & retrogra-  du,& intercalari ordine promte re-  petat : deinde in eodem lutilpru-  denti^ caftro,in vna domo ad quatn  peruentumerit, quatuor libriinfti-  tutionurn, in vno latcre primuflUri  altero fecundum, in tertio tertium,  in quarto quartum.ln fequenti qua-  tuor libri digeftorum: totidem irl  fequenti,donec orhnes coliocati.  Deinde ad CodiC. tranfitur,ac mo-  dodi&oix* libri difponuntur : po^  ftremo ad Nouel. vcniendum,& co-  metationesinC.orpusiurisMynfin-  geri , Gailii , Wefembccii , Cuiatii,  & aliorum fed quomodo id fiat iri  fpecie debetis intelligere , dilobufc  jmodisid fiet,primo,vtprimustitu-  lus ponatur in medio primi parietis  primi cubiculi, &: in lociscirctfrri-  ftantibus,quicquid de eo notatu di-  gnumcft,de eotitulo. Infecundo   prima     Ars Memoria,   primalexprimitituli Sc in circum-  ftantibus ofto vel viginti locis. Iri  medio tertij primus paragraphus,  inmedio quarti fecundus paragra^  phus: in fequenti cubiculo quatuor  paragraphi fequentes & fi c de ca%  teris.donec omnes paragraphi f uc .  rint colJocati , tum /ecunda lex &  paragraphi , deindetertia & para-  graphi.donec omnes tituli, Icges &   paragraphifintdifpofiti,cum iis in  circumftantibuslocis , quznotatu  maxime digna vibebuntur ; Alter  moduseft, vttotfumanturdomus  quotfunttituIi,&invnaquaqueti'  tuluscum legibus, & paragraphis,  itavt non opus fitvnaquaq; domo  egrcdi,nifiomnibusIegibus, &pa-  ragraphisinueniatur, quicquid de  eis (citu dignum eft & necefle,   Sed lurifconfultus fit Aduoca-  tus,Confiliariusvelpra?fes. Aduo-  catus quod fibi dicendum difpo-   net,fcehterproferet,quicquidviH»  voce ab aduerfa parte dicitur, exci-   picntur,     pientur,&quicquidad vnuquem-  quearticulu pofteaafeeritrefpon-  dcndum-Habebitcubiculaoppoii-  ta } in primo ponet ca quann caula  egerit ; in oppofito collocabitur  quicquidab aduerfarijscotrafuurrt   clientem aftumeft-. atque ita per-  multaactcmentistranfiens.videbic   quid a fe in caufa f uerit aftum , & m  oppofico quid abaduerfarijs : oc-  currentibus itaque in via publica  clientibus , & de caufis f uis confulo  ordine interrogantibus, confidera-   bit in quoto harc vcl illa cubiculo &  acic roentis percurreris, vnicuique  rcfpondebit,quafi omniainmani-  bushaberctdefcripta. Simodobc-  nc fuum fecerit officium , & repcti-  tiononfuitnegleda, Siveroconfi-  liarius,caufas de quib. ad corifilium  referendu.difponet,accertius fuo  fungeturofficiojnfuffragijsitapro   ccdet,vthabeat locos paratos ,fin-  gulaabalijsproiatadiiponet,perre-  gulamverum.ex quibus fuum faciec     ARS UEMdRlj,   ruffragium.deindealioruttipoft fe  etiarn locabit, & oihnibiis latis, fi  quidfuo adiungendum putabit,vc  perfedtius fit proferct. Si auterrt  X nefes fuetit,tot a m caufam vtrinq;   agitatam.fubitoexcipiet.difponet  deindefufrragiafingulorum exqtif.   busperFeaiore.npronuhtiabitleri-  tcnol, qua: quidem iam fiunt hatii-  rahs memoria: bohirate , & I 0 ncere a rbicror,quo.   ^"^'"'"«ommodetftu-  dns, & funa 1 oni. Trahfeamus ad  Medicmam , ftudiofus Medicin*  per prsludium difpohat ih caflro  omn,afuafimpIic,a& a ph„ ri f m ^  H.pprocatis, Deindeinfritufone-   IenfK ,P ° fteaCOni P endlfi G4.  lenr , H.pp OC tatis& aliorO : Cauf as   * dt? '"'"^ morbi *'*  «ed. 1 s,Prefcn pt i 0nct p tovnotlll . i .      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     %2 AR S MEMORliE.   que morbo, quas deinde pro intcn-  f:one,vel rcmiffione , qualitate per-  fonx,£tatis, (exus,temporis,& loci,  angere , vcl minuere potcrit , vt illa  omnia femper habeat,mediante re-  petitioneinpromptu.Confiftitau-  tem Mcdicinainduob. potiffimum  i 4 Inconferuanda valetudine 2. ln  moibis depellendis, Conferuantur  fobrietate,non folu in vi£tu & potu,  ied in omni pr^terea a£tione,&mo-  derata corporis exercitatione, faU  tus, dcambulationis &c. Omniu  difficilimumvidetur rede poflc co-  gnofccremorbum, quod fit infpe-  «ftione oculorum , linguej , vrin* cx  pulfu,&:maxime ex relponlione pa-  tientis,quemtamdiurogabit , do-  nec aliquid eliciat,ex quo tanquam  vates colligens omnia.dicet caufas,  dolores,tempora,intefioncs,inter-   ualla & fi morbus aliquis eft fim-  plcx , facile adhibentur remedia,  & nunquam fere ex fimplici morbo  homo moritur, fed fi plures intrica-   tifint,     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     m     Dflinii-   i i   0'     Ars Memom^  ti fint,tumdifficilior eftcura, &hi  tales folent nos e medio tolIere,qui-  bus curandis nobiliore opus efle  puto medicina: Chemica fcilicet  (quamquidam Paracelfifticamvo-   cat)qua?extraaisoIeis&aquispra?.  ftantiflimis , aliifcjue fingulari mo-  do prarparatis, effeftus eduntadmi-  rabilcs: ac vbi communis abftinet  Medicus , de falute argri defperans  (pace veftra qua?fo hoc didum fit  Galenici&Hippocratici) illi pra %  itantiorib. medicinisa-grofaluterh  quaficertam,Deofauente,promit-  tent, acreftituent, nuliaftipulata  mercede,nififanitatereftituta No  qUodhis verbisaliquid derogatum  velimGalenicsarti, fedquod par-  tem vtramq; coniungendam , narri  Chemica , direfta ratiohibus dc ex-  crcitiis quar paflim fieri iri fcholis   iolent, aliquid fingulare, neclaudo  illos.quifine ftudio & exercitatio-  ne, folo vfu , riobiliorem partem il-  lotisquafi pedib. voiunt accedereV   F * f ct j      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     $4 Ars MeMoru.  fed hicverum quod de Poefi ait Ho-  ratius : Altenus fic altera pofcic  opem res : & coniurat amicc.   Lcgatosad Principes velimcfle  in Khetonca&Dialeaicaverfatos,  ac pnterea multarum rerum ha-  bere expenentiam: quibus nifior-  natus ruerit, non fatis idoneum pu-  to tanto muneri. Habebit cubicula  triphcata, in primo loco primum  difponet per regula rerum , articu*  lum&quodtuilli occurrit refpon-  dendum, in loco oppofito , ita in  cx tens progredietur , vlquc ad io*  30,40.50. abloluta nomine Regis  vclPnncipis narratione conuertet  fe ad primum locum , & ex duabus  autpauciflimisimaginibuslegetac   repetet articulum:ex oppofito rc-  fponfum,nuilo prauermiflo,q> qur  de quotidie ficri videmus a multis  indece.viginti, viginti quinq; aut  ttitfinta.exercitatione&longovfu,  fcd arns adminiculo, & certius id  ipium, & in plurib. fiet.Procurato-   re«     I     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memori^e, Ss  rcsquemadmodum fe dirigere de-  beancexiis,quaede Aduocaus dicla  iunt,pocerunc3nimaduercerc,ideo  ne longiores fimus, vel fepius ea-  dcmdicamus, inde petenda relin-  qiiio.   Mercatorum a&iones omnes  funt figurata?,&imagines habent in   prompcuideoq ; ficuciiibrisfingula  infcribere folenc, ica facianc in iocis  pcrimagines, velper liceras maio-  res inflgni colore,&: breui exercuio   confequencurpromptitudinemle-  gendiaciemencis,   Nuncii &ahi , ex fupradi&is ec-  iam fua? poterunc fticcurrere me  morie^ quamuis mihi ars nobilior   videatur.quamvcalijsquf.mftudjjs  exculcis demonllrecur: non enim   exquouislignoficMerainus.ideo-  quecwmiudicioarces funuhisaa  denda%   Ex ijs qua fexca,fepcima, & ofta-  ua, ledionibusdi&a funcanimad-  uerti poteft bibl Eftantvc z8. rcguias in me-  xv dium adducamus, quibus ob-  /eruatis,maiore cum gracia.memo-  iix ars exercecur, qu* tam faciles  func, vcle&asexfuperioribusincel-  ligantur.-ideoque aliquas tantum  exemplisilluftrabimus, vceaocca-  fione dicamus de arte memoriar,  nequclocisnequeimagloibuscon.  fhnce, i J ropnmarcguiaigiturharc  erunc obferuanda, quod oporteat  lmaginibtis dare adiones ipfarum  aftioni conqeniences : non enirn  re&eaftiofabri lignanjconciona-  tori,auccontraattnbuatui:Secun-  da. QuandoaliquisconcionemjO-  rationem,autcaufa:acl:ionem,artis  regulis applicuit , in dicendo cauc-   redebetagcftibusindccorisabarte  pronunciandi,vtiiimmobihs,dcfi-   F 4 xis     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     /8 AfS MEMOMA t   xis in parietem vel in cecram o c ul is  ftarct , feu relpicere t \n huqc vpl il-  lumlocum,&c. Nam ex prascipuis  eft poflfe celare artem, dcxtcritatc  U libertategeftuu obfcruata* Tcr •  tia,fi forteoccutrat io.vel iu voca-  bula, quae quis videtur retenturus  iineapplicatione>turonon opus cft  fubire labore irnaginum collocan?  darum x fed fufficit notare praeci*  puum , quod nobis alia reducat in,  rocmoria. Ex his dubito an ex rn.en-  te illius , qui di£ram icgulam poftc-.  ris rchquit^ alius quis ehcuerit arr  J temilbm,quxneclocis,neq;ima*   ginibus vtitur. quxque prima fron-  tcparuividetur momonti fi tamen,  debito modoappliceturincredibi-  lesproducitefFedus^eaficfehabct,  Excogitantur vocabula qusedam  artis, inquihus vnaquaeqihcerare-  Lij prajfentatprimam fencecia; di&io-   nem , feu primariam cxemplimc?  morabilis vel hiftoria? : qua habita,  tacilc excicatur mcinoria ad tepc-   tcn-   1' -     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     Ars Memor U e, t 9  tendum quod iam a.ntea imp re {.   lumhabcbat.-c.g.Putonim:P.l>ri n -  ceps, V.vtin marc-.T.tyrannorum,   0. obedientia, N.nulla. S. fctuire,   1. m t ebus, N. nobilis ; initia lunt o-  fto ientcnttarum. Sic fequens:aua-  magalerap: refcrt duodec.m excm-  plorumvocabulaprimaria, quibus  lolet rcgula rcrum illuftrari.Sed vi-  detui mciior cir e modus,fi vocabu -  la lmt ex fyllabis compofita: vt.ant-  uefpal,Antiochus,Vefp a fianus,AI-  exandet: plus cnim memoriajfuc-  current. Non poteft ca cxcrccri ex  tcmporc, fedoporrctpefotiuharc  vocabula excogitare , dcmde ex  mu it istacereah>ot catmina. vel  nexamctra, vel elegiaca, vel faphi ,  ca.&adminiculovnius elegiaci ic  aut plunum lencentiarum , ex-  emplorum memorabiiium , velhi-   ftor.arummeminiflcpoftumusrfcd  aiiashic fubiungamusrcgulas.   4- Oportct imaginibus tribucre  rootum, fi vcro rcs fueritimmobi-   F 5 lis.     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London,  5348/A     £0 Ar* Memoria»   lis, ponenda cft perfona, qux de*   cenci a&ione n? oueac .   Nonconuen;cimaginesefleo-  ciofas, alioqui non fatis excitarec  mcmoriam.E,G. ficquusponacur,  dcbec pcde terra puliare: fi lupus o-  ues deuorare,& he. dux reguls facis  pacenc ex regula vocabulorum in-  tellefcorum , vbi diftum eft , atcri-  buendascxcellcnccs a&ioncs,   6. Sireseftanimaca,fedparua,vc  acarus, culex auc fimilis, cribuenda;  erunc lmagines maiores,feruaca ca •  menipfamecfigura: vcficulexma-  gicudine columbx ponacur, acarus  oui,&c t   7. lmagines habeant proporcio-  nemadlocum, &nonexcedanc.vt  a pi&oribus fieri confueuic, qui ia  exiguacabellaexercitum.velregio-  nem magna ad oculum monftrant.   8. Requiricur prauerea vc perfo-  • nxinlocis coliocaca: fincgrandes,   viuse , & efficaces, quoad fieri pocc-  rit:quoniam plus excitanc memo-   riam     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     m   m   m   m     Ars Memori^,' p X   riam, qua? cciam fatis cftexplicata  in regula vooum intellectarunu   9. Nefintfolita?efleinloco, in  quo collocand* erunt, non enim  fatis efficaciter cxcitarent memo-  riam; vt,fl iedes confueuit efle in lo.  co,&tameibi proimagineponen-  da,inucrfa vel pendens conftitua-  tur ; quoiignoconftabit, nonrem  ordmariam, led formatam efle pcr  imaginem.   10. tx improurfo collocantibus  fufficit vnam in loco ponere ima-  ginem/edperotium&Icnte fifiat,  noneft mconurltum plurcs vnoin  Joco conftj cuere , bcnc diftinctas SC  comrnode ic oculis mencis offe-  rentes*   //♦ Imagines habeant a&iones  deformes.fufdasvehidicuias, ^uia  plusmouebunt, fiactamen imein-  honefta , & indecora repracfenta-  tione.   12. Do&eCiceromonetdcvigo-  re fcu vitaimaginum, quoniam rcs,   quas      J     Early European Books, Copyright © 20 1 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, Londo  5348/A     Ars Memoma.  quas experientia cognofcimus in-  tenfe facere ad fuicognitionem &  contemplationem , idone* (unt ad  efficaciter excitadam memoriam,  quales iunt res noua? > rarar, admira-  biles,deteftabiles, ridicute, defor-  mes,horribiles, monftrofk,velex-   ceilentes pulchritudine* Item res  cxcellentes in dignitate.velin con-  trario, vt Papa, Imperator, Rex,  pauperlacerisveftibus, fcabie ple-   JIUS, &c.   /3. Repetitione quadam vten-  dum in collocatione imaginum,  pofitis quinque vocabulis, quatuor  vel quinquc fententiis,vel pcriodo,  repetendapriufquamvlterius pro-  grediamur: illa & diligens coniide-  ratio valdc ftabiliuntmemoriam.   i 4t Sihocdie res aliqua pofitafit  pro imagine.eadcm proalia re non  eft ponenda fequenti die , vt fi ho-  die imagincm agni proagnopofu-  erimus, eras eadem nonentvten-  dum pro innocctia; quoniairrcon-     Aks Mimoilu, 9f   fufioncmpofletinducerc, pnefer-  timfiprioris non fimus oblici, auc  non benefueritperfigna variata,   autbenefirmatadiftinaionc men-  tis,&repetitione*   15. Cum oratio vel Periodus mc«  mons commendanda cft ad ver-  bum,prim M m bis tervelegenda eft  tarde&attente,deinde diuidenda  inpartesmaiores,&minores, qua-  rum imagmcs collocantur in locis 9  vtlupradi£tumeft.   incollocationc voeabulorum  h^cgcnus per lexum indicant, vt G  diuiti* exprimendar , fceminam di-  uitem ponam, fi hber virum exer-  centema&ioncmlibro.  17- Figura? & imagines habeanc  propartionatam altitudinem , nc  oculus fe nirnium debeat elcuare,  vt videatj aut nimium fe dimittere*   deindecauendumneimagovnaal"   tcnfuperponatur.-namprior dele-  retur.   8. Informationeimaginumnon   opor*     Ars Memori^.   oportct nimium feftinare, nifi vr •  g£at ncccffitas , nam occurrentc  poflcaimagincmagisidonca,ditti.  cilc crit eam collocare, aha pnus  fublata , & moleftum omitterc me-  Horcmiconfiderandaigituromnia   diligentcr,antequam imagines col-   loccntur.  , 9 Antcomniavidctidu,vtima-.   eines fint rerum notiffimarum , 82  abftincndumififtis&incognicisi   cumhabcripoffunt verx &c cogni-  ta>, &aminuscognitiscauendum,  occurrcntibusplusmanifeftis. ^  2 o Quemadmodum fimilituao  locorum multum obeft in iis for-  mandis. itaetiam imaginuminca-  rumformatione: ideoq; danda cit  opera, vt fint diuer fe, ne a! loqui er-  rorfuboriatur: qux diuerfitas faci-  le habctur, vcl per figna,resattn-  butas, adioncs , vel alia accidentia:  Vt tres Papai.vnus claiem, alius an-  chora,tertius cornumanutcneat:  tres viri, vnus faltacaliuspugnat,  tertiusluditalca,&c. *«H*-     Ars Memorj^. 9 a   iu Habenda quoque rario efta:-   quiuocorum,&f y nonymorum,ne  procanecceleftidicatur terreftris;  pro petra faxum ; pro enfe gladius*   profeminamulicr.&cnecumres  diuerfis exprimantur nominibus,  vnum pro altero ponatur , qux me-  tisattentione diftingui poflunt , in   collocando & repetendo, vel alio  figno.   *2. Sipluresimagines exprimen-  °* C ! at vn ° in l°co,perfone varian-   djen 1 nt ) vtvnavelduemagna:,cum  puribus paruis,netammultiim-   ipiafintefficaciores.   Jh Cumverba&conceptusca-  piunturcharta,&inlococollocan-  tut.noneftapplicandamemom  chatta.vellocis,fedhisfolum,q uia   diftraaioparitconfufionem.&va*  cillationem.   «mn ^ C non eft vtcnn " n » i a  omn.buspaffimrebus.fedtantum  •nretcntudifficilioribus.vtincau!   farum     $6 AltS MEMORlA.   farum a&ionibus, difputationibus  concionibus,&c. Potefttamenali-  quis, fucceflu temporis rebusqui-  buslibetgrauioribus, magifquefe-  riisappUcare: vtlatiflime patet ex  o&aua Le&ione.   Requirituradhanc artcm be-  neexercendam vacatio mcntis, nt  peroccupationemexteriorem vir-  tus naturalbdiftrahatur,minufque  idonea fit ad oftickim difcrete fa-  cicndum: iuxtatritum vulgari (er-  moneproucrbium: Pluribusinten-  tus minor eft ad fingula fenfus.  16. Vt foelicius fuccedat in hac  artc cxercitatio, requiritur in ope-  ratore maniuetudo , ne ira, amore  inordinato,odio,impatientiavcla-   lioturbeturaffectu,   ty. Sobriusquoquefit, ne pere-  brietatem velcrapulamvirtutes na~  turales fuffocentur , alioqui fenfu*  interiores fuperfluis humorib. im-  pedirentur,vt rette fuoncquirent  fungimunere*   iS.Tcra*     m     Ars Memori^. $f  i8.Tempusmagisidoncum,cuiri   inftud..s )C ftmatutinum;quiapoft   qu.etem.&dumlibereftahimusab  aliis occupationieus, aptior eft ad  iufc.piendum ; iuxta ptouerbium*  Auroramufisamicacft^Non quod  Vcfperihora 7. S.p.nonliceatqua-  dtante vel femihorahuic exercitid  vacarcvelutctiam 8. 9 .,o.ahteme-   nd.em, & 3 . aut^. poft meridiem fi  cu. per ncgoca iiceat fnam ita fa-   c.£dum a rtisamatoribu S) prc C ipue  ftud,ofisKedquodvt.liuscomm 0 -  dmfque fittempus magisidoneuni  el.gcre, reb grauibus cxpcdiendis.   5ed trahfeamus ad mcthodum  ftudcnd.artibusl.bcraiibus,&g«-   r" b «dif C ipli„is,minbrelabore  & frudu maiore , connexam arti   mcmor^quaquis comilitohes fu-  petet hoc dcftitutos. quamuis ih^  fcen.o & induftria pr*ftantiores;  Qua qu.de perfpicaciore ingenio  LecWp fe colligercqueanrcxo-   G mnibus     *              Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     mtiibus fupradiSis , tameninalio-  rum gratia cam hic nude propone-  mus C ofiftit ea in vndccim articu-  hs i:Vt cius difciplin». cui volumus  darcoperam,auaorcs pr*ftantio-  resnofcamus.ac vnumexomnibus  Principemeligamus, inquoomnc  ftudium.&induftriamcolloccmus,  rcliquos tamen femelpercurramus.  Diftnbuendi erunt mtresordincs,  in primo erit primarius ille , vt in  Theologia , Biblia , in iurifpruden-  tia,lnftitutiones,&: Corpus luns,in  Mcdicina,Hippocrates&Galenus;   in Phiioiophicis , Ariftotcles; mtcr  oratores Cicero,inter Poetas Virgi-  lius,&c.Habendi tamcn & lcgcndi  fccundi & tertii ordinis auftorcs,vt  fi quid vtilefc notatu dignum,quod  noncft in primaricaut non tam bc-  ncindetransferatur in fuumlocum  apud Principcm. Nemo cnim m  omnibus^que excellit, & vilis ah-  quis lcriptor, interdum partem a-  hquam meiius tradat, quam excel-  ^ lens,     fl     iens,quicum plurima egregiefcri-  picnc quedatamenab cohon tam  cxcellenter tratfata, atq ; apud alios  raedijaut infimiordinis inucniuii-  tur.quimuItavuJgaritcr, vnumvel  duo cximie tra^aruht. Pr*terea  qux plurcs cadem habent , abfo-  lutc & perfpicue fatis in vno feruan-   danotatisinmargineJdcis,inquib 6  apud alios inueniantur, vel faltem  ihindiccreferantur.  2. Libri dcindc eorum in com-  r pcndium rcdigcndi, tranfportatis  coomnib.fcituncceflariis, vtquafi  I vnumex omnibusfiatcorpus.   h Tumaptediuidahturinlibtosi  eapi ta , materias , idque per partcs  maiores&minoires.   4* Vnaquzque imago,qusadeft  femper, ac fc offert exprimenda, &   fujsqu«quelocis,vtfupradiau eft„  J dilponenda.   y. Rcpctitio quotidiahapartisa-  licuiusmaioris ccrta horaeft infti-  tucnda, vt parta conferuetur, & iu-   G i ffo     I0 o Ars Memoria.  ftaindiesfiat acceffio, quod caput  eftinomniftudio.  6 Vulgo nota funt de lectione  pr xuidcnda . diligcnti mcntis inter  docendumattentione.&retraaan-   da, quar pauci obieruant: qui vero  idfaciunt,hocfolo,rcliquos idnc-   gligcntes. longe {uperabunt   lndifputatioriibus,pauca:,ied   vtiles quxftiories eas fi ignoremus  memoriae commendantes, aut li-  bris,vt ex ipfis rruftus iequatur; ne-  glefta illa puerili difputatioric , qua  certant liberare fe , ne ad pulfum fi-  niende; difputationis inCatalogurri  reteraturaca Przceptore dieSab-  bathi i fi (xpius ( quod cafu ficn po-  teft ; notati fuerint, negligentiz ac-  cuienturtnullaferealiaindifputaii   dovtilitate.   8 Iri dubiis frequenter dottiores  commiluones, vel ipfi profeffores  funtconfulendi,quodquidam nc-  glignnt.timentesproderefuamin-  capacitatemfcddepellenda eftifta   timi-     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     »     ARS Me MORIil. lo/   fimiditas , ftudijsjpcrniciofa, quid  enimtuarefcrc.fifinitocurfu, tuo-  mniumfis docT:iflimus, quamPro-  feffor de te habuerit opinionem?  quamuis frequens dedubiis conful-  tatio,infalhbiIe fignu fit diligentiar.   Nota eft Ariftotclis fententia,'  Dubitarede fingulis non eft inutilc.'   9- Omniafernperftudiaflantper  interualla temporis,vbi hora in ftu-   diis pofita,tatilperrefpirandu,opti-  me n. ita fuccedu t : ac plus proficiet  fex velofto quotidie horas lmpen-   densintcrmiffioncquaterinterpo-  fita,quam qui a quinta ad vndeci-  mam , & aprimaadfeptimam vcl  o&auam continuis fcnccat Iabori-  bus , ingenium obtundcns potius  quamexacuens.   io. Temporeferiarum,poftquam  anirnushoneftis rccreationib. fue-  nt rclaxatus . & corpus modcrato  refcdumexercitio, faltusmodera-  ti vel artificiofi^deambulationis pi-  hcAc.aptiorafuntmultoadftudia,   G 3 va-     Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     yalctque tum acies mentis, vt cultri  poft iuftam acuitione. Si igitur dua-  bus, auttribus horis lufui honefto  tribu;is, vna ftibtrahatur ftudiis tri-  buenda.deindepcr vnaautduas ad  lufum redeatar, illa plus proficitur,  a aliis duabus, & ingeniu tum pene-  trarc&quafi in clara luce videre ex.  periemur, adq alioqui caxutimus.  iu Adhancmethodumeciamfa-  C\t plurimum index vocabulorum,  (ententiarum. rerum,locutionum,  artificii Khetorici,6cunq ; notatu di-  gna, indicis auxilio, femper in prd-  ptuhabebimus.alioquilegendisre-  legendifquelibris, vitahominum  breim confumitur, atq; indefeffo  ftudio, bonar merhodi deftdhj Syfi-  phi faxum perpetuo volutamus,  omnibus itaque authoribus femel  le&is.fi quid mihi viuavoce, ant  fcriptis tradandum, indicc diri-   garpcromnesaudores^quosinpul-  pitocollocato, fuoquemqucordi-  *ie & materiam feligam meo iudi-  Cioconucnientem, rcdigam inor-   G 4 dinem      Early European Books, Copyright © 201 2 ProQuest LLC.  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     jo4 Ars Memori^.  dinem,addam elocutionem, & fic  confecero librum vno menfe vel  duobus, quealioquitnb, quatuor-  veannis non abfoluerem . de qua-  cunque re loquendum, femper eric  perindiccmprgfto.   Videtut hic ali quis rogaje: Cice  ro, Virgdius, Ouidiu* (emel tan-  tumin v.ulegendi? etiarn vtquic-  quid notatu dignum iubito portis  habere: Sed vt geniusoratoriusfe  infinuet,legedum aliquid ft equen *  ter ex Ciceroncvt Poeticus ex Vir-  gilio, Ouidio, veialio, que (ibi quis  imitandumpropoluit: atq,haecfa-  ciunt ad methodum ftudendi in  genere: Sed daturus operam Phi-  lofophias, comparabit dt&ata iub,  eodeprxceptorecurfu prxcedenti  ab. aiiquo„qui c^teris perfectius ex-  ceperit, eaque precibus velprecio  impetranda,ex hjs pra>uidebit,que,  Profeflor dotturus eft , diligenter  audiet, retra&abit poftea , fi quid  addat vel mutet, notabit : Ac ple-   nifli-     8i$fj   m   W)     ARS MEMORliE, , 0 tf   fliflimedocentem aflequetur.Non  contentus tameniishabebit cqm£  mentarios eius vniuerfitatis, in qua  ftudiis dat operam,&yidebi t an ali -  quidnotatudignuminiisfit, quod  nonhabeatur in diftatis, velcom-  rnentariis Cux Acadcmi*: fi fueric  (vt non eft dubium, quinmultae-  runt) ad fua diclata traqfportabit,  Vtexomnibus vnum flat corpus,  quod diuifum.pcrcaftrum/domos  cubicula,&:c.applicabitur,vtexfu.   pradidispacet.Hisaccedatrepeti-  cio quotidiana eorum qua? dofta  funt,vfque ad eum locum,ad quem  1 roreflor peruenerit docendo , de-  lndeabinicio, adlocum, ad quem  cumpcruenit,idque vfq ; adfinem.  ^inita logica vna femihora matuti -  na&alia vefpcrtina repetet aliqua  partem logics diuif* in triginta rc   pctitiones,vt fingulismenfibusto-  camrepetat. Velfivelitduasfemi-  noras coniungere, vtcontinuam  niane impendac horam , cuiufque   Q $ relin-      Early European Books, Copyright© 2012 ProQuest LLC  Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London.  5348/A     %c6 Ars Memorije.     cam diuifam in 30. repetitiones : &  ita fuo cempore dc Metaphyfica.  Hoc modofiec, vcomniaquxcun-     die fiat acceffio, quod caput ftudio-  yumefleante di&um eft. Eueniet  ctiam vt cun&is fimul memorix in-  hxrentib. &collatione omniu in-  cer (c , videlicet principij cu medio  £ne,huiuscumprincipi0 &medio  & huius cum vtroque melius longc  Jntelligantur & multa ex iis dubia  «ccurrentia» vel quae ab aliis obii-  ciuntur.ad quae alioqui cascutimus,  loluantur : tantaquc hinc nafcitur  akcritas , vt vix diqi poflit , dum in  cxamine publico vcl priuato , item  in di(putatipnibus ad propofita cx-   pediterefpondetur, fcadquaeftio-  nes aliis propofitas animus refpoa-  dcrcgcfti^t. Valdc precerea con-   fultum       Ars Me M OKIJE, 710   fultum eft, a parentibus,magiftris  & filiis proponi aliquod prxmium  uomodo diuidatur imago.  Deordine.   Regula vocabulorum.  Platonisauditores*  Vlato caliuit artem mem&ri*.     u  ibid.   12   J$  *uomodoperfinuid agendum audituri concionem. ; 7  Adodus excipiendi celeriter qu* dicun-     tur.     I N D E X.   *>uiddgendumconcionatoriinfine con-   cionis. 4°  ualu debct ejfe legatus.  Precuratorcs.  Mercatores.  Huncii.   Bibiiothcca.   ^ntodoquiUbetcogaturfatcrivcrlti  temartis. ^   Index nonx Leftion is.  teguUneceJfari*. g  Cauendum ageftibus indecoris ibid  Ars memort* foclocisvelimaginib. /i   isiri*     7*   ibid.   77*7»  I*   ibid.  ibid.  ibid.   ibid^   *4   *$  ibia\   ibid.   ibid.