GRICE E MASTRI 3

 hanc fpeci i rwocapus aduertit, Q» excmplumnon eft bona corífequentia, nec probatiua, nifi inantecedente, et confe quente exprimatur terminus fimilitudinis, vt hec exemplum non eft bona argumen tatio, Ianuenfes funt diuites, ergo, et Ve« neti font diuites, quia non exprimitur tere minus fimilitudinis, ob quem antecedens eit verum .f. propter portum maris . Dcl. phinus tamen ait fuf&cere, fi fübaudiatur 5 dicitur autem exérlo probari aliquod fin e, quia licet interdum confirmetur a iquod vniucrfale,tamen ex fua natura. or» dinatur ad confirmandum fingulare 5 et in» ter omnes argumentationis fpeeies hac eft debilior, quia folum tenet per modum fi militudinis, modo talis argumentatio mul tis claudicat, vt potat Tatar. z. Priorum ip finc, et idco hac fpecics potius ad Ketho res Ípc&tat, quam ad log;cos . E Induétio, vtcolligitur cx Arif. Fopic. C10, et 8.t0p.c, 2. X 2. Priorum c. $3. Mtpro. gillio a finguLaribus fufcictter. enumera i NETS LN x. 62 tis ad vniuerfale, v.g. hicignis comburit, &ille comburit, et ità pariter fe habent ce teriigries, ergo omnis ignis comburit ; vn dé obferuádum eft debere fieri progre(fum ab omnibus fingularibus,quz fi facilé enu merarinon bens ; addenda eft illa. parti cula, (9 /rc de ceteris, vel alia fimilis, quz articula fi negetur, petenda eft ab Aduer ario inftantia, vt Arift.docet à.Topic.c z. uam fi dederit, indaclio erit firma, et có ans argumétatio,qua de caufa ex recétio ribus quam plures negant inductionem ef fe formalem argumentationem,de quo po Ífteà: Ex quo patct indu&tionem non effe proprie fpeciem argumentationis ab exem plo diftin&tam, fed differre tantum penes perfectum, et imperfectum, nam inductio €x pluribus particularibus procedit ad vni neríale,à qua perfectione deficit exemplüs uod ex debilitate antecedentis fingularis olum colligit aliud fingulare, cum tamen fiadderenturalia, etiam vniueríale colli eret, fieretque perfecta indu&io, et sx fic Arif fententia 1.Poft c.1. vbi exempla pellat inductiones imperfectas; fed quia e inductione 4. fpecialis erit fermoad a lias iwar tranfimus. SyMogifmus eft argumentàtio tribus pro pofitionibus conftans,quarum tertia fequi tur ex duabus primis, prima dicitur maior, fecunda minor, tertia conclufio, de quo poítea azemus ex profe(fo.Enthymema eft argumentatio duabus conftans propofitio nibus,quarum vna ex alia infertur,vt Deus €it bonus, ergo eft amandus,cui fi addas,p pofitionem, Omne bonum cít amandum, efficies integrum fyllogifmum,ex quocol figitur Enthymema cffe fyllosifmum trun «atum, et imperfectum, vt ait Arift. 2.Prio yum c.27. ideo à Syilogi(mo fpecie non Addunt quidam fpeciem aliam argum& tationis, quz dicitur Dilema,& diit ar 10 bicornis, eo quia duas conti nct partes, ità difpofitas, vcneceffirio co, gatur refpondens aliquid cótra fe admitte xe, vel negare, vt fi quis affcrat tanquam verum fe per totam horam efapfam in fo ro fuiffz, æc ibi hiftrionem vidiffe,& alius jtà eum impugnet ; Vel eras in foro bora iam elapfa, ve! non eras, fi primum, erga mentiris dicendo tun non vidiff: hiflrioné, qui tah hora venitin forum, fi fccundum, mentiris adhuc dicendo te toza illa bora in foro permatfiff.jatque ità cx cónceffione, vcl negatione cuuislibet partis refponfor " 1 eene minori extremitate, vt Sortes Pars Prima Inflit. TraciHI. Cap.H. conuincitur mendaci j Sed re vera talís ar gumentatio non cft ab enumeratis fpecie di uería, cum in Syllogifmum formari poffit, fi pro minori addas, /e4 mewtrum dies poteft, et poteft etiam formari in enthymema, placet, immo vt notat Cafil in prolus. ad Summ. c.; . Dilemma non eft reuera vna ar gumentatio,fed duplex pro duplici parte, quam impugnat, vt in exemplo allato rimentum fieri poteft; et re vera eft f cics fyllogifmi hypotheticiex difiunctiuis ex dicendis cap.r1. 88 Quares,an enumeratz argumenta tiones fint propriz fpecies, et ab inuicem effentialiter diftinétz ? Affirmar Mafius. r. ' Prior.q.5. et Lemos.ab eo relatus, et vide tur fuiffe opinio Tatar cit.Complut, verà  lib.3.c.1.quos fequitur Io.de S. Thom. lib. 2.C.5.& lib. 3. c.2.'volunt in rigore loquen do duas tantum effe fpecies argumétatio nis.f. fyllogifmum, et inductionem,ab his vero enthymema, et exemplum folum di  ftingui, vt perfectum, et imperfectum ine tra candem fpeciem modoiam explicato..  $ed plané fi 1n rigoreloqui velimus, po tius ob eandem rationem dicendum eft ne v ue indu&ionern confhituere fpeciem cí ys intam, quia v. tam enthymema, quam exemplum, &in     entialiter à fyllogifmo dift du&tio ad fyllogifmum reducuntur, wtar  gumentationes imperfedtze 2 vt Arift. docetex profcffo a.Priorum cap. 12.& cum eocateri feré omnes, et quidem  eeriÀ ra aiam : fc clarascxem phum verà reducitur ogifmum accie piendo terminum Mor EE fimilitudi nem pro medio, et przdicatum conchufio nis pro maioriextremitate, et fubrectum pro minori extremitate, et fic exéplum i& pofitum reduatur, omnes habentes portür maris funt diuites, Veget; habent portum maris, vt lanuenfes,ergo funtdiuites, vt.   illi; Indu&io ver reducitur, accipiendo fi nenbee pro medio,& pradicatum con cluíronis pro maiori extre mitate, et fubic ut, Platocurrit, &ficdealijs, ergo omnis honio currit, fic reducitur, omne ; €p eft Sortes, vel Plato currit jommshomo cit Sortes,vd Plato, ergo omnis homo cur rit fic fieri redu&tioné exépli,& inductionis ad.Syllogifmum docet.T at.cit trat. s Jcet ibidem, vt fuam defendat opinionem, cat hoc non tollere, quin fint fpecies difta xà Xxhts e,Qu'a vnam arguncpta tionem reduci ad aliam ue dpi (e) aliam H Ws 3 ; 4 S ax. T 8 $odbéfpeddur editis: dlen,icd d ipfam probari per aliam per edliorem argumentationem; Sed id cít mi nusrcáé dictum, quia re vcra talis redu io demonftrat exemplum, indu&tionem ; ac Enthymema effe amperfectos fyMogif mos,quare ficut homo, cui manus vcl bra chium deficit, fpecienon dicitur differre ab homine integro . fic neque a enta tiones iflz fyllogifmo, et híc modus dice di frequentior ell, quem (equitur Faber ia Efe(apb.Iheor. 1 Auer(a, q. 2 5.fe& 4 . et ij paffim. t obijciumt Complut, et Io. de. S. Th. quod fyllogifmus, et inductio fint fpecies argumentationis effentialiter diftint zs tü quia modus procedendi vtriufq; eft efzn tialiter diuerfüs, nam fyllogifmus procedit à toto ad partes, feu ab vmueríalioribus ad rona » et ànotis natura ad nota no bis, induclio vero procedit modo oppofi to; tum quia vis concludendi can s eft effentialter diuería, nam tota vis fyllogif mi cóMiftitin vnione duorum in vno ter tio,quod in przmiffis affumitur, vt mediü, vudé poftea in conclufione infertur vnio eorum inter fes vis autem concludendi in inductionenó pendetex vnione extremo rum in tertio, fed ex pluribus fingularibus fficienter enumeratis infert vniuerfaliter fic fieri in omnibus, quas duas effcntiales differentias infinuauit Arift... Priorum c. a yillis verhis Quodammodo opponitur. indu 4Ho fyllogi[m» bse.n.permedium probe extre. mum dc terti», Mla vero per tertium probat extremum de medio :naiura jeitur prior, e motiar eft fy logifmus qui frr per medium, no» lis weroenidentior cfl qus fiy per induéchsoné, cumergo ex Aritl.(yllogifimus, et inductio t iormasargumentationis effentiali ter diuerfas erunt copícquenter argumen tationes effentialiter fpecie diuer(a . fatis oftendere illas duas differntiasab Arift.cit. infinuatas in ter inductionem;& fyllogifmum effentialcs non effc,fed meré accidentales, et materia . les, et quidem primam differentiam ex va rio dew procedendi petitam ab vniuerfa libus ad fingularia,aut é contra, etiam ipfi. met Com  sæ ape uer lemjquia et fy pimus roceédere Perth vulpe tut; et 4^ iot contra, eam ipfos  enia deícenfus rupem ia in f; frequentius vtizur me MI EDI M; raró inf. a 6; dimus à fingular a4 vaiuerfale, quà dcfce damus jidco Arift. Dialcdici ab 0, q iod frégucntius accifit«n his irgumentat jni bus, folent denominare illas aff:rentes in Uispimo procedi à coto ad purtes,ia. a ud oncé contra, quá refponitorem eratis admittuat Complur. cit $cd nejue alia diffcrentia eifzacia!is eft,ve ipfi patát, quia et finon apparcát ibi extrema intet fe vni« tà €x vi Vionis, quani often daturin antes cedéte habere in tertio,re tamen vera sub intelligitur ta'is vaio, quiaomnis difcur fus ianititur illi principio 494cwsqze font eadem vni teris fnnt cadem inter fe vtpo ftca dicemus, et i quolibet difcurfu cally vnio interuenit faltim implicite, et virtua litzr,& quo modo etiam in inductione ipfa interueniat,patet ex iam data regula reda cendi ipfam ad flogifoium » quodautem explicité, et formaliter in ipfa aon appa reat,non infert effentialem ditferentiam in teríyllogi(mum,& inductionem quoad for mam argumentationis, alioquin etiam en thymema effet fpecies effentialiter à fyMo gifmo diftin&a,quia in co formaliter,& ex. plicité talis vnio nonapparet ; cum igitur in omni argumétatione requiratur medius terminus, ue implicitus fiué explicitus,ra tione cuius teneat confequentia, vt aduer tit Cafil.lib. 2.tra& 5.c.6. cófequenter om nis argumentatatio eft fyllogi(mus perfe &us,vel imperfcétus . 89 Quares, an faltim fit aliqua confequ£ tia. ur non fit areumentatio, vcl fyllogif mus con'mbr. i.Priorum c.i.q. 2. art.3. et For fecalib.s c.7.Morifan.1.Priorum cap. 2.dub.z.exiftimant non omnem confeque tiam cff: argumentationem,fed quid fupe riusad cam,& ab ea diftingui, co quod có equentianon dicat meditim terminum, vt icit argumentatio, vndé ifla eft cenfequé tia bona i Fonfeca) ex regulis conuer.. fronis deducta,om i: Loro efl animal, ergo «lsquod «»imal eff bomo,tamcn quia in ea nó cft medium,non poteft dici a Dicendum tamen eft omnem cófe quentiam re vera eífe argumentationem, immóin omni confequentia fyllogifmum includi virtualiter,fy!logifmus Re eren mayis patebit, tribüs terminis trei pofitiones conflituentibus, &ità inter lea difpofitis,vt in primis duabus;lle termi nus,qui dicitur medium,modà cum vno có see: ouis extremo,modo cum altero, ex vi cuius conne&tuntur tandem alij duo termi nijqui dicuntur extrema, in vltima propo   fiipoe, mentatio. (64  fitione,quz dicitur conclufio ; fed omnis confequentia tres terminos includ.t, cum fit connexio confequentis cum anteceden ti ratione alicuius mei), ergo re vera om nis ccní:quentia clt argumentatio, vel fyl logifmus faltim virtuahter, probatur mi« nor quia fi omnis confequentia recte per pendatur, concludit in. virtute alicuius medi), ve cft videreetiamin iila, quam fa cit Fonfeca,& ait carere medio, nam rc ve ra mediumillius cofequentie eft hoc, quod aliquid repertü in tota collectione anima ' lium eft homoslicet voce non expriaiatur, vndé fic poffet illa confequ. ntia in fyllogil mum cfformari, aliqui, quod reperitur in tota collectione animalium, eft homo, fed aliquod anima! reperitur in tota collc&tio ne animalium,ergo aliquod animal eft ho mo;& vt vno verbo dicamus, regula om nes,n quarum virtute tenent fimiles con fcquentiz, putà ex vi fubalternationis,z quipollentiz,& conuerfionis, funt ip amet meia illa illarum confequentiarum.Dices,multoties conuertens eft zqué nota, ac có uerfa,vndé deducitur,non .n notior eít ita conuerífa,nullus homo eft se .quamcons . u uertens ex ea deducta, nulluslapis eft ho mo,ergo conuerfio non elt argumentatio, quz eli difcuríus à notoad ignotum. Refp. neg.confeq;quia argumentatio abfolute s pta elt oratio, in qua vnum ex alio deduci tur, quod autem ralis dedu^iio fiat ex no tioribus,peculiareeft argumétation s pro batiuz vt patet ex c.r. huius tra&t. vnde in tali cafu vtig; conuerfio non eft probatiua argumen CÁPVT IIL qperegulis communibus bom argumen, fA ONE, «v] Jio MY forté plüresquá fit opus, : folent afferri regulz à Summu iftis pro bonitate confequentiz, nos verà €x his pluribus vtiliores, ac vniuerfaliores felegemus.   ; Prima regula eft, quod ex antecedenti veroinbona confequentia femper v ed tur confequens verum,ex poffibili poffibi Te,& exncceffario neceffarium. Fundatur vero hac regulain illo vniuerfaliffimo prin cipio apud Diale&ticos, Nom potefl im bona con[équemtia dar) antecedens yerum, conféquems falfum, [ed fi antecedens ef. ve rum etiam Co cov[equen:, quod priucipium I " Pars Prima Infiit. Tratl. IH, Cap.IIT. . antecedens verum,& non verum, quz funt eft naturz lumine notum, nam cum con». fcquens trahat poft fe antecedens ratione connexiouis,quam habet veritas cófequé tis cum veritate antecedentis, idem plane cft ponere antecedens verum;& confequés fallum, quod ponere antecedens non a fo luté verum, fcd ex parte falfum, quia con^ fequens eft quafi pars quzdam eius, et cum eo connexum, quare fi daretur antecedens verum,& confcquens falfum, iam daretur contr adiétoria. Eadem etiam ratione fi an tecedens cft pofübile, poffibile quoque erit confequens,nam fi antecedens eit poffibile iam poterit effe verum, ergo confequens nequit effe impoflibile, quod nunquam ve rificari poteft; alioquin in aliquo cafu pof fet dari autecedens verum., et confequens falfum. Qua demum de caufa fi antecedens cít nece(sarium, ét confequens neceffarium erit,quia fi antecedens eit neceffarium fem.  per eit verum, ergo et confequens er debet. effe t iq Pee A aliàs poffet in aliquo cáfu dari antecedens verum,& confequens f; tdi S2" Sed obijcies hos fyllogifmos, quibus ex antecedeati neceffario deducitur confequés. contingens v. g. omne currens mouetur y a omne currenseft corpus,ergo aliquod cor pus mouetur.Item omne albumveftcoloræ  tum,omnealbumeitcorpus,ergoaliquod  corpus eft coloratum, iam patet in'his sq ry logifmis przmiffaseffc neceffarias et con»    clufionem contingentem. R. propofitioné de tertioadiacente in materia contingenti  fupponere exiftentiam fubieéti, qurexplie   catur per aliam propofitionem do adiacente, vt v. g. Petrus eft albus, fenfus eft, et Perrus eff fci cxiftit, &n eff albus, vno   dé qualibet talis itio in materia có» cingenti eft remo son dear verà .6. diétum eft ad veritate, et neceffitatem copulatiua requiri partem effc vcram, et neceffariam; quod fi vna see fit falfa,vel contingens ; talis etià eua t tota propofitio ; cà igitur ille pre miffa fint in materia cont ngenti, vt patet donee copsatuzs clique € virtualiter. iuas,& illá qui ualerehuicj6 omne current Epit v (v àmnetalemoucturi& cum primaparstas   liscopulatiuz fic contin,tota copulatia ! ua crit contingens, et fic de alijs pramiflis difcurrendum cit, ac negaadum,quod fint necc Wu. iln ^ r 91 Secunda Regula cít, kis De regulis oe diqumentationis,  65 dente falfo in bona confequentia fequitur fal(um, et «tram interdum fequi potuerüt ; exemplum primi,vthomo cft afinus, ergo tft rudibilis, exemplum fecundi, vt homo efl afinus,ergo cft animal ; fic etiam ex im bili fequitur impoflibile, vt homo eft eo,ergo cit ruggibilis; interdum fequi tclt poflibile, immo, et neccffarium, vt ho mo eft equus;ergo currit vel cft animal,Sic demum ex contingenti fequitur contingés, yt Petrus currit,ergo mouetur, vbi confe quentia eft vtique neceffaria, fed confc quens in fe fpectatum eft poffibile tantum, et contingens, fed interdum etiam fequi po teft neceffarium, vt v.g.Petrus fentit; ergo eft animal,nam przdicatum, quod contin genter conuenit fübie&to antecedentis, et eft médium in confequentia, poteft habere neccffariam connexionem cum przdicato confequentis, fic illud inferre, vt patet in allato exemplo.Hic tamen aduertendum eft,quod quando ex falfo fequitur verum, ib: Wibile, et ex contirgenti neceffarium,id non ità fit, quafi przmiffe faí(z,impoffibiles, aut contingentes, veri tatem, poffbilitatem;ac neceffitatem deri uentin conclufionem, nemo .n. dat, quod non habet ; fed fit ex cera earum difpofi tione,nam fic, et fic difpofitis premiffis fe quitur confequens verum,;pofübile, aut ne ccffarium, cuius fequela vtique pendet ex ilis pramiífis, non tamen eius veritas, aut poffibilitas,vel neccffitas, fed aliunde1n fc verum cft, poffbile,vel neceffarium;vt pa tet in exemplis allatis . 92 TetiaRegula, in bona confequétia, ficut pofito antecedenti. ponitur coníc quens,non € conta ità ablato confequéti, aufertur antecedens,non e contra, quod a Jijs verbis dici folet valere confequentiam à pofiticne inferioris ad pofitionem fupe " 3ioris,non é coptra ; et rurfus valere à ne gatione fuperioris ad negationem inferio xis,non € contra, v. g. homo eft antecedés, et inferius re animalis, animal cófe quens, et fuperius ; valct vtique dicere, cft homo. ergo eft animal, non t;men é cBtra, uia potcft effe animal, quod non fit homo, d equus, aut 1co; rurfus valet dicere, non eft animal,crgo non cft homo,non tar;cn et contra, non cft homo, ergo nó cft an: mal, uia in plus fe habet animal, quam homo ; cum hec recula fit tritiffima mirum eft, quomodo Blanc.lib.7. fe&.;. fit halluaina tus diccneo, quod ficut pofito antecedenti ponitur confcquensjità ablato antecedcp u aufertur confequens, quafi arguere va lcat à «gatione inferioris ad negationem fuperioris . Quarta Regula, in bona confequentia quicquid fequitur ad confequens effentia liter fumptum, et abfolute fupponens, fe quitur, et ad antecedens illius ; quod alijs verbis dici folet, quod valet confequentia à primo ad vltimum ; quam arguendi for mam Graci vocant acerualem; nam fit acer uatum tribuendo antecedenti przdicata qua competunt confequenti,v.g. homo e animal, animalcft corpus, corpus cft fubftantia.&c. ergo homo cft corpus, fübftan tia,&c. et fundatur hzc regula in jlla ante predicamentali, quando;alterum dealcera pradicatur, &c. et intclligitur ficut illa. Quintatandem eft, quicquid repugnat conífequenti effentialiter fumpto, et abfo luté fupponenti in bona confequentia, re» pugnat et antecedenti; quod alijs verbis di et folet, fi ex antecedente fequitur confe quens, ex oppofito confequentis fequitur oppofitum antecedentis . Ratio eft, quia fi €x oppofito confcquentis non fequitur op pofitum antecedétis,ergo poterit ftare op pofitum So Nenci ins, quod.verum fupponitur,cum ifto antecedente; et fic da bitur antecedens verum, et confequés fal fum, et hac regula frequenter vtimur ad oftendendam bonitatem cófequentie pro cedendo à contradictorio confequentis ad contradictorium antecedentis . $3 Vetes, quando liccat argumentari ex fuppofitione impoffibili, Scotusin 1. d.11. q. 2.füb A. docet modum;quo licet vti hu iufmodi argumentandi forma, effe quod fuppofitio impofübilisita fiat, vt aon fe quantur ex ea contradictoria per Jocü in. trinfecum ( nam ex fuppofitione impolffis bili contradictoria aliquo modo fequi feme per neceffe elt) fed vna pars contradictio nis per locumintrinfccum, altera veró per locum extrinfecum dumtaxat ; ratio huius eft quia vt talis forma argumetandi fit bo na,rcquiritur conflantia fuppofitionis, feu confiftentia, non confifteret autem, fi ex ipfa per locum intrinfccum ftatim fequatur vtraque pars contradiclionis, v.g. ex ifta fuppesitore impoffbili,fi Petrus sen effe uximal, fet komo, pon poffumus arguniéne tari, quia &cwe formaliter, et intriníccé in» cludit 2nimal, at que ità ex i!Ja fuppositio ne per leceim intiríecum fequitur vtraque pars centradistionis, .f. amimal, (y nen amie x«l, vndenon poneretur Wo cafu cone fans uc "ull wtiWN 66 ftantia Wronrhag e ci formaliter, et in trinfecé feipfam deftrrueret; inquit igitur Doctor,quodlicctpositio, quz ftaüm ex antelleétu fuo includit contradi&oria, non poffit admitti, qualis cft allata, tamen illa uz ex intellectu fuo tantum vnum cótra i corium includit,& aliud non;nisi per có Ícqucntiam accidentalem, vel perlocü ex trinfecum, bené videtur poffe admitti,quia tali positione posita poflunt fuftineri regu Iz difputationis, potcft .n. concedi fequens coníequentia effcntiali,& negari repugnas; Siautem inferatur aliud repugnans fequens per locum extrinfecum, vel contequentia accidentali, negandum cft illud fequi, quia propofitioilla,per quam talis confcquentia teneret;dcftrueretur ex positione : vndé ex ifta füppositione impofkbili,/f Petrws so effet rifibilis, eff: t bomo, poffumus argumen tari,quia circumícripta risibilitate ponen Petrum in effz hominis non ponuntur contradictoria ex primo intelle&u positio nis, fcd tantum altcrum, f. quod Petrus sit homo. reliquum ver, .f. quod non sit ho mo non ponitur,nisi cx confequentia acci dentali, et pcrlocum extrinfccum cxremo tjone paffionis rémouendo íubicdtum, et 3dcó ilta positio non sic includit opposita, quin poflit admitti, et hunc dicendi modü amplcótitur Hurtad. difp 15. Mctaph.fcét. 9.8. 114. Ruríus aduertit Doctor ibidem, quod €tiam ex remotionc impofíübili vnius pre  licati effencialis,quod nó sit ratio inhzrene tiz alterius pradicati, poffumus argumcn tar/;quia adhuc contradictoria non fcque . yentur per locum intrinfccum,v.g. ifta fup tio eft admittenda, fi per impoffibile non effet animal ; et effet rationalis, adhuc difcucreret, et ab equo ditlinguere tür ratio cft, quia efto anin;zlitas fit predi «atum effcntiale hotnin:s, tamen quia non ( principium formale diícurrendi, nec diftintiuum à brutis, idco ctiam tuppofi ta animalitatis carentia bené adhuc infer tur per lgcum iatrinfecum quod homo di fcurreret;& ab equo diftinguerctur altera ahtem pars contradictionis,.(. quod non .difcurreret, nec ab equo diftingueretur, pon infcrtur,nifi materialiter et per locum extrinfccum,cx idcntitate.f. animalicatis cü rationalitate, cx qua per concomitantiam fequitur,quod fj homo non «ít animal, ncc etiam ft rauionale;& per confequcns,quod non difcurreret, necab equo diltingi re tur 3 et fequitur hunc dicendi uodun. Val Pars Prima Inflit, Tracl. HT, Cap.1T. uez p.p.difp.147.c.r. Vtrumque vero ap kar 4 7v Mid examen Cáfilius sm tract.z.c.vlt. quia re vera vterque recidit in idem, et huc collimat, quod valeat argu mentari €x M disi impoffibili,quan« do ex eanonfequuntur contradictoria per locum intrinfecum : valdé autem notanda eft hzc arguendi forma;quia finis eius eft ; vt Vafquez aduertit, perfcrutari rationem formalem rei,vndé apprimé inferuit ad di funguepdam caufam formalem;X pradica tum quodcunque intrinfecum à conditio nibus, X przdicatis extrinfecis. CAPVTIV..  De indudtione ybi de afcénfu,« defcenfn  94, WViainter omnes mentationis fpecies Inductio, et Sy!logifmus principem obtinent locum, intantum vt aliqui eas agnouerint pro veris argumen« tationis fpecicbus abinuicem effentialiter diflin&is, idcirco de his fpecialicer age mus, de Indu&ione quidem in hoc capite 5 de js ves autemin fequentibus.  Inducti illatio propofitionis vniuerfalis ex futs fin» gularibus, vbi fingularium nomine ; vt no tat Tatar.z. Priorum Mes MN mo jintelliguntur non folum ea ; qua funt veré fingularia, fed etiam qua: funt minus   vniucrfilia refpcétu magis vniuerfalium, et partes re(pgctu totius ; ficut enim à fin« gularibus rrogredimwr ad vniuerfalia hoc modo, hicigniscalcfacit, et ille ignis, et fic de cateris, ergo omnis ignis ca Jcfacit, fic etiam progredi poffumusà mie nus vniuerfalibus ad magis vniuerfalia,& à rtibus ad totum hoc modo;omnis homo entit,& omnis bcíftia sétit ergo omne ani fentit; et ctiam, caput valct, ftomacus valet, et fic de alijs membris, ergo totum animal v;let. : Vtautem 1ndu&tio fit bona confequen tia, et rité inferatur vni is ex. fuis fin ularibus duz prafertim requiruntur con» ditioses.Plina cfl, quà tradit Tat.cit.quod inferatur mediante i(la particu!a év j;e de «lj:, velaliquafibi aquimalente, et hoc quando ron erumeratur omnia fingularia; quando autem enumerantur, ponitur bac ilia particula, de zm fmt plura jadhibitis.n. iftis parc;culis redditur bona confequen tia, quia tunc yw » itarinfts  Et fi quis pctat;quid intclligatur per illam pa euam, jede olgulcipTacar qudin ! tci oitaque, vt diccbamuscap.s.eb   De Induclione afcenfu, eo defcenfu, telligitur vna propofitio vniuerfalis figni ficás effe, ficut fignificatur per alias fingu lares formaliter expreffas,vt Sortes currit, ZPetrus currit,& fic de alijs &c.seíus eft, &, quilibet homo alius à Sorte,& Platone cur Tit, ergo omnis homo currit. Et fi quis di  €at, ergo in inductione proceditur àb vni ueríaliin vniuerfalem.. Refp. Tat, quod il la vniuerfalis in antecedente dicitur fingu laris rcfpectiué quia eft minus vniuerfalis, "quam illata in confequente :, Alteracóditio,quam idem Tatar.affignat a. Phyf.q. 2.8. Guarthfciendum ex Scoto in 2 d 2.q.5.k.eft quod vt vniuerfalisex fuis fingularibus infératur, non fufficit, uod omnes fingulares fint verz, fed vlte rius requirirur, quod omnes fint compoffi biles, cum vniuerfalis zquiualeat fingula ribus copulatiué,vel copulatim fumpüs v. .omnis homo currit,zquiualet his fingu faribus,& Petrus currit et Paulus currit, et fic de alijs vel Petrus, et Paulus, Franci fcus;& alij homines currunt. Ratio eft quia multoties contingit, quod fingulares sint verz, tamen quia non omnes funt compof fibiles, ideo non re&te inferunt vniuerfalé ; rem   or cit. : pcne exemplo; ponamus;ait,quod hic fint decem Or cur in pondere equales, et quod Petrus non poffit portare hos decem lapides fimul, fed nouem tantum, ifta propofitio vniuer falis poffibile eft omnes hos lapides portari a Petro falfa eft, non quia aliqua fingularis in fe fit fala, quia verum eft, Petrum poffe portare hunc lapidem, et illum, et illum,fcd uia aliquibus determinatis, eit aliqua in ditermigstsincopdile uügicunque.n, nouem fingularia funt compoffibiliz, et de cimum indeterminate eft "pte il lissoportet igitur ad rité in jK col ligendam vniuerfalem, quod omnes fin lares fint verz,& fimul com iles, tàm fingulares determinatz, quà indetermina tz;quia fi omnes determinatz effent com sÀlibilcs fed aqua indeterminata eis re pugnaret, adhuc nó re&é colligeretur vni uerfalis,vt c inallato exemplo, fedcó  ]a mitteretur fallacia fizurz di&ionis(ait Do &or) arguendo à pluribus determinatis ad vnam;qua doctrina vrimur difp.vo.Phyf.q. 3 ad fo arguméta Nominalium, qui bus conantur oftendere continuum poffe à Dco fimul. diuidi in emnes fuas T, illam diuidere,& fic de finzulis ; et pari ra 9 da ^! 67 producere;quia in hocinfláti retít à Deo produci hic homo, et ille, et ille, et fic de fingulis. 95 Hisobferuatis cenditionibus modus arguendi per iaductionem eft optimus, et vocatur Alcenfus,quatenus pcr eam «éfim à fingularibus aíccndimus ad probationem vniuerfalis, vnde afcenfus ordinatur ad in ueniendas, et probandas veritáte« vniuer fales,vt vniucrfiles funt,.i. inquatum con ftant ex fingularibus fub eis contentis, non,n.melius probari potell; quo aliquod vni uerfale sit talc, nisi quia eius singularia süt tilia, Defceníus vero eft modus arguendi oppofitus induélioni, clt .n. progreffio ab vniuería^ ad fingularia, v.g .omois ignis ca« lefacit,ergo,&hic ignis, et ille ignis cale. facic et ideó folet etiam dici reductio, feu deductio,& przcipué ordinatur ad often dendam falfitatem vniuerfalis,vt vniuerfale eft,optimé.n.oftenditur falfitas vniuerfalis deícendendo fub illo,& oftendédo aliquod fingulare non effe tale. Verum tamen eft, quod fuppofita veritate vniuerfalis inuen tà per cenfum, comprobata, etiam de fccnfus defervire poteft ad oftendendami correfpondentiam vniuerfalis ad fingulatia fub eo contentasex quo colligitur afcensi, et defcenfum deferuiread oftendendam ve ritatem, vel falfitatem propofitionis vni u erfalis . ^^ Acéníus, et defcéfus eft quadruplex co latinus, et copulatus,difiunctiuus, et di« un&us. Copulatiuus eft qui fit per con iunctionem ev,aut fimilem copulatiue ac ceptam, .i.Copulantem, et coniungentem ip as propofitiones, non terminos propo tionis . Copulatus vero eft,qui fit per eà dem particulam, copulatim fumptam, i, eoplantm Jæn vnius extremi,non auté ipfas propofitiones ; Difiunctiuus fit particulam »e! difiun&tiue fumptam, i.iun p propofitiones . Difiunctus cft,qui t per eandem particulam difiüctim acce ptam,,.i. jungentem vnius extremi 3 Ex quo patet defcenfum, et aícéfum copu e em € 0, to n in $ fcenfus,vel afcé(us per h icam pro posco nm icis conftá tem;in iftis véró fit enumeratio fingularium vnicam propofitionem cathegoricam, ied Ü conftat omnibus 'cuius alcerüm extremum » in defceníu quidem, aut afcé fuc cto Xa Hoc   LE E ductum: S " TE wt 68 Pars Prima Inflit. TractIII. CapIV. Hoc totum manifftatur doce1do mo dum refoluendi termiaos : fi cerminus diflributiue fupponit à propoficione vmi uerfali defcenditur ad plures fingulires copulatiué, vel ad vaam dez copulato «x tremo, X verbo fingulari, fic,o nnis homo eftanima!, ergo hic homo elt animal, et il lc homo cit animal, vel fic, ergo hic homo, &ille homo, et ille c(tanimil; nullus ange lus eft corpus ; ergonec Michal eft cor pus, nec Gabriel eft corpus, vcl fic, erzo ncc Michæl,nec Gabricl, nec Raphacl ctt corpus, afcefus veró fieri debet é cotra. Si aüt terminus fupponat colleétiué,tüc aíce dendum elt, id defceniendun copulatim fic, 2mnia elementa (unt quatuor, ergoi gnis, &ær, et aqua, et terra funt quatuor, nonautem ignis eft quatuor ; omnes Apo ftoli funt duodecim, ergo hic Apoltolus, et hic, et hic &c. funt duodecim, aut é con tra, fi visafcendere. Si veró terminus de terminaté fupponat, deícenditur à propo fitione particulari ad plures fingulares di fiunctiué fic, aliquis homo currit, ergo hic homo currit, vel ille homo currit, &c. aut ad vnam de difiun&o extremo fic,ergo hic homo, vel ille homo &c. currit: et écon tra afcenditur. Si randem termirius fuppo nat confuse eodem modo defcenditur, et afcenditur à termino confufo ad fingula res,& é contra, quz omnia melius perci pom recolendo dicta. de fuppofitioni us tract. r.c. ro.Et hic aduerte,quo4 vcri tas in defcenfu copulattug z(timatur ex (in gulis parribus, quz copulatiué enumeran tur, inco onon ex singulis, fed ex omnibus simul collediue fumptis partibus &€x tota carum collcé&tíonesin disiuntiuo attCJitur ex vnica determinata parte jlicet fub disiüctione significata; in disiunéto de mum ex omnibus cófusé, aut ex vna parte Íola prorftistamen indeterminata, et vaga à par e rei,qug omnm conttant ex diclis de fappofit. loc. cit. quod fi plura defidcras vide tractat. de Defcenfu apud Tatarer. ' 96 Quares,an Induétio sit bona,& for malis con'equentia,feü argumentatio? Ne gant Conimb. 1. Priorum c.4.q.a.art. y. A micus tractat. 2 5. difp. 1. qu. 2. dub. s. Ioan, de S. Thom. p. p. log. q.& art, 2. confentic ex parte Tat. 2. Priorum. qu. vlt. $. Dubita. tur. fecundo, et Poncius cap.2z. Log. par uz et quidam alij, quod eo magis afferunt de exemplo, ac imemate. Dicendum tamen eit effe bonam, et formalem coní.« F féruari IM conditionjbus ajJatis, ità 1. A: T !   communis, et probatur autoritate Arift. 1 Top.c.12. vbi habec, quod inductio cft inftrumentum aptius fyllogifmo ad perfua dendum, X apertius, et fecundum fenfum notius: Tum 2. ratione quia efficacius pro» bari nequit vniuerfale cfle tale,quam olten dendo fingularia effe talia, fic veró proce dicindudio . Tum 3.quia confequentia ab zqui;ualenti ad zquiualens formalis eft, ac efhcax 5 fed ità procedit inductio ex fingu laribus.n. copulatiué fumptis infert vniuer falem 1llis zquiualencem ; Tü demum;quia vt diximus c.z. tàm Inductio, quam enthi mema, et exemplum habent fuiim medium, ratione cuius concludunt, et funt virtuali  ' ter fyllogifun; crgo funt argumentationes forinales, et ex vi formx concludétes, quia eft virtualiter fyllogiftica, atque ità defen dunt Mafius hic q.5. et Blanc. difp.z. Pla. difp.de indu&t.q.4. licet neget de exemplo. Sed contra PUR; quod non fit for malis confequentia, immo nec bona, quia vis probatiua indu&tionis tota confiitit in roceffu à diftributiuo ad collectiuum, fed ic proceffusin multis vinofus deprchen ditur, non .n. valet, poteft homo viuere fi» ne ifto cibo, et finc illo,& illo, et fic de alijs fingillatim fumptis, ergo viuzre pozcit fine omni cibo ; poteit effe (ine ifto loco,& fiæ illo, et fic de alijs diftributiue fumptis, er» go fine omni; poteft vitare hoc peccatum veniale, et hoc, et hoc, ergo omnia: poteft Deusin hoc inítanti facere hunc, et hunc hominem, ergo et omnes ; potcft diuidere. continuum in hanc, et illam partem,& ill, ergo in omnes, et ità in alijs multis argue re poffumus ; imó fecundum logicos à di ltributiuo ad collectiuum non tenet confe quentia, nam przdicatum, quod tribuitur terminis in Íu copul tiuo, nequit trt^ bui termino commuüni a4 quem fit aícenfus; fupponenti copulatim, quod eft (apponere colle&iue, et ratio elt, quia fubiecta afcen fus copulatiui funt. fingularia feorfim fum pta, et fingillatim, fubieétüm veró eopula tum eft collectio, feu fingula fimul. Tum quando etiam teneret talis confcquentia y tamen eft prorfus inutilis, co quod nó plus, immo mins, et peiori modo cogaofcamus rem in conclufione jac in premifhis,co quod in ijs diftiaée, inilla confuse rem cosno fcimus., Tum 5. quia in 'nduclionc nibil có cluditur vi formz, quia non habet certum numerum pramiffarum, fed modo plurcs ; inodó pauciores, Imo ctiamfi emnia enu merentur fingularia, adhuc non crit Iram LE " d fd lc OPI EL. CN. : De Indu£lione, afcenfuy eg] defcinfu . 'fis'argumentatio', quia nihil diuerfunr cric "inconclufione ab co, quod eft in prauitüs . "Tum 4. Arift ;. Poft aitinducentem non dc nionftrare ; ergo non neceffario inf zrt, et idco non eft formalis argumentatio. 1an denm, quod tanto minus excmplum, et £a thymema fint argumentationes formales 'probatur, quia ad formalem argumenta tionem requiritur, quod nullus cerminus "fitin confequenti,quinon fit in anteceden ti, et in antecedent fic aliquis, qui non fit "in confequenti, alioquin ex quolib.t ante cedente poffet inferri quodlibet conte quens, v.g. homo eft animal, ergo eft irra «tionalis, fed jn Enthymesnate aliquis tcr 'th:nus ponitur in coaíequenti, qui non erat in antecedenti, v.g.omnis homo eft animal, "ergo eft fenfitiuus, ly. fenfitiwu:, quod cft $n confcquenti, non elt in antecedenti ; fic ;etiam in exemplo v. g. Salomon inucaire "fion pocuit felicitatem in omni gloría fua, er&o neque Alexander inueniet . "o €$ ad primum;quod quando commu niter dicitur vim Indu&ionis confiftere in "proceffu à diftmbuciuo ad colle£t:uum, non accipitur diftributiuum, et collcétiuum ia rigore, diítributiuum nempé pro folo aícc fu copulatiio, et colleétiuum pro termino fcpponeute copulatim, quia fit inductio tà afc:nfu copulatiuo ad terminum di(tributi we (apponentcm, quam afcenfu. copulsto ad terminum fupponeptem ;collcétiue, fed per proccffum à diftributiuo ad collecuuü jntclligunt proereffum à fingularibus zd v miuerfale, quocunque afcenfa fiat t vt veró talis progreffus fit bonus, X efficax, obfcr vari debeut dux conditiones fuperius mc morarz, nam defectu f(ccimdz fapius non  tenet, et ità contingit in confequentijs in argumento allatis, licet .n. inillis onines fingularcsfint verz, et etiam omncs deter minatz fint compoilibiles, (emper tamen ulta indctermipatz,vel faltim vna illis re gnat, vt patet in exemplo decem lapidü prà ex Doctore allato, quz repugnantia attendenda eft ex particularibus materijs, in quibus arguitur, vndé ft inductio quan doque non tcnccdcfe&us proucnit ex par te materiz, non ex parte forma: hanc di f ficultatem fuse pertractat. Cafilius lib, r.  «rac s. c. fe&t. s. vbi varios refert diccndi modos pro hac re declaranda: fed rcfpon fio data fufücit. . . Ad fecundum negatur affumptum, quia inductio valde vtilis eft ad fcientias, nam agunt de vniucrfalibus,.ad quz per indu LAUS e 69 ctionem. manuducimur, Ad ( robatione n dicimus, quod faltim fcitur de nouo diltin dte, quod multitudini conueniat przica tum, quod fiagulanbus rantüm coau nite Íciebatur, et ft argu nencai coacludit;pro baret etiain à definitione ad d. fiattum nog effz bonam confequentiam; quia arelius co. srl res per d: finitioncin, quan, per «finitum .. Ad tertium hzbeciaductio au tecedens, X confquens, et antecedens vnà totalem preniffiir conítituit ex multu fiu« ularibus jntegratam, et duas przaiiffas t, dum eformatur in fy:lozinum 5 et in conclusione fcizur iden, q304 in prz mif(lis,fed diuerfo modo; inimo dicere pof fumus (cin etiam aliquid diuerfum, quia in ea (cimus conuenire tori vallectioti quod in przmiffis fciebamus conænire xingula tib .$ singillatim; collectio autem; eft quo modo effectus particularium compo nentium ipfam collectionem, X ideó quid piam ab eis aliquo modo diucrfum. Ad quartum negatur confequentia, quia neqs omnis, qui fy'iogifmo vtitur, demonftrat, et tamen non negatur fyllogzifinum cffz ar gumentatrionem formalem : demonftlratio igitur y)tra argumentadonem formalem habet, quod neceffirió probat, et infert, non folum ratione formz, fed ctiam ratio nematcriz. Ad quintum negatur minor, nant implicite, et virtualiter fe habent «n thymena, et exemplim sicut fyllogifmus, et habent mcdium, rat;one cuitis conclu dunt, vnde ip enthymematt allato in argu mcato medius terminus eft eva! deettn. vitia propositio in voce, qua ramen habetur in mente,  f. emne ampmal efl fenfitiuum, sic €t i1 exemplo allito in argumento fub intclligitur medium quad erit hoc, Salo mon tt eiufdem raidonis, ac aliis kcx ; ve rum tamen eft exemplum ab alijs fpecicbus Ra ldctnme. es valdé deficere. . Dices, informa enthymcmatis multo ties dari antecedens verum ;& confequems falfum;vt patet in hoc, emn; boi» eft. ami m «l, ergo omnti bomo esi doctus, crgo not eft argumentatio formalis, ad quam exigi tur, quod nunquam in fimili fora argue. di reperiatur antecedens verum,& quens fal(urz.R efp.ob id Iccenti plures Blanc. dilp.cit fect.o.Plgdifp. d de en thym.q.5. &alios velle enthymema tune tantum cff. formalem argumenrationem, quando difponitur in terminis fabalterna tis, yt omnis homo c(t animal, ergo quida homo citanimal; tunc.n. cít Hunc Ic SU .70 formalis ratione fubaltcrnationis, aliàs nó . Sed praflat dicere. argunientationem in ebielliooe zddu&tam non effe enthyn.ema, quia ad hoc conficicndum non. fufcft affu mere pro antecedente, X cófequente duas propofitiones quon:odocunque, fcd tales quod vna infera.ur cx alia, et poffit reduci ad formam fyllogilticam addendo aliam propofitionem, q: od non reperitur in ar gumentatione allata in obicctione, CAPVT V. De 8yllegifmo, 6. eims principiis contisuti u15,"vbide figuris eiufdem, 9$ Dee trad. przced. enunciatio nem diuidi in fimplicem, :& com pofitam,fcü cathegoricam, et hy poe. cam, et ruríus cathcgoricam in abíoluram, et modalem ; eodem pacto fyllogifinus di uiditur in cathegoricum,& hypothcticum, et cathegoricus rurfus in abfolatum, et modalem, prout continet propoíitiones fimplices,vel coniunctas,abíolutas,ve! mo dales; prius igitur de cathegorico eric fer nio,& fpeciebus eius, de hypothetico po ftea,& mixto . Arift. it.q. 1. Priorum c t. propé finem, et 1.Top.c. «.fyllogifmü de finit, quod fft oratio, rm 444. quibu[dam pofi t1 alterum quid A pofitis neceffe eff contin  gere,eo quod bac fint, dicitur eratie non au tem argumentatio, quia argumentatio re vera non elt genus je Pp, indu Gioncm, &c. wt dictum efl c. 3. et dicitur eratio in numero fingul,ri. vel quia eft vni .capropofitio hypothetica, vt ait Tatar. tract.4. vel potius,vt aiunt Auer. Philopon. et Euítatius ratione vnitatis medij, in quo .yniuntur extrema in przmiffis, et vnitatis forma fcu difpofitionis cerminorü, et ctiá ratione vnius finis,quia ambz przmiffe or dinantur ad vnicam conclufionem inferen dam; A: deed a in plurali, quia cx vna opofitione, ex qua alia infertur, fyllogi(mus non conficitur, fed alia argumentatio imperfe&a, .f. enthymc ma aut inductio, &c. debent igitur plures ; LH herir affumi,noa que, ácd positz,.i.difpositzin modo,& figura ; et vt notat Tatar.non debet addi particula, € conce(115, quia siué pramitfz sint vera, siue falíz, nihil refert ad fyllogifmum sim pliciter,feu fecundum formam considera tum,qui híc definitur, dici tur «/reruo quid 4 pofitis nc.ad denotandum quod conclu ioyquz fequitur ex pramifiis, cft alia pro. .tenus omnes, vt neceffariam, et forma Anfcrant confequentiam, indig ent Sa or rd Pars Prima Inflit. Tra£lII. Cap. positio ab illi s,& ab eis æceffarió illata: ob illarum difpositionem, vade ly mece/?e, vt notat Tat.& Alex.non sigaificat necefütaté cenícquentis,quafi conícguens in omni fj logi(me debeat effc ncccffarium, cum «cffe potfit contingens, vcl falfum, fed tautum neccffitatem confequentiz, vt ex przmií sis neceffario inferatur conclusio, etiam si. illa non sit neceffaria, qua erit de effentia fyllogifmi, sicap.atur pro aggregato ex przmiffis, et coaclusione, non autem sí ca piatur pro folis pramiffis difpositis, vt cæ pit Arifl.2. Priorum, ità docet Tat. 1. Prio rum q :.in fine, mu : Senfus igitur prafatz definitionis eff, quod fyllogifmus cít oratio difcursiua, in qua posita maiori, et minori propositioe ne (sic.mappellaatur przmiffz, vt mox di cemus) aliud, f.cóclusio.ab his,quz posita sür f. qur,.i. deducitur ex vi difpositionis terminorum in przmiffis, v.g.omne ani eft fubftà tia,omnis homo elt animal,ergo omnis homo cft (ubítátia hzc tertia ppo:i tio,quz dicitur conclusio, fequitur a  farió ex difpositione duarum priorum j vn« debreuius poft dcfini:i fyllogifimus, eft oratio diícursiua conftans io cum ex«. tremis difpofito, vt elt videre in. Íyllogif " mo allato Sed dices, hancdcfinitionemnoncon uenire omn'busfyllogifmis, quia nonbys   sitorio,de quibus;infra,    pothetico;& ex Ap prm effe Ari(t. mcntem fui(f hic finire fyllogi(mum cathegoricum et hüc. termino communi conítantem; adhuc timé poteft etiam hy potheticus. hác definitioné . . participare,qratenus, et ipfe cathegorici habct regulari, et oricum reíolui;potcft etiam applicari fyl ogifmo expofitorio,& omnibus alijs, quam, a'em tione terminorum,& propositionum Íyllo gna iam declarata, et amplius declaran, et omnes eiídem communibus princi pijsregulari debent,quz omnia ex dicen»   dis patcbunt. 99. Quia verà fyllogifmus eft quoddam . compos;tum rationis, ideo habet fua prin» cipia conflitutiva, quz fuptduplicia, alia materialia, alia formaliz; et materialia, alia proxima, vt mropsítuone la remo tà, vt termini propobtionum,qui in quoli« bet fyllogifmo (unt tres, ex quorum cóbi nationc trcs quoque formantur propofie  ti9pcs, et idco neceffe e(t vnumquem«. bis  . TFepet,  "4 perprincipia  pétincathe   JSEEE A ás vts E AI 3   emnis homo cft fub I : 4 i  4. locumin fyllogi(mo : fecunda mimor,tertia " E  za ? Y x: .De Syllogifmo, eiu[que Figuris. E" 5 ratio eft, quia in fyllogifmo dcbct inferri duo extrema effe fimul connexa ob connexionem,quam habent cum aliquo ter tio,prius ergo debet vnum extremum có necti cum illotertio, et erit prima propo fitio,deindé debet alterum extremum cum codemtertio copulari, et erit fecüda pro pofitio,denique ipfa extrema dcbent in có clufionem inuicem conne&ti, et erir tertia ropofitio; hinc cóftat illud tertium, quod emel in vna, et femelin alia pramiffarum ponitur,vnum faccre terminum,duo autem extrema conclufionis, quz femel in pramif fis cum illo tertio, et femel in conclufione inuicem connc&untur,alios duos terminos erc; hoc totum manifeftatur exemplo, fi velimus oftendere hominem effe fubftan  tiam,excogitandum cft aliquod tertium,cü  quotüm homo, tüm fubftantia coniungan tur, quod erit v.g.animal, fi igitur fubf tiam, et femel hominem cum animali com ponis,duz propofitiones rcfultabüt, nimi  rum omne ar imal eft fubftantia, omn: s ho mo eft animal, poftremó ex his inferendo hominem, et fübitantiam €ffe (imul conne xa, tertiam conficies propofitionem, ergo itia: prima propo fitio dicitur meer, cum .n, denominatio maioris fit quzdam dignitas, optimé illi tri buitur propofitioni, qux primum obtinet «onclufio,que ponitur poft notam illationis, vnde coníequens ih plus fe habet qui con    elufio,quia omnis propofitio, quz ponitur l notam illationis, dicitur confequens ; . fed illa, quz ponitur poft notam illationis . in fyllogil mo, d:citür proprie conclufio, ex  terminis vcro ille;quibus fumitur ante con  clufionem, dicitur medswm, qui iungitur cít medio in maiori, dicitar marer extremitas, qui vero in minori, dicitur minus extremis : "Sed quamuis hic explicádi 1é,& minoré propofitioné, ac ét maloré,& minorem cxttemitatem fit Summuliftarum communis cum Petro Hifpan:tra&t.4. fuper lib.Prior. et Arift: ibidem. Owuuied. tamen €ontrou.4.Summul. pun&. 5. Poncius es  20. Log.q.,. Auerfa q.z ;.fect.7.(quem fal. Ío Ponc.in oppofitum IGHUE alij Recen tiores inquiunt non ex, eo dici propofitio nem maiorem, vel minorem, quod prius, pofteriutue proferatur y fed illam dici ma. jorem propofitionem, in qua medium eft fubic&um, et altera extremitas eft pradi  catum, et minorem é contr3, in ua medü  ^ pradicatur, et altera extremitas fubijcitur, "or " gL dus maio  71 et fic pariformiter maius extremum effe, quod in propofitione predicatur de medio, et minus extremum, quod fubijcitur, Hur tad.etiam difp.10.Log.fe&t.1 1. $. 70. aliter explicat,vt nimirum maior extremitas fit y quz continct fub fe plura, minor,quaz pare uiora. Attamen recedendum non cft à có muni, tum quiá ità fignificarunt Arift. et Petr.Hifpan cum alijs Summulift.tum quia ex ges modo dicendi fequitur in fe« cunda, et tertia figuranon poffe afhignari maiorem, vel minorem, quia medium in vna femper fubijcitur,& in alia prædicatur, quod licet gratis concedat Ouuied.hoc ta men concefli abfurditatem non tollit. AtPoncius obijcit primó Arift. qui r. Prior.cap. s. explicare volens maiorem, et minorem extremitatem ait dco asfem me jorem extremitatem in qua medium efl ( i.fub qua medium eft ) minorem voco, qua. 4 f» medio, crgo propofitioilla, in qua fubijci tur medium;eft maior propofitio,& in qua rzdicatur eft minor, hue primoloco pro« eratur,fiué nó. Deindé arguit ratione;quia ex maiori particulari nihi] infertur bzne in fecunda figura;at hoc effet falfum, fi maior eit,que primo loco ponitur, nam hic Syllo giímus optime concludit, aliquod animal eft quadrupes,nullus homo eft quadrupes; ergo aliquod animal non eft homo . Refp. ArifL.ibi,vt ex contextu patet,explicare il lis verbis,quanam fit maior, et minor ex  tremiras in prima figura przcisé, non au té in omnibus;ait enim,» prima figwra me dium voco,quod eff im alia, o alind im ipfo extremitatum yero alia efl que pf eee im quo aliud, Ad aliud, fyllogiimus ille non. concludit in fecunda f gira, nifi indirecte cum auté dicitur cx majori particulari nihil inferti in fecunda figura ; id cft intelligen dum de conclufione direéta. At inftat Pon cius ex hoc (cqui etiam in fecunda figura affignari debere modos indire&té conclu dentes quod eft falfum . Negatur falfitas, vt conftabit ex infrà dicendis cap. et n.111. Solet hic quoq. difputari, an conclufió fit de effentia fyllogiími, qua cft feré qua ftio dc nom ne,quia iuxcà varias Ayllog acceptioncs vtrumq. «fferi poteft; v dicetur difp. 11.q. 1. Breuiter tamen dicei dum conclufionem cffe de effeatia fillogif mi non minus, quam przmiffas, prout ab Arift. hic fumitur, et definitur, quia ait fil logifmum «ffe orationem ; in quatit. ijsfe  funt propofitioncs,quarum vna ex quitur, pct quoddignificat ad eurem de ; gif imi  tinfrà dicen por MTEPETIPPSCNMC US IAMENE S CCCANTONCEPP ^ Www.  72 Pars Pria Inflit. Tra&l.I1I. Cap. logifmi fpe&are tam przmiffas,quam con vlufionem,& zqué ex vtrifq. conftare nam xe vera ad firucturam fillogifticam tres re «uiruntur propofitiones . Conf. ratione, quia fillogifmus eft effntialiter confequen ti2, omnis autem confcquentia includit cí fentia'iter antecedens, et confequens,crgo conclufio,quz eft illatum, et confequens in fillogifmo eft de integritate, et comple mento ipfius. 100 Formalia item principia funt du plicia, duobus nimirum materialibus cor zefpondentia, et quidem cum forma fillo giími fit ordinatio, feu difpofitio materia €ius,illa difpofitio, qua ordinatur maxeria xemota,(cü termini,dicitur ffgwra, et illa, 2 ordinatur materia proxima, .f. prope» . tioncs, dicitur Medus ; figuraigitur, qus eft forma materiz remotz, ef «pt di/pofi gio teyminarà fecudsi (ubieclioné, predica fticnc. Mod? qui eft forma materiz,pxime, efh apta d ifyofitio propo[itionsi im dcbita quan ditate, Cv qualitate, debita quantitas eft, vt non omnes przmiffz sint negatiuz fed ali qua sit afrmatiua; debita qualitas eft, vt mon omnes sint particulares, fed aliqua sit vwniucrfalis. Et quia recta combinatio me«  . dij cum extremitatibus, in qua consiftitió figurz, eft criplex, triplex ét datur figura, mà ve! mediü fubijciturin vna,& predicatur inalia,& sic habetur prima figura; vel pre dicatur in vtraque, et sic habetur fecunda; velin vtraque fubijcitur,& sic habetur ter tia; quod eo carmine oftendi folet . $sb, pra, prima: fecunda bis gra: tertia, bis fub.   Quaresan admittenda sit quarta figura, € tribui folet Galeno, et Auicennz? Mc« ici eam admittunt, et quidam alij etiam €x noftratibus, vt Tat. 1. Priorum q. de fi 45 fyllogifmorum $. dwUratur primo, Roccus lib.2. c 16. vbi proindé recenfent modos quartz figure, et Camerar. q. 15. Log. Ratio fundamentalis huius opinio nis, ommitlis alijs minoris momenti, eft, quod tor funt figurz, quot funt difpositio nes medij termini cum extrenus, fed datur quarta difpositio mcdij cum extregis, er &c. probatur minor, quia poteft ità di pont, vt predicetur in maiori, et fübijcia tur in minori, vt patet fic arguendo,oimnis homo eft anima!, omg animal cft (u^flan tia, erz0 omn's homo eft fubftantia, quz eft forma arguendi valdé familiaris, qua ra tione conuictus Blzuc. lib.z.fc&. 7. quartá figuram cum Medicis libenter amplectitur, .trium terminorum fic fe habentium, d Verüm peripathetica fchola numquá hác uartam admifit figuram, vt à prima ef entialiter condiftinctam, et eft manifefta Arift. fententia, qui 1, Priorum c. z. con cludit neceffe effe feri omnem fyllogifmü per tres przdi&as figuras,& fequugturom nes Scotus 1. Prior q.34. Auerr. r.Priorum c. 8. Zab.liB.de 4. figura, Conimb.& Com plut. Fuentes,Cafilus,Poncius,Morifanus, Hurtad. Auerí2, Amicus ; et paffim alij Re centiores; et quamuis varijs modis, et qui dem vt plurimum inutilibus, vt oftendit Auería q.2 $.fet.2. reijci foleat ab Aucto ribus citatis, nempe quia inferat condlu fionem innaturalem, et indirectam; aut : przdicationem eiufdem de feipfo;ratio ta : men à priori eft illa, quam Scot. cit.affi " gnàát, et ex ipfo Arift.deducitur,quianimirum difpofitio medij nonpotefteffentiali ter diuerfificari, nifi illis cribus modis re e latis, quod .f. vel in premiffarü yna fubij m" ciatur, et in altera przdicetur, vel iavtrde  D. ue predicetur, vcl demum in vtraqué   füblyciatur,ergocum in quarta figura à   Medicis affignata habeat medium primam difpofitionem,plané non crit à prima figue ( racondilmóta, quz in eo pracisé effentia liter confittit, vt habeat mediü in yna pro pofitione fubie&um,inaltera predicatü, Refp.Tatar. quod prima figura poteft capi  dupliciter, largé nimirum, vt eft difpofiti medium fubijcitur in vna przmi ra dicaturin alia,fiué hoc fit in maiore in minore ; et fic concedit quartam fig 2 non effe à prima condiftinctam 5 alio modo. capitur fpecialiter, vt eft difpofitio trium terminorum ficfe habentium, quod media  fubijcitur in maiori, et pradicaturin mie     nori, et fic cffe condiflin&tam . E erp Hac folutio nulla cft, quamuis.n.verum. .  fit medium in prima figura, itàcommuni  ter difponi,quod fit fübie&tum maioris, et  przdicatum minoris,idtamen non efhci  tur, vt in prima figura (yllogifmus fiat, fed potius regulariter, vt directé concludat, uià non minus in prima figura foret, fita. ifponeretur,vt medium effec pradicatum maioris, et fubiectum minoris, hoc.n prz cise primam conftituit figuram, quod me dium in vna fit fubie&tum,in altera prxdicatum, qualifcum que hac fucrit, hocfi: quidem penitus accidentarium eft aBpri  ma figurz conflitetionem: Et quod diuere fitas difpofitienis medij, quod inmaieri   Íubijciatur, et in minor przdiccuir « acre cone / ^ Ev 4. v qus). 4»   wnitertioysut eadem inter fe;  De principis vegulatiais fyllorifi 75 eontra, non variet primam figurám effen tialiter patet ex Arift. loc.cit.qui (zpé trà e pramiffas, vt magis fyllogifmus có tur primz regule antepredicamen tali, vbi tamen nulla ratione dicendus eft voluiffc re exempla quarta fimurz, quam rpíe nunquam agnouit ; ergo fignum eft talem variationem düpoltionis nedij effe prorfus accidentariam, nec fufficere adconftituendam figuram aliquam à pri ma effentialiter diuerfam. " Ex hoc patetrefponfio ad fundamentum oppofitz fententiz, et quecunque in op E tum obijci folent, quamuis .n. poffint eri, quattuor combinationes med:] cum extremis, illt tamen duz, qua medium íu bijcitur in maiori, et przdicatur in mino ri, auté contra, non funt effentialiter di ueríz,immo quia hec combinatio,qua me dium pradicatur in maiori, et fubijcitur in minori, facit fillogi(mum concludere in dire&é, vt patet in exémplo ab Aduerfa rijs allato, vbi minor extremitas przdica  turde maiori in conclufione; quod cft có cludere indirecte,vt poftea dicemus, debc ret: figura f fi daretur) ad primá re duci; ficuc fillogifmi concludentes indire  &é reducuntur ad dire&tos ; maneat ergo quartam figuram non dari, aut non effe à 7 prima efsentialiter diuerfam, et fillogifmü ma figura, quia habet medium fu m in vna et przdicatum in alia, ctfi non ità difpoficum, vt t» conclüdere dircéte ;  poteft tamen facili negotio jta difponi tvafpenendo pramiffas abíqs vlla penitus alia mutaticne dicendo,"Omne animal eft fubftantia, emnis homo eft animal, ergo omnis homo ft fubftantia, De frinciphs reguletiuss 'yllotifmi . 301 "A, T Omine principi regulatiuilfyllo N Gifini inécilg anas gei à «ua fyllogifmus habet fuam certituding, K cuidentiam ad concludendum ; funt aute principia huiufmodi; Primum eft gene ralifimum pro trosungue fylogifmo,etia expofitorio, caius medium eft terminus  fingularis, cft antem tale, Qua fmnteadem jy. ; quorum ynii   efh idem, cum tertio,eum quoalterum num eft sdem non po[[unt ejfe cadem inter fé quoad ab Adueríarijs allatum re veræfse in pri $ (0. primam partem valet pro r dis affr : . mutiuis,quoad valet pro ncgan . dici de nullo; quoad primam partem valet uis, et hoc principium eft tantz efficacita tis í vt m ipfo fundetur vniuerfa ftructura fyl'ogiftica,vt teftatur Do&tor p. d. 1. q.7. Li.in folut. ad 1.princ. pro 4. q. et declara tur fic ; propofita quaítione v.g. an anima fit immortalis, ad cognofcendum num hi termini fint cónex:;aduertendum eft, quas habeat anima proptietates, et pradicata intrinfeca, et reperto animam ctfe incor poream, ruríus eft inquirendum, an incor' poreum connexionem habeat cum inimor tali; et reperto ità cffe,tunc re&té poffimus inferre ex hoc ; quod illi termini funt. curn hoc tertio f. incorporco coniuncti, cffe etiam inter fe coniunctos;Quod fi é contra reperiatur incorporeum cum immortalt non poffe connecti, tunc negatiué conclu deidom effet nec animam cum immortali cffe connexam,quia incorporeum, quod fupponitur cum anima effe coniun&tum,nó coniungitur cum immortali ; atque ità ex hoc patet, quomodo ex connexione extre. mitatum cum medio infertur propofitio firmatiua, in qua extremitates vniuatur in ter fe, et quomodo ex affirmatione vnius extremitatis cum medio, et negatione al : terius infertur conclufto negatiua, inqua vna extremitas negatur de alia. Et quamuis' hoc principium fit omnibus fyllogiimis co mune;eius tamcg vis im expofitorjo luculc : tins apparet, quia tertium illud, .f. termi  nus, quieft medium eft magis vnum, cum fit terminus fingularis, in diis ero coni munis, et ideb hec genus fyllogifmorum eft omnium perfpicuiffimum, vt pote,quod' ' eft alienum àmultiplicitate præceptorum de diftributione,& fuppofitione medij, cü fit fingulare; vt patet in he niscft Deus, Chriftus eft Filius Virginis ; ergo eft Deus,vtinfra magis conftabit. Alterum principium eft,.Djci de omn; d$ pro zegulandis aftirmatiuis, quoad f. pro negatiuis: dici de omni cft, quicquid  viu ter. dicitur de fubie&to abfolute» fupponente dici ctiam de quocunque coa : tento fub illo,. vt fi omne animal eft füb b crgo et homo, qui fatiebaiqE. fubilantia. Sic dici de nullo eft, quicquid  vniuerfaliternegatur de fübiecto, negari etiarn de quocunque contento vf nullum anima! eft iapi di intense ftat (ub animali,criclapis, loc autem cipiumnon eft ità vntuerfale »' quia non deferuit ad fyllogi " torjum, vt notat Tat. 7. sum cial rn oc : Filius Virgi pergeoer?ó. movet 74 et 5. fed tantum ad illum,cuius mediü eft terminus comm unis,cui termino dumtaxat applicari poffunt figna vniuerfalia emis e aullur hoc principium conftrucntia, vt il lum diftribuant pro fuis inferioribus; Et quamuis paffim per hoc principium dican iur przcipué regulari modi perfecti prima figurz, non propterea negari debet ctiam ccctcros rcgulari,per illud .n. tantum nfi nuare volunt folos modos perfeétos prima figurz immediate regulari per ipfum,ad huc tamen, et alij poffunt mediaté regula ri,quatcnus omnes ad perfc&tos poffunt reduci,vt poftea dicemus, Aducrtendü au tem hic d hoc fccundum principium re gulatitum à primo dcpendere,quod vniuer falius eft, et ab eo vim regulandi defuere, vt difcurrenti patebit, immó notant Com plut.lib. s.c. 4. hoc fecundum principium à primo non differrc, vifi penes hoc, quod primum fumitur in ordine ad cff iftud ve roin ordine ad pradacari ; et quidem vnum affirmari de alio fundatur fupra identitate 3llorum;,ficut vnum negatur de alio ob co yum diuerfitatem et idco liquido patet hoc. fecundum principium vim fuam à primo ac cipere Conf.ideó .n. ex hoc, quod omnis homo currit per d;ci de emn!, rité conclu ditur. quod Petrus currit, quia tupponitur probatum Pctrum efsc hondæm.s confe quenter coniungitur cum hogiine Petrus, et curfus; et idem cernitur ctiam in altero.  tas reas ipfarum interfe; nó quidem reas; iedior tmn ds i Aun ad^ yllo principio dieidé mulio. x  1o Verunn.vcro quen hzc doctri nà fit ci uni Summul;Rarum calculo. pro bata nihilominus Mol.p.p.q.2 s. art.. difp 2. Vafq.p.p d.123 pricipii iilud primü, $u« Tore yi tertio.Cre, tàquá uiro ü re Ípuunt,& non vninerfaliter vcrum nifi re ucatut ad dicium de omni,& de nullo, fc. «itur Cafilius lib.3 tract.a. c.2. Fandamé tum corum vnicum «ft,quod talc principiü in divinis claudicare vidctur, quia cx idcn 1itate resli diuinarum perfcnarum cum di uina effcptia non poteft inferri realis iden tits earum inter fe ideo hic fyllogifmus nun valet; cff.ncia diuina cft Pater filius eft hec «(fentia diuina,ergo filius eft Pater; Vn dé vt hic, et fimiles Íyllogifini cxpofitori) in diuinis riteforn:éur,vt notat Scot.1 Prior. 4.7 .& oncl.4.pcr diétüm de oi,& dictüde nul Jo regulari debent, ità quod medius termi. 1 nus fi fingularis diftibuatur hoc modo, Quicquid cft cffentia diuina cfl Vat r, filius elt «(l«ntia diuinz, «rgo Xc. nám tà confc quentia tenet fcd maior cft (21125 Cum cr  Pars "Prima Inflit, Tract. HT.Cap T. o primum illud principium s we /snteas lem vni tertio, rc.non teneat in diuinisni fi cum inultis limitationibus, quz tandem £iciunt illud recidere in aliud. principium, didum de ómni, X cumé contra fecundum, quocp aptum fit regulare etiam £yl» ogifmos expofitorios in diuinis, vt patet; in  xemplo allato, concludunt Vafquez, &, Molina,Dictum de omni, et dictum de nul»  lo, effe vnicum principium regulatiuum: omnium fyllogismorü. Addit Cafil.princi pium illud $4 funt eadem vmi, crc. poni ab Arilt.7.Top.c.i.non autem t. Pnorum: 5; vbierat locus agendi de principijs regulæ tiuis fyllogifmorum; fed ibi cátum affignafs fc principium Dic; de omm, 6c. ergo hoc, tantum €fit abfolute principium. regulati«: unm fyllogifmorum . T Sed fruftra laborant, nam veritas illius. principij eft vniuerfaliffima, et etiam valet. in diuinis, et qnamuis D.Th.p.p.q.2 4.art.3«; et Thomiftz cum ipfo aliquas atferant li mitationes,vtetiamindiuinisverumfit ; Scotustamencit p.d. .q.7. profertillud,; vtabíoluté verum, itaquod femperygum,   hal " eft,qux funteadem vnitertio,effe quoque inter fe eademilla tal; identitate, nontamé,   maiori,quia non poteft cócludialiqua idé»  2i titas extremorum inter fe, mifi fea M RA P. illamidentitatem, qua funtcadem medio,   &ficjinquitDodtor,exidehtitaterealiper  fonarum in effentia inferri poteft identie, ?h identitate cum effentia funt idem; fyllogif;  X mus autem allatus, et fimiles,indiumis non;  tenent,quiaafferuntur,vtexpofitorijicum  tamen re ycra tales non fint, fed foplu/nte ga ta,vt Doctornotatibidem,& fequitur Amas   jii p.difp.io2 c.1.ratio cft,quiamedium. in fillogilmo expofitorio ita dcbet cff« fin ulare,vt fit fioc aliquid, et incommunicæ ble vt quod, qualis non cft effentia diuino, et ideo ipfa non etl fuficieas mediugr pro. ^  fillogilmo cipoivonio, et quando etiam illi, fillogifmi effent expofitorj, prorfusfalsb . eft polle regulari perdidum de omm, S. dictum de nullo, quicquid dicat Poncidls ] difp.:o.Log 4. vlr.quia hoc princip o folum regblantur difcuríus, qui procedunt ex vi slicu:us ternini difl ributisrepngnat autem prorfus tcimino fingulari,quf cftmedium in expofitorio;difiribui;cum infzriora non habcat,diftribui nomqifeu accipidifiribtt  tiué cfl idcm, acíupponere pro füigilis fpisinfcrioribus;:N.cScomuscit.Trimü,  q.7 1 EM CN f^ ' 16. Arriaga difp.s.fumm. fect.4.& De prindipijs rtgulatiuis $yllogifmi 3. facit at&oritatem,fe ftandum eft do ring quam habet in lib.fent. Ari(t. autem t.Priorum folum fecüdi prineipij exprefsé meminit, quia ibi folum loquitur de fyllo gifmo, sind fumitur terminus có munis,vt poté qui magisinferuit ad cogni tionemfcientificam comparandam. ' Quamuisergo magma fic necefficas fecü di principi nam illo deficiente deftrærc tur defceníus ab vniuerfali ad particularia, uia virtute huius princípij tenet talis de cenfus,omnis homo e(t animal, ergo Pe trus eft animal, et Paulus eft animal ; immó negato hoc principio duz contradictoriz ent fimul verz, nà ci veritate iftius vni uerfalis, oishomo eft animal,ftaret veritas huius particularis,aliquis homo aon cft ani mal,quz illi contradicit. Nihilominus faté da etiam eft neceffitas illius principij Se fint eadem,&rc. et dependentia huius fecü di ab illo, nà ex co przdicatum de quibus uis fulveo contentis przdicatur, quia ipfis aliquo modo identificatar, vt difp. de vni. werídicemus;ergo dici de omni neceffario c (upponit identitatem fubie&orum in prz dicato,& dici de nullo feparationem, quod bené demonftrant Hurt. di Pæog. lcd. alij Do &orem noftrum fecuti, et nuper Ouuied. controu. 4.fummul.punc.1.Regula generales t fpeciales cuiufcunque f  gura«[Bgmantur. 103 T2Xprincipijs regulatiuis syllogifmi c.przced.declaratis quinque dedi  «untur regulz omnibus tribus figuris com   4 munes.Prima eft,qp ex gwrsr megatimis nibil fequitur,vndé hzc coníequentia non valet, Nullus homo e ft irrationalis, nullus equus eit homo, ergo nullus equus eft irrationa lis,ratio huius eft, quia non poteft conclu a ;€o quod medius terminus qui eft tota ratio coniungendi,cum neutro extremo eft coniunctus, nec etiam negati ué,quia ad hoc,vt vnum extremum non iü cum alio medium, debet idem £nedium cum alterutro extremo effe con junctum ;nam fi vnum extremum ab altero difiungiturpropter medium, debct hoc oriri ex co quod difiungatur à medio, cum coniungitur aliud extremum, et ita ip extrema erunt inuicem difiuncla; fi au tem medium cumnullo extremo iungatur,, moncritratio neque coniungendi, nequc feparandi ipía extrema, vnde patet hanc re« gulam fundariin primo principio rezula tiuo, Aduercendum tamen eft przmiffis in. terdum videri affirmatiuas, cum tamen re verà occultam contineant pegationem, et ideo aon concludunt, vt in hoc fyllogif mo,omnis homo differt ab angelo, omnis fpiritualis fubftantia differt ab homine, er go omnis fpiritualis fabítintia differt ab Ángelojomnes hz pre.niffe (uat negatiug, quia ditfzrre eft idé,ac vnu n no ef: aliud,. et ità (c habét omæs propofitiones;in qui bus elt relatiuumr diuerfitatis . Sed obijcies, hac confequentia eft bonz,. quodnon mouctur,non currit, Sortesnom moxetur, ergonon currit, et camen eft ex risnégatiuis.Refp.nos hic tradere regu $ de fyllogifmo cathegorico, allatus aut& eft hypotheticus, nam illa maior huic con ditionali zquiualet, fi non mouetur, nom currit, et przterea fundatur in hac, affirma tiu3,0mne currens mouetur.Dices, hic eff cathegoricus, Omne,quod non elt animal 4 non eft homo,lapis non eft animal, ergola pis noneft homo, et tamen con(equentia tenet ex puris negatiuis.Refp.maiorem ef fe vniuerfalem affirmatiuam, nam zquiu2« let illi omiac non animal eft non homo,id que patet ex regulis cóuerfionis, nam vni uerfalis affirmatiua conuertitur per contra pofitionem infinitatis terminis, ac etiá, etft. raro fubie&to infinitato, et hegata copula, vndé hzc propofitio,omnis homo eft ani mal, fic conuertitur, onifíe non animal eft non homo, velfic, omne non animal noi elt homo,vi4e Cafil.lib.s.tra&.z. cap.6.. 104. Secunda Regula eft, quod ex puris particularibus nihil fequitur ratione for» mz non.n.valet,aliqued animal eft homo, aliquis equus eft animal,erzo aliquis equus efthomó, et fi interdum fequatur ratione matériz, vt Miquos animal eft fubftantia y aliqüis homo eft animal, ergo aliquis ho mo efl fubítantia . Ratio huius regulz eft, quia in propofitionibus particularibus medius terminusnon complete diftribui tur, .i. nonaccipitur fecundum totam stiá latitudinem,& vniuerfalitatem, fed folum 1nadzquaté, i.fecundum partem;hinc fit,vt ex»vt connexionis cum medio noa fequa tur ioter duo extrema connexio, quia ex his extremis potefl in. maiori cum hoc medio councéti fecundum vnam partem, &alterümextremum in minori c  cum codem medio fecundum alteram par^ tem, vt patet in allato exemplo, in quo li« Ka ce we ua 36 €et homo, et equus connectantur cum ani mali,non tamen fequitur connecti inter fe, quia animal nó diftribuitur complete, hiac exttatillud preceptum, quod med:um in aliqua faltim przmiffarum debet dittri»ui, vt fic perfecte poffit con ungi, vel difiuagi ab extremitatibus, alias non regularetur fyllogifmus per dicideomm, vel dici de nullo, in quo principio hzc regula funda tur ; aduerte tamen,quod quando medium eft (ingulare, vt in expofitorio fyllogifmo tunc re&té cócluditur,quia fumitur in vtra que przmiffa fecundum fe totum. Scd obijcies,hzc eft bona confequentia, fi aliquis homo currit,aliquod animal mo uetur,fed aliquishomo currit, ergo aligp animal mouetur, et tame elt ex puris pen cularibus.Refp.hunc fyllogifmü effz hy thetict& praterea maiore effe vniuerfalé implicite,& zquiualet huic, quotiefcunque aliquis homo currit, aliquod animal mo uetur,nam ly aliqui: bom (ubiectumin ma fori, an; pliatur, et fit terminus vniuerfalis r illam conditionalem //, quz zquiualet ni qoot cunque aliquis homo currit, &c. Dices;hic eft cathegoricus, quod lucet vi dco, Sol Licet,ergo Solem video, et tame eft confequentia bona ex puris particularibus, Refp.maiorem poffe fumi vniuerfaliter,vel particulariter, primo modo zquiualet illi, omnne,quod licet, video, et cofequentia eft bona,fecubdo modo zquiualet illialiquod, uod lucet, video, et tuac confequentia non eft bona, quia poteft lucere cla, quam pmonvides. Tertia Regulæft, quod conclufio fequitur femper debiliorem partem,quare fi vna przmiffa erit particularis, vel nega tiuz, etiamfi altera fit afirmatiua, vel vni nerí(lis,conclufio erit particularis, vel æ tiua, quia negatiua eft ignobilior affirma u1,& particularis vniuerfali . Ratio huius regula eft, quia fi vna prxmiffarum cft af firmatiua, alteranegatiua, tunc ypum ex. tremum coniungitur cum medio, et alterü ab codem medio feparatur in premmiffis ; p autem aliqua duo ità fc ha t,vt vnum conne&tatur cum aliquo ter tio, et alterum ab ecdem tertio feparetur, non poterunt non effe inuicem feparata, ex b .n, quod Petrus efthomo, et equus non homo, non poteft inferri nifi Petrü non . eff: equum. Idem dicendum,fi vna przmif farum fit particularis; quia ctiam(i in pro pofitione vniueríali vnum extremum vnia furi fecundum fc totum, ia par Nt DM Pars Prima Inflit. Tra£l.1IT. Cap./T1 ] ticalari, tamen alteram extréfum vnitur cum illo tertio folum fecundum partem, 8e ide3 aon poteft infzrri e£: inuicem coane xa extrema, ni(i fecundum parce, vt om nis iuftas eit anandus, fed aliquis hom» ei iuítus, ergo aliquis homo eítamandas, non potett iaterri,omnis homo eft amans dus ob rationem allatam ; ex quo patet hác regalam fundari in primo principio regue latiuo;quia extrema in cóclufione nequzüt habere iater. fe maiorem coanexioæm,quá habuerint ia pr emiffis cum medio. $:dooijæs, fyllozifm1m Arift.z. Cose. li c4. O næs (telle, qua non fcintillaat, süt propé nos, Planet aon (cinrillant,ergo pla netz (unt prop? nos, minor clt nega: iua. Sc tamen coacluto eft afirmariua . Rurfus ex regulis boaz coafequentiz traditisc 2. ex falfo fequitur verum, vt pes fic arguens do,omats equus eít animal, omnis homo eft equas,ergo omais homo eft animal, ergo noa femper fequitur coaclufio debiliorem Cum plares caufz cócure partem . Demum, et vaa eft per^ runt ad eundem ed &aum, fc&ior altera,efz&is affimilatar perfe»  &ori, et fuperiori, vc patet de duobus idé on Jus trabentibus, quorum vnus eft po»  teatior altero,nam tractio ponderis fequie tur virtutem potentioris,erzo &c. R Ad m. minorem illius fyllog.(mi effe" affirmatiuam de przdicato infiaito, ac fi diceret, plane» tz funt ftella no (cintilantes, vt patet ex di &is c.3huius trat. de infinitatione verbi. AÀ2. cum Sammuliftz dicant co nclufionE . fequi debiliorem partem,loquuntur quoa: attributa propofitioais ad puram fxrmam  fyllogiími atcinétia, qualia (uat affirmatio, et negatio, particularitas,& vniuc alitas non autem curànt de attributis on bus materiam, qualia funt veritas, ' falfi tas, contingeatia, et dee namforma   aluitur etiam  bonz confequentiz optime falu in materia fal(a5 quidautem dicendum fit etiam de attri^utis fc tenentibus ex parte materiz, di(putant Theologiin prologo de facra doctrina, et in. materia de fide: vide Cafil.cit.fusé de hac re difzréntem, et A». mic.tradt.2 .di(p.4.. 11. Ad s. negatur fumptum,potius.n. rese contra fc habct y uod cum duz cau(x fübordinatz ad cune m concurrunt effc&um, etfe&tus formæ liter magis adimilatur inferiori, uamfu periori, vtapad omneseft in confcfo, et notat Scot.pd 3. q 7. füb A a. et patet de Sole cum caufis inorioribes concurrente; paritas dc duopus pondus  fumpta noit valet, quia iftz funt caufz per accidens fubordinatz, nam quilibet illorü oteft aliquid illius ponderis trahere, at przmifz (unt caufz per fe fubordinatz, "quarum vna nequit fine. altera ctiam mini mam conclufionisparticulam caufare . 106 Quarta Regula eft, quod.medium nunquam conclufionem ingreditur. Ratio eit manifeíta, tumquia quilibét terminus bis tantum ponitur in fyllogifmo, ergo cà «medium eft bis pofitum in przmiffis, iterü in conclufione poni non valebit ; tum quia fi in ea poneretur, non differret conclufio à pramiffis, contra finem fyllogifmi, qui,vtex. coniunctione, quam habent duo extrema cum medio in przmiffis, infcra tur connexio eorumdem exclufo medio . Sed obijcies, hi fyllogifmi tenent, cum tamen medium etiam in conclufione ha beant; omnis homo eft animal . fed homo eft homo,ergo homo eft animal . Item om« nis Angelus eft fpiritus, Michæl eft Ange lus, ergo aliquis fpiritus eft Angelus. Refp. in primo fyllogifmo: medium ingredi con iam Íub. ratione extremitatis,nó fub ratione medij; ia fecundo conícquentia te netex regulis conuerfionis per acc dens, nam conclufio particularis eft propofitio conuertens maioris, quz eft vniuerfalis af firmatiua, non auteni tenet ex vi formz fylogitticm.  €  Quinta taadem eft, quod tàm in medio, Quam 1n extremitatibus non varientur pro priefates terminorum excepta fuppofi tione, quz prouenità fignis, vndé tàm sedium ; quim extremitates non debent effe termini zquiuoci, nec in vna propo f£sionc amphari,& in alia reftringi,quia tüc retur à termino magis amplo ad cü dem minus amplum,aut é contra:nec in có: clufione diftribui debet aliquis terminus, aui nà fuerit in przmiffss di ributus ; quia tunc argueretur à non diftributo ad diítri butum : vt verbi gratia, fi diceremus, omnis 5omo efl animal, nullus leo eft ho mo,ergonullus l«o eft animal,nam animal in maiori non eft diftributum,i. vniucrfali ter fumptum,fed accipitur folum pro eo, quod elt in hominc. nam fignum vniuer(ale affirmatiuum non habet. vim diflribuendi terminos remotos,fed tantum proximos .i. fubiedtum non prædicatum, in conclufioæ veró dillribuitur;& accipitur etiam pro eo, quod eítin Jeone, nam fignum vniuerfale zegatiuum vim habet diftribuendi termi nos proximoes,& remotos; Er ratio vnius De viguli [pecialibus gy) cnn figira:  727 falis huius regula cit quia fi oppofitum il lius,quod in hac regula przcipitur,ficrcet, tunc effent in fyllogitmo quatuor termini, et dari poft antecedens verum, et coníc quens falíu,quod eft formalitimum iudi« cium malz conícquentiz. 107 Ex regulis generalibus c. praced, declaratis defuimitur pro vnaquaque figu ra fpecialis quzdam regula . Peculiaris 1ta que regula pro prima figura eft, quod ia ghacinque iyllogifmo eius direct có ente,vt confequentia fit bona, nec debe: effe particularis,nec minor negati Ratio elt, quia fi maior efft particularis s medium innulla przmiffirum. ditribuere« turcontra preceptum datum in fecunda regula generali 5 non effzt diftributum im maiori;quia effet particularis, neque in mie nori,cum,n.in ea medium przdicetur,& fit vniuerfalis affirmatiua (alioquin foret ex puris particularibus) confequenter neque in ea diftribuitur.quia vniuerfalis affirmat uanon diftribuit, vifi fübiectum, &ideó hzc confequentia non tenetjn prima figu r2,aliqua fubftantia eft angelus, omnis ho mo eíl fubftantia, ergo aliquis homo eft ane gelus . Item minor negatina cffe non de bet;quia runc ia conclufione ditribueretur aliquis terminus, quinon eff:t diftributus in przmiffis,& argueretur a non difltributo ad diftriburum contra quintam regulam ge neralem, nam maius extremum. non diftri« bueretur in maiori, quia effet vmuerfalis affirmatiua, ia qua przdicatum non diftri buitur, in conclufiorie autem diftribue retur, que effet vniuerfalis negatiua, ir hiv perfignum negatiuum diftribuitur tà ubicctum,quam przdicatü, quia negatio y vt aiunt,eft malignantis nature, X negat de fubiecto,quecüque inuenit poft fe, vt nul« lus homo eft lignum aut quidam bomo nà eft lignam, i neque hoc lignum neque illud lignumyneque iftud, et propterea vniu lis negatiua conuercitur fimpliciter., noa autem vniuerfalis atfirmatiuajhac igitur de caufa hec confequentia non tenct ia prie mà figura,omnis angelus eít(ub(tantja,nule lus homo eft angel nullus homo eft fubftantia, Aduertendum tamen, quod conclufio effet indirecta, poteft interd maior cíf particularis,& minor negatiua y quia tüc ccffant rends, vrinfra conitabit de quibufdam modis primz figus rz indirecté concludentibus einbici Bare fyllogi(mum effe bos num, et i tin prima figue .28 r3 maiori exiftente particulari, v.g. aliquod rationale difcurrit,omnis homo eft ratio 7 nalis,ergo aliquis homo difcurrit . Refp. concludere, tátum ratione materiz, nam fi cócluderet ratione formz,hoc etiam aliud argumentum valeret fub eadem forma;ali quod animal eft irrationale, omais homo eit animal,"ergo aliquis homo elt irratio nalis..   Regula pro fecunda figura eft, quod ex ris affirmatiuis nihil fequitur, vt patet ia foc fyllogifmo, omnis homo eft animal, omnis equus eft animal,ergo omnis homo eft equus : Neque ex maion particulari, vt patet in hoc alio;aliquod viués eft animal, nullus Angelus eft animal, ergo nullus Aa £gclus eft viuens . Ratio eft, quia fi ambz przmiffz effent affirmatiuz, cum in hac fi e medium fit predicatum, in neutra di ibueret contra przceptum datum, quia in propofitione vaiuerfali afirmatiua qu  ies funtillz, przdicatum numquam dillri buitur, quia cum dicitur, omnis homo eft animal, non eft fenfus, quod fit omne ani. mal, fed tantum illud animal, quod eft ad humanam pce coritra&tum;vel aliquod animal confuse. Si veró maior eft particu laris, tunc in conclufione diftribueretur ali quis terminus, qui non effet diftributus in pramiffis, nam vt patet inallato exemplo, maius extremum noa diftribuitur in ma tori, et dillribuiturin conclufione, et fic daretur antecedens verum, et coníequens Regula tad i gura et R tandem pro tertia H conclufio parzicularis eff: debet, et eid affirmatiua;Nam fi conclufio non effet par «icularis, iam aliquis terminus diftribuere tur in conclufione, qui in przmiffis di(tri butus non effet,vt patet in hoc fyjlogi(mo, omnis homo elt rifibilis, ois homo eft ani mal,ergo omne animal eft rifibile, vbiani mal diftnbuiturin conclufione, et non in premiffis . Sic etiam idem fequitur incon. ueniens,(i minor fit negatiua, vt patet hoc alio fyllogifmo, omnis homo eft animal, nullus homo eft equus, ergo aliquis equus non eft animal, vbi animal diftribu tur in conclufione virtute negatienis ante copu lam pofitz, cum tamenia maiori ditriba. tumnon fit, quia eft vniuerfalis affirmati ua, inqua przdicatum nunquam diítribui tur; et hz regulz funt valdé nocatdz, quia iuuant ad cognof(cerida vitia [yllogi(morü inutilium, ia quibus fccder innétür ali qusdefedusdillrbugonis. Inl. T afl IT. Cap.VAI. A ffignantur midi cuiufecunque fgurd cum eorum exemplis, 108 Corde modis poffunt in qualibet figura propoítiones fecundam quantitatem, et qualitatem. variari, nam fecundum quátitaté quattuor fuat cóbina tiones,poffant .n. ef: am5z przmi(fe vni uerfales, velambz particulares, vel maior vniuerfalis, et minor particularis, vel ma« ior particularis, et minor vniuerfalis; et ruríus harum fingulz poffuat fecundum qualitatem quadrupliciter di(poai in fin» gulis figuris, aut .n. funt ambz przmiffz affirmatiuz, autambz negatiuz, aut ma ^ ior affirmatiua, et minor negatiua, aut de mum maior negatiua, et minor a ua. Ceterum ex hac tota multi tudine fo lum nouemdecim moi vtiles funt ad re &é inferendum,fexad 3s. figuram  tes, quatuor ad 2.& nouem ad 1. quorum primi quatuor diredé concludunt, alij quinqueindiredé ; ille autem modusdicie  tur diredé concludere, in cuius conclufio. ne maior extremitas de minori ic tur, et é contra ille concludit indiredà, in. cuius conclufione minorextremitasprzdi. catur de maiori : porró omnes, et finguli  modi tiles cuiufcunque fizurz his verfie    bus comprehenduntur . : Barbara,Celarent, aro Ferio,Baralsptom, Celæntes, Dabitit, Fapefm2, Frife fom»romz Cefare, Camefires, Feflsno, Baroco, Dara. pui, Felapton, Difamis, Datifi, Brocarda, Feri em. Quorum fenfus difficilis non erit,fi re colantur, quz fupra diximus tra&. prz« ced. cap.s. vocalem fcilicet A vniuerfalem affirmatiuam denotare, E. vni nes gatiuam, I particularem affirmatiuam,  O particularem negatiuam 5 ille igitur dictiones fingulos iadicant modos fyllo pilipomm cuiufcunque figurz, et voca» es contentz in tribus primis fyllabis des notant tres propofitiones fyllogifmi,qua« les, et quantz effe debeant, fi quz verà aliz vocales fuperfunt in qui i &ioni ntur metri gratia . Primi duo verfus explicant nouem modos vtis les primzfigurz, quatuor primifunt di rade Auouc alij indirc&i : quatuor pri mz dictiones tertij verfus indicant qua tC Démodistiofue fps. ^ pp modi tertiz figurz . Erit igitur fyllogifmus 1 Barbera, fi medium t uio fabi jeia tàr, et in minori przdicetur, fintque tum przmiffz, càm conclufio vniuerfales afür mátiuz, vt omne animal eft fubítantia,om iíis homo eft animal, 2 omnis homo eft. fubftantia. Erit fyllogifmusin Ce/are, ac iii fecunda figura, fi in vtraq; przmiffa me dium przdicetur, et maior fit vniuerfalis negatiua, minor vniuerfalis affrmatiua, et conclufio vniuerfalis negatiua, vt nullum vitium eft amandum omnis virtus eft amá da, ergo nulla virtus eft vitium; Erit deni que fyllogifmus in Derapri, ac in tertia fi. ra, fi medium in vtraque nm fubij catur, et przmiffz ambe fint vniuerfales affirmatiuz, conclufio vero particularis af firmatiua, vt omne animal eft viuens, omne animal eft fübitantia, ergo aliqua fubftantia eft viuens ; et in tribus figuris tria protul f fc exempla in primis cuiufque modis fuffi ceret, fed ad maiorem Tyronum cómme. ditateminfingulis modis afferre exempla iuuabit;in primis itàque quatuor modis Pe 32 gd dites cóucladentibusità fyllo gizatur. Bar Omneanimal eft fubftantia ; bes Omnis homo e(t animal, r« Ergoomonis homo eft " z Ce Nullum animal eft lapis, 1« Omnis homo eft animal, rent Ergo nullus homo eft lapis  B« Omnis homo eff: rationalis, r5  Aliquod animaleft homo, . j  Ergoaliquod animal eft rationale E Te Nullus fpiritus eft corpus, rj Aliqua fubftantia eft pirkus s &»  Ergoaliqua fubftantia non eft corpus . 103 Hac allata"exeipla funt pro qua tüor modis primz figurz directé concludé tibus, vbi vt vides, primus continet tres 3 Lo. pars vniuerfales afrmatiuas ; fe s conítat maiori vniuerfali n:gatiua;., minori vniuerfali affirmatiua, et conclufio ne yniuerfali negatiua; tertius habet ma iorem vniuerfalém aflirmatiuam, minorem, et conclufionem pirticulares affirmatiuas 5  quartus denique habet maiorem vniuerfa firmatiuam, X conclufionem particularem negativam ; in alijs vero quinque modis huius prima figurz indireQé concludenti., bus ità yllogizatur, vt in fequentibus: exemplis .  1 B« Omnis fpiritus cft fubftantia, r& OmnisAngelus cil fpiritus, li Ergo aliqua fubftantia eff Angelus z Ce Nullum animal eit lapis, l«n. Omnis homo eftanimal, tet. Ergonulluslapis cfthomo, 3 D« Omnisleo eft animal, bij  Aliquod rugibile eftleo, tis Ergo aliquod animal eft rugibile . 4 F4 Omne animaleft corpus, Pf Nullum elementum cit animal, 1 m» Ergoaliquod corpui nó elt elementü. $ Fri Miu homo eft muficus, fe Nulluslapis eft homo, ; [e  Ergoaliquis muficus non eft lapis. Exemplanunc adducta funt quinque mo dorum in prima figura indirecté concluden tium, vbi vt vides, primus conftat ex majo  ri, et minori vniuerfali;2ffirmatiua,conclu fione veró particulari affirmatiua ; fecundus. conftat maiori vniuerfali negante, minori vriuerfali affrmante, et conclufionem vni : uerfalem negantemzcolligit ; tertius conti« net maiorem vniuerfalem affirmatiuam,mi^ norem particularem affirmatiuam, et fimi lem omninó conclufionem deducit;quartus habet maiorem vniuerfalem affirmantem, minorem vriuerfalem negantem, et conclu fionem particularem negantem ; quintus tandem conftat maiori particulari afhrmatie  ua, et minori vniuerfali negatiua, et colli  git concluftonem particularem negatiuam. Modi fccundz figurz funt quatuor fe uentes,qui tantüm vtiles (unt ad colligen dis conclufiones ncgatiuas, et in eis iti] fy. Togizatur . 1 Ce Nullumligoum eftanimal [4^ Omnis homo eft animal,   re Ergo nullus homo cftlignum KuND C4 Omnishomoeft animal,. »ef Nullum lignum cft animal, tres. Ergo nullucitignum eft homo; 3  Fe: Nullum ligaumn cft animal "ex fi  Mhquishomo cft animal má Ergoaliquis homo pon cft lignum  3 rwn Wu CC MSRP P E ^. lemnegatiuam, minorcm particularem af U ' : B4   Mo C A v é MA  S. A $0 Omnis homo eft animal Aliquodlignumnoneftanimaf, Ergo aliquod lignum non eft homo. £xempla nunc adduéia funt modorum fecundz fieurg, vbi vt vides, primus cone ftat ex maiori vniuerfali negante, et mino xi vniuerfali affirmante, et conclufione vni ucríali negante ; fecundus habet maiorem vniuerfalem zfirmatiuam,minorem vniuer falem ncgatiuam, et fimilem prorfus con clufionems tertius continet maiorem vni uerfalem negatiuam, minorem particula rem affrmatiuam, et colligit conclufionem particularem negatinam ; s denique conftat maiori vniuerfali afirmatiua,mino ri particulari negatiua, et fimili prorfus. conclufione . Moditertiz figurz (unt fex fequentes, qui omnes 'tantüm vtiles funt ad elicien am conclufionem particularem, ac ih eis ità fyllogizatur . Li Omne animal fentit; . Omne animal eftcorpus;   Ergo aliquod corpus fentit; D« v4 pn " F e 6p gon "Di fs mi É Nulla planta cft fenfitiuay Omnis planta eft corpus, Érgo aliquod corpusnon eft fenfitiuü, 3 Aliquod animal eft homo, Omne anímal eft fubftantia,. Ergo aliqua fubftantia efthomo  Pea: J JD« Omne animal eft fubftantia 125  Aliquodanimal eft viuens, Jf ^ E:go aliquod viueas eft fubftantia. ^ 9v s Aliqua plantanon eft lapis, Omnis planta eft viuens,  Ergo aligjtos yiuens non eft lapis Bro ear do 6 Te. Nullum inima! c(Mapis,  i . Miquodanimaltft corpus, fin 'Érgo aliqdod corpnsnon cftlapis.  Hzc modó ad funt exempla, vt di €ebamus tnodórüm tertix &gurz,vbi vt vi des, prinfüs conftat ex maiori, et minori v niue;fali affirmante,& concluftoné particu lari affirmante 5 fecundus cofif'at ex maiore vninerfali negatiua,zhinore vniucríali afr matiua;& colligit conclufionem particula yem negantensstertius habet maiprem paz tícularem affirmatiuam, et minoré vniucr em a f firmatiam ; ex quibus colligit có maiorem particularem, et qui Pars Prima Inffit. Tract. III, Cap.V11r. clufionem particularem affirmatiuá ; quar, tus gaudet maiori vniuerfali affirmante, minori particulari affirmante;& fimili pror. fusconclufione;quintus contiæt maiorem. particularem negantem minorem vniuer falem affirmantem, et conclufionem parti cularem negantem. Sextus denique conftat maiori vniuerfali negante, minori particulari affirmante, et deducit conclufionem particularem negantem : Hos autem omries. trium figurarum modos effe legitimos ex. €o conítat,quod i ijs nunquam dari poteft. antecedens verum, quin etiam confequens: verum effe deprehendatur ex vi anteeeden.. tis: qued fi detur aliquis argumentan modus, in quo ex antecedente vero fequæ turaliquid falfum, noneritlegitimus.   '' 110 Sufficientia veró horum modorum: in ftmt figura facile deducitur ex re. ga 1s earum affignatis tàm gencre ous,tüm   pecialibus, nam in prima figura ex. fexde« cim cogibinationibus reijci debent omnes. quatuor purz negatiuz, et omnes quatuor" purz particulares ex duabus primisregulis generalibus,& ex peculiari gurz rejjcidebent omnesmodi,qui habent   noremncgatiuam,.vndé quatuor modi taxat remanent legitim: in prima figura di redté cencludentes ; quia veró diximus re gulam fpecialem prine Gigure folum r. uie " riad concludendum direct2, idcirco adhuc. in ea poffunt admitti alij modi indire&é e. cludentes, in quibus etiam interdum poffit. maior effe particularis; aut minor negati u2, vt patet inFapefmo, € Frifcfomorum,  Sic etiam in fecunda figura ex duabus pri mis regulis generalibus excluduntur octo combinationes, .f..ex puris nezatiuis, et puris particularibus ; et ex peculiari eiufdé regula exchiditur combinatie €x vtraque prami(fa affivmatiua, vel ex majore parti culari, et vtraque ifta combinatio poteft bis fieri, .f. vtraque affirmatiua cá maiore par ticulari, et minore vniuerfali ; vel é contra,  et vtraque maior particularis exiftente pri. mapramiffa affirmatiua, et fecunda ncga tina, ve[ é coatra, vndé remanent tantum. quatnor modi vules fecundz figura. Sic denique in tertia figura ex us allatis regulis generalibus o&to excluduntur come binationes etiam ab alijs figuris exclufa : et ex fpecialiregula eiufdem, quod minoti exiftente negatiua nibil conclud'tur fiue maior fit particularis,& minor vniuerfilis fiuc € conu, et fic c. i  come   prümgü. ^ habent mie   AU y E. tur alim dum   et ^ mnznnmdb s SRM $1 voc Demodiscuinfque fegura combinationes, vnde fex tantum rémanent modi in tertia figura,ex quo tandem fequi tur modos vtiles fyllogizandi effe nouem  decim,cateros vero inutiles,& vitiofos,co rima eis aliquis dcfe diftributionis ; de hac fufficientia vide Scot.1. Priorum q. 22.23. et 24. Contra fuficientiam modorum primz figurz obijcies, Primó quod fint plures af tis, tum quia poffunt in ca dari alij : modi direc? concludentes;v.g. Barbari, et Celabo, quorum primus ex przmifüis vni verfalibus affirmatinis concludit particula larem affirmatiuam, alter veró ex maiori vniuerfali negatiua;& minori vniuerfali af firmatiua concludit particularem negatiuá: Tum quia cum quarta fi ex dicis non fit diftin&raà prima., eius modi, qui funt Y. Bamana,Camene,;DDimari; Fimeto, ad ipfam  pertinebunt,cum bené concludant, Deinde vrgcbis ex alia parte, quod fint pauciores ; or Arift. 1.Priorum c. 5. folum duos mo s indirc&tos enumerat in prima figura,  Refp.adprimam duas illas combinatio nes contineri in Barbara, et Celarent, quia fub vniuerfali particularis contin etur: hinc 14 m nec Petr. Hilp.horum meminiffe. modorü, quia Arift. ait, quod omnis fyllogifmus, qui poteft inferre. conclufionem vniuerfalem., poteft etiam in i riub alternationem iflius ad. illam . d AR Od monet Scot.r. Priorum q. 22. diuer firatem modorum attendendam effe penes p premiffasnon autem penes conclufionem, vt patet. ex multitudine combinationum allata. Modi autem proquarta figura in uenti nen differunt à modis prima, nifi ex fola tranfpofitione premi me sréiticoMi, ix dues talis Stanfpoliio non diuerfificat c iter quartam ngu. ram a»prima ex ditis t.e DÀ nds i .. Égura variabit cffentialiter modos . Ad  : fieoskerm parte Tatar. 1, Prierum q fe  o  Ta ME » LJ pfig.art.1.6. primo fcsendum.,quem Conimb.ibi c.7:q.3. art; 1. inquit Arift.enumeraffe tantum modos, qui dif ad untur à directé concludentibus non fo m in conclufione, fed etiam ex parte pez miffarum,quales funt tantum illi duo; alios tres non enumcrat,quia non multum dif ferünt rw, cum illis fint áamiles in miffis . a .. Deindé contra fufficientiam modorum fecunda, et certig figura obijeics,quod.in es »6 ux S notat Sotus lib. s.c.4 lec.vn.not.s:nec Arif.  : ipfis poffunt affignari modi indire&é con Cludentes non minus; in prima, ergo. funt multó plures enumeratis; probatur af fumptum, tum quia nedum Scotus cit. et cüeteri communiter ità docent, fed ctiam elt expreffa Arift. doctrina 1. Priorum c. 8, ibi n. loquens de duobus modis primz fi, gurz indirecté concludentibus Eapcfmo, et Frifefom,fubiungit fieri poffe confimili ter, et in alij5 figuris, hoc eft poffe pariter in illis indire&écóncludi, vt ibi Aucrrocs exponit; tum quia ipfa experientia vrget, vt Doctor oftendit loc. cit. nam 1n Cefare et Cameftres in fecunda figura, Darapti, Difamis, et Datifiin tertia cum eadem di Ípofitione, et ordine przmiflarum poteft conuerti conclufio, et à conuería ad cou uertentem eít bona coníequentia, in tali autem caíu minus extremum pradicatur de maiori, quod eft concludere indirc&té; Cocteri ctiàm modi earundem figurarum, .fFeftiuo,& Barocco in. fecunda, Felapton, Brocardo, Ferifon in tertia poffunt indire. && concludere per tranfpofitionem prz miffarum; traa(pofitis.n. przmiffis.conclu fio, quz prius erat diretta, ficindirecta, Xc. e Refpondent aliqui, quibus confentire videntur Fonfec. lib.6. Inft. cap. 13. et Co nimb. t. Priorum c.7.q. 3. Poncius difp. 20, Log. q.5. n.$5. negando affumptum ; quia Bis indie etenocudineumy radicatur minus extremum de maiori, fcd id. contin ere nequit in fecunda, et tertia figura, in is:n figuris defignari nequit maius, et minus extremum ex coniunctione cum me dio in przmiffis, fed tantum in cenclufione ex coniunctione ipforum adinuicem, quia jn illisvtrumq; fubijcitur in fecueda fgu 1 ga,vtrumq. pradicatur in.t siu ego uris, in erit maius cxcremum jin his fig «onclufione pradicat inus, quod in ead. m fubijcitur ;quareimplicabit in adie &o;dicere poffe n his figuris minus extre müm przdicari,& maius fubijci; Confirmát Ad ex Arift. qui 1, Priorum c. 6. hoc pacte videtur in his figuris maius,, et minus ex eremum defigr fodumak is extremi. in fecunda gura effe, quod eft magis pro pinquum medio, minus, quod cft m " s. di ro motum,.& é eontra sesedqe .€,j maius extremam effe, quod Jongi ftat à medio, minus, quod cft m. Ü inquius.Con rmant tandem,lga eioxrue fSu non hab dielioncs i modos indire pier Op 05; indicantes modos. T 4 v4 ": ", [DN X ^v. $22 Pars "Prima Toftit. Tra. TIT. Cap.VIIT. &tos, ficut in prima, fignum euidens non   fiogis fimplicis.Si vero concludatur iadire" dari incis modos 1ndire&é concludeptes, été per tranfpofitionem pramiffarum, vt ficüt in illa . in cateris modis fecundz,& tertiz figure» 111 Oppofitü tamen verius eft,vtoften adhuc modu$ indircctus non erit effentia dit ratioallata in argumento ; et funda  liter diuerfus à dircéto, quia ordo pramif mentum eorum falfum eft, maius .n. et   farum non fufficit diftinguere modos fyllo minus extremum generatim loquendó de gifmorum:Itaq;ad argumentum principale fignantur in przmiffis ex coniunctione cü concedendum cft affumptum, neganda Íe medio, non in conclufione ex coniundio quela ob rati onem modo allatam. E31 ne corum inter fe, vndé illud dicitur maius n extremum, qe digniorem d in przmitfis, .f. in maiori cum medio, i . SU extremum, quod obtinet minus di De Reduttione Preis snper fallen, gnum f. in mipori ; tà docuimus ex com ivt x 7^ Le e STR c.s. ergo etiam infecüda,&  11a A EETOEM c.1.in fine. diftin tertia figura dillin&io maioris, et minoris guit penes formam duo fyllogif extremi fuméda eft ex ordine premiffarü, morum genera, perfectos, .f. et imperfe nó veró'ex fubie&tione, et predicatióné ip  &os,illos appellat perfectos;qui nullo indi forü in cocluf. Neq. oppofitü docuit Arift. gent, vt eorum vis, ac neccíliras i conclu cit.nam longe diucríus eft fenfus verboó   dendoappareat, et huius generis funt tane rumi ciuab eo, quem, Aduerfarij praten tum quatuor modi prime figurz,in. quibus dupt,vtibiexpoait Sueffan com. 45.ab A  euidentiffima eft «is cónclufionistiniperfe uerfa rclatus q.2 5 fe&t. 8. et textus ; vtíó tosécontrdyocateos;qui indigent "n nat jit obícutus eft,vt non magispro'eis, probatione,vt corani nélefh  pronobisaddnciqueat.Non fuitau diéuidemtérappareat, &huiu$generissüt  ^ m c  4 dicantcs modos indirectos fecundz,X ter concludentes,quam cete figura tizfigurz,vtfa&tum eftin prima, quia vc. rum, elle dirctte concludant, nam c. 'üm vem neceffe diftinétas dictiotiesaffignarein   tám reliqui modi sees eder o riakarum notat Auerfa cit. longe maiorem habent   neccffitas cencludendi non eft ttà i, differentiam modi indire&tiyrimz figurz a  drfin indi&eat aliqua probátione 3 Ex. directis,quarnin caters; rationem affignat  pdttt fyllogifimum imperfectum hic n Scot.cit; quia fi concludatur ind reci? per zceipi cá modo,quo dicere folemus Enthy conuerfionem conclufionis, vt ft m Ctfa  menta effe f eni imperfe&un:,, ! 5e; et Canieílres fecündz figutz, Darapti, nimirum cric pars intrinfecá,S effcotia Difamis  et Datifi tértiz, fuf&étupt ijdem   Irs ad fyllogifiunrneceffaria., pur, "modi,nam frin fecida fizura fic condiada  fenfu fyllogifmi cuiufcunque figura funt ^ mus indire&é, Nullus lapis eftáimmal,om perfecti, igiturin prz£ nti üllogifmusime  mis homo cft aninia!, ereo nullus lapis «ft. perfc&ns pro eo fumitur:, cui Squid eui fiomo;adhuc ite fyllo jmuseftin Cefare, déptis de ; vtiudicetür enide:ter con fic etiam fi in tertia fiZura fic conéludamus ludere: ; hataiitem elt imperfcttio qu  44 (4 E Fatal éftviucns, omne dam áceidéralisdummtaxit, itànótàcTatar.   eft fubfizntia, sd bucifte (yllogifmus ctin. fie.Solia atormodrprim figura. "Darapti: et ratio eft quia vt docct Arift. 1. dicuntür perfcáti;& euidenter ce $5 "Priorum de fyllogifm. poteftatibus, ficut vt'ait Tátar.Ge, .4sdraiur C cundo quia fo. ogifius inferens conclüfiooém vniter  ?i ipfi regulanturimmediaté per Lenin ME l«m poteft etiam inferre particularem   dies de emwi, C dsei de mullo, qua inc '€x vi confequentiz fübaltermationis, ità  ejsfit eai applicatio eorum, quz di quiinfyrt vnam conctufionem inferre pote cunras vel ægantur vn:uerfaliter, adea., nit ftm vides ex vi cónfequentiz "quz   rere ra p reno conücrfionis, Cefare infertdire pam in eis perfecte diftribuitur me $0 illam mio ræ tiegathaleh e Sadirée, omne "animal cft fubftantia, ergoaliquod viueris Sel æm a rüfilendumjnfi  » potent jnyieri jn qua flat vniucrfiliter cy parte b» uertntem, et fi  fobic&ti; cü pofteain minori przdicetur,   Darapti fest duci illam: larem hecipfo emdcnterofteoditurillud, dequo     d tiwfer  pradieatur contineri fübeius «miuerfalitas   fusmqonuertentem ex legibus conuer   te,& confequeptcr conuenire illi id qm B. 3 I M !  LER z: ! "I " £ 2, A De redaélione modorum impevfz&lusad pevfePlus. 9.3 de.t4li medió. vniuerfaliter pofito przi. eabatur i maiore, vel ne ur, quod eft immediaté regulari per dscj de omms et disci de nullo; alij veró modi dicuntur 1mperfc, €i, et minus euidenter concludentes, quia fon immediate regulantur per hoc princi pium, nec in eis fit euidenter applicatio fu» pron: ad ea, quz fub ipfo contiæntur, fed regulamtur mediate, et idco reducuhtur adillos modos perfectos, et per cos pro tur? vndé vt monet idém Tatar. aliqué modum reduci ad alium non eft de vao fa. cere alium, fed eft confequentiam, vel ine. üidentiam vniusoftendere. per confequen tiam, vel euddentiam alterius,,113. Duobus autem modis imperfe&i [roni adpe eas reduci poffunt,pri. mó en Ey Kinda 4. impoffibile; pri reductjo dicitur oftéftua, quia per eam, apum nd dimus, et 3 ide monftramus fyllogifmum aliquem regulari ' dici de omni, X dici de nullo;altera di itur ad impoffibile, quia per eam dedyci. 1 conlequenciam fyllogií(mi vallée dior olopofi Pes VU ARSQUTSDENS VL IDPORCICSK gulatio per dici de omai, et denullo.  Vtautem ácilius, et line frere ges Ulis red Aia exercinnta g [unt litere. initiales fingulorum Let ur nia ^n. oftcafiue illi fylogi finrad modum pri ma figurz, qui a ; m litera incipiunt . xtParalipton ad Barbara, Cefare ad Cela bon aia 2d Datis [tina t, Darapzi ad. ino ad Ferio,& fic de 5; aduerteniz funtinfüper qua tuor aliz confonantes, quiz in medio, y fiæ nominis fingulorum imper. iegoctpn rgeg enun vt S.P.M, C gam li tera S cat propofitionem indicatam Mn fibi immediaté przcedentem conuertendam effe fünpliciter, P perac cidens, M defignat conuerfionem  non fuf ficere, fed przmiffas tranfponi, debere. fa ciendo de maiore minorem, et € contra. C demum. " dendi aliquod impoffibile, Me eder des ed ararur :Æduetto Miua fit per cóuer. gensis sepe Miner fi wif matis Worms mem. e deo. "RES » I : Me. suben utjunca cono re quatür per conuerfionem  t Isa. $ vult fimpliciter perti, D vera p v acct, COM wult tranfponi, C pr tmp[fibile duci. Q 1^ad adhuc vlter us exemplis declara tur, Cefare qui eft primus mo jus imperfe &us fecandz figurz reducitarad Celarét, vt indicit litera initialis C conuertendo fimpliciter propofitionem indicatam per, E,quzimm:zdiaté pracedit S, ni nirü ma iorem yniueralem ncgatiuam, vt v.g. hic. fyllogifmus factus in Cefare, aullum ignit elt animal, omnis homo efl animal, ergo nullus homo eítlignum, reducitur ad Ce larent, fi dicamus in maiori propofitione y nullum animal eít lignum . Darapti, qui eft. primus modus imperfectus tertiz figurz,, reducitur ad Dari], vt indicat litera initiz, lis O fada conuerfione. minoris per acci dens, vt denotat litera. P. quz immediate equitue minorem, vaiuerfalem affirmati, uam, vt denotat litera A, vt v.g. hic fillo' i(mus fastus in Darapti omne animal eft ubítantia, omne animal eít viuens, ergo aliquod viuens eft (ubítantia, reduciturad Darij, fiin moon dicamus, aliquod viuens elt animal. Baralipron, qui eft modus indi Lus primz figurz reducitur ad Barbara, vt petit litera prima conuert endo conclu onem per accideus, vt poftulat litera P, quz reperitur poft vocalem I pofitam in. tertia fyllaba, cui refpondet cóclufio, et ita. hic fillogifmus fa&tus in Barálipton, o ducitur ad 2; fi in conclufione dica. mus, omnis horto eft fubítantia : vbi tame notandum eft cum Tatar. tra&t.5. conclufio nem d Baralipton non poffz in hac redu Gone dici proprié conuerfam per accidés, quia particularis affirmans ex. regulis con uerfionis fupra traditis non comuertitur int vniuerfam a em, fed in particulare, fed pocius reductam ad fuum ftatum natu ralem, quem feruat conclufio de. Barbara quz cum fit vniuerfalis affirmatiua, o timé conuertitur per accidens in particularem tem, conuertitur vel potius reducitur conclufio. de Baralipton in vni Bev pec aou nam cum iint ezdem O0 lipton, et ad c à de Biburs fes ralipton fequitur particularis 12, a ARN id (equitur ad confe [ep Wurepuy uitur etiam antecedens ; ex his exemplis auno Ambien B BLA LLL oochab!OssBrlb LIL,LUL. .LNAT"ouscob. a  difcere redu&ionem aliorum modorum, nam Dabitis efficitut in Darij conuerfafim pliciter conc'ufionc, vt petit litera S, Fa pefmo manet in Ferio maiori conuerfa per accidens, vt petit P, et minori fimpliciter, vt petit 5, et facta prxmiffirum tranípoft tione, vt petit M. et fic de fingulis . Bonitas vero reductionis oltenfiuz per conuerfionem propofitionum,vt notat 1dé Tarar.fimdaturinilla regula generali fupe rius tradita, quicquid fequitur. ex: confe qucnti bonz confequentiz, fcquitur etiá ex anteccdente, cum ergo fit bona confe quentia à conuerfa ad conuertentem;quic quid fequitur ex conuertente fcquitur ex conuerfa, tlis au'em conclufio fequitur ex conuertente, vt patet in fyllogifmo perfc &o, ergo eadem conclufio bcne infereba tur ex conuerfa, q erat przmiff fyllogifini imperfc&ti,& ob eandem rationem infyllo gilmo rines non femper infertur eadem omninó conclufio, quz fuerat in imperfe &o, fed conuerfa illius vt in Cameftres,nam cum conuerfa poffit inferre conuertentem, füffcienter hoc. modo probatur conclufio' jniperfcati fyllogifmi: Diximus autem omn' nes modos imperfe&tos poffe reduci often Ímé ad perf&tos exceptis Baroco, et Bro cardo, quia cug altera pramiffarum in eis fit particularisnegatiua, quz conuerti non contrapofitioné, teft, nifi in fei x d altera vniuerfalis affirmatiua, quz taptü   ri fireducere conuertitur per accid.ns, tur oftia, fieret Mog; Ts $ ex puris ticülaribus,  poen "114. Reduétio per impoffibile fit cum ne gàta confequentia, feu conclufione fyllo £iími ab Aduerfario (fub pratextu, quod rion fit informa ) fit ptopofitio contradi &oria conclufioni negate, cx qua cum alte ræx propofitionibus conéeffis fiunt tales pramiffa,ex quibus inferátur concl.fío có tradistorta alicui ex pramiffis iam concef fis, vnde cogrrür Aduerfarius vcl ticgare; quod 1anr concefferat, vcl cohcedere düo contradittoria fimul cffe veras et fundati r bic reducendi modus in illo principio, /» Vena con[équemtia ex contradiflorio confequ£ gis fequitur contradsclorium. antecedentis : et hoc genere: reductionis pcffunt. reduci ogincs modi imperfedti cumfcunque fuc zintfigure ad perfc&tos,vt docet Tat.tract, sin apenidn fecuridz Brei tris u e 1e figi $.Quarrs,X ra tio eft, quia in omni modo vtili ;1n quo nc gatur confequentia, debet concedi comtra E Pars Prima Infiit. Tratl.1ll. Cap. Ix. antem, Darij, O particularém negancer EXON U. W «. » 9 dictorium e us, quod negatur, ex qua con. trádictoria conceffa, '& alcerà przsuffa co ceff; cquitur contradictoriü alterius; fpe cialiter tame: Baroco, et Brocard» dicun tur per impoffibile reduci, quia alio mo 1o réducibilss non funt: Vt autem rité calis re ductio fiat; hoc datur zenerale preceprumj  vt fempcr atteodatur ad conclufioæm illa tam, et famatur cóntradi&orium eius,deia : dé ponatur illa pro vna e prmiffis cit ale tera, et inferatur conttadittóriut,vel cona trarium alterius przmiffx conceffz, fic .n. deducetur Aduerfarius ad impoffibile ; qued eft duas contradictorias, vel contra rias concedere. Sed vlrta hoc Umum przceptüm tra« dit Tar.cit.etiam Merian regalas pro fin gulis fizuris, vndé ait, quod modi [ren figura reducuntur per imp ^ffibile fumendo contradiétoriàm concluftot;s pto minori, et retenta eadem maiori infertur contra   ria, vel contradictoria minoris conceffa;  modi terti figura, reducuntur pet imp« fibile fumehdo contradi&torium concla nispro máiote, et retenta eadeth minori fertur contradi&torium, aut cgntrafiüi mæ  nbn iem d gaitcu r ntc étianrreduci pi : le fikicódo nca Anda ) ro maiori, et ponendo maiorem t oris conceffe . Vt autem dignofcatur ad im: ipepiiore inn Eme beat reduci per impoffibile, n ft habendá cao tnitialis Ski eru fuperic eias Moy fire. ocardo,quí reducantur dd Barbara, fünreridó conrradi Proerætee UA hr ser falis affirmatiua) fed'obferuande fiut qua  taor dictiones à Dialecticis inuenta, Me feiebatir, Od iebawi, Letare, Romanis in qui bus quatuor vocales reperiuntur A, que fi gnificat modum perfectum vniucrfalém alfirmantem, .f. Barbara, E vniuerfalem ne gantem, .f. Celarent, I particularem: affir icm iind ime lee y entibus: qua : focndg quis eoa ic oer eb focinde Sgurg crtias Pei  cóficeffic, non quideai i animal etl rifibile fi  De'velullione modorum impefadpof.  $3 libusjque fex tertie figure nodos defignit, itaqüe modus impettectus refpondens vo «ali A réducitur ad Barbara; rcfpondens E ad Cclarent, refpondens I ad Darij.refpon densO ad kerio ; Vt Vcró regu.e tradite pro fineulis figuris memorie mandeatur, notanda fant quatuor carmina, Quorü duo prima feruiunt prin e figure  Maior fit mimór, frt contrádiflio mor, CC Dempto'Celantes iniquo conuertitur érdo, eruat maiorem, "variatque feewnda ii norem » J " » Tertia maiorem ariat, feruatque mimo  Vbi variare maiorem,vel minorem eft lo co maioris; vel minoris fubftituere contra di&toriányconclufionis i di if mi; uxtà ML po zm leni in quacunque figura 5 ic fyllogif Pis i» Ralipton, Omne animal eít (ub ftántia;oniínis homo eft animal, ergo aliqua fubftantia eit homo, fi negetur coaclufto, fümatur c ofitio'lli contradicto» peti eritnlla fubftantia eft hómo;tunc Jllatur: níj&or, et pto'ea fubrogetursmæ ior, et fic inferaturin y 1 ftantia eft homo; omne animal eft fublan tia, crgo nullum animal eff homo; iam jftà  propofitio contradi&oria eft minori, quam mmediate, ne   beh : Iyltoa m romero accidens. 'Fiathic efare Nulhis honio eft rudibilis, eni dioesed ruéibilis, ergo nallus afintts efthomo,fi nez k f conclufto, affumatur €ius €ontradi "Qhoris; que eft; aliquis afinus eft homo ; et fétenta piajore ponatur i(là propofitio pró mirióre, deindé inférütur conclufio in. Fe rio, hoc Pacto, nullushomo eft. rüdibilis aliquis afinus eft homo; ergo Mi quisafinue tionc ft rüdibilis; qua conclufio eft conrra  di&toria minori taii cenceffz;. f. omnis afi ris eft rudibilis. ' Fiat tandem hic Mare. musii Darapti, omine rationale eft rifibile, émie rationale éft'animal ; ergo aliquod erhzc conclufio, fumatur contradictoria eiusque erit, nul. ]um animal eft rifibile, et ponatur pro ma jore retenta eadem minore, et fic inferatur  s ori Nullum animal elt rifibile, om rationale eft animal, ergo nullum ratio nale cft rifibile, que conclufio eft contraria maiori conce(fz, et virtualiter contradi squia fub vniuerfali continetur parti eularis: exempla de Baroco, et Brocardo ^os adducimus, tum quia yeffim adducun ^p türab alijs, quáfi non agnofcant alios mo dos per impoffibile reducibiles ab iftis; tum quia; et tpfi feruáat leges pro f:cunda, et tercia figuraaffignatas. ^? Denique Arilt, i "Prionit c:6. docet ali modum probandi fyllogifnios imperfe&os f. per expofittonem, fer perredactionem ad ívlloci(munr expofitorium; qui folá iu. feru:t sis modis tertiz fizure, et pra&i catür fic,vt docet Tatar cit. fub medio có muni fumitur terminus fingularis ( qni eft médium ir éxpofitorio,vt poftea dicemus) cui vtrumque extremum tribüitur, indé que elicitür eadem conclufio, qui erat in Íyllogifmo ex medio communi, vt v. g. fit xalisfyllogifmus in Darapti, omnis homo eft aninial, omnis homo eft rationalis, erga aliquod rationale eft animal ; fi quis hanc cónfequentiam reget, próbari potcft fu mendo aliquod fiogulare fub! homine hoc modo, fi omnis homo eft animal, Petrus eft "animal,fi omnis homo cft rationalis, Petrus eft rátionális, tanc fic ar&uitur, Petrus eft "amimal Petrus eft rationalis, ergo aliquod rationale eft animál ; et quia quicquid fe wuitür ex confequénte, etiam fequiturex antecedente, eum conclufio bene fequatür "ex pramitfis fiagula ribus ;qua inferebán. tur ex vniuerfafibus, e itur eandem con élufionem bene fuiffe illatam ex pramiffis  iniüerfalibus, et hac de caufa hic modus ndi fyllogifmos vocatur per expo tione RAN: oftchdituf valere confe ii 'ttia qiodammodoad fenfum, quia (ub ma "dio cotmmuri fumiturfingulare fenfibileg "defe ruit antem hic niodas determinate pro terti : gis,quia cum hzc habeat omnes 'conclufiones particuláres, et propofitio particularis bené inferatur à fingulari, v.g. Petrus currit;ergo aliquis homo currit, fa tis congruenter per fyllogimum expofi Toriumprobatur. ^ ^ EEUBMI De varijs fpecicbus fyllogifmi catbegorici, 1$ A IK n E Re TER DR Ípecics cà»  " thegorici fillogi(mi . iA theg  Prima fpecies eft eoruin, qui € 23 ^ medio, Motmceiie, communibüs, hucuf gi Orcs re» See fint eradites Megdeo uifq: 1fto rum dicitur fyllogifmus commdüois.. ^: Vipeve eg sus Tihy ondes ex medio,&alijs cerminis fiæ fin po $6 pofitorij', eft autém (yllogi&mus expofito rius, vt notat Latar.tra& 4.affiznando ino dos tertiz figurz;& i. Priorum q. t. $. Dw kitatur tertio, ex Doctore 1.d.2,q.7. Li. in fol. ad i.prin.pro 4.4. euius milium efi ter minus fingularas fingulariter, &p wniuscé tentu:, et idco diftribui nequir,nec vniuer [alizari, (cd otius perfe&te dz bet fiagula rizari, nam fi perfcdté, et complete non fic fingularizatus, vitiofus eric fillogifmus, q» maximé obferuandum elt, ne ecipiamur fillogizando in terminis diuinis ad abíolu tà pertinentibus,vt v.g. funt De»; e effen tia dinina,quia.n. non funt completé fin gulares, (ed zquiualent communibus, eo quod reipia p pluribus perfonis communi,cantur, ideo non funt apti ad fillogiflmum .expofitorium, yt fupra c.6. docuimus cum Do&. cit, et tenet Auerfa tra& 4. cap. 15. et ideo non valet, hic Deus eít Pater, hic Deus eft Filius, ergo Filius eft Pater, quia medium non rfe € tur, vndé tendum eft illo tanquam termino commu ni,& perfc&é diftribui, vt confequencia ponet. bac mado, omne quod eft Deus, icquid eft hic Dcus, eft Pater, quic dud eít hic Deus,eft Fi ii ergo ef  Y qol cquestia tenct, fcd przauifz Íz; quz etiam eft communis dei miftarum Sot.lib.5.5.p. c. 1. Bannes Ti c.9. Complut. fuma. lib.5. Ioan. de S, Thé. lib.a.cap 8. Season pq. 24 art 3. qua T. .xe hac erit r tin filloz . Mk avo ro V a dia. seiete di diltribui ex (upradictis,ità bo €quentiz Js ifmo expo yos ri uar ace mediü, effe per fe&? fingulare, et incommuaicabile, Dici tur autem hic fillogifmus expofitorius (vt cn Mn quid nominis explicemus ) eo quod Ípicuus, ac euidens, quia elt de. pice 1 ; s nobis notis, vt. rem veluti an te oculos exponere videatur, 116 Duplex vero eft expofitorius fillo gifmus, a. tiuus, cuius .f.ambz prz milfz funt afirmatiuz tiaDA, cuius "f. altera prziniffarum negatiua eft,& con fequenter concluíáio; principium regula tiuum pro afüirmatiuis, vt notat Tatar. cit. yes psp (eidem fint es ipfa snter fe funt eadem, tt. uis eft aliud, $««cunque ne, prónepi od "tertio, illa megantur de fe inuicem, &idim. merità nezaat Conimb.i.Priorá c.6. q. va. art.1. quos vga rou 3. Ct; 'um quiahac cit d ina veterum 3um 9. ; " . Pati Prima Infli. TF. rac LE Cáp, X. Y mulift, communiffima, tum qnia C6 (tens dimus vim illius geminati principij i apparere in fillozifmo expofitorio denn in alijs, vbi etiam íolutz (untdif&cultates    in oppofitum . Quamuis autem poffit hic fillogifmus fieri in. quacunque figura fer uata femper affirmatione, vel negatione, uam defignant moi,nam in prima poteft 1C fillogizari)hic homo eít Rex,, Petrus eft hic homo, ergo Petrus eft Rex 10 fecunda fic, Petrus eft hic homo Paulus non efthic homo, ergo Paulus non eft Petrus »frequé tiustamen,& congtuentius fit. in tertia; in qua medium fubijcitur, q maximé.con D uenit terminis fingularibus fubijci in pro pofitione;vt Petrus eft albus;Petrus mo, ergo homo eft albus, acideo Arift.de    hisin hacfolafigura meminit. r., Priorum c7. Cauendam tamen eft, cü fiunt in ter» tia, ne minor fit negatiua iuxta regulá ter« tiz figure, vndé non valet.,Petruseít ho« mo, Petrus non eft Paulus, ergo o  eft homo, variosauté   di hunc fillogifmnat in 2 S recenfet Auerfa trad. pd bone y j gom ; IM i i a sonum. y,quiconfant x t ^ 2t d et vtr pé tts quadam f M. 2x pns ilbrequia talis tien differt ab ib eoisinien  dor i ras aas 5 MA gaps vd vriqieen e lare,vel vnum fit cómune,& ali TX,; et quidem in omniu L s e CR. icfformari, in prima mi efformari, in Veg omnis homo eftanimal, Petrus ud : ergo Petrus e Dem imd nep homo eft xat hone 2 Hw sooneilais " d are cadres vi Pene Petrus ; in tertia [1 ata nis homo eft animal,quidam homo ci Pe o Petrus elt animal: videatur Auer fa facit vbi Cap.16. etiam varios modos gnat conficiendi hunc fillogiímum. in fin   figuris . MÀ fpecies eft eorum, im, quorum ali», vel M pa int c P   /CoDe fptebis Syllügifi cadagiria,   $7 Lent ed t fe famptus, poffit fubijci, vcl  przdicar;, omnis propofitio ex obliquis conítans ad ipfammcet ex re&tis conftantem reduci debet; et tünccláré patebit;an recté Bloginne cx talibus propofitionibus con atus concludat, id, quod Arift. docuit z. Priorum c.357. v.g.hac propofitio, hic liber eft Francifci ad hanc reducitur; hic liber cft aliquid poffeffum à Franci(co, et hic fillo £iftus,omni calori contrarium eft ee quzdamqualitas.eft calor, ergo cuidam ualitati contrarium eft frigus, ad hunc re ucitur, Omnis calor habet contrarium frigus, quzdam qualitas eft calor, ergo quzdam qualitas babet contrarium frigus, vel potius, calor et frigus funt contraria, . quzdam qualitas eft calor, ergo quedam emer Uia funt contraria ; itaque uiufmodi fillogifmi ex obliquis reducun tur ad 1ectos, et intantum bené concludüt, inquantum confici poffunt in terminis re €tis; aduertetamen in his, et fimilibus fi' logifmis obliquis feruari debere regulas F^ age ; et formari poffe in qualibet i17. Quinta  fpecies dicitur fillogifimus modalis ;& eftille qui e vtraque pra miffa modali:,: ve! altera tantum, fiue fit modalis diuifa, fiue compofita, et confici poteft fecundum omnes quatuor modos nempe de poflibili,contingenti impoffibili, ac neceffe, &in quacunq. figura,vt v. g..in prima, neccffc eft omnem hominem effe auimal,néceffe eft omne rationale efft ho « minem € oniris homo eft rationalis., er  gont cffc cftomne rationale effe animal ; mi fecunda figura neceffe eft nullum lapi dem efft animal., ncceffe cft omnem homi pem e(feaninz], vcl omnis homo cft ani mal ergo üieceffe cft aullum hominem effe Japidem 'ititertia neceffe eft omnem ho minem cffe atítiia], neccfc cftomæm ho ^mmnemeffe füb(rantiam, vel omnis homo. [ubftantia, ergo néccffe eft aliquam fub Nin ef animal ; frequens ramen. vfus huius fyllogifmi eft cum altera: moda!i tà tum,vt omnem hominem currere eft pof fibile, aliquod animal eft homo, ergo ali boe einmerin ett   M eft. éritia; y ratio eft; quia maior propófitio serere huic,onin;s homo po: teft currere; cum qua, et minori, et coníe quentia conficitur fyllogifmus in Darij, vndélicet totum:diétü dicatur à Dislecticis efftfübie&ü foli ram bom reipfa eft fubie poffibilis curfus .. ..  Gum, dequo pradicamur LU ' Poffunt. antcm. tiones modales cum alijsde incffe ad conftituendum fyl logiímum modalem quintupliciser 'com binari,vt notat Tol et.lib.4.c.16. primó cum vtraque, propofitio eft de modo neceffa rio. Sccundócum vna eft de neceffario jal tera deineffe, Tertiócum vtraque eít. de contingenti. Quartó cum vna cft de contin genti, altera de ineffe: ;Quintó demum Cum na eft de contingenti, alterade ne ceffe,& iuxta diuerfitatem combinationum diucrías feruant regulas,immó eadem có binatio interdum in diuerfis figuris, et etia in diuerfis modis eiufdem figure peculia res habet rezulas;cx quo factum ett; vt fe rétot regula congerantar pro fyllogifmis modalibus,quot fürit modi figurarum,quas roindé recenfcre nimia foret prolixitas.& 1deó breuitatis gratia paucas quafdam ge nerales,& aliquam fpecialem magis neccí fariam adducemus ; Et prima eft;quod fi in fyllogifmo iu quacunque figura confeéto ambz propofitiones fint modales, conclu fio quoque miodalis erit, vel faltim calis de duci poterit, nam fimiles propofitiones confimilem inferant conclufionem; fi vero altera tantum fit modalis; non fequiturne ceffarió conclufio modalis, vt docet Do Gor p. d.55. ad 1. argum. z. q. vbinotat ex vna de ineffe, et altera de poftibili i, vel con tingenti non neccffarià inferri conclufio, nem de poffibili, vel contingenti ; &hoc preíertim verum elt., quando maior cftde ineffe, quod manifc fto oftenditur exemplo in prima figura,fi maior fit deine(fe;& mi nor de neceffe fic arguendo, omne animal curric,neceffe elt omne hominem effe ani mal, ergo omnis homo currit, ac etiam in fecundaarguendo in Cefare cum maiori ncgatiua de ineffe, et minori affirmatiua de neceffe tali paéto, Nullus angelus eft cor pus, neceffe eit omne coloratum effe cor pus,ergo nullum cóloratum eít angelus: ex uo patet hallucinari, qui dicunt effe de c( entia fyllogifmi modalis, quod inferat có. clufionem modalem, et ad hanc neceffzrió. inferendam fufficere fi aliera pramiffarum fit mod:lis.Secunda eft qvod in quacunque. figura,fi vtraque prznuffa fuerit de fe,conclufio poe neceffe, regulatur .n.talis f^ i rprincipia de cmn dde isi Piedicaum M NEN ineit. omni medio, et mediü neceffario inell omni. . fubie&o,& prædicatum quoque ncccffarió: incrit omni fubic&to,& hoc patet in cxcin plisfupra allatis.de neceffe. in. cS eia PM $8 D figura Tertia demuff eft, quod ex vtraque dc contingenti in fecundafgura non bené concluditur, vt patet fic arguendo, contin git nullum rifibile ambulare, cótingit om nem hominem ambulare, ergo contingit nullum 'hominem effe rifibilem : alias fpe eiales regulas pro fingulis figuris,& fingulis earum modis vide apud Tatar. 1. Priorum tra&t.];. q. de confequentia ex modalibus, Conimb. i.Priorum c.8.& deinceps, Tolet. cit.Cafilium lib..trac..c. s.vbi breuius, et clarius, quam alij, eas recéíct,& docet mo dum.reducédi imperfe&tos ad quatuor per fe&tos primz figurz. Sexta demum fpecies cft fyllogifmus ex ponibilis in quo.f aliqua propofitio expo fibilis,vel plores reperiuntur, v. g. animal rationale tantum cít rifibile, homo tantum eft anima) rationzle,ergo homo tantum eft zifibilis, ad quorum fyllogifmorum boni tatem percipiendam conducit multum ex ponibiles przmiffas ad exponentes redu cere modo fup.declarato c. vlt, tract.przc. indé enim facilé patebit benitas;vel praui tas fyllogiími exponibilis. : Quzres, an detur fyllogifmus conftans €x propofitionibus non fignificantibus, .i cuius partes fiot termini non fignificantes, ac proindé nec fint veranec falfa ?Qui exi flimant poffe dari enunciationem conzan tem terminis nó fignificantibus, confequé tér affirmant poffe dari fyllogifmum ex ta libus propofitionibus conftantem, contti tuuntque huac fyllogifmum omnis fynda píus eft mindria,fed Dac eft fyndapíus, ergo Dac eft Mindria; quod etiam confirmant ex Arift.quiin lib. Priorum omnes ferc fülc giímos efformat in elementis, et terminis non fignificantibss, igitur admitti debet hzc alia fpecies fillosifmi, et ità (entit Tat. 1,Priorum q.1.8.Dsbrtstur primo.Qui veró non admittunt enunciationem conftantem terminis non fignificantibus, confequenter negant talem iem fillozifmi, et quia banc opinionem magis probabilem iud:ca uimus tract. 1.c 1 .nam cum dicimus Dac eff fllabs, ve veta fubiedum huius enuncia "tonis non eft D«e (ed alius terminus figni ficatiuus fubintellectus.Chzc vox, hzc di. €io, Dac autem cfl res fignificata, vt ibi di ximus, 1deó confequenter ad hunc dicendi modum neganda erit hzc fpecics fillogif. mi; Arift.autem vtitur literis,fen clementis in efformatione fillogi(morum, non quod «elicfillogifn um ex elementis confectum «E: veré fllogifmum, fcd vc oftendat fe cs Past Pria Infit. TrafiIIT, Cap X. non agere de fillogi(mo certi materig 2p2 plicato . De 8 yllorifmo b ypethetico, C ali: f'yllogife morum fpeciebus . QCYllogifmus hypotheticus dicitur y ui ex propofitionibus hypotheti» cis,vel (alim iqua bypodesiq en » et quia propofitionis hipotheticas tres süt fpecies principsler; Le oN Hi dox ME : iua, et copulatiua, vt patet ex c. 6. trac, rzced. hinc triplex etiam erit fillogi feponeritus s vnus conflans ex conditiona libtsalr ex difiunctiuis,& alter ex copie. tiuis . i Sillogifmus conftás ex conditionalibus eft duplex;alter ex toto hypotheti i nimirum propofitiones omnes, €x qui conftat, funt hypotheticz;, altcr ex parte quia non omnes funt hypotheticz, fed alte ra tantumifillogifmorum ex to ticorum quaraor folent confitui modi à  Summuliflis.Primus,gwe'ex /ffente quid cff vt fi es homo, esanimal, fi eslogicus, es ho mo ergo fi es logicus es animal, per explicatur ly que ea iffente quid eff, nam ali quis exifiés homo cft animal. Us quo exiflente quid non eff, vt ficshomo;non es ? brutum, fi eslogicus, es homo, ergofi. es logicus,non cs brutum; Tertius,gwo mop exg   fente quid est,vt fi Gabriel non cft corpus cft fpiritus,fi Gabriel cft angelus, non eft ritus Quartus, qwo nc». exisfente quid effi es, ipe non cs fapiens, fi vagaris,  non ftudes ergo fi vagaris, non es fapiens; et huiufmodi fillogifmi d k iam foli K argumentationes à primo ad. vItimum ;. facilereducuntur d cathegoricos perfe &os prima figura, nam primus, et tertius   atfirmatiué concludentes ad Barbara. redu cütur conficiedo ex illis hypotheticis vniuerfales cathcgoricas,vndé primus modo piacinr pns homo cít animal, omnis Loc icus mo, omnis cus cft animal,tertius s emi corporcá cft fpiritus,omnis angelus eft in forpouubcNgo omnis angelus eft fpir tus, Secundus veró,& quartus,qui pegatiué cludunt;reducuntur ad € elareot; hoc medo, Nullus homo eft brutum omnis logicus cft bomo, crgo nullus logicus ki brutum; quartus hecruodo, Nullumnoa ftudens cft fapicps., emne vogoos ci nte gu. corpus,ergo fi Gabriel eft Angelus eft fpi» num ^  pt oct  zx. bo e TM d ss ! n Wee. A br s ew et L w Oei qs 4 H val m e e E  T i^ De Syllogifsmo bypotbet.eoalij fillog.pecieb. fludens,ergo nullum vagacs eit fapiés.Syl logiími ex conditionalibus Bipetietid £a parte dicuntur, qui conftant ex maiori hi pothetica, et rcliquis cathegoricis,& ho rum Uus MS duo conítituuntur mo di, vnusà pofitione antecedentis ad pofi tionem confequentis., altcr à dcftructione tis ad deftru&tionem anteceden 'tisantecedens in propofito eft illa prior ca thegorica,ex qua conftat maior hipotheti ca,confequens eft pofterior cathegoricain . ttgrans cum prima hipotheticam vt in hac rone fi eft homo, cítanimal,. e£ ! dbomo dicitur antecedens,e animal dicitur &onfequens ; pofitio fit per conceffionem antecedentis,fiué fit afirmatiüum, fiuene gatiuum, deftrudio fit per negationem, fi propofitio eft afüirmatiua, et per affirma .tionem, feft ncgatiua ; esce pim primi modi, fi eft homo, eft animal, logicus eft  homo ergo logicus eft animal,exéplum fe adi,fi et homo,e(t animal,lapis nó cft ani mal,ergo nó eft homo ; et facilé fyllogifmi  xtriuíq;modi ad cathegoricos reducuntur, nà primus reducitur faciédo maioré cathe goricam illi port zquiualentem, omnis homo eít animal, logicus eft homo, ergo, Xc. fic etiá proportionaliter fecüdus. . .319 Secunda fpecies hypothetici fyllo giími eft conftans ex difitictiuis, cuius cipué duo affignantur modi,vnus à fuftcie rtium enumeratione cum deftru&ione vnius vel plurium partium pro conflitutio ne remanentis, vt veles ciidos, veltepi dus, vel frigidus, non es calidus,. nec tepi dus;ergo frigidus;vcl es mertalis,vel ater nus, non es zternus,ergo mortalis. Alter modus eft, dum propofitio difiun&iuæft de oppofitisnon natis de eodem verifica ri,tüc.n. arguere poffumus à pofitione vni ad ceftru tionem alterius, vt numerus, vel €[t par vel impar,eft par, ergo non eft im par; et etiam hi duo modi facilé reducütur ad cathegoricum, quem femper includunt implicite,vt. v.g ifte fecundus fic debet re duci,oppofita de eodem verificari non pof funt, fed par,.& impar funt oppofita circa gumergade codem numero verifica non poffunt atque ità fi quis numerus eft iequit P dmpax ». Et ad hanc fpeciem "logilmi hypothetidi pertinet. illa. fre quens, et elegans argumentatio bicornis, P^ dicitur Dilemma, de qua mentionem ecimus fupra c.2. Notandum 'amen quod ái lla, vel teneretur difiunctim non elt ncxus propolitionum, fed partium vnius totalis ueni Gibiedi, vel przdi cati ex diclis c.4fyllogifmus hypotheticus non tenetyram fic arguere non valet, vnus vel alter equus requiriturad equitandum,. bucephalus eft equus, ergo requiritur ad equicandumyitem hic,vel ille oculus cft ne ceffarius ad videndum, oculus dexter eft . hic,velille oculus, ergo oculus dexter cit neceffarius ad videndum ; neuter fyllogif mus valet,nà ly vnus, vel alterequus hic, vel ille oculus, qui cft medius terminus, zqui ualet a/i29: Bc fic cum przmiffz fint parti culares,nuuquam eft diftributus, ficut aon valet hic, aliquod animal eft equus, homo eft aliquod animal,ergo homo eít equus. Tertia fpecies hypothetici fyllogiíni €ft,qui conftat ex propofitionibus copula tiuis,cuis duo præcipui affignantur modi, vnus pro copulatiuis ex affirmata copula, vt v.g. omnis homo;& omnis equus currit, Sorteseft homo, et bucephalus equus, er . go Sortes,& Bucephalus currüt ; qui fyllo giímus duos continet cathegoricos in Da« fij, et ad hunc modum fpe&ant regulariter . fyllogifmi ex propofitionibus complexis y. vt arpumentationes à pari, $icut fe habent; duo ad quatuor ita quinque ad decem, fed duo funt pars dimidia quaternarij ; ergo quinque funt pars dimidia denarij, et aliz confimiles, namin huiufmodi argumenta tionibus femper 1mplicantur plures fyl]o. gifmi cathegorici 5 et hicetiam eft aduer... tendum;quod fi ly e accipitur copulatim, tunc non fumitur diftributiué,& confequé. ter debet repeti ly é in minori v. g. Pe. trus, et Paulus funt duo : hic homo, et hic funt Petrus, et Pau'us,ergo hic,& hic funt duo; fi autem fubfumeretur,hic homo eft. Petrus, ergo hic homo eft duo, malé con cluderet, quia medius terminus in maiore accipitur copuladm,in minore acciperetur, diuifim, et fic non effet totale extremum .. Aker modus. affignatur. pro 'copulatiuis. negatiuis, in quo ponitur vna pars propo fianie cvi alteram dà ALES citur ex negatione copulantis cum pofitio ne vnius partisin minort ad deftructionem. alteris,vt non homo currit fimul, et fedet. (accipiendo ly non in fronte, vt negar to tam propofitionem, non autem vr infinitæ. terminum Ape quia fic propofitio affirma tiua foret de fubieto infinitazo ). fed cur. Bipergo non fedet, vndc illa maior zquiua thuic di » vd non currit,. v&l ficurrit, non fedet.: Yieanas à P ns 5d. aduidemb a 90 eft fimul fapiens, et ignarus, Socrates cít fapiens, ergo non eft ;gnarus; et hic mo dus reducitur ad fyllogi(mum cathegoricü, velut fecundus modus fupra aífignatus fyl logizandi ex difiunctiuis . Ex his apparet huiufmodi fyllogifmos hypotheticos, cu iufuis fint fpeciet, fiue fint ex parte, fiué ex toto hypothetici ; non concludere imme diaté ratione debitz difpofitionis, et alia sum legum fyllogifmorum, fed folum me diaté, eo quod implicent vnum,vel plures fillogiímos cathegoricos, et ad eos redu cantur, cum non habeant ex fe regulas lo gicales iam tráditas . s. Denique aliqui prater fyllogi(mum ca thegoricum, et hypotheticü addunt quod dam tertium genus fillogiími, quod appel lant mixtum,co quia fit argumentatio que dam ex fillogifmis cathegoricis, et hypo theticis contexta, ab alijs vero dicitur fil logifmus ducens ad impoffibile;conftat au tem ex tribus difcurfibus, nam primó ac cipimus contradictorium illius, quod pro bandum eft,& ex eo infertur aliquod aper téfalfum. Secundo ex conclufione aperté falfa infertur falíitas eius principij . Ter tio demum ex falfitate illius principi) con cluditur veritas illius, quod erat proban dum; v. g. probare volumus, quod «ila glanta eos fillogifmo mixzo, feu ad im ffibile ducente, accipiendum eft contra i&torium illius propofitionis, quod erit hzc piorotii ed planta. fentit,ex hoc inferendum eft aliquod manifcíté falfum, v:;g. fi aliqua planta fentit;ergo deleatur, Secüdo ex falfitateifttus confc quentis co cludenda ett falfitas fui princip:, fcu ante cedentis hoc modo, at falfum eft plantam aliquam dele&tari, ergo falíum cft plantam aliquam fentire. Tertio tandem ex falfitate huius contradictoriy inferenda eft veritas rima propofitionis, qua huic contradi rié opponebatur, hoc modo, falfum eft Lic lantam fentire, ergo verum eft nullam plantam fentire, cum à con ditoria rum ea fit,vt vna fit vera, altera falfain quacunque materia; fed quia hic modus fillogizandi rarus elt, et valdé per pléxüs, ipfum innuiffe tantumfaterit.   110 Qustres, quanam fint allat£ diui fiones fyllogifmi in cathegoricum, et hypo theticum; cathegorici in communem,ex pofitorium em,&c. et vndéfint tendz ? Refp.cum fillogifmus habeat fuo modo materiam, et formam ex ditis. 5. et materia fit duplex, vna ex qua; vt tcrmis Pars Prima TIoflit.   ni, et propofitiones, altera circa quam, ve res,& obiecta pcr terminos, ac propofitio nes figaificata ; ex vtroquecapite poffunt defumi duifiones, et diuidi poteft if mus per duplices differentias, vt notat T2 tar. 1. riorum q.t.$.dwbitatwr primo, f. per formales; feu formam fillogifmi confequé tes et per Rz iacy coe nempé materianr cófequuntur, vndé fillogifmus ratione ma. tcriz ex qua, .i. enunciationum,ex quibus componitur, diuiditur in fimplicem feu cathegoricum, et in hypotheti cum, feuconiundum, et rufuscathez quee in communem, expofitorium, ab olutum, modalem &c. ratione verà formæ. diuiditurin fyllogifmum prima fetundz y et tertiz figura idq;varijs modis,vt fupra. Denique ratione materiz circa quam di diturin fyllogifmum demonftratuum, feu   neceffarium, topicum feu probabilem, 8 fophifticum,feu apparétem, dc qua diuifios ne agendum in pofteriori parte Inffitutio num: ex quo patet diuifiones hucüfa; allaa tas petitas c(fe ex parte forme fyllogifmi, aut materia ex qua . Quares, vurfus an diuifiones fylogifmig que cx his tribus capitibus peti nes fint cffcntiales. Refp. Tat.cit. videtuf velle,quod diuifio fumpta ex parte forme  in diuerfas figuras,& modos fic effentialis, vndénon tantum fyllogifmum vnius figure. À fpecie dillinguità fiilogifmo alterius., fe iun fyllogifmum vnius modi à fillogi alterius modi in eadcm figura.Sed quamuis.   primum dictum poffit vniuerfaliter admit ti, nimirum quod en voius figurz  fpecie diftinguantur à fillogifmis alterius in forma fillogiflica, quia habitudo: medij adextrema in vna ue figura eft c(fcn tialiter diuerfía;& i co vis inferendi,Kiu dicium illatiuum in diberfis figuris videtur   effe diuerfa fpccics, ex quo oritur aha acci denralis differentia pocnes maiorem, vc minerem cuidentiam illationis, vt diximus cap.9. alterum tamen jim at E fillogifmi in diuerfis modis exwídem effcntialiter diferant,non eftvniuerfaliter admittendum;fed tantum: fi vnus fuerit af firmatiuus, et alter negatiuus, quia mod eft debita difpofitio propofinenum  in uantitate, et qualitate, at quantitasnon Yfünguit cffentialiter propofiticnes, fed fola qualitas iatrinfeca,vt «ft iid ncgatto, ex dictis tract. z.c. s. ergo fi dut modi eiufdem fieurzità fe habent, conftent propolitionibus in bera 3 De Syllogifima bypotbitico, eovalijs fyleg[pec.. . 91  uerfis, erunt effentaliter diuerfi in cadem cfigura, ficut Ls sen ri ex quibus con. : flant, atfi conitant propofitionibus fola  quantitate differentibus,non nifi  taliter erunt diuerfi, Y 121 Diuifioncs fillogifmi ratione mate riz ex qua in afirmatittum, et negatiuun, cathegoricum,& hypotheticum funt cf sé accidca  . tiales;ratip eft, quia ex didis trac.z. cap.s.  L4 )S n ^ f "ueE eT uo»  H H ! f.v4 x3 pe 1   munis, et expofitoriusnon. differunt, nifi ! quibus po  seritatem com » pofitiombus i  quin affirmatiua fpecie effentiafi dif negatiua;& cathegorica ab hipothetica, ergo pariter fillogifmi afürmatiui, et negatiui;cathegorici;& hipothetici eodem  modo differunt inter fe, quia conftant ma teria diuerfa fpeciei,atque ideó prefate uifiones erunt effentiales,& penes in fpe cics. Dinifioncs veró fillogiími in commu :nem,& expofitorium,in abfolutum,& mo  dalem,in obliquum ; et re&um, funt acci  dentales ; ratio eft, quia fillogifmus com ratione quantitatis propofitionum, et có munitatis, ac fingularitatis medij ex füpra dictis; at propofitiones penes quantitatem non d'fferunt effentialiter, quia effentia fitionis confiftit in copulatione ex n Qe ees affirmando, velægando; quan titas vcro dieit extéfionem fubic&i ad ea, us poteft conuenire przdicatio ; vndé fupponit enunciationem conflitutam,& eí 'fentiam propofitionis significantem ipfam reritat plexam;quz per copulatios nem extremorum conflituitur. ftem pro :positio modalis, et abfoluta, fei deineffe . non differunt, nifi accidentaliter, quatenus in vna przdicatum abfoluté tribuitur fubie &o, et in alia. fpzcificatur modus, quo ei, conuenit ex dictis tra&t..c.,4: fic ctia propofitio conftans ex terminis obliquis tan tum accidentaliter differt ab ea, quz con ftat ex redlis, quia idem effentialiter eft fen .. fus vtriufque, ergo fillogi(mi ex his pro  conftituti non nifi accidentali er erunt inter fe diuerfi ; sillogifmus verà bilis à non exponibili poteft interdü accidentaliter tantum,interdum ét taliter iuxtà ditferentiam propofitio ex quibus integratur, nam exponibi. lis propofttio à non exponibili differt qua oque accidentaliter cantum, vt homo tan . tum eít rationalis, ab iita, homo eft ratio bo . malis,quia idé effentialiter eft fenfus vtriuf m.n. rationalitas fit diff rentia ho«  minisconftitutiua, ipfi foli conuenire po ..  teft;atsi expoaibilis sit de przdicato có ingenti, quodalijs conuegire poteft, vt di dif homo tantum currit,cunc ft eidfcatiali ter differreà non expoaibili, vadé iem iu dicium erit ferendum de fillogi(mis ex his propositionibus conflatis, 122. De vltima diuisione sillogifmi fum A ex parte materiz circa quamin demó ratiuum,probabilem, et elenchum ait Ta tar.cit. effe effencialem, et generis in fpe cies, fi per (ophitticum sillogifmum intel' ligamus illum, qui vantum in materia pec cat,quia fophifticus peccansia forma re veranon eit sillogiímus . Oppositum tenet Fuentes 5.part.Summul q. :. dif. 1.art. 2. Poncíus di eo Mos q.4. Amic. tra&. 15. p:2q.3.dub. 5. Niph. 1. Prierum cap. r. et alij, quorum ratio eft quia hzc diuisio datur per ditferentias penitus materiales, nam ifti sillogifmi eandem proríus forma participant sillogifticam, nec differunt;nift quia diuerfas connotant materias, in qui bus formantur, et videtur mcas Scoti lib.r. Priorum q.6.quia igitur hzc diuisio nó da tur per differentias formales, ideo negat Fuentes e(fz effentialem cum Do&ore ibi dem. Refp.tamen facilé cx Tatar.cit. quod sillogifmus plures poteft habere fpecies, g dam;quz conftituuntur id differétias ormales,.i. eonfequentes formam sillo puo ; feu difpositionem propositionum, quafdam, quz conftituuntur per ditferé tias materiales,.i. conf: si tiones ipfas,quz tamen adhuc dici [A et poffunt differenti effentiales,(olet siqui dem effzntialis differentia actuum intellc &us,qualis eft difcuríus sillogifticus, prz fcrtim peti ab obietis ex 2.de Anim. Ad uerte ramen ( inquit Tat.) quod fpecies, quz conf(lituuntur per differentias mate rialcs, mcludunt, feu przíupponuntalias fpecies formales, nam non pot«it effe sillo giímus demóltratiuus, aut dialecticus,quin sit in modo, &in figura; et id forte vulc intendere Doctor cit. in lib.Priorum, quod f. diuisio sillogifmi per ditferentias mate riales non eft omnino prima diuisio, nam przfupponit diuisionem priorem datam per D diede formales ; fed quicquid sit de hoc, Scot.in illis libris (si funt eius ) te nué facit auctoritaté,vt dicemus in q.proh.. De arte. inueniendi Medium, ac bene difputand;, entes pro ed 123 Via difputatio inter duos verfa tur,quorum vnus arguens, alter M i   dcn 91 defendens appellatur, munera vtriufq..hoc vltimo capite funt aperienda,vt difputatio bené procedat 5 fpropofita igitur à defen dente conclusione diíputáda debet argués adinuenire medium, quo/cam impugnet ; Artem adinücniendi medium ftradidit Arif, 1.Priorum c. 9. quz à Summuliftis Pons afinorum vocari confueuit, fumpfit appel lationemà ponte, yt notat Casil. lib. s, tract.2.cap. 9. eo quod sicut pons eft ratio connectens vtramq; partem ripz,ità mediü cft ratio conneétens vtrumque, extremum; et dicitur afinorum;quiain inuentione me dij difcernuntur ingeniofià rudibus, nam ingeniosi pollent folertia,quam dieit Arift. x.Poft.:7. effc fubtilitatem inueniendi me diumin non perfpe&to tempore,& qualibet propositione posita, et negata, extrema per illam negationem quasi interrupta ipsi illico per mediü quasi pótem connectunt ; Et quainuis antiquitus hzc ars inueniendi medium difficilis admodum iudicaretur,mo dótamen ad facilem methodü redacta eft . Duplex itaque affignatur via indagandi medium ad aliquam propositionem probà dam,& fyllogifticé inferendam, vna eft ge neralis non determinatis regulis innixa, fed folo lumini, et iudicio intellectus, ex cuius dictamine femper pro medio id affumendü eft, quod eft caufa, et ratio, cur predicatü conueniat fübiefto, vndépro concludenda affirmatiua conclufione pro medio affumé dum elt id, cum quo extremaidentifican tur, et pro concludenda n:gatiuaid, cum uo vnum extremum identificatur, et aliud ecernitür, At Complut. lib.z. c. vlt. et Io. deS.Th. c.9. hanc viam generale reijciunt, vt prorfus inutilem, et manifeflé princi pium petentem,nam hoc cft;quod inquiri mus, quid fit illud,in quo extrema identi ficantur, vel vnum eorum focernitur ; et quid eftillud, quod eft oratio, et caufa, vt LS sene coüueniat fuübiecto. Sed fané dit regula generalis inueniendi mediü, quam docuit Arifl.cit. r.Poft. c. vIt.nam ibi hominem folertis ingenij, et fubtilem in inueniendo medium appellat, qui ftatim digno(cit, et penetrat propterquid coaclu fionis,& cauíam,cur przdicatum conueniat fübie&o, et quamuis hac via in particulari non doceat per regulas fpeciales,quodnam medium fit affamendum pro hac, vel illa propofitione probanda, non idcircó petit principium, fed tantum in generali docet, quodnam pro medio fit affumendum pro quacunque conclufione ; relinqugns dein Pars Prima Inflit. TracETIE. Cap.XII. 224   ceps explicandum: regulas fpeciales quanam media fpccialia íumi debeant pro certis conclufionibus, et hzc docentur ab alia via fpeciali determinatis regulis inni xà . Altera igitur via fpecialis docet inuen tionem cert; mcdij pro certis coaclu&oni.. bus inferendis,quz in vniuer(um effe funt, vel vniuerfalis affirmatiua, vel vniuer falis negatiua; aut particularis affirmatiua, aut part icularis negatiua, et quatuor prz cipuis innititur regulis ex Ariit. i 1 Priorum c23;vt notat Delphinus c. de ar te inuen.med, Prima regula eft: ad concludendam vni ueríalem afnrgatiuam, quod folum fit in Barbara, pro medio fumendus eft terminus coníequens ad fubicétum, et antecedens ad przdicatum illius propofitionis comæ dz; terminus conlequens ad alium ille di citur" qui exillo alio infertur et lic fupe rius dicknr coníequens ad inferius,quia ex ipfo infertur, et é contra ille terminus die citur antecedens refpedtu alterius, qui illü infert, et fic inferius dicitur antecedens ad fuperius,quia illud infertz; in terminis ver ' zqualibus,& conuertibilibus, quia fe mue tuo inferunt, poteft quiuis refpecu alte rius dici antecedens, et confequens ; igitur ad condludendam vniucrfalem affirmatiuá det (umi pro medio aliquis. terminus cou fequens ab fubie&um, et antecedens ad przdicatum,.i.qui inferatur à fübie&to ., et inferat icatum ad concludendum v.g. omne ee æe (umi poteft cer p»: pro medio, fic o, omnecorpus eít (Sbftantia, Mmi d cem eft ie omne animal cft fubftantia, vel fumi aliquod conuertibile cum fubicdto,.f fenfi bile,ficarguédo,omne fenfibile eft fubftà tia, omne animal cf fenfibile, ergo animal eft (ubftantia, in quibus eei id confhat medium effe confequensad fubie G&um,& antecedens ad catum, ^. Secunda regula, quia particularis affr matiua concludi poteft in prima, &tertia   figura (in fecunda nequaquam) ad cam .có cludendam in prima, .f. in Darij fufficit idé medium,quo ytimur ad concludendam vni uerfalem, quia fub vniuerfali continetur particularis, f. terminus confequens fubie &um, et antecedens przdicatnm, vndé ad inferendum in Darij, quod «/jqwed: animal . eff fubliantia, adbuc inferuire poteft pro medio /enfibrle, quod infertur. ex animali, et infert fubftantia, et fic argeuendum erit. Omne fcnfibile eft fubítantia, aliqnod æ . X L tIu Sæe m AT! ilo E Tx .. .Jusapis.el o tecede 0JT onera i iE CT hal eft fenfibile, ergo aliquod animal eít fubflantia. Sed ad eandem concludendam án tertià figura neceffario fümendus eft pro medio terminus antecedens tàm fubie dus; quam przdicatum, vndé ad conclu dendam candem, qaaddam amimal eft [ub  flantia, in Darapti, aut Difamis con ucnics medium erit mo, quod infert vtrumque, . f. animal; X fubítantiam, et fic azguetur in Darapti,omnis homo elt fubftantia,omnis homo cit animal,ergo aliquod animal cít fubftantia. ; Tertia Regula eft,ad concladendam vai : werfalem negatiuam fumendus eft pro me  dio terminus confequens ad fubiectum, et . extraneus ad przdicatum, aut é contra có "fequens ad.przdicatum et fubie&to extra peus, ille autém terminus. dicitur alicui extraneus,quod de illo affirmari non. pc «eft,vt homo refpectu equi: vg.ad conclu . dendum in Celareat,& Cefare, quod nullus "homo eft lapis fumendum eft medium con Áequens ad fubie&um, et pradicato extra  neum, vt ánimal,vel rifibile; fic arguendo, Nullum aaimal eftlapis ; omnis homo ett «anmal;ergo nullus homo eft lapis, vcl nul animal,omnis homo elt animal, 'ersónullus homo elt lapis ; ad concluden  dum verà eandem in Cameflres, vcl Cclan tcs indirecte fumendum eft mediam ext. a geum ad fübiectum, et confequens ad prz dicatum, v. [3 imanimatun: fic arguendo, omnis lapis eft inanimatus,nullus homo eit "jnanimatts; ergo nullus homo eft lapis, vcl "nullum inaniinacum cít homo, omuis lapis eft inattiratus, ergo nullus ion:o cft lapis. o Qwarta Rcgula, ad iaferendam particu farem negatiuam fümerdum ett medi an nsad fubretum, et extraneü prz,& hzc regula valet pro quacunque . vt notat Delphinus, vnde fiin prima volumus inferre hanc particularem negati iiam,4/iduod animal non eff bom:, conuce  miens medium erit rato»,quod cítantece  dens ad animal, et homini repugnat,& in Fe.  rio fic arguetur, Nulium brutum eft homo ; imuod animal cft brutum, ergo aliquod 3nimal non eft hon:o 5 in fecunda fic in Fc $tno,Nullus homo c& brutum;aliquod aui gal e(tbrütum, Pliquus amnalnon apton, Nullum brutum. rano omne e. ox us " 'ergo aliquod animal non no; séialzs. shemoriter tenendas eric Summuliftz quafdam dictiones vno, aut alio carmine comprehenfas, quz plané dif De arte inutmiendi sedium, ac beni difgur 25 ficiliores funt, vt memoriz manden tur,qua ipfe regulz;videri poffunt apud Ta t.1 .Prio rum, et alios. His itaq.vijs adinuét o medio. 124 Munus Arguentis eft argumentum (uum proponere in formam fillogifmi,aut quod magis fapit,in enthymemate;quod ci breuius, et concifius procedat., et minus manifeltet vim latentis illationis, maiore vtique re(pondenti incátit difficultatem, tí quia eum tenet jncipiteg ; tum quia parü temporis ei concedit ad cogitandum re fpon(um; dum autem impugnat propofita conclufionem v. g. Cegic« cff feientés, de bet initio difputationis aliquam i1 ante cedente affumere propofitionem, vndé iu ferat oppofitum conclusionis, qui impu gnare contendit,non .n. l'icet ftatim oppo fitum affumere in antecedenti dicedo £ega ca n2n e(l. fcientia,ergo felfa. concloffo, nam hec cff:t manifefta petitio priacipi), quia afi meret pro vero, vcl cóceffo, quod pro ponizur difputandum ; Et quamuis Tyra nibus coaceJatur non ftatimn difputatio nis initio cardinem diflicultatis proponere, fcd liceat per quandam veluti argumentorü féricm, et catenam longius inchoare, vitá dz tamen funt pueriles argumentationes, v.g. illad non eft afferendum, ex quo fequi tur inconueniens, fed ex propofita conclu fione fequitur inconueniens,ergo Xc.Pro batur minor, tunc fequitur inconueniens, quando féquitur aliquod falfum,fed &c er go Xc. Viriliterergo proponat argzumen tum, et quantum fieri poteft in difficultate propofíca persiftat profequendo femper ide medinm per fuas caufas, et principia, vel sd inconueniens deducendo, non vero di uertac ad alind mediá, nec repetat proba tionem feme] propofitam, aut eifdem,aut "alijs verbis hoc .n. indicat ingeni] fterili tatem, et valde tzdiofum eft auditaribus. Cum vero fuerit illi negata aliqua pro . pofitio, ftatim eam probare tenetur, itaut negata propositio sizcoaclusio noui fyllo« gifmi, vcl confequetis noui enthymematis, vt si propofitio ncgata fithac Perrws cwra rit, sic erit probanda omnis homo currit o Petrus currit; et omaino iaful(um ad probandam propositionem negatam in fere ergofa'fa zia vt vero qui promptus sit ad negata probandum,  conducit, antequam in arenzm defcendat, priuazo ftudio affucícere adsingulas pro positiones probandas, nam inte ac ccdens ad difputationem noa (cma harc re, atque perplexum effe cogcpitqueq S 794 dé indecorum eft. Si veró defendens argu métum foluerit diftinguendo propositio nes, debet (latim. arguens parte dittinótio. nis negatam,quz faluit coaclu donem, im pugnare,vel probare,diltinctionem allatam mon valere fic. n.femper 1mmediaté arguet contra refponfionem, quam refumere aon debet, antequam impugnetur, vc aliqui fa cit nam ex ipfa impugnationeillico con flabit, nam arguens refponfionem datam pereeperit, necne 5 Licetetiam arzueati intcrdum a refpondente petere rationem ncgationis alicuius propofitionis, aut in ftantiam in aliquo. fingulari, fi prztendat propofitioné affumptam effe vuiuerfaliter veram, et aliqu ctiam explicatronem alicuius diítinétionis,velrefponfionis, ac . demum quoque intelligentiam zn con fionis vt eamimpugnare poffit in fzafu defendentis,&in his ca(ibus ténetur refpa dens arguenti in omnibus fatisfacere qua maiori potuerit breuitate,& claritate. 125 Munus Defendentis eft audita argu menti propofitione illud integre, ac fide liter repetere, ad quod multum coaducet gero quando argumenta repetenda unt plura contra plures concluftones) ob feruare medium, quo vtitur arguens con tra hanc,velillam conclufioné, quia ex me moria, et intelligentia medi facilis eft to tius arguméti repetitio;interim veró dum argumentum ex integro prima vice refi mit, perpendere debet qualitatem przmif farum, aut antecedentis, fi eft enthymema, &illationem conclufionis, aut confequen tis, fi bona fit, vel mala; femzl ex integro oarguméto przuii tali animad uer(tone, repetit iterum argumentum non "ex integro, fed refpondendo ad fingulas eitis partes,negando maiorem, vel minore, aut antecedens; fi (unt fal(z, concedendo, fi ant verz, diftinguendo;fi (unt dubiz, vel zquiuocz, permittendo per verbum tr«s Jeatyvel vare fit de hac, fi fintimperti nentes ad inferendam coafequétiam, dein dé ad conclufionem deueniendo, fi eft con. cedenda,dicat,concedo confequentiam, fi neganda, dicat, nego confequentíam, non autem conclufionem, quiailla propofito dicitur conclufio, quz neceffarió infertur ex premiffis ratione formz, et fic negari non potett (ub nomine coaclufionis;fi auté eft diftinguenda,non dicat, dillin zuo cófe quentiam, fed coa(equens, (q0d etiam in eathymemate bo uid debebit) coníe t quentia.n. cus confiftat in ipfa illationca Pars Prima mut. £ract 4L H. vcró in affertione veritatis, nost poteft di ftingui, quia diftinctio cadit fuper zquiuo cationem ; aut ambiguitatem pfopofitio nis,quatenus habet diuerfos fenfusin figni ficando, (ed tantum negari, vt mala, et in conueniens, vel concedi, vt conuenicns, 8c bona; aduertat tamen nunquam diftinguere confequens, nifi prius diftinxerit aliquam ex przmiffis,'vt faciunt quidaminexperti, .   ui concedunt maiorem, et minorem, et di [tinguunt confequens ; quid autem interfit inter con fequens, et confequentiam dictum eft c. 1. huius tract.ex quo etiam magis pate bit confequens, bené poffe diftingui, non ; autem confequentiam; Si argumentum có 4 ftet propofitionealiquahypothetica, vtv.  " fi corpus naturale. eft opie&tum totius $1 hilofophiz,etiam in lib. de anima obiestü effet corpus animat,cofequens eft falfum, zi ergo &c.fi illahypotheticanoneftvera,nó . debetabíoluté negare maiorem,fedfeque lam maioris, quod fi poft integrum d mentum fuüb(umeret limbs heiss ul propofitionem,vtindéinferretaliam cófe   quentiam, tunc toto priori argumento có "t ceffo poteft illàpropofitionem negare füb   nomine fubfumpti, vel minorisfubillate,  et talis nuncupatur, quia pro maiori  inferuit illi totum przcedens argumen  tum. v Debet autem prz omnibus curare de   fendens,vt fit fuccin&tus in refponfionibus, 5. et quantum fieri poteft, formz À 2 alligatus quod facileerit, fi duo obferua   bit,primum eft, vt nó fit follicitus reddere  rationem de armen sn dicit,nifiabip . Ío piove petatur, fedtotum onüspro  bandi relinquat arguenti; Alterum eft,vt sé per ante oculos habeat commune i inter dilputanres fes? mega, rarbdilingat,  nunquam copcede,primuni& fe (Art E Cumentum nos monenttutiuseffe negare    ropofitionem, fiin omnifenfu veranon  t, quàmillam diftinguere,necaddiflin  &ionem effe recurrédum, nifi manifefta vr  geat neceffitas, aut di(tin&tio calis fit, quæ lum argumentationis omnino adærfario przcidat ; pertertium veró documentum  non prohibemur concedere propofitiones veras,& quz nihil obfunt, fed tantum pro». digalitatem vetat in concedendo : interdü   enimeuenit,vttantz liberalitatis defendé tem peniteat, dum videtíe ex conceffisab  ria: Hin cea ; Quod fi obiedta  erit aliqua auctoritas, quam negari non licet, cam breuibus explicare tencturapes  Diu. Ww ^ turtria tantüm  Logica f. Dcfinitionem, Diuisioné, et Ar LU effentia, ^ :: mi 2 (0 Déait inuéniendimedum e lent difpu: sriendo mentem Auctorisin fenfu, qui (uz eonclufioni minimé contradicat,   Poftremó munus Patroni, X Prafidentis difputauonis eft attété totum progreffum argumeati et difputationts.comprehendc  fe, providé rcípondenti fuggerere,nega tioneni, concefionem,explicationem, aut diftinctionem propofitionisiiple vero pau ca, et cum grauitate loquatur, certus fuum Defendentem plus honoris adepturum ex Afhítentis filentio, quàm cx multiplici eius interpellatione,& colloquio cum arguente, nam ita indicabit illum ita fe gererq in con clufionum,VtA e non egeat 5 ü rà quia fupponitur difputationis Patronü virum 54€ proinde de fuis par tibus omnino certum, alia de addenda non funt. De Modis, fef Imfrumentis femnai 326 amuis de Modis, feà Inftrumen . tis fciédi fusé acturi fimus dif. 1. Log.per totam, attamen ad calcem huius primi Tra&atus ad;jcere placuit hoc Capuc de Modis;& Inftrumentis fciendi, vt de ip fis vt poté qui pracipué a4 facultatem Lo gicam fpc&tant, Tyroues etiam in hac par ua Logica aliqua przlibare poifint :. quaré hic veluti compendio: complicabimus de hac materia, quz loc. cit. fusé dicturi fu. mus; nomine itaq. Modi ;fzu. Inftrumenti Íciendi intelligi folet in fcholis via diftin &é cognofcendi id, quod anté confuse co Ese,; vnde à Summuliftis definiri olet, quod fit eram manifeflatiua «l icuius ignoti, fiué id faciat via illatonis, fiué alio eius munere . modo per quod excluduntur voces sim lices,& incemplexa quia fufficientes non unt ad explicandam rem diftincl?,& expli. cité, fed tantüm confusé fignificant,vt tra didit Arift.in prohem. Phyf. Hinc deduci effe inflrumenta. fciendi gumentationem,vt docet Scot lib.s.Prior. 42. quod breui, et evidenti difcurfu ità fair: iadet Tatar.quarit. i. prramb. Logicz;mo dus fciendi eft oratio manifeftatiua igno tí. hocautem vel eft complexüm, velincó plexum, stincomplexum, vel id cft effi ntia .. reiintegra, et hzc per dcfinironem expli   €xtur, vel partes cius, et bz per diuisionem tur,vt v.g. siignoretur hominis manifeftatur hac definitione ef TAtjon4le, si ignorentur partes cius; 95 manifeitantur hac diuisione, bomum;; «lj« . Cu pars efi aminta «lia corpus si vero quod E iis ; ratur eft quid complexum,vt v.g. quo ma fit rifibilis ttatim manifeftatur per hanc argumentationem, Omse «mimal rationale ejt rifibile, omnis bamoeff animal rationale, ergo omnis bomo eft vifibilis, ergo) sicutnul« lumaliud datur ignotum, quod manifefte tur,ità nullusalius datur modus fciendi, qui manifeftet . Alij ad hzc inftrumenta fciendi Enunciationem addiderunt  et alij methodum fumendo methodum pro ordi. .. ne, qui in fcientijs obferuari debet, vt di ftin&ée tradantur, et sine confusione. Sed vt dicemus in quzftionibus, enunciatio re vera non eft initrumentum fciendi;quia de ratione enunciationis, vt sic, eft tantum . enunciare vnum de alio, non autem ignotü ; manifefkare diftin&té;, in quo consiftit radio modi (ciendi ; neque propositio valet hoc munus obire, nisi virtute definitionis, di uisionis,& argumentationis, si nimirum in illa tur definitio rei, vel per illam ef fentia rei in n Ueton vel de nique per eam difcursiué procedatur ad co t gnitionem rei; Methodus autem, fiué ordo in fcientijs tradendis; quamuis valdé iuuet. mentis ionem, non tam eft inftrumen tum ab illis tribus ANULUM CÓ. munis illorum re&a quadam diípositio, vt bené dirigant cognitionem noftram, vt. ibi declarabitur; maneat ergo tria tantum effc inftrumenta fciendt proprié loquendo Definitionem, Diuisionem, et Argumenta tionem, et horum quidem przftaotius, et . efficacius effe argumentationé,vt poté que procedit per vim illatiuam ad manifeftan dumignotum, de qua xa fusé tractatum eft inTuperioribus,alia hi tet,íed folum de definitione, ac diuifione. 127 Dcfinitio diuidi folet in definition&. quid rei, et quid mominisilla explicare con tendit rei efsétiam, et quidditatem vel per effentialia, velfaltim per accidentalia, hzc veró non tam explicat rei effentiam, quam ; ipsius nominis cthimologiam, et sicuifica tiopem, et per hanc indicat à longe, et confufo Diod ipfami rei effentiam, vt cum definitur mulier, quod sit mollis ær, lapis. quod ledit pedem &c. itaq. dim ffa defin: tine quid nomini:, vt parum explicantecf fentiam rei, definitio quid rei tur ab Arift.i.Topic.cap 4.& z.Poft. cap.ro quod sit oratio quod quide]? effe vei fiesiff CAD, o oratio explicans e(fentam,& naturam rei et eratia, quia neceffarió plurcs c x c addere nó opore, COMNIS 96. Pas Prima Init. Trati.IT.Cap.XHL fios vocales, vel mentales continere de bet, vt nimirum cx vi vnius definitum cum alijs conueniat, et hoc habebit rationem eneris, vel quasi generis, et ex vi alterius atacar ab alijs, et hoc habebit ratione diffcrentiz,vel quasi differentias sic in ho minis definitione, quod eft aximal. ratima 4e, nomen animal,vel conceptus illi corre fpondens commune eft omnibus brutis, ra» tjonalem autem animali coniunctum ef differentia ipfum difcernens à quocunque alio,' quod non eft ipfum ; dicitur autem qnod quideft e[fe res fignificams, Nt per has particulas fecermatur definitio à cgteris orationibus effentiam rei non explicanti bus, et ab alijs fciendi modis,à diuisione idem, quia ipfa non explicat integram, totalem rei effentiam, fed partes ; ab ar mentatione ver^,quia neque hzc mani at naturam rei, fed an aliqua proposi tio sit vera,vcl falfa . Quia vero per defini, tionem poteft effentja rei dupliciter expri mi,nimirum vel per partes effentiales, fci principiaintriefecé rem conttituentia vel per proprias pathiones,& accidentia extra nea; definitio quid rei diuidi folet in effen tialem.fcà quidditatiuam, et accidentalem, fe deícriptiuam ; definitio effentialis di citur, quz dátur per partes effentiales,que si fucrint physicz, «t quod homo elt 1d, uod conftat ex anima, et corpore, dicitur deftitio effentialis physica, si fuerint mc taphysicx nempé ecnus, et differentia, erir. definitio effentialis,.& metaphysica, vs cit dicimus, quod homo cft animal rationale ; "definitio accidentalis cft cum effentia rei per extranea exprimitur, et circüfcribitur., :1328 Rurfus dcfinitio cffentialis; et quid ditatiua duplex eft quzdam puré quiddita tiua, alia vcró per additamentum dataipri ma dicitur puré quiddiratiua, quia. omues in ea contenta discüte, et per fepri mo pertinent ad quidditatem definiti, irà "definitur homo, quod fit anlmal rationale, ac paritcraliz fubltantie éompletz, quia earum entitates adeóabfoluuntur ab ordi ne ad aliud extrinfecum ipfis, vt perfecte in fe cócipi poffint abí q.vlla tali babisudi, me, alia vere dicitur quidditatius non pu 1€, Ícd per additamentum data, quia ad perfc&am rei notitiam pariencam vltrà effentiales partes. definiti additur in dcfi nitione aliquod extrinfccum, ad quod dcfi nitum dicit ordinem (3ltim tranícegdcnta lem, que paéto materia definitur ptrordi nem ad formam, anima. ad.corpus. ai de A : Doctor i,Priorum q.5.X 4. d. 1. qa. et doc nim.accideas per ordinem ad. fubieGum ey. .2Metaph.& alia huiufmodi, cum etim sí entitates non omninó completz', fed eiiín tialiter imperfc&z in fuo conceptu perfe Go, et adzquato pendent ab aliquo extrine feco, de qua duplici definitione videatur « 12.q I. P.& Tatar q.1.de genere, $./e/eme dwm. Dcinde defimtioaccidentalis quoqe. poteft fubdiuidi iuxtà varios modosexprie  mendi effentiam per extranea,nam expri mi poteft per proprias paffiones,vtdicene.    do,quod homo eft animalrisibileevel etiam peraccidentia communiaquidem;sifeore.. sim fumantur,fed propriasifumanturcóe   junctim, vt si dicatur quod homo: eft ani mal bipes, habens.caput ercétum &c.. definitio dicirur puré accidentalis, quia. peraccidentia communia affignatur? po  teft deniq.rei effentia cpi ^ extrinfecas.f. afficientem,& finalem,vt.di   cendo quod ^ 3 animal  d Dco propter beatitudinem, qua definitio.dicar calis extsnlécá gia dauir VIP caufas extrinfecasdefinito. €onditiones quzdam bonz, ac legiti mzdcfiitionisfolentaffipnari,quz prz   fertim ad quatuorreducuntur;;prima,aC: inter omnes precipua eft, vtconfletgenee   re,& differentia, vel faltim:fupplente vices illorum, quod additur obdefinitionem ac. cidentalem, in qua genus,. ac differentia: [oes non reperitur, et ratio eft Ub iam upra inauimus, quia ex vi definitionis de bet definitum conuenire cum: omnib. quz cum ipfo fub.eodem genere continentur, et ab.3lijs omnib:difcerai, qua funt füb di uerfisgenerib. primum habet merito gene» ris,aliud veró merito differentiz 5 fecunda.  mo eít;vt conuertaturcumdefinito,jtaut de  quocumq.dicitur definitio dicatur et defi. nitum,&é contrà, sic animal rationale. conuercitur'cum homine, et écontrà, ratio:   huiusconditionis eft, deducitur ex prece.denti,quia definitiotaliseffe debet,vtper . ipfamdefinitumadzaquatéexprimatur, ac  ccernatur à quocunq.quod non eftipfum, arnonsicexprimerct, necdiftingueretil lud si cum ipfo nonconuerteretur,fed'alijs   prater ipfum conueniret ;. vel é contràter  i tia conditio eft, vt sic cla»ior dc fmito iunvit Arift. 5. Topic. cap.s. loc. 17. v 5 ito i A bidie  definitionem tradidebere per priora, et notiora ; et ratio huius condit;onis deduci E 3 tur ex ipfo definitionisconceptujipfacnim datar ad explicandam éifntid sci een. b. : Es ibeqes confuse folum, et indiftin&té per sdefinitü importatur ex probem. Phyf. tex.  4«ergo debeteffe clarjor definito . Quarta denique conditio cft, vcnon fit diminuta, néque fuperfiua ; non diminuta, quia tunc mon explicaret totam rci cffentiam, vt. fi 'dcfineretur hemo;quod fit animal, non ef fct bona definitio, quia non explicatur al tera pars effentiz, qua per ditferentià im »portatur; neque debet cffe fupcrflua cuius defc&lu non eft bona hominis definitio Jg» fit animal ratioriale mortale ; alie folent addi conditiones, fed ad iftas quatuor fa &ilé reducuntur, et in illis virtualiter con tinentur, vt difcurrenti patebit. Quz auté, et quot fint conditiones rei dcfinibilis ex plicabitur infrà difp. 1. q. s. art. 3. interim videstur Doctor 4. d. 1. q. 2. vbi quinque  &xigitconditignesad hoc, vt aliquid poffit gehairi definitione císentiali, et proprie mentum logicum, à diuifione phyficano men traxit, nam diuilio. phyfica eft quada partium feparago, qua antcà vnitz totum conftituebant., vt cum lignum in duas fe catur partes, dicitur diuidi; ex hac itaque diuifione Dialectica diuifio fupe. eft,que ell oratio tstum im [nas partes difiribuens, 4i.oratio dil) ibuendo manifeftans multi plicitatem, (cü confufionem totius, talis eft actus, quo mente, vel voce diuidimus animal,vt totum potentiale, in hominem, et brutum :dicitur era£/o, vt fecernatur à diuisione physica, que Rt re, et in effc &u, non autem mente folüm, vel voce, vt fit diale&ica diuisio 5 additur dfiribuems fotum. dm [uei partes loco differenti, quia per hoc ditlinguitur ab alijs inftrumentis fciendi. nam definitio explicat quid res fit, "argumentatio quis sit, .f. rei proprieta tem;ícü rei qualitatem, diuisio vero quan «ta res xy quantitatem .i.quantüm con tinentia fua fe extendit per partes; vndé .efto diuisio etiam vidcatur per partes ex plicare rei císentiam;hoc non fit per fe pri mà virtute ipsius, quemadmodü facit de finitio,fed coníequenter; et diuerfa quo modo id per vtramq. contingit, quia def nitio pxplicie tfsentiam rei etus partes có iungcn 0,K totum componendo : diuisio vero id facic disiungendo il as, et feparan do, vnde dirccté, et per fe ordinatur ad ex plicandam confufionem, et multiplicitaté partium totius, non autem quidditaté cius, ^^ Quamuis aotem varia diuifionum gene Apt didaJ .  Diuifio, Mus aliud inftru I N s : Dé iri ipiéniendimedii eren fp;   93 ra affiz mari foleant., triplex tamen diuifio przcipué traditurà Philofophis, prima diz citur totius potentialis in fuas partes fuz biectiuas .i. fuperioris in inferiora v. g. generis in fpecies fpeciei in indiuidna: vni^ ueríale namq.refpe&u fuorum inferiorum dicitur totum potentiale,quia non illa actu continet,ráquà cóponaturexillis,fed poté tia,& diuiditur in illa,táquá in partes fubie &iuas prx dicando de qualibetillarü;altera dicitur totius actualis in fuas partes.a les,.i. acu in eo contentas, fiucha m" integrales fint, vt manus, et pesreípe hominis, duo palmatia refpc&u ligni, fiué fint effentiales .i. non fpectantes tantüm ad rci integritatem, fed efentiam quoq. et quidditatcm,vt funt partcs hominis phyfi cz anima, et corpus, vel metaphyficz ani malitas.f,& rationalitas;itaq.diuifio totius a2&tualis in fuas partes eft oratio, ex vi cuius diuiditur totum, in partes quas actu continet, fe ex quibus actu conftituitur, fiue illz partes fint integrales, fiue effen tiales,fue phyfica fiue metaphyfica: s vt fi diceretur, partinm hominis integralium alia eft caput, alia manus, &c. effentialium alia eft aninia;alia corpus ionihdo phyfice, aliaanimalitas ; alia rationalitas loquenda Mctaph. Tertia tandem dicitur diuifio fu bic&ti in accidentia, vel proprius fubiecti per accidentia, vt fi dicatur hominum alius eft albus;alius tiger, in qua diuifione plura aifignatur fubieéta eiufdem rationis varijs  accidentib. afcéta, et fit fuo modo diuifia alicuius totius in fuas partes,fic enim diui ditur tota hominum collectio, vt aggrega tum qu,in fuaspartes;ex quibus ag» g'egatur, ac Solent prztereà plures affignari condi tiones bona diuisionis, quz ad tres redu cuntur; prima cft vt singula membra diuie sionis sint minora toto diuiso ; fed simul fumpta illud adequent, quod alijs verbis dici folet totum d:nifum latius patere sin« gulis membris diuidentibus, non tamen omnibus simul fumptis;ratio humus condi" tionis eff lumine naturali nota, nam totum eft naiusíua parte., ergo totum diuifum debet neceffarió excedere singula. fua mem bra sigillatim fümptas item totum prafcr tim sincathegorcmatice fnmptum, quo s& fu fub ciinpoe caditnihil Ac irà om ncs partes simul iumptas, ergonon patct furipa iis simul foibpds 5 hac dec nbA bené diuiderctur animal in esee d à sibilc, cuntéighla mpesibra vidue) : ; »$ tul (umptá tiófi adzquent diuifum ; cum dentur aditnalia ; quz riec fünt rationalia j ncc nidibiliá neq € cohttà beé diuidere: tur in fensitiuum,& ittationale,quia feüsi juum a qué patet,ac ahitnal ipfum, cum sit fferentia ipsius cohflitutiua j Secunda có ditio eft,vt tietmbta diuidentia aliquo pa €to adinuicem opponahtut .i, sit ità ifiter fc diuería, ac diftinta, vt in eo fehfu, quo funt membra diuidetitia non inuicem coiri cidant vel vnum iricludatur in alioi et ratio eft,quia tubc nori cffcnt membra diftindla, Tettia conditio cft, vt ditiisio tradatur pet membra proximiora, quantum fieri poteft, ne getietetur cófusio, vt cum díuffum plu« rà (ub fe contitiet mernbra. prius diuidatur in propirqtiora, et hac ruríus in alia, vt animal it tationale,& irrationale,& hoc in aquacile, volatile, et terreftte, et hac rur fus in alia inferiora magis remota, de quo fusius in quzftionibus.. : 130 Sed pis nou midus diftinctio, quà diuisio valdé iuuat ad manifeftandam rerü thultiplicitatem,& confusionem,in fine hu ius capitis non eritabs re aliqua de diftin &ionibus,& identitatibus fubrungcre,quá tüm fert Tironum capacitas,«xacta namq. de his tractatio ad Metaphysicam fpe&tat . Thomtftz paffim duas fo'iim.affignant di ftin&iones realem .f et racionis, illam effe dicunt, qa inter plura reperitur prater opus intellc&tus, fcü nullo intelle&tu cogi tante, vtinter hominem, et equum, Pc trum,& Paulum ; diflinctionem veró ratio nis aiunt illam effejquz inter plura repe ritur per folam intellectus operationem quz diftinétio si aliquod habuerit funda. mentum ín re,dicitur diftin&tio rationis ra tiocinate, siué cum fund; mento, et tunc contingit, quando intelledus rem fimpli ciffimam diftinguit in pláres cum funda mento quod habet in ipfa re propter aqui ualent iam,quam babet cum multis, et sic diflingui dicimus in luce folari virtutcm calcfactiuam ab exsiccat.ua, quatenus ea : dcm virtus s;mpliciffima lucis zquiualetil Iis duabus, quas hic in iene videmus diltin &us ; Si vero diftin&lio illa ratienis nullum habuerit in rc fundamentum, illam vocant diftincttonem rat onis ratiocinantis, et ità difiinguere folzmus 11em à fe ipfo abfq. fundamcnto in re:n pradicatione identica dicendo, Petrus«tt Petrus, consideratus en:m fub fecüda intendione fübieéti difin guitur à fcipfo considerato fub ratione pradicati.. Modo difficultas cft, an écbcat Pars Prima Inflit.TracLlII. Cap.XIlF.,opusintellectis, propriétamenloquendo n .es, et modus realiter, ac entitatiuné dari aliquod tertium geritis diftinctienis.; quod tiec proprié sit realis nec rationis, et amuis Thomiftz id conftanter negent, $uarcz tamen diíp.7.Metaph.fec.1.cum cz teris Recentiotib.fua Societatis tertiam quandam diftinctionem affignant mediam intcr realem, et rationis, quam appellant tnodalem, et reperitur inter rem, m fei ; homitie autem modi intelligunt. minie mam quaridam entitatem vltimó determi nantem fubiectum quz non poteft effe si ne tali fubiecto,bené camen fubieccum sine illa;& hoc genere diftinctionis difinguitur fcffio à (edente ; actio ab agente, vnio à re vnita &c.. hancautem dicunt poni de tnediam diftinctionem inter realem, et ra9 tionis,quia certum cft illa enumerata pluse qun ratione abinuicem diftingui,quiá abe oluté loquendo vnum effc potcít siriealio y licet non é contrà ; nec etiam dici poffunt. diftingui realiter,quamuis enim poffet dicididlinctio realis,vtexplicaturà Thómiflis,. proilla quz reperitur inter aliqua prater. de diftin&tione realiacentitatiua,nequeü£ muc mo ^ édiline. guiquia difin&tiorealis proprié dida vers    aturinterrem,& rem;.iinterea,quzTede liter Ac de poffunt,& vtrumq.fefoloexí fterefaltim per Dei potentiam, quopadla  difunguuntur duo homines,amma, et cote pus. Nc. ) e 9 2G . Verüm efto cum Recentioribus iftis fæ teamur neccffüitatem diftin&ionis mediz interrealem proprié didtam, et rationis;     nequaquam tan€éad hecmducimurexfun   damcnto ipforum,nam inprimis fa'fum eff,   quod i dicunt, ad diflinétionem realem. interaliqua opuscffejquod sintabinuicem   lcparata, vel fcparabilia hoc enimmeq.in creatis,ncq.in diuinis verificari poteft ncn quidcm. in diuinis, nam perfonz diuinz nó. poffunt feorsim feparatz cxiftere; com.vna. sitin a'teracircuminceiionem;,vt inquiunt. Theologi, et tamen realiter diflinguuntur necctiam in creatis,quia hie multarealiter.  diftinguuntur diftinctione rcali proprie di €a qua tamen nequcunt abinuicem fepa ran,vcl feparata exiffere; sic aiunt Sconltz j totum pscunuk eius partes vnitas rea» liter d ftingui inter fe, non tamen vnum Íc ab alio feparari, sic ctiam Thomitta fue bic&ur: à p. fione realiter diftinguunt,ine ter quz tamen ncecffariam agnofcunt con» ncxionemindifpenfabilem;Deindé,quando «Gan hoc totum concedercuir requiri ad rc 2.5 Demollis,feis infirumentis find à gealem diftinQtionem, vt.(.vnum fit (cpara bileab alio, adhuc tamen falfum eft hanc feparabilitatem deber effe mutuam ex parte vtriufq.extremi,t.f hoc fine illo,& e contrà exiftere poffint;nam fufficiens ftgnü diftinctionis realis, ac entitatiuz inter ali. ua dito eft,quod vnum poffit ab alio diuel iyquomodocumq.id ier cis vndé crea. tura adhac realiter à Dco diftinguitur,ctiá fi fiæ ip(o exiftere nequcat, et actus vitalis realiter diftinguitur à potentia, et tamen in fententia prafertim Recentiorum nequit ab ea diuclli;& fe folo conferuari;non erze ad realem diftind;onem ncceffaria eft mu  tua feparabilitas cxtremorum;atq. ideó di ftinctio illa,quam ipfi ponunt inter rem, et modum eius extrinfecum (nàm de diftin &ione reià modo fuo intrinfeco) aliter sc tiendum optime reducitur ad diftin&tionérealem, cum abfoluté loquendo res poflit à fito modo feparari,lic:t non &contrà; tum uia vt ait Doctor a.d.p.q.5.9. qwod ff ad^ c, licet modus re extrinfecus, vt feffio, vbi,vnio, Kc. non fic ità res,licutilla, cuius eit modus, non camen nuila res eit, ficut nec vllum ens, quia tunc nihil effet, quod  repetit quol.5.ab initio, vnde concludit . ibid, hanceffe de nomine contentionem, num f. dillinctio inter reni, et talem mo dum fit dicenda realis n us modalis, quia iuxtà varias entitatis, et rei acceptiones po teít hzc diftinctio vocari realis, sica d lis, vt fufius in.quzilionibus .  131 Ex alio itaq. folidiori fundamento admittenda. nobis cft diftin&tio quadá me dia inter realem fimpliciter didam; et ra tionis,cum Scoto t.d.z. q.7.:$. Sed bie re fat, et d.8.q.4. qua dici confucuitin noftra fchola diftinétio ex naturà rei formalis '; dicitur quidem diftin&tio ex natura rei, vt fecernatur à diftin&tione rationis, quz fit opus intclle&us ; dicitur veró forma Low fecernatur à diflinctione reali, ac en titatiua proprie dida ; quz ve inter rem,& rem, at hzc media, de qua loqui nv æ   ;& o, malitatem,quaz plerumq. in eadem re phy fica snæ mda indin per sedie Me: titatetn, qua ratiene etiam alio nomine di cuntur realitates deriuato à re vocabulo cum diminntione, vt oflendatur illas non cffe proprie rcs diucrfas, quia non habent dmerías exiflenzias, fed potins plures ewf dem rci realitates, et aliquitatcs, quz cum adhuc habeant diuerfas rationes concepti «vt per hoc oftendaturnon c .99 intelledias, non «pim «ffe in intellecta. éac illiseationem formalem quidditatiuá, fcd taleri habent à parte rei, vt habct Doctor wol.1. lic. Q. confequenter ctiam fundare dicuntur diftinctionem ex natura tei for malem,n aioreim quidem diftinctione ra tion:s, quia habet etf: przzer opus intdlz &us, (z1 minocem ditbindhione reali, quia non elt inter rem, X rem rinter aliqua duo, quibüs diuer(z corre[poadcant exiftcatiz, fed inter realitatem, et realitæem, quz li €t habeant proprias rati»ncs formaies co cepubiles, noa camcn hab :pt diucrfas exi ikteacias, fed fürulz vnica cxi fluat exiften tia, hirnirum ilitus rei, cui 4dcncificantur . Confirmatur adhuc, et magis explicatur hzc communis doctrina Scoriftarü ex Do &ore defümpta z.d. 5. q. 1. nam in vna, aé cadcm rc phyfica. multa reperiuntur for malitates, X realitatcs immcríz per 1den titatem,vt v gn homine rstio fubftantie, corporis, animalis, rationalis, rifibilis &c. quz etiam dici folent gra dug netapby fici, proprié res diuerfas,fed potius plures eiu(dem rci gra dus; itli veró gradus in homine licet pto rias non habeant cxiftenzias, fed omncs, fagul cxiftant adexiftentiam ipfius fio minisideoq diucifz res dicrnequeant,nec proprie fun Járe difhioctionem realem, ac entitatiuam; adhuc tamen habent. díuerfas rationes corceptibiles,& definibiles, vt có "ftat deanimali, X rationali, neq. enim duo diuerfas habent. rationes, quia ficap rchcadunturab intellectu, fed potius ab "intellectu attinguntur, vt in fuis conccpti bus diuerfa, quia tali1funtà parte rei, vt aiebat Do&tor quol. 1.Q. ergo inter tales réalirates, et formalitates rationabiliter a lia diftin&tio poni non poteft, quam fo rma lis ex natura rei; non enim «ffe. potefl di ftin&tio rationis, quia ditlinguuntur citrà omnem intelleétus operationem, neq. di ftinétio realis,quia non elt inter plures res, fcà plura entia propriam exittentiam ha bentia,erit ergo di(tinctio media inter vtrá» que. Neque viles quod od folent dicere Tho miftz inter hac fufhcere diftindonem ra tionis ratiocinatz, et cám func to in re; Quia hzc diltin&tio non datur actu, et formaliter à parte fei, fed tantüm funda mental:ter,& virtualiter; completur vero, S actuatur ede se intellectus; at aradus metaphyfici prædicti, panter fübicctum, et paflio diftinguuntur actualhter prater biles, et definibiles (cclufo quecunq. opere Mei scpusc usteucenigt esæ p " 2 100 tellectus operationem alia formaliter eft  ratioani nalis, alia ratio rifibilis, vel ra tionalis, dumitaq. quod fi per diftinctione realem intclligamus illam, quz immedia té, &à toto generc feccrnitur à di(tinctio ne rationis, vt nimirum eft illa, qua datur €x natura rei, et prater opus intellectus, fic inter diftinctionem realem, et rationis nulla datur media diftinctio, quia diftin ctio formalis ex natura rei continetur fub diftinctione reali fic explicata, vt quedam Ípccies ; At fi per diftinctionem realem in tclligatur illafic proprie dicta, Te vere fatur nimirum inter rem,& rem,ícü inter extrema diuerfas exiftentias habentia, fiue abinuicem feparari poffint, fiuénon ; fic vtiq. inter diflinctionem realem, et ratio [] C aunpoffibilis,vtdixgm, nis adn iztcnda eft diftinctio medía ; quæ verfatur. inter plurcs realitates,feü forma litates eiuídem rei modo iam explicato à et fic dantur tria genera dillinctionum, ad quz alia omnia excogitabilia red..ci pote runt, nempe genus diftinctionis realis, di ftinctionis formalis, et d:ftinctionis ratio ni5; diftinctio realis conftituitur in fuo ef fe per diuerfitatem, fcü alietatem exiftenz tiarum in fuis extremis; diftinctio forma lis per diuerfitatem. rationum forimalium y Ícü conceptuur obiectiuorum; et tandem diftinctio rationis per diuerfitatem confi derationis noftrz, fiué cum fundamento in refiué non: et hzc attigiffe fufficiat pro capacitate Tyronum, de quo fuséagemus infrà difp. 1. qu. 5. art, a. et fufius adhuc difp 6. Metaph. d a, H I. » trei potradi.3.e dutem nec Petrus. Hofgan. nec alij : ummulisia im Leeieis im/ist, de fyllori/mo wp Vice Jf mij 4. my agere félexnt, tam dic; eft 5m rrolog, ad bes !nfistdbec min fugff mifierinm,' fei «t3. ides in boc vefljeus corum nem efi herendum,fed [pecialis quoq. dehet smflitui traitutus de Jyllsifmo demsnfratimo, ficur ro dmt Dial: træ 7 Erde TRACTATVs L ' auæ fyllogifmo demonfratiuo. De pracognitionibus, et precognitis, C 4p.  I. : 1 Nter omnes. filloeifmi fpe : ciesprincipem locum obti net demonflratio, vt poté X qux ia mat.ria neccffaria j «conficitur, et quia ex tcr minis, et propofitionibus coafat, ficut ca teri fillogifmi,non tamen ex quibufcüque, n erit dc condition;bus terminojü, enfissitwr. de Topsee jew Ele ncho, vtbené aduerso, Cao  et propofitionum dcmonflrationem inte   Brantiuni,ac de ipfa demonftratione, eius que cfícóhn,qua eft(cientia;& jurc merie t6,nam omnis doctrina, et omnis di(crplina difcurfiua, inquit Arift. in prin. Iib. Poft. fit €x przcxiltena cognitione, ideft omnis co £aitio illatz propofitionis, et conclufionis prefoppont cogaitioué alterius propofis tionis inferécis, ftcut süt przmiffz, in qbus. virtualiter cótiætur céclufto, cü difcurfus. fit illatio alicuius ignoti cx notiori; quapro ptér ad exactam cognitionem adipifcen dam conclufonis demonftratiuz aliqua  pracognoíci dcbent, vt functermini, et premiffe cxillis formata,  cit. l9 pi DIALECTICARVM INSTITVIIONY De attinentibus ad materiam [yllogifmi. et Va ad, firmam filleeiflica fpeBl at explicuimurs reflat,vt v. qua confres folct epfe f'slopi[mms, qua. vatione materia circa run. upatur declaremui.Cr quomiam thsplex ejl, mece[far 4 «, contim uid yup. tra 2. c. vnde dam eres fillogifmi ratione rnateria puta filloeifnus demonjiratiuus in TI& vcce [aria topicus immateria contingenti, C fophictieus, vel ret in materia falf' feu impc[Bbsls, vtimnuimus 1 Min 1deireo pars ifla 3m tres Tradfatus pariformiter. (ubliuiditur, Guamuis igkur primó,que debeant effepracognita, et quid de illis przcognofci. 2 Precognitio fumi poteft duplicfter,  velformaliter,& fic dicit cognitionem ali cuius neceflario. prarequifitam ad cogni tionem altcrius, vcl obicctiué, et eft . obiedum tcrminans talem cognitionem, quomodo fignificat modum. coguofccndi rem aliquam ab intellectu, et ficiamitur in afenu. Quinque autem funt modi cogno Ueiprimus edt quid nomini:, fecundus, n res [rt,certius quid re: fit,quartüs, quali; res (it, Quintus propter quid res fit, quorum pofterior przfupponit priorem, vt .n. fcia mus,quod homo fit, debemus przcogno Íccre, quid importctur per hoc nomen 4o m?,vnde quia modus przcedens refpectu fequentis eft przcognitio, et fequens eft quaflio, fit quíod primus modus, q»d no» minis, dictus femper erit przcognicio, X yltimus modus crit qu&ítio,nunquam prz coguitio;quatuer igitur in fpecie erüt prz cogritiones,fed poffunt ad duas in genere reduci, vt facit Arift. 1.Poft.cap. 1.94 eff, «ed eft, primus modus fubdiuiditur 1n ^ Suid eif nimimii,& Quid ejl rei ; ctenim de vy LH $e XT Ns  dnos fignificat  re aliqua duplicem pofumus habere defi nitionem,& conceptum, confufum (cilicet, ipri icitur Quid et dif pru ' ] porm sire Secunus modus fubdi uiditor,i di pa gii ica p cntiz,fiue aptitudinalis,fiue actualis... et 20 $n Quod eff compofitum,Uy complexum, figni ri ficans «critatem propofitionts ; et przmif . farum . . Dices quatuor süt quzftiones ex z.Poft.  €ærgo quatuor füppofitiones.fcu przco gnitiones, quia quallio vnum quarit, et aliud prxfupponit ;Tum quia tria funt prz  ' cognita cx t. Pofl.c.1.ergo tres prxcogni tiones,quia pracognitio, et prxcognitum funt rclatiua. Rcefp. cffe quatuor in fpecie ; et duasin genere. Ad z.negatur confequé fia; ad probat. dicimus przcognitum, vel dicit denominationem ex actu, cognitionis proucnientem,& fic cognitio, et obic&tum  €ognium poffunt dici relatiua, et tot effe a&us, quot obiccta cognita 5 vcl dicit rem coguitam,& przcognitio modum cogno fÍccndi,& fic proprie nan funt relatiua,nam idcm modus pot«ft pluribus re&us conucni rc, et eidem r&i plures modi . me itum dupliciter fumi po:eft, Primo,vt dicit obicctum termipans przcognitionis, &hoc medo Qvid ef, et 7 De Syllogifmo demonftratiuo . rÓI Quod est, przcognita dicipoffunt; fecvn lo, vt dicit rem illam quam intellectus conci pit fub modis cogno(cendi aflisnatis, X de cu percipit Quid eff,& Quod «4, &inhoc «nfu fumitur in przfcna ; et funttria fu biectum.paflio,feu pradicatü, et dignitas, fiue principium ; ratio huius clt, quia con clufio demontlrationis potiffimz (de qua loquitur Ar:ft.dum przcognita enumerat) conflat ex fubiecto et paífrone, erzo quia cognitio terminorum przfupponitur co nitioni propofitionum,fübicétum, et paf o ante conclufioncm debent przcogno fci: et quia conclufio ex principijs infertur etiam przmiffz debent effe pracognitz, quz dignitatis ey modo dicuntur, di gnitas.n.proprié de primis principijs di citur . Inftabisante concluf. debent przcogno fci conflruétio demonflrationis ii modo, et figura, visillatiua,& medtum;ergo plura recognita quam tria. Tum z quia fubie vei A paflio integrant principia, ergo à funt prxcognita ab illis diftin&ia. Tum 5. aliquando in deniomftratione concluditur aliquod przdicatum «ffentiale, vel accidé tale per aliam caufam tanquam per mediit, vel per paffioné ipfam, ergo páffio non cít femper przcognitum. Refp.ad 1. hic loqui de przcognitis ad materianidemonftratio nis pertinentibus, non ad formam, is eitconftruétio in modo, et figura, et vis il. latiua: Medium autem, cum fitin demon.  ftraticne potitlima definitio fubicéti,potius erit przcognitio, quam przcognitum, vt dicenius. Ad 2. quamuis integrent. princi pia, non tamen eadem pracognitione pre cognofcuntur vt in principijs vnita, et eor fim fumpta, vt ftatim declatabimus. Ad 3. affignara przcognita funt demonftratiohis potifima, in qua paffio femper per fuawa caufam cócluditur de fubiecto.V el dicimus idcirco 2tlignaffe nos fecundum ptacogni tum tffe paffionem, aut przdicatum ; nam r iftud intelligitur omne id, quod dcfu Dicto in conclufione demonttratur . 4 Applicando przcognitiones przco genitis; dicimus primó . de dignitate nó dc bere prxcoenofcinifi Quod frt complexum; I. quod fit vera; ratio elt . quia X fi digui tas, vt icit vnam fecunéam intentionem pofitionis ; fit quid incomplexum  et abeat quid nominis, et qu d rci: attamen fi exercire fümatur, vt dicit ageregarioné illorum erminorum per copulam vnito rum; non id et fiuc aominis, fiu rei, La o 3021 tei, neq. Quod eft fimplex, hzc .n. omnia incomplexisconuemunt, &in tali acce ptione fum;tur, cum inter przcognita nu meratur, quia vt fic inferuit conclufioni, nó veró vt dicit illam fecundam intentionem, ita Do&or 1. Poft. qu. y. neceffe cft igitur przcoenofcere, quod principia demoftra tionis fint vera, et etiam principia illa có muniitfima abomnibus conccffi, qualia funt De quolibet verum e affirmare, vel megare, neceffe est. quodlibet vel efe vel nón effe; ad quz principta,omnia alia refoluütur,vtra que.n, intellexit Arift. nomine dignitatis. De paífione certum eft, non debere pre Cognofci Quod frt complexum, neque Quid rei, quia in definitione paffionis ingredi tur fubiectum,& explicatur inharétia paf fionisin fubie&o, hoc autem concluditur pcr demonítrationem 5 deinde certum eft pracognofci de ipfa Suid nominis, hzc .n. eft prima omnium prz fuppofitio, neq.po tcfít dealiquo vlla quzftio moueri, nift fal tim confusé cognoícatur,quid per tale no . mcn intelligitur . Dubium tamen eft,an de beat pracognofci €«o4d fit incomplexum, fcu ipfius cxiftentia: et quidem in aliqua demonítratione eft euidens przcognofci, vtcumà Rut, et per fenfum cogno fcimus effectum, v.g. echlypfim, et poftea per caufam à priori demon(tramus ; atta men noneft hoc femper in omni demon ftratione neceffarium, eo quia poteft ali quando dubitari de paffionis exiftentia, et tamen de fubie&to demonftrari,vt eft ater itas motus, diuifibilitas quantitatis in in pitum,Kc. qua ratione Arift. affcruit de affione Quid nominis pracognofci,, quia tus eft de przcognitione, quz in om nibus interuenit demonftratíonibus, non ncgauit steiquia aliquando etiam «» frt de paffione przfupponatur . Dices, de fubiecto in tantum przfurpo nitur an fit,quia nemo quarit, an ipfi t. lis pafio conueniat, nifi ipfum fupponeret pron ;trgonemo quzreret, an paffio ubie&to conueniat, nifi vt pefibili pra cognofcatur . Tum quia quid eft prefuppo nit an fit, ergo fi dc paffione przíupponi tur Quid cft,etiaman fit . Tum 3. in maiori propofitione paffio vnitur cum medio ter. mino, ergoanteconclufioncm przfuppo nitur exiftere. Rcfp.ad 1. hefiade parita tem;quia (ubic&um eft id, de quo quzri tur, €ideo przfupponidebet habere ali quod effe;at pafíio, feu pradicatum cft id, quaritür, an conucniat, fubie&to,  definitio hominis, quz eft animal rationa Pars Secunda Inflit. Tra&Ll. Cap.I. tura,eo vel maxime quod exiftentia paffio nis eft inexiftentia in fubie&o, vndé nó teft rc&té pra fupponi effe, nifi in fübietto Ad z.affumptum eft verum de Quid eft reí, non de quid eft nominis . Ad 5. talis cogni tio non conuenit paffioni in fe, et abfolnté, fed in ordine ad propofitiones, et pramif fas, ideoq; non d: bet affignarivt przco gnitio propria paffioni, vt diftindum eft pracognitum à przmiffis.Expeditius tamé erit affercre de paíhone debere etiam «m ff przcognofcere (alt:m confuse,& Arift. td circo przterijffe, quia in demonftratione diftinde oftenditur, et p: rfc ipfius inexi ftentia in taltfübicéto ; quod etam malti .: tenent, vt Morif.difp.z.Log.q.s. et iafinüát (d Complut.difp. 17. q.2. « 5 Tandem de fubiecto non prafi e tur,quod fit complexum,fed quidnomini$; deindé quod fit incomplexum et V tein LS flentia,namanficprecedit qualéfit;& pro pter quid fit ; tum quia fübic&tum eft bafis,  E :4 H », . et recie 2 n Mm €rgo pt oni debet exiftere. a 1 FIRMME Quote Qujd rei in demon(lratio     ne potiffima, nam in hac medium eft quid. x ditas,& definitiofubic&ti,vtdicemus,ersgo debet ante przcognofci : nom w$ tamen,quin in demenftratione à pofterio ri,& quidditas, et exiftentiafübietti poffint effe quaftiones,vt dicemus in difputaties nibus, cum de conditionibus fubie&tifciem  tizloquemur, "V Poteft igitur hzc tota do&trina exer declarari : fi quzreretur,an homo fitrifibis lis, vt talispropofitio probetur,oportet . pracognofcere quíd fienificetur per ifta nominahomo, &rifibilis& quod homofit  ens v vil flbile;deindéquiamedium  demonitrandi rifibiliratem de homine eft: ideoque poteft lubirarian fit inrenimmaz "EQ UO UE le, ideo dcbet etiam de homine przcogno fc quid rei . His przacceptis intcllc&tus procedit ad formádam demonftrationem: demonftrando conclufionem per premi fas, de quibus debct effe certus, quodfint  verz,& non falfz,nam ex falfis nequit oft&«  di verum, ex diclis p.p. tra&t. 5. ! OH. 99d De fcientia demenfiratenis effetfn, m^ 6: wram, &preprietatesdemore  Mime is cogno ipi fiitequod c& notitiam parcic De Scientia. nueftigare debemus . Ft primo, quod de tur in nobis de nouo notitia certa, et fcien tifica de aliqua re, probatur aduerfus fo phiftas omnem fcientiam negantes, et con tra Platonem admittentem quidefn fcien tiam, fed non de nouo : putabant .n. anitmá moftram ab initio fuz creationis omnibus Ícientijs fuiffe decoratam, at in infufione in corpus ex coníortio fenfuum omnium oblitam, fed paulatim indé fuccedentibus occafionibus ab externis excitari, et eorü, uz Íciebat;teminifci, vndé inferebat no fen fcire effe quoddam reminifci. Quod detur, probatur experientia, áliqua n. cer to fcimus etiam per caufas, cognofcimus €tiam certo aliqua principia, ex quibus deindé alia euidenter deducere poffumus. Tum quia habemus naturalem appetitum ad cognitionem rerum per caufas,ergo nó Gebet cffe totaliter fruftra, vt nullain no bis detur fcientia. Tam quia, vel hoc, quod tít nos neícire omnia, certà fcitur, vel nó, f (ccundum, ergo non dcbet rotaliter ne. MNA primum, ergo iam in nobis certa,& euidens notitia noltrz igno rantiz, et confequenter fcientia, quia « fct notitia alicuius per caufam. Deindé quod dcnouo generetur, prater quam quod eft de fide quia anmmanoftra in coinftanti, in quo creatur, corpori vnitur, vt determina tum fuit in Conc. Later. fub Loore X pro batur adbuc, nam quorum reminjfcimur, non folum recordamur de illis, verum etià   fzpé deipfo cognitionis actu, at nunquam ínacquifitione primaria notitiz rerum re cordamur habuiffe. de illj: cognitionéali quam . Tum quianullus pofft cffe errorin . intellectu, quia phantaíma folum excitaret fpecies ab initio infufas, quz non nifi verá cognitionem neri poffent . Qua propter intellectus nofter à p pee tanquam t: bula raía, in qua nihil cft depictum, fed in fenes ad omne intelligibile, ficut ta bula ad recipiendam quamlibet picturam ; et potcft vel totaliter ab intrinfeco, et jp prijs viribus acquirere fcientiam alicuius rei,vt cum ip(e folus per inuentionem ali qua cognofcit ; vel partim ab extrinfeco, uando .f.non eft bene difpo(itus.&indiget Dore tanquam excitante, et applicante rincipia ad igferendam conclufionem. Obijc. quód non detur rerum fcientia, Tum quia (ntcllectus mouetur à fenfa; fen fus autem Fillitur, vt patet. Tum 2. quia fcientia e(t de ztemis, et certis, res verà funt corruptibiles, Tum 3. quia nonattin 105 m naturas rerum, fed potius per quaf am fimilitudines illas percipimus,ergótió habemus veram de ipfis notitiam . Tum 4. ww de omnibus dubitari poteft etiam de illo primo principio .f. Quodlibet neceffe eft effe,aut non effe, nam multi boc nega runt, vt refert Ajift.4. Met.9. Refp.ad 1.nec femper fenfum falli circa proprinmobie &um, quando eft bene difpofitus ; nec in tellectum neceffarió fequi apprehéfionem fenfus. fed proprio lamine, et aliorum fenz fuum ope poffe errorem alicuius corriges re. Ad z.non concludit vniuerfaliter,nam dantur res zternz, et adhuc dicimus nó re uiri ad fcientiam zternitatem rerü in exi endo, fed in effentia, puta, quod propofie tiones fint fempiternz veritatis, vt infra. Ad s. rti intelligibiles funt rerum fi militudines naturaliter reprafentantes, ideoque es ipfas veré naturas rerum attin« gimus. Ad 4. non debemus ob aliquorum imperitiam,1mmoó petulantiam negate ome nem notitiam certam, et euidentem . Obijc.2. quód non detur fcientia deno 105 nam cum aliquid quzrimus, vel illud fcimus, et fic nil de nouo cognofcimus, vel illud ignoramus,& fic nunquam poterimus cognofcere, ficut fi feruus alicuius aufugee rit, fi quifpiam antea illum nouiffet, inue niet,fi occurreret, at fi nullam habuit dioti« tiam;etiam occurrentem non cognofceret, Tum quia fi conclufio fcitur per prarmif fas, aut fecundum fe, aut applicatas in mo do, et figura; non primum, quia fic fcien tia nen habere er demonítrationem, nec fecundum, quia talis applicatio, vell eft nota ante demonftrationem addifcenti,  et fic ipfi nota quoque erit conclufi», vel ignota ergo non poffet ducere in cognitio nem couclufionis. Refp. ex Arift.1. Poft. 1; quod conclufionem ante demonftrationem nofcimus confusé, et imperfe&? in fuis  principijs, in quibus virtualiter cótinetur s et virtute luminis intellectus fitnota per fecté, et diffincté, ficut res, quz non eft, virtutéalicuius caufz producitur in effe. Ad s. conclufio fcitur per przmiffas appli catas, quz applicatio fit nota intellectui prius natura, quam conclufio, ftatim .n. ac iwinor additur majori, intellectus deduci turconclufionem, et pramiffz not fiunt ex terminorum cognitione 5 omnis n. do ctrina, et difciplina difcurfiua ex pracxi ftenti fitcognitione. EA  HCM 104 vem per cau(atopnofcere, propter q «amres, quod sllies ejf caufa, P non contingit a iter fe habere 5 hac eit definitio fcientie qproprijffima dicta, fcire .n. tripliciter po. teft accipi, communiter ; et dicit euidenté comprehenfionem veritatis, quomodo ad contingentia fe extendit,vt cum cognofci. tur Petrum currere,fecundo proprié,& di cit euidétem comprehenfionem verz pro pofitionis,qua nequit effc falfa, et fic (olü neceffaria Íciuntur 5 tertio proprijffimé pro cuidenti cognitione alicuius veritatis neccffariz per cau'am, et fic fumitur in praíentisly eegno/cere tat loco generis,ex tenditur.n.ad quamcunque cognitionem, etiam fenfitiuam, additur ger c«w/am, ad differentiam corum quorum cognitionem non habemus per caulam, vt eft cognitio principiorü,& cognitio à pofleriori, et P effectum; additur propter quam re; eff, quia multa iuntcauíz, fed adícientiam folum €ücurrere débet illa caufa, quz cft propria illus rci; et proxima,qua pofita ponitur ef feétus,& qua remota remouctur, (ubditur quod silins e eua, quia nedum oportet, quódilla caufa fit caufa proxima, fed requi ritur quód intelle&us fciat effectum à tali caufa pendere tandem additur, € pon con tjngit aliter fe baberequia requiritur,vt in. tellectus nullatenus dubitet de. cffe&tu, quod a tali caufa proces ; imó quód fit roríus impoflibi ientia nollra dicitur notitia certa,cuidés, er caulam proximam, et nata ficri per di edi filogifmum. 1.9 Mitam fcientiam Arfft, 1 Poft.cdt. fe  Cernitab ali js habitbus intelleéis, Sc co nitionibus jX primo differt à. cognitione tiua,quia fenfusctt (ingulariuai5 (cien tia veró yniueríalium,quz fub fcnfu non ca dunt. Secundo dilfertab opinione, quia fcientia eft de ieccffatio, quod non poteit alitcr fe babcre, cftque affcnfus conclufio nis fine formidine de oppofito, opinio ve ro cft de contingenti, quod poteft aliter fe habere, et dicitur affenfus conclufionis. cü formidine de oppefito. Vcrum cft tamen, quod licet idem intejlectus nequeat fimul habere fcientiam, et opinionem de eodem 16,1cfpcétu eiufdcm,quia implicat fimul exi fimare aliter,& nen aliter fc poffe habere; teft tamen idem obiedtum effe. fcibile, k. opinabile diucría ratione, vt homo cit fcibilis fecundum rifibilitatem, opinabilis fccundum Auftitiam, D.fíert.etian ab alijs hab itbus jntellcctiadibus,quii que .n, funt  )  T  Inflit. Tract.1, Cap. IT. E  fcientia, prudentia;& ars,ars cít circa facti evt aliter fe habcat: binc habitusintelle&tus.Clntelledus;fapientiqbilia,& externa opera, prudentia eft. circa agibilia iri eodem DonrYh recepta,vt vel le,cogitare, &c. et ift: habitus verfantur circa contingentia;cateri circa neceffaria quz vel (unt deducta ex principis ; vt funt. conclufiones,& eft ícientia, vel (unt princi. pia,& hoc dupliciter,vel funt principia de  monitrationistih, et cognitiohorum vo» catur intelledus, vel funt principia etiam entium, et ficeft fapientia, quz nonfolum  principia complexa communiflima conté : platur, fed etiam altiffimas cauías confi derat . Tu. Quia veró habitus fpccificantur ab a&i bus,& actus ab obie&is, hinc fcientia fuas conditiones,vt vnitatem,certitudinem,nos  bilitatem, &c.fumit à rorric ob T vt vnius obie&ti,vna imtia,& quzeft de scr gia Sagio magisà materia  fenfibili abftracto, nobilior,& certioreft. ; ca,qua circa obiectum puræ ; et minus à materia fenfibili Cumvets  faturi fic EN mathematica certi ^ süt naturali philofophia proptet Mes magis abftradum ip i5 P ede itas, et aritmethica cft certiór mufica, quia illa có fiderat numerum fimpliciter, hecnunie: fonorum.Et quia obicdtialiafunt.difpara  ta;alia vero fubordinata ad 1uicem, hinc   etiam aliz fcientiz funt omninse nM E vt arithmethica,X medicinazalize die  natz et quz cft prior, dicitur fubalternás 5. quz poferior, dicitur fübaltermata, illa  probat principia int E "n accipitiua principiaabilla, quibus proce» dit ad alias conclufiones demoni E A fcd dc hisomnibusfufiusinquaftionibus. Verum quia oppofitorum eadem eft. : difciplina,& quod x Íc pofita magis clu. cent, cum 1gnorantia fcientia E piat eni TOC eius natura, et caufz erunt explicandz,vt  facit etiam Arift.in 1.Poft.c. 12. et 13. Du plex eft ignorantia;alia pura M persi  efl priuatio, et carentiafcientihcz cognitionis;alia prauz difpofitionis,Sceft Mi nia va; et praua mentis afíc&io, qua opinamur oppofitum veritati,& vocaturcerror . Hæc caufatur in nobis,vcl per erroneá apprehés fioné,vt fi quisapprchendat. auricalcum ;. vtaurum, vcl perfophifticum fillogifmiü vt cum quis faifz affcntitur conclufioni $ Ignorantia purz negationis Joterdum can aturob defectum alicuius fenfus à natiui tatc,nam Cacus natiuitate licet poffit ha bcre, n  prior,per  : Dese piaté primal terim, ep md. per obere notitiam aliquam imperfe&tam,& có E,nüquam tamen perfectam, et diftinctam, ratio eft, quia fcientiam non habemusnifi per ínductionem, vel demon 'ftratiotiem,& vtraqsa fenfu dependet, nam áanductio procedit cx fingularibus, qua fen fu cognoícuntur'; demonftratio ex vniuer falibus, quz per fuas fingulares intellizun tur, ergo deficiente aliquo fenfu, deficit fcientia perfe&ta obie&iillius fenfus. Hinc deducitur illud axioma, N/bil eff im smielle din, quod priui non fuerit aliquo modo in fem f95 et dicitur aliquo »odo, quia non requiri tur, vt resiu feipfa fenfu percipiatur, fed t vel per fuos effe&tus, quomodo co goce per creaturas, vel per fimi tudinem ; vt Petrus abfens per Paulum prifentem eiusfratrem, vcl per partes, . quas intelle&tus poteft coniungere ; vt qui viditmontem, et aurum, poteft effingere montem aureum vel aliquo alio modo, de quo Do&orin p.d. 5.4.1.OTIL De nece ]fitate principiorum, ybi de modi: utri n s PREIAHAUS  10 TyRinci demonftra  1X turab Arift, 1. Poft. c2. propofitio jmmediata,qua.f. non Uu  tionis defini" fit altera omne animal: rationale eft rifibile ; quod principium eft duplex, vnum dicitur digni .Ia5, alterum dicitur pofitio, dignitas eft propofitio immediata,! et indemonftrabilis, quam neceffe cft nofcere,qui aliquam fcie tiam vult addifcere, tales funt propofitio nes per fe nota : dicuntur dignitates, quia propter naximam evidentiam, quam con tinent, digniffimz funt,vt ab omnibus tan quam verz wm eai etiam ma xima, quia ad pro uáplures pro fitiones infermüt, huiufmodi font in M. phyfica De quilibet p erum affrmare,  megare de mullo ambo fimiliter in MR "tica omne totum eff mains [ua parte fi abaqua libus a47alia y qua anos sip li«, Pofitio eft propofitio immediata,& in demonftrabilis,quam (cire non cft nece ffe, v ken inftituit, ed fufficit,vt à Mag iftroillam accipiat, vt addifcens philofopisianon eft opus,vt fciat diffinitiones naturz,motus, corporis natu ralis.&c.Veriim eft tamen quod pofitio nó folum hanc propofitionem indemonftrabi Jem,fiu£ afiymatiuam, fiue negatiuam figni R3 7 C ivre, y05 ficat;fed etiam definitionem;quæ r: q4:, ditatem explicat abíq.affirmatione, 5: mc» atione definitio .n. etfi vt in propofitione umitur, affirmat, ycl negat, attamen fi in feipía fpc&etur,nullam dicit afirmationé, vel negationem,fed tantum genus, et ditfc rentiam, vt definitio hominis dicit a»imaz faticnale; dicitur quoq; definitio pofitio, e in initio fcientiarum ponitür ad inftz uppofitionis, qua poftea vtendum cft in nmm lg 11 Pracipua proprietas principiorum deuoüfltationis ^ squod Aia neceffaria nam fi conclufio,& fcientia eft de neceffa rijs, etiam principia, quia licet ex rzmiíf fis falis contingat coll;gi conclufioné ve« ram,& ex non neceffarijs ncceffiriam, at» tamen id fit non tanquam ex falfis, et non neceffarijs, alioquin effectus nob'tor effet fua caufa, fed propter formam fillozifticá . Hanc neceffitatem, et proprietatem d rat Arilt, c.4. ponens tres conditiones, vel potiustres gradus neceffitatis concurrene tes ad conftituendam neceffitatem princi pij demoaftratiui . Prima conditio, Ícu primus gradus nez  ceffitatis eft, vt fit de ema, propofitio de omni eft,in qua predicatü dicitur de quo libet contento fub fubiecto, et pro quo libet tempore, vt omnis homo cít coloræ tus, ifta vero omnis homo difputat, omnis homdó comedit, non funt de omni, nà pri mz deficit prima conditio, et fecundz íe cunda; vnde licet ad propofitionem de ome ni prioriflico fufficiat vniuerfalitas fubie &orum, tamen ad propofitionem de omni pofterioriftico vitra illam, requiritur vni» ucríalitas temporis. Secunda conditio, feu fecundus Meidw neceifitatis eft,vtfit per /e5 pro o per fe eft, in qua przdicatum perfe conuenit fubiecto, non per accidens, quz conditio vtexplicetur,adnotari debent quatuor mg wel didictndi per fe ab Arift.c.4. "  prius fupponendum, quod pradicatio eft duplex, alia directa, et naturalis,& cft cum id, quod à pa:te rci fubijcitur, eft etiam in propofitione fjbiectum, et quod a parte rei incft illi, eftin propofitione przdica tum,vt homo eft animal ;: indiredta,& «pon naturalis,cum é conuerío,quod re ve ra fubeit, in propofitione przdicatur, et quod incft, fübijcitur; et ratio huius eft uiain propofitione pradicatum tribuitur fübicdto, illigj conuenire ennnciatur, ergo fabiecium fe tenet in peine perm E 106 dum abentis, et continentis, et przdica: tum per modum habiti, et contenti, ergo illa propofitio erit dircéta, et naturalis, qua Conformis etit rebus; vt fc habent a parte rc), et vt funcofdinatz ; Rurfus accipien dum ex Doét.2.d. 5.q. 4.fup.E.& $,d.7. q.1. D,& d.33.M4.d.1:.q. 3. FF. € quol.13.A 5. quód quando aliqnid eft i fe tcpugnans, vcl ens per accidens, non poteft de aliquo dici perfe, nec deipío aliquod pradicatü pcríe poteit. enunciari, vnde itg propo fitioncs nort erunt pcr fe ; hotno irrationa« lis eft animal, homo albus cft. tationalis ; homo efl animal coloratum, &c. et ratio cft,quia quod in fe «ft rcpugnans, vel pet acctdens,femper erit talc cuicumque com» parctur j nam comparatio non tollit re1có« parátz,quod intriníece, et formalier illi conuenit, ergo fi cft impotlible, i repu grians,vcl per áccidens, nihil deipfo dici tur poífibile, et perfe; Verum cft tamen, quodillz propofitiones, in quibus explica», tur natura horum impoiib:lium, vel en tium pet accidcus, rcdué&tiue poffunt dici per fe,vt chymcra eft impoflibilis, vacuum elt nihil, homoalbus cft cns per accidens; ratio cft, quia ficut ifta ertia dicuntur ha^ bere propriam náturam, habita compara tione ad vcra entia, € fimilitudivanrie ica «tiam fuo modo poffunt in, ipfis ficri prz dicationes pcr fe, His przaccepus. 1 11 Primus modus dicendi per fc eft, cü adicatutm «ft dcfinitio,vel ingrediens dc itionem tubicéti,ex que aliqui deducunt: omnia praJicata, quz definitionem ingr c». etiuntur tàmin recto;quàm in obliquo, fiue. fiat de cffenuia dcfioiti, fiue aliquod addi tum,per fc predicari in primo modo de de« finito, vnde concedunt. has cffc pcr fc pri mi modi, home eft animal, hómo conftat exanima,& corpore, quz funt partes císé fialeshomiais in obliquo c ipo pradican tcs, rifibile cft bomb petecalt fi.j patcr, et fimiles, nam h omo ingreditur, vefubicétá dtfinitionem r fibilis, et filiusvt corrclati tum in defimtione patris ; et probant ex ipfo Arift. qui atferens excn. pla primimo di,ait, vt cun: linea pradicaty dc. triangu lo,& punétun: dc linca; at quamuis linca fit. seffentialis trianguli, et inclliquo de pfo dicatur, punctum tamen noncft pats. «ffertialis, nec de cffentia linca  et foli de fiiitionem linex. ingreditur tanquam tcr niints,i quid cxtiinfecum, ad quod effci tial n: dieit habitudinem;crgo quia quod hbet accidens effcntialem dicit ordincm ad Pars Secunda Inffit. T'ra£L4. Cap.IL 5 Íubiectum per quod dcfinitut,& relatiuut ad correlatiuum, fta propofitiones erunt in primo modo. Infuper quia non efl.maior identitas, quàm Pr fit ad feipfum, hanc propofitionem homo «ft homo, in primo:  modo collocant ex Arif. $,Met.25.X 1, Desi ber. c.4 vbi bonum diciteffe per fe bonit, ] et citatur Scotus 1,Poll.q.19,& Tromb.ca    I Formaliftisin tract.de Form.art. 3.Tandem e quiá natutz communcs funt de cffcntia fin gularium, de ipfis prædicantur etiam it primo modo, m"  Alij ex oppofito non. folum negant,  quz in obliquo definitionem ingrediun ad hünc modum pertinere ; fiue fintds ei. fcntia, fiue quid extrinfecum, verum eti Segapt tranícendentia. in  primo. ] dus cani dcinferioribus,quianonfehæ    tad modum formz inexiftentis, pro pofitiones quoqueidenticas eadem ratios   ne,&quianoníuntpaturales, neque de»    monftrationi poffunt. inferuire, cum non explicent as can cur przdicatum fübies Goconueniat, et demonflratio procedat   ex caufis: predicationcs itein p rfaliüt  de fingularibus femouént ab ifto 'm quoniam non funt de omini, cumfintpartis   culares,omnis autem propof:tio periedes beteffe de omni poflcrioriflico ficut fees. dus gradus neccflitatis prafupponit mum,folum ergo popali en aS Mene finiaue artes dc finitionis in re« ) o pradicantur de propro:defimto; v& funt genus, et dtxudpei petia Ípeciis   inhoc primomodo reponunt, : 5 .; 14 Dicimus tamen,quod proprieloqué doillz propofitiones crunt per fe prinmymo din quibusptzdicata funt de effentia fue   bicéü vniuerfalis fiue in re&to;fiue inobli quo, fiue p radicamentalia finr, fite trans fcendentra; at quando non funt de cffantia, quampis ingrediantur definitionem,non confciunt propofitionem pcr fe: reductiué veró ad hunc modum fpectant przdicatioe nes vniuerfalium de fingularibus, ciufdem de fc ipfo, et propofitioncs negatiua, in quibus remouentur à fubiccto pradicata: oppofita pradicatis ill: conuenientibus in primo modo : explicantur, probantur fin gula; et primo quod pradicata cffcotialia in rccto per fe m primo modo pradicétury atetcx communi coofenfu, S ex Arift, Ic, et cx Doct. 3.d 7.q.1. D. et 1. Poft: q.19.. €o quia hac cft vaior necefitas, quz pof fit intcrpradicatur: » et fübiectum repe fübieéti 2 De necefsitate principiorum, dt. [er de prádicatis effentialibus in obliquo di cendum,& de tranfcendentibus etiam,qua le efteus, quod veré in quid de fuis infc . rioribus predicatur, vt docet Do&or 1. d.8.q. 3. Y. et veré ens concipitur adinodü dique fermz Metaphyfice inclufa in fuis inferioribus quidditatiué, ficut cetera pre dicata quidditatiua . Secundo quod quando non funt de ef fentia, licet ingrediantur definitionem, nó faciant propofitionem per fe priini modi, habetur expreffcà Doctore i. d. 3.q. 3. G. vbincgat ensin quid, X ia primo modo de fuis paffionibus dici » quod probat, quia Sradicibni in primo modo eft de effzntia flecti, at fubiectum non ponitur in de finitione paffionis vel accidentis, nec cor gelatiuum in definitione relatiui tanquam quid effzntiale, fed vtadditum, et extrin fscum; eo vel maximé, quod (pé funt al zcrius fpecici,imo& predicamenti . Tum quia x U'oft.s s. pradicatio per fe aon con ucrtiturin przdicationem per fe, f«d paf fio per f prædicatur dc fibiecto., ergo fübiecim aon pradicabitur per e d : paf fione. Tum quia in tántum przdicatum per fc dicitur de fubiecto, quia in. fubiecto eft caufa, et ratio formalis inhzrentiz. predi chti Cum fubiecto, qua ratione tunc fit di recta, et naturalis prædicatio, quando id', quod ineft, przdicatur, et cui incll,(ubijci tur; fed in paffione nou. eft talis ratio, nec fuübiectumineft paffioni, nec correlztinum  rclatiuo, ergonon poffant conficere pro pofitionem perfe. Solum poteft inferri, g» cum paffio, vel accidens dicat efcatialem prdinema 1 fubiectum, qu ordo circum Ícribit nobis effentialem differentiam,id circo non fubiccrum, fed ralisordo vt fic . circeamícribens diceturin primo modo de acc denti 5 et in hoc feníu intelligen Jus eft Arift. dum hic affert exemplum dehnea ex puuctis conflante, punctum .n. cum non fit parscffentialislincz: fed terminus neccffa rió requificus, non dicetur de linea, neq. in obliquo in primo modo, fed habitudo li nez ad punctum,vc explicans dif:rent am eff.ntialem ipfius, erit praicatum in pri mo niodo . Hinc colligitur ; quod non füffi cit dicere;prædicacü primi moj :tt, quad ingreditur dcfinitionem fubicct fed requi ritur adhuc; vt inzr«diatur tanquá aliquod €ffentiale, non tauquam additum ; infuper quando vna icfinitio ef«nt:alis prg catur de altera eiu[Je d.fiaiti, eft ve ra przdicatio per fe prizi avodi, vt animal 167 rationale eft.ens fu ftantiale coiporcum  conflat ex corpore 4 et anma, rimlicc, vna d. finitio non fit de conceptu altcrius, fuiEcit, vt fit de effentia definiti, pro quo fupponit . 14. Tertió, quod illz propofitiones enu meratz in coaclufione po ad hune mo düm fpcctare taltim rcdu du?, probatur ;, non.n. proprie fpe&tant, vt patet ex didis referendo opintonem oppofitam dc prædi cationibus ciufdeni dc feipfo,& vnmerfalis defiagularibus: quod ctiam dicendum eft de propofitionibus negatiuis, quia iN ets radicatum remouctur, non Arn fu icdlo,ergo non poffunt dici propric in pri mo modo ; tum etiam quia ncgatrones'ne queunt eff: de effentia, et conflituere ens pofitiuum . Reftat igitur,vt folum reductis ué pertineant, quia vniuerfalia funt de cí fentia fingularium,& fi 1fta dcfiairencur, no nifi pcr vniuerfalia ; ergo iftz pra dicatio nes crunt m primo nodo, et ncceffariz. Si militer fi perfcitas propofitionis eft, quia radicatum eft in fubicéto non per aliud, itaut quantà fübiectum eft minus aliud à rzdicato, tanto magis propofitio eft per c, vnde niagis eft p fe jppofitio, tm qua tota d«fiiitio przdicatur de definito, d fi pars zdicarctür,cü nó fit maior idétitas, quam tiufdé ad fcpfum, identicz propofiriones poffunt dici per fe, et non nih in primo E do. fnfoper quod propofitiones negatiuz, &c.ad hunc modum reducantur, patét cx di&isin Phyf.difp.,.q. i.art.1.vbi cum Do &ore qaol. 4.E offendimusnezationes prz dicitoium ftmpliciter repugnátium alicui, S conflitutiué non pertineant ad ef entiam illias rci, confcqutiué tamen. ípe élare.quatcnus neceffario confcquuntur ad pradicati propria effzntialia, crgo quia negatio irr2tionabcatis v. g. confequitur in homine ad rationalitatem quz ri primo modo dicitur dé homine, etiam talis negri tio ad talem mo lum reduci debet, vt hzc homo non eft irrarionalis,fno modo fit per fe p po aov Doctor,cum 1. poft.q.: y. affcrit',; quo atn pro bed ci ded puimój. per fe fed raa en 4 tvrabaffigmatiua.Et ex his breuiter diluci da fiunt,qua fuse dilpatant Formal no ftri trac. Formalit. part 5.a:t.3. 3e diftinstio ne formali, circa propofitioncs fpe&taotes ad primum hunc modum dicendi per fe,vbi prafcrtim contenduut de pradicauone 1dentica,& vniuerfalis de ting'ilzri, de quo plura Aretin uni Aper qinn ex di 1 ctis Aa A, P " E: sl. "S" Z  108 €is breuiter conciliari poffunt. 15 Dubitaii tamen poteft de modis in trinfecis, an in primo modo pradicétur per fe de re, cuius tunt modi, quales funt infi nicas, et neccffitas refpectu Dci, finitas, et contingentia rcfpectu creaturz, intenfio, et remiffio graduum in qualitate; non.n.vi dentur fpectare ad 1. modum, in quo paffio dicitur de fubiecto,vt infra, quia modus in trinfecus intimior eft ipfa paffione, nec fa Cit vnum conceptum per accidens cum re, cuius eft modus, vt facit paffio cum fuübie cto,cx Doct.quol. s. C. Refp. cum Smifinc. tract.2 difp.1.pu 4.vbi citat Tat. et Pofnan, ob rationcm allatam modum proprié non ertinere ad 2.modum,fed ad primum mo um,quia aliquo pacto pertinet ad quiddi tatem rei,quatenus perfecté, et adzquaté quidditas nequit concipi non intellecto modo intrinfeco; non tamen attinet ad primus gradum perfíeitatis primi modi, nam intimiora funt rei przdicata quidditatiua, quam modi intrinfeci . Vndéin hoc primo modo dantur gradus, primus eft, quando totà dcfinitio przdicatur de definito, fecü dus quádo pars definitionis pradicatur de definito, tertius quando modus predicatur de re,cuius eft modus, et ad quartum gradíi (usine pepe tn des quz reductiue in oc primo modo collocantur. Dices, animal non eft de ratione ratio nalis,fed hzc propofitio eft per fe,rationa le cftanimal, et nó nifi ad primum modum reduci videtur, ergo falfum eft przdicata primi modi debere effe de effentia fubiecti, min.prob.quia eft ncceffaria,& non per ac cidens;ergo per fe;tum quia bené fcquitur, omnis homo per fe c(t animal,omnis homo per fe eft rationalis, ergo rationale per. fe eft animal,quia ex propofitionibus per fe non fequitur nifi propofitio per fe, non per acc dens.Refp.ex Sco.4.d.ij.q. 3. FF. quod nec gcous de differentia;neq; ditferétia fe predicatur de genere,quod ctiam docuit 3X.Potl.q.2 5.quia neutrum per fe includitur in altero;aliter vnum ipforum effet tota de finttio,& licct fit neccffaria, non tamen per fe propter carentiam inclufonis, fed folum eft neceffaria propter jnclufionem/in ter tio,.f.in fpecie.Dicitur quoque per accidés logicé,vt i0nuit Doctor in 3.d.7 q.1.D.qua tenus przdicatum ef extra conceotum. fu. biecti, non ia iM quafi q vnü acci dat altcri,vel ambo tertio. Ad aliam proba tionem refp .Tat.hic negando con(cq. quia non cft neceffe;quod fi extremitates vniun Pars Secunda Inflit. Tra&l.Y, Cap. VIT. tur cum medio fub aliquo. modo fpeclalc radicandi,feu cum aliqua determinatione los denotante, quod etiam fic vniantur ine ter fesimó committitur fallacia accidentis, quatenus non Quicquid conuenit przdica to, dicitur ctiam fubiecto conuenire, eo quod przdicatum non eft omnino idem cü fubicéto, vide Do&orem p.Poft.cit, plura.  circa hoc docentem . n. 16 Secundus modus dicendi per feeft, cum fübicctum eft de definitione przdica  tij fed hoc non fufficit, aliter hzc propofie tio animal eft bomo effet per fe, cum anis m4l fit de definitioone hominis,quod tamé eft falíum,vt habet Doctor 1.Pofl.q (3.8€.  in 4.cit.eo quia eft przdicatio innaturalis non ia(eruiens demoriltrationi, et faciuat ad hocque füpra diximus oftendendo hác. propofittonem, rifibile eft homo, non effe per fe,Quare requiritur adhuc,quóàd fübies €um fit de definitione predicati, non vt. ars effentialis,fed vt additum . Sed E oc fufficit,aliter accidens commune in ft cundo  de fubtecto erac,&fa ceret propofitionem per fe, non Feld va Ari ic £uapropver ex etiam,quod inter illa fit neccetfaria: do caufz ad effectum, ita vt fubic cauía omnei habitudo, vt faria,non debet effe in genere Y ; rialis, nam hac datur refpe&tuaccidenti communis, et quia hac indifferenseft ad formam,& priuationcm recipiédam,quá«tum eft de fc,vt habet Doctor in 1.d.33p 74 S,& 2.d.15:C.fedingenere caufz efücientis,non cuiufcunque;fed Wires 1 nationem caufat, et propriam refultantiig vtexplicauimusin Phif.difp.7.q.2.quale eft füb:c&umrefpectu propriz paffioniss  cateri.n. cffe&us non habent neceffariam s" connexionem,& habitudinem cum fuis cau " fis.quam doctrinam tradit Scotus :.Poft.q. 1 5. hinc alij breuius dicunt icationem fecundi modi eff, cum paffio de propria fubie&o prazdicatur. 1d Ex quibus deducitur primo,quód fi paf sio przdicatur dedefinttionefuübiecti, vel  vid ciue conflitutiua,talisprzdicatio  eritin fecüdo modo, quia expMicité aflignas tur ipfius caufa,tta Doctor 1n s.d.1 1.q.5.B. Secüdo, quod paffio inecundo modo przdicatur de inferioribus proprijfubic&i,  vr cum paffio generis dicitur defpecie; 8  pafsto fpecici de indiuiduis;licetnoimmee   diaté,& primario, (ed mediate, et fecunda rio; X hoc fibi vulc Arift.cum 1. Poft.12 ait,inhz De ntcesitate princip. eo modis pe[italis.   eo ionem generis per accidens conuenire 'eciei,. iion immediaté: ratio elt, quia in inferiorib. veré reperitur cau(a ilhus paí fionis. t ertio quod páffio inferioris nullo modo przdicatur per fe de fuperiori, ita Doctárcit.vynde hzc non eft per fc, animal &ft xifibile, quia non conuenit illi definitio huius fecundi modiineque ifta eft per fe, nu merus eft par, linea ett recta0b eandem ra ionem.Quartó,quod pafsiones inferiorum fub difiuné&tione per fe in fecundo modo pradicantur de fuperiori, vt numerus, vel . elt par,vel impar,linea, vel re&a, vel curua, quoniam hzc duo fic accepta, cum (int im m«diat neceffe cft alterum incffz,fe habec enim,ac fi contradiStori&'opponerentur,& fimul cum difianctione fumpta conflituunt vnum proprium de genere enunciabile;idé dici poteft de ifta propofitione,animal, aut £ft rationale,aut irratioale, quia diuidi in fpccies per differentias eft proprietas ge neris . Dices accidens femper przdicatur acci . dentaliter;ergo per accidens, non per fe . p.fi lyaccidentaliter determinat inhz rcns jidelt denorat przdicatum effe ens ac peirisy,ett Mise vuÁ À et fed "es: confeq quia bené potcft aliquod accidens neceffario conuenire fübiecto;fi determinat zrentiam, et coünexionem ; . confeq. Solent hic s notari dif fcrentiz inter primum, et fecundum mo dum dicendi per fe et M enumerat Are» tin.cit,com.7.fed per hoc: brcuiter diftin gui debent,quod predicata. primi modi süt eifentia,& quidditate fübie&i,non auté przdicata(ccundirhodi ; et ideo illa funt priora fubiecto, vt conftitutiua illius : ifta veró funt pofteriora,ex quo oritur alia dif ferétia, quà hic affignat Lynconienf.quod przdicatum.primt modi eft caufa. fubic&ti quántum Ad; effe, quia eft conftitutiuum ciussfed icatum fecundi modi eft cau mt biecto,quia dimanat, et pullulat ab eo .. 37 Tertius modus communiter dicitur, nonffit modus pradicandi,fed modus per fe edi,& varie explicatur à Docto ribus ; Quidam .n. dicant effe modum per fe effendi, hoc eft folitarié exiltendi, quo fcnfu potelt etiam. conuenire accidena, euando non eftin fubiecto ; quam expofi tionem recipit Doctor quol.9, A. Alij hunc modum per fe effendi magis coarctant; vt excludat modum effcndiin alio;vt in fubic cto, fiuc actu fiuc aptitudinc, quo feníu competit cantum fubftantijs tàm primis, quàm fecundis. Alij adhuc magis coarctár, vt excludat modum effendi n alio,non fo lum vt in fubiecto, fed eriam vt in inferio ri; quomo :o cancum primis fübftaatijs có petet,nam fecundæ fuat ini primis tanqus in inferioribus, vnd& Arift. de iftis tantujs exeniplificauit . Zab. verólib.r. de propof. neceff. contendit hunc effe quoque mo. per fe przdicandi, à vc eff:, féu exiltere per fe dicatur de fubftantia in propofitio ne de fecundo adiacente, eo quia Logica non confiderat modos effcadi, qui funt reales, (cd modos intentionales, et przdi candi, qui demonftrationi inferu unt, qua tenus per fe eff? enunciatur de fubftantia in pepe ; quz omnia probabiliter futtineri poffuat . s 3 13. Quartus modus per fe ab aliquibus appellatur: modus mon per fe prz.licandi, fed per fe caufandi : at Arift.in tex.& Doct, 1. Poft.q. 5 z. clare illum enumerant per ma dos per fc przdicandi fundatum tamen fu per modam per fe. caufandi, et vt ait Doct; 3.d 7.q;1. $. uuinto videndum, quando ia fabiecto includitur proxima ratio inhzren tix przdicati,licet inter ipu fubiectum; et przdicatum non fit neceffiria hiabitu do,fcd contingens, vt cum dicitur, volütas vult,iugulatus interjit : ex quo deducitur contra Caict. hic non (umi caufam, et effa ctum potentialiter, fed in actu nam fi tentialiter famerentur, effet in illis necef fariahabitudo, nec à fecundo modo ditfer ret, vt fi diceretur, voluntas eft volitiua, calor eft calefactiuus; bac .n.przdicata süt aptitudines, et pailiones fubiectorum 5 et quamuis etf«&us inactu cótingenter vnia tur propriz caufz in actu' quoad efi, per fe tamen vnitur quoad caufanr, quia abip fa! effzntialiter dependet, et hec (ufficit ad conftituendam propofitionein noi omninàó per accidens, fed aliquo mo perfe,/Dez ducitur etiam per caufam hicintelligi non intrinfecam, et cff:ntialem, quales funt materia, forma refpectu compoliti,quia iftz pertinent ad primum modum, féd' ex trinlecam,fiue efficiens, fiue formalis, fina lis,aut materialis fit: etenim forma accidé talis, vt albedo dicitur caufa foralis ex trinfeca hominis al5i, pro qianto tion elt deeluseffentia ; et ifte modus fecundum Scotiftas habet tres gradus 5. primüs eit, ando effectus formalis pradicatur de fübiécto mediante fua caufa formali,vt ho ^ mo albedine eft albus, albus .n. eft e Deegi or ^. 4710 formalis albedinis, et ip(a mediante dicitur ' dc homine. Secundus, quando actus cgre diensà fua caufa formali prxdicatur de cf fectu formali illius caula illa mediante,vt album albedine difgregat, interfectum in terfectione interit, interire .n.eft actus in «terfecticnis, ficut diíeregare e(t actus al bedinis, et cffectus interfectionis cft nter fectum effe,vt album eft effectus albedinis. "Tertius, quando etfectus predicatur de fuo immediato principio, vt intellectus intelli git, voluntas vult . At hic oritur difficultas, quia tunc quar tus hic dicendi modus non videtur differre à fccundo, nam fupradictum eft; quod cum paffio przdicatur de definitione fubiecti, yt cum dicimus, quod animal rationale eft rifibile, hzc eft propofitio fecundi modi dicendi per fe, fcdin hac propofitione ef. fectus przdicatur de (uo immediato prin cipio productiuo. nà rifibilitas eft effectus, et animal rationale cius immediatum prin cipium productiuum,ergo hic quartus mo dus non videtur differre à fecundo;Lynco nienfis hic videtur concedere quod primus, et quartus dicendi modus inuicem confun dantur in quibufdam corum gradibus 5 "ITrombeta veró tract. Formal. art. 5. $. pre declaratione, vt affignet horum. modorum difcretionem adinuicemità difcurrit; pre dicatum aut eft incrà conceptum formalem " fübiecti, aut .xtrà, fi primo modo, fic eft radicatum pertinens ad primum nodum licendi per fe, pain tali modo przdica tum eft dc intellectu fubiecri; fi veró pra tum eft exrrà intellectum fubiecti, aut habet caufam intrinfecam in fubiecto, aut non; ft primo modo, aut illa caufa enuncia tur fæéu difticté,feu ex plicité, aut non; fi primo modo,fic habetur quartus mo dus dicendi per fe, quia. in illo exprimitur caufa prædicati, vt dicendo interemptus intesijt perimteremptionem s. fi vcro cau fa.non enunciatur exprefsé, fic habetur fe cundus modus,vt dicendo,homo eit rifibi lis, vbi refpectu rilibilitatis non exprimi tur caufa; qua cft animal rationalc.Sed hzc doctrina dificu'tatem nó foluit, quia etiáfi exprimatur talis iminediata caufa rifibili tatis dicendo, animal rationale elt rifibile ; adhuc propofitio pertinet ad fecundü mo dum dicendi per fe., aon ergo. bene per il lud fecernitur hic quartus modus à (:cun do. Hinc idem Tromb. ibid.qu.fi hanc dif ficultatem friatunca am drea [ubdit iater quartam, et fccun    e Paré. Secunda Inflit. TraclI. Cap. Hf. diim dicendi per fe, nam in feeundo modo in fuübiecto non tantum includitur proxi ga ratio inharentiz formalis prædicati ad uera 5s : Pisæ ge  inhzren tiz cft (impliciterneceffaria refpectu 1 dicati: fed in quarto modo hoer ici in fubiecto proxima ratio inhzrentiz, illa tamen propofitio non eft neceffaria, fed contingens, et ifto modo dicimus, quod" illz propofitiones, calidum calefacit, vo luntas vult, funt per fein quarto modo;vbi pradicatum non neceffario competit fübie cto, fed contingenter, quam folurtionem recipit Aretin.com. 2 cit. et aiteffedoctri.   nam Scoti loc cit. 3.d 7.q. 1. vbi ait, quod propofitiones huius quarti modi benéfünt. per fe, (cd non femper neceffariz,& exem lificat deifta, voluntas vult, calidum cas   feacie, quz funt contingentes, voluntas " enimnon vultneceffarib,fed contingenter,  quam doctrinam rurfus habet Tromb. 5. Me. q.2. L Scd neq. hzc folutio fatisfacit,& doctri nà jn ea contenta, quamuis innuaturà Do   Hier 9 vam ietm viec. Mee intelli 7 endæft, quia omnis perfeitas min fert berebtatoml,nam perfe escis "t accidens,quod importat conting: ntiam, fi.    u ergo propofitiones quarti os Ma d E. Y uo pacto per fe, debent quoque ei ena neceffariz ; et quidem hoc negari m otcít quia vt dicebamus contra Caiet. muntur caufa, et e jn hoc quarto modo potentialiter ; nec caufa potentiali ter, et effectus actualiter, fedambo fumui tur in actu adeoóut effectus: cóparetur fæ, vt ftat fub ipfa cav(alitate, vt conftat in e exemplis allatis, calidum calefacéi S HU ione ca. lefacit, interemptus per interemptionem  interijt: quamuisergo incaufiscontingene   tibus, et liberis etfcctus neccffariam non habcat connexionem cum caufa abíoluté fumpta, habet; tamen neceffariam: conne xioném cum ea, vr ftat fub cau(alitate;quia vtait Arift. z.Phyf et s. Metaph. caufa in   actu, et cff cctus in actu; fimul funt ;, et non funt, et ideo fuprà dicebamus, quod licet effectus in actu contingenter vniatur caus fx inactu quoad effe; per fetamen, et ne eeffario vnitur quoad caufari, «ndé etiam ipfa voluntas, vt ftat fub volitione, dicitur neceffario M irsiooe ^ ergoin propofitionibus quarti modi per critür ropor tionata neceffitas, t pedi it Amic. tract.26.difp.1.q. 12. in lib. Poft. Itàq. ad propefitam difhcv)tatem o ccurren dum do Y £x modo dictis, quodinifto quarto modo üsin actu przdicatur de fuo imme. . diatoprincipio productiuo, non autem cf fectus in potentia, velin aptitudine,fi enim inet.ad fecundü modum dicendi per, et ideo illa propofitio animal rationale e(t rifibile, ad fecundum modum pertinet, pon ad quartum, et hanc potiffin:um diffe «rentiam inter fecundum, et quartum modü dicendi per (e inter alios adnotauit Vene tus,quem fequitur Amic. cit.q. 11. dub. 3. et Arctin. cit. .39. Quari hic etiam folet, an propofitio r fe conuertatur in propofitionem. per €,& difficultas procedit przfertim de pro pofitionibus primi,& ecundi modi, quo« modo inuicem conuertátur. yecon vniuerz laliter Scotus i. Poft.q. 18. et 1.d.5. q.5.lit. G.Trombet 3.Mer.q.s. et trac.Formaht,loc; cit.Faber theor 8. et alij Scotiftz paffim ; Caiet.autem 1.Polt. cap.4. ait aliquas con uerti,& aliquas non couuerti ; quando ter» mini non reciprocantur, ait ipfasnon con uerti vtifta eft per fe,homo eftanimal;non tamen hac, animal eft homo; at quando ter minj.reci, tür:, inquit propofitionem perfe conuerti in deo cwm per fe, li cet non in codem modo, addunt aliqui fed Pes funt primi modi cü cóuertuntur, fiunt «cundi modi, et € contrà,v.g.enseft vnum, homo cll rifibilis, funt ofitiones per fc íecundimodis qucd ficonuertantur di cendo,vnunveftens,rifibile eft homo funt propofitiones iam primimodi ; funt quidé propoficiones per fc, qu'a funt propofitio ncsneceffariz;& omnis propofitio neceffa ria cft per fc;fpe&tant vero ad primum mo dum; quia inillis conuertentibus przdica tm eft de ratione fubiedti, eo quia fubie (inm cadicin definitione pafsionis ;:& hoc cfl totum Caiet. fundamentum : fitum tamen cum Scoto tenendum loc.eit quod aperté docuit Arif.ipfe ex pro feffo 1Poft.cap. 1$.dicens:in propofitioni bus per fenon dariconuertentiamineq.va let dicere. Arift.efle intelligendü,quod pro pofitio perfe non conuertitur in eundemmodum,bené tan in diueríum;nam Arift. ibfoluté loquitur et non cemparatiué, et vt €o pofteà' foluendo amecntum €aiet. falíum  ef! etiamin hoc fenín vnam propofitionem per fe poffe conuerti in aliam; Dcindé probatur ratione ex Tromb. cit. cuiufcumq. propofitionis przdicatum de pendct à fubiecto quantum ad rationcm formalem intzinfecam fubic inhazentiz intii Dt fiecefiruti princip. 6) mod. pesféiinis, tia &o, fübie&um ipfius non poteft confimily dependentia dependere à przdicato;fed i. ena fitione per fe icatum c dependet à fübie&o,ergo € contrà fübie Gum non potcft fic dependere à pradica to, ergo perfe non conuertitur in perfe ; maior patet ex Phyficis, vbi probabitur nó daricirculum in dependentia effentiali in eodem genere caufa probatur minor,quia ifta dependentia videtur cffz ad aliquid in ratione priné;pij formalis, quia omnis de eese quz cft fecüdü rationem forma em intrinfecam, reducitur ad genus caufz formalis.Nec rurfus dicas;non fequi circu lum ; quia propofitio perfe conuertitur in per fein codem modo, fed in diucrío, nam mox patebit id effe falfum,tum quia quan do etiani id concederetur, adhuc daretur circulus in dependentijs effentialibus in eodem genérecaufz, quia fiué jore fit perfe primi modi fiue fecundi, perfei« tas, et dependehtia effentialis pradicati à fubiecto exercetur in genere caufz forma lis, Demtim jamfüpra dictum eft, concedi turq. abipfo Caict. predicationem per fe debereeffe dire&tam, et naturalem ; fed propofiionés conuertentes áffipnatz ab ipfo continét predicationes indirectas, et innaturales;vt conftat, ergo &c. Conf. ad hominem.quia ipfemet Caret.ibidem ea ra tione negat effe propofitionem per fe, cá inferids przdicatur de füpcriori, vt cum dicituf, animal eft homo, quia hzc przdi catio;eft contra naturam, fed tales quoque funt propofitiones ab ipfo affignatz, cum fübiectum predicatur d. fua P ssicey Ur fpccies de differentia, namdifferentia, et paffio infunt fpeciei, nó é contra, ergo &c. Fundamentum veró Caiet. facile labitur; falfum cnim clt propofitioncs illas conuer tentes ab ipfo adductas,