. non poic(t in ccóto humánitas definit: pec animalitatem,. &C rationaliratem, quia hac praícindunt ab. illa, fed in obliquo:y «nde non potiunzin recto pciedican fed inloblupioidicendo. hàimnanicascofiát d& adnalxauy& rogas litate, Gcutín defoitione phyüqa homo non dicitur agima, et corpus, icd cx: alas et «orpore ; et licut non zocte ono homo eft disini (loquédo de. corpore pro altera pàrte compoiXtd y. non; de generc (ubalterno) co qua cdrpuscft, piis, nomtotum y fic non re&é dicercrur, hüaranitas c(t animalitas rationolis, quia. animalicas (e habet vt pars. mou V tpi vtd:ximus difp.$:Gepe tara pec fd le £0 ceptum ron cídé càceptum Ago eret ti$.,. fcd: aniemalis,qui: itaeritab. Glusjys Qt diné etiani dicat ad.illa, à: quibus abílrahítar,& vt ictórum fit quoddam; poté táalc,animalitas autcm ab.illis prafciudit Nec vtget authoritas-Arift. nam pratcre quamquàd differentia fuperior. nO. pros ptié dé inferiori pradicatur » Vt diximus difp. jiq;gaar. jiidbuctamennon cti prg. dicario de vl timaté dbftracto, hers Mes vltin.o ', idcm dicendum dc hac Cationebac bumanitas eft. bumanit ncgarhus ver illam aliam. de hac a dineitate cfle veram;quiahatc. sme tas dicit quidditátem albedinis aui ferentia indiuiduali, sc B OMBANEN. ab hac albedige s: heque erit. vli eae flracta 5 negamus. etiam. Ruedil fttactum ed. vlimatum Lr às E p cron fingulatia, non «n. dicseur. e ab « illis (ed concretum ad. et aut horitas Scoti nom vrget 18e an i vnum extra y: et oppofitam d cducitür ex. tota illa quz ftione à yt notauimuá set mé princ. huius quizft. . :79-Secüdo oarg ad ide. Tum. quia co QOcreatis ad abftracka tenct. coníc üétiay 6t in vitimaté abfira&is. nam valet dicere in divinis, Sapicns cft iuf us,ergo fapicntia cftiafüitia. Neqj dicas;cllc verü idctiticé propter infinitacem exturcmoriis qui& cü infinitas fit modus intran(ecus, et «oníeqücns exraquidditatem (api et iittitizy&e vlcimare abfiract pen dat ab omni eo, quod aliquo dodo E. tra rationé formalé,iam illa cxtrema ptefcindent ab infinitate ezgo infinitas nom eli to veritaus illius pra dicationis., lum. 1: humanitas, et animauas rationc folü, diftioguuntoryat hac diftinétio (iei non, anícrt xienutaremxealcnjira nec veritas tcm propotitionis, Tádem anima raaonalis cfl atiamey& vamen "t" intcr ab(iracta,: üdi JH (31611! ios Difp De, Bostéfatine v, «0X 0. eit veras! ;So: Refpà core 55k onis quand quando o ee Usyvt san aero vai p Plein dini E en, infiniinin infiniraté; ad: ius rd cere lapientiá téjiuflitiags Seno. ce vlamaté voe nin fxedete ab infinitate; vnd vicem pra dicari i. d qu: non eucnitin cCeatis;vlu mare antem. flra&um MPH qos sli :"r a propb fü uoyin I; LIjeo ratio apientie« cít ratio diuina juflitimy aishec yeta ratio Deitatis eae ratio I: pientia: proptcr inst cit UNA ire umusa ze(pondcre quod modi im nic pd gii mo modo iuxte:di inb ow Eu hes dnas a m cum Daá air vitimaté flcind:tg ab.oi cpa quod eft. quocüq;modo extta rOncm rbi dsbecinelig pofitiaé modus. nj piri m. fecas(et(i SES aie tar 0.B5 dicari)nó tur ita effe extra rónem Ae», (cd tin negativó.que expolio videtur de, te Doct A ih aitqu rahcdo fapiésias iio E Ee pee etse tA DUenind finita;led visere fores 2,anter«cft falsus quo admiio,negatur iia ci; ex modo cóeipi& ps qui& . c&iur illa extrema; explicue Nt. cii tundamé vojn re,ncqait dei leu ter9 epüciariyná eíIet dic diftin&wm.e gliidé euni ert pto, MM: je am. ja.comaynt e(Te vluimaté à ua hucuf aee tdemodis pdicar; djmablradies wcoereto quo ad pri-; mas int£ilones,e,9anmno vet ifegtur, minis fi et ini Cru onü Ado. feyQin ordine ad primas, tavt ia; propor, fitionibus acci iuit termin); yr «Qmunis, cacionc quada, A coocxieng dic ead in; ujeéjnen vt ra [cind.intà; sdlieüganigs Y oc owe af a r. LP. . fintimntO Loto Ja i Sud So DPI Re qe TO .WNDECI MAI jUlott0.2 4. "huis 3nu3 e'10:5i » [Tee nei y refus d sde E vciebu eut ari fibi jr debate libras PHP d nrc" erm eoi1impo ose fioi. leg noo X one; T cd nim laii i Cummni, à Dif ifa LL QiBibli c: js us de Eniheiatione i . oram tráttat,»rab em nem s find -iimpoffibiti Xmultaf;pa[fionesde«pfo"2pru9tvidinri PEEfdemcnmetiomftinfe,cfeci Vaedoneete Deuifvoeeuprtianvellealetmcontinentiamqi Proem.NecfadsDetiuon, dotediataseafifio Demonftyationis, ertonfequenter quódobieurmere"»ipinivtnériripadPAete(Te(« Demonniviraeur2 Eputs"agii"iaiempmatio, qacuiboritate» inumi Mriicolificere. DNiftin&latratfatum'àlibrisPofl:ficutdiftin BoreetHiecaecR Sylloei[nius,Aeeevteftbea ALIdTee?iloi BomSieioim Chimftbiitvéflieem Trübertuies Ordriafirjrp.optrati. ymotialiquitdixeva. Nonvrgetsquiatomi. $yllogifmi1nConririssprerequirita yfus?explicanimuspairesvd dreoperathpieniquiadio sfpeenlationiss"na;Mloss QvesTIOidum Diijcurfus. differataj.Jorge2:jd5b5. TarioneeHieiciniseft AHR:iide:t8|An.146.quàdponrtisdiffe:entià inter duó; àMiesreoportet cognofécteinvt videamus, ay Difcurfusdiffétataguiada Aogi(io(ptoeoden.fumimasSyllogiafüm;8C Arguméaüloei)tieceffecpipriuscontidérareygi:dor MigeAe'"Argameétatio,piféiifüsetoóeftocerüia' intellectas decr ; qda ex vno notoalíud ienotufin jt, et iptetcj vnde dicitür EE" afi didam cücfüs y mótus, et progref/£x roto ta:juam à terditno aquo iitelieEms perzitad' gnotum tamjsa ad : verinitiumiád ju ue;exua definitione colUg turjnó Ere.]uod inicélle&tus duo cognofcat vnd poftaliud, nam c-phires app: chiónfiones y vel ibdicia difctete "ibi iauic ea (uccedéntia effent (carfíus;-fed ici, quód vnm ser aliud &égnofae . fui; diglieieée poreft cótinsere, e yt bt "i deirordisen, 8: hàbitudiné obi&iam, vt fi quis cogno(ceret Solem dietricffe;& diem à Sole vc à caufa de, ee déte;& hoc non fufficit ad diftur(am; n& "hoc potids pertinct ad fecundam intelle&üs operatione, effetd; vel vnum vc! plu€ illorum obic&orü ad inuicem jecit ; ficut &t plura complera uit per primtamopcerationemappréFesigen opeceri Mescii iudiciumi;fed audicij; et complexi obiedtr. yprehéfios Técüdo contingere poteft i per dicàt liabitádinem iuter alenfus illorum obiez ori ftaur imellé&us atent ratut vr quia habuit ad aliad à enfum, et ex vi 1tas eliciat aífen(um alcerius, et hoc mo do intelligi debet definitio dicur(as, " gy, gaproptét tria intécaenrünt di(cur(um,cozació nodi cosnitío i ignotis !& illatio; (éà deductiorgaoti cx noto, pri "inum dicitür aécededs, lecandü confe: ? quens; vertiécobfes uen da; qiie eit nexüs "wtriufti; poteftas explicari exeglo [et adz operationis, ría licirt in iudrélo adctt áp$08 Dif», XI. De Syllogifmo in Communi . | : i; 6c1n difcarfa adett iudicium antecederitis noti, et conícquegriaig ti. et ficut in iudicio adeft conpexiótermitiorü per copulam cfi fignificata,in qua formas Jitcr contiftit iudiciá,ita ip dilcur(a adeft phai» fabie&, apprchenffo prizdicaficatayn qua connexione, et illationc có. fillit difcurfus formaliter, vt notat Lich. q.3.ptol. in ílla collat.q.an Theologia (it Lcicotia. Adeft ramcn fecundüm aliquos hzc diflcrentia ; quod iudicium in fecun-. da orcratjone quandog; cft affi rmatiuii y. quandoq; negatiuum, vnde duplici nomine compofitionis .f. et diujfionis circum Kctibi folct y at di(curfusformaliter séper £ftafhrmatiuus,quamuis .n.aliquádo có-. clufio fit negatiua;tamen jllatio séper cft affitmatiua, quatenus intelle&tus iudicat «onfcquens re&é ex antecedenti deduci; td hoc potius vcrificatur.de cognitione 1cílcxa, qua. intellcétus, poft diícurfum iudicat talem diícur(um €tle re&i, quàm 4le iplo conclufionis affenfu, fcu cogni'tione dcpendentcet ex prauiffis; vt fufius inlb.dc Anima dicenus. Hinc trcs conditioncs requituntor ad difcuríum; yt notat Barg.q.4-prol. $. Eo Tbeoloyta 1n [enon efl. [cieutia » €x Maur. (ujct q. 36. Vniu, prima, qaod. in géllcétus ncelligat hoc poft hoe, fecunda nod inrcliisat hoe per hoc, tettia quod 3i is a&tibus concipiat arii ecedebs,& «Olequens; primà deducitur ex eó, quod cuifus eft qua dà via à tcrmíno à quo 'ad iet minum ad quem, priór autcm clt sctiminus à quo ; fecunda proucnit, quia vobicéta habent ad. inuicem dcpeodenuá ! cognolci; tettia cft neccílaria, quia vt xiwus, hon (ufficit ordo inter obic& Acá cxigitur quoqj inter affeniusquate dikurfus ft; cim et Roto ptogi dimut. ad ágnoum, fiué notum lit caufa, bae effe tus, quas conditiones in nd. fcutiemus, Vnum ett hic aduertendüm ; guod cum dicitur confequens dcberc a c igtiotttm, nó iie erar plo a&iuali di(cur(u, quia tinc adelt allenfüs, X conitio illius, (cd ante, nó quod (inpet. de t effc nece(larió totaliter iguotü s quia [2 pius difeuczimas de i6, dü& lont norà reflexa,qua.jnte fucóclatioois drftinGus, fed ecit ipfcaf« nobis; fed vel quod fint ign riu ip AS e dia iae en | ti idein ad actualem cognitios nem,licét habitualiter'cognofcamus illa, 4. Concludendü eft igitur, tunc intel. . Ie&um difcurcere, cü a(fentit cóíequene conncxio propofitionü per HR aaa tipetantecedenstanquá pergau(am (al.. timin cogno(ci.. Caeterum an de ratióne | difcur(us fita (len(us, cài: d conícquentis, et num illatioilla fit a&us à .cognitiaot con(equentis diftin&us tea liter, vel (olum formaliter, et num vltra hos a&us cequiratur cognitio. qazdom c&us aduertat: coníce quens illud effe fecundum regolas logie cales dedü&tü, virtute. cayus reflexionis angiter acere eoclulionipertinetad animafticos decidere;pro nunc poflet die ci cum communíori aden(am aptecedea tis e(fc quidem neceflarium, non, tamen vt formaliter, et eentialiter iotegranterm di(curfum, fed vt caufamillius; eio ete poteft, quia tcitia opcratio non cft qu aggregatum ex plaribusadbus »(cd vna Aimpléx qualitás, ficat caetera opcratios nes, et potias i(ien(us antecedentis pertinet ad (ccüdam operationemsqug neceffatio préfuppomi dcbet ad rerciám. Neq; illato débet (ioura&tus realiter sb affenfcn(us vt cau(atus ab alfenfipantecedéris y d videtur imnucre Scotus 3.4. prot. im Lich duis di. cur(um4ufficere, o» princigi am fit. phius natüraliter notunt,s C9 »t. (16 fit. cajas iuum alterius extremi A Rd 4f;vndé illatio.erit caufacio, et de pendéua aifen fus conclufionis à pramifis, quod ctia ict ex iplo mom neam deduétio,& i n habitudinem dedudt: add yex ; deducitur y«auíatio vcró ex di&is 1d /[ diáp. $412. dicit relationé effectus ad cau(am . Tandem non videtur (emper ncceffarius act illesgiesos »quia pra. . mij eaapQda D cüidenter nota, habét fufficientem virtuté gouendi inicljectumt ada n Cond. quo caíu virtualiret inte Audicat illam con(equentiám : ; et iuxta regulas, et logicalia pus ) in aliquibus tamen calibus s -quàndo non e(t jtà cuidens, dcdu&tio (X, miffis, poteft contingere vt maneat pa us iellectis, BE] tel edteodo fupra actum cognofcat. bonitatem ilfationis Ls à&us non videtur formaliter dilcurfus,fed potius approbatio qua dat1, et affirmatio rectitudinis illius, vndc (emper eft affi tmatitins,quádo difcurfuseft re&tus;& negatiaus, quado eft falfus, (iue conclufio deducta fit affirmatia» fiu& negatiua; et haec fat erunt pro de€laratione difcur(us in praefenti . Pto explicatione alterius termini;.f. argumétationis,(olü recolenda funt, quz diximus 1. p.Inft.traé&t. 3.vbi definitioné argumentationis, €iüía; fpecies declarauimus,& przcipué, quod in qualibet armentationc funt ttia, .(.antecedens, et icitur terminus inferens, cofequens, qui terminus vocatur illatus,& confequnentia; fcuillatio: ité quód entimema, inductio, et cxemplü non differunt. effentialiter à fyllogifmo;vndeé in rigore fyllosimus,& arguinentatio funt idem inter fe, et non» nii accidentaliter poffunt differre . His prahabitis,quó ad quafitum prin. cipale, qui fuftinent pie e(sctialiter cile pzzmiífas re&té difpofitas, conclu(ioné vcró c(fc terminum, et cffcétum fyllogi(mi quales fuerát Alb.tra. 1. Prio. é. g. Achill.q.d e poteft.(yllog. Nyphus 2. Priio.c.2.com. 2. dub. 2. Marf. ibi q. 1. et alij; militer, qui afferunt fyllogi(imü cffcntialiter incladere prmiffas, et cóclufionem, vt Conimb. 1. Prio. c.1,q.2.at.2. ad 4Arriaga difp.t $. Log.fect, z Morif. 1,ptio. dub.z. et 5. et ex noflris Orbel, fuper lib.prio.c.1.niti idem atferát de difcurfu,neceilarió debent argumentationem à difcurfu diftinguere. Scd faciliter. refoluitur quaftio, fi diaerías fyllogifini aceepriones jrenotabi mus; (y!logi(inus.n. vel fum tar icealiter, &inacu gnato, et vt fic accipitur. vt vnum inteiligio:le,incon plexua, definibile? &c.yel tum.tor exercié., qu.tenus «fidiquod ügnabatur in fj lloziímo idealiter, exetectur ab iatelleéta a parte rei et vt (ic adhuc poxeít (umi du phciter, vcl obicctiué quomodo d;ci: obiectiuas pro po'iiones im figura di(politas 5 vcl [o rrbaliter y et iigniticas actum iniclLogiéá E 9.1. dndifcwus differatabargumen 365 le&us cogno(centem propofitiones obiez &iuas; quod adhuc Mplicier potcft effe. fiue obie&tiué, fiue formaliter accipiatur, nam vel fignificat totum id, quod interuenit in argamentatione, et fic dicet tàm przmiffas, quàm concluíionem,imó et terminos ipfos, licét remoté,non propinqué, ficut termini funt materia remota,& ét illationem, vel formaliter, fi logifmusformaliter fümitur, vcl obiectiué, fi accipitur obiectiue; vel (ümitur vt dicit premitfas folum: vc! conclafioneta folum vt tamenà premiffisillaam, 6 líitz accepriones oftédipo(sütexattributis; quzdefyllogifmoabArift.&Do&torib. (olentenunciari;tamde6yllogifmodicitor, quódcftinftrumentüfciedi, dire&inumtettiz operationisintélleQus, quod verificatur deipfoina&asignatofumpto, nàina&ucxercitopotiuseftoperatiodirectayquàmin(lrumentumdirigeris, &inhocfenfü,quiahabetdirigeretàmprzmiffas,quàmconclufionemy Mr.refpicittanquamobie&um, &materiá;circa3verfatur, vndetàmprzemilIz, quáconclufioreponuntutineius definitione. Diciturét(yllogifmum conftareextribusterminis, &duabus propofitionibus r.prio.c.2 f. eodem fyilogiímo poffe mass conclufioncs inferri 2. Prio. c.1.fyllogifmum demonftratiuü per conditiones premunt definiri 1. Poft.c.z. oftenfiuum à ducente ad impoffibile differte penes pramiffas 1. prio.fe&t.2. c. 2. item habere vim | ioni ;elfe caufane conclufionis,& fimilia ; quz verificantat de fyllogimo in a&u exercito, non quidem vt conclu(inem dicit, fed vt fo przmi(t.s (ignificat « Diciturét fjllogifmui effe va.oncim extremitatü, cx vna vniuer(ai,& altera particulari fieri flo» gifiü particular&,ita T«prio.c. f» et feqe tyllogifmum móftrar: a. prio.c. t 1. fjllo" giimum dialcéticum ex probabilibus efte cóllc&tum 1.top.c. 1. declarare patfioncs,& accidétia 1.Poft.tex, $7. multa ae lia; quz nóaifi de fyllogifino, vt dat praecis? inclligere conclaitoné;verificantur . Dicitur quoq. fyllogifmum conflare ex pre niilis& conclafrone;vt in ipfius dcfiutuoneyprzmitfas efe materià, conclue Qoo fionem Sex aca tos mo og iris jo dejonttzagoney Tu moy dd tus. inp c u M c ME ficja NE eubuunzur. fyllogifsmosyt Pme es PURME ri NE cit, mimm f sàm;diuería ? piioncs» quia vocabulorum fign iaa. Dp9cxvíu lequensium pr: tn »v Exoprié; Pert Jrgenio bis D (eite cócju lone dasgitic Mur Aes ene do fsllogi(mus. in; m .£xercito €onripi «t &nüper fe; E Eel gaitcare praemia Fives e ABKCSRUS €üda ome «iutio ilaca y iab eie bir&ütcttg-ope exe Bis Len eee jede ilen ve titia c(t cogninió.có peii, vtaic de puascicimer d xdilcurs pnr doc gni gei .czi'Ex his lionis exi argüme ntatio. "spe UMIeEE ii áétuiexercito,& obic Un dise ebore cama f.» fiie pro ud pro. Ericeadu AR x 2 'ó formaliter. et pro. pramiisis tage; La re manits y dtftinguetetur ficat. (cs «ünda opetauo MAITURL MR ABIOINESEER &.fient totam jntcgraLane beum jen : difcur(ussclitmus cxteadere ad omne. illud. quod: mecetfació. i intexicnit. je tertia. operatiane, vt faciunt aliquizawamen proprie loquee diícutíus, Gc argumentatio nort iffictunt y quia; vt patet ex: dictis y. per strumgàe fi !gnificacor. connlafio. » vt ex penis is dedacta 2 A d Sed.contra praxdi arg. ptá v: qi f i-e qu propzié loquendo. à piasifasySi concluljona le per conícquens, rA on ooU0 Bii 37Min Rotes. bas. eid «zc anguine fas quodi ie EUR. Hm p dam.con Bis itus BEQUd eH TOCA UPC ESHA DB taione ag Miisntuc, qpode ti [ug diCimosergo.y vel défio:xionemallam coms IAN bici ei) stia fii ignà4 tos fen(p-cmpr: ai Con», dede f ootatà la VG VLETIS chiens n propria a T dai p ia ipiius, y. nece joe.efl ads. Lec uad eei eoa Mn Wkrminusg Aper idems inu$àquo ;.tum quia non cit ico motus, [ed fnetaphoricéAd3, pre ai [à et conclufio. dicantur Eae aee yUag mici sHaPe m E quoddam,rà quia metaphic i din teria y quatenus conclufio ex.lli "didudy trio usen gorenualitt Ad, de vtilla diuifio dicayur propria geoeris iam [pecies;. deber s ipifyllogiímus vc uni períeq ofumctur, vcl in císe idea liwel vt. icit. conclufionem Cx, praemilsigjadgsauonc ex diuerltate prae amiísarü, colligicur .duifio í alogis nonugr taüquai ab: entiniqu nam alia, et lig. -€onr dan UE mint e asinure amus. E ytctqg n ug» 3 ameg gent: mot terme 0 quem, vnadé fpecif E » Pn er 2 1 m EA. Gubnuh Disifs ple Vif. $ dider(is E dh ul fyllogifab.a sd condutot Mifpita.q SITUE alio cab dod ES FIN s di hd: iis dica &oric vex js catfatti y Maác jchfany dica difci T ss pum foi sia confi ftig dicio illatitroyfe nit"a[sepear iiic, 5 coelos catu Bie da feciidie ope ratiómis pre(upponit ce Arii üfn 2m dicum laum efticáufs facio afsénfüs conici afiofii el faltiayéáite cr?ó mon éft ipie afsenfas. Tot d EU quía ri c ctt fccüda o; téllectüs, et illa de Hur à ipeum r6 vatlat-eíscntiacónclufidheni y oai etia tetrüitib Bé iE s Brt tsi Aoriues ien em &us duo d fóraialitgs dig | 'exjlicatae per y ma ; cui non tortéfpundent ptiequia pré cedunt y: i sedie quia aceti ergo al aid liud malitas prdteq: Tándemh fál iom o ycLe& nom fignificancibus Formas! t05 adeft (yllosifmus; fion tám tn afsén(id ché dus: ;iteth logefg n the tica cóniditioalis c quidam argumen-' tátioj quia dréitür habere vir illátiuanis' et tamen nulluseftafseiiüs intellectus, im propter Conditiofialém "particilam tarict iotelicétus (üfpenfus, étgo'fyllogit ms eftà difcürlu diftindtus, "| 05110 "9 Refp.hec atgtimétà petere maior& diltuísionc dc formalitate di(curfus in tib. dc An;d.6:q.1021t/5. proponédam ; pro sicot adducta opinione de: juiddita ríus tàqoa cómumore; Ad r." dicimus tudiciá tllatinum cfse actam: mtelícctus €Ognolcentis y cuius obicctuni nccelsátió" vel'etit conclufio j.vcl pta" müíie vt eau "inferentes, datur in fyllozilimo;illatio n. krrür in dependentiam concluiionis quz cít rcak'amd ;n. nori ' gi? iyu En at ne? condlutios tio? Anc 4F9 dide did pra is duis posit cf? D inrónc fimpl $ apu propter eh ni moda parit 5, quia termiai m pens hd Met im nexi Aide. yt buon rur rcu apptebe di fic ESL quz : (fanum: a€ cp. cógnoftitur £dcoüfequentetiudila EUEÉNSdueMietecodaofeiiniphliepeüdéteia" ànidicrofitio'éffsqofeifü. c6dd$fidiimlatitmm: ws"illatsén (ddíftiantd'a.illátió [Ifa(éhàbéteticaidifpéitia irrcondufioiàprzilfsis veroytcaufalicttactua, Ge!quiahibitudoflleftreahtéPAgewerfiEont4, idcireonondicirfius difcàrfuimétseiallsonesiRAefüdieiaie?miptitbegiadu; iVUES;"nzemumtapp: arsexc"XBifirdti(idcaltetíos,ficimca,RrYoras. cani?imadiosecdile QuPitácein; iateaitiai SmetiowiIusménàp Whcaditvifütmexaprehe Wrfiddisakerlüsqua edgprehenfrorideue MAVATTIaliacwvtedenidifeurtu, Ad!fttonobis$3 pergtigeez!Suridissri:usiiis, &beconfequensdifcutfuscriitégaitió.inoclusioisiflatae." Ads.tel."Auet(aida" illiscasibosnoodariin DWdicüpo: fai; fed(ólani1.operationemdiehprehéditfjpu VREXEdicite:bén4 gaediiitiamiudicioquo Bioebdiaximusexplicando" fotinaliguidefiidià (eendunideptzu' pocficticasonidoiütahrdim scitütilatua; quidpate'refoluiàargu" NETSUEOE$iabtolice. a(sentret?intellc&us anécedénti,iámdeducere:"3turftri6vafequenieni" atqQquohiadmRÀna Tulgediidseaiti Ciréaiicecedihjs Quo2(ufpen$12(üfpenditurét confcquentisa(senfus;nonobidtamen fyllogifiusproformáltcó Ceptueritàdifcucíudittin&us, fed.tanti):proconceptuobieGtiuo. QV£ESTIOILC 4affen[usconcluf. Debeateffediflin &usabaffenfupramiffarum. IoCháq.3. prol.q.8.collat.cócl.5. OQGabribiq8faftinétnóneceffariprzmifsiís,& conclusionem atting!; citatur ab Amic. pro hacíententia Do Gor ed falsb, vt videbimus. Alij quam uis concedant diuersitatem afsenfuum, non folam considerando principia ine, vt ex terminis funt intelligibilia, et conclusionem cx fe, vt eft quzdam proposi tio ex cognitionc terminorum cognofci bilis, hoc .n. ab omnibus conceditur, et tinet ad 2.opcrationem, verüm e ; vt sims inter fe ordinem, et dependentia, quatenus conclusio intelligitur pp prz mifsas, qui eft atus tertiz operationis; addunt tamen, quód quamuis praemiísae cognofcantur diucrfo actu;afsen(us con clusionis deinde non folüm attingit có clusionem, (cd é pramiísas ; itauc intel Ic&us attingat principia primó afsenfü principiorü,dcinde a(séfu cóclufionis pcr quádà repctitioné iterü cognofcit princi ia;quod aliqui explicant, quía principia unt obic&um formale motiuum intelle. &us ad aísé&ticdi cóclufioni,quz eftobic &iü matcriale,codem aüt actu attingitur obicctam materiale? et formale:hinc infe runt afsenfum principiorum formaliter includi in afsé(u cóclusionis zita Capr. 1. d.1.q.2. ad arg. conira 4. concl. Sonc. 6. Met.q.1 pr uir Med.ibidé Ra. 1 Poft. c. 1, q. 8 Arriaga difp. r5. Loz.fcc.4. Amic.tra&t.2 3.difp. 1. q» $. 11 Dicimus diuerfo a&u intellectum attingere principia, et conclufionem, ncc artingendo cóclufionem codem a&u at tingit principia, quamuis dependenrer à ncipijs eliciatur conclu(ionis a onclufio cft Scoti q. 5. prol. in 4. collat, Abi docet fci que cit cognitio 3 ! Difp. XI. DeSyllgiforin Commu conclufionis cau(ari à cognitione prinz E cipiorum, eífcq; diuerfum a&um, habct in 3.d.24 q.vn. B. vbi ponit effen. tialem dependentiam cuidentiz conclu fionisa principis; et d. 28. in fine ponit diftin&ionem realem, quibus in locis vidctur etiam docere fecuadam partem, 3 .f. non requirat illa repetitio. aoticiae principiorum, nam abfolizé docet habitum principiorum przcedere,& habitum concluf, (abíequi ; quod etiam clare infinuauit r.Poft.q.8.& g. vbi loquens de ordine cognitionis przmiífarum, et con» clufionis, nullam fecit mentionem de ifta repetitione, ipfum fequuntur Scotifta: omnes Lich. Tat. Barg. füper prol. cit. Poncius hic, et Auería q.25. fe&.2. Prima pars, quod fiot diftin&t a&us ; prob. ex Arift. 1. Poft.c.1. dicenre omnem notitiam difcurfiuam fieri ex przexiftenti cognitione,ex quo deducit notitiam conclaf.fieri ex przcxiftéti cognitione premi(farum. Tua 2,quia principia, et coaclufio valde differunt, nam illa funt notiora,priora, et caufz, conclufio cít mihus notaypofterior,& effe&us ; illa quan» doq;(unt vniuerfalia; et affirmatiua, hzc quandoq; parriculatis, et negatiua vel et contra, quz omnia inferunt actuum diftin&ionem. Tum quia habitus fpccic di ftin&i íolamab a&ibus diueríz fpeciei Prairie doe eiufdem fpeciei, ficuti abitusifti ad a&us fpecificà: diuerfos inclinant;fed habitus principiorum, qui dicitur intelle&us, cft fpecie diftin&us ab habitu conclutionis,qui cít fciétia,ere Tum quía ad diícurfum exigitur cpendentia, non foluminter obiecta » verum etiam inter a&us 5 vt dicebamus . 1n przc. quzft, Tandem in demoníiratione ab cffcétu przzmiflz dicuntur cau. d: at irtek i? » go 2 it verificari c rebus amiffas (zuii;caus, quia in ilis comincur cffcdtus, in tondiionccaufa, ergo de cognitionc praai(farut,feu dceiettu vt E sito, quatenus intellectus ex cogniuionc effectus infert y et clicit cognitionem caule, crgo h&c cognitio etit ab illa realiter diftinctacs 3 €um fitcaufata,& illa tit caufa, / S 1i Secüda puis pór primo prob. ijsde. arg. amos Sata moto Q. ILedpáfnfesianl aliae E AQAA. Bus |: Cenni oo e xditfec(is ; ibus b gnofciaceeGarió! dcbere con elufionem y&: principi; próbartt át1an afsenídin conclu nom attin gere formaliter principiz,alitet idem actus produccsevhahiros.principiorurn,.&! conclu(io gis; vt ecfnitinaretur ad prihcipia v, Tet; eautafai ipGus; vt refpicit .cünclnüoné., idcarteraunaretur ad obic&pay tamores feidiüerfa. yvc funt principia &concluji Ti. VER eg en au Refpz dum, Aaecari n fequi ca ab» furd3 j'quia: principia rion arcinguntuc yt Quodab affenfücócluGonis,(cd ai Quos gue : raisin codes á(se: iucipi atting ütar vr. Qod yao plaxcsdieaconicaredundaic pro, eipiayen jopncluGonem; iccta) Que, Quod iuis iius poto et pefneipia:xobi iii cant ekcmplo luéis; 1 coloris s omoi eliesrio amie epiobuM ipe vu Miller iri pr v gdomvifóao jilà qrind« piopami (t habetiyo manife (lans veritácá pridpiobémiatluds Lad la ea i obinxineludi iaraífenfai ; fionis ncn intrinfecà;jdfed quin: q fü is eonclufobisordinemd; otclientialegm. y et iríorimfecumád illum 25, 51501101 mus rScdiszc vefponsioC cB taatuim vex lis yin ft tamenicojncidit dnafira sé« tenria, Com ;.ncdicunt princip n aficBlus:conclnGonfs elleohic uim: Quo 9l, intelli sunt :affentumi ollur zeraioart ad aggregarumi ex principijs y; et conclus fioficéxplicud,& form hoc :efà falíum;guta illudtecminát adicto com clufioors, quodiexplitause gcrápfamo cons clu&onem;vt teété ain ckuerfds bale agrcr &ftfubie bum, i& ipradicacum 35871y»era 805 quod (oluox.goificat dependentiam €ohclufionis à prificipusy depédcntiaqüt formaliter ioo cfl id, à.quo alid depcnd ; íed.tefpicirillad vt tepmigum; ergo Gicuconcluüo obic&biua monieclud;o;) ry (i zmatoretnyi minorem: lat£:jo et dependentia àxpraxinitdis a conclu fio formalis, quc cttticníuss mouniái ad ijs cermimbitit éselinrelligaaS f ilamaiermunari ad: congu iioncéno yt;dcs c4. Logica. : pendehteà rii ipia da: lone ipeiacipi pertinóo ad a (sósüonclulions, «c. tecmis nis il/ uS dcpédécia, 'eihiverds:non rt&é tamemdciodeinfertur.aepsü. prin: . Gpiorü includbinalffenfib onc]ison;s. s &eunden cíic;ficut ncque cum:edano» fecimus ctcatoram vedep£ten(em à. A et ;vnuicríaliter cum-coggofcifbasieffe: Gürprouéni&ém à caufà, fequitur ea includi tr eicaturaj et Qo gnitioné ynjus ó(fie Co3oit jonen alterius -oxgBuatierpaiderone dybog rii dfbssp nicdiüm mj3nolidaton inicáciutzoney (ed ttiam peiebhafTis, dlieer.caelo (ro a9 dyflere tevene variar: GAticoluszo dalionis attingezenpr emillas, fannatefigeret 1pe8 Xii n aber rues irm f aa zio fee fpénideturiseus noir orani sl és bxreregibtigin conc porivatemjijua lo» co;ip&us ponuiisly brporacioamcntk dé» Mp Gatto wd bile Gianni aer angidang turadeogalo i) mfnin qutmtand exerit ientaledi, 85. qoa jade word L3; CO focmaátur eumqnefoaliituvitex brümaplq lughib carpcid caecus Gi oScvcods ceníctum; ergodiilivoealonsbdes hetfrerórbpetidormealijinneoge L: 020leo) imibanifyilogifmomt&caliz Xutioqucadt pss quiate api Mt miedo ccrtc bogzo eft à trii cf] asit s ak. l imalyBetrustskboro, eftt 6 atv vudljdicine bone 3 dr mb c(t. aifrel, vt évie addon Eris ; vna oa hegórica o pófirioy (ed [iy pothc tira bidding pei xni upset Rai glishis marge noipia.:.bü.quii liec priacijiar m sepetidanan vidbiar eri; «ifa per alum quemdam lrcfpxum, ;quo intetioétusocognafcrt xablotipnéngilbun dicréttidrducam qx eeiucibus qu Xictapoillius peor 3 qiàs funr aadcaky nl beicbo ga ade ido ÍcoMt tpferao ez raga aducrtirívéto y;qui xis non cícen4 pct voquivitüsonee acr pad Kor án 3j. NtOvft ier io operatio nsctle 6t (adlies ennüalqcl jiima; ved rurpr dar Bs duty eic igit unm O00 j '3 "YU C WV C $14. al afsenfu cóclufionis diftin&us, hic;n. eft a&us rc&us, et procedit via compofitiuaà principijs ad concluGonem, ille £-flexus, et procedit refolutorié à concl, ( bitus principij, et cócl.fimul, er ad principia re(oluendo, ergo per aísésü concl.non attingumcor. denuo principia . Quibus rationibus impugnatur etiam refpontio Ruurj dicentis medium: non rcpeti in concl. vt Quod, fed vt Quo, nam nifi vclit tantümodo circüfcribere depédentiam illam, necefsarió deberet. fateri concl.císe propofitioné hypotheticá, totü Dp aio includere a&ü reflexü . 14 Corra arg. prim oftédédo cundé omnino actum pofse císe refpe&ta concl. et przmi(sarum, Tum quia qf pluribus a&ibus vnum per aliud cognoícitur, cft difcurfus, ergo qf per vnum a&ü zquiualenté illis pluribus vnum obie&tum per aliad cognofcitur, talis actus erit difcurfus,(cd poteft hoc facere intelle&tus,quia uz (unt in inferioribus difpería, funt ia derivcibos vnita ; ergo fi cogitatiua: v. g. pluribus a&tib. poteft: cognofcere vnü propter aliud, intclle&us poterit ifta cognofcere vnico a&u . Tum 2. quia fi hoc 1nodo non explicaretur tertia operatio, fcd quia vnum iudici eft ab alio cauíatum;nó differret à fecunda. c(sentialiter, fed císet quid aggregati ex multis fecun dis operationibus. Tü qonmegimen c idem a&us erit vttiufque quia vnus habitus ab vnico actu fpecie caufatur, antec. prob. pet hoc .n. differt à fciétia,& intelle&u, quia illa eft habitus concl, ifte veró principiorü,at fapientia cft vtriufque,& emi nenter cít vterque habitus, vnde dicitur 6.Eth.c.7.(apientiam eíse (cientiá, et intclle&ü, .(eminenter, et c. 8. (apiétis effcnó foli citca terae 5" Ícd etiam circa principia dicere verüi,infüper fapiétis císe, de quolibet hre bus rer iac Rcefp. admifso, 9 poffit intelle&us ;lla plura vnice actu cogno(cere, negatus tfi a&tü illum dioe efse, (ed vel pw » vcl fccunda operationem intelGus ex dictis quz (1. przced. vbi etiam ex foludone ad 2. princ. patct refponfio ad 1. Ad 5. dicimus (apientiá dupliciter. pofsc íami, vel pro qualiber facultate inDifp. X I. De Syllogifmo in Communis... c. telle&iua prout cum fophia conuertitur, | et fic non cft dcterminarus habitus ab: alijs diftinctus,vcl pro notitia primorum principioram;ac vniuer(alium caufatum y. fimiliter fcrentia porett faa: dupliciter y vel pro qualibet demonftratiua cognitio ne; et vt lic à fapiencia non diftioguiturg vcl pro ifla fcientia ; quz fpecialiar fubies Qa, et principia fpeculatur y; quo (enfu à: fapientia di Lingurtur, quz vniuerfaliffimas caufas, et prima principia conremplatur, qualis eft metaphyfica,cuíüs mue nus eit pt incipia aliarum fcientiarü proe bare, qua ratione potcft dici (cieritia, && intelle&us eminenter; hincad atg. negamus fapiéttam efse vnum «habitü princi? i cociufion:s, fed efsc habitum conclaítonum ex primis principijs: dedu« Garum; & per hoc à fcieitia., et imelle&u dift inguitur, vt patet ex dictis. Arift. vcro velloquitur de fapiétia vnincríaliten fumpta, vel de propria fapientia, quate« nus habet probare principia lisi latona tiarüsrefpe&u quorü in illis fcienujs crat habitusiwtelledtus vide difp. 1. Mectiq-4s ' 1$ Secundo arg: afscn(as conl, attingat etiam principa ; et quód um aliquo pao afseníum principiorü: Tam uia éodem actu potentia tendir in obice m formale,& materiale, ia obie&tuni iod,& in rónem vt patet in exemdo coloris,& Seria id przmifsz funt rationes (sentiendi, conclufio.ctt. que concipitur abintelle&u:, ergo-&c. Tum 3;codema zin Voloptes dent (o fiem do in media,quia hac fun volita propter fi« nem;crgo codem a&u tendit intelle&tus in conclu(ioné,& in przmifsas, quia illa cognofcit propter iftas; Tum 3. non fuf4 ficit,vc medium cognofcatur in prami(fis,ergo debet cognofci in conclufione s et licidem us circa conclationem, et premiísas,ántec.prob. quia cauíz debeat e(se fimul cum cffe&us effectus medij eft inhzecentia przdicati cum tubie&o;de qua non fit mentio inprami(sis y quz dicuntur ita, ed in concl. ; ergo in concl. debet includi medium. efp. cx Auct(a duplicem eísc rónem. etam in qua,fcu. per quam. et hec 2 9 ade m codem acta coguofcitür cü obice. QU. cdoaffoficohcldifiig ab affa jranif. $15 £o Quod vt pátet de lümine, et colofe, aliam cx qua aliud cognofcitur, vt funt przmiftz cefg concl. et hzc füfficit, vt cognofcatür fimul, nó tamé eodé atu. Ad 2.conceffo pro nuüc affumpro, de quo in lib.de A nim.difp.7.q. 7.att. 2. refpondet Do&or 3.diít.28.ad 3.neg.paritatem quia in ines& medijseft vrica bonitas, ideo poffet admitti vnicus actus circa finé et media, at in principijs, et conclu. fione cft duplex veritas alterius rónis;illa,n. eft immediata, ifta medíata, ideo debet effe duplex a(séfus alterius ronis,& p coníequens idem affenfus non poterit ad vtrüq; terminati. Ad 5. fafficit,vt (int fimul cognita non codem fed diuerfis a&i bus,vt dicemus quaft. 4. Tertioad idemex Arriag. aGusifte, quo quis ex cognitione, quod omnis hotno fit animal, et Petrusfit homo, deinde dicit, ergo Petrus eft animal, ditfert ab illoy quo abfolute dicié Petrus: eff animal ábq; tefpeGa ad premiffas prius cui preter inhzrentiam animalis in 9 aliquid aliud. explicatar et actingitur per primum actum formaliter refpondens ad ly ergo quod non exprimitur per (ecandum atum;tale autem ncquit effe;niiobic&kim premilfarum, ergoaffen(us cócluf formaliter attifigit, et exprimit pmiífas, mim. fubillata prob, (nam primum argumenti patet, cam primus actus dicatur conclalio, et tertia operatio y (ccundus dicatur fimplex propotitio, et fecunda operatio) ti non exprimeretut obiecti praemitfarumyaliud non poffeca fTisnariyni(i depeadentia coclaf.à princip:]s,fed nequit hoc dicistum quia hzc veritas quod. Petrus-firanimal, €t ex te independenter à prammiffis cogtiof bis ergo poterit «uis aísctere hác Vericiteni per prium actum indepédéterà priahiliseognofciy néccontra jpsü nes có ip adduc:y air quia actus 3lie'forayaliter aci agix prietiidas;tü quia dcpendénuüa ilà phytica tion cognofcitur cóncla (ronis. Ud (per | "26: Rel'p.faahucr cótededo actü c elutionis primece. formialitez nadam, et prakilam veritatem propotizioiquid aliud: per. ly crgodcnotanis, fed'al tum;tale autem non eft obie&ü premiffarum, (ed dependentia vcetitatis conclufionis à veritate przmiffarum tanquam àcaufa ; et ad primam. em negamus per actum cóclufionis polTe ex"primi veritatem illam independenter à premiffis, quia infuo conceptu formali dicit a&usille dependétiamn,eftq; veritas mediata cognita per praimilfas, ergo ab ifto re(pectu nequit préfcindere, et hoc imuit Sco.cum 1. Poft. q. 9. in fin. ait, ex boc cognofcimus diueritaté concluf. Cprincipiorumsquia conelufionem non cognofcimus ni(i quia pracognitis premilis, Ad a.impugnationé dicimus p a(sésücocluf.nó exprimi depédentiá iplias a(séfus ad a(fenfum praemilfarum, hoc.n. non rcquicitur,fed exprimitur dependen tia obie&i concluf:ad obie&a przmilfarum, quia per talem affenfam intelle&us L6 veritatem concluf. effe mediatàá; /à veritate praemiffatum caufatam . Dices,ergo iam attingit premilfas, quia relatio nequir concipi fine extremis ..Concedimus attingi przmil(fas, non tamé eodem a&u conclufionis, (ed diuerfo,. qui dicicur atfenfus principiorum ;nec requi» ritut ad relationem;vt eadem cognitione piatur relatio, et fimul extrema, (ed fficit, vt diuerfis a&ibus, fedin eodem. inftanti temporis; ficutneq;cum cogno fecimus cffc&tum,eodé acu oícimus caufam, (ed diaerío licét fimul tempore. Quarto ex eodem ; fundamentum to« tius difcur(us.cft illud principium:, Que funt eadem vni tertio y funt eadem inter fexex di&is 1.p: Inft. tra&5. c. 6. ergo nc dicamus-intelle&uz m difcur(u inniti fundamento, juod igaorát,& de quo non cogitat atu, deóct ip álTenfa concluf. illud aliquo pa&o cognofcere, et hoc etit attingere obiecta pra miltarum,quatenüs. cognofit Peteum-eífe animal » uia exaema fuat eadem.cem tertio, f. cü bo» mine,nám fi idécitascumtertio cft ratio. afentiendi,vt moueaur irftellectusad fen(um, debec apprehendere rationc Fenxiendi . Tán 2:aétus, quo quis.crodit fuilfe Alexandrum, quis Deus 1a. Sacra Scriptutaid rcuelauit, et ipfz Deus cit ' v&rax ; qui nequiraenuri ctt incriaíecé Ooo 4 f(apet08:6. Qux DU 6yliifuloiemGausiuniS X19. Aeon eid »t:29. MPH ESHMLNFUM puse imillarum,. f. reu elac ignem» B idininam;Prob. conteg je Cue " A pasret. (PAR. BA e k &yanixus magis, quatn aug imonio ojttor]nyaane; Quod «ab a[s diis. pre mitfgrumx fgpespatotali RM dió efücit vufir bpern na 12.8 fu permambibny P oidenequg natural fios Raptor pcndensi3m: c. donis: accapti dolor in eif ab ipla. eis de z.; az Keljh kjg& 9p c &om 19 Ari dan EE E ameti exercitoyquacenus aljcnía is cj virmaalizeg, cipr fonte lonas atinr gelleétas pos illum aum € allamcee rectam iusta regu ptalogicalia aliter ficeqi e 3a llc»c ener E BN Pm veis m Áeutecicts ne(ouibtons ac fupra sm atus ceflectete nec« hone An ipia eloiukg ga " kon p tend itat ette uode alum nce xt »quod addit: desore ads ur deisov ar muaionesde er ER eei ded üdncl? poaipur, aen cegnàícipet atfenlum conc]ufíoni 3n hae.eft neceffarium, quia af fatur ab aGenéu pra iiti my «igo nequis: deroulaen s clie aíscius Rp: aaa cam, aliter idem (der fimul &-caufaui; «aua, quatenus attingit. mh vagias qui relatio caufa cxplicarcus per Ay quia imxepetitione primcipior ü. inlen ftenzía ipfinsyex cau(aro m vt refpieit co» stu fioneqy: Ad: adimide, quod a&tus i|uM Dare idt Vall aic p uin [iperpasurale, (cd Lolum. "qan diatuc à ioo lüpcinaturalis adhuc in pugnasic Aon yigets ahud «u.eít aliquid -pédere ab aliquo, dupernatnrali occaliad sitaliters à vt 9 Qoam andae, yup pr iilis exc anplisadgustis cuepi aliud; did irre cohquam à can(a per. in om pb T d geli aal i e EE pae i turab; » dipende pisonbs i stiais1q no DUB6r OUOU, 9, Tix cds cochlgmsd pa unc Gaule «onciu sonciu vines ergo anrcgu pioaclled &liciat-con u e i ia elixiane sntcllc tiim aumtpote 4jeyex i Un stati e: concl non enim po:cft cohiberi;pr. eA u pefita wü Fats Mora oom on Penna mipseemi atenta «onglali cx it aliai quia offen. MUR ven 1ys rider Á pegar Éosmaleimou MA Mes i "q atguienapro [OA pin e Cole yeritate IA, ede n 3 pracmifgssóe imas, D MMMCRUT s dou: ione., et dgpc vndédeducuac 5;ad boc autom DIAS stra ccodebar fie rg » Lenta, qitod dau formaliter inallentu conclutionis y (& bicatringat. inciníccé &. per. (cipfamy Objcéhum praenarüarpa » Ácd fact "d artingat excrinfecé. quatenus &utn pramilfavum, efk. messy en üeotia veritais coneluü od aet ádíolüm probent yc argum nec aliud per. ea Quniede p sit,.colligi 3s immo arc dere uDpugnacionc caiufdam $., /guidi affert. ad impf. nium »qQua €tàcs pohitis-preiffis.potle soccliectun d ttsabi, ad A taobie Gray ex d agenionis nO x Cunmsptimo modo: coacedunus aliquod -elicrse aonclafiqugo. paper: Es TF. "] d xr eser] affeplas. principiorü ioglue L4 " ! etn üc cus opm 1 fedrimpugnar Ou ; quia ti hene mi&it per fe Sexdo fisico jofiéidttingere prinia éGton, et noni peraccidéns ex animi daft Gtione" óppotitunr coninoérey Clitrüs'adliuchoc'i[isü colo eivai ex (olutióne'ad 1.arputrientam; dj Pede near no "eit [aree ibas esa Ie ise A T ependesvet db óbie&o prarmitía uA ect nec non Gblietam prarmillaráatun rper d feriíliimzoncla(onis!; cajdrgumiento refpondec Ouüied) obie&tum"conclationis habere ekife ienrem virtut£ ad: verntelic&us: yuré. iudi guatny wise eot ons o nce RM "ian ra diícürturumi; fti conclufionis y ré fasi dat;j fapé t0ta:Ixcc dó&tritia:eftil la, qua.tradidimns (upra n;:16.:non:pofse veritatem «onclufionis, vt fic; háberi independétee áprzwiífis, quiacx.(az ratione eft,veri« tasmediata cognita per pramiffas;; verü vi dicebamus 5 ad hoc. fa laandii/minimé useftafTenfum prinmcipiorü tormalitee ii coticlufróhe includis aut-a(fenfum,cG&lufsonis formaliter, et iotrinfecé: attingete obicctum praémiffarumiled fufficic frattinbat extrinfecé s. quatenus attingit veritati aoediaráu y quz. dicit -Koborci« Bationémad prasniilsas «iib 10026715 urit emat» rionq «o9 d» i» «MUSS IQ. Xibungo . » b1PDs 22210002] rms nodtul idm promifit cana catclifioni -"Igijo?: iquoScnere egnía v. ciwDta 18. X Vaitiapofstt intelugi.de prarroro mi(fis; et coaclunonei «dl bita (iae 39 cl $ormalitet accepc sx quódios docunqs famántu:., certam e(t praspoiísá soc cia Mcoecip Co ituemDpalis. pese nu cce ah sueur propuer: cóclationem quàm € capicsloy ; ncc. gcuere mateciaus: y, aq. formalis caa(z.' ibcrinfeez per. «eram. compefitio«UD DUST -f1 dH 1u5 5 -[1 aJ déillisxebüsio ordine fiim; coticlu(T8 vai ec fe pb cdm copalitió ex perfe acti, et per fé porentia; vc orh nés £entur : Certuriiettig (uper conclaà fion yefpie re peeinifsa: fait eglliBittt ex có miu ers. ios ex prihcipis; rmi [y éx vel dicittiabis cidinéimt rios v liabiuidiüet caüfz hie nofi peccft accipi nd thus fen(ü propriéloquendo, quia etm qu&'tleediein adiénra termini ad qiiem, primifsstionrecédunt, jmo fuut (ial oe pie ru dicet te duMA afiquari caufalitatis. Hocautém hoimetip viriuer(aTicer verum de pteinfiffis obiez &iué tentis fea de rebus inícipfis ; «qural non femper diícüríus e(tà cau(a. ad effe &üm, (ed vel ab effQu ; velabaliquo ag lio excrinfeco medio; nifi velimus loqui verse T e 1ntelledtü d dd cogno(ci; niam poreft effe, quod effeétus tit dorior (üa diufi, idéodis poterit: excitate incelle&um ad cognitionem cau fie, fed hac virtus non eft in rc fecunduay fe Gófiderata, fed vt'a&ai inmellectas füb ftat :quaproptet: tota difficultas reduci tür ád-przmíísas, et cónclu(ionca: fors malitet fumptásan:f. a(seüíus pracüfsae zàm (it aliquo-pa&to caufa afsé(us concl, : Prinz opinto negat. veram: cau(alitaté intet:hos a&tus,fed ti aliqua teperinu; de bete diciin generc cane matcríalis;exes uinfcéz, cà quigtermiini;ex quibus con ftat; éonclufíio, fumitur à premi (lis; à quibus poteft dici fubuwnidlrari materià eohcluftoni, ita; Rüb:0p;q.8.prol.ar. 4.86 citantut pro hic fentécia Dor. 2,d.2-q.24 et Apoll, 1. Poit.qe2À lijyreducunt hang cagíalitatenvad gepus caua: formalis exa tr inféczs quatenus afsenfus principiorum, inf3raándo,Sciluminando intelicctu: deccruanác illom per reprae nup ebiecltis: et medij ad hanc, et nó illam có clafioaem cliciédam; ita-Hurr..di(p.7: d Janla 66:8, Mgril. r. rio. dub, 6: S, Arta; 8a diip-15.bop-fpét« j« Conmuuior opiy pio-elt;,:qabd has canale reducarug ad gcnus ange cfücienuss fcd di-tepant adbuc itt incer fo namal. quien lunt. nad ieise;veram &theienuam (cd pouas alsca fuyo gramilsacumc babere vt conditio" ncm $8 Dif. XL. De Syllegif'mo in Communi |... nem agentis,& vcluti inftrumctum, ita Auera q. 2 propiecf et Amic. trac. 2 j-difp. 5.q.6.dub. ;.C(teri vero admit,, tunt vcram, et partialem caufalitaté ef fc&iui, ita Nomin. et maior pars 'Eho, miit.Sco. 1.poít.c.1.q. 1.ad 2. T'ol.in ex-. pof.primi tex.not. 3. Ruui.q. $. Compl. difp. 17.qu. 3.Io.de S.T ho.4.p.Log.:qu. 24-ar.2.Dida.à Iefu difp.16.g. 3. Blanc. difp.1.de argum.fe&t.3. alij . 19. Dicimus,probabilius effe affensü przmiílará cftedtiue partialiter cócurrerc ad afTensá cóclu(ionis;ita exprefsa docct Do&or q.1.Prol.ad a.pro Philof. vbi cótra D. Tho.arguédoait, Traierea Juppomtyquód principia [unt diflin&iua babitus cüclufionis in alio genere caufa, guam vt principiaeffetiiua, quod faljum €(l, quia fialiquamrationem caufa diflintiius babent ad babitus iflos,non ba . bent, nifi rationé effediine; et cla rius hoc afferit 1,Poft.g.8.& 9«Tat.ctiá 2«Priosq.1.ad 1 princ. et probatur; quia in premifsis adsüt omnia figna,quibus à pollciiori arguitur aliquid effc alterius cauíam cíffeitiuá, nàmprimó continent virtualiter cóncluf. vt ait Arift.1. Poff. ' €. et 2. dcinde cóclufio aliquo pa&bo af fimi/a:u: pratmifsis, ná-ex certi ine, euidc itia, et veritate premiffarü meti murccrtitud;nc, euidétium, et veritatc conc] d.fi pramiflae funt vninerfales,vcl pa ticulaecs;neceffariz,vel probabiles, aut falfze, vniuc:falis, vel particularis, ucecflitia, vc! probabilis, aut fa!ía cric eonelufio : &tandé adelt effentialis dcpee itaut fi premiflze nó effent in. elle&u, impofiibile erit intelie&tum » elicere conclationem, quia conclnfio, vt .€6chríio, dicit ordinem illas, 2 ibus fué vez itat&; iarelle sabfqypremifsis cliceret ioncm illamyaofi eff&t eonclafioy(ed:efsc. ae y 3 cóelufione mete fcienti.h Bp ii $t finpler plopofcieser fée da apice; tio; quz'omnia 3csutnit a&uitatom im jremitusee e&u cóctufionis, lhis.n,rai ibus Dodo Ed.sqiz. A. et 6$. 04d «fionem;prob-t cotra UNIS e paztialerm caufam inte .a0 Refpond. folá ex his fequl, vel promi ffze nar códitiones nc 4 vt ait Aucrf. et Amic. ve] ? € habeant vt effc&us zuij,vt ait Ru ion.qua Tàdtionc nequit intelle&us elicere.cóclufio nem;nifi prius: ducat. rn er pot pter ordinem iftorume m;vel tà« dé quod fint caníz in genere caufz formalis 11luminando,& terminando intel-. Ic&um ad hanc, et non aliamconclufioné eliciendá,vt afferüt Hurt. et Arriag. Verü addu&ze rationes plus probant; fi re&? perpendantur, et primó quod nó fc habeant vt conditiones ; nam códitio fiac qua non tüc rcquiriturquádo adeft agens indifpofitum, vel impeditum,& il la conditio cft quzdi impediméti ablatiojideo nó dicitur effe& tet in approximatione igni fi agens,& paticssüt debit ta, non. 15, vt pa s ad lignii; at té approximadita, finon fequitur aGio, » quodagens non habct adzquatam,& completam virtutcm,fed pe« Git fuppleri ab aliogaliter p:ccluderetuz omnis via ad oftendendá aG'iuitaté cau farum;quilibet .n:pro libito dicere poffecjtsaioh Íccundam v.g, effeconditionem, et effe&um folum à prima depen" dece, vt in fimili de obiecto intelie&us. contra T.opin;& fub lic.V,.cá igitar infc non fitimpeditus dam, nec ad recipiendum a&ii conclufionisyfi haberet cóplet virtutem producendi conclufioné, ipfamproduceres &fine pramifsis, cp eft falfum. Tá quia effentialis diftintio, inquit Do&or, né c[tab eo . gy non eítcaufa, przmiffe faciunt, óriginaliter faltimy dilferre con X glufionemeffentialiter, quia di tinto conclufionis probabilis, et neceffari? aft effentialis, et nonnifi à prmifsisoriginalitcrprouenit . Et candem. quia cíle afsimilatiuam, et vic cualitér cotentiui eifeétus Quieróncset demon(irans nccefa ds:nec canías formales «nón inflauntcin cife extrinifecas; umifed (iquam exercent caufalitaté y . "hac efb erga intelcti-ipfumdetermis nando; Do&:cit.1.d.3. q.7. arguendor . Rit ime qué len iin amiz i 7 M ! | QuafI HI umido previf fii cid feconcf $19. pando, et tilüminando; ergo cóclufio nó debcret necellarió affi nulari przmiff;s et pcr. illas effentialirer diftingur . Tum quia intelle&us non folum cft indeterminatus ad producendum a&um cócl., fcd eriam e(t incompletus ; quà ad actiuita. t6, vnde petit ab extrinicco determinari faltigià tpeciebus intelligibilibus, et cóplerijergo pramifia: noo folum determi nant imclle&um erga cocluioncm; fed €tiam complent cius a&tiuitatem; atlümftum patet» aliter nulla cíict (pecierü indigentia;fi fe folo, et roxaliter concarrerct a&iué ad a&um, conícq. prob.quia fi conclaho eft prorfus igaota, nolla adeft fpecies 3pfius impreíla :ergo przmifia tüuncconcursü (pecierfupplebunt ; à nul; lo.n. alio in hoc cau pofset intelle Gus determinati et compleri «Quod fi dicas cum Arriaga; in co caíu concurrere (pc« cies pramitarum, eft voluntarie dictu ; et (alim habebunt. przmifke concurium. mcdiatum ad concluüonem ; ficut obies Cum mediante fpecie dicitut cauía in« tclle&ionis. Tumqunuia vt notant Cóplut, in aticníu concl. nomíolum;repecizur-tas tio intcile&tionisin coi correlpódens intelicéui; nec fola ràtio intellectionis ta lis obic&i;correfpondens fpeciei impreffa,(ed ctiá rauo intelle&tionis difcu:fi. uz, quz per fe refpicit premifsas non in. teile&tum, vcl fpeciem, ergo ficut igtel. lectus, et (pecics ponütur catiíg a&tibia, ita quoque pramilz. Tum quia; vt conftabit in lib dc A nun. bené poceft vnus . a&us vitalis phy ficé in alium 1ofluere, fic enim 1nopinione maltorum volitio finis effe&tiué cau(at volitionem medij; tic igi tur in propofito porerit affen(us principiorum immediaté cü intclicétu ipfluere eficctiuéunaffentum conclufiuns,& nó tanum mediantibus fpeciebus . Tü quia, inquiunt;atfeocimur conclufioni propter przmntias, iy propter cít dié o caufalis, vcl caufa finalis, vel efficientis non auté for vel materials, fed. prazaa(dae non tunteaula finalis, cro cfficiens. : NNonncgamus tanic piaunisas, laltim . obicctiuas y poffe dici aliquo pacto cau . fam materialem, et m concluiioni5, waterialem,«quatgaus termini €on. clutionis fünt termini przmilsarum, formalem, quatenus pramiffe ípecificant: conclufionem, fpeciticatio autem vidctur ad genus formalis caufa extriníc« cc pertinere. s J In oppof. arg. Tum quia in hoc enthi-. merbate omne animal rónale eft homo ;; ergo Chriftus eft homo,con(cquens nom cau(atur ab antec: quia cófequens eft de; fidej antcc.cft naturale, foperoaturale aur rem non cauíatur à naturali, quod eft ims; rfedtids, Tà 2.affenfus ifte (ic(set caue àc(sct 2 quiuoca, quia differunt fpecies quod ctt falsü, quia caufa zquiuoca cft: vniuet(alis, et remota, vt patct in coeliss a(seníus veró eft párticulacis.Tà ? .quanet doque recocdamur aétus. conclufionis 1 non praiifsarum, ergo poteft císe cone. clufio o ven aii Neque dicas rung: non cíle conclufionem ; Quia ille actus; caufatur à fpecic derelicta ab a&u concla in«ncmorid, ergo cum fjecies nó concur rat nifi ad fimiles actus ; ex quibus fait: producta yrá illa conclutio etit cadé fpecie, accum praemiffis, fiue linc prz mi(a. fiseliciatur. Tà 4. ncquitintelleGus eli-:cere fecundam operationem, nifi prius habuetit appichentioncs tetminorum;,&. tamen ex ifta indigentia non arguimus caufalitatem in prima operatione etga; f ecundam; ergà quamuis concl. 4 à pra mifTis, et tertia operatioà (ccunda,,, nónobid deberidici.caufa ; cadem quoqs. dependenua eft mier actum ániellcétus,. et vol(tats, venequeat e(se voto obic &t in volütarc, qu:n praeccíscrit eiu dem: intellc&io in10tellcétu, et camen actus intellectus non eft cau(ía a&us voluntauis, iuxta probabiliorem feitrentam, qu&fcquitur Doctor 2.d.25. Tà 5..& fi przz-. miísz: poffint producere Ípeciem iptelli« gibilem, non ob id arguimus poísc pro». ducere alium aísenfum ciufdé (peciei, ad. quem fpec:csilla potcít concurrcre,ergo . multo minus poterunt concurrere ad a(fenfum: conclufionis,qua eft fpecie di fün&us; non .n.videtur.g vnus actus in. telleétus fit alterius productiuus . Tan. dem de ratione cau(z effectu eft, quód. fit cxiftens, ex dictisun Phyf. dips. q. 4. art, 1, fcd quando cft aísenius €ocluüonis non "dS . ó dd "M iÁl Rcs, d fue Dp Dé sls niat o non efk a(Ten(us prz milium. quiahig pracedit nec (imul effe poveft,ergo sv; 43: Refp, ad 1, io illo, enchymemate, fubintcll sibzc mier, Chrftesett anic; mal rónale, quz in intellectiadeft,quàvis orc nó jpleratury et E (kde fidegideon ; poterit illud cófequens stiamo e(t dc fide, fcd potius éanclu(io Fhealo-. gicavrinümili dicempusinfca difpik 3i. qe gar boA di 2n efb-de (Nod oa eu squid (c vniuer(alis,nam ohiestugp: caufat (pecicm fpecies o perat .omcs ope-, rogis e nh vines fiigidicatem, S fimiliaquaz funt equiuo RAE 3,negamus aum illum ef-, feciu(dem fpecici cum canclaGonc. y Vt. fz pius cft di&um,ad probat, cefp. yelgr alia(pecies fit conclufionis, et alia; fune; icis propofitiortis, ; is de eodem, pret ai iem wx producta, quia: ;intellectus formauir illam pro; tionem; vcl (i velimus afícrere .elle. eandem fpeciem, dicimus concurrere foe lum in quantum. a&us illi habent quan-; dam inzer fc fi militadinem, et conuenien, tiam tamen quia (peciesilla fe (ola nod; fufficit abía; prei(lis ad producendam, conclufionem,& ipía neqüit excitate invi telic&um ad affen(am prz miffacü, idciteco mouct ad f.aplicem propolitioné clicicndam . Ad 4-xefp.cx Sco« 3.4. 23 S. «A liter j concedendo trminos, quando. €nidenter €ognofcütur, canfate notitiam, i fecus quando funt inenida. tes,sctüeft camen magis dependere ter». ienoy 10nem à;fec rir ee &prima:g i[sz pervwim i tigam, A ia ifermo conci gen,nonfic appre d tetmjnotum; gs; tum rriafpeciticatur:eísenirialiter. dote dlapelbampetpriccpis fien m principia pbylica mapas gemini e 1jídé, £camuss, fed pep princ: i mathematica. oftenía ; N 123men aGumantelles; £s eísc: prt y aqq mk nd ccíszrib prave joi fitus-y quia volitio; mon: fequiur.necefsatió ad iatcllé£tioné obic ; Gynccáb: ; »efsentialitergs ird, 3.0.7. $« 4n ifla: voluntas fit caufa tos turn quia ex Di Samen. non ; ficte p talis fuz volitionis. » attamen eftpoténtia erion tioni ncque dn actuad ;exipé; operas dra 3 Wn y ora m. dr fubabct exbfcovirttemi!complétám pros ducendi abquem athimpocerir.jHam.c]t« Swyquaca 4 cere,fraiocolidmpedimento; quod in pro4 sati T HF PATE. HR ifa fis nunquam élictct conclufipricm; fignü euidéns nondhübeft resale gii, fed rss FRA i ler ias; ME Rd In dc ratione cana: axytiuocit ) qu ffi efíc&um fpeqie dift inGaín produrre: düamuis nequeaz.effe&tunr éiufdeni fpea ciéi cffioere; quare nonre&à Krriagaeg hbc;, quod vnus aótis non peadus Vrerhr i pLa s v pi ders non : [xóducendi alium-fpecie diflinGtum, dummodo viriualitcr pos datur inilloj&cureft:;conclufio: pezmiísarum 5: Gc :ctiamfecundum alis quos volitio $nis cffc at valitiga nom medi j;quarn virtualiter iricladit; nó tamen aliam volitionem finis, Ad vliimia dicemus mfcq.quafti.c 15502 cibis od -izazbo,123;:192 i93 ti2180115 2112301 013 £) ti Q. V.s£ ST: 4.40» METGIUISPIP .igbaodi»i22,1122ido il Adbremi ER éaiofris 1» i conclu[io.. 13q Xp (ou 14 go Apreuz di32q.z; ad 1-contéa 62 : A dascai utünedoafsésirprasd mi(sat& cépore:neéc(sario debere pracex dere conclafionis a(séfam ; Qeamplares alij hocafserunt dc maior propolitione fninorem veró'fimul-cfse: c: conelufio? niy afscnfa. Communis opimo cft. ineBa dem inftàáti-fitul (ae scctfsario debet afsenfus conclü(ionis,& principiorum gi fed adhuc di y qudáas aieat(uf2 (sri ton imticam cócluz fione pet labitusey afséfibus praim:dísaz rari dercli&os 5 Conimpoxament. Pofl C; 19-cart zi docent fatis (sc! a(sen(üa" prátni(sarucn-fimal exifterc curo « óncturzi fione-per actum recordationis, quo me nioréir intelleótus fc: afsenfuny habuifse ciscatales prarmifsas. Veram, imi Vere-ó resiquàm RKeceiitioresferé omnis fimul | tancani exiitentiam volunt else meceísá « uam n3 (iod e52 | 1 ormalii, ita Do&or q. $ qa. M d. et 1. "olt. j8. et 9. J Prodec i er .CX Sco.1. oft.cit. a 5 z t dupli . confiEras ; 1, " utfa p (s ] cratis vel vt (unt quadam fimplices pro poficiones ad inuicem nó applicata, ncc ordinatz in fjllogiímo, vel vt in fyllogifmo difpofita', et hoc modo adhuc dupliciter poflunt fumi, vel vt füb(unt relatiomicauíz in ordine ad cóclufionem vt effc&um; vel vt funt fündamentaliter caufe conclufionis, quo fenía fpe&tancur fecundum preptias naturas, et vt à relationc caufz przfcindun:; quaflio non procedit de premiffis in primo fenfu, quia vt fic poteft efTe maior finé minori et co clufionc, et é conuersó ; imó maior, et minor abí;; conclufione, quando .n. nó funt applicata;& ordinare in (yllogifmo, non habent rationem pra m.ftlarum ; fed diícutitur de premiffis applicatis;non qp necefíarió pramifsg fimul debeant clici Ab intelle&u; (ape .n, euenit, maximé in nobis propter ir:perfe&ionem noftri 1ntcllectus;quod miaior prius eliciatur, quà minor,vt aduertit Arift. 1. Poft. c.r. fcd cít dubium;an alsenfas iili przzmiffarum, quamuis prius tempore elicit: debeant nihilominus permanere,.& in codeminftanti fimalelecum conclufione. 1$ Dicimus,ti pra mifiz vt formaliter caufa conclufionis cófi derantur; funt fimul «ü conclufione,nentantü fimultate temporis,fed etiá natutz, fi veró vt fundamentaliter cauía (umuntur, fic dcbét ambz in eodem inftanti temporis fimul efIc;non mmor tantü, nec habitualiter, aut per actum recordationis,fcd per proprias cniitates, cum qua fimuluate tn (lat prioritas naturz. Eft Scoticir, et cóis cü Arift.1. Poft.c. 1. et prob. primó; quód vt formaliter cauíz fint (imul natura cum €onclufione, patet, quia vr icfun: relati| ua, qua func timul tempore, natura, hitione ex dictisditp.8. quaft. r1. €cundó y: fundamentaliter accipiuntur debentetiam timui exiftere, quia pre milita (unt caglar co;iciuiionis, caufa auteni quando a&tucaufat ; dcbetattu cxiftcie, et nó d immcdiaté pr c facrity licut fasc in Phyt, di-. second. 82r t: SCquoniam amba przAR nclufic ns fine tera cft infufficrens, vnde quzlibec acmenmtiío vim habet inferédi ex fora yllogiftica,vt diximus r1. p. Inftit, tract. 3: nam medium, vt coniungat extrema y debet cum ambobus illis. coniuagi virtue te illios principij, Que funr eadé ud tere tie, funt eadeva inter fe, idcitcoai premi(Iz debent fimul cum conaclufione exiiterc, non fola minor. 26 Tcttid, debent etíe praefenres sm: m et fotgales entitates, et no per ab tus, nà habicus (olü eft caufaa&uit cin(dcm fpeciei cum illis, à quibus eite: nitus, a(jeníus principiorum, et aSenfus: €onclu(ionis fpecie differant,vi patctscrgo habitus principiorum n&qui: cócurrcread actus (cientificoscóclulionum, fed pracisé ad a(lenfum pra mifíarum .. Tum quia habitus non dator potentis ad fimpliciter operandum;fed ad promp:é, et faciliter operandum; vt notat Do&or 1. d.17. q.2: E. nam abíque labitur potett potentia in actum exire, abfoluié loquédo;at pramilT'a requitontur in intellecta. 4d fimpliciter operandum, quia. (in? ipfis nequit intelle&lus producere conclufionem; erg concur(us ipfarum ncquit ab habita fuppleri. Neq; fufficit, v: pzefentes fint per recordauonis actum; quia tertia operatio e(Tent'aliterà (ecüda dependet; et caufacur, vt. fine illa nequeat ciie, et intellectus ex (enon cít fufifciés ad cliciendam concluüonem, fed à przmitIis determinatur; et completur, ex d:€tis qua it. preced. ergo pramitla ex (e ipfis concurrere debent, vcl per aliquid [upplensillarum concutíum,a&us recorditionis non cft potcas fapplere ittà cócurfum, quia eft imperfectior, nec cmi: nentet Continec a(feofam premiffarum ; nec füfficiunt premiísz in c(se obicctiuosqtua vctic habécetie (ecüdü quidscau fa verà rcalis expofcit. eíse fimpliciter Tandem quod priorcs dicátur pziorttatc naturz,patet;quia vt fic caulaur coclutionem, qua ab ipfis e(entisliter dependet, e(fecitialis aüteim dependentia ififezt banc priotitatem ex. di&tie difp. 9. qu&ft.2. artem, v io " 2 x ' . " in dj (put.7.q.4.art.t.$:& Dp X FoPesfy ; «An oppef. obijc. primo, quod afsenfus pramiísarm tempore antecedaf.» Jta quia difcuríus cft quidam motus wi mus,de rauiooe autem motus eftiucecis fio, Tom 2. nequit inte ilc&tus nc Es fit nitus ; plua famul intelligere » vnd dicebat Arift. 2. Tops cotingere va plura:(cire; pon autem cogitarcsergo af. fenfus illi non funt imdl ..[üm3certum eft ietellc&um cí(se.dererminatum;ad co gnofcenda (imul plura,non.n. pot 1n iqies Qàm3q; numerum intelligibilium tendere fámul,fit v.5.talis determinatio ad. [cx,& Habeat de quatuor obicáis cegnitioné s certé fi aliquam fyllogimi elicecet, pof» fet proillo inflanti habere cognitionem, majoris, et minoris,quia habct.ad duo ca pacitatem, non tamen conclulionis €ognitioné, quia excederet. Tum 4» babeat quis errorem aliquem nimis radicatum inintellc&u,certé fi formaret fyllogi(mü de conclufione oppofita vera, non poffet poft premiísas producere conclutionem, quia per vnug a(senfum non poíset ftatim expellere. exrorem tàm tenaciter. affixum .. Tum. caufa materialis tem» pore praccdit cffc&tum, vnde fubftantia dicitur accidens precedere tempore, natura, et definitione, praemi(see (unt cau(z maicrialcs conclufienis, ergo &c. j . 27. Refp. ad 4. ex $co.q. 8. cit.. dari quandá fücceffionem in diícurfu, quate»; nus rcgulariter prius coguoícitur maior; fcd cü hoc ftat, quod quádo cogno(citur, concluíio, permanet adbuc cognitio pramiísarü; accedit, quod diícuríus cft metaphoricé motus, nam potcft intellectus vnico inftanti TW. wm bp » Ad 2. ait poíse intellcüum p voluit Arift, vcl dicimus textum jllü., císe pro nobis, ait.m. in (Kcienuia plbra fis; mul cognofci, quia cognitiones praemife fatum, et conclufionis (unt fimul .. Ad 3, aliqui dicunt,vt Ruu.aíseníus prami(sarum,& conclufionis propter. mutuá cons nexionem fc habete vt ynum;ideoq; non cXcedere capacitatem intellectus: Alij vt. Conimbr. et Amic. non fequi afsenfum. propter impedimentum at.conclulio inura cognoícete y; vt habitudinem aliquam habent inar. fes; et vt (unt connexa; non vt plara (unt js ; dylgifmim Conn -Migtsucide intellectu l 5 dq) et ad veratem ha atjqu6d quando incellc&us cliaet.epnz ui 6 mul.exiftácinpo pras ip en eraliqua« f ger (enonpertinensadiila cognitionem, Ad 4: fl deertorcactualiieft emo, (las tim pet. demoftrationer'expellerar quae cá Vue ADR eui deua eere tirudinem; fi dehabicualicrtoreyconces dimus nó ftatim de (Leui(ed paulaums ga bábitus nó opponitur. a&uioppofio for maliter fed virtualiter»: vein lib. de Any dicemus, Ad $ ait Dockof premiísas císe quoque caufam cffectiud i deirco-quando funtapplicatz et naturalés, ftam pro» ducunt conclu(ionem qua cft effectus, 28. Secüdo adideuxpotc(t dari csfaus; Qp fint a(sen(us maioris, et inocs, &in clicitione cóclufionis adneitatur fai (itag catum,.tunc erit: áf: ;pra mi(saturm fine aísen(i conclufionis: antecedens pas tet ft faltitas efset difficilis cognitis et nà flatimex apprehenfione termioorum coa gno(ceretur ; "Tum a;ad a(scn(um cóclus fionis prz requiritur; vt termini eius.cone cipiantur vt coniuncti:, et pofkafsenfotn pramiísarum, quz oqgnia eunt císe. in inftanti . Tam 5. caufa cíiciens (ulum virtualitet cotinet effectum ; er0 cx «o4 gaitione ipfius cau(z oonnili virtaalisca gnitio.conclufionis potcft inferri, crga» cognitis priemifIis no necefsarió formas liter debet cognoíciconclufio. Tum 4« Ati(t 2. Prior. c.26.ait contingere poíse cogno(ícerc omnem mulam e(se fterilem;. et hanc eíse mulá, et dubitare, analiquid: habeat in ventre, crgo cum aísépío prz mifsarnm non ftat aísen(us concluGoniss; Tum 5. daretur eiufdem rei fimul. in-in« telle&tu cognitio con(u(a &-di(tin&ta s. nam. cam dcfinitio dicitur;de: definito y definitum cx partc fubicéti see. m t&het., cx pacte pr dícatidiftinéte..| 5 Rcí pad 1.neg,antec..quia: cum a(sene» fus conclu(ioàis fequatur:19 code initanticum a(scní(i minoris, neceísarió.fiante; concluftonem aduertitur Glíiras, €t ante: minorisaísen(um. Ad 2 (i praemiísz (unt: cuidentes, in code inítanti cliciuntur 11li: actus,fi incuidenics, ucc prz ct ce fiferd E tias p bicàs inclinat in inre itf; in erectionem ad; cie dif. féradt y &teo'idem de iticipiórü éefpé&tü conclu(ión tit fpecié diftínéta, nátiivr fe bet Peiéra in pra&icis, ita priricipiaiu fr pelbilbur Té d z,libitus eft quaidá v virtus; et fetmei €ipiorümjergo €ofitinet in (e acciuitátem illorü; ergo-potetit Gur jctüclptsMdicoc «lufioiem concurrere, Turm 3.experiene tía cóftat ;(epénos alicui conclu(ioniafféndiri'exafsénfü premifsarum prahabie to mülto téporéarte jmasitné cum propter nimiaai di ftta&tionemió potelt incelleccusadaertere prarmiffis jetzo (alim in hoe cafü fufliciet prafentia per actum. £cifieioritiium y ram: veré tünc bv caufa, et effectus Cid aceto 00109 i of 59 Kceljxad 1ineg, pisitalemi v brin Scoto diximustupra dq: 2.dd 2; Ad 2.dicitaüs hàabitü.hon' contincre votare actü, quia [e Tolo non poteft illum producere, ideo neut efficere, quicquid porens cft actis cáuiáre ; et habcimus inftanciam in caufis ze jaimocis; etiam perfectis, primae .niqdálitates funt cavía prauitatis) leuitat $,qud principiant morü,qui niBidotinus n equit à primis qualitatibus ptoVenice et 10 multisalijs. Ad 3. imó quia tüc ad. cft maxima iniellecus diftractio, e xm x e MUR d e: principiofum re abáfsen(u cochifionis,quia prius puso dm etioti., in Sisi rm t va| T fenis i miners "s E: stre v fion ind More Des er i izef iint m Nia ind. E: idco i huh Ad. j : parebicinq; li, "QgvasTIO AU Mn aflenjus. premi wm vecefit tetine ardeo concluf. 39 (7 V2ftio pocas nino rita "&os euidéter apprehendit prazmifsis Vt verás et cx llis fequi conclufiGe né ad i poffit c nót afsentiri, vel gecesari debeat elicere actuln alsea(üs circá cott «lutionem: Pro cuius intelligentia not. deterinhiadíó potéti£ ei duplex ex Scot. quol. 1 6.art.f. alid dicitur cottrarietati$y Tcü fpcci li cationis, alia coftradictionli$ » feu exercitij, ficut mdifferentia,fürindetcimninatio oppofita eft dapléx contkae rietátis,& comridictietiis, determinatfo contrariétális cft, qua potentia determis tata eft in elicitione ad vium 4&um 66. ad oppofitum, vt voluntas citca bonumín [e dicivür fic deter minatà, quia nópot R elicere quemcung;a&um, tiüe volitionis, fiu nolitionis, (cd necccarió, fi Fa I9 ll ÉÁEOSEPR $14 Difp. De Syllgiftin aliquem actum, hic e rit volitio; indetersoinatio contrarictatis eft, quando circa obiectü pót oppofitos acus elicere, .f. amorcm vel odiü, qualiter fe habet volü. tas circa obie&ü oftenfum fub rónebomi, et mali. Determinatio cótradictionis cit, cum potentiaita cft determinata ad vnum fpccie actü circa aliquod obiectü, vt nó poffit illü né elicerequalis eft qualibet naturalis potétia ex fe circa obic&tü ecbité przfens;indeterminatio contradi&ionis cft (qua potentia pót in oppofita cótradictorié, vt (unt velle; et non velle, nolle,& non nolle,& hoc pa&o fc habet voluntascreata ctia circa bonum przci$É cx Sco.cit, cum fit c(sentialiter libera. .. Conceditur ab omnibus, in premifTis neccefsarijs, vel taliter apprehentisafsenfu:n ipfarum neceffirate intelle&tum ad la afsenfum conclufionis neceffitate cotraxictatis, ctiam vt fubeft voluntatis imperio, itaut circa illam conclufioné non pof fit disenfum eliecre ex (c, neq; impcerari à voluntate ad di(senfum producendü ;& Xó cít, quia I:cut fe hsbet bonum ad vcl. Jc, et malum ad nolle,ita verum a4 afscn füm,& falfum ad dif(sé(um, fcd nequit bo' mum efsc nolitionis obicctum, «t bonum €t, neq; malum, vt málum obicétum voInionis cx diétisin Phyf.difp.7/9-8.at.2. €rgo ncq; vcrum pót eíscobicétü diíscn. "fus, et faifum obie&tum aíscníus, aliter po &cntta tenderet extta proprium obic&tu; «quarc ncq; vt poteft à volun'ate impcra1i intellectus, crit indifferens ad affensü, « diíscniim. Conceditur ét ab omnibus, antelle&um circa has neceísarias veria4cscx propria natura con(ideratum cfse determinatum determinatione cxcrcitij Ad afsGfumyitant ex fc ftatim prabeat affenfum,nec poílit nonaísentire, quia cx fc cft canfa nataüralis,qua, ti nó cftimpcdi:2, n«ce(sarió agit;nec habct j otétiam fuípcndendi a&ioncm; dubium cft de in tell. ctu, vt voluntati fubijcitur., quomo4 babet quandam pariicipatam liberta1615, an poflit .f. voluptas ftante aíscntu vero, et cuidenti ( rmmifsarum neceísa. rjaruc) Süspendcra assensam intelicctus «iro conclufioncm ; vcl ipsum difücalic1c adalia obieda. ML n ai eis Nuts 4 dir: CN : Om d :; 3x ;AMirmá) Raiuius 1 Poft efc. Murcia ; vlt. Ofia q.1. art.3. Mori " Prior.d ) 6. Auersa q.2 $ sect.3 .& alij. | Negant Conimb. 1. Poft.c, 1. q.4. att, 4. citantes Caier.Sonc& Fons Sach. lib. »Didac.à Iesu disp.16.q.4. Blác.disp, ended ud E Mies «dc -4Hurt.disp,7.de, » Anim.seét.a. Amic-traba .disp.3d 6 dub. 1. Arriag.disp.15. Log.se&t.6.Io.de S.Th.4-p-Log.q.24.art.3.COpl. disp. 17« q«4.& ex noftris Tat.1.Poft. q.1, dub. s. . Circa qeisiin pxobabiles commis nis feré fententia (uftinet intelledtü effe quoque determinatum determinatione conttarietatis, quando przmiffz rudicátur probabiles, itavt nulla ratio fal(itatis appareat ratio cft cadem, "a przmiffie iudicantur vt vere, et poffunt re&a il. ationc inferre concl. probabilem vcrà, non fal(am, quia cx anteccdemti vcro nó fcquitar fallum ergo nequit intelle&us: d.tfentire, tum quia (i diffentirct, a(fentiret contradi&torio illius conclufionis,&c per confequens virtualiter aflentiret có tradictorio praemiífarum, de quibus iam fuppon:tur aflenfus, crgo duo afséfusop« peau in1ntelle&tu;quod cft falfum. Dus» itatur tamen de determinatione exerci» tij nam quidam fu(tinent iatelle&um;ét vt à voluotate przfcindétem yindeterminatum ec indeterminatione. exercitij » vt poffit elicere, vel (ufpendere aifenfum circa conclufionem probabilem, ita Conimbr.cit. atc.3. Blanc.& Morif. cit. 31 Dicimus primóypofito a(scíu pre» miffarum in intelle&ta 1pfum nece(tfitari ncce(fitate exercitij ad a(icofum concl. quando cft in materia neceffatia, vt non poffit à voluntate impediri ; ita Do&ot y.d.1.q«4 S. 4d argumenta,& 1.Poft.q8.X 9. prob. imeilcétus, et premiíse sit caula naturales conclaiionis debitz applicata, non ipeditz, ergo neceltarió producunt aticníum conclufion:s. Dices in pediri-à voluntare mon coníentiente.s nec concurtente,imo füfpendentc cocurs Ium nec MEUM matorem participat libertatem y cum fit agis cóncxus cum voluptate propter rationalitarem, quàda caecerg potenti . Centrà ; voluntas nom dcbet concurrere camjuam phylica ple u s cen c Q.V. cn ex pramif. ntcef-BelleClus ad affenf.comcl. $2.5 fa.od.a&usintelle&us, quia vt intellectus. concipitar vólantati prauius, exi t in propriosaQus; ubditur volürati nó indiget concurfu voluntatis phy ico.Negatio confcn(us -, imo difsen(us voluntaus non eft. impedimenum | fufficiens flante afsé(ü. pracmiflarum y quia etfi nolit volontas, fi vifibile eft proportionaté pra feos, et illuminatum,oculus non impe ditus non clau(us,adhuc videbit, ergo dif fenfus voluntatis.non impediet a(Teofum. conclafioois, qui affen(us (e habet. vt vifio,conclu(o vt obiectum a(fen(us przemi (larum vt lumen, et cognitio bona: illationis,vt applicatio luminis. Tandem iila maior conucnientia non officirquia magis (ubijcitur voluntati potentia loco mot1025 quàm intelle&tiua, quia illa ab(ue imperio voluntatis non exit in ad ü,ficut intelle&us., et tamen eft magis extriníc€à volütati,quàm intelle&tus ergo ex illa maiori vnione nó debemus inferre tantam dependentiam intellectus à voluntatc inoperatione » vt fi habeat obicctum | ace pc am ina&um, nifi prius eneplacito,& licentia voluntatis obtenta ; tum quia in aGibus intuitiuisyetiamfi formaliter di ('entiat nequit impedire ap prehenfiones,vt cum vehemens vrget tératio,ergo neque in difcurfü talem. poteftatem, et dominium habebit. In contrar. arg. Tum quia. nullum bonum poteít. quó ad exercitij determinationem neceílitare volütatem, ergo nullum verum: à pari. poterit determinare intellectum. Tum 2.poteít voluntas caufare ccilationé, et impedire continuationem cuiuslibet aífen(us conclufionis ergo poterit caufare lufpenfionem, Tum 3. ántellectus, vc lubditur voluntatis 1mpe«tio, participat libertatem, et indifferen.fiam circa juodcunque obicctum, er. 'étiam circa aileafum nece(larie conclufionis (ed non potctt effe indeterminatus contraric,crgofaltim cotradi&orié . "Fuen-4-habitus z1znitur in. potentia erga aliquod obiectum,.juando potentia erga illud habet aliqualem libertatem, et 1ndiffcrentiam, vade in naturaliter. detacminatisyt funt gyauja re(peétu motus de erfuüay non geactatar habixas cx Seo» 2. Logra e d.1.q. 10. K. fed inintelle&u era conclufionem fit habitus, ergo circa ila ha. bet indiffcrentiam»faltim cxercitij . Refp.ad 1.neg. téjquia.volü« taseft potenti formaliter libera yintelleGus potentia ior E natia dt des terminata « Ad 2. poteft ca qo nane i nem folum auertendo intelle£tum. af fen(a principiorum;& vt (ic poteft ctiam: impedire atfenfum.conclufionis ; ftante: ver affenfu principiorum, non pót ime ite continuationem a(fenfus. conclafionisAd 3.vt (ubditur voluntati; folum: babet poteftaté cliciendi ; et non clicien" di affen(üm pre miffarum 5 tamen hoc eli cito, neceífació necefIitate ex. fuppofi-. tione deinde infert conclu(ionis a(fensá s. vt patet jnalijs potentijs. Ad 4. cx dicendis in lib.de An.habitum non generari inv potenzia propter folam indifferentià, fed etiam quia poteft aliquam pati diflicultatemyvcl quia poteft intenfius;vcl minus. inteosé operati, qua ratione quando eft habituata facilius, citius, delectabilius.y. et inten(ius operatur,etiam (i natucaliter àgat,quare ncgatar affüumptum.. nd ad idem ; « do ex ijídem pra mifsis poceft inferri duplex cóclutio y vt in Barbara, Baraliptons Celarent, 7 Celantesquarü vna efl direGta, alia indirc&astüc preaitfa nó determinant iatelle&um ad aliquá illarü, ergo indifferens eít ad eliciendü,& non eliciédü a(fen(üav cuiuslibet. Tum 2,apprehé(io terminorif, etiam primorum principiorum, non neceffitat intelle&um ad all enfum illorumg ergo neque a(fenfus przmifarum. deter" minabit intellc&G1myad afenfam conclus fionis, patct conícq.quia maior cuidentia eít in primis principijs, quàmin conclu fionequa cuidens eft dependenter. Re(p. ad 1. ineocafu pramiffas des tecmningté necc(fitz ze intellcQtum ad € elu(ionem directam immediate, quia pee fe primó cft ex praemiis deducibilis y» mediate vero, et (ocundarió ad.co fionem indirectam,quatenus eft. conaertens concla[ionis dircétz « Ad 2. fi. termini illi babent cuidentiam manifeftam conncxionis, pollumus concedere apprelicaGonem neccisitarc inccllectum ad | 0 Ppp midi 326 sadicium ferendam, (cecus fi fint ineuidétes; ita Doctor 5.d.23.q.vn.S. Aliter. 34 Dicimus lecundo;quádo premitlz fütit probabiles, itavt nulla ratio fal in cóntrarium apparcat, nonrequiritur neec(satió coafen(íus voluntatis ad affenfum conclufionis,fed fufficit," indifferenter fc habeat; quo caíu intelle&us neceffitatur etiam quo ad exercitium ad inferen« dam conclutionem . Colligitur ex Sco. . d.25.q.2. vbi docet ad aftenfum fidei nó nccctfatió requiri voluntatis actum de1erminantem,& imperavuum ; prob.ij(dem rationibus praced. concl. nam hoc folum di(crimé effer, quód pramifsz neceffariz funt euidentcs, probabiles veró incnidentes, fed boc nost vtget, quia. obicdtum vt probabile oftenfumett fuffiienter propofitumintelleétui, vt poffit intelle&us elicere affenfum circa illaspramiífas, et ifte afse(us premiffarum eft (uff ciés cau(a, vt eliciatur probabilis conciu(io, ergo etiam volunzate non cO"adicente nece (litatur intelle&us ad ilIum aflenfüm;quia caufa naturalis no impedita ftarimagit. Tum quia fi per ;mperium voluntatis potcft intellectus cliere aísclum conclafionis, fequitur pramiffas illas et intelle&ü cffe tofficiences caufas cóclufionis, qaia voluntas no cau fat marorem probabilitaté in obie&tis.auc euidétiam; (ed hzcveta vel falfa (ani ;ndependentcrà voluntatc, neque voluntas Me potcftaté crahendi intelle&tü extratoptiücóvaturalc obicétii;ergo precio dado à volütatis imperio, adhuc iatellc€tus eliciet conel. affen(um,qura cft c«ula xaturalisTum quia L amones habent fyotitiam iocuidcniem de rebus fidei, et tàtmen non cx affcátu voluntatis, quz dc fc eit mala, ergo hatc non requiricur ad. £crum incuidentium affcníum Contra vrgctur; in his obiectis non detciminatur intellectus ad aflenfum, quia opinio efl (emper cum formidine de opyotito; ergo nulla caufatur neceffiias in antclicétu e& pri (fis probabilibus. T qui? fi affen(usin probabilibus przcede1ct Confensü volantaiisnallum iudicium temerariu cliet peccatumynam pcccatum id o peccatü, quia votuntariü, T dem idé Difp. X I. De Syllogifmois Commit. 07 effet dicendi, quando propofitio probabilier appatet oppofita,& qf effet vtraq; cótrtadi a probabilis,cum .n. fint cau(y naturales,fi potfent agere iodependéter à voluntate, iam intelle&us ne« ce(sarió aísétiret propofitioni probabilioti ex illis cotradi&orijs, cp cit falíam, | 5$. Rep. has rónes non vigerecontraconclufionem, fed potius contra iudiciü priemiffarum,conclufio .n. noftta füp nit aflenfum przmiffarum in iulii; quo femel admitio, fequitur neceflario affenfus conclufionis ; dicimus ramen ad primum probate folum intelle&tum nom neceffitari ad affenfum certum, et cuidé. ter, concedimus, tamen cum hoc ftats 9 neceffitetur ad a(fenfum verum, (icut verz (unt przmi(Iz, ncc ob(tat formido de oppofito,hzc .n.tollit folum firmitatem alfen(us,nó determinatiogé, vt di(p. feq.q. vl.dicemus. Ad z.concedimusiae dicia przcedétia có(enfom voluntatis nó ele peccata, namtunc voluntati imputaátur, et temeraria dicuntur, quatenus voluatas tenecar impedirc illud iudicium,. et nonimpedit; tenecur.mquia prudentia di&at in omnizc non enidenc poffe coat mitti etrorem in iudicando, et per conícquefis nó temeté cft afsétiendum y et certitadinalitet, (ed cum formidine de oppo fitoypofTet deinde voluntas impedire;ná quidem fufpendendo afienfum .cóciufionis (ed potius atfen(üm pra mi(larum di ucttendo intellectum ad alia obic&ta: Vct fecundü aliquos fufficit, vt (imul babeat iudicium pc tIibilitati$ fallendi, et nó certo ilsadhereat,gy (atis cít ad euirandany tezacritatém, et peccatum. Ad 3. concedimus allum ptam im primo cafür,quia fot tiusagens füperat rcfiftentiam contrarijs. et €xic in actionem, fr non adfit aliud imr pedimentum ; cum ergo vna propolitio: probabilior apparet fua oppofita, tam.» fort:or erit ad mouendum intelle&tum,&c per confequens intellectus affentier, nifi voluntasimperaretcogitationemprobae bilitatisalterins partis,vel periculi erraüe di, g (zpe folet euenire in huiuftaodi iudici ie rts Se tÓ oppofirc propotit ioncs unt zqué probabilcsvcI nulla p pu tct ratio Vcrisvcl falíi, aic 3 " i m 9 V.c/nes prami[fs neces. int. ad. affenfum concl. 817 $. Hiter,& d.23.q. 2. nullum elici afscnfum, (ed meré neutras e(Te propofitiones illas intelle&ui ; neq, poteft voluntas imperarc alfenfüm ad alteram pattem, nifi . Obiectum prius moueat ad illam ; quare neceísé erit, vt intelle&us ceffet à confideratione rationum vnius partis ex imge voluntatis,& hoc modo poterit vo ütas ad vnà part intellectü determinare, 36 Quarifolet hic;an atfenfum cóclufionisvlca affenfam pramiffarü prarcquiratur cognitio dc bonitate illationis . Aliqui affirmant hanc cognitionem prarequiri ét per modum iudicij, ità przícrtim Poncius difp. 29. Log. n. 3o. vbi inquit ad determinandü inccllectü ad asésüconclutionis prater affenfüm praemiffarum vitcrius rcquiri iudicium de neccffaria conncxione veritatis cóclutionis cü veritate premiffarü ; alijs prerequirunt banc cognitionem de bonitate confequé tig per modü fimplicis apprebentionis, . noniudicij. Comunis, et probabilior op: nio ncgat ralem cognitionem prarrequiri piz(crtim p modü iudicij it en ips 7. de An.(cct. $-Arríag.dilp. 13: Log. fct. 3. Ouuied.controu.9. Log. pun.2. et alij pa(Iim,g» probatur fatis cuidenti róne,nà bonitas illationis et connexio veritatis conclutionis cum veritate pra miísarum fundatur in illa principio per Íe no:o, qui (unt cadem vni tertios(unt cadeni in» tet [c,per quod omnes rcgulantur difcur(us cx diGis 1 p.Inft. nam in virtute illus principij per fe noti ex conexione extremorum n tertio in premiflis infectur co nexio corundem inter fe in, conclufionc ; flatim ergo ac intelle&us percipit extrema efe vnita in tertio, co ipo manet dcterminatus ad iudicandü c(ie cadé inter. [c inferendo conclufionem,. at fic eft, g» pracisé ratione pre miffarum cognofcit l us cxcrema identificari cum ter» tio, vt fatis de fc conftat ; crgo boc folo determinatur ad iudicandam ca inter (e 1dentificari in conclufione, nec alia cognitio przrequiritar de bonitate confequentiz « Conf. quia ruíticus intcrdum bené difcurrit, neq; in co difcurfa antcccdenter ad c ouem medicatur bonitatem conícquentiz;(cd (otün aduertit notitiam pre mifsarum;ergo preter premifsaram afsen(um, non requiritur alia exprefsa cognitio de bonitate conícqucuz. Deniq; ti przrequireteturtalis expreísa cogoitio de bonitate confequétia: er modum íudicij, fzuftrà probaretur fooirés illationis aliorum fyllogifaorà, in quibus confequentia non cft tam eui dés, pet redu tionem ad quatuor primos. modos primz figurz, nam per tale iudicium pr cedens (emper cerrificaremur dc bonitate confequertig non crgo cale iudicium femper przcedit . Scd obijcies deinitioné (cicciz actua» lisab Aiit, traditàm 1, Po(t.cap.2. quod (circ cft rem per cou(am cognofcere, propter quam rcs cft, et quod illius caufa ett, ergó ad afsenfum conclufionis prater a(fenfum pra milsarum requiritur eram, ge cogno'cantur, vt illatiug conclulionis, Refp. per illam particulam Arift. folüm fignificate vellequod.cognitio (ciencifica cohclufion:s.on c(t cognitio cius in ratione fimplici$ propofitionis » fed c Cognitio difcurüua, et dependens à przvtà caufis, iX taliter dcbet cogno fciconclufio,vt dicatur cíIcGtus demonj ;non aütem (gnificare vo:uit exptcísam cognitiontm de bonitate illationis przccdcre debere afísenfutn conclufionis; 1tà diximus .par.Inft.tract. y. Cap. 24 diim illam definit1onis (ciétig pacticulam ex plicatemus, quod poniturquia nedum oportet,quod illa cau(a fit proxima, fed rcquiritur, quod intelle&tus (ciat cffeGum à tali cau(a pendere 37 ritur deniq; an condlufionis aísen(us ià neceí(satid pendeat à premiffaram afsen(u,vt nec naturaliret, nec (ualiter finc ipfo haberi queat.!.am ille a&us, qui fequitur hic, X nunc ex przi(lis poffit quoad (ubítantiam, et rationem íuam fpecificamhaberi ab(que €o,quod firà przmi (Ts. Ouuied.cótrrou. cit. pun&. $. cenfer falim fupernaturalitet poísc produci,.& conferuaci conclufionis a(senfum tine przmilfis quia affenfus conclalionis tantüm dependet à przmiffis focmalibus ; tanquam à conditione applicante motiuum, (cà formale obicétum ca rauone; qua depédet voliio Ppp 3 àcoA $18 Di/?. XI. di cognitione, f-d hoc conditionis genus poteft a Dco fuppleri, et poteft fupecnaturaliter dari volitio line cognitione; ergo potefl dari. (ujernaturaliter a(sc(us concluíionis finc aicnfu praemitfatum ; idé tcnct Poncius dip. 20.L0g.q-2 n. 10. cum enim affeníus conclufionis, et ptzmiffarum fint a&us realiter dittin&ti, non apparet ratio tam neceffariz cóncxionis intcr illos, quin poffit effe aísenfus conclufionis fupernaturaliter abfq; a(sen(u premiffarum. Quod conficmari adhuc potcft, quia innoftra fententia affeníus con: lalionis dependet ab affenfu pramit farum in genere caufze efficientis,certum posi apud Theologos tems Deum etetale genuscaula, nam in genere cfüricnts cau(z quicquid agit cum caulis fecundisagcte pót fiac ipfisiinquit Theologus. Caterum confequenter ad dicta fuperiusn. 16. 19. oppofitum eft tenendum, dictum enim cft ibi a(fensá cóclufionis in (uo formali,& intrinfeco cóceptuincludere dependentiam à premi(fis, et talem dependentiam. effe fib: eí(sctialem, vel (altim cealiter identificatam, non autcm accidentalem, et extriníccam; praereà ditum cft ibi, quod fi intelle&us abfq ; premiflis eliceret propofitionemi iftam Tetrzus eft animal, talis " gros non effet conclufio, quinimó cfentialiter di tab ca conclufione. » ( licet eífent de eode obie&o materiali ) ' quz inferretur. ex illis peemiffis, omnis homo eft animal, Petrus eft homo, crgo Peuus cft animal, nam bac eft fcientia, et tertia operatio, illa.yeró fimplex propofitio,& tertia operatio ; bplicác et, ctiam dc potentia Dei abfoluta poffe elici, vel conferüari afsen(um conclufionis, vt fic, abí4; ordine ad przmiffas ob cf [entialero dependentiam quam dicit ad illas, co mode quo dicunt Scocifle rclationcm dependere in genere cauíz cflicientis à fandamento, et Tbomiftz a&ü vitalem à potentia vitali, adbuc amen «ilem dependentíam à Deo füppleti non De Séientia; 9 potfe, quia e(sentialiseft rebus fic depen dentibus.Fundamentum Ouüied.oppofitum füftinentis falfum a(sumir in maiori, nam cx dicis q.5, afsenfus przmifsarum etfe&iüe concurrit ad afseníum conclafionis, et non tántümper modum conditionis applicantis motiuum 5 in minori etiain dubium a(fümit, nam inlib.de Aa, diíp.7.n.1 11. oftendimus nec fupecaaturaliter pose dati volitionem fine cognitione ; Ratio ctiam Poncij inualida eft, quamuis enim in abíolaris realiter diftin &is prius per Dei potentiam polit à potteriori feparari, vt docet Doctor 2, d.12.q.2. non tamen é conttà, quando praefertim pofterius dependet císentialiterà T vt cóftat de toto, et partibus, Confirmatio, quam nos addidimus, diflicilioris cft (olationis, quia genus caufz cfficientis (emper à Deo fapplebile videe tur; imó hac ratione nos Scotifte tenemus contra Thomiftas pofse Deum prodacere, et conferuare a&um vitalem independenter à potentia vitali; verüm cü dicitur à Theologis omnem talem depédentiam in genere e fficientis cau( cfse à Deo (upplebilem,explicat Do&or 4. d. 12.q.1. fuprà E, et (ub S. id intelligi debere in abíolatis,non in refpe&iuis; in propofito autem conclufio; vt fic, ha rationem refpe&tiui,quià vt fic, intrinfec et c[sentialiter dicit ordinem ad przmiísas,vndé deducitur, licet cius aísenfus in ratione qualitatis fit entitas abfoluc cui talis dependentia e(sentigliter, v faltim realiter identificaturj que folutio an (üftragetur Thomiftis negantibus actát vitalem pofse à Dco produci, et confettari independenter à potomia vitali in lib. de Anim. di(cutiemus. Alia quzdam folent hic difputari ad formam fyllogi(mi (pe&antia, que coníultó hic mfísa facimus, quia (ufficienter de illis tra&atum c(t 1. p. Inft. ya&tj rc A : "ex vlu,& ire,De Scientia. . d tiones nitione pofleanaturam den gnande definitiones: € quidem CS $ ze-qposT Trallatum de Difcurfu, et Syllogifmo in Communi,ad j| eius fpecies oporteret nunc dejcendere, que funt Syllogifmus Demonsiratiuus, Topicus C Elencus, c primà de Dem cue flratiuocateris praflantiori attamen quianaturamyG7 cona iones Demonftrationis aptius venari no po[Jumus, nifi ex no« titia quidditatis C cüditionum Scientis qua effeius eft De» meon[lrationis, C" ad ipsi vt ad finem ordinatur demon[lratios idcircà Difputationem de Scientia premittimus, veftieys Jn 3i Pofl.c.1. oflendit dari [cientiam, deiude c. 2. ip[am on(Irationis, eiufqy conditiones declarauit, duas a od attinet ad exiflentiam fcientia, fatis dictum »trift. inberentes,. iti ex ip us de : efl in 2. p. Inflit.trati.1.c.2. vbiinnuimus contra antiquos de nouo dari fcientiam, € fi non de omuibus, faltim de aliquibus rebus : ad effentiam igitur fciemiie de clarandam accedamus Quid fit Scientia . t Cientia folet primó diuidi inactualem, et habitualé, vtraque debet hic declarari, et quidem quo ad fcientiam habitualem nó cft difficultas, hzc .n. cft babitus quidain de prima fpecie qualitatis, permanensyintelle&ualissdif[ponens intelle, non ad fimpliciter operandum, fed ad prompte faciliter, 7 expedit operandum, ex frequentatis a& ibus fcientificis acquifitis ; que definitio colligitur ex dc Initione habitus in cói intinuata à Scoto in 4.d.6.q. 10. O. ueut n. quilibet hibicus eit quzdam qualitas dilponens -fubiectum non quidem. ad fimpliciter ' agendum, nam abique habitu euam po"tenta clicit. ali juos actus ; fed ad agendum fa ilicer, et proinpté, acquifita ;ecationc illorum acutis ad quorum prod:ctioneu habirus 1nclinat, ex dicendis [a1.05 in ib. c An. ica (ciétia habituals di fponit intellectum ad. facilius, et expeditius el:ciendos sétus fcientificosqu &taétia actualis diciiur, ex qaibus fuit genita ; tic hobihitas illa demonflrandi paron mobiltatis de corpore naturali cx frequeati cognitione. per. deLogit ae monftrationem acquifita dicitar fcientia philofophica habitualis aus vero co. nitionis dicitur philofophia a&ualis ; um igitur habitus ex a&ibus generetur, et fpecificetur i desierit eol a&ualis,adequat it quid fit habitualis fcientia, ex ibus f. aGtibus geuerctar,& in quos a&uscliciendos inclinet intelle&um; tota ergo difficultas erit. in explanatione actualisfcientim. Scientia a&ualis ab Actif, definitur in concreto r.Poft.c.. $cire efl remper cau[am c egno[cere,propter quam ves J quodilliuscfl caufa, et no contingit ali ter fe baberequà definitionem explicuimus p.2.Inftit. Log.tra&t.t .c. 3.vb! nota4 uimus Arift. definijtle fcicntiá perfc&i(imamáà pr:ori, et per cauíam non folum in cogaofcendo, (ed etià in e(lendo,vide, qua i dixiaus c.4.eXplicando particula illain definitionis demon(trationis, caM« fifq. concinfionis. Ex ifta definitione Ícicntig ab Ari(t. tradita Do&ores dein» de variascolligant condriones fcientiz » 3 Primaconditio eít quod fit vetayer« ror.n. &talntasmoníunt feientia, Secunda conditio cft ; qnód fit certa s pro qua norant Do&torcs, vc aduertunt P.Cauclius de An.difj.3 .(cc.6.& Auerf, q.26. (c&. d wt certitudo eft firmas intellectus (10 acri determiuatz Ppp 3 . pau £o Difp. De Scientia. i BA; fpei pfotitg', . C hraedjea a » dis MOXO REOR: TTE PELE zelle&u certitudo, fed dabietas, nec fciéUc paratur laci materiali, qua il« tia, fed opinio, quz certitudo, et deferhilTurteaiteh obiectum clare, et diftintté patio intelle&us, vel prouen& ex 3jfo percipitur ab oculojhac cuidentia ortum mecobie&tosqiacesus ed (21, dedisyea. Tinberab'obteGtücceígitaresquasntellc4 filicitor, I& dc patcnaio Deinegioat soli« :5 e dlatimpricipit intdlie ét sc iotei Ua Spera Ri vl xta esas bic&tà, ofitorimacceísar ianugm alij&di«:. 31893 comnaxipurs, et dripofrir ennorervtidosntiilesa y ablic; itl pai tits €tia2 s abaliljsimetaphyhea ; Vcl enoneát, as mactitilifidel ue luris courir bir MED ve ie ] indo j qrod: poteft myltipliditer occides: ae o Lusmolten pecciprre. rationeth con rij vlr guvojonat impari il: nein hui ree e zi, vitali eráudicet y &«nonaliter ;e9.s epa Reti. enit d às quiàniotictüc vier teet rs an i As ebat qui rir Mm : Lors seen Hasse sionis rat d qp Adi 0à cinema tinh ela. TtLiClis GU CR torri a v ihrer duplex alia exip ope rome d iudicatur, aíseritur. te potentiz, et dubias le spento sb aliquibus maxim authoritatis viris, nis intime percipientis rationem connezin eei Le p xionis retmitprpnt; alignex paye. obicMf cimnibusxerritadinaliter exc &i, et cft apritudo il]a in ol maniLnles ci cnediahoNtap elim i o tac feltandi (e Cfaré &e MAS rncellectuis,quómaioriscathbessaysoos;viriiud vufteGmac icelle&tur-Obijciturs mouc xteditim afferenies eo finmius adhatet illàni ad fai codi onem; et plex, Bembo aiat ike dE A xia: 3cinediata:scüntell liS irrefiagabilis veritatis. h;nc. x;apprehenjione rcémin F berum utcs!hidciuintanaNimae £erbtudinis cug? deriuturilli propofitioi, ffea efintte (virriopíp diuino jnpixai3baliqni diftin&o! iddigers S hac culdioria cft bus hzc cenitidonporzlisyosatur(.eXprincipiorum, que jmexediata dicuntur; »cepiasfiddi lupemhs táfalisceuitadine, », alia gmedsatayeo quta non ex fimplici.ape veuar valde mator eft) wel tandeiimeug-. prdbenfronetermvnorum mouerur imiel&ur intelicétus ad iudicandum. cestitndile&usyItd propicr aliud prin pam. Aalitoptteelses quianaturilitermequita-. sftinétu quod cf cau(aseo MORS T -liteceueoirex quamuis (i pliciter potbt. 3 lur Persio NE 1anem, qua » eluerfieri vt fi viderer nocidens, [aum | euidenter: (citur; propiér. praaiísas,jà "hád;caictibi [übftazedübic ugs, et fi vi qdibusaccipit pcopriam cuidentiam ; ip rlérét ignemapplicatum paíso ; infexcet. sataniantiia eaidens dicirur, quia princieabicalctict ionem adéfse eo quia natura. ;guay € juibus deducitur,(ünt cuidenrias crum fic poflulatscom ramen Debs jof-. clatum eft cuidéntiam irgmediatam non et, &ccalefs£tionem) ipmpedite, et acci conucnite fcienuz, nam [cienraictt cón«dens à fubiei&a (eparare;basc dicitur cer; élufioniss nen principiorum 5 dompetcre -aitüde pbyüca, adfcieniiam perfectilT| ramen cuideritiam mediaram nam qu. mam .ptuma certitudo requiritur, nà fub, ibeiconduhbo cftex: fois printipijs eui »i€ertudibe motali pót (ubelse falsüj& fie, dentibus deducibilis ergo erit in (c egimiliter fab certitadie phy (ica Ad (ci&Gà. dens mediate): dubinm cft de cuidcua po c it&o.iouS perfc&à tufbcit pbyfica certi-.. senuatan df. seqnisatur,quàd intellectus 3:£üdo vt iníray& difprq« magis patebit . clane de MN Eme tci puat conclüf opc Hua JIerüa coditio «nod Gt evid6s eui,, ex prjacipijsillam deducendo, 4 pgrehen. dentia rft dacitas cogniGionisqn&;ntel» ;da195 dépendentiam llo euidenug co5 dc€hus.claré videt obieói verateon, Gcsiclngongab.guidenria pripipionmeso 41 ! ver trj E ga eh3ijQ UM i € i W 1! gré, sratiispatopije 1, abíay / idedxer illam quet «: Cip «eH poni fed estadio. hi endens princijia y S mn atu vceerunt, didacit dede dél IAE! 01 202122018 30221 &Ilt Sr hópihiie nedánt háneseuidentiany K Pic ecelfadaa eísie Ftofictre diuo A ey x chaüóais fialitét ex te-euid eer cosofebi j «ju rórie ponunt no bran. "Ticelózisti cfse jitopriéXcienciam,uia) vele dtdaci éónckinones cx' articulis fidcij à Gwinrelet beatóriíuut pex itiiliteé congeduat fcientiam fübáliérpatae 6(s8. verad(éientiaar i jrceliéeba datae (ciéntia Tubálrernan te;ifiprid übáherhatisà d&d:znó. recipeiet plioerar& xem: ita Cao nM Meri yore ris in dé SAT hó fà Lóa d a6«it:5Cousplat;; difp.vó:Logt qoa? qui alrosciqut 27.1065 Th es "Pese tuin se dilpraa qorzdrtd imomunt ciéntià nàfi véHoquimus Ii, et abr Ait, deféripca in lib; Poft? circa, neceffáriam e(fe eiidentiam; velidcdaós tiain genere 5 et ub vmucrialioriaccese pronc;& Bac aiit a eutden br, et (olüim dicere cogmtionenvetam; et écttainde aliquo -óbiedla, quéden(a p concedunt "Fbeólomam: dict fcientiam "Scotus qi PEOL img ad collar; &c3. di: dog vuv OLEUM ENDE fuftine;de ratiotic propria (éienda. eíse cuidenga, et nónai(i mipco prid nomeunfzienuz acz cómiodarinótitid obfcura,.Gc rmcuidcati; quamaiseertiflimia, quee noníólü cft £ómunis apud Séotrftas, (cd eviamo apud dniiquos, et ex R ecendoribus fequuntar: ! Al cus rà&t.27.de (eie. q.1 ; dub. 9; 8c 10. Blánch; A Log;dilpueltéet: 1. Dida-: cusà Ictu dic p. 18.q.1 X álij i. j yu no ! 6 Quamuis hzc nc nomimlis: qua ftioyattamen dicimus tcientiá propr.e di tá requirere euidencia m iteliecta tué us, et uonitiimproprid crásterri ad actus ineuidentessquamurs certos ; 11a Doctor ci SC ped. e q.4iart 2, C. et quidem qp hxc fic mens Axitt, indubirauim cit-; nog : et ding niiquz-annexaim: E cipiaimodias; pe c(seiac (cic nrifirum ee(ültete cócluts in (üaprincipizdcbere ; Dui quiaex« mupiconfcof-í fi dcsj& faic pecie d fcruiio, hrió oppoaontanygam ula efto Ícura yita clüraj& euidensyergoceuid fs tücít aderat rint to fcicnu ti? Neque dirasovdlorg de:fciéntia; Atiftidet mcaynon defer 5a (ecandi generica amqepiipnéan. : ;vdlet,quix Smdccsiae qo dfreniaee emi gemtdiffeivalyopliniogec Q quisdicedb opiniongdy (« Gfemiarb fp candum rgo trohedyo«mericaoy vrdiciecogbrrióneme velamrcó fimaneom cviíra, &Poploxbilig gon ttt éloquerau; (ed potjusaburerea üir yocabul; ic imptopotico. du friépie zcípecta fidei dicemium; $qnapzógtet xi Ícieamaadcdgricionzxrimneuidiicor ex undicac cnt tocdriótappro[nia, et Ly me nidenscédt ditereximitio drujadens, veh ditlrahcasy hon fecus ac f? diceretur fc1c02 tfà icarurá ho foc volueruat auidiog restecinde femenc ac quicun j; e Sa &s V'astibus Théolagiaaytiotl ram (cit 2-4 viamrappellatint ;/ derqua, reizctum age mus q.4 .art«3: vbt re[ponGiones Cosrie lut: cot iabiauis j-& ràtiones iu/cóntcacindifalu&nas: 2! £iUD ef ; isola 157 | Quarticovditio, quod Grnecefsá« rid: pto ii notos Scd. tdi gs 314, 4:82 2 ép nédetlitas e(t daptei; allizamplteiter, quà resa éxiltit vi nori pottic mon exi« ftre jaliaeftabceümas fecaadum quid; (cà cotiplexa38 eftyquaresaliqugtaletm liabéchiibiudiaeu uxét de, vt necesaria vnà alterad tncludác quara ione iteiles Gus conci ias: teconmnos illacámonecele fario cómpoait vri de alzcco affioinái do, et propter buncmeccisapiambabiqusi dincmteranorcuum teinper propofitio del illis etipaciara eroteqd AM vdofo car et confe-,uéter wece(sarid vera, tta Vt nex queacftificari pro qnactmqoe tcapóris; diferencia y eo 1jula propetatorcsnece(o (atige ubilcahant d tempore y vedisi uus rip. Hitt. udeboti Cura cad. Leica: perPpp 4 ftc Aur Ael LLULLILUULUMRSU"ÁGIG LL LL fc&iífi mam non reqnititur prima neceffitas nam prater Dcuw omnia contiagéter exittant, eriam ip(a [cientia corruptibilis eft ed (ecunda, quatenus talem. habet vcritatem, vt nunquam poffit contiagcre mutari in falíam fpe&tata quacung; potentia, et téporis diffcrentia, et in hoc fen(u de cortuptibilibus eft (cientiaquatenus habent quadam predicata taliter illisconueniétia,vt non pofliat non conuenire 5 hzc conditio includitur infecun da ; cá dicitur, quod debet eíse certa. certitudinc metaphyfica, itat nó. contingat aliter (e habere : vide q. feq.art. 5. Quinta conditio cít, quod fit de obic&o vniucrfali,co quia de fingularibus nó cft (cientia,quod poteft probari;quia fcié tia oftendit paffioné dc proprio, e aquato obic&o, fed hoc non cít rc;aliter alijs indiuiduisnon competeret, etgo crit vniuer(ale;ri(ibilitas .. nequit Petro adzquaté conuenire, (ed homini ; quz conditio non conuenit fciétizvt fic, vt norat Daflol. q. y. Prol. att. 2.ex Sco. q. 3. Prol. R..(ed (ciétiz de obie&o creato;co quia naturz creata diuidücur in (inpue » at fi c(set aliqua natura de (c zc,& (ingularis,cui primó coauenirent paffioncs, vcl qua(i paffiones, qualis eft eísentia diuina, tanc de fingulari poteft eísc (cientia, vt q. feq. art. 5. 8 Sexta quod (it caufata pcr difcurfum fyllogifticum, quia fcientia non cft que libet tei cognitio,fed eft cognitio rei per caufamsdiícurfiua,& illatiua; et quia ina illatione potcft errare intelle&us; idcirco reqnititur, vt fit per demóftrationem rc&e di(pofità in modo, et figura, et hoc cít, quod alij dicunt,ad Ícientiam requiti cuidentiam confequentiz ; verum efttamen,quodvtnotatDoctor q.4. collar. q.5.Prol.& Baísol. cit. hzc conditio aon efl dc rationc (cientiz vt (ic, quia. dicic imperfc&tionem tàm in (eipfa, cum canfatio dicat dependentiam,quàm in intelquia prz [upponitur potentialis potens de nouo recipere (cientiam,& vnum poft aliud (circ) hinc fcicntiz diuinz non Conuenir ; nam intellc&us diuinus vnico a&u fimuloia attingit claré,& difincte. Septima coditio additur àb alijs, gp fit Dip. XILDe $iepia. 0 5 505 j Tio w, ZK propter fe,nà propter ases di ipro ter Iciecias pra&ticas à vera t: m tie exciadürsfed de hac agem.s infra q.5 .Scd contra przdicta, X precipué con« tra definitionem (cientiz poteit in(tari ;. À Tum quia fi (cientia eft per caufam, daretur procefsus io infinitum, nà hzc. caufa deberet per aliam caufam (ciri, et illa peraliam,: Tam 2. quia non re&à ponitur ly quoniam illius eff cau(a,mam (i ad cogmtionem conclufioais requititur cognitio propriz cau(z, quatenus eft caufa, tunc omnis conclafiofc retar. fub ratione relariua vt.(. caufata, et effe&us cau(z. Tum 3.quia nou re&é dicitar uod non contingat aliter fe babere,nam Us corcuptibilibus vt fic datur fcientia, vt patet in Phyücis,& in Poft, Arift.demon ftrat eclypfim de Luna ; qua non femper cóuenit Lunz, et de cflc&ibus per accidés, et e; ew philofophia.Tà uia g» eft mutabile; et cótingens, nequit arr alig» immurabile,& aec entia creata funt con ingentia, et mutabilia,ergo nequeüt caufarc fcicatiam neccífatiam,& Pee TUM $«quia intelle€tus e(t mutabilis, ergo nequit e(Sc (ubie&um alicuius immutab:lis, ergo non re« quiritur ad (cientiam nece ffitas. Tandem cuidentia non affignatut ab Arift. inter conditiones (cientiz;qua ratione Thcolo ia noftta, etfi cuidens non fit, dicitur à San&is Patribus (cientia, quia talis habitus nequit redaci, nii ad habitum fciétiae inter omnes habitus inte T1 9 Reíp.ad 1. ex dictis in 2. p. In(tit. trac. t.c. 4.caufas (citi nó per alia fcietià, fed per apprehenfionem terminorum, et per habitü;qui dicitur intellectus . Ad 2« concluíio cogaofcitur fub propria ratio ne,(cd dependenter à pramifsis, quod e(t cognofcere abíoluium cum relatione cffectus (altim virtualiter ; et implicité » q» non implicat . Ad 3. iam diximus non tcquiri incorruptibilitaté fimpliciter quam alij vocant incomplexamyfed comlcxà » et ticde corruptibilibus ; quatenus (unt corrujxibil;a y datur fcientia, quia. vt fic süt incortuptibilia incorru ptibiliate cà plexa propter necefsaiiam habitudintin repertam iater hoc predicatum eotraptis | bile; ] . "A e pem Wi. :, Quafi. Quid (it Scientia üitio veritaus y fed vel demonttratur ecylp(is ó adapcitudinem, vel eclyp(is a&ualisde Luna in tali (itu, et ordine di(po(ita quemodo conficiuntur propofitiones ne cefsariz ; non tamen cau(antes fcientiam perfe&ilsimam » vt difp.feq. q. 2. art. 3. effe&us ctià per accidens habent (aa przedicata císentialia,& paísiones de ipfis demonftrabiles, et vt tic pofísunt dici entia neceísaria ; et à (cienria contemplantur. Ad 4.refp.Do&tor in 1.d. 3. q. 4. L,obiez €um non quatenus mutabile caufare notitiam immutabilem (ui, fed potius quatenus natura, et quia natura obiecti mutabilis habet immutabilem habitudinem ad aliud; poterit gignere notitiam fui ipfius immutabilem. Ad $.refp.DoGor lit. L. duplicem mutabilitatem eíse in intelle €&u, vna eít ab affirmatione in negationé, et e conttà,. (à non intelle&ione ad intel lc&ionem; et é conucrfo, alia quafi à cótrario im contrarium, putaà rectitudine in errorem à veritate in falütatem, pri« ma femper incít intelle&ui, nec impedit fcientiam, quia opponitur immutabilitati fimpliciter parum n. refert, quód fciétia dcflrua:ur quo ad entitatem ; Íccunda conucnit ill; circa complexa, quz non habent cutdentiam ex. terminis, at qua babent cx terminis cuidentiam, poísunt cau(are notitiam immutabilem in intcllcétu, itaut non pofsità (cicntia ad crrorem mataris& hoc (fufficit. Ad vlt. cuidentia datu: intelligi ab Arift. vcl per cer titudinem,vt diximus, vel pet ly quoniam illius efl caufa, am fi intelle&us percipit abitadinem cauíz ad cffe&u, et neCefsitatem illationis vnius ex altero, habebit dc illo cuidentiam, et fatis declarauitipfam, cum definiens demonflrationé dixit ex notioribus, et immediatis conftare. Theologia noftra improprie, et latiori vocabulo dicicur fc ientiancq; proprié ad vaumex quinq; habitibus intelle€tus reducitur » fed ad alium alterius ordinis ; nili velimus dicerc cum Scoto ad: f1pientiam aliquo modo fpcctare, quatenus cft de pe imo; fumio ente, is. D ct TT " b » z x m bile Sra phyficts Luna nó demó. i 0000 frator eclypfis fi ter; nam non fie. AM o. UC fi jer necefsaria, et f(empiternz De Ostetto $cientia. 10 (V afciétia relatione trá(cédé&ali referatur ad (cibile, vtad obie&um;,onon pofsumus exactam habete cognitionem naturz, et quidditaris fciétiar, nii naturam y et conditioncs obic&i declaremus;à quo císétialiter fpecificatue, et proprias (umit denominattones, et có ditiones;vt autem di(tincté in hac re pra cedamus,(upponendum ex dicend's in» fta (cientiam fiu a&ualem, fiie hibituas: lei diftingat intotalein, et vartialem; fcientia actualis. pariialis eft. cognitio. vnius conclufionis invna demonfttratios ne demonttratz, vt cognitio hu:uscon. clationis homo eft rifib:lis,dic:tur fcientía actualis partialis de homine; cognitio huius conclufionis, corpus sint a ett mobile ; cít (cienua a&ualis partialis de corpore naturali ; (cienria habirualis parualis eft habitus cuiuslibet conclufionis. generatus ex frequentatis a&ibus circa il lam conclu(ioné,.ui fant (cientiz a&uales partiales, vt liquis fiepius conficerce hanc demóflrationem, omne habens. na turam c(t mobile, omne corpus naturale e(t habens naturam, ergo omne corpus naturale c(t mobile acquireret habitum quendam in intellectu inclinantem ad eli citionem liuius conclu(ionis tantum, non alterius, quia cx iftis adibus c(sct genitus,non cx alijs. Scientia. actualis totalis cit ex pattialibusactualibus coflata, itaut cognitio ómnium pafsionum demonftra tarum de aliquo (abic&o,puta de homino;vel corpore naturali erit fciétia actua lis cotalis de homine; vel de corporc natu rali:fcientia totalis habitualis eft habitus ex fcientia totali aQuali (zepius iterata generatus inclinans in conclufiooes (c entig totalis actualissquomodo vcró higcfcientia toralis, fiue a&ualis, tiuà habitualis y dicatur vna, declarabimusq. feq-Hocpranotato,priusdiuerías acceptioocs fu« bicéti, dcinde conditiones (ubiecti ades quati et attributionis Ícientiz, quod ne« mine (ubiecti (cientig datur 1ntelligt y. apcticmus « " ARD $34 AiR TEICVLVS d... Quid € quotuplex fic abietium M un ce feiert MADE '1 C Voicühie mimus non pr fu-. «9 bicéto informau onis »(cu inbc (io nis: quo fcnfu paries. dicitur. fübiecium albedims.& iotelle&us fubie&um fcientiz,inque fübic&tatur, neque pro fübie&o proponi onis » dequoaliud dicitur ; neq; pro-inícrioriyin qua accepuone. Io quitacArilt. in illa: tegula; atepraidic uando-alterum de altera predicatup và de fübielo:&c. vcl alia «onfimili acces tione,(ed profübic&o;circa quod. qui « dibesfticmtiascratan quo. Aritt..1, oít. 149. ait vDam (cieptiam vnius cle; gena zisfubieéti j et fubicctum dicitur, vel in otdinc ad paffiones, quz de ipfo demon: ftrantur, vel quia quali. fufteatat toram fcientiam, et balis cft ac fundamenrum ipfius ; (olet ctiam dict obie&um s (um; gia fimilitudine ab.obie&o potémtizfi c €ut.n.cx eo,quod obijcitur. vna ».dicitur obiectum, ita quia fübie&tam. quafi fcientie obijcitur 5 vtabip(a cogno(cas turjdacitur obicctum;appellatar quoque materiacirca quam, ab atte delimpta.a mctaphora;nam (icut ars circa propriam materíam ita verlatur, vtextra illam noa tendat, ita fe; habet; fcientia circa, pro priam fub:e&ümiquapropter hi c uomi-, na idem tignificant,quamuis ab aliquibus erm diftinctioaffigneturs «56,5 : Hoc fübicdum primà. diuidi. folet in €otaplexum y et inincomplexum., com plexurn eft ipfa conclufio. denionftrauo nis coguitàsX Vy tole ibu(dam! obe: €&um,nam quod fciturseft canücsio prae: dicati cclbieGid ib: denonftetilete per caufam déoyonfiráta crgo ipfa: con-« utio '&üm fcientia squa eft; no « titia cóclufionist. reli illud y quad.inéonclui ie ctu A pais fro ác ipfo demonflratur;& de ifto.iniel-. ligitur communitet cà de (übiccto de, fcientiz inftitauntar qüzftioncs, pam ex: hoc poftea maaifcflatur, quodnam fit.obicétum complexum fcientiz «| 0c 12 Subic&ü incomplexum.dupliciter: Accipi neo vcolligturex Sco, q.. 3. Dij; X LL De Qtinl cipitiyueqspa(Bo aliqua pot vete diet iat folum pt principii, fcd eciam vc fpecics (ue oci mcg 10;:lis confiderctur: y. Prol.$.vel comumatiter et fic . qiodàdcicniacó dera Íestiucingr ; di piuca, Gu paffio pozaitidici reri erp tumida. Aug. 1.de der. J» G!e&tS.Orig nis doctrina «cl eernauefyyel va $ alio modo proprie, et forenliser, gii illad quod» &nis (eieyi de habiety ung tiam cuiusegtera coDÁi decandur s; por: additestitaeeeptiog di. quo Gim:trüs pco fülaiq&to poadiestuo nis » dicitur ids quod deotnlio fcicna: cona fidexatp pragdicatit oi m MCTaDPMS phiafophia,quódsàm deor Lip c4 depazeria y formas) caus y. ele. nentis pradicator,cnsrauonis ;sclfecanda in: tentio in Logica AtitUfedproprisaceee prio.eftinfecuada.bgmficarione. .,o Subic&um ineamplexum, süe ptum diüiditarin totale; Gcadequaiumi et in pattiale y:primuaxielt. Gn; toris (cicntiz in citius explicauioné rora (aens eere hei eri e t it j9:9t ipijus conlideran vnde ; Biectum atrii uonin dics (olet. eo. quia omnia in (cientia coní, att ribürios nea habent ad ipfum ; Gitimin (fe [cis bili 4 quia vcl.(umt (pecícs cius y vel prins Mimi palfioncs, vire m RO num riordm; aur a ja 1 Lfatiogc; E diciturtotale in ordinc ad tosalem:(e tiamà:qua refpicixur; dicitur adasquatà y qhia;it cientiam taliter adequat. vcnon execdaryneque excedatar ab ipía. i i ida MA nidiad perfe&tam«ogniuos nem pettiocr hujus (bier c onfideretub à (cientia;& nihil eontidereccienzia qi adipfum noriiceducatur« Subicétum pate: tiale groptiéet i(pecies:aliqua:conrcata; fuliobicéto tetali ;quapropiet fgientia fiineGtima : partiale s ecfide: illis; peculiares inflitaantuc era&tatusin;fciene 1 uayná r. Po. ibet (cient ia hace óc: tta diticcüco lub ;palTio, 3 prine: | cipium;quate qu tantum-toncem; ponaipys.vebpaflionis nunquam. debeo piro (abiecto pattiali a(licpárt ; iaz (1 nen | tunc V f vat. EDS "T" MO 4M "s dift. cofrtirponifabieéta partioles excm: plugs Depsin8.phyfi foJumniodo confi», dhraiur, vt pryricipiem motus axerois ma teBs prima copre ene m tismaruralis y 1d eo ia po(Tant; Eo senspisad, how prier pbieétum;cxtend Irádsy. ep qua» cynghc mode donGdbratuc à fcicurias: at cIpmeotà yquinnon folum:fanp principia miktorumsíed-etiam-fpecies«corpausnap pesar 4-rererlariotr eod | parvialia Pbilofophiz;Hoe fibie&nn deinde diaid;ujr in pécncipale y quod erit digniot.fpeciesadaiquarizabiedli y et an minus jirincipah:s:quod crit fpecies. mia kien $i quod firpet obie&tum princi: de inielligauitidyd quo, pra cipe: x tr inÍcientiaot videtar Ouuicd, intellis gerecontrou, 1. óg.pinc.r.am.coincis eic cum übic€toatcribucionis;quod aduer tendi -c(tne fiia quiuocatioinnaogine, 71:34. Smitinclo in proe Theolq. 1;nui 4Ppugnat iftam diuiion£y ncgac.n.(u bieQtumadquaam formale: potic: diui« dii plara ptcaliufobicta fed vnicum e(Teaic;& mdiuilibile;to quía per Scotum Q»3. prol; $.De fecendo dicoy(übie&ü debet viraliter primó,& adequate conticte omnes vcticates fcientizr;at (i. diui (iile effecin plura partialia (ubieGa, non adaquatécótinétet, virtualiter. veritates jnfcriorum.Sed pró impuguatione. buius £enrentias (ufficit coómgnis c us Do -&orm cii Scozo q.3.vriiucr.ad 2. princ.,&if principio. cuntslibec: libri Logica; sebidiuesfa a(fignat. parrialia, fabieGa..» fluxta libéorum vérirauemy& 1« Men qa. i& lib.6.q. x. hà diltidcttonem femper yt -vcrom (ippoo:t;Sc pluracótra. ipíum di,&eiius art api&eleq.. o (082132 bt £151 ai sHurziditpotLog.fec.r.& difp.r. Met. pit 1f e&t. 3.56 4. quei (equitun Ar -ffiága diíp. 2. Loga (cc. z.& Quuted. ab -Anitibdbogitz i mpuguat diuifionera. a(-igaamamtanquam»ocabulis ábutentem, -«& :ontufionemi. zigüencem : y». concedit rn. bbacétadattribur ionis cífe illud 5,ad : quod àmitairedncücury et auribtiriotiem habent (quamtisidicreper éc i expliea; tione hatüs aiuriDatipnis, vc infra árt«6. ) fcd négàchoc óbicctam totalc dici» et ai125] .II Quid, cn qinefler ft dc io, 1. desptin ARM dplv"! elt agere gartoomnüium;quajn feienua cognofcum. turspurà fiin Pbilofophiía ;£oum hz pro. pofitionescon(idetac& um e[L in», corruptibile; homo cfl riftbilisy mareria: cfi potentialis;Celum;hómo;, X materia. cfleriradzquatü'fübie& üs& totale; Dhys lofophigsincortuptibiles t'bilesSe-po tialc praedicará totale. ynio adz quata ehe. fezticsiconnexiones: itatum propofà ríams&cifta tria fubic&aytria pradicata yy et tres yhtones cfienr obiectum, MR : umi (fecundum :n, ipfum fnbicétum difs fcrt ab-obieéto;q» (ubiectum eft, quodam, conclufione fübrjcituz;obicétnm elt: tora, conclufio):& quodlibet (eorfim etit pans. tialedübiectum;vnde fübicQum atttibutionis etit par$ adzquati obiecti ; qp aliai nomine obieétum. proptiam.cOmuni(sis murn vocatur ab.ipío. Quera ctiam dicéà dimodum cx noftris iudicat. probabilem Poncius difp.2.Log.q. 20a inquit (ciés tiam adbuc retinete pofie (uam.voiratemg ex patte, obicéti : quamuis riulla ynum e(fec.ciusobicétü adzquatams(cd potius aggregátum ex omhibus., quod e(t manie fcfté contra Scottim q; 3. vniuez(al. et q» g-poloe li alibi frequente, |. 0n "r4 Hacth opinio-potius immer(a.mg net in cófufione illa, et vocabulorü abus (usqué tribuit alijsquam aliquid. clatitae tiscontineat;etenim ab omuibus fcré Do oribus obieétum'adz quatum, .& tota" le cum obiecto attriburionis «afunditür -& códiuones aísignantut, :& in quz (tio-nibus de.homine commuhis opinio facit veritatem; vt notat. Bart. in de »inore .Plurimum;ft.de qusfl. circa finc; pra iterquadi qp riegar obiectum adiequacum -& tótalcjà quo fpccificatur fcientia, vri2 -tatem.aliqua aecefjarià babege » quod ef kc falíam.oftendcemuas qe -. | Rurfastolet obiectum diuidi in mates -riale et formale,qua diuifio cft valde go itanda;nà cx ápía;peadet deci(io quzitiomis fequentis ; cd. mirumcíl, quàm ünc -imtertevarij praeruim recentiores tàm., ."Thomittz,quá Scocin hus rei explicae :tione;Fuétes q.3«Log-diffa Act, 1«explt| cát obicctá formale illud cifeycp cit ícien" | tic adequatiquia per. [e à (ei&ria attingi tut» ZA 7 $56 tur, materiale vete effe inadequatüi,quia ingratiam adequati obie&i contempla£ür à [cientia, vt color cft obie&um. fot. 1Dale vifas,albedo vero. obiectum matcxfale, citatq; Scotum ini 2. d.2 4. E ; ad 2. princ. Hanc eandemexplicationem, dant Recentiores przfertim Hurt. Ouuied. et Ariiagacit. dicüt.n.obiectü formale cffe allad;quodper fe intéditur à potentia, nó proptct aliud;materiale;p in gratiá obie&i tormalis cognofcitur, vel appetitur à potentia, fic inis cft obie&um formale voluntatis, media obiectum materiale, premiflz funt obic&ü formale fcientiz,: «onclatio obie&um materiale; quia conclufio cogno(citur propter przzmiffas. " 1$ Sedcotra Fuétes eft ipfemet Do&t, 3bi cit. qui ex profeffo explicationem ill ympugnat, et valde miramar Fuctes pro fc citatle Doctorem,cum aperte ibi dicat -albediné, quamuis obie&um inadzquatum;ciTe formale obie&tam vifus,nó matcriale, co cuia color in comuni nonvid e tur,& fi nullus efletinteile&us;qui colorem io cómuni abftraheret;adhuc oculus bouis videret albumj& nigrum. Tà quia tàm adzquitum ob.e&tum, quàm inadzquatam cit diuriibile in rónem materias Yem,& formalem, vc corpus naturale cít Obicétum materiale adzgquatam Phylofophiz, vt naturale cft formale adzquatom Celum eft materiale inadaquatum, Quatenus naturam haber. fimplicem, cft ánadz quatum formale. Per quod patet ad Huott.quamuis:n. explicatio illa reété o:biccto matcriali, et formali voluntatis adajtati poffit, non tamen refpectu intelIcctus;nam fic folum atttibutionis obielum cüiet obiectum formale. Tum qnia "fi piamitiz c(ient obic&ü formale fcientiz, cum habitus ex obie&to formali fpccificentar,nulla effet differentia inter ha: "bituto principiorum, qui dicitur intelic€tus,& habitum fcientia, et falsó diccretur fc. édam efle conclufionis, intellectü "verb principiorum, nec cft par tó de finc teípcQu mcediorü, et pram(Tis refpe&u " conclu(ionis, quia vt ait Doétor 3.d, 28. in fmcyibi e(t vnica bonitas mo'iua y bic «luplex veritas;vt fuo locodicemus. Tum quia quagnis pramüls (py aula cfliciDi, XILDesdmid i 5 "CSV (ro VERAT «vH 2» cns conclufionis,non tamen fant finis fed potius conclufio eft finis, vndeconcediturconclufionem cognofci per premifas, negatur verb conelufionem Aie pos 2 pterpremiffsquialypropterimmuitcaus falitatem finalem,imo przmiffeafumun n tur in y CEDE Reus conclufionem; 16 Alij Thom. obie&ü materialedio cunt efle, cp pet accidens à fcientia confiv deratur,,i.non per feattingituryfedróne obie&i formalis,& iftud erit,g perfe, &rónefuiconfideratur,vtlapisróne füinó videtur;fed rónc coloris, h'nclapisdicie turobie&tum materiale, color obiedunt formalevifus; In hocauté formali obies Go duas rationes diftinguunt, rónem f, formalem qu4,& eft res illajqua attingi tuc y et vt in efle rci confideratur, quz o« bic&um formale quod €t vocatur, et tae tionem formalem fub qna, et eft ró illa e per q res ineffe rei cóftituitor in effeos biecti, et fcibilisetenim resaliquapoteft eflc in fc ipía confiderata obicdtü diuerfarum fcientiarü, vt patet de homine, qui vt ens naturale pertinet ad Ph; lofophià,vt (anab;lis ad rnedicinà, vt dirigibilis in moribusad moralemynataralitas, (anabje litas, et dirigibilitas dicuntur rónes fub quibusynam per ipfas homo fpecificatur, et determiatut ad hanc. vcl illam fcicn« uam;& folet quoq;appellari obie&ü for» maleguo; Aljveró hancrónem vocant per quamy(cà propterquam quia eft mo uuum affenücndi coclufioaibus, quos fe quitur Meuriffein Met.q. 4. proc. et ra«. uon fub qua aiunt effe coditioné. quàdá obic&i, tine qua nó poffet intelligi, vc eft vniuctíalitas,vcl abítra tio à matcria,vel lumen aliquod ex paite potentiz,quo pot&tia ad certum determinatur affenfum, talis eft lux refpeéta coloris, qui.l. ft im fe viibilisltimaté ch a&uatur perlucé, et alij aliter explicant,vt dicemus q. (eq. 17 Expeditiustamen dicédáà có Do q.3.prol.$.ex bisiuxta expofitioné. Lic. ibi. verioribus Scotiftis, imó cum ip» [o D. Tho.2.2.q.1.ar.1.vt fatentur Com plut.difp.14prog.q. 2 .quod obie&um ma stiale fi: res que confi deratur in (cien tia, et dicitur materiale obiectü proptet. indiffcrentiamquam habi, vc à Seit, c«ent isdem ceci irs $. II. Quid, ef quaipl. fe biet Sls. o1. 935 fcientijs confiderctur,& à Thomiftis di£itur ro formalis qu& ; obieGum formale £ft ratio illa,(ub quà confideratur à (ciétia, vnde modus confiderandi dicitur, et fc habet vt differentia cótrahens rem có. fideratam, et materiale obie&um ad definitum, et proprium modam confiderádi illius cien, per quem modum vna Ícientia ab altéra diftinzuitur, quaniuis eandem rem«onfidecent,vt patet in exéplo addu&o de homine,ita Acift.z. Phyf. 17. Hictamen eft not.cum Zab. lib. r. de nat.Log.c.8. quód cum modus contidefandi có(titaat obie&tum in efse obic&i talis (cientiz, et confequenter fit ratio €ur paffio demonftretut de re confiderata,vt naturalitas,qua cft modus con(iderandi corpus naturale à Philofophia, c& mcdiü ettam demonftrandi pa(fioncs de ipfo corpore : hinc fequitur, q» non debet modus ifte coar&are rem confideratam lecandum effe; quod habet in fe, quaá qj res confiderata pluribus inferioribus coüeniat, quàm modus confiderandi, ficat babet animal rcfpé&u rationalis, fc folü debet coar&are in efse (cibilis, quatcnus.f. cadem res, quz indifferens cit, vt (ecundum diuerfa pr dicata contidcfctür, à modo có(iderandi coar&etor ad,& non illam con(iderationé;fed in t€ debent effe zqualiter communia, itaut dc quo diciturres coafiderata, dicatuc Cc modus con (iderandi,ita fc habet naturalitas refpc&a corporis naturalis:ratio hu jus eft, nam fi vnum excederet altcrüm ; iam cómitteretur error ab Arift. a(lignatus 1.Pott.c. y. .f.qubd paffiones demóftrarentat de fübie&to non primo, et inadzquato ; puta fi aliqua fcientia confidefarct animal quatenus rationale ; et per tationalitatem de animali demonftraret rifibilitaté;vcl fi aliqua (cientía per fenfitatem de homine demóftraret patfiouem ipfi conticnienté,quatenus fen(ibilis «ít, iam pa(Biones demonftrarentur de fubie&o nop proprio, et inadzquato. Poncius hic difp. 2. 1.0g. conel. 2. valde infudat; vc affigpact obic&a formalia diz ftinGtiua fcientiarum, vnd? ait, quod fi comparentur duz fcientiz diftinctz habitz dc cadem propo&tione qopplexa: ad (cinuicem, mom diftinguerentur ec parteobic&i formalis, vefma:erialis vla ratione, fed ex patte principiorum diucr(orum, quibus ofteaderetar illa cadc conclu(io in diuerfis (cientijs.Sed que it. feq. art. r. n.63. oftendemus hanc ditt intionem ex patre. princip. orum noa eíse primam, 2t radicale, nam ideó diuer(ía 1 funt principia, quia diuería cft ratio fre malis obic&orü, vnde omnis diftitdkio, et vnitas (cienciz à diftin &ione,vel vni. tate formalis obiecti trahitorigmem. 18 Quapro tcetabíec&tim cópletam,. kno jecificans (cientiam, ips famq; áittiosueas ab alijs fciencijs nom; e(t materiale canculn, vel formale (jlam; fed ex vtro |;toattitatam, nam vc notat Didac. à 14i in Log q.3.proce, neqrfa nabilitas vt (ic conttitiat med;cindyneq ; dirigibilitas Philofoghiam morale:n, fed lio;no quatenus fanabilis, vel dirigibili$) et per vtrumq; coaianctm refi Pond e debemus ad interrogationem, per qua (fubic&um quaeritur alicuius. fcientie, (ic Corpus naturale quitenus naturale eft fubie&um Philofophiz, ens in quantam ens eft (abie&om Metaph.vbi ly 22 q43tim non fc tenet reduplicatiue, vt aliqui Scotiftz a(serant, quia runc facit fen(am reduplicatiuum,quando particela;cui additur, eft caua, vel conditio, cur przdicatum conuenit fübiecto, vt diximus t.p. Inft.tract.r.c.12 modó neque naturaltta5,n€q; tatio entis e(t cán(a,cur hoc predicatum .f. efse fubie&um adzquatuat Philofophi vel Met. conueniat corpori, vcl enti, rion .n. valet arguete, corpus naturale. eft habens naturam, fcü liabet naturalitatem, ergo eft fübic&um Philofophiz, fcd cana eft, quia hibet omaes conditionesadzquati (übie&ti ; quaproe ptetly in quantim tenetur (pecificatiue, quia fpecificat rationem,fecmdü quam cfse fabie&uni competit corpori ., Verüm vt clatius páteat, quodnam affinir debeat pro fubie&to adequato,8c Fibutronis in (cientia, debemus conditiones necefsarib" requifitas inqüitere, quz varié à/Do&oribusaffignantur, itautab aliquibus quátuordecim poaantur, irà Bonctus 1«Vkt, 6:3. Fland. jor ue v 853 Difp. X IE fed communior fententiaelt, quod fint trcs cum $coraq.3. Vuiu. ad quas cecerae reducuntur inftà n. $ 4.rcfctenda,ad quazum intcll; gentiam faciunt feq. atc, ARTICVLVS An de fubietto debeat pracogno[ci quin cft, fea existentia. 1 Vo quarit quz tionis titulus,an ? D «f. bs (ubiedto in fcientia prazfüpponi debeat, quod habeat exi (tenu; itant nullo modo poffit in (cientia demófirari, deinde (i debet pre(upponi, quanam fit ifta, actualis n€ vel aptitudinalis,anfalimobie&iua. TE nid primum, coómmnis eft opinio apud Recentiores exiftentiá (ubie&i non ofsc demonfirari in [cientia à prioriyfcd ené à poftcriori, ita Io.de S. Tho. q. 24. art.1. Didac.à Ieíu difp. 16. q. 2. in finc. Morif.difp. 11.q.2.ar. 2.ex Scotiftis Lich. -3«prol.$. 4d argumenta alterius qu&« ionis, Barg. ibi. $. $eciido quia per omné. Ttób.12.Met.q.2. Ant.And. r. Mct. 1, Faber theo. 2. et alij . Tat. vero 2. ofl.q. 1.dub.3 concedit pofse &t à prioridemonítrari, quem fequitur Amicus traGt.2 $-difp.2. q.3. dub. 4. et probabile putat Daísol.q.5.ptol. $. /£d rones eori. Alij admittunt de partiali negant dc totalijita Sonc. 1 2. Mct.q.2. Caier. 2. Poft.c. 1.dub.8. et alij apud Amicum cit, Tandem Zab.lib.de trib. pricog. c 9. Suefs. 1. Met.q. 1. Baldu. in proprio queito de hac rc, abfoluté negant fübiectum inia fcicatia demonttrari poíse,quo ad fi eff, Ícd neceísarió przfupponi . Quo ad (ccundum;qui affirmát de cnte tationis dari (cientiam,concedunt (ufficere, vt de (ubic&o pracognofcatur exiftentia obic&iua ; qui negant dari,de ente rationis Ícientiam, con(equenter afferunt requiri:exiftentiam realem : Sed ifti (unt. intcr fe diuiti,nà Caict. 1. Poft. €.1, Tol.q.vn. ad 5. Niger in clyp. q. $« in Porph. a(serunt prz fupponi debere exi ftentiam actualem tcalem, nó quam fem. per habca:,fed faltim flatutis à natura téporibus,vt quod roía in Vere exiftar,vel quod aliquando cxtitcrir )fjué in (c, fiue non habet,nec ad inferiorem ; De $denia. | 5000 [£ ' in (ao contineati virtualiter, Ruuius autem 1. Poft.c. 1.4.2. Blanc.in Poft. difp. 3 [c&.4. Amicus tra&. 27. di(p. 4q. 2. dub. 1. (uftinent hoc non e(se deratione fcientie,ad quam fufficir;vt aptitudinalis cxiftentia (ubieGti prz(upponatur,fed ratione noftri intellc&us fen(ibus alligata císe acccfsarium, vt femel ltim habue . rita&ualem exiftentiam. 10 Dicimus primó, fi (ciétia amatur pro toto proceí(su cognofcendorü in aliqua facultate, poterit probare exiftentià ' fubieCü tàm partialis, quám totalis à po« fteriori,no à priori, faltim pro ftatu ifto. Conclu(io c(t Scot q. 5. prol. V. 1. Met, P 1. et q. 5. Elench. € primó quod E 1t à pofleriori probare exiltétiam fübie &i,(iué partialis, (iué totalis, patet; nam Deus cft totale fübie&um in theologiag quz tamen oflendit Dcü effe, Arift.probat per raedia phy fica exiftentiam fubie. &orum partialium philofophiz,vt ex fer ri (ur(um ad extremum exiflétiam ignis, €x unotu circulari cxi ftentià caeli, per me dia metaphyfica exiftentiam Dei. Tum quia poterit obie&um aliquod effe !Enotum, vcl faltim à proteruo ncgari,& fcictia habere fufficicns medium ad oftendédam cxiftentiam, vt patet in exemplis adduds, ergo abfq co,quod recurrat ad fü praem cientiam, ex fe poterit fuü fu ic&tum firmare . Tum quia metaphyfica cít omnium naturalium fuprema fciécias ergo ad ipsà pertinebit probate dari pro priam (übie&tum,non ad fuperiorem,quá avt ar» guit Doctor in prol.cit. hzc (cientia cflct prior roctaphyíica, ergo fi metaphyfica poterit hoc praftare, ctiam alia (cietiz » fi propria habebüt media;cü fit eadé ró» . Secüdo quód nó poffit à priori; prob, uia vel loquimur de exiltenzia actuali, de ifla, cum fit creaturis przdicatum contingensá caufis contingentcr exitten tibus caufatum nog poterit confici demonítratio rigorofa, qua cft cx ncccífarijs: tum qui fcienti abit ab cxifi contia aciuali fubicéti; enti veró incrcato quamus fit efz fentiale pradicatü,non poic(t tame oftcdi à priori nili per dcitaiin, u nate klaLter vt dicemus fcq. concluf. | 4 D " 1 bitum, nec repugnans, et hzc Q.II.c/fn de fubieclo precognofc. quia eff. erlL $39 taliter nocognofcimus, ita Doctor in t. d.i. oe vel : uimur X exiftentia apti ijqua fubié&tum eft ens quoddn poflibile inrerum natura non prohi quamuis ntce(sarió cóueniat fubie&to, attamen nó poterit oftendi, nifi concipiendo faltim rationem explicancé fübie&i nomen nul lam includere fal(itatem, néc vnam particulà alteri repugnare, vt facit Door in4 d. 1. q» 2. art. 2. oftendendo Sacramentum nos vencer se ia, inquit; nulla particula defcripttonis [menor t alteri, vnde nullam includit falfitatem, quia ex d: Met. c. de fal(o,nulla ratio eft in (e falíay nifi partes inter (e contradicant, et per confequens Sacramentum non erit purum non ens, et impoffibile, quia nihil eft parum impoffibile, nifi cuius ratio eft in fe falfa ; ficà pari eei deeie s poffibilis exiftentia fübie&i ex hoc, quod tatio an fius nullam in fe includit falfitatem ; fed hoc eft procedere à pofterioti, non à priori, quod pt » quia veritas, vel fa!(itas (unt effe&us poffibilitatis,vel impoffibilitatis entis,ex eo .m. quod res eft; vcl nom cft, oratio dicitur veta, vel fal(3, non € contra, erzo &c. z1 Diximus fi (ciétia fumatur pro toto proceffu,& c. nam fi rigorosé accipiatur pro notitia conclufionts demóftrationis potiffimz, inqua paffio de fubiecto ftratur, fic neq; à priori, neque à ofterioti poterit probarr exiftentia de abiecto, fed przfupponi debet;quo fenfü intelligédus eft Arift.cum r. Pott. c.2. dixit de fuübic&to infcientia przcognofci Civ ds Diximus etiá, quod faltim pro atu ifto nequeat à priori probari poffibilis exitlentiz; quia fi quis diftindté,& in (e perciperet v.g. animalitatem, et rationglitatem,poffct forcé concludere pof fibilitaem de homine ; vt ait Doctor de .exiftemtia actnali Dei in r.cit. Sed contra arg, primó;quod nullo modo poilit infciéia. demonftrari fubieGti exiftentia . Tamex Arift. dicente fübie€tum fupponi in fcientia, vt finem, item exittentiamad metaphy ficum perunere » ficut quidditas ab ipfo cófideratur,quaré non poteruntalizfcientiz oftendere exittentiam fubie&i « Tum 2.quia fcientia pendet ab obiecto,& fi datur fcietia datur etíam obie&um 5 ergo (i dubitaruc de exiftentia fubiecti, dubitaretur etiam de exiftentia (cientiz, quia fübie&ü eft bafis, et fundamentumícientiz. Tum 5, fabie&tum cft maximé notum omnium, Pi funt in fcientia,ergo nequit eius exi entia demonfítrati, quia demoaftratio ex notioribus procedit. Tum 4. fi probaretur per m, hoc effet in virtute connexionis effe&us cum caufa, vt li diceretur, fumus eft, ergo ignis eft, valet confeq. propter neceffariam connexioné fumi cum igne, quz debet pracognofci " ergo ante i(tam demóftrationem (upponitur ignisexiftentia . Tum $. quattio fi efl ab Acift. 2.Poft.c. r.appellatur que ftio toria uia querit ed ran vtan homo fit, vbi q(tio qualis fit, dicit quzftio patio red icis fit albus, nam non quzritur totus bomo, fed aliquid de homine,quare fi quis fübie&tü (ciétiz negauetit omnia, quz funt im ipfo,auferuatur, nec aliquid remanebit ad demóftrar dàexifl&tiamaptum;dicitur&ab Arift. ibi-quz (tio fimplex,& incoplexa;fed demonftratio eft complexoram, ergo &c.ir Refp.ad:.fubie&um fupponi im demóftrationibus à priori, et etia in illis à pofteriori ; in quibss concluditur alig» przdicatum (upponens fabie&i cxiftentiam, et effe verum ipfius; non tamen eftneceffariü fupponi intoto proaeffu fciétiz in quo debet prius inueftigari,an (ur biectum (it,fi eft igaotü,vt poffimusdeinde demonftrare pa (Tiones de ipío;namm fubiectum,cum fit finis, eft primum primirate intentionis non executionis,quarc poterit prius in (cientia tractari de aliquibus canquam medijs quafi inferuiétibus ad indagandam ipfius exiftentiam « Nec rerü cxiltencia, et quidditas in p ticulatiad metaphyficum (pe&at, aliter deberet ad oia genera de(cendere, et fic milia daretur alia fciétia prater Met: fed folum in communi . Ad 2. dicimus fciene tiam poífe probare ye (ui (abie&ti exiftenuiam,quod fufficit,vel atfumptua cffc verum dc (cientia in rigore, non de toto " €V CBRENMGÉGG h e o A OT ANN totoroceffu fcientiz,in quo poteft. dari aliqua demonftratio, qua fit politio, et quafi proic&io fundamenxi totius fabri€2 (cicntialis, vt patet dc domo, in cuius adificaucne ctiam fitfundamentü. Ad 5. verum e(t modó fübiccta fcientiarum cífc maxime nota, et regulariter raro probatur ipforum exiftentia, peterit tamerr à pofleriori probari per aliqné effectum. nobis notior&. Ad 4. poterit probari vcl cx non implicantia rónis formalis fubieGi,vt diximus in prob.conclo£ vel ab cífc&u,in quo repetiauir aliqua condirio!. exquainferatur connexio effe&us cum. éau(a; et confcquenter exiftentia. caufasvtdocctScotus in prol.cit. vbi ex dependétia;limitatione,& imperfectione créa türz arguit cxiftétiam cause independétis ilimitatz,& perfectifsimz, qualis eft proque fasé,& (übriliter deinde proquitur ín 1.d. 2. q, 2.à litt. G.vel tandé (vt exemplo de fumo addu&o fatisfacia1nus) (i connexio effedtus cum caufa de: ct pracoguofci ante demonftrationem;: fufficit, vcl quod habeatur cognitio aptitudipalis exiftentiz, vel faltim cognitio eonditionalis,putà fi fumus cft pofsibilis, ignis ett polsibilis, fed fumus cft ens potfibile,ergo ctiam ignis. Ad.$. ctiam( du-biteutc de toto fübiscto adhuc remanebit aliquod medium à polterioci ad oflédcndam ipfius exi flenciam s icq; dicitur quettio (implex,& in Icxayqua(i Gt gpurtiendo tecmini (implicis(cd quia. . t per propotitionem dc z.adiacente, iri epa verbum cfe fimpliciter, et folum pr &icatur de (ubiccto,vbi in qua ít ione qa Vis fit, fit propofitio de 3.adiacéce, X pr dicacum dillinguitar à fübie&ro,& copus Ta: 5 imó ratio cítad oppofitum,quia fi ati fio eft quaflio,erit propofitio dubitabilis, ergo'poterit probari: per fyllogifgnum,crgo noti erit quid iacomplexum « vide V. Fabrum loc. cit. 33. Sccundo € conua, qy pofsit à prioti demonftcari Tum quia poteft fcientia à prióri fua: principia demonílrate, vt cà «x definitione invno genere cau(zé ofteridicac definitio in altero genere, vt facit Anf; rPolt.vbi definitionem formalem demonfirationis probat pet. dofimitionó . puum yt prrgioni pit cone Ep 1 K.& 2;d. 3.9.9.B.& prob. ab ipfo, quía 1 did Pod materialem,ergo poterit étiam fübicctd . proprium demonítrare à priori . Tum 2... quia exiftentia aptitudinalis per fe con« uenit fübiccto in 2.modo, (cd omnis rali. Wopohrio eft à priori demonftrabilis .,. Reíp.ad 1.difparem e(Te rationem, nam: cauíz pofíunt cfic. fibi inuicem cau(z y. et idcirco poteft ynum przdicatum. demonftrari per aliud notius, at exifentia aptitudinalis, cum fit modus intrin(ccus: rci, nó nifi à priori per quidditatem pof(et oftendi,qua pro ftatuifto nó ita pere fc&é concipitur, nifi in ordinead com« pofsibilitatem, vel repugnantíam conce pofteriori; cui accidit quód modus intcin(ecus nequit cócipi fine re cuius e(t modus,neq. poteft apprehendi res aliqua vt verum ne potens exi(tere con cipiatur, quod eff concipere aptitudinalem exi(tentiam, quapropter nequit de« duci de tali cxiftentia vera € Og cum-conceptus huius cxiftentiz: inclu datur in conceptu premilfarum, et quid ditatis. Per hoc patet adfecundum. 24. Dicimus z«fi (ciétiam fumamus, v£ communem ad.rcalei, et rationalé, nou: neceffarió prac(upponit realem cxiftentiam obic&i, (ed (afficit obie£tina y at (i do (ciétia reali (olumeftfetmo ex (c prae fupponit cxiltentiam realem aptitudi-; naleinactualeai verb alijuando requirit ex parte noftri intelle&us .. Prima pars de exillentia obic&iua patet. ex di&is q. pro:-art. 4«& difp.3. vbi vidimusens ra» tionis habere fuo modo entitaté, exiftentiam;paísiones,& de ipfo poffe dar: fcic tiam,& propofitiones neceffarias forma ri. Secundo, quód'a&ualis exiftentia noti requíratursdocetur á Scoto in 4. d. 1.9.2» fcientia abftrahit ab cxiftentia obie&ta&ualijaliter poffet quandoque effe, et nandoque noh effe, vnde de quibus noa unt,nec vaquamfuetuRi, vcl cunt, de monftramus paísiones, et fufficit, quód: haBcant vetat effe reale potentiale. T'um qnia poffet Dets fpecies rcrum infundérc,cciarifi non exiftant. Tandem et pró pter incellsibim noftrum requiratür, qp aliqiàdo rcs aliquia extiterit, patet, M f QULA d fa i. mE j L. CAM D ui ad cognitionem f(cientificam requiritur fpccictobiedt cócurrés ad elicitioné ildius,ípecies aut,ià Dco infundatar, ab obicáto. Me te producituryvt fufiusin lib.de An.crgo requiritur, quod éxiftat obic&tum ; maximé pro ftatu ifto,in quo omnis noflra cognitio ducit originem à fenfibus . . Ob.probando requiri a&ualem exiftentiam; nam 1. Poft. j. gp non eft, non pót fciti. Ncc dicas intelligt de coy nec eft;nec pót effe. Nam pradicata non affirmatur de fübiecto dicitor .p. homo eft rifibilisynon aüt pot elfc rifibil;:s. Tum 2.fcientia realiter refcrtur ad obicétum, at relatio realis eft inter extrema realia. Tum 3.(cientia rea liter canfatur ab obie&o, vel à fpecie ab obic&o producta, ita vt obiectum exer€cre deber a&ualem caufalitat€,ad quam ncceílario requiritur exiftentia. Tum 4. ab co,quàd rcs efl vcl non eft, oratio eft vera; vcl fal(a;ergo res debet actu efle. ». Tum 5.fubic&um fi urquo ad as fuel an fit dicit exittéria aQtualé, ergo et c min. ptob.quia verbum eff de fecüdo adiacente dicit exiftentiá actualem, vnde non eft verum diccre, Antichriftus eft. 25 Refjp.ad r.vtibi& ad impugnatio nem patet ex dictis 1. p. Inftit.traét. 1.c. 11.& track. 2,c.1. videlicet, cp in propo» fitionibus neceffarijs verbum eff abftrahit à quacunque temporis differétia, nec dicit realem inherenciam przedicari infa bie&o;(ed (olum realem connexioné; ita vt fires illa exifteret,neceffarió tale pra dicatum haberet. Ad 2.patet ex dictis d. 8.4. art. s. quód illa efi relatio tranícendentalis,quz poteft ad non ens terminari, non przdicamentalis. Ad 3. dicimus. fcienuiám à fpecie caufari, non ab obie&o immedtaté, cum fit abftra&tiua, idCircó probat vltimam partem concl. przterquam quod potcft cientia auditu, vcl le&ione acquiri; poteft ctigm intellectus ex cognitione vnius rei cognitionem al. terius elicere,vt ex. vifibilibus inurfibilia cognofcere. Ad 4. per ly efle, et non cffe non intelligi a&ualem ex;fienuam ren et negationem eiufdem,ícd vel potentiale, vci necelariam conucnizotiam » vcl difLqgica, tentia,(ed a&u, n conf atur quiae] eT. $41 Mec conucnientiam pradicati cum rci quidditate, Ad 5.cx Sco.in 4.cit. pracoznit o an fit non c& de efie sagll V fed dc uon repugoantia io effetu;feu de elfe apu dinali,ncc femper eff de SIN Mdaccn te dicit aGualem cxiltentia, fed ali do veram eífchtiam, quo (enfü concederetur bac propoficio, Antichriftus eft (ed comuniter ncgatar propter equi: uocationé, quia potc fl dicere exiffentja aGualem idcoqueindiget explicatione. Sccüdo obijc. qp nulla rcguiratur exiftentiaobie&i, neq; aptitudinalis, in reas li fcientia, nam Plilolophia cft fcientia realis,& tamen multa de infinito, de vacuo,de priuatione demonftranerzo &c. Refy. illas non cffe verás demonitrationes,nec de illis dari veram ícienti1m pofitiuam,fed ncgatinam, quia non habenc veras cíTentias ; vel dicendum, quód labent exiftentiam conditionalem,nà Pbi. lofophus data hypothcfi, quód detur ini» »vel oceani. cla deinde paí1oncs, quz conuenirent, darentur à parte rei,quod füfficit, LA " FS et A J j D ei qucm x 53 VETNES ad de. Ilt. An fubietlum debeat babere quid rei, 16 p)Racognitio quid fit ex dictisz. P In MA EA ira id nominis, et quid rci : quod (ubic&ü debeat habere quid nominis,ab omnibus conceditur, quia hzc eft prima oinpiunt cognitio ; quam de re al'qua hábcre potz fumus : folum dubitatur dequid rci, feu dcfiniuone . Et quidem ex di&is dip, 1, q-4.ar.3 definitio propri? dicta, et rigorosé competit folum enri pofitiuo,per (e vno,reali ; compofito realiter, vcl (altiun quantum ad conceptus.& vniucrfaliqua propter fi perquid rei hanc dcfinitioné volumus intelligere y nec entia rationis, necens reale in communi poterünt effe [ubie&a fcientiarum quod eft falfüm ; id circó per quid rci hic intelligimus. vcl definitionem iftam, velíaltim conccpe aliquem quidditatiuum etam fimplici ter fimplicem;qualis eft conceptus cntits co quia talis conceptus fufti cit ad demóftrandas pafsiones defuo fubieQo Q4 Ex aliquannen s i x 12; 3 A $42 na Ae Besson sg qM v. ai Ex quibus deducitut ;, quód enti. cogis polsuur, habere Eon re Nu (cientes, vc ibi diximus difp. 35. M &cauthotitates, quz in contrátium ai e. ! rütitá ib;valenr defciencíarisorola, Suis firer cos ip coi, quod propfiam quidditatuum conceptum haber ; per quem. paf. fioncs demonitcantur de ipfo ;. inüper Dcusqui etfi ccalitér (mplex fit, eft tanica in e€onceptu compofitus, oni canccftit Vc éd inleruice »oteft ad demoitràüda atttibura de ile Deo;qua (c hàEi quát atliUncE T ; conceptus ille bali lica gr it ad Tciedtiam; vt dixi-, diii ug 4. p. Pas 1 |j SibflanLa. fa, cióreih fübie&i hiabeliit cx iita &onditio-, ne, vnde plares fpecies fu iz ponu tür pao pea MALA pr a BONIPda AIL 6. Met. 1. fubf SUE demonftráu ior ; non, WIget.,, qu eft [chfus; : lu à non con, €ludicüt vt praedi ust Oum. clülionc,fed Uere: iectü, de quo pa fiones Ero ;ageidensex, . ifta cápite poffum t9 Tcienufi-, co vola. propriam dcfiToport qnid. frati deibfo de os evpen in math ijs qua dam accide uat: Vei ft éns, nl cratur à; leraphyfico js Álex. d Mat. ne Sheer cr Due um ; ad 20. per o AE t j Seul nidis To jl OlQ ce Fr. L jeff ac pa e pee, (c de eo, quod fen es eed lau dedere 24 N, jen tur dc accid dilpsss pone a er co. per philofdj ipe En m cenas spas eit de (ubt ania mam E alia immicgiat, vt exponit G.non qi ej Pres D agb fd MANIERA facit principa liosipus pis Hs Ad;ationé di 2d. Ben «dcs pria p. tigayctja t: cho puas j9ncs). PfOI ferstopemperleconh et fi o:dinem dicat Msi peau, an Ícientig fit, quod babes proptiam quid rei inquirendum cf, an qua: nó ba« bent quid rei fea cócepti qui ditatiuum; poffir de ipfis cfle (cientia;talia ant. dao, rs inia SAN 1. cit. cos pez accidens, c Anar einn primá et ootat Dod, Mét.g., X eíl ens per. icerum Reds i spi vugd dict stan pS ret, ., fespagyfed ex pluri cgatam vel, » fient Facete: m, vel cum, ish yt exctcitus y vel'eumal:-, Gmasiong » Yt homo, E r) um cí cp,accis, met ndum, quá, Aie pe Mi, Ti à s 1 [ [s "TR ini cipaz €» YR us Mm ar eie maius E Wufyergo h coliderar Vra n Tauricx fof. tij, Relp. la 1 pco Arift. non loqui de: dene en iptépote cinicula » óc cidenre à lübfagria contradifüncto ». npa : duphcizer (uai, fed dc e. : aceigets qua raro » Mi insi yt alij dicum., fore, tn Cy EHE ved ace c et Pris tí M R d E LES, aped x: pese: y i ieleanl íecundo.. 5o dn adiu 3 s d E b uu t Nz IQ 12 2 ar dab eec ET Er. aai ores cepto viium fares pi ones démón, ftcábilés vt qu ue pa: bricdererim ach eau: Ern Lue (fionefrijséc: fie E fceindum quid. Ex u is onec osod u r4. Ae it te 3 fcfentíari: ali &. jn cete de par étéalbó y [ Dente per accidens ereridltist s t5 accidetitalitate caufar abr cene diis i titar nor dari fcientiam cum Met. 4: fi redüplicátiue (limatüt i. vi ka f accidés eft (nà ti ab(olàre cófidereüut y quatenüs eft tale ens ;. quig vt lic hábet propriam emitgtem viang,& veram; poterit ad aliquat (centia .fpettate) quod próbatur, quid Vt fic nó habet vnám caue fai per (é déd tibinatit ti; ed itidctermi fiataum& cón In&eóter cdufütur ab; illo ;. erbo: fion etit. dé lpfo' [ciétiày ue dej pro: potitionibus pér fej& tecefatif is We de bet: Dóbiuim eH de ente jtraccid here má teria KerEditós ;& atCidentalitare rei, Tia Adáittrünt 3tiqu jii dati [aetia. dii Hd I'entesteu dit diti n ih explis sten qu& feofü detur dé ipfo Moapotin$có: 4 tus 6. 2. Ant. Ark e aT Fab dedipois "Yo. 'Otbel. 6; ! ha AC AST d enti! per accidens "^on dati; leiebtiám AE: uía non eit vnam; T peciés ted dubój& [eiehtia'ab obiecto T «dtr eár ipfo etünt dox i MI. CmUEr uid fophyt eo diit etós cuum D nm on au. i po : ; rq ü vedi intu 5 4ri., él ratione Meu memet Wm qd ES | cet i n v ;Brotm. Me QUA rincudun GE" "e es de Dod cider fcieririam' dati i "o Dye 4 de EET váécides Yt E: $ oM s (Codd f aep uit. t pn to e; Pd dg nequ Hz ro, after de (ono; poteft ta citata oid ehietica j n4 náv A -quando objectum ute ptt füb Fe onini CIGUg. e illo d «itu i liM cite genetica j mo dar 1 Und 2M táliquod vnum óbiet luynicb: d noh ibile; nàm nümerüs (onorgs ot aridam proportionem. h uS I : y poteft ad lico ge u,noti fi lon » t Ji 1e nr : nu 2 C1 ue ue VE U! us y nitate e ia e dc din pud per acid 2 bs) B dupliciter ra ne exte ari d 1c non da. una nUnis € pafionis dem illoa ert dionsun ipie cau Mii Ara E ia 4. blan Eo Pod. fe ir Rauius, Log. P né P dE n 3339: ie ih P e pet áccidens concedunt. cientiam. y r caius partes ordinantur ; Tiri ye termipans. p demi e; &ip harc: opin. incidunt Maf. .Pofi €: 10. (ed. 2. LA md cns per accidense(fe ypü pec [45 ens cipis dur ips T3 et. T Me EY L4. Aucría q:26.Log, (ect. 4. Mo ni.difp. 12 d: 1« Beadacrio alij ablolod negant de aliquo. €nic per accidens dará: « pote (cientiamyita Alenf 6. Mit, teXsjae: Sonc. 4: 13, Suarez dif. is Mele. Je 1:4, Io. dc S. Tho: 0.26, att.2.ad me plat.djpA9.2« 8,6 Scorifljs ig. n 3-prol.$. Secundo quia atis tjs Circa, 2-faiétur omaes de. fingolapiogs: ina&u eXeicito per fe fecundo dari feien: damas pa(liones,qua per. (e. primà; dez.monil(tur.de [pecie Per fc fecundo. demon(tzantur d de indiüiduis, lic.de Cir fto inthieologià demoaltraatur,v t homo Q4Q4. x ci, WD CEA E al $44. Dif». XILDe tft, paffiones humanz naturz ; Ex quo rurfus patet neq.huic parti quafiti bené atisfacece Poncium dip. cit. n. 13. dum affirmat dari fcientiam de indiuiduis, E paffioncs [pecifice poflant. per € [ecundo de illis demonftrari ;quia neq. in hoc fen(u concrouertitur quzfitum,cü omncs ita concedant de fingularib.fcicnzià dari. Qaare dubii cft de ipiis ; vt (fngularia funt,an poffit dati p fe primo fcié i13, et commontor fentétia ef negatina, iDcü excipiendo,de quo datur perfíc&iffima fcientia, uon fit Wc eise €Xcipit quoq; Vafq. 1 p.d.4.c.7.fingularia snédhopabit Mrs, Quibus tic pole ipie 1c&ü falimex matura potenuz. fcientia acquirere, quod didum Blanc.& Morif. dens, €it.cxtendunrad omnia fingularia, 30 Dicimusprimó de ente per accidés mulio modo dar: fcientiam vnà; hac conlatio colligitur ex Sco.in 2.d.3 4.4.fup. €.& 3. d. 7 q. 1I. D.& d. 22. . et 4d. 11.9.3. FF: i qubl. r3: A A. quibus in. locisaffcritquod quidosliquidef vium ! caliqüo dici pct fene de ipfó poterit aliquod praedifct accidensin(e, nequit. «atum per (c enonciati vt diximus 2. p. Xuftit. tra&. 1.c. 3. fed fcientia qualibet «il de propofitionibus pet fe; ergo nulla gropolitio fcientifica de ente pcr accidés gpoterit formati de meote Doót. et proba tur rationc ; [cientia vna eft cognitio indharenue vnius paflionis per caufam,cant medii (quod ett ratio, et quidicéti) in conclutioné demouiftratze de vno iubiecto, (ed cns per acciiens; ticam le (pe&teuur, tué in cffc (ciibis, trae in ordinc ad paffiohcm demon dficabilem,fiué vt ordinatum ad aliquerà vfinem,fia vt conftans cx patcibus deter n Phsbili& determunantenon habet vnà eV Tenuam, pér quam paísio demonftrefut,noni cft ynam per fésnec vnaca potcft liabere paísiomem, étgo &tc. Ma. patet, xni, prob. quod imrinfecé, et formaliter €onuenit alicai femper 1lli conueniet, cui €ung; comparer,nàai comparatio non sutcrt; quod per fc, &formalitét compeut coimparato s fed cife vnum per acciden5,non habere vnum pet (c conceptum jouinfecé conucme enu per accidensscrptos CMS o ais s j à A RAPI M. LL prr, Maro AU. ., "t goquocu ; modo tonfiderettr, rtr rit vnum fübic&um, fed duo, nunq babebit vnam per fe rationem, fed duas, nec vnicam paísionem, nam hzc ab vnicaeílentianatacftdimanare, et vaiper fc fubie&o conuenire,non duobus. Tum quia,vt aliquid fit vnum pet fe ex plaribus conftitutum;requiritur, vt partes fe habeant per modum per fe a&us, et per Íc potentiz ; fed nunquam talis habitudo erit inter partescomponentcs ens per accidés;aliter e(set ensper fe, ergo sép erit duo, et duas habebit quidditatcs, nec ab. ip(ovna poteit fluere paísio ipfi inhetés, aliter idemaccidens in duobus fubie&is. j zin Ls 31. Dices,folü fequi de ente perva q:2.Centrà, tunc datur vna gencre fcienta cx dicendis q. feq» quando ex&is (pecificis, hec doctrina eft à Scotiftis accepta, vt videbimus q. fequ. (ed à. partibus componentibusensperaccidens nonabftrahiturtale genus, quia numet0 fonoro v.g.quod eft muficz obicctü y non datur aliquod commune genus, qy latum obie&um fit mu(icz y cua numeras, X fonas (iot diuer(orü predi—camentorum. Trm quia habitus (pecifi€i; qui de partibusentis per accidens hi bentur, non pertinent ad candem fcieatiamtotalem, vt liabitus de numero, 84 babiius de fono, quz fünt partes numeri fonori, non pertinent ad muficà fed primus ad Aciuhincucam;fecundus ad PhiloÍophiam ; ergo non datur vnus habitus gcnericus continens (ub fe babitam A:ithinctice,& Philofophiz, aliter mon mu« fica arithmetica, (ed ani initiea maíiéz fübalternareturs Sed coma ob. 1. ex Scoto in 6. Met. cit.oppofitam bi concedit (cientiam (ubaltcrparam effe dc ente peraceidens . Tum 2. quia res naturalesiniegré poflunt coattiaere v4 nam " slc deente peracci Rodi ven [edé fientiam nO oftendi,neq. dari poffevnam fcientiam qgenerejta Scotida ct eà Scoro 6. Met. p te5& q.5.prol.I. v» . T / Acceptz conuenire alterne fnt. de ente ^ » Qr. en de. fabietlo pracognofc.quid rei. cr $aí gar caufam totalem per fe alicuius effc. Aus,quz quidem, licet in genere entis fit quid per accidens aggregatum, at in generc cau(z eft quid per (c vnum ; er£o de ifto ag. o vt Caufa poterit de. monftrarie ab ipío proucuiens. .& fic illudaggregatü erit fübiectü fcientiz ; nam vt fic habebit quzdam pradicata, paffiones,que nulli parti fcorlim ynuenire poffunt, et vnà actum Tum 3. quía fciétia (ubaccidens, nam ipfarum obie&a addunt accidentales ifferentias (upra obiecta [übalternátiii : eium rat hominem vt fanabi lem, ethica hominem vt dirigibilem in fuis actionibus, arithmetica numerum ; politica rempublicam s artes mechanicae «cs artificialesnó (olum vt habentralem;veltalemfiguram, fed etiam vt ex tali ; vcl s GR C tant, verfatur circa folam figuram nauis, (ed iam circa pateriam 5 fic ctiam dc arte fabricaroria domus, et de alijs dicédum ; . infuper phariachRi iore heri »& tadicibus compofita dicuntur apta ad (anandos peeuliares morbos; quar tudiné qualibet illarü herbarü (cor(im non habet,& iíta omnia süt entia per accidés. 32 Kefj.authoritate cx 6. M ctnÓ vrgcre,c& oppofitum habear Do&or in lib, fent.vt vidimus in probaeconcl. ad auth. €x prol. re[pondec Barg. ibi Doctorem loui conditionaté att. ndeo fi fcientia fubalternata (i$ de 4liquo vno per acciAlens pre [uppouit duas tract antes de par tibus illius totius feparatinyimo codem modo cx ponit, locum 6. Mct, et potcít ieduci ex $. Quod. fi. dicatur lineam vifualem y vbi dubitatiuéloquitar de hac xe. Ad 2.rcíp.ex Scot. 1 .d. 3.9.7. M. et N. quod cum ylures caule partialcs ad. .vnü dicum producendum concorrant, CX iplis.ne vna pec (c cauía conflituiur in entitate,nec in ione cauíandi, quia quzlibet feorlim babet propriau) fationent.es «au(andi et folum dicitar vna cauía. per fe va itate otdinishinc negatur dc illo ag gr«g ato demonftrari effectum, vc dc vnic au(a fimpliciter 5 fod vx de phiffbus Lof$icayvnitis; fic cum Sol,& homo zenerant ho: minem, tàm Solquàm homo rctinct proprias rationes ij, &vnacauía fit folum vnitate ordinis, et ficut vna dici« tur caufa hac vnitateyfic ratio caufandi praedicata, et paffiones, quz de illoag] eregato demonftrantut;non funt. vnam, Toup ura .f.plures rationcs cau(andi, plurapradicata,, et plures paífioncs atin eri ein dh ebcie Odd RED ia etiam 1 ordinis v. pee ;vnde non cít vna demonftratio y fed plures fimul ordinate, et voit ^j e9 vel maxime quod falíam eft illud azgrea vnico actu intelligi propter diuer^ taté obie&torum fpecificam, et fi vnus eflet actus in re, virtualiter tamen cíTet multi c vni (cd plures habitis cau faret;yt fufius dicctor io libros de Anini; 33 Ad s.defcientijs (ubalternis dicemàs infra q.4. Medicina, et Moralistion habét pro obic&to i fed vt notant Zerb.st Bargic it. aliquando v« lens, puta ag« Fio poppe ue Dt timur aliquo ente per acc £regato ex fübiccto, et p pecden cd fpeciem i nie. pct piffionem innaimus ptincipiu ipüns,co modo, quo Thomiftz dicunt, ens mobile efTc fübic&um philofophiar vbi per. mobilitatem circum(cribunt na9 turam,quz eft illiws paf; onis principii fic (anabilitas, et gal ipium dant inte]. ligere principia à quibus emanant, quar fant de hominis eifentia, et vnum pet fe faciunt cum homine, Arithmetica confiderat numerum, non. quidem materiali. ter pro fübttracto, et ina&u exercito, fcd formaliter ; et in actu fignato.,quo« modo eft vnus pcr fe conccptus;vt de eqs te pet accidens in communi diximus, et de 1pfo poffunt proportioges quzdà. de« monítrari canquam pafTiones, vt docuis mus difp.7.q.2.art. 1. Politica.non eftve per £c hibius; fed plurcs aliquo ota ine conercgati, co quia vno: ' -o Mi nat re man e tionem plurium,& quicquid de ipfa demonftracyr, nen cfbvnum per fe: predicatüs(ed aggrcgatione illis pluribus im« mcediaié cowacniens 5 idem de arte. belli« ca re/peétaexetcirus dicendum, et de Qia 3 aie n 846 artibus mechanicis, ficut.n. obie&a fcictiarü fpeculatiuarum maioré vnioné habent inter (cy nam vnum cífentialiter. fub: altero continetur, quàm obie&ta artium, et labituum mora!iumyita maiorem vnitaté habebüt fciétiz fpeculatiuz, quàm alij habitus,vt q: feq. dicemus, Tandem: pharmaca ant aggregatum quoddam ex: diaté demonftr: luribus caufisnon vnum, fed plures ef:&us caufantibus nam morbus aliquan do, et(i vnus:dicatur, re veratamen cfi quens plaribus defectibus; indifpofitionibus,ad quorum curationem plura remedia requiruntur, ex quorum aggregatione pharmaca conficiuncur, vnde cognitio alicuius medicinz proprie non cft vna; fed plures demonfirantes plures paísiones vnitas de pluribus fubicctis vnitis, ità notat Amicuscit. 34. Dicimus 2. de fingularibus,dépto' i JDeo;per (c primó nom dari (cientiam; ita Doctor q.3. prol.R,& 2:d.3-9 6. M, et cumco Scotifta omnes, Auecfa quoque Ruuius,, et Amic. cit. et probatur ex I« Poft.45.& y. Met. 5 3. &alibi (ap? y vbi Aift.ex profeffo ncgar scientiam de (ingularibus;.& vnicum fuadamentum hu1us conclu(.eft,quód tetigit DoGor in 2. cit. quia (ingularia vt fic non habent dcfinicionem,quat vt medium: pofsit. infccvire ad'demon(trapdaspaísiones,ncque paísiones pcculiaresipás vt fingularibus sonuenientcs,ergo nequit, euam ex: na tura potcaitize con(iderando intellectum, Bàberi de :pfis (cienzis antec. quó'ad pri« "fam partem probarum fuit difpi r«q.4anj. quo ad. pactem oftélum fuic diíp.$«qupar. r.cuardíiximus projrictatem ef Íp (peciei;)nonindiuidui,& adliuc probamr,quiapafsiories propri funt-quzdam: aptitudines ad operandam: ex opcratio nibus s po(leríoricopnitasfed ríülla'opcratio cxpcritur in aliquo indiaiduo;qua or poísic cíle inalio eiu(dem fpeciei,er-. go nulla aptitudo', et proprietas fluic à differentia'indiurduali, (ed'omnes ab: cffcpcia-dimanant y. et per confequens (unt omnibus indiuduiscommüuncs -. Tam.» quia fimgularitas-nonctt ratio'agédi y fed potins conditio agentis y (olim: effentia: ei pcincrpiuas& ratio agédi ; ac cfíentia Difp. X TH. De Scientia de fe comunis eft,'& indifferens omnibus: indiuiduis pofsibilibus illius fpeciei Ex. qiio patet rG&cutrde Dce: ifsimo: pofsit dati (cientia;quia ipfiuse(fentia e(t de (c hzc,neceft platibus comunicabilis: cirfui io cs dete iic area cea pafsiones de ipfo per [e primo; et imme i atur 5 quz ratio militat ét de Intelligentijs in fententia! Arift. po nentis illas neceffe effej& de (c hatc. emonftraztiones conficitur de fingularibus, vt (in-. latíafant, nam demonftratur eclypfis: Luna;& Sole; vt equos: quia: oftenditur yt liic& müc,& in i udiuiduali differemtia prouenit;ergo iutclietus concipiens hzcceitatem | Petri lantc vnitaté& hanc diftinctioné numeralem. Tum 3. quia colle&io accidétiuav conuenit i vt (ic ex Porpl;c. de fpecic;ergo mos ipfo demonftrari -« Tü 4«ex 2. Met. rr. hibetit nó: poffe fcirrantequamad indiuidua veniatur. Refp. 1 : " ? quamuis: imnümero finzulari conficiantut,ccuera: e(fe de fpecicbus Lunzt, et Solis,nam etfi: alia'Luna,.& alitct Sol. nameto eífent. in! illis(icibus, S can illisa(jwet bus; ijdc prouenirent effe&us;& eclypfis) Ad 2: ve nitas numerica! ia vniuerfatidemonttta'tut de fingulari ineife gnato y-qüo in duit róné (pecici mec eft vera vni Petcused idem (bi ipfi. ab' alio dittin&us, ita neceffarió: ab hacceie tate Petri prouenire y vt. alia conGmilis: nof potuerit caanare,fed (olum à prima: caufa dererminatur ad lianc nuimeto vni taté,vt diximus in Phyf.difp:&q: as art. 5 .Ad 3.colle&tio illaveté noneft patfsio,cü' fic plora pratdicataynonvnü; df t6 paf sio' large, quatenus pet ipfaat circüfccibiamus' hzcceitatein', et éreperiri pot. in alioindiuiduo. Ad 4. exponit Doct. in' Met.ly indiuidu5quód non intelligantur pi. mie [ed'vel (pecies fpecialilstma y» quatenus nonett amplius per i" c7! T rodidon 3 gTLeAbfi nquode inalia priora, "c propofitie 1 A . !Ex his s deducas habere quid ote rini ex przci $ CÓ E " L . a iy ia. et Pi Mae noni (übers quod moónhabct,excluditurab ipfa. Mn [ubiettum debeat primà continere . virtualiter omnes veritates fcientie. 6 Q'Cotus q.3.prol.D, dcfiniens (ubie a eu tatem gir orti lud effe, quod continet in fe primó vittua liter omnes veritates illius habitus, cuius eft (übie&um;pro cuius notitia aduertüt Scoti(tz, quod ly primé idem fignificat ac adequaté,& id adzquat? cótinct,quod in continendo nop dependet ab alijs ; (cd €ontinentia,alia effentialis, qua vnáü coatinet alterum in primo modo dicendi per fesalia eft potentialis,qua fuperius continet inferiora, alia eft victualis, qua vnum continet aliud in e(le producibili ab ipfo; et quia duplex cft e(fe .(. reale, et coeoitum,hinc duplex cft virtualis cotinentia, vna, qua aliquid poteftaliud in effe reali prodacere, altera ; qua poteft producere in effe cognito;& tandem quia effe reale cft duplex; Phyficum,& yficum, primum cít res à (ua eau(a realiter diftin Ga;fecundi eft formalitas pullulans ab alia ; fic duplex eft conrinentia virtualis in effe reali,vel Phyfica,vel Metaphyfica;modó fubie&um nequit contifiere proprias paffiones continentia virtuli in effe reali Phyfico, nar à fübie2225.54. 4.ar. 1,realiter non diftin Suuntur,ícd cotinétia Metaphyfica, quia veré ab effentia fübic&i pullulant ex diGs in| is dip. 7.4.2.quzritur ergo an pres debcat À ter in ee cognito omnes pa(Tiones dc i lo demonftrabiles in (cientia;vbi nio quimur de obic&to materiali, (cd dccom revtfupta diximus lieBum com hvirtualitey ép, o D" $47 : pofito ex eiateriali, et formali, quz vn «ompletum -fubie. fcientie intezrart lupra diximus art.1. (vt obic&tioncs Caict. diluamus tribuentis Scoto, ipfum loqui de materiali obie&o) non quód ca le obic&tum eocaliter fine Dei, et intelle«&us cencur(ü caufet ex fe notitiam paffionis in intelle&u,vc malé interpretarur Atimq.a4.prol.Do&orem noftirüs(ed par. tialiter,& in rationc obie&ti,nim intelle€tio cx obic&to,& potentia gignitur;füpe pofito diuino cócurfü ex Sco. 1.d.3. q.7. 37 Ochácü (nisnomipal'bus in prol. feot.negat fubic&tumsontinere virtuali, tet paffiongs in c(fe. cognito (mb ncgat etiam in cfle rcali, (zd proccdit ex co, qp agens PhyGicam cum Mexapbyico «gcatc confundit;putatq;ad quamlibceccondnentciam requici diftinclionem realem gy quod etl fallum) Comunis fenteatia | eft affitmatiua ctim Scoto cit fcd ett diTidium apad Scotiftas,fi hzc conditio debeat conuenire (ulü (übie&of pecificoyque, €fifpecies fpecialitbma, an etiam fübic&o generico. quod e(t penus quodlibet, vel diaabdtchciic cades; cei aliqui. indiflin&é loquentes videntur vniaertaliter loqui tàm dc (pecifico, qui de .gcncrico)ira Can. 1. Phy(.q.1. Tar.q. 3.proae;Log.Otkbellusinprinc. Phy(: Smi inch q. 1.proé. Tkcol.n 47.ex coy Quod ncgatía biectum zenericum, et dac folum (pccificum;fed prfertim Bra(au.q. 3. Vn. et q. 1.qtiol, dc menre $cori allerit definitionem in prol. allatam conucoire vti; fu« bie&o,licét poftca folü in modo loqucn di differat ab alijs Scot;(tis ; qui volüt hàé definitionem, vcl coadirionem a(Tignata efle (abie&i (pecificinó generici, n (i refpc&u ptopriarum paffionum, quas virtualiter continet, pa(fioncs vcro fuoram inferiorü, nonnifi potentialitec; ita Barg« lüper q. 3.prol.qui Paulum eitac, et Lí Faber Theor.5 .Zetb. 1. Mct.3.2.c(tq; Au rcol.in prol.q.de fübiccto Theol. ar. t.& Amic.tradt.27. difp.a.q. z.dub.7. 38 oe mn an i loquédo virtualiter continet in etlecognito tanc paffiones de ipfo fmediac£, et primo dc monftrabiles in fcientia fiué gencricum. fit fiue [pecificam,& per có; c quens cm-3n illis continetur cauía in inferiorum nonnifi potentialitet, quo ad primam partem cft Dott, cit. et alijs in locis adducédis,& probatur ab ipfo,quia propoticiones,qua in demonflra tione a(fumuntur, aliz (ünt immediata", vt principia,alig mediate, vt conclu(io, herentiz : paífionis in fabie&o,que eft definitio fübie&i;inilta continetur 1pfa paífio de (ubie&o demontlrata, ergo fübie&tü cft caufa cur ille veritatcs cognofcantur ab. intelle&tu;patet;quía per (uà fpecié reprafencat dcimtionem,q cffentialirer conti net ; hac cft caua, cur paffig cogaolca tur;ergo virtualiter in e(Ie cognito cótinet omucs veritates fcientiz,nam definitioton cfl ró qu« continendi,fed ró qua fubic&um continet. Tum quia (ubiectü ett cau(a adzquata habitus, qa eft primü 1n fcicntia primitate ada'quationis ; ergo dcbet virtualiter in effe cognito o£s veri1atcs cótinere de ipfo i fci&tia cófideratas, Secundo, quód (ubic&um genericum paffiones inferiorum potentialiter tantü contineat; eft Scoti 6. Met.q. 1. et probatur euidenter, virtualiter primó continerc veritates jn fcientia cft per. quodquid eft polTe f(ubic&um caufare notitiam vcritatis cocluGonis, et habitudinis paíTionis ad proprium fabic&um; fed genericü Íubicctum per fuam definitionem nó pót eíse cau(a,cur paffiones ioferiorü de ipfis demonftrentur ; ergo, &c, malor pa. tct cx Scotoin ptol. cit. vbi ait contineac primo virtualiter cft ita independens effc in continendo, vt circumfcipto omni alio adhuc contincat, et nihil aliud contincat,ni(i per tooem cius, vt corpus natttralc ita cocinet mobilitatem,vt circüfcripta quac 'ccic corporis naturalis,Ct omnibus Pn kA ote xcr fud dcfiniiion&. poterit de ip(o demonítrari, et infcriora, nonnifi per rationem corpo rjs naturalis continenr. mobilitatem in, Communi; minor patet, quia per ronem Corporis naturalis vt fic nequit circularis mobilitas v.g» de, Cclo demonftrati, aliter omnibus corporibus conoeniret. 39 Tucbé cüaliquibus Scoufus,veram esc. genus pojentialiter concre paffioDifp. XIL Be Semis. 0 000resveritates illius (cientiz, at paffiones. 1 ncs inferiori (ed vt (ic mom tribu taté habituisfed folü vt continet inferioribus, " ne Smifi &i in torale,& pactiale,li.m.(cientia cófi haber cum 1lla;ficut nec obieda, nullum crit partiale obie&tü,vndé non re&té cor»us naturale dicetur fiibie&üin tota Ph jocos: ens in tota Metaph.nec Git. logiímusin tota Lozica,neq; Pylofoph. aut Meraphy fica, vel Lo MT rre tica, et vniuerfaliter qualibet (ci&tía diceretur vna fciétia; et male in initio Phylofophiz, Logica e toas due in« Ítituetetut quz (Lio de fubiecto ipfarum, fed (olum M per iesra (fübie&um illorum librorüvelillius libri, qui primó ex« plicandus occarrit contra omnes Do&o^ res,yt ét dicemus q.feq.quapropter eoi d rmm: cae genas aliquod pro (bbie&to in aliqua totali fci&tia,debemus ét alferere de ratione (übie&i f(cientiz non effc continere virtualiter omnes verita« tes illius fcientiz., (ed virtualiter. proprias,potentialiter illas inferiorum . Poluimus in COC),ly proprid loquendi, nam fi velimus extendere continentiam viruualem, et illam diniderc in immedia« tam;& in proxi Are motam; hanc (umete pro. ijvt facit Dass viderür et, in 3. d. 2.4. q:2«C.& d. 36.q. vn.L vbi contmentian virtuale hioc [cafa tribuit (abiecto: ge». nerico,& citat fe in 6. Met;q.1.quo loco continentiam gencrici fubie&i ait eíse virtualem, et potencialem, fic nulla erit; ni(i de nomine diísentio . "sai Mit 40 .Obijc.1, oítédendo fubie&tü non contünete virtual:ter notitiam patfionü . . Tüquiacntia tationis-circa fuas. paíl;ones non]iabentac&ttuitatem aliquam, vt potat illas producere 1.effe cognito, vel, reali;codem modo te babet: relatio reas . lis,qua: nó cft dc generc acbiuorü, vndc, REQuit concurrere ad. productioné.pro priarüm paflionü neq; 1d earum noricdià y cum non fit obicétum etium: inieliee: Hzcrefpoofiocoinciditcum opinios adi, negantis. diuiionem fubie| derans (pecie aliqua generisnon cit pas fcientiz de gencre, necifta connexione. th à Luna E continetu » ^ vitüaliter, quia ad cognitionemeclyp(is repu ) tert quie vc caufa ad. eclypfim concurtit, ac terra notitia nea eótinctur virtualiter in Lana: efe quoq; beatificabile cft-pafsio hominis ; et tame 'ex quidditate hominisnon cognofcitur, aliter poflet viribus nature cognofci ipfe Deus, qui cft cerminus hutus patlionis, nequit in, cogaofci relatio aliqua; aifi cogno(caur terminus i p(iusrelationis, Tum 5.euidentia vetitatis concl.non fotà pendet à fübie&to, fed ét à pradicato, et à przmiffis, erzo primo, et atiaté conunceti in fübie&to. Tii 4. fequeretar in demonftratione à pofteriori effe&um eísc (ubie&ü, quia cft id, quod virtualitet-contipet verizates . Tum . fi ek hoc; q»cauía virtualiter continet effe&um in císc rei,coritinet etiá in ese cognito, ergo cx/notitia Solis incóplexa paterit baberi» notitia omnium etfectaum à Sole prodacibiliü,cp cft falfüm. Tum 6. fubié&tfi cóparatur ad (ciériá ficut obice &um ad potétiá, fed hoc ponirat primi y et adg juatum penes. primitaté cóitatisy non continentia» virtualis; vb patct/de co» lote refpectu vifüs, qui-de onmibus obie &is viiibilibus praedicatur) et ens dem. nibus obic&is intellectus, ergo &cc.quod' etiam fcruatur non (oluti'in obicétis poz tenciarü, fed &vin (ubic&is-(ci&iat us ni in Gconiecia cft lined5-in Acidamenea numerus, in Mecaphy(caxths, qua dc có« fideratis in illis(ciemjsplü&iicahams ^. 41. Kefpzad 1; patet ex difpi5. qp entia rinonis (uo-modo lisbent caufalitacé erga proprias paf&iones,reuera tf fundamé tum entis ronis ctt, quod caufat notitiá entis rónis, et harc notitiam pa(sioris ipfius,qua ratione dicitur, ens rOnis, vt CO-/ guitum cauf(ate nocitiam patfionis : rclatto realis noocft a&tiua phyticé, (ed metà ?,ac non catfat nocittam paíSios ni$ gropriz, ni(i yt coznita, vc de ente ratienib digg co quia non eft obiectuni motiuü incelle&us;(ed terminatiuum. Ad 2, cclypfabilitas;, (icut continetur virtualiter in Lun quoad efse tcale, xa quoad císc cogn;tugn, attamen quia ordincm dicit ad tétram, vel'aliud corpus opacum im eise reuli, ità quoque in e(se cogn:to de: pédet ab illo, ex quo folum (e u;tur, 1... nam non esc caulim ade quat cogni tionis illius (ed requi cognitionem tcrr£, nontamen deducitur in Luna virtualiter aca contineti,vt infubiedto, quam» uis iaterta contigeatur can quá in caufa y fion tanquad ia fübie&o : beatificabili tasnequit cognolci cognita homiais ef fentia, eo uia ordinem dicic ad Dei,v& ad terminum, qa ratione nó contineat fub obiecto naturalis atcinzentiz intelle&kas creatisquod eft eos initum, cuius teg miaus non ett Deus,ex Sco. quol. 14. Ad. 5:neg.confeq. non.n. d cimus (abie&um eise caufani cotülem coz ainioois conclu fionis, aà pra dicium, practise cona cu:tüat, fed dicimüs fuübicétam pruay continere, quia on (luni eft cau.averitatis conclutioais ; (ed ét véritaris prin cipiorum;quace dus vitimaré omia cou tinet tàmpreedicatam coal. qtiam principia. Ad 4neq. Pane cHectus-in illa: demontiratione non ett (abiccétiin j fed. rhedium ; et princi pium Ong .cogaoícens di. Ad y. cac ex cognitione tdo( a deuenimus-ta cogoicionem effe&uas virtuali ter itiilla inclüti, quando effectus. fe bet vi paísio cdlz, nam tunc cft Conuers tibilis càviean(: à principijs iptius ema-: nat; ficein dltero pocélE/repetiri, bili 1n fud casís, quate exemplum Solis uon vrz ge, qiio f habet vr (übie&tum cess IT. dn fabieibemtinen suirtaaliter g)e t L1 $49 [pettu cffeQuum àb iplo producibiligrr et alie concaulie-tcquicuncur-, etfeGtus: nofi ih-Solé7 (cd' extra ceperiamuir, nec neceffarió à principi js luti 1plius; quá. uis (i quis perciperet victütem 1nicrnam Solis prodiletiuim effe&tuum pofset quoque'incogaicioaem cffectuum deuenire, : Ad 6. Do&or in prol.cit. ncgat omttirtiodam partcatérilicér «in. cougeniancim hoc; quód aeibo teeiniodüta ctus potena. tiz, et faentig, &ihialijscondiuonibusy : ytett videreapud. Bafsol. attamen diffez rütin hoc,quód proportio ob:ecti ad po^ tentiatn ctt anociui-ad mobile, (eyagca ti$ ad patsum, at fübicétum (c haber vt cauí4 ad ícjentiam vt ad cfle&pum: hinc: quodlibet obicét iuclufurn.in. obicéta : pugio,primo,.& adzequato poterit agere inp otentiam, quia quando agens poteít agere in aliquod pafsum, quodlibet agens ciuídcm rationis potcrit in illud. pa[sum agere,& iftud à.quolibet agenze eiufdem cationis potefi pati: at non fcquitar idé de fubic&to, quód fi fübie&um eft caufa habitus, quodlibet inclusü in fubie&o poffit cau(are eundem habitum : ad exempla addué&a, dicimus illa obie&ta efsecómania obic&is partialibus, et non folum yt fic dicuntur fabie&ta, (ed etiam vt alia confidcrata m Ícientijsad illa reducürur, wt (unt paf;ones, et principia, quaproter aflignantur fübiecta nontantam; vt jme illam predicatienem communem adinferiora, vt Mice virtualitet proptias paffioncs, et icata; vi« dc 3 Fabrum theor. $. iur 41 Secundo obijc. oftendédo demete Scoti, quodlibet fübie&tum virtualiter contincre deere omnes veritates Due tiz,& non aliquas potentialiter . Tü quia in 3.d.14.q.2. H, habentur haec verba.», Ifiud ét confir.per Phylof.-Poft.25.»bi vult, quod oportet maxim cognofcere de fubietlo quid e$t; et ratio efl quia in vóne, c? quidditate [ubietti virtualiter dncluditurtotaro fcientie,tüc fic, quic&juid eft ró, propter q aliquid infit alteri, conuenit omni illicui illud ineft, €t quicquid cft ro diuifibilitatis, ineft formaliter illi, g cf tali i D 2.d,5.q.4.G, fed ró, propter quà debcmus dc (übic&to precognofcere quid eff, €ft inclafio sb armar i t in obie&o, ergo. de quocung; verificatur, quód de illo fit prc uid cj dc illo ct ellumubie,.G virtaslirr includat totà (cicntiam, fed ifta gnitio de quocunq. fubi fid ipesifcosfiué generico, fiue enti verificatur,ergo,&c. Tum 2n 1d. 3. q. 8 infine, ait pori yas [cienti affignatur penes M penes 9, Jcientie diflinguuutur, uon penes fnielleum, ce D modo diftinguido fcieptias, illa efl vna, pos »nius Jubietii primi, quatenus obietium primutp-babet contiuere fcientid illá. virtpaliter : idcm habet q7, ciufdé dift. in diuifione diuifibile, ex. um; quia illud efl, d fine,& (upra L.ergo fi vnitasfcientig pe ncs virtualemcontinentiam fübic&i attenditur, cum tribuere dittin&ti vnitatem fcientizcópetatetiam(ubiedo generico, iftud on. ialierfed vir tualiter omnia cótinebit : idem docet 5, d.2 5.9.2, C, Tum 5. quia quol.7. N, do« cet primam principium cotinere virtuae liter, et eminéter vctitates omniü pofteriorü,non t&roportet, poflit e(le caufa immediate seiolied quadcunq. pofterius; et p.d.3. qu.2. in primoexrra inquit; quod quicquid tur de Dcoin Met. continetur virtualiter primó inrationc entis;& q.3.$. Quantum ad 2. art, ait ens virtualiter continere paffion« vltimas diffcrentias,& lit.M, exemplificát de colorc, qui virtualiter includitur in diffetentijs, et pa(li onibus coloris .,43. Refp.ad 1. 9 ficut ró icifübiecti precoguo(ci debet refpectu paffionis 1pfius tübiecti ici tanquam mediü adequatum ad demonlftrandam paffionis inbzrentiá, at rcípe&u paísiomisalicuius fpecici folüm debet przcoguofci vt medium inadequatum, quate nus eft pars definitionis illius (peciei ; fic alia, et alia debet cffc inclufio rica y fpecifice pallionis, illa Veeuis. ; hzc potentialis; Doctor itaq; vel (amit virtualem continentiam large, vel et meliuss ibi loquitur de fciétia vaius pafsionis in» herenus fübie&o, vt. fe declarar; quare loquitur de (übíc&o f(pecifico, vel de gencrico in ordine vi rope pafsiones. Ad z.eodé mado reíp, nám precipue $ 7: Cit. in fine loguitur de (peciefpecialifÍfima,quz nonnili virtualiter cótinet paf fiones ; et habitus iftius (pecici (amit ab ipía vnitaté sr virtualem continentiam fi fübie&um €t genericum muluplex,pi Thcolegiá, qu c(t deobie&o insulardiidto »vtarguimuss eo Tp nequit virtualiter paísiones iorum coütifere: Quod magis pater exlocisadduétis ip 3. róuc, nati 10 quol, 7. aequit intcllist yt notat Zero. ci de o | Qr. en biet Scientia debeat effenteefscolot. IU. 851 éotitinentia virtuali propria, quia fic poffeat per primum principium immediate €ogno(ci poflctiora y ficut pcr qui ditate eciéi immediaté coghoícitur paílio pecifica,.nam proprie in illa virtualiter continetur; quapropter heevirtualiscótinentiaapud Doé&torem aliquando fumiicur pi ru t rp vt comunis ad dien proprié,& ad potentialem, et i ' quia ró generis faltim fienes ; Hinc concludendum definitione datam á'Sco; prol.q. 3. effe fubic&i (pecifici, nam vt colligitur ex texta, loquitur de continentia virtuali: propria : quód. etiam patebit in q.feq.Sed noui(fi Poncius diff. 1. Log. 1/.12.& 18.vt oftendat definitione fübie Gi ex Scoto'addu&tam, quod virtualiter €ontincat omnes veritates (cientiz;ctiam' genetico.competere;ait fenfum illius ncquaquam effe; quod (ecandum (e,. et fcü faam'rationé pracisé contineat ve ritatestotias (cientiz; neque enim fecüdum (e foli debet illas continere virtualiter ita y vt (e' folo cum intelle&u poffit omnes illascaufare,.impoffibile .n.'ett,. (inquit) quod ens, vt fic; quod ponitur obiectum adaquatum Metaph. cótineat omncs veritates metaphyficas, pratfertim illas, Ty de Angelis.; fenfus ergo illius eft, vt magis explicat n. 18. g» obiectum. adaquatum: debeat continere virtaaliter omnes veritates fcientiz,cu ius eft obie&am, non fecandumfe;X (ua: praedicata intrinfeca, fed (ecundum (e,& emniaillaquz funt ad ipfura reducibilia Cómode :'Ceterum expoltirio ifta: contrá' Do&toris incentionem, et literam palam müilitar,nam loc.cir.explicans quid intelligat per continere primo virtualiter ;in1 fignificare, quod comtinere in. dtpendenter ab alijs rn. (ciencia coniideratis, et (ecundnm (uam rationem praecisé; et adequaté y. (ic quodin continendo: non dependet ab'alijs,(ed alia ab1pfo;itaut per iimpoflibile circüfcript o omni alio adbuc conti nere tt diecbamus ab initio CN Sdarticuli iuxtà.cómunemomniü. Sco:iftarum expofitionem ; non ergo rccedendiá cít à fententia no(Era, quam etiam tradiderunt politiores Scotiftz, quod Doctor ibi fübie&um fpecificum defiaiuit, non: genericum,licet extendendo continentia virtualem poffit etiam quoquo pado illa défiitio applicari fubie&o generico'mo: do infinatofupra num. 39. Kn fubieGium debeat eJe neceffarium;. (44 Irimus q. " D &4 vel ced. explicando 2; irioné (cientiz,debetc fcientiá effe neceífarià non necc(firate: fimpliciter; qua(i quod ipfa (emper repe riri debeat in recü natura;& nunquá cora rumpi, (cd neccffi tate fecundum quid, .f. quó ad veritatem, vt nó poffit vllo pacto: in fal(am mutari, quam nece(fitatem cóplexam appellauimus, quia eft nece lita s: propotitionis, et habitudo neceülaria in. ter íübiectum,& przdicatum conclu(io« nis demonítrarz . Attamen quia fcientiz omnem conditionem fumit à proprio fu biecto, (equitur fubie&um quoq; debere dici necelTarinm;inuariabile, et tncorruptibile, qua ratione cóiter aíleritur de cotruptibilibusnó dari fciéciáex 1. Po(t. c.7.& 6; Euh. c.5 hanc nece(litatemfubie: Gi, et inuariabilitaté explicare debemus, quanam fit ;. certum eft.n: c(fc dittin&tá à necelfitatc Íciétiz, hzc.n. caufatur ab: illa,eft. ; alicuius cóplexi .f. (ciencia, illa yeró eft incóplexi,qualisentitas [ubiedtie, Mirum ett, quàm varié lequantur Do» Gres in re tàm cuidenti, vt notat Auer fa: 4.26. Log. fe&. 4. Quidam.n. dicunt fubicctum.fcientiz debere eífe neceísarium, et incorcoptibile in vniuer(ali, nom in particulari, vel per fe,non per accidése yci inpotentia, nonina&u, vel in-acta. fignato, non exercico y vel quo adcelfentiam, noa-quo ad exiftentiam ;. quapro» prer ír fübiectum deindc íit corruptibile n particulari, per accidens... ad' corru puonem fingularüsm,in a&u: excreito y et quo ad exiftentiam, vt fe habent natu» tz communes rerum creatarurm, non de ftruit neceffi MR 4; Ite 852 fag. Ite ditin&ioncs in hoc deficiüit, prima facic videntur loqui de incortge Subilitate fimpliciter, et corruptibilitae te illi oppo (itayiraut fübic&ü ex (ua toe formali non debeat per fe incipercyX de"finerc,& (i quandoque incipit »vel definit cífe, hoc fit per accidens ad corruption alterius, vt patet in exéplo de naturisrerum in vniuci falis que ad inczptionem, et dettra&:oncm fingulariü dicuntur generacty& cortmmpi, quod exemplum adduci (olet pro explicatione harum diftin €iionum.Hoc autem eft falfumyquia natlis creatarum rer. naturis quocuque mo do infpe&tis comperit hac let pea litasfcd qualibct efl corraptibilis, et defiru&ibilis etiam in vniucríali, per fe, in atu, et quoad cffentiam, Tü quia fi cor&opribilitas fubic&ti; quó ad císe fufficit; yt.cognitio ni dicater neceísaria, fed vatiabijis, et falla, quamuis non per fe; fc fperaccidens, vel alio modo illi ccuemat, fofficiet quoq; vt ccccm modo competat cognitioni, et lic (ciéua f;ltim per acctdens, vcl quando coiroptibilitas fübiccto compctet, poterit mutari infalíam, quod efl copira rationem fcieniz, vt q-praced. diximus, al ter igitur explicari debet baec ncce(litas.ecl faliialigd aliud deber addi. Flcrig; quos fequi, Amice aet «17dilj. 4.4. 2. dub 6. alia via incedüt; difuinguát .n«de néccflitateyquod alra fit ccmplexa, qua teperituc. in propofitione ncGe(saciá, quia nequit per quamcumqs potentiam mutari infálíam, ajia cfi incomplexas qua rcbus incomplexis conuenit et cft duplex, vcl quo ad eísentià, et bec conuenit rcbus cx. (e ipiis babentibus cffcntiam,ro cx noftro libero arbitrio, ifti opponiur concbgenua. incomplcxa cü À. tes non ex proptia-naturafed exlibcro homingm arbitrio habet císentiam,vt veftis elt hoc, vcl illo odo £ormata. dependen:er ab bominum. placito s alia cft neccílitas incomplexa quo. ad exiftétiá, «quz dupliciter. explicari poteftavel poli, tiu£, quando (sentia rei verà neccísar €xillit, vt posee: nonéxiftere, et jor v.0do compeut. à vel negaciue, fea przcfiuéyjuango..f. are rei non cóiidcra;ur iB ordinc ad. habendam cxia; ^" Difp. X IT. De Scieytido 007 ftentiam,fed vt ab ea pre(cindit?huic nez ce(Titat: opponitur contingentia incomplexaquó a tiam,vel quia. eísen. tia rei exiftit contingenter à parte rei y vt fant omnes rescreatz, vel quia etiam ia eíse intelligibili non preícindit ab exifté« tia contingenti, talia (ant omnia agibiliay et (a&tibilta, qua ab habi radicis con(iderantur in ordinc ad exiftentiam Veiineseenir erpet qrass t tem "t funt po iad extra, et fecundumc itcüftanties fant illisà parte rei conuenire, ett codiuinnpe biete P DNE tiam; Tunc ad quet. r ',Obieoup fcientia debere dope neceísariü m ceffitate complexa, et incomplexa, quo ad e(senuam,quàm quó ad exi(len4 eds pofitiué, (cd praeci tiué Qua rationc agibilia pofsc císc dien mum fiot, &con(equnenter morales (cientias et practicase(se veré (cientias, ^ 46 Dicendum eft, obicdtà dcbere effc ncecísarium neceíTitate veritatis obiee &iug in (ua efsentias(cü vt alij dicantnee ce(Titate coplexa obic&iua,vei nece(firae te incomplexa quo ad eísenuam nonre« qairere taraca noce(ltatem iucomplexá quó adcxiflenos, (iac pofitiué, fiue praeses ciliue explicesur, e(teomimunis y quie dem, quod id fe debeat haberc Bur n 1€ veritatis obicáinà, colligitur ex Seoe 1.d.3.. 4 L& fcq. &. patet quia fcientia requirit banc ncceffitatem ; vc formaliree ita lit vera ; quod nallo modo poffit c[set fala ergo obie&um ità (c debet habere in fe, vt dicat neceisariam habitudiné ad illa pr dicata,qugd nó poflit illa non re» (picere;fi.n.potfet aliter c habere,& alia piadicata oppofita contincre; iam (cien tia poíset elsc fala formalitevs et hec ine trineca necc(Tius que ceperirur in obies &o;& ex genua propriorum | jcatos ram dicicur neceflitas »quatenüs cadi: inter, przdi Ísenci E dicituf nccefli qas inco;lex: ig, quiaobies €umin fua «uidditate eff quid vnum incomplexam;s dicitur euam comple X4 as, vel obicctiué, vel virualitec, quatenus ft rario, cuz de vali quidditaie formetur AER S ptota5 incomplexg quó ad exiftétiam,liquet ex hoc jquod hzc neceffitas pofitiué explicata folum Deo conuenit; et tamen de alijs rebus habetur fcientia,cü poffint de illis formari propofitiones atctna veritatis, quod (afficit ad fcientiam : neq; requiritur quod qualibet fcientia ab ftrahat .'&b obici exiftétia, nà fcientiz practicz nó ab(trahant,& tamen funt (cientiz,vt «um Sco.q.4.prol. dicemus q. 5. Tü quia medicina;quicquid docet;dirigitad opus, et res agam in vniuer(ali quidem, fed vt potentes exiftere et in ordine ad cxiTtentiá poffibilem, et tamen in medicina inultz conficiuntur propofitiones zternz veritatis, qua:perveras caufasdemóoftrátur, ergo vt fic poffunt effe obicétum Ícicntiz : confeq. patet » quia illud debet dici fcientic obic&um; quod pót caufare notitiam fuarum paffionum veram, cer. tam,cuidentem, neceflariam; et per cauÍam, hecomnia habct medica fcientia. 47 Inoppof. obijc. preter authoritates illas, quibus conantur Aducrfarij oftendete cum Arift. facultates practicas tion c(ic (cientificas, de quibus q. 5. Tum quia (cientia c(t ab(tra&tiua cognitio y de cuius rationc cfl, qy ab(trahat ab exiflentia obiecti, per quod differz ab intuitiua coguirione, ergo debct habere nece (Fita. té incomplexam quà ad ext(tentá abftra&iué, Tum 2; obiectum fcientiz debet efle inuatiabile, quod aliter fe habere no pollet; (cd omne tale nece(larió debet ab ftrahere ab exittencia,probatur;quia exiftentia eft variabilis ; ergo quod dicit ordinem ad ipfam;vt fi€ cric quoq; variabie. Kefp.cxiftenuam rei nó toluin 1ntuitiue, fed ét abfiractiué cognofci polfe, vt libet Scot2/d.3. 9.9. et 11. F. et quol. 13. L. quando. (.non cít ratio cognoicenmotiua; (cd volun fe habet:vc rescopons pars obicéti ; led quicquid (x de OC, dicimus ad acg. (cienuiam necetffa zio debereabitiahere ab cxiflencia rerü in particulatis et vc actualiter exiitunt à parte tei, don ab ynisecfalr, et vt pofsum exiitere, nam vt fic vecé de iplis rebus poriunciorn Migncs ncccísarig iratur nece(Ti« IO, et per (fente. 3$5 complesz;vt concedit etiam Amicus: e quo euidenter fequitur res ipfas bibere nece(Titaré obiectiua veritatis; yt quoq. concernun: aliquo exiftentiam,nà termini in propofitione non effent necef fario connexi, nifi infeiplis haberent ncceffarià habitudiné ; per quod patet ad 2. Diccs;ex 1. Poft.181.& 6. Mer. (ciens tig (unt de ijs, quz f eueniunt;aut vt plurimum, ergo obie&tam non cft ne« ceffe, vt fit inuariabile, et perpetuum.« Refp. non intelligere ibi Arift.res vt actu exiftentes,vel (emper, vel vt plurimü, fed vt porentes exiftere, nam cum videmus cx pofitione alicuius caufz fequi aliquem. effe&um faltim vt in plurimum, arguimus à pofteriori virtutem inilla caufa s producendi talem effe&um, quomodo fit vniueríalis propofitio, et ab exiftentia a&uali ab(trahitur ; De dexonnnn à pofteriori non potett fieri in his, qug ra» Milos cueniunt ; de quo di« fpat. (cq. q-1, atta. uA GOTILON DA SOY. Quo fenfu fubietium ve[piciat omnia. confiderata in Scientia. ^ 48 Vidam ex Thomiftis docent fuQ bie&tü (cie debere omoja in illa cótenta infpicere tanquam inferiora, de quibus efsentialiter przdicctur, quam przdicarionis communitatem vt preci puam, imó vt adzquatam fübic&i códf«tionem (tatuunt . Sed hunc dicendi mo^ dum refutauimusgrt. 1, nam 1. Poft, 2. fcientia de tribus agit, de (ubiecto, quo pa[sionem demonttrac,de pafsione s quam demonf(lrat, et de principis, pet uz demonftrat, que tria (unt incer fe difindta, nec poísüt coincidere, ergoeft contra rauonem fübie&i,quod przdices tur de omnibus in fcientijs conlideratiss et inillis includatur: quandocunque igi« M MT tur eft aliquid, uod ldetd PR DEEU dealioytanuam de (ub fe eócento, quod tamen non pót. habercin iliafcientia rae tionem fubie&i, (altim parrialis, quia .f fic vel vt paísio, velfolum vt principium confideratum ab illa, illud cóc ftatui non poieru fubic&tum, quia qued cóuenit (u« ETT Si IR SDec fiio d oA Q. spetiorisfaltira fecupdacio debet iáferiori xoüitnirey& fi 1n fericr) repugpary figni,ulllens, non:eperizi im fuperioriy erae fi ze(fe per.íc conódrracü.i án fcientia: vxparft )eílsinijafulue Quos nsc (equndario eoTO quod eíbede (uhia&fnoryusqialoys rgo née primdtió; nec(o«undoxiNopueniEfüprciéri;»vide att, 4.anicípiad 6confin p | xu Gommnnis:opinfoeft(ubicótuni.debero; re(pieote,o3a in ia co nténta axnonam ftem .illosmjita vt adipsi bdlbéant.azuábutioncysqua sons fabiedinm atribatienis appcllart (6lct:j de: non e(t eadeni oium fentenziasex quo capise debear bac attributio:attendz i! nomiblátt, xdif p.v. Met.fcót. 3» quito doGvinamper xotámillam difpi£epe ues pr adifo iJog.lrca ! ao unicdiibud zl ánícnora cüesé penobicóta:stitibutionis án (cien js, eomentorawarór fieobicóta "ttccibutagqgatenusimferiorzfuntintiuoe i ià gratiá cófiderantur Jupcrigra,nó àcóe tra, ac proinde attriburionisobie d SC« pen Per (jecit cafptcikliffim&m .39: Dicendü efecum Sioriy. omnia in fcientia confidér we ordinem;,& attribuc Press tanquam ad finem» Scftopti vorius (cientifica hb:icas.q; vonmeceffarib sópcr. dtbct cífe infcriuss& fpecies pecial E anayingo (2Viuset.aliqu Biasiam interiora con(idczé ntpr.in. aet LS ot 3yn-& qsà «prol. et 6 M cte rs probaturg et rà cal ei rio copa tocdis:cit vnumqueddam anie fiat» cue» tundamenro: in rebusipfig £esnitis, vediccmus dfeq» exgo o6s «ius Parere cites (&connexa.s Ead 'ardinata qui finis: "n € Xàe ilie fiuit icéti;. Aeetiias.ergo Quas: qeípicient obiedtim um (cient eene ihren guaua;: Me ce c ela spiele i NOn. Lr nga sonitu v Qa Gi pia ápíius4 Pr ie ile m od cóc genericunry in cuius ubic&lsvel yt;partes eompa«afines; velar prmoipia: t pri neqiie ulpa: ai fibicdiiasuis nóu mm n lÉ ce iorsingtis m cons yir au n l 52:58 Prebatuc aütemi mem aor rare reote ád ayagamen is3lcuyr nocdem fb con e (cicntian dam Min eit eedFanedemllotim iamen fape- riora, et ihtceioras in quibus inclàdunchir iilay Bo confeqüentcé fa eo: vois ad:infoa- riorà dicant otdincin ; axtti mem meta: illa: ab voitier(alierfibus dcaomina: tiorem (amu, diéicor. ti» praedicamen tum fubftanrizz y predica mencari:]dantiz- tatisiqualitau, &cc, cx? intentione: arz- tifiéisy.& diuidentis illa (uperids«eft rina cipalitcrintentum ; vnde fiidecem fcien- tie de pr&dicamétis inttituerentury quas- libec gro (ubie&o adésquato;à quo friecis- ficaretur, refpiceret: i propriam: necalift iamum,& in gratiam ipfius: mferiora có - fideraret, vc explicaretpotenialitatéipe- fiusad interiora;non vero refpiceret (pee cic speciali (Himas;.alitét non vna! fcien tiaodaretur de [ubitantia y. (ed! pldres ; &- piutcs iuxta. fpeciécü: infimarume nàme rua: ficut igitur nom obffaate-imclatids ne fapttiotis in'inferioribas; inet iora t4 macn:dicuntur:ad'idempgesdioamegnm perninere,cagdeniq;: retuiti Coordinatioe- mem con (tituere frepter;conuioontiá poc teutialém jy: hsbot-senetanffi mum óto' iliorum j/adquod'dicunt-actrib sionem: A riasaziong:engpjtiaidtorum auge | quot ad vnius pcadicamenticenititatio; -oinq ám;j&6 Miietisodciaci ce (cii ü prem TETUEE Mision gai inim e erat reis: erc fcientia: IEEE ped premio peer rnc rig Curio allà Béiniseex dibus prob; noflruaraffer: tritíi, fino (pdties quáuislTint ominino dis Fparatg ititér fuy dicuntur càmen viii iri fu 6s dicebas Perphic.de [pecide lis mires Dopnines participatioe n Vp? Vus bómo-),&cf vnitate t didetéinasyprincipalius. Pw eed iei éxomrà fi BN qe pmi nee bi vifit Bue cies y Sendo bei bei ditbdum; quddíekcetie(pccifice 5 quamuisinret tenonprdia nentur; visitiatat zanemin fciera ix dOrmiao hi geh licag&«quigicaüfa viciis eb vni tas eWétis, Idorreo: erincipalitrinténzü iy illatotahrfcieniporiógencticamajlsia &ütn ;»&tatenas caufa principalisi corius fcietifici ardificijy N percóléquehisfjic cies habebuntcic effe fabilpagribunioné ad genus uta fi genus no cfleb; quod fua vitate congregarecdifper(agmoidarciur vni fticüciacroalis: ex: nex con: fatayvideq feQsioi e :, "Norah vétó di&um eftin rdclichifio- né tion neceflató imfcienga femper dez bere effc inferius, velfpecrem (peciali(nrham obiectü atrribationis;(ed fapius cffc'aliquod' comune genericumjin caius gratiam interiora confideramur ip fcicnz ua j'fioraheer ( inqdam) id dictü eft ;quig oppolitum quoq; interdum accidere poz teft quod nimirum in (ciencia (aperius cófideretur in Bratiá inferiorisyad rllad1]; redacaturytüm tn effezci;tàm ;n efTe (ctbilis, et "en preterm aceidit cü iu Ícieecha ineiusgrafiür eo: : ttiodo dependet faenriaide a cognitio pet. 68 aiftiiocenditur; in Phyfic ens mobile &c.adicor pás m poté cuis: riavüral per fa, et bd odii Ls lis expl poses i Bs veras heri in tui militantcontra fecunda | clatiódié'; &' Fortes cl aic, ptus füperiótes rti fcientia QUerie M à tiàm interiorum có fiderarrdébete 5. élithaión eftvaiued'alcec veram yoliceg ree it&potlit accidere, vt dictücfty es etfuifetieffe Ponci ij: conclus MA i t3: in Aetas aid enim tob. tum agriburionis jitadt: f mU dent. oppótitm conftat iiexeiiplis is de Lógica, fic; qui quidem d fc iti fie cór TOI HEOD RI QUEM M addu éityediindetin ds fclenti js aliquid eó niens Gua v Ha (psties infia at fionart probie o add jlatoQuiodquidé verü emy Rp Ue ide Seneca là itithisfcteno je cenfideratisg te ptus quordáim nagis fi perióres: aun (t ifitid'eórtiane y quód irretepto: pido affistiaturg Vr inL MEN eritis Piciónisecun dz (übel tion Wohga mefitatíoris &c/ in PhytiédicOCe priis'entis tuas sétialisjentis t6obitis&e: ceptis ettülfinc cótititores oihibi is c: fi detacis Sii sll 9 fedémeijey mon o slo nang eis'pro' obicttis adi fed conitidekántàr in sfddaeh iles maii eómurnt Rid f eiramdeqs ve eda étécity qualise id Pevopenqio: loziüsgia "ere Miri n MEAS d 1 Contra aret siortindts vt fir BERI HAR xe] libe vohen fidis uode fe^ As ARE perfectis actióosRétddaicndonf aitcquiquide conz D Rau SC T B. e. I $56 Difp, X IT. alterins; illud vcró eft medium, quod eft ignobilins,imperfectius, et confert ad affecutionem finis ; fed in fcientia füperio'ris,& inferioris cognitiones funt ita ordi patz, et cognitio fuperioris eft ignobilior, et impetfectior;quia confufa,& obfcura, et cófert ad cognitioné inferioris, nam bac ncquit haberi fine illa, cognitio infcrioris eft perfe&tiorsclarior, et magis determinata, nec cófert ad cognitione fü petioris, cum poffit fnperius cognofci nó Cognito inferiori, ergo inferioris cogni tio crit finis, füperior:s veró medium, et confcquenter inferius crit obiectum attributionis, fuperius obie&um attcibutü, Tum 2. (icut pars effcnualitéc ordinatur ad totum, vt imperfe&tum, et incomplctum ad perfectum,& completam,ita cognitio partis ad cognitionem totius nam Ecs petunt cogno(ci cüimea propottionc, qua (unt, fed fupecius eft eflentialis pars inferioris,quod eft torum,ergo,&c. Tum 3 matetia, et forma, quia (unt e(lentialitcr pattes, non funt in Philofophia fübic&um, fed conftitutim ex eis, ergoidcm de (aperiori refpe&u inferioris dicendü. Dices,(uperius effe quoddá torum e tétiale, cuius partes funt inferiora, et hac rónc inferiora reduci ad fuperius, vt pat» tes ad cotum. In(tat Hurt.probando fupe rius, ét vt totum potéiale, et vniuerfale, tcferriad inferiora, nam vniuerfale vt fic eít pars petens cótrahiad cópofitionem ici fed vt pars,rcfertur in cogni tionc ad totü, quod cóponit,ergo, &c. tü quia zenus ideo dicitur totum, potétíale, quia refpicit inferiores fpecies, in quibus clauditur, et de quibus przdicatur, (ed vt fic eft c(Tentialiter parsfpeciei, nam clau ditur vt quid potétiale, et przdicatur per modum partis pocentialis, ergo vt fic ordinabitur ad cognitionem Ípecicrum. $2 Refp.hec argumenta procedere in efle rei; et quádo in doctrina feruatur idé Ordo naturz,non veró in elfe (cibilis, &c quando ordo do&ttinz eft ab ordine natürz diuer(us; dixirnus.n.in q. proem. et difp.1.3.6. non femper ícientifcum fcruare inttadenda aliqua facultate cundem ordinclo, quem res (eruant inter fe nam À parte rei cognitio caufa ordinabilis cík ad coghitioné cffe&hus, quia liec mequit haberi fineilla, non tamen cotta, et ta» men quis poffet ordinare cognitioné ef» cai d co gutenE caufz, cames indemonf(tratione à non2 contra,verum fi quis przfigeret bi cognitioné medij táquam nc vlumü,& intrinfecum fuz (ciencig, tunc cognitio finis infetuiret cognitioni mediorum, in. effe (cibilis, vt patet in-frznefa&ina, in qua dirc&tio equi,quz cft finis, reducirur ad franum ; neq; hoc cft repugnans natüs ris reramsquia licét non fit mutua depene dentia ine(le tci, pot tamen dari in eíie fcibilis quatenus vna res eft à priori. pec cauías, et à pofterioti p cffe&us cogno(cibilisimó et à cócomitantibus : poterit r quis ex fuo arbitrio cü méao tà inre,vt dicemus q.feq.atlumere aliqua rerü (eriem declarádam, fi nis iftius obice Giuus erit res ilz, no quidem vt (unt diffitz fed vt vnitz,& in vni compa&ta,nà vnionc ageregationis.(ed cópofitionis,&c vinculo reali,quatenus in vnu cóe conueniunt effentialiter,q» per differentias poft ea diuidunt,& coníequenter,g» habet r6». ncm totius, et principalis in eíse fcibiliss erit illad cóe conne&tens inferiorayque vt partes continet, et refpicit) ac diffcrétias vt aliquid ipfius : finis veró formalis erit cognitio iftius cóis, qp refpicitur ab infcrioribus tanquà includeus ipía in eí(le fci" bilis,& à differentijs vt diuifinis illius, et pet confequens erit hoc cómune princi" paliter intentum à fcientifico, nà fol vt eft totü quoddá aétualc;(ed ét potétiale, quia vt fic dat vnitaté omnib.teb.v: poffint vnam materiam fcibilem, integrare $3 Ad 1. igitur dicimus maior, císe ve ram in cffe rei, non in cffe fcibilisex fine et arbitrio (cientifici, quomodo non rcquiruntur illz conditiones, vt aliquid (it principaliter intétum ab attifice, fcd (utficit vt potens fit darevnitatem n atcri& y quam declarare intédit; fac fe habet (opes rius cx dictis, ad quod inferius dicet ordi nem, et confert ad cognirioné ipfius, fi cut connexa conferunt ad cognitionem conncétentis, inferiora in ellc cibil:s süt conexa in vnum obicétü fcibile adazquafteriori; medium ex. E proptia natura elt ad finem Mon tum, fur erias eft cóne&tens tribuens illis vaitatem Obrectiuam, Ad 2. faperius im efc rci eft parsat in efle (cib iliseft cotü y inferiora fant partes, nà (icut partes vniü tur jn toto, ita inferiora in e(Ie ob:e&iua lifcibili vniütur in illo comuni, fine quo non cífem mena im fcd plnra us $ta,que proportioy& cónexio habet fundamentum in rebus ipfis propter conaenientiam in illo comuni, vt diximas . Ad 3. (i quis vellet inftituere fcientià de materia, cognitio cópofiti in effe (cibili ordinaretur ad cognitione materiz, quàuis hzc fit pars; nó eft tà paritas omnino intec materiam, et genus cóe, nam materia non c habet vt fuperius refpectu c ti nec vt totum quoddá potentiale, vt fe habct genus. Ad rámpugnat. illius refp. dicimus hoc,g eft ec parté potentialem (pecierum,quamuisin efie re: fit ró ordinans genus ad (pecies, in e(Te fcibilis tamen c(t ro, cur (peciesordinentor, et attributioné dicant ad genus, quia per hanc communitaté generis (pecies interueniüt ad conflituioné vnius obiecti adzquati Ícibilisab artifice inéti; per idem ad 2. f4. Ex hucu(q; dictis liquet, quá re&te aflignauerit Doctor q.3. vniu. conditioncs (ubic&ti fcientig ; quatum primaeft, om deipfoprz(upponantur quod cft, quid e(L, vt vidimus art.2.& 3.Secunda;gp per eius quodquíd eft. demonfirentur de ipfo patlioncs, quod cft continere pafliones demonttrabiles de ipfo,vt vidimus ar.4. et tertia,vt ad ipfum omnia alia in (cientia confiderata reducantur, et atttibutionem dicant, vt in praíenti oftendimus ; nec aliz códitiones requicuntur y nam qua ab alijs a fignantut, vcl (ugt íupeifluz, vcl reducuntur ad iflas ; nam qp fubicétum non debeat effe prohibituni, hoc cft aliquod impoffibile,noo a:4uiuo€tmnon ens per accidens, non corruptibiley.[cd necc[irium, non demoatlribifed pra (uppofitum,pcluduntur in priconditione, nà li de tubic&o przíuppotiràc quod cft, iam non demontiratur an (cientiayim(en(u tamcn expo ato arta. j. habet. quid c(t serit dc finibile;& per co!equa9s-poflibiltmon prohibii om; vniuo f) snon ge quiuocuimg per (e; ncn pcr acLogica n £I. c 4n ad oliefl. debeat m nitio przdicatur de terne veritatis. Quoc habere principia, pet. monftrentur,op fit prius; iam incladantur in primae ditione, per principia .n.nó tellizi debét principia effendi,vt st f intrinfecé componentcs,fed intell d!,quales (unt pramiffe demonftrarionis inquibus definitio ME mediam.Quod dicunt ali eed tia, nam fromniaz ad ipfum reducuntur, id non excedit, neq; exceditut à fcientia. Deinde, q (übie&um debeat cífe ent reale, non eft neceffarium, quia de ente TOnis pót effe (cientia: Ln yniuer(ale y Deo fiogulari (finor requiritur, quia d: mo eft (cientia; catur, ion de f » tandem, quód ommun iffi mt ly 1c c communitate attributionis ex plicatui vera conditio, et e(t tertia afi ignata,ü de communitate pra-dicationis, eft faifag et contrarationem fuübie&ti « s De Fnitate $cientit. $5 On cft hic fermo de actuali fei& tiayhzc.n.cü fit cognitio cóclu« fionis demonttratz, multiplex erit, ficut plares funt cóclufiones in (cientijs,& " pote(b ab; alia (ciri,vt patet,licéc de hi: actualibus (cientijs videbimus, quomodg vnam integtéz totalem; fed loquimur de . fcientia habitualiquàm ex dicedisinlibe de An.(upponimus qualitatem quandam ele de prima fpceie ab actibus productás inclinantem in fimilesaétus, nó auté eg fjecics terü intelligibilesinter fe ordinas tà$, vt perperá quidá dixerunt ; et de ifta habituaii fciétia quarrimus vnitatem y.quag 1anquam preprictas fequicur entitarema ' Ant. Mirand.ib. 13. de cuer(Aing.cer« tamíect.6.X 7. lalius Syrenusopufc, de obice«Mct.icét.3 c $ 64x 7. alij fuftieXX " Difp. X 4 ifi viam fcienri totalé rep tct ex partialibus fciéjscópom id, et folü Doctoià atbitrio,& volütate plures fciécias totales cíÍe "cnr Nou doccre debent, qui Met yücam (latuun ita cómuné. vt ad paruiculariam entiua effentias conüdcrádas defcendere tencatur;nam fic omncsaliz fcié tie (altim (peculatiuz fupetfluccen:,quia omnia ad FM Metapbyficam ertincrent.Ex aduerfo quamplures hane [Remis de vanitate Biene vanam, fpeobsbikny et fam refpuumt, itas m Corfimb.g. 1:proem.Phyf. $6 Media via &, uod quàuis fientar faltim fpeculatiuará vnitas de E sani e A; fed ex fundaipcsao. TT ibilibus reperto ; ) 1.in fin.ajditio, vbi n lis rc nis (ciet im cóp ox [ ios ade jd Mat. " conc i7. imgam inqui(i non vidco bs diuifioms h. ffiiam per ali. ire neec(J actam $off e ffe oci fed lacuit diuer[is auci oi&ns circa diner[a fabiecla [peculari, U 4 10t fu. ojideationi [ubdereyquat v bantar aliquá conuenientiam in prürcivein 12 modo confiderddi lbere;uidua$ noftit dici parces inmr c; et quod fciétiz totalcs e auctorum pla-eitis ditinpaamur, X contéqueater,quod tat dari vo totalis icien: 145 vt diceuus di(p, 1. Mcr. q« 1. $€ quód noa megéà acbitririé fuerit fada. hzc diuifio, fcd propier conuenientiam. retum (cibilum:n Neue ipijs.& modo eoafiderandi ; dpfüm fequuntur Meur. ia Met.:3. 6. proe. et omncs feré Receotiorcs . Primü exph«attir 02m vnicas íctenrie de(umitur ab " vnitate obicChi fcibilis. (cut ergo omnia Kcibiliain ence conucniuaz, et vnum 05:c i&um totale, ad; quacum imt egeace di€untur fub quo omaia ran juam. partíalia €ontincmuuc, ità poxerit dari vna feiendatocalis «ns i22 quà obie&tum coafuderans, qua plurcs partiilcsteróiias ine am nit merci ait Mcaphyficiconiderieent, ve ety quam partem eritis, nofT.m. a Ua. ior ratio;cur ofa (cibilia po(fint in vnum obie&um conuenire, nom aut. (cientiae in vnam communem ; et fi.veliscum Tho« mitis fciérias necefarió dittingui ex diuer(a abftractioric 1 materia, itavt fcien« tia non ex rebus,vt fic,(ed vt abttraótioni (ubftat à materia, diftinguatur, de d mox art. 1. faltim ficut abítradtiones di uerfz à materia cóueniunt in abítra&tios ne in communi, qua poltea im tres diaij ames de fcientia dici poíkr, quód detur vna totalis res abftractas inaeftigansy alias partiales continens iuxta diuecüca» temabítra&ionisrerum ; hinc 3. de Aa. 38.[cientia fecati dicitue y ficuc et rese Tum quia fcientia in commoni cítgenus ad omncs (cientias, erpo vasa totalis generica potett dari . $7 Auamé,quia vant cátum ponere rerum omnium magnam confafione.n patere poterat ; et multip'icare fcientias tocalcs, juot fpecies catiuds, cljet in ii initum progretin lapreoti com factum clt;vt omncs [cientiae ad cec trm ngmcruim reducerentar yq i2 corales 6«].1.qua$ dicütur genera s na [écundée qui d;ftáte illa Kamota díuifiooe im deceax leries rerum claritatis gratia adinuenta, Non cftautem hec fcicaciacaar diuiz necat Doctor volarkacte facta, vt de ipfa verifigetar dictu sad fat. pro voluntatscd habaic fundaayzntír in rebus ipüisyita vc ticuc. pradicamentordm diui(royac dittriburié ex condenien ortam duxi:,ita de fcientijs diéendumy mul de c.juoy& Angelo, quia mulla progotrüxibilibus,ali jus de '1aymobilibas,aliqua de iomarefralibus,&ce tépdeit diio Anius, Mille ceteras vero fcientias abícindere fibi ali«. 1 a, maxime quiaceterz (cientiz (uperfluerent,ergo infent, ipfius ab(urdum eft. «o vnam (cientiam. Refj. av totales,& vnam ponebat.(. Mccaph.contiderare fübftantias ; ceteras ac cidentia.; vel reprobat, quia (cientificus debet prazcipue claritatiyordini, et facilitati incumberein tradendis facultatibus, et con(ufionem, tü poterit,cuitare : vehandél ardel Mcert.non proat tradi poterat,(ed vt fait ab. Arift.intbiruta . aq igitur E dentur (cientiz totales, quarum quelibet propriam rerum (eriem ab altera diftinctà. pra(cribit (ibi,quarimus, vnde fumenda erit hzc vnitas (cientiz, et à quo habeat fpecificari (ciétia;& tria examunabimus., perfe&té Mecca s aree tet plex qualitas,& candem qualis (1t .vnitas, quam accipit à proprio fpecificatiuo, IL tio fcienti& . libetalio habit, allignat potet vaitas,intrinfecayquz propciá conte. altera, quà ex obie&o dicitar. defumere, à quo (pecificatur, et cífentialiter depen. det, vnde et obiedtiua dici folet; prima, quia non ita facilé cognofcitur, innotc. ck nobis pet (ecandam,& de iftaloquifit vna à ceteris diltin&ta, co vel maximé quod idemobie&um videmus à plu. Primaopimo (quz adamullim eft ex. quoniam celebris ctt apad Tho .) atferit diuerfitatem fcienciatü fuj quam (ententiam fus cxplicant ter,& in effe rei (cd oeinaliten 8c i fcibili con(iderato, quz ratio (cibilitatis flic in hac, vel illa abítra&ione à mace; pro quis . OSTEQIME ab(tra&ione fit potenrialius, et minusi i 1 quia abftcahit ad actua litatibus fpecificis .(. ijs » actus. aüc e(t notior ia; et de ita nonet fermo ; alia eft formalis; qua forma abftrahitar à materia,(eu quod e(t a&u, ab: €oQ cft potentiale; ná forma eft aas, materia potentía ; et cófequenter fic al ftractum c(t magis imellig;bile, quia depucacüc 2 materialibus, et potéimtinis quz impedium inrellisibilitatem, et quia ttiplex eft materia, prima eft fingalaris iquiequid pertinet ad fingularitaté res rum fenübilium, vt hac caro, hic calor hoc os, &c.(ecunda fea(ibilis, et (unt oés fenfib:les qualitates, vt calor, frigus, coloc,&c.& tertia icelligibilis,que ett (abftantia corporca,feu matería prima;hinc triplex gcnus (cientiz daturloquendo de Ípeculatiuis, prima (cientía abftrahit à fiogalari, et cft, qae confiderat res feníibiles,vt fcafibiles (unt, no in patfophia ; fecanda qux abftrahit à materia fingulari, et fenüibili, vt Mathematicazas, que quantitatem coofiderat, non vt al;vcl nigram, calidam; vel frigidà; non tamen abftrahit à míatecia inrelligibili uia &ó confidcrat quantitatem fine. (abftantia matcriali,cui ined,& à qua depédct in e(fe, et in cognofti, tertia tandem: abí(trahit ab intelligibili materiayquae ta lis diciiur qa folo mteNectüpercipi pót ; et hzc cit Metaphyticas queres à. aateria abtlrictas concemplatucvt funt, quae vel non (unt in materia, vt fubQancig fe parata, vcl e(fe poffunt ab(que materia y (übflantie y quiltatis;a&tus, poca, xc. Hec igitut immaterialicas eft Rrt z Fa. qe er di immaterialiras crit. . diuer(z intclligibilitatis, et quia ti -telligibilitas, et triplex genus fcientiz fpeculatiuz, Addunt tandé per hanc abactionem non intelligi d enominatioiem extrinfccam ab actu iotellc&us abfirahentis proucnientemyfed immaterialitatem illam obie&iuam, et radicalem, qua £n Íiq vel fic cft hos intelligi . ...6o Ruuq.4.proc.Log.aliter explicat bác sóné (cibi fub "ia. C quod ilYacft vna (ciétia ab alijs diftin&ta,qua,pde habet principia;quibus vtitur ad probandas Pace peque prine (e ha ex diuerfitate luminis (eu principiorum eritur (ciétiarum diuerfitas, quam expoamplc&untur Complur. et Io. de S. Th.& Amic.trac.27.dif.4..3. adlitas, nonnifi ab immaterialitatc obic&ti ót proucpirey& confequenter tota ratio Joecificarionis erit immatcrialitas . Alij hanc rationem (cibilis, (cu abftrationcm dicunt efle diuetíum lumé, quo &um cft ccgnofcibile ; nam obie€um materia fcnlibiliimmer(um cft coper fcnfus externos, a quibus oruim ducit Phyfica fcientia ; ebicóium materja intelligibili cognofcitur ab abftraGücft ab intelleétu fcibile : dta Ban. Lp.Q. 1-2r.3. Zum. q. 2. Alb. 1. Ehyf.tex.1.apud Am;c.cit. Alij hanc abftractionem declarant, coquiainprimo gradu quadam intclli (unt, nec rc, nec ratione abfiracta à materiayvt funt rcs phyficz ; in (ccunquedam (unt abficaéta rationencn rc, yt mathematica-obicéta : in 3. tandcm apud multos . in Met. cit. et alijs locis adducndis in art, feq. hanc [pecificationé deÍumit à diucrfirate obic&orum adzqua-,& totaliumsitavt illas £c diftim& ee fticntiz,qua diuerfa obiecta;nullo modo. immatcrialitas;triplesquoqueeritin gra E . Eo T ieda aliquo culo, o ad confiderationem colirgata ; intcre vnam totalem fcientiam : ipfum fe(cé. 11 :Fonf.5.Met.c.7. q. 5 fe&. 2. Hur« f difp. 1. Met. (c&. 6. et 7. Auctía q. 27« fc& 9. Wie ipn pna Met j .q.3. Blác.difp.vlt.fec. $.& 7, et alij » 61 Dicendü eft;prima (entéia de triplici abftra&ione (i explicetur, vtà Sco« ti (cntentia diuer(a, eft omnino falía, veta cft vt cüifta coincidit, non tamé cla difficultatem explicat, vc declarat modus Scoticus . Prima pars huius conprob.difcurrendo circa explicationcs addutas: nà primó fal(um omnino eft (pecificationem fcientiz (umi ex co, gp qua dam (int entia fenübilia, quzdam 1maginabilia, et quedam mcré intelligibilia « Tum quia obic&a (cientiz, nou cadunt (ab (cníuycum fint vniuerfalia, ergo omnia funt meré intelligibilia. Tum quiae imaginab:lia funt ctiam (enfibilia per (en fus cxternos,à quibus dcriuantur in phane tafiam. Tum quia dittinctio fcientiz, et vnitas debct fumi ab co » quod per fe pet tinet ad Ícientiam,quod autem obiectum fit pet (enfus cogno(cibile ; per accidens fe habet, nam fi intelleótus à (enfibus nó penderet, adhucin ipío (cienci& éflent diftin&z,vt eft in intelle&u (cparato. Sccundo falíam e(t abflractionem à materia, prout przecilionem dicit, f peci« ficare [cientias, nam hac pracifio vcl dicitactum intelle&us abftrahentem, et hic nequit dare vnitatem fcientie, cum à (cientia non attingatur X folum fc habet,vt approximatio obiecti ad (cientiá vcl dicit denominationem. prouenienté 1n obicétum ab a&u ab(trahenie ; et hac cum (it mera denominatio extramfeea, ens rónis matetialc ; non potcrit rcaliter fpecificate (cientias; vel dicit ab lt rahibi litatem obic&iuam,quatenus obicétü cft t conceptibile nó concepta bac,vcl illa ratiobe in ipfo contenta: et nequc hec potens eft fpecificacefcicovias, quia vclue formaliter folum dicit conccpium quepe : 4m Quel HLod quo fcitniid fpecifiemtur. efr L 36g . dam negatiuum f. pegationem affocia-, tionis alteríus rci, vel realitatis in intelle&ione;hoc.n.cft pra(cinderc.i, non intel ligere przecifum cum eo, à s fit przcifio hzc aüt negatio non cft fpecificati.Waícientie. Tum quia illud poni debet 16 formalis (pecifi catiua fcientiz, quod eít ró,cur obiectum fit (cibile,& cogno(cibile à fcientia,fed talis non cít ifla pre ci(io, nam illud eft ró fcibilitaris in obie-, €o, quode(tró, cur de obiecto demonftreur paífio in demóflratione, talis non et przci(io à materia, non .n. per hoc, quod homo c(t ab indiuiduis abftra&us, ideo cít rilibilis(ed quiae(t ronalis. Tü quia hzc abí(tractio potius fe habet vt conditio intellgibilitatis obie&i, quàm tó formalis, immo nec eftneceffaria ad fcicntiàm,vt videbimus in folut.arg. Tà demin rebus (ic abítra&is ab:omni materia adhuc di(tinguenda eft ró materialis,& tó formalisobie &i, nam fj yllogitmus v.g.in Logica abftrahit ab omni ma teriaycum fit ens ronis, et tamé in fe có fidcratus eft obiectum materiale logicz, non formale,ergo logica non habet fpe€ificari ab obie&to vt ab(lra&to : corpus nitucale in communiabftrahit à materia fiogulari ; quantitas in (e à materia (enfibilii(ubftantiz feparatz, et tran(cendentia ab omni materia, non ob id tamé (unt completé obicóta fcientiaram imo à pluxibus (cientijs po(Tant cenfiderari, ergo ab(tra&io non crit ratio formalis: fpeci (cientias. mericam conftituentem obiectum in ratione obieéti (cientie generice complet€, coniinere tamen diueríos gradus, ad quos per alias rónes. formales contrahiturconftituitq. cum illis diuer(as ícienHas, Contra;ró fpecifica: diltinguens diuer(as (ciencias contentas (ub iila ratione iaceo (cientiz per abflractionem cóitütg: deberet in (e cocimere abí(tractionemillam coumunem tanquam genus, -8. corpus huimanü yc abitractuimm. à materia i.eft quid confidcrabile à NC abflractionem illam tanquam genus aj : ipfis contrahibile,vt fe habeat natural in communi ad hanc, et iliam. det : tem,vnde valet dioere naturalita:, nó valer, uod fit a nec fanabilicas eft abftra&tio muner phy(icz, et medicinz noi abftradtió à materia fingulari. Vel tandem per hanc. ab datur intelligi ro formalis pofiti Gijquatenus ex füi natura includ tiz paflionis in fübic&to,vt explicat . ui. et adhzrent Complat.& Io de S. et hzc ctt fententia Scoti;que adhucma: là explicatur per abítra&ion m à mata ria. Tumquiaabftractio fotmaliter dí« cit,quod non habet res;non quod habet» Tum quia non (ufficienter, necre&à pet. has abítra&ioncs diuiduntut fciétiz (peculatiuz totales, nam logica abftrahit agitde numero, et communi thmetica 1 ad res materiales, et fpirituales: qua eft abítractio metaphyfica,& tamé fub Ma« z thematica collocatur; Aftrologia quoqs mufica, et perípe&iua, quia matliemart« (unt, pertinent ad 2. abítra&ionenr » et tamé aftrologia'cft de corporibus cosleftibus,eorumq.motibus,afpectibus, et influxibus, mu(ica de numero vt fonorosperfpectiua de linea vt vi(bili, ? ett marcriam fenfibilem concernere ; fciea« tía tandem moralis abftrahit à materia 2s fingulari, quia resin vniuer(asli contidee rat,non tamen à materia fenfibili, nam contemplatur humanas actiones vt diris gibi lcs, et per confequens in ordine ad circum (tàtias corporales, et materiales s diftincta: qua ratione impuenatar vltima expofitio huius triplicisabftra&ionis v Conplut. et Io. de S. Tho. cit. multum laborant, vt fuflicicntiam huius diuiffo« rónibus ficmata. non cft immorandum 2 eo vcl maxime q» Metaphifica ip(a mule confiderat, quaáin Phy(ica quo. tra Gantur agi:,.n.de principijs,de cautis ae 34 fin pe&tetur,cum habeat pro obie&o' o fubftàtiam finitam, communé ingclis, vt [(tatuimus q. procem. iam aget de rebus abftragentibus ab "Omni materia quam róné fuse proícquituc Aucría qur. philof. (ec. 6. ottendens Phy icam à Metaphy(ica non di(tingui. 6$ Praftat igitur dicere cü Scoto di . flin&ionem fcientiz, et vnitaté fumi ex nitate, vcl diftinctione obie&i forma lisiuxta explicationé tradità q. prac.ar. 1-qui modusett ipfius Arift. 3.de An. 57. 4&38.& z. Metz. et 4.& r. Poft. 45. vbi Aritt. docct ynitacem fcieptiz cx. vni-. "tate obici inueftigandam .. Tum gnia à quo re$ accipitentitatemyabco (umir. v. mitatemy& fpecificationem, (cienua veroin fua entitate dependet al obie&o ; ( sgnapropter illa erit vna fcienua, dug vc cum lnbebit obicétum formale.i, qua |... "gem aliquam contiderat fub proprio modo contemplandi, quo nonattingicur ab . alijs(cientijs, quamuisrces illa confidere| e 7 mw obalijs (crenrijs (ed (ub diuer(o modo confiderandi. Qui modus, cü (it mcdium cócludendi pa(Tones de fübic&o ;: erit principale ingrediés im principis demonftrationis, et confequenter. diucríz omnino, et difparata fcieptizhabebunt. diucría principia, et modos procedendi ad deuvotiftradas paffiones; et hino eft y quodaliqui vt. Aureol: affignant dinertitacé (ciontiz cx diuerffrate. principiorü y. vcl modi procedendi ad probandas conclufiones;hiac aute diftinctio nou cft prima;:& radicalis,. mmvidco principia funt: dicería:, quia:diaerfa eft ratio formalis obiectorumsideod; omnis diftin&tio; vcl vnítas (cicnus trahit origineny ab vnitatc, vcl dittin&ione obiecti . Ec hasc candcm fententiam de vnitate,& diftinctione ícientiarum nuper (ecutusc(t Oüuicd;. contour, Log. pun& 5.$ 4. et Poncius dilp.zz. Log-q: vlt., Cctrerum atlignare diflin&ionem omWiü(cientiavü non eft prafenris negouj y ficut nec. obicéta omnium: feientiarü. veftigare y quorum cognitio reqniticur y vt ys det.ynitatem;, vel ditGinétionem (cientiarum: dogno(camus. Solum addimus, vt optij mé notae Auerfa q,27. Logs (c&. 9: qnod E M uu Difr. XII. De S$dentia .n 354 v nó quzibet formalis ratio obiecti debet" totales fcientias multiplicare,nimis;n.có: intelle&us;quia tot e(Tent (cic ti2, quot naturz retum;, de quibus poffent paffioncs demon(trari; vt igitur cet to numero,& ordine procedatur in (ciétijs,zationcs illa formales aliqua. naturali proportione; et vinculo'colligatz, et imn vna commun: róne cObenientes in vnum: colle&s ad eandén fpeGtabunt fcientia totalem; que veró funt inter fe diffitz, nec aliquam habent affinitatem, et pro. portione; diffitas,& diuerfas conflituent fcieatias;fic ien entia materialia, vt funt fc ipfisincludunt,habcent magnam: cónexioaem y.& naturale vincülum inter fe,: ^hacoccafione Do&oresde liis omuibus: vnam totalem [cientiam comttruxerunr 5: idé de rebus pra&icis dicendá, de rebus: mathematicis, et metaphy ficis, nimis .n.longum cílet obiecta omniu fcientiaram: rece(ere,vide Auerfam cit. fe&.7.& 8. :64. Inoppot. arguant Cóplat.& To.de S.Tho.primó,quod'nottralententia non! fati sexplicet punétum difficultatis ; naar cum dicitur, quod licéc eadcm res materialiter infecta poffit ad plurcs attinere' fcienas, non autcm formaliter propter diucrfüm modum de&inichii in vnatciétia,acimalia ;ceftat adhuc explicandum in quo'con(rttat hzc diucritasin definr& do: et ex alio'capite nequit. prouenire y ni(i cx diuer(itatetmmarerialitatis, et ab ftrattionis; quia. f. ex diuerío-modo' ap picliendédi, fequitur diueríus modus definiendi Cont. non potcít in noftra (en tentia redd» ratio; cur tot definitionesa(fignata in vna (ciéria ad illam pertincát nifi ad dineríum mmn modu:n deuenratur znam fi dicatur lioc e(fe, quiazs omnes illa! dcfinitionesab vno fübie&to habent coordimationem,& deperdenciá;. explicandüm rein anct, vnde fümaetar i (La coordinatioyquz vnitatem iftam: conftituat:fi pro radice affi diucríus nio dus definiendi,iam'iffe ex d:ucría abflra€tione ortà ducits(i dicatur hoc e(Te quía" omnes definiiones paraculürcs: vniantur,& continentur f. b vpó cómmuni gencré. Gontza cft; quia hac vn1o, et ri i Euef IL. equo fieiie fpetfientir. o. 983 dinatio nonni(i ab abftractione, et im. amaterialitace poteít prouenire:cergo lim. pliciter re(pondere, ideo fcientiam effe vnam quia in ea confiderata vn:untuc in vna rationc formali ob:e&i, e(t petitio principij;& nugatio,huius .n. ratio inquiritur, Accedit tcádem;quod fi vnio in yno communi (ufficeret ad vnitatem (cientie, jam omnium yna daretur (cientia, oec ctfet ratio, cur omnes mathematicz: [cientiz non (int vna fcientia genere, Refp. ex di&is fatis futhc enter ex ra« tione formali obiecti explicari ynitatem fcientig, neq: abttra&ionemaliquid cóferte, ni(i pro ipfamet ratione formali, et contiderandi modo explicetur : declarare autem, in quo hic peculiaris definiédi, et confiderandi modus cuiufcüq.fcien« tiz conftutnon pertinct ad Logicam,(ed ad vnamquamq.Ícientiam in particulari z fic Phyfica docet fiaem eius effc conliderarc entia naturalia yt in hac commue ni rat;one naturalitatis ;-& habendi prin« Cipium motus;& quietis conüeniunt (ub qua deinde ratione defcendit ad inferiora contemplando illa, vt propriam natus ralitatem fub naturalitate :n comuni .cótentam h bent : M i(ica dozet fiaem ip. fius oífe con(iderare numerum, vt fonorum, et ip gratiam buius varias proportiones, et atfe&iones ponderát «-Matheniauica in cómuni babet confiderare quá titarem fub rarione meníurab:lis, Metapbyíica contemplatur omnia entia (ecunrationcs quaídam generalcspradtica fciétia operationes vt dirigibiles in ma teria morali;& fal(um eft bas diuer(as rationes formales originari à diuería abftra&ione;nà preterquamquod bac abftra&io,vt communiter explica:ur non fatis explicat di(tin&ionem (cientiarum ., tum multa vnius ab(tra&ionis confiderentur ab alijs fcienrijs : adhac tame hac cauf(alis non eft vcra,ideo corpus natura" leet conlidcrabile vt naturale quia abftrahit à mareria fingulari,ncc ifla, idco . quantitas e(t men(urabilis, quia abftrahit à materia fingulari, et (cnlibili; ergo hc abítractio nonerit radix fcibilitatis obiccti : fed radixerit. propria nauxa cuiotcunq. obiecti: petere autein, «ur aliqua "res ít iot:lligibilis in juaniü eft obic&ahabeantmaturasconüimiles,& af» faes,aliquanon, aliaratio adiuci ue quit.nifiquia boc efthoc, &illus c(t il. lud.E: his liquet ad 1.confir. Ad 2. con» cedimus feq. attamen claritatis onmoditatis gratia hanc fciéN tct totalem ín plures fecund tales diuifam fuiffe,vc fupra 6$ Secundo quód immatei 1à di(tinctiaa, prob. Tumquía i tia fepatabilis, eo qp intelligibile: ac fpiritpales& fp riualitatis pr eft à materia denudatio, ergo intant eft (cibilis hoc, velillo modo ; inquanté c(t ducr(imodé à matcria abftrah:bilis radix (c.bilitaus rei hoc, velillo hs modo erit diuct(aimmaterialitas : et fig." uando diucríz definitionesíüb eadé ab. ra&ionc procedunt jlicét diuerías quid» ditatcs definiant io e(fe rei ; dicuntur ta« e 4 men ciufdem fpeciei,vt definitiones ph v fice,quiaomnescodem modo procedüt T includendo materiam (enübilem motui et fabie&am, omnes erunt eiuídem (pccieiia effe (cibilis propter cófimilem definiés. dimodum. Tum 2.Ari(t. 6. Mct.c, t. (ciétiam (peculatiuam per triplicem abftra. &ionem in tres fcientias diui it T efp.ad 1.ncg.affumptum,nam et ip» : fa indiuidua materialia (un intelligibilia: imó per ip(a imelligimus fpititualia, vn» de itaamuc pro flatu ito. in cognitione À rebus materialibus; et quamuis in scien tijs debca: fieri abílraétio ab indiuiduis hoc non eft, quia indinidua finc proríus inimelligibilia, nà adus iplelibttraótio « nis non prefupponit obieétum abítraótüs fed quia (centia eft. tátuif vaurerfaliumy vndc hzc abftra&io erià io. (piritualibus fieti debet ; et proprie eft abtkractio fupetioris ab inferior;:fal(um etiam ctt ine telligibile idem eífe;ac (pirituale 4 nà ens tía materialia, cum finte(lcniialiter ta» lia,non potfunt vt fpititualiaconcipi:falfum cít quoq, definitiones diucc(icü quid ditatum in cilc (cibiliseiafde clie |pceiely vt att.fcq.Sed vt penitus hac rauo loluatur,not.quàd cum áiferitur rcs. materiae lcs non cadere (ub fcientia; hac. fnuna1crialitas requitita;vel dicit. cond:ioc€ KRrt 4 E pradicatü obie&i,& eft falfum, quia ?. rehendi;neq; materialitas obiecti cft ra jo cótingentie iptius quó ad fcibiliraté y "quia etiam in (piritualibus dantur propo|. Bitioncs contingentes,vt Angelus mouefur,intelligit,& c. vel (e tenct cx parte. » (00 porenagzsquarenus dicit modum, et me... dmm cogoofcendi, eo quia intellectus nó 3 materialis non poteft vt immaterialis apEC prch: percipic materialia materiali modo .i. por ^ fpccies materiales, vt fen(us,fed 1mmaterialiter.i.per fpecies immatetiales ; et in D hoc fenfu vere (unt ille propotaiones, E, ; te5 materiales nó cadunt fab (cientia, ma 1erialias ;impedix intelligibilitatetm, et . fimiles. Ad Arift. dicimusa(fignare fu£; ficientiam (cientiaram penes obiecta, et diueríos definiendi modos,quos circuinfcribit per abftra&ionem à materia, re wera tamen intendit. af[;gnare rauoncs Kormales obie&torum .. rut fcientia fit vna fimplex qualitas, 46 q[ Oquimaur de (ciétia roxali,& ciL pu habituali ; fatemur auté hanc difficulta.em e(fe. potius animafticam, «um fit communis omnibus habitibus, prafüpponatq; cognitionem, quomodo fiat intcnfio qualitatum ; veram quia in quazi!.procm,cuiuícüq;fci£tiz quzri folet;an illa fciétia fit vna; et quá vniraté ha bcat,nequcat explicari,niti fim plicitas ha b/tialis (cientiz inucftigetur;idcirco hàc mo cmus-dubitationé,gr noftro inflitu&» iat erit,reliqua ad li.áe an.remjttimus, Prima extrema opinio docct (cicntiá e(ic-vnum-(implice babitüi per primà demon(üratiopem illius (cientiz acquifitü facilitantem intellectum, .nonfolum circaillam. demon(rationem, fed ét circa emncs,quibus perficitur per quàdam extenfionem,ita D. Tho.p.2.q. $4. ar.4. vbi Caict. Med. Vafq.difp. 80. Val.q.6.de ha-. bit.pun. 3. Salastract. 10. diíp..$. fcG. 1. Rua-q.4.proc.Log-Celeft. difj. 1. Log. fc&.4. Compluc. difp. .dc S. T. q.17.ar.2.Dfferunt aücquo pato babitus ille dicaturexcendi ad. alias conclu(: poftquam (ccundum cífenriam per p rimá Difp. XI LDe $dentia. 55^ demóftrationé fuit acquifitus; iet.,quód in intellctu cf peret "n re, primam,(ecundá, tertiam, et czterig conclu. cam habitus acquititur » perficit intclle&tum quó ad primam potentiam, per 2. demonf(lrationem extenditar. ad perficiemdum intelledum quà ad 1 poté;& fic deinceps, fiu? fint plures ifla: potentig in intelleóta, (íu&vpa formálitet et virtualiter multiplex ; hoc modo igitur dicitur exiédi;quatenus :nrelle&us non remanet interminatus erga 2.demonftrationem,fed terminatur per. hibitum ; cut (abijcitur. Io de S. Th.ait extehdi non per acquifitionem nove entitatis;fed per acquifitioné novarum (pecieram . Vafq. et Salas admittunt nouam entitaté in habitu per 2.demonflrationem,que tamen non fit eiufdem rationis cum ent:tate hábitusyfed modus quidam. uu. et Czrleft. quód fit omnino eiu(dem rationis, (icut intenfione acquititus. eft eiu(dem 467 Scecüda sécextrema eft «coti multiplicanris habitus ad mulcip'icationem conclufionum;& demon (fl rationü in (ci€ ;itaut quot funt conclufioncs demone flratiestot finc hab.tus genersti fpecie di . Met.q. 1.& q.3. prol.D,& T et 1.d.3.9.7.àd 2. princ.& 3 .d.25. q.2.in fin.& d.31.D,& d. 56.L,ip(um (equücar omnes Scoüftz. vt Lich. et Tar. in prol, cit. BaíTol.q.6. Ant And.6. Met.q.1. Zer. . 3-Faber difp. 3. Mcur.q.6. prog. Met. Pari q1. prog. Log.& r.poft.q.vlt.Camerar«q.16. Log. Fuent.q.4.Log. diff. 5, art. 2, Canon. 1. Phyf.q.1.tem Nominales omnes, et ex recentioribus Conimb. 1, Poft.c.25.q.vn.ar.4.Suar. difp. 44. Met. fcét.1 i. Hart.difp; 16.de An-fec.a. Arria, difp. 1-Log.fec.5 -Aucría q.49. Phil. fe&. 7. Morif.dilp-1 2. Log.q. 4.Blác.difp. vlt. fect. 8. Amic-trac. 27. d. 4. q. 1. dub. 2.& 3: Tol.q.7.progm.Log.& alij. Rabion.q. 7.prol.a(ferentium coclu(ioncs in fcientia demonftratas c(íc dupligencris ; vcl n. demonll rint. diucrfas paílioncs de diuerfis partialibus. 4obie, &-harü dantur hab;tus (pecie diftioCi,vdl demonficát diucrías paílioncs de codcm Quefi.IT. c/An fit «Una fmplese qualitasc./frei 1T.. 863 £odé (übic&o,& hoc dupliciter, vel fuc€c(fiu& et diftin&is demonflrationibus, et de itis dantur habitus fpecie dittincti partiales;vel fimul;& eode actu demóftra tiuoti .[. de oibus paffionibus fieret vna propotitio deprzdicato copulato, vt om nis homo ef rifibrlissadamratiuus, difciplinabilis,&c. et tüc concedit deiftis om nibus dari vnumhabitum fpecie infima . ' 68 Dicimus tamen ad multiplicatione conclufionom in fcientia, (cà proprietatum, fiue pluribus,fiué vnica demon(tratione demonftrertur, multiplicari habitus (pecie ditlindtos,& cófequenter (cien tiam totalem non effe vni (pecie, et fimplicem habitum,fed plures; ita Do. cit. et prob.ab ipfo duabus praecipue rationibus 6. Met.:]-4.quibus tàm Nominales, q R ccentiores vtuntur, vt e(t videre; maximé adud Ccg.4. 5 .prol.art. 1. Prima ró/; aé&us circa iilas concluf.fpecie diftinguü tur,crgo habicus inillas 1nclinates, et ab yWllis actibus produé&i erant [pecie diftinGt isantec. prob.actus rHi;qui funt fcientie actuales partrales, habcnt diuer(a (pecie : c&t:, ergofpecie dittinguuntor,nà vt €um Arift.art. przced.dixunus ex diftin&ionc obicctorum valet. ioferre fpecifi€am d ftinctionem actuum; ancec. prob. actas(cientifici ; vcl (unt de pallionibue diuer(orum fubte&toram,vel de pa flioni bus ciufdem fübiedty, primi iam differunt quo ad pa(fioncs,fubie&ta,mcdia, et prin,vt cá de celo demonítratur incor :litas propter carentiam materiz, et contrariorum, de füublunaribus corrupribilitaspercompofitioné ex. materia, et coacrarijs nó. n.apparet, quomodo ia &ibus cadere poffit vnitas fpecifi€2, fi obic&a genere differunt., fimiliter principia, quibus demon(ítrantar paffiones illa, (ccundi ii demon(trant pafTiencs illas eodem medio, .f. definitione fubie&i, adhuc obic&a proxima differant. fpe cieynam principia integrantur ex medio, et paffionc, et contcquencer (i paffio eft diuerfa, principia complexa erunt diuer, quia. habent veritates euiden uas, et ioncs;idem dc conclu(ionibus i doce Do&.5.d. 28, multó magis quando mcdium cft Arg. princ. prob. Tum quia idem ebicCtum a&tus,. Schabitusab illo pco : : vode actus ab obicé&tis fpecific intur, habitus ab actibus.
Monday, January 27, 2025
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment