Luigi
Speranza -- Grice e Rosselli – scuola di Firenze – filosofia toscana --
filosofia italiana -- Luigi Speranza (Firenze). Filosofo italiano. Firenze, Toscana. Per
limitarsi ai filosofi italiani, di mnemotecnica si occuparono DOLCE (si veda) in
“Della memoria”, il domenicano fiorentino R. In “Thesaurus artificiosæ memoriæ”
(Venezia), e BRUNO (si veda), che nella sua “De umbris idearum” (Parigi), da
lui dedicata a Enrico IlI di Francia e che gli procura una cattedra, espone
l'Ars magna di Lullo e dà un fondamento metafisico-gnoseologico alla
mnemotecnica che appoggia sempre al sistema topologico-simbolico. Del resto,
l'insegnamento di quest'arte, della cui efficacia BRUNO porta a testimonio la
propria memoria eccezionale, gli da spesso i mezzi per vivere. Altri filosofi italiani
che scriveno di mnemotecnica sono PORTA (si veda) nell’”Ars reminiscendi” (Napoli),
MARAFIOTI (si veda), di Polistena nell’“Ars memoriæ’ (Venezia), e il
palermitano BRANCACCIO (si veda) nell’ “Ars memoriæ vindicata” (Palermo). THESAVRVS ARTIFICIOSÆ MEMORIÆ, Concionatoribus, philosophis
medicis iuristis oratoribus procuratoribus,czterisd; bonarum litterarum
amatoribus: Wigocisfócibn, infüper,alijsd; fimilibus, tenacem, ac firmam rerum
MrzMoR:IAM cupientibus, perutilis. vc omnes [ui amatores, po[fessores valde
locuplesansyinfimnla, decoranss cum
rerum celestium atque terrestrium tenax, ac tutum fcrinium esse poffit;
AKFTHORE R. P. F. R. florentino, sacri ord. pradic. minimo professore cum indicibus
locupletiffimis, tum Capitum, tum rerum omnium infigniorum CVM PRIVILEGIO,
VENEZIA. Apud Antonium Paduanium, Billiopolam Florentinum. Y Vet
vtæ kh VG 4 mI TT. ie S i et, 8 SUY CPC Eos beriganiots bibsM, didi Ol:
"i ern Mepoionols f Ron dA Gu zn
iud qpetzarsoei idi pt8s03011, zr Lo
Sub. PEMQPOSGENE C17 3 H eR i iendino
minos 1 » ÆMz l4 Ed sæ TIPS p18. iet E
em mum e Y La 34 1 "5 28 Y NC i i Me p po Asus i
venera eu Tow mite. iip nius kt pot Fendisiba? mu $ GENET n , Fr aram iilerte T $ Es PCTNCMEOS.
f ILLVSTRISSIMO, svb TN PIRE PAN D.O.M TWO DOMINO CARDINALI
IVSILNPANUO EF DAMIANFVS R. ordinis pradicatorum, salutem eo felicitatem E004
MNIAJjam in promptu erant llluítrissime, ac reverendissime, domine, quz circa
artificiofz TM morix opus R.; germanus meus is chariffürus, non parvo tempore; ac studio
ETE] Ac vero improba mors, que 2. i inceptis vt plurimum invidere solet, (cum
nostrorum operum 1am protenfam telam gladio fuo fxuiffimo fepe numero
fuccindere, nofcitur ) huic etiam operi, a multis eruditissimis viris concupito,
acnon paucis paruisa; laboribus ipsius autoris, confe&o, clare inuidit. Nam,
& ft operis profe&ionem minime abítulit, cum ipfi extrema iam manus
imposita fuerit; candore tamen, et luce, et gloria totum illud pro viribus priuare est
aufa. uod vtiq; obtinuit, cum in lucem sub
tuis gloriosissimis, clarissimisd; auspicijs edi sua fxuitia omnino negavit.
Iccirco meum erat, illustrissimejaac reverendissime Domine, fratris mei labores
vna cum corpore pene mortuos impreffioni tradere, vt ad vitam a nor paucis optatam euocarentur. Quod optime
accidit, cum sub alarum tuarum protectuone pofiti exiftant, sicuti in epistola,
amplissimo dominationis tue nomini, una cum
opere dicata, ia aperte videre licet. Qua inre, humilibus ac ardenuffimis precibusmmenfam
humanitatem, atq; tuam benignitatem, cx
intimis deprecor, nefratris mei defuncti
"d "Tu tam paruum ac
minimum,magnitudini tz, donum defpiciat
: fed fimulque cum illo ma-. gnam
voluntatem,latumQque cor meum benignitatis fuz: oculo infpicere dignetur ;
ac me ipfim denique in feruorum fuorum
numero, licet indignum et inutilem, habeat.
Quod fauoriglorizQue gratiffime afcribam. Florentiz ex Sandi Marci cenobio,
Pridie. ILLVSTRISSIMO Ls REVERENDISSIMO ADD M TIN DOMINO
CARDINALI j JW S TINMIBNO Ex Ordine
Pradicatorum a[fuzmpto, F .R. florentinus y ordinis em[demn.alfecla salutem
plurimam dicit: Foelicitatemque tum temporalem in totius Chriftianc Republic bonum,tum fpi ritalem atq; perpetuam vehementer exoptat. FTIV
M, immo€S9 flagitium «niuer[rs bominibus
infenfi[fimumyes busmanapolitia ac
confuetudimi admodum obio XIumyac
ipfi Ln[uper Deo-val NU) Aur de
contrarium, et abominabir. Yr AC euer D. beneficiorum exiflit obliuto, €9' tngrat.tido, qua etiam
pietatisfontem exic exiccareperbibetur cia voniuev[os bomines
eius redandantia €9 diffafionis abundantia reddat indi qnos. At cui noftrum (mifortefabulofo letbe
biberit)fabrapere poteft obliuto eorum qua nobis,no[tro que ordini, vel olim, vel nunc temporis
indulta funt,et cotiuuo indulgentur à D T. llluftriff-ac Re uerendi[.beneficiorum ? Quis ne[ciat,velquis
obli u10nls ommo ita inueniatur arveptus
atqy percu[fus;&9 eims deufisfimis tenebris fic obfitus, e9 obuo lutusqui non apprime recordetur bumanitatis
bo nitatis benignitatis, Illuftrif-ac
Reuerendi]J. D.q.dum quonda Dominicanam rempublica; affaliliue zodo (cunctis profecto gratiffimo
ac [a lnberrimo ) gubernaret, ac moderaretur ? Has fer mé ingenij, €59 anima-vires atqyvirtutes tunc
ma ximopere oftendit,cum nostram banc
Romanam prouinciamyac ordimempené
vniuer[um, eiu[dem ue patres, acfratves,
vifitantis perfungens officio ; binc €9
indepertran[iensgnuieret humanitus,dul
citer alloqueretur.fructuose con[olaretur elo Dei feruidus conflanter hortaretur, foueret
bonum,fa ueret hu dtofis vetula
vestauraret : restaurata conjirmavet:[apienter
ordinaret,qua oportuit:pra denter qua
dirigi debuerantyinue[ligaret. Ea pro pter
pteryot putoyoniuerfi noftri ordinis profeffores;tua Milufirisfimasac Reuerendisfima Dominationi
deLitas per[olueve gratesyvel extera-voce, vel (altem £ntima admoniti recognitione, fe fatentur
oLftri&os. INon nullis tamen,aliquam nattis occafione (quamdinimpen[e de[iderio praflolabantur )
con- ceffum est,quibu[dam etiam beneuolentia frenis,be neficiorum memoriamses exinde animi
ambrem, veluti fi iliceignem
abfcon[nsn.foris excutere,et cor
disintima affectionis fcintillas emittere .. Quibus profecto remises" [I mon quantum
voluerint,gman turn [altem voaluerint,obliutonis
noxam,extero ctiam fecalca[fe pede
desnonfirant. Inter bos for j fan
numerari dignus extiterim,fi quod. cogitaui,
fouere, ac benigno digneris amplectifauore. lntur eqosminimus [ane inter
noftri ordimis profejfores, beneficiorum in «niuer(ali ac im particulari (cumopus fuit) nobis exbibitorum particeps,
ac minimeimmemor pre[ens opu[culum,
breue maumu[culum:[ummatamen beneuolétia fignum, amo vis indicium deuotionis, mea qualecumque
mont mentumyofferre geftio, ac veipfa
nunc gefliensoffe- Yo, atq; [ub tuo
nomine dedico .. Quod beneuolenHa fignum (nom inanivatione deductus)
Speroyatque que confidoyac in[rper
vehementer defidero, Domi nationi tua
gratumtua fore bentgnitate:Quod eg abstefatisefllagito,
cum [at miifuturum exifti mem fi
oeleoerbo audierimyvel (altem figno percipiamgratum quid tibi feciffe. Nam, €9'
fi debita exili boc snumu[culo haud me
per[olutffe non ignovemyattamen pro debitis tfleper[oluendis, ac ga tiarum actionereddenda:Dominatione tuam ala eviter (afcepiffe evatulari potero, 9"
iterumgaudens ingentes tibi reddere gratias. Comtenientisfi ye ergo, ob rationes adductas [uperius,tratlatus efle pra[ens de artificio[a memoria Tua
Illuffrifama,ac Reueredifma D.olim patri,munc domino, beneficentia, ac munificentia baud immemori :
à tuoolim [nbdito,atque religionis
gratia,au[im dicere,filto : nunc autem ob Apo[lolica dignitatis eminentiam (qua
fulges) etiam feruo, dicari debuerat. Cut nam,qua[o, poteramyaut debueram artificiofa memoria tratkatum dicaffe
melius.quz tibi, qui naturali, felicique
(vt omnes pernouimus) MEMORIA pollens, 9 fulgens omni in flatu officio eradu. dignitateqs confhitutus,omnium
no-Siri ordimis. profejforum immemor. nequaquam
nec olim extiterisnec impra[entiarum exiflistNón Hi
mo igitur ot remini[carisyoel tua augeatur memoria, ad te tratkatulus
ifle nofler diretius csl: ci quem Pius
V. Felicifima memoria pie cogitando
euexit:quem fingularis dignitas digne auxit que
gradus itte extulit quem merito mundus bonoratnunquam obliuto (qua
crebro magnatum funbrepit mentes,€9' obliuionem incutit illis ) a nobis abítulerit;vel longe con[Ituerit:mec immemore
«l ladignitas fecerit, nec tuam
bemgnitatem minute rityvel affabilitatem
prolibuerit:fed ideo ad te opu
fculuiflud direximus : ot bac artificio[a memovia tibifelicis memoria
Iluffrif. ac Reuerendifo no dicata
domino aterna quide digno memoria ac
identidem o mnium noslrum baud immemor
decoretur,illnftretur, perficiatur .. AÀccipiat ergo atque (ufcipiat D.tua Illofhrifüme ac
Reuerendifn me domine, boc exile
munu[culum,nec illud dum taxat, verum,
€9 beneuolum ammumsac intima mea
affectionis [rena perno[cat,e9 amet.V ale Illa
ffrifüme, ac Reuerendi(üme mi Domaine. Aluftriffj-eg? Reuerendiff-Dom.tua
feruus F.Cofma Or4. Pras4. FRATER NICOLAVS ALESXIVS PERVSINVS. Ordinis Predicatorum. ; $5 Sicre Theologix Bo. ac Sandhilfing Inquifitionis Commiffarius : Cofmno Reffellio P. Reurendo.. $. D. BRUCH
D metam vai difcutiendo perduxi AC P.Z.
quod reliquum erat lucubra tionum
tuarum. €quidem illas om BA mes agno[co,
c probo : ee nihil in . hiseffe arbitror,
quod non cum fiz de Catholica recle
confentiat ; ] Quin non Cleantis AUR
oleat, e EN: (quod aiunt ) fapiat
unguem. "Dignum itaq; opus existimo,
quod publice commoditati propediem edaz
tur. Multa [unt qua bic admirer, (9 que mihichariorem eo reddant. Jod amenitas ingenij tui, que non
mediocriter hic clare[cit : Deinde eruditionis besar cum liber ifle tuuscvaria te leclionis e[fe hominem
plane testetur : uippe cum te
Pbilofopbie rece[[us, 1 beologie adyta.,
cAflrologie arcana, Poetarum carmina, Oratorum Diaz tribem, EU I UR faluta[Je : [cd penitus.
funditus, per uafi[[c, "veram
multtudo prafe ferat. T rabit "ec in
P2 AGnt Y d N
AN ja S : S S " EA
ja v S Ny TJ N
ATI EEDEL admirationem maiorem, fermo
concinnus, eo- lepidus, qai evel
Ciceronis facundiam, eo» phrafin emuletur. 9 uamo brem, etiam fi te numquam de facie noui[Jem,
mihies iam ifto nomine longe
amicisfrmus:nam, e» fi quando de te [rz
to incidat, te ipfum commendare non defiflo. c 4rrident ergo mibi, que [cripfifli omnia, e» meo illa
probo cuna calculo; bertorá,ut quam
primum illa in lucemadas. "Ua
le. Datum Peru[ia. Yi. Kalendas Iunias, 1 5 7 5. Carmen ad Léctores in operis encomium:
eiufdem Magift. Nic. Alexij
Com.S.Inquifttionis, SE Vid prodeft
[ludijs, fi nocte dieq; "vacando
Protinus ex animo que didiciflis eunt ?
N2q; ea ditaxat, memori mente tenemus,
JCATMEDMD qeimusat oblitis tempus inane fuit. Hunc igitur, fladiofa cobórs ver[ate
libellum: estate bunc "ve[lro nocte
dieq; fina : Q uem Rofeus ('o[fmas
vobismunc adit ; ibidem Adnemofinen mira
prouidus arte iuuat ; Et loca perquirit,
totum quoq; fpe£lra per orbem Fa[ce
breui : Mundi Machina "va[ta patet.
Dumq, bomines Cofmas,rerum docet e[fe tenaces : ente oculos illis cuncla creata locat. Hinc memores fieri, doctiqs probiq; valemus, T anta viri virtus: tanta Camena fuit. Jure igitur Co[mas vocitatur, (Cofmicus
baros Iure Rofa, buic Rofeo, nomen
habere licet. Eiufdem : in laudem
operis Vid prodeft ludis noctesq; díesq;
vacare Voluendisq; diu [e macerare
libris: $i mox ex animo qua legeris
illarecedant? Sic impen[a perit; Tempus
inane fluit. Ergo, 9 ui[quisaues, tanto [uccurrere morbo: E xhibet y excellens boc opusczdntydotum
; Kl anc tacitus retinens Cofmas
RofJellius artem, Communem vt faciat
publicus urget amor. REVERENDI PATRIS
PRATATS 1 R. FLORENITTTWNI, ORDINIS PRÆDICATORVM. Epistola ad Candidum
Lectorem. mMSNISZBVS hbominilus liquido NS UN patet ( candide lector )
naturam eorum fingulis baud tribui[e :
fed aliquibus eorum, diflribuilfe potius naturalia [ua quedam dona, pers fectioness. Etenim, quamuis [ua E omnia, omnibus in genere bominiz bus tribuerit : non tamen eorum fingulis, ea
ipfa omnia, lar gita efl. Homoenim
bomini prestat. eapropter, quod boc in
bomine,natura deficiende fecir abiectum; illud in alio, ez minentiori modo fecit exiflere. 9 uamobrem »
quod abiectis in Uno: id in alio,infi
igne,excelle ntiféimi ue con[bicimus. Pro
pterea, quodcunque abiectum, vel etiam nobile ex ipfa na tura, nobis in ee nouerimus, quam primum
vigilanti anis mo, diligenti studio,
induftria, arte, exercitiog; excolendum erit ; ut quod abiectum qz) minimum,
nobile eo infi gne; co quod magnum, e
illuflre, egregium, excellentifei mumæ
fieri queat. Profect) qui arte artisque labore Agros frhueftreis A ES S
filueflveis etiam uelit excolere; eorum fructus tberrimos pe detentum letus. accipiet. Dubitabit ergo nullus, quod per fécliones quis nancifci poftit. diuer[as : fi
habitibus vel artibus ue "viresexcolat mentis vel anime. " Pelagus
bic immen[um [icco pertran[eundum pede percen[eo, «ox [ub filen tio claudere, diuer[arum artium emolumenta ;
quibus vel natura operiuntur defectus,
vel eifdem babitibus, que nis mium
abietla fuerint,eadem in re nobiliffima appareant om nibus. efrtem enim nsturam perficere : ac
multa complez re, que nequaquam natura
perficere poteft, philofophorum omnium
princeps a[[euerauit eAriflot. € ua etenim «vis ani miuo[lri, que potentia, qui fenfus, quod
denique membri arte, ac ingeni inuentu
perfici non poterit ?. 9 uare cenfores libelli buius nolumus cos, qui "vix
operis iflius infpetlo titulo ( ne
dicam perlecto opere ) tanquam Cicerone, € uin
tiliano, c» Seneca pratermiféis quampluribus alijs doctifGi mis
"viris fapientiores vel artem fimpliciter,vel in bunc orz dinem à nobis digeflam defpiciunt, quia
for[(an memoria naturaliter clarent, qua
bac confirmaret praceptio,clarioréz que
redderet, quia ars perficit naturam, fi ezarifloteli cec ditur, vt [upra diximus. "Nec illos
admittimus, qui pri ma philofophie elementa non attendentes, aut applicare
ne fGientes, vel for[am non
intelligentes : [enfibiles hauras,bona fronte negant, prodeffe po[fe memorie :
affirmant; hanc per fenlibiles figuras
memorandi artem laboriofiorem effe, quàm
frmplicitereg naturaliter memoriter baurire, €?» re tipere: quibus, c [i rationibusrefpondere
po[[umus, dediz. gnamur namur quidem. Hoc
tantum illisve[bondentes, quid iuxs ta
illos exempla que dantur, fimilitudinesue, qu& à docen tibus traduntur di[centibus, "vt aliquid
difficile, mente ca piant eo
intelligant: fuperuacaneum,ac laboriofifcimum e[fe 04, vltra dotlrinam,exempla etiam, eo
fimilitudines eos intelligere co»
retinere oporteat. A aior etiam labor evit(pro
pe iflorum errorem) acu [uere quàm abs, illo, co quid && az cumyeo filum,per foramen trabere debeat utor. Non ne pueri infantili curru a eAMatre
demiffi,melius ambulare difcunt,quam fs
ibidem non ponerentur ? Attamé fe ipfos
regere, co currum eos in[uper fecum trabere oportet. Intelligant quafo ili,
memoria fenfum magis à fenfiLilibus mouerieo figuras buiu[modi artis, noflrum
infiruere fenfum,ut facilius ac velocius
recordemur.. A tne nos à pro pofito
abera[[e quis exislimet, de memoria nam, dicturi : quid perficiatur arte, quid nobilitetur
artificio &&* augeatur indu[iria
affirmamus,quod ex antea dictis,eomin bis,que fc. quentur per[Picuum e[Je poterit. uave,fi
multo labore, e indaflria conati [unt
quamplurimi corporis aut animi vires
arte perficere ; nequaquam erit indignum, banc memorandi artem addi[cere,qua dormiens memoria
excitatur à [onno; labilis fit tenax:
ignobilis nobilitate donatur ; abic£la clarefcit parua accipit
incrementum;mouetur immobilis, mortua
reuiui[cit: que memoria, [i natura,vigilans ac tenax nobilis e? clara,mobilis & viuax aliquo inbomine
extiterit:in co ipfo artificio,eo
induflria praflantifsSimam foresequo animo
pollicemur.Q uis igitur tam egregium memoria donum, cius que
que multiplices fru&lus, bac breui avte cape[feve moli? Nul. jn ? enim [cire appetant omnes,omnes itidcm
memini[[e ue lint neceffe eft. T unc
enim arbitramur [cire, cum memoria
tenemus.[nter ceteros autem illi maximopere meminifJe de Ridcrant, qui diuer[arit artium liberalium,
"vel fciétiarü fta dijs affolent
inuigilare;v t que auide bau[erint, firmiter veti pert queant. Eodem defidevio, acinfuper
cvebementiori tenentur illi,qui alios docere "vel hortari voluerint vel
qui aj quomodo apud alios [unt verba
facturi.) uis enim intrepido ac constanti animo, alios docere vel hortari
poterit: [i di. cenda à [ua excidere
memoria facile dubitat £rgo bis omni bus
adiumento effe, e maximo quidem, boc noflro in opere promittimus, quod ad amuf'im pref affe illi
qui av;i buic ali quatenus
inuigilauerint cognofcere poterunt 7 fateri. Ef ac igitur artem, qua prateriterummemini[fe e» ea
tanquam li teris exarata,vel in marmore
(culpta ob oculos babere pofei mus (^
quod ab omnibus concupitifeimi eft) amplexamini "vos omncs,qui cupitis [cire (]/ memorie [cita qua
plura manda re,ac cum oportunum fuerit
vobis vel Alijs,ea ipfa foris vo ce,ac
lingua proferre defideratis. Atq; exinde in vobis, vel natur ueftra benignitatem in memorando
pro[picientes, bac freti arte propéfiora
dona [Perate :eveletiam noxam eiu[dé ac
defectus confiderantes,eadem arte complete.Deoá, ma ximo, qui optimis viribus mentem "vef
vara donauit, quid, 1n» ca omnium artium
naturam perf. cientium femina » benis
gnusinfudit, immortales reddite gratias.F ale. ELENCHVS EORV M QVJE IN TRACTATV DE artificiofa Memoria continentur Ordine Alphabetico à c4
SESS] QV Æ diuiftones [fecundum. diuerfa que ERN SW SY ut ANE diuerfis in partibus eius
inueniuntur. par. ON pri capit.s.
fol16 MxDoSp ees) CAPUT IS regiones
tres quarum "Unaqueque iux ta meteorologicos in tres portiones diuiditur
Ppes a equas imprefsiones p.p. cap.s.
1g Ærea impre[fiones. ibi cap.3. 18 edqua partiiiones ub figura.cap.s. 20 c Æris partitiones [ub fisura cap.5.
ibid. e/fngelorum nouem chori.p.p.cap.s.
32 eAngelorum quilibet ordo quo preciofo
lapide defignetur,eo quaratione p.p.cap
5. 33
eIngelorum veftes metbaphoricé quomodo colore [ii precio ft lapidis [blendeat. p.p. cap. 5. EET e-4ngelorum nomina ad choros eorum
pertinentia. p. p. ca picelo LL 33
c/drbor «vita p.p.cap.. 30 c
Animalia quatuor circa (bristi thronum p-p.eap.s. . 35 e-drbores celebres in facra [criptura
p.p.cap.s. 48 Arbores Arbores que diuerfis [antlorum agminibus
quodam myle rio a(fignantur,ad boc
"vt artis nostr loca qz figura mul
tiplicentur. ibid. efmpliimorum
locorum «v[us in communi p.p.cap.6. 5t e^fmpliora loca que dicantur p.p cap 7.
$i Ampliorum locorum partitio p.p.cap.7.
L Ampliorum locorum "Uus p.p.cap.7.
$3 Ampla loca qua [int p.p.cap.8.
$4. Ampliorum locorum
"U[us.p.p.cap.8. $4 Apothece diuer[& p p. cap.1o. $7 Artifices diuerfi p p cap.10. $6 Artifices diuerft fvernaculo fermone Animalia
quadrupedia diuerfa alphabetico ordine. p. p. capitulo I$. i 66 Animalium pradi&torum vel fimilium
partitio arti accomo da p.p.cap.iz. 65 Animalium pradiclorum diuifiones fub figura
p.p.c11.. 67 Arborum diuer[arum nomina
p-p.cap 12. 69 e/Arborum aromaticarum
nomina p.p cap.12. 69 edrbor;, vulgari nomina-vernaculo idiomate
p.p.c.a. Arborum omnium portiones fingula Pp capas. 7;0 Arborum omnium "v[us p.p cap.12.
ipi. Animaduer[iones circa loca.p
p.caa3. 71 Alphabeti Hebraici Graci co»
Latini characferes.1 p oUpi tulo 6. !
91.92 Animalium terreflrium.
paruorum ac "vermium quorunz dam
nomina alphabetico ordine.1.p.cap.5. 86 e 1A A qua
stibqearilbvo animalium quorundam nomina talpbabeticoor dine.1.p.c.4-. 8€ eduium quarumdam nomina ordine alphabeti s
:.parte caz pitulo 4. 88 eInimalium quorundam nomina ordine alpbabeti
2.p.capi tulo 4. 89 Alphabeta EAPoilouni: Gracum: Caldeum:
Arabum. a.p. cap. 6. 91.91 A lphabetum de rebus naturalibus,vel
artificialib.in figuris fimilibus de[umptum
Alpbabetum aliud de[(umptum ab humanis membris figura retinentibus in fui difbo[itione naturali
characterum al phabeticorum.WAT weil
aliud "varia digitorum bominis compofitione extrabitur.1.p.c.7. 10I Alphaberum à à "vocibus quibu[dam
hominis Alphabetum à [onitibus,e7: uocibus quarumdam rerum,co - animalium Animalium voces diuerf& pro
alphabetis Ocli undecim ppp. (lorum
nomina. ibid. (lorum
Celorum feptimum planetarum portiones. 2L Celi [eptimo planetarum quomodo et quo ordine
feptem me to -galliefameant.. ian) ox
Nom etse ee eA ue Celorum cuilibet
figura datur ut loca. arti de[eruientia atq;
figure multiplicentur. : » ibid.
(lorum quodlibet eo f ab angelo moueatur, tamen folum -trescalos pof uimus,quibus angeli præ[fe
dicimus. ad bo tantum "Ut
diuerfificaretur e [ic arti noflra de[eruiret.
ppp. EY 22.€7* 218 Celorum
quodlibet quo colore in bac arte. oportet imaginari coloratum.p.p.cap.a. 14.
Celorum omnium ordo fub figura... 28
Celi empyrei fitus fupra omnes.p.p.c.s. 38 (eli empyrei partes prout modo deferuiumt
negocio capiz tulo 5. ' 49 Celi empyrei,
Muri T urres *Porte
Plates a/D.lob.Euang.pofite.p.p.c.s.
4o Celum empyreum [ub ciwitatis
figura difpofitum.prima par te.cap.5.
40 (uiratis cuiuslibet partes
communts.p.p.c.8. $4 Ciuitatibus quomodo vtimur p.p.c.8. $4 Cenobiorum petitiones.p.p.c.9. 55 4 onditiones quamplures locorum omnium.prima
p^rte, capi tulo 13.c.14. 71.72 Celeflinm
figurarum nominis 2.p.cap.5. 89.90
D D d ^ D Amnatorum pene noftro de[eruientes
propofrto.p.p.ca itulo 1. 3. 4-5 Demonum diuer[a [petra prout arti noflre
de[eruiant.2. ar.C.T. 4 Diuites alphabetico ordine pofiti.p.p.cap.it.
64 E
Lementa quot.p.p..cap.s. I$ E
Elementorum partitio iuxta ea querealiter continentur in eis. ibid. Elementorum alia diuifio
memorabilior.p.p.cap.. 19 Elementorum
omnium ac eorumdem diuifiones multipliz
ces fub figura.p.p.cap.s. 10
Ecclefiarum bac in arte u[us.p.cap.o. $5
Elementa quomodo in corpore noflro inueniantur 1. p.c.8. F F Ons vita in celo ponitur p.p.c.$. 30 Flumen Dei inparadi[o quomodo circuire illum
fumilitudinarie dicatur p.p.cap.s. 30
Fortifeimi fortitudine corporea. p.p.cap.nt. 63 Figurarum in bac arte deferuientium
diffinitio, diuifiones, c
fubdiuiftones.z.parte.cap.x. SES 77 Figure Figura infernales qua. in bac: arte
f tnt imaginanda.a. "AT Figura in bac arte diuer(a ion: 2p per
totum.Fruticum nomina ordine alphabetico.2.p.cap.5. 94 Figura celestes quadraginta, eg ocfo.2.
p.cap.5. 85 G G 'Ummarum quarundam nomina ordine
alphabetico.z.. p^r-cap.3. 85
924 EH Omihum, As ni D .cap.u.
Vutew Hominis cuiuslibet diuer[
portiones:diuerfis modis af fumpta p.p.
np. 61 Efominis partitiones fub figura
p.p.capaa.. 67 4ominibus quomodo «utamur
bac in arte. p.p.cAs.,.c. 67 Herbarum
"vulgarium nomina ordine alphabetico. 1.p.c4pitulo 5. * 84 Hominis geflus,membra et difpo[itio eg)
voces non deartiz culata varias
alphabeti literas pra[cferentes.z.p.c.7..98
KEforio quomodo contineat omnescreaturas 2.p.c.8. 107
I ] eNferni feélioin
communi.p.p.c.1. 2 Infe rni difbofitio.
ibid.. Inferii locus [fecundum
doctores. 3 loferni nfeyni flumen. 6
Anferni totius figura arti nofira deferuiens. 12 Jgnea impre(fiones in æve.p.p.c.s. 19
dgpneirum imprefcionum multitudo ibi.
J4gnis partitiones quomodo in bac arte poffint affignari. - ibi. 1gnis diuifiones fub figura. 19 Iris in circuitu fedis Chrifli
po[itus.p.b.c.5. lacob (cala
exponitur.p.p.c.5. jo IHtinerum feciio
bac in arte Immagines deferuientes noflra arti.2. p per totum. Imaginum d uerfitas.vide [ub nomine figura. Infernalia [pe£lra in bac arte .2.p.c.1.
78 Impre[Ssionum ærearum aquearum, e
ignitarum thomina «fub
alphabeto:1.p.c.4. 87 P L
Ocorum omnium artificio[e memorie de[zruiendum dif finitio,diuifio eo fubdiuifio, Loca tmplifima
in bac arte que fit.p.p.z«c. 2 Lymbus
[anélorum patrum ubi. Py Lymbus
infantium. ibid. Locorum ampliffimorum
in bac arte efus i in communis Locis ampliffimis quibu[dam regulis utimur.
p Loca ampliora bd AULAR Lg. $2
Loca ampla que fint.p.p.c .Loca
gqlks di JL oca mediocria qua
frnt.p p.c.8. Me s : $4. Locorum
ampliorum u[usp p.c.7. $53 "Locorum
mediocrium vfus Pp j4 Locorum minorum
diffinitiormumerus partitiones, ex eu[us
Loca minima qua fint ee eorum partitiones et ufus in arte P peapau-
6o Literarum amantiffimi.p.p.c.
1. x Loca minima alia a [uprapofrtis eo»
eerum partitiones pp pitulo T 66 "Locorum minimorum ev[us p.p.c.iz.
67 " Leguminum quorundam
nomina.1.p.c.5. 85 (MEmoria artificio
vtilitas in proemio per totum. E: M
ZMemorie artificiof laus. : ibid.
Mineralia quedam numerantur p.p.c.3. 16
Metalla in particulari numerata. ibid.
Metalla ac mineralia actione [lellarum eo precipue folis in terra "vi[cera compenetrante
gignuntur.p.p.c.s. 16 AMortium [céliones
celebres. p.p.c.7. $3 Medici
excellentiffimi ordine alphabetico Mineralia 2. p.c.2.. 82 eZMetalla omnia.z.p.c.2. ds ^ ON : N
Vmerorum. aliquorum facratorum recitatio, [ecunda arte.c.8. : 109 d O
E ? 204 TUNET O Fficine diuerfa &'9 earum vo [ut,.
a, a
P Vieus inferni.p.p.c.z. 3
Purgatorium p-p.c.2. : 6 Purgatorij
locus [ecundum dolores. : ilid. Purgatorium
[ub figura arti nostra de[eruiente.e.s.
10 Paradifi quedam apta
difpofitio metbaphorica quidem, fcd .«
Sollro propofito [eruiens.p.p.c.s. Paradisi figura arti buic fauens.p.p.c.5.
37 Paradifi terreftvis diuifto. D Paradifi terrestris Lignum vita Lignum fcientie boni,cox mali Fluuij quatuor. $3 Planitici cuiuslibet portio arti
deferuiens.p.p.c.7. $3 Poffcffionum
partes. ilid. Palatiorum partitiones QUU
VIE- $5 Pala tiorum uus p. p.c:9.
$6 Plitearum partitio,co "vfus
Pp-69- $6 "P hylofophi ordine
alphabetico p. p.c.11- 6i Poeta fecundum
alphabeti ordinem. E . Partium vvniuer[arum in hominc cxiftentiam fitus C0:
n0omina:-velconfideratio. 64 Pifces alphabetico ordine .p.c.a. 86
Pradicamentorum omnium ad propofitum applicatio.s.p. .per totum.. 10v.
C7 infra. Planete, Planete,eo fina celestia quibus faueat
corporis membris. 2.p.cap.8. III n Sanclorum
omnium quedam d;[Pofitio ez fituatio noftra
arti de[eruiens.Sanélorum bominum diuerft gradus Pp. 36 Solium [anta trinitatis ab Ezechiele quomodo
pofitum.p.p. cap. j-
3I cala lacob qua:et eius graduum quedam
intelligentia Pp. cap. $- 3j ftagnorum parter affigmanda in hac arte.p.p.
j3 daxa,eox gemma.z.p.c.2. : 8o Serpentium nomina ordine alphabetico.1.p.c.s.
85 Begetum nomina ordine alphabetico. g Similitudoradix applicationum figurarum ad
memoranda Simile aliquod alicui dicitur multipliciter &* nunc fimilitu dine aliquo pradicamento.z.p. Terrepartes varie affignantur Terre
partesafsienantur fecundum diuer[a,qia in eis ve periuntur.p.p.c.5. 16T ronus ChrifHiad inflar illius a
Salomone fabrefaéli ponitury'ot noftro de[eruiat propofito p.p.c.s.
"na ! M y T ilitas artificio memorie in proemio per
totum. 1 V "Ufusampliffimorum
locorum p.p.c.6. $1 : 4j. vj "U [us ampliorum locorum p.p.cap.7..
$r Usis ampliorum locorum p.p.cap.8. $4.
V fus locorum mediocrium p.p.cap.9. $4
Vfus omnium locorum minimorum p.p.cap.12. 66 Vfus locorum omnium in communi,eg»
animaduerfiones cir. ca "Ufum, ez)
quibus cum conditionibus eifdem locis utaiur. Vermium quorundam nomina
alphabetico ordine. (ecunda s paraps. (0
86 'L'olatiliam c2 auium nomina [ub
alpbabetis. [ecunda part€ cap. 4. j lu Aa
Voces animalium diuer[&e pro alpbabetis.a p. Voces litteras non
dearticulare pro alphabetis.s p.c. 105
Principalium materierum in hoc opuículo tractata rum ordinata con geries. i. Inprima parte. M Emorie artificio[a vutilitas necefcitas eo
laus in proe mio narratur.p.p. 1 J:Memoria quomodo locis,c imaginibus conflat
pb a Loca quomodo fint multiplicia ac
diuer[a. ibid. De inferno,eo eius
partibus, Damonibu:: Damnatis: eo Pe
nis tratlamus in cap.2. TES A De
elementis: eo impre(Gionibus, qua in eis vecipiuntur De celis, eo flellis, co
imaginibus, quas eis affigimus caz.
pitulo 4. yw [S De De celo empyreo:folio Dei : Y brono Chrifli
: fedecvirginis, angelorum
choris,[anélorum manfi onibus,ceterisá,, vel
realiter,velper wetbapboram, e fimilitudine accipien Depradittorum
locorum v [u.c.c. De paradifo terre[tri, R egionibus, prouinciis f milibusqi,
€o* eorum partitione.c.7. $2 De
cenobijs,ecclefiis, palatijs et ffi milibus, eeeorum partitio ne cov [nu in artec.9. 53 De cAtrtificibus diuerfis:e) eorum
officinis, e) "v[u ecrun dem:c.1o.
$6 De hominibus diuer[arum
conditionum.c.w. 6 De
Philofophis.litterarum amatoribus: Medicis : Fortibus: Diuitibus
De membrorum principalium in bomine numero ac nomini bus;c.i1. 64. De diuerfis s animalibus eo eorum
portionibus.c. (2. 66.67 De diuerfis
arboribus cov eorum diuifionibus.c.ia., 69
De animadærfionibus circa loca.c.15. 7r
De conditionibus locorum.c 14. : 7i
In fecunda parte agitur. De multiplici denominatione, eo partitione
fieurarum in bacarte Defigurisinfernalibuse.a.
OD De figuristerreds, Metallis,e
mineralibusc.o ^ 82 De figuris [ubterraneis animatisatq;
[erpentibus.c.1. .8, De freticibus
Herbis: Giemis: Segetibus: Legutmninibus.c. 5.84, "De quibu[dam animalibus paruulis.e)
vermibus De figuris aquatilibus: pifcibus €7c.C. 4. 86.87 De figuris æreis
co impre[sionibus Æreit, Aqueis igneis. caz
: pitulo 4. ibid. De cuibus,co aliquibus alijs volatilibus.c.
4: IET. De quadraginta,ee octo figuris.c
5. 89 De cAlphabetis: Hebraico: Greco:
Latino e2. c.6. 91 De elphabeticis literis [umptis a
vebusnaturalibus, vel ar
tificialibus.c.6; 94 De alphabeto à membris bumanis.c.7. is
98 De alphabeto à diuer[a digitorum
di[pofitione De alphabeto à*vocibus bominis diuer[is.c.7. 10f "De alphabeto a quibuf dam
[onitibus,ee "vocibus.c.7. - Yo6 De
figuris in quolibet pradicamentorum genere,co* de appliz catione earum ad memoranda.c.8. 107 De figuris alijs modi a fuperioris fa bi
fimilibus: eo de appli- . €«atione earum.c. 9. 113 De applicatione quorundam [pecialium
memorandorum. ad fuuras.cio.,.. 123 Deanimaduer[ionibus circa figuras.c.11.
129 De conditionibus figurarum. c.12.
I3I Exempla multayquibus bac ars
intelligi pofcit.c.3. 152 Deampliftimorum locorum vv[uyexemplum
concionatoribus peretile. 133 De-v[um locorum minimorum. 135.136
De humanorum digitorum u[ujin bac arte. 139 "De vv[ii
quorundam membrorit bominis, ac fc&lionibus. De quibu[dam figuris buius
artis. 140 De motibus «variarum rerum
ec. AI De vfu alpbabetorum omnium,egc.
141.142 De vfu alphabetorum ex litteris,
eo characleribus. 142. De vilitate alphabeti bebraici. 143 Interpretatio duplex litterarum bebraicarum. 143.144,
Authoris intentio 2 excu[atio. EORUM OD 49 a
i1 f ^
taf " i E INPS S
"x i] ONORBIS S
NUN à &Y AY
Van: CI AURA ^
A S cæl ee
s " " p T $ ÁS g
eq » w- » í re 4 ey Laid A d
n avt "ueri teri ii jd de" v-v€9-7 CE DL denn z
"a. mo - ps5 LE m Hber HP" AT" mnc Ene 1 E
wr Bert ; » evt à EN
93 SNO rte ct
ud wow d* qe
A E E "T. Y
E LN. TEN La K *b
v"^ 4 AS TE
M M à LT
B " E
OMS L] 3YmN t
b Li E]
0535 D E M p ao Mn
k] ' ES
2-2 *.x j
44 H3 4S
' El DIM
y. NE A F.Rk 22 IE "a Jj es LN "m "
» 4 : "
Y ^ rg ues æ f Ee ww
; air
ite., ' : AM t et ' ' N
: * -. ed Es "d » * * ^c ap a EET P» A ÆD v" TR z^ "s € N k " n - P »"
fæ X es à. we - AR
«^w aio rntodigions e * Arm
*. » e Ld t » Pt
n "s -, Gu qu n m BUR Oe p, o : - pe ce £ wo. eee po- ym : "es t zi ^4 - : Mo aw Ter .[4 Á RE E s pw a rPIGOIOS e A a AVTORE R. P. R., ORDINIS PRÆDICATORVM.
ozuxc32) Emori« tbe[aurum, adeo omnes di
ENSE eA (o fertifsimi rethores
communi a[Jen: 1 fa celebrauere,cot
corum quzm plu op rimi, minime dubitarint : oratoria Ves ( artis [(ummam, in ip[o
confislere. S) t» eandem perinde fententiam cono eT») firi T beologi ferunt de concionanz diarte difputantes. Dei etenim donis
[upernaturalibus, in Cancionatare
[uppofitis: Inter naturalia eiuf dcm; ft pronun ciatio Thesauri memorie artificiose
eiatiopyimum. Memoria secundum fibi vendicat locum. Q uod cum ita effe babeamus omnes, ac
identidem in non pullis multum i in
aliquibus veroparum, Memoria fenz fum
vigere fciamus : regalas atqi precepta, quibus ip[4 in «Utrisque maximum accipit incrementum, in
niedium pros firamus./U erum enim vero,
locorum atq; figurarum artiz ficio,
memoria comparari;apud huius artis gnaros,proditum ef : 9 uamobrem localis memoria
"vocitatur ab aliquibus; a plerisqi
autem artificialis : que e» à Tullio, quarto retho ricorum libro, artificiofa dicitur. Eapropter
de locis primo: de figuris deinde,
diflinle dicemus. Ideoqs traciatum nofirum in duas [ecamus partes, in prima
quarum de locis:in fecunda de figuris
agemus. * Prima partis capitula, quaz
tuordecim erunt: [uis diflincta titulis. De locorum diffinitione; in
communi:diuifione fubdiuifioneq; cum declaratione fingulorum membrorum. Cap. I
35 Gl Ocus noflro propofito in[eruiens dicitur omma Eel illud, quod figuras naturales, [eu etia
artifrs NÉ ciales, reales velfiélas : recipere. pote[E
ata; à) feruare : «vt bicetngulus, bac
columna; rvel talis chimera talem rem :
puta vas. 2964 .. 4 wo ad diuiftanem
Locorum quedam communia vos camas :
quadam particularia. Loca communia funt illa ;
que Pars prima. 2 qua particularia continent, in que co
diuiduntur ; quaf. ge mus in [pecies
[uas .c/dliter. Loca c; munia fant, qiue partes
magnas babent eo infignes vel Efomogeneas,vt, elemen tum quodlibet: celi «ubi flelle non funt
eoc.fiue Heteroge neas,ut corpus
bumanit: "vt arbor: vt domus ciuitas €oc.
Loca particularia, unt. pradi&lorum locorum partes, qua loca eo» ipf dicuntur; quia fiquras
ambire «9 continez re poffunt.
V'elaliter : Loca particularia fant, qua(vvt plus rimumnyon autem [emper )imagines immediate,
continere folent: «ut hic e dngulus,
banc flatuam. Locorum vero communium,
quedam minima [unt, quedam mediocria: S
wedamhis maiora : c/Alia ampla : e/4lia predictis ampliora. 9 uedam "vero
amplifsima. orum autem locos rum vna
quedam communis conditio eft, quid [cilicet ma
fora minora continent ; vel po[unt aut faltim a[folent, cos titere: "De quibus omnibus e fingulis
dicluri,ab Ampliffis mis tanquam
roniuer[alioribus incipiemus. De locis
Ampliffimis, que et quot fint, et dc
partitione eorum :figuriíq; in eifdem
contentis. 2 3y[0« communia ampliffima,
funt, quie alios (EM rum omnium funt
capati fima, qued; alia 1 multa; Ium
communia,tum particularia; €on / e
S » 9 hs tinere po[junc. vf £ Locorum Thefauri memoriz
artificiofe Locorum vero communium
amplifimorum: Quedam sunt inferiora e subterranea: € uedam dictis
fuperiora o contigua: (eleflia alia: fi
upercelefliacultima : de quibus omnibus figillatim dicendum est. Locaautem
communia ampliffima Irferiora ; funt Ins
ernus damnatorum ; Purgatorium
purgandorum ; Lymz bus fan&lorum
patrum ; Lymbus infantium defunctorum,
in originali peccato. £ uo ad
partitionem, notato. Infernus diuidi poteft in
fe&liones vndecim : In «vna quarum (qua prima nobis erit) puteus inferni exiflimetur: quem in
medioinferni fez vé pun£tnaliter
ponimus: de quo infra. (rca ipfum puteum
quatuor gradus inibi exiflentes pro tot inferuicut partibus. Septem alias inferni portiones € partes ( de
quibus infra) fuperioribus adijcimus,
iuxta Jeptem peccatorum genera, in
damnatis diuer[avim poenarum generibus, gradis
ufq; puniuntur -Varietas enim penarum, iuxta, peccas torum diuerfitat£ inflictasez ipforum
damnatorum diuerfa fituatio eo difpofitio; varijqs gestus eorum : multum Jd emorid proderunt;pluraq; loca dabunt. "De varietate ergopænarum: feétionumq,
inferni d'ffo fitione eorundemque
paktium eonuenienti fituatione mul ta
dicemus. 5 et de loco fi tu;
di[bofitioneq; inferni, co eius cuiu[libe
partis, "ubi bi-velilli puniuntur daniati, pertractantess eon[onum erit infi pul edicere, quas diuerfis
in partibus inz férni luant penas,
varijs peccatorum generibus obftricti. :
Verum Pars prima. EE Verum de infirno dæmonibus ded, damnatoYum
pani agentes, à facra ( quoad
fieripotefl ) volumus, qua dicis
mus;baurire fcriptura. verum rislta metbaphorice gp fimilitudinem tantum intelligenda ponere
nosoportet. Ins fuper cg multafingere
hoc in noflro negocio meliori ac cona
uenientiori, quo potuimus modo, coacli [umus, non vt fanclifimue aliquid addamus
[cripturz,[antiorumq: ac ca tholicorum
doélorum illam exponentium inteligentia, nec
ita effe vt finxerimus, credamus, [ed vt facilius recordes mar locorum atq; figurarum, quibus cuti
voluerimus. rca igitur terra centrum,
vva[lifSimus ac pene planus. fit tibi
locus, rotundæ crcularifa: figura, borribili &2 tencbrofa luce perfu[us...
MM In cuins rotundi loci medio puteus
altiffimus [it, veles ynenti eMluans
igne, flammi[que fumo permixtis:quiq; ignis
demones inibi veclufos excruciet : extrad, ospuiei, quaft. lamboens egrediatur : Co per «vniuer[um
infernum eiusd pertes quafi
ferpenszincedendo diffundatur,palmogæ tauz
tum à terra furgens co profiliens ( ne damnatos nobis occul. tct) eof dem cruciet €» torqueat. cft circa
ip[um puteis, quatuor gradus lapideos brachio:
rum triam velquatuor latitudinis ; duorum, «vel circiter altitudinis ; ipm circumquaq: puteum
ambientes. e) cirz eundantes;rumum alio
[uperiorem exiflimato.in quorum fu
periore,qui orificio putei proximior efl : Ldefl in primo barez tici fint [acros [criptura libros
difcerpentes nam perquam ffequenter [anctas
ifi peruerterant Jeripturas In
fequenz ti,qui 'Thefauri memori: artificio(ze ti, qui medius eft, Iudei fint &reis vel
ferreis frontibus, vt eorum obfLinatio
fi gifs cetur, velvelatis oculis, evt corum
cacitas demonflretur:"velinclinata ceruiceyvt cordis duris tia declaretur corum, confingantur. In tertio
idolatre cum fuis proftrati idolis
imaginentur. Kyppocrite in quarto gra da
ponantur qui cvltimus eft. 1gne "vehementi predicli damnati à putei ore egrediente torqueantur.
upra os putei Lucifer quafi à puteo
egrediens, figura appareat inis Lili,
flammis quaft infidens, ac ab eis circundatus Des feenfis autem quatuor pradiélis gradibus,
circa nteum exi flentibus, ip[umq; 4
parte extera circundantibus ; feptem
lineas pertrabes,a planta cvltimi gradus, [qs ad platea cir cunferentiam fluentes, ipamq;
proportionabiliter diuidenz tcs. In
quolibet autem [pacio inter lineam e lineam : vel mlius inter murum eos murum(nam loco linearum
muros, latitudinis unius brachij finges:
à terra. tribus aut quatuor palmis
fargentes) : In quolibet igitur [acio inter murum e» muram conslituto, ptem damnatorum genera
iuxta feptem peccata mortalia co llocabis: Ffoctamen ordine, quód f'perbi in illo collocentur [patio, quod
dextris Luciferi e pa. teo
cgredientis,velpotius ab umbilico &g) fs ur[um egre cisfttualiter
conrefpondet. "Destras enim mn Dei fed Démos: nis, bac peccatorum maximo quo damoniacam
malitiam: imitati funt. fibi antea in
uita pofiti wendicauérunt. - Depenis
autem fuperborum, noftro inflituto de[eruiet
Efaia fententia «4. capite fcripta, Derralta eft ad inferos fuperbia tua:concidit cadautr tuum. Et illud.
à. 2f ach... Incbriate Pars prima.
4 Incbriaté eum calice ire
domini,quomiam contra dominum erecius
csl. Ifi ergoin bac eorum inferni partitione, qua in ordine-qu'nta efl ; imterram deiécli, ac
proflrati imaginenz tin,
validifsimo.cruciatiigne. TH Inter quos appareant damoues(iuxta illud
Iob,cvenient: fuper eum horribiles)
Leonum effigieni babentes, atq; ronguibus L uperborum corpora per terram
trabentes, eo infiz: mulea di[cerpentes
eg dilaniantes. Leonibus enim fua in
fuperbia ifl [imiles fuere. ! !
1n [ecundo [bacio, quod fua poftione eo» frtu. dextram: Lwiferi coxam, non in recía pror[ne linea,
[cd parumper pendente refpicit int
auari:&) uorum (extra banc poft tio
nem)recte recordaberis,quia in dextro coxe pradicie; locus los eg mar[upium ( quod ifH [emper concupiere
) tenere [os lent bomines. uiEnY iro
Rd Ifi waltibusin terram deprefQis
exiflimenturjtotoq; in-" clinati
corpore.cld terram emm terrenaqi ve[bexerunt ifti dum *viuerent. laxta illud Hieremia.vx.ei ui
Vero octis li egcor ad auaritiam.Hflorum
ctiam fanguis in loco ona rum, ac i
diuer[is corporis partibus, à [anguifugis eliciatur. Anter bos admixti [iit dmones,vultibus
lupimisuelbu fonum apparentes, qui
baculis iflorum dor(a percutiant. Hi
enim tanquam lupi «9» ceu bufones eg [evpentes terrazin(a turabiles auro £9 argento extiterunt. "9
In tertio [bacio ideft ante Luciferum veia linea; laxuriof ponantur
cuius pofitionis rationem, quilibet ex fe bone
sle confideret. TERN ibt: T ales
'Thefauri memoriz arttificiofx T
ales corrodantur à uermibus in pe£tore. tuditb 16 ."IDa Lis ignem c9: vermem in carnem eorum, vt
vrantur fem per. Et Efd.vltimoyvermis
eorum non morietur : €» ignis corum non
extinguetur.De «verme proprié diclo,non negat.
Se Augullinus boc intelligi poffe Sicut. D. e.4nton.vefert.4. parte tit.14.(Cap.s.De vermibus etiam E [aias
quarto di cit, fubter te [lernetur tinea,
&o* operimentum tuum erunt vermes
Caie.in "D Marci Cap.9. metaphorice vermcm
fami tradit, cum dicitur, vermis eorum non morietur. iz ce etiam ardenti iflorum corpora perfundantur
:quia carnis delitijs
[eruierunt.eMpoc.-vlt. 9 wantum [e exaltauit, e
in delitijs fuit, tantum date ei tormentum eo luctum. De fimilibus, Efa.5. In die illa auferet
dominusornamentum calciamentorum,
&e* lunulas ex torques eo* monilia cc.
€) erit pro (uaui odore feetor,e9* pro zona funiculus, eo pro crifbanti crine caluitium;e pro fafcia
pectorali cilicium;ta libus ergo ifi aut
fimilibus agitentur penis. Erecli autem
flent boc in [pacio homines gj mulieres cincli colubris eo rum mordentibus carnes:maxime eo in loco, vbi
iam carna les fibi dele£fationes
admouerunt.Calui in[uper [rnt,ez) pro
compta coma a[pides, vipera ce T hyra ev. a capite dcfluant; vermes
infuper carnes corrodant corum. . Inter bos demones adfint quorum aliqui
porcorum forz n24m pra[cferant : lj
mulorum z Hircorum-*ve ceteri, qui eorum
carnes ficut [upra pralibauimus,ardenti pice perJundant: Interq; pedes corum
flercura eo limus, fordidifsi mumq;
perip[ema inueniantur. In [p4cie Parsprimadt o [ In [bacio quarto, quod ad fi nifira coxam
fitum e$t, iras cundi difponantur. nam
finiflvo in terra offirmato pede, ad
effandendum f anguinem,pluries iratus bomofe mouet. Hi autem vunguibusyUultum pectusq; dilanient
e: exz corient:oreqs aperto "Deum
blaphemantes i far[um ereélis eultibus
fpumantesqimanu[qs proprias pre rabie morden
tes, imaginentur. c/dpoc.t6 b. ( ommanducauerunt linguas fuas pradolorz, eo blafphemauerunt Deum
celipra dolo re, eo vulneribus [uis.Per
os autem, na[um e oculos, fuz mus
borribilis, igne admixtus, egrediatur.C uo ad fitum po fitionemqi pradiclorum, Hj pedibus "vno
ab altero longe feiunclis,[lent. Damones multi,in rabidorum canum
-vr[orumqi,aquilarum etiam figura inter ip[os apparere fingantur ; qui
ferz reis "Uncinis vunguibu[q;
retortis, dor[a, renesq; totas excoz
rient,excarnificentqi. In [bacio quinto,quod finiftro Luciferi humero
corre[pon det,gulofi fedeant. Horum
finiflramembra,rut brachia, T i
bis;inhirmiora cateris membris, in gulofis e vvoracibus effe folent:ac ob dejluentes bumores à crapula
genevatos ; multis teneri cruciatibus.
1d circo boc fitu, finiftram Luciferi refpi
ciente : eorum aliquatenus memini[fe cvalebis. Ml intro ia gatture linguaq;, igne ardentifsimo crucientur;
ficut e) de epalone logitur:
LucA6.crucior in hac flamma. Potum ama
viffimum eAb[ynthio eg felle permixtum; feculentumue bi bere à demonibus compellantur, Ffierc.1.3.
Ecce ego cibabo co5 ab[ ynthio, co
potabo cos felle. Exgc.2 Et calicem maroz
5 ris Thefauri memoriz
artificiofze yis triflitia bibes co
potabis v[q; ad faces.Sedeant ifiimaci
lenti, extenuati, quorum cutisofibus tantum adbareat, e[urientes fitientesque credantur, co pre
fame «9:fiti taz befcant. à Inter iflos gulofos, demonia furgant figuram
bolorum ev felium babentia : que in
borum damnatorum ora cvi emarifsima
pocula,eliquatumq; plumbum, effundant: Hoz
rum peccatorum aliqui, euomant interiora ex «vifcera. Retro in [pacio, inter lineas à
posterioribus partibus, fiz nifiri
humeri ad circunferentiam pradicla platea defluenz tes,inuidi maneant: Q) ui bene retro
collocati exiflimentur: quia et [lercore
malo.fbroximi, letati [unt: &) d contra bos
num illius, «velut flercus reputauere, dum illud vilipende runt, vituperauerunt ab[conderuntq;. s Inuidi autem in toto corpore varios liuores
babeant: pal lidieoc. Hos autem Ouidius
pinxit. Pallor in ore fedet: macies in
corpore toto: ]N'u[quam recía acies, liænt rubigiz ne dentes./U'ifcera felle virent:lingua est
fuffua -veneno. Hiproflrati in terra
iaceant;atq; duriffimis flagellis,ut
puta taurinis atque plumbatis à dimonibus pa[ferum vel "Draconum figuram habentibus, durifime
verberentur. In feptimo (pacio dextro
Luciferi corre[pondéti bumero
pigrosponimus acediaque percu[Jos : € ui in tali inferni loco conflituti;ligati fint manibus e pedibus:
Iuxta illud; ligatis manibus eg* pedibus proijcite eum. ide[l Seruum inutilem,
in tenebras exterviorcs.Iaceant bi, in avena: pedibus in compedibus reclufismanici[q; ferreis ligatis
manibus:catbe nifq; Pars prima. 6 ni[qy multis vintli eg cireundat?. Inter
iflos diabolifint, fa cies mergonum
«oelmerguum babentes.afr noram aliqui: qui
acut ifsimis Siismalis pradictos pangendo torqueant. D«moz numq; aliqui, merguum "vel mergonura
efhiciem babentes, tanquam [mper eos
[edentes € equitantes, calcaribus co.
rumconfigant, eg) compenetveni latera; baculifa; pofteriores eorum percutiant partes. Impleta platea
damnatis predis Cis, gelidarum aquarum
vapidum flumen [ua inter littera fluens,
co plateam predictam ambiens,ponimus.
c^dt hic notato, quid inter finem platea infex ut dixiz nus diuif& /pacia, eo arenarium litus
interius buius flumiz nis quemdam murum,
terra tribus furgentem palmis, e plateam
claudentem, cg» ab arenario eam diuidentem
féparantem,te oportet confingere:te loca indiflincla confufionem noftre
ingerant menti FPofl quem murum plateam
recludentem litus fequitur:totam circundans plateam: Deinde flumen :
nigras fecibusá, permixtasa fundo ebulliens
aquas. 1n boc autem flumine :in
ante.f. Luciferi Cymbam, ani marum
plenam exiflima : In qua atrocifimus fit d«mon,
nauim ip[am gubermans, eg» animas peccatis oncratas diuerfis, deportans:
mon ob id ( barontis claffem admittimus,
ftd bec metaphorice [umimu. Mflas aiit predictas animas, damones multi in pradicla naui exiflentes, in
varias pr«dicle platea c inferni portiones eo [paciaymaximo impea tu proijciunt "vel deportant. Extra flumen pradicium, quod totum circuit
infernum NET à parte Thefauri memoriz
artificio k parte dextera l uciferi,1n
cripta Lymbum infantium: 0845. : Retro Luciferum, Purgatorium:incripta et TA
tras f'umen pofitumcexiflimetur. 2L miftri 35 in cripta Lymbum [antforum
patrum: Ho vUmrationem pofitionis
breuitati ['udens omitto. ct ciendum,
quód Lymbus infantium mortuorum in
originali peccato locus efl [ubterraneus continuus cum infer no,ee parsinferni.[ed tamen fuperior eoloco,
quem infers num dicimus : locum autem
iflum, in duas diuidimus partes: in quarum «vna infantes mares [int : in altera
femelle morentur/De boc Lymbo,vide.$.T
bo. :fen.dif.45.quaz fio. 1 im ratione
ad eandem qu&fiienen. Purgatorium,
qui locus purgandorum est, in altitudine
füperior fit predicto Lymbo;qui locus rotundus fit, quaft pu teus fed latin. Et ibi fint ( lerici
Presbyteri: E pifcopi ec. A eligioft,
Monachis Abbates coc.bomines prinati mulie
res. Locus ifle flammis excande[cat eg fumo: Et tanquam balnea; fedi ignem non aquam cbulliens
exifHinetur. In mez dio fupra quandam
exisimatam petram vel in porta:uel
melius in balnea circuitu «vel vltimo per ærem : cfngeliconfortantes
exiflimentur.. Lyiibus [anéborum
patrum; locus fubterraneus eft; pa lo fuperior
Purgatorio exiflimandus. Santi enim patres;in
quibus. minimum erat de ratione culpa, [upremum ee mis nus tenebrofum locum habuerunt,prout a [antlo
T homa.4. fen.dift. 45. uni ar. diste
haurire po[Jumus. Locum autem bunc quadratum exiflimemus, eo in pi »70 angalo [int [ anti Patriarchæ: in fecundo
fancti Propheta:intertio [ancli:eo: Iu[li bomines: In quarto infantes circuncifi: omnes ifli ibidem aliquando
fletere, v[que.[- adi Chrifli defcen[um,
e& ab inferis a[cenfum. Additiones operi infert ab codem authore. F. Cofma Roffello, ad ampliorem noti
timeorum, qua fupra pofuimus:& adlcgentium maiorem vtilitatem : et vberius oblectamentm. e Oft quam pra[enti operi de memoria
artificio JJ fa. finem dedimus : placuit
co nobis, vut ea, qu& de
inferno,elementis celeflibus.[bberis, QU
celos, Empyrto diximus, ac feripfmus spi.
&ura commendarentur: bac nempe de caufa, ut videlicet. tum in[hetlori maximo e[fent emolumento:tum,
vt illis c. [picientium animus
oblectaretur ac hifce fludijs peram na uare,vel"vtili,
vel voluptate, vel certe "Utrod, permotus
pene compelleretur. Igitur curantes, vt Infernus, Paradiusd, omni, qua
potuimus diligentia, pingerentursmelius edo
Cli,addere quedam, aliqua in melius commutare, paucifriz mac, excludere, neceffe fuit. Et,rvt eorum
omnium, qua de pila fuerunt, notitia
plenior haberetur omnium pradictoz fum
declarationem, ibidem a latere. appofuimus : cut que. pittura includeret;feriptura declaventur. Ef
as ergo Inferni pne "Paradifi
7 Thefauri memoriz artificiofe Paradifiá, declarationes pleniores eo locu;
letiores, non om nes,ne iam [cripta
replicentur [cd e duntaxat, que im mo
fro libro minus plene po[uimusi buic nojtro operi, inferimus &) [ «bncclimus. DeInferno in communi,& de damnatorum
poenis in vniuerfali. qr&me ug LN
terra medio centro, Infernnm damnatos J
num effe,etft mon certo probabiliter, tamcn fa
» [ eri afferunt doclores,vt 5. T bo.in 4-quilibet g «elol] "videre poteft. qui locus
vviliffimus eft .Ut pos te qui "vilium mancipiorum, perpetuus incolatus
exiflat, "Profundus.nam circa
centrum e[Je creditur. Hforribilis ex
viftone demonum. vt'D. Greg. autumat.P auperie egestaz ted, omnium bonorum a[berrimus, verme
con[cientiam cor rodente intolerabilis,
P'ermibusá, forfan corporeis fatis plez
nus, quod ee D.efuguftinus non negat.nam etfi naturaliter ibidem,
pre[ertim pofl. iudicium immoto primo molili
e[Je non poffint, Dei tamum miraculo in damnatorum pena ade[Je poterunt: uod gg tunc litteraliter de
ipfis damna ris exponeretur illud.
"Dabis vermes in carnes ipforum.Inz
faper locus ifle inextricabili confuftone plenus ef : ibidem. enim nullus ordo,fed [empiternus borror
inbabitat.1gne ve bementifimo exefluans:
Putridus maleq, olens : Gelu æ frigore
indicibili flridorem dentium incuriente vepletus: flez tucinlatu, clamoribusq, auditui infenfr[imis,
[be longe la4 ted Pars prima. 8 req [emotus. T'enebris gratie ac gloria
plenifeime opacus ác in[uper lucis
extera admodum priuatus. Ita qud ignis ille
im Inferno exiftens,non ad leuemen, fed ad penam videri poféit,isq, horribili fumo permiflus flammæ,
fabrübea, vel t mili terrorem
incutiens,penamiá, damnatis in ffüigens. € ui
denid, locus,carcer eft apo[Fatarum [birituum ficut de eoer uator no[Ler a[Jerit. Q aiparatus et. diabolo
c: cngelis, eius;in[uper [celeflum
bominum habitatio: Perpetuum ve proborum exilium:pra[citorume digna
cauerna.[pelunca. fla bulum, bominum
illorum: qui, vt animalia irrationalilia
in boc mundo vixerunt exitlit, Q
uidamnati bominesomnes er finguli, fi non equa
li modo: (quia [ecundum.magis [altem ee minus) attamen eifdem penarum [Deciebus excruciantur, cum
pene damni pena, [enfus «niuevft
[ubiaceant:iU'erum enim vero, diuerfos danmatos diuer[as luere pemas,coruma,
peccatis [ac tis contienientes,ex [acra
[criptura, «ut plurimum decerpfimus:quas cadem [criptura, evelproprie, evel per
metaphora dixit;cut eft illud E[aie
.Erit pro Zona funiculus, co pro
erilbanticrine caluitium:vel in toto,vcl in perte accipitur, ut eft illud, Ibi erit fletus.quod per
finechdoché idcft won pro emifsione
lacrimarum:[ed pro dolore cayitis, eo» contortioue panniculi cerebri, accipi debet.fecundum D.
Lo. elias in[uper penas non finximus, vt
in[Pector, vel ip[as penas ifl is uel
illis damnatis conuenientes conf deret,
"vel certe ipfe idem le&lor ex fe excogitet quofdam
cruciaz tis pradictis fcripto fignatis
vel depictis perfimiles: fed lonz 4t
atrocios Thefauri memoric
áitificiofx ge atrociores : ipfistamen
damnatorum peccatis corre]bonz: dentes,A
Dco inflictos, vel infligendos e[e. Nam clarifti-: mum ex [acra deprompfimus [criptura, penas
peccatis con: uenire debere.€) uod «9
rationi [atis confonum eft. D.
etia T ho. dicit, quàd nil in damnatis
erit quod eis non fit mates ria
triflitie : nec deerit aliquid pertinens ad triflitiam. Ca. propter, fuperbos in Inferno proflratos
conculcatosá, à deme: nibus difhofuimus:
"vt qui in "vita gloriam humanam affez élauere conf ufi, eg omnium de[peclifimi (
ficut vei mil eris. probabit euentus )
con[sderentur in Inferno damnati: ficá,
de ceteris cruciatis eo cruciatibus intelligas .SNec te chaz vifsime leéfor fallere poteft pi&lura,
qua aliquando nostro in uentu diuer[os
diuerfimode excruciatos oflendit. Nam coz
gita fi potes omnia atrocifcima tormentaya[perrimasá, pez uas àmundo condito à diuerfis tyrannis
bominibus infli ctas etiam (Chriflo
domino, illas et omnes, qua bumano inz
uentu infligi po[Jent, nec tamen parem "ollam inuenies, qua etia minima infernipena-vel [enfus,vel damni
coaquari po[sit:quod cox doctor nofter
c/4ngelicus afJerit, rationibus, probat.
Idcirco qualibet bac in pi&fura data pena, damnaz ds quedam [ingulis, [ed longe maior erit
excogitanda : qua eminenter ba[ce
depiclas continere credatur. 94
parz Pars prima. M De pattibus Inferni hac in charta
depi&ti,deque diuerfis damnatis pradictis in por . tionibus,ac de diuerfis eorundem
cruciatibus. SN tartari obfcuriffimo loco. eo lacu, ac inz e. fuper in putei cenofa profundad,
"voragine, innumeros demones ibidem
excruciatos atz Ic tendito. Luciferum
etiam omnium demos um principem, flammis
fumod, ex puteo egredientibus cir.
cundatum, Qj à putei ore prodeuntem,animasá, torquentes con[idera.
e/4 puteo pradiéfo ucbementiftima egreditur flamma, qua per totius Infernipartes debaccatur,
omnesá, damnaz zos iuxta [ingulorum
merita torquet. quia dei inflrumétum
e[?. Ligat autem ignis ifte animas, eruciatá,ac miro tormis ecomnium damnatorum impenetrat corpora Hleretici in primo [unt pofiti gradu, qui
[acros libroscom burunt d ilacerantá,: [acrarum
enim [cripturarum germaz nos fenfus in
bac luce conflituti,deprauare folebant. peruer
tere in[uper,et cas aliquando abolere aufi funt. Secus istos, Iudæos obflinatos, duraá,
ceruice ac mentis eculos obcecatos
habentes, ignis idem [pro eorum excruciat
sheruis. Idolatras in terram
prostratos, uebemens à puteo egrcfz f^
flamma excr uciat. 4H» ppocritas im
quarto grada circa puteum conflitutos Z
locauimus, hefauri memortz
artificiofe locauimus, à quibus demones
laruas ouinas detrahere, eo feces
turpiftimas denudare finguntur. Retro
Luciferi dextram,rvsd, ad frmiflram circulaviter progredientes, feptem mortalibus capitalibus
culpis obnoxios difbonimus.bos omnes «varijs penis cruciatibusue diuer fs defatigatos cernere poteris: ficut gj
[uperius abunde diximus. De flumine vel ftagno Infernum ambiente. I
uS Elidarum aquarum flumen Infernum am $25; sh biens po[uimus. proinde 10b.s4.
de quolibet : Ua" damnato fcriptum
efl.c-4d nimium calorem, hem] manfiet
ab aquis niuium. Conficiant. ergo aqua
i4, vel paludem ; «vel flumen, vel aliud quid : ita quid feparata fint ab igne, vel pluribus in
partibus Inferni ea iple aqua appareant
: "vel virtus duntaxat eorumiq,
geluip quadam confufione e? permixtione, ot Doctores di cunt, damnatos ipfos excruciet : nibnoftra
refert. fat cnim tobis cfl, abfonum non
efe immo con[onum fuiffe, [criptus req,
lancla con[entaneum, aquas in Inferno po[uifJe.
Cocytum autem flumen eas appellare, quod luctum [oz pat,uelpaludem.fLigiosq, lacus,quod me[iitiam
[igna tucl Lethe,quod obliuionem
importat, ron est inconueniens:im$no. nomina ifla my[lerijs baud carentiquod c
palam a[Jes rimus,non «vt Poetarum
figmentis f aueve velimus ; [ed vt quod
illi muffitantes dixere ; hoc nos (brifliana "veritate plerifjime A
ES Pars prima. HE: 10 pleniffime eruditi declaremus, e tanqu&m
ab iniquis po[féfforibus,ut D. Hieronimus ait, qu« «vera dixerunt a fs menti extrabentes in noflram referamus
e'tilitatcm. De Lymbo Puerorum. 9] Imbum puerorit, extra preditium fumé
-oel V Hlagnum in crypta difbofitum
inuenies. ui SA locus, cum Inferno continuus efl, ac inter
eius a asse] partes a docloribus
connumeratur;[ed tamen eo [uperiorem
difpo[uimus. In quo exiflentes anime, dupliz
ces tenebras patiuntur gratie [cilicet :eo- glorie.e 4t iflipez na [en[us moleflias non patiuntur.Hfic
defcendebant infan tesilli, qui in
nature lege ab originali non abluti peccato, de
cedebant: llli in[uper;qui olim in priori tefl amento incircum cifi et vita migrabant : nunc "vero
omnes, qui ante rationis evfum facro non
fignati bapti[mate moriuntur. De
Purgatorio. x] Urgatorium est locus
purgandarum animaJ rum:quod L»ymbo predicto fuperior intcl/iga tur : nà longe [uperiores gradu animabus
pue 2j rorum existunt ife puyganda.cizd
qué pors ro locum, pr&dicle anime deducuntur ab cZngelis : Comis tantibusramen co afiftentibus dæmonibus.) uo
in loco £lo rie tantum, non tamen gratie
tenebras fubflinent, 6) pas a Ve set 1
tiuntur, T hefauri mcemorix
artificiofic diuntur, ignei, cox fi non
perpetuo, temporáliter tamen per maxime
affiguntur eo craciantur. Igitur pena danni pe
nad, fenfus tempovaliter torquentur, «bi cj: demones, etfi non torquentes ; attamen illudentes €)
conuiciantes conuez niunt Nam ratio
expostulat,"t viclores à «viélis minime
torquentur, et fi aliquantulum ab eif demilludantur. Efoc proinde in loco anima exiftentes,nofl ris
[acrificijs orationi bus,
leiunijs,uigilijs, peregrinationibus,flagell ationibus, E lce "mofinis ceterisd, fimilibus bonis,à
parmis [ubleuantur. ua iuxta.
y.cdug.[ententiam,pradictis animabus profunt:uel, «vt ipf pena tempore,rvel intenfione
diminuantur,vel ab eifdem ipf anima
penitus ab[oluantur. Aliud leuamé eo» ee
anima con[equuntur. nam ibi non de[unt. c/dngeli, qui ps gratas apimas bortentur, «9 quafi [ua
pra[entia 0HeAnt. De Lymbo San&orum Patrum. V] zdnélorum patrum Lymbus paulo
fuperior eff Purgatorio, ee pradiétis
locis minus obfcu gebantur: [ed glorie
tantum fplendore;fez cundum prefinitum
tempus priuabantur.9) u& locum [ubito
pofl mortem adit Iefus [lendore beatiffime anime locum animasd, illuftrans eo illuminans, bean:á,
omnes illas vix fione fs diuinitatis. £)
ui locus, educlis inde patribus, cau in
poslerum fuit ac perpetuo erit. T 5M
"De fN aii Pars prima. Hu De
Naui Animas deferente. 8T 7 fi naui
non indigent anima, ned, veclori Gus cateris,cut pote demonibus: "vt ad
fua loa ca pro meritis, iuflitia
«urgente diuina perue niant ce
perducant:attamen ad celos, ange
portaretur ab efngclis. Et Ecclefia boc fere ide demon[lra re "videtur, dii dicit "Data e[l
e/dtchangelo Michælipote flas [per omnes
animas [anclorum [u[cipiendas. fic de qui
bufdlam prauis bominibus, quid ad infernum à dæmonibus perducantur, [ epius legimus. Q uod etiam de
[acra [criptuz ra te[limonium baberi
videtur, dum dicitur. Ecce repetent
animam tuam à tec alibi, Tradidit ei tortoribus quou[ ue redderet
«vniuer[um debitum. Ideoó, actas à demoni ds naues pinximus, quibus animas ad
portiones diuer[as infirni, damones
ipfi deferant, e proijciant.e *vt boc fis
gno multorum. bominum anima etiam «v ifibiliter sd, ad Infermum per datla intelligantur, cum quibus
€ perpetua focietatem inuite
pertrabent. Dc Cryptajin qua cauerna
et aditus ponitur. Axes] U'amuis anime
Infernum petentes. fouca sel MC aliquo
huius modi, "vt in infernum impenez
j/4] trent es defcendant, ee) ab eo diglutiantur, NeeeA] non indigeant : attamen expostulabat
ratio, CCS vt illorum 'T hefauri memoriz artificiofe vt illorum infelicium animarum ad. Infernum
de[cenfu:, qui pingi non poterat, bec
figno in[bectori^us declaretur. cetcmnmn
iadicij tempus aducnerit, quo «niuer[ et anima cor pore denuo "ve[lHicturit»c freut olim
[upra Datbaan et Abi ron
congregationesá, eorum cos uiuos deglutiens terra aperta eft: Ita cg peracto extremo vvniner[aliá,
iudicio,ea ipfa ter ra cora damatis
magno aperietur hiatu eo abyfci magna pu
teus fuper cos urgcbir os [uum, e viuos deglutiens perpez tuis ibidem tenebris veclufos eruciabit. Q
uefo vosomnes lectores in[beGloresa,
viuentes: ad inferni profunda cogitas tu
"ve[tro defcendite, penasá, «niuer[ as perpenditeyut eru ciatibus predictis admoniti, c7 bac invita
illis quafi "vul neribus
percufisatà, perfofet, a peccatorum fomno,iam hora exifleute, furgatis. 9). uo [obrij eo
"vigilantes,atá, precincti libero
patétio, ince[J: u, virtut4 omni femitas peurrere poe tis, «o ad eterna beatitudiné in calo
perfruéda pertingere. Omniam prædictorum
locorum figuram ad maiorem euidentiam
pono. in qua fane figura-vniuer[a quia [uperius
féripta funt, dijpofita inuenies-fed mon precife eo quo fupes rius diximus, modo: nam in melius qua fcriptærat
mutare (rut in bis additionitus uides.)
fapientis erat, e» tilitati con[alentis:
In eadem figura,candem ob caufam, quedam
addita inuenies. Nec ob id miretur lector, nam [cripto boc opere absa, figuris, ess iterum illi
Wacantes,ut pro maiore dez claratione in
ip[o orit, qe [cripfimus,ponerétür figura. qua
dà mutare:queda addcre placuit nobis. €) uod et in [equéti bus,ne eade repetere i1eneamur nos ferua [Je
animaduertito. ALlodd queen YT AT ER bU P " AUC WUCAMECS Axes UE V REENC IT VE MI Miiisiecviá ws, CIA Hm e
"1 Y Y3CAY W ER ; FE
SETS pe Tr
EIE e E. QA y
EI o 4 S
8NOlV5odA CO ÆSES NI V F3 res
Las uigne PER uteri mieu SUC. T ACT ADRIAG ST app V VAR MORES qe Me DR, ETC ce ADR xpi ei xu o
d ed ei oen Thefanri memoriz
artificiofx 7 /oniam in. carminum
compofttione minus JJ] apti minu[ue
eruditi [umus,ea propter ne ali j quid
noftro defit operi, quod lectoribus fore
(NES 9) gratum € vtile exifhimemus : ideo qu profa diximus, xut carmine comprehenderetur,curauimus. 4 uapropter. R./P.F.SNicolai Alextj Perufini
celeberri mi in (acra T beologia
profe[Joris, ac [anct Inquifitionis di
ligentiffimi commi[[arij opem € operam efflagitantes, [ua tum benignitate tum praclara in [ludis ommbus
eruditione,meruimus quantocyus exaudiri. litur que cito, fed eleganti copiofoá
fbylo profudit carmina, hic infraa nobis poz
nentur:tie buius noflri operis lectores,ac figurarum in[pectores, bac (
quam carmina donant ) animi oblectatione priz
uéturimmo que pro[ayt diximus, declarata uiderintycar sine bec eadem [e babuilJe letentur: vt qua
animi oblecta mento auide legerint : ea
ab eif dem iocundius € "vtilius [n
[cipiantur, co fixius in corum figantur qo rccondamur semoria.
RP. * P? M. NICOLAI ALEXII BB R.VoOS LOU
ORDINIS PRÆD. COMMISS,
S.Inquifitionis, Carmina. DE
OENFERNOS SS DAMNATORVM GENERATIM. d
ades, iam fi ifle gradum, circum [pice
formam j Tartaream, € penas pedore
conde truces ; C-ARCER atrox Nerterd d grauis,uer TT o meid Voraces T'errifica facies, borrida Monflra, ('Fuces
; Eftcalor intenfusyriget intolerabile
frigus, eNunc buc,nunc illbuc perdita T
urba ruit ; Lutlus co Virrices Cura,
[bes nulla falutis, Styx nigra fax
pallens, Pax procul;acl 4 quies
"Dira fames,violenta fitis, truculenta cupido, E xplere at nallis,bic,[ua ota datur ;. Sic femper miferi cupiunt,numquamq,
cupita. Percipiunt, Thefauri memorie artificiofx Percipiunt ira binc bisrabio[a furit. Hac tibi [ab varijs [unt bic defcripta
figeuris, "Ut mage ftc no[cas, £ ue
grauiora manent : eNam nec Praxireles
fcelpat,nec pinzat c-Apelles
"Penarum [pecies.E) uas locus ite tenet. DE RV ITO. A Lius
hic eft "Puteus, T enebris oppletus eo igne, Q uil emurescruciat. Lucifer
ora tenet, Hovribili a[pe£tu, ( unclos
torquere paratus : e tá hicjatá illhic,
fors "variataviget. In primo Fzretici.
H Ic fant Fíerttici Q) ui (acra Volumina [cindunt &. 1 c/4ur pedibus calcant, Dogmata falfa
ferunt. " In (ecundo Iudzi. H Ic natio Iudæa gemit, Cui ferrea
ceruix: Kl Cuiclau[us Mo[es,luminayvelat
egunt. Intertio gradu iuxta Puteum
Idololatrz F eAlforum hic confraGla
iacent fimulachra "Deorum. X. Q
uorum cultores v[tulat ignis edax. In
quarto Hyppoctitx H Ic funt byppocrite,
ficlapr obitate doloft, XJ Laruis
depofitis,iam [ua Damna videm. In Pars prima. 14. in quinto Superbi. Hhos trabit,bos trudit,ora Leonis
babens. "wee À Vla fuperborum adDextram Plutonis
.eórima; In fexto Auari. Ic curuos
ceras "vacuosá, numi[mate auaros, H
£) uos [ab fronte Lupi, [eua Megera quatit.
dNaná, "vorax Lupus est,fic nec fatiatus auarus ; Vt Bulfo,defit,ne fibi terra,timens. Infíeptimo Luxuriofi. Oram Lucifero, Veneris quos fcda
libido e Perdidit,Ignis inefl turpia
membra creans, cAnguibus oratument
colubris coma colla cerastis, ircorum
effigie:quos lemures domitant. In
octauo Iracundi. Cce bic irati
lacerant fibi "Petlus, et exit b
eNaribus,atq; oculis flammeus ccce uapor.
En mordent fibi dente manus, pia numina carpunt, "Portenta bos vexant Lurida,more canum, In nono Gulofi. E Suriunt,fitiuntá, Dapes,abfintbia
felle Et fecemisia Grues,P oculad, atra
ferunt. Diues adeft epulo, guttam petit,€e*
nequit cUnquam " P e4ccipere, b Ld.
et Thefauri.memorix'àrtificiofz eAciptre, Unde ardet iugiter ille fiti. In decimo Inuidi. I 3 I1refident quos Hio. edit, qui i T abe
matrefcunt, "Dum mala auent alijs,
nec bona ferre qucunt y Hhs in (ublimi
tractos fera pulfat Erymnis, F nde his
ies U erbere térga fonant. In vodécitnio Accidiofi. H Ic " cgnes berent manibus pedibusd
reuin&lis ) ; Rupibus in flygijs,ad
P blegetontis aquas, 405 .$ Ma afinos
mentiri, pulfi bus furgent, egi us Aleéo
verberat "vs JV. Eia De du si
inesqu od am bitin GPS s. Gniuomum
obuallat cirtumfii tatartara flumen, TS
] 9 uod multis cAnimis caleat onujta R atis. €xonerant Claffes Loca dat [ua cui, C
barontes, *Proqi (a uo Penas (rimine qud
luunt. ^ 1n Purgatorij oftio.1 1 Ic z
hài eft animis purgandis tempore certe:
e Angelica, exter[as portat ad Mise uar Lyrnbus Patrum...: ^ «4 H Ic "vetus ille manet Lymbus, quem
Chriflus adiuit. dd din occlufos extulit inde Patres. Lis jte
Pars prinva. in 1j
LymbusPuerorum. Y À ec Pueris eft dicla Domus, Q uibus ante perire H Contigit,ac labes prifca veuul[a
foret. "Dant penam "Damni,
non [en[usynanq; videre Haud unquam po[Junt
numina clara Dei. Idem ad Amicum fium
F. Cof. Roffellu m. A (cipe T hefpiadum
fubito deprompta furore. Proq; mco
tantum redde Labore preces. Yt tantas
Eereli nobis euadere penas; Det Deus,Co
valeat mens meapace frui. De locis ampliffimis communibus fuperio ribus pre diétis:ded; corum diffini- tione parutione et numero. Ar « Oca communia amplif'ima es fuperiora
illa 4 funt,que [uprà inferiora [unt
pofita, eo [unt CÆ quatuor elementa: T
erra: equa: c/4er: ea P mLLN Ignis.
Eorum autem elementorum uni 'quod qut: in P ERUAN fecernitur partes:qua quidem
partes in[Hituz o noflro perutiles erunt.
]Nullus tamen miretur, quid boz dum
bomogentorum partes, qua fibi [imillima funt, pro loz cis bac in arte(qua locorum varietatem
quantum poteflrez quirit)deféraiani Nam
duo funt, qua diuifionibus ca nobis !
4pta Thefauri memoriz artificiofze epta reddunt. Primo ves, qua diuerfis in
partibus elementos rum vclimueniuntur:
«vel inueniri po[Junt: «vel faciliter in
eifdem imaginari valemus(ct infra uidebis.) fecundo eorum notabilis
magnitudo, quam attendentes diwifr ones faci
liter predicla eleméta recipere poffe cognocimus. uorum quidem notabiles portiones, à uobis aufugere
nequeunt. T er ra enim [ecundum [e
totam,a nobis def umpta (fi Alphagra no
credimus)girat triginta millia;[upcr emille quingenta mil liariaqui numerus [ub aritbmeticorum figuris
pofitus atque redactus, talis eft
315060. Groffities «vero eiu[dem atque
diameter mille ej) viginti duobus miliaribus conslat.( um iuxta Archimedis fententiam diameter tertia
fere pars fit circularis
circumferentiareicuiufübet orbicularis figura.Se midiameter autem terre (qui noflro propofito
maxime dez feruiet,cum bac fubeelefles
J[pheras ic infra fub figuris Ca non
integras fed medias duntaxat demonfirantibus ponaus, quod non. tantum nobis
noflroà, negocio fufficit : fed
clariorem plane noflram reddit doctrinam)erit quinq, millia co
voxdecimmilliaria. ur autem de
milliaribus loquimur. bic,eos infra deno
Sis intelligimus. Ad noflra cnim milliaria recentiores, que veteres po[uerunt, laboriofa fupputatione
reduxerunt. Az qua "verotamva[ta
amplitudinz atq; magnitudine fuperz
eminet terra. ac tam grandicam [ua excedit quantitate, quid iia decuplum pradiéius Alphagranus
cateriq; (eidem ceu bac in re doctiffimo
adberentes) terram ipfam excedat,
autument. Eadera quantitatis proportione er A quam: et Jenis
Pars prima. 16 Ignis c/feré
excedit,eg: fuperat. Ita quód dotfiffimi c/A$lro nomimaxime cAlpbagranus, à Terza ad evsá,
Lune cali numerent triginta €? duos
terre [ernidiametros.qui,cut diximus, ex quinque mill ibus "undecim
milliaribus conflat. Q uamobrem iuxta
corum [upputationem, Lune celum à
terracentum [exaginta millibus &z* quadringentis «viginti feptem milliaribus diflat.16o 41.7. bfonum
ergo non erit, imó eg) quamplurimum
con[onum atq; perutile inucniendis locis
atq; figuris predicta elementa diuidere.Q uantltatum eiiam pradiczarum ifLorum elementorum, vt
experientia di[ics, aliquando ia noflro
negocio memimi[fe iuuabit. B d r&
autem noftram redcuntes,ab[omum non erit,imo e9: «valde confonum extiterit atque perutile,
inueniendás «o con[litué dis locis atá,
figuris, predicta elementa in [uas(qua in jfra po nontur)diuidere partes. € uod crgo ad corum
[Pectat parti tionem, ierra incipientes,
in [ex portiones dicimus eam dis uidi
pofJc. T'erra prima pars fit illa, aue
prope ex immediate fuz pr^ lufernum efe,
que pars pure clemétum e[l, cum miflioz
nem aque non recipiat, neq; alterius vei, qua pars ficca exifit et
frigida, colore etiam differens a ceteris terra partibus, fecunda pars et, ubi aquarum funi meatus,ubi
aque mine rales [ulfuvee e calide etiam
pertran[cunt,et bac pars [n perior e[fe
pradicia exifl netur. Y ertia ct fuperior [ecida: in qua metalla ee mineralia omnia actione
[olis ac flellarss maximeq, planetarum
gianuntur influxu. Q uartaterrepartem
affignancus co in loco, ubi Hie es T hefauri memoriz artificiofe Ies aque defluunt de[cenduntà in qua &o*
maximarum avz. borum radices
pertran[eunt: Vbi eo quedam mineralia,ut
Gypfi us, T upbus,$axaymarmora. Q uinta pars ibi ef,yubi Serpentes
excauant,eg» anima. lium latibula
inueniuntur,cvt [erpentium,vt formicarum, Ut Soricum,ut rubetarum vel bufonum,
«vt talparum,ce : zerorumé, fi milium.
exta pars, qua, &) berbiseviret eo» floribus videt, calca tar ab bominibus, teriturà be[Lijs,in qua
eeneratur germa, eo apparent arbores. Q
ue percutitur grandine eo incbriaz £ur
pluuia, eTluat S ole,albe[cit niue,conflringitur glacie eo f'igefcit ventis.Hec autemterre pars,que
fuperficies eft,di uiditur in tres
partes im Á fia, Africa, eo» Europam.V'el fic,
in orientalem plagam, occidentalem, meridionalem ev [es prentrionalem; vvelfic inpartem qua eft
"ubi nos [umus, eo in aliam
oppofitam pedibus noftris, ubi antipodes; 'Uel frc, In Plauities e9x in montes. - Deminoribus autem eius partibus. regionibus
e» pros sincijsinfra fumus dicturi. ! Partes uerb elementi aqua [unt [ecundum
pra[enté [bez culationem.Profundum
maris,in quo lutum,quodá, vapoz res
fpirat flelarum lumine 5$ olisq,, qui "Uapores ebulliétes,in procellas erampunt ita vt efundo Saxa corum
impetu [ur fem moueantur.ut docet
Albertus illemagnus. AMedium aquarum pro
altera parte affignamus, in qua beflie
marine, ceta evcperambulant. à Tertia
pars paterit accipi in ea parte aquarum, «ulivez e€.
ta i ] Pars prima.
r7 tia iaciuntur ad capiendos
pi[es, inqua e» mintrespis fics dicimus
p. s Q uarta p^'5 fupzrficies 4quarum
eft, fvepra quam perz tran[cunt naMucs,
que extera quatitur zempe[late 3 "uli Ius
mentes flulus apparent, vli mirabiles videntur mari elationesyvbi venti maxime dominantur. - Quinta autem pars eius, fint naues ibi
imaginata, qua contigua [ant cum aquis,
ideod, quaft pro altero aquarum lo có
qualibet earam baberi poteft ; 9Nauium autem portes fentina: medium-vbi «varie merces; ('amerula
nauta, alie, manfiones: f'«perior
pars,que est dif cooperta, rcbi inz fire
métabellica.Q uinta cubi velum.funes, malus. exta corona ubi uexillum columen e Acris partes, [unt multa, ac notifime mobis
que pro lo eis baberi po[Junt. In tres
auteyn pracipue [ecatur partes. ^.
fPrima pars eius:prima regio æris efl ;cov eft illa, que no. bó propior esl,et terre, co 4qua cvicina ez
contigua, € ue calida co» illuminata
est. ex radiorum folis eo» flellarum re
flexione; (ed mon femper eodem modo fcfe babet, fed diuerft mode diuerfis anti. temporibus, propter.
propinquitatem folis eec. Secundapars
eft [ecunda regio, qu e» media dicitur,
a terra e» ab igne femota, frigida ez tencbrofa, quia cft ab dgneremota, ad quam [lellarum vad/j à
[uperficie terra ve flexi minime
perueniunt. T'empefluofa etiam efl. tertia.
pars, fuprema vegio $1, que prope ignem efl e ipfi contigua 631, ey à terra maxime diflans : tranquilla,
quia in ea.nec E «vent us 'Thefauri menksoriz dttificiofz eventus efl nec pluuia « Calida ab igne ;eo
Wellis vicinis ej) mota, Pura, (non cut
prima) ex cuius fubeiliori parta
generatur ignis. R dra; quia in [uà perfetlioneconfiflit..Lu cida, propter ignem : Mo ilis,
quiacireunducitur ad moz. tum ignis, em
bec pass eÆfhus, dici folet. qualibet autem.
harum regionum in tres partes diuiditur. E PNE Prima,vbiyapparent "Uapores, aterra
egredientes, qua attrabimus cg
repiramus,qua vve[ cimur, quam peruolant
apes, mu[cay ve[pes, feci gi aues quedamparuula: cobi apparct ignis fatuus fequens, coel antecedens
bomines. Can, dela circa
cemitcriacateraq, fimilia. dn . Secunda esl illa æris portio, qua peruolant
quada aues magna. 'Ut c.4quile,
AMilui,cornices turmatim, (igni It
ordine volantes. austin "EM
Tertiæf illa,robiros fecundum Commentatorem gi gnitur : non autem fecundum c-dlbertum magnum.
à nhac etiam generatur pruina; fecundum
ilis PO al T'res autem pradicla partes:
portiones. prime regionis æris, fecundum
pra[entem [peculationem ponantur, 2
uarta media regio tresetiam ipfa pofcidet partes fs cut ee prima. de quibus partibus, eg fi
metbeorologici diz fincte eg figilatim
mention minime faciant: de regione tamen
tota fimul c9 in communi, deq; impreffionibus que ibidem fiunt fatis fuper, loquuntur..Quarum
imprefGiones aliquas in prima
con[lituemus parte buius regionis, que nobis quarta cfl. in ordine, € boc non
immerito,vt ipfe teffa tur fenfus
AMeteorologicorum doclor «s director. Sunt era
go inibi » Pars prima. 18 go inibi nubes; funt pluuia: Apparent
fulywra, fulgoves,cor rufcationes ;
Generantur fnlmina, atq; ab eain terra vi
de[cendunt ; 4bi tonitrua fiunt. Et ex eoloco in terra evés torum de[cendumt turbines, iuxta
c/driflot.[emtentiam fez cundo AMeteore
qc. Q uinta.In fecunda parte buius
regionis media, que eo in ordine quinta
eft ez media,quo velis ordine.(. £) uoniam
ab ignis fulgore € celi lumine distat, Et item à reflexione radiorum folis ac [lellarum terram
percutientium «valde remota efL,unde
tenebrofa exiflit): ponimus demones effe,
quos hanc partem cueleirciter, babitare exploratiftimum eft ut eft videre apud A) T bom..4.6 A-Art.
4.€9* apud Jj. efug.[uper Gem. ad
literam, Li dicitquid ær caliginoz fus
eft quafi carcer damonibus,v[que ad tempus iudicij. ^i de etiam eumdem libr.8.de ciuit. cap.
fecundo. Et libro de e/4gone Chrifliano
ad Deogratias psbyterit. "Demoneser
«go banc regionem inbabitantes in [ccunda € media buim fecunda co medie regionis ponamus. Sexta in tertia parte regionis pradicle,que
[exta efl in erdine,reliquas
impreffionese[fe dicamus, quas metheorolo
gici in hac cadem constituunt regione, quauis diftintle non - dicant nec loquatur, nec tute affirmare
poffint, eas ipfas im prefeiones hic
fieri tantum, nec fupra nec infra, quonia boc
difficilimum eft affignare. Reliquas ergo imprefGiones,quee hac in fexta parte vel prope ca inueniuntur,
funt Halo, qd Jatine corona dicitur, qua
corona in talis acris regione etia
flens,nofiris oculis apparet taquam circulus circa folem soel SSTY 2 lunam Thefauti memorie
artificiofx - lanam vcl aliam flellam
infrsnam. Hic notatojquid fas lorum
fpecies plures [ant,quadam fubnigra: quedam alba: quedam virides eec. Hic etia biatus; eo
vvoragines, Hic diuerfi colores
videntur,ob quos apparent a[lva. [ub «umo
nunc colore, nunc fub alio. f. ubofcuro «vel rubeo «vel allo vvel viridi. Iris etiam hic appart. Item
cviroa albe:lucide vvclnigre:aliquando
virides: etiam punicee, Hac circa foz
lem cffe apparent, In fuper *Paraylij.i.[Emilitudines «vel - effigies folis. Septima. Sequitur nunc de partibus tertia
regionis, que ficut procedentes fe, im
tres fecatur portiones ; Prima er&o pars buius vltima qj [upreme regionis (
qua in ordine feptima erit) illa e(l, in
qua fecund' M etheorologicos ec. apparent [Hipule ardentes ; domus incen[ce, candele
flam ma rutilantes, 1gnis
perpendicularis, lanceaardens, Et
fcintille tanquam qua a fornace egrediantur. Oclaua. JAMedia buius
fuprema regionis pars,que oclas ua eft
inordine illæfl, inqua videntur capra [altantes, "Draco tortuofus, volantia $ydeva .. Hic
esiam fecundum c^ loer.mag, a. lib. trac
primo,cap.tertio Meteor.ez)c.G ez
neraturros: edt fecandum Commentatorem fit infra. Nona. Suprema pars buius fupreme regionis,
qua nona eft inordine, ignis [Dherz
contigua eft, Et inifla apparent
Comct&barbat e Crinite : Caudate diuer[orum colorg: (olumna piramidales: Candeal accen[: Columne
arden t6 : Et titio, qui arabice dicitur
Afub : Hac de Æris partibus. ja 60s dus war Suprá
Parsprima. "E. 19 ur Supra
ederet Regio eff ignis, quam in tres f[ecernimus portiones. In bac ergo regione notato, quid
[eeundwum profpettiua c tutborem lib. vltimo,propofitione vltima,cum fuo (Lommentatore recipitur galaxia, qua
fecundi vutrosd, «via latfea efl
lucidarum eo albarum concurfu nubium fà
la. 9 ui quidem author duas a[ferit Galaxias, ficut in[icientibus nocle
celo fereno patere pote[E 5 Quarum vna,
(«vt ipfe ait ) intercifa e$t, e fuperior : Altera continua eov inferior. - SNosergo noftro negocio attendentes, eo
regionem pras "diclam diuidentes,
dicimus, quid A . Prima eg inferior pars
ignis illæfl, qua ipft contigua eft co
ex qua ignis defcendit, a[cenfos vapores incenden:. 2. Secunda pars, qua co mediæ[t,
in ipfa Galaxiam recipi nunc concedimus.
T'ertia,qua orbi lune contigua efl mobilis valde pre diclis purior rarior [ubiilior, in qua
Galaxiam alteram.i. interci[am recipi
dicimus, [eceundum c/Authorem profpettiue,non ilum bac in. ve fequentes (nam in
o&laua [hera fccundum Albertum mag. case[fe ponimus) fed noflro atten dentes negocio : Ignis enim partes talibus
infignite impre[3 Jionibus occurrent
celerius, memorandarum, quamverum magis
receptibiles erunt. Alio autem modo tum breuiori tum faciliori ac memo: rabiliori, æris partes aff ignamus. ' Primam ergo æris partem dicimus eam, qua
re[iraz mus, quaue aues paruule
peruolant qg)c. vt fupra. Secundam: Thesauri memoriz ártificiofe Secundam: Ubi
aues magna pertranfeunt, de quibus
fuperius. Tertiam immediate [ub nubibus conflituimus, [ub quiz bu: fluit aqua, que in grandinem aliquando
congelatur in grandenulam eo niuem Ubi
pruina gre. Q uartam "vbi nubes [un: fulgores: fulgura €
cetera alia,de quibus [upradiximus. Quinta
fit, bi demones manent. Sexta, vobi impreffiones ignee vt plurimum
apparent. Jgnis partes eo modo, quo
[upradiximus,diftinguantur. Predicforum
elementorum f(céliones fub figura ferm circus
lari difpofitas hic infra reperies.
E D
CONTINVAAPPARETIY J $ x- SCEND ad AS fce E coils: e AO eec DRACO CADENTIA svpE PA ENTESACANDEE Acc CR EUR à
SERES NA AN : SV. j Y AND. «S 0L [aS ANSA «92 CE. VESPES "AUS e r .» x MS BNSENT-INOS EOULEY e US
74 ESI VREIMINO, OE SN bg NATA
ON Je NE FU d QUO CUERS a NON v5 APA E AMA BEES ANENENCN VS ADÆ LANG
El : ESO Bil ARAS dislal WA an
er$ m (Ee., ; Y 4 ; : ^i n
cei T EM æp t y pP, [Mean "C5? tá
CTEOU YE OXFÆN IT 84 Es At us » m q^ TET
hi, ; æl OY
ed Á& Mt
i ET Ther PU,
[4 zd f. ( d
» ag 56D i e nra 1 Lf P. D d /
m » onnaitivero i í F9 4 - E
2 " zr x Ey e IN
R à wisi U 2t. MESE
icis EN , ive,
1 ji - ài * ur v jiu a. y 1 i * 85 1 :] ; vá udo e. y he (d 321451. V ^9 n airo":
1 1 i UE viri Passi r ; xis f a (M Ls AL
"De 4C, DIACUS E Eu WU : d m
CLHBIRSICENIETURU TUE NOCLOHDIN UNIS cai ELA aiino m ARESGUR RSS ONUR ri
D RERD ER de - LP HN RPM 4 NICOLAI ALEXII x E: JA e M S. At. AN be ORDINIS:PRÆD, CO MMISS, »:Snquifitionis, "Catmina.. ek Rai yr DE, EBEMENE OTOERRR e a ET ei fas ] Se fuper Tellus pe
TN b « aue dirempta, ^ Partibus.
£t t d et eit, pur té,Paxá, i. cAlicra]
parar minus JUcnas tenth, p M
meatus; RÀ P nde Minerales A qnadi
lira n mit tit aquas. " Y» ! Tertia producit n nobis g qenus o omne :
Mtetalli, Latages cese. turum, ! E
agentium. : martiaé, arma perit. ONE 9r
eART cA, Domum prabet Buffonibus, atá, ceraftis, AMuribus d alpis; UN at iflalatent.. "m
In fumma «vero facie, 8 ofa a, Lilia. herba. M Vexà Medea Planie ora iid, e arua uirtnt. x Bit T,
L ^ 250 89^ Hqua
Thefauri memorix artificiofze Aqua. D Elluri [uccedit À qua, et quatuor quod
partibus ambi, Et circundat eam limite
cintla (uo. Prima profunda, paritá, fole trabente «vapores. Vnde fluunt nubes, lympha, procella,miues. . Altera. fert pi[ces.eov
mon[tra [ub E quore multa, Hic Balena
natat, cetus, tz orca, Boues. $N'on ita Pars grandes, Pelagi dat tertia, ifces, Hic Anguilla, Lupus, T incha, Locufla,
Lepus. Q UARTA velit claffes,tumidas quoq; fugit 3 vndas. depius in preces, "Naufraga puppis
abit. Æreo DR D Ebhinc cer f[uccedit à que, Repionea trina, In totidem fed pars, Queq, re[ecla
manet. Jnde rouem [urgunt, Qua
viuimus,infima pars eft, Qua F uci '?*
Mu[ca,quaue agitantur Apes. Portio
Pbanices Aquilas, Miluosq fecunda,
Prouebit, bic etiam per iuga tranfit olor, T'ertia progenerat Rores, tenuesá,
pruinas Frigore concretas, qua*vaga
terra madet e Quarta gerit nubes pluuias
largitur e imbres Fulninat,eo fufa
grandine vo aflat &gros. AMurmurat
bic celum fonitu,tonitrud, remugit, €t
"Notus to» Boreas bella cruenta cient.
Efl data demonibus Pars quinta, cubi pralia mifcent, ANoffrad,
Pars prima; 2 eNoftraá,
follicitant pectora mille mods. d'exta
nitet varijs formis, bic gignitur balo,
Iris, hiatus adeft,rvirga,rvorago,color.
d'eptimapars [lHipulas, candelas edit eo» baflas, Ignem pendentem, flammea tela, Domos. Saltante: gignit capreas octaua, Dracones, Labentes fTellas cernere epe licet. *N'ona faces affert torres, rutilasd,
cometas. Pyramis co flammis feta columna
nitet. Ignis : Era flat fupra vulcanus,concaua lune T'angens, gp) com[l at partibus ille
tribus, €t furfum raptos accendir prima
vapores c/Altera laclentem, T ertiad,
ipa viam. Cap. 4. delocis communibus ampliffimis coeleftibus, et eorum diffinitione et numero. Oca communia ampliféima celeflia, funt
ils Jaque [upra predicla omnia fita
[unt: vns decim.f-celorum [here. In
primisá feptem planctars celi:
videlicet celum lune, quod eft primum
cteli ab. inferioribus incipiendo: Celum Merz
eurij, quod eft fecundum. Tertium celum cfl "veneris: Q uartum e(l Solis, co efl medium inter fepté
planetarum celos: T hefauri memoriz artificiofze celos: Q uintwes Martis: Sextum Iouis:
Septimum Saturz nici: Oclaua feheraque
fixas continet flellgs: SNonum celum:
Primum wobile;Celum empyreum. Q uo ad
partitionems, (Jelorur feptem planetarum par
tes non afrignamusi quoniam frmillima [unit (quod memorie officit). et uodhbet ergo celum pro vro loco
erit :pro altero planeta eiu[dé accipi
poterit : pro tertio loco imago rei illius
(a quo planeta 'boc vel illud nomen accepit) [upra ipfum di fpofíta,deferaiet. Velcerte
pro tertio loco, motorispradicliceliimaginas
ta figura in[eruire poterit. Verum,
*vt eorundem remini[camur facilius, vnum
quoda, [éptemplanetarum celum, ex illorum metalli maz teria con[Lare fngamus, [upra quam vel quod
boc planeta «velillud dominium babet eo:
virtutem influit 'Tafis enim diuerfitas
noftra conducit memorie,ne in id pluries incidaz mus,fi fimiles fi biinuicem illos e(fe
crederezmus. $unt autem feptem
JMetallorum genera principalia, feptem planetis
ee planetarum calis corrcfpondentia tanquam effecius can fis: Quequidem metalla (quibus planete fauent
e incres menta pr&ftant,eóuiuoce
corum virtutem párticipant,ac «vim corum
[ufcipiunt. Celum lune in argétum
[olidum influit. Colum Mercurij in argentum "viuum. Ceelum vveneri in Æs. (elum Solis virtute operatur in Aurum, (clum
var tis imprimit in ferro. ('elum Iouis
fauet flanno.Celum $a turni dominatur
plumbi metallo. vi da g., uods Quodlibet igitur celum imaginenur illius
conflare me tallo,cui vim imprimit. C
lum ergo lune crit. ex argento folido:
Mercurij ex argento viuo: 'eneris ex ære: $ olis «tu reum: Marti ferreum: louis flanneum: Saturni
plumber. "Unumquodá, autem corum
conum tibi tantum locum daz Lit. Et quoniam
cuilibet predictorum celorum affixum eft
Planeta "vnii, quodlibet corum planctarum pro altero erit loco. Iterum fupra quodlibet planeta «vel
alatere imagis pem runam ponimus tali
planete talis Celi conueniens, vt fupra
pralibauimus : Planeta luna, pulcherrime mulieris imago refideat, qua luna pulchritudine tibi
"Dianam dewotet,quam [upra lune partem latere [eius [edentcm,eo» argenteis cveflibus rutilantem
finges,quomiamargéteum cfl celum, cui
illa ?nfidet: "Planete Mercurij infideat ipfe Mercurius alatis pedibus [labit,cur[orisá,
figuram. ve[tiz bui coveffigie
prafeferet;cuius quidem we[les quoad fub[/
tiam eg colorem lucide fint argento "viuo fimiles. Super Planetam
voeneris,cveuus ipa erecla apparcet
erine [ubtili [Farfo, ef oie pulcherrima;cultu muliebri mii o ornata modo, «ve[libus talibus circumamitia,
qualibus nimpha circumamiciuntur. Supra
S olem «'eleius cælum, *Pbhalbus æl
e4pollo curri igneoad currédum difpofito, ap
pareat, ot apud poetas inuenies. /A latere planeta Martis, Mays armati ardenti infi deàt equo. Iuxta
planetam 1oz nis, fedes eburnea poftta
fit; fupra qua Iouem Deorum ma aimum
("vt falfo erat apad Gentiles) locato, vel fupra pra dictam federn Iouis imhaginern flanneam
[latuas.9) ui Tup py. pier
"Thefauri memorix attificiofz
piter planetam fuum pedibus tangat, ipfo, pro [cabello «vtatur.Saturniplanete, ftatua Saturni
plumbea, fcné calz uum canum eo tardum
prefeferens refi dcat. Celum otlauum
diuerfis coloribus rutilanté confinges,
quandoquidem ipfum celum eg ineo contenta [ydera va rís co penz infinitis rebus corporeis(que
diuer[orum colori exilunt) in cas
influendo corre]pondeant : Philofophorum
enimnon nulli dixere nil pene efe in terris, quod inochaua fphera maxime ficllam fiti dominantem c7
influentem non babeat. Olaus aute. [here partes multa [unt ; Q
uoniz quod E liber fignorum duodecim
poteft [altem provo loco feruire. Signa
autem pradicla, [unt ifla. c/dries, T'aurus y Gemini, (acer, Leo, irgo, Libra, Scorpius,
Sagittarius, Capricor nus,crdquarius,
Pifces.Q uelibet etiam reliquarum 4$. fgnrarum ceeleftium, qua omnes inoclaua
[hera fixe perz manent. Et quil ibet aliarum [lellarum Globus et qualibet infignis flella,pro tot locis haberi poffunt.
Siquis ergo erranz tium [')derà
aliarumq, ft ellarum notitia baberet, ac earune
dem cogno[ceret difinétionem et differentiam,multos fiti acquireret locos. eMetrodorus namá, fe in duodecim Signis, per
que fol incat;tricenos eg» [exagenos
inueni[Je iactauit. Supra Celum hoc
Angelum cius motorem imaginalez ri effe,
flola indutum aurca, [tells qua pluribus diflincia micantibus, Q ui tibi pro altero loco poterit
effe. eNone [pher&, noni fcilicet
(/eli partes non ponimus, ob
gimiam Parsprinma. 057 13 pimiamintra fc inuicem [imilitudint. fit tibi
evgo tale Cæ ]um pro uno duntaxat
loco. uod quidem C alum quod aqueum
dicitur, quaft ets darum fimilitudimes
babens finges.S upra boc ( elu: quod
aqucum cflyimaginemur c^fngelum efe cvefle cerulea ira cumami£lum,vcl aqueum colorem babent. Et.
quemads modum cum 'vndi aqua pinguntur,
ita ft illa veflis,ndis per totum depicla « &) wid, c^fngelus motu eius
(ali, qd mouct, moueatur [it ergo ibi
quaft qui in [umimitate currus
triumphalis pofiuus eft. Ertalis cdngelus "n tibi pn alio loco. Decime itidem partes non damus.camdem
ob. caufam fphera ifta primum mobile
dicitur, moueturá motu diurno. qui motis
motus raptus dicitur,refpectu inferiorum orbium
ab ipfo motorum,cotitra cuiu[libet orbis particularem matuz valemá, motum. € ue
[bhera cerulei ('eleftisé, coloris fir,
"velcerte imaginetur ex chryflallo conflaretur, qua pro "Uno loco baberi potest. TS DÀ Decimo buic celo infideat c/4ngelus motor
eiu[dé', qu£ maiorem exiflimabimus
duobus [upraditlis, € vve[libus
difcoloratis indutum, uel chryflalli [bendorem pra[efeventibus.er) ft
tibi pro altero loco a Célo ciu dem. RUNG
"Undecime autem [phare partes.i.C eli empyreimon po nimus; propter carundem inter [e inuicem fr
militudincm. fit engo tibi pro vno loco
tantum. e S uoniam c&le[libus iflis
corporibus [apemumera diuerfa eccafione
qj) tempore bac in arte «ti cogimur, non tantum I"?
Thefauri memorix artificiofze pr
loci:, fed eo pro multiplicibus memorandorum- figuris (rut infra videbis) idcirco de eismulta [cire
admodum uti le erit: quandoquidem qui
circæa diucr[a nouerit, pro diz werfis
ea ipfa fibi in[eruire experietur. 1d enim cui multa atq, diuer[a ine[e vel conuenire nouerimus:
boc dubio pros S Hai diuer(a à
nobisinuenta,intelle£la eo confide
rata:diuer(a (prout voluerimus gg) figno notauerimus) vez prafentabir,atá, ita figuras nobis quidem
perautiles pro mes miorandis
multiplicabit.'De bis infra. Hac autem
funt, qua in bis corporibus cele[Tibus principaliora,in[igniora, notiora eo
noflra arti magis conducens tia
inueniuntur, e9* de eifdem dicuntur SNomina: Motus : Colores: Magnitudines:charatferes, quibus
Planete atque duodecim Caleflis Lodiaici
fi na motantur:z-Prafidentia; Fauor in
fabcaleftia caterad, fimilia. YXESCUEA
De nominibus coelorum atque planetatum,
V Ltræaq upra cripfimus celorum atd, *Planetavis, V. vulgatanomina, Mercurius Stelbon dicitur:
Ienus, Hhe[perus: Lucifer,
wve[per:quamauis de veneris flelle atá
planeta nomine diuev(a diuerfi [entiant e? affwrment:qu& noftro negocio baud officiunt - Mars P
byrioma eo Pyrois. Tappiter Phatonta. Saturnus
P baton «vel. Pbanum. De multiplicibus.
quadraginta. ev o&lo figuris firmamenti
infra [ecundaparte capit. quinto, fub alphabeti ordine ad lungurn fceipfrmus "De
oir , «ccnconm 24. ^7
"Deeelorum motibus. 47v clum
Empyven baud mouetur pct infra ex S.T bo.
C uirium Primum mobile, quod abaliquibus aqueum €) chryflallinum dicitur; viginti quatuor
horarurn [Dacio fuum pficit motum.
Percurrit auté [upra mundi polos ab
Oriente in Occidentem declinan:yac [ecu inferiores orbes vvniuer[os circulariter trahit... MS *Nrona [hbaraé comuerfo ab Occidente in
Orientem ab A ugelo mota, gradum:vix
vnum in centum amnis percurs rit,qua
omneseo ip[a subi inferiores celos [uo rapit tHotti. - Qólaua:atque etiam inferiores onmes €
fingula ab Oc «eidente in Orientem
mouentur.. Flac atitem obfaua [pbara,
qua co firmamentum dicitur, trepidat e7 trepidando iux ta cAllphagrani € cdlbuma[far. affertionem
centum. az norum [bacio ac tempore
gradum unum et ipfa folummoz «do
cornplet y «t4, ita in tributatinorum. millibus unum f gnum percurrit: 'umá, duodecim fint
figuasquorum quod'libet eviginta continet gradus, ex gradus quilibet
fexagins tà minuta patere omnibus pote[l
quid in triginta [ex milli bus annis,
motum [aum complere po[Jet. Hic autem eft mas
gnus ille annus, de quo multa qe «vana (ne[cientes eo» [lul tif apictes eo naniloqui P hilofophi:)
dixerunt,e infipide a[[cruerunt:2Ne te
moueat leclor, quüd notiætiam viia
oclaua quidem maior longioris, eircunferentia(iuxta proa batosautbores incétium Beluact[em Alexadrum
Pics colomincum aliosá complures )
moueri dicatur (fi tamen oes Deus à T. ns. ud "hefaunri memorisz
artificiofx "Deus opt.max.hoc
fineret) quafi eodem temporis interuallo,quo mouetur ociana:Cum ipfaotCfaua
[phera cétum atis nis gradum perficiat
«onum: nona «unum. eos ipfa syadum,
fedvix compleat. SNam caleftiumorbium moles magnitu do atq; circunferentia baud cst velocioris
vel tardioris mo tus vadix € caua.
Alioquin Primum mobile omnes infez
riores molis magnitudine ce longifima circuitus quantitaec [aperans,
morofiori,imo co» tardiffmo motu,C9* non fpa
cio viginti quatuor borarum moueri debuerat. ES Saturni calum triginta annis, [uum circulum
complet. Juppiter duodecim annis ad fui
circuli punclum, à quo ince pit
moueri,reuertitur. Mars duobus annis.Sol trecentis fes xaginta quinque diebus atque fex boris.evezus
trecentis eo quadrraginta ocfo diebus...
Mercurius trecentis triginta nouem
diebus Luna viginti feptem diebus, €» quaft. decem boris. ! i «odit Omnes uere ifl feptem inferiores Orbes ab
Occidente in Orientem circulariter
girant. Fforumetia celorum nullum
fibiinferiores orbes [uo girat motu : quamuis illis cibus fus periores fphera fcilicet oclaua nona (9)
decima omnes infez riores fecum moueat. in De
coloribus feptem Plonetarum.. I
"Une color blandus efl: Mercurij radians: "veneris can et dens refulgens:Solis ardens ; Martis igneus
: Iouis clarut faturni candidus, E.x lfido. Mutant aut£' colores non infe fad refpecluno[lri propter variam æris
difpofitionem (4 qua Dars prima, 1j eo qualitatem: ficutide Halo € flellis
rubicundis eo ni gri, ceteris, fimilibus
docli "IMeteorologici affeuerant.
De eorundem Planetarum magnitudine.
Olomnium celeflium luminum maximus, Terra mas b jor exiflit cetwn [2x aginta fex uicibus. Saturnus
nonafinta eg quinque vicibus. luppiter nonaginta c2 "vna. Mars fere duabus vicibus eam [ua excedit
magnitudine. Venus Ü'erra ipfa minor
c[E, «2s in quantitate [ua vna efl
triginta feptem T erra partium. L una «vna feré eft trigina ta nouem T'errepartium eMercurij *P laneta
omnium minimum [ua im quantitate "Una fere efl trium millium. cens tum quadraginta trium terre partium. Deduodecim coeleftium fignorum Zodiaci fupra citatorum nominum interpretatione et eorundem
fignificationibus, qua fumuntur à varijs
effe &ibus Solis, cum in ifto aut
illo figno curfum peragens fuum
pertranfic. : Rietis [renum fic
appellatum eft, quonia fol ad. inflar
Arietis, quod animal tota c^fe[late dextro in laterc cubat ; ita e fol.
fub illo tranfiens fígno dexteram cali
partem percurrit. T'aurus
celestis fic diclus efi quia fol fub illo difcurrens, G
eeu Thefauri memoriz art iciofe ceu tatrus, corna in igneum calorem eigié,ac
terram aras bile veddit.Gemini fic [unt
«vocitati,eüqd. [ub illis aradies fol
diem geminat. [ub illis namq, ducbis amplius dicbus, quà fab alijs moratur .('ancer frc diclus,co
quid in ipfo,-vel melius dixerim,fub
ip[o fol curfum peragems veluti cancer
retrocedit. ! i pu Leo fic
appellatus. *N am [ol fub eiu principio ardentes emittit radios fub fine quafi friget quoáii.
A uaufto contin git: Leo enimin
anteriori parte calidus i pofleyiori autem
frigiduseft. : U'irgo propterea
appellatus, quia foi fub boc piraf és ft gno, "velut virgo, quafi
Hferiliscst : nam eo tépore, fcilicet
Septembri nil fere gignit. Libra
fic dicitur, quoniam fol librando equinoclium faz €it in Oclobri. Scorpius ita evocatus, quia
fub co fol pluribus in locis srandines
multas progignit:quod QNouembris menfe
euenire folet. Sagittarius boc nomine appellatus e[t, quia fol fagittas ideft fulminum i&fus
excitare folet-9) uod mez fc
"Decembri quibu[dam in locis folet euenire. Capricornus boc nomine dignas efl, quia fol
tanquá Capra, alta petens a[cendit : definit -oero in Pi[ces, quia finis pliaialis eft. ed anarius ita nominatur, quoniam fub eo fol
folutis muLibus imbres emittit. i
Pifces,quia fub ipfis (ole percurrente, tempus pluuiale fo let effe Hic potato,qu)d alij aliter ifla
interpretatur nomi na,vt infra
dicemus. Horum fignorum prima fex foptenz
trionalid: Pars prima. ig
16 erionalia.Catera non fant
feptemtrietalia. Dequadam eorum prx
fidentia.. Vi, elementotriafigna
refpondet igni cries: Leo:Sa e
gittarius.T'erre, T'aurus: V irgo Capricornus :DoeVftri Gemini: Libra:c Aquarius. 4que Cancer
Scorpio: P ifces. . Luna argento præft : £Mercurius argento rUiuo. lentus eri : Sol auro. Mars ferro .. Iuppiter Slanno.
Saturnus pluméo. Le numero ftellarum à nobis cognitarum. ! Xceptis, planetis, qua erratica flele
nuncupantur,milz E le c2» viginti duarum
diuer[ magnitudimis flellarum tam
"veteres quam noui recentesq, A ftrologi cognitionem habuere. His autem figurauerunt eo [ua
formauerunt ima ginatione, quadraginta e
oclo figuras cele[les in oclaua fp hera:
tN'on tamen bac rationeyvt putarunt quidam, quia earum in fremamento frtuatio e difbofitio
predicias ima gines eff ngerent eo
fugurarent cum earum fituatio eg: di
fpofttioetiamres alias figurare videatur : ficut apud Afro "logie gnaros exploratifimum e[t:[ed
wvelnec quia carum fu pra fubealeflia
profidentiaatq, dominium [imilitudinem
quandam peculiarm babeat. prediclis cum animalibus : tum quia nec omnes if! e caleftes figura
animalium nomine vvocitentur:tum quoniam
nec longa ab A firologis obferuatione : cautum fit arum, qu& animalium
nomine appellaz t funt, dominium
pr«dicis animalibus corref/ponderve non
GG. ergo T hefauri memoriz
artificiofe ergo predictis rationibus
vvelpotius imaginationibus A fl ro logi
permotitalibus eftes figura animalium nomine
vvocitentur:tum quoniam nec longa ab A firologis obferuatione : cautum
fit arum, qu& animalium nomine appellaz
t funt, dominium pr«dicis animalibus corref/ponderve non GG. ergo
T hefauri memoriz artificiofe
ergo predictis rationibus vvelpotius imaginationibus A fl ro logi permotitalibuseas nominil vs uuncupauerc:
[ed ideo t4 tum, "vt aliquos
ilaffres bomines nominibus iflis [empiters
nis flellis aftignatis qz) commédatis, immortales(-ot ipfi pu garant) redderent: e» corum ab ei[dem egregie
factorum memoriam fere fempitermam
facerent, e» eam [eculis fua
peruenientibus relinquerent. Ef
c efl verior de celeflium figurarum nominibus addutia fententia, non tantum
cAlexandro *Piccolomineo, bac in re
diligentiféimo fcrutatori:cverum et alijs compluribus admodum arridet,e
placet. "De diuer[a magnitudine
flellarum pradiclarum mille uiginti
duarum in firmamento fixarum. In fex
ordines iuxta fex diuer[os quantitatis gradus
in predictis [lellis ob(eruatos:eas omnes, quas ob[eruaueritt, €? quarum cognitione babuerunt, diuiferunt.
cAflvologi, maxime cAlbuma/[ar caterid,
: Reliquarum autem in firz snaméto
[lellarij minorum pdiclis métioné A fTrologi non fe ccrant, tum quia difficile admodum erat ey*
laboriofam, flellas alias minoris
quantitatis ob[eruare: tum quia carum
influxum parum in bac inferiora agere iudicauere : quauis pallatenus fit a[ferendum [uperfluuma quid,
uel diminutum aliquid in "Dei
operibus (nift natura defecluyut in inferioz
ribus islis corporibus pala eft videre ) euenire po[Je. telle ev £o fuprema quantitatis, eo prime
magnitudinis, funt ille, qu& l'erram
continent cvicibus u$. Secunda quantitatis flelle vicibus 86. T ertit
Patéprinidsii.cixo 5175 der
Tertie quantitatis «vicibus. 71.
Q uarte magnitudinis vicibus. go.
9 uinta magnitudinis «vicibus.46.
Sexi& eg vltima vicibus 10.terram continent. De caracteribus feptem Planetarü et duodecim
fignorum infra fuo loco dum de figuris loquimur in fecundo tra&atu
capit. nono,füb eiufdem fine capituli
ponuntur atque fignantur. H
Orum ergo calefli corporum ( quibus pro amplifeimis A. 3 focis evtimur) cognitio ee fuper eifdem
«varia ee dis uer[a meditatio ee confideratio
memorie artificio[z, fatis fuperá,
conducere poteftquamobrem breuiter praditia de
eis perflvinximus. Iflorum
autem. amplifsimorum eg caleflium locorum,
quamdam figuram ponere curauimusque et fi non omnia nobis [cripta repre[entet: principaliora
tamen o[lendet, ac itæ, qua [uperius
diximus, leGlores intelligent facilius,
co eorum remini[centur celerius,
Figura coeleftium omnium fpherarum.
R- p. M NICOLAI ALEXII PERVYSINA
ORDINIS .P.RÆD. COMMISS. S. Inquifitionis Carmina.baden COELIS5.
Luna.. SPHÆRÆ COELESTES. XE Roximus iic mox" Luna
argenteus M orbis. ^ 2,4 (m Argento f Je celitus illa fauet. EA Mercurij Addio i Qui tegmiM ne miuum m ROS ez prafidet In enio,
M Venus veflita nitet quia »^af T» &rí, Illius é caflo fodere [irat amor. e/dureus
eft autem Pbabuinand, 4 incubat e Auro,
Curribus auratis, aurea feeptra tenens.
Ferreus eb Mauors, ibi cui cura Metalli eft, cBilem
T hefauti memoriz artificiofx
Jilem faccendens,ore manud, minax.
Srannca flella louis,cui f anni credita cura cAtá, ^ nimis no[tris effe benigna
[olet.' "P lymbeus es demum $ A TV
REN'U S,trilis Co» aber 4AMorofusá,
fenex tergora curua gerens. Octaua
fphzra. Pberacfl innumeris oClaua
coloribus vt que Innumeris A ftris hec
redimita micet, Hic Aquila, bic C ignus
manet ^ f'ianacta Bootes, Delphinus,C
biron, Cimba, 7M edu[a.chelis. Angelus hanc propria Spheram virtute reuoluit, Lodiaciq, amplus circulus ambit cam. Li bi funt c Arics, Taurus, Gemini, (acer,
Leo,V'irgo, - Libra Nepa, ^ reitenens, T
ifcis to» curna, Caper. Eoc trepidare
folet, dum paruo "voluitur orbe. E
t [éptem annorum millibus explet eum. LH
LANC G lobus efl [Nonus circum, cui eNomé. aquarum "Ponitur, curfu tardior effe (olet. AMillibus ^ nnorum tricenis,atá, nouenis l'urriculum peragit fi Deus boc fineret. Sphara fubit decima,bac motu exagitata
volucri, Secum retror[um,fydera cuncta
rapit. Alger hanc "vertens numquam
la[Jatur, €7 hoc eft Adobile, quod
primum iam [cbola docta vocat. At Globus
Empyreus cuncris [opereminet : «des lfta
Beatorum eft, dalcis,amena Domus, O
felix, Pars prima, 19 Ofelix,o faufta "Domus/Domus-vndi
plena Delitifs,opibus, gaudia plena
ferens. fec (ammi celebranda modisyvrb;
optima abun dans (nibus, bac [ummis
pollet vbique bon is. Fertilis in msdio
€ vernans attollitur Aybor U'iuificans omnes,cfurea poma ger ens. Fons liquidis emanat aquis: binc flumen
inundat, 9 uod vitreis riuis Atria
latarigat. Fons de monte venit,media 9
wi furgit in P'vbe, Q uet tu bic fub
Regis fede manere "vides. Arboris
in [ummo magnus Sol-vertice feet, Cui
triplex facies, lumine cuncla fouens.
Jtant circum Seraphim, precincti vefte rubenti, (um [enis alis, Carmina leta canunt. M REX fedet in folio CHR IST'U $,cui fubditur
orbis, Cuius ad Imperium nutat
"uterá, Polu. Zfunc circum
Cherubinus ouat, (acer ordo colore
(elefli prope quos flat pia 'U'irgo parens. Hec Regina,caput Liffenis [Mendicat
afhris, Sceptra manu-vibrat, f. oled
amiécía nitet. Ecce thronoscernis
flabiles, cernisa fequentes, Hos quibus
Imperium, feu Dominatus adeft. "Virtutes
[abeunt edant qua mira,mouentá, Calorum
celeri corpora vasta manu. Inde
Poteflatum gradus emicat.be quibus omnes
Subduntur lemures, "verbera, acta pauent. Principibus datur ordo alius. Q uibus addita
cura efl, A. Prbibus Thefauri memotix artificiofze Vibibusrotpvefint,nofl vag, Regna
regant. AMagnarum e[l eerum interpres A
rchangelusata; olesrthana in Mundo
nunciat alta Dei; 0 Anzelicus c borus
extremus, cuflodia mofira, 07 Et fuus
à-vitie limine cuid, datur. (rne
beatorum [edes miroordine.*P atres, Abs
Co forti milite caftra Dei. Partbeazos,
caflidy thori connubia, faclo,. €t qui
fe abdcntes;terga dedere malo. En
3aprisla foris,comes cft buic Angelus, vrlcm
Cui calaini certo limite, dextra meat. ;
Parte alia Exechicl, filo metitur candem, Ad valias oenint agmina magna-virum, AMiificis exculta capat, titulisá coronis, He: qj 3b Anzelicis [unt comitata
choris. is dfe A as de locis ampliffimis
fupercoelcitibus, difpofitioneque co-
rum ac partitione. CI Uprà. celum empyreum multa loca babez masque fuperceleflia nominamus.Hec au ten loca [unt imaginat« [ituationes eg diz Parsprima,
ze ons gp) Arbor vite: Muri Porte
Plates Co'c.que omnia quaft celo
pradicto affixa, Co in eo immobilia erunt exifíi manda,ne noflra in recen[endo vacillet
memoria. Ad intelligédum autem loca
pradicia, imaginare,quüd in medio
immen[z plate« celi empyrei murus quidam ft
rotundus, ac circularis figure ad modum rotunda mola az pidibus pulcherrimis preciofis fulgétibusg,
intextus,aureoz que conglutinatus
cemento; cuius diameter vigintiquinque
brachiorum frt in latitudine:ex uero cubitis à praditia pla tca in altumextendatur, ej confurgat : ita vt
"vniuer[ predicte platee, ac inea
habitantibus promineat, ac fus pev eos
cleuetur. Medium autem pradicli circuitus, non vacuum, fed plenum, e lapide pario. fardonico ceterisque
flatum exiflimetur. : - dupra bunc locum fic difbofitum co»
eleuatum ceu fupra montem T hbronus C HRASTJ
con[lituatur, ct abomni bus faciliter
contempletur. Retro 7] bronum Arbor vite
maxima pulcherrimaue in altum [upra 7 bronii CRISTI "Utgintiquinque
brachijs eleuetur, vvirideso fresdos fd,
ramos pomis innumerabilibus oneratos proteudat. ^ d radices arboris 1 parte oppofita CHRIST 4 7
brono fons vite limpidifimus; undis
argenteis rutilans, con[urgat ct
ebulliat: T hronum C HR AS T JHcircumiens onnesq pas radifi portiones ("vt infra per figmam
di]]unemus) quef. per canales co»
aquedutius, dicoopertos tarnen, tranfeat.[otnéosá, letificet. £Q uoniam apud te
efl fons vite figuraliter Zu dicit "'Thefauri memoriz artificiofx dicit fcriptura. Et alibi de effeélu
[anclarum aquarum fcri bitur.F luminis
impetus letificat ciuiatem Dei. Et
orrente «voluptatis tue potabis
£05. e^4t fupra arborem T rinitatis $
anclifsima folium col. loca Solis
lucentifSimi fpeciem baben:. Q ui Sol
magne acroti d« exiflat figura (ficut [phare
atque tres pulcherrima reuerédaq, facies fic in pdiclo igneo globo ac [plendidiffimo .$ ole, e in qualibet
eius parte appa reant:quid à cunclis
[anis omni ex parte paradifi Solem
diclum cernentibus con[bici queat. 9 uamquam enim figu rabilis in fe fit "Deus ac T
rinitas:tamen vt facilius di[caz mus,
banc illi figuram effingimus. (rca
autempradicum Solem multitudint Seraphim
difponas,que quidem quaft [ertum circa ipfum faciant,coz ronamque conficiant : ita tamen, quod mec
Seraphin non totum ambiant Solem, ne
illum nobit occultent :'Sed [n pra
Solem, ac [ub codem, «o» ab "vtroque duntaxat latere dextro [cilicet gg fimiflro: appareant ficut
in [uppofita figu ra patebit. i De
boc folio E[aias fexto cap.vidi dominum fedenz
tem fuper folium excelfum co eleuatum,e7 plena erat do mus à maie[late eius : e&* qua fub ipfo
erant replebant tem plum: Seraphin
labant fuper illud; [ex ala «vni, et fex ale
alteri:duabus velabant faciem eius: e duabus -velabant pedem cius:eo duabus volabat.Et clamabant
alter ad alz terum,eo dicebant. San&lus.
Sanclus. Sanéius. "Dominus Deus
exercituum, plea eft omnia terra gloria eius Cg c.Et » AU
Pars prima. il s Regni capitulo
Adicheas propb.-vidi dominum [edens tem
[uper folium [uum,eg omnem exercitum celi afciftenz tem ci,à dextris gj à finisris. (berubin autem CHRIST 1H bumanati ambiant
tbros num à dexaris fcilicet et finifiris
eius, eo» fuper ipfiuscaput fertum
aliud,oblongum tamen circum ipfum conficiant.vt
infra in figura patcbir. De
throno autem CHRIST I multa imaginari po[fuz
mus eo debemus,rot rnagis fenum moueat, eo: memoriam excitet.
Fingamus igitur tbronummaterialem in "Paradifo, vbirefidcat Chriftus ad instar T broni
Salomonis, de quo fancta [irptura 3.
Reg. x. fecit rex Salomon T hronum de
ebore grandem, e "vesliuit eum auro fuluo nimis, qui babebat [2x
gradus,eo [ummitas throni rotunda erat in pars
tc pofleriori: Et due manus hinc,atq, inde tenétes fedile, et duo Leones labant iuxta manus fingulas : «9
duodecim leunculi flantes fuper fex
gradus, binc atq; inde. Non cfl
factum tale opus in vvniuer[ts regnis eec. 2. .Par.9.c Addit. fecit etiam [cabellum aureum. Varia autem eo
pulcherris ma [chemata in biblis facris
eg) figuratis inuenies. Hic
animaduertito, quód ebur primo: Aurum: Rotunditas: Due Manus bincees inde: Duo
principales Lcones: Duo ordines
leunculorum: fcx gradus: [cabellum aureum,
eum [int throni partes(quando fuerit opus)tot nobis loca da re poterunt. In ip[othbrono CHRIST VS
fpeciofus pfilijs bominum refideat,, cuins
facies Solis fuper ey [plendorem: cuius utes niuis candoré excedant. Et in f
amore fcriptum babeat, Rex regum c9
dominus dominatium. In manu vei gale
f[ceptrum gemmis corru[cans:e9 in capite coronam auz ream preciofis in[culptam lapidibus babeat. Sub thronoplanum quoddam fit, à platea
eleuatum, quaft mola quedam,[iratum
lapidibus preciofts, «vt dixis emus, «o
in bac montis planitie ante prediclum thronum
0H5 "Viutts emanet. Defcenfo autem bac quaft monte, ad eius
radices in anz. te Chrifli eo fub
pedibus eius Beate 7Marie [em per vvirz
ginis "Dei Matris Sancti[ sime [edes con[picua fit ipft monz ti contigua ba«ens eg appodiata. At circa
ipfum montcm binc cox inde à latere
dextro eo: frnifivo, irginis M arie fedes multas, e& bas quidem infignes eo
nobiles per circuiz tum pradicli montis
difponimus,culi throni fedentes ( Qui
fpiritus fedes Dei dicuntur ) collocamus : 1ta temen, quid virginis fedes, qua in boc circuitu, qui
montis radices cir cuit,eo ante ( hrifli
pedes fita esl, alijs excelftor pulchrior
infignior fit, cubi celorum regina, ornatu regio fulgens, coronam [lellarum 11 .in capite babens,
Lumamq, pedibus comprimens, folis,
vestita [plendore ponatur. Æliatos autem
[ex Angelorum ordines in reliquo buius plate diro nimus.
. S uamplateam,ceuro[am fingimus: quam fic diuif «m affignabimus, quafi fit ro[a quedam im ocio
diuifa folia.I1a. quod rof medium fit
locus ille. eleuatus,obi CER 1T I
thronum exifl it, Co circa quem vvirgo.&) [piritus, qui diz cuniur,
Pars prima. 3L cutitur tbroni;difpofiti (unt. Odo aatem predicta folia: per plateam.
extendantur ad modum eorum, qua a voa
fluunt foliorum.£) urit prin cipium co
coniunctio cum rofaà pedibus T bronorum inz
eipiat. cPrimum eo vltimum
folium «vtrique partium renun Chrifli
directe correfondeant .In primo erit: innocentium martiram multitudo [anguine rübricata. In
vltimo folio quod dextro renum Chrisli
corre[pondet: paruulorum cirz cunciforum
eg) baptizatorum vel fub lege natura per aliud
à Deo ablutorum ab original ipeccato cetus confiflat «2Mul torura autem iflorum pazuulorum capita vvix
videri pote runt, eg: ab imaginatione
inuc[ligari t quia retro thronum fant.
at aliquos videre fat erit noftro negocio.
Secundum folium dextro corref[bondeat humero Chriz fli boc tamen modo, quid retro humerum cius
aliquantuli extendatur, £o «U[quea
latere pradicti bumeri perucniat. In
boc "Dominationes fint, qui reliquis angelorum agmini bus downinatur : € uorum facilis erit memoria,
quia eas in loco digniori,e in Chrifli
dextro conftituti, co eo in loco in quo
corporalium «virium noflrarum [edes a natura confts tuta eft.
Uirtutes in [equenti folio, quod Chriflicox« correfFonz lir ponantur:[upra quam regni (ui virgam
appodiat. Hoc €rgo verbam.[-virga, «vbi
[int virtutes erit in ditium:proz pier
trorum, vverbor * [fimile principium. Pote[lates in «quarto eruat folio, quod [ura ( hrifti
dextre corre[Pondet: fura autem quia. P
figuram conficit: ideo ea; poteflates [as
tis ignari po[funt. "Principatus in gue quod finiflra correfpondet
ure: cuius fure figura alterum * P. dabit. quo fce gno [atis commotus eorum recordaberis. c/Arcbangelos in [exto ponimus, quod iviflre
cox« corre[pondet, upra quem brachium finiflrum retortum ad modumarcus,c"Afrchangelos demonstrabit. edngelos in feptimo folio, quod yumero
fimiflro correa f[pondet,locamus. Hac de fitu omnium Angelorum. verum, «0t
memorie fenfus vehementius excitetur,de
ge[lis ornatu eft vestibus eorundem
multa loquemur: quibus illorum officia eo de eis qu&dam archana nobis aperientur. Dum dc -veilibus dicemus, de geslu e ornatu
eorunz dem multa fubnetlere volumus: De
vve[libus ergo [anctoz rum [pirituum
principaliter et primo dicedo, dicimus, quid
vunu[auifque ordinum Angelorum veflibus illis bunc vel illum colorem habentibus, eft induendus:
qualem colorem lapis ille preciofus
babet, qui talem defignat ordinem: aut
certe "ve[libus unuqui[que cooperiatur, gemmis lapidibusQ, illis contextis, que cuid, ordini
afsignantur.De his lapidibus preciofis,
uniuer[os Angelos fignantes, extat vaticinium
É/ai.. 8. omnis lapispreciofus operimentum tuum. Sardius Topatius co Lafbis. (bryfolitusonix eo
berillus. Saphirus carbunculus ee
Smaragdus. € ui nouem lapides, nouem
choros ^ ngelorum demon[lrant ideft 5 eraphin, Cherubin, T bronos, Dominationcs,/ irtutes, Pote[lates,
Principatus, Archanz Pars P rima. 33 efrchangelos, Ancelos. Primusergo ordo [pirituum beatorum, efl
Sanclorum Seraphin: Primum ergo
preciofum lapidem eifdem affigna
mus.i.Sardium T'opation Cherubinis, ac [ic de ceteris.Ses vaphin igitur qua circa T rinitatis S
acliftime folium funt, accéfis vultibus,
(ficut et pinguntur) propter feruoré chari
tatis imaginentur, alisq, rubentibus : (cuius coloris eft lapis fardius) vel certe fardis contextis eg
ornatis, aut depi£tis eonfingütur :ore
itidem aperto,ac diuina laude repleto, an
us; Sancius Sancius proclamantia. Alarum autem numerus earum, geflus:
extenfro eo: ue latio:color:eo* clamor;
Seraphinorum eorum declarant offi ea eo
dignitates. Be dena - Cherubin, qui T
hromum ((hriffi, eo quo fuptadiximus
ordine, ab «vno latere Chrisli afcendendo [upra caput eius; eo ad aliud latus de[cendendo ambiunt: duas
alas babere; ficut eo piclores fingunt,
imaginentur. que ale virore auz ri
pulcherrimo, ad vviriditatem tendente re[blendeant:cvel iopatijsornatæ et intexta exifimentur:ac fub
cuiusQ, C bez yubin facie ac mento
libellum apertum C7: minimis caratíe
dibus infcriptum e[fe confinge: qua eorum [ubtilis &2* acris denotetur [Gientia, aut certe eorundem pennas
fingulas in inferiori parte literis
in[criptas effe exifiimato. à T hroni
qui fub throno Chrifli eg) ad ipfius montis radit ces in girum, [uper [edes difbo[iti unt,
ve[libusexiflimenz tur indati rübeiset
albis lineis diflin&lis: ac guttulis refpers [is fimilibus, [icut im diuevfi generis
Iafpidicus eft «videre. F. Ed Thefauri memoria attificiofz Vel veflibus isli fpiritus imaginentur ex
la[pidibus con textis indati. "Dominationes fequuntur., qua in folio
qucd dextrum ve[picit bumerum Chrifli
locanimus: veflibus chryfolitis in
textis indate ponantur: vel f*lgentibus ardentibus, [civil lis auroq. fimilibus: talisevenim coloris eft
chryfolitus. Ef et coronas aure.
chry[oliris flgentesin capite babeant: et in
manibus in/lrumenta d.uer(a, que per[onent.v.g. iram: Spadicen: P [alterium.C ymbalum, T impanum :
Chara: T esludineum in'rumentum, quod
«vocat l iuto. Cortilos: Epigeneum c7
illud. quod FTarpe dicitur. Virtutes in equentifolio locata vestibus induantur
oni cibus intextis: cvel[ubcandidum
colorem habentibus. talis eft enim onix.
edtquia ifli [piritus celi [pheras mouent:
€a propter fub manu dextra vel [imiflva, vel ambabus cuz iu/libet corum:orbes effe magnos piclos in
charta aut certe pi las qua[dam infignes
ex. marmore vvelalabaflro «vel ferpentino vel porpbyrite, celos reprafentanics
ima ginaberis, Pote[lates in altero
folio predicto contiquo eve[l ita fimt
indumitis berillis intextis,vel pallorem in auri colorem de clinantem habentibus: T alis efl enim
Berillus.G eft ibus iftà Jic di
ponantur, qud demones ab energumenis e ab arrez
piitijs (quos inter ipfos ponimus)expellere cvideantur, ficut fupra diximus. Ob poteslaté quam aduer[us
demones exz ercent fecundum D.Greg.
pradicli [piriwus potestates nut
£upntur, i; "Principatus in
fequenti folio, "vestes $ apphiris ornatas babeant,
Pars prima. 24. babeat,rvel
ceruleo colore depictas. Ifli fDiritus in manibus babeant regiones && regna cec. in
charta depicía vvelin pe trayvel marmore
vel quauis materia [culpta:nam genti
diuzr[arum regnorum nationumq, rvariarum moderatores €) gubernatores exiflunt, vt facri
"Doclores affirmant. Archangeli in
alio no[lre rofa folio, prediéfo proximo,
eo contiguo:cve[les carbunculis micantes babeant vel ignis f'lgorem babentes, qualis eft carbunculus. £)
ui(vt praliba umus ) "Ducibus,
Principibus E Regibus j Imperatoribus,
Prælatis, E pif copis, ( ardinalibus eecinter ipfos exiflenti bus,in auvibus loquantur:atq, ex eis
aliqui:quo/dam ex diz élis [uperioribus
manducant: alij, viam digito "vel manu
demo[lrent. Inter iflos]biritus, Michælarmis coopertus appareat: G. abriel cum lilio: Raphæl cum
"unguenti alaba flro fingatur: Et
ex predicto Choro Aliqui buccinis ad ors
pofitis confingantur. Archagelus enim «voce e» tuba
dei ca net eo mortuirefargent. Angeli in penultimo folio, quod Jinistro
humero Chrifli re[bondet vt fupra diximus,
pofiti veflibus induantur ex fmaragdis
contextis -vel notulis diuer[orum colorum conz
Jperfis, qualiseft [maragdus : quorum diuerfitate colorum, quia diuerfis rerum [peciebus con[eruandis
praponuntur tt di. f
hom.docet,admonemur.Yflorum Sanélorum Spirituis
aliqui fimplices priuatosq, viros manu ducant:alij alios am plexentur : alij obices et [axa tollant e
abijciant,ue forte. offendant bominesad
lapidem pedes fuos. Incvltimo folio,
quod vetro renes (brifli eiat, fint,vot
3 I 4 diximus, Thefaurimemorrx
artificiofx diximus, Sautli
circuncifione uel [cro fignati leptifmate,
*velfubloge natura conflitati ab originali noxa, alio Dco placatimodoyabluti, albisindwftjs
circumamitii,firtisque, Albis ex
floribus lilijsd confeclis, vedimiti. Hi fimiles ^ nge lis fuereytum propter inocentiam,tum ob corum
virgin ilg munditiam: ea 0b cau[am prope
angelos non incongrue co[demiocamus. Inter hoc vltimum folium,quod ab «vno
late re.contiguum eft primo.fons
[uperius ante Chrifli tbrenum, pofitus
pes alueum binc de[cendens trancat per difcoopertis aquaduclumyv[aue ad extremitatem «vtriu[que
folij- ea inde tanquam torrens cuel
flumen circularviter extendatur. ipaque
extremitatibus foliorum moflre rof propinquus, ima unb contiguus exiftimetur. Torrente enim
vvoluptatis potas Lis. Sanclos [uos
Deus .&2s, Q uoniam apud te c[ fons uita;
cdit propheta. wy E Finitisautem
folijs nostravofz. eo pradiclorum c/nge.
lorum [an&lorumq, infantium vepletis agminibus, eo* predi &o tórréte vel flumine reclufisco quaft
munitisextra torz rentem bunc, quem per
canalem fluere finxcimus, [ex circus los
fex intermedijs noftra rofa folijs corre[bondentes imagiz naberis.
In hovum primo;qui refpondet fua fituatione folio fecun do,vbipo[uimus dominationes fint p a[lent c
4postoli: In fecundo Patriarcha: In
tertio* P ropheta:In quarto Marz tires:
In quinto Confe[[ores: In [exto I/irgines. "erum los:
€u5,qui contra primum eo vltimum folium, qu& retro thro. wu funt, inuenitur y hebreorum illa
roultitudine repletus Ma SIN
exiflat, Parsprima. . 35 exiftat, de qua. fcriptum cfl, Et erat
multitudo corum. 144. millia [ignats ex
omni tribufiliorum 1/ræl. Hac de fria
Numc de veflibusegveorum infiguibus, ut magis memoriam exeitent, dicemus... :
zx Sancti à pojtoli et Euangelifla:
difcipulia. domini, ui in prinio circulo
[unt, Eo amicti ndo, quo eo pingsmury
imaginentur, cum eorum inf nibus : Jdcirco.S. Petruscum clauions aftet. Paulus cum euaginato enfe, co» libro.e dns drcas cum cruce. Iacobus cum pilco,eo
peregrinantium bacu lo.Iohznnes cum
calamo atramentario, libro, &?* aquila fex:
cus pedes fuos commorante.T homas, qui manum digitum, protendatzBartholomeus cum gladio e corio
proprio fuper bumerum finisirum reiecto:
«AM. attheus cum libro c9 4n
gelovvelbomine: Simon TAaddeus cumvretibus: Lucas cum libro eg) boue. : Marcus cum libro £o Leone. $int
autem animalia bec quepropé Euangeliftas
difonimus, £uangeli&karumque omnium veflimenta oculis vndiá, plena. co «unumquodá, corum [enas babeat alas. In [ecundo ('irculo, «vbi funt * Patriarcha
et Sancti Pa tres veteris teflamenti:
Abraam [it cum magno gladio. Ifaac cum
fa[ ce lignorum e ariete.Iacob cum [cala,quam
vviderat,eo lapide fuper quo dormiuit,g9 baculo quo "Utez batur.SN'oc cwm archa lignea. Iofeph cum
corona [ceptrod : Moyfes cum lapideis
tabulis eg* cornuis fulgentibus cum
virga pc.e bel cum baculoyeo* agno. Iob cum cicatricibus filsétibus.lofuue loricatus cum enfe: Bhinees
cum gladio uel. mucron-eSan['on cum columnis:el'afimi
maxilla, ucl val : uis:et 'Thefíauri memorixz artificio(c uis:et cum Leone mortuo. fNaboth cum
lapidibus. Gedcon cum "vellere
buccina ados pofita,lagena, &) Fiydriacum
lumine in ea abfcondito. Iepbte, Caleb, Eleazar, T obias, Baracb,alij 4, cum torum ivfignibus. In tertio (Circulo, vbi funt Vrophete.Dauid
aflet cultu regio fplendens cum cithara
-velp[alterio: Heligs Zona indutus pellicea,cum igneo curru. Helifeus caluus
cum. Helie pallio,baculod
.Samuelgrandeuus cum olei cornus gemensa,
fingatur.1[2ias cum erra. bacuc cum Angelo, qui eum in. capillo capitis in Babilonem a[portauit.
fieremias cum laz pidibusDaniel cum pila
evel ma[Ja quam fecit ex. pice adi pe «v
pilis,eg coctam in os draconis proiecit, ac fic interfez cit. Dan. 1 4.cAfmos cum vecte, qua ab
Oziaper tempora transfixus efl.Ionascum
cete, ac hederevamo.Hi omnes in manibus
ramos babeat oliuarum,quibus Victoria, quam de
mundo per[equente adepti [unt, fignificetur. In quarto Circulo Martires Sanctirubeis
fericeisá, «vez fHiantur indumentis,
manuq, palmarum ramos tenentes:et cam
infrgnibus imaginentur.ru.g. Stephanus cum lapidibus: Laurentius cum crate ferrea: Clemens cum
anchora: Sela $lianus cum telis eo
fagittis : Cofmas eg: "Damianus cum
aureis ua[culis. Ignatius cum corde in[cripto. * anctus Pez trus mart.cum. gladio fupra bumerum .Blafius
cum pectitibus.G eorgius armatus. In ilis autem principaliores cicatrices
(quibus aloriofum pro "Domino fanguinem fuderunt) fplendentes appareant. In quinto, Sanctorum ConfeJforum catus,
viridibus ins duti Pars prima.
36 dui fint ve[libus ;
fericeisq, eo cum eorum infignibus exis
ynentur .Idco.S. SN'icolaus cum tribus pilis vel fpharulis evel mafsis aureis afciflat Martinus cum
gladio [cindente clamidis partem.
Gregorius cum regno eg celumla ad au.
res. lofeph cum virga florente. Ludouicus cum corona egj feaptro.S. Hieromymus rubeis vestibus indutus,
et pileo, nuz dopeclore,[axumq, manu
tenens,et cum Lcone.5. Domini cus fuo
indutus Palin cum lilio: Stella in frontesmundo fub edibus: cane aculam accen[am ore tenente JT
boraas nofier cum cappa stellis vndique plena.V'incentius cum manu digito, ad modum concionantis minantisá,
protenfis.S.Fra cif cus cum
[ligmatibus. S. Bernardinus cum nomine YESV.
in libro depicto. Inter C
onfe[fores: Epifcopi Mitra ornentur: à rchicpiz
fpi Arce: Patriarcha cum arce [upra pectus tran[uer[a: Pontifices maximi regno C7 pluuiali,cvel
cappa fericea.£ b bates curn difciplina
fingantur. In fexto irculo ; qui finiftrum CHRIST! Jbuneriz re[Picic, proximus inuenitur foiio, in tton
e^ ngc iy5 ir gines [ant,qua albis
induta fint veflibus,liliaá manibus te
pentes imaginentur: Interqs pedes corum [ibtusq,Z erra ui re[Gat fronde[cat. c floreat. Ibi. ( baterina
A arüir ca rotis appareat: ^ gnes cum
agno: Cecilia cumorganis Lucia cum
oculis c9 pugione in gula: Margarita cum dracone: Do rotb. a cum Jportula fiorumm: Barbara cum
turri: à gatha cit forpicibus. c be
omnes cum palmis. $. € 'atherina de Sc
nis cum libro: cracifucoQ uin manibus. etera[que V. irgiues et Am
'] hefauri memoria artificiofze
etiam non martires,bocin loco difbonimus. etro thronum in magno circulo illa bebreorum
maxis ma multitudo ab ce » de qua
[upradiximus : vve[tibus fit induta
viridibus : nam fide «7 gratia pleni ffe
futori Meffia [alui facti funt.
Hos omnes [peciales circulos, in quibus diuer[os [an&los repo[uimus : ('irculus quidam eos omnes ab
extra ambiens eo includens imaginetur
latitudinis decem «vel viginti cus
bitorum:perquam circuli latitudinem,"vclut per a'ueum et di[coopertum aquedutium aqua fuperius pofita,
eo per canalem ibi de[cendens, per totum circulum perfluat ej) diz fcurrat : ot qui fuperius [unt Sancli: e qui
infra ponenz tur à facris vnda quafi
letificari pofcint prout figuraliter
dictum efl, Fluminis impetus lætificat ciuitatem Dei. Extra bunc circulum,in quo aqua
di[currés,omnes alios ambit eo circuit:
extra inquam circulum,co: circa omuem
fuipartem, omnium Sanélorum innumerabilis multitudo appareat: uirorum fac mulierum, paruulorum,Iuuenum, fenum oc. de qua [criptum eft ^ pocalypfis.
Vidi turbam magná, quam dinumerare nemo poterat, ex omnibus gentibus ez) tribubus co populis
et linguis flam: tes ante thronum: [n
quorum copioftfc imamultitudine,aliz.
qui fimt auratis induti veflibus Adulti indumentis glauco. colore depictis: e/lij croceo achanto: Á lij
dif coloratis vefli bus: eo ali alijs
eoc. Ætro bos [anélos, [pacio
quinquaginta vel potius cena 8n ! tum
pez Pars prima. um tum pedum, murus quidam omnem circuiems
clauden[aue plateam, imaginetnr.qui
lapidibus expolitis eryflallinifque
compactus eo contratius oxislimetur. bc eo in loco, qui dis recle contra thronum ve[pondet : ideft in
throni faciem rcfpicitampliffima porta:pulcherrimad, imaginetur, plena in troeuntibus viris ee mulieribus, qui omnes
albis veftibus: fertisq, in capite
pofitis,credantur introire. T'urres
auters inprediclo muro Paradi[um circundana
té;quodam interuallo interpofitoue bacio difpofite lapidia bus pr«eciofts edificate imaginentur. Hec de ampliffimis locis di&fa fint,
quibus addere «vel eninuere quifque fue
arbitrio poterit. 0E a iai ? H Ib l " VM TAI U. à
: 3 i A iens mm ih
$7 ON e ) drmSNx f ! M
Ne Mm NZ
zi all Y
N S "A 3
a ( eu p 4 V d
x SN 4; ato nig
Es inr i ZA
Jun - P, r m Dassprima. - v ADDITIONES QVÆDAM AB eodem. F.Cof.Roff.in vberiorem Ce-. :r li empyrei declarationem,.7e Icut
[uperius, de inferno agentes, quedam
«ROI addidimus, ratione ibidem addulia:fic eo A de Paradi[b [cribentes,qua ad eius amplioa,
xi rem notitiam pertinent C que eruditione
nostram ad augeant, bic infra addere eo [ubneclere-volu mur: evt non dumtaxat leclori memoria
artificioe notitias detur: verum gy)
eorum, q eius gratia ponuntur, inferatur
declaratio,e** conferatur notitia: €) uod eg ab[onum mini ve erit: cum eorundem plenior intelligentia
&7 copioftor de "laratio (que
alias nobis perutiles funt) noftre ctiam memo
rie multum prode[fe pofint .. Sic etenim artificiofius fubtilius atque
celerius pro locis atque verum commini[cendarum
imaginibus eis vti poterimus:Q uod fiquis amplius contens dat: afferens illud Hhratij Flacci dicti
:SNon erat biclocus: audacter illi
repondemus: Prater cam,quam diximus uti
litatem,etia m bisque nunc addimus, ft confiderare uelint, inueniri multa non fuperius pofita, qu&
noflra arti defer:Wwiat.Ceterum 2 quibu[dam amicis (quibus bac negare nez cefitudinis gratia baud potuimus, fed nec
debuimus ) ue idum impulfi:(ed eo pene
coacti fuimus, R eplicare auté qua «dam
fuperius dictanos ip[c rerum ordo coegit.In[erere vez -rohéec egxea inter illa difbonere,qua de
eodemcelo Espy «rto fuperius diximus, qi
fuo proprio ponere loco,ip[a teme xax ;
ES pors 6 " Theíaurimemoris artificiofix poris breuitate eo inflantis negocij
occupatione: a aua iam im profiioni
intendimus prohibiti fumus. Diligés autem lector, qua ad pxopius mernoria avtificio[e attinent
incrementum, extraher 6,7 reliqua.
linqucre,que alio tempore: alio coma
modo atjue occafi one legere poterit,
De Caclo Émpyseo Péndiógde Beatorum,
.: quem bic.à latere: pingere fecimus: deá ;xdiftinétione partium, manfionumq; Sur ac de Sanctotum omnium in eo ditpofito rüm, », diuerfis ordinibus. 3: 19^ "3 3 M Oclum E Mbyéuh fupremum e eft:cUt pott
fu per omnes alios celos,in ipfa
creatione con ditos pofitum eg)
conflitutum:quod Ph5lo wwe) [o phii ignorauere. IN et fi naturale quodda 'exiflar: materiamá, "vt cetera alia
(licet excellétifimam) babeat, ct
concernat, quia tamen fenfui à à quo noflra orar «cognitio (vut Arifl. ait ) nec directe vel
indirecte [ubieélis Worunt : idcirco id
non intellexere.e[l ergo hac de caufa: ot
*D.T bo.placet: 9 uid intelleciuale, quod bumana ratione dnuefligari non poteft cum non [ubijciatur
vifui.[ed "Diui ^nus ille Plato in Pbedone à átq; quaplurimi ex academicis
ip fum Platonem [zquentes,tam pro
male,quàm pro bene me wentibus : alias
alibi iflis terre[lribus manfionibus vel in[rs
quiores cv excellentiores, veletiam deteriores «9 vilioz 1 » y^ res pif Pars prima. : 39 ret: pijs elimpijs praparatas e[fe € viquad.m
veritatis occulta commoti) fateantur. Mercurius
quoq; T vif megiflus, dum moreretur hac derc(aliquid veritatis eo ipfc pvo cul olfaciens) ad optimam illam beatamá,
Ciuitatem vez gredi ee ingredi [e po[Je
(Calcidio referente) ex iflimauit, €)
a[[crit. Pytbagore infuper fententia ad metrum reduz a, boc ipfum re[onat et demon[irat. Corpore
(inquit) depo fito,cum liber ad etbera
perges, €uades bominem, fatlus
"Deus ætheris almi. (um quo Platoeadem difciplina imbuz tus in P bedone dixerat. € ui pie pra cateris
vixilfe inuez miuntur, biex bis terrenis
locisitanquam 6 carcere foluti ad
«ltiora tran[cédunt, puramá, fupra terram babitant regioz nem, cvLi premium pulchrum eft, ce fpes
ingens. De hoc ergo noftri Theologi,
facris difciplinis imbuti,fe curius
latius e. expre[fius differentes co pertra&lantes, id J'upremum celum, ficut c9 nos fupra diximus. ee
in loco dumtaxat per accidens, ac per
partes: eg beatorum bominum magis, quam c/fngelorum locum e[fe;ad
congruitatem contemplationis, non
nece[sitatem e[[e a[ferunt :concreatum
an[aper materie informi Immobile maxime : formale: 1n -«orruptibile : Lucidum,quamuis radios
vifibiles nobis non emittat: Influens in
inferiores: eg» in ipío influxu ad ordine
[ubflatiarum pertingens,cum [ine motu influat,ut D.T ba. in
quolib. afferit. V'irtuefiffimumque et maximum corpos rum e[fe affeuerant. X Et boc: in loco corpora beatorum futura. e[fe
dicunt. ^ uod cm iam olim illico creatum
Angelis, iuxta Strabon TA e pes "l'hefauri memóritz attiAciofte eo Bedam, repletum fuiffe dixerunt. Ffoc
éro celum in facra fcriptura eo à [acris
doctoribus diuerfis ominibus ob diuer[a
myfleria nuncupatur. ]NL'am locus [anlus dicitur, quia vere fantla [actorum exiflit:in quo
[an&li omues, fan élum [anctorum
perpetuo facie ad facicm intuentur Qo» con
templantur. Mons domini, monscoagulatus, nons pinguis dicitur. Mons inqua, quia à terra maxime eleuatur;et a
terra terz renisd, as exemptos recipit.
Domus eterni patris,quia ibidem omnes e/Angeli e) bo wines fw "Uno et fupremo patrefamilias
*Unius Ynoris €xz iflentes,recepti
funt,recipiuntur, c in futurum recipiétur,
«t ait Diuinus P(altes,Q wi habitare facit vnius moris in domo.et lili: In domii domini ibimus. Et
Seruator nofler, Andomopatris mei
manfiones multa [unt. Kierufalem
propter eternam claramá, pacis fuprema
*vifionem et fruitionem.'De qua D. Paulus:illa que furz fum eft. ferufalem Ciuitas [ancta. Ciuitas
"Dei dicitur, propter oniuer[orum,
fupernorum Ciuium "vnitatem.Glo
riofa, ait "Propheta, dicta [unt de te ('iuitas Dei. De qua (imitate Excechiel atque Iobannes
Euangelifla., mira los quuntur,et
"vndiq; plenamyflerijsque fere omnia, bacinpi &turaponere enixe curaumus. Terra
in[uper viuentium appellatur : quia illorum eft, qui Aqua "viua, gratia.[.CHR1ST lin
vitam eternam falieate,in bacuita
mortali de gentes potati et repleti fuere.
Quia in ('elacviuentes dicuntur, quiarvita naturale que zd qynione
Pars prima. Wr 4 «nione anima ad
corpus conurgit, fed tamen reformata et.
fpirituali feliciffima c7: beata perpetuo viuent. € ui ue inz : faper uita gloriofa on folum corpus, [ed
amimam beante in. eiernum viuent. Q ui
demum deo viuo omnium "vita bea. tifima:cviuunt et perfruumtur. T'erraitem promifionis dicitur quia fanctis
bominibus. repromilJa,
et ab ip[a mundi conflitutione preparata, ab ip
fà Saluatore afferitur. Beati inquit Mies, quonia ipfi po frdebunt
terram. Regnum celefle,in quo Rex Regit,
et Dominus domis nantium, [uam fuis
gloriam regni perpetuo donat. € uo in:
ANeguo reges omnes illos confliruet, quos benedicit, dicendo. V'enite benedicti patris mei, percipite
regnum eec. De hoe. autem pluribusin locis facra [cripture
mentiofit.t ibi, Re gnum meum non eft de
boc mundo. Memento meidum ve neris in
regnum tuum. Ego dilbono «vobis ficut difbofuit mi. bi pater meus regnum,cc. Coelum celi ctia vocatur, vt ibizCelum celi
domino. (e licelorum te capere non
poterunt. uet Caluns Empyreum.i igneum à
T beologis dicitur, nom propter ardorem
ignis, fed propter corporale lumen in co
diffs[um. "Paradifus
uoluptatis, vt in Cæchiel. Im Paradifo Dei
mei fuifliet in delirijs paradifi dei-et Chriftus: Elodie mez e; eris in Paradi[o.*Na et fi de Lymbo
[anctorum Patrik dixerit VE S V S, obi
Dei gloria reuclata eft [anctis,mulzo magis de carla empyreo hoc nomen conuenit
: cum ibidem [upra Thefauri memorix attificiofe fs pra perpetuo fint Dei maie[latem
contemplatusi. ; Hortus delitiarum
prafiguratus in [acro Genefcos lis bro.
De quo Iocl.1.a-quafi hortus uoluptatis.e7 cant.s.a.cve ui in bortum meum [oror mea, [bon[us [bon[«
dicebat. In boc autem (slo [unt
cAltaria illa,de quibus, c/Altaz: ria
tua domine coirtutum funt Manfiones diuev(e. [anélis c^fngelis &o bominibus date vel dade [unt
e illa felicifz: fima tabernacula, ad 2
[u[pirans Dauid, aiebat, Q uam de. lila
tabernacula tua domine virtutum »concupi[cit eo dez. ficit anima mea.Esl eo men[a, de qua,
[edebitis fuper méz fans meam in
regno.-meo. &* fuper qua cibus €» potus inu: wifibiles, qui ab bominibus "videri non
po[Junt, exiflunt funt et ibi [edes et throni, vbi [edebimus,et
difctumbemnu:, pracincfo domino et
tran[eunte, et miniflrante vt ipfemet
clariffime a[[eruit, dicens : Amen dico vobis, quid pracinz get,fe et faciet eos difcumbere et tranfiens
miniflraLit illis. Hoc ergo Celum
pingttes, et in cius figura, et in bisque
ia co gontinetur ea [equentes, que a [acra [criptura, maxi sne Ezechiele, et Iobanne Cuangelifla de eo,
nb nomine Ci uitatis Sancte et
Hieru[alem nous, defcripta funt:in quatuor partes dinidimus iuxta quatuor T
urres,quas proportio. nabiliter et eque
diflantes,in circuitu ('iwitatis, diuerfts in
locis diflinximus Nam ct fi B. Iobannes dicat in quadro initatem pofitam e[fe nonin civculojmos
pifure atque pis Gori confentientes,
circularis figura, "ut pote,capacioris ea
finsimus,et pingere fecimus : fed tamen. eius circuitum in quatuor difinximus partes,iuxtà quatuor
turres,u t dixi APR us vt Pars prima. 41 must [faltim boc viodo ciuitatem in quadro
pofrtam effe: fgnificemm. à In eiufdem autem ciuitatis [uprema parte,
fupraarbos. rem vita ameniffimam:qua
fupra monté in "Paradifi mez dio,vt
E sangelifta Iohannes docet locauimus [olium fans £e Trinitatis eleuatum et excel[um,iuxta E
[aie *vaticis nium : quod multis
[erapbinorum [ertis circundatum poniz
mus. Quod folium inaccefüibile gloriam dicimus, qua Deus inbabitat,iuxta D.Pauli fententiam. uilucern inbabiz tat inaccefsibilem.De bac autem luce eo
lumine, dominum amiclum dixerat Dauid:
Amitfus lumine, [icut uefliméto. Flac
ergo in lucem, eo in igneo, ut ita dicam, globo (nam "Deuswoster eft ignis ardens) e in boc
fupra mundano Sole,à quo lumen omne. creatum emanat, tres [eciofiffimas facies, tres per[omas in*vna deitatis
fabflantia: perfonali. dumtaxat.
differentia, diuer[as finximus non quid T'riniz. tas peronarum effingi pofsit, fed vt ex hoc
aliquid maxiz, mé noftro negocio
de[eruiés addi[camus. Ab hoc aut& fupra
celefti fole ceumundus à noftro: ita ( fed faliciori m odo): vvniuerf a fanéla noua cox [uperna illa.
Ciuitas illuftratur. Quod nempe lumen
diuina gloria nobilifeimi illi ciues fus
perne (Ciuitatis perpetui babitatores po[fe[Jores ac comprehé fores, indefelJe ac perpetuo contemplatur,
fub boc folio arbe rem vite prediclam,
fraclibus duodecim exuberantem, videbis.
E CHEM (s x Dein montem, domini montem
coagulatum et pingue, montem in quo
beneplacitum efl Deo babitare in co, confi
4L derato: Thefauri memoriz
artificiofe derato:[upra montem
CHRTSTH, T bronum iride pul cherrimo.ot
lobanni [ancliffimo placet, circundatum pin
ximus:in quo [cdere Ecclefia confbexit,quem adorat mlt tudo c Angelorum. Hunc etiam ad inflar
illius,quem $ aloa. mon fecit,ob multa
myfleria difpo[uimus. Atcirca CHRIST 0H 7 hbronum,in terra,ut
ita dica.i. circa locum illum, in quo
predicta fedes pofita efl, quatuor illa
animalia Euangeliflas fignificantia, oculis vndis, ples n4, fenas alas babentia cernes. e/Ante vero T bronum, e fecus e/dgni
"Dei pedes, fons «viuus emanat. ui
fons in torrentem totius voluptatis pro
E lapfus, per omnes Celi Empyrei partes,ad electorum omz nimodam [ocietatem, [obriamá, ebrietatem
difcurrit. Sub fonte, nec non (9) [ub
monte, qui vniuer[ celefli prominet
urbi, eo in medio T bronorum quos binc c2: inde
fedentes diflinximus l'irginem Dei param,duodecim fulgentium flellarum
ornatam. corona, amitfam Sole [ub
pedibus Lunam habentem,rofarum falcitam floribus; fli patam malis.vite florente, [uauitatem odoris
fruélificante, candidisá lilijs
circundatam. Palma €) Cedriiucundifüiyia wnbra prote£lam. Cinamomo ce Balfamo
mirum odo vem fragrantibus obfitam,multa
ob myfteria confiderato... ub monte, in
quo refidet Chriflus:ac ipfius montis cir
cuita, T bronos locauimus, En[em et lances tenentes quibus duflitiam Dei [uper illos [edentis e Jua
iudicia deceruétis, prefeforant er)
fignificent. Jub T bronis,quos ad
radicesin circuitu fedentesfinxiz mus Parts prinia. 4 ymus [ese veliquos ordines conflitutos
"videbis in fex artificio fisfolijs
quaft cuin[dam vof? C HRAS T Ly Thronum eo»
montem in anteriori parte dumtaxat ambientibus. cl dextris autem CH R I S T l incipientes et
inantez riorem partem paulatim c
[ucceffine procedentes, fecuna da
Hierarchie Angelos ponimus,loca vero finiflr is Saluaz toris corre[Pondentia vltima Hierarchia
[Diritibus repleta pro[picies. Uerum bic
animaduertito diuerfitatem fitus e loci
varietatem geftuum e infignium "ve[liumá,, diuerfos colores eorundem diner[os ordimes : propria
ac principaliora officia (prout in
piclura fieri potuit) declarare.
Illorum ergo Angelorum ordines, qui ad fuprema pertis nent Hierarchiam, quoniam in Deo primo ez:
vniuer[ali principio,rerum cau[as
immediate contemplatur, idcirco in
fublinsioribus locis in tres ordines diflinclos, c2 Deo viciniores
pofuimus. Nam et Seraphin Dei folium ambientes,
*vvt E[aias dixerat, fignauimus: ( berubin vero T bronum Chrifli à [ummo vv[que deor[um ambientes
finximus. eJ demum T bronos monti
Chriflum Dei ee bominem exciz picnti
proximiores,immo co contiguos con[Hituimus.
Secundam Hierarchiam, qua rerum cau[as vationesi, tanquam ab vniuer[alibus caufis dependentes
intelligit in inferiori frtu.i. ad
(brifli dextram locanimus. T'ertiam,quavationesrerum
tanquam à proprijs caufis dependentes,
&» quatinus ad particularia applicaz tu, in
tuenturyad eius fi niflram fi 'gnauimus. : Colores autem vvellium pradiclorum
Angelorur, a: ge 1 fu; L
Thefauri memori áttificiofze flus
corum diuerfi 1 quadam ipf orum Leatorum [firituum offic ia Arc an44 multa nobis referant atqi
declarant. Nam (o curauimius "ot
ve[Lium colores quilus diuerfos e-4ngelo
rum: induimus choros ignitis illiscorre[bonderent lapidibus, qui bunc vel ilum chorum defignare po[Jent. Nouem autem praciofi lapides funt, ut im Ezechiele
legimus, qui noz uem. Angelorum ordines:
Gregorio fancloexponente figuz rant,eg
fignant. "De quibus ipfe vates 28. capitulolóqués aiebat: Omnis lapis pracio[us operimentum
tuum: Sardius T'opatius, gj Iafpis:
Cryfolitus Onix ev Berillus : Sapbirus Carbunculus cé» $maragdus: N [upremo
igitur pracioz fà lapide incipiétes
cvnicuid, ordinum vnum affignauimus,
quem e in [erto cuiu[libet [iritus in ipfo frontis medio. ful gentem anneximus, co in[eruimus. Florum
vverolapidum colores diligenter
exquirentes veftes cuniu[cuiusa ordimum
ei[dem coloribus tinximus, quibus ipfi lapides emicant e refalgent Sed ne de coloribus prædiorum
lapidum oriatur pagnasmexe ta ipfe
fallaris,memento quid fere omnium lapidum ignitorum atq, fulgentium non una
tantum, fed diuer[z funt [pecies eo colores.) uorum lapidum colores illos elegimus, qui vel varietatem ponerent, vel
myflerium f gnificarent .c/4t cuius
coloris vnufqui[que illorum exiftat; in
libro noflro de avtificiofa memoria. diffufe traclauimus. ibidem ergo pradictos calores qui voluerit
requirere. eg lez gerepoterit. Hic autem
[at erit incAngelerum vveflibus eos
micantes pro[picere. C oloribus ergo pradictorum lapidi, qui tam facile ab infpectoribus conbiciuntur, ad eo
Pats prima. 43 ad eorum
fignificationes proprietates effectus, properates: quo my[Lerio lapides ifli preciofi Angelorum
ordinibus conueniant, paululum infiunare, cg breuiter libare in aniz "De Seraphin loguentes,quos circum dei
folium in [arti modum difbof uimus,islis
Sardius myslerio conuenit. Hos autem
finximus omnium pulcherrimos,ac rubeo colore ful gentes:quo colore itarum ceele[Hium métium
feliciféimos av dores, eg» ignitum amore
gratia Dei bonitate fignificarez
mus.Seraphin enim ardentes vel incendentes dicuntur. In corde [axi praditli fardij lapis imenitur: Et
gaudium act" dit: T'imorem
repellit: Reddit audaces: E xacuat mentem:
€ [ anguinis fluxum re[lvingit: At per fimilitudinem Sera phicus ordo in (/briflo petra, per quem ipfi
c omnia «9 in qua principio vt cfurelius
Aug. exponit, creata fant. flabi le
funtlamentum habet: eo tanto ceteris cdngelorum ordi nibus excellentius, quanto pra illis in
natura, c gratia ] uülz limiorem
obtinuit gradum:In corde autem deicateris omni
bus pre magnitudine amoris "viciniores inueniuntur. Q uid, [Diritus ficut pre cateris A ngelorum
agminibus in dei amoz rem feruntur
ardentius: ita €» pre cateris letantur iocutiz
dius.Ceterum pradictas [ardij proprietates effectus perfez «&lionesq, [upereminenter tamen ita
continent poffident et con[eruant:rut
non tantum illas perfecliffimo modo(rvt poz
tefupereminentia) illi d fed occulta quadam cvi vniz uer[as illas ab inaflimabili ea qua ardent
charitate ( à qua denominantur ) fi
per[Picaciter confideraueris, liquido
noueris "I hefauri
memoris& artificiofíx noueris
emanare. Q uod longum effet edicere Fla auté favdij proprietates preditle co
clarius $ eraphbin incffe a noflro
materiali intellectu(cot Dyon-*vtar vverbis)eor[picicntur:fs bominum illorum, qui boc feraphico per
participationem arz dent amore;
perfectiones confiderétur. ui cnim feraphico
c7 diuino ardet ainore : gaudet in domino femper:nec unz quam tristi [uccumbit cogitatui: €) uia non
contriflabit iuSlam quicquid acciderit ei. qN'on timet quia charitas foras amittit timorem.cfudax velmelius fortis
redditur, quo arz daa pracipue pro dei
amore aggrediatur. ]N à operatur maz
gna, fi amor eft dixir.S.G1eg. Acumé poffidet mentis:quia unctio eg [piritus paracletus,quo dei amor, e
charitas in cordibus noftris
diffunditur:omnem edocet "virtute, eo: oma
nia.(uggerit [anuinem,velut [ardius amor ifle, fi in corde geftetur,reslringit:immo e7- voluptatem omne
reftringit: nam omnia [peruit, eg ceu
ffercora carnem €) [anguincm cov
vniuerfatemporalia arbitratur.
"Predicta Seraphin fenas alas babentia, vt £faias.6. edocet, pinximus. ]N' dua ale, qua extédantur
in altum, diuinorum contemplationemyqua
corum naturam tran[cen dant fignificant:
qua "vero circa eorum corpora : cognitione
propriam ac naturalem defignant.Postremo ale ille, que in inferius protenduntur, e profluunt inferiorum
rerum coz gnitionem denotant. ( berubin (quos a fummo "v[que deor[um:
ab vtraque parte T bromi e fedis ('hrifli
quaft deflu£tes fignauimus. )
J'opation datar. Ergo colore etbereo ata, in auri pakorcm declinante,
Pars prima. uT 44
declinante,refulgeant.T alis efl .m.T'opation. Hunc autége minis coloré illam non tantum corum,'vt ita
dica, Etberca fcicntiam naturalem, ep
propriam, qua «9 pra cateris,in
férioribus firitibus egregius potiuntur, defignare. dicimus, Jed principaliter [uper celeflem eo» [uper
naturalem. bea tá atq, diuinam,'ot pote
charitate fulcitam,qua adepti illi o
fuere,cum primum ad beatitudinis gloriam peruenerunt. Hanc
autem [icut co priorem pra inferioribus fhiritibus frm. gularius eg) egregius pofsident. Jflam vero geminam [cientiam: qua pre
ceteris excels. lentius pleni funt,
cum-vicinius quam cateri inferiores Dci.
claritatem contemplentar: non folum gemino colore: fed et duabus alis in ei[dem depiclis : ac infuper
pennis alphabeti. caraclevióus
infcriptis : a demum libro aperto fub mento
difpofito, legentibus «9« in[picientibus demon[lrare coacti, fmmms. c n yis d "Pradicla autem gemma T'opation
dicla,quam C he-. rubinis
afsignauimus,omnium gemmarum. amplifima cl,
ee "velut [peculum circunflantia, atq, pra[entia recipit eg» reprefcntat: qua co Lunaticam pa[éionem
amouct. Tiff iz tiam ambigit. Iram
fedat.Dominatur libidini. ('outra moz
xios motus, frenefim,e fubitanea mortem «valet. Vndas etiam feruentes compe[cit,ee ebullire
probibet. In borum enim e^Zngelorum
egregia [cientia,qua eclut
clarifiimum,necnon e puriftimis Jpeculum fulget,pre[cnz. tia omuia,nec dicam multa
futura:tum inferiora : tum [uz periora;
(que tamen ad illorum pertinent gloriam)emicant. Q ue ue
Thefauri memoriz artificiofx 9
ueue fcientia amplifima quidem cfl, nam eo naturas lia ifle celeftes effentia norunt: eo fuper
celeflia pra cetez ris inferioribus
per[picacius intelligunt : eo contemplantur.
Verum qnia pa[fionibus quibu[dam, vt pote concupi[cé tie vel fimilium: nec tenetur, nec propter
[piritalem natus ram teneripo[Junt :
ideo ille que T opation attribuuntur per
fééliones, qua buiu[cemodi paffiones [upereminenter tàtum iftis [piritibus conuenire credantur. Eorum
enim [cientia auro charitatis decora
excellentiffimi gaudij in eis cumulii
generat. Letatus [um, quoniam antecedebat me isla [apietia Dixit qui
ciuft dem aliquantulum particeps erat. Mun:
disfimos etiam eos atque purisfimos reddit, non contra libidiné,a
qualonge aliena eft eorum natura, fed contra ignora tiam.) uod eorum nomen defignat. [Nam C berub.
Plenitudo fcientie dicitur. ing Nec nobis obflat qd Iob.v.dicitur. (Celi non
[unt mun di in con]peálu ciuset alibi.2
s.capituloflelle non funt m&d« in con[peclueius immo nec lucent. co illud
quarto cap. In cAngelis [uis reperit
prauitatem.Cum eiu[modi nom per realem
pofitionem,fcd per comparationem dumtaxat intel
tellisi debeant .[Nameelorum at, Stellarum.. c mgeloz rum munditia eo puritas : Lum eg: [plendor f
Gientie:bonitas eo anclitas eorundem; ad Dei ineffabilem mundie tiam, puritatem, claritatem lucem
inacce[sibilem, fcientia eminente
bonitate, fanétitudinemq, relata immunditia et
impuritas, tenebra et ipnor&tia, atque prauitas pene appaz: rent etreputantur. Hanc autem munditiam et
puritatem, 5 qua Pars prima, 43 uA ifle preciofus lapis operari dicitur,
quifquis noftrum k [oa (herubice
fcientia particeps fuerit nanci[ci poterit.
namo: de diuina fapientia dicitur. "Primi ej puriféimi frutlus illius.pro.3. €7 attigit vvubiá
propter [uam mundis tiam. 9) ua ce
mundos ca praditos conflituere poterit. Re
liqua in[uper perfectiones attribute T opatio.per quandam excellétiam ei[ dem cngelis attribui debent.
erum enim evero in bominibus buius
[cientie participibus e& omnes et
fingula apparent manife[Hus et intelliguntur, faciliu: ficug ev quilibet ex [(z deducere, eo intelligere
poterit. T hronis,quas ad radices montis ipfum circumdantes
los canimus, Iafpis conuenit. Hi
cve[libus gattulis vubeis atque
fanguineis re[berfis veflHiuntur. uo colore ipa diuina iu[1i tia, cuius ipft [unt [edes, fignificatur.Q)
ue etiam in gladio eg lance: qua in
eorum po[uimus manibus apparere poteft:
ifli enim [untycvt 'D.Greg.ait;in quibus,-vel per quos iudiz cia [ua decernit "Deus. Hos autem
[edentesfinximus,ut ta li L tu ac poft
tione nominis corum ratio eg interpretatio ba
beatur.]Nam Y bronus fedes,cvel folium dicitur. A ttendiz te que[o qualis fit [edentis iudicantisq,
dignitas : cum fedes eum excipientes
nobilifima inueniantur. Iajpis autem
febres propul[at: FIydrapem fugat:fanta[mata pellit T utum bominem reddit
-Infirmitateso, dicerz nere facit. Index
ergo ille,qui [uper thronos iudicas iuslitit
refidet, laj]ide boc [piritus ornans, cvniuer[os infiruit iudi ces:vt ab anima fecbribus,ab Ef ydropi
maxime:que auari tia efl alieni : timore
"ullo pauidi: nec ullo agitati exiftant A amore: Thefauti memorix artificiofx amore:eos domum vt infirmitatum iudicandorum
diuerz fas fpecies grauitatemq,
diligenter exquirant:deinde petptz dant,di[cernant,ee»
iudicent. Iu JFerum,ne in longum hec
nostra protrabatur oratio, eo declaratio,
ne3e acri ingenio preditis inferre mle[lia, nec
non co defi dibus «2 cra[J Minerua bominibus nimis f? uere videamur: de inferioribus ordinibus ad
mcdiam et po firemam Hierarchiam
pertinentibus traclaturi, methodo
"Uti in animo eft. '
Dominationesad C HR I1 $T I dextra difbofite, q alijs dominantur [piritibus, qued, alijs
imperam e impe rio dirigunt, auro e)
gemmis ornatas e cveftibus vetinétes
fimilitudinem auri atque marini coloris: quibus cbryfoliti colores imitentur,pinximus. In borum
Angelorum proprio! nomine dominium, quo
alijs pre[unt liquido intcl'igitur. 9
uod ee [upercelefle effe. qp) charitate perfufum a[Jerit iphus cbryfolitbi marinus ee celeftis color,in
auri pallorem declinans. 065, SURAN Vna autem (hbryfolithi-virtus, vt de cateris
tacea, efl contra no£lurnos valere
timores, co: tanquam ignis fcintilz
lare, radiosá, [plendentes emittere. Ergo [pendere virtutis bus:eo contra timores cvniuer[os etiam
maximos : per noz &lurnos pauores
fignatos conf lanti animo qui alijs domina
tur exiflant,co intelligant predicto chry[oliti colore celes fli quomodo à celorum domino data eft illis
omnis regnandi pote[las: Per me reges
regnant. F'irtutes, qua celorum mouent C agitant ide ob ; id it
Par$phONA oU! ^ 46 id in eorum
manilus vides effe depiclos. Q ud, virtutes
miracula faciunt : vt D.Greg placet,ve[l ibus circuman is ciuntur,buman& ronguis fimilitudinem
retinentiLus. «7: oz nicis colere
micantibus. Hoc autem colore pene bumano ofué
ditur:quia predica officijs in bominum bonum funguntur, cum il!a virtutes bumanis tum internis: cum
exteruis(licet diucrfi mode )faueant
viribus atque virtutibus. € uisncz [ciat
eas fuere. corporibus cum celos moutant,atque cof dé animabus fuccurrere noslris, cum miracula
faciunt? Onix autem triflitiam excitat:
T imorem ee pall'orcm incutit: fentafr
mata generat: Rixas ev lites accendit. Eia
"Vero virtutes effeciusq i&i f«lices [Diritus, per quada wm
ez thaphoram in rebus illis,quibus [e
applicant, vt [uis pradiz is fungantur
officiis, demonslrat,et operatur N à quia di
uer[a illa naturalia, quibus vt miracula fiat, Deo primo et principaliter fautte et operate paguntur,
[ecer bic ordo ]bi rituum [c[e applicat:
cum commotionem imitatione,cvcl
alterationem ab ei[dem patiantur fpiritibus, dum ab illis vvel trabuntur &) extenduntur: vel
comprimuntur, e pri uantur ;"vel
faltim ordinantur ee diriguntur, præparatur
c7 difbonuntur:commotionem, vel immutationem vel al terationem co quidem maximam extracvel[upra
uel ccn tranaturam patiatur:quafi
f[ubmurmurari €grixári: tri[Lari "vel pallere:in litem accendi,vel in
timorem à pr«diis [piritibus induci dicuntur.
"Demum in malis bominibus dum harum vvirtutum mi - tilllerio miracula fiunt; Lis cox difcordia
: Pal'or e T is. JM mor: Thefauri memori artificiofz ynor:e diuerfa a[folent oriri
phantafrnata:ficut cum (bri flus
miracula operaretur diuer[a, varia in prauis bominis bus oricbantur phanta[mata eo opiniones,
di[cordia et liz 1es:dum alij dicebant,
quia bonus: al;j non, ed [educit turbas:alij cumoculos caci nati aperiret,
dicebat,non efl bic bo mo à Deo'et
fchifma erat inter illos. A [jj timore malopau£
tes dicebat,quid facimus, quia hic bomo multa figna facit. In bonis autem [anélus oriebatur timor: nam
cum 'U idue filium [ufcitafet, fcriptura
[ubiunxit:c/Accepit aut£ omnes timor,et
glorificabar Deum dicétes, quia propheta magnus
furrexit innobis.
Pote[latesyBerillo,qui oleo vel aquis marinis f; milis uio laceic colorisexiflit, ornantur. c/4t [i de
praciofis lapidibus tra&lantibus
credimus, contra capitis dolorem, fu[piria,et
contra boslium pericula "valet Berillus: quaobrem perqua optime Pote[latibus Anglicis contra demones
dimicantiz bus, affignari debet. SNam et
fi potestatum officium [it ordi nare,
ficut ex "D. P au.Doclor nofler deducit: ad eos ét per tinet demonum audaciam refrenaresin[ultws
probibere:uir ratem corum reprimere : et
nobis aduer[arum poteflatum nequitiam et
dolum pertimefcentibus et pra dolore fu[piras
tibus, fubuenire:et fu[piria tollere.Capiti etia et noftro corz di, videlicet perturbatione commoto, adhibere
medelam. Principatibus [aphirus
refpondet. Hic autem ordo veffi bus
collucet ceruleo, cum purpura admixto colore:fulgentiz bus, aureos, pulueres [par[os habentibus. Ffi
autem prouin.. cias, regiouts et regna
in chartis depitla demonflrant:nam
nationibus Pars prima. 47
pationibus diuerfis prefunt;ac regnis.
US aphirus contra fraudem, inuidiam,terroresá, que omnia ip[a
regnaconturbant, valere dicitur,et ad pacem gratiofus exi[tit. Heec auté omnia
egregius ac clarius in regna
fibicommi[fa operantur ifle diuine Mentes. Archangeli, intelligentia
[unt,qui [umma nunciant [rz ent de
fancto Gabriele proditum efl. Pralatos ac [uperioz res quofque gubernant: ea propter Pontifices,
Cardinales, A eges, Principes,
"Dominos, caterosá, alijs prafcálos inter'
€o5 locauimus. His afsignatur carbunculus [emper ardens, qui nocle minime «vincitur, fcd quaft noctis
vigilias cufloz diens, [emper ardet. ui
etfguram [ui ipfius omni lapidi
imprimere poteft, et e comuer[e:et lapidum figillum dicitur. Horum enim. hrchangelorum cuftodia fuper
prafidentes maxime Pralatos,nec nocle
tacet. De quibus intelligi pfet illud
Ef2.62. [uper muros tuos hierufalem conflitui cuftos des,tota die et tota mo&le mon tacebunt:
cum fere femp Pre latos illuminent: et
erudiant: et eorum Lux et illuminatio
tenebris non occultetur. 9 ui et qu& bona norunt nofiris im primenda mentibus non dedignantur imprimere,
et [igillis. no[trum exislerc. ! c/Angeli, Smaragdi colore refuloent : Quo
circa viridiz bus "ve[libus, Smara
di «videlicet colorem imitantibus,
circumamitti con[piciuntur: qui poflremus ordo,bumano ge neri à (ummo conditore conceditur. Ita quód
cuilibet boz minum vnus ex boc ordine
efngelus, ad illum cu[lodiens dum
deputatus fit:ut talibus ducibus atque magislris:tuto ribus, Thefauri memoriz artificiofe ribus eo» focijs,quibus quilibet ad vitam
perducig of it eter nam, ea propter
inter illos diuer[arum condition: bomines
di[pofuimus.D'e borum cu[lodia dicitur: ? ngclis [uis man-dauit de te,
vt cuflodiant te in o3bus vijs tuis. e q [equi
zur. Et Saluator nofler:c/Zmen dico uobis, qu.d ^ ngeli eos vum in celis, [emper vident faciem patris mei,
qui incez li eil. "De [maragdis Solinus loquens dicit:
fmaragdis nil iocun. dius, nil-vtilius
vident oculi, nam defatigatos reficiunt ocu
los: in umbra fulgent : longius nitent.e7 fecundum Diofcoz ridem, .Morbum caducum, eo: bemitritheum
curat .: vis fum debilem confortat:
ill'efumá, con[eruat:lafciuos motus
compe[citzmemoriam reddit: T'empeflatem auertit: fertur (47N diuitias augere: gratum bominem in verbis
facere: perz fnafionem in omni negocio
operari: dentes firmare: prode[fe
parturientibus. eost c/driflo.placet,ft [uper arteriam poz natur,temperare calorem. In(uper contra
demcniacas vaz lere illufiones
affirmant. Hic [uperfluum puto ha: virtutes
e[fectusd, predictis [Piritibus applicare :cum mon [olum tales effeclus (ed co alij tum fimiles, tum diuerfi
namero ac noli litate memoratos longe
excedentes, e [uperantes in molis eorum
operari minijlerio vtilitate fentiamus ; €? mtchntc f evelimus intelligamus. . AManfionibus c/4ngelis diffributis ad
[an&lor? boninit ordines
tranfcamus:quos ideo ab e-4ngelis [aparatos ponis pmus,tion "Ut "D. Greg. qui
[an&los pro meritis diuerfis, diuer
fis edngelorum agminibus coniungit,contra dicerc uelirmus: ed ftd,t diflin£lins(quo ad nos inquam) procedétes,
tum oculo fatisfacere,tum memorie prode[fe pofimus. ( «terum c7 Ecclefia in omnium [an&lorum festo,
Angelos prius quam c^Apoflolos caterosq,
[anélos commemorat. edd CHRISTI dextram
locauimus noui teflamé ti Patres:
principes populorum à Deo con[litutos : Ecclefie fundamentum:lucem mundi: fal terra: Indices
[eculi: Dei amicos ac dome[Hicos ab ipfo
nimis bonoratos.i.duodecim di feipulos,
qus GHRISTVSAÀ po[lolos nominauit. Ffoj
aute prefignarit duodecim filij Iacob. 2! fontes aquarum in Heli.2.dariffimi lapides ex medio Iordanis
à luco feles Bio Terra [anéda ex
ploratoves.vy prafetfioperum à a3 lomone
conflituti. 2, leunculi flantes in T broni yalomonis 'radibus.ti. boues mare tépli Dei tenétes.2
Prophetarum o[fa pullultia As: bore uere
dici-i.(brisli.Y2. Cophini fragz
mentorum2, Margarite € preciofi lapides ciuitatis [an la. ficut D. T bo.defcribit. AUN; In borum
medio "vitem pulcherrimam floribus fuauita
tem odoris [Dirantem, fructus ferentem voberrimos, "Uiris desq
palmites [aper illos protendentem, &) obumbrantem, conytitwimus. Hoc autem figno commonemus
in[Dicientes lez gentesQ, Apoftolos
palmites fuiffe, co» viti, Chrifto videlis
cet inbafiffe, ej) exinde multum frutlificantes, ficut olim predixerat illis Saluator nofler. Patriarchas
fecus A postolos pofuimus,rUt patres evete-.
ris teflamenti,velut [anctifimi, ac Deo chariftimi Patriz bus nouitefLamenti pene coniungantur.
"Patriarche autem A pofLolos "T hefauri memoria artificiofz e/fpoftolos tempore prace[Jerunt
."Uerantamen ab ei[dem A
postolis,officio && dignitate pcelluntur..Fios Patriarchaa «ve[tibus celeftem colorem prafeferentibus
induimusquibus eorum in terris celeslis
conuer[atio «2» vita figmarentur..
Inter P atriarchas Micem pofuimus. )Nam ad Micem eMambre Abraam Patriarcha Deo dilecfiimus
tres An gelos vidit, &o*vnum
adorauit, ac myflerium Trinitatis
agnouit. illos bofbitio recepit, ez» de A4 efeia fa liciftima proz mifsionem accepit. Fiuius ergo Ilicis depitía
[pecies, tot nos bis myfleriapandit :
bac bo[bitalitate Patriarchas infignes
tile commemorat : nosá, admonet talibus bofTjs promereri Deus.Item lici
tberebintum adiunximus:propterca quia
e^dbraa [anctiffimus nepos Patriarcha lacob,idola [ubter T herebintum infodit, «vt Dei ad fc loquentis
imperium ad impleret:quod fidei
finceriftime Patriarcharum,eg: maxiz me
lacob inditium extitit.que arbor (ua extentione ampliz radinem meritorum" Patriarcharum oft
enait 4 [ub quaruto combra,per
imitationem degentes ab oniuer(a buius munz
di æris intemperie protegentur.
In tertio coetu. €? loco anctos illos bomines, ad uetuste flamentum pertinentes, locauimus:quos
prophetie doni decorauit, ac excelfoscon[lituit.Q) ui propter iuflitiam
perfez cutionem pafsi, eg) propter
cveritatem corum multi mortem
fmslinentes : E xcellentis victoria vel certe martirij corona adepti funt. "De his autem Protbomartir
Stepbanus dixez rat, Indorum exprobrando
duritiam,atá, [ euitiam. €) w€
prophetarum non funt pere cuti patres ucsiri? Et Jeruator illis
Pars prima. UD Y illis
comminando, dicebat. Hieru[alexm, Hieru[alem, qua occidis prophetas, e lapidas eos, qui ad te
mifi [umt. Hhos tanquam "viéloresin tribulationibus pro Deo € "veritate equanimiter toleratis, e&«
eorum multos bijfz dem de caufis, morte
etiam "violenta percuf[os, f ub oliuo des
gentes po[uimus. - eMartires
rubro ve[flimento circumtecli eo quaft proz
prio [anguine rubricati [ub palma euidentiffimo victoris f gno ponuntur. SN'am clarius celeriu(q, calum
intuentes, et viclorie premia propius
pro[picientes, poft mortem,ad celi
lucidiffimas [edes euolaueve. Palma ergo qua infigne ac noz bili Firmum eft «vittoria figuum, Martirum
noui tefl amen ti excellentis viclorie
[Mendorem, glorie coronam, Martiz ri
aureolam,eo certaminum *uniuer[orum premia proxis miora demon[lrat:nam pro Deo occifi
"Propheta ad Lym bum Sanctorum
de[cenderunt. eat: martires noflri agone
felicis mortis expleto;illico a[Jumuntur in celum , vt ibid gloria perfruantur eterna. fequuntur Sancti Confe[Jores, quorum. multi
doGlores extiterunt. € ui doctrinæt vita
celefli communiti: quaft Cipreffus exaltati [unt fupra Dei populum : quem
Viren ti pabulopa[centes, eternam
docuerunt [perave [alutem-".F'irgines Deo dicata, lilijs fragrantes eg
vofis,fub malo granato:cuius
[rmilitudinem tanquam C H RAS T
fpon [e retinuerunt.cut (ant.
fienificatur: choreas ducétes con
fidera. Ft arum aliquas indumentis albis virginitatern fignantibus,
ve[liuimus: reliquas ob fanguinem ob.C HR Íyet eND o S T I amorem efufum,rubricatis induimu:. Sancli, qui in veteri
teflamento floruere, in fronte T. hau
fignati : poftti funt in fexto circulo, (ub viridi uro. (Nam boc in mundo «velut fpe longa
concertanz tes, egvevita fublati :
itidem fub fpe in fima cabraba id efl
Sanclorum. Lymbo reclufi perfeueranere.
- Ætrodextrum CHRISTI armum, funt. Innocenies, qui pro €o occifi ab
Eferode fuerunt. Reiro aute Slat quoniam
velut virgines vivginem C HR1STVM
fequuntur non [olum. munditia. decorati, fed. proprio etiam rabricati [anguine. Hi rubeis floribus
ornati funt. Retro finiflrum armum,
illos po[uimus infantes, qui
circuncifione in "veteri, ee baptifmate, in nouo. teilamento
fignati funt. bos floribus. albis lilijsqueredimitos. cernes.
In "vltimo circuitu [cecus Ciuitatis fuperna excelfa maz via, turbam innumerabilem con[hice ; de qua :
*Uidi turbam magnam, quam dinumerave nemo poterat:, ex omz gibus gentibus eo tribubus € populis, ev
linguis flantes ante T hbronum. Demi murorit Ciuitatis pradicla Ieru(ale,
latitudine altitudiné atq; longitudinem
equales e[fe confi derato. Fios rum
murorum firuclura ex. la]bide conflat. fundamenta eiufdem "vrbis, ex duodecim preciofis
lapidilus, videliz cet Lafpide : Saphiro
: ((alcedonio : .5 maragdo : .$ ardoz
nio : Sardio : Chry[olite : erillo: T'opatio : (y[opafvo: Hyacinto : edmetbi[lo.in qua ein murorum
flru£tura Ine 12.port& Pars prima. [^ 12.portde funt, quas ff ngulas fingule
exormant Margarita. "Platza
(Ciuitatisex auro mundo fimile «vitro perlucido. Hac autem omnia, dum in altum "volat
Aquila caleflis et vidit ce teftificata
cst. VHS US Schalam,quam ante Paradift
fores pofuimus,illam effe confiderato, quam lacob raptus [omno vvidit.buius
fcha Le gradus: diuer[2 [unt immundo
creatura, pecie e pera féeélione
diuev[s. Efos creaturarum gradus diuer[os, ^ ngez lici Diritus afcendentes gg) de[cendentes
gubernant, atque custodiunt. quibus
creaturarum gradibus intelleclis, ad
"Dei fuprema cau[& cognitionem, qui in celis habitat,
peruenimus,ui dixit "D. Paul. inuifivilia enim ipfis à crea tura mundi per eaqua facla [unt intellecta
con[biciuntur, eo cetera. Hac autem
cognitio, fi fide augeatur c illuflre
tur, Charitateque ornetur, eg perficiatur, celeflis nos regni baredes conflituet, eo diuine con[ortes
glorie efficiet.Uerum.n.uero quoniam quatuor elementa, eo ndez cin celi totius orbis cum c/dngelis tamen
principales partes exiflunt: ideo.
prediéía buius noflra [chale gradus exis
Want: fupra quos gradus [Diritualis profe&fus nostri pedem ponimus,cum fupra illos, per quodda donum,
"vel per quadam [ocietatem, (ut cam Angelorum gradum pertingimus
)a[cendimus, vt "Deo in vita coniungamur «terna: Supra terram, que primus noflra fchala gradus
exiflit, a[cendimus,dum corpus ieiuniis,
vigiliis ev ceteris fimilibusterimus. Tu per catevos pradicle fchale gradus,
fimili modo difcurras. v, MEO Ad
T hefauri memoriz artificiofx
Ad hanc. Cinitatem nos dignetur perducere ille à quo omnis nofira [alus
dependet. uico mirabilis efl in maz
ieflate [ua, terribilis atque laudabilis ce faciens prodigia, eo in [an&lis fuis admirandu exiflit.
eo bac in Ciuitate magnus €) laudabiliá
ritnis inuenitur, Deus fcilicet, per . omnia
benedictus. d'equitur Figura (nitatis
Sancl«. mg -GGÀ edd 2 134 4 MY
"S D- LO 7 AC
] - ; NT nu rj Sce SSULTED AS : TAPPA ZA c3 Thefauri memoriz artificiofz c/Armina boc in loco inter[erenda: quia
iterum pofita C funt, pofl carmina de
ocfaua f[phara, pagina 28.-vLi incipit,
c^t globus empyreus ec.v[que ad finem : con[ulto dimifimus, ne cadem
[epiusrepetamus. de vfu ampliffimorum
locorum. e Timur locis predictis, modo
infra dicédo. Lo ER] camus enim rem
primo recen[endam «vltiz r9 VA « mo
loco,verbi gratia,in vltima inferni p^
rev Qi te in puteo. f: ee deinde alias in locis fuperio ribus [uccfeiue ponimus: "U[que dum ad
"Dei [nlium peruez niamus,
prapo[tero etiam ordine procedere po[Jumus, vt
[incipiamus à fuperiori loco, e ab illo in inferiores ordina te de[cendamus: *vel alio modo.[. à loco
medio a[cendendo: "v[que ad
[upremumyvel de[cendédo v[q; ad infimum:pro
ut locande figura, ac memorandarum fpecies exigunt : vcl etiam commini[cédarum rerum ratio expo[Lulare
«videtur. Sienim in [ermonis tui
principio, pro memoranda vei figno,
locandus fit c Angelussin Cælo potius qua in inferno et. eius imago ponenda. A lia deinde alijs in locis
unt [ucceffiue e ordinate,
conslituenda. Et quamuis locis
quibu[libet non omna memoranda, nec
vniuer[ c memorandorum figura, (quas locare evolucz ris )conueniant:arte tamen qz) exercitio, e
cyebeméti ima ginatione ita id poterimus
comparare, *ut cuilibet loco rem omnem
cuius memini[[e volumus, eiusq, propriam figuram inuenire
Pars prima. Td es inuenire eo
accommodare. [ciamsus. €). uod fieri et experti. fiunt, manifc[le fatentur. Cuius autem
imagines conrra naturam eg e[fe rerum aut artem vel vfum, ab imaz ginatione locata funt, frequentius oportcbit
rcbetere, vut exercitio a[Jequamur, quod
longe à naturali ordine rerum
con[picimus à nobis e[Je locatum.
Vr autem locis fugure ponenda conueniant (quoad fieri pote[) 'atagere oportetvt fr figure quinto
loco ponéde fex ro potius loco
comueniant, magis ibidem in fexto ponantur. Et qua in fexto alias reponi debuerat, in
quinto collocttur. Zfoc autem dixerim,
fi permutatione banc repetendaz vum
verum ratio patiatur:ficuti in aliquarum rerum di[cur fà fieri contingit. Siquis enim duodecim
iciunij fruclus dicez re propo[ uerit,
vefert nihil fi quintum Sexto preponat, vcl
poft ponat abfolute loquendo: A b[olute inquam, quonia aliz quando(quamwuis ravo)in coni milibus ordinem
dicendorum cogimur ob[eruare. In vfu ctia pradiclorum ampliftimorum
locorum, illud oportet
animaduertere:nece(Jum nequaqua e[[e, vt in una
eadem, oratione vo el concione uel leélione,vel alia rerum recitatione prediclis omnibus, e fingulis
utamur locis.T'ot enim loca fumenda
dicimus,quot pro figuris ponendis [uffiz
cere pojJunt aliad, linquenda. Si enim paucorum meminiffe «volueris : fat tibi erit aliquando folum
principalia [umere loca ab(que corum
partibus. verbi gratia [umere infernum
pro *ouo loco tantum, Purgatorium pro alio ec. "el poteris [umere
locum «oni principalem, verbi gratia infernum, cum fais partibus pro tot locis,
ee alia linquere, qua for(an vvice alia,
(cum multa in diclis locis reponere "volueris)mas ximo commodo erunt-Q ue autem figna fint bis
locis ponen da acil dicemus. Cap.7. Delocisamplioribus
diffinitione, numeto, partitione et vfu. 5 Y Oca communia ampliora illa funt, qu&
inam 4 DmRM plif(imis continentur,et ipa
[uis in partitus, «B XE y ampla loca,
Mediocria, Minora,e9: AMiniz LÍ BE AX oma queque continere poffunt. Loca
autem talia;[ant bac. Regiones ez
prouinc ie: fecundo * Paradi[us
terre[Iris: tertio Itinera ab-vna in aliam Preuinciam «vel (juitatem:quarto Montes ej omnes colles:
quinto Planiz ties'fexto *
Poffeféiones:Septimo Lille: OClauo Fluminum
decur[us : nono Stagna cum corum circuitu. uo ad partitionem borum
locorum in partes: que partes pro tot dez
feruient locis, quod quilibet corum diuiditur, a[Jerimus. Et quo ad primum Regionum ee: Prouinciarum partes potez tunt e[fe Flumina: .$ tagna: Silue: T vactus,
€7 [hacia terz. rarum slerilia:culta
quoque pinguia atque fertilia loca:C iuitates: Caflella: P agi : vel vici: P
o[feféiones infrgnes:doz, minia
diuer[orum Principum : Montes THAN, nomina.
ti.Vie celebres:Balnea: P lanities. fParadifi Terreflris spartes,illa poterunt ef
quas fucra. fep in codem effe commemorát.
Ut multitudo lignoz; ) rum Pars prima. MA WÀ run fractiferorum, palchrorum vifu, eo ad
ue[cendum. fuauium. 1.
Lignum vita in medio Paradifi. 5$.
Lignum infuper [centia boni cz mali. ^ dg M
4-Fluuius,qui inde diuiditur in quatuor capita. N'ome vni Phifon: SNomen fecun di Gion: SNomen
terti] D'igris: uartus Eufrates.ex
Gen.[ecunao. if Malta praterea. ineo
loca poteris imaginari, nec incons
ueniéter,ut letiftima nemora,vt ameniffimos montes, flos ventes agros, ridentia prata, pulcherrima
planities, cetez ra fimilia. pan RN v
03. Ommnt iter ac via ab "vna Prouincia, "vel (Ciuitate in aliam [nas partes baber, ee funt"
Po[feffiones celebres: (muitates
(Caflella:vilLo: P agi: c edificia infignia: H'o[bi talia:eccle[ie:montes:
planities:fluuij:Biuit: triuiziS tabla
diuerfa: Q uelibet caupona. Q uelibet officina co apothez tha; Quéque aliaa nobis euntibus per illam
vel redeuntiz bus obujant zo occurruntyvt
lapidum acerui [upra depras datos
peregrinos comportati: Pontes:Silus : illeq, maxime, que infidiantibus latronibus latibula funt
loca infuper fle trilia: Fertiliætiam eg
fruclibus accommodata. 77 7o 4 Montisui
collium, fecliones ab eor inferioribus par
tibu; incipiendo, funt flumina «vel omnes ad coru vidfz ces: T 'orrentes ex ipfi $1n m4 fluentes.
Etiam ea,que in c0rum a[cen[u-vel defcenfu oceurrunt,cvt "Domus,P
alatia, Ecclefte: Monafteria:aliaue
edificia. Infuper po[fefriones, hor.
t,pomeria,namora Jftlua, Supercilium montis: ciui catu i n O men
Thefauri memoris artificiofx m.
Infupcr. Jantes putei aquarum: "Decipule co fóuea ad "capienda animalia. Loca laqueorum
tuenanri aMGÉ memorabile, quod occurrit
in COCWRIMBODU 1 $- Plaviticipartes, Domus, «dcs hui Lacw: Lafter lunii, fend
lios 6. PofJeffiones habent p» partes; apud 'Agrós: vineas: V ilias: :Oliueta: Frutleta., 'e-fucuparia.
vel MARIÆ laco, Semitas fontes,
torrentes.eo«.. « 2. Fluminum decur[us
partes [unt: rh m A silia, Jéapuluf as
de[céfus, AM olendina,Pifcineectrbores drcums
quaque: oca Pifcantium. ,.. RStagnorum partes po[[unt'e[fe tot, quot
maris, de quo fagradiximus praterea
Portus: sinus: Ciuitates : C aftella;
mirteta: Oliucta. einen, ca
pi[cantium » m n ád E777 9 4.0c4 autem Bi cn omnia, qué elt ss Leonie
oKamaus,ndis notifftima e[fe debent; qua lcaseg locorum par tes ft minæ nouifli vel vidi f fimilia. ijs
confingere lie «dit, ct CICERONE
(vedasi) dicit,. Ufus autem taliseft, vot hisin UE auia figuras (que ibidem funt vel e[[c, de ABE Jut
plurimum pes [ludeamus, / cut ie C Midi
locis dic XÜHMS ou De locis communibus
ampliff. et par titione, & víu,&
difinitione,& numero. id () Oca communia ampla funt, que in
ampliféía mis continentur, et ipfætiam
continent in p fuispartibus alia
loca.[-minora co:minima. Y NI
Hofpitalia, locus officinarum,cArcus infignes,T efludines &dificiorum,cAfrcts, ^vieres, Propusmænla.
^0 00s o x, Locaautem. iflasxtea:
('inirates,mon debent effe vont,
Thefaurt memoria attificiofz
gnis ciuitatibuscUti(quoniam tibi faltem mote [unt, qui f: paruarum notitiam minime babes) [ume in illis
vias prinz cipaliores : eov infigniora
edificia : Forum aliasq partes et loca
notiora, dimifsis alijs. uo ad-v[um..
Hac loca ficut [uperiora omnia congrua funt reponendis figuris omnibus naturalibus, qua ibidem funt,
vel po[[unt ibi effe:zNaturalibus autem
figuris, que ibid? non funt, nec
naturaliter effe po[Junt: Infuper &j artificialibus, eg ima. ginarijs,non ita, (ed minus conuenientia
funt. Attamen inz duflrius bomo, c&
ad imaginandas figuras locis conuenienges idoneus,omuibus quibullibet locis ad
quecunque memoz randa poterit vti: ut
apud expertes: exploratifsimum cit. Ád
quacunque ergo memoranda commini[cendasd, res om nes, figuris mediantibus aptiffima [unt loca
pradicía, ficut precedentia omuia co
fab[equentia. De locis communibus mediocribus, et ^sdeeorum diffinitione, numero; partitione et vfu. . PEU] Oca commutiia mediocria [unt,qua in
[upra ERU :diilisaut continenturyaut contineri po[unt; SA que «7 alialoca.[.minima poffunt continez M eA] reset funt Cenobia; Ecclefie; Palatia,
Doz mus mediocres Ædificia alia, P
latee, Diuerforia, Diuer ticula, Pie.
oo lows
- c Canobiorumy inferiores partes [amt : Clauffra, ave ds p um:
tc 4 v Parsprimas $$ Ium: Schola. Officina: RefeClorium : Cella
uinaria: Et ora, TED he partes fuas
babent. 2 tielibet enim manf o di
uiditur in quatuor angulos : cg omne etiam infigne in tali bus manfionibus pofitum poteft [eruire pro
loco,cot porticus, vt [l'atuayut [cala
cec. Cenobia habent partes [speriores, € [unt dormitoria,Bibliorbecam,eo alias
manfiones prz. ter cellulas fratrum,qua
ob nimiam mfra [c ip[as frmilituz dinem
difficillime pro locis deferunt; fimilitudo enim men. tem errare facit:eo» ex boc loco in alium
fibi fimilem tranf meare:quod
experientia millies comprobatum e[t.
c^4t ft quifpiam eis vti "voluerit, in ofl io cuiuflibet illas rum fignum aliquod ponat,quo una ab alia
differre caideus tur.Signa autem bac
imaginariæruntyer) inibi babitantiz. bus
(quoad fieri pote[]) conuenientia, «vt memoriam ma-. gis excitent o[lium, vuerbi gratia, Sacrifl a
boc modo poterit. obfignari.c/4ppendam
per imaginationem in eius oflio claz
nium multitudinem in catenula ferrea infixam : qua catez. nula etiamper foramen alicuius Spherule
lignea vel marz more« tran[eat,rvt meliustot
[igna memoriam excitent.In. oft io indici
pones librum rationum mathematicarum, vel
rátiocinationum prouétuum conuentus vel ('enobij. Et fic de cateriscellulis officialium. A ljs autem
cellulis priuato rum fratrum vti, cg
eorum o[lia fignare, difficile aliquanulum erit Uerum enimuero ipfis etiam uti
co eas frgnaz ve poterimus.In "vno
enim o[lio immaginare, qui d [it in[criz
prus numerus talis cella.In altero, quid fit nomen fratrisindabitantis:
In alio, quid aliquis [anclus fit depictus,
eo ca^ m £erá The(íauri memoriz attificiofx tera
fimilia in illis ponere «vales,qua ibi aliquando funt,vel f«cile effe po(funt. ^ cidunt f'epe [pius
multa in boc vel il loloco,qua pro fignis tibi poterunt de[eruire, Ut patet.
Sis gnum etiam memorabile erit:quia
aliquardo«vidifli in iflo. «velillo ii
qa in terra cecidi[Je, "vel uas vupiffe, vel eleunm effadiffe:-vel fimilia eo in loco
contigiffe. mW Ne Ecclefiarum partes
funt gradus ante porta introitum,
"Porticus et vesisbulumyfi adfint. Porte,Va[cula lapidea «el marmorta aque Sancie, qui introeunt ibus
primooccur. runt.c/frguli principales:
Sacella fingula: aliaue, qu& diuer
frtatemin fua figura eo diffofitione ey) magnitudine prz feferant. 1n quoliber autem (acello babes
quatuor A ngulos ord inate:ee c/dlrare e
medium [acelli, qu& omnia pro tot
deferuient locis: Spaciaitidem inter pradicla Sacella tot los ۈ dabunt: 'olumues Sepulchra. in[igniora:
que in pariete exislentia,foris
[apereminent. Sepultura erce uel marmo
rt21 terra ceteris infigniores. Sculpture: Pictura:feneflre principales: Poflica. Gradus presbyteri
dlrare maius.cho vus cum angulis
cos-ombone:Orcana:" Prefepealiaque inz
fignia, que Di extiterimt partes funt Ecclefiarum. io "Palatiorum gj Domuum partes, oflia
principalia ex onmes manfroncs cum
angulis fuis, vo«omnibus vebnainfis
qnibus in ipfis existentibus, verbi gratia, columnis;imagim i bu, Seulpturis, Mis, fedilibus, Menf r:
difbenfatoria, (.a nino, Ofliolis, Ælutorio,
Strath, eo fimilibus aljs : feneJis: Armaris, ("apfis eot. ym Wer urtease
s oat ^ CPlatearam pagórumue partes f^
nnt plare: officine tuel t contigu
Patsprima. .;^-07D 56 eontigue "vel (eparata, "Putei,
fontes, exitué Uiatum., Satlla Ecclefiarum: co P alatiorumzez Domuum;
aliorum, ædificiorum facies extrinfeca :
Columna : Statue, qua ibi funt; cc. utt
3? De à; TUM - G uoad v[um,loca ba inter
omnia alia fuperius dicla, eptima [unt
ad omnia locanda. Hic animaduertas qua fuz
pra de ciuitatibus loquendo notauimus, ne.[.in cadem loca particularia bis incidas,circumeundo
manfiones,e ne slatuendo vária loca in "vna cademq, manfione vel
domo,mi ?is appropries locis iam à te
pof. tis vel confi itutis, Co tuis iam
replendis figuris (e imaginibus ; ne confufioncm ingez Tani inenti loca iàm fibi propinqua, (y) ne
imagines ibi à te reponenda
[ecomprimant. ' 000 00 007 : Cap. ro.
Délocis communibus minoribus, "^7.
"difiniuonejnumero et víu. Y Oca
communia minora. : minima, de quibus :
ler 4 infra CMMSREUR cel nie pn. cel 1
le a pls realiter vel [ecundum
imaginationem. Fac Der X9 autem poterunt
e[Je owines officime diuerfoz
rumartificum: quarum multas infra ponimus fecundum c dIpbabeti ordinem plures Íab qualibet if
tus litera, t "ex ei /ymamus quas
co quot fuerint nobis nece[faria." D of
fmmus autem fumere 7 iginti officinas, f. ul qualibet litera "Unam quarum «ona queque loca quinque
dabit, ct infra "dicengus.ex quibus
centur oca pro memorandis, figurisque
OWBaW reponendis "I hefauri
memoris artificiofze reponendis
babebimus que fat erunt noftro negocio. Plura
autem bis babere nece[e mon efl neq tutum:ne locor muls titudine nimis grauetur memoria. L Oca auté bac [epe mente inuifere,et
imaginatione pers currere opus ef1, cut
familiaria nobis fi at,quo ad ficri po
tefl, con eis faciliter vti po[[umus, ibiq, noflras collocare fis £uras,prorebui memorandis quatiaocunque
«voluerimus. Sequuntur diuerforum
artificum denominationes, fecundum Alphabeti ordinem; quorum officinis pro locis minoribus vti mur.Suntauteminfrafcripu. iRehitetlores, WÆe Aromatarij. SN jJ Alutarij.i.(7o Æn ÆS riarij. Aurifiz
ces,acupictores, uocatur Phry
giones, qui aurum e colores «vefl
ibus intertexunt. Braclearij, qui
bracicas faciunt, quiq;
aurum,rnalleis raum, ej) ad
quauistenuita tem daclile, rebus
inauradis reducitBalneatoresyBalnca ramminiflratores. la Stwfa. Chirurgi Medici uulnerarij. (eroplafte :
Cereas rum imaginis Artifices. (inerarij
cg C iniflones dicun tur, T on[orcs,
Calceolarij qui calceos con[uunt et
con ficiunt, Coriarij, Crepidarij,
Fabrilignarij, qui Carpe taconficiant..
0 Duliarij. Piflcres.Plaz centarij. "Darda nartj dicup tur propole, qui omnia prz emunt., "vt charius poslea vendant.
l'ars prima.
vendant. E (fc darij dic cuntur
f^ li effedorum ehiculorum. Fartlores,qui farcimina
faciunt, ex in [echa carne et
adipe " Ferramentarij:
Ferraz mentorum Faclores : F urz hio
eG angaba ', qui SH otiera portant
: Gemmarij : Gemmarum
venditorcs. orrearij, (wflodes bor reorum dicuntur. In itores,rerum delicaz tarum -venditores,Ce* nego ciatores.
: Librarij, Lanarij qui la
"as curat. AMen[arij,
Trapezite, AMolirores,qui vulgo, Mo lendinarij; Macheropij gla: diorum fabri. N'ouacularij, qui fti0uaz culas;feuraforios cultros con ficiunt.
t Odorarij, qui odores con^ Sas
EI 7
fíciamt eo cvédunt, Cencos poe
qui taberna vin: expo nunt, C rganici
Organorum au ifices. "Pigmentarij,qui pigme tacvendunt aut conficit. *P iflores, feu in[ores dia cuntur Furnari, Pharmaz copole -Ollicacitét um ue ditores. "P lumarij, qui acu pingunt feu polynita rij. Ratiari] ; amgréitorer, qu ex ipfa rate qrajium f^ ciunt.
Sal/ametarij, alfarij.a "d
ditores ciborum, [ale dre rum,eo
Sellularij fedentas rij,qui opus aliq
uod ad fcdé um conficiunt ..$
tatuarify qui Slatuas fingunt. T
helonarij,ct T lelines, dici po[Junt
tributorum colle éores. : -
Uulnerarij, qui (o (bis. rurgij."veteramélari,qui
ue teres ueiles calceosque refiz ciunt,
P Si -. Thefauri memoriz
artificio (ze » autem:alicui placuerit
oficinas diuerfa "fecundum eundem
Alphabcti otdinem. ^vernaculo habere fermone,
vt occurrant facilius, ex intrafcriptisquas
et quot vo-, lüerit fü mere pone It. * Rmarulo 5
eMgguindo t4, ccauis gliah eg
Arrotatore, AL- : ba: 03:
jsAguchiatore. Santo, Bartiloro
/Berret. tai, Barbiere)Beccaio, Bic dhieraio, orta, Bande: ran. à AC. Cappellaio., : io, Cinzia.
- Dipintore, Dogana. * Fabhro,
Fornaio. Forlis ! ciaio, Filaioio, F
atidaco, Formyiaio, Giielliere.
- Hole, Horiolaio, » M ..
latore di fe - Cartolaio, P alzolaio,/ eraiuolo, ('ialda. baio, C alderaio, Colrellina Ld
* PAIR negli. tore.
- Lana, Lanaiuolo, Li ina ies 3 Latternaio,
Lanz: ciaia. : acManiseleo ddaniéus, e Merciaio,
Muratore, Mi : i niatore,
Mugnaio, Aatera[faio. (o EAT à 55
SN'otaio, SNotatore.: i», -Qrafo,Oliendolo;Ottoz t4io, Ochialaio ; Qrtolaza no,
xProfiniari: qi lieder, lo;
Pelliccinia y Pollsiualo, Pe[cheria, -.-
s E c uoiaio., Aicanatore ipei Riuendilor C. Asa Sculptorty fcarpellino, eta iuole
Pavsprirt: ;8 iolo,Sarto,
Spetial, Spada T'reccone; l'o rbidto;
Tira io, Sellaio, Segaiuolo; Sar ^ telo,
P'iraferro, T'iraloro.
giaio,yeggiodlaio. ^ Ueletalo,
P'afaio ; T'e[fitor dipapi;di drap .
'aiaio. Num pi d'efracarie » Tine: os
Zeccolaio,Lecea.. T dex] Uoad vfum vtimur locis predictis
frequen VI tius alijs f'apra pofrtis,
cum pro memorandis : ^e / Jj]
occurrentibus aptiftima inutniantur.proptez
REN e rea, quia in cás babemus locafamiliaria, e not ifsima nobis,eo que fenfum excitent y ez
fatitafiaimoG04At E872 propier diuerfitatem inflrumcentorum €o* "vas rietatem -vendililium, 4 inibi [unt,ti
propter operationes, q 4b cMrtificibus
exercétur in ipfis.Q ue locætiam adfis:
guras inacfHisandas eov fimulachra inuenienda pro diners fis memorandis commodiffima [unt; eo quXd
"varijs natura ' libus rebus alique
iflarum apothecarum artificialibus ms. nes-rutrisque fimul multe plene inueniantur; quibus
amnis bus,prout fuerit opus; pro notis
atque figuris optime poterant ^
eferaire. (33 POS tA ji - Ordo
autem in eorum v[u eft, ot prius affumas offici nam,cuius nomen incipit à prima
liteva.[.c/4. [cundo offici. nam [ub
[ecunda literæ fic deinzeps.o.g. ^ E^:
Prius pro locis particularibus comparandis fura ; banc officinam Armaiolo,"vel aliam,
proutevolueris, fub eadem ^ litera
incipientem.pofl banc aliam Barbieve, «vel aliam ut" uolueris ciu[ dem littera : et fic deiuceps
[umas, tot quot tb? a d ud fuerint
: LJ
9. Thefauri memoriz artificiofx
f«crint Æce[faria; M^q- TANT d)
ue fi noninueniantur in. Ciuitate vel Terra boc or dine digefla,eo* boc fitu difpofita v
f'abrefatta: pofJumus €as noflro marte
di[bonere &&* ordiare: eg earum multis
modis pradictam. difpofitionem, ordinem cAlphabeti, reminifci.
o Primo ; [i literarum c/Alpbabeti ordinem fic mente vez tineamus,ut pofl. talem literam,verbi
gratia.cA [ciamus, que [equaturyverbi
gratia, B.eo* fic deinceps-quarum fi ve
Gle ac celeriter remini[ camur, fubito officine quorum nomi na [ub ipfis literis
incipiétoccurrét,exépli.g.recordor litere.
cd. (ubito occurret officinaillius litere, que eft in tali Ciuis
" tatis locoyputa platea:cvelforo,
vel via. "Deinde pofl. A. [cia quid
fequitur. B. tunc occurrit officina alia,litera pdiz Gs. B. qua for[an in alio loco Ciuitatis
erit, qua ft forte con. tigua c[[ent melius, gg) velocius remini[ceremur carum,
et fic de alijs omnibus... - Arf alique prediclarum c/Apothecarit,
diuer[orum ta. men artificum [iviul e»
contigue in rei veritate, in Ciui tate
aliqua extiterint: "velocius carum recordaberis,ab[que boc, quid pro ipfis inuenicridis ad literas
carum cogaris on fugere; quibus ad
officinas mann ducaris. ! Secundo. predicto
ordine c/Alpbabetico Officinarum di
uer(aram. recordabimur, fi per imaginem veletiampitta ram in vna magna manfione vel duabus, wvel
etiampluri bus ordinate et [uccefiue
plures artifices diuer[arum artis fib
qualibet litera num,- quos nouifie oportebit, ponas. mit «
Pars prínra. ET $9 muss.
efrtilices autem in duas proprijs cellibu z7 Labinbus: iffi aliquod, «vcl
aliqu. ; fua artis inlrumenta in manis
Lus ye Q uorum omnium artificum quolibet corum ui fà ab imaginatione ad ciu[dem officinam
[latim animus po terit éuolare ibique
[ua laca e ni T277, imagines perdus
firare. - Tertioreminifcemur
officinarum odisii ia ditio.f. eAl
phaleei fi earum nomina ucl principia diclorum nominum, fcilicez literas,à quibus ipa nomina
incipiunt in parietibus "vnius cel
plurium man[iomum literis,eo: caratferibus na- gnis fcrip[erimus vel
atramento,cvelrubeo colore;«vel aliox
4ui ctiam opere celatorio Jculpferimus, uel cereis literis,vel alteriss rei. caracleribus in 4ngulis
manfionum, wel certe interfHirjs
parietum inter angalum, ej angulum alicuias
manfiopis impre[ferimus. Vel
faltem fi talia nomina wel ea rum
principia [cripta vel [culpta. efe inpradiclis manftom bus imaginati fuerimus. Q) wolibet autem
«vifo nomine «vel litera,adl eiu(dem
nominis vel litere officinam in tali ciuis
tatis loco pofi itam. protinus tranfire poterimus. Q warroviam mente confingere po[umus,im qua
cogita tus nostri opere viginti
fabricemum officinas, [ub qualibet
Alphabeti litera, "vnam quam «voluerimus ordine aped tico. €) wod faciuntmulti, quos nouimus.
: - Rterum, f has officinas aliquoi in
loco,et quidem optime malam memorabili
fingere «velis : duo fratrum claustra:
fumes,in quibus casomnes locare poteris. qN'am quodlibet" UM tredecim officinas, cvel[altem decem
continere poterit: Thefauri memoriz ártifi cio fc poterit: In quolibet; fcilicet angulo duas e
ininterflitio fci dicet inter angulum
£g) angulum,unam (excepto intcrflitio
llo, inquo porta vel quedam apertura fingenda eff, «val per quam intra in meditullium clauflri ;
mente ingrédi 9 egredi poffit.) Et
iterum umama fimiflrisyalteram a dextris
pdi&te porta uel apertura, boc infrafcripto ordine localis. 4ngredicsido uim predicium meditullium à
finifiris prope porta
locabiscunamofficinam,cuerbi gratiayofficinam aros watarij: infequenti angulo ponam aliam, verbi
gratia, ofs ficinam Traclearij : ineodem
angulo fed corre[bondenti az teri parti
claufivi aliam, puta (Coriarij: in medio aliam : frc. deinceps: v[que dum deuetias ád partem
dextramporta, per quam mente ingve[Jus
espradiélum meditullium ;et inz
termedium clauflri,quod.(ub dio eft ... ev c^t tiotato; quód amnes bas officinas intra
cdlauft H9 ;. quod coopertum efl,
ponimus, (ed tamen earum aperturas
«verfus meditullium di]bonimus, quod tanquam plateam, «vel forum negociantium imaginato.. sss Wh
es Q uinto nomina veleorum principia,
elementa fcilicet literarum;a quibus
incipiunt in digitorum noflrorum articu
lis effe depicla vel [cripta imagineris : evelcerte ca calamo iidem defcribas bore vnius (bacio perman[ura,
quo ad vu[que videlicet corum
runiu[cuiusq, in tali articulo cffe, vbi
illud [cripfifhi cosaddifcas facillime vemini[ci.£ia au tem modas optimus $1, fi diclarii memini[fe
velis officina.. rum, [ecundum pradiclum
A lphaberiordinem. : - QNotandum.tamen,
qud ft plures nouisli officinas &uf- em
» Parsprima3. 077 6o dem artis,verbi gratiasplures aromataviorum
officinas sn udrijs ciuitatislocis
pofitas,derelihis alis cogitatum tuum,
) mentem in "vna tantum obfirmes, a ramen opibus alijs infigmior tibi fit eg morior... S0
ED c Diéxbpus ob[eruandum, quód vnam
tamcn apad vel officinas habeas cox
teneaneiufc dem artis, e litevs;et non
plurcs. puta.fs / fub. A. litera babes officinam. aromatus rj ;nàn [umas;nec queras aliam (ub eadem
litera imcipienz kem,verbi gratia
officinam et lutartj. Et adiecimus, quód
ordo A lphabeticusobferuetur, vt post apetheca incipient ab a, [amas aliam incipiertem.. A Begin
1ron. incipientem 4 litera. f. vel D.
Hoc autem ad eos pertiner, qu/d-utvez
cordentur talis: apatheta. pua Caupone. C-tantura litérafrá pfi uerunt. € ui enim po[uit integrum nom£
"vel. ipfum. r tificem vel
inflramentum illius artis, alteram eriam eiu[dem litera;puta Apotheca Co
oríarij poterit [umere e alias etiam
quot. "voluerit. eiuíd dem littere. Item
esiam post Apothecam littera, p Jumere poterit aliam, littere «videlicet. Se T. eo. quia ratio [ui ordinis nom [unt ^
lphaleti líera: fid Artifices: E in
frumenta corum hic vei ibi dis : [of
MATS IA pA "fi quis enim vighiti P
cina disci 14. 1n "Una eadem 1 eia
vel duabus nofceret e]fe [ecas, nn oporteret imo offi ^ ceret, ordinem alphabeti retinere, e fitum
earum verum, coxrealem relinquere. ^ nimaduertendum efl, quod in v14'Uia, vbi [unt multa officine ein[dem
artis, po[u"may dibemus,vna [umpta, alias linquere, ct ad d.uers [as
Thefaurt memortz artificiofz
fas fequentes apothecas tran[mearc.
4n vu eiiam eorum [cire deberrus, centum loca particu laria fufficere nobis, pro occurrentibus
memorandis, T ot aw tem loca. 100.
videlicet in. vo. officinis babere pojjumus et ualibet officina quatuor ^ ngulos babet (jj
medium: qui anguli c? medium quinque
luca dant.cviginti ergo dir boc modo.
ioo-loca dabunt... IE Omnes officinas
in una Ciuitate vel opido ec patueris, babeas,ne magna diflantia oblivionem
inducat vel faltim tot barum habeas,
quot pro uva lectione,veloratio: nc,cvel
recitatione occurrentis diei deferuire poterunt. De locis
communibus minimis,& diffinitio ne
eorum, que &€ quot fintin numeto et ^ víueorundem. La 1I. ER d 'Ocacommunia minima funt, que in
omnibus 51€ alijs locis [upradiclis
contineri poffunt. Sunt. i jn li auté
multa : uolumus "vero ponere plwa eoz
9 9 rum, que notiora [unt nobisalijs pretermi[r 5, € (ab c dlphabeti
ordine claudere, vet quado €: il (P
quibas voluerimus vti poffimus. Pars
primá. 61 Hxc autem loca (unt homines,
Anímalia et Arbores. Omines autem (unt aut ma[culini [exus, co [ic omnes et «iri, aut feminini,ut mulieres. 1. 9 uidam eiu[demna tionis Co rcgionis, vt Hiz fpani-eoc.
2. eli eiu[dem Pros uincie,ot
T'a[cis qoe. 5. Aj ciufæm Patri£, zvt
Florentia. 4c Alij eiu(dem
("omma -tonis. 5 Alij eiu(dem Patris. Multi eorumdem vel 4i Pad diuitiarum. 7. Multi fimilis 2Nobiitatis: -. 8 Alij fimilis Domi ] :
vog. Alrj frwnilis pulchriz
tudini. 10. fimiles Ingenij. 1.
Einfdem religionis; 1:. Eiu(dem
affeclionis eo factionis. TC Ewfdem dbi. tionis.
I4. PACTIS profe "fion nis
Co arti s mechanicz. 15. Eiufdem artis
libez ralis. 16. Eiu[dem fele: 17. Eiu(dem «virtutis, 18. Ciu(dem vits. 19. iuf dem babitus. . £0. Eiu(dem
Infortus nj "vel Ewufortunij.
ednimaz 2 t Thefaurimemoriz artificiofz SW EE
AN U 2t^ M BUZZ
eNimaduertendum, quid fecundum quam.Is
3 Get condition bomiwum, potevis formare zc feEANS)E fcribere Alphabetum nominum eorum
bomi IBN] mum eandem conditionem
babentinn, verz bigratia bominum
alphabetum, in quo fiut nomina bomiz an,
qui babuerunt talem vel talem conditionem,nobilita tem, "vel diuitias g)e. Hortamur autem
buius. artis cupis dosis
nhoditoordinationes bominum diuer[arum éonditionum formare co pre manibus
habere.£) uosautem fuz vélus, qua ve.
commoda [int percepturi, qui. coordinatiomibus pradictis aliquantulum
inuigilauerint, tacere uolumus.
Fyrastuum eum borum effc præcones eos dumtaxat vvoluz maus, qui buius non [unt atis expertes,cvel
infuturum moz nar eos;qai eiuf dem.artis
exercitio nauavint operam. AIn
coordinationibus autem preditlis folum bomines ili feribantar $ quorum notitiam babes ; vel quia
éos "vidisti, «vel quia plura de
illis audifli, aut quia multa. de ipfislegiz
fli aur certe quia erum imagines pluries con[pexifli. Proz pterea cotilifimum erit. dita fcripta. gesla,
vitamq, pradi &orum bominum. apud
varios authores videre,maxime apud
Diogenem Lærtium. Cum enim corum dicla «vel fac
la cognoneris erit baud difficile de eis aliquam figuram: fimilitudinem vel fimulachrum cuiu[libet
conueniens men te concipere eo
excogitare. Coordination auté iflarit alique
infigniores, «vtiliores, et notiores bic
infra à nobis ponetur, ptermiffis alijs quaplus
vimis: Leilores enim noftros ad Ioanis Rauifij textoris o cinam
gm Pars prima. » 6,
cinam romittimus, in qua diuer[arum conditionum Lbomis num -vberem copiam eft videre. Philofophi Alphabetico ordine. SESS Rrifloteles, »M Anaxagoz:
ras, Anaxi: mander, Az naximenes,
cfrchelaus Ariflippus,' Arcefilaus, cntillenes, Alemo, ez nAXAYCHÁ.
Bias,Dio. Chilo,
("leobol", iub Cebes, Crates,
Crantor,Car neades, (C
litomacus,leanz tes, Crifrppus,
Clearcus. Diodorus,
"Demetrius, Diogenes (inicus,
"Dionyfius, Democritus, Dioz
genes. Epimenides, E
[chines, Euclides, Erillus, Empe docles, Epicarmus, Eudoz ' Xus,Cpicurus. Q341 Ferecides, Fedo,
Filoz laus. Glauco.
H'iparchus, Hippafus, Hes
racletus, Efevaclites. L acides, Leucippus.
AMifo, Menedemus, Moz nimus,
Menippus ; mt trocles. - Ontficritus ; Onedjres. Periander, Plato, Pols 220, "Pythagoras, Protagoz ras, Parmenides, Pittacus. Solon, Socrates, Stilpo, Simo, Simonides, Simia, Speufs ppus, Strato. Tales, T'heophraflus j Y dno.
Zenophon, Lenocrates, Ze.
BOCILEACUS CHO. PRN iri
m Thefaurimemoriz artificiof:e c
Mirrdoái& literam amantifz fs eodem
ordine.. F5 xi Leibiadei , Lx NS
cufonius, Eye -ehriflides : eV grat
Bularchus, Burfas, Bef f
Arion. (Claudianus, Cicero, Cy dias, Cyrus poeta, CATONE (vedasi) nep.. E wipides Homerus, Hf ppoerates frxss «5
soigne " muapgndne Jfocrates,
Iulius Cæfar. Ouidius. "Pindaras,. Plinius Ius nior, Petravcha, P bilo. Quintilianus.
4 opbocles, Statius. 7 ucidides,
T bemiftos cles: - Tertullianus. Terentius "U'ayro. VIRGILIO (vedasi) VARRONE (vedasi) LA
Ueptfianus ila ot æe epe bland
ocHise Alphabetico. SU e Pollo, eJefculaWC
pius,c/fefclepia : A des, Arab,
Anci vanus, Auicenna. 7] tius, Berofus. iron, Cornelius (els fnis, ('rifippus, Cofreas eo Damianus Sancli. - Diofcorides, "Dexips pus, Diodes.
Epiclamus, Erafifiraz mus
Enforbius; Galenus FH ermogene:. Lucas. $. €uangclifia. Lyeus SNcapolitanus, epud Pünium.
eMenecrates. SNicas medicus.P
yrri. Oribafius Sardianus y qui [cripfi 7t 7idibros mez dicine Ocularius in c 4egi pto pra
antiffimus: À utboz MD so PE ET E rec 14vcrüaugíQ., 63
Pacon, P etriclius, spud
Plin.libro fecundo, Pródis cus
Medicus, E [culapijid fepulus, t bili
ift ion, de quo Gellius lib.v7.cap. x j.
Poda briusflius Ef. culapi. 7 bemifon,de quo Plin. €o Iuuenalis, T beombroz tus, de quoidem.T be[jalusy de quo idem,
F. eft ius. i Poetz ordine
Alphabcetico. S1 Lceus, Aratus, Architas, Arz
chilocus, * bius, 5 vul Aurelius
Praude tius, a Miflophanes. SB
acchilides,Battus. ( berillus, Callias,
( als liznacus. "Disdóraus, Dioxippus, "Discles Democlus Euripides,
upbronius, Rie. arl Qin Ennius,
Vudoxius, Eumenides, Fabius Frfinus,
Fausfius Galbus. Germanus Brixius. . Homerus,
Hippomax. E phefrus, 1 deus Rhodius.. I. ycophron.
- eMo/lcus Siracufanus,
AMenader..ielitus. * 2Neflor,
Nicollratus, *Nicandrus
colophonius. Oppianus, 'Thefaurt memortz artificiofze Oppianus, Orpbeus cro toniata, Olympius, Ouiz dius.
Phocilides, Phormius, PAilocdes, Pindarus, Proper tius, Politianus, Pontaz nus.
9 nintus Catullus. €. *Nonius.Q. Atta.Q.Corni ficius. . Horatius. Flac Cus. I NEED
Sappho, Steficorus, Simo nides,
Sophocles, Sillinas. . T'riphiodorus, T'imocles; Thales, T be[pis, Tibullus, "Virgilius, Voconius, Iis &lór Roma floruit, Adriano Imperante,
Venantius. Xenarcus. Zenodotus. Fortiffimi fortitudine
corporea. Gat bo, Ariflomenes,
Atbanatus, Attilius, Amelongus.
Jiitbon. Cleomedes,Caccus,
(Ci neyius, Carolus magnus, Corbulo florentinus. Dioxippus. £utbymius. . Firmius, Fuluius Sal. uius, Freficus. : Gratianus Glaucus. Ærcules,. . 0. AMilo,eMonicus, Maximinus eM.
Seruilius. - SNe[lor. Odenatus.
Peleus, Periclimenus. A
boetus. Scinis latro, Szfon, Sabi nus ;Syrus,Scillis, Sonerdis, Seleuchus.Siodus. T he[eus, itormus, Tau rea lubellius,'Yritanus, Ti deus, Telamon. Ufo.
Alphabetum Y Alphabetum, Diuitum.Esopus Antiochus Crefus, Cacilius, Claudius, Calliz Tfus, Camertes, Cyrus, Cez far: (Antonius. C. Gal'igu . Ja, Cifamis,
Callicrates Dorilas, Dion, Dauid,
Darius. £ufobopes Gale[us Herodes,
Helio gabalus, . Iob. Licinius,
Lentulus, L. t Lucius, Lucrius:
Aruera nus. eMidas,
M. Cra[fus, AMurena, Mamurra, Minyas,
Menander. "Narcilfus,
SNicamor. Pallas, Ptolomeus, Pys thius, Bithiniu perfeus. s *P. Claudius, PLINIO (vedasi) Junior. Í Abampfinitus, Sycheus, T lla, Seneca, Æfoffris, Semiramis alos »on.
Tariusrufus, Tantalus.
Volunx. E Hiftorias
T hefauri memoriz àrtificiofx
Hiftoriesautem przdictorum hominum in
Alphabeto,;& fuperioribus ordinibus po fitorum videre poterisapud Ioán. textorcm
infua oficina;Et apud Plin Etino
cabulario Ambrofij Calepini : et ed
Vincentium Bcluacenfem... ] Etc
periran[eat amice lector alia A Iphales
ta bominum a te cognitorum, formare rhjje» qua quidem "maiori commodo erunt,
quim pracedetia: propterea quia tibi
familiariora erani» sz wart hortamur,*vt
[cribas. Alphabetum. bomiz num diuitum,
quos tu nofi i aliud [apiétium: À lind talium:
militum eec. ceterarama, conditionum, vut cum [uerit opus, adl ip(a recurras, uo ad partitiongeoris in partes ^ "AS :
Y 7 partes jn. fot locis inferuiét: €
uod uniufcuiufa; conditionis bómo in TM
pertes diuidatur,dicimus. Ejus
autem partes, ba infrafcri pre ez
fimiles poterunt e[fe. Manibra ev partes
dextij lateris adi ibet bominis, M abimo
dextri. latetis [pnt Prima pars.
Caltangwn ; Secunda cauum inferius. Lm
tia digiti, Q uaria tütaparsfuperior ufque ad collum imi i pedis, eo talos, et litt m
eiu[dem. 1. Cris. dextrum e7 eius partes,que
funt .Prima,col dao pes; à talis vel
ligatura, "U[que ad [uram exclufiue.
Secunda,
X2 (9 e LL. Secunda, tibia, que eft os cruris. T'ertia Sura,qua ell caro eius po[lerior. 3. Coxendix «velcoxa dextra, cuius prima
pars, à genu "v[a; ad femur,
fecunda femur, qua [uperior pars efl cox,
à quo enfis dependet, qua vv [aue ad cincluram procedit. 4. Latus, quepars à cinclura
"U[que ad inferiorem par tem, [ub
brachio,qua proprie c/Axilla vocatur.c4xilla ergo altera pars fit, aliusq, locus. 5. Scapularum una -velarmorum
alterum.i.bumerus, eneri aptus. 6-Brachium e partes eius. Prima pars, qu&
ab humero fluit víaue. ad iunfluram
inbrachij medio. c/4lia pars 4 pradicla
iunélura v [que ad Aliam, qua ci coniungitur
manus. i; o qMan alia pars efl,
Cuius portiones, Vola «vel pals ma,qua
efl media pars manus, eo digiti, vel fimulomnes
"vel diuifim eorum finguli.
8.Genarum altera dextra fcilicet. Tempus dextrum. 9.c duris dextra. 10.24embra [iniftri lateris tot erunt, quot
in dextero numerauimus, fcilicet
decem. Et primo auris fmiftra eo: cetera
membra defcendendo. "v [quc ad
pedem imum [inilrum incluftue inuev[o ordine,
€ numerando frillatim 'unumquodque;ficut afcendendo ecimus. o1
- Pofl ifla locain bomine, que particularia pominamus, quia partes [unt bominis, [amer alia in codem
po[[urcs in NECS ECT acipien do ab
ambolits poplitibus 1 que funt partes genibus
oppojt t que cursantur:fi c dici quàd poft plicentur. i 1:54 -Poplites ergo pro aliolocoi bomine.
^ s 23-Natessqua Junt conglobataváro
«uerfus os facrum 4d [effionem
apiifsimaa. "Sus dst nad Sh pn^
2.4. Lunnbi,qui à natibus, « que ad cincluram a 'fcenz dunt, co» à cincluraad nates profluumi. 2 5. (Cinctura ipfa. Aaol d A6 Remphudines velvenes, que à cinclura
vv[que ad fumimitatem earum fub collo,
afcédunt,que diuiduntur in olas c
[binam. a7. Collum vbi nerui. !
bh, vus 8.Ocaiput; vel occipitium, quod
ef? poflerior pars capi tisin qua
memoria. PSUM :. 23. Vértex velcorona
vel [ummitas eiufdem capitis. 30 Frons
anterior capitis pars occipitio oppofita EN
31.7terque oculus 52. eNa[ us, 9 S$N'ayes. 33. Oscum partibus dentibus,palato lingua, fandibu.epc.
Mentum eoxbarba.ss. Guttur, Gula.56. Peclus,
quod ex coflis con[Lat cum mammillis.
37.Stomacus,qui immediate ft ub pe&lore in cauo f ub cofis
innenitur. WB 3 * (Corpus cum umbilico
pro vno loco. 39. Ima pars
corporis. 40-Gremium.i.coxendicum partes
anteriores. 4n.Genua,que [unt
commifsiones ee coniunctiones fez morum
ac crurum. yequantur alie (echionet, e? diuiftones M rum 3 membrorum Pars prim 2. 66 membrorum (cu
partium, eo» portionum bominks, incipiens
do à partibus,que foris apparent, et procedendo vfque ad interiora.
1. (apilli capitis, Pili aliorum membrorum. ». Pellis cutis.3 .(Caro.4 V ena.s.eo
fanguis. 6. Muftuli,qui [unt
mollia.7.INerui,qui dusa funt liga
menta.8.lacerti o[fa,et corum medulla.
10. Arteria.1i.Pinguedo. 12. Panniculi. 5. Cerebrum. fequuntur intetina quedam. 14. Lien,velSplen.i s. Fela6. Iecur,vel
bepar. 17."Uenter,'vel
ceterusA8.Pulmonesi9.Cor,à quo cfr
teris. Lo.Rete.21.vejtca.
Sequuntur alie partes[biritualiores. axsSen[us commuhis.13.F atajta. 2 4-cogitatiua. a s. Me
moria. NIS »6.Intelletlus et potentie
eius.[intelle&fus pofübilis,in
telleiusasens. E norum ! 27.Foluntas,qua efl appetitus
rationalis 28.4 nima tota
"vniuer[aliter confiderata.
Inpauciores e principaliores portes diuiderc poteri bo minem pro "ut tibi pro occurrentibus
memorandis neceffe fuerit-2N'on enim tot
bominis dimenfiones, eo portiunculas
pofiimus,ot ijf dem omnibus et fimgulis [emper debeas uti: fed ad boctantumut necefitatzs tépore, quando
multorum recordari volueris, locis
abundes,cubi figuras multas vepoz
perepofis, 707 : s As De
Thefíauri memoriz artificiofze
De alis: locis mitimis.i.de Animalibus et x. arboribus, Alialoca minima funt ani malia et arbores. Cap.X] (3
gl Onimus autem fub qualibet litera multa anima lia,eo« Arbores, A Ipbabetico Ordine, vt ex
mul «l ris fub qualibet. litera
pofitis [(umamus «vnum keen] evel
Arboreim quamcunque voluerimus notiorem. nobis, ce propofito nofiro aptiorem. iisrnn Animalium ; và bed "s Eg gonoceros.. Ug 3Bos Bubalus, Jionacon, Boza[us.
3.Camelus, Capi Ces : uns,
(l'anis, ('aniculus, ('atz tue, aper,
Centaurus, Ca. melopardus,
Cercipitecus (tor. 4. Dromedarius, Damz mula, Dromeda, "Duran. s. Equus, Elephas Eriz uacius, Eale, Euchires, qud T auro eff h mile. 6.F. alena, F iber,qui co? caflor. dicitur. Furo, Fu runculus.
.. . g.Gali, tui 8. ]5 d$be Hadas, H;- l;flrix, Eryena,
Hippolaz pss, Efinnulus.. t E
9. Ibis Innulus ; kinus quod
idem eft quod eripaz cius.
Inachlin. 10. Leo,- Leopardus, Linx, Lupus, Lutfira; La pus, Lamia, Leuiatam. ii. Malus
ificiofze i menori« art T hefaur
BM ! / n j
ju BA E eH 4 / 7 AAT Á z () iA e,
"d (;)7 / [P ETT VuT 7
p i 1) «c ih
1 / (^ t f
1 Q7 72 D . 11. Mulus, Mula, 2M ticora, e Monoceros, ZMus quilibet, 4 quo mu[cus gene ratur.
12. Quis, Oricentaurus,
Orix,Ora[ius, Onager,Ono
centaurus. z1 3.Pardus, Panthera,
Por:us, Pocphagus, Pæanz
67 L4. Pinoceros, R binoce phalus. Aansiuer, Rofurelz
la. 15 Simia, Sus,Storco. (bi nca, Sciurus, Sphinx. 16.7 aurus,T igris, T ava drus, T Axus, T'efludo. 17/Urfus,'U acca, CU itu lusyU'eruex, I1 ulpis, rus der. ! Bol agreflis in Germania. "Nimauda utem pradaicla e [imilia bis,
diuidaniur A; fnas partes, quas eo
ordine quo eas hic ponimus (uel alio, vt
tibi libuerit,conuenienti tamen ex memorabili mo do) (quando fuerit opus) mente inuifere c
perluflrare debest ibi vel figuras à te pofitas cernas, eo» ves, quas figu ris illis commendasli,tuo cogitatu éxtrabendo
recipias. AB 'ANTERÍORIBVS
PARTIBVS ANIMNELIS IINGIPIENTES Uterq;
pes imus, eg» crura cum genibus funt.
2 Peílus 7 Aures 12 T'ergus 3 Guttar 8 Cornua ft afint. 13.Pofleriora tergoris 4 0: 9 Caput 14. Cauda $Nafus
1o (Collum 1$. Pedes pofleriores.
6 Oculi Ii "Dorfi prima pars uli offa. Ul incipe apilis ficat fpra de bomine
diximus. Quo clarius bominis portiones ceterorumque animas lium corporum mole. [pectabilium nente
percipiantur, hic infra [upra depicto:
bomines e) animalia [cripto e? lineis
diflinélas inuenies : In[uper ibidem cernes quo ordine quas rundam grandium auium (fi "velimus )
affignari debeant partes. edrborum etiam
partes per anticipationem antea quam
enumerentur ipf-e arbores,po[uimus impre[Jorum eg imprimentium commodo conde[cendentes. Sequuntur
figura. Sequitur Alphabetum arborum,quz pro locis et ipfx defcruient, et optime
quide. NN ANANAS
LEUTE zl 4 1 21d ha un 2. ; [ü*we. idis Ric DEVE me cn ÓQ n! Ó€ MÀ vlt nhu N Padi PNCAR S ETt /) Un
M d í
j i j
E] i4 i DL)
SBuxtis,Bdellium, Bac« Cus. Cedrus,
Cipreffus vel Cupre[Jus, aut. C
ipari[Jus, Caflanea, Cera[us, Cidoz »ia, Cedrus, Cornus. Dipítws, Dalilus. €bamus, Efculus. Fagms, Fraxinus, Fi» Cus.
Genesa, Geneflula, ZLfedlera,
Flarundo. Ilex, Inniper. Lenti[cus, Laurus, Liz . cios. Lotibos,
Larix. eAMirtus, M alungrana 69
tii, Malus cotoniut, MeJpilus, Mirabolanua. Nux, Nux mu[cata, pinea.
Olea, Oleafter, Olcoz sella. *Palma,Populus, Pirus, Pinus,Platanus, Perficus, Prunus.
E uercus. Aofmarinus, Ramnus,
Kubus, Robur. falix, Sicomorus,
Senz tix, Sorbus, Suber vvelSuz beries fecundum fidorum Spina alba. s
Tamarix, vvel'Tamarifceus, Taxus,
Tilia, Tarbitb. Ulmus Vimen,
itis Alphabetum Arborum aromaticarum. Loes, Amomum. Bal/amus.
Calamus, afia,
(inanomum.Cyperus.
AFiflula. X sgLibatus. $ 6.24atir,
E ' I hefauri memoria artificiofze
6. Adatir, 14 óreba. 7Nar
dus. 8.Piper, Piflacius, iz C4, 4 quà pix emanat. Storax. Thus,
Therebintus. Vulgari idiomate placet nobis ponere arborum multitudine fub eodem
ordine, vt fa cilius et promptius nobis
(qui vernacuas lo fermone fxpius de eis
mentionem facerefolemus) occurrunt. A
AS Peto, Alloro, I Arancio, Arz MA Licocco, Arbo D bSeuen r0, ACETO. uff, 2 dellio. Cipre[fo, Cedro, Ciriez gio ( orguolo, C érbezolo, (a agno.
Dattilo. - €bano. Frafino, Fagpgio, Fic. Gelfo, Ginepro, Griugz giuolo, Ginestra, - Helera.
Leccio, Limone,Lazza ruolo,
Lentifco. AMor tine, «Mandorlo, Melagrano, Melangolo Miliaco Melo Meloco tognoy
ZMelappio. SN'efpolo, 2Noce,
SNocciuolo. Oldmo,Ontano, "Palma, Pino, Poppio, Pero,Pi[lachio. uercia. Temite : Runiflico, Ro^ore. Salcio Sicomoro, Sorbo Sufino,S enti
Sent T bamerigo, d im The rebintho.
«U'etrice,I liuo, vpe Vinco. HÀ
RVAM HARVMAVTEMPART TES HOC ordine
poni debent et recenferi. Primo
Radices. 6.F olia. 2. T rancus. 7.Fruclus.
3. A amus. 8. Vertex e apex, vbiniA-Surculi e ramu[culi. dificant aues.
Figuram y.Gemma. fuperius pofuimus. psoome gum e l
! ux] E vu omnium prediclorum
locorum miniz NIENS SAM morum dicimus, quid omnibus pro locis
vti J po[Jumus e2* eos affigere. (nam
loca nimis ES i]
( (o NI mobilia funt ) ee
dilbonere pluribus in locis, «verbi
gratia,in officinis,in ecclefi js,in foro mari et fimilibus in locis: we loca,
ad qualibet memoranda aptifii mayip[a comprobabis experientia De animalibus
autem et arboribus dlicimus,quid ifla in
agro : "vel borto uelnemore fimili
funt ordine di[bonenda, quo c apothecas diflinximus."veruntamen [cito, qud
admodum facilis memorabilisq, modus radica difbonendi erit, fi aliqua fratrum
clau fira [umas eo intro fub dio
ingrediens tu per aliquam porz tam
"vel aperturam quam finges in medio vnius quatuor partium. clauflri a finiflris locaueris una
arboré prima litte r& alphabeti fi
co ordine procedere "velis) wverbi gratia, Abietem co [ub abiete vnum animal eiu[dem
littere,ver bi gratia afinum. Et [upra
auem eiuf dem litera, verbi gra 237.2
ti4 Thefauri memorizx artificiofz tia cq ula v Sed notato, quod animal
tibiyprimo cccurrat memori deinde arbor
e$ tam animali quam arbore(cum fuis
dwifionibus,de quibus fupra ) vti poteris.
In angulo propinquo. aliud animal verbi gratia, QSubaz lum:eo [ecus eum arborem, verbi gratia,buxum
: icq, in intermedio inter angulum €
angulum, donec veuertaris, apertum, ubi
intrafli. Inmedio autem aliud animal, e
aliam arborem ponas. Verum
[cito, qu d hic aptiffime «vti poteris multis locis amplifcimis. nam [ub arbore c/Abietis in imo
«venas auri et argenti conflitues,qua
per a littera incipiunt.fic reliqua mi
neralia, qu& infra inuenies difboft ta ordine alphabetico : Et [arfum procedendo [ub radicibus arboris
pones quedam fubterranca animalia eodem
alphabeti ordine, ficut infrà babes.1d
f2ntias de reliquis arboribus, [ub quibus reliqua mi neralia alpbabeti ordine pones. At fub arbore qua in medio efl
loca ampliftima infcrioz ra co
infernalia recenfere poteris. Reliquas
arbores qua ex alphabeto tibi abundant, in
alijs reponas claufiris. Missi De animaduerfionibus circa prxdicta loca.
Vlta circa locos animaduerficne fant digna,
quorum quadam iam fuis proprus locis futt dicla,quadam hic infra ponenda [un:. In primis animaduertedum, quod entia omnia tum vcalia tum etia imaginaria (dummodo
partes habeant infignes) eo magnas
"vel mediocres (altem,ita ut
aliquarum fi nt receptiue figurarum) pro locis babere po[juz mns, quapropter formice caput, vel os
veletiam ipfa to1& pro locis
inferuire non poterit nobis, alioquin ft utamur illa evel eius partibus, difcrimini magno ipfi nos
ponimus,na par HA res e memoria noftra
faciliter effugere poteft. 2 Etfi
omnibus fere memorandis loca omnia apta fint
(ot infra dicemus cum de figurispertraclabimus ) attame i/His velillis memorandis, e? mediantibus
figuris reponédis in locis, quedam loca
aptiora, quadam ineptiora €: minus
idonea inueniuntur. 5i quis
enim cvefHimentorum f(acerdotalium memini[fe
«velit, acrarium vel facrifliam e2» eius partes, ej) non Coz quinam bonoris caufa [umere debet. 5i quis
impre[Sionum ignitarum "vel
aquearam ant etia ærearum «voluerit recor
dari,melius evit vt ærem cum fuis partibus,"vhinaturaz liter isle flunt,eo generantur, quam domum
ucl plateam, C? [ic de ceteris. 3 Propterea elaborandum,vt multa baleamus
loca di utr[A uer[a,eo variat diuerfis,
(prout occurrerit;) memorandis,diuer[a loca correfpondeant,quo ad fieri poteft.
Eifdem locispro diuerfis memoradis, ee pro alijs fi guris ponendis eodem die vel (equenti non
vtimur, [ed tri bus vel quatuor
tran[actis diebus vel pluribus, quou[4, «ve
terum fimulacrorum ibidé pofitorum penitus obliuifcamur. Loca cadem iam figuris impleta ad alia
reponenda non vez fumimus,ne forte in
eifdem locis diuer[e pofita note [e inui
cem prepedientes y) prauenientes, menti noflra ultro [cfe obijciant,ac fimul omnes occurrant memoria, e
confufioz nem ingerant non mediocrem,dum
e? præteritorum, quoz rum pro nanc
recordari: € illorum,que pro tunc meminiffe volumus imagines, figüra
indifferenter occurrunt. 5 Siergo
babeas cétum loca vel plura, e te oporteat fin
gulis dicbus aliquibus corum vti pro occurrentibus quotidie memorandis,in tres evel quatuor partes
numerum locorum diuidas, e locis primi
numeri primo «vtaris.[ecunda «vice
fecundi, tertia tertij numeri locis qc. Deinde reuertaris
ad primos locos, boc dixerim, quia talis vel fimilis diflanz tia téporb: quatuor.[. dierum antequa eifdem
locis iterum «vti cogaris,ad
obliui[cendum priorum imaginum fufficere
poterit, eg ad alias figuras ponendas idonea reddere loca valet.
6 Contigit autem,quüd figurarum aliquarum, qua conuenientis[imo
artificio boc «vel illo leco pofita crant pro memorandis difficile obliuifcamur,
vt eorum loca longo tem pore ami[Ja, «o»
pro alijs reponendis inepta cen[eamus, c.t
ou non Pars prima. 75 aon ita ef], quoniam frequens eXercit atio,
fortis imaginatio «ox à memoria facía,
freqaies repetitio,nouarum fgurarum
nuper fabrefactavum, ey) talibus in locis pofitarum-veteres figuras ita diflurbat, eo delet.-vt vbi erant
ille maneant ifle. 4t de
delendis fsguris infra traéiabimus.
DEMICA, qua pro his, quorum [emper memorari "vola mus,eg* babere pre manibus con[lituimus,ad
alia reponen da, non erunt idonea, ea
qua fuperius dicam, eo vatione. 8.9
uidam pro locis particularibus ubi immediate (rut in pluribus) figura ponuntur angulos babent
mafionum: qui da «vero intermedia inter
angulos ipfos, quod vltimum won [aiis
approbo, p'opierea quia iam didicimus in una ma
Jtone (maxime fi parua fit) imagines pofte in intermedijs € interftitijs predictis nimás illam replere,
et propterea ali quando confujionem non
paruam generare: Q we autem in angulis
[unt pofita figure duplicem nobis pra[lant "utilitas tem. primo quoniam nón ita vt prime manfionem
repleue vveloccupant, aut offufcant,
immo eam expedita reddunt, et latam effe
demonfirant-[ecundo quia fixius angulis pre
diclis inberere figura nobis "viditur, quam in intcrmedijs. &) uod tenacem ac firma veddit memoriam.
Verum [fi ma gna fit in longitudine ce
latitudine manfio, non [olumangulis, [ed e interflitijs ipfis prolocis uti
poterimus. " 9 Platcayvie,
Itinera,et reliqua buiu[modiminus apta
loca dicimus ecclefi js: domibus fimilibusue locis, propterea quia nimio[dbendore refalgent,eo: immoderata
[unt magni tudine,quod "Vtrum
imaginationi nocet. eNeé Thefauri memoriz artificiofz *Nec propterea dicimus ita inepta effe loca,
ut illis alis uando utinon debeamus,
quod contra Ciceronem e alio: e[fet:fed
vt raro cvtamur ifia docemur amimaduerfrone. De conditionibus locorum. V Itas
effe locorum conditiones ip(a experiétia do
JB V cuit, fine quibus multos buius artis cupidos errafi2 M fe circa locæligenda,
quam plures buius artis ex pertes
nouerunt, cox confefi funt. De conditionibus ergo locorum, quas noflro
experimento didicimus pertratlantes, di
cimus rk criptas, e hifce fimiles effe videlicet primo: In uariabilitatem:[ecundo Immutabilitaté; fiue
firmitatéiterz t10 ANumerum:quarto
proportionem:quinto continuitatem: fexto
diuerfitatem: [eptimo Q uantitatem continuam mo
deratam:otlauo Claritatem mediocrem:nouo Succeffioné, Ordinem, diflantiam notabilem, folitudinem,
Poffeffionem, de quibus figillatim. 1 Circa primam conditionem, qua efl
inuariabilitas [ci to,quia multum
memorie officit, fs locum nunc fub vna frs
gura e[Je videas, verbi gratia, triangulari : munc [ub alia, «verbi gratia, quadrangulari: «vel
quomodolibet notabiliter evaratum.
ficutie[[et,ft nunc inillo angálo tali uel talis pla re&;,officinam fabri carpentarij,
paulopo[l "vnguentarij ape thecam
e[Jé videres: quam ft [emel "vel bis videas ita imz mutatam e[[e, dubio procul prioris tátum
recordaberis,vls la ab(que difficultate
: nec tibi talis variatio confufionem
ingerere Pars prima. 73 ingerere poterit. unde fic ca poteris vti,
quafi immutata non fit. e/At fi epe
[epis eam te «videre oporteat, "vnum €
duobus f«cito, vel multiplici repetitione mente priorem res cen[eas (ut eius non obliuifcaris) [ed fixe
priorem retinea:: «vel certe, (quod
potius [uadeo tibi ) prioris forme loci illius
obliuifcens, mentem fige in posleriori forma pradiéli iam vvariati loci. Et fi talis loci puta officine
cav pentarij partes dam figuris
imple[li, perpetuo man[uris, propter quada que
femper pra manibus te oportet babere:commuta figuras, et memoranda nowis fieuris comménda, qua in
poslerioris offe cine partibus [unt,
vvel e[fe poffunt. SN am im diuerfis officin
tis diner[ a [unt ajJumende fygure pro memoradis que locis copueniant,ut infra dicemus. € uod fr loco
illo non perpetuo memorandis, [ed
prooccurrentibus tantum quotidie uteris,
nullatenus priorem loci modum vel figuram re[erues, [ed ta li modo predicli loci dimiffo,locum iam
"variatum oculis, ac mente
inuifere, eo«in illo mentem figere: «7 firmare memo riam debes. ! 2 Circa immutabilitaté, que [ecunda conditio
ef, anis maduertito loca immobilia, uel
faltem firma e[[c debere jte im ipfis
recen[endis mensnoflra. poft illa-vagetur : Et dez mum rvagando ab eius memoria excidant cum
figuris et memoeradis. Idcirco, fi qua
loca habeas, que molilia [int ffe cuti
ef] bomo, Leo, Arbor eo. ( cum cis pro locis non pro figuris vteris) im immobilibus locis uerbi
gratia, angulis pla tarum vel domuum
caterisá fimilibus locis ea ponendo e
figendo.fir mitatem dones. SNauim etiam f [ro loco acciz jd pi^fi^". veleamfirma [upradiélo modo
fngevco eam intali "angulo effe,
vel ponendo ibidem eius depiciam imaginem,
«vel certe in portu tali,ubi aliquando haue vidifi aliga «tam ejJe arbitrcris, evel denique anchora
fundatam et obfiv matam ibidem in
portu,aut alibiin mari immobilem exifle
rc imagineris fi enm loca flua nt figure in eis locate à mez moria labi nece[Je eft. : 34 Numerum vero locorum babeas talem,ne
laboret ni mium mens in ei[dem
retinendis e recen[endis,numero[a nimium
locorum multitudine pregrauata, co maxime fie
tem non dum fueris expertus:quapropter Cicero dixit cenz twm loca fufficere po[Je.quem numerum
prestare cuna etia mediocris ecclefia
cum aliquibus manfionibus circum ea exi
flentibus verbi gratia [acri[!ia, Capitulo, ( laufiro,nos ipz Jf experti [umus.Centum autem loca [ufficere
poffe pro ocz currentibus memorandis
tantum, etiam experimento fatemur. ct [i quis non [olum occurrentium rerum
memoriam babere uelit uerbi gratia
concionum,[ermonum, le£tionum,
collationum, qu& omnia quot idie occurrunt fed multa preter
occurrentia illa cupit memoria mandare: 9N ece[fe erit il li ce alia babere multa. ficut qui multa
fcribere "voluerit,
plucima-vellongiori indiget cartba. Petrus. R auennas, in bac arte exercitatiffmus, dece fee millia
babuit loca;aliaz que prater illa fe
fabricare dicebat.quod mea ententia pro.
fit iTi, quia memoria infigni vigebat.quod co fi memoria &lariscon(alendum e[fe, eo nos ipft
dicimus: attameé his qui Ao Lantum
mediocri, verum etia infirma funt donatimez
"oria, i: Pars primo 55x
74. moria, ne dum dicam prodeffet
"verum officeret nimium Jf «uitra
mille locos baberent. 4 De quarta
conditione dicius, proportionem: locorum
cum memorandis(cum fieri commode poterit) feruada e[fe ; vt ip/æligantur loca,que memorandis pro bac
vel illa ma teria fernanda conuenientia
['nt: "vt eiusrecordemur facis
lias,cu»m proprijs "utimur locis.æ qua conditione «vide in fc cunda animaduer[ione. Continua aut contigua
aut faltem vicina et proxima fibi
inuicem debent e[Je loca illa, tum communia,tum parti eularía, quibus «uteris pro conferuanda «vna
atque eadcm concione [eu lermone aut
collatione eg»c.me erret mens recen
fendo memor da,qua fub figuris in locis remotifimis et et prioribus valde diflantibus po[uifli. Itaque
impleta vna apotheca uel domo aut
ecclefia aut alio quolibet fimili locos
figuris eo femulacris verum, quarum recordari "veli: ad alium locum vicinum eo proximum qj)
collateralem, ft fie ri pote/!,
procedas,co* mon ad remota loca,ni for/an concios nem,vellectimem in partes diuidas, eo primam
partem in taliloco repmas:eo« aliam in
alio à priore,remotifimo lo: co. Poterit
enim mens aliqua facla paufa ad-remotiftima
etiam loca: tranfmeare. €-uod fi inteydum aliqua ex cau[^ti remotifmis
locis cóncedismus, (puta quia cosiuenicttiora [unt talibus memorandis,loca
veémota proximis eo ui cinis "vel
quiaimplefli vicina loca, eex adbuc funt ej) alia memoranda : -oel quia remota melius no[li
quati; vicima, qua [equantur) attamen
quod raro. facias intadem ates hi9 £52
ria lo vialocanda, «9 commini[iendà dicimus &o« hortamur. - 6 Loca communia, diuev[a e diffimilia
fintalioquin dun fueris in primo
loco,cverbi gratia,tali manftone vel ec
clefia eec.ad aliam illi fimilem facile mens tua tran[uolazre
poterit,quod omnes experiuntur.'Unde apud omnes con fnltifimum e[l neminem cellulis fratrum aut
fimilibus loxcis vti debere, propter nimiam inter [c ip[as fimilitadin.
Cellularum oflia, aliqui fignis notant quibu[dam vt [upra diximus, At tutum e[Je illo modo «vti dei
exiflimamu. Ni ergo defint tibi loca, ea
dimi[fa facias. as 7 Ecdefie co domuum
manfiones, ez) quelibet alia los
ca.comimunia, oportet; quid in. quantitate continua medios. critatem babeant : nam ficut in amplis locis
res ibi exiflenz^ t£ 5 ab oculis nostris
aufugiunt,ft milimodo à mentis oculo iw
ipfis elabuntur imaginate figura c Ampla emim loca vagasreddunt
imagines, ca occultant Necnimis arcla delent efa fe loca, tiam imaginum collocationem angu[la
loca c idene tar capere non po[[e.loci
ergo mediocres [int. x ..8 Claritatem,
(cd mediocrem, babeant loca omnia, ne
aut occultentur tcnebris imagines ponenda, aut blendore prafulgeant nimis.-Ut enim corporis oculus,
ita c9» mentis, nimio luminis [plendore
offufcavi videtur bancob cau[an, Jilicet
[blendorem nimium: P lateayvig. Itinera,eo eiufz. mo lireliqua loca minus idonea [unt
ecclefris, domibus ; e». of cinis eic
que lumé moderatum [ufcipiunt et Petinent::
"Unde gg clara monflrant pofita fimulacra claritate mon opprimene intellectus nofiri vi[um, [ed
excitante mentis : nofir& uni c E nofira [énfum v aciem. 9 Sicut
in.locis communibus comtintitas;et propinquitas
obfernanda efl, ita in particularibus locis. [uccefcio locorum: tenenda eft. ! "nga Loca communia funt Ecclefia Domus
Cc.particularia autempartespradiclorum
eg«[nmilium locorum; vut czilta ria,
dnguli, Columna erc. tlle ergolocus.qui tibi introtum ti,uerbi grat !4, ecclefiam, primo occurrerit
pro primo baben. das efl. ille
autevo,qui primo fuccedit,eo poft ium fequi
tur, quia, collateralis efl ili y pro [ecundo locoiqui tertio ter tius, €g frc de alijs.Sic autem procedens
circum eas totà eca cteftam, cx
omniaparticularia loca sotabis,et qualibet fa
cella, et raria, Portas,callaterales;presbiteria ez/c.donec cin cumeundo reuertaris ad prioré locum, à quo
recefcifri-) uod f Ecclefia tot
quot*volueris loca non dederit, dum eam cir.
cais, particularia loca notando, f facilem ingre[fum báa beasyintra facrarium,Camiterium, Clauf rum,
€7 ceteras collaterales e&&
propinquas, ac contiguas man[iones, co» nes
tatis particularibus locis corum ordinate e [uccef'iue reuer tere in Ecclefiam,et figna reliquæ
parteseiu[dem ecclefia, quou/que
circumeundorewertaris prope primum locum; «vt
diximus. uod de ecclefia diximus, de alis etiam fimilis bus locis intelligas. ! : "s 10. Cum intras loca communia «t in éifdem
notes parti cularia, bic ordo tibi
[eruandus ; t.f.à latere frniflro mme
rare incipias particularia loca, víque dum tircumeundo de acnias ad "ulumpun [igiflri lazeris,
cumdbunc ordinem com wHI muniter I hefauri memoria attificiofe muniter [cribentes obferuent,
quosvoslibentevin bze arte, fequimur,cum
locare figuras fere differat nibiiab avte fcis
bendiyvt ait Cic.confuetudo emim talimodo c2» ordine [cri bendi,eo in collocandis figuris promptos e
faciles nos veda det: à finiflro
incipere lateremaxime cum aliqua in parieti
bus [cribere ip(a nos cogat nece[sitas, ut dicemus.5N'e ergo in. uer[o ordine cogitatu noflro fcribere, ey)
fcripta repetere coz gamur;à fimiflro
incipiamus..5i quis autem bebreos [criptoz
res [equens,à dextro incipiat, in finiflrum procedédo, quod omniex parte erret non dicimus, motus cnim et
dextro inci pit;ait c/Avifloteles.Q
wolibet modo procedas, "vel à finiflvo
incipiens,vel à dextro, illum [equere [emper, ne dimittas pifi maxima -vrgente cau[a,netalimutatione
oriatur con ffo eo furrepat
obliuio. s n "Diflantia locorum particularium ab
inuiccm paulo plus aut minus pedi
trigenum fit. nà. ut afpacius,ita cogita
tio minus "valet : Siab uno loco ad aliii nimisremotum per tranfire debeat: quod fi vvehementer prope
admoueris, id quod videri, velcuius
recordari "volucris, «9 locum loco
quafi coniunxeris: propinquitate conturbaberis .pyediéiem autem difl antiam à Cicerone traditam
ob[eruandam: dici mus,quandoloca [unt
ampla.Diflantia enim quindecim,et «etiam
vundecim pedum at erit,cum apotbecii uel aliquibus mediocribus manftonibus evtimur,cvt [ape
probawin us. Similiter probamus
frequenter, quod fi cna e? eadem mafione
plura fint loca particularia. ab inuicem differétia, vt femdfire edblutorium manuum, (
aminus,osiium Tas à tua Parsprima, .- 76 tua zo talibus rebus infr gnita loca, quzuir
propinqua conz fionem non ingerunt, fcd
memoriam [ua excitant varies "tate.
si autem in man[ionibus aliquibus mon e[fet aliquid in figno, fed parietes tantum, profecto anguli
folum,*veletia intermedia,fi oportuerit,
€ ft loca amp!a fuerint pro locis
inferuient. €) uod fi in eif dem alia particularia componere loca vvellemus,ce laboriofum opus c
periculofum a[Jumez remus. Cum loca
communia intras,non tantum loca particu
Maria in eif dem con[ideres notes, tov ob[erues [ed eo: qua in - illis [unt ob(ernato.contingit enim («pe
[pius loca. fi expoli 14 non [unt, [ed
rebus aliquibus referta, non [olum locandi
figuras facultatem praberc, (ed figuras multas vealiter no bis offerre
ut armaria, fedilia,[canna,[lrata ceteraq, [imi
lia,quibus pn figuris quorumlibet memorandorum uti omni diligentia c9 arte nitimur: relictis
imaginaris figuris,quas p memorandis
querere, inuenire, e per imaginationem
in pradiclis locis nos ponere, eg) frngere oporteret, non nift cum magno labore Duo auté commoda,nobis
proueniunt, ft furis in locisinuentis
"Utamur.primo enim non tenemus no
uas qu&rere, e locare:feciido quia facilius recordamur fiz gurarum realiter pofitarum,quàm fi
Clitiarum.N erum non negamus, quód
memoradis rebus multoties confingé da ima
gines magis conueniat quam ibidem inuenta figura: [ed fa temur etiam indu[lrium bominem,eo in bac arte
aliquan tisper expertum. feré figuras
omnes [uis memorandis adaz piare po[Je. quod
fi aliquando non valeat quis, ad libirum
conj.ngat Thefauri memoriz
artificiofz consingat De bis autem
diffuftus infra dicemus. 15 Solitaria
debent effe loca.Solitudo cnim locorum cogi
tatwn noflrum aggregat e» ecollizit. at loca bominum fe quentia occupata confufionem faciunt
memoranti, cox men tem diflurbant. 1d
circo commmnes platea, ej) fora pro los
eis tibi raro deferuiant. Verum experti [ant aliqui,vt Petrus
Rauennas.[ufficere aliquando talia loca-vidi[fe vacua, quod e7:nos tez flamur.
Loca quibus vticvolumus,antequa ipfiscotamur,oporz tet [epe [.epius oculis inui[ere,eox
cogitatione percurrere rut féciliora
nobis reddatur,ne cum figuras ponere uoluerimus, - tunc primo ea familiariter pofsidere
fludeamus. Prudens fcriptor chartas
[emper praparatas babet eo tenet. E xplicit prima pars tra&latus de Memoria
artificiali. PE d TRACTATVS DE MEMORIA ARTUEICIOSA PRÆPHATIVNCVLA ON folum locis, verum etiam fiz guris(cut diximus) artificiofa COfi-Sat
memoria. £) uapropter cum in
faperioribus delocis.[atis fuperq, di
Glum fucrit, de figuris ordine infra
pofito dicluri [umus. P1imo enim f
guras,non omnes Jed notiores nobis,
e» psum qua noflra memoria pr ode[fe p ofcint,porez re cvolumus, ee» exinde illarum applicationé
ad diuer[a me moranda gene ralibus
quibu[dam regulis trademus. U af
ecundo, Thefauri memoriz art 'ficioíz Secundo, de applicatione figurarum: in
communi, ad res xenoraudas,eo e
conuer[o. fA T'ertio,de
animaducrfionibus circa figuras, eo conditios
nibus earandem. y ^ EM ) vh. Q uarto, de v[u quorumdam locorum eo
figurarum, in particulari, [ub.cxemplis,
quibus intelleHlis quilibet locis vti e?
figuris ad quecunque memoranda, idoneas inuenire po[fit De quibus omnibus
ordinaté tratlabimus;ut in primo bu ius
fecunda partis capitulo patere poteft.
Secundi tra&atus de diffinitione figurarum.. "oco tali "ponam. ^ In diffinitione nota ly Immediate: quod
ponite ad dif ferentiam Pats fecunda.. VEN A ferentiam locorum qui non nifi mediantibus
figuris memos randaretinent ej
conferuant.atque ex inde, nobis feruata
pra[entant, quaudo fcilicet pradiclarum figurarum recore dati fuerimus
) uo ad [ecundum,id efl fisurarum multiplices denonci pationes, evt fequentium intelligentiam
habere pofsimus, «oportet nofcere, quod
ba [upradicla figura, buic noflra arti
in[eruientes multiplici appellatione, ab buius artis peritis, denominantur. Dicuntur enim etiam
imagincs:Simulacra, -€9* Idola:.$ igha
quodi, fimilitudines, ac J[pecies, Not ctia
evacitantur,eg« memorandorum vvmbr a. j
£ uo ad diifionem figurarum, (ciendum, quod illarum - quadam (unt naturales, quadam artificiales,
€» quadam . BRAgIBATIA. o ss VOTE CRISIS MEOLGE
1 Naturalium quedam maxima,quadam minores. AMaximarum quedam inferiores, vt Infernus,
Purga - torium 9 vuterq, Limbis. 9 uedam fuperiores,vt elementa omnia. - £uedam Celeflescvt Celi,eo eAdslra. Q9) uedam [uper Celefles, «vt ea qua [upra
Empyreum ' clum e[fe iam [upradiximus,
quorum omnium partcs inz ter figuras
computari poterunt. De quibus vide in
prima parte, cum de locis tra£tauimui ^N mireris, quod qua pro locis fupra
pofuimusypro figu vriánunc Apta e[fe
dicamus. Locænim pradicía pro figuris, (fecundum diuerv[os ve/Pecius) [eruire
poterunt. ( quamuis minu fint apta
[équétibus, cum fi pro figuris ca babere tec
Q limus limus,vix locus aliquis
ilnueniatur, qui tales figuras capere, pofiit)
Dicimus enim nos, extra Celum embyreum, omnia
locata e[fe, co eapropter pro figuris etiam pradiéla baberi po[eimmoe illud po[Je pro figura vvelfiguris
deferuire,st infra dicemus. reos i03 bi
mass n oy 3 ^ SNaturalium autem
figurarum minorum. * 9 uedam inferiores cut infernaler.-vt
Diaboli. Dame nati,eorumq, varia
tormenta egc. MS Q uedam [unt
[uperiores praditlis, fub terram tamen, . quarum alique funt inanimate;ut
eMetalla, et Mineraa lia:alique animata,ut animantia [ub terra
commorantia, "eer [erpenteseo. tV
UY X 5: hs on T voc Quedam materieterra
brüiniores eo fimiliores, evt qua fapra
terram [unt,cvelqua inprima terre [uperficie
commorantur,'ót Lapides pretiofr." hy] "u^ Quedam etiam [unt terre adberétes,
gp) ipfa impenez trantes, eg: tamen ab
ea exeuntes, eo procedentes, eo fw
praipíam furgentes, vt Arbores fru£lices ev berba .. 9 uedam terreftres, e fuper terram
ambulantes, vt ' animalia,quorum aliqua
funt magna aliqua parua. £ uedam quee
vel aquatiles,cut qua in mari inucni ri po[Junt vt *Pifces,conchilia ev. i Quadam autem æree, quarum alique animata
(ibidem pertran[euntes,non tanquam in
proprio loce flantes)ut aues omnes cz
"volucres parue vel magna. clique inanimata ibi generate tanquam in proprio loco,ee
ibidem aliquantulun perimanentes,vt imprefsiones varia, qua ibidem funt ignea,
Pars (ecunda., 79 ignt&,vtl
aduea ec. 225 01 Quedam C eleftes,"ut
Stella. Q uada [upercele[les, vt an&li et corum ordines
ec. -; x1eZfrtificiales autem figure
funt, qua humano inuenz tu con[urgunt
eg» fiunt, eo proizunc funt! "varia «dificia "varia apotheca. Insflrumenta artificum
diuer(a. 9 uaz zum omnium verum, que pro
figuris babere po[Junt, le gentibus
copiam dare in animo cfl, nc negligentia inquirendie difficultate inueniendi
prapediti multi,ab buius ope E ftudio
auertantur eiusQ, optata careant vvtilitate.
Pra oculisenim omnia quodamodo ponere volumus,ut cuilibet huius artis cupido diuer[& et
multiplices imagines, occurrere
pofsint,quas pro memorádis rebus, ponere valeat, . prout fibi placuerit. «0 wofatlo, ip[arum applicationem ad
memoráda, me fiori, quo poterit modofieri fub aliquibus regulis co
inslituz tis,tradere volumus. Nuncautem
frgillatim de [upradiclis figuris dicendam
eB, em omijfis hguris maximis, naturalibus, de quibus in, primo traclatu
differuimus, [ub nomine locorum de minoribus loqui in [zquentibus capitulis
intendimus. Thefauri memoriz
artificiofx De ffigutis naturalibus
minoribus. Et primo de his,qua
inferiores vel naturales dicuntur. Secundo de figuris terreis. Tertio de fubterraneis i inanimatis.C uarto fubterra
" pmeisanimatis "^ (Qap" TE
lgure infernales funt diuer[a "Dæmonum [pe S Ln imaginesd, ; eorundem "varie t [ub
diuerfis animalium gj befliarum figuris
danatis ap' E e parentibus. V ide in [uperiori parte tratlatus in Pe " locis inferioribus, diuer[as
eorum imagines, e deformiores et
turpiores illis, tu confingere poteris,prout pro memorandis occurrentibus, tibi vifum fuerit
oportunum. (Ex fcriptura autem [acra
figuras conuenientiores dea . mon imaginaberis. P't quid aliqui demones fint
[miles lu pis. Secundum iZud, quod de
damonibus, ait Abac primo:
"velociores lupis vve[pertinis.
c Aliqui Leonibus, Secundum illud: "Togun Leo "uqiens rime
Petri quinto. A liqui À quilis.
Secundum illud :-velociores fuerunt prr
fecutores nostri, dquilis Celi*Tbrenorum quarto: cliqui fimiles [erpentibus. tertio G'enc.ed
ferpés erat callidior cunclis
animantibus. Ali; jin forma Draconum,
c9: ^ [pidum, co Bafilifcoz run E^
9o.Super Afbidem eo Bafilifcum.zo c. -
4nfguris etiam Coruorum apparent. G enc. 8. Capitulo, post
Parsfecunda.. 8o pol diluui decrementum [cribitur: Aperiens
Noe feneftra, dimifit coruum. c/dAdde ctiam,quo et ipfi "Damones fint
iu forma Stra kbionyn, fecundum il'nd
Deuteronomi quartodecimo Capitub. "Na firuthioi inter aues immundas
computatur : Et in ibo alijs borrend's
formis eos conf ngas. "Damnati
etiam varijs penis(prout ia predicto loco pri
mi tracfatus pofuimus) pro figuris deferuir e eco femi liaá, his fingere poterimme. - "Supplicia etiam diuer[a, rot ignis
calidifimus VANS Tnt xtinguibilis, fons
borribilis,odor peflilens, ob[curitas
borrida, gelidiféima aqua fletus, flridor détium, Voces flebi Jés, Chaos magnum, V ociferationes
altiffime,Coniortio ocn lorum, Faciei
deprefsio, totius corporis cruciatus. 2M altituz do etiam damnatorum, eo corum confu[a
congeries. T wmultus,&) «varia tormenta pro figuris baberi poffunt. In Purgatorio bomines «vultu maflifsimo, fed
patienLiffimo animo cruciati tormentis varijs, et igne,promeritis, £A ngeli eos confortantes, pro ima cinibus
defcruiett. In Lymbo infantes svarij,
diucrfis vninbéi; c? coloriz bus,prout
bicvidemus. SUE DE TERREIÍS IM AGINIBVS. T'errez veroimagines, fum: [axorum et
petrarum cvaria genera, lapides etiam pretiofi quorum nminum aliquos i» 1gniores ordine Alphabetica ponimus: T t
reliquos in lapi . dario-viderepoteris, Et in [Fecalo naturali Vincentij A Iphabcrum
'Thefauri memoriz artificiofz Ed
aod lapidum fimul et Gemmarunr. Www] Ænacius laMEN pis fiu libus b. s i E xS contritus eft maris. Alabafrites. Achaz tes, Adamas, Ametiflus. Al lecorius.
2, Berillus, Borax lapis, qui
&j) Nofe, Carbunculus, Chryfolitus,
Corallus, Cryftallus, Celidonia,
Coz tis qui lapis [eciidum fido. [ic diclus, eo quid ferrum ad incidendum acuat : cotis enim grace inciftoest: Cari fieus lapis, qui viridis eft, "unaque esi marmoris [pes cies.
3 D«emenius, "Draconti des,
Daicodos, Daymantiz ««o5, Dionyfia,
Drofelitus. 4 Ebanus, qui lapis al Rs
efl, Emathites lapis ruboris fanguinei, Etbites pez tra aquilina eft, Elo pro lapide ft placet, £matbites, Enidros, Efcflis. $ Falcanus, Filaterus, F longites, F luuiatilis,Edift tjs aptus lapis e 6 Galiclites lp alius est, qui attritus [fuccum red dit,faporem lactis babente, Galacies lapis ad fimilitudi nem grandinis, et frigidifis "mus.
7 Hiena lapis, qui in Lie na
beflie oculi inuenitur,
HhYyeratites. 8 Ja[pis,
lacintus,I acinz tizonta. 9 Kacabre, JOE NM Kamam.
ro Lapis Lazuli, Liz [chinis,
Lapis efl refulgens, "Ut lucerna
ardens. 11 eAMarmor, 7Molaris Lapis, ex quo fiunt mola. eMargarita ^
-Parsfecunda;i Margarita lapis,qui
ex ma vinis colligitur conchis, AMelotbites.
12 "Nitrum,. lapis est
fabalbidus eo perfpicuus. eNofe,
qui «9 Borax [upra [ub itera B. 13 Onix,Opalus, Optallius,Orithes,Oflratites. 14 Pumex, Pipirinus, Porfidus, Pantberus. ig 44 Jrmilitudinem P anthez ra, Paragont, quo "verum probatur aurum afalfo.. . 1) Q wirinu lapis,
ua nidros..Ramnivel vali, id quod bolus armenicus, Raz daym, qui donatides etia di citur, inuenitur in. capite-. Galli ez.
. Y Serpentinum,mvelOz phitis.
Serpentium enim,ma., gulis con[ber(us
efl, unde et á "vülgo etiam
ferpentinum dicitur, ilex,
Spongia,Spez 81 cularis lapis, faphyrus, Sara dius, Sardonicus, Smaraga dus, Succinum, vel fnccis nus,"uulgariter dicitur Am bra.
18 T ilurtinus lzpis, To phus,
T'opation, T urchois, T beogolitus. ty "Uarabc. feu fanguis draconis. [ecundum. Arift, lapis efl, Venix valet cona tra mieiancholiam, egeta naitalica gemma e[, "nio, efl quidam lapis. 10 7 ris, Iridi fimilis. 21
Zimeniellazuri-vales contra melacholiam,
€t con tra quartanam ej) Sincoz pim. idem esl cum lapis laa guli. too im
21 Zignites lapis ell «vi
treicoloris, ee fanguinem fringit
eg) mentis alienatio. ncm depellit :
flamam ignis extinguit. : X: Ub-vna eadéa littera plures lapides vel
faxa mo
etiam aliquando po wimtus, «vt eifdem indigeat AA nemo.es ad boc,vt quifque quem «voluerit,
€ quem [uo propofito viderit,
accommodatum [fe e deferz uire, eligat,
eo tollat, ceteris pro illa vice dimiféis. Eorum autem ez fequentium quorum c/4lpbabetum
ponimus,cver bi gratia, animantium
crborum tum f. guras,tumnatuz vas, tum
commoda ex ipfis [i nouerimus optimo,e7 eficaz
ciféimo adiumento nobis in bac arte eas e[fe probabimus. 1dcirco
"vtile admodum erit in naturalium eo Phificorum libris eorundem naturas perquirere, vt pro
figuris ocurren tium niemorandorum
audacler ea ponere, €2* locare po[fim.
Inter figuras terreflres e terreas placet nolis feces et excrementa rerum diuer[arum ponere : tamquam
cateris compofitis. infra ponendis minus
[uperiorum elementorum «virtutem
retinentia:immo illis omnibus terre materiei proz "seimiora:"vel certe tanquam
indigna obtutibus noslris praz fentari:
vel [altem minus bumano*v (ui apta:(ed penc diz
gna dumtaxat terraip[a recondi. [unt autem bac c7 fimiz lia bis. !
c4 cAmurca,que fæx est olei: Analecla,qua ciborum funt purgamenta: Apluda, que purgamentum ea. Milli: Panicieo fi[ame:cA[[ule,quas "vitruuius
vocat fragmen ta, qua ex operibus
deijciunt Marmorarij. 93
"Bolytus-cvel'BolytonBubulum flercus eft.
F Fufur farina cfl purgamentum, Floces purgamenz £4'vuarum
Pars fecunda... $2 ta vuarum
eos vini: Flaces purgamenta [unt oliuarum.
G Gra[um fignificat lanarum [ardes in ouibus. E Helcifma;[coria efl ex argento. I Ipeleuthrum, fuis flercus. M. Magmata,vnguenti fæces dicuntur. eMuccus, narium fordesefl. Mu[cerda. Murium flercus
eft. M etys, purgamentum esf cæra. O Onida gg Onthon, eAfiniretrimenta (Celius
dicit. Oiptoten ouium fLercus eft. P. Prefegmina c? Re[cgmina, que ex
"onguibus pras fecantur. i; SScoria, Spurcitia omnis meialii. Sparyle,flercus
bos minis.Spyrada e& Spyrathia
caprarum. Sciri, Sordes e fpurcitie
cafei. Schidia fragmenta lignorum, que veijciuns tur ab abictarijs. T
Tartarum :Fæx vini eft. j -DE
SVBTERRANEIS NON tamen penitus terreis
figuris. MIS FERE. U bterrance autern figure inanimate
que minus - "rediclis terree
matericiproximiora [unt ac ces ANSA gri
terorum elementorum naturam excellentius par
"uot metalla uniuer[a: vt aurum ec. eo que cx r ^
1 f. mE Q
ticipant,iu ipfis arte fiunt, ut
auricalcum: Et mineralia cuncla, vt
Sulphur. de quibus omnibus vide aliqua, qua ivfra po puntur.
c eMctalla principalia funt.
Aggentum folidum, &sgenz Pl tum Thefíauri memoriz art' ficiofx tun viuum. As, Aurum, Ferrum, S tannum, P
luyibusn: Q uaaatem ex ipfis arte fiunt,
funt [equétia, ien: Æs,quod
"vulgo dicitur Bronzo. Extra
[eptem metalla -( que inter mineralia primum
obtinent locum) bac ue infra ordine alphabetico di s anus,ab. Alberto .ZMagso eo» Mi numerantur
aut bai Ads Alphabetum Miselatíum ; ex,
Alberto Magno. nare pani Alidena WC feri fpecies i inoz N riepte, Aurum ui Aum, quod e ex argento nimis incenfo fit, Auricalcum, Ar fenicum, quod co Auri piga mentum dicitur, eo colligi : tur ex auraria materia, in "Ponto, Atramétu quod Pli *nio tefle fit vel arte hama. a, vel terra fulpburea, An qimonium, quod fecundisa plumbi mortui e[t, Arena, Æs quod Bronzp. Bitumen, quod c faxo profluit.
eun 3 oem; quod valgo ' Rn e
Peltro dicitur Chal, Cre t4;C
eru(a,quod flos plumbi eft, Chalcites,
Calcantum, Cernfa. 4 Difriges, quod. ect - eotloeremanet: ^^ v -s Electrum feu [nccint/, Fu Bituminis genus cfi € faxo profluens: non arboris n
lacryma, vt peo
"Ucteres. 6 H. alitis, qe
lapis e, de quo ipfum «s coquitur,, Hidrargirum.
7 Lytargirium, quod ji ex argento
eg) ploibo quod - nos argenti JL
Hocamue. $.A4etala Pars
fecunda. $ Atetallii, quod mixtu væfl,ex qud conflántur ca ca pana: Minium.
9 "Nitrum. YO Ocrea, n
AnA,yvis eri genus et. u Pomex, Porph igo e
3 IL Sulphur, Salnilifüss, quod ee Salpeftre FW "Nritro differens, de quo ali qui opinantur (beciem e[Je ni tri,Sandaracha. 15
Tupbus, Tubal, quod eris coria. 14 U'itrum.* "Aimate autem C MA »s r7 Men funt
Sors . Y, peter 0mnes,co- quadam alia animalia paruula, edlphaberic dicemus. Alphabetum, fcrpentiun,. i UA Es pisc atmphilofes naycfnger, Amps. dites.
2 Bafilifcus,'Boa, Becmot. 3
Cotrodilus, Cecula, Cenchris,C Ws C
erasies, Cantarides. 4 Draco, Dipfas, Tra gocompides.
s Enydris, Emorrois, Exidaa. qu& fub terra me de quibu; Rgilitim
ordine 6 Fetnatrix. «4 7 Glandofa. v BS ermorrois, Ffydrts, £r ydra.
9 laculus, Ichneumon. 10 Lacertus, Leuiatam. ^ mNea,Natrix.12 Olites. 13 Pharias, *Prefler, Porphyrus.
14 Rutila, R egulus. 1 Salpinga,
.$ rellio, Sæ lamaudras "I hefauri memoriz artificiofx lamandra, Syrena,qua Ser pers eft in Arabia, i 16 Taranta, Tyrus, Tortuca.
17 Vipera. Alphabetum paruorum
animalium fub terra degentium. : f Neuilla.
Bufones, Dorax, ! Sotracha.
. s ((unicula, Caflio, Clo-. chea, Cancer, Cuniculus. AFormice.
s Glires fi placet, Gama lcon,G
urgulio. 6 Herinacins. 7
Locusle nigra;que in «vere nocle canunt,
Lums bricus. 8 Muflella, Mufaraz neus, lv ures, e7Martires. o Rane, Ruletz. to ftellio,Sciurus, Salamandra,Sorex. 1 Talpa, Tefludo. 12 J/ermces etiam omz pes, qui [ub terra condunz HT. Pe Pars fecunda... 94. De figuris terre(tribusaniimatis tantum,
qua funt vegctabilia, et de figuris
verreítri bus animatis fenfibilibus, qux funtanimalia. Cap. ELE :
Me. 3 Rbores m herbe: Animalia etiam omz
3 aia, eo magna, e? parua pro figuris, et.notis N u erunt in bac arte nobis perutilia:
d'ímodo coz e: de^ y rum naturas,eo
proprietates [ciamusyvt f ieiiimlbon
dicendorum facilius in eis inuenire poffimus,
tex pro memorandorum Tismulaceis in locis dfbonere.: 1dco2 que nos inordinem Alpbabeticum difponimu
&g). vedigiz mus ea folum "vel
TE Bor, "vel qua de facili nofcere
pol[umus. c
drborum autem eo: animalium magnorum bic c ALphabeta non ponimus cum [upra in
primo tra&latu, ea viz dere liceat.
Frué£ficum ergo 7 herbarum ac paruorum «ni
malium terresirium coordinat;ones fub Alphabeto bicss f^ redigimus. Alphabetum fru&icum. Dfintbium, quod briofa,que vulgo canapac ee ponticum
dicis cia, Artemifia mmor,il mas tur, Altea, que co ciale, ^ rundo. enaluafilueflris, Artemis ^ i Brofia.
fia wel Ambria,"velàmz : 3
Canabum. h 4 Dipfeua Thefauri memoriz artificio 4 Dipfcu:.
E. s Feniculum. 6
Gine[la,vel gue € g ineftula. yi Liquiritia, que co Glicoria, c9 Glicoritia diz citur.
8 Malua. " 9 Rubus, PB m quod e ali lithos vocant. Ao[a, Rannus. 1C Jentix, -Sambucu. Saluia, Symapis. uU itis, Vepres. E T inter frutlices predi£la numerantur à
naturalibus, «vt apud co: pa[eim el
«videre,ex quorum e et alia extrahere
poteris. Alphabetum herbarum vulgarium
et plantarum. CHMMiÉ: Pyos AS Allium, Az
pium, A[paragus, efuena,
Atruneolus, Amaz
ranthi.i.[ciamitini. 2 Bleta,
Beta, Borago, Bulbus, Buglo[Ja,
'Battis tula... 3 Camonilla, C. pilus eUeneris, Capparis, Cepa ^ Crocus, Cucumer, Carz [TU l b
[ duus, (enti foeni,
Corono pus Calendula. (ichorim. .4 Dracontea, T argone, $ Endiuia, E linee, qe intybu: dicitur eruca. 6 Filix, Fumus terre, Faba, Far, Fafcolum;Fra go; Fabecula,.F arpnota dium. hes "T 7 Gragmé, Gáfifliná d Ælitrapium, Elexbn pireris
Pars fecunda.. piperis, Hf
fonus. 9 (uncus, Intybus i. Endiuia,
Intybum erraticum.i. cichorium. 10 Lappa, Lacíuca, l ilium, Linum, Lens,
Lupiz num; Lanceola, Langenia; Lupoli.
. n cMaiorana, Meli ifa ipa efi
Citraria berba, aMeiba,«Milium,
Marra biun,M elomes. I 2 /Nepa, vel nepita, eNaflurcium.
13 Ordewm, Origanum,
Ocymum. 8; 14. "Plantago, Pauper, Pepo, P astinaca, Pidrofeliz non.Porrus, Pifum, Paniz cum, Pulegium, "Portulaca. 15 Radix, Raphanum, Rapa, Ruta, Rubia ; Aiz fum, R obelia. 16 Semper viua berba, ipfæ[l Louisbarba, S cirpus, Satureia, Serpillum, Saxiz fragia, Siligo, Sanfucus. oiz Tuifolion, Yirimaiz lus, Trina Triticum. 18 Vifcus, Viola, 'Urti€4,V acia, vicinia.
1 19 Fus /[opus. E "iila fermone quilibet fili poterit
herbarum nota V rum abundantiimum
Alphabetum formare,quod et fuademus,
0nusq, hoc leuiffimum le&lori relinquimus, tum quia herbarum nomina apud. diuexfa loca
permaxime uaz riantur ("vt fere
omnibus compertum efl) tum ne tractatus
lus nosler optata a nobis breuitate priuetur. "E Alphabetum T hefauti memorisz artificiofx Alphabetum Gummarunmb. AMoniacus cf a2 fetid«.
L DBernix, Borax, diidella. ; Campbora, Cedria, Colofonia.
4 Dragantum. y Eaforbium. 6 Gummiarabicum. 7 Karabe vulgo. Labra. $ Laíla, Licium. 9 AMaflix Myrrha : 1o Opobal[amum, Bal [ami fuccus eft. n Pinca reina : t? Refina lacrima cft arboris cuiufcunque vel fru ticis (uccum.
fudantis c exhalantis.
Jarcocolla,Stacte, ft rax,Sanguis
draconis. 14. Thus, T
berebentinz.. 15 P'ifcus. : 16. Zuccharum, quod infra cannam generatur in Hyfbania.
S Imiles autem guttas co lacrimas in arboribus fcife ris,"ut in cerafio, pruna
qe-requiras. Alphabetum (eminum
fegetum vel leguminum,vel &c. "Doreum, quod eft tritici genus, Aniz fum, ^ uena.
2 Bromos,Branx, genus Farris.
('andreos,genus tritici: ^.. e
* (minum, Coriadram, Cicer. 4 Daucus, [umen banz ci&.
$ Eurus, Pars fecunda. 3 Curus, Erifmui 6 Faba, Far, Farrago, Fafcolus,F eniculum, F az Aum H4 r&cum. 7 Gith.genus leguminis: cimino fimilis. 8 €rbum fiue Orobum, uod "vicia dicitur. 9 Lens,Lupinus, Lolium.l ini [emen. 10 Milium.
i Ocynuri, Ordeuni, Ocymum,
quod bafilicum 96 vocant.
11 Panicum, Pifo, Paz poser. 13 Risum, Rubelia Sefema ex Indiaaz [portatur Siligo, cenus tritici: Siliqua
genus leguminis, Sifamum,Synapis. 15 Triticum. 16 Vela, icia. 17 Zea, Lizania, quod fecundum S. E'iero.Lo lium eft.
Lphaletum florum eo frutluum ab berbis eo arbori A bus [upra pf tis quilibet ex fe formare
poterit. Alphabetzum animantium
terreftrium paruorum. Rantus;c
Afcaris A des. 2 Bufo » Borax, drucus,Bratla, Bupre[tis. 3 Cimex,Culex,Cama leon, Centipeda-vermis pis lofus eft, Cryfalis, Coffus, Cicidile,( ofli, (nips.qui in ligno vvermiculus eft, Cips frumenta corrodig, («ree lio.
A4 Eruca, Emigraneus. Viidr s
Gura Thefauri memoriz
artificiofze s Gurgulio, qui in
faba efi.Gryllus, Galba. 6 Hepacontinus, Herz: pes
lps "vermis eff, Idibis.
8 Lita, Locu[la, Lumbricus, Londes, Tier
Leoneephos. 9 AMelolantha,
Milipe da, Milochos, Mida, qui in fan me. AMirz smicoleon. 10 Opimacus, Olobygon, it Pulex,Pediculus. 12 Ricizus, « qui canum: auribus inberet. 15
Scerpius,Sanguifuga. u4 Tarmus,
Teredo, Tinea. ^ 15 Vfía, qui vermis est porcorum y eos urens, viz: werd.
H À ec dicía fint de pu qua e quomodolibe
adterra pertinent:nunc de
aquatilibus.ezc. Defigurisaquatilibus Æreis
et igneis, qux in aquis, in Igne et ære
inueniuntur pro figuris
nobisiníeruient.Primo igitur hzc
inueniuntur In aquis. x
$) guilla, Aras NE nea, Allec, mS Ariens, Arni. ? i Barchorá, Talena, Cap. III.
*Borbotha, Botha, Brenta. 3 Caab,
(anis, ( ancer, (etus : de quo. 5.
Ambrof. qu d [i quando [upernatet fluclibus, ambulare infulas putes
Pars fecunda; putes, Coruus,
Conger, (n che . 4 "Draco, "Delphinus, : "Dentrix,Dies,qui Una tà: tum die viuit. 15 Equus, Echinus, Effi mieron, Eccola, concha efl margaritifcra. et Felco,Foca,
Faflaz leon, F icis, Faflen. 7 Galata, G ammacus,Go bio, Granus, Gladius. ^8 Hirundo, Hircus, Haz ig.
9 Karabo, Kilon, Kolchi.
5óf^" 1 Lacíus; Lupus,
Lepus, ro Iricius, Icinus mari 97
Leo, Locuffa. iz Mulus, Muflella,
AM ugilis, Miluus, M «na. 5
Narcor, Nubes, Nau tilos. 14 Offrea, Orca, Orbis. : 15 Porcus, Purpura, * "Pinna, Plais, Perna, Pi rix.
16 Rombus, Raba, Raz na
marina. ; 1 7 Stella, Scorpio, Stuz: rio, Salmo,Scolependra. 1$ T'orpedo
Irucía, T hinnus, T enca, Trcbio. 19 Vulpis, P itulus mari nus.Uentb..-
20 Zedrofus, Zefio. Et plura
alia qua breuitatis caufa omittuntur. Q
ua in ære inueniuntur in duplici differentia, quedam ibi generantur, cz per
aliquod tempus ilidem mant, €)
apparent quadam [olum ibipertran[cunt. Qus ibi generatur [unt impreffiones c/Ærea
uel A quorum omnium Alphabetum ponimus,
"vt eorum facilius: rimini[camur,
et eis cum "voluerimus, pro figuris memorat. dorum vti fuo loco pofei dora i [o loco po[simus, A fub,
Thefauri memoriz artificiofz A)
ub,c/fqua. 2 Barbata [lella, qu& ex cometarum genere cf Bruma. 3 Crinitaflella, qua ex cometarum genere eft. Coz lumna ardens, Capra (alta tes, l'orru/cationes. 4 Domus ardens, Draz ca volans.
$ Fatuus ignis, Fulgura, Fotamina
cali. 6. Grando, Gradenula. .3 ZHalo.i.corona circa Solem. Lunam
vel alis quam sellam. 8 Ignis cadens, Iris. 9 Lancea ardés. o Manna, Mellis que dam [pecics, qui "'vulro dici tur melata. ! 1 Nimbus ventorum, *Nix,SNubes varia. 12. Perpendicularis ignis "Pruina,Paraylij. 13 Aos.
14 sintille tanquam à fornace.
egredientes, Stella cadentes. 15 Turbines ventorum. 16 "U'irge rubea, c Alba, VU'irides aliorumque caloriz. enti vartj,'U apores "uavij a[cendentes.
Extra bac diaboliibidem [unt,tanqua incarcere, vut upra dixiz mus, quibus pro figuris( eo f finc inuifibiles ) vti poteri mus.
V2 aute tibi per æreyn [-pertran[cunt, fimt «voluQ"' cres pennate
eo "volatilia cetera, que optime pro
furis vti poterimus. [ecatur autcm animalia bac in: animalia Adaiora (o
minora: de utrique autem. A Iphabeta
ponimus tum voulgariter,tum latino fermone. Alpbabeto
Parsfecunda.. 88 Alphabeto de vcelli, Lodola, e"fccegs gia, Ánitra, Ajfloz re, Allocho, Accerz tello o. ^ ffiolo, A uoltoio. Bubbola, Barbagianni, Buzago, Brauieri, che e picz colo, :Bonicola fimile alla flarna, Bechafico. ^ Cicorna,Cigni, Colomz Lelle,Cuculio, [ ecero Cors bo, Cornacchia, Capinera, Cingallegra, Calézuolo, Cal derino,Cutretala. Formicone, Folagbe, Fagiano, Fringuello,F orci. glione, Fioralifo, Frufone; Fanello.
Germani, Gru, Gallo, Grifone,G
azza, Gaza marina, Ghiandaia : Geppio,
ufo. Lucherini, Lufignoli. aM origlioni
Mozzetti : «vccelli d'acque tutti
duoi : Merle,Mergoni,o Mugnaij, Montanelli.
Nibbio. Ocha. P a[fzre de diuerfe fhecir, Pagone, Papagallo,Pi/ p Pettiroffo.
$ uaplia. AR ivogoli, R aperini,
Ron 011. Smerizlo, Jtarne, Stors nello, Struzolo, $1erlo, che piglia le allodole, Scricz ciülo, :
"Terzuolo, Tordo, T ortole.
Zigoli. Alpbaletun "Thefauri memorisz artificiofe Alphabetum Auium latino fermore,. 9 uila, Ardea, Ac cipiter, Anas, A lau da, Achantis, qui et iur fecundum 1[id. Á criophilon, Alcedo, Az Sar, ^ pos, ^ egoncephalus 2. 'Bubo,Botaurus, qui in genere eft accipitrum,Biflar da,Beno[a,Berencha. 3 Ciconia, Cuculus, (Co chilus, qui € rex auium di citur, Coruus, Cornix,Capo Cygnus, que eft. olor, Colum ba, Coturnix ; Calandriw, C ypfellus.
n PU Diomedis,que eo hes rodius.
S Egythus, Emeria, Er cinia,C
rythacus.. Falco-velherodius, vel Girifalco vel Diomedis,Fi cedula, Fringilla, Faftanus. Grues,Gallus,
Gracuz los, Grippes, 1Lis auis Nili fluminis. - Harpia, auisrapax in Arabia, fere [emper in[atia bilis, H'irundo, nee br. c
an X bin epe cornix, iden
e[t. Linachos, Lucinia, La gus, Laro, Leucon.. Ad co A Mos
sedula, Merula. : Niclicorax, Nifus. :Onocrotalus, O:hus,aff olo Oft ifiaga,
Opimachus, Oriolus,Ofina,Otis, €Palumbus, T auo, Pelli catus, Perdix; Penix, Piz
C4, "Picus, Pf tt4Cus, T4
[er$ uerquedula. Regulus, R
iparia, Ru fica. Strutbio, Sturnus,Selen tidis,Strophilus. T'ur dus,
Pars fecunda. 39 Turdus, T
urtur, T ar2 da, Tragompan, T'erraa ncola.
"Upupa, "Uultur Velia,
"'efpertilio, U anclius, V lu
lay'U ipio. Alphabetum paruorum
volatilium.. Pes, À filus. A Jibio.
Canthbaris, Cinis fex, Cinomia,
Culex,Cicaz da,Conops, Cicindula,
qua e) nitedsla. 4 Engula.
$ Fucus, Formicoleon. 6
Grillus. 7 Ibcneumon,vefpa ma ior.
8 Lampyrides, ex genes ve [unt
[carabaorum. 9 AMuf[ca. 10 IN Gitedula, e) *Nocli luca.
1 Papilio,Pbalena, Far f^lla. 12 Scaraleus, Jcabro, Sphalangio.
13 Tabanus. 14. U/efpis. F
Igure autem, que injgne inueniuntur [unt. Galaxia intercifa, eo Galaxia continua, qu in ignis
regione, fes eundum Autborem profpecliue
veficiunturton autem fes cundum Albertun
eMagnum. Thefauri memotizx artificio(z De figuris coeleftibus Qe fupra ceeleftibus; "Cap. V. ^ SUN Ocli omnes extra Empireum non folum pro SZ] locis,cverum-etiam profiguris eruient:
Imn: o e Empireum.ft extra illud c
fupra,aliud sere quid (ipfum
continens)imaginaberis. Celi aw tem
[unt. xj. Q worum primi feptem planetis [eptem infigniti funt;à quibus cg
denominantur. Celum enim «Li Luna ell,
Celum dicitur Luna: eo fic de ceteris : Os auz
tem celi eo fepté errantia )dira, 9 uadraginta € octo figura firmaméti,et easquas fupra in prima
parte cap.4 fe guras [upra celum
quodlibet finximus,pro tot noflra artis
figurisinferuient. MOM TO queas
q EY
2, S Quadraginta autem et octo
figuris o&auz Spherz fub ordinc
alphabeti, ca hic infra di gcffimus,
ratione quà fuperius adduximus. ^ À Rie, À quarius :
Artbofilax, quod : et Arclurum,
eo. Jiootes dicitur, Anguis, An dromeda, Anguis ophiuchi, . Aquila, equus
alatus, quod pega[us, Avgo, quod eo . tuis
dicitur, Ara. 2 Bootes, quod c7 arciu Caffiopea, Caput Medu[u, crum vtdiximus. 3. Conofura, quod e? *Planice, c2 vr[a maior, Cygnus, quod cox EHolor, Circulus Iunonius, Cepheus, Canicula,quod eft canis ma ior, quod procion, Cancer, ( apricornus, Cetus, quod Parsfecunda.. eo Piftrix, Chiron, quod phillyrides, Ciphus, Coruus. 4 Draco, Delphin, Dels toton, quod ez triangulus. y Elice, quod «o "vría minor,Cngona[is, quod Gez nunixus, Eridanus, E goceros, quod ee
Capricornus, Ericthonius, quod co
Hec niochus,e9* c/duriga. 6 Fidicula,quod €? Ly 74. 7
Gemini, Genunixus fu pra En
gonafis. 8 Ffolor, quod e» Cygnus. E
niochos, de quibus fu pro; Hydra. 9 Lyra, [upra fub nomine fidicule, Lepus,
Lugule, «eliugula, quod € Orion, 9o
Leo, Libra. 10 SN'auis fupra
Argo, Notius pifcis. I Ophiuchus, A nguifer, Orion de quo.f. Lugule. 12 IPer[eus, Pega[us .;. equus alatus, Pici, Pbanice, quod «e ur[a
minor, &) cynofura; vt fupra diCum
est, Piflrix, quod eo (etus,
Procyon,quod ee ca nis minor, vr (upra,
P hillyrides,quod qz) chiron, P i[cis
MotiusyUt[upra. 13 Sagitta,
Sagittarius, Sinus, Scorpius. 14. T aurus. 15 Vr[amaior, Vr[ami nor,I'irgo. Vper celefles autem figure
[unt,c.4ngelici fpiritus fan 2 Cli
homines eo «Mulieres, cox qua ibidem difbo[i tiones, ordines, co Gradus inter illos Junt, cut
fupra diximus.Item platea ex auro
purifimo: fons arbor "vita: Porte: Comiuis
qp men[«: T'urres 'c.de quibus fupra.
2 o£ 'De 'Thefauri memoriz
artificiofz De Artificialibus heuris. SS
Rtficialesfigure funt que arte, non natura
PM con[urgutt, ca autem ab artificibus facta in QE nofiram-vtilitatem a(Jumimus. funt
autem esos eæ Palatia, Domus,
Manfiones,e 4pothece ee fingula bis
[srailia, que fupra pro locis enumerauimus. Nec
dedecet inbac arte(ut iam fupra diximus)quod illud, quod pro loco aliquando babuimus, pro figura
altera vice babeaz mus:dummodo, quod pro
loco antea babuimus, fr aliquado pro
figura babere velimus, loco alicui affigatur, qui tamen locus ita fit capax, quod continere ee»
capere pofit figuram. (Cuius medi autem
loca, que pro figuris "volueris, (fcilicet
&dificia diner[a coc.) vel ibidem, vbi funt, pro figuris dez féruient, "veletiam per imaginationem
alicubi transferre poteris,ft tibi opus
fuerit. Q uod raro vel nunqua fieri conz
fultiffimum erit. Inter figuras
artificiales computantur etiam voniuer[a,
que in praditlis enumeratis, aut fimilibus enumeradh adi ficijs conduntur e referantur, V t puta qua
in palatijs, in monaflerijs,in
domibus,in apothbecis eec. inueniuntur.quaz
uis illorum multa naturalia fint, ficuti funt frumentum, vi num, Panni: Et domus, aut palatij
[upelleclilia queque. Inter pradi/Las
artificiales figuras connumerantur inflrumista omnia cuinfuis artificis, eut
ferra,ut malleus e. Hac autem
inflrumenta procomperto babeas in bac arte
valere Pars fecunda: ! 9t «valere quamplurimum, e) ea
tibipermaximeprofutura e[Je pollitcimur
: qua propter buius artis cupidum, monitum
e([e volumus,vt multorum artificum inflrumenta pernos fcat y c in fcriptoea ardisie alphabetico
redigat Co confer et, quou[q; familiaria
fibi reddantur, vt cum fuerit oporzunum aliquod vel aliqua illorum
infirumentorum producate eo vel eb profiguris valeat vuti : "Diximus
autem, quod multarum artium inslrumenta
in alpbabetiordinem vedigenda [unt,cuius
dicti ratio praflo eft. Si quis enim
fabrilignarij infirumenta cognofcat alpba
betico ordine. facilius eorum cum "voluerit eminifci poterit (cwm ordo memoriam adiuuet,tefle Ariflo.eo
(cerone)ac in[uper eis pro literis vti
velit (vut infra dicimus) ea magis in
promptu babere poterit, que [uo [erwire poffint bropofito. Figuras ctiam artificiales appellamus,
e/Alphabeti €lementa-[unt auté tria principalia alphabeta notifsima muls tis. latinum, quod constat notis
Vigintitribus. ABCDEFGHIKLMNOPQRSTVXY L Grzcum, quod conftat literis
infrafcriptis. ABRyS$en6Óix^
uvriompeTuxqQdLs 'Thefauri rnemoriz
artificiofz Alphabetum Hebraicum. Virinint" : ar.
HEBRA* Parsfecunda.::5.0527
92 Alphabetum,;Períaru m, Turcarum
omniumqQ; Arabum. : dJIT3WN^1l HD
4865 jJ Hav5 Jar] wv] RIW (25
nn Cz veru» 33 EA i
em m NE) Rs i4 i2] Alphabetum
Caldaicum.) Ocin loco ne te pertran[cat alia. plura alphaleta r H naturalibus rebus nos accipere po[Je :
Ctenim ab animaz: libus alphabetum «unum
accipimus boc mod o. P ro litera. A.
Sumimus animalcuius nom ab eadem incipiat littera,ver: Li 2ratia, e dgnum-pro B.bouem, pro C.C apram
esc. - € uod fane alphabetum voberrimum
efl, dum in eo que libet littera nobis
multiplicatur : quoniam fi ub cade littera y:
plurium animalium nomina incipere no[cimus, verbi gras. ti, fub a.littera [cimus effe bac Nomina
animalium. [. A2 gni,c Arietis, ^ fini
boc autem esl. nobis commodo gj) nece[-.
frati mam [i plurium litterarum fpecies e figuras volu mts :eis abundamus. Eodem autem modo à
cateris fimilis: bus naturalium rerum
ordinibus alphabeta accipere. pofus.
mus. Q uapropter bic te meminif[e oportet naturalium illaz. rum rerum, cg mineralium ee lapidum, eo
animalium. eo berbarum,eo arborum, eo
volucrum,ee Celestium fi furarum, eo
ceterorum omnium, quorum fupra mentione
fecimus, 7 alphabeta pofuimus, in prima: € in fecunda: bac parte:qua ibidem ipfa-videre pots. ^ bæ
wer . eft for[an tibi illa minime
[ufficiunt yel in promptu (tibi inquam
non [unt,cveletiam [emper eis*uti mon liber)
a4 diuer[orum artificum mercimonia confugias, €) cuiu[li bet artifi cis mercimonia in alphabeti
ordinem digesta baz beas, quibus pro
litteris vti poteris, fi corum nominum quibus. a nobis appellantur principia
[umas : vt de Animalibus, co e diboribus, alijsq, rebus fupra diximus. CuinllibetetPam artificisinflrumenta, fab
alphabeti 0f« ] cda dine Y T hefauri mémoriz artificiofx dine congrégabis,qua eo modo quo fupra de
alijs rebus dixiz pus,pro literis
inferuient. .' Alio autem modo, ee
quidem optimo, prater alphal.eta
pradiclaalterii formare e habere poterimus, fi videlicet. figuram talis littere, vverbi gratia.
C-diligenter confiderez mus,eo ad
naturalia feu avtificialia confugientes, ac figuram tantum illorum attendentes,
quod eiu(dem figura,vel. faltem fimilis
efe iudicabimus, pro tali littera, cuius [imis
litudinem restalis babet, [umamus uerbi gratia, pro.C.litz tera [emicirculum:cuius.(". littera
fimilitudinem babet. Verum experti
fumus inter cetera alphabeta iflius moz
dialphabetum pro maiori parte [ui ab. artificialibus [ums pi? inflrumentis, maiore quà alia aphabeta
nobis "vtilitaté"
praflare.quod euenit,tum quia inflrumenta artificum,"Ut. in pluribus familiariora [unt nobis, eorum,
multa [ape [ec pius c7 pra manibus c7
pra oculis babere contingit: "Tum
demum, quia à [z inuicem figura diuerfificantur: quod pluri snum noftre conducit memorie.e?* propterca
hic infra id uo lumus ordinare, € illud
quidem «vernaculo idiomate poz sere, ne
corum aliquod circum[cribere cogamur, quod clare aliquis babere, c9 aperto "vocabulo
imelligere vellet. I eAlphabetum Parsíecunda.. 24
Alphabetum fümptum à fimilibus figuris
rerum artificialium,vel etiam aliquando naturalium.. $quadra de mura- tori, Archipendo lo de medefimi (ompaffo c efle, grande di legno. da legnaiuoli. Vna Feala in tre hie che f uf; 49^ à potare e cogliere frutti. 3B. Acciaiuolo, Ceppi di ferro ritti da vnabada: fe ro da finefIre, doue ft tengonoe
pannelli.ezc. C. Corno : mezo cerchio
: ferro da cauallo: Luna quan do c piccola. D. Meza luna,Bigoncisolo,co' manichi
diflefo. Ma náia, Ceftone bocconi,
cioe rimboccato in terra. E.'Unamezaruota una. c^dncora p il trauer(o vitta, [ga col legno dalla parte del lacorda, Capellinaio, Raz flrello, Pettini: Forcone,tut te quattro queste cofe vitz te per canto, ti vapprefente ranno la lettera E. volte all'ingiula lettera. 2M. Av chetto da fonare la lira anChor potrà [eruir
pr£. € F. Fnafalce fenaia col ferro volto all'infu, una [ci mitarra fitta interra. G.'Una chiocciola, V na cornamu[a, Una Gucchia ra da muratori i. Cazuola, ó me[lola «volta all'infu, "Una [ega da fegar grano col piede all'ingiu, fiafchets to XIrozato.
Hf. vna botte sbarrata. "Dua
colonne legate com una fune nel mezg. c4 1 1.Vno
) Thefauri memoria art'ficiofx
1. Vno oncino da corre i futi,
«na Colonna, "Un Pe[ce attaccato,
rvnabacs chettaritta, Vno
fbontone. da' Peregrini, na
Torre, Vncampanile.. L. Scura,o acetta col fer ro alli ingiu, 5 quadra da fear. pellin ino d oitonc c ritta, Alareo Capo fuoco. M. Vn. T repic da cals daie, Defchetto, Corona uol ta all'ingin, ^ quila che voz li alTinfuytutte q[le co[e che feruano per E volte all inz [2
feruiranno per M. N.Vna fum
legata à due "Colonne à ) pali,
"n paio. di forche, "vn paio
di Molle. O. Cerchio da botte, V n popone mela pe[cas à fimili frais, ai i fi milfigura rotonz da, yonaglio, Mondo di ipinto,e molte altre
cofe. p."Paflorale Bandiera mezaripicgata, Meza forbicia da farto col ma:
nico al l'infu, 0 da cimatori an hora.. DO.
Q. Vnaparte di fuis cia da
cimatori, con tutto quel torto,che ba da
lato do ue [1 ticne 1n mano,eg quefla
fta wolta per il trauer[o. R. Vn'paio
ditanaglie, Vs freno torte da. vno
de picdi, e [lien "volte
al'infa alquanto aperte. .. 9. SETPE, T romba tortá, (ada di porco. T. Martello, Martel lina, Beccaflrino da murato: riySucchiello, Anchudine. V. Ra[oio mezo apertoalT in[u, Vn paio di
Sefle mez "c aperte. all infu:
:ferettoio da libri : molle uolte all'in[a dua dita aperte ali in[u,c fimilia. T
X. Vna Croce, 9Naue con la vela
raccolta atrauer[o allo arboro. Y.
Vitticcio di vite, Zuccba,eg« col
quale fi As I5] Parsíecunda; ^ 95
pA, € Pattacahpali,che lingin,
me[fa à. trauer[o, li fono dati per
regimento. cioe à fliancio. ZL.Lappa col
manico " Ecundum ordinem iflum
pradiclis litterarum figuris, S alias
addere poteris, e forf an conuenientiores, qua;tia bi [altem,magis fupradictis «tiles
erunt. sN'otandum e[t autem circa
pradiclas figuras, fitum il larum valere
quamplurimum- Refert enim multum.fi i[lo
«el illo modo ponantur. 4d alleus enim nunquam.T /ittez vam demonilrabit, nifi erectus ponatur
alicubi, ficque de alijs. At fi iffarum
multa figura tibi minime placeat, alias
qu&tt, CP memineris diéli Ciceronis, quüd eade figura vez rum memorandarum, omnibus baud placent.
Facile cnim erit inuentis addere. PRG equuttur F igura. ficio fie
1 mmemoriz arti q Mæ 2 cuyas
Uus. ÆG P. Ner A hr PEE US IIR IRÆ Ce e
- Te i e ep "ERAT Ww. 4 DLE
- ; A ai: HGGKUAT. ARENFOSL AA
Dr. tht Næ runs : x ip X. " COMI (4 eNWWSA
h 1 Ttetum defigurisartificialibusa'is à
pra diáis Cap. VII. Vnt quedam
res naturales "vel artificiales, Q
que literas Alphabeticas nobis reprefcniæ
[pofitione, varias præferens literas erga te imagination£ videlicet tuam, bicuel ibilocatus fit: ita
quod tu ipfc facie evel venes eius vel
humerum rocl eo caterva prout opus
fuerit afpicias. Situs enim varius
diuer[aq, pofitiomultum nofiro negocio
«vel prodest vel obefl. A. igitar: buius caracte ris dabit bomo ante [uam imaginationem
locatus : feiunclis ab inuicem
cruribussimisq, pedibus flans vel fedens.
Item NK dabit cauum imi pedis cuiu[libet bominis. «. LH uius caratferis [i ligatis manibus ante
pectus appaz reat: "vel brachijs
fuper alterutrum diffofitis. e. Iterum
[utor evel L'urca [edens pedibus in crucis moz Bb a dum
T hefauri memoria arttficiofx
dn collecfis. A .talis chara£leris flomaci donat figuta. 8. Dabit na[us aquilinus. b. Huius charatleris dabit bomoretortum fup
bumerum [init rum brachium tenens. : C. In amplexum conico vel duobus brachiis
ruens. d.$i dextrum brachium [upra
dextrum humerum rea tortum teneat. o. Huius caracleris fi [iniftrum brachium
[upra caput ve[lexerit.d. buius
charatteris fi dextrum veflexerit [upra
caput. D.buius figni:corpus
hominis prominens. E.Simaxum velpedem
nudum digitis a fe inuicem [e iunélis
oftendet. T. Sidextrum in altum
erexevit brachium ; finistro in eius
medio in modum crucis tran[uer[o. Iterum ft finistro pede in terra defixo tran[uer[aliter
fimiflrum [uper illum retorftrit.. G. 5i finiflrum ad petlus brachium veflexum
tenuerit dextroin figura (J.proten[o. Item
: qu&libet auricula eandem preJefert literam. H. $i inter gena dextri. fi nillrumq, baculum
aut aliud quid ca quaft aperiens pof
ueris. Li in altum protenderit brachium. j. uius figura fi extenfoin altum brachio
manum paz rumper reflexerit. K.5i brachij finiftri cubitum cin&lura.
laterió, contiguit tencat,rcliquo
brachij à cubitu f. 7 fur[um in ante " um: Pars fecunda; : 99 fum: Item eodem modo coxa fuper coxam
difbofita: Iterum membra qua «..
dant. L.Si
extera fimiflro brachio:uel pede, ft in alto vel am bobus pedibus fi in terra [deat homo,
dabit. AM. Sibrachium inter crura
deflexerit. "vel fi in moz dum
mifericordiam pofcentis deor[um «vtraque deflexerit brachia:uel fi manus "vel pedis digitos
deorfum extenderit. n. Si in loco
[ablimi [edenspedes pendentes teneat.
NL. Fl'uins figura fi inter cos aliquid tran[uer[aliter poz f uerit.
O.rachia circulum componétia: uel Caput: Os aperti. o.' Paruum-vterq; oculusumbilicus, cateraq
id genus. P.'Utraque coxendicum propter
conglobatam carné «ver fusos [acrum :.
Iterum qualibet [ura cum tibia, qua eft os
ruris. p.Paruum dabit cvterq;
pollox. q.Huius charatleris ea membra
dabunt, que [upra b.de dere:dummodo
diuerfo di/ponamur fituseo dextris pro [iz
niflris utamur. R. J) t ^
» Dabunt capilli retorti
S.Iterit dabit bomo pede vetro veflexo, e in ante capite inclinans co pendens ficut qui reuerentiam
alicui prabet, f«cese fola. T Manus [uper caput dilbofita dabit: vel
bomo fedis, furamá, (upra genu
tenens. Vtraqi brachia uel pedes in
alti ereli et extéfi donat.
ificiofze ü AC
B :3i dye
' ! Pars fecunda. ic TEE Re leq
j C^ Q7 3777 2-5 ^ Sa S
S IN Ni
en Pg Ll hos d]
Thefauri memoriz artificio(ze E
7771/7, 11e 5 (4 ? 7 :
(MÀ á * $ UA 775 dau eye pata air
pn v A174, e a M " í W : wuET id ST itt L^ € X! S4 MJ /7 :
p ut 162^ // ; À n ANC M, i ez
B 47, : ES ; t
-. RAS co - UC 5n jondese] -:
es So 3 Qo
e [es es
Oo nh Me ?
rn [s Ca . ;
x! : Lis b Mecul UIT: mri [LM mpm :
ds Alphabetum à varia digitorum
difpofitione defüumptun, : a. Juins praccdentis
characleris compones ; fi pollicem fupra
indicem tran[uer[um aliquo in bomine confinxeris. A.Si indice ) minimo terram ver[us protenfis
alios ad colam plizatos homo tenuerit: €
uod in-vtraque manu fe ri
facilimepoterit, a minorem habebis, fi pollicem dextre manus pradiclus bomo in terram extenderit
indice tamen fub codem curuato. b.Si pollicem dextrum in figuram cuiu. dam
arcus ad in dicem deflexerit. Ate
conuer(oin finiflra eueniet manu, eNa in
altum pollice exten[oindicem ad pollicem incuruare oportet.- (Si index et pollex cuius vis manus [e in
femicirculi figuram retor[erint. d.Dabit index dexter, fi fe ad pollicis
vetor[erit medint. D. autem huius
figura dabit index i[dem ad «uertice
pollicis deflexus. E.Si digitos
trescvel e fimul oés extenderit bomo non
in altum non in terra. nam 7M .daret:[ed erga te verterit. F. Si digito medio ad celum erecto,index (in
predicto bomine ante te, vel
imaginationem, pofito) tran[uerfus in.
crucis modum confingatur.
G.Dabit index aliquantulum retortus, e fub eo pollex curnatus, quafi ad
c. figuram componendam:dummodo tamen
plus in fe ip[um idem pollex retor[erit,quam ipn az
Parsfecunda K.Eadem digitorum compofitio dabit:que A. talischa racleris dedit. boc tamen ob[eruato : quod
index eq minia mus fur[um eleuentur, non
deor(um incuruentur. 1.Q uilibet
digitorum in altum proten[us.
L.Figurabitur, fi index vel pollex in altum, in qualis bet manu fe eleuauerint,runo corum in latus
exten[o AM.Sicut eo E componitur : [itu
tamen manus varias tot [upra diximus.
Nn. Index co medias vver[us terram extentivelme
lius. «Pollex ee index «verus
terram difbofiti, ab inuicem tamen
[eiuncii. O.Si pollex cum indice in
[ummitate (e. comiunxerit, in uauis
manu. P.p.Si indici dextro bominis ad
terram extenfo polle fe
retorferit. q.
Figurabitur ft é conuer(o pollex ad terram in eodem bomine difpofito, ad eum [e veflexerit index.
Reliquas literas varia digitorum compofitione conficere poteris. Hic que[o notato, qu)d barum, quas
fcripfimus literaz rum qua[dam in
"vtraque manu bominis ante tuam imagi
nationem pofiti,vel e in qualibet tuarum manuum ab[ai aliqua "variatione videre potes : qua[
dd tamé in vna ma nu non in alteracernes
: € uod fitus diuerftate contingit :
ficut [upra de b.litera notauimus.-verum eo animaduertis to quod bas literas, quas infra digitorum
varia di[bofitios nt formatas inuenies,
in manutua [iniflra vt plurimum Üc 2a
difbofi uimus: 'Thefauri memoriz
arttficiofz d fo fuimusyco tamen qua [cripfimus
in manu dextra bos minis "velbomini
ante te pofitorum formauimus: bac ratio
ne permoti.ut illarum quas fcripfimus legendo,e in]Picien do,iflarum quas lineas formauimus infpicien
do tantum evberem copiam babeas,et
*otri[qs demum abundes : aba; nostri
operis optata detrimento breuitatis. Sequuntur Figura.
YA dh i ] o" MU yf mamme : bi at omar P a
Tars fecunda.. Thefauri
memoriis artificiofze IO $ laletum
Ab bd Pars fecunda.. Thefauri memoriz artificiofzx Alphabetum àvocibus hominis
naturaliter fignificantibus:vel faltem
non perfecte de articulatis
extractum... A Dalit bominis quedam "Uox exprobrantis
«el eriam minaztis: vel iterum
bominis dignum inis mico [upplicium tion
inuenientis, idcirco conquez entis. 9. dabit indignati bominis
minantisq, vox: eandem. 4, li teram
veplicantis, addita litera vocali.a.«vel e.
C.Ft infra. TNrinfa. (1 "eras. E.Uox aliquem al incepto opere vel [euitia
eoe pratextu milericordia retrabere cupientis:cvel-vox ad «oerez cundiam inaucentis. ut F.vox ventum vvalidum:-vel arcus bellici
[onum exz primere tentantis:addita tamen
vocali litera v. "vox tediam
interius uel infirmitatem gemitu quoz
dam demonflrantis. j Zt. vox
citbaredum male pulfantem deridens : addita
«vocali.o.vel a. Reliauas
alphabeti literas eo duplicatas €) triplicaz
tas: [upraditlasd, infuper ingeminatas: eg) «ct plurimum follabátas, quod maxinzo adiumento efl,
exprimunt bomi nes diuer[as aues «9
animalia aduocando:expeliendo:oncz
rando:[limulando:percutiendo cz «.
Has Pars(ecunda.. 106 FEfas ergo bominum «voces diuer[as, e ft
negocio tioflvo perutiles effe
fateamur:attamen bic infra posere volumus:
9 uwilibetergo artis huius percupidus eas fibi profuturas ex cogitet :. [ciatq, hanc artem in [uo effeciu
quidem egregiam nobilem defiderabilemq,
existere: verumtamen in vfu ips fius cam
quandoquidem in quibufdam «vilibus abie£lisd,
rebus ej) prope deridendis valere multum:cvigere qua plus rimum cg [«pius confistere: Nec fime vatione
autboritated, loquimur. SNam imagines,
que admirationem e rifum) "utl
aliquid buiu[modi («vt ('icero &&* Rauemas a[ferunt, excitarint, aliis meliores inueniuntur. : Alphabetum a quorundam animalium vocibus,
et quibufdam rerum fonitibus ex.
preffum:defumptum. i A ni
Dabunte nates, culus frigulans: Gallus
7 . dum iretinunt, COUR edhnferes,
dum curiens.eox G allina Jac il, JaPEA T S ONPM gratitant : Iterum Aféllus. / D. Campana
paulatim rudens eo oncans. pul/ate
fonus. B. Bos vel Taurus muz F. Fragor
efrborum : iens: Ouis
balan:.Canislas Felisvixans : ventus va» trans; "vulpis ganiens: Bubo bubans: "vpupa [uo cantu. '* Coruus
crocitans.Gra4 lide proflans à G .Grus dum gruit Sues grunnientes : Grilli dum Qd 2 grillant. hs
grillant. I.Equus
Efinniens: L.'Uox cuiu[dam auicule. JM. eMiluus dum lips p^
P.P affer pipiens. Plaufus manuum: [onus exufflantis. -..Q. SNoGlua cucubans: (culus cuculans. R.Rana coaxans: Ruz beta conclamantes. S. Jtrix ve[pertilio Thefauri memoriz artificiofz Slridentes : ferpens fibillans; AMurium flridores. j p^ Clangor buccina: fonus cornu. T Sonus gutte [uper pes tram cadentis : vel faxi in terram.
U. Vllula vel fecundi alios ulula
vlulans. Z. edpes. bombilantes: Regulus (o merops zinzus lilantes:[carabei : ve[pes foz num [uum emittentes. A Lias pent infinit às figuras quilibet bis
vifisexcogita (Xre poterit diuerfis [uis
conceptibus commimcédis infer sientes:
SNam figuris abundare diuerfis quilibet huius artis cupidus: quique quam plurima memoria mandare
defides rat,nece[Jarium admodum e[fz
perno[cet. o0
XXe Parsfecunda;i:0:57 7 107 De applicatione in communi figurarum
pre di&arum ad memoranda: et €
conuerío memorandorum adfiguras. Cap. V
II. v7 Ofttis figuris, nunc
confequenter quomodo ad 7a d) memoranda
applicentur dicendum reflat.5imilitado autem in ve bac figurarum ad memo 2 randa ege conuer[o: tota eft ratio
iftiufmodi applications. Ea propter quot
modis ves aliqua alteri fit fi milis
indicare conabimur.V erum enim vero antequam «vl tra progrediamur,, pratereundum non e1,quid
[i aliquod, cuius memini[Je "uolo,
pre manibus babeoyeius fimilitudin£ non
queram, (ed ip[ummet, tali loco,vel angulo reponam: «ut puta fi repetenda e[Jent à me
"vniuer(a, quein bac noz Slra
man[ione eg cella, conduntur:omnia illa (uis locis ordi tate difbonere: e tempore fuo:ordine quo [unt
difbofita, mente percurrerem fimul, ac
memoriter retinere conarer.
Caterum,quoniam «ut plurimum querum recordari-vo lumus copiam nou babemus:idcirco ad fimiles
res debemus recurrere, qu& aliquo
modo pradicla no[lre mentivepre[enz tare
"valeant e per fimilitudinem,quam babent ad ea:il lorum imagines fieri: quibus uifis
mens,corum(quorum [unt imagines, et
fimilitudinem reprefentant) recordari ualeat.
Similitudo ergo bac in arte, tota efl ratio mucniendi «p plicandi4 ; ad memorada figuras: Ea propter
quom ado mul tisiodis, Aliqua. res
alteri [it fimilis ratione (gj. apertis
€X€in pus Thefauri memoriz
artificiofz exemplis declarare
tentabimus. Et boc expleto, quomodo ad
literas, (etentias conceptusque commini/cendos, appliz centar figura: fubinde docebimus. i. Efl autemres aliqua alteri fimilis in
fubfl antia velcor porali, vel
ab[lratla: quamobrem vvnaw: pro alia fumere
otero. «"Ponamus difcurfum
aliquem e? fubneGlamusapplica
tionem:quod nobis pro exemplo eripi ts 4 e "De excellentia bominis locuturus [um,
de quamulta di cendo,ad bunc difcur(um
deuenio, quod [cilicet. Homo
creaturarum omnium corporalium 9» fubceles
fiium maxima efl. F/omo eft enim praftatifimum animal, ait 4riflo. Q uid aio? qj) etiam corpora.
celeftia fua dis gnitate e nobilitate
pracellit : ip[osque attingit angelos,
cum [it medius inter corporea, c7 pura intellectualia. Etéz nim bomo non immerito. dicitur eMicrocofmos.
i paruus mundus, omniumq, creaturarum
nexus pulcherrimus, qui omnium
[ubcelefliura pfe&tiones miro in fe modo recludit. "Difcurrite, que[o,per fingula quaque
/U'idete terram, ac inde noftras
per[picite carnes, binc ee attendite illa, quo
dam excellenti modo in noflra carné tecludi: T etro 6; im colore in fe ipfa terra. nigre[cit : at
carnibusin noftris ipfa erlucet. Ages in
ied da In oféibus lapides faluantur,et
marmora: In carne, ifla: in
terraillaconclufa. ENSE T'erra aqua perfunditur. Flegma; humores
quoque om965 aque pre[eferunt clementum,ac multoties circumquaz que
Parsfecundas; 57207 108 que
abundanti (udore membra noflra madida efficiuntur, tanquam Ægyptus Nilo c. TS eferem rejbirat hbomo,ac in fe calorem
retinet ignis. -Ceeloinfupex ip(o., in.
(uo corpore excellétior! [i tamen ce lun
ab[qua anima efe fateamur) inuenitur:proinde in ani ma [ue [ub[lantia angelis etia, qui [eparata
dicuntur [ubs flantia, ac à materia
prorfus abilracta, comparantur e
fimilantur. - T'otum bunc
di[cur[um locare poteris in locis, qui fupra:
amplifimi "vocitantur: Ita-vt primo terram [umas.deinde elementa cetera: celum etiam, demum angelos,qui
[upr celos fait so uma VENIT :
T'erra ergo carnem: lapides offa, Aqua. bumeres,z Ær ba. litum: Ignis calorem:celum corpus: c4nge lus
animaim hoz minis reprefentabit. Hinc
per totum dilcur(wn vnam [ubzflantiam poni pro altera cernisseos vides utpote
terram pro carne, aquamypro bumoribus
eec. quod c9» clarius appavt in
/apradiidis vltimis daabus collatienibus, pradicli cis fcurfus. ! MT Obiter autern [cias fimiles difcur(us.
("vtetiamtu ipfe experientia
comprobabis) duo loca apriffima vbi locentur,
babere. diner[. usd, higuras etenim difiurfus pradiciu alid Jivmles in bomine locari polfant, in cius
carne terram : in ofsibus lax a:in
anhelitu ærem - quorum omnium predicia
fi militadinem babent, quamobrem co figura infuper ejje poffunt, Caro./ offa, anbelitus c9 cetera iam
dicía: Ita ta«. men,qu d vbi prius terra
Carnem mibi reprefentabat e €id$ * 'Thefauri memortz artificiofz eiuserat f. gura:eo. aqua humores, e fic de
alijs:modocaro terram vepre[entat,bumores
aquam ege. I ipid Nec mireris, quàd
eedera res, qua pro lecis feruiunt in
«uno cgxeodem difcur(u misime alterato,ac in codem tema pore, etiam pro figuris de[eruient. in
con[imilibus enim diz fcurfibus eafdem
ves eo» figuras effe € locanon dedecet;
fatis eft enim tales illas ves, ab aliquo alio contineri, verbi gratia, in boc difcur[uprapoftto,[atis est
bominem(in cuius. partibus locauimus, ce
defignauimus carnem terram vepre
fentantem:o[Ja lapides: «gc. )ponere et obfirmare in tali uel tali angulo. Forte dubitas in codem
di[cur(uycum terra car nem reprfentat,
4qua humores cz. vt [upra:ubi ifiu[mo di
elementa ee celos pro figuris babes, quis locus talesconti nere poft figuras, (atis efl inquam,
ip[am-[-terram aquan& ærem egc.(cum
f(umuntur mon pro locis, fed pro figuris) a
fnis contineri co» ambiri partibus, que partes "vicem locoz rum gerunt. Et tamen in pdicfo difcur[u
pofito,cverbi gra tia in terra
ifliusclauttri velplatea, ea terga mibi fufficit proterra,qu carnem repre[entet, queque carnis
comminifeenda exiflat figura: que profecto terra portio, ab alijs reli quis terre partibus, ("verbi
gratiareliqua terra )continetur, €)
circundatur tanquam à [uo loco ec. 4dem de alijs ele snentis fimilibus dicimus, eo» de celis
eoc.te cadem [pius cogamur repetere.
: 2 Similitudo etiam inuenitur in
diuerfis rebus, fimilis autem
quantitatis di[creta : fimilis inquam non eiu[dem y quando quidem q fi [ecumdum abstractionem
"Æm " AMT inaria Pars fecunda. 109 binario minime [pecie differat, fed
idenifceturtin concrea to tamen
confideratum et [umptum, ficut et v os [um inzus) iflud binarium, quo numerantur dueiflg
nuces,fim ile,non idem efl ifi, quo
numerantur hec duo mala panica. €
uapropter iffas res talis numeri poni poterunt pro dis uer[is rebus ciu[dem tamcn numeri. E xemplum
ponamus. Eioc mane concioni adfui, atque
concionator in [uo quoda propoft to,de
facrorum mifleriorum numcro loquens, talem
fecit difcurfum, dicens:SNouem [unt bominis fen[us,quinz: que exteriores, et interiores quatuor. S. T
bo.p.q.78. Decem (unt pracepta
legis,quatuor cardinales uirtutes: T'res
E beologales.7. dona Spiritus.7.Sacramenta:quatuorz decim articuli fidei.duo caritatis
pracepta:vmum ( aput Ec clefie
Chriflus.omnium tamen istorum finis vnus.'Una có rona pro iu[litia de reliquo repo[ita ec Unum
lumé Deus, Vna-vifio, Vnus denique
omnium 5 anclorum bominum locus, (lum
empyreum : N na cum [an£liset Angelis perz
petua focietas ..F.ec autem omnia Concionator ampliauit vverbis:dilatauit circumlocutionibus:ornauit
[ententijs Gen tilium, corroborauit c
confirmauit [criptura,quorum e f non
omnium tamen multorum recordabor:Si diclorum cas pita principalia, puncta, aliquo in loco
reponam fs ub certis figuris, ipf
areprefemantibus. Horum ergo dictorum talis
erit memoria. Sratuo bominem
(fupra quem omnia bac ponere "volo )
in talilocoputa apud parietem, qui alteratim nudos pedes agitet,atq; corum nobis [ammitates
demonflret:ex qua diz Et giti Thefauri memorix artificiofx giti procedunt ex prominent. quinque ergo
digiti finiflri pe dis (qui ignobilior
ef? dextro)quinque [en[us cxteriores(qui
interioribus ignobiliores funt)demonsirabunt: Digiti autem dextri pedisinteriores fenus : eo quod
nobiliores a nobiliori. fianificari
con[onA fit. At quoniam. [en[us imtevni quatuor
funt:digiti quinque : ideo vnus corum, verbi gratia, mini "mus ab[ci[Jus exiflimetur. e4t fi tu paruam e[fe banc conuenientiam.
inter figuras. eo figurata iudicabis:
[citoquod non omniumrerum f, guras proprias, habere po[Jumus : in[uper fi
auditor concionis immemor omnino non
fuerit di£lorum à concionatore: etia
minimo figno commotus, facillime recordabitur. Atque hic le&lor animaduertito artem banc ignaris
verum omnium ez«vniuer[orum penitus
obliui[centibus minime dari: Opor tet
enim talibus, non vemini[cendi artem tribuere, [cd mesuorie potius fenfum
prabere : "Pro decem praceptis pone
iflum bominem vtráfc que f mulprotendentem manus,exa tendentemá, digitos omnes, quorum
mumerus,praceptorum numerum emonf rabit,
to maxime cum manibus co operationibus Dei precepta compleatur, fecundi illud,
Leuaui sanus mcas ad mandata tua, qua
dilexi."Duotum autem brachiorum
partes,in quibus nofira corporales coirtutes:i.ui res apparent, quaque numerum conficiunt
quaternarium, cvirtutes quatuor indicant
cardinales. A fcendendo autem «venio ad
faciem talis hominis, ibiq, in [ua
inferiori parte confidero tres efe fen[us inferiores, et yuum fuperius, tres illi, tres tbeologales
virtutes fignificæ im unt, Parsfecunda.. I10
bunt, Guflus charitatem, eod, dulcis fit Amor, e» fapida charitasodoraus fpem, etenim celi gaudia
iufli;in "Domi no jperantes leuiter
olfaciunt[: atiabuntur autem cum appa
ruerit. Auditus fi dem demon[lrat,quia fides ex auditu. In ore autem muli bomines, quatuordecim dentes
babent, in fuperiori parte, totidemá, in
inferiori:in duos ergo feptenaz
rios,uperiorempartem diuidentes, in una ponimus numez rum [eptem donorum [an£li (piritus : in
altera [eptem Ecz clefie [acramentorum numerum.
Inferiores autem dentes, 14-f/ant, qui
numerus quatuordecim articulos demonflras
bit. Aliam barum figurarum cum figuratis predictis conue nientiam preter numeralem (fi illa non
[ufficit) ex [e quili bct
excogitet. Sur[um procedendo, «vides
illius bominis duos oculos ex cuna
tantum manantes potentia, vvelcerte melius in vna Humtaxat potentiam concurrentes: qui duo
charitatis pres cepta ab «vna manantia
charitate motabunt: Oculibene fiz
gnificant. duo precepta Amoris, fime quibus bomo manu tentat,eo: in tenebris efl,vt ait
[criptura.[ur[um a[cenden do inuenitur
iflius bominis caput, Caput autem noslrum
(Chriftus efl. Evgo caput Chriflum ostendet. In capite autem fit. [acerdotalis corona, qua
eternam fignificabit, l'apra caput
bominis percutiat e ve[blendeat Sol.itle
lust repre[entabit diuinum,in quo videbimus lu
men eoc.[upra Solem celum empireum, locatum e[Je credi f?us nos omnes. In ip[o communio, et focietas [anclorum
inuenitur, que EM: duo Thefauri memoriz artificiofz duo quoniam (unt illamet, quorum recordari
voluxaus,fe fe - nobis offerent. lis
d: Multa praterea funt in quantitate
continua, fi milem - uel quafi fimilem
quantitatem habentia. Recordaricvolo
certaminis Dauidis cum G oliat cuius hiftoriam [cio : fufficit 4, mihi
in communi eiu[dem certaminis vecordari:pono er
qo vtrorumque imaginem rverifimilem congruamq "Vel f -moui bominem magnum, pono pro Golia t
puerumaq rufum gro "Dauide ponam :
illum armatum,Et galeam,e9 bafla
imaginor:iflum funda munitum,eo baculo.N erum dubitas forfan, ac dicis, f bominem magnum [ine bala,
eo puerum fine fanda, ponere, neutrius
recordarer,vidédo coris [olumz modo
quantitatem:Ca propter quantitas [ime babitu hoc in oco parum prodeffet: O0 id non diximus
figuras bas, "vel Ji miles borum e
fumilium occurrentium memorandorum;in
quaititare tantum continua conuenire debere. Aliquando -enim eo fi non [emper:alia ctiam requiritur
fimilitudo. Similitudo etiam e[l in vtroque
correlatiuorum, runde illorum quodlibet
alterum repra[entat. At quia relatiua in
triplici [ant differentia, vel quia [unt equiparantie rvel [uz per pofitionis vel [uppofitionis: ideo
cuiu[libet [beciei relatiz num pro
altero poni,e& pro figura [ui correlæiui afJummi poz terit, cut in fuppofitis exemplis, etiam
ignorantibus logicen manifestum e[t.
: Hominem puta. Siluefl vum, Petro
vicinum vel amiz cum aut inimicum, «vel
collegam wel comuiuam,con[obvinu, Co
mpatrem, ( lientemcou[ortem,velcondifcipslum, vel aliqui
Darts fecunda. tH aliquid
buiu[modi pro ipfo Petro reponam .. uod euenit
propter [imilitudinem relatiozis alterius ad alterum,qua fiz ilitudine, alterum pro altero nobis offertur.
In fecunda [pecie patrem profilio,
Dominum pro feruo, vMagiflrum pro
di[cipalo babere po[Jum. Ité pro-casfato
cau[am,vt in artificialibuspermaxime fit
quapropter in vna T'u[ciz ciuitate quandam numisma tis [beciem à quodam artifice tufam ej)
impre[Jam, ipfius artificis nominc
"vocitabant omes, quo in cafu caufatum
procaufa (umebatur. xxl U'oniam
Planeta gj frgna cele[lia et fi uniuersa
3p [ales caufe [rmt et equiuoce re[peéiu inferiorum Apes) eos fubceleftium corporum: quibuf: dam
tamé bg mani; membris bominumá, partibus
apblicátur (vnde eo inflaunt illis et fa
uent) id circo boc in loco,ubi cau[a pro cau
[ato ponitur, ex € conuer[o : mon incongrue eo ipfa pro cis ponentur, ee é conuerfo. Planetis ergo e»
cele[libus [iz gnis atque figuris ;
multis noflro negocio defernientibus noz
dis,vutimur: Inter quos «unus efl, «vt planeta quodlibet, Et Jignorum cvnamquodque:aliquam noflri corporis
parté cui faucet fua figura, demon[lret.
Eficergo Planete eo figna;et quibus
bominum faucant partes enumerentur. 1.
Sol capiti cg: cordi conferre dicitur. à
Mercurius lingua cg» ori. 3. Saturnus
[Pleni. e 4-Tuppiter Epati. jd dars fanguini. Venus renibus co femini genitali. 7. Luna [lomacho. Ex Crin.lib.i2. Capa. "Duodecim figna que mébris bumanis
fauere. dicuntur, eandem vtilitatem
noflre memorie pre[lamt, quam co planeta
donant. Le/drieti
caput bumanum fube[fe autumant. 2.7
auro Ceruicem. 3.Geminis humores. 4-Cancro Cor. $. Leoni Peélus e$: flomachum. 6.U'irgim "ventrem. 7. Libro renes vertebrasQ. 8.Scorpioni genitalia. 9-Sagittario femoralia. 10. Capricorno genua. I1. A quario tibias. 1. Pi[cibus Pedes. Manilius &9 Crini.vbi
[upra.i. lib. 12.Cap.*. Iterum,quia Authore eodem Crin.ubi fupra,
4€ quamz pluribus alijs. 1. Caro à terra prouenit. 2. Humor ab c^fqua. 3. Anbelitus ab c Ære. 4. Feruor ab igne. $- Ingenium a "Deo: c/4 quo bona cuncía
procedunt: Ideo ergo caro terram in bac
arterepre[entat e e connerfo, ej f/« de
ceteris. £ uoniam Pars fecun da.. It - Q uoniam elemento cuilibet tria iuxta cAflvologos
Zos diaci figna re[pondent eg) pre[unt, bac
ergo de caufa Eles mentum quodlibet im
bac arte pro quolibet trium fibiprafidentium fignorum figillatim atque diuifim
: «velpro oibus tribus fimul [umptis
poni potefl, e: € comuer[o. Igni præt
Aries: Leo: Sagittarius : À eri Gemini: Libra : Aquarius: Aqua, Cancer: Scorpio:Pifces: T'erre, T
aurus: V ingo: Caz pricornus. Iterum
pro fordida, «vel pulchra figura, vel Jculptura, vvel [cripto, vel alia quauis ve artificio
fabrefacta, ipfum eius artificem tuo
loco repones. €
conuer[o in tertia [pecie fit, quia pictura "velfculptura fium repra[znta: artificem. SNam [i à pidlura quis fibi nomen aliud à
proprio aliz quando vendicat (^ut
piclori illi contingit, qui à pingenz
dis auibus miro mido, Magifler ucellosmuncupabatur)quaz re ctiam, ipf a pidlura, alicubi pofita per
realem pofitionem vvelimaginariam, ip[um
picloré non repre[entet:que quan oque
fe pingentam prater proprium alio nomine donat : Amplius: diur[arum qualitatum [becies,
l'ecund quas bomines "vel aliares,
quales e(Je dicuntur € funt, faculta tem non mediocrem nobis inueniendi pro
memorandàs figu ras conuenientes,
prabent eo donat. LH abitum vel difpojrz
tionem(qua in prima qualitatis [becie computantur ) baben tes,pro alijs, qui ciu[dem funt qualitatis,
nom incomueniéter ponuntur. deo (im
prima qualitatis [becic commorando )
edilronomum, pro altero eiu[dem babitus [ciétifici ponam, Thefauri memoriz artificiofz eo babcamyverbi gratia, A tblanté;cvel
Prbolomeum (qui iam pridem in
astronomica floruerunt [ciétia) pro tali astro
nomoputa Iobanne babere poteris C7 e conucr[o.Sic idetiz dem inter omnes illos bomines, qui babitibus
intelle£fualiz bus fiuc moralibus, fiue
naturalibus, [eu diuinis refulgent,. evel reful[ere, fimilitudinem talem efl
inuenirc,qua bic pro illo ponatur, €
isle atium repr&fentet,in noflra artificiofa memoria. Similiter idem de "vitis, qua
in hac reponuntur fpecie;
fantiendum.*unde pro adultero Paridem ponas «vel Phocam Imperatorem vcl Ce[arem Buguflnum pro
gulofo:. Claudium (Ce[arem, vel Holofernem,
vel Cambyf[em. Pro crudeli: Eferodem:
Diocletianum "Domitianum ; *vcl
Neronem vel Madeam: vel Athilam.fíc de ceteriseo e conuer[o:nam rvitiofum quem nofii, pro
quolibet fimili poz nere
"vales. Improprie autem animalia
quedam hifce e fimilibus paffiombus
pradominata: diuer[os uitio[os repre[cntabunt.
Uude vrfumpro bomine irofo, Leonem pro fuperbo : pro auaro [erpentem:pro luxuriofo,columba:pro
«vanagloriofo, equum eg pauoné:pro
gulofo,'voracem lupum «(J[umam. Hic te
no[[e oportet, qualitates in abfiracto, fr 'gnificari po[]e per illa, qua in concreto nouimus aut
etia (cn[u «videa mus co ca propter, fi
qualitatum aliquarum recordari evelis,aliqua tales qualitates babentiaspro
figuris ponere utis le admodum erit :
Idcirco, ut [ub exéplis loquamur de qua
litatibus dumtaxat fpiritualibus (idé aut£ erit iudicium de ceteris [eciebus qualitatis) diciumus,
quod, M, Ed a
Parsfecunda ; 15 Si multarum
[cientiarum "vel artium nomina, vecenfere
mos oporteat, ucl eiu[ dem callentes,cvelearum inuentores, aut etiam amatorts, non dedecet pro carum
poni figuris. «Unde Laurentium V allam,
vel Prifcianum,pro Grama tice pono: MT
ull.pro Retborica : pro Dialeclica,e driflo.
€ pro Philefophia: Platoné;pro T beologia: Galenum vel Iippocratem, pro e edicina: Alchimedonem, pro
fculptus ra: Pbyadam vel zeufim,
propitiura : Democratem, pro
Architettura: Atblantem, Zoroafte,rvel Ptholomeum pre e Aflrologia: Archimedem.pro Geometria: A
ppollinem,Orz leum,vel Iopam, pro Muftca:
Penelopem vel Lucretia vel Iudith
procaflitate: Cacum vvel Neflorem,vel T hefeum, ucl H'erculem,vel Milonem, aut
certe Sanfonem, «vel Goliat pr
fortitudine etiam animi. "Pitbagoram, Zoos
roaslé, Simonem, Samarcum pro Magia: T'raianum «vel Ca[arem, aut T itum, ey Vefpaftanum, aut
Antoninum pium.pro Clementia £o
humanitate. 'Themifloclem, Pomz peium
pro modeflia,cvel-verecundia: Socratem, Zenonem, pr fobrietate, co temperantia. Item A
ppollonium, lohannem Baptitlam, Heliam,c/fmos, pro auckoritate. Aliud bic infra exemplum ponere volumus,
concionato vifor[an baud ingratum,
&j) boc quidem materno. [ermoz ne
ficut to concionaturus vti a[folet.
Sicome un bel prato di wvagbi e diuerft ftori 'adorna; et come il corpo noflro di ricche e nobil vefli
coperto, e) varie parte di quellocome
corpo, collo,braccia,mane, eo dita di
varij ornamenti. vi[blendenti danno gran confolatione Ff all ocs Thefauri memoriz artificiofz All occhio che li miras cofi il prato
dell'anima noflra con tut 1 le fæ nobil
parti, quando fi troua delli odoriferi fiori dclla «virtu coperto; &g* la
noflra incorporea [uftanza quando ff
tona delle nobile ricche «ve[li delle [pirituali perfettioni veslitayeo delli eterniornamentivifhlendente
dona inesti mabile vtile al poffeffore »
€2* à i vigmardanti con[olatione, eo
infino quafi à gli Angeli marauiglia. :
Che "vago, €» odorifero fiore € l' bumiltà, ch'infino ne aggiugn: al Cielo. MORI 3 - SNardas mea berba bumile, e piccola, dedit
fuauitatem odoris,dice la V ergine. T rouafi pia leggiadra rofa,cbe
lapatientia,che alle tem pefte (empre €
cvigorofayanzi quanto piu neuica,0 grandina,
pin bella ne appari[ce,et fi trouaficut aur probari igne etc. "Vedete di to7. ( onftderate di Y
obia. . Haute mai inte[o vna conditione
di vefte,piu maraui &lio/a di quella
della pouertá, che quanto piu fei pouero;tan.
£o meglio ti copra, anzi vve[le,che quafi infinitivicchi:fbrez. zate le loro,banno pre[a qfl1a per e[fer
meglio coperti,come il Santiffimo
Aleffio : dellaquale ancho il. R icchiffimio "Dio prendendo carne humana [& ne vvolfe
ve[Hire. £) ui cum di ues e[fct, pro
nobis egenus factus eft. Rare eo
fignalate ve[li la elemoftna, e hofpitalità:la
«vaghezza delle quali tir nol tabernacolo di Abraba itre Angeli. riceuerno nello ho[pitio d' Emaus -
briflo, cg cifan no meritare Dio,
T'alibus enim bo[hijs promeretur. Deus,
die San P olo. Era Pars fecunda; 114 Era Giouabattifla nc] deferto non mollibus
«ve[litus, ma della bonorata veste e da
Chrifto lodata austerità,dal capo à
piedi coperto : chi vorra.opporre à questa «ve[te loda ta da Chriflo? Q uid exiftis in de[cretii
nidere bominé mol libus v elitum? uata ricca gioia € quella dell'anello della
[anta fede, con la quale Dio [pofa l'
anime nostre. "Defbon[abo te mibi
in fide; (Come refplendeua di quella il Centurione, che vibe deua pev quella come di fplendidiftimo
carboncolo trà tutto [' ifrælitico
popolo: SN'on inueni tatam fidem in Mræl,diffe
C/hriflo. At ual Corallo che in
ornamento al collo fi tiene, che à chi
loporta,[econdo i F ilofofr dona allegrezza, ft puo ag guagliare D, quello ornamento della
[peranza,che et tiene in feflaSpe
gaudentes: Eccoui "Dauid:l atatus fum e.
*Pretiofiffimo metallo, e belliffimo ornamento, l'oro,che doue fi troua, ogni cofa ra[fetta : che i
Signori intorno alle braccia, à al collo
per collane tengono. ma dicattiuo conio
ee di ba[[a lega fi troua à comparatione del. Celesle oro dellacharità, che perfettiffimamente adorna
lamima:perche efl vinculum perfzclionis:onde,[nadco ribi à me emere aurum ignitum,probatumyt locuples fras.dile
San Gioua. nel Apocalipft. Oxnium barum virtutum optime recordaberis.fi
homi ncs illos,in eifdem florentes, quos
dedita opera in predicto difcurfu
pofuimus pro imaginibus talium «virtutum, babue
ris: Malta preterea inueniuntur animalia: Aineralia,lepi F fF 2 des T hefauri memoria artificiofz des: Avbores,eo bis fimilia, que propter
corum varios effez &us,virtutes, f
apores,colores ceterad, fimilia, diuer[as vir
tutes reprafentare poterunt. Quapropter Bal[amum Graa tiam: Aurum charitaté.fmaragdus [pem: ^vgétum
cbariz tatem: Nardus bumilitatem: lilia
virginitatem:Carbunz culus feruoré.£bur
ca[litatemr. Mirra mortificationem c.
repre[entat. 1d ip[um iudicium feras de vitijs. De habentibus etiam corporales
babitus.[-[anitatem, robur, elegantiam,
agilitatem, idem dicendum efl .[-quod
"Unum pro altero pori pofiit. Hominem robuflum proSan* fone.polchbrum pro Dauide: Nifum,aut Eurialum
pro agili, ac fic de cateris:eo- é
conuer[o. Multa preterea f milia funt
inter cayqua babent uctu talem
potentiam, wvelimpotentiam,que [ecundæft [pecies qualitatis,qua aliquod potentiam habet
*velinclinationem faciendi velpatiendi
vel alicui refiflendi, qua propter pro
altero [(umimus.I/nde (uem, ponimus,pro muliere multos gi gnente liberos, Ciconia promutriente patrem.
Hac autem exempla impropria cg» nos
fcimus in bac qualitatis [pecie ; fed
etiam noflro apta negocio nouimus, propterea ponimus. Fungum "vel fruticem cito à terra
profilientem pro ve. cito ere[cente:
Lacertum, Mufcas pro obliuiofis, deficientibu: in bac naturali potentia : fed «ut aptioribus
vtamur exemplis dicimus,quüd Cyneam:
Mitridatem:T bemifloclem: Horz tenfium:
pro aliquo vel aliquibw memoria claris: Meffala: qui ui nominis oblitus fuit,pro obliuiofo.
Méte captum pro flulto:Cacum pro Tobia;
(laudi pro Miphibofet : Durum ]'? Patsfecuhdaz ^ 75 ang po duro, quod reftfien di facultatem
habet. Interca item, qua fi milem
paffionem vel pafübile quas. litatem
(qu&tertia [eciese[? eiufe dem pradlicámenti) obtiz nent :requirenda ell fimilitudo, vt «onum
poffit pro altero poni. Hinc nigri
coruum, pro c/fetiope earegie ponimus. C y.
gnum,pro albo -velcano bomiæ .c-4marum ab[yntbium, pro aliave amara,ot puta agarico,c/Aloes
ec. Pallidam,eco f"lzid ;
auricalchum, quod forfan pra ma nibus
habes, pro auri imagine (quod forte non babes) talilos co puta méfa, locabis: Mclpro manna (quod
forte nunqua vvidifli (ee confequenter
fguram difficaler fabricare poz te A
wmor,Murmur, e Twnultas,pro defluentibus aquis,
vel [onitu maris. Rofaredlolens,prove alia [nauem odorem fpirante d € comuerfo ec. Sicinter cetera qualitatibus buiufs modi
qualificata.[. humido ficco, frigido
grami leui, et alijs ef? fimilitudo rez
quirenda,-ot exemplis imnentis ej datis, erit addere haud difficile. i: Iterum in tertia [pecie pafsione iracundia
aliquis agita tus, pro alio poni
poterit, vt pro aliquo iracundo Alexana
drum "vel Herculem vel Æ[chinem ponam: fic e conuer[o faciam.
Animalia etiam bis predominata pafionibus: Ut fupra de vitis diximus, nobis inferuient, ut
homines ipfis fimiles fignent. €9 repre[entent: unde equus co mulus. pro
fuz rio[o:Vr[uspro ira[cente ponatur.QQ
uia timet lepus,pro ti mido erit. T riftis (7 melancolica eft felis,pro triftis
hominis figura deferuiet., eo é contrario, T'imidum pro Lepore ponimás:egsfié de alijs...T Addere que figura
cel forma (que quarta [pecies e[D)ft. bi
fimilia fint; [uperfluum puto,cum bac omtiium notifcima Etiam in agere vel aclione inter ea qua
diuerfa funt fpecie vel indiuiduo adeft
fimilitudo,eo:-unum alterum ve
pra[entare-valet. V nde in [uo ince[Ju,leo &) Inuis ales,eo« equus, ei in [na rota pauo [uperbum "vel
[uperbiam vepraz fentabunt, Bufo ac
ferpens deuorans terram, auarum terz.
renisin[iflentem ac inbiantem lucris: Canis ad vomitum rediens, peccator em recidiuantem. Leana buc
illucque diz.
furrensiiracundum,velimpatientem. Homo manus frez quenter mouentem, fe in diuerfa «vertentem,
et ora ad ( æ lum erigentem: iram
patientem Nuda brachia protendens
aliquis, lacertos, [uos acoffa fubinde demon[lrans, coin pugnos fuas manus refkring eus, fortitudinis
eel fortis ima ginem tua offeret
menti.Cancer, T'efludo,eo e/4finus, c9
3Bos lento incedentes gradu : vel Hotno manus [ub afcella reponens,pigri bominis nos admonet recordari.
A d men[am per imaginationem poft tus
bomo, parum bibens, eo» comez dens,vel
aliud animalpaulatim aquam in vafe;velflumi
ne bibens: parcum ac temperatum vvelparcitatem €? tem perantiam.
j Antiquitus duodecim men[es
anmi: duodecim bominum imaginibus (qui
fere omnes «varijs geflibus e acl.onibus fe
fe circa diuer[à occupabant officie )pingebantur, tt eX tva riarum
UrsParfecunda. 5 116 riarum
lelionum [ylua colligitur : e abalijs extrabitur «authoribus. Idcirco boc in pradicamento,
prediclorum men fium imagines
videntur(eo fi non omties ) pro maiori [als
tim eorum parte ponendze: quarum qualibet ab imaginatio nc "vifa, menfis fibi ipfi
correfbondentis recordabitur, «9 e
comueríó. 7 0 1d gu EUM, r- Januarius fianificabatur per bosniné
piclum ad men fam fplendidam opulemtamá,
[edentem,ac auide comedenz tem : manumq,
ad crateram mera plenam, tanquam quid
bibere velit, extendsté: tlloenim in tempore cum feeundu Hippocratem [lomachi calidiffimi fint:
faciliter cibos [um ptos digerunt, e ad
alios [umendos frutluofe anhelant. 2.
Februarius, perfenem igni fe calefacientem:Cuius ra tio freni, efl, "vel quia menfis bic
reliqua frigoris ventorum ac
int:periei,que Ianuario debebatur, fepe numerovetinet: vel quia iam in co vltima hyemis [enechus
adueneritz- 7 3. Martius per
bortulanamCuius ratio omnibus: pratipue ipfi hortos feréti plana e[V. Q uis
ne[ciat hortos Martio operoftas coli,
eg) tunc carlo fauente bolerum [ufcipere [eri
n4: z) quantocyus herbas multas progignere? 4. 5 prilis.per iuuenem flores manu tenentem,cum
tune temporis vniuer[:e fer? arbores ex
herbe flores emittere fo lite, iam
cosemifi[Je cernantur? $-Maius,per
iuuenem equitantem mollibus veflitum, €o
mann accipitrem tenentem :quo frenificabant il'ud tem pss vagandi [patiandi,equitandi,itinerandiue
aptum:ccoluptatis inf: uper principium effe c2: a4 indulgendum uniuer "t cora Thefauri memori artificiofze fis corporis commoditatibus atis idoneum.
! 6. Iunius.per c gricolam falcem
grandem, qua fenum fécatur, manibus
arripientem «vel arreptam tenentem. 7-
Iulius, per alium, minorem falcem, qua [ecatur f t/a menta,tenentem. Augufius,per bominem currui
inf dentem:nam tcm pore illo frumenta
equorum fuper illa difcurrentium terunz
tur pedibus,rveliterum per bominem -ventilabrum tenenté ad purgandum aream e. c September, quo men[e iam vindemia tempw adest, per bominem «vuas legentern. 1o. OClober, per bominem (accum [uper
bumerum reiez &Wum babentem,eg
[emine plenum:nam eo tempore [emi"4 terra conduntur. x1. SNouember, per bominem glandes à. uercu
baculo deijcientem:SNam co in tempore
matura glandes inucniume tur,e7 [uibus
impinguandis (olent offerri. December, per hominem [uem cccidentem et
exenterantem: Pradiclarum imaginum [um in noflra memo ria [uperius diximus. Apes ab aluearibus gregatim currentes ad
florea rura: Formica euntes «9 redeuntes
onera, portantes, prudentis
«velprudentia memini[]e nos excitant :in ceteris, vifa bac vvia,tu ipfe di[curras. 6. ue aliquando pa[Jus eft aliquis, (in
fcflo predicaz »mento loquentes)alterum
in boc fibi fimilem [ua demonflra bit
imagine:pauper bomo fcabie plenus, 10b :vlcerofus, Las zari
yotonbiar sfecundas 0: oT ] 17
zári erit figura-Obedientis vecórdaberis, fr bóminim capite demi[[o.«? v intlum manibus c9 ab alio duclum
imagine. rispatientie,fi bominem
percu[Jum, [capulas «vel genas ofa ferre
confinis: vis sow won esi ctn ome 7. ue
boc in tempore «velillo à natura gignuntur in
terra, tempora*varia poterunt demon[lrare: Flores Maj men[em, Amigdala viridia: Cerafa Iunium:
(iceves recen tes, Iulium:
Pepones,sAugu[lum:V ua; Ficus, Septembrem:
"Dira, Mala,Oclobrem:Sorbes, Mefbila, SNouembrem : Iterum-vetu[laves, vt Columna,
lignum,fene[lra annos fa quercus,
anno[ad, pinus, bominem longeuum,vel aliud " quid peruetustum cuius recordari
ccolueris. --.,8.Locus locatum
demonftrat: 1gitur (colaféolaves (ias:
rus uinum, Menf[a epulas, C'aminus ignem, fuo abfle pofita: femulacro reprefentabunt. EL 9."Pofitione fua fimia, bominem
demon[lrat: que feffio: si
"velutbomo]e aptat. jet 10.Inbabitu multa funt digna confideratione
.nam ve flitus bominum:ac ornatus
mulierum, fpecies quam pluris mas, co
imagines rerum commini[cendarum nolis alunz
de miniflrant. "Uirgo niuis indumentis fidem : viris dibus [pem: Auratis j ier Cinereis cel
pallidis bumi litatem;iN igris
mortificationem: pannofis, Co refarc itis pau
pertatem veprafentat. Regis etiam optime recordaboris. fr Coronam:€pi[copi,fi Mitram: Doctoris, [i
"T unicam talas rem vel pratextam:
Religioft fi habitum alicubi pofuerisz.
[altem per imaginationem. quit UN
er 9 uoniam cit. Thefauri memoriz
artificiofze v uoniam Ægypti «vice
literarum: (qua tumc teyporis
inusnt& non erant )immo non.folum litevarum,everum etia C9
"vice nominum c conceptum anirnalibus alis rela maltis vtebantur, que arti nofira non
mediocriter prodez? runtádcirco hicinfia
ponentur,eo«iflarum notarum [imiles
quilibet perquirere poteritzaliqua tamen ratione deductus. fiet e pafim boc i in noflro traélatu maxime
in boc capitu lo e$) *rniuerfis in
purtibus eins nos [pius feciffe omnis lez
gens videre potefe - Flas autem notas idcirco infine. buius capituli [ubnectimus: quoniam barum notarum
fimilitudo.. cwn rebusmemoradis:non
un& tatum, [ed plura circuit pre
dicamenta:cum illarum queda feipfis:quedam [ua actione: quadam naturali potentia: Alia paféione: cla
f. d effigie. diuer(a. nobis offerunt.
eg repre[cntant. Exempla igitur aliquot
Hierogliphicarum notarum, qui, bus Ægyptij
rütebantur, [unt infrafcripta, teftibus &pollonio, interprete Beroaldo,
Crin. lib. 7.cap. 2 e Macrobio lib; 3-
cap. v7. Celi. libiY6 capias. Diodiro alis "vt puta Stra vefibus bo fept. lib. «Plinio. aru
(fignificat. Wen. derpéscauda fibi
mordens: A: "nj; airs torii, difcur[us
iiir ^ Ocul«s luflitie feruator et corporiscuflos i interpretatur. fuus ^ Auris memoria ['ignificat Aures
leparis erecta : magna E owes
igaraleonis; Furorem indicat... (memoriam.
jo" ^ Amteriorespartes conis: Fortitudinem divoruón: Ine-. Mufca impudentem. Canis, quia blanditur
e nren cA fpem:futurum tempus ez. denia. F ermica: C du c» prouidentia. y GS
4otsuPanfeeundal 02077 n8 ! Cáput leonis: «vigilantes aut Cuffodes :
velfecundum vigi alios tempus pra[ens., ram -
QCelum pictumrorem eijciens:Difciplinam evelartem. ig (d Pellicani forma: infidiantem. Infidiz. C ucuf. £ effigies: i ngratitudinem. S
pn ( conia: parentum amatores defignat.
dan or Columba: tngratitudinem: l
upustempus prateritum, V7 quia caret
memoria. 007 rib Vipera: Muliere m «viro infidiantem. "icm
f yena picta: Incon[Lamem bominem. oen neos Pellis Hyens: Fortune co« calamitatis
contemptorem. Capra figaraoptime
audientem. oe. c efnguilla: omnibus
inuifum, vel alijs inuidenté: 9 uia bomi.
boc animal aliorum pifcium focietatem non babet. peus (amclus: Pigrum. Sw s Pigritis; Apiseffigies: Regem indicat. Cni
Valtur. Genium et AMaieflatem, velnaturam.Amias *n0 Marcellino c
Authore. *"Bouis figura: T'erram.
Terra; Sceptrum cum oculi [becie: O
syrim feu folem. Sol.
Perdicescontumeliofos bomines. b
(. ; f, at. * ippopotani
"ungule deor[um ver/e; Impium Inia- lor hi
fluma, [rgnificat: : ju. A ccipiter:rem denotat cito fatlam. dur. TO REMIT ow. Solicitu Dextera manus paffis
digitis:libertatem fronificat. do.
Siniflra comprefüs: T'enacitatem: Hec tamen Ultima ceaaquatuor,de
Acthiopibus Diod.intelligit. "n
Gg; i C pedis dI Thefauri
inemoriz attificiofze Malum:
"Cocodrilus Malum notat : Baptifta in annotatióiibus etia) prioribus. Literarum Ajieroglyphicarum
nieminit Lucax soo ams libadis verfibus.
SNon dum flumimeas Memphi conte xere
biblos nouerat: Et faxis tátum-volucresi, ferzá: Scul pad, [ernabant magicas animalia linguas. E:
Apul. libr. euliino Afini Aurei De
opertis aditi profert quofdam liz bros
literis ignorabilibus prenotatos: partim figuris huiu[cez modi animalium concepti fermonis compendiofa
uerba [ug gerentes:partim nodis cain
modum rote tortuofi capreolaz timq;
conden/is ait curiofitate prophanorum leclione munita Et Gornelius
T'acitus.Primi, inquit, ^ egyptij per K guras
animalium [cenfus mentis effingebamt x €otamiquifima rio i numinta memoriz bümane faxisimpre[[a
cernuntur. li - erárit inuentores
perhibentur «.Pradicta litere potius note
- fignad, conceptus mentis explicantia effent dicenidasct, aus : thoritatibus predictis patere pótefl:
cveruntanien quia litez gis nomina Cos
cvtrba [cripta componuntur, € ita nominibus eo verbis conceptus mentis
explicantur : ideo quod . everbis vel nominibus attribuitur(quia mediantibus
literis - boc fit. )etiam literis verba
componentibus attribui poteft. Hac ergo
vatione litere Ægyptiace dicla [unt pradicta
animalia cateraq, rem aliquam ad rationem fpectantem, . ideft conceptum
mentis explicantia: cum potius note «uel fr
(2 gna conceptuum dici debui[femt. Q9) uiatrgo ad explicandos, . vel
melius dixerim,ad [cribendos conceptus mentis c "vo «ees eos literas nou babebant Ægyptij,animalibus
pradiclis que rebus co bis fimilibus vfi
[unt,loco &g) vice literaruns
»omind Passfedinda sS] 7 ^ 79 omina cz verbaque fcribi debeant componentium,
atà que exinde conceptus mentis
demenflrantium ...Hoc auté. dixerim,
*vtnemo exiflimet buinfcemodi nota ^ egyptioz
«um pro literis, [ed pro'conceptus mentis explicantibus, poni polfe-1deo ab illis non litera: [ed
Hieroglyplice litere: ditla funtideft
nota quorumdam animalium, uelaliarum vea
rum £c-quibus vice literarum vtebantur. De fimilitudine,& confequenter de
applica.. tionc figurarum ad memoranda fub alijs modisà przdicus. .Cap. IX.
QE Ei ad rem fimilitudinem exquirentes in [uperiori capitulo diximus,rem
aliquam altcri conius cg eiufdem
pradicamenti fimilem ef tu WO SW] fe,
eovconfequenter repra[entare pofJe :c.At
nunc operofius ac [ubtilius rerum inter fc inuicem fimilituz dinem per[crutantes,alias infuper
[imilitudines, quibus Yes fe nobis
offerant., et altera [uo fimulacroreprefcntare po[fimi, indagare «volumus, «vt
nobis vndequaque [uppetant
menorandoramfigure. Res ergo
primo quafi per fe ip[am twerepre[entarimez
smorj« poterit, ficut fupra prelibauimus - Quod tunc audaz ler fecerés, cum ip[iuspra[entiam babes: fi
ergo que tua in manfione "vel
cella-velin tua [unt pote[late recen[ere figils
latins debeas, fuo in loco ordinate cuncla difpones,viu perz : lastres
The(auri memoriz ártificiofe
luflves, deinde mente vecen[eas: "Non enim alie ab illis fum abfle tunc pro memorandis confingenda
figura. Secundario per [peciem rel iam
pridemabste vie, eg) in mtinoria fenfu
feruatam,e per imaginationem in tali lozcataps angulo, vcrbi gratia Equi,
quoniam eum multoties evidi memorabor.
fi in tali loco, «vbi mili placuerit, eius fis
mulacrum e[fo, imaginatus fuero. 3
Tertioper imaginem pilam vel [culptam. Vnde [i Vir ginis Marie recordari vvoluero,eius illic
[uam ponam imaz ginem realiter vel per
imaginationem. uarto per literam vnamyvt
Dei recordabor fi D.se tam in tali loco
reponam,In(uper per literas omnes illius no
minis, quo resnominatur : quas oportet e[fe infignes : "Ut j^ uoluero T abule vecordari,in [cribam vel
[culpam realiter, «ucl per imaginationem
in pariete, literis aurcis,rvel nigris,
evel rubis boc nomen, TABVL A. Li
Q uinto per literas fíélas, ([umptas ab alphabeto anis maliam,velauiumyvel arborum,vel herbarum,vel
lapis dun velaliarum rerum,de quibus
[upradiximus)qua com ponant nomen illius
rei, cuius memorari volueris:nderez
&le adinodum recordabor buius nominis, ær.[i pro. A.pona A finum.pro €. Elefanté;pro. R. R inoceroté.N
erum enim vero,rot melius alphabeta.
tibi de[eruiant : cum aliquod eorum
literis, nomen componere volueris, [ume primam li IerAm ab vno alphabetoyverbi
gratia,animalium:alteram «vel duas
(equentes ab alphabeto c/Arborum, pro ut tibi [ia buerit.nam experientia difces pro futuram
tibi non prem, ! banc
Parsfecundaz 065817 m0. banc abste literarum fiélarum diuerfitatem
offampram. fi enim quod agant aliquid
figura nece[fc fit,cvt diximus, e
dicemus: eor a nobis, im ponendis figuris a[Jumpta diuerfi tas,
quamplurimum no[lro negocio proderit. [i eim litere: JM eov C. vecordari «volueris, murem
corrodentem ciceres. («o* bac acbione
tuam excitantem memoriam faciliter) fin.
ges.Quod fi pro JM milium, ej) pro C.Ciceres poneres,quid apere inter [2 ifla poterunt,quo tua
excitetur memoria? Sexto
reprefenzatur res nobis per aliquod [olo nomine fimile fibi,ut in equiuocis
di[currentibus patere poteft jfi eteznim Canis Celeflis recordari voluero,
('anem auimal terz reflve,"vel pif
cem pro cius afJuinain fcgura. - Hc
tibi im equiuoco. laborare ne timeas : comextus. enim dictorum fuperius, dicendorumue inferius,
te aberras renon finet - te ese ELSE CADÆNY Septimo per ironiam, quado fcilicet pro f
apiente pono fa tuum. Et Pocte denfum
nemus vocant Lucum;eo quod ng
luceat.1tem bellum, eo quod minime bellum .Et Pifcinam dicimus,quibuf dam terminis,reulu[am
aquam,pi[cibus cas. rentem. : Oclauo per (beciem impre[Jam aliquandoin
aqua vel eculo "vel terra vel
niue:-unde recordor T tij, eo quod in
tali loco «ubi fbecalum efl vidi eum [e contemplantem: lus pisquia cius ip niue cernuntur impre[[a
vvefligia. INono per aliam rem nominis
eiu(dem, fed noneiu[dem
pronuntiationis:ut pro porr), porrum ponam:pro «ver, 'U/crum, pro
fane:[anum qgc-« € conuer [oye 6. ups
wach Decimo 'Thefauri memortzartificiof ^ "Decimoper aliquam fimilitudinem, qua
babet in prin. cipioynomen unius rei,cum
alio nomine altevius-rei... Unde
procAriflotele ponam Ariflam: ein vulgari Vna Avifla. e'arrofloo Rofla, e* é conuer[o.pro locetiam
uerbo Aupus: ponam Asum.Per fi
militudinem quam babet nomen, cura alio
nomine,in medio uel fine,ut pro boc nomine ambo ipone tur a me N mbo, Hominem babentem faniem
egc.pro fané. babeam. Ffic modus
inuenitdi figuras primus efl omnium,. ce
admodum facilis, quo ut plurimum ego utor: eiusd utilis tatem pernofco. aie Sum Undecimo per [imilitudinem uel identitatem,
quam ba. bet cum [uo genere [pecies, e €
conuer[o.V nde fi woluero ve. cordari
huius nominis, e/4nimal, ponam Leopardum. ('onz
fultum tamenerit,quod fi quando generis alicuius vecordari: uelis,multas [pecies in [imul uno in loco
imagineris, V nde. Bos, eo Afinus e»
Gallus eg* Cuniculi vc. in ftabulo poz
fiti, melius tibi pro figura animalis in[evuicnt. SUPE Duodecimo, inflrumenti, quibus artifices
tuntur, eof. dem artifices nobis
pra[entant in [uper egs artem: vt Ruffi
ci, eo Agriculture recordor, fiin angulo Ligonem ponam uel uideam.erjc. Mruteti-62130 8. "093
Qni Iterum infignia inanium Deorum ut
feeptra, t tela efues, arbores ee
fimiliayà Gentibus eo infidelibus eifdem
dicat«,eos repra[entant, e € conuer[o: Yn[uper pradicta,ea. nobis
repre[entaripo[Junt, ob que talia illis aktributa fuere. nde fingularitatem natura excellentis,
[plendorisá, [oliss. Phenix nobis
iufipuat,cum in mundo una [ila, fingularisq,
orsias Xl "Phenix L Parsfecunda.. I2Í
Dhenix inueniri dicatur [olidemtidem Phenicem indica. vt poteft. "Uitis, «o ex uite uinum,
Bacchuns Liberumq, p4 trem: Et iterum
Bacchus vinum indicat. ( iem enim pluries
eiu/dem rei, vel nominis vel vtriusq, : diuer[is in locis «vs nius er) einsdem orationi «e concionis
recordari, € confequenter pro talibus memorandis figuras poncve
uoluerimus, ne pluries in idempenitus,
c7 eodem modo propter eamdem in diuerfis
locis difPofitam figuram incidas : &&* ex: boc loco in alium vel fuperius poft tum vel infra
locatum abso, orz dine pertranfire
cogarissoportet "Ut eiusdem vei vel nominis diuer[as figuras babeas,que diuerfis in locis
difbofite,camz dem rem [ub alio
conceptu, vel alio ordine recitandam fub
miniftrent, Co porrigant. Hoc autem terminos intellieenti absa, alio exernplo clariffimum efc pote[l Ut
evgo abunde mus figuris: bac funt, que
Dij: prediclis attribuuntur. loui :
c/fquila, [ceptrum e Fulmen : c/fefculus eo
Quercus arbores eMarti: Picus eo* Framea Mercurio : Harpe, quod gladius e$t. falcatus
: Q uod &) Oyllenides dicitur. foli: Pbenix eo» Currus. "Ueneri: Columba, Cycnus &) Mirtus Iunoni: Pauo. Plutoni: ('upre[fus. *Pano'Deonature : Venus, AMinerue "vel Palladii N ochua: Et afla
quam "tibrat: oleum -veloliua: cox
lana. : : Hb Neptuno: Thefauri memoriz artificiofx -* Neptuno: Fu[cina, que eo Tridens
500000004 *-. efpollini vel "Pbabo:
Coruus €» Cyenus : Laurus e: Loto ee
Palma arbores: Lyra: Gryaneum: Arcus Sagitta.
€^ Clipeus. V IS ro qmeR ist :
Herculi : Claua y Leonis pellis ac baculus : Et Populus arbor, :
"Diomedi: Cataracle aues. €T
hetidi: c4lciones. " "Baccho:
Hedera,'U'itis e» Ferula tefle Plinio. T byrfuscetiam. à; -
Palamedi: Grües, que eo dicuntur SNaupliada.
(bel: Pinus data efl. 55 rerum
infignia gentium ac eorundem T ela:vel uiua
»modiillis aliqua attributarationeeamdem «vilitatem pra flant mam eafdem demonfirabunt gentes, €x é
conuer[os Fulmen ergo Scythas
demon[lvabit. G allos olim Buffone:,
nunc Lilia: Romanos Aquila. [us Phrygios: Arcus t9 Pha retra Perfas : Anglos Leonesem Ro[e.Senas
Lupa: Floren diam Leo:Lucam Panthera coc.
Grypbos Perufiam: Framea Germanos. R omp bea T braces. Lacea Kifbanos:
Pila Romanos: 16 'Boios.Sari[Te
Macedones:Sibini Llliricos dez
enon[lrant,e esonuerfo. 7 LEM
Iterum Populive aliqua infignes, illam reprefcutant, ev é conuer[o. Populi ergo
infra[criptiinfrapofitis rebus celebres extitere. Scytha equitatus gloria:
Seresorientales populi noliles [ant "vellere.Itburei : Medi «9
"Parthi [agittis: T'u(ci falsi, c drufpicio infignes ab infidelibus
diccbans Iur. Addis
Pars fecunda.. 122, bur: Phoenices literarum in uentione:
fnderurmn: e Nana liume ac bellicarum
artium: Marfi-umbri : *Pylli venenis clari
fuere Ægiptij fiftro: eg) iterum Nemptii 7 Babilogi e 4ffrologia:
Lacones breuitate:Scytbe, Cretenfes eo» Geloy ifa gittis: Curetes ^ eve T yffaceta eo» Lyrce
venatibus, quibus €? viuunt: Beotij
palestra (o pymnych exercitationilus :
e/ftbenien[es naualibus ej) Geometria: Lacederznones legis bus:Greci ingenio.c Alexandrini dolis. 4mazones
pelti eos fecuri: (rotoniate medicina: Ægenire
Atbletica:7 bel ani, Tibiarum modulis.
eMitylenei arte citbaredica. Iterum
caratiberes quibus apud ^ f!'rologos feptem plas netayam, ee daodecim [igna Zodiacinotantur:
eadcm fis gna ég planetas demon[lrant:€o
€ conuer[o: ey: plurimun noftro
de[eruiem negotio. vau robin 000€
Hb i (uas T hefauri memoriz
artificiofz "CAR ACT TERES : PLANE
TAG] ERTSOLIS. n
zm zi RE
LED inENET Xu
&ua Pars fecunda... 113 T'ertiodecimo, organum alicuius fen[us,puta
oculus tc. alicubi pofitus pilus uel
imaginatus, admonet dc uifiua pos
sentia,eo de aclu,qui e[] "videre.
Q uartodecimo ( bimere quedam, à nofira imaginatione confecla, cut equus cum capite aureo,pedibus
eburneis Cg. memoranda repre[entare po[[Junt. Harum autem machinationum (( himerarumque.
coz piam dare baud decet. multitudinem
enim talium figu rarum fi quis uoluerit
in promptu babet, unde accipere ques at:
Q uocirca mi[Ja bec facere volumus : admonentes intez rim predicfatunc ualere quam plurimum : cum
alie tibi figure non f'uppetunt. De applicatione quorundam memorandorum ad
figuras. Cap.X. - "Ptime
recordaberis rei, ff. cam figuris quafi
] SW depinxeris:quod facile erit, fi ea ves [enfibus D NS «0 A exrerisemaxime uiui taclui £u! eiq,
tempe P OS 23 re elapíoosqeipotuerit D
uod inomnibus bis y 0677 : slorijs recen endis, fatis cà mode fieri
affoiet. Eapropter f byfloriarum ueteris
tell amc nti aut noui wel certe e ctbnis
caruwn [ecalariumq, meminilfe velis : fimiles gura» in tuis locis repones: quarum attionibus seflisqi
gre. ilarum facile ecord iberis. Exempla
tamen lic ponere nol'amus auandoz quidem
i4 omuibus artis bains cupidis facizima e[fe [ciamuse Senicna
Sententiarum aut? [acre [oripture "vel fanclori dotTes run cum recordari voluerimus: e« im duas vel
tres partés evelplures fecanda [unt. Et
memineris, quód non quodlia bet verbum
nece[[e cfl [na nos obfignare figura : (. exceptis quibu[dam, rt infra dicemus) [ed «vna figura
pofita trius «vel quatuor
"velplurium uerborum ad [c inuicem quadam
chatena colligatorum,vt puta quia alind eft [ubflantiuum, aliud adiecliuum,aliud verbum eo: pronomen ;
que omnia «verba cum nece[Jariam
colligationem ad [e inuicem bas beant,
memori faciliter eccurrent. eft inquibu(dam fententijs, quorum unum uerbum
cum alio ligari baud apparet :
multiplicare figuras, €» cuilibet. everbo
fuum donare fimulacrum cogimur : fi enim illius pul cherrime [fententia Rom.1. Tradidit illosin
reprobum fen fum," faciant ea, qua
non conueniunt; R epletos omni ini
quitate, malitia &7«. cuilibet verbo [uam affignabofrgus ram: qua eorum quodlibet repre[entetur. Et
pro principio 7 fententieimaginabor deum
bomines multos babitu philofoz phico,
indutos (nam de philofophis eft [ermo. ) ex pellentem illos 2 (ua facie, impellemtemq; in rupem
[entibus plenam, qui ibiobícena multa
patrant: Ecce prima vcrba figuris do
mata. [tradidit illos inveprobum fenfum:vt faciam ca,qu& son conueniunt. nam rupis : [entes ee
facinora qua ibidem p nbi v regulas,
[upra in oCLauo Capitulo pofitas præ
dicla verba repra[entant. fequitur in [ententia : Repletos omni iniquitate : malitia. Provverbo
Repletosomni iniqui tate y fecus
illoscva[a plena, inequaliatamen: tamumdem:
enim Pars fecunda. 114. enim fignificat iniquitas.idefl nom æquitas,
non «qualitas : Pro verbo
malitia,quendam bominem huius nominis, qu£
noui,in aliquo loco dif[ponam, «vel inum malis repletum. "Pro. verbo nequitia,pigrum bominem
ocio[umq;. nam nox quitia inertiam
fignificat eo. Siillius fententia diui" Pauli 1.ad Corinthios.ij. ter
vir giscafus [um:[emel lapidatus
[um:ter naufragium feci coc. recordari
velis, fingulis tantum dictionibus vna efl confiz gnanda figura, reliqua autemnaturali
commendanda mez morie : "Unde uno
in loco pro prima diclione pones bomiz.
nes virgis hominem alium vverberantes : pro fecunda lapis dantes : pro tertia nauim periclitantem :
"Nocle e? die [ub «una feneftra
fila uel era, qua modo aperiatur, modo clau
datur. pro in profundo maris fui:fub fcneflva ab intra maz gnum-o0as aqua fal[e,co in profundo funis
pro fà ey)c. In itineribus [pe pro bac
dictione innumeras formicas ad dis.
uer[a loca procedentia confinges.vel mures: vol peregrinos: dammodo fui loci limites nullus
tran[grediatur. At fcito buiufmodi
[zntentie (upra bominem «vel anizmal,'vel arborem:vel edificium, vt puta turrim,
pertesq, eorumdem ab imo incipiendo, ac
in ei dem partibus multipli
cándo,figuras poni co locari po[fe, €) perquam conueniens. terne loca absqs neceffitate
multiplicentur.1dcirco prior fen tétia,
Wepletos omui iniquitate: malitiæ 7c.imaginabor ba minem in pedum digitis [cabie repletum: qui
digitiinequaz les funt pro hoc verbo.
Malitia.pedis collum melle inanctit, Nequitia
inter tibia e tibiam fuperius. fN. confinximus : idco T'hefaari memoriz artificiofx idco bac litera totius vverbi nequitia erit
inditium ec. Nominum autem ( feu fint [ecierum,cut arborum, vut animalium diuer[orurm ec. (eu
indiwiduorum,cvt elemenz torum,celorum,
Stellarum,aliquorum angelorum : bominis
ceterorumq, fimilium ) recordamur,
[i primas eorum literas vel fyllabas,
fub aliqua figura difbofue imus. verun
tamen egregie [upra bominem talium nominum imagines lo care experientia comprobatum efl: € uod
propter imnumez ras pene diuifiones ee
figuras, qua inibi reperiuntur, vut fu
pra diximus: a[Jolet euenire.Ver[us vergilij eu aliorum poetarum, i
principia tans mum eorumdem figuris
noflris exarauerimus:eof dem facili ter
recen[ere poterimus : Nec elaborandum (*vt in pluribus loquor ) ut fingulis verbis fingula dentur
figura, nc innume rabiliam figurarum
congeflio, aut oneret [en[um nofiri vl
tra quam oportet: aut naturalem memoriam «/tili [uo exer citio priact. Numeri "vero bis fequentibus
fimilibusq: fignis figuram ti,occurrent
memoria. *Pro vvnitatis figura,omnia
illa poni pofJunt,qu& fupra pro
figuris litere coc. pofuimus : illisq; fimilia
Pro numero binario vnitatis figura duplicato, € fic de reliquis. Pro codem binario figure
arithmetica [ignatopis fern os
aperiettem uel erpenteryel aliquid huiufmodi,
co dabit duo quafi buius figura.
Pro tersario tripadé ponas : vel aliud quid triangularis figure: REitide quadrangularé, pro quatuor
[rc de cateris. Pro numero quaternario poni feretrum poteft, quo mortüi
deferuntur : vel aliud quid : ot quedam [edium [pez cies, que quatuor pedibus con[lant : vel
animal quadra pe ec. Pro quinario anguem : c? ea omnia, que [upra
profigus ris litera. S. pofuimus. Iterum
que pro bypfilon figura fupra pofuimus,
ea quinarium dabunt buius figura.v.
Pro fenario tripodem [upra tripodem pones. Pro feptena rio, ex quatuor boftij angulis unum
eorum:quod fi quatuor ponas, eg
obfignes,cviginti «e oclo dabunt :[t duo, quatuorz decim: fi tres,rviginti eg vnum. Iterum pro
[eptenario vez ftis fab figura huius
caratleris 7. confracta vel fciffa : Poz
mum [upra pomum difpofitum .. O Clo dabit buius figure 8. Nouenarium dabit pomorum "vncinus. Denarium buius fgura.x .crux dabit: buius
autem alte rius 10. malum velpepo vel
aliud fimile [pherice figure, [e ens
baculum ere&lumpofitum. Cateras numeri fpecies fub figuris huius artis
quilizet ex fe reducere poteritcum
figura eedem in ceteris [equentibus
numeris veplicentur. -
Jterum'vnitas per pollicem dextrum figura bominis an e te locati fignificabitur. Binarius per
indicem erect, fica, de fingulis
"Us, ad decem : boc tamen ordine, quod cum «ve neris ad pollicem alterius manus, qui pro
[enario ponitur, ad volam manus
plicerar, reliquiq; [equentes, vt bac pera
motus differentia, tua non vacillet memoria: À liqui etiam codem ordine pedum digitos attendentes, v[q,
ad «viginti, li mnanez Thefauti memoria
artificio fze pumcrando perueniunt. Menfes
bifce idolis reprefentabuntur.Nam Aaiw, foves repr&/cntant : vel bomo magna
Slatura:cvel virgo flos ribus redimita.
Iunium : Iuuenis[peciofus : evel [Lecies agri
frages metendas continens.
Iulium,talis Imperatoris imago,'vel cerafa, amig dala: aliac fimilia,que co tempore mature[cunt esc.
Augufum, ein[dem Imperatoris figura, pepones.eec. Septembrem:vua ficus: Mala perfica
ez«c.indicabunt. Oclobrem,mala cotlonea.
punica eo. Nouembris atQ, "Decembris,mumerus
proprius erit ins dicium. Ianuarium,
lanus bifrons : vel pauper algens : vel
nix reprafentant.Februarius,memoria occurret, ft roo bo minem "ventrem purgantem ponas : febri
enim idem ef, quid purgo. Martium,
infita,uel Romuli pater indicabgt. Dics
fic occurrent. Pro die luna: Luna uel Dianam:
ffc de cateris:de quibus [upra inprima parte tratlatus locuti fumus, capitulo quarto. i 1 INegociorum,qua quotidie nobis occurrunt,
memoria: in - locis,puta ecclefits,
apotbecis,manfionibus, ponitur. Infuper
optimie in digitis manuum vel in digitorum articulis multi ponunt eorumdem [igna : ita quod cuiuslibet
negocij momen per primam tantum literam
geflu digitorum confecta expri
mant:-velpropter quandam conuenientiam,quas multi ada inueniunt inter digitos,eorumq; articulos,ad
(ua negocia:ut aliquibus iam diclum, e
ab eifdem experientia pofimos dum comprobatum
eft. Si multa argumenta abfte fuerint replicanda, fufficit, vut pro corum de memoria media tantum [ub
figuris veponas,cetera faciliter occurrent : Q uid fi volueris utramq; extremitatem concluftonemq, locare : Primam
extremitatem in capite bominis alicuius (ft [upra bominem difponere solueris,ficuti eg) confilium eft ) [ub
aliqua reponas figura : fecundam in
peclore : conclufionem (ub pedibus locato, wel
éconuer[o. [. Maiorem inter pedes, JMinorem in pecore, Conclufionem in capite. Geflu autemcapitis
evel manus fu prapecfus mota vvelpedis
illius, quod affirmatum vel affirmandum fuerit, «vel negatum aut negandum
recordaz beris. Scias autem prudens leGlor, argumenta multa
fupra eidem hominem, qui in difputationibus contra te, vel coram te fitus efl vel in tali angulo
tibiprefenti,vel alibi per ima
ginationem abfle locatus vel locandusest,poni p^[fe - :Nam nilprobibet,ac nilobe[l immo eo quam plurimum
prodefl, primum argumentum circa pedem
imum [iniflri lateris pra dicli bominis,
[ub aliqua uel aliquibus figuris reponere: [ecia dum [ub a[cella in eodem tamen latere.Tertium
circa manü brachíjq dextri partes: €
uartum fupra bumerum. Q uinz tum in
capite vel fupra caput. Cum autem ib; perueneris, ne defcendas [uper finiti lateris partes,
alia argumenta: (ft forte alia fuper[unt
) ibidem locando : ni forte tibi [appetat
tempus, quo figuras, morofe eo conuenienter inuenire, e inuentas artificio eo audacter locare ac bene
difboneve : e» d'ilpofitas bis vel ter
ante quam alijs profundas, tu ipfe tez
CET cum Thefauri memoriz artificiofz
cum vecitare pofsis : Cur ergo fuper caput borniris quintum argumétum locauerisad faciem decendito, in
qua [éxtum difbones. Im pe&lore
obbauum,circa corpus nonum eec.Et f
vvolueris non tantum medium argumenti, [ed eo maiorem £p) minorem diflincle locare,et [ub figuris
veponere:quamz libet predi&larum
partium in duas diuidito portianes:quaz
rum prima-vbi maiorem extremitatem reponere debes illa fit qua prim) ab imo incipientibus &)
[ur[um numerando a[cendentibus nobis
occurrit: fit ergo prima extremitas pris
mi argumentifub pede dextro pradicli bominis fecunda in ipfo pede vel circa ipfum fub vel [upra vel
circatalos: Et frc deinceps de alijs
argumentisxemplo autem,vt morem. geramus
amicis petentibus, e lectoribus cupientibus, hac do Cina clare[cet. Sit ergo tale primum
argumentum. Omne quod ex materia
conslat,eft corruptibile. Cælum con[lat
ex materia. Ergo ez. T'erre cumulus in
pila uel fphere fieuravotundus imagiz
pgatusmateriei figuram eo: imaginem gerere poterit : cum fb diuerfis formis plufquam catera elementa
elementataqi uniuer[a [ape f apius
appareat.eo feciidi d.T ba.q.66.ar.1.
infra. Materia terra dicitur,quia informis eft. Intra rotun dà terra glebam, corruptos cvermes ex ip[a
capofitos,exifle re imaginaberis:Ly
autem omne. fignum vUniuer[ale adhaz
rens [ubieclo, ipfumq; determinans per rotundam figuram pradicti terrei globi defignabitur. Ergo
figura pradicta ly omne demonf[lvat
.'Yerra materiam osten dit, intro corrupti
"Vermts ly corruptibile, "Pes autem imus ( dexter yii :
alicuius hominis [upra pradiclam terram aliquantulum i? arcum ve[lexus. C literam, € confequenter per
regulas [i prapofitas celum
demonf[irabit : quàd fi tibi bac litera pro
celinon fufficit figno, flellis pedem e[fe depiclum, vt claré calum reprefzntet, imaginato. fi autem
"Utramq, extremitatem probationibus munire cvelisquoniam ee etiam
medio criingenio memoriaq praditis
faciliter occurrent: ideo nai ralifunt
commendanda memoria. 'U erum e fi pro probationibus memoratu difficilibus
figuras babere, eg «ubi boe in exemplo
ee fimilibus poni posfint, cire de[ideras: Nota
t0 probationes cuiusqs extremitatis, prope diclas extremita tes,tamquam ad illas pertinentes poni debere.
Probatio er goprime extremitatis
predicli argumentistalis effe potest. Materia per cAriflo. [emper machinatur ad
malum .'Uel,. "Materia efl in
potentia,ergo fatis idoneis familiaribusq, ho
rum ab c drift. diclorum figuris omifgis: ( quas ratione [atis digna exprimere nolumus:[ed oretenus [icut
alia multarefe randa co explicanda
feruamus ) dicimus, quid pradiclus terre
cumulus materiam pre[eferens inflrumento quodam
(quo moles aliqua impelli folet, que e2* machina dicitur) ta 4i agitari eg circum uolui credatur, quod
inflrumentum a manu culuf dam bominis
melle linita comprehendi fingatur.
Sufficit ergo, cot buius uerbiymachinatur, aliquo frgno pmotus
recorderis, vut totius fententia [emus occurrat: Manus autem eg 2d elbper ly Malum in propofitione
predicta fygni ficabitur. fi autem pro
probatione velis illud: Materia est in
potétia cc. prope pradicium cumulum puteum fine oriz. cio, Thefauri memorie
attificiofe ficio, quo faciliter ipfe
cumulus intra eum impelli eo immit ti
poffit imaginato. Probatio minoris.i.celum con[lat ex ma eeria.fi caufa exempli bac minor probari
debeat, e) prope eam,vt diximus,
probationem poni oporteat : prope digitos
evel ad talos vel [upra pedem imum eft fub aliqua vedigen da figura. Poterit ergo talis e[fe probatio. Omne
corpus con ^ flatex materia: Cel efl
corpus.ergo, vut totius argumenti
eistibioccurrat, (ufficere tibi poterit,ut recorderis, quód ce lum corpuseft .. "Partis ergo humani
corporis ( qua vulgo corpus dicitur,quod
[ub ftomacho fitum e[t,e& prominet eo
turget ) [pecierm fimilitudinem figuramq; egregie gerit imi pedis fuperior parsqua cum comuexo 9 cauo
pedis, quod pro celo po
uimus,correfbondet :quod celum eft corpus indicat. Lficautem timeo,ne legens.perdifficilem,
tedioplenam,eo numquam nifi magno cum
labore e? longo exercitio fibi banc
artem comparandam fore arbitretur propter infinitas feréfauras fimilitudinem memorandorum vetinentes,quas in bacarte inuenire eo uti compellimur.atq;
itá poft longam pradicla artis
le&lioné, animo deiectus ab incepto defiflat, opere eg optata ab illo vtilitate priuetur. [cito
ergomi le&lor, qud poslquam fex menfium [bacio uel circiter operam buic artinauaueris, exercitiog; qua legifli
a[fequi e comz plere conatus fueris, qud
tam facile,tam celeriter, tam cos piofe
tibi memorandorum occurrent figure: quam facile, di aliquid cribis, literarum alpbabeticarum tibi
[upperumt no t&: Quod ideo dicimus,non
vt cuiusq, minime rei femper guram
ponere «uel vilitate debeas vel neceffitate cogaris: (nam pro vebusprincipalibus duntaxat funt
neceffitate con fiugéda figura, atq;
pro di[curfibus £f rerum multarum ve
plicationibus pro reliquis dicendis e recitandis figuras pos nere non impellimur ) fed ut artis buius vim
exercitiíjqi uti litatem perno[Cas. [ed
ad vem noftram reuertamur. Fore fan
memini[[c defideras fub qua figura &&* in quo figura modocompofita fit
argumentatio facla. ft verbi gratia in pris
ma figura cec. fi. in barbara vel darij ege. Eorum remis nifceris, fi tecum ip[e antequam in medium
diffutationis de fcendas figurarum co:
modorum : tales confinxeris imagiz nes,
que illos repre[entent modos, qua prope argumenta pro fignis [unt difponenda figurarum atq;
modorum. cft fi multiplicentur
argumentavecen[enda: multipli centur
bomines [upra quibus bac [ub figuris collocentur. «ve rum alio gestu diuer[oq; motu, moueri, aliaq;
opera facere, fecundum bominemyvbi
reliqualoca[H argumenta, confitz gasfic
de ceteris. Q uoniam in
difbutationibus: corum queneganda aut
ntgata,C o corum que affirmanda-vel affirmata funt ano bis velab alijs,remini[ci uolumus: idcirco €»
ea fignis quis bu[dam funt
obfignanda.cverum quoniam fapenumero boc
contingit ideo plures ( e» diuer[as multoties. ) affirmatios nis eg negationis figuras €) modos pramanibus
nos oportet babere:Éapropter pro
affirmationum ee negationum fignis atq;
figuris,ea ft wolumusya[Jumere po[Jumus, quibus antiqui pro ab[oluendis «vel damnandis:pro fauore vel
denegatios ne "vti [olebant: Fac
autem erant buiu[cemodi. Calculus thesauri memorie attificiofe Calculus albus
in. ab[oz lutione. Fabe albe in
abfoluz tione. $ Litera
c4 in abfolutione. Litera T.cumvesplaz
ceret. Et nota ab[olutionis. 9
Pollex pra[Jus fauorisft gnum.
Calculus nigerin dame natione. Fabanigra
in damnaz tione. LiteraK in damnas tionc.Litera Thitadamnas tiohiserat. to Pollex «verus denegan tium esl fignum. ip Creta motarunt ruetez 1».
Q ue viciffim fugiens
rt5,qu& fequenda erant. da, carbone. "Perfius fatyra quinta.(Crindli.6 6.8. aler.de in[li.anti.
Plut. Polit.eoc. Rebus.geflis eo
fignis, quibus in ab[oluendo «vel fauenz
do-vtebantur, pro affirmatione vel afhrmatis velaffir mandis a[Jumes: Eis autem qua in damnando
"vel negando «ptebantur, pro
negatione, vel nogandis vel negatis; tu ip
fe tuisin di[putationibus vti poteris : ita vt ei[ dem «vti fim. gas: vel circæa aliquid agere imagineris
figuras illas, bos mines.[.*vel animalia
cetera,cvel alia que viua aliquo mo do
dicuntur,cut ignem, «vt aquam : qua pro predictis affirz mationibus uel negatiomibus locandis a[Jumph
li. Mille etia modis alijs, fisnamus qua
affirmata «velnegata [unt, vt eo tu
legens experientiadifces.Si entiz
dientimemati recordaricvolueris,vel comfequentiaruns multarum, fimilifque generis avgumentationumypar
erit eas rum fingulis fingulas donare
figuras. Exempla autem ponere baud
e[fet difficileveri regulis exemplifque [uperius
datis noua apponere [uperfluum effc
puto:co maxime, quia tedio non [olum acri ingenio le&lores praditos:everum eo mediocri pollentes 2M
inerua nos 4fficere po[e, timemus : ea propter dimi[Jeis eifdem, ad finem tracfatuli properamus. Deanimaduerfionibus
circa figu tas. Cum rebus paruulis pro
figuris cuti cvoluerà: Ut puta formicis, apibus eoc.multiz tudinem copiofam a[[umas. Sicut locis non eodem die, nec fequenti "vtimur, ita nec hguris implemus : «vt
fu pra de locis.. 3 Rem aliquam,qua beri v[us fuifli pro figura
ne tam cis cito «v g.bodie pro alterius
rei imagine loces, ne forte menti tue, quod prius illi dedifli, redonet. Sienim
malum punici; pro cibo egroto
conuenienti,collocafli,ne altera die ipfum ponas pro Kege pomorum omnium, eoqu!
d Coronam babeat. Si quercus pro
alicuius walidi[ simi ligni figura;pofita fit, poft tam parui temporis interuallum, non cfl pro
figno cibum por corum
repre[entante,ponenda. Kk. Ao Pros Thefauri memoriz attificiof:e 4 Priores figuras à fuis locis delere
difficile nonerit, ali quo interit£lo
tempore.Verum fi alijs poft paululum [imt ves
plendafiguris:bominem man[ionem intrare, cuntiaque fiz mulacraad terram prosjcere, c7 inde foris
emittere,cvel per feneftram protjcere
fingas : eAMented, coneris fepius noua.
uiferc fimulacra,cut memoria tenacius bareant. AMemoranda vesprius,quàm
figura con[cruanti donetur: bis velter,
diflincle legatur.[icut &&x Ciceroni placet. 6 Figuris naturalibus uel [alternm ab[(que
intellectus neftri opere cz
pra[entiimaginatione ex iflentibus: (vot [unt natu ralia omnia,co artificum manibus fabrefacta)
quo ad fieri potefl uti nitaris: Et
iterum ea qua tibi in loco, quem figuris
implere conaris,occurrunt, [unt pro figuris a[Jumenda : nam femper imaginarijs vti figuris imaginationem
nofiram nia mis laborare compellit. Fatigatur
enim tam ipfas querenz do,quam inuentas
conuenienter locando,cz locatas per ima
ginationem recen[endo. et uod noflvo experimento didiciz mus, ej) fatemurycum pro figuris res, que in
manfi onibus no flris vel locis vbi
babiramus,occurrunt inquirimus, c9» los
camus;parum velnibil nos laborare. 7 Figuris
autem illis uti laborandum est que loco (quern
implere volucris) apte conueniant. Q) uod exercitio cor paz
ratur,z» admodum vtile reperies.
8 Cum igitur proloco Uteris terra,terreis figurissutaris, cit. aqua aquatilibus, cum Carlo celeflibus eg:
Nu[qua aut r4 roin cdere edurum
imaginandam erit, 9 *Natura docet
locatum loco,e» é conuer[o, conuenire des
bcrc. To bere.£t ea propter,nec
in Cella aut Ecclefia afinusper imas
ginationem ponendus. "Ni forfan depitium : «vel aufugiffe conn igA$.
10. //patantum litera vera vel fifa(. fab alpbabetis ani malium «vel fimilium verum [umpta) totam unam
[enteuz tia vel-ver(um integrum
repre[ent«t,quod fufficit multis. Ji
quis.n.V'irgilij verfus quámplurimos repetere debeat,[at forte illi erit. primà lizera cuiullibet
poneres uerfus uel carmi nis pro uer[u
evgo,0 R egina nouam, cui condere Iuppiter etc,
ponet onagrit ; [equitur, Iuflitiaq; dedit gentes frenare;pone ilice. T roes te miferi ec. pone
taurii.Oramus prohibe etc po nc olearum
montem.s Alium modum locandi, et confi ngedi
fuguras pro [milibus infra ponimus fub codem exemplo. Cii figura defunt, cuius recordari velis,
vocabulum fcribas, quod euenire facile
efe, cum locare nos conuenit nomina fta
cunda intentionis, vel res [pirituales: deprimoyvt cum vez mini[ci volumus buius wocabuli [ubieGlum pred
catum con clufto eec. De fecundo,
"vt cum recordari cupimus intclles
lus rationis Mentis ec. 1c
Aifigurarepre[cntare debeat vé, quam [ub [exu MASCULINO vel feminino nominamus,
eiu[dem fit ipfa fexus: vn de fi
paupertatis meminif]e volo, non pauperem bominem, fed paupercalam mulierem pro figura fuo loco
veponam. 1L Si forte difcurfus aliquis cverbotenus ate fit
memoria retinendus. V erbum quod primo
occurrit, illud locato: fit i lud
[ubieclum prædicatum, adietlinum nomen «vel fub. flantiuum:prepofitio:interietlio vel aliud
quid: deinde ca. mi. Kk 2 tera Thefauri memorisz aitificiofze teractrba. 0 dus 13. eft notato,qu d fi locato "umo
verbo. v.g. primo tui di[curfus eg)c.facile [equentis vel plurium [equentium
vecordaris,neceffam non effe, qud pro illis, quorum facile recorda. ris,alias adinueuias figuras: [ed tran[cas ad
alia, qua memo ratu [unt difficilia, eo
illa tuis notis obfiena, «vt q fupra
diximus. 14 emimaduertito
nece[farium baud effe vut quilibet los
cus na tantum impleatur figura: nam experientia difces in eodem angulo uel alio loco plures figuras
memorandorum deberi, ee» po[Je reponi:ni
fov[an iu dicendo aliquis notabilis
tran[itus fiat:ot contingit in dicendorum principalibus punlis et
capitibus:que vut plurimum fingularia expetunt loca. I$ dienim quidam diui Thome articulus ftt
memoria icti. nendas-v.g.-vtrum Deum
c[fe fit neceJarium: cA firmati. uam
conclufionem e corpore a[umptam vno in loco fab fn ra reponam. E t ibidem (fi potuero) vel in
loco fequenti figu Y45,142 quinque
rationes ( quibus ea probatur concluft 0) reprelentantzordinate difponcre
po[Jum. Ineadem leclione,feu concione, [iue oratione, feu quarum uis
rerumrecitatione,caue ne bis candem a[[umas imaginem pro diuerfis, nec etiam
pro eif dem memorandis e» rc.
petendisyne forte contingat retrogradi propterea evgo pluris bus atque diuerfis abundare figuris :
literarumque diuerfis e vvarijr affluere
caracleribus eo fignis, quibus ip[a litere
fignificentur, confultiféimum erit : De bis Juperius abunde locuti fumus. In bacarte nouitij pro
principalibus punttis duntaxat figuras
confingant : ne multip licibus figuris corum grauetur moeinoria.[at eximerit pro qualibet lectione
«uel czcione etc. dccem «vel quindecim
vveladplus viginti principalium me
morandorum [pecies € imagines fnis locis ordinate di[pofaifi 17 Q uorum vt in pluribus euenire folet,cot
memorari ve lis, corum longe antea [unt
confingenda figura: bac ideo de caufa,
"vt cum in tua fuerint condenda reponendaque memoria, tuis in locis, [uis
[ub figuris quantocyus reponi ualeat.
Etenim ft [nrifle terminos: vel fimplicium berbarum: feu diuer[orum bominum vel regionum "vel
Stellarum nomina fimiliumque rerum
[ciasste in breui auditurum, memoriaq,
ca retinere ez) repetere uelis,vel cogaris, earundem rerum. figuras adinuenire debts, «vt tantummodo cum
audieris non adinuenire figuras, (ed
ordinate eas locare. e difponere pofGis. 18. (Cum in codem loco,puta ecclefia
vel palatio e. diuer fa locara
debeas,memento, «vt cum contingit de difcur[u in difcur[um tran[ire, cuel de materia,
dicendorum in materia alia, in principio illius rei, uidelicet conceptus
"vel difcur fs a primo diuerfi,
talem figuram componas, qua conceptus
variationé diuerfitatemq in[inuet. co.g fi de e[feclibus cha ritatis,quos D.Pau.enumerat dicés,C barita:
patiens e[l, be pigna efL, charitas non
emulatur, non agit perperam ec. t-afire velim paucis interiectis uerbis ad fructus
fpiritus enu mcrandos:quos ipíe met. D.P
aul. alibi ponit : tunc inter effecum
Thefautimemoris artificiofze
fec uus charitatis: fpiritusd, fructuum figuras : arborem pooeisoneratam ponam, qua fructuum omnium [4
ubfequenzer dicendorum erit figura: Deinde prope illam ponas figuram primi
fructus, qui efl pax : duo uidelicet feofculantes, em fc deinceps: Etenim ft ab[as predicta
arboris figura: dco fé tibi oculantes
occurrant, quid tua quefo indicabunt mes
morie? Nil ; uel fi aliquid concepti obtruncatum, aut cum fuperiore continuationem oflendent : quod
exrore pleniffiz mum eft. 19. eAMulta alia. animadwerfione. digna.
circa. figuras inueniendas [iue locandas
fuis in locis [upra digeffimus. De conditionibus figuratum. a Maginaria, vel
reales figure mediocris flature
[umáturjmaxime fi loca, in quia bus
figure [unt collocande, ampla non font,
ne locamimisvepleta, confufionem p
inducant memoria:ft autem loca fint am
pla,magnas ibidem figuras locari nil vetat : immo 2: conuenit. z Ineoaltitudinisgradutua fimulacraponantur
vt abf. 4 nimia oculorum cleuationeaut
eorundé depre[fione,ea cuncta perluflrare "valeas. 5
"Nota &) imagines mediocri fint luce perfu[u, ficut [upra de locis a[feruimus. 4 Dillent ab. inuicem figure [patio decem
cubitorum, ni forte locusnotiffimus fit tunc enim fsgura figurat propior
pos terit e[[;. Ef oc autern dixerim
nece[fe fore, cum fit tranfitus ab una
in aliam rem:mamy,vt diximus, in codem loco n
res fyguras ponere non deæcet.
: $ Cera vel aliquo buiufmodi
imagines conf ngere, quam plirimimultum
prode[fe memoria experti funt. 6
(uwnfiguras locas,videas que[o,ne prima qua occurrit, fubito in loco ponaturymift frt tibi
conuemientiféima nam poft quam cam
locaueris (clariffimum e$t ) per difHicilem effe (fi occurrerit alia comuenientior,) primam 4 fuo
loco proijcere. 4 7 Figura aliquid agere
imaginentur, alioquin memoriam non
excitant.fi equus ponendussungula terram fodiat; fi ln pus; deuovet:ft bomo, aliquo geflu capitis
manus uel pedis uel corporis [e moueat.
motus autem fit talis, quid fe a fuo loco.
nequaquam remoueat. 8 Siplures
figuras fimul ponere te oporteat (ficut contingit, cum mome:, aliquod litteris animalium «vel
auium componé duin efl ) inter fe
inuicem figure ordinate imaginentur, eo
nain aliam aliquid agere confingatur:fi boc nomen, Deus,. componendus fit, pro*D. Draconem, pro.E Elefa
ntem, pro V Uv[um,pro,S-Serpentem ponam.
Draconem exten[um ponam in terra,
Elefantem eum conculcantem pedibus anz
terioribus, quem V r(us in po[leriora mordeat dentibus, eg: vvnguibus excarnificet, et Ur pedem ferpens
«vel (uscorz rodere exiflimetur. 9 Poftisfiruris mel faltem, amequam alijs
vepetere dez. beas,tuipfévecenfeas. Pe Thefauri
memoriz ártificiofze De vía in
particulari quorundam locorum ' &figurarum
fub exemplis. Cito prudens lector, quid alphabetamulta 1 fupra pofuimus, ut pote flellarum,
impre[Lonum ærcarum caterarumá ue anima«
zeros) Igm,arborum, lapidum co
cetera. 9 uorum (us efl ut omne illud, quod fub aliqua litterarum alphabeti
vedegimus,ad compofitionem dictionis vel nominis deferuire poterit. "vnde
[i componere «voluero. boc nomen etrium,
pro a, [umam arietem vel abietem, vel egc.
po. taurum vel ezc. 2
eZliquandoip[a nomina rerum, que fub. alpbabetis pofnimus,velin parte vel in
toto «vel fecundum mmen dunz taxat eam
rem cuius memini[[e uolo, repre[entant; ficut est in equiuocis videre;ficut fuperius diximus;idcirco,
malum, quod pomum eft : malum quod
morbus efl, velrem malam
repre[entabit:eox canis terreflris:celeflem e. Tertio cffetius
operationes natura, diuerfitas corum,que
fub alphabetis pradiclis reduximus,de[eruicnt,ut frmilium rerum(in aliquo [altim fimilium)recordari
pofSim, ficut [upra inotkauo capitulo [cripfimus. 4. Officinis diuer[orum artificum
artificibusá ue eartdem animalibus,
quadrupediLus, arboribus, auibus: deinde herbis: locique omnibus ampliffimis optime wvtimur:fi
quodam orz dine in duobus fratrum
claustris per imaginationem, omnia
predicta di[pofuerimus. $À y; 4n
$ 1n quolibet enim angulo deambulatorij claustri eo dua [unt ordinanda officine, quarum apertura
co oflit platea, vliberba, claustrique
meditullio centróque corres [pondeas Anter
angulum deinde priorem, [equentemá, una
tantum,e? fic deinceps 5 o boc fecundum alpbabetiordinem. itaque primo
loco vnam officinam [ub nomine a: v.g.
edbaco, cdritbmetici fcbolam, fecundo loco 'Barbiton[oris apothecam. e fic deinceps. : 6 Inmedioueloflio quarumlibet
officinarum,cArtificem ipfum fub eadem
litera difpones. e Ante uero quamlibet of
ficinamyarborem,fub arbore animal, fupra arborem auem: qu& omnia ab eadem incipiant litera,
collocato. Impleto fic clauftro,tum in
parte interiori, tum exteriori, inmedio fautam imaginato,qualu[que ad infernum
pertingere videatur:ex qua apertura infima eo: ampliféima cernes loca:quibus
tuis obfignatis figuris,ad [uperiora perges;cu[aue ad fus perceleflia. inclufiue:ft opus tibi fucrit.
eio nS 7 Jibocordine pradiclis locis
utiuelismaximo tibi emolu méto e4, effe
promittimus.c/Alioetiam modo, vt fapradis
€um e[L:prediclis vrimur locis. Hk .. Omifsis con[ultó exemplis, que ad loca
ampla pertinent, "Ut puta ciuitates,
caslella eoc. "Uel ad loca mediocria,
«vt puta eccleflassedificia:vel minora, vt officinas diuerz. fas(quoniam apud diner[os diuerfis inlocis
diuerfrficantur ) de reliquis locis in
prima. tra&latus parte citatis: qua loca
epud omnes eodem [émper modo [e babent:eo exempla [uz pra dedimus, c» quedam infuper pro artis
buius pleniore à : Ei declas Thefauri memorix artificiofx declaratione ampliori, intelligentia in
pre[entiarum addi mus cox [ubneclimus:
Q) uibus pofitis,quedam exempla de
quarundam figurarum "vfu, vut amicis quibu[dam morem geramus,in medium adducemus. Dcampliffimorum
locorum vfu tale nobis occurrtexem plum,quod Concionatoribus haud erit inutile. rius [imilitudiné [pecificam babeat:
propterea quia. ! omnia.bumana corda fab
«vna cademque, ficut eo ipfi bomines
omne [Deciesreponuntur. V eruntamé in genere
mori, diuer(a diuerfis hominibus ine[Je corda fateri cogia mur:e: ea diuerfis nominibus iuxta corum
diuer[(as qualis tates conditione[que,nuncupari,e
epitheta diuerfa [ortiris eAliquorum
enim bominum propter [celefüifimos cogitatus
e» obfcuri[fima defi deria,quibus agitátur, cor profundum «velut inferno fimile dicitur. veh qui
profundi eflis corde. J/aie
primo. cAliorum graue appellatur, Fili bomini v(q, quo graui corde. P [al.s. 4i enim terrena
[ubfl antia. «vel inbiant
irrationabiliter : uela celo cecleflibus «ve rebus abflracli atque feclufi in
terram corde. fere [emper inueniuna tur
deprefsi:diffolutum eft cor eorum Iofu.5. dicitur de illis, qui in multos atque. diuerfos [ape [pius
cogitatu atque affactu dilabuntur errores : Q uicvelut [nperabundans aqua Yogiones multaá infundit, fi ctales fuis
fluidis cogitatibur af L ids. Et si secundum
naturam cor cuiu[libet bominis altes féGlionibusd, per diuerfa. quafi
inumdantes aqua labuntur: Immo £g) velut
amariffimum mare ebullive dicuntur. Cor.
impij quafi mare fernens. E[a. 57. edliquorii corda vana gloria velut ære inflata vvefica
diflenduntur:q ét ttao faci lius
eleudtur in ære, quanto inani fubtili leuique re pleniora inueniuntur: De eorum quolibet Iudith. primo
Cor eius eleuati efl. Q ueda vero corda fic inflatur fuperbia, quüd ad celum "v[que elata dicantur. Eleuatum
efl cor eius t anteritum [uum:et
indurabitur quafi lapis, tob. 4 .A lij
diui[um cor babent: Diuifum efl cor eorum,O[e« decimo: bi fant, quiin duas claudicant partes: Quiue
duobus dominis feruire ge[fliunt.Cor
durum alij retinent : Cor eius induraz
bitur quaft lapis, Iob. 41. eAlij [ptem peccatorum nequitia. impurum
cor pofsident: feptem nequitia funt in corde illius, : "Pro. x6. A lij cecum,de quibus. Eph.a
tenebris ob(curatum babentes
intelle&Ium, alienati avita "Deiper ignoratiam, qua eft in illis;propter cecitatem cordis
ipforum. Cor uanum.
retinent multi, de quibus Pfal. 4. Corcorum vanum eit. evacuum, videlicet meditatione
inarde[cente:eo» aL [aue bo ni
affelione:quo fit,ne bona quidem loquatur, [ed t4quam fapulcrum patens cor corum exiflat, in[nauem
exbalans odorem.Peruer[um etia cor
inuenitur, quo && nature, deiq,
ordinem difpofitionemque peruertere in [eip[o molitur : c rebus pene vniuerfis inuerfo vti nititur
ordine.Veb autem pr omnibus eis, qui
peféimum habuerint Cor :quo etiam contra Deum ipfum eleuantur eg eretlo
callo,vt fcriptura dicit, contra dominum quaft procedant, dum aduerfus eum. Ex cogitas
Thefauri memorisxe ártificiofze
cogitationes pefimas machinantur: Hoc ergo cor Deo infenz f fimum exiftit, ficut eo [acra(Prou.6.)f
criptura comme morat. Cor machinas cogitationes be[fimas.1a ergo audiflis cordium diuer[orum bominum variam malignitatem,imz probitatem atq; nequitia UVUCrUIm qui
voluerit cti (os Deus annceritcontra bas
omnes mali cordis pesfimas conditiones:
4 nalitatesq moliri bellum,dimicare:etia eo illas oppugnas rec expugnare poterit: ee "Deiroboratus
munimine, vitiorum cvice totidé virtutibus id orare valebit. Eapropter. quiprofundi cordis erat,celeflibut repletus
edulijs, (quee fur fim eleuant: mentem )
a/cen[iones im corde fuo difonat -wi graui diuina imbutus [cientia uel
fapientia exaltabiz tur apad proximos
fuos, qj) nomé bavcditabit aternit:Gra--.
«i corde beside tale quid. D. * P[(altes [uadere wvoluir s: fabiungédo.Et fcitote quoniam mirificauit ec.
Q) ui enim. gloriam [anclorum nouerit,
gg quomodo deus eos in celo fit: honeflaturus à f acra [criptura cognouerit,
graui cacitatis et dgnorantie onere in
terra demiffo, celeriter rapietur incez:
lum-CPer ceteras mali cordisconditiones qualitatesá,quas fupra citauimus, di[currens concionator,
&» contrarias cx aduer[o cum
predictis conferens:eas mon folum exaggerare:
«verum eo audientium animis [uadere, et pene in[erere nititur: FLarum
autem diuer(arum conditionum cordium ad
inuicem ab cafaéta collatio,eundem concionatorem bis ex integro a fummo vv [ue deor[um("vel quo
«voluerit ordine) pra litum difcur[um
repetere cogit.c t predicti difcuvfus
iterata vecitatio Cg» repetitio, [ub «vna cademá, vecladetur sii iX artificio artificiofa memoria, ac eif
de in locis [ub eifdem figuris conferuabitur. SNam poflquam prima vice loca
perluflzaueri oniuer[a, in quibus fub figuris bac predicta difhofuifti:aliquo
[igno vltimo in loco difbofito,puta manu regref
fum demon[lvante: vel bomine obfiflente ne vlterius pros grediaris, fed gefíu pedis vel alterius
membri de vepetitioz ne co reuerfione
admonéteseadem loca pertranfire, figuras
inuifere ee» conceptus peneseas difpofitosextrabere poteris. Loca autem buius difcurfus [unt infra[cripti.
Profundum inferni deferuict, pro corde
prima conditionis: Elementum terra, quod
inter cetera eleméta grauisfimum efl, pro corde
fecunde conditionis. Pro tertio corde,ideft
diffolutoe 4qua propter [ui diffuffonem.
Pro quarto ær,quod elemétum primun eft, quod upra noseleuari con[picimus. Pro
quinte ignis de[eruict, qui omnium
[ubceleflium corporum primus esf eo loco
catcris [ublimior. Pro (exto corde ideft diuifo, nobis de[eruiet celi Lime infima fuperficies
terram ver[us difpoftta:qua e
fubceleflia terminaris, eo ibidem cele
ftia inchoare,co quafi "vtraque diuidere, «o ea ab inuicem feparari cogitato. Pro corde epté
nequitiarum: Planeta ois, qui feptem
fant,poni bac in arte conuenientiffimo poterunt..Pro corde excacato, celum
fixarum slellarum, que cales fles oculi
dici affolent, es per ezantip brafimcacum cor,tale celum demonfivat. ( lum nonit,cvanum cor
indicabit:na, "vanum ac [uperflu)
pofitum à quibua ee inuentum a[ferunt multi: Pro peruer[o primum mobile, quia
peruer-Jo vel melius inuer[o vefpetu tamen inferiorum orbium, contra Thefauri memorixz attificiofz contrarioque motu mouetur. Cum id ab
oriente inoccidenz téferatur : reliquis
Jpheris ab occidente in orientalem plaga
tendentibus. Celum empyrcum vbi Incifer eleuauit fe contra Deum,;pro
pesfimo corde audacler reponitur. Exempla
ponere quomodo fingulis ampliffimorum locorum partibus vti pofsimus [uper(luum,tedio plenum.graue
nobis, lecfori grauisimum, co noflri tra&latuli breuitati (atis
contraz rium exiflimo, ac ideo
deditaopera ea dimittimus. €) uod €? de
aliorum locorum infra dicendorum portionibus vvni uerfis,nos feciffe intelligas. Devíulocorum
minimorum, qui homines funt, quzdam nunc
exempla fubnecto. O Cto euagelice
beatitudines,que funt «voluntaria pauM pras Mititas Luclus:
E[uries.Mifericordia: ( ordis
vunditiapacificatiosmalorum toleratia,et eorum voly.nta ria (f lata perpefsio,[upra bommem ( quem
tamé noueris:) fic locato. Sicut apud
[acros doclores capilli capitis, pro fus
perfluis rebus, ac diuitijs(ft affluant)poni [olent:fic eorum uo l'itaria à nobis abrafío fa&la
paupertatem indicare poterit: 1n capite
ergo pradicli bom'nis capillis abra[o paupertatis fignum Atque Jfugura poterit apparere.
Deor([um autem gradatim ac pedetentim à capite iam [epe dicli bominis in
inz fériores partes defcendendo,
Mititatis recordabimur:fi am borum
[uperciliorum in arcus in. ipfrus medio deflexi figuram co: quaft charaélerem M
figurantium co[pexerimus. Lucium oculi. Osexuriem,
Brachia deor[um eni ubin Parsfecunda..
^ m6 fbinde Manus aperta mi[ericordiam.e Atque fub
ipf. co intei ipfas cor locatum,atque
ànatura in medio fere difpoz fitum
pettore, eius munditiam demonslrat. Crarum utro3 ramque figura duplicem P.tali figno
demon[lvantes pacifia. cationis Co
per[ecutionis exi[tere po[Junt figura.
Iterum decorundem minimorum locorum vfu. D E bonis, qua in terra uiuentium
perfruuntur Leati,los quens
concionator,multa,qua à [acræxtraxit fcripta
va, populo deprompfit, dicens. ( um de veliquo repofita fit no bis corona Iulitie,qua in illa die reddet
nobis iulus Iudex: 1dco post bac (in
calo videlicet) corona aurea gemmis com,
pluribus circum ornata micantibus,perpetuo coronati inuee piemur. In celo gaudium eternum cii angelis
poffidebimus. Gaudent in celis anima
[ancforum, canit ecclefia. In Paz radi[o
Dei noflri, Leetitia inenarrabili perfruemur:nam [is eut la£fantium omnium babitatio eft in te,
dixerat Dauid: Et alibi, Letamini in
domino,co: exultate iusti. 9 ui les
tabuntur in cubiculis fuis. Yerum ergo ibi magna erit beatorum
exultatioin domino,dum exultabunt [ancli in gloria; Pf-149.In "Domo patris domini noftri,
eli man[iones mul t [unt perfectiftima (
«vt pote beata) [ciem:ia decorati eris
mus: et wando fcilicet Deus perfetle fcientiam [anctorum, dederit nobis, ex) boneflauerit in laboribus
ee compleuerit labores noftros, ficut
$ap. vo. fcriptum eft. V ifione infuper Dei,vvt
clariori vtamur [ermone;ip[o,in loco [anto eius,. aperiiftima beatiféimad, ppete? pfruemur. ua
co p maz xin Thefauri memoriz ártificiofze xime letificabimur: letificabis me in gaudio
cii "vultu tuos eNam bac efl
"vita eterna, vt aperta atque beata vifione, ze uerum Deum cognocant, «o quem mififli
Lefum Chri fiumi oh.17. t Q uid
inquam?Beatiqui babitant in domo tua domine,
in fecula feculorum laudabunt te:Os nostrum ergo inferius exteriusQ laude diuina (dulciori quidem [vper
mel e fauum )repletum erit.Inibi igitur laus in Deum refonabit ater na. Suauifcimietia cantus.dulciffimumque
Melos,latifiz mumue.cAlleluia,eo«
F/armonici concétus audiétur.Cibus. €?
potus beatos uniuer[os in eterna uita con[eruanies inuiz fibiles erunt, [icut eo R apbæl c/4ngelus
dixerat de (c. £go cibo ej potu, qui ab
bominibus videri non pt, utor: qui cibus 7 potus "vniuerfis animabus
conuenire credendi [unt. Nec
exteriorapa[cua deficient, quà oniuerfi [en[us noslri vefecti permaneant : nam ingrediemur e9- egrediemur,D
iz. uinitatem contemplantes eo
perfrwentes:et egrediemur bu manitaté
Chrifli [ublimé in gloria con[picientes, et pafcua inueniemus: [en[us. n. noflri Chrisli
bumanitate maxime oblectabuntur.Cibus,
frumenti adeps erit:cibabit eos ex az
dipe frumenti: P[al.8o.Et alibi: adipe frumenti [atiat tte] qua autem [apientie [alutaris,potus
erit. Et aqua faz pientie [alutaris
potabit nos Deus. Ecclvg De [anctaauz
&& ac fobria ebrietate, qua inebriabuntur fancti ab
ubertate domus Dci: «Ac de faturat:one,
qua fatiabuntur cum apz parucrit gloriæius,
uullus [atis,nerno digne loqui potefl .Infuper im monte boc [ancto Dei, fummus
inerit ac perpetuus "x necp
cord; Pars fecunda. 17 cordi Iubilus, quem apprime ac perfecliftime
Dei populus im celo exiflens, uere inre
folix dicipote[l. Beatus populus, qui
[it iubilationem. P 21.88. IfHs,in ciuitatis [upernataz ernaculis omnimoda ab[(que fastidio inuenitur
vepletio: "Nam replebimur in bonis
domus tua : predixerat "Dauid
Pfal.6 4.1llic in [apercelefti Hieru[alem.) uoniam confor tauit dominus [eras portarum [uarum.[ecuva
[effio erit pulcherrimum pacis [ubfellium babens : fedebit. enim populus meus in pulchritudine pacis,ait [criptura.E[/aie
31. Pax au tem erit continua. wes
noninterrupta, [omnus fuauiffis mus non
interci(us : alienationem mentis non operans : nec intellectus (peculationem minuens uel
interpellans: [ed viz gilem
continuumque:quietum atq, [ecurum beatifima cons templationi animum con[lituens. Inibi merces magna nis
mis, Deusin fecula benedictus : Ego ero merces magna ni. misipfz olim Fabræ loquens, promi[erat,
Gen.14.. vide. te quefo coagitata eo»
[uperfluenté meritis vestris menfura in finum veflrum dandam, ev A*vobis
letanter fufcis piendam. Videte
magnificam munificamue retributionem:
Denarij fuperceleflis,in quoconueni[lis, praciofttatem attendite, eterna
glorie pondus, quod modo operatur in noz
bis: (leue quid ac momentaneum tribulationis noflra) quod quidem in aterma gloria
posfidebitis,confiderate,Cocatera.
CPrediélorum decem eo» nouem capitum buius difcur[us. memoriam [upra quendam bominem tibi notum e
in talilocopofitum, hoc infra dicédi modo, locabis.Imaginata co. rona anro fulgens gémi[que maxime in [wiipfus
[ummita-. eim te co- "T hefauri memoriz artificiofze ec coru[catis corona in celo perfruence, ac
conditionis cif dem erit indicium. Galerum
autem fipra «velcirca qsod predicta
corona difbonimus, gaudij extiterit f. gnam prigu las in 9. cap. [ecund« buius partis
traditas. G alerurn esté praditfum aurea
gemmataque ornatum corowa [upcrpradicli bominis caput locatum imaginaleris. Per
vegulas (uz pracitatas latitie figuram
babebis fi morbicuiuf dam capiti aduenientis bumano gp) primas letitia fllabas
vetinentis recordatus fueris, quo e predicti
bominum caput languens imaginaberir. E
xaltatio autem qua quis exultans vel admirans frontis in altum erigit ee eleuat
rugas, exultatioz uem indicabit
[anclorum. Interiorum [enfuum in capite locatorii, quorum primus communis
dicisur fenfus circa frin tis partem
interiorem refidés confideratio fcientia qualemcunque fimilitudinem dabit cur
nil [dentiam, ni illud qd per illos
ordine quodam pertranfierit: Circa ac intvoparzem interiorem frontis, cuius
frontis in [uperiori capite difcur[us pre[entis mentionem fecifli ordinate €
fuccefüiue difponuntur à fen[u communi
incipiendo: Ordinem evzo tes nemus in
noflra memoriadum exultationem in fronte, c^
féientiam immediate [ub fronte fub citatis figuris reponis mus. eA capite iflius bominis im anteriores
partes eiufdem ordinate de[cendendo
occurrunt oculi. Q ui beatifica viz
fionis poterunt effe figura labia laudem demonfivant, tum quia in os lingua reuerberante laus exterius
e[fonat : tum praterea, quia labia
ca[dem «votriu[que nominis primas rez
einent literas. fonus autem à labijs inguad repercu[sione COH.
Parsfecunda confeclus, eo ab illis ad nos exiliens cantus exiftit fioura.
Interiores autem ipfius oris partes, vbi, ac quibus nadinus cibum deglutimusd potis, cibi nos admen et
potusá, celeflis.Thefauri memortz artificiofz
Inore autem flomaci, quod pradictis fnccedit ac fubefl partium:in quo eo primi facillime (aturatio
redundat, e digno[citur ebrietas :
V'triufque "vocabuli veiq, indicium
exi[lere poterit.Cor,'vt ita dicamyexterius, carneum [Gili cet,in pe£loris parte, [i fupra
flomachumytamen [ub ipz fius ore, ab
ip[o uulgo non incongrue penitus credito, pofitum : quodq, iuxta Ffippocratem,
benigno affluens [anguino,letitie ctiam exterioris in carne redundantis caufa
eft. Interioris iubiliin celo perfruendi
erit imago.V'enter,qui in inferiori
noftri corporis portione conslitutus eft, repletionem indicat ni forte fuperius dum [aturationis
mentionem fez cifli,repletionis etiam
recordatus fueris. Siautem [edeat
homoprediclus:eius fc[fio fe[fionem illam fuperius citatam indicare poterit utraque fura cum utroq;
tamen offe cruris propter figuram. P. [imilem:quam
exprimunt; pacem in pra[entiarum
demon[lrant. €) ua £t ratione pes imus à taz
lis incipiens,e ad digitos u[qs profluens.Q -buiusfigure de monflrat,indicatá, quietem:cfnte buius
bominis pedes interea effufa pecunia mercedem fignificabit: Modius autem fecus pecuniam ordinate, gj) [ucceffiue
locatus men[uram: fupra ipfam denarium
"vel multa denaria collocata. : eÆternum
denarium [ignificabunt; circa uidelicet os eius : Pro ponderis figura flatera deferuiet;fi
[upra uel fecus pra diéía ordinate
locetur. Quomodo Parsfecunda.. Quomodo
humanis digitis noftra hac vtamur in
arte. Q/amplures [acra fcriptura expofirores,ac catholici . declamatores,
quinque afferunt impedimenta,qui bus
"Damon,tanquam inimicus bomo, quinque digitis maz nus os peccatoris obfiruere foler ne
Confeffario in [ui [alut£ fua pandat
peccata: € uorum primum impedimentum,
iuxta lob. Raulin : Impotentia efl, qua ipfe peccator, Dei mifericordiam non attédens,peccato [e
credit non pof fe vefifleve. Secundum:
Fidei fractio tépore elapfo pluries
reiterata: Longioris-vite [pes fallax e$l flulta pra[umptio: edmor fii ipfius amicorum-ve."U
erecundie moleflia, dum quis qua fecit,
vel cogitauit obf tara ore confiteri compelli
tur. Digitus,pollex dicitur;quia cateris potentior e[I:per anz tiphra[im impotentiam o endit.Index,quo celum
verfus. erecto iuramus,codem figura
fidei fra&tionem figurat. Me
dius,qui ceteris longior eft longa -vite nos admonet.e 4nuz laris ( ad quem-v[que, iuxta M acrobium eo c
Albertum magnum, cvena à corde procedens
profluit co extenditur ; ob quod etiam
anulo infignitur. ad matrimonij fidem amoremá, indicandum ): amorem: proprium
peccatoris extez rumq,, quo amicos amat,
demomflrat: AMinimus, qui oms nium
de[pecii imus eb, eo auricularis dicitur, quia eo mundantur aures: P'erecundia caufas talemrve
paffionem trobis oftendit. Iterum 'Thefauri memoriz attificiof Iterum de vfu eorundem digitorum exemplum aliud. .NL oclaua quatlione prima
partis "DT bo. a[ferit omni] bus in rebus Deum tribus ine[Je modis: Per
potentia prs fentiam eo e(fentiam :
Poles evgo potentiam: Index quo
pra[entia demonstrantur pre[entiam; Medius,qui ab alijs compre[[us vallatusà, pene occulituryvix 4,
«videtur,e[fenz tiam,que "videri
non potest,indicant. Iterum in bonis bominibus per gratiam ej) charitatem
inbabitat Dew:. In fanélis per
gloriam.cAAnularis, quia amoris,cvt diximus,in
dicium e[l, gratiam e&* charitatemeAMinimus, qui poflrez mus eft, gloriam quam po[lremà dat Deus
qualitercunque vepre[entare pote[? : per
antiphrafim autem digitusinglorius, co ignobilis aloria fignum memorabile erit.
De modo quo quibufdam hominis membris ac
Ícctionibus eiufdem fupra in cap. xj.
Secunda partis pofitis utimur.
Embra diuer[a bumani corporis, diuer[a nobis indi M cant. Digiti pedum
eorum, articuli velocem, e« evelocitatem
nobis ofkendunt : Ofium crurum reclitudo furis oppofita ve&lum,
veclitudinem. Genua timorem tresmorem vel bumilitatem. Gremium fouentem vel
fauen tem cvelfauorem "vel verenda lca verecundiam : az Flitatem, pudicitiamyuel aliquos,tales
conditiones pofidéz i te5: Parsfecundu:
- i140 tes : Iteyum generationem «vel
generatum: filium,patrem, matrem,egc E
mbilicus centrá rei cuiuslibet, medium vel
medictatem ; Omnem im communi virtutem,que confislit in medio: Stomachus fobrietatem «vel [obrium,
ieiunium, uel iciunum eec P etluus conlantiam:iterum: Peclus di« fcoapertum [inceritatem : coopertum duplicitatem.
Omnia autem membra interiora diuer[as
fignificabunt ves noflro propofito
deferuientes Nam cor amorem. Feliram. Puls
enones animo deicélum,pufillanimitatem: 7d anus e» brachia binc eo inde
deorum pendentes: petentem mi[ericorz
diam, vel ipfam mi[ericordiam. Manus iniuncle eo elenate orationem:
eXMamus cancellata, ideft digitis infertis
compofite admirantem, admirationem .. Brachium in alzum extentum eo»
inpugnum complicata manus pugnam, iram,
fortitudinem Brachia nuda: virtutes, cutres. Ffumeripatientiam.:onus Charütatem
ac Pietatem Collum, in quo neruorum
omnium, qui dura (unt corporis ligamenta,
Cg à capite in totum corpus defluunt : R ei alicuius vel revum
colligantiam:coniunclionem, conuenientiam;atque fisilia defignant. Senfus
oymnes ac eorundem organa preter atlus
ipforum [en[uum, quos apertiftime demonflvant, alia etiam nobis indicant. Ociuli,qui iuxta
e/dri[l.reiá, veritatem inucntioni deferuiunit,rem inuentam vel inuentorem fanificant: Iterum intellügentiam,
intelleclum, fcientiam, curiofitatem,peiulantiam,luxuriam.fatuitatem,
frmiliad, qua oculis facillime
demom[trari folent. e4uris inflrumenz
tum eg [abictfum auditus, Difcipline nos admonet;atque à Pa
'Thefauri memoriz artificiofz
dolhrina: difc ipuli etiam atque do£lovis imago poterit e[fe : e/fuditus enim di[ciplinam à doclore traditam
indicar: Iterum auris obedientiam
bumilitatemue pra [e fert. Os, cuins in
pártibus exercetur gustus, « obrietatem,parcitatem, abflinentiam.eo iterum,quia ore loquimur,
locutione. atque filentium/Nafus odorum
di[cretiuus, difcretionem, iuxta
D.c/dntoninum .. Frons difcooperta, nulla notatuminfamia:cooperta
infamem: Reneseo lumbi, caflitatem vel
luxum. fNates igpauum defidemqa, : conglobata enim caro ad fcffionem apta buiu[cemodi bominem
fignificare potez vit." Poplites,qui [ic dicti [unt,quid posl plicentur,
duplici. tatem fraudemá pratendunt. Q ue
membra "virtutes fi gnificare
diximus, quia contraria debent fieri circa idem : idcirco uitia oppofita demonflrare
poterunt.Q) uadam auté »nembsa alia
ratione contraria finificant;[cilicet per antis hrafim,ut intuéti patet. Hic tertio
animaduertito, quid 3 in ab[lracto aliquid
fignificare diximus, inconcreto eadem
fignificare intelligas, eo € conuer(o: Pectus enim non tans tum con[lantem;fed gj con[lantiam fignificare
potefl, e fe de c&teris. De quibufdam huiusartis fi guris. Et primo
dehumanis digitis, ac co rundem nominibus, &., eorum víu in hacarte prafenti H Vmani digitiin qualibet manu funt
quinque: Primus, A. A qui cateris
breuior, [ed cunctis potentior, unde e: Pol
lex Pars (ecunda.. lex
dicitur:eAppellatur etiam ez) Ffallux quia fuper alios faltat «e [candit. Secundus Index efl, quem
alio nomine veteres falutaré dixerunt. Ffoc
digito filentium etiam anz tiquitus
indicebatur ft ad os compre[Jus € [uppofitus oflenfus fuiffet, Martia. libro de
Nup. *P bil. T ertius medius efl,qui ce
alias uerpus à "verrendo podice diclusefl. nde eo terri) infamis vvelfamofus, vel impudicus
diclus eft : $ uartus Medicus evel
medicinalis e? anularis appellaz
tur: uintus,qui minimus €?
auricularis nominatur.Pollex ergo potentiam.faltum,[canftonem vel a[cenftonem
fi gnificare potefl: Index [alutem:e
falutare, falutiferà etc.
filentium,iuramentum c7 fidem.ZMedius,quia medium te inet,bonorem uel
bonoratum:regem:prafidentem:Q) uia lon
Jor eg maior ceteris:maiorem vvelmaioritaté: longitudinem:excellentiam
qualibet "Uel quia wverpus dicitur infaem, impudicumá, demon[lvat:
MedicussZMedicii,mez dicina. €) wia
anularis:matrimonium:amorem, fidelitate,
obfignaturam eo obfignatum: M inimus bumilem atq, dez eCfum : cvel obedientem, quia auri
deferuit:evelimmundum:*Nlec arti noflra officit, quod idem membrum diuer(a €» aliquando ctiam contraria fignificet : nam
diuerfo bropofitodiuer[is in locis : tempore diuer[o: pro diuerfis eodem «uti membro,ac etiam qualibet artisno[lre
figura res rez [cferente diuer(as nom
dedecet, mon inconucnit, immo boc fapius
ipfa nece[sitate compellimur. eN n
Iterum: Thefauri memorrie artificiofx
Itérum motus diueríi corporis. variarum rerum : nobisimagines donant. Eeuatum igitur caput
[uperbiat indicat: Os apertum; E celum,
blafphemiam, bla[phemantem eec. AManus
complicata auaritiam: Malus aperta liberalitatem: Yterum dextra
liberalitatemymunificentiam s finiftra auaritiam,cupiditatem;tenacitatom:
Dextra iterum bonor em,
profperitatem:finistra ignominiamjinfortunium. "Pes. dex ter affeilionem eo afectum bonum : finifler
in malum accipi ur. "Pes defixus immobilitatem,
firmitatem,con[lantiam.Oculus in terram depre[Jus, «verecundiam, honéftatem. Oculorumautem
motus diuerfi plura interiora cordis
oftendunt pafsionesq, multas bominis indicant nobis. Pedes: ad fugiendum compofiti, fugam,
timorem:commordens fibi digitum,
'vindiclam vuelbla(bbemiam.Primi dextre maz
nus digiti, quafi ad numerandum compofiti,&el ad [criben dum deflexi,numerorum vel [cripturarum: vel
numeran ti vel [cribentis indicia
[unt.fic de cateris De vfu alphabetorum omnium fiue characteribus. conftantium, vt füht alphabet
grzcum:hebrai cum:Latinum ; ceteraque:
vel ipfis naturalibus rebus: vt fun t
alphabeta mineralium, lapidum; gemmarum,
herbarüm,arborum; jummatü:pi Ícium,auiü,imprefsionü,
ftellarum, horum &c. é: Vn qua
locanda [unt, «vt memoriter teneantur:qua
vel effe non babent prater opus intellectus, "vt intentionalia Pars fecunda. 141. riohalia omnia vel pure [piritalia funtzct
gratiatvt virz tutes feré omnes, qua vix
éxterius apparentyvixq, compre bendi
po[Junt:. uorum omnium [imilitudo ac exterior figu ra excogitari eg inueniri baud occurrit: tunc
ad alphabeta predicta fuperiusque
ordinate difbofita confugiendum res
flat; quibus prædictarum [piritualium rerum, eo fecunda intentionis nomina componas. fi cut
fupra prelibauimus eo bic denuo tanquam memoratu necc[Jarium
con[ulto vepetimus De vfa alphabetorum ex literis et caractheribus : compofitorum. y Rocuiuslibet rei figura, per regulas
[uperius ditas in p nono capitulo omne
illud poni pote[!, cuius nomen inis tium
babet ab eadem litera, à quaves cuius memorari vvolueris, incipit: Quapropter
apte recordor peffimorum ludi fi«iuum
effe&tuumq,, fi infbiciam in manuum articulis uel Alibi difpofitas per imaginationem literas
illas;à quibus pra diclorum frulunm
nomina initium babét .'Unde quidam
declamans,e ludi errores exaggerans co» commemoras fe cundum albbabeti literas viginti, tot
enumerauit errores ; quot apud
Gabri.Barl.eoj Paral. D.czaninuenies.
N»e5 a Iterum Thefauri memortz
artificio fz Iterum de eifdem
alphabetis ex characteribus compofitis..
qox sIMnes litera: cuiuslibet fint
alphabeti, numerum diÓ quem denotant : ed prima noflri alphabeti litera : e4lpha prima in greco: ac Aleph prima in
bebraico,viitatem eg principium numeri denotant: B binarium : C.trnarium
numerum, e fic de ceteris alphabetis ; C9 alpia. betorum literis. "Uer enimuero figuris
caracteribusq, qibus aritbmetici numeros fignant,cUti pofJumus: In[uper
cia quibu[dam alijs modis, [icut
[aperius prolixe [atis diximus, prædicti
numeri notaripo[Junt. ez4t quia uarietas €g* duer fítas,qua diuer[os notamus numeros,conducit
memorie go eam tenacem reddere
valer:ideo dicimus, quód fi [piu di
uer[orum numerorum. [pecies haurire memoria cvelis vel ea[dem pluries replicare, e ab[que tadio.«v
fine ervrris nagationisque periculo eas
&ud celerius occurrere menti defi deres, omifis quibus atitbmetici vtuntur
figuris : vel ea[ dem pluries replicare
fpecies, quibus non frequétius vvtimur, cum uon [atis memorabili figno ab
inuicem. difinz guantur, ad predicla
alphabeta vecurreré peteris, charaGeres atque figuras : eg quodlibet elementum
ez liera numerum aliquem tibi donare
poterit, prater primam, que prima vice
in figuram defumpta, non numerum, [ed numeri principium co unitatem donalit. *
Prima ergo e4lphaberi litera v. £. e]. nitatem: 9. Linarium numerum donat.ce [ic deinceps. cvniuerfis aiit
literis prima «vice dez curfis, Párs
fecünda,. 55) 343 curfis,ad eA iterum
redeas, && duplicata figura pro vigez
nario [upra "nitatem deferuiet numero: fic de reliquis lite ris alphabeti pradicli dicimus, In infinitum
boc modo litez ras replicando procedere
po[Jes,[ed tutum baud efl :nec arti
noftra con[cntaneum; idcirco duplicatis characleribws litte raríjs, quibus nos cvtimur,per bebraicum
atque gracum eos dem modo
di[curras. De Alphabeti hebraici
vtilitate,. A 9 Hebraico alpbabeto
aliam vtilitatem noftro defer uiente negotio extrabere po[jumus:-nam quia
my[Teris multis haud caret, et quoniam
eiu[dem qualibet littera fiz
gnificartionem ctiam duplicatam qj triplicatam babet: id circo tales charatleres ; diuer[arum verum
per ipfos fignificatarum indicia ce [igna erunt, co é comuer[o: Harum aus tem litterarum eg» pradiclorum charatlerum
nomina eo appellationes:e fi fuperius
po[uimus cum bebraicos chavaz eres
difboneremus : hic tamen eafdem replicamus litteras litterarumque nomina bac dum taxat de cau. 4,
"Ut pene il las earumdem
fignificationesponeremus, tum ad noflra ar
tis pleniorem notitiam, tum ad legentium «vtilitatem e eorundem animi obleclamentum. eN n 3
Alpha t Thefauri memoriz artificiofz "Alphabetum, Hebraicam. z E Ames
le Lo Q0 HÀ AVN SAMECH NVN vw v SADE ALPHABE-, TAV Tnterpretátio Hebraicarum litterarum Diui
Ámbrofii Alepb. 2. Beth. 3. Giumel. Dalet. s. He.
6. Vau. fuper Psalmum dicitur
Doctrina. interpretatur Confufio. dicitur Retributio. fignificat Timorem, feu natiuitatem. denotat effe vel viuere. Interpretatur vt ille;vel non eft. 7. Zain
22. 23* 24.
$4. 26. 27 Int
I. 2. 3 Teth..|. interpretatio eft Exclufio.
Lameth.fiue Lamed. interpretatur Cor. vel
Parsíecingdai. oir Zain. .. fiue Sæn fignificat Ducte, vel huc.. Heth. dicitur Pauor. ipd mech Ioth. significatione confeffio vel defolatio
dicitür. Caph.. fignificat Curuati
funt... 5 s Caph. iterum fiue fecüdum
idem fignificare poteft. | rra quodeft verbum.i.íeruo,feruas. Mem. SIGNIFICAT
ex intimis,velignis ex vltimis: Mem.
fecundum.idem fignificat. Nun. Interpretatur vnicus.vel pafcua eorum. Nun. fecundum.vt fuperior littera. Samech. dicitur, Audi,fiue firmamentum. Ayn.. Oculus feu fons interpretatur. Pe. Interpretatur;erraui,fiue
os aperui. Phe. Interpretatur forfan vtlittera fuperior. Zadich. dicitur Coníolatio. |... Zadich. fiueZade,vt præcedens interpretatur Coph.
fiue Cuph.Interpretatur cóclufio,vel Afpice.
Res. | Caput fiue primatus dicitur. Schin. feu fin. Interpretatur fuper
vulnus. Téu.ss errauit;fiue
confumauit. erpretatur Hebraicarum
litterarum Iuxta Domini Vgonis Cardinalis expofitionem fupe Cap. X
X X I Prouerbiorum. Aleph.
interpretatur. Mille vel doctrina interpretattonum. E Beth. — interpretatur domus vel
habitaculum. Gimel. Interpretatur
Retributio vel Plenitudo Daleth ND
T" Thefauri memoriz attificiofe 4.
Dalet. Interpretatur tabulz vcl tabulatum, aut Ta 5. He. 6. Vau. 7. Zain. ' | 8. Heth.
9. Teth. 16. Toth. 11. Caph.
12. Caph. nua. Interpretatur Ele vel viuere, vel üfci
cipiens velfufceptio. Interpretatur Hec
vel ipfa fiuc ipfe aut ille.
Interpretatur Ducte.velhuc, fiue oliua;aut fornicatio;vel arma,fecuhdum quendam, Interpretatur vita vel pauor. Interpretatur fubter. vel infra fiue bonum. aut exclufio.
Interpretatur fcientia vel dominatio.
Interpretatur Inclinatio;fecundum alium vo la feu palma manus. iterum;interpretatur vt dictum
eft. 13. Lamed. Interpretatur Doctrina
difciplina. 14. Mem. 15. Mem.
16. Nun. 17. Nun. Interpretatur vifcera. iterum.interpretatur vt fupra. Tnterpretatur Pifcis vnicus aut
fempiternus: Iterum; Interpretatur vt
ante. Samech.Interpretatur erectio fiue fübftentatio. Ayn. 20. Pe.
31, Phe. 23. Zarils 23. Zade.
24. Coph.
25. Res. 26. Schin. 27. Tau.
Interpretatur fons vel oculus.
Interpretatüur.Eructatio velabore. Nihil fignificat nifi forfan quod de
Pé dictum eft. velZade.Interpretatur
venatio. iterum vt fupra Interpretatur.
fiue Cuph. Interpretatur coriclufio feu exclu
fio, vel fecundum quemdam fcimia. Interpretatur fapientia. fiue fih; Interpfecatur fuper vulnus; INTERPRETATVR
SIGNVM Pradiz Parsíecunda P Radiclis exemplis de diuer[orum locorum atque
figuz rarum v [u, eos ad
"vtrorumá ad cà, qua memini[Je «uo
luerivaus applicatione ad noflra artis: pleniorem. notitiam (^et in principio ecunda buius partis
promi[eramus ) poft tis:ad finem [aue
1ralfatulus ifle nofler peruenit. E.a au
tem exempla hoc in prafenti capitulo eo alibi bac in (ecunda adduximus
parteiqua Concionatoribus de[eruiant, cum
precipue iftis adiumento. e[fe defideremus. P hilofopbus : Lurifla: Medicus: Procurator ceterid, ipfi
fibi conuenientes figuras excogitent. e
confingant, atque [uis in locis ptodiueris memorandis ordinent eg) difhonaut. /ia
etenim inz ueniendi locos atqua figuras
y €» eas applicandi rebus illis,.
quarum recordari "voluerimus, [atis [uperá, [upradiclis exemplis omnibw patefacta e[l. $i quis
autern plus forté iu flo in dandis
exemplis proceffiffe * e&x in applicandis locis atque figuris prolixius quam par erat nos
extendi[Je [ermonem incu[et : meminerit ómnium legentium defiderijs nos baud occurrerepotuife. Flanc enim artem
"'oebémenter cus pientibus, co* à
nobis fepe ['epius eam cflagitantibus : eg
uantocyus eamdem cape[Jere,eg ea vti po[Je defiderantils fatisfacere in
animo érat. Exemplis enim datis, quilibet legens, quas in communi dedimus
regulas, celerius fuo applicare
propofito poterit. Q ue fi à nobis appofita proliz xius non fui[[ent multo cum t«dio, labore,exercitio,
ac [atis longo temporisinteruallo, vix eam artem noltri lectores a[[equi potuiffent.F tilitati ergo legentium
intendentes, bu- cusQ, traclatuli
noflri artem protraximus. Hie autem [ub
ifo (RC "'Thefauri memoriz
artificiofe ipfo pre[entis operis fine
con[lituti 1 «vniuer[os buius noflri
operis admonemus le&lores,ot fi qua forte inuenerint à no. : h fcripta, qua "vel non illis [atis
vel etiam minime plaz. ceant: quod Jf
non opus laboresá, noftros confiderare velint:
altem nimis auidum cunclis [atisfaciendi animum confi. derent, eo attendant : f qua autem boc in
opere legerint ; qua cvtl (atis
vtiliaexifliment vel delectabilia, vel aliz
quo modo fibi grata perno[cant : in Deum ipfam referant «vniuer(a, à quo Lona cuncla protedunt : 1n
cuius laudem prafens opu[culum laboresá,
nostros 2 omnia tum interio- ratum
exteriora noflra, gp) nos etiam ipfos veferimus,ac in pofterum veferre, ipfo anmuente;proponimus. '
Cui laus e bonor in fecula. voee
Fitieaot wu 3j 6 Acta, Finis T'raclatus de memoria artificio[a editi
&. R.*P. F. Co(ma
RofJello Florentino Ordinis
Predicatorum. ERRATA SIC CORRIGITO. Pagina r. pag.7. a.
pag.1o.b. pag. 1 1.2. pag. 1 3. b.
pag. t f. b. pag.ead. pag.23.2.
pag.24.b. pag.5o.b. pag. 52.2.
pag.ead. p32.3 4.4. pag.37.a.
pag. 42.2. pag.43.a. pag.44.b.
pag.45.b. pag.6o.a. pag.72.b.
lin.7 lin.4. lin.4. lin.1o.
lin.t1. lin. 17. libezh
lin.10. Iin.i7. lin.18.
lin.12. lin.8. liti. 14.
lin.9. lin. f. lin. 1.
lin. j. lin.2t. pag.68.poft fig. Equi, et Aquilz,locandz
funt figure hominum ; que, quia per
errorem pofitz funtad pag. rco.& ror.idcirco ibi delineabis, lege,
lin. pen.lege, lege, lage,
lege, lege, lege,
lege, lege, lege,
lege, lege, lege,
lege, lege, lege,
lege, lege, lege,
et repones prout dixi. pag.of. et 96. ez duz pri in Titulo, lege Auttore F. Cofima
R.offello. notitiam. claufus.
perducantur. fculpat. 31500.
decemmillia, conftare. moueant.
infigurabilis, ad latus. quz reliquis.& lin.feq.lege,
dominantur. nmanuducant circundantes Contemplantur gratiz dei. Tenentur et demum. Duximus uariatum quaz.n.eft prior,debet effe
pofterior pag.rrr.a. lin.zr. lege,
pag.irz.a. lin.rr. lege,
pag.r18.a. lin.25. lege,, pag, 127.2. lin.vlt. lege, pag.156.a. lin.16. lege, lege,
pag.ead. b, lin.6. partibus fuo
loco fparfis digitis; fiue orificium latantium
interius mz figurz funt przpoftero ordine pofita. o us qe
nem e 5st Cil 1211 H i
«Cididcli € i s i
E wr Qr WO T T 4 p
* E 1 . j
- 1 --
i : . LU a f
B 4 á et :Dotux eb | DO V E 0 0n LC E
GETTY CENTER !IBRARY ios d vei
mus -— z^ NACIME I SM SLDU em E. py e
Ta ni iaxalis "iar «d Fir edasptt enisi o a aser ie cus S ap cp ^9 Jh gi
"ao CNSSSERGAN PSU NR QN i ip rn. 2^ OE op nie. QE aC Pl e Ws (oda
pedi d. « vom i iii 1 xd w Là t
J ig i -
Je» er. MEMORIA 'ARTIFICIOSA. Cosimo
Rosselli. Keywords: mnenomico, personal identity and memory, chiave universale.
Refs.: Luigi Speranza, “Grice e Rosselli.”
No comments:
Post a Comment