Powered By Blogger

Welcome to Villa Speranza.

Welcome to Villa Speranza.

Search This Blog

Translate

Monday, June 23, 2025

GRICE E RINALDINI

 i abfolotc ca- firuChis TuppcditarepolTc > quod e(^ eos erudirc*Scire Secoidic men feientiam fecundum fc noitrd contemplatione non reifid nequimus > opinari non re^d valemtis > per perfecuti fumusiarburanccsopporcuniusiuxtaprio- hoc itaque fcientia ab opinione fecernttur qttaudo* rfmconliderationcmtdeipfa, Oiirertationefcquenti quidem opinatur etiam illc > qui de re quapiam erro ' difpucarc inecimmcritdi nam ibi fiuuracll tratflano neam habet notitiam >non tamen lcic>cn;tnuerdeum de demonliratione  cuius benelicio nobis feientiam errore coharet opinio ) fcientia autem non item  Vc comparare licet . Interim non pigebit pauctqttndais enim Sol ingenti fulgore laminis profundas cenebrasa attributa fcientix perpendere. acfpidasumbrasdeijcic ' ita fcientia claritudine re- _ ^ DcRegno Exquibus primum illud occurrit c Platonis fen- ricatis caliginem ignorationis diicutic . Scientis finis Scpeira*| Priauoi feieifriaomncsmalaabijciunt y dtbona cflfuaiu ignorationem agnofcerCi folus enim Deos quod adeo clamm j ut fupcruacaneum fit fapicnseft/Cuiuscflomnialcire.HocttanuepropriBin * io cius probatione tempus infumerc; neminem enim Inimanxfcientizyquacplurimumdcficitifuromap^ proterit cuiuflibet (bienti* > proprium id exiftiman- iedione ( undecunque oriatur defeciusj quadereirt- dum elTc? quandoquidem fcientia prsftantifiima cft fra ; fcientia nanque prout in ndais noneaelt  qus animi humani dos> qualis profci^o non foret* nifi alioquin foret* nili mens eam impedita paterer .Cake* hoc haberet attributum adiun^um j non enim orna- rum Icientio plurinu noHra causa accidunt * quando* tns animi dici poficr,nifi mala abijeeree* & bona aflli* quidem feire * ali j volunt * ut fdanc > curpifquc cotio* 1biProta> meret. Sciemid cx codem Platone nihdprxliamius* htaseP taJijut fcianturipfi > nimium amantcsUlud. gora  cum femper ubicunque repcriacur* & voluptati*dc re- Srire (kjiw nihil efi  mft te fcireboCt fciat alter * Sc tor liquisomnibusdominetur.HoceciamperlpicuumcR pis cll vanitas: aliiucfcientiamhabcantTcnaiemkfo- non enim alia ratione licet nobis fensus alfedlibus do- idm pecuniam * vel honorem refpicienccs  tuivic minari * nifi veritatem cmitemplando * atque pr; ocu- cft qu^ftus : alijuc altos doceant* & cft laudabilis lis illam femper habendo * qui4:4r^vr,ei/fudifer nonwihi/ rum  ad maiorem culpam pcnincat, feire quidre- ioli.li.x, labereYideatur t fhefius tamen quam fuanijjimospro- qui debeamus * fcqui nolle ,qu(^fcimus. Maxime ftrt . ^im verd primordia kientiarum fune relati proprium autem i nam dici c^nfucuit datum nobis radices earundum / quemadmodum enim arbor opi- cfTe perteientiamad difciplmam * perdtfciplinamad lulationc radicum alimenti fuccum trahit dtcrra_Ji bonitatem* wr^itaicm ad beatitudinem ire* Ve-NoofS^ & hunc in modum ado!efcit,adeour initio exi^ajtra- r* feiendz cft afficere , non cx tollere : nec rupecbieti- fiu temporis magnam in molem xerefeat ; ne etiam tes*quosimplcucrit*fcd lamentantes faccrej cum enim fcientia principiorum ope nutritur, 8c augeturj mens, ed repletus quifpUtu fucritipriori loco fc feire appccic, enim fecunditate fui primordia foucUjfqtveritatis ali- fuique iam coiilcius per ilJam canto robuftitls fagit , M|C^ memumfuppeditat *& hoc ipfumfcicniif per illa im- quanto fc infirmum inilla vcriiis cognofcit j j^opte- pcriit, ut inde fcientia ipfa magnum incrementum rc- rea dicebat Plutarchus . VtaCTicolzIubentiusvideii cipiat * utq radices infuaui minufqignto faporegu- fticas inclinatas* ouam in altum credias: nam illas flantur fic& feientiarum primordia ; illz quidem eo- fruAu euidem onuftas incelligunc, has autem inanes : quddm4tefidminusconcoda,niinnfqucdigclUcoir fic adoJefccntcs priufquam in Philofophia profcce ftant : Iwc autem proptcrca quod non dura digcftaj rim , atque adeo veram feientiam fu-rinc adepti * pln- iunt*quodnon nili diutumiute temnoris , pertinaci- rimiim rumem : ubt autem do^rinz ftu^um pcrcepe- que I^re mens aflequt poceft . Et {an^ It quis aducr- rint * fefc fubmictunt . Illud ni^uc przcipuum fcleo* Occiqaik cac* vcl Arithmetiez , vel Geometriz &c- prima ele- tiz videtur attributum , quod ipfa Iit vcluti lumciu* tncrua*nthil ijs amarius experietur* ut nihil fuauius quodde iuolumme JunKnacccitdcns* propriamftbi carundem fruwbus * cuiulmodi funt ea * quz cx pri- retinet lucem, & accipienti tenebras aUkrt . Et ut fi misillis rudimentis deducuntur. Amplius etli feire, fic quantumuis lucernas mulus acccndcric nihil dclo ignorare inuiccro opponantur* Icirc tamen unomo- nunc depcfdcns,ciul'dciii femper magnitudiiusrema^ do. nimirum habitu > A ignorare altero* Ictlicct aciu, net : fic etiam fcientia in homine nihil diminuitur  ^ nullum cft inconucniens . Hoc itaque fcientiz pro- ecfi docendi ratione transfundatur in muicoSi namie prium* utcademderc quodammodo polFit ignora- verl*uc ilIediccbac*qucmadmodurefontesralienicsa doDcm admittere. Neque mtrum* nam fcientia in ha- fi multum aqozipfisdetrahuur* nonfohimnondiim> bitnconfiftens ita fc liabcc* ucmensMripfamnon_ nuamur *fed etiam dulciores multo redduntur: ita^ p^n*fedpoteftacccantiinicogno(cat*lcn cognitionem rcientianondccrcfcitdoccndiofficio* fedlqngd dul exerceat} nihiligitur obftac quominus a^ nonco- ciorcuadit; plerumque vero augetur fiin diicipuJoa** cnofeae* atque adeo ignoret aliquid habitu feientiam atque lamiliares transferatur. His alia multa addi habens* cum habmis fine atftupoffitconfifterc mens poftcnca^quibusbreuitatiftuden iibcttcr abftiaeo enim induu habuu * cft rcluti doRutcos t a^u autem * ' J>ISi I yi/ijimd SeEikpmi , 5*^ r tt?) Senmit dissertatio xxvil Dc Demonftratione. Cibi fcientU fit fnifaut demonflrattonit , fimme neeejfarium erat , prim6 Jcientiam ifh fem expidne, tfttomam effeiiut ad cognitionem caufa, tfuemadmodnm finii ad notitiam tonmf sis iJo ^K4 ipfins fjatia fmt > plurimum habet momenti  Ita quidem ad probi , rithque franum ela~ &c. fandum t equi diredionem pracognofcere t qus illius efi fints , necefiarium mnino. Efi porro demori firatio pr^antifimum infirmuentorum t quibus humana dirigitur wo. Tametfi nanque Syllogifimui ge- fieratim, commune fit injlrumentum huinfmodi direfiioni coMiuensi demonflratio tamen piacipuumt ve- lut iUud,qM mens pradarifiimam notitiam t rmpe fcientiam atqi fapientiam adipifcitur i nam ut mens ad apprehenfionis , aiq\ iudtcu exercitium: ita ad Jcienti-t conftcutionem aliquo indiget injlrunnntOt quod ^monjhatio dicitutieoqus magis, quoipfa in hac exercenda optYaiione, longe facilius decipitur, lime non viepti fapientes Logica facultatis finem effe demonfirationem crediderunt , atque 'Pbilofopho magnoperi conuenire , communi animi cemfenfione exifimaxunt^ De hoc igitur iiifirumento nobis Inc differendum-^ ^ protnde^e de natura, 0- affecUonibus eiufdem paucis quoad peri poterit, ineunda trablatio, fic concedatur proceflus in infinitam  facUdoboiam itur dicendo dcmonfiracioncoi pcr&i , cootexiqtio poiTc cx principijs notioribus , ac cvidcncioribus coi> ciuiione > noii canicn per alias demonAntioDes> fci per ie ipla; idcirco nullus eflprocc/Tusin infinitam* nullulijue circulus. Duo nanque concedendaprt^o lluonum genera  Qiiadam enim Tunc proponiiones adeo per fcnotxi ut cogniu (ignificacionc termino rum nequeat inteilc^us dillentiri j huiuimodi c/l , exempli gratia propolitio Ula . Omne totum efi maius fua parte. Si quis enim probe noucrit qutdfignificcc cllc maiusjquid totum > quid parsj nonpotefi non il4 allcnciii . A lix verd funt pKmofitiones * qus non fla- tim cognitis terminis adeo uint euidentes  ut ei de- beat intdlcif}usatfmariperqucx qua iproruin eatreinorum connexio landem eu^ dens deducitur  Priori5gcnenspropoiitioDesimme> diatf dicuntur i iecundiautem mc quoniam ad iiJas pro* polsiones deucnitur* qux nulla ratiocinatione co> gnolcuntur. Nondilfimulandum Uinen aliquando contingere* ut intelkcius uutur ptincipijs , quorum veritas non^ q pnici eftnou naturz lumine > cuiufiv^i fune principia^ robl.* Phyfiica * & idcirco videturadiiuc difiiculus urgere * Mocnoca Sed hoc nihil cll nam huiuliuodi principia quanuis oararc ki- naturx lumine no non fine* nec eorum veritas ex per* uae* ccjHione terminorum iniioicfeac} non omni uincruj funt dclUiuta prafidio* propterra qivdd experientij cognotcomur * fcnluumque n-mifieno nou fiunt* dc quibus infra cumulatius agendum . Hinc fcicncix non funt atque ccitx , ac cuidentes i illa eniaii qux cx ptmcipip per fe notis , ac fimpUeiter primis dcduciturut Machefis* fumtuum habet cuiden* (ixf ac ccrtiiadinis gradam  Qnx autem inttnurcx piinpi;s a|twMgwcsis jr quxdicutvu no \ Bbbb SECTIO PRIMA. Uh * 0 quid fit Demoi^ratio . y^uinfdentiadaripofnt cend fit ipfa demonfira* uotcumenimlcicDtiaquxidimficcoPniciodi* fcarfiua*qoa deducitur cx prxroilIisconclufioi& inte- ~ ' graaegumentatioex przmifiisadconclafionemdedu* censifitdetnonnratio ; confcqucnsfitfUi datdfcien* tii) dari etiam &demonfiraciopo0it rsiiRflil* Tametfi autem reseuidens fit in ea tamen jA^nix cftdilHcoltas. Cumenim demonfiratiodcbca^irc. ftts deis6- ** pnsniffis euidcncibus , atque notioribus conclufio- jftrgtvrg ne* admifsIdcoxMifirationc trahimur in infinitum; popani; de quacumque fiquidem prxuulTa , perpetud deberet Tos. alia dari demoofimio. Nifi enim ucRque prxmifla eir* d^nionfi ratiti fuerit coidentei ofienfa * non poterit inteUcAus illas pcrfpicuc cognofccxc quod umen efi I oi^ nccef^ariumad^cicmiam , ctim hxccuidens>acccrca , debeat cfle , nec talis cfle pofiit * nifi ex euidentibus , certifque prxmilTis dedum  Quod cum de pnemifiis etiam alterius demonfirationis qui prxmiflas prioris demonfirationis oficndxmus > & iu dc reliquis omni- bus) dici poffiiiclarum di futorum> ui imeliedns de- beat in infinitum abire  Hoc adeo manifefium quibnfdam efi vifum>at non alia ratione dudi > demonlirationcm oamem de me- dio tollcndamcrcdidcrint. Aiijvcrdin non minus abfurdom inciderunt > co- namesenim fcientiam* atque demonfirationem tueri* concedebant omnium etiam principiorum cuius re* rumqi demonfirationis dari dcinonnrationem;fcd ut proc. fitim in infinitum dccltnarenc*diccbanc demon- fiutioncm non fieri per alu ulteriora principia  fed per eandem ipiamcondufionemj nux ex ip principijs deduda fuit* adeouc circulum in ocmonfirando con- cederent   ^ Propofita tamen difficultas neminem commoneat * cum inde nullum immineat abfurdum.Quamuis enim demonfiratioconfiare debeat ex prxmifits notioribus -  condufione*non proptcica fcquiturproceflusininfi- /litum > neque circulus ui demonfirando  Enimuerd dum quifpum arguit; admiiU demonfirationc* altet- uirum abiurdum Iccuturuin * aut muiirum in infini- tum abeundum in demonfirando* ut fciliretdcmon- firatioprocedatci prxmiifis notioribus* ac euiden* effe d^aegdain| SW/ Rituldiity Dl^trtMitnti DUleSitit ; Ktct primt  inAfridni ell ecrutudinis t accaidcntic , ut nacaralisPhiIcrophia&c Quid Ht dcmonflracio explicuit Pbijorophu$getiii> vdidc^nitioDe (itamen fecunda exiflimaodalitdcH' fiicio* cum alioquini t|utbufdam credatur poiiua cni>DemoRy2r4i2i(mnn aKtem dt frientialem autem dico fecundum ejuemeo ab illis ad przbcnduin aAcnlumconcIulloni* cpM if>ftmhaheamus,fcmus> Quam definitionem In- Si^ verd fumpta fuerit fcicntia  piouc in habitu *r*P***i terpretcspaucisperArintrendo, ita concipiunt T)e- conllAit ,demonAratiofiucacccpra proconclulione $nonhraiioeflfyUogtfmusfeient^\s feucjuiparitfcien^ fiuc pro przmillis dicetur caufa IcicnriXi' cognitio hquidem conclufionis cA caiifa habutis illi rerpon- dencis t Sc quoniam cognitio concluiionis pendeta pramillis* proptcrcaconciuAoniscognitio  proxima quidem (prxmiflarumauUni rcinoTadicidcbcbitcau* fafcicncix hunc in modum acccptnrt habitus cnitn_> fciemix procreatur ab aiAu > nempe concludonc ror- inali protime , remote autem i prxmi Ais  v>v> Quod A dciuonAracio iucHt acccpta Ut aiunc obic- concluiione& fcientiapropriccAdcconfequentidi* Aiuc hoc cA pro obiceto cognitionis quzdicuur Aindo ab antecedenti unde demonArotio nequit elTc dcmonHratio  tuncdcmoiiOratio ipta dicetur Icicn- *  - tix caula ad cum modum  quo obiwum dicitur fu* cognitionis cauia  Ex comnK*mora:is nxidis videtur ille magis ad rem  nempe cum demon Aratio luniitur  vel prout folum dicit praniiHas   nimirum quadam pars inirinicca demonllratioms > cdcd^camcn & hnis alterius partis * Ac enim de- tiam- Vbi /y/i^ifmitrponicuf loco generis, quo exclu- duntur non folUm omnia illa tnAnimenia  quae ad prioresduas operationes imeileAtis dirigendas con- ducunt > fed etiam alia  ea ijs  qux deferuiune inccl- Icdui ad dirigendum dilcorlum  uci funt alis a fyllo- gilmo argumentationis fpccics > nempe Confftfnentta  Enthymema  Indutho  & Exemplum ; proptercaquod demonAratio procedere debee exinedio diAinaoi mera confequentia per conucriionem eiufdcm pro- poAtionis * vel perdcfccnfumi propolicione uniucr- uliad particularem fxcmpfsm foliiin probabiliter DriNonAriirioautemccrtoconcladit Sicettam Indu- {iUf qus vel tantum probabiliter concludit vel ad fyll^ifmi formam reduci debet  Enthymema landcni vccmcaxAt  reduci debet ad fyllogihmimpcr addi- tionem alicuius ex pcsmilfis Imnto Enthymema po^ dus in voce , qflain in mente datur ) unde fit, ut omnis demonAratio lyllogifmus eflc debeat  Particula veid altera nempe fcientialis differentis monere fungitur monAratio definiri dicetur per ci^e^um & finem in* per quam conflitukur de determinatur demonAratio trinlccum  nimirum qui ita e A p3rs>uifIceA'ctAusdc & ab omni alio fyliogifmo diflinguieur Auefophi- finis alterius panis AicofTDcdiaieAico)>monAratiopropterea dicitur Catcruin cum Pliilofophus in hac dcHnitionO lyllogtfmus pariens fcicmiam coadunonis > atq^uc Icicntiamcommciv.orac Icicntisnominc videnirin- aideo Iccoodum quem c6 quod ipfum habeamus  ici* tclk-xi Ac canu qus perfe^ cA  quam prius definio- mos  rat  videlicet illam  qus per catilam comparatur . Soprait- HarcdeAnitiocenfcrar tradita percAcdum  vd A- SecundacAabcodemcradica dchnitiodemonAra- Aorum ex nem  quicA fcicntia * vel per differentiam eAcntia- tionishsc Ei rf/nu^ d>- t. Wt plirjttoilc ]nn explicatam per ordinem adeffedium  & finem  ^^'Hactameoinrcjdifficaitasnonciiguiraomcntijprt^ 15 diTtm ri pterca quod a^os Icicntis e A intrini^ pars demon- . Si ^tfur feire efl, w pofumuu neeejfe Arationis non cA^us & Anis; vd demonAratio ejl itiam demonflratiuam fcientiamexYerueJJet^ pri- dici deba potiusdifeorfus fcicncificusjfiuo iplxfcien- mit, & immediatis, C notimbus, 0- prio^us,0casf lia, quam caufaipfius. fis conclufmit . Vnde illud ctAuxit . Desusm^ratio Aduertendumpropterea quodlibct inArumentum ^llfylloy_iJmMsceris , primis ,0 immediatis iciendi  atque adeo ryUogifmun) ufurpari multtfa- prio/ibus, notioribur, 0 caufisconcluftonts. CviusdeH^ riam pofle  vel nimirum per modum ides vel in a^u nitionis hic intcliccius  ut qtisdam conditiones per excrcttotprstereavcIuttUcicprsmiffast&concIulio- hanc definitionem exprimantur demonArationts e nem  vel folas prsmiffas , vel folam concfuAoncm  quibusquariamconucnhinc przmiilism fe& abtblu- quod etiam de demonAratione intclligcndum  cum te fpcctaiis , & ut propoiitionibus ; qusiam autem io 7ri^ f'lyllogilmiqusda,nlit fpccics His diligenter adnoca- ordine ad concluiionem  &vc cius principia funt. ushaudmuluJaboriseritdcccmcrc,quidinrcpro- Prinid ponitur in definitione, nprsmur* iinlver., Condido* polita diccn.lum fn namque demonAratio fuerit ac- cum enim conclulio, inqua fcien::! conliAitiVcra rAc usprs* cepea velundca  cuius inAar demonAratio omnis debeat liquidem iu icieniului natura poAulat  con >u>drutn contexenda Iit , q^madmoduin cstcra in Arumcni u> clulio vero Ac ex pramiHis rli-na debebunt  blus, preniiffe autem Ic tenent ex parte caule . hanc minus propriam ufurpacionem effe demonAra- Falfuin cAautcm conclufioncra veram ett^ cffcdhmi Sttnnii lionUcumcamdicin>usclfcctu(amfcicntis. refpcCiu falle preoiifs^; imcUcausenim prcilataUcn- Si amem, dum ic dcfimiurdcmpoAtatio, dica- famcorKlu/loni dctcnninatuspccaJTcnlimi^tmiff^^  lun' , Solacm* cllc prsimlls;quanuiscnim et fallb quandoque fc- quacur rerum  hoc cA per accidens  8c ratione for.ns fyllogiAics, nonaucc.npcrfe & ratione materis. Imd illud etiam addi potdl , qubd licctconclulioilla fccunduni Icfpe^ca vera lic tamen ut cxilitspremui I ^ ' I ik rigefirM feptimi > StSiofrimi . um. feJ qnjnJo iwetltStts. & in eodem genere  & quidema priori, fiue pcrcaufam, quianihifobiiae Juominus i pofteriori& per cfFc^m demonfiremur heicur etiam in eodem genere ,cd quod ru>n repagtut caufam unam demonft rari per altam alterius generis adhuc enim dicetur prima, &unmcdiaca in proprio J'enerc  Huius autem conditionis ratio faris obuia,* I nanque principia forent dcmonfirabijia , 6c euiden- tia per alia  & h^ nirfus per alia * abeundum eflet in infintfnm>qaod nonefl admittendum / quamobrem minedticipUna Hruicur acHabilitur* Hoc idem ia alijs quoque difctplinis licebit intueri* Qi^ fi pro* pofitio fuerit > quf per medium aliquod oflendi poffic ut ex nomine liquet propofitio immediata dici non potcfitcuiufmodi efti^tnwiabomo * Complexa principia fecundi generis , ncgatiui^ 0mpi^ nuncupataca fune in quibus extrema fc ipfis di(Un> fuuntur nullo intercedente medio  cuiofmodi foret LDet.s, K propofitio Mimal raftonir particeps non fl * Ut nullum enim fuppetit medium cuius beneficio pofiitofiendi  fed fui natura hutufinodi propoikionis cmcmafciuniaafunt. Secusaucem \\xc bt^nonefi arbor  hxc enim immediata non ell  cum per ani- mal poiTie dcmonflrari * Hucufq; conditiones explicutmos quzconueniunc Ceodiiio- piiilTls m fc6c abfolut^ lpcdad$>Nunc de conditio*  P^** DblexM' mt deueniendumefl ad principia quedam indemonfira- bilia t & per fe nota , in auibus fidendum fit canquam in immediatis ac in inuemonfirabilibus per aliud jnediom prius & intimius fuhicAo non enim alii ra- uone prcNxffus in infinitum vitari potefl * Hic tamen obfetuandum d principmaliqua dici in- demonftrabilia formahter  cdquddfe ipfis talia fum alia autem vtrtuaiiier  fi videlicet euidentiam ha- beant ab ali js principijs prioribus  per qu demon- Jlraripofiint ita tamen ucdcmonifrationemconfi ciens kiac ilb rcfolucre in priora principia * Tamecfi autem principia foroialitcr indemonfirabilia fintad Mtfei^ifiimam dcmonflratioacm requifita  ad perfi> cUm tamen demonfirauonem fufiiccre poffum prin- cipia  qua virtute foliim immediata dicuntur quem* aamodnmfc habent principia fcientuefubalcematx qnz virtute cannim immediata dicuntur > fc quibus contenta cfi huiulinodi fciencia} fi ramen (ciens  Sc habens feiemiam fubaltcmacam per feientiam fubal- cemaneemfeiat illa rcfolucre  canquam conclufioncs ciufdero ad prima principia fonnalitcr immedUca_ * Coaste- lUtem principia complexa funt quz per ince- na prti^ graspropoficionesfignificantur peoindeque funtaf* pia primi nrmaiiua  & nc-^tiua ; fc quidem prioris generis gtocn , principia funt qunon habent caufam cur prdica- tum iniit fubie&opit quando definitio efleutialis aut proprium genus  vel differentia prxdicacur de defini- to , & aim prima affedf io dc definitione dicitur  & in uniuerium quandocunque eftcdfus de fua proxiuia caufa prxdicatur  Hxc uc darius imclligas exemplis declarabo* Hominis definitio dfcnualis perhibetur animal rationale, quando isUur hxc definitio dc ho- mine enuncia tur  dicendo pomo efi animal rattonale  fit principmm formaliur immediatum * Siccciam fi- tnilc principium fit cum genus proximum , nempe amnul de homine przdicacur dicendo homo efi ani- eiul Non abfimili modo cum eflentialis cnunciatur differentia ratioTUtle, ut cum dicimus hotno efi ratio- malit. Ita pariter cum prima a&dfio pnedicaturde definitione i ncrope admirativum de ammali rationali dicendo animal rationale efi admirativumjatuon ita ic haberer propofitio qua dicitur feonoqf? fenfbilit, quomam per anima! ofiendi potefi j nec etiam hxc ho- fnoefirifibilis/iuoaiini pcrrauonale potefi oficndi.ln iEfiencu igitur de homine  hfc erunt principia prima lecodicci imiucduca/ fupctquibus uniuafa d( quzfcquumur.T^/wtfconditiocftjUt principiacoHa- ta cum conclufione fint priora>Hotiora*caufaqxonclufN^ ^ ' ffinPrincipia igitur coniplexade quibus loquimur -de- bent ciTc caufx conclufionis > eo qudd fcire pcrfei^um efircmpercaulaincognofccrej quare principia fi- uc prxmiflqiicbcnt efte caufx conclufionis  quod non fic intelligcndum, uc cognitio pr^mifianim fiteaufa vrl fc teneat ex parte caufx  nimirum intcUcdfiis  qui efi cognitionis cuiufcumquc aeque adeo illius que cfi conclufionis caufa ifrd caufx dicuntur quoniaii) in fc continere debent medium  quod fit caula inha> rentix prxdicati in fubicdo conclufionis . It omne ani- mal rationale efi admiYat&umi omnis htsmo efianim^ rationale, funt principia* quxdict*pofiunc caufx iihus conclufionis nimirum omnis. hamo efi admiratirus , edquod in ipfis comtnetur rationalitas  qux dt caufa Cur admirativum homini conucniac * H(c tamen adnocandumcaufam in uniucrfom bi- Cai^a '>>- parcito diuidi  fiquidem una dicitur in cognolccn^lo fa n fa- altera verd in efiendo. Prima efi ratio curaJiquid  ab intcliedu cognofeatur  quo paCto fi per eth:ciuii> caufa cognoicacureficdus rdpc fcUicet in co- gnofecndo rationem obtinet* Secunda dicitur a qua aliquid in efle dependet  qux pariter in cognofeendo caula efijdum per tpfam criccius cognolcttur / undo dicitur in efiendo  & cognofecndo fimul j ut cum ri- fibile per rationale cognolci mus, rationale fiquidem  tainincflcndo, quim in cognofecndo rifibilis com- paratione caufa dicitur* Hxc autem in duplici diferimine cft , cum una fir jq. fonmlis leu propria, qux fctlicct vere effitfids  feii plexnrra* phyfica fcumctaphylica caufa efi; aliavirtuaJisdi- pc /brmi- cituc qux proprie non efi caula, 1'cd ita mordinead Ix.acfit* aliud fc habet  quod fi illud ab aliquo pendetet  id * non nifiab co proucmrci, quo fcn(u mmntahilitas  caufa dicitur xtcmitaris in Oco , O" infinitas in eo- dem, dicitur caufa incomprehcnlibihtacis*Cuni igitur dicitur demonfiratio propter quid, veiut aiunt, d priori percaufatn procedere caufxnoniine Inceili- gendum nonfolum illa quxcft in cognofecndo  Icd etiam  qux re ipsa in efiendo caula cfi  fiue fbp* malis > (rac virtualis caufa fic . In hanc fentemiam adducor > quoniam nifi admit- tamus fufiiccre caufam viriuaJcmiani explicatam ad conficiendas dcmonfiraiioncs nullx forem Mathc- macicz difciplinx / in Geomeerta fiquidem ofitmlt- iims omnetTiat^nlnm habere tres angulos atfuales duo- bus rsHis, at manUefium dcmooflrationcm p nonninper virtualcmcau' famoftendipotcfl. Hoc igitur caufxgcnusad pcrfe- amdcmonilrationcm propter quid contexendam- fufHcerc fatendum erit ; hocitaque modo prxmifTz  conciulioniscaufzdicidcbem  quxerat una cx con- ditionibus prztniflarum in ordine ad conefufionem  Secmtda conditio ex hoc eodem ecnerc eft> ut premif- Ik Hnt priores coHchifiiMf > Vbi acmotandum conditio* nem Hanc long^ ditferre ab iUa , qudd prxmiila: Ane priour ; nam udes dicuntur refpeifiu antecedemiDm > coquod priores non habeant > per quas dcmonnrcn- lur > atque adeo immediatae dicantur ; redpriores ap- pellantur per ordinem ad concluhonem > propterea-a qudd funteaufe modoiameipltcato proindequ^ prior cs efle debent * quoniam omniscaufa > omnilqas ratiofe tenens ex parte cauiie prior cHe debet cife^u  cum igitur in prcmiHls demorulratioms pri^terquid contineatur cauia conci uhonis>con 'equens nt> ut prx- mdfz priores dici debeam conclullonc unquam eAe- ^u fuo 9 atque adeo abfolutc priores dicantur  Tertia > atque poftrcma conditio eA > ut prsmi^* ^tnottorejcoMriH/xme j funtenim canfxtnenendo , cognofoendo hmul  quando przmiflxTunt demon- ilrationis propter quid > ob id conelulio certitudinem omnem >acomr>cm cuidemiain defumit ex pramiiliis  quodex co axiomate hteuidens  nimirum j du ytf /i  (rar, UsTre/M^Mr tirdp^. Stmperenm id mi^/rcale c/i , propter quod unumijuodtjue efl tale . Seu uc vulgd dicitur* Vropterijuod imHmqModqweto/e i^/wi ma- gi/ > Ccd intcHcCius aflcmicur concluitoni pr^er prx- ini^as ; crg6 multo magis debet prxraiAts ail^tiri  aliqua tamen circa prqdit^uuiaxiomaconHdcran- da occurrunt  diAicultatcs enimnon defunc quibus Milctur eios veritas infirmari qu( ut probe conftee li- mitationibus quiburdatn eA opus > quibus cA promit- tendum buiufmodt axioma propoiitionem enecaufa- lem quo propterea vcrihcacurinijs quxfe habent vt cama dccAecius ciufquc veritas ex co pendet  quoniam nulla caufa htotalisfueru profertim fpe- ad ciAcientis gcnus& in umuerfum nulla faliem ut caufa  ac indcpcndrns caufae cAciAum fe ipsi nobiliorem  ut enim huiufmodi  maiorem dicit per- icdionem quam cAc^us  independentia (iquidem.* pcrfcAionem dependentia vero impccfeciioncmiaK |K>r(ac; icaHt ut commemorate condicionesadhu- pfmodi axiomatis requihtoprocipuchnc ille  ex qui- bus pendet maior pcrfc^lio caule rcfpciAu cAcdus  Conditiones autem acqueadeo limitationes plures xeccnferi folenc  ad has tamen videntur commode re- Uoeariquarum. Trima annumeranda conditio i ut id de quoAt fermo dum inilituitur coiuparatio cum cAcau Ac vere caufa influens in illomsqua ratione non fcquitur corpora cstejha in htec infitatnt inferiora pernetum; ergomotuf ma^is infiuit ) nammotus non cauio fed conditionis rationem fibi vend cat adhuc acr dicetur migis calidus quoniam particula m^gt/  non importat maiorem inicnikmcm in aere qii.im inaqua, Icdpir- feriorem modum pnffidcndiitjuonianiacr cum maio* ti independentia polHdec calorem  urpote caufa * Hoc tamen ut exemplum accipias Vs-lim, propterea Adoenu quoi non huius cfl loci decernere  an acr iit calidus  no* quenudmodum & aqua ratione qualitatis , qux dica- tur calor I an potius admixtione calidx fubAamiz  qocarulogicc qualitas dicitur vcluc illa, a qua habe- tur denominatio per modum qualis  dcci pofl.um ap- tari aliquo modoca , quz calori conucnirent jlica- locqualitaspropridforcc>iuide &tnccnfloi ^ rcinif- ^ flo licet pcranilogiain qua dere in Phyiici^* Aducrius tamen dic^aquxdam occurrunt  notu pHnadif? ^ enim videtur admiticndutii ex falfo verum deduci 6^ad non poAc  nam ex xcernitate motds  cum tamen faj- erfuspri* flimflc motum stcmumcAc  xccU colligimus Moto- rem primumexiflere quod verum cA . azioocm, Hoc tamen per accidens cfl> nam ratione formxfyt- Solntio. iogifliez colligitur vera concluflo* Ve przccccaiucurv* cluiloncm hanc veram clfc fpcclatam fecundum fe* non uc illatam ex praanilAs* In dcmonflractonc ducentead impqfTtbile una ex pr^iillis cA taJu  cum tamen ex ijs inlcratur conclu- difieolus* (io veta . Sed in hoc dcmonflrationis genere ncgitiu^con- Matio eluditur  Se falta propoflcio aifumitur fub comittionc fl vera foret  ut fl quis arguat > ft Ifomo haberet alastfe ejueretur poffe volare; co^tejuens falfum\ ergo & id unde [equitur . Maior aflumiiur lub condicione  & Vera nimirum eflet  Ac hic fermo eA non de demon- Arationc dcduccmc ad incommodam Icd de sila qux cll oflenflua  & non de quacumque  fcd de ea  qux cA propter quid > quxquc per caufam procedit  in qua non ailumitur propoflcio fub conditione fl ve- ra lu fcd abfoluce vera; propterea difhculusnullins momenti c(t  De Inrimio Se Vacuo  qux fune non cntiamulu Tmia demonAramus,^ concluiioncs veras colligimus cum firaltas. camcnpra.niflx m huiufmodi ditcurfll>us non nili faJ- fx poinnt adhiberi ; liccbu icuur ex t^fo verum col- ligere. fametii autem inflnitum  Se vacuum entia pofltioa Sotouo l non flne > nihil tamen prohibet quominus veras pro- politioncs eAoniKnius, fl non aAirmando prxdicaium politivum tahem illud negando undcexpraimifl rK>n fallis fed veris veram concJuflonem dcdgcimtis . Aduerfuf conditionem alteram fcnfua nobi ira- Rriina 4if- dito illud negoti) ^cclTit quod caulx virtualcs ,Scnitasa4 caulx non flnt nifl fecundum nos non autem cxrci*'*"** natura ; ergo fi iHx intdliganturcauli uinousexcrcc- ie.inKlUsuili!fumj _  " ' , Googie ^iJStrtdtU SeSio frimi l 5^5 Sofadfl* H bn res expliceiur > oOftiecriugituieflapatrequateniis magno* ^uonum vimuieseaur^rant etiam rc ipsi tales qua- Amplius quemadmodum eoqudd mediramemum Tertia dil tenus una perfeAio in re cft ratio cur altera ilii initt  e(i expetendum propter raniucetu iaoitas ipia ell ma* fieoUat . Sinde pnrcisa dependentia > verum eil illam clTc cau* gis expetenda ; ita etiam quoniam praaniHk funteui fam  qu dentes propter concIulioDem i Cie Sc condono erit m> Seeunda Pramreacaufa etiam in cognolcendotamdin vir- giscuidcns. atficokat loaliscauGi dici poteft } proinde requeretur demon- Neganda tamen ell paritas ob deferam tertie con- Soloiio. Arationem ab emCiu dicendam ede demonihatto- ditionis f conclu/io enim utfinis non eft caula cui- nem propter quid  Spurio. Oenxanltrado ab dfeiAu dici non potcA propter Jjuid  quoniam eficAus dici non potcA viitualiscau> 2 ad  cum non detur ratio  cuius merito predicacumrubicdo initt Quod autem * ' appreheniio terminorum quibus illa con(Uncvircua^ lucaufa dicatur notitie conclo/lonis ideoeA quia ^preheniio terminorum prefuponitur ad iudicium mendum dc principip ute-x ijs conci udo deducatur* Ptimadil^ Aduerfus tertiam conditionem quod premiiTedc- iiesftMtii beant eile notiores concludone atqueadeocontra_> oerftceii axioma illud prt^erquod unumquodque tale & il- dicenda occurrunt. * Pnind quidem quoniam tam obieAum  qudm fpe- cies ipiius cognolcibilia fune  non propterea camen_> fequitur obicAuoi cognoCeitur propter fpecicm& iimulacrum ipiius I ergo Tpecies magis cognolcitur cum vel Ipccies ipfa nuUo modo cognofcacur > ut pa cecdc rpecte fcnlibili  non enim nius videt imaginem obiedt quanaisperhanc illud videat. tlicogno* icicur  ralcem non per illum a6^um cuirpecicsiKre- ruit ut de Cpecie intclligibili pctrpicaum elinaro in- tclIcAus illam intelitgttnon tamen eo aiAucuius fpc- cies principium fuitred aAu -liuerro. unde laltem lo- quendo dc atu CUIUS ipla principium ell non feqm- tutiobiediiiin iptelligicur propter Ipecicin } ergd ipe- cies magis intclligitur* ^slaool . Pact^dilaitur idco enimnonTcquicur quoniam ^ rpecies non cfl.cauia totalis relpjAu cognitionis  ne- que concurrit quatenus cl) cognorcibilts uc qux fcd potius ut ^Mu nimirum quircprcrcntaiurobiccium* ua Ht ut prima conditio in hoc caludclit > quz erat uc caula Ii: totalis * Oeiic etiam V terua * ncuipc uc id > qoodcrt.dum denominat talem  proucniata caufa  quatenus tali at obicclu n denominatur cognitum ra- tione rpeciei non tamen quatenus hzc cognita l;c * Adoocaiio Ceterum fuppono hic Ipccicm eile talem > qualem Peripatetici adiiruunc  & cognitionem heri  ut ipli dicunt }iiue lernx> itcdecognicionc inceUecliua Sc fpecic intelligibili ; liue de cognitione fenhtiaa > de ipecie rcnlibiUiquomodc' tamen feres habeat oppor- lunolocodilputandum* ^ Seconda Infuper non fequitur hlius cft parvus propter pa* difituhas cremj ergo pater cfl magis parvusi Uc quamuisiple^ parvus (it  non bene tamen lo^rtur ex eo nuia pater .tnparvusjutitifupcrnon requiturhlius eu magnus propter patrem; vrso patet magis erit magnus *& quanmis iu lit non bene tamen infcnur cx co quia^ niiusJu magnus* asi . Ideo hzc noo fequuntur quoniam deeA tertia con* dhio f 09n emm iiUas panus cA i patre quateaos pai- dcntizconcluiionisi fcd cAcaufa amabilitatis ipl^ t nim; idcirco h ipfx non aliunde haberent uc dknc appcubilesuciquc fcqucteturiprarmiAzrunt appeti- biles propter concluiionem i conclulio propterea ma- gis erit appetibilis  & hoc modo pariuscurric cum_j medicamento refpeiAu (anitatis  hzc enim le habet  uc rinis  cftquc ratio ob fui appccibilitacera ut medi- camentum luappctibilc  Taluigicur funccomplcxn dcmoiiAratioms principia  qux przmiAx dicuntur dc quibus Iterum paulo poA termo redibit . Ceterum i duabus przmilfis dcHnitionibus prior Awmad* dicuurtbrmalis  quoniam traditur perfcicntiam_i, qux dcmonArationiscA Anis ac vero Anis ad forma- lem caufam reducitur; vclctiani dici poceA dcAni- cio tradita per dilfercnttam circumferiptam per or- dinem ad Icicmiam tanquamad eAeduoi qui Anis induit naturam , altera vero dcAnicio maienalis ap- pellaturi uepote tradita pcrcondicioacsprzunnarum qux nuicrix locum obtinent in dcmonltratione  Non pneterjundum tamen  quod i quibofdam_a Armi* animadncrfmn Aiit hanc non tam dcinonllrationis ** eile dcnnicioncm  quam enumerationem quandao) ' conditionum ciufdem  ut feientiam parere poiTlt Uc quidem Ampliciier diiAam  acque adeo PcrtcAi^Ti- uiam; nam hiflenustraJita inielligenialunc dc dc- nionAratioacproprcr quid  quxexcauAsprimis . ^ immediatis liuc proximis  & adMuacts ad olten- denilamconcluAuncm procedic;idco dicitur propter quid  quoniam non foium ollcndic prxdtcatum con- uenite lubic propter quam illi conucniat* Vt auiciu explicetur JemonAratio  prout commu- DiAnttf-i nisad propter quid* & quia quopadlo difeuri us ric.dci in quidam a topico dillmCtus  rcct^ dicetur cum Ahi Io* 8-* i^he Demviflrjtio gen/ratim accepta efl /vllegi/wif conflans ex principijs r>eris, aut primis, aut talihus , tjuee  exprimis fuje cognitionis fumplere principium. Quod ex coconAac quoniam nxe dennido traditur per di- Imn^ionem nempe vrrdiut primir principia enim deinonAracionis cfuia, fune vera > Iiccc non prima  ac immediata . Cum enim ibidiAin?ucrc volens fvllo- gifmumtoptcum  liuc probabilmid dcmonAraciuo ucriulquc dehnidoncin attulerit * lyliogtfmus pcrd copicus nuzimc diAerac ab omni demonArationO etiam qxiu illuini]uc dehnieric quiconAacex pro- babilibus ; confequens Ac ut ibi Philofophus demon- Arationem dcAmcrit gcneracim prout communem^ demonllrationi propter quta  d uc conAan- tem cx principijs euidcnttbus  quanms talia reddan- turi poAetiori > vcl per induiAioncm innoccfcanc. Itaque demonAratio in uniucrfum huiufmoiii erit Ct^elndi- nempe Syllogifmus cx cuidentibus conAans princi- rur quid pijs utcumque Jia^lint cuidemiaiuc nuper luit expU- Cedeinoa- catum* Ac demonAratio propter quid erit fyllogif- (huia* cnus faciens icire  dequidem Ampliutcr hoccApa- riens fcieotiam pcrfeaair. Vel dicetur fyllogifmus conAans ex veris primis immediatis * notioribus  prioribus > caulis conclufionis * TametA enim his verbis videatur Philofophus voluiAe non tam dcAni- re demonArationem propter qaid  qoitn nume* tuc sondiuoncspiincipiorum ciuldcm, ** \ il. '-I 'jdi Smfi R/idlMity DJJfttiiuuw/ DhUelhtil Icientiam tlonobfcur^ tamen conftabic eoqu6dcaa(am ipfa continea(^*T ut explicetur natura demonfiratio* linet i fatis mirari non poflum coi inde colligere vo- nis tjuia . Sedeuni hoc demonflrationisgenus noruj lui/Tc demonllrationcn] vanum efle fismemum * ac^di  ainiafmodifii>proptcreaivuabit quadam pr^mitte^e^ tndifciplinis nullius cficusiis quali dcMitioneduo} - nempe demonfirationis partitionem in fpecici fuas > taxat nobis datum fit i jias adipifci/proptereaqudd iit* pri^terea fit hoc fc^onisfequcntii argumentum* dc colligere canciim licet feientiam ufurparinon mo* Difficti- Czterum filentio prKtcrire non polium temerita- dd pro illa cognitione j quam intellectus habet de re |ai tem quoruTuIamdicenciDmdemonilraiioncmnomt- proutalicui afie^ioni fuoiccta, feu procognicionc nc celebrem efie re tamen nolJam; hi porro fum qui quz probat aliquid de aliquo >fod etiam pro illa qu dicunt Arifiotcli vifum fuifie (cientia quidem inllru- rei naturnm arungit>& qui alterum altert non tribui* nientum demonfirationem effe Platoni autem defi- cuci non foldmenim dicimur fcirc dumpcrcaufam el per definitiones- C!um autem dcmonftra* tio in rerum natura non fitpcripfacertdnullam-i felcmiam acquirere licebit ,proindcgue fiquzfci^ tia datur > quz profe^d datur non nifi per definitto- nem poterit comparari* Sefodo 4 Hos autem dcccpic non aduercilTe feientias  feo di* fciplinas gemino modo fpeC^ari vel pro ut rr ipsa in humana 'refidet mente  vcl prout fuapte naturi dari polTunt . luxta priorem ufurpationem  ultrd faten dum fic impcrfcaas elle  ut in iplis nulla reperiacue demonfiraiio  quaiem Philofophus delineatam rcli- quic>negandum tamen tuxta poRcriorcm propeerea- qudd quzlibetdilciplina inipc6)a fecundum fe  talis eft ut cxpolcatpcrdemonftmioncinaPhilofopho dcfcriptain comparari \ proindeque negandum m di* fciplinis iuxea fignificaiionem hanc ufurpatts non da- ti dcmonfirationcin iusta leges abArifioteic pronrnl* gacas* Iniuria igitur Stagiritz dodlrinamOiblannant ipfumquc carpunt eo nomine , qudd oleum opcrain- que perdiderit in eo claborandoiquod nullius fit usus* &imvcrd nullum eR inRramentum aptius > nuUum- que magis accommodatum ad fciemtz confccucio- nem > quim demonRratio i non propeexea tamen ext- mius Przceptor definitionem negli^ quin potius Siis laudibusextollic veluc iiumquz uniuf- ijuerei naturam aperiendo dcmonRrationidc- feruit  fiquidem hzc cum fuerit omnibus abfoluta^ numeris i quzque pocilfima nuncupatur  definitione indiget ihiccamm accepti non pro illa  quz folum lennimuum p^iu^ i dcmonfiiaiiope fcccouniri cognofeimus attributum conuemre fubic^o qiAxl prafidio dcmonltrationis aHi-quimur ; fed etiam dum rei naturam percipimus quod opituladone definitio msobdnemus* SECTIO SECVNDA. Q^upUx fit demonflratio , & quam btm diuidatur i demonjhratione propter quid , trquia* DEmonRrationis partitio quemadmodum omnis fyllogifitn poreft inltttulvel ratione foimzvel ^ ratione materiz exqua , vcl ratione materiz quam \ fed cum inprxfcntia dcinonnrationisdiuific^ nem aggredimur non deprimo vel fecundo diuifio* nis modo  cx tribus rcccnfitis fed de tertio tantiim in animo cR diipueare iuxta quem modum diuifionu demonRratio fpecies quzdameR elTentialitcra topi- co A elencho fyllogifmo diRin^a ob ncccflariani materiam  in qua demonRratio ipfavcrfacur' diRb- rentiam fiquidem cx huiufmodi principio defump* uro uc inferios oRendam non accidcatariamcan- commodo  fed cfientialcm cile philolbphi melioris- notzcTedidcninc*llludigtturin controucrliant voca- tur  an demonRratio prout ratione materiz fyllogif^ mus eit a topico & elencho JiRin^ius diuifioocm ia fubie^as fpecies admittar . Vulgata falis dcmonRrationis cR illapattieio > cu* Vii^asi jus non multo antea meminimus in dcmonRrationcin . propter qitrd  tiquia Primum dcmonRrationis ge- nusex proxime difputaiis cuique poieReflc prtlpc-*^^ dium quandoquidem non folum quid dcroqnRratio ^ fic in uiuucrfum cxplscuiums fed hinc etiam na^ occafionc dcmonRrationis propter quid naturam  adumbrauimus diccmescRc fyllogifmum > cuius eft Icientiam videlicet perfc(Samparercquzubrriusm fequentibm: pcrfcqucmur>explicacuri etiam in quo de* monfirationis quia ratio Icu natura pofitafit  Solum igttur in przlcncia nobis incumbit onus explicandi panitionem dcmonRrationis in uniuetfuro  quod iniuo praRandum duximus quoniamut plurimum* ea* quz dc dcmonRrationc conficienda trailumur noa eodem modo dc omni demonRiauone pcoccduoc  quin potius diuctfa przcepta dcnionRrationibusdi- ucefis accommodata iunt ; non tmmcritd igitur pri- ro6 dcmonRrauonem ipfam in cas quas fob fc cond* net ipcciesidiuidimusih&c enim lege deincepsque ge- nerarim addcmonRrationem de^eciatiniad lingu- las ci us fubicdlas panes acunent f^cuei aoRra co temp latione pcricquemur* DcmonRrationis partitionem allatam nonpnoin AofioclD loco Philofophus cxprclfit  ptzfcrdm ubi dixec ex necefiatijsucramque procedere & luculentius ubi de **^*i demonRracionc quia, tat^uam dc dcmonRrationc di* Rtndla ab altera t quz dicitur proprer ^ar/d fcrmoneoi inRuuui _ piat* SeSit prlm^ 5^7 tliiriKd 2eH'0*'^^tionw inrelligcnda qui- mftnftntio potiflima pronlfdio Iiabctfolum caufam eum modum) ttlocrnonftratio proptrr quid fotmaJem t conflat  terminis reciprocis { 9c ipiios dicatur efle iam tipUcatl qua videlicet dcmonflratur pnemiflx notz fune natuil * 8c nobis, nullo intcrrntdio fcfeicuT propter quid res fit > &quacon * tnus caolam propterquam res efl  Hxc ctian^efl de* cando quales huiufiti^i nnc Ipccies , an videlicet ipe* monfliatio > qux 4 ^rari dici Confucuic. Demon- claliirimzyan ver6fubaltcm> diikntianc  Ptina'afk ftratio autem quia cenfetur illa > per quam abfolutd Aflerendum omnino vere dandam ciTc dcn.onflra- , dcmonflramus> acrcunusfcmefle) dtconclufioncm tic>ncm  atque adeo duas efle dcinonflraitonu efle veram fed vel non per rei caufam vel falcem non fpecies  cafquc lubaiicrnas videlicet > propTrr^wid , er proximam , & adequatam  per quam res ipfa fit . & ^ Fer banc enim demonflracioncm etfi nos euidenter  f=*nc de dcmonflracioneproMcr^Mtd, nemini du- oftendamusprardicaium competere fubicCio non ea* btum > non minus ramen certum dandam efle demon- menitauc intcllcCius perfcdd arquiclcat cumul- Arationem quia , tanquani vcrani dcmonflratioius f^idaar. teritisadpropriam venandam caufamprocedat  Di- fr^ciemabaiirs difliniflam. Hoc primo conflat Ari- cicur portddemonflratio fumpta particula quia notcltstcflimonio, qui de demonflcationc^JMi! tan- nonutfignificame caufam , fcdutfungcnte coniun- quam de fpecic diflinda a dcinonflrationc prupicr Bionis munere  quandc^uldcm oflendit boc eflta quidfcrmoncm ha bccd icens t*.V ?> AteaW' ^ v* * hoc  ita tamen m propriam , & adzquatam caufam ^orrr fh' i* 7;vT?fl?rquf , ijl non reddat; idcircdfolec etiam dcmonflratio qubdejl Scire autem quM Ct,^atr Cittd^erunt primum appellari propterca quodfacitnoscognofccrc qu6d quidem in eadimfcuntia  atquainbacftfariam. Non res fit* Per hanc autem acquiritur fcicnua minus per- ignobilis tamen interpres a/bitratur hocloco philo- feda fcitntia quia dici confueuit > qua multi- lophiconiiiiom baudefle danonflrationem in fpc- fariam contingitutinInflitationibusaducrti  Cum cies diflribucrc , quoniam inquit ibi confiderac autem moccdit ab eflcdu ad caufam demonflrandam etiam modum quondam Icicndi quod e/7  qui non per proprie dicitur dcmonflratio d ^fiermi\ ut pauld demonlirationem fed per feofomefl aeque iuuilucr etiam infra docebitur ubi conflaoitj non omnem de- hoc mododtflinguitrcirc quia a (cxxt^optftquid; cnonflrationem quia ab efle^u ad caufam procedere t qiiamobrcm Philofophum cxi/limat ibi nil aliud fibi quanuUemm uniucrscdemonflratio quia dicifoleat > quanifccemerc feire quodeli d fcire propter- api^iori, idtamenfic denominatione fumpti  ab  siuc feire ,sitpcr aliquam iinpcrfc- ea  qua procedit abefle^u ad caufam  coqudd hzc Ctamdcmonflrationcm; siuc alio quam per demon- direCae quidem opponitur dcinonflraciont propter- flrationecnmodo*lncpcccatiKnnametsiPhiIofophus quidtquui caula4&dpriortproccdit- diilmguat feire per efledum a fiurc imperfe^o di- VarisPU Dcbacdcmonflrattonis partitione non idem phi- catquclciieiinpcrfcflum pcrqucndamaJiummodum Iqftiphotfl lofophoruin confiliuin > cum eorum picrique folam ^ dcmonftrationc comparari > non diffitendum tamen dcmonflrationcro propter quid admittendam exifti- ibi duplex demonflrationis genus videlicet propter- li de^D* nienc  acobid inficientur dicmonflratioocm quia ve- * &^>^'^r^ipondcns duplici feiendi modo rcco- Autioms ram efle dcmonflrationis fpcciem  Abbisporrd non SnouiUcadcoucfc!cn:bpirici:^zdciuonflrauqpro- ^iiionc* muluirorcccdcre videntur alij  qui tamctficonccdanc pterquid , inipcrlci^ s'i;r6dcraonnrauo quia rclpoiv basdcmonflraiionesimcrfcrp^icdiflinzuincganc deat quod alibi difertis etiam verbis teflatiim rcli- tamen ab tpfis generari aflenfus conciufionuni quit  vlu fub nomine vel dcn:onflrationis > rei (cien- cicdiuerfos quando ad unam  fleeandem periincnc dcioonflracioms boc genus al%nauic  Uc ubi * fcientiam. AIijver6 conceduneab bifccdemonflra- etiam deutroque dcmonflratioms genere djlertelo- tionibos aflenfus quidem rpccicdiucrfos noncamen quens ex propositionibus ncccflari;$gcnusutrur.que diflindos habitus > fed eondemfpecie procreari. Alij conflare luculenter oflendit, ua ut hoc nonum ad ex aductfo Auerrocm fecuti tres dcmonflrationis dcmonflrationcmproptfrq;v hit9pri> i.Kwa, mooflrationein propterquid, 6cpotiffimam,quddpri- , propter a.imiratiouem^j cp.x. ma quamlibet caulam prxtct formalem hahwi pro tnc- enim, O nune,0- primo inceperunt homines pbilofopha- sliO) nonconflat ex terminis conuercibilibus; atque n>utnimtiuin caufasaflcqucrcncur  qutbuscoiupa- prenillx natura quidemnon autem oobis note fum ratisdcmonflrationcs propterquid contexerem, qoi- lcdr4ni)99^>liii]iiiii9tai(cb>* fophaa- CHH Si^dlMn^ DlitUdthnet DUl^iTs &phtnjtim ii f(l(iiri coDftantib^ idem Phi- 9nTd lo^ophus aidnertit dicens /i U rSt yniptfuiTi' tv yf ravra tifJr n yfmft/tt.  cognitio genita per demonftrationem^ fuio. ^i4e(icerta> &enidens> 6c neceflaria diitin^aab omni opinione > qoamuis per caafani non iit; ergo ^uamuisoon p^ caufam (cientis naturam induic cum non appareat ad quam rpeciem habicAs Kfidentis in mente pertinere delibat  bUo fpe- Has autem fpecirs demonflrationis efle Tubalcer* Me6e( nas > non autem atomas fatis cuidens inde videtur j * qnia fpecifica principionam dtueriitaS) demonftratio* num Ipecificam diiiindiionem arguit) at principia.^ haiulmodi demon(lracionum fpccie differunt nam^ in demonnratione ejuia proceditur ab effe^  veJ i caufa remota  in demonfiratione autem propter quid proceditur ex diucrlis caufamm generibus proximis  & adaquatis \ ergo prsdidis dcmonflrationes (juia  de p*TMter tjuid fpccie differant oportet) fcd tanta ef) fpe* cifica differentia eorum quzdi/)inguunturquanta eA differentia fpecifica eorum  i quibus buiufmodi difUndiodefumitur  Hacautem fpccifica diftercn- tia cA fecundum fpecies fubaltcmas  iic enim fc ha- bent demonAraiionum principia^ ergo fpecifica diA^ renria demonAracien ument fecundum fpccies fubal- temas>quod propositumerat oAendereNon infician* dum tamen hunc feiendi demonArandiqoe modum  vel pcrcA'cX> ut plurimum d polte- liort cft  Amplius demonftrationem quia similem tacit indutAtotii  cui demonftrationis ratio non con- venit ciufdcm Ariftotelis icliimonio , nym ex cius rementia inducens non demonfirat Prxterea fy/lo- gifmum j nuo fcitur aliquid non per caufam fyJIogif- mum quidem d ligno non autem demonAratioricm tpptllati quoniam per ipfum fcitur quod cft per fc, non quatenus tamen |>er fc cft  Docet infuper petitio- nem prirKipij committi cum ex poftcrioribiis priora ^ , detnonftrentur  8l^***i At quis non imeliigit Philolbphum priori loco docere tantiim velle sine iamd fc conditionibus enar- ratis haberi quidem pofle demonfirationcm  & feien- ciam  non tamen adeo pcrfedlam  utcfi demonftra- lio &fcicmia de quinus ha^enus locutus fuerat - Petnde cun it ciicvum ui dcmonftttione miiume admittendum cAe>Ioquitiir de deironficationc i prio^ ri  ut veteres redarguat) eoqood in huiuihiodi eenete demonflrationis circulum admitti pofle credebant . Similem autem induclioni demonflrationem quia di- cebat cAc quatenus inmodo procedendi conucniunc ex notioribus nobis ; eum tamen in reliquis difleranc quandoquidem dcmonflratio quia  quoniam ad peric^iiTiirain fcieruiam atque demon- llrationciiirefpcxit. Tandem aflirmai petitionem-* prmcipijcommicu cum priora per poAeriora demon- itranturpoAcriorum nomine nobis i;;notiora defi- gnans coqudd omnis lyllogiftnui probandi vim ha- bensex notioribus > noncxignoiionbus, rcl sequO igiYoiis ad ignota debet p rocede rc . Q^dd (i aliquando Pjulofophus demonflrationis Difictfc definitionem attulit  qux dcinoruflrationi qtda no~ quit accommodari , hoc ideo cfl  quoniam ipfc d^ auiMtL luonflrationctn propter quid definiendam fulccpit. fbiou- Audioritatibusautcmpraiermillis plcriquc ratio Secunda nibusutemes iuperiorem ailertionemconucllcrc ni- diffindat cumur lic eniinobiKiunt . Omnis dcmonflratio ab Internis principi;s habet ut per feientiam quam paric uietmn reddat intellectum; athuiuflnodi non cA cmonflratio quiat nam intellectus etfi per ipfim fu> ht feientiam auepeus  adhuc aiuiusrcmanct > atque,* piurinulm exagiiacui ob ignorationem cauix, quaia in primis anhelat  v Haic difficultas fuit ab alijs tafia paritPrquefolua refpondendo dc ratione dcmonflranoois efle utpec Icientiam quam parit pcrfcAe quietum reddat imef- le^um  quantum ad obie^um  quod per huiulhiodc demonflrationem feientiam attingit ) non aucenu^ Quantum ad obieram  quod non accingit ) acobie* tum demonflrationis Sc leicniix quia cA 4N^r;circa quod pcrfcdtd reddit quietum intelleifhira non quic* cum relinquens circa propter quidquod non attingit cdm dc eius ratione noalic illud attingere > quamob- tem hxc dcmonflraiio veram feiemiam paric , coqudd proprium obieaum quemadmodum Icicntia requi- rit  vere  ccrid ac cuidexucr attingit  Amplius- JIU ratiocinatio in qua coifcingicajiqua TenUdlf prxdicacto non naturalis  non naretur dici demon- , Aratio; icd progreAus q^ui noneA per cautam proxb mati>i?c adaquatainita Ic habet) ergo huiufmodi pro- grcllu&iKm nu-rcturdici dcmonflratio . Maiorem.* oflendo cx vo quu dciiionflracio proprie feientiam paric , acqu. adeo  quod non pcrtmciad feientiam cuiufniodi clt prxdicatio non naturalis, haud bene in dciiionitiatione adhibetur  Minor probatione noo eget ) nam m tali progreflu de przdicatur cau- fa ; ut cum tca taiiocinaiuurOfflire rif btlecfi rationale: fed omnis hoino eji rifibilis j rrgo omnis homo efi rationem Us i lie autem rauounando * in maiori ex prauiillis  caulatn puta rationale  de cAcCtu puta de rifibili cnunciaiiius- liuicdiificultati Neoterici refponfiofatisfiicitqal ^chitiqf dicitur naturaiitatcm &innaturalitatcm prxdicacio- nis non attendi meer caufam  de eflenum > Icd imer terminos fc habentes, veJ ut fupenus , & inferius )tc1 ut fubieC^um & formam inharencem ucc- Icd hac dc re cumulatius infla. MaiortamcncAdifficuftas ineo  quod ratiocinia ~ lio, de qua loquimur, conflat cj proFK>fitiOTibusob fcurc & Ane certitudine cognitis, adeo ut carum non . coqAcc ncceflaru ycuus j ob id feteouam nor pariet^ quo; DiQiti/cc by Cu)()^Ie Vmftma ftpnma^ SeBiefecnnii^ 5tfp  .- . Sn*h*c iebet rt P^^^CiDi j, euidcntibu*> ccrtij , ' 1  #c neccHacib veris dcduc*  u autem non parir fcifn- tiani utique dcmonnrationis naturam (>bi venditare nonpoicft j huius enim cffc debet cognofccrc admitativumcomungi ncccflaridcurn rationalii & cu bominc/ Tcd hoc iirtpofTibilc; rropicrcaqudd accidens ^ccf/Tarjo conucnic fubieCto propter caufam> a qua ncctfiarldproucnitj cum autem quis caufam ignorat } nonpotcfi non ignorare nrcefiitatem connexionis qoanj habet accidens cum i'ubic(fto,A cum iplj caufa^ l^roindcQucnon potcmcuuicntcm accertam de prx- Ilu^fi5 habete notitiam, adeo utcascognolcat nccefia- tio veras efle, quxad veram dcmonltrationcni tcqui- lunturj r uni quia fi afteCiionis caufa co^nolccrctur^ut eaufa * cosnicio illa non foret fjuid , fcd proptenjuid | Tumquiaficognofccrctur affectionis connexio cum eaula , certd fcqucrcturcognofci in ipfo lubie^to fie- fi & hoc modo antequam p:rconclul;onctn cogno- sceretur m caufa coniiqnirclubic^o, illi quideinco- goofccretur ineflejX; idcirco fic arguendo petitio prin* cipij fieretifx aductfo nequit cognofei affectionem oc. ceffario uniri caufie nifi quia hxcfcl^abcnt uccaufie & efi^uscum non alia fuppetat ncccifitatis ratio . ^ $olaetotts Ad hinc difficultatem enodandam cft nobis cxnli- f candum qu > ratione poffic intclIcC^us dcmonfcraiionis  yffl clFcdtu pramiflas ncccfliihas effe cognofccrc , cifi 1 S^ue* no*  cauli ad cfteaum; quod fi i * htncdicatarauingcre ifiuc cognofccrc  cur non de- beat cqgniciodici a priori ifiuc percautam, cum reuc* ric^cCfuspcrcaufiim cognolcatur* In qdorum gra- tiam notarum nonobfcuri nominis interpretes due^ bnsmodiscaulam per effciflum dcmonfirari; primd cumexcfie^usexirccntiacolligicurcxiftcntiacaulz  TOca dicendo cft fumus ; ergoefe ignis fitque propo- too, ut aiunt  de fecundo adiaccntci fecundo cum cx co qu6d efle^s alicui conneniat  eidem quoque talis cffcdiiscaufa conuenire concluditur fitque propofi- ttode tertio adtacente . luxca priorem dcmonftratio- nis tuodum* ut rcsexplicetur dicendum ex multiplici expcrienciai citra erroris periculum po^fc quidem in- tclleCium cognofccrc exifeentiam cffcdblis indCJ caufz pariter exifccntiam colligere; vtposeftquifpiam cercd cognofccrc fumum habere connexionem cum igne , & hinc ignis exifccmiam inferre  ita ut cx himi quamvidccexifccntiaignisquamnon vidccextfcen- ^ tiamdrducataique hunc in modum poteft intcllcdius antecedens vcipmninasdemonitracionis abeffcdu necellarid veras clle cognofccrc  cciamfi habitudinem cautz ad effectum ignoret; & quanuiscognofccrecur fumum ib igne pro qua etfei^usireupafliodcfubic^o pradicatur  hoc cnim fub experientia cadit; maior autem in qua ymfa de eftedtu fcu paflionc przdicatur vel cvpcricmia vcl diudionis przfidionota redditur  Vtfi quis ofiende- icc hominem efle rationalem coquod fic admirativus propofitionem maiorem faceret  in qua caufj pntdica- fctur de ctfeC^u  leu paflionc  nempe rationale dc ad- jmratiuo; minorem autem in qua paffio dc fubicd^ dc honws c ad cxtie; mum concluderet intentum* videlicet rationale inefie homimcanquamfubicdo/ huius porro ratiocinatio- nis pramifiascognofccrci modo iam explicato de Ius (amen paulo intra* Interimtlilucuir propofita difficultas negando qui-j^pniuis denianumpenm  nempe dcnionfiiaiioncni ^Mixnondu^rulca* conQarc cx propolltionibus euidcntibus, cems i^c> &tis folutio. ad cius proDaiionem neganda cft aftumptio  cumop- cime fieri ppffit ut cognofcaiur accidens alicui con- uenire fcilicct per experientiam ,quanuis ignoretur caufa  vcl faltcmignorccQrfubrationc caufx ucprz- tercam inca de qua loquimur dcmonftrationc quia ignorari quidem caufam non abfoiutc fed quodam- modo quatenus ignoratur inefte fubicrloi caufam autem incflc fubicCTo cx przmilfis in concluiione col- ligitur Ita tamen uiiu pramiffiscognotcattir caufaj coniungi cumpalfionc paftioncm vero cum fubicflo* Ad fecundam probationem qua dicebatur fi fcuctur caufa  ut caufa > fcqucrccurcogmtioncmcftc propter-  quid, 3i non quid f rclpondcndum malam illationem cfte , cuni dcmonilratio propterquid, talisiit  ut per ipfam mm folum cognofeamus paifionem a tali caufa prodire fcd etiam pKir caufam fubieCto paiTionem Ipfam cooucnirc dcmonftremus ; ut non iblum co- gnofeimus admirativum a rationali  tanquam i cauf^ proucnirc >lcd etiam per rationale cognofcimuscon- ucnirc homini admirativum cfte; hzcaatemdc dc- monftracionc^Mtc dii nnnpoOunt  cum in ea folum feiamusper painonemcauiamciufdcmconucnirefu- biecto , ut per admirativum cognofeimus rationale * homini coniKnire  Ad tertiam probationem negan- da cft fcqucla  qua dicebatur fccucurum fi fcirccor co- niundioadmlratiuicum lationali^tc non cnimin^ przmilfishuiufmodi dcmonflrationis diciturcaufa^ palfionis indic lubie cum alioquin reinilTa diceretur dif|>o(itio nulli dubium quin futurum} Oc cx ho* rumTrcquencatione nulloquidem interueniente aCiu demonftrattonispr0/>/er^id,intcnra qualitasprocree- tur> quxcx premilla doCirina rationem habitus libi vcndicarc polTit quod cum nullo aciu dcmonlfra^io- is propierquiJ interueniente contigerit  per de- mondrationcm^M/u.finc dcmonflrationcpr^fnrqMiVf Tcientiam non folum in rationcdifpolitionisjlcd etiam . habitflscomparari fateamur oportet  ^laa ri EQicax autem ratio fuperiorem alTertioncm con- vincensea ell} quoniam hmurmodi demonftrationcs cx mcdi;s procedunt cUcntialitcr diftini^s . Hinc cnimert  ut feientuex iplis dcdu^lz debeant clTcn- lialitcrdifcriminari . Et ilimi accedit  quod magis di/ferunc demon- f(rat:ones>^u 8cpropter(juuiiqnimduz demonltra- ^lones profterqvia { at duxdcmonftfttionespr^/er- etiam in una codemqoe integra fcicncia Ipccic naturiqucdifcriniinantitr) ergo dcmonfirationcm^ anut  & pTOftcr^uid non minori diltcrcmia inter fc ailiingui mccflecfc* Qpoao* Co^-leranrtcim autem  qiu nam ratione conue- do coiD niant inter fc  Plcritpte philofoph urum in ea exntere iiKtnota ffntcmia , ut arbitrarentur has dcmonfiracioneS} & * dv>fl fj.jcniiasjnuiccmcoliafaljcfchabcic ut non pani* rtuo^ cipenc quanJam communem rationem dcmonftra ene*^ lionis/To; ur^uid ik tjitia ncc feienti* . In hanc por* , rd fcntcntumcl ratione dubii abierunt , quoniam } dc Opinio feientix demotilirationipropicrquid ,fcienti*,& qoorun- demonll rationis non>cn}itemquc ratio (impliciter con* daoi oe* uenit} at fcicmixydr demonfcratiotti^mufolumquo- giBiium tl^tnniodo, &ut Scholafiici loquuntur  fecundum- L^ooS^ (jHld, ita ut illis dcmonftrationufcientixquc nomen fcMeniix Aflerendum tamen has demonltrationes   feten- tuiiJaicS ciasde fc habere  ut feientix > incommuni quadam um. ratione icicniix > &demonUrauonesincommuni ra* Tecria al- (lonc dcmonCtratioms umuocc conucniant  ft4(io . Aflcrtioiwm hanc Ariftotcli placuiflc dilHtebitur Ani^e* nemo > proptcrca qudd non 1'emcl ipfc difcicis verbis liiaM^w veritatem exprcflit, quanuis uniuocationem-j Jiwe pro* quadiiH analogia rccogoolctndam vo- luerit. Jtuio Rationem autem validiflimam puto ex eo dedu- dlani quoniam concedendus omnino demonftratio* is conceptus utrique communis quemadmodum. conceptus Icientiz ab utroqueparcicipatusi quando- quidem mhil prohibet quominus imellc^us conce- ptum crtbrmct difcuru$  & lyllogiltni cuidi-ntis ccr* tii ac ncceilirijabltrahcndo ab utroque (ciendi modo d priori ,& i po/lenori, ficctiaincdormct conceptum icientix cum ptacidonc ab eo  quod iit comparat t. per dircurfiim i prtori  vel i poltcrtori ; Icd quan* docunque haberi polTlt huiufmMi conceptus demon* ftrationis  & feientie latendum ucranque demonftea- tionem& fcicntiam in communi quadam ratione dc- monftrationudc icieniie umuocc conuemrej pro- pteica fatendum itidem Ucuionlirationcs przdicfjs incommuni dcmonftrationis ratione  & commcnio- :'A latas feientias in communi quadam fcicntif natura.* ^ unmocOconacnirei adeoutdcturqmdamJcmotiltra* tionis communis conceptus clTemialitcr utriquc con* uemens  pariterque communisqutdam feienu^ ratio circmialucr ab utraque participata  Amerfx autem Icicntig t & dcmoflftratibai fcicnri^ dcmonftrationifque ndmcii quodamniodo dumtaxat conucniatrul roiiimeuincit quandamana nmiifil logiam maioris minorirqurperfciSioniS} adeoutde* at| inonfiratio quij. minus perfcbla (it qttdm demonfera- vopropterquidi ittmauclciemia qU}minoris (it per* fcctionis quamfeien la prep/rr iuxtaquan- damftridliorcm ulurpationenullis nomina conue- nirc non poilinct non tamen ita ut quali perdeno- minationem cxtrinfccam  aut per metaphoram per attributionem > ac dependentiam iplis conucniredicf debeant  cum potiosiit ain.-rcndum ijs huiulmodi no- mina tanquamuniuoca accommodata clTe  Necdif^ (imiluer li communis ilia demonfirationis ratio (ic utriquc dcnionJcrationi dc communis ratio fcicntie utriquc rcicntue^uc autem priird non camen eque pcrfcblc conucniac i nihiJ cl'i , cum hinc ibliiiii inferre liceat uniuocationem hanc fecum iiabcrc quandam analogiam adiunbtam illam videlicet qu^ cum unt* uocatione coheret  Sed has demonftrationcs non ciTc clTenciaUccr di- Ptiaudit ftinctas conabitur quifpiainruaderc ex co quia dc- ficskrM^ inonUratioqMia, potefteuadere dcnionltraciopropfrr ^uid , ut videtur ab Ariftotelc quidem cxprcilmn r. Io(iIib. non ergo cncntialiter d]l'crin>in3Dturncc funt fpccies clfcntialtccr dtftinclc> cum cx una Ipccie # alialpccieslicrinonpolli: . Occurritur negando cx Jcmonftrationc tjuia (teri Solati j dcmonftiationcm proptnauid , ita ut que erat una.** cuadat altera, retentis i:(deni pran:ilfi$*t hcc retert quicquam Arillotclis tcllimomum (i tamen hoc ad- mittatur nam cius conliiium ed tendit ut proMt lii per muucionctn nicdij  conci u/ionifquc in alce- ram^ramilTaruin conongcie ) tunc autein non ea- dem cfldcmonllratio Vc (iquis ita ractccinccur ab cttcCfu ad caulam . Omne admirativum ejl an;nudra^ tionale i fed omnis homo efi admiraiivusf ergo omnis homo efi animal rationale i ad mutaituncm medtj Oc conclulionis inalterant przir.idarumhuac innioduia acauU ad cftcclum ratiocinando poterit dcmonftra* tioiKM Contexere. Omne anima! ratimale efl admi^ raiivum j fed omnis bomo eji antmal rationale j erg omnis homo eji admirativus  Nihil profcbtd clarius qtiamcx demonflrationc quia fablamfuillc demon- llrtitioncm propterquid noniu tamen ac eodem (ic dcioonllratio  Dcmdcitcobijcics.Demondrationes, quzfcicn- tiam eandem tum in abfa  tum in habitu politam gi- gnun; dc codeni obiero nequeunt cirentialiccrclTc dillinCtx ; at demondrationes dc quibus Itabetur fer- 1UO lie fc habent  ut dc codem obicilo (cicmiam eao- ocm pariant ; ergo non poterunt cdemiatiicrcilcdi- (lindlx. Motor propofitto probatione non eget* ac svrd minor xque clara c(l } nam quando fune de eo- dem ooiecto fcientiain eandem actualem prOtreant^ quoniam utriufquc pramiilx iubcadem (umabllr-  dc quibus agimus ad eandrin pertmene dW Iciplifiam  quod pcoicClo non mii dc habituali potcll intelligi  Neganda cdaflumptb &ad prime partis proba* SoTutio^ lioncm quod attinet negandum przmilfas utrid^ que dcmondracionis in cl)-* fcibiU ciufdcm elTelpc- cici} nonenuii obAraCtio a materia ad td conducit  cum fpedficaiio non hinc  fcJ aliundd  vidc'icec ab obicCUlotou^i raiioncdclismi dcbc&. Qudddlpd* : t, GoOglc Vigifimi /tfflmt, SeSwfecund^, J71 cIdUrtptnt,neganiom poftcetmdemaflcnromab M*c tamen Bcfponsio non fatisfacit proptercaj siiperiorh ip/lsprociapi;nccprnbatioalicQiuscnomeinicfttcum qadd inter utntnquc procedendi modum jlcilicet ex foliim admitti polUt quando cauf* zquiuocx fuerint caufa proxima , &non ex caufa proxima  non datur oiteonfu* ittadxquai*, ac illimirat* > non autem cum determi- TUQc liminatxque fuerint  dVniadif Ad probandum autem hutufmodi demonOratio- fies uniudee non conuenire in communi quadam ra * cionci fic licet argumentari. Qgandocunque duo fic fc habent* ut unum ile iimpliciter tale* aliud autem-* dunraxac quodammodo * nequeunt in communi qo> dam ratione uniuocc conuenire j ac has dcmonltra* tionesiic fc habere perfpicuum eit quandoquidem demondratio proptertp/id diciturfimpficitcrdcmon- dratio * ut notum cft . dcmonftratioautcmqK/iidici- tur folum quodammodo demondracio ; ergo ules dc- mondrationes non poterunt* in communi raiionO quadam * puta demondrationis * uniuocc conuenire . * Miior propofitio concedenda tantummodo, quan> do illa duo icafe habent* ut unum concipi non poirit, nid concipiaturad modum ahenuSj neganda vcr6 * quando non fuerit ncccilc, ut ad alterius modum con* cipiacur; at dcmondratio4i uc concipiatur fccun> dum ede proprium * quod nabet * non debee concipi ad modum demondrationis propterquid * quin potius  conc vere concipitur * cum cognoicitur Iccundum ra- ./ tionemdiueriam* nimirum quatenus* vcl non proce* dit per caufam proximam * vcl pcrcHcdum ,5enon_j per caul^ procedit; de his tamen cumulatius Sediio* ne quana* ubi de demonferatione tjHta futura nobis efe difputacio  _^^uarT Dicendum prarterea demondrationis adxquatam ille medius* quemadacrfari)comminifcuntur ; namtario. re vera commemorati modiconiradidfori^ opponun- tur * protndeque medium non admittunt; iiKdiinau- tcmillc modus ab ipsis excogitatus in idem recidit cum illotqui Aiciiux proptcrqHid * ab co enim caruiim accidentano difcriminc iciungitur .( Amplius fic arcuo.NulIa fuppetit ratio diftingnen- 5ecmjoc tamen a veritate tam remotum ett* quam quod rcinotilHmum ; quandoquidem omnis dc- monftratio propterquid, non modo probat caulam, perquam ressit,fed etiam rem ipfaindic,vcl non dfc  utfplcndidcdocuit Philolophusdiccns* Et/, *r ^ Ti Tfftf JitKrur/fj Ttr f Srtlf/0  ili*  * * Prdtereaomnif dtmon/irjlio prolutt aliquid de ali^  Y-elutefie, yelrrone/Jc , cx Ariftotclis igitur consilio demonicratto omnis oUendit*aut quod res elc*auc  quodnoneft* adeoutet nuUasic* quxreinell'e*vcl  non cflc , non denionftret .  Prxtcrca nulla cft dcmonftratio per caufam, in-> -Terti., cuiusconclusionc $U illaiuni aliquid efle caufam rei * oc. quin potius rem ipum ede * quz tamen illatio habetur viraufz* perquam reseft . Vtcum dcmonftrationcm conteximus ad oftendendum hominem admirativum ^nio* ede diuilionem in demonferationem proprerqvid & ede *coqndd sic rationis particeps, hominemquidcm-i qiric* tanquam generis in fpeciesj nec aiiam dari fpc* ciem demonftracionis * ab ilJis diftindfam * qiue dica- tur dcmonfcrattodmpltciter *daepotidima . Kdfti ao* Hanc adertioneoi ptocuidubionos Ariftoeilesdo- Aerinte Coit * cum loco nuper laudato feientuediuidonem in- prebatur . ftitucns* demonfirationemiplaminduasiilasfpccics I. Pod. adxqua^diuifcrit* nec unquam alterius dcmonftra* tionisracratncritjnihil igitur apertius*quimPhilo- fopho dcmonftrationis banc paitiiioncm aJxquatani   vidatn fuidc . Racioquoque fappem non inelegans; nam omnis demonferatio * aut ex propria condudoniscaubi pro- ^ cdlit* ubi caude nomine* non modo phydeam * fed - mecaphydeam intclligo , dummodo tamen proxima * ^adequita* & non in cognolndo tancum*d;d in ef- fendo hmul * & cognolccndo de ; aut ex alio procedat mcdio*quod non Iu propria concludonis caufa* quia nimirum , vel ed edemus* vcl caufa remota* ergo oo>*  nisdemondratto  vcl erit proptertjuidj vcl ut  enim inter utrunque demondrationis proccdiim* nul- lum cft medium; ita inter ipfa$dcmonfcraciones*pro- ptcrcaqudd per dcmonftrationcm propterquid intelli- genda uia*que cx caufa proxima&c.& per demonfera- (ipnem *qiif Velntilla quxut- runquc quxdtuia oftCRcUc ^quodanopcccslu Se ede fldmirativom*non autem ratiocinandi principium admirationis cflc caufa tu inferimus . In huius autem confirmationem illud addaci po- CoiSr* icfc,ncmpcgu6d omnis dcmonftracio ratiocinatio ft  qui incclleaus unumex alio*videlictt ignotam cx no- to infert * adeo ut cx noto ad ignotum eicurrac * ne t obidhzc operatio* difcurfusir.crucrit appellari; ac in uniucrfutr. difeurfus omnis ita fc habet * ut tnteJle^ns periplum non folum rei caulam *siue rema tali caufa pendere cogftofcat, icd etiam ut conclusioni cx vi an- tecedentis adcnsiis alTcntiatur * ita ut per illatum in- dicium rem iuede * vel non ede percipiat * Nec refert quicquam * qudd aliunde exifeencia eiuf- Aduerf- dcmeffedfilsin ie iplo pricognolcatur; quandoqui- tiom dcmhicprafupposita noticiS per dcmonftrationcm , Kipoofi adhuc elici poteft alter afscnfus illationem inuoiucns deeodcmcfteAa, quem in modum veritate perpetud improbatur, imcllcftum ratiocinando quodammo- do a notis principijs ad ignotam conclusionem pro* . cedere. Per accidens autem omnino mentem aliun- de notitiam eiufdcm conclusionis prxhabuide  c illud amplius addendum* fciltcechuiuliqodi aflifus natura dtferepantes ede* videlicet unum qui de con- clusione habetur* cxpramidaruin vi; alterum ver6 * quem inccllei^us aliunde emrequitur* Quando igi- iur*ut rcmillufrrcmus exemplo, menscognoucrit ho- minem admirativum ede *quatcnus expcticndofucric id anccuca,potcfi adhuc per dcmonftrationcm idem attributum pollca cognofeere tnelTe homini * id nem- pe deducendo exeo qudd homo sic rationis pateiceps* quia ratiocinando per caufam, cognofeie tale at tribu- tum homini conuenire * quod prius experiendo dun* taxat abfque caufa noucrac * adeO uc ita procedendo cognolcac caufam* cur hemo sit admirativus * & quod admirativus sit . Hoc autem eo vcl maxime fatendum quoniam alioquin nihilobftarct * quoifiinus vadem- dcmonfvaiio apud unum ciVet proctermiui ^ rr 5 7 * CmH Rmsldiny Bijfttiitimi DiidiSiu ; a}\nm potijftmat proot ptiQi de extftemia cfteAiis > alx* accidem enim cft illa prYmiflarnm roedirauc cogni- aluviaidenion/lratione prchabuilTet noticiam* cto ad eam > de qua loquimur demonflrationcio; alius aucem non item: eadem enim demonllratio loree quod ex co plan^ lucc clariu videtor  quoniam inde dumtaxat propferqjrid apudillum cuiusmens exi* nonexiguimomenti icqucrciurincotmtodum  vide* ftentiam e^cAAs prznoudTet; foret auc potiflima  licet tuuif)  candemQue demonArationem rcfpe^ apudalium incuiusmente huiufmodi notitia non UDiuseAeproptcrquiu>accomparauoncaiteriusef> prfccflllTec  Vt prateream aduerfariorum admirsi do* fe potilTioiam  Cirinj fecuturom m gemina quoq^ue diAinguenda^ Auerrocsianquaminadfquatamfuperiorcraderooi^ Oi/Seak* foret fpecicsdemonArationb aDenc^uadcaufain-) ftrationis partitionem improbat potillimam demon- *** ptnf* tina fane quando mens cauc notitiaui nullam pr- ftraiionemabalijsdifcinAaniconcedcndanienecon- habuilTet; hoc enim modo ct^norceretcaufarocnc tendens > cd qudd demonfcraciofaid dontaxat ^eti atque talem clfeAum habere : altera quando przco dic qu6d reslk neque declarat propterquidltcide- gnouiActeaufam quia tunc folum quinam cauGefo- fnonitracio autem propterqNuf ofcendic caufampreh* retclTcdhiscognorccrct  pter quam res (ic non tamen ofcaiditrcdrupponic Quanuis autem dcroonftratio propferqirrd, reinipfamclTc. Aucrrois doArinam proAtentearem * (/^)insrpecieinceTre differrent quia tamen tn hac declarant cxcmp]o> Cuique inquiunt notilTimum cfc ommuni ratione conuenionc  qu^ per proximam  diem cfle A tamen quifpiam ira ratiocinarcnir iramediaumqueeaufam dcnwnnrant deberaame- iocmque Sd efundrt lumen fupra noflnm kmijpke^ dam dcmondracionis fpecies abflrahens ab illis aua- riitm dies nobis efl i fed eleuatns fupra hori^on/riBi^ bus alTignari  adquamcommunis dcmonAracio de- fsmditltmenfupranofirumhemifphxrntmi er^o^iutu finderet * non fecus ac dc demonAra tion^mn con- docunejue Sol efl elfuatus fupra oori^ntem  ^ies nohts iingiC}hxcenimtametAfpeciemultipIexenedtcaiur ejli tantummodo notum laceret propterquid nobis unatamen veluc immediata fpccies fubalcemata fnb dicsAtnulloauicmmodoqu6ddicslic> Nondiffi- demonArattone generatim accepta AaiuUurdiAin^a milts cs eorum femexuia foret demonftratio  qua quis quidem a dcmonArationeproplcfqHri adeomdiA^ videns Lunam deliquio laborantem  cciipAui de ea* renti* quibus demon Aratio generatim diuiditurAnt dem Lur.a demonftrarct. Taliscciam ex opinionCj  etU demonArare per immediata & per non immediata cuiufiamintcrprctiscftilladeinonrtrario qoaSca-^ ien pcrcaufam proximam &non proximam  per girites probae  Theorema quoddam infra explican- * - cAedum* Dux igiturtantum erunt demonArationis dumcoqudd motusdiredus ^rcAcxusnonpoAunc Ipccies & quidem fuhaicernx  unum numero motum coiuinuum coirponcrc; &uni- Accedit qu^ diAcrcntiz  quibus commemoratae uers^  quandocunque pcrcipiiiius cAedum  Sc cau- fpccicsdcmonArationiscxiAimanturdiAerreAdili- fam inquirimus tunclolum quarrimus propterquid gcntcrcxpcndamur  minusidonexdeprebendentur ) res At non autem quod res ipixAti enim vero ci>* quandoquidem prima differentia erat  qudd demon- gnicuni l>oc eAc fupponicuc  Aranoprofrrrf/NiJjoAendatpropte^uidres At}at ve- Hzc illa cognitio quam homines habcflcincA^ 10 fotijfima llicethocaIiun* diumur- Potilnmam vcr6 demonftrationem illc di- de pcrfpcdum fuerit! per hanc enim demonAracio- ccbatcAequxutrunqucquxAcumnempc&q lidrcs nem cenitis  & pcrleaids  qudm experientia  vel At > & propterquid At Amul dcmonfttac > cum cl^ alio quouis modo  res ipfa cognofeitor  De czpe- dus antea minime notus fuerit . rientia nulli dubium ; de modu ali)s perfpicuuin In huius autem opinionis gratiam ad tertiam il- FncuaM fatis unuscnim exiliis prxfertunpcrcaaram remo* lam dcmonlcracionis fpccicmofccndendamd duabus ficukaide cam velpcr cAcdumloiet* Ac quis nonincelligtc reliquisdifiindainAriliotelisccrtimoiuumairerunc ^***P** ficaula remota & cAcdos facit Icire ^^e^ multo dicentes id abeo traditura fuilTc quando nos dc^ulc m.-gispfoximamcaufam idprxAare poAc? Secunda quofdam tcirc gud d& non propterquid alios autem diAercntia erat qu6d demonAratio potitAma per for- habere dcnionCtracioncm caularum  & non fcice ip ^ inaiem caulam procedat RcA^ quidem  fed non_ ittmqu6ddtinumucrlumfcicnctanifubaIcemancemdorit ' nugis formalis caufa diAert icxtcriscauAs quam_ fcir. propterquid  & lubaltcrnataiu (circ qudd / Ae i.Poa! iilxdiAcrant interfe t Aigitur racionecaufzfbrmalis rurfis quandoque notiAcariqudd resefe aliquando tex. loi. quzdam peculiaris demonArationis fpccies debet al^ propurqusd ctt i aliquando utcunque Amul) ac ooru Seemim ngnatt  ratione quoque caiuAibec cx reliquiscauiis  repugnat modus a'tcr cognofecndi Amul utrunqoe | peculiaris quaedam demonArationis fpeciesAacucnda idcirco tertiam dcnionltcacionis Ipccicm dandam e ?c erit ) proindeque non tres  ut adm rfarijconcendunc concludunt  ^ fed quinque Ipccics demonArationis concedere opor- Imptc tamen Phtlofophum tcrtemaDpcllamenin> Tfrtil** .. t^tc  Tertia erae differentia  quod potilAma de* vero pron loco hxc habet  St Sn.im tnonAracio procedat ex caulis conucrtibilsbus > ac ob Ar t /' Tvi^cai. idextermims reciprocis) fed hoc etiam demonAia* r^irjrTquaccnasadc- cn. Hic enim fcire quod At proprium cA ecrMni qai*^-)*!' fnonltrattone quiaAxernuar; ut proptcrca Stagirites fensiss rationem habent ; fcirc dxremcMr Ac mathem^ ^wio r idemonArationeqinirpcr immediatum &conucrti- ticorum t bi nanque caujarumbabentdemmjlrationet ^ bilem cAcdum  rcgteilum dari ad demonArationent ac [ape if^norant quod res tu; hoc loco folum diA|n,|^ roflerqitid per caulam immediatam &conucrtibi- gucnsdcmonArationcmpropferqurd^qji/ufcuqMdi/. * femnon inArieiur  Quarta conditioerac qudd prx- docce quofdam iubcredemonitraiioncmquudeca nuAx Anenoex natura  &nobi$ nullo quidem inter- dem concluAonc  quoldam ver6 dcmonltratiooeuv medio per fenfum abfqoc demonAratiooc quia  Hxc propterquid j non proptcrca tamen n^auic per umen dilfcremta peiiwamaAignatur tanquamilla etiam dcmonArationcin fcicircm cAc) omnis pcc $UUB fpccKS oBBQf|(bfU^ conftuuitur i per demo^otio aliquid cAc demonAtat . Secundat* ) . Kin1oco^t6tni\tut titmiu ra 7... I S73 ^^itionis pro^ Ta JVtTi Efi autm prior, tpiam pierquid bifariamcontin^,^^^' ^f*/f*^^wn!m/e?4quapcrcipKur^^fitC^fr demon flramuspallioncm ificiic  ^r tfCj ^*a^w/eor/ioii^iiW^^iMwicientiatantiimr6t. palTtonc pr^cogncuerimus f*^*^*^ 9u/.. >w pjj]^onis Hc incHe rubiedio; inc/7eaucem paiToncm rubic^odemonflracionecognolcimus. Secundooim dctnonftramus per caulam palHonem inefle fubicCio  ita tamen ut pr9noueriinus>vcl /cnluivclaliqul alia vU ipfam inefle. Hoc autem, ut dicebam ex accidenti cftj adeo ut hac fit demonferationis accidentaria dlfTc rentia. Prior demon. trationis roodiu frequentionn Mathematicis crtdifciplmis in ipfiscnim raro ufu vc> nit, ut pracognofeamus palHonem incifc 1'ubicdo , quin potius ratiocinando per ncceffariasconiccutio* ncslunulcaufam > perquam pafHo Tubicdo ukU, jc Tiacf yi Te Am AuMt7er^v*f/e/Tv T4^ktt ig T^ ri &4ST^k Mif Te ?Ti Wf dAiMler ^ Wmu r/ ^r, }>re*a|r i , Vt tnmqusTiniMi cur ht , cumfcimtts qwid /It , mirrdfpn t*rrd gmbofmul manifeffafiunt , fed tum triut ngnofei poteft cur fj qum quod fit; ita plaw quiifit cognofei mm poteft fmtco^amonequodfit. prri enim mquit, ut qui ignorant an fit co^nofeant quid h' fc Jn his tamen duobus locis palam , Sc apertum ScagU cua^tt riram diftinguere duncaxai cognitionem ^N^e^To* liim j a cognitione qode/J ,apriip/er quideflCmul - ftita* dii Ccttbas non autem alTignare voluifle tertiam quandam cogiu- iofam pafPoncm inene quod cfi efle paflloius,cogno- cionem quetantummodo propter quid attingat. Icimus* At inna' Ex aliis a utein difticultatii>us noo in poftremis lUat Keinpe datur dcnionftratiopropter^idi f'eu demon- ftracio caulae tantum , ubicnedlus , dt inharemia pal^ ftonis in Tobicdo eft per fc nota j fed ignota quoad fropterquidf ergo dcmonftrario  qui ollcnditur cfle cfteftiis , & eiufdcm caula, Ipccie diftinguctur ab hu- jarmodi demonftrationci fed demonftrationo Mm eciam diftinguicur } ergd non dua  l'cd tres erunt demonftracionii ^cics,vi;licet quia^ fropterquid, & altera nuper infmuaea demonftranselTccftedlus* Sc innaturalibus contrariam euenit) praoo- feimus enim Tubic^lo paltjoncm incire deinde cau- fam inquirimus, prenouiHc autem panioncmTubie^o inefle, non prohibet quin hoc idem per caufamcogno* fcamusi id enim diucrsa ratione contingit, prout di uerfa cft cognolccndi ratio aliud enim eft cognofee- xe aliquid exiftere vcl cognoftxre cfte^um Icupaf^ fioncm inene TubicClo per experientiam | & aliud hac iplapcr demonlirationem cognofccre- Sed ut un- dem aliquando ab hac diiHcuhatis enodatione meex" pediam, rerpondeo negando illud afTumptum, nempe ^ ^ otaiicra ucu,uniiinciic cucviu , **. icipuMuew iK^anaviuuu Huui^nuuj,iKiupe pToptnquid ipftus, quap9ri/^M, nuncupatur. A Ifum* dari demonilrationcm, qua cognolcicurproprer^atd ptiim exemplo probant dcmonftrationis , qua utitur ^ Piiilofophus in phyftcis; ubi demonOrat unde fit  qu6d fi duo mooilia cqualis velocitacis moueantur * liiper aqualibus Tpatip ea lege > ut unum mobile per- ceanfeae totum fpauum feuicl , aliud vero pcnranreac racdiecatcm tllus (pati) bis, citius primum mobile per- tranleac totum fpatium , qudm fecundum pertranfeat incdieutcm iterato ipfam pertranfeundo  qudd enim hoc iu fit , eft ad fenfum euidens > fed cius ignoratur caula , ineo polita , quod inter iteratos tnoaus , cum line contrari) , media accidit quies \ hinc enim eft , ut tardius fecundum pertranlcat bis medietatem  quam primum pertranfeat totum , quia motus eius conti- nuus eft ,* at motus fecundi cft intercifus kx quietem mediam  ftitcndum igitur dari demonftraitoncm , qna foium cdleoditar propterquid cHcdus, non autem eO'c ipfius , cum boc pracognuum ante demonftratio- nemfitper fenfum, &adcaqunlcnfu conftam nulla lic opus dcmonftratione * Muti#* ^hucufquedifputatis operofum nonefi propoli- cam dilHcultacem emollire; ^cium eft enim fupra dc- monftrationis propterqjfid ingenium ciTc, utoften- dendopropccrquidcft , oftendae etiam q^f/i;qu nanquedenionuratio facit ut cognofeam caulam-* propter quam homo fit rilibilis, faacctiam, ut cognt^ Icam ipluniefrcfiIibUcm;&caqUftmibiofceDditcau-  fam > ratione cuius triangulum habet tres angulos quales duobus rtCiis ; oltcndtc itidem triangulum cresha^rc angulos duobus reflis quales. Hocclc- gancer expreffte Philofophus dicens * * i^Ti /f^lr yirhdftirutt. Cum OMtm-J iuMUimus: fimul cognofcimtqt^Gtt&curfit,fiper fuedia demonferatum /ir . Vbtpcr medium ioteiligic canlam propter quam res cft : Neque dicas tunc non fupponi przcognitum aliundo haberi a triangulo ctes angulos quales duobus reiftis; namutfupiadi- c^aoijid ex accidenti eft* autem cftet^dds [upcfius ii tantum , cum repugnet cognolci propter qiti.i tfl , &: non cognolci quod e(l eadcin cognitione , qud infum propter quid co^nofeitm  Ncc exemplum illud mul- tum aduerfarijs fauce , proptcreaqudd eadem ipfa dc- inonftratio,q'iamin exemplum alTcrunt, oftendendo propterquidt etiam oftendit quod eji licci non eodcitr modo , cadem^ue ratione , qua fcnfu expericntiaquc idem ipfum quod ejl , cognolcitur . Eft etiam Hc altera difhcuhai crrollienda, quando Secunda quidem quatuor enumerantur qo^ta, nimirum an (iti difieuha* quid ft i quale fit j A: propter qudfti cum itaque duo buspoflrcmisqualiusdiiz poiiremxdcmonftrationes ** paulo antea commcmoraix relpondean(,& quocqtue* lita fune, tot etiam Ipecics dcmonftrationis elie de- beant i confequens m , ut duobus prioribus qtiafitis* duaifpecies demonllraiionis rdpondeam, proinde- que non binario, f ed quaternario numero fpccics de- inonftrationis contineantur* Tota huius difhcultatis vis in hac fola confecutio- Solatio - ne confifttc ; quatuor funt quslica , qudc rc quacun- * que Heri poliunt i ergo quatuor fune demooftrandi modi , fmc dcmonftrationis fpccics  Aequam inlul- la hxclit illatio neminem fugit} quis enim non intcl- ligit quatuor cnarracisquaficts per duos demonttran- di modos abunde Heri facis? Non enim ex qustuo rum numeros demonftracionum numerus eft coUi- gendus; cum quzlibecquftio duplici dcmonftrandi ratione tranari pofftt ;vel nimirum ^caufaadcftc- dium, vcl ab effeClu ad caufam) omnes igitur lil^ qu- ftiones ad duo hzc deinonftrationum genera perti- nent i enim verb fi dcmonftrantur per proprum , Sc adequaum caufam, fpcdamaddcmonftracioncm- propterquidi Ha autem , ad dcmonftracionem quia* Pneterca datur eciam ca dcmonftrandi ratio, qua ^ cx pntdiMto fuperiori concludimus aliud itidem Iu* ** pcriusiolcrioricoaucnire ;utctim cxeoquodnomo . * ikvioefls, concludimus eife fubftantiatn ; ergo qgoMiota w ^n&aiianis iUu: ' ^ 74 Renaldtn^ Dijfaiiilmf DiUeSicil ^alia i ndnigtniMtu tantum fpeciesdcmonflratio &)uio. HocautemnihiIeftiproptercaqn^- ftrriorij Iit nnimal per rcnHbile dc hominftodendatur cftdcmonftraiio propter quid , fi amem non per prt^ priamcaufamcricdcmonuracioquia  Quna Eaqooquc ratio facit ad onenilendam maiorem. Qifficalras numerum fpccicrum demonflrationis,quia prarter il- las duas i nobis alfignatas , datur ^ illa quz dicitur > ducens ad incomtn^om , fiuc impofiibiJcj non igitur demonnrationisfpcciesbinario numerocomprehen* duntur Solotio. Non huiuscA loctdcmonArationem ducentem ad impo/fibilc declarare , cum hac dc re non multo foAitt nobis futura difputatio: facis nunc critadfii- ciendum fatis difficuluti breoiter aduencre j quod paulo antea notauimus demonfirationem ducentem adimpolTibile > vcluiillaminouaunaex pracmifiiseA falfa j haud rcuera dici demonurationem pofic  nam foliim vna prj mifli vera cft ex hypothefi non abfolut^ j dcinonOririoautcmex veris abfoluid proccdir : num autem ex fallo> pofiit verum dcdncij poAcadifcuticn- dum. SECTIO TERTI De demonf^ratione propter ^id* TriAattc^ Vid gencratim demonAratio fic pracedentt Se- ni* crdo, dUonedcclararctcntauimus;demonAraciont enim nomen ad cuiuflibcioAcnfiewis pro bacionifque genus extendi poteli  iuxta quam fignifi loPbx- cationcni Plato demonArationem accepit cumaic j? /h Tfu. /MTr TUc favf'den:cmnratio erit > arguti/ tptidem irteredibi- hs , fjpiet)tihufverd credtbilis l & paulo poA . Prmcipwm veroienitm^tftitwir hoc cA* Immo&Ariltotclcs hoc idem nomen laxa qua iiamufurpanoncfumpfit. Cum autem lupcriils dCj demonAratione loqueremur Icuentis illam accepi- mus atque definitione explicuimus. Tametfinanque dcmonAratio qualibet cum Vpeufippo dict polTit  eV*JV ad li^ni- ficandam fcilicrt demonArationem  qua per caulam , . procedit  quique proprio nomine dicitur propter V* ejuidt deqiia priinddifpucandum Aaruimus deinceps explicaturi demonAmionem ^aM,utperfc(Aionuor- ^ donem ferualTc videremur. Explicandum autem quomodo dcmonAraitopra/>- fer qid, cxcaufa conclufionis procedere dicenda lu dc quo non unus dicendi modus, proptcreaqubd lunc qui putant huiufmodi caufamefle debere cauiam ex- tremorum fecundum fc  dc quantum ad elTe fuum ab- (olutum i alijvcro quantum ad cxiAcntiam unius ex- tremi in alio fciiicec maioris in minori  Priorem di- cendi modum Aucrroes fecundum autcinAuiccn- nas videtur amplellus ita tamen oc Aucrroes credi- derit dcinonArationis medium cA'c caufain minoris extremi fecundum le  & quantum ad clfe abfolutum ; alij veru caufamclTc maiori ememi paritet fccuib dum fc  Aflerendum tatren hanc demonArationem requi- Rxc medium f quod fic ca^a cv pnedicatum conuc- niatfubic^^oj dcquodicituf irtWMlAfione fead^lii idem recidit , ut ht caufa inexi Aenti pnedteau in fo- biciAo conclufionis . Hocfplcndidd videtur AriAotelcsdocuific cum. ait . f eKMrtif X? PnfU I\fiauitmidcui medium eA caufa qu:a IciJicer me- dium cA caufa inexi Aenttspmdicati in fubicdio . Et hoc etiam ex eius do^IrinapatHm colligitur adeque de mente ipfius nulla pofTit cfle dubitatio . Ratione quoque veritas airertioniseuinclcnr ;qoo-' niam medium huius demon Arationis caufa debet ei^ fe illius circa quod vertitur fcicntiarhutufmodi por- t6 cA incxiAcntia pridteaci in fubied^oj ergo demon- Arationis'huiustqedium debet eficconimenKirarc in- exiltcmiz caufa . AAumpiio facUe conAat exeo, qui pcrfcicmiamnil aituJ attingimus qu^m inexiAen* tiam pmdidlam, atque tunc dicimur fcire bocfcien- tiz genere fcilicet propter quando per caulanu  roximam , & adzquatani cognolicimus ralem inext- ^ cnitam . Cauia igitur  ex qua procedit demonOr- tio propter qiHd, caufa inexifl emi pmdicaci in robic rcfpo^endo videlicet in rc pro- ponta non clfc opus dtftin^iionc cx rei naturxj fed ab* iHsdefufliccrcdiftinfiioncm rationis aim fundamen^ winre t nam uc alias aducriimus jnon maior diRin* V ttio cadit inter triangolam  &cius attrtbutunb fcili- cte habere iscs angulos arquales duobus re^^is, quam quz per mentis opus erticitar,fuppofito tamen funda- mento in re ; quis enim audeat afletere dtflinciionem ex reinatura>quxcunquc illa iit i inter triangulum >& comn^moratum attributum cadere ?qu6d li attribu- tum nutaHcCiio 'non maiori dininClioned fubicCW diftm^iiur } nec etiam a medio per quod alfeftio de iobieuo debet demondrari ncc medium a liibiccio  snaiori diUinCiione diAingui Aaiuendumeric* Ad- uerfs autem fcnccntix fautores decepit non aduertii^ j Cum dicimus hoc deinonArationis genus pcrcau- lam procedere cauia nomine incclligendam efle  & ph)i/icam  6r metaphyficam ; eamctli enim caufa phy- fica re ipsa ab cfFcdutliflinguacui* pota vel diftinciio- nemodali* qualiscAiniermodiim &rcracuiuscft ntodus i velrealt j cuiulmodi clt illa  quxincerduas fcs cadere diciebr; metaphyrtea tamen non item ut aliis aduerti cum hxciicquxdam ratio merito cuius unum alteri cpecit , id autem (ic explicuimus  Ho- mo exemph gratia  habet ut fentiat ,*& habet etiam , ^ Utadmirclur^ de quanuU in homine feofationisprin- ^ cipiuraucvcriorlentcntiadocctrcipsanondtAin- guatur i principio admirationis j nonproptcrca ta- xnende homine licebit oAcndere admirativmitclle > proptcrca quod femiendi principium habeat  Auc ie. phylica cfse afscrcndum iuxta prxditSa haud ne- t:i: erts ccAarium cAc  ut caufa vere phyfica lir  fed potius 1hy^c - fufficcre , ut fu quadam ratio prior , unde habeat afte- .^l"*** ^lo ut fubicdo conucniat. Hoc cx antea traditis per- fpicuumcftjcumfcicntix dcfinitioncmcpIicarcr/.us, & cum paulo anicacii am pofircmz difirculiati occur- rere nueremur. t ultvritis ctiaiu ratione luxdctur Ratione afiertio  quoniam dcmciftraiio propter quid fuaptd (oadetut . natura tanuim |>ol(u!at uc reddat caufam & ipfum propter quidues fu; iuxta tamen ingcniumrei de qua agitun namfiafttfCiio dcmonftranda caufam habue- rit phyficamoporiebitphyiicam caufam adhibere in demonftrationa comc-xcnda/ac fiphyiicam non ha- buerit caufam fed tantum rationem cuandamprio- rem,ptiorJt3tc prafuppofitionis,qux aliquo fenlu di- ci pocciceciamnaturx ut fuo loco fuit csplicatuni  humfinodi ratio liitficia. Hoc etiam m.!uCl iqn e proba ri fiteiH potcA  fi nan- In Ju flio* que Mathcmaticasdilciplnaspcrcurramu$,prcfcrtmi " Arithmeticam dr Geometriam prxftaniifiimascarum ***** p3tccsnul!o labore compcricmus in dcmonftraciom- hnspropUrqmd, contexendis > haud necclTarium elle phyficamcaulam adhiberi* quandoquidem comme* moraixdcmonftrationcs pcr.nuiuGnodi cauiz genus in laltbuslcicntijsfornnriminim^poliunc. Neque dicas dcmonUrationcs illas d numero de- Rerpor;!? monArationum proptfrquid eliminandas cAc  nam prauccu* id ultro fatebor h ad huiufmodt demonArationem re* pata li. quin phyficam caufam cxiAimcs , aiioquinhaud facis video cur demonArationesillx( de oAcnfiuis camen^ tcieQa. loquor) dici propterquid non mereantur* Sed hoc etiam admiifo  videlicet MathcfcosdcmonAraiiones bgura fi: * Concludendum igitur incxiAcntiam prxdi- non cAe dicendas propterquid iconlidcremus diuinam cati in lubiedlo cAc id > rcl^ilu cuius cA cauta id , quod caula clt  perquam demonftratio propterquid, procedit in dcmonfirando  etiam fi huiufmodi caufa anjuc adeo dcmonftratioms medium fubic^ > vel af- icAionis dtfinitio fit . Qttalis Sequitur coiifiderandum qualis nam hvc debeat ^*^**_ . effe caufa  qua demonftratio propterquid utitur . Si coein de* mentem attcndas-faciJcrcperics ipfum vo- OMiara. caufam de qua loquimur propriam , Oc imme- iiooe /rU diataiUjhoceftadxquatam ,&cumcAvciucomierti- ftrr^mU Wemdrc. Quandoquidem ipfe caufam remotam & adhibe- inadxquatam quaque cumcnciSu rion reciprocatur ruf , lien, ad demonArationem profcdd  quia nmiirum dcmonfiracio propterquid , iuxta tci , de qua agitur , indolem ftrui debet i li itaque rei non conucmt attn- butumper phy (icam caufam Icdfolum ptrquandam priorem raiioncincllendi, haudpoAum animum ti informare fententia, uc credam adiUud aiinbutum . dcfflonlirandum pbyficain caulauv . QS9'^  ^ dica %TjS Cmli Sinatdin^ Didkpitii'. Ht&asrodequidemdemonferationemperilJameirendt dua ttoGiS) nctnp^ finalem, atijutf tnitCrialemeim* rationem elaborari} non tamen efle dicendam propccn> dem effedum dcmonftrare valeamus ) auamloqaidem quid, de nomine contenrionem lacies, inepeetaiuen lutchabct- liif %,pti(L loquens ; propterea qudd ad hoc dcmonftrationis gc- , Accidit auiiniiUt idtm alicttius gratia  naselaborandum>nilaliudrequiritur,nilIuKperiprum ^'I>i pergu& propoiuiim latcmz dcclaratrxn];fio aflignetur pafHo lubieiSoinefi ; ai hu-  Pracipua mihi vidaurratioiquoniam ut rcsleha- fjriijjii iufmodi elicndi rationem aderendo , utique propter* bccadellc,itaadcognoTci:quicquidaurcmmnatura fuadenr quidalTicnainus ,

No comments:

Post a Comment