Grice e Colombe: la ragione
conversazionale e l’implicatura conversazionale di Galilei – Aristotele e la
stella nuova – scuola di Firenze – filosofia fiorentin – filosofia toscana -- filosofia
italiana – Luigi Speranza (Firenze). Filosofo
fiorentino. Filosofo toscano. Filosofo italiano. Firenze, Toscan. Grice: “If
you love stars, as any philosopher must – vide Thales! – you LOVE Ludovico who
refuted Kepler’s idea that the thing next to the serpentary’s foot was a ‘star,’
never mind ‘nova’!” Noto per essere stato uno strenuo avversario di
Galilei. Non si sa quasi nulla della sua
vita, ma restano diverse sue saggi, nelle quali difende la dottrina
aristotelica con un particolare disinteresse sia verso le nuove osservazioni
sia verso la coerenza logica. Scrisse un
discorso sulla nuova stella apparsa sostenendo che si tratta di una stella non
nuova, ma esistente da sempre. Scrisse un discorso Contro il moto della
Terra. Per conciliare le osservazioni di
Galilei sulle irregolarità della superficie lunare con la concezione
aristotelica della perfetta sfericità dei corpi celesti sostenne che le valli e
gli spazi tra i monti della luna sono colmati da un materiale perfetto e
invisibile. Contrario all’idrostatica archimedea recuperata da Galileo, nel suo
Discorso apologetico, sostenne che il galleggiare o l’affondare dei corpi
dipendesse dalla loro forma. Nella conclusione del discorso usa anche una
metafora di questa teoria, affermando che le ragioni dell'avversario per essere
troppo argute e sottili vanno a fondo senza speranza di ritornare a galla,
mentre quelle di Aristotele, per essere di forma larga e quadrata, non possono
affondare in nessun modo. Sono rimaste anche lettere tra C. e GALILEI che stima
pochissimo il suo avversario, che soprannominato “Pippione”. Vari accenni a
questo personaggio sono nella corrispondenza tra Galilei e i suoi amici. Dizionario
Biografico degl’Italiani, Amici e nemici di Galilei, Milano, Bompiani. Aristotelismo.
by Drake DIALOGO DE CECCO DI RONCHITTI Da
Brvzene. IN PERPVO Sir O De La Stella Nvova. Al Loftrio e
Rebelcndo Scgnor Anruogno Squerengodegneriflemo Calonego de Paua, so
Paròn. C&n alcune ottave d' Incerte, per la medejlma Stella,
centra Arjlotel^. ls3 *9 «3 te te te In
Padova, g£Ì Apprcflb Pietro Paulo Tolzx. M.dc.v. H ikSk tk^s
skfjh «^EsS*«JbJU (?X:§(s P AL LOSTRIC. EREBELENDOPÀUO EL
SEGNOR Antuogno fquerergo Dennett fimo Calone o de Vjua, Vedifleo,
RebelédoSegnor Paròn, s'a vee&è on voftro puouero feruiore,que
no fé me altro, che la boaria, e'1 mefticro de pertegar le
cam pagne, ade-fio, que el la toleflfe co* vn Dottore de quiggi da Paua,
per via de desbuta ? no ve pareraela na botta da ri re ? mo oncaièj
e lì Tè vera, "j a mentre fé conto c'hò fatto con fèquellù, che le
mef fé la vefta, que n'iera foa,per parer elio dottore. L'è vera, que
inchinda da tofatto, ci A 2 me nuTnfaua el me {naturale a~guardare in
cito, e fi a g'haea gran piafere desfeguranto la boa ra, le falce,
i biron, la chiocca, e'1 carro,con tutto ; mo gnan per quefto a no ghe
n'harae iTapiofaellare, s'a no v'haeffe fentù vù mille,
emilliantabotteadire mona confa, mò n'altra a ftoperpuofito • E fi de fta
Stella nuoua, que dà tanta fmcrauegia a tutto el roeflb mondo ; per
conto de dire on la fea, a ghe n'hì, per muò de dire, fatto lotomia
j faellanto, edesbutanto co quanti difea, che la n'iera in Cielo
que fé ben a no ve n'adaui,mendecao a me ve cazzaua in le cofte mi, efia
vefentia,efi(femiga a n'ho vncelibrio fpelucatiuo,com 5 hà de gì akri)a
tegnia mcn te a zò cha difiui. Tonca mò, per que adef
foagihòfmeffiètutteavno in iti fcartabieg gi, fé conto cha m'ho mettù el
voftro gabban, fe'l parerà bon, a ghe n'harì vù Thanore. ma fé, pre mala
defgratia, el ghe foeffé qualche fcagarello(cha no'l crezo) que olefle
sbregarmelo,el ve toccherae mo anche a darme alturio,fipiato che l'è
voftro. Caro Paron habbieme per recomadò,cha prieghe lè pò fempre
an rni, Domenedio, que ve daghe vita longa, e fanitè. Da Paua a
l'vhimo de Feueraro, del mille > e fie cento, ecinque^.
Seruiore della voftra Segnorra Cecco di
Ronchitti, Quiggi, che Rafona. Matthio. Nale. Ootta de
chi me fé 5 mo que feccura, que brufamento e que fio ? a sè> che
no vuolpiouere mi, bon ctt aqua. Mo no difegi, que a le Vegniefìe
l'è a man a manfute le lagune? Penfeue^elfe ven ape inchin da a
slarilafofina. <td pojfon ajpiettar de belo, que i fromintinafcira. i
nafcìra condife zJldafchio. N A. a dio, a dio, Adatthio.
quefaellamento el to ? iejliefl sì fora de ti an\ MA. ben ve gnu Naie 5
mo caro fretto > a no se mi. a m'andafé a lambì canto el celtbrio, per que
no pio uè mi, que fin parfefire de Ht timpt? gtiè pligoloy che gi
ardere del Gordon fé rompa % rompa, per le pine ? NA. Ver
canto de quello, l'è ongrétn dire y que tant ciòtte el s'ha veZjU
nunole "pìoììolèX^itagr Ò ba da,e fi gi è torne indrio fenz^a
bagnare el fabbton gnan tanto co harae fatto on pijfar de rana. //
evèrtè < que fé l <và drto così a feron al finimondo mi I p> è
e tutti brusè y le campagne fecebe a muo noffo \ tanto que a longo
andare, nu elbe Hiame a nopofsonfe lome farla m alarne tre. MA.
Tirate on può fottofla vogara 3 in t* agno muo el gtie pi dvnhora a fera,
da quecrito mo cheU fprociedafo fccume an ? NA. mo nheto vezju quel
la Stella, chesberlufea la fera \k tn mifi, que laparea nogio de z^ostta) e fi
adello la fé <vè la mattina con fé <và a bri*. fare, que la fa on
[pianare belettfèmcì no t'acuorì^to, che la xè vegnua da fre(co ? e que
no la s*ha velati a me pi inan%o d adejfo ? mo tè ella cafon de
Hefmera uegie, e de Hi ficchi ^fegondo.che dtfe ori \ dottore da
Paua. AIA. Cu in feto ti, que la no shablne me pi ve&ua ? NA,<*si
fen- % ^fentìf altro dial^o vrió,che lez^ea on certo
slibraT^uolo.efiel dì fé a, que la fé fornente a desfegurare lomè a gì
otto del me fé d'ottubrwpafsc. E (i quel librai^ zjtolo el l' haea
fatto on lettran da Panai chel contatta, pò afe con fé. MA. *Doh cancaro
a i fcagarieggi da Patta, faosfìy per che cjuefììt no l'ha ve&ua ello
> il vuole, che tutti ghecher&a, que me pi la noghefuppifta
? -Guari mi a n ho mi *vezM le Toefcarie, e fi leghe xe. NA.
Jidopre conto de quello, el me par pure aria mi, che la fé a nuoua. AIA.
qlA no dighe a ì incontragio mi^ tè, che 3 1 so rnuò de fae Ilare
ne ben \fe miga elfoejfeper gramego, NA. ^4 fé confagòn tonca, que
te nuoua. AIA. Sì, mofeando tanto lunz^i el no pò faere &g que lafippia,
per dire, che la xe ella, que no laga pione re. NA. ^liedio, lim^i, la
n'è gnan fora a la Luna, per quanto dfea quelli- braz>z*uoia. À4A. Chi
eloquellù, e' ha O] fatto l ItbraZjZ^uolo ? elo pertegaort^ ? NA. Nò, che
te Filuonco. <&1A. Lì Filuo Fituorico ? e ha da far e
lasoflluorìa col mefurarc ? No feto, que on
z>auattin no pòfaellar de fibbie ? El he fogna
crerc a gi fmet amatichi^que gi è pertegaore de t aire,fegondo y
che an mi a per t ego le e a pagne, e fi a pofjò dire, a rafion 3
quanta le xe longhe 9 e larghete così an iggi. NA. El dìfea ben
aponto quel libraz^T^uolo 9 che ì Smetamaticht ere, que lafippia
elta de bebi ma che i no l'intende. A4 A. mo per que no
l'intendegi? me truognelo, o me falò l'amore ? NA. Eldtfi, que i Si *f^
maghina, chel Cielo fea fiorrotttbele, e z^enderabele in quato a onpuoco
a la hot taf e mtga elno poeffe gender ar fi, e fior romper fé
tutto in t'vn fio. quefegi mi ? MA. On faellegt de fiere fon tfmet
ama fichi an ? S'i Ftà lomefulmefurare>quc ghefa quello a igg*
fi'lfuppi? z^enderabi le, ò nò. Selfoejfean de Polenta,nopo m raegi
ne pi, ne manco tuorlo definirà ? mo el tne fa ben da rire, con Hefuò sba *~T
già fari. NA: Ah te bella, que e Idifi confi de Ha fatta in pur afise luoghi
de quel quel libra^ZjUolo.sZMÀ. Que vnctu mì>
^*jj cha ghe faghe mi, fé l'è \oene ? Uga cheH " p " u
s'in caue la vuogia. NA. Eldifea,que fé lafoejfe sbenderà da nuouo in lo
C/c lo, el boqnerae anche, que rì altrz Stella, o qualcl) altra
corifa fé fo?fje fcorrotta in so fc ambio liueluondena, h
vefinaqueL la 5 e fi no fé ghe ve negotta de manco. Ai A. TV
parfeche'l faelle con gifmeta rnatichi ? tamentre l'è tanto
fcapu^ZjUa, cha no poffot afere, mettamofegura>que onpuoco de
Cielo chiue, e n altro puoco li uè, s'habbi combino a vno^ el s'acuorz^era
elio on el manche ? quando fé fa le nu noie, e le piozje, onfevèelfegnale,
que le fé a He tolte per mettrele wfembrefmo digamo de la [Iella,
on s'è (chi ano L*agie re, perche el "vuole, che lafappi
incende ra line elltk? Epos'imaghinelo (la ferae ben da dire al
preue ) que tutte le felle che xè in Cielo fé pofia vere r el ne pos fibule.
Eperz^uontena chi me tèn, cha no pvjfa dire* que trè>o quattro, e ari
pi [ielle de quelle menore, che no fé <vea,fe xe B amucchìh e sì
gi ha fatto Ha bei) a <iran~ de? No porae an efifere,que la fé
foejfe penderà in Papere, e pò, chefempre pi lashaejje alz^a ì
tamentre a no vubdi^ refie con/e, per que la ne me firefesfion, no
me ri mudatomi-, bafia > que gnan elo noparlaben. N *d. E fi el 'vuole
polche quefiofea el neruo de la rafon de Stotene. MA. Toncafipiando così
me fero el neruojutto el so Zjenderamento.e fcor rompimento ander a
in broetto. NA. S'i nìeruìe sì debole, la carne fera benfroL la.
Eldife, quefe'lfepoeffe Xepderare in Cielo de le ftekenuoue, el
befognerae y que da tanti befecoli m qua/ in foejfe fcor rotta
qualcuna de quelle >che fempre me xe Ha vez^ue : que gì è : a no m
arecuordo quante : bafagt eparegie\£ fmoghin manca gnegima, que el lo
difettatene. MA. Pìivh, mo queHa firen%s benfen l^a penale, chi
diambarne ghkndttto* che Jìa Bella nuoua fea na [iella He Ha ? Ce
ben on fpianXare, mo no na [iella. E fi mt a thè wchtndamo chiama [itila
> per que que la in par e, fé ben la rì e,
corri e le altre. NA. One eia torte a ? zZ^lA. Que fé gì mi ?
bafa.che la riè na [iella purpiamen. e file altre fi elle no fé xè me
ftorrotte,per que vi è [Ielle, e fi el Cnloghe riha debefogne dt f Atti
fuo : mo no de quefìa, che fipìanto vegnua, l'è anche ti deuere,quc
la vaghe via. E per conio de dire, que no s'ha me ve&uHelle
afeorromperfe^ re [pundime on può. La terra ( che xè menoredele [ì elle )
s* eia me flramua tutta in fona botta ? NA. Mo, copeforinfe la
terrafefeambiafea Ho muo^ riandaf fangi tutti a fca&z>afaJfo ì
<£WA. ^A cherXo ben de sì. tamentre apuoco,a può coel
fefa,efiporae effere,che'lfefaeffe anche de le [ielle, que xè [ielle.
Pure > a domanderae enti era a queliti dal librai z^uolo, a
comuo el sa, que gneguna fella no fé fa mèfeorrotta de fatto, che per
di re> que nogh'è me fio homo, che fé rihabli ado, e (jue el Cha ditto
Stoterte $ le me par noellemi. NA. el dife>cjuefefia [lei T „ rf t
x làfoefje m Cielo>tutta la fluori** fnatu- cap ' r C 2
tale raleferae na bagia $ E que Statene ten \ que arZjOnz^antofe na
Bella in Cielo.no l porae muouerfe. AIzA* Cancaro, l'ha bìo torto
Bd Bella, a deroinare così la filuorìa de que fioro. s'afoefiè in iggi a farae
e et aria denanz^o al Poe fio mi, e fi a ghe darae na quarela
depujfefsion tmba t a, e fi a torrae na cedola reale >e per fona
le incontra de ella, per que te casòn, que f ?&c ni " e ^
Cielo nofemuoue^ tamentre quello Te manco male^ che el ghe nepancchiie
an di buoni) que cricche* Ino fé muoua.lSlA. ^j; Mo rì altra,
con que re fon (difelo) quei Cielo de fora xelo da manco de gì altri
? que elvegniraea ejfer da manco fipiandofcorrottibele,e naffan doghe de
le (leU lenuoue, e no in gi altri, eh* è pi baffi. IAA. Cancabaro,
da quello a zi altri, el gtie defenientia, per conto de macre, pt %
che né dal monte deB.ua a on gran de me gio ; ep?rz*>ontena elio
fipianto sì grande^ el pò haere de le altre Belle da nuouo^mo nò fi
altri, que gì ha afse dcvnapervno>e phfclghe nafajje anche in iggi
quàl che che flelletta, s'ìmaghinelo, que tutti la verde
defatto f 'o te cottora. NA. Eldi fé, que per fare el mondo Fptefetto, bogna>
che ghefuppì qualconfa incenderàbete, e incorrottibele, e fi la no pò e
[fere altro, chel Cielo. <z7l y fA. El Cielo ? per que mò cosi
el Cielo ? E mi a divenne el Parafo, che xe defora dal Cielo, xe
elio così puro, co 3 ldife 7 Ho dottore. JSfA. La ghepar na confa
imposfibole^que na biella così gran de tifj^e ma poffa de fatto borir
fuor a in tvna preuifta. MA. E a mi nò. Quando na Vacca fa on Veello,
alt» hora % che te lomenafìi, te maored'vn ^Agnello que fé a crefsu
inchinda in cao. per que mo? per que la mare delVeello, don
belpeXzjatto, tè maore, que riè na Piegora. Fa mo tò conto, che Uà
Stella despetto a tutto el Cielo, no ven a ejfere gnentepì, con
farae onLion^ò n jn Lefan te defletto ala terra, te parfe mò, que
tè nagranfmerauegia ? N<tA. zslAofe tè così, a comuò calelajn pè de
crefcere, la Bella adejjo? AIA, ^dcherXo.quela e p.
4. qjavhe maghe dagnora pi in su mix, e que % l para] che la
cale, per que la ne <va lun&i.NA. Pian, che el libraÌQUolo
df>que i primi di, che la fé vele la crejcè on btlpuocofe
l'andejfe in su, la no ghe porae tntrare $ per que fempre la ferae cala.
MA. &4l l'hora quella dal libraz^z^uolo difea ef fere fen&a
occhiale. Perche mi a se, que la prima botta eh a la <vitila me par
[egra denijjema, e que fempre la xè cala, per muo de dire de grand
eXz^a. tamentrefie refon no me per du fé ami >e fi afaello,per
che quellu dal libral^uolo va majfafuo ra del fentiero, e fi a ora pure
tcgnirloin carezza. Orbentena>fìnti an quella. eldìfe,que no fé pi)
z^enderargnente in lo Cielo, per que {di feto) el befognerae, che'l
ghe foeffe di contragi, e che ino ghe pò e fere, f piando que tè ria
quinta /una ^t, òfoHantta\ quefegi mi? A1 A Mo sì ceole. gi è de
quelle boi te de S toetere quefle> edifuo bri^hente ; ch'i ?io sa
s'i feaviui,e fi 1 1 noi fat Ilare de Culo. A cher%o,que in Cielo
ghe fuppi cosi ben cai do > de, e fé r do, e mogio, e fn?o
% corni an chine mi. per que? no fé ne, eh ci gh'è del fi e f fo,e del
chiarore dei Inferitele dei feuro? che eggi quìggi ? i né tutti vnfi a
l'inco tragio de l'altro ne no \ mo vuotutà? Ha [iella ghe poca
cffere,e fi no glfiera, e fi adeffo la ghe xe. ri eh rotfso quejìo
? moa, l ar uè la boccale fi laga egmrftora quel, che 7 vuole. E pò
elio el fa conto de desbuta^e confi f net amatichi,e fi \ar lega de
He re fon ? on fita halo catto, que onmefuraore vaghe Jfelucato
sufìenoel le ? chi ghe l'ha ditto a elio ? NA. Mo cane aro, el gti
arz^onz^e, que fé in Cielo ghefoeffe terra, aqua, aire^e fuogo elno
fé porae Hrauete con fé fa, franto, che el doenterae tyejfo, e f curo.
AIA. Si fé qui leminti foejfe della fatta di nuofiri $ mo gì è pi
[prefetti,fegondo, ch\i fentì na botta adire al mèparon.que el
difea.che Tianton eldifea. N A.Ei dtfe anche 3 que a fio muo,el
Cielo noporae anar a cerca <via>fianto, che i lemìnti r oa tutti in
sii, in z>o, mo no attorno. <±7ldzA. E fé mi a
diejfe Io di C nico a àiejfe a rincontralo, que
ìvaanthe attorno ? El gh' amanca i sletranique di pinfon ~y£j <^
terra [e <vol\c a cerca,con fa
na ^! pe " muoia da molin. penfate mo ti de gi altri con la va a
faellare, tutti sa frettare > NA Eldife pò, que la fi ella xe ape la
Luna, ma de fot toghe-, e che Ime el no che pò efserfuovo.1 A..L'ha fatto
ben adire* que no gh'èfuogo, per pi re fon. NA. E così el tèn,
qùe'l fipìa air e, quello, che lecca ci culo (a vuos/idire, el Cielo) de la
Luna. <&MA. moa> moa,elpoea ben dire an quejìasì. NA. E
(diftlo) el u Cielo no pò e fi ere de fuogo,per que fan to così
grande el bruferae tutti gì altri leminti. MA. <z5fy'lo me vegna e l morbo,
che queTiufeanto dottore fe'l fé caejfe la yeti a^el parerae ri homo,
dime oupuc^na fa! tua fola no bajìeraela a tmpigiare on paviaro, e
pò anche a brufare quanto levitarne fé catta ? NA. A cher%o de sì mi. MA.
E fi quante fornafexe atmen do, le no porae brufare on Cecchin, che
foefje d'oro, per que mò ? feto per quei mo que loro no fé pò brufarc. e
così anche fé gì altri lemintipoejfe brufarfe, baJìeræ onpucco de fuogo, f?r e
far l'effetto-, fenXa tanto co Idi fé elo. NA. Lavhe va la, quanto de
quello 5 mo crito pò ù fremamèn, chel Cielo fea fuogo? AIA. oA no
dt eh e così mi.Uè che'l dottore ciga alturio fenica perpiiofuo ; e fi el le
dife fenz^a metreghe su volto, gnefale. NA. aPklo finti ti altra,
que la ne miga da manco no. El difè ì que i fmetamatichi ha de boni
ordigni, e de le re fon freme y ma i no le sa u onerare^. ^IA. <*A comito
fé ri elo adb elio ? feraelo me fr elo de la t or dal Bo? aldime mi. fé
on fmetama fico egmra chiueluondena^e fi el fedirà : Naie, mi a
<vub faerte dire quanto gh 'è per aire da lì a nogara a l'arare; e fi
el lo mefurera co ifuo ordigni fenz^a muouerfe 5 e col l* babbi me furo,
e quelite /'babbi ditto y an ti te 9 l mefureriefì co'vnfi lo, b a
qualcti altro muò, e [ite cattertefi que tè così 5 no che r de reto, che
Vvouere ben ifub ordigni ì NA. Alo sì mi, que C cade ?
cip. r. p.l C^>. tap.f.cade ? MA. Perche toncaquandoel
me fura na Bella (per muo de dire ) ogiongi dire y quel no sa fare
? e pò fé 7 falla, chel falle de millanta, e de milion de me giara
? fe'l dteffe donpuoco,confarae a dire, quattro dea, b na fpana,a
taferae. mo de tanto ? l'è maffagnoca. N A. Setopo, querefon de i
fmetamatichi^el ven a contare? MA. T>ì mo. NA. Vnaxè de tagiar
via (di fé lo) on peX^o don cer cene, e que la Stella, così a no la
pofsan vere, per pi de mezjhora. E n altra de anarghe fottoapiombm,
caminantoghe al ver fa vinti dìt me gì ari. e fi ti dife.que le no
fa aperpuofìto, fianto> che gì è amo frare, que la fella fea pi in su
de diefe amegia-y e fan elio di fé, che l'è on belpezZjO pi elta. zZPIA.
Cane aro, l'è aguti*Zj>o dal cao groffo 5 mofelcrè,floChriBian, que la Bella
vaghe pi in su de diefe megiarì, e fian quelle refon eldife^ tè fegnale
que le riha da far con elio 5 perche tonca mettrele fui so slibr aiuolo,
e pò dir e ^ que le riè a perpuo/ito ì Ste re fori jfo# Ufo
fatte (per quanto ì dìfea a Vaua 7^k buoni di) con tra on inasprente di
filuorichi de S tot e ne, que althora tegnta duro, e fremo, che la rìiera
pi alta de die fé amzgta 5 e perz^uontena queliti dallibraZj^uolo die a
lagarle Ilare > que le no ghe daea fall ilio. NA. orbentena, ghe
ne pi? diJJ'e que lù, eh e e attratta iporcieg gi. an, sì> sì.
gianduJfa>mo elgh'e on brut to intrigo de Prealajfe, e de <vere, e
de Luna. que fegimt ? p rifate, che quellù, che le\ea la diffe 9 e
fi la defehiarè p\ de tre botle.efi gneguno no l'intende. Ad A. £1
die haerla intriga a polla elio, perpa vere n homo da 2^0, e da palo, e
fi la fera pò a n altro muo, perche a se ben mt,que de la Prealajfe
el no pò haèr rafon. che l'è on muo de me furar e per agiere,maffa
feguro. NA. Lagame mo vere sa me rìarecuordejfe onpuoco. eldifeprimamen 9
che no fé pò guardare de meXpfuora a na lì e Ha 5 e que fiaganto così da
/unzji, el nèposfibole e aitar ghe elme%p,masfimamentre,per que t 'è na
confa, (ondale que. e 2 ma. cap, *7ldA. c Fafi 9
tafìonpub 9 che te ghe ne ditto pareggie in fon groppo. chi è quel
lu, che cherZja de poerfmirare de me%o via a no, ftella,fianto> que
l'è tanto grof fa? che cane ab aro de filatuoriefe vaio a
imaghinare ? gh' in falò de pi belle ? que Ha fera lacrima. V altra, a
comuo e attenevo miegio el mez^o d’vn criuello j mettantoghe gi voce hi
ape > ostarganto^ iTb" d et te on belpitoco? NA. zZkfò, fagan
toghe E b uctc et t' ^ a lttnz>i>per que s'aghe foejje a ve sin,
a no porae gna desfegurarlo que flejfe ben. MA, Guarda mo toncafe
tè el vera 9 que no fé pofa cattar el melo^ de le Ftelle \ per che
gièlun^i ? %A l'altra. in che dariflo pifremamen in lo mez^o % con
na occhia Jn quel d*ona ballalo d'on gamiero? NA. CancabxrOi aona balla
iper que co a l'effe giti fi a infdhverfò, la férae giù fra in tutti. M
A>E pure elio el dt fé a l tn con tr agio. NA. Mo elgh'arZjOn&e
que gi è {al noffro parere) majfa pècchemneyper cattargheel
meZj0.MA. sì> el dtfe an §uefta ? e quattro tonca, in) t'onboccon.
dime onpuotì. a comuòportfto fallar pi > a dar in mez^o Confondo da
ttnaz^ZjO, o d*on taglerò ? a dighe de mofìrarlo. NA. Fotta, a por ae
fallar don belpuocopì in f ti fondo da tinaXr z^o, che in t el
tagiero. A4 A. Efielbon dottore dal libraz^z^uolo dife a
l'incontra, gio. Va modriOy de fa Trealaffe. NA. Aio no fé podanto
fmirare de mtXof r uora a le. fi elle, no fé pò [aere on le fìppia ( dif
lo) perche no fé ve elluogade drioghe. esPI<*A. Ste mettisfi elto
gabban fu ngraile de la me fiala da manie chel lo f con d effe
tutto ffaertfo e at tarme su quale elfoeffe? NzA*Poo,tè Qn granfa
re. a fiomenZjerae a dire 3 vno, e du, e tr)> inchinda > chafoeffe
Ime, e quando heffè ditto, con far a e a dire 9 nuoue> e e ha
veeffe 9 che in su quell'altro ghe foffè el gabban, a dirae, que l'è fui
die fé mi. no vaia così ? AdoA Mo la no pò efsere altramen ella, e
così anche fi vena far e in lo CielOifeben quel letr anello non
s'in sa adare. Uè benpìgrofso, che né elto raT^Q cap. tf.
«ap Cip. 6 razzo de Cremona vè$ che ì dtfie> que l'è •
s\grandentfisemo.N<tA. Quando aguar don in la Luna, el noflro vere fé
ghe ficca entro (dtfielo) e perz^uontena ho fé pò fare la prealafiftLJ.
<&dA. Chel me fio che elio (fqua fio eh a thò ditta) a
veefiskn te Belle de fora, chelfiarae on pia/ere, fé lafioejfe così.
NA. Pian, e ha novorae fallare, el me par pure, che'l diga, que no fé pò
vere mela la Luna, negna mele le He Ile, filanto, che le xe grande
% e'I noflro desfegurameto tira mafifaftret to, fie ben elfie va pò
slargamo. <&14A. ^yPlade imaginete pure 9 que chiappela da
che cao te vuofi, l'impegola. che me fa mi quello, fé mtga a no pò fio
vere tut ta la Luna, ne gnan tutta na Bella? no bafla eh a la vegga
on puoco, e cha la me fkrefegondo quello? NA Aloafìomuò> te na
bagia la que fi a. doh mal drean$ el fie fafiea pò bello, d'haer catto na
fpelucation fiottile per fiarghe Bare i fimeta mattchi. IMA. Seto que le
na confia > che no gtìì me fio penso ? mo per la mare re ib. T'
re di can, que inchinda on Veelo thàfk pia inanXo yfegondo ch'ha gh'hò
fentu a [X. dire ajfe botte al me paron. E fi el no fé %'"££
riha te gnu tanto in bon. NA. vuotu y ' 1 ;. i ctì andagamo inanXp ?
<^/aA. Sì y di \ 28 ° Fr ' NA. F rello te te fari s fi fcompifso da rifo
y Whaisfi fentio vn batibugio, que ghe Xèy de <lA> By Ny Oy ^ figì liti f
Ì >afl ^, 1? »» talea offerire, che la Prealaffe e bona,
mo i fwetamatichi no la sa vouerare ; que flaghe ben. <&14A.
Elnodie intendere gnan elio zj> y cheldifi^. Tirate on può in qua mo 5
vito Hofalgaretto y che apèfiofofsà ? NA. Sì mi. MA. *Uito mo
quell'albaray che xe lialuon detta vefin a tar&erz_j ? N<tA.
Quale? la grande, la pigola ? MA. Lapec chenina. N$A. Sì mi eh a la
"veggo. MqA. Orbentena, guarda mo benderto $ qual te pare, che fea a
bo da man de Ho falgaretto, e de queltalbara ì NA. Staganto così, el me
pare mu que talbara egnirae a ejfere a bb da man. M$A» Tirate mo da
ft altro lo. NA. ave a njegno. M<tA* F remate chine,
e ade/ fi ? N<tA- Mo cane abaro, a jlo muo el fato aretto farae
elio a bo da man, e l' aibara a bo da fuor a. zsllzA. ^rue te fa mo a ti
3 fé miga te no <vi de meZjOfuora el falgaro, ne l'albaraf e que danno
te da, -per che te nopuofivere anche elio de drìo, de tutti du ?
N$A. ^Mo gnente, per que afmirofegondogi *vri de le fiorz^e mi, e no
figondo a quello, cha no veggo. <&dA. Elfi fa così anche in agiere
<ve, e que Ha xè na forte de Prealajfe. Torna mo chiue on a fon mi. NA
<±A ghe fon <vegnu mi. a^kttA. Cjuardanto de cima via aflo
falgaretto.puotuvere queltalbara, cha te difia, fi ben la ghe xè
per mie ? N<tA. Lagame mo guardare.pùuh$ mono mi. AlzA. Stefuùfl mo
tanto lunl^, che guardanto de cima fuor a alfalgaretto, te credlsfi
definiràre derto a mez^alama.e te t o facuorz^tf fi d'aliar gì vogi 5
qual diritto y che fot fi fi pi elto de /li du. N<t/1. $A fi ietta
cha ghepenfe on puOco : %A dirae defatto, que t albata foejfe
pi baffa> t*l falgaret io pi etto mi 5 per que el me parerae così*
anche no /tanto elvera. Ad A. Fa ori può ri altra con fa. va su fi a
nogara,cha fagiere mi. NA. One vuotufare ? zZl'IA. vaghe, e Po te
fenttnefi. NA. <td gtiandere, fda che te vttò così. Qt&fA.
Pian, chete no te f aghi male. NA. Ta de mi; mo a mefongifquafo
fcapogio riongia> e mondò vn z^enuogio. Ai A. G hefìto ancora ben
fremo? N A. Sì mi. que gtie mo ? ^PIA. Torna a fmtrare quell'albara,
che te guardaci an chi de [otto. NA* E pò ? <&dA. S mirato a
quella dertamen,puotu vere ftofalgaretto > co te fafìui flpiato de
fot to ? NA. Mo nò mu efìsafoejfe da lu Xi. così a telta> a
dirae, queelfalgaret tofoefepì bajfo mi. Ad A. Vie tonca locha te contere
de belo. NA. E l gif è puocafatga a f aitar z^ofo. Al A. S intime mò.per
que quando te gì eri ab affo, elfalgaretto tepareapì elto
delialbara\ e ftpianto su la nogara, el te parea a T> l'in
'tincontragìo j perXuontena àn queHo xe ri altro muo de Prealaffe^j.
que Prealaffe ven a dire, con far ae a dire,
defenientiadeguardamento. Fa moto conto, che fé t'andiesfìsìt quel
moravo, che xe Ime, elfalgar elio tepareraepì baf fo dei'albara,
eabo da man 5 ettetorniesfipo da IV altro lo,elfalgaretto te ve gnirae a
parere pi elto de l’albata., e et bo da
fuor a. e an. queHo xe ri altro muo de Prealaffe ^fegondo, che me defchiarlna
botta el meparon. ttntindito mo? NA. Pootta, mo Te pi chtar-a % que
riè on gratto da vacche, a me fmeravegìo a comuo quelli dal
IibraXZjUolo,ri ha fapio faellay e lome d'ona forte de Prea laffe
> Jipiantoghene tre mi A4 A. Elfa •rae Ho anmafa, fel, ri keffe fatilo
con fé die. Orbentena ?fa mo to conto, que fé la He Ha nuoua,e la
Luna ne foeffe ve sin co èflofalgaretto,a por non, le fisi le de
fora nefarae don bel peXzjOpilim ZJ> cheriequell'albara. e fi farae
popibolo >que no ghe foeffe da ì Spagnaruolt h ci e i
Toifcbì, ei Ptditani^ deferitemi de guardamento ? e pure tutti la *ve in
lo rftèdìerno luògo, api k quelle [ielle, che i ghe di fé. quel da
la baie [Ira > o che ghe fita del bolzfon : q ne fé gì mi ? NA.
A/lo el tòfaellamento rièbon,perque nepof Jìbolofaerc quanto la
Luna fé a lun\i $ che elio di fé anquellu dal libralz^uolo a AIA.
Nò al so muò de elio, el no fé pò faere. mo i fmetamatichi chela
catta, beri gì. NA. oA no fé qui d'irte mi,fe lome, che the refon
da vendere. MA. Crito mò,chequellu d al libr aiuolo di rae cosìan e
lo ? NA. Se'l lo diefe elfa raeben 5 tamentre elporae efjere tanto
depinion, queeltegniffe duro. cinque in vin. Ad A. Che'l tegna pur fremo,
e chel metta a me conto. NsA. ^A no se miga,a comuòfea Ho
posfibole, che'l diga (l'altra, que te fentirè adeffo. ino no Ic,m
dtfelo, che in gnegìm luogo,fe tome, on el ghe xè fora dertamhì > e
apiombw,na fepòfare lafcoridaruola del Sole? a thò purvezjua mi,
eh' al so. MA. Si'O/tu 2) 2 brio, IfrOTCII,
«ap. 7 èrto, che ven (fé i cuorui no ghe magna gi vogi)
el fé por a chiarir e,che, per yuan to a he fentìt a dire, la fé farà.
Aio con que rafonfaellelo a Ho muo ? NA. La Luna fé va volz^anto
(difelo) e filano fé pò vere dert amen dome quando la xe in Z aneto.
<&14A. Tornami) adire. NA. El dife elo, che nofipianto la
Ltt na in Z aneto, no la pò fondere tutto et Sole. ^MA. c Doh
giandujfa, fio puòuerhomocrhque la Lunafea nafritag già elio. Con cane
arOychefìanto ella reo da 5 quiggi, che Ha in Zaneto, gtitnpò
"V ere pi de nu ? ghe ne d altre ? NAl Sì. que vuol dire Grafalta?
&WA. eA comuo, Grajfalia ? NA. El di fé elio, que l'ina nuuola
a muo latte, vesin a la Luna, e que la ne altramen in Cielo. <£WA. Oò,
a tendendo adejjò. l'è laflrà de %flwa. NA. <*An sì sì, la fra
de Roma. sOMA. Efìeldife 3 cjue la ni in Cielo ? N$A. <£Mo, no,
difelo. MA. Con cane abaro ghe dijjangi tonca nù P Hra de Roma, che
vuol dire, Hrk del Par affo, fé la no foefse ti fufof ] NA
'. Cjuarda ti. e sì elfapo delle sbraofarì contra onFUuorico(eben
an divieggi) che no crea,quelafoeJfe in Cielo, per che ellodifea
Stotene > che la gh'iera. Ad A. Ofsu andagamo inuerfo e a, que
te fera, in f agno muo a pò fon benfael larecaminanto sì. NA.
Vapurlà.cha ve gnomi, pooh, el ghe ne que Ut puoche ancora. el di
fé, che la ftella nuoua la trema>per que la fé va
suentolato,quan do la va a cerca. ^lA. Ghe'lcritotì? JMA. <*A
ghe'l crerat,fe'l noghinfoef fé paregte delle flette, que va a cerca,
e fi no trema mi. e fi el trema tome quellechexe elle, elte>perque a
nopofsonfremarle de vifta, che paghe ben. e anque fi a Ir emanto la de
efler li uè. aPkfdd: Àdò va, che te sì on Rolando. NaA. Tamentre
que, nofapianto queHù, on la fé a fi a Bella > elnopo gnanfaere comuo
la flpia incenderà 5 e sì le venaej fere tutte filatuorie, quelle, che 3
Idi fé a \flo perpuo/ìto 5 ne vera ? <z?J4A. Ala el ni elle
fogna ben > que la fea così. NA. Orbentena, avuo^cbaft togamo
onpuo dt Fpajfo con gifuo fprenuoBtchi mi i loren. ^ ^/^. $,
q Ue dlfcio ? NzA* El dìft, que la Beila durerà afte s afte, /e
s'imbatte j, che L Sole no la desfaghe, elio. At^sL El poca an dire, que
la durerà inchinda, que elio va a romprela 5 in t* avno rnub, con
la (e a anda via, el para tegnir fremo, que te fio eilo>cbel'hà rotta.
N<t4. <z?tfo gbe vegna el mal drean $ quejìa
farae ben de porca ! El *—*\ di fé po> eh e* l fera
abondantia d* agno confa, e que l'è na Bella de quelle bone.
J\d<zÀ. Inchindamb la va ben, quanto de quello, mofe la tegmffe mo
fremo con Bi ficchi 9 a que ftjfangi ? crila purea tomuo. NtA.
T>e gihuomini pò? quel le puoche con fé. M<t4. Con farae a di
^; re ? NtA. Con far a a dire^ quei doentera inz^egnofi, e facente-^ e
quei fé testura a la verite. AisA. Vete> che'l se fchiano el
fyrenuoBìco inelo.no vito a comno te agnino \ el ne amposfibolo %
chel cup. li. chel viua, habbìanto tanto e dibrio da Xoene^j.
N^4. T^e me sbertez^à nero ? dì pìprefto, que el fprenuoUuo è Ho ve
ro in nìi, que a s'haon tegnu a la verite, fé ben elio voi e a archiaparneght^j.
zTkfo/l. T'irà, che f he vento. iVW. El dife pò anche * que Ha Bella
ca7z, \ ra via le giottonarì, le rabbie 5 quf /igi mi ? oJldtA. Sì >Sì, così
noJìejfcle in perorare, le nuollre carte > mo ano me fmerauegio
difuofprenuoHichi,que tutto el so libr alinolo me pare onfpre
nuoflico mi 5 e que fempre el fraghe a indiuinare^. N^4. El dife ben,
che el ghe nha vn altro per le t tra da far C1F ' [lampare^.
zsì4<iA. Che l foghe preflo,per que feanto vesjn Li ^Marefèma-, e l
farà bon da qual confa an etto.ftgon do, che que fio n ha fatto rire
adejjò y que l'è da Carleuare_j. N-*A. E quelìlt, che le&ea
diffe, che'l creapurpiamen, que el l'haefje fatto flambare per venderlo,
e gu agn ar qualche marchetta eU lo M$A> Che'l U&re tene* a
tfazy Zjargi, Lorerc cap. f. 6.
sgargi, e fé ghe nauanZjeffe qualchuno, chellofagbe in fon
reuoltclo y e chelfel caXjZjt, on fé ca%z^è Tofano le Jp tette 3
che l farà ben meffo in conerà. N<tA. Lagoni a line, àfebn a cà.
<vuotu Rare a cena con mi ? a fin dare ontiera ve. Alzs4.
<$Al so, mo a nopojfo^ue la Afe nega rri afptetta 5 tamentre a fin
def grati. AV/. $A T>io tonca. MzA. sA 'Dio. IIMII
asS a£$5 * 1^/7 >" r»1 ; <rli u TU
1 JL a. Grice: “If I had to choose between Colombe-Aristotle to
Galiei-Plato, I chose the former!” -- Colombo. Colombe.
Ludovico delle Colombe. Ludovico Colombo. Keywords: the irregular surface of
the moon is filled by an invisible substance, the earth does not move, the
‘nuova’ stella is a misnomer: it has always existed; bodies float or sink
according to their shape. Aristotle’s reasons never sink because they are
square. Refs.: Luigi Speranza, “Grice e Colombe” – The Swimming-Pool Library. Colombe.
Grice e Colombo: l’implicatura
conversazionale dell’idealismo toscano – scuola di Milano – filosofia milanese
– filosofia lombarda -- filosofia italiana – Luigi Speranza (Milano). Filosofo
milanese. Filosofo lombardo. Filosofo italiano. Milano, Lombardia. Grice: “I
love Colombo as I love Wilde – I mean, the sponsor of the Wilde Lectures on
Natural Religion! Colombo wonders, ‘can ‘theologian’ be written under
‘profession’? Surely, like me, Colombo distinguishes between theologian and
philosophical theologian – if there is no such distinction, and I’m not sure
there is – perhaps there shouldn’t be, Colombo would say, the ‘philosophical’
in my ‘philosophical eschatology’ is totally otiose and anti-Griceian!” Insegna a
Milano. Si è occupato di antropologia, metafisica e la filosofia italiana --
Rosmini, Martinetti, Volpe, ad Aosta. Altre opere: “Senzo e atto” (Studium,
Roma). La morale communitaria (CUSL, Milano); “Pietra angolare: l’chiesa
d’Inghilterra” (CUSL-Centro Toniolo, Milano-Verona); “Antropologia” (Massimo,
Milano), “L’immanente e il trascendente”; “La correttezza del nome nel Cratilo
– il nome corretto -- in L’origine del
linguaggio (Celestian Milani), Demetra, Verona; Il ri-ordino dei cicli
scolastici, in "Quaderno di Iter", “Filosofia come soteriologia:
L'avventura di Piero Martinetti (Vita e Pensiero, Milano); “Il giusto prezzo
della felicità, -- reasonable or rational? -- Edizioni ISU-Università
Cattolica, Milano); “Antropologia ed etica (EDUCatt, Milano). Forme e modelli
del pensiero filosofico. Introdurre alla comprensione e
uso dei linguaggi e degli strumenti specifici
della metafisica, dell’antropologia, dell’etica;- all’acquisizione di
abilità critiche e analitiche per comprendere le dinamiche del vissuto, della
società edella storia contemporanea dell’uomo occidentale. Salute
e salvezza dell’uomo.
Il senso della cura e dell’educazione. Una sfida per
la ragione e per la fede.Valutazione critica del rapporto metafisica-antropologia-soteriologia
in tre momenti della storia dell’Occidente. Il mondo
antico-classico greco-romano. Il mondo nuovo Cristiano. Il mondo moderno e
post-moderno. C., I Greci e l’amore incerto: grandezza e aporia dell’eros
platonico: il Simposio, ISU-Università Cattolica del Sacro Cuore, Milano, Kierkegaard,
La malattia mortale (qualsiasi edizione, purché completa): ai
fini della prova d’esameè richiesta la conoscenza della sola
Prima parte: La malattia mortale è la disperazione; J. p. Sartre,
L’esistenzialismo è un umanismo, Armando, Roma (o altra edizione, purché
completa). DIDATTICA DEL CORSO. Lezioni in aula, ricerche e percorsi
personalizzati. METODO DI VALUTAZIONE. valutazione di eventuali elaborati
scritti o relazioni orali. AVVERTENZEIl docente è a disposizione degli studenti
per ogni chiarimento didattico e contenutistico, per l’assegnazione delle tesi
di laurea e l’assistenza necessaria alla loro elaborazione.Il docente riceve
durante il periodo di lezione presso lo studio, Cap. I. AIIO A. AoxdZ (loi ikqI
iov jtw&avtt 1ft$ ovx d(is- 17i kiztjTos slvca. xcd y«Q lxvy%av ov
tcqcoijv sis u6zv o foco- 4 oh <s3 poi* Stallb. Facit, inquit, Plato
Apollodorum inter epulas versantem et convivis narrantem ea, quæ hoc libro continentur. Sed neque epulæ commemorantur,
nec convivæ Apollodori, ut sane mireris, Stallbaumium in re dubia et
incerta certum iudicium exhibuisse. Platonis voluntatem declarant verba. C., quæ
primus Sydenh. corrupit. Eius
couiecturam cum codd. auctoritate probatam reperirent ceceutiores, ad unum
omues “taUta” pro “tautA” ediderunt* Verissima autem lectio vulgata est: “ovxoa
8rj iovreS apa xovS AoyovS itepl avt&v lizoiovpE$a y dkxs,oitEp
dpxopevoS EtnoVy ovh ape- Æ xtjxodS d ovv 6 « nai vptv
6i7]yij<5a6$ai, xavxa XPV 7toutv”. Apollodorus nimirum cum domo
relicta Athenas proficisceretur, sermones in Agathonis convivio habitos ei
repetierat, qui ipsum tum temporis comitabatur. Brevi post redeuntem, ut
videtur, ex urbe cum alii rogarent, ut eosdem sermones ipsis
repeteret: accinctum se paratumque ad rem ostendit ita, ut qui
vellet, quando iuberent, quod brevi ante fecerit, idem nunc facere,
h. e. inter eundum narrare. (p. 178. C. “ovtoo 8? IoyxeS apa xovS
AoyovZ TtEpi avroov ItcoiovpeScx”) TtvvScivEd Se. Vulgo
additur “nun” quod nec codices habent exceptis paucissimis, nec FICINO
in conversione agnoscit, neque vero sententiæ ratio exigit, merito omiserunt Belck.,
Stallb., alii. Præ ter codd. optimorum fidem “notheias” suspicionem movet
ipsa sedes “nun” particulæ, qua sede effcitur, ut nescias, ad
antecedentia pertineat, an ad sequentia temporalis particula.
Schieierm. relata ad “itwBdvetiBE” particula verba convertit: Ich
glaube anf das, wonach ihr ietzt fragt, nicht unvorbereitet zu
sein. Hoo quoniam dici nequit nisi respecta habito alius temporis,
quod præ senti tempori opponatur, otiosam particulam ietzt censebis
rectissime. Nam priori tempore non exegisse viæ comites sermonum [“Sttv avicbv
(frahjQo&sv. twv ovv yvaglfiav tig oM 6&sv xatiduiv fis
xotftfa&sv ly.uX.t6B, xal xaLfcav a (ice ry xXy6tt, '0 <PaX.ijQtvg,
k<py, ovrog, uXoXXoSwqos, ov xbqi-“] narrationem, cor disertis
verbis indicetur, caussam non video. Nou rectius alii cum
Wolfio: letet bin ich vorbereitet, euerea Wunsch zu erfullea. Quid
euim? Tempore aliquo non præ meditatum Apollodorum fuisse ut per se
intelligitor, ita non erat verbo posito indicandum. Ceterum,
ut clarior fiat totius loci ratio, tenendum est, *in medias res* lectores
abripi, ut, cum Apollodori comites dixisse fingantur: Narra, si
lubet, Apollodore, orationes illas nobis, Apollodorus
contra respondeat: Videor equidem mihi ad rem, quam exigitis,
optime instructus. $ a\e poS ev. Phalernm navale Atheuiensium
fuit haud procul ab urbe distans. Aunotat Schol. ad h. 1. $d\7jpoy
6ijpoS AlavriSoS, IB, ov AnoWo&GopoS, Quia autem, inquit
Hiickertus, ad mare situm Phalerum, ex veterum more dvikvai positum est de
eo, qui in urbem tendebat, uti ex urbe Piræ eum petens xccxapaiyeiv
dicitur, cf. Plat, de rep. I. init. xal itai?,GDV dpa ry
xXjjdei. locum queudam inesse verbis insequentibus, addito
itaigcov participio declaratur. Variæ autem doctorum hominum
sententiæ sunt dubitantium,
ubi iocus lateat. Wolfius in festiva (paXypevS vocis pronuntiatione
iocum deprehendisse sibi videtur, Schiitzius de formula judiciali
cogitandum censet, quæ addito pagi
nomine conspicua allocutionem festiva quadam gravitate ornaret. Sed non
efficitur nisi superaddito patris nomine formula judicialis, v. c,
^ypod^EYTfS JijpoCSivovS, TlaiaviEvS, quo exemplo usus est Sebo), ad
Plat. LEONZIO (si veda) Adde Aristoph. Nubb, v.134., M. xls £d$’
6 xoipaS tt/v Bvpav ; 2rp. # siScovoS 1 v\oS 2rpeif)id8?fS,
KiJivvv6$£r. Non minus a vero aberrat huius loci interpres in
Scbilleri Nova Thalia T. II., p. 170. # quem Stallb. laudat: Ile
da, gestronger Herr, Biirger und Ziinftcr von Phaleron. Satis lepida hæ c
sunt, sed ab interprete ficta, non facta a Platone. Ordo verborum mutatus
est, atque hominis nomini nomen, quod a demo derivatur, præ positum;
scin’quam ob caussam? Plato cum scribere debuisset
^TroAAodeapoS" ovzoS o $a\7jpEvS, illum verborum ordinem exhibuit,
ut, qui Apollodorus vocandus esset proprie, idem a7roAAodc*>pot;
epitheto, quod hominis opportunitatem exprimit, ornaretur. Scribendum
igitur est: 6 <Pa\7jpEvS, Eqxrj, ovros, obroAA od&pof, commate p6at
ovrof posito, ut nominis per iocum dati potestas elficacius eluceat.
OvroS enim in allocutione cum nomine proprio coniungi solet, ut in
Protag. 193. D., quem locum Stallbaumii
industriæ debeo, scribitur: onat
lyco ttjv tpoavrp' yvovs av-TOV 'imtOHpOLTlfi t Iqxrjv, OVTOf, pi)
n vEODtEpov ayyzXXziS; Sed I more Homerico nunc disputamus, r
STEpov npoTEpov, Quin statim revertimur ad explicandum, qui in ficto
nomine proprio latet. /isviig; Kayu bntixag niQii^uva. Kal og, 'AitolXodcoQS,
S<prj, xal fiTjv xal Evay%os as Itfpcow, fioviofievos
8uatv&i<S&<u xi}v 'Ayu&uvog Igvvovoiav xal Za- E iocnm
lepidissimom? '0 $>ot\r)pevi rectissime ut cpaXijpiS pronuntiandum
censet Astius, non, ut calvitium carpatur Apollodori, quod nullum
fuisse pari iure contendimus nos, atque luisse Astius suspicatur, sed ut
vana Socraticorum morum imitatio notetur. Consentaneum nimirum est,
et verbis probatur ov XEpipEVEif, Apollodorum ad Socratis
modum festinasse, corporis habitu pedumque positu e longinquo ( [nopfico Sey')
conspicuum. Ut igitur Socrates ob incessum (IpivSov in-star fipEvSvedSai
dicitur Aristoph. iN ubb. v* 361, et Syrap. B., ita Apollodorus
$aXrfpis appellatur, quæ vox eiusdem
fere significatus atque fipivSoS, avem aquatilem denotat altissimis
pedibus superbam. Sine dubio autem multo iucuudior erat, quam Astianum
illud calvitium, Apollodoro anoXXo^oapov epitheton, quando quidem ipse
Socrates, cui ille aimilliuius videri gestiebat, datum se donatumque
civitati a deo præ dicare solebat, cfr. Apol. Socr, p.30. E., iav yap.ipk
anoXTEivrfZE, or> jup&UoS aXXov toiovtov Evpr/dETE aTEXVGof, ei
xal yshoioTEpov einely, npoSxeLpevov xy noXei vno tov Zeov
x.t.X. ov X E p l fl£V ElS. Ilæ c est Stephanianæ lectio editionis, quam Stallb. in textum
recepit, Bekk., Dind., Riickert. nepiplveiS ediderunt ex auctoritate
codicum. Utraque lectio bona eat i utra verior sit, alii videant. Unum hoc
certum esse puto: in interpunctione et in accentu codicum fidem perparvam esse
aut nullam. Futurum tempus in textum recepi sensu quodam veri
ductus, non ratione. Ad idem fortasse recurrit, futurum an præ sens tempus
probuveris, neque est, uisi pronuntiatio verborum, quæ alterutro recepto tempore iminntatur. xal
prjv xal £v ayx 0 ^ ^post pr/Y in vett. cditt. omissum Platoni redditum
est e codicibus. De voculæ veritate consentiunt viri docti, de eius
explicatione non item. Riickert. xal ErayxoS esse censet neu 1 i c
h sch n, xal prjY autem, inquit, ne quem offendat in orationis principio
positum, non esse moneo in principio, sed respicere præ cedens membrum ov
itEpiplvetS, hoc sensu: Tu non exspectas? Et tamen ego nuper iam
te quæ sivi. Quid? Tu non recte explicas, Riickerte, hanc particulam?
Et tamen ego cius significatum ium diu quæ ro. Satis est, exemplum laudasse
unum e multis, quo exemplo Riickerti explicatio reprobetur.
Protag. 310. A., 22. navv plv ovy . xal XapiY ye siti opan, lav
axovi/re. Et. xal pijv xal rj/ieis daX, iav XiyyS. Stallb. xal
pijv xal ad notissimum comparandi genus revocat, quo
utrnmque comparationis membrum addito xal augetur, e. g. xal
ivayxof de i&jtovv, c osnep xal yvv de %7]TG). Dubito, num
recte. Ut exemplo utar Protag. supra laudato, certum est, amici non
hanc sententiam esse: Uti tu no-XQazovg xal 'AlxifittxSov xal zwv nV.ov
tav toti Iv r a Owditxva auQaysvojiivav jrfpl zav Iqcouxuv 16yav, rivis
z\Octv. «AAog yag zig (ioi diqyiizo, «xijxo ag •bolvixos zov 0Mx aov‘
£<pij di xal Os lidivai. cllkcc yaq ovdlv el%B Oarptg iiyuv. Ov ovv (ioi St^ytjOak' bis, ita nos tibi, si
dicas, gratias habebimus. Sed ipste videtor sententiam suam
mutasse Stallb. ad Protag. 309. B., 2. ev Vpotye ido&v ( sc.
SiaxeitiSai d 3 AXxi(5id8r}S itpoS i pe) ovx rpaSta 6e xal xfi vvv
7 ) pipa • xal ydp 7toXXd vTikp ipov ehte, ftorjSaov i pol, xal ovv
xal apxi an baivov £pXO/iai f convertit enim rectissime: und duher komme ich
aoch eben erst von ihm. Videtor igitor xal ZvayxoS, xal qpels, xal
apri cett. in hoc genere loquendi cum gravitate quadam dici, quæ
cum affirmatione coniuncta sit. Prius xal autem in initio positum
particulis pr/v, pev t dr/, ovv, xoi ita inservit, ut easdem
ia initio enuntiatiouis ponendas, quoniam per se non
possunt euapte vi exordium enuntiatorum esse, suffulciat atque
quodammodo in principem locum orationis in ducat. Exempla permulta
huius xal expletivi reperiuntur, cfr, Symp. C. xal p7fy 9 eo 3
Epv~ £>ipaxe, ehteiv x ov 3 ApiSroq>dv7j t aXXy yh tctj iv
vqj 2xgo Xeyeiv x. r. A. Ibid. 199.
C. xalpjjv t o o (piX e UydBoav, xolXgA poi £$o£,a$ xa$T/y7/6ad5ai
xov hoyov. Adde 220. D. xal ydp SipoS xoxe rjv y quo loco cum
gravitate caussæ indicium in prima sede enuntiatiouis positum est;<
die Ursache vnr, es war damals Soromer. Contra in verbis 220. A.
beivol ydp avroSi x ei M c »vif. vis epitheti quoniam caussæ gravitatem superat, ab initio Setvol
positum est. Cratyl.. B. itaXaid itapoipia, oti x d xaXa Isxiv dity
$X £t paSelv • xal 8j} xal xo itepl x tav ovopatGDv ov dptxpur xvyxavei
ov pa$ypa. Iam nostri loci verba convertenda sunt; Und er
sagtet Apollodorus, in Wahrheit, bucIi neulich schon suchte
ich dich. a\\oS ydp xis poi 8trjyeixo. H. e. Alius mihi iam fuit
harum rerum narrator, quem Phoenix edocuit, Philippi filius; te quoque rem
compertam habere dixit; verum euimvero nihil certi narrare potuit;
iam tu igitur narra. Proprie ita disposita singula membra
exspectaveris: drAAo? ydp xis poi fterjyeixo aXXa ydp ov6lv elxe 6a<pls Xiyeiy t<pr\ de xal 6h eiSivai tfv
ovv poi dvfyrjdat. Invertit, ut videtur, Plato ordinem enuntiatorum, ut
Glauconis audiendi studium et festinationem vividius
exprimeret. dixaioxaXoS yap el . Minus apte in conversione FICINO:
te enim interest sermones amici tui narrare; neque Stallb. satisfacit
convertens; te eniih maxime decet, amici h. e. Socratis, magistri
tui, sermones referre. Verba sic reddam potius: Convenit enim tibi in
primis, qui Socrs- Sixonbtaxog yag tl zovg rov balgov Koyovg
anayyllluv. ngbttgov 6e pot, ij 6’ og, tini, Ov avtbg nagtyhov tjj
evvovela zavzrj fj ov; Kaya tlnov, ori II uve a- C nctoiv Iones eoi ovdev
diiyytie&ai ecupig 6 Sit]yob(iE- vog, d vmazl qyet vtjv Owove lav ytyovivai
tairtjv; tis, amici tui, sermone» referas. Ceteram ut snpra
<pa\rjpis et deodatns Apollodorus vocatur, ita nunc kxaipoS 2 ah
xpccxovS audit. In verbis insequentibus r/ d* OS legitur; non male. Aptius
fortasse est f/6o$, de quo Schol. ad Piat. Phæ don, a.v. 17 6* 'Eav
plv, inquit, # dvo piprj A oyov, Hsxai £<p?j oSy xovxiSxiv
£<pi] 81 ovxof. oi Sb Xeyovdxv, ort auro pavor drjpaivei xo
£<p 7 /. iav $ £r pepoS XoyoVf tsxai <pi\ot f aif f ASrjvatoi
t r) u<pe\oS rir Aiyi- vffxaix. T. A. Bekkerus e contraria
ratione 205. C. oAA* opd>S
7/6?/ scribendum vidit pro oAA* opcoS 7} 6* ip oddkv diijyet
6$ai. Ficin.: Revera, inquam, certi nihil retulisse tibi ille videtur.
Cum emphasi dicitur diijyeid^ai ac non sine acerba irrisione eius,
de qno supra dicitur » diTfyeixo. 9 Nimirum cura Glauco dixisset: oAAo?
yap xiS pot dujytixo t Apollodorus ovSlr St ijyetxo dacptS satis
malitiose responsurus erat, quod in orat, obliq. conversum audit:
£oix£ 6ot od&v di7fyEi6$ai. Riickert. infinitivum præ sentis
dtr/yetd^ai censet, malim imperfecti iuterpretari. Exempla si requiris infinitivi
imperf., cf. 176. A. l<prf da
'avddt xe 6<pds Ttovrf 6a6$at xal $6 arx as xdv $eov xal xaXXa xct
vopiZopeva z pine 6$ oct npds xov notor, quo loco quæ momentaneæ actiones eunt, aoristo, durantes
imperfecto tempore descriptæ sunt.
Adde 174. D. xoiavx* axxa 6<paS £<prj
dia Æ xSirra? Uva* et q. seqq. Ceterum addito 6a<p&S adverbio
indicatur, Phoenicem narrasse quidem, sed narrationem non ita
instituisse, ut res narrata penitus ab auditore percipi posset. Ilinc
paullo supra dicitur fiovXoperoS dia 7tv$iti$a$ b. e. cupiens rem
omnem, quomodo gesta ait, accurate descriptam audire. De præ positione did cum
verbo composito vid.174. A. jpks yap avxov diifpvyov h. e. heri
fugi ipsum ac vitavi feliciter,SIS. C* aAAa diepijxocvifda), onatS
..., sondern du setztest es durch, dafs Phæ d. 97. C. oot apa
vovS Isxiv 6 diaxodpcov xe xal navxw alxioS t ubi diaxo tipdov est: omnia
excepta re nulla exornans. iyroye drj . Bekk. in textum
recepit £y& drj annotans, in quinque codd, iyaye S 1 ) reperiri*
Videtur igitur vir doctissimus codd. auctoritate motus esse plurimorum,
ut lyco di) reciperet. In servanda lectione vulgata nobiscum consentit Riickertus,
in explicanda non itera. Ph dij enim,
inqoit, quod caute et cum restrictione affirmat, ut Phæ dr. 242. D, Theact. p* 145. D. cum maxime h. 1, aptum esso censeo. E
Ruckerti eenijv IqukJ. 3, togrs xal Ifii xagaytved&ai. Eyeyys fli}.
Iloftiv, >)v 6 J lya, ta ttavxcjv; ovx olaft, on xoA,icov iroav ’AyaQ ov
Iv&aSe ovx Ixidedqfirjxev ; dtp ov d’ iya 2 .'oxqutei GvvdiatQlfia
xal inifuA.es XEXoljjpat ixdattjs rjptQas tldzvai 8 n ctv Xiyy y nQcctry,
ovSeneo 173 tQuc izi) larlv. n qo toti 6e utQirQt%uv oxy Tv%oifu,
1*1 • tentia scriptam esse debebat rfyov fxal ye Stj ovxgjZ. Contra
iyooyt 6t) sc. ?}yovpai ovxooS } cum gravitate quadam, quam vocare indignationem
possis, affirmat: Nun freilich dachte ich, aucb da seist dabei
gewesen. 7Xo5ev cd rXavxcov ; Stallb. distinguendum
esse docet a Glaucone, fratre Platonis, Glaucouem hunc, de quo
Apollodorus 173. A. ita iudicat, ut divitem quidem hominem
fuisse, sed a philosophiæ studio
alienissimum recte coniicias. ixoScv cum vi negandi ita semper adhibetur,
ut ad præ cedens verbum finitum referatur. Dixisset igitur,
explicatius si loqui voluisset, Apollodorus: TCoStEV r/yst 6v, rjv
6* iyco f eo rXavHcov, atque sic, li. e. explicatins, Plato locutus est
ia Cratyl. 398. fin.: 6v ix^S elneiv; EPM. it o$ev, do 9
yo&b, Uxoo; Adde Menex. C. M. vvv fibreoi ol/iai iyoo xov
alpeSsvxa ov itavv evitoprjCeiv 2. zoZev sc. olet . . . do ’ya$E ;
iitid e Sr/pr/xev. Scbol. s. v. *Ay<&<ovoS xal npoS
lApx&aov xdv fja6iXea gj*£to, coS MaptivaS vEooxEpof,
Verisimile est, ut Stallb. ad h. 1. annotat, Agathonis in
Macedoniam peregrinationem hic tangi. Quoniam apud Archelaum tyrannum
tam laute vivebatur, ut qui cum eo essent, lautitiis quasi
sepelirentur, tectius quidem, sed iocosius, ut solet, Aristoph. in
Ranis v. 83. idem poetæ apud
Archelaum diverticulum notat: *H. UyaSaoy dbxov 'fxtv; d* oacoTancdv p
anoixexoci. 'H. 7Coi yfjS 6 xXrjpoov; J. is fiaxapoov
evaoxfxcS. Errarem quod attinet Glauconis, qui rEGoSxi celebratum
Agathonis convivium arbitrabatur: facillime potuit, cum multos iam
annos Agatho abesset, vel obiter facta temporis computatio meliora
docere. Sed non curasse videtur homo Xpyp<xn£ TIMOS virorum illustrium
sive absentiam sive præ sentiam, nequo studiose secutus osse nisi quæ divitias manifesto augerent.
iiei pe\\s it eitoirj pai. Sensus est: Seit ich aber mit
Socrates verkehre, und es roir zum Gesetz gemacht habe, jeden Tag
zu wissen, was er irgeud spricht oder tlint,' sind noch nicht drei
Jahre verlaufen. OTCXf xvxotpt. Scriptam exstat in aliquot
codicibus otcoi t. Sermo est de eo, qui, quo veniat errando, nqn
curat. Hinc convertenda verba sunt: temere, ubicunque versarer,
oberrans. Minus recte, ut videtor, Ficinus, ad cuius conversionem
Stallbaumiana comparata est : antea vero, quocunqua continge i xa\
olnfitvig rt itoniv, a&luoligos 17 orovovv, ol>x rjctov y <Sv
vvvl, olofuvog Sslv navia. (t/Mov xqutthv ij <piXo<Soiptiv. Kai fig, Mi]
/Sxibjct, tqitj ' uXX’ ilxe (to i, nate lybvtx o r) 6vvov6la avrrj.
Kayixt thtov, ore JlaiSav ovtcov Tftiav Iri, ots ry tCqixtt]} igciycoSlq
iviKtfitv 'Ayatiav, ty vCxiQulq y y r a hnvUux. &!vtv bat, oberrans,
cfr. Piat. Pbæ d. D. toiyapioi rovroiS ptv \alpnv clxovres avtois,
coi ovx eiSodiv, 0X7} gpxortat. aSXicor e pos r\
orovovv. Schol, ad Gorg. ap. Bekk. 847 s, t. a^t]\arovi aSAiof o xdSt6iv dvtjxistoiiivujxopcvoi. Pro 7jv
volgato o codd. auctoritate 7/ Platoni restituerunt recentiores editores. Eam
lectionem scholion Bodl, cod. comprobat s.
/ : 'Attlxov roveo, axo tov ta (Swypypirov • dj/paivt i rd
(a rd vxf/pxov ' Iu ydp axo tov TfV Tiara SiceAvtiiv ‘icoyixjjy *
"OpTjpoS • rj rore xovpoS la, vvv 5’avri fle yrjpas bearet. Do 7/ et ijv discrimino Herm. egit ia præ f. adS. Oed. T. VII*
jt a id cov ovx cov rj pcov it i. Inverso ordine vulgo hæ c edi
«olent rtoddeov r)pcov orreov hi* Recte fortasse. Ceteram ambigue hæ
c verba dicta sunt,, ac non «ine magna Socraticæ disciplinæ laudatione. Nimirum itoudctS
vocat h. e., non pueros, sed homines pueriles Apollodorus cos, qui
Socratica disciplina non imbuti huc illuc eircumferantur., Verba igitur
TCaidojv ovxcov j}pcov hi de eo tetnpore intelliguntur, quo expers fuit
Socraticæ disciplinæ Apollodorus.
Et quoniam tertius annus erat, ex quo Socrati «ese ndiunxerat, tempus
convivii definit ita, ut qui his proximis annis tribus convivium
Agathonis celebratum neget. Definitione hac non sufficiente neque
accurata Apollodorus pergit: ore ry 7tpcdxy zpaycodiit ivlxrj6ev ’Ayd%cov
ry vSrtpaUr, rj y rd imvtraot l^vev avtuS ts xal ol x°~ pevraL. ore
t y rt pcdxy r p ay codice. Riickert. ad h. 1.: Non integra trilogia, sed
prima e tribus fabula; nam singulis etiam fieri poterat, ut quis victor
existeret. Recte. De tempore, quo prima tragoedia Agatho victoriam
reportavit, vid. Alhen. Deipn. V. p, 217. ore ydp UyaScov ivixa y
IlXarcov tjv 8exate66dpoov iteov 6 p\v ydp litt d pxovzoS Evtprj
fiov S ecp ccv ovtcii ArjvaiotS. h.e. Olymp, 90, 4. Hoo temporis indicium
perutile quidem est inprimis iis, qui in vitam Agathonis inquirant et in
historiam rerum, quod solertissime fecit Fr. Ritscbl in Comm. de
Agathonis vita, arte et tragoediarum reliquiis, llalis Sax.: frustra
eo utuutur lectores in opusculo Platonis, qui ipse pro scripti sui
cousilio nullam eius rationem habuit. licivixia USvev. Solebant poetæ victoria
reportata festum diem parare iis, qui susceptis chori partibus, ut
populo fabula placeret magis, effecerant. Quo die quoniam diis sacra
fiebant ob victoriam, factam est, ut ad euni significandam Græ ci
formula uterentur td iitivixia Svav. avios tb xa l o t yogivtuL Tlaw,
i<pt], aga naXai, wg 1 'oixtv. dkku rlg 601 diyyeito ; fj cevrog
Zkaxgdrrjg ; Ov (icc xbv Ala, i)v 6’ ly <a, akk’ vgxig <Po Ivixl’
’Agi&c6di](iog r\v rig, Kvda&rjvcaBvg, Cfuxgog, dwxoSrjros de l'
itagayeyovec 6’ iv ry Ovvovela 2k<axgdxovg tguCTijg wv iv zolg (idhora tav
zort, tog i(ioi doxei. rj avrds 2. Unus cod. Vat, ?/, quam lectionem
merito reiecerunt editores. Schleiermacberus 7/ part. potestatem non
satis assecutus convertit: etwa Socrates selbst? Quamquam eadem vox
manet, sive y sive ? f scripseris, tamen hæ formæ inter se discrepant vehementer, y posito
omissum cogitatur alterum enuntiati membrum a Ttorepov particula instituendum
v. c. notEpov dXXoS xiS 7/ avxoS 2coxpdxyS; et quoniam in huiusmodi
enuntiato bimembri, ubi ab indefiuito ad definitum transitor,
loquentia ludicium simul involvitur, consentaneum est, omisso
quidem, sed subintelligendo membro priori quæ stionis alterum vi
quadam augeri, quam verisimilitudinem vocari licebit. Igitur y non tam
corrigendi vim habet, ut Stallb. et Hiickert. iudicare video, quam
probabilitatis. Contra quando 7/ exhibetur, prius illud
interrogationis membrum prorsus evanescit, ut, quoniam neque huc
neque illuc interrogationis momentum declinare possit, interrogatio admodum
temperetur. Igitur 7/ particula qui utitor, suum iudicium ab
interrogatione secludit, et sive negarit sive affirmarit, qui rogatur, ad
utrumvis audiendum paratissimus est. Exemplum ut afferam, fiunt enim
leges linguæ luculeutiores
exemplis, legitur vulgo in Platonis Menon. 71. B. 3 py oiSa,
itais&v, oitoiov yi xi, el&dyv; y Sonet 6oi olov te
eIvcu, oStiS Mkvcovct py yiyrcStixEi, xonaparcav osxis isti, tovtov
eldivai, eUte xaXoS 7 i. t. A.* Viderunt interpp. scribendum esse y
Somei, eorumqne iudicium codd, aucto/itate probatur. Nihil enim certius
est, quam Socratem ita instituere interrogationem, ut simul indicet,
Menonem non posse negare rem interrogatam. Ad nostra verba ut revertar,
Glauco, cum Apollodorum htaipov 2<*mpaxovS indicavisset 6upra, y avxoS 2ao xpaxys dixit admixta probabilitatis notione:
am Endo doch wohl Socrates selbst. Iam patet, opinor, cur tanta
gravitate, quanta potuisset, Apollodorus responderit: ov pd xov Jia. Graviora
enim negatione opus est in responsis, ubi ita instituta præ cedens interrogatio
est, ut quæ vera non sunt, ea vera putare, qui interrogat,
videatur. Kv6 a 5 yvaievS. Vulgo legebatur KvdaSyvsvS, quod
Fischeri industria correctum est. Steph. Byz.: KvdaSyvatov. SfjpoS ryS
riaydioridoS <pvXyS' o dypoxyS KvSa&yvatevS. Eandem formam reperies apud Aristophanem, quem ad h. 1. laudat
Riickertus, Vesp. tiptxpoS, arvicoSytoS a ei* Hæ c epitheta
commemorantur eo consilio, ut quibus ov fiEvtoi alka xai ZkoxQartj
y£ ?vta ijdi] avtjQoptiv m> Ixsivov ijxovda, stat' (io i (ofioloyu
xa&axtQ Isceivog dttjyeito. Tl ovv; Etprj • ov diqyqaco (tot; sravrog
tj odog V £t’s atfrt» fautqSda n opEwoftsvotg stat Asystv stat
dxoveiv. Orna di] lovteg a(ta rovg Aoyoug Jt£gt
avtav Aristodemus tanqnam homo Socratis amantisaimus indicetur*
Nempe solent ita iudicare imperitiores, ut ab externo habita corporis ad
ingenia concludant* 2 pvxpoS est, quod nos dicimus : untersetzt. Apud Xenophontem Aristodemus pixpoS audit M* I. 4. 2., ibique
deos esse negat. Festis diebus blautis Socrates usus, est, ut
videre licet e 174. A., Aristodemus ut
semper ctyvTCodtftoS fuisse censeatur, addito atl edicitur, quod in
ahi ex plurimorum codd. auctoritate Ruckert. mutavit. Utrum
recte fecerit, nec ne, alii videant. iv zois pdXisra rc
ov Ture. h. e. Convivarum illorum, qui Socratem maxime
amaverint, acerrimus amator. Latiore significatu verba tuiv rore
Schleierra. accepit* der war bei der Gesellschaft zugegen gewesen und
einer der eifrigsteu Verehrer des Socrates damaliger Zeit, wie mich
dunkt. ov yievtot aXXa. xai, Adhiberi hæ c dicendi
formula solet, ubi commemoratum est, quod iam satis videri possit
ad rem, quæ paratur. Apprime
respondet LATINORUM: nihilo minus tamen. Interdum xai omittitur,
quo omisso edicitor, ut id, quod ante commemoratum sit, minus
probari iodicetur aliudque addatur illo multo probabilius, cfr* Piat»
Meuen. 86. B, n dw ptv ovv* ov pkvxoi, gj 2&>HpateS, aXX’
iyooye ixelvo av r/dLSta, Zltep TjpOflTJV TOTtp&JTOV, Hai
Cxetpaijxijv xcti dxovdcujn. Eodem plane
modo xai omittitur in formula dicendi ov fiovov dXXitj de qua vide sis, quæ annotata sunt ad p* 180* A. ovdiyyr/cco
poi. Ut Græ ci, ita nos: erziihltest du mir das nicbt? quod ita
dictum est, ut explicandum sit: scio te nolle narrare, quaro
exorandus es mihi. Alia plane ratione Stallb* hanc dicendi figuram
explicat: Ilæ c interrogatio, inquit, alacritatem qtiandam
animi et aviditatem sciendi indicat, fere ut LATINORUM: quin tu mihi narres?
Alia ratio est Verborum 2 12. D. rtaiStf, $<py t ov
tixeipetiSe, ubi ad lectionem codd. trium (SxeifsadSe Riickertus
annotavit: Aoristum ut non admittendum, ita non omni ex parte
spernendum duxerim. Male. Vid.annot. Ceterum T i ovv ab
inseqncntibus verbis maiore interpunctione disiunxi, nam non
possunt, ut videtur, in una cademqne interrogatione ri ovv ov
couiungi. - itdvxoot 7 } J 6 o f. particulam, veritus Bekkeri auctoritatem, e
textu semovi, quamquam Riickerti exemplis edicitur, ut certum iudicium de
eadem edere dubites. Laudat enim ille Piat, de Legg. I* 625.^
A. ftposdoxdi ovx av dt}8&> rjpd? C irtoiov(ie&cc, i
vgte, otcbq ccQ%o^evog tfotov, ovx dfistezrjxcog I '//a. el ovv dei xa l vfilv
dirjyytiacfftac, ravra ^937 iioielv. xal yaQ fyutys xal dXXag, otav [Uv
twag % egi <ptXo 6 ocpiag Xoyovg rj avtog nouafiai y ccXXcov
axovcoy flebis tov 0 ie< 3 ftca tocpeXelti&at, vTteQtpv wg cSg
%ccIq(j' otav 6 s aXXovg zivag, aXXag te xal tovg vfietBQovg tovg tav
itXovtilcov xal xqtjimxxlGxlxcov, avxog te a r&oiiat, vpag te tovg
ixaigovg l?.eco, on oceG&e n D Ttoielv ovdev % OLOvvteg.
xal icspt re xoXireiaS xd vvv xal vopcjv xrjv 8iaxpi/5?jv
XiyovxaS re xal axovovxas apa nara Trjv nopdav rfonjdetiScti. 7tavtgX
6 9 rj ye ix KvooGov odds oo$ axovopev, ixavtj x.x.X . Adde Apol.
S. 33. D. xi ptj avxol ySei-OV, xgjv olxeioov xivds tqjv ixsivcov,
itaxipaS xal adeAcpovS xal aXXovS rovZ itpoST/xovraZ, eiitep vn ipov
xi xaxov litEitovSEfSav avxdtv ol olxslot, vvv pEpvijdSaz.
TcdvtooS Se 7tdp£i6iv ocvxqdv tcoXXoI lvxavSoi, ovS iyco opta x. x. A* Ceterum
convertenda verba DOstra sunt: Wie nun? sagte er, wolltcst du mir nicht
erzahlen? jedcnfalls ist der Weg in die Stadt gecignet fiir eine
gcgenseitige Unterhaltung wiihrcnd dea Geliens. Picinus habet: apta
quidem via est, quæ ducit iu
urbem, et ad audiendum pariter et ad dicendum. xovSXoyovSrtEpl
ClvxgSy, Nota vim articuli, quo absente ecnsus existeret hic: Sic
igitur inter eundum de his collocuti eumus. cfr. 207* A. xavxa
X8 ovv Ttdvta iSldadxi p£, oxoxs nept xc ov iptDXixdjy Xoyovf
nounxo x . A. Addito articulo sententia hæ c est: Sic inter eundum, quæ verba fecimus, de his Icag av
v[ie lg i[ie yyeiti&e fecimus, cfr. 216« C* aAAa di pov
dxovdzxxe t aoi opoioS xi iStiv ols iyco eixa6a avxov xal xrjv
Svvapzv, Savpadiav lx?i h, e. et vim, quæ ipsi est, quam admirabilem habet.
ei ovv Sei xcqieiv . De his verbis vide quæ annotata sunt ad 172. A. Docet
autem hic locus, qui dilferaut Sei et Xpi}, de qua differentia
verborum jam a Ruckerto est ad h. 1. 'annotatum. dei necessitatem
exprimit, XP 1 ? voluntatem necessitati inservientem, cfr, Æ sch. Or. c.
Tim. 29. 6 vopo^ixijS aTtadsi^Ev, ovZ
XPV 6rjp7jyoptiv xal ovf ov Sei Xiyszv iv xaa dijpoo h. e.
Manifesto legislator declaravit, qui velle debeant coram populo
verba facere et quibus orationem habere non liceat. v iC8p
cpv&S co S xalpv* Orta est hæ c dicendi formula ex
vitEp<pvGjf x a ip°° et Xatptof quod cum non intelligerent, qni
describendis libris occupati essent, factum est, ut coS sæ pius
omitteretur. Seusus est totius loci : lam si etiam vobis narrandum est,
volo equidem, quod feci nuper, idem nunc facere lubentissime.
Namque æque nunc atque alias sive ipse instituam, xccxodaifiova
slvai, xal oto^icu vfiag dhjfrij oi&tJ ' iyco [dvtot vfiug ovx
olo/uu, uiX tv olda. Cap. II. ET. 'AH ofioiog st, tn 'AnoXXodoQB' ail
yag 6ctvtov rs xaxt]yoQUs xal rovg dXl.ovg, xal Soxng fioi aTE%v wg
ndvtug d&Xlovg tjysi6&ttL xlijv EaxQccrovg, ano (Savrov
aglifievog. xal ono&cv aozl rav tijv tfjv vive narratos audiam
philosophicos sermones, præter quod augeri me scientia puto» impense
etiam lætor» Xprj paxi^x ix gjv. Stallb.ad h. 1, a
Vulgo XPWonrti&v- Illud aptius hoc loco recte indicavit
Fischerns. Præcedit enim n\ov61gov.» Recte xpVf £0LTt StixtaY receperunt
editores non satis recta de caussa» Licuisse enim contendo Græcia dicere:
ol it\ovdioi xal XPV paziSxad, ut Latinis licuit fures ^et malefici
dicere, neque dubito, quin lectio vulgata B. xovS q>i\ov$ xal x
ovS itoXtpiovS recipienda sit» Nostro contra loco, quoniam non de
certo quodam hominum genere sermo est, h. e. de foeneratoribus, sed
homines indicantur quovis modo lucro inhiantes, XpTJpocTtftiXGov
unice verum est. l6ooS av vpeiZ, Schleierm» convertit:
Vielleicht nuo haltet ihr wieder eurerseits (lafiir, dafs ich
iibel daran bin, und ich glaube, ihr mogt ganz richtig glauben, ich
aber glaube es nicht von euch, sondern weifs es. Oh6Sai> aXtjSf}
. o letiSat ( opSd SoZdctsiv) eldivai, vocabula Socratica sunt,
quibus Apollodorus uti videtur li. 1», ut Socratis discipulum se
probet. Ceterum laudaro Plauti versus lubet petitos c Cas.
initio: Clcostr» Face, Chaline, certiorem me, quid meus me vir
velit» Chal. Ille edepol videre ardentem te extra Portam Metiam,
Clcostr. Credo ecastor velle. Chal, At pol' ego haud credo, sed
terto scio. dei
o fio io S it\r)v 2? X p dtx O v?» Vario modo hæc verba ab
interpretibus explicantor. Wolfius Iv pbv yap xoiS XoyotS dictam esse
censuit pro aX \d yap iv xotS \6yoiS . Frustra. Astius convertit:
unde tandem nomen pavixoS acceperis, non perspicio: namque in
dmnibus tuis sermonibus tantum abest, ut pavixoS sis h, e. nimius
et vehemens in laudando, ut et te et alios præter Socratem
cum acerbitate quadam reprehendas. Apoll. Et merito
pavtxoS a vobis audio, de me et vobis ita sentiens. Hanc
conversionem nemo probabit. Nam neque usu qnodam loquendi probatur,
pavtxoS inprimis de laudatorum studiis valere, neque ex kxaipov verbis
colligitur satis, pavixov nimium in laudando significare. Quid dicam de
responso Apollodori, quod ex Astii conversione iit languidissimum?
Pessime do fitavvfiiav UXafltg, ro /icevtxog xaXiUs&ai, ovx oida
sycryt ' Iv /jiv y«Q rolg Aoyotg «fi roiovzog fi' tiav roi T6 xai zolg
aXXoig dyQiatveig xXt)v Zaxgcczovg. ATIO A. * Si q>lXzccz£, xai
dfjXov ys dij, on ovtw diavoov(iBvog xai xeqi Ifuctrcov xai x£qI vfuav
(ictCvo(icu xdt xaQaxcaOi nostro loco meritu. est Ruckertus, qui, cum non
posset, quid kratpoS sibi voluerit his verbis, intelligere,
scilicet e codd. yahaxoS pro jxavixo? in textum recepit. gUnde tandem mollis appellatus
sis, equidem non intelligo; in sermonibus enim semper talem te exhibes :
et tibi et aliis succenses præter Socratem.» Hæc ut pugnant cum
sequentibus, ita ut ne pugnare videantur, Riickertus, in verbis Gqlvxqj
re xai roiS aWoif dypicdveiS insaniæ latentem notionem deprehendit,
ad quam respiciens, quamque augens in maius per indignationem Apollodorus
dixerit: o5 <piXtave, xai dfjXoy ye 6rj x. r, A. Artificiosa hæc
suut, non vera, Neque Plauti auctoritate nunc movemur, qua uti
Riickcrtus potuisset in re sua. Legitur nimirum in Menuechra. Both.
Insanit hic quidem, qui ipse maledicit sibi. Nam tu quidem berclo
certo nou sanus satis, Menæchme, qui nunc ipsns maledicas
tibi. 8tallb.,
quoniam Apollodori ingenium ad morositatem proclive fuerit, etiam pavixoS
de ingepii * tristitia et morositate intelligendum indicat. Deinde
supplendum ccnsfet opS&S 6h doxeis Xapeiv avTjjy ante verba iv
plv yap totS XoyoiS æl roiovroS ei. TotovroS autem interpretator /um
xof> tristis et morosus. Ut libere dicam, quid mihi videatur,
Apollodorus et ad tristitiam et ad hilaritatem propensissimus erat
ita, ut sive tristis sive hilaris suarum rerum modum haberet nullum.
Nimium ia tristitia Apollodorum icperimus Pbæd. p, 117. D. in risu
atque in mærore Phæd, 59* A. in vitnperio Symp. 178* C.etD.» et quo animo hominem in magistri laude fuisse censes, qui præter
Socratem omnes mortales infelices indicabat? Ia quo indicio ut ro
fjLcrvixov eluceret magis, Plato dypiaiveiv verbo usus est, quo verbo
animi summa commotio exprimitur. Idem cadit in uvccfipvxqGduevoS participium,
quod quo exquisitius, eo aptius est ad turbas animi exprimendas. Iam
patere arbitror, fxavixoS h. 1. neque de immodica laudo neque de
nimia morositate dici, sed de laudis vituperiique immoderatione.
Rectissime autem Stallb, vidit, ante verba iv y\v yctp roiS A.
aliquid supplendum esse. Solet enim yap particula ita
adhiberi, ut sententia quædam, quum facile e cogitationum serie supplere
possis, omissa indicetur. Stallb. supplendum censet op^djS 81 doxeis
\afieiv avrjjv. Nobis placet ei /i?} lx rcov A oycov. Totius loci conversio hæc est: Immer bist du derselbe, o
Apollodorus, Immer klagst do ET. Ovx a£iov xig l r ovtcav, a
'AxoiioSags, vvv IqI&iv' di A’ Sxeg ideofieftu <Sov, (itj
&iiag xoi-qffjjg, aiid diyytjdtti rtvsg tj6av ot ioyoi. • AIIOA. r
IJ<Sav tolvvv Ixuvoi roioiSs tivk g. fidiiov d’ UdQZVS v/uv, dff ixeivog
diijyeito, xcd lyw xu- . gadofiat dirjyrjdaa&au, 'dich and die andern an,
and scheinst mir ohne weiteres, aufser Socrates, alie fur
ungliickselig za halten, indem da mit dir selbst den Anfang
maclist. Und woher da in aller Wclt den Beinamen da hast, dafs man
dich den Tollkopf netfnt, das weifs ich nicht, Ermufstedenn aut deinen Æufserungeu
herstammcn. In diesen zeigst da dich wirklich so; da
ziirnst dir and den andern, und zollst allein dem Socrates ein
unmafsiges Lob. o3 (piXtate 7tapa • naico. His verbis, quæ de
f ia vi xoS nomine annotavimus, confirmari videntur perpulere. 'Ezcu~ poS
nimirum cum non nisi to jaclyihoS xaXiitiSai commemoras se t, consueta
vehementia usus Apollodorus paivopat xal 7tapaitaioa dixit. Hæc verba
optime transtnlit summus Schleierm. : 0 Liebster, so ist es jaklar,
wenn ich so denke von mir und euch, dafs ich toll bin and von
Sumen. Inest tamen aliqaid his verbis, quod male me habet. Nimirum
amicas dixit: E dictis tuis illud cognomen ortum est, aut eius
originem et caussam ignoro. Ad hæc verba nnm quadrare tibi
videtor Apollodori responsum? Quid quæris ? res acta est scilicet, sævio
et mente captus sum. Si quid video, ol pavixoi at exaggerant res,
ita rixari amant, ad utrumque nutura ducente. Ad rixas autem se compos^js
se Apollodorum etiam verba amici docent: ovx a£>iov nepl
tovtgdv, 'AtcoXXoScopE, vvv ipi&iv. Quid multis? Posito post napaitaico
signo interrogandi verba convertenda sunt: O Liebster, ist es
denn nqn schon so ausgemacht, da fs ich toll bin und von
Sinnen, wenn ich so denke uber mich and euch? toioiSs
rivi?, Additur indefinitum pronomen, ut indicetur, sermones non verbo
tenus ab Apollodoro referri. Recte Stallb. ferehuinsmodi convertit.
Sic paullo infra 174. D. roiavt arra <5q>dS i(p7j SioXexSevra?
Uvau Schleierm.: so ohngeflihr ... Adde A. Adyov roiovtov rivo?
xatdpxEtv. 180. C. &ai8pov fikv roiov rov riva Xoyov £q>rj eItceIv
. MaXXov 8i eius est, qui ipse se corrigit. Habet FICINO (si veda)
; immo vero a principio eodem ordine, quo Aristodemus retulit,
vobis ipse nunc recensere conabor, cfr. 188. D. ovra. ) jroAA?/V
xal fiiEyctXrjv, fi.aXXov 8h nd6av Svva/nv x. t . A. adde 193.
E. Vva xal rd>v X oixcov dxovdajjiev ti ExaCroS ipely pdXXov 8h
rt kxdtspo ? * UydSGor yap xal 2aoxpdr7]S Xoiitoi. 194. A. si 8h
yivoio, ov vvv iyoo tlpiy yaXXov 81 i'8a>? ov Stio/iai x t r.
A.*Eqsr) yuQ of ZkoxQcm) ivrv%m> leXov/ibov ts xal tag (Skavrag
vxoSeSefdvov, a Ixtivog bliydxig biolti, Mul iQt6%cu avrov, onoi fot ovta
xcdbg yByEvrjiiivog. xai rbv datlv, oti 'Em, delavov dg
'Aya&covog. yaQ avrov ddcpvyov roig huvixloig, ipofirj^ilg rbv
Zyhov' 6fiol6yri<5u d’ dg vifoiEQOv mQiGttiftai,. tavta $ij
$q>7) yup ol Scoxpatif, E nostra cogitandi ratione verba si
spectas, scriptam exspectaveris : lepr) yap 2cDxpdt£i Ivtvx&v.
Illud genus dicendi ex objectivitate enatum est, qua pro ingenio suo Græci
utebantur in narratione. Eo autem efficitur dicendi genere, ut
Socratis loti calceisque ornati imago oculis obversans lectorum, ut
Apollodoro, ita quæstionem moveat lectori l oitoi tot ovtgj xaXoi
yeyevTjplvoS. Sexcenties hoc dicendi genus reperias apud Græcos
scriptores, unum exemplum ut laudem, cfr. 174. E. ol phy yap evSvf nalSa
riva SvdoSev ditavzr\6avta ayetv n. t .A. taS fiXavt
a£. Schol. habet : v4t o 8r} par a.ol fiXavtia, 6av8dXuz l6xvd. Satis notura
est, Socratem perraro calceis usum esse, id quod nostro loeo colligitur e
verbis a ix£ivoS oXiyaxiS iitoiet. Quod raro fecit Socrates, ut calceis
uteretur, idem Aristodemus nunquam fecisse perhibetur 173. B. *ApiStoSrjpoS
yv nSj Kv8a$7]Yai£vZ i dpixpof, dvvxo Srjt oS a e i. X^^S yap avrov
8 iir tpvyov . De 8iacp£vy£iv verbi potestate vide quæ annotata
sunt ad 7* Ceterum brevius quidem Socrates loquitar, non item
obscurius. Sententiarum ordo hæc est: Iam heriAgatho me vocavit,
sed non im petravit a me, utfaoerem, quod juberet. Odiosa enim erat
concitatiorum hominum turba strepens. Promisi autem ei hodie
ad coenam, tavta 8i } ixaXXcon rtdaprjv. Rostius V. Cl. %d
verba ixaXXoDTtiddprjv, Iva £g a annotat: ornavi me (et nunc orna
tns sura) ut accedam. Vide Stallb. ad Piat de rep.
V. 472. C., qui laudat Rost. Gramm. §. 122. not 4. b. Herm. ad
Viger. p 850. Buttra. 126. i. Tavta 8ij interpretes positum esse
censent pro 8ia tavta 8 t} } de quo usu loqueudi vid. Matth.
Gramm. pl. §. 470. 7. 873* Rectius opinor, tavta de ornatu intelligitar,
ut verba convertenda sint: Hoc igitur, quem miraris {ovta» xaXof
y£y£vr/p£vo$), ornata ornavi me et nunc ornatus sum, ut pulcher ad
pulcrum accedam, Si dictam esset supra ortoi for VJ/pepov ovteo xctXoS
ysyevTjp^voS, unice probaremus iuncturam hanc: promisi autem ei
hodie ad coenam, atque eius rei gratia ornavi mo cet.
TtpoS t 6 i$&\eiv dv livai a Stephani hanc emendationem, inquit
Riickertns, librorum lectionis aviivai a Bekkero, Dindorho, Astio,
Sommero, Stallbanmio receptam, admodnm dubitanter retinui. Quod
enim in sequentibus simpl, Uvat po9 ixaXAaxiodfitjv, ivu
xaXog xaga xakov ia. t?A<la Ov, tj 6’ og, ntUs H £l S XQog t 6
l&iXuv dv livai axhytog Ixl B Sslnvov} Kciyco, Itpr}, th tov, ori
Ovrag, Sxwg dv Ov xtfav]jg. "Ex ov rolvw, fqpi?, Ivu jc «1 rtjV
xagoifilav Siarp&dgafttv (itra^dXXovrtg, ag aga xal dya&iov
liti Saltas laOiv avtoparoi aya&ot. "0(irjgog (itv ydg xivsitom
*st, «t eo non «equitor, ut etiam h* 1. debeat. Imino si locus, e
quo Socrates cum Arislodemo profecturus erat, inferior fuit quam is, ubi
Agatho habitabat, nonne tum primo loco poni licuit aviivai,
sufficiebat in seqq, simplex verbum?», Hia verbis contra eos
dispotatum est rectissime, qui e sequentibus { a6iv et Urat de dv
levat iudicarunt. Atqpe sic Stallb. iudicasse miror annotantem: Codd. et
vett. editiones omnes £$i\eiv aviivai, quod de Stepbani contectura
mutavimus præeunte Astio et Bekkcro, JSimirum sequitur deinde la6iv
et livai de eadem re dictum . Cæcutiisse videntur interpretes, ubi
scriptor verborum positu studiose fecit, nt clare videre
potuissent, *Enl deinvov et ad livai pertinet et ad axXrjXot) nam
ut xaXeiv ini deinvov recte dicitur, ita axXrjtot ini deinvov he ne
habet; rursum livai arctius cum dxXrjxot coniungendum est, et est in
hac coniunctione enuntiati acumen. Verba convertenda sunt: Konntest
du dich wohl entschliessen, obgleich uneingeladen, doch zu kommen
zum Gasttnahl. lam concedamus necesse est Riickerto, aviivai ini
deinvov recte dici, si in altiore loco Agathonis domicilium fuisse
constaret, non recte dici aviivai axXrjxot Ruckerti æquitas
concedet nobis. C. axXrjxov inoirjdev i X 5 d v x a tov MeviXeoav
ini xrjv Soivrjv, ubi rursum indicare licet e posito verborum de scriptoris
voluntate. Adde 174. D. iyoo plv ovx dpoXoyrj6cn axXrjxot tj
x e i v, aXX' vno 6ov xexXr^pivot. Ceterum ndot Mystt npdt x 6 iSiXeiv dv
verba respondent nostratium: Wie steht es bei dir mit der Lust ...
pro Hattest du wohl Lust .... cfr. 176. B. diopat vpcov dxovdai,
nd)S fet npds td ipfi&dSai niveiv 'AyaS gjv. Iva xal tijv
napoipiav pex aftaXXovx et» Socrates haud raro poetarum versus
immutabat, ut mutati contrariam sententiam funderent. Tangit liuuc
morem Appulei. Flor, 6. ed. I. Bosschæ: Nec ista re cum Plautino
milite congruebat, qui ita ait: Pluris est oculatus testis
unus, quam auriti decem. Itnmo enimvero hunc versum ille (sc.
Socrates) ad examinandum homines converteret: Pluris est auritus
testis unus, quam oculati decem. Editores fere omnes e codd
plurimorum auctoritate pexaftaXovtet receperunt. Prætulit pexapaXXovxet
Bastius, quod et codd, nonnulli iique melioris notæ exhibent. Couveitit
Stallb. mutatione corrumpamus, participio in 2 dvvivst ov (iovov
duttp&eipcu 9 aXXa scccl vpQldat e!$ tavvfjv rijv rcaqoiplav.
noirjdccg rov 'Aytqdpvova C diacptQovTOG ecyadcv ccvdQa
substantivum converso, quo substantivo temporum discrimen velatur. Unice rectum
est pxxctfiaXXovteS. Nam qui mutat, eo ipso, quod mutat, proverbium
corrumpit. Vides igitur, 'eiusdem actionis esse et 6ia<p$sipe iv
et fterapdXXetv, cuius actionis et obiectum et effectus h.l.
commemorantur. Hoc autem videtur doctis viris' fraudi fuisse, ut
putarent, de duplice actione, quæ temporis discrimen in se
susciperet, Platonem egisse, eo £ dpa xal dyaScvv. Schol. ad hnnc
locnm : avtoparot 8* ayctSoi 8«Ac3v ini dcnraS la6iv. xavxtjv 81 X
iyovdir tiprjtiSat ini 'HpaxXei, o$ ott kfStidovto ro3 Kj/vxi
£,lvoi iniCxrj* KpaxtvoS 81 iv IJvXcda jiEtaX* Xti%a$ avTtjv
ypdtpti ovtoof. otd’ av2r’ ijpnS, w? 6 itaXaioS A Jyot, avxopdxovS
aya&ovS Uvai xoptpdjv ini douxa 3 eaxav . xal EvnoXiS iv
Xpvtitk 3 yivtu E schol. verbis facile colligitur, vario modo hoc
proverbium immutatum fuisse a Græcis, vid, Athen. Cal, De primaria
autem proverbii forma, quam Schol. indicat, Schleierm. hæc disputat
in den Anmerk. zur Uebers. Eiu sonderbarer Gedanke ist es von* dem
Scholiasten, dass er uns an das zweite Spriichwort des Athenæos verweiset,
welches von Tapfern und Feigherzigen handelt (aya$ol SeiXgov), wahrscheinlich
in dem kriegerischen oder feindseligen Sinn, dass dic Tapfern
ungeladen erscheinen und, die Feigherzigen vertreibend, sich selbst
an die ra scoXffUxa, xov di Mtvt Sehiisseln setzen. Sondern
Socrates meint aya$o\ dyaSajv ini Scuraf, und aagt nor acherzvreise, sic
wollten es durch eias Umdrehung eiumal verderben, iudem sie niimlich den
Agathon und seine Gnate ayc&ovf nannten. .... Der Homerische
Fall lrisst sich auf das ayaSot ini 8 e iXoHv gar nicht anwenden,
weil, wenn nur eine Anwendung uberhaupt da sein soli, Agamemnon
rousste ein 8nXoS sein. Sondern «ras Socrates dem Homer vorwirft, ist,
dass er auf das Spruchwort, ais sei es alter, anspielend den Menelaus
einen ayaSoG nenn». Hæc subtilius, quam verius disputata sunt. Primaria
proverbii forma ea est, quam Scholiasta laudat, quæ quomodo mutata
sit et ab Homero et a Platone, iam videamus. Nam etiam ii
interpretes, qui Schol. formam ut primariam proverbii agnoscunt, de mutationis
et corruptionis ratione male indicarunt. Legitur apud Homer. II.
/5, 408. ctvxoparoS di oi ?/A3« floTjv ayaSoZ MtviXaoS, de
quibus verbis Plato ita videtur iudicasse, ut fiotjv aya$oS voce non
virtute fortem interpretaretur, idqne verbis ayaSov ra jCoXejxixa ac.
ipya opponeret. Assumto deinde
Apollinis iudicio, quod legitor II. p f 588., aperte eloquitur! ignavum
ad fortem accessisse &xX rjxov h. e. invocatum. Proverbii
primitiva forma si est, nt diximus, avxopocxot 8 9 ciya 3oI8£iAcJt' ini
daitai iadtv, facillime agnoscas licet homcricæ hov fia}.9axov
alxfirjrtjv, Qvalav itoiovfiivov xret tOruovrog tov 'styafisfivovos axhjxov
ixolrjatv IX&ovxu rbv Mtveltav Isi t>)v Qoivtjv, %dga ovr a Isi rt)v xov
« yeivovog. poeæoa superbiam, qaæ iisdem verbis eodemqne usa
verborum ordine sententiæ innocentiam ita pervertit, nt proverbium
audiat : avxoparot 6*' dya^cor 6 et Aoi ini Saltat ladiv* Iam
quod Homerus fecit, idem licere sibi, ut proverbium corrumperet,
Socrates putabat, Neqæ tamen pro SeiXdiv, quod in primitiva proverbii
forma legitur, ad Agathonis nomen alludens dyaSdir scripsit, ut
Stallbauraium judicantem video, r forma
enim proverbii elficeretur hæc: avtopatoi 6* ayaSoi dya^av, qui
verborum ordo non reperitur nostro loco, neqæ xai part., ut
Riickert. censet, hoins mutationis indicium facit, pertinet enim vocula
ad totam enuntiationem, eoius exemplum habes Symp. 193, C, ei Se rotiro
ctpt6tov t dvayxalov xai zcov vvv naporroor ro xovxov iyyvtdtca
dptdxov elvai. Adde 206, A. dtp ovr, iq>rj, xai ov povor elvai,
aXXa xai dei elvat, sed Homericum SetXoi in ayaSoi mutavit, minus,
ut videtur, Agathonis nomen (dyaSdiv), quam Aristodemi laudem (ayaSol )
respiciens ; avxopaxoi 6 * ayaSdtv dyaSol 'ini Saltat fadtr.
Comprobatur hæc explicatio nostra perpulere Aristodemi modestissimo responso :
IdoDt pivrot xirdi ryevdod xai iy o> ovx tiv Xiytit, <w
2oSxpaxet, aXXa xa%’ "Oprfpov cpavXo t oSv ini dotpov avSpot
Urat SoirrjY dxXrjto t, Ceterum ad Homericam illam proverbii
corruptionem, non ad primariam formam eius Socratem a. Platonem
respexisse, etiam ex ordine verborum colligitur, qui est apud Platouem. Homerum
enim ex avropaxoi 6’ ayaSoi SeiXcov fecisse consentaneum est: avxopaxot
5* dyaSdiv SeiXoL nihil mutata verborum sede, et tamen
mntata sede subiecti. Iam servato, qni apud Homerum est, verborum ordine
Plato scripsit: dyaSwr avxopaxot aya~ fiaXZaxov
alxjiTfTijr. Fortem et strenuum bellatorem Menelaum fuisse, e
multis Homeri locis colligitur. Semel apud eundem vocatur paXSaxot
alxprjr/fS II. p f v. 588., ad quem locum Platonem respexisse multi
fuere, qui annotarunt. Utitor autem illis verbis deus Græcis
infestus atque rerum bellicarum minus peritus, Apollo, non, ut
ignaviam Menelai notaret, sed Hectoris euimurn nt excitaret et
augeret. Si displicet igitar, quam supra commemoravimus, malitiosa
fiotjY aya$ot verborum interpretatio, (licere autem interdum
poetarum versiculos psr iocum falso interpretari, quis negabit}: quibas
tamen displiceat, iis dictum esto: Menelaum paXSctXOY appellari, ut
Agamemnone inferior, non ut' ignavus ffcisse indicetur Quid, quod
Aristodemus paullo infra dicit 174. C. "I6&S pevxoi xiv$v~
yevdco cpavXot axv ini 6o<pov dr8p dt Uvai Soivijr dxXrjxot, num
revera hominem nequam 2 • Tavz uxovOaq ilitnv £<pt]'
*I<Stas pivtot xivSwivOu xal iyd ov% ag 6v Xtynq, a ZdxQare g, aXla
xo&’ " OfiijQOV, tpctvkoq m> ini <5o<pov avSQOg Uvai
tooivrjv D KxXrjtoq. atj ovv aytov (ii ti axoXoytjGu; uiq lyto fiev
ox>x b[io).oyTj<Sa axXr t roq ijxeiv, a/U’ vxo aov xzxXttfd- foisse
putas, aot ita moratum, ut qui ipse tpavXov se esse confiteretur? Si quid
video, nihil aliud indicare Aristodemus voluit addita tpavXoS
vocula, quara se cum Agathonis sapientia comparatum Agathene inferiorem
esse. ovv aytov pe naxoXoyrjdei; Verba difficillima sunt ad
explicandum. Faciendum igitur est, ut, antequam sententiam qualemcunque
nostram aperiamus, quid alii de hoc loco consuerint, videamus.
Levissima accentus mutatione Astius scribendam coniecit : dp* ovv
aytov pe ti aitoXoyjfdei. Sed duplex interrogatio ab hoc loco
alienissima videtur. Creuzer. Leet. Piat, ad Plotin. de pulcritud. 5l8.
ay aytov coniecit, quod sæpissime scribarum incuria in ayccv mutatum
reperies. Ea coniectura Stallbaumio probatur, qui verba convertit:
Nam igitur aliqua ratione excusare poteris, quod me adduxeris? Addit
autem, non quærere Aristodemum, ecquam h abiturus sit excusationem,
dum ipsum adducat, sed num futurum sit, ut possit excusari
aliquo modo, quum ipsum ad epulas secura duxerit* Non male. Nihil coniectura opus est. Ut rectius verba intelligantur, ab
Aristodemi responso exordiendum est, quod legitor 174. B. ovttoS (
sc. 2x?> ) OTttoS av Cv neXevys h, e. ibo, manebo, prout
iusseris. Hæe eo consilio dicuntur, ut Aristodemus, quod invocatus veuisset, a
nemine posset, utpote qui vocatus esset a Socrate, rusticitatis
accusari. Socrates contra, ut. hominem ad suscipiendum iter
dulcedine quadam pelliceret simulque itineris suscepti excusationem a se
amoveret, Aristodeme, inquit, dic, si placet, Agathoui, quod
Homerus fecerit, at verba proverbii corrumperet : avtopatoi 6* dyaSok o
6eiX<uv ln\ daitaS iadiv, idem te experiri voluisse, atque eius
rei gratia ad ^AyaSt&v Saltas venisse avto patov d y a3 6 v.
Aristodemus autem quum vereretur, ne q>ax>XoS potius ad
normam Homerici proverbii, quam dyc&oS ad Agothonem profecturus sit,
a Socratica proverbii mutatione adventus excusationem petitum iri negat,
atque iturum se fastidit, nisi a Socrate vocatus esse dicatur. Iam quo
facilius hominis animam obfirmatum perspicias, aytov scriptum est
non ay aytov in interrogatione, quam nunc interpretaturi sumus.
Nimirum præsentis temporis participium eam vim habet, ut de Socratis
actione intelligendom simul Aristodemi voluntatem involvat manifesto: ei ayoiS
pe. Sensus est : Wenn i c h mich von dir fiihren lasse d
wollte. Spreta autem dulcedine illa, quæ in Socratica proverbii mutatione
continetur, et vog. £vv te dv, iq)tj y Iq%ou.Ivg3, tcqo 6 tov fiovXev dujlt&u
0 XI iQOVptV. ctiX t&piV. Toiavx arra (Upccg Itptj
dtalex^tvvccg livai. tov ovv ZkoxQUxrj iatrup it&g stQogtyovzct tov
vovv xccra ti/v o6ov itoQEvsti&cci VTtoteizopevov, xal
stEg^aivovtog qua dicitur ad bonam accedere invocatus
ayaSof, aliam iam exigit excusationem uon sibi, quod accesserit
invocatus, sed Socrati, quod se vocaverit* Hæc verborum explicatio
sequentibus verbis perpulere probari videtur. Schleierm. convertit:
Wirst da inich also uuch etwas entschuldigeu, weun du mich
einfiihrst? Rectior verborum conversio hæc est ; Num ig>tur, si
duci me a te patiar, aliud quid habes, quo possis to, quod me
vocaveris, excusare? Quod ad me, ovx dpo\oyi} 6 a) anArjxoi ?jxttr,
aXX viro 6 ov H&HXrjfJL&voS. Tl pro rl
aXXo positum reperies haud *aro upud scriptores Græcos, cfr. Piat,
de rep. I. 8S2. C. atXXd t i oiei ; £<pij. Sed quid aliud tu
censes Mallem tamen b. 1. legere olKKo tl olti ; Adde Piat. Crit. 50. C. cap. XI. fin., ad quem locum Stallb. laudat Lanib.
Dos. de Ellips, 27. ed. Schæf. Ut unum locum o
Latinis scriptoribus laudem, apud Terent, legitor Heuut. Act. I. 8c. L v.
17« Nunquam tam mane egredior, neque tam vesperi domum revertor^
quin to in fundo conspicer fodere aut arare ant aliquid facere denique,
<jvr tl 8 v, seqq. An notat Stallb. ad h. 1.2 a Alludit ad
II. X. v* 224.," unde suum hausit Ruckertus scribens satis
negligenter: Hom. II. x • 224. Pro Xpo o tov,
qua^iFischeri confectura est, libri exhibent ad unum omnes itpo ddov,
'O tov antiquitus disiunctim scriptum cui% seriore tempore
coniunctim, ut lit, ederetur, ad mutationem aapte figura pellexit.
Ceterum Xpo o tov nou debebat Stallb. convertere alter altero melius.
Socrates controversiæ pertæsus, et sibi et Aristodemo excusatione opus esse
concedit. 'Sibi, quod invitaverit, illi, quod audiens
luerit vocauti. Sensbs est: Inter eundum tu milii, ego tibi, quid otrique
dicendum sit, prospiciamus. naxa xijv o 8 o'v iroptvEoSai. Habet
Ficinus: Socratem cogitabundum lento nimis passu gradie ntem
exspectasse sæpius, tandem iussisse Socratem, ut præiret. Enarratio hæc est,
non conversio verborum. Ficini verba qui accuratius examinaverit,
mecumj& ^a\ suspicabitur fortasse, Græcira po -3 verbis oliro
infuisse, quod O r/J ce uti orum cura sublatum, magna»? ;&
££ molestias Ficino excitaverit. i it e 181 } Sh y evs 6
$ Stephanus iyiveto scribendum coniecit, Wolf. do ellipsi 6
vvi{Stt verbi cogitavit. Ut irttidr? yevidSai, ita panllo
infra ei&vf 8 * ovr &>> I 6 etv. Hæc structura virtus
admirabilis est Græcæ orationis, qna efticitur h. 1., ut et de
prioris narratoris vivaci- ^ tato, et de alterius narratoris
• >* ov xeXevuv ngoiivai tlg to XQoOdev. htubr t ds ytvlo&ai
hd t)j olida rrj 'Ayaftavog, dvcayfuvt/v xatæ Xafi flavetv xrjv &vqciv, xal
u Mtpij ccvzo&i ytloiov naftuv. ol (llv yag tvdvg naiSa uva IvSo&cv
dzavti/ fide, aliena, non sun, exhibentis, lector admoneatur. Exempla huius structuræ plurima iuterpp. ad li I. laudant v. c.
Piat, de rep. X. 617 . D. d (paS ovv, iiteidi/ d<prx£d^ai, ev$vS
6elv ikrai itpds ttjv Aaxtdiv. 619. C., 620. D, 621. B. Ceterum in
tota hnc enuntiatione infinitivi imperfecti 'et aoristi alternant ita, ut
aoristicum tempus actiones momentaneas, imperfectum durantes actiones
denotet. ol p$v ydp. lloc legitur in Bodl. aliisque codd. non
paucis. Inceptæ stmeturæ potestatem, de qua modo dictum est
ad ijteidt } yivkdScti, misere turbant rov plv verba, quæ olitn pro
ol yiev edebantm. Facere autem non potnit Apollodorus, ut, cum
Aristodemum paullo ante loquentem induxisset, nunc desubIto ipse in sc
reciperet illius orationem, id qnod X 6 V piv scriptura efficitor.
Recte igitur editores ol piv Platoui vindicarunt, quod et Photius præbet
in Lex. s. v. ol. Habet enim: ol itepidTt&fi&vcoS dvrl t ov
kccvxdr dZvTuvcoZ di ouroz* dvpTtodiov ol plv ydp ev S vS itaibd
riva luv ivSor (?) ujTocvtijdetvta. xal xaxaXapfidvetv.
tToc loco ne quis cum Ruckerto arbitretur, quod in antecedente
orationis membro obiectum sit, Sn hoc subiectum esse yiaraXapftdvsiv
verbi : aytiv abso1ute positum eat. Structura verborum hæc est.
?.<prj ol ditavxj)riavTa «ruida dytiv, h. e : dixit, puerum,
qui obviam venisset sibi, ducem fuisse udeurn locum, ubi ceteri
cousedissent, et £<prj xaTaXapfidveiv t/Stj Ceterum solebant Græci verbi transitivi
infinitivo, qui idem snblectum habeat, atque verbum fiu tum, e quo
peudet, subiectum nou addere ea fortasse de caussa, nc dupliciter
posito accusativo (subiecti et obiecti) ambiguitas oriretur
sententiæ, atque ut facilius obiectum aguosceretur. cfr. Enrip. Piioeu. v.
SI. TCudiv ittUtoi TEhiir, ubi non addi potest pronomen personale, quiu
ambiguitatem sententiæ efficiat. Huius loquendi normæ adeo severi arbitri
Græci eraut, ut ne in intransitivis quidem verbis, quæ e dicendi verbis
penderent, accusativum pronomiuis casum iuiiuitivo oddi paterentur. Ubi
autem pronomen ponendam erat necessario, ut in Piat. Parra, 127.
1). nominativum posuerunt, nou accusativum : .at>roV re
ETteifeXStir $<prj o IloSodupoS xal rov ILxppevlSrfy.
evSvS 6* ovv. Mtv et 6e particulæ ita plerumque adhiberi
soleut, ut duorum verborum, quibus apponantur, mutuum relationem iudiccnt.
Relatio hæc esse liequit nisi inter verba, quæ suapte natura
possont alterum ad alterum referri. Adhibentur itaqne, ubi nomen
nomini, verbum verbo, particula particulæ respondet. Igitur nostro
loco scriptum exspectaveris, quoniam ol vocuU nominis» proprii locum
obtinet xrMnozioM. 23 ilavxa cfyuv au xaxixuvxa
oi aMoi, xai xutakaujia vuw y8rj (ittlovtas deutvBiv. tv& i>s 6’
ovv tog Iduv tov ’Jya&a)va, tpctvcu, '^iQiaxuSyfis, elg xa/.ov
yxeig, Zlxeog evvdunvijOjii' sl 8’ aXXov xivog evexa
yX&ig, ei ulv xur Si 'AyaSava.
DeIlex isse autem scriptor a consueto harum particularum usu
videtur, quod enuntiatio itu conformanda «rut, ut non solum ol
responderet sequenti xdv 'AyaSuvct, sed «tiam evSvS ad sequens
tv$vS referretur. Duplicem hanc relationem indicare tantummodo scriptor
potuit, revera exprimere non potuit. Scripsit itaque ol pkv U'3 vS 6£. Sed quoniam hac di«endi ratione nou
sublata quidem et prorsus deleta, sed turbata tamen atque imminuta
est vis relationis utriusque ol pty roV 'AyaSooya et rvj&vV ptr r— tvZvS
6£l ne singula totius «•nuntiati membra dissoluta viderentur, OVY
particulam scriptor adiecit, quæ ut contiouandi part cula est, ita
membrorum hiatum explet commodissime. Simili ratione scriptum reperies
Apol. 8ocr. init, ott p\v vpeif, oj avSpeS ’A$7/vatoi,
xexovSaxs vxd xc ov £/i6jv xaxr/ydpav, ovh ol6a * £ y o> 6’ ovv
xat avxo$ xnt auioov oXiyov ipaviov £xeAxxSopJfy. Qno loco non
vptlS ptr £yoj 8£ Plato
scripsit, quod inceptæ enuntiationis ratio «tiam o xt ptv dsivotaxor
8t flagitabat. OvY priori particulæ additum reperies Symp. 176. B. £y co
plv ovy \£yoo vplv dxt reo ovxi rtdyv jtfÆ*rcJf 1'xo* vxo x ov
xoxov y* a$ 6iopm dvaipvxy* xtvuf, olfiat 6* xa\ vpaiv tovS
«roAAoirf, quo loco chiasmi ratio, qui plerumque in Uuiosrundi locis
reperitur, iyoo non ad A iyes docet sed ad ^aAtTrciiS’ ^gj referendum
esse. interdum ovy particula omittitur in hoo dicendi genere de
industria, ut repugnantia quædam voluutatis exprimatur, verboruraque
relatio minus sibi respondentium deuotet id, quod apud Homerum Cst
Ixc Jy atxovxl ye Sv/igj. E.g. Piat. Ep. VII. $25. A. TtaXiv 61 fi
p a 8 v x ep ov plv,El\x8 8 £ pe ojucof 7 } 7iip\ xd TtparxEiv xd
xoiva >t<x\ noXixixd txiSvpla. Adde Soph. Oed. C. v. 521. i/YEyxoY
xax6xax\ (u B,ivot, ijveyxov, dxaov plv, $£C>V ioxeo, xovxgjy 6
* avSaipETOv ovStr, quo loco Reisig. axojy pav scribendum couiccit,
Dubito, unm rect'. Pessime autem alii docuerunt, supplendam esse
post ukgov ptr IxaJy 6k oi/. Ceterum huius structuræ exempla
permulta rcperiuntur, quibus ellectura est, ut scribæ interdum 8 * ovy
ponerent, ubi y ovy a Platone exhibitum est. E is xaXov 7/ X EI S, d X G0> 6vy 6et7tY i/ 6y$. Fortasse
e Dawesiana illa lege, quæ cum couiunctivo aor. I. vetat oXgjS
couiungi, Bekk. v* tivvSet XYt/dEiS coi rexerunt. Frustra.
Stallh. nnnotut ad h. 1.: Vulgatum dx coS 6vv8ti7tvrj6ff>
mutari, non quo coniunctivum aoristi primi soloecum putaverim, quæ
fuit Grammaticorum quoruudaro opinio, sed quod luturum rei ipsi m a g
i s accommodatum sso videbAter. Continet «eim klgccvft ig AvuftccAov
' cog nccl %$zg {tytcSv (Jfc, i-va xctAadccifu, oi?£ olog ** ^ Idslv. aM.cc
IkaxQcctr] 7j(iiv icdig ovtc aysig; Kal lyu\ iq >rj
fisra<5TQEq)6pEvog, ovdafiov uqcS UaxQatT] iitofievov. eItcov ovv, ott
xal avtog Utra UcoTCQatovg ijxoifju, xXrj&elg iri Ixrivov Sevq
Ini cohortationem Aristodemi, ut epulis iuteresse' velit, adeoque
indicat, Agathonem persuasum habere, hoc ab eo factum iri. Nam in
invitandi formulis Qræci sempcr post O7CG0S iuferuut futurum
tempus, nunquam coniunctivum aoristi. Scripsit autem V, D. elS
xaXov fjxetS* oxqjS 6vr&£i7tv?j6EiS. Efficitur autem hac verborum
disjunctione, ut Agatho, ceteroquiu homo elegantissimus, parum
honeste nunc egisse videatur. E Stullb. sententia convertenda sunt Agathonis
verba: Schon, dass du gekommen bistj •peise nun mit! Hoc non
tam est vocare aliquem ad coenum, quam exprobrare alicui tecte adventus
temeritatem; quasi non per se intelligatur, eum, qui advenerit, una
couvivari. Rectior explicatio hæc est : Du kdmmst gerade noch zur
rechteu Zeit, um mit uua zu essen: hoo modo præposteræ
invitationis odiosa commemoratio vitatur feliciter et rectius simul verba
explicantur : Hi xaXov rjxeiS. Scidas habet: ds xaXov ' evxaipaS. Recte,
cjS xal Urbanitatem Agathonia ex his verbis coguoscas licet.
Sensus eat: Si alius, rei gratia huc profectu» es, in posterum di f
fer; idem enim et ego facere coactus eram heri, cum te quæreiem,
ad epulas ut‘lnvitarera, te nusquam terrarum conspiciens.
ovx olo S t ij 18 eir. Stallb. addito verbo nullo f\Y edidit,
quæ vulgata lectio est, pro rf . Acute Ruckertus: confirmare V
lectionem videntur etiam libri i»» qui plane omittunt verbum,
quod fieri non potuisset, nisi v abesset, ut interire rf in sequente
r posset. Vide quæ annotata sunt ad 9. dXXa Swxpdtij &yeiS,
Rogat propterea, quod scit, eum semper cum Socrate esse, R iickert Vide
ad 173. B. quæ annotata sunt. Ut illic ex epithetis, ita h. 1. ex
Agathonis interrogatione colligere licet, Aristodemum Socrati amicissimum
fuisse, xal lyv,l<prj fieradt pe<pu pevoS, X, t. A. Comma potu
i mas post peraCfpetpoperoS, delevimus, quod in omnibus edi*
tionibus exstat, post i<prf, quo deleto sententiæ vigorem auctum
habebis, et errorem Aristodemi descriptum vividius. Sensus est :
uud ich, sagte er sich mndrehend, / sehe nirgends den Socrates mir folgen. Si
qui snnt, qui post Hqtff interpurfetionem flagiteut, /iiprjpacToS
gratissimi severi osores, non repugnabimus quidem: hoc certam est
tameu, nostra interpunctione lepidiorem Ari»todemi orationem fieri.
Ceteium lineolam post pe%adtpe<po ETMI10EI0N. dst Jtvov.
Kctliog y', %<p?l, nouov <Sv ' «Aia srou Itiuv ovzog ;
Om6&bv ifiov &q n dgyu. alXa ticcuud^a xal avxbg xov av eti]. Ov
axitpu, H<pr), itai, cpcivai 175 zbv 'Ayaftava, xal tlga^BiS
Saxffavtj; Ov 8’, rj 8’ os, 'AQiazvdrftis, 7ta(j 'Eov&tiaxov
xaxaxllvov. peroS ponendam cnra?imns, nam per aposiopeain
xal iyco verba posita sunt. Dicturus nimirum' Aristodemus erat: xal
iyoo ijxco avxoS pera ScaxpdxovS, converso autem ipsi inter
loquendum, quoniam Socrates nusquam comparebat, præ stupore lingua hæsit*
Paullo post animo resumto, ut orationem interruptam expleret, xal iyco
repetit ita : ehtov ovv, oxi. xal avxoS //era 2co~ xpaxovS rjxoipi
h e. : ich sagte nun, dass ich ja anch gekouimen ware, ich
rait Socrates* Male Stallb,, quem Riickertus secutus est, xal
avxoS verba arctius coniungenda censet atque convertenda : dass ich j a e
b e n mit dem Sotrates gekommen ware. Ceterum aikxo-S pexa 2arxpaxovS h.
1. dicitur, ut sexcenties alias v* c. in Xeuoph. H* Gr. 2. 2. 17.
scriptum legitur: psxaxavxa ypi$Tf npedfievxtjs is Aaxedatpova
avxoxpdxcapfd exaxoS avxoS. Numerus ordinalis, quem vocant,
StvxEpoS nou additus est nostro )oco, quod addito Socratis nomine plane
otiosus erat atque inutilis. xXijSelS vit ixeivov .
Facit Aristodemus, quod facturum se esse indicaver.it 174. D. ooS
iyoj phv ovy opoXoyijdta dxXrjxoS ijxeiv dXXd vito do v xexXrj pkv
oS. xaXcoS y\ £<ptj, rtoitov dv * aXXa x. r. A. Octo
Bekkeri codd. yi omittunt; qnf qno sunt melioris notæ, co
studiosiores editores in expungenda purticula fuerunt. Fi
particulam Platoni restituit doctissimus Stallb., quem Riickertus
secutus est, motus Uterqne constanti usu yi particulæ in hac dicendi
formula apud Platonem. Lundat Stallb. ad h. 1. Charmid. 156.
A. xaAcSff ye dv, ipr 8* iyoS, ir otior. Hipp. M. iuit. xaXcoS ye
dv voplZoov. Lnchet. 192. B. op-\
&<oS ye dv X iyajv. Theæt., D. o p$coS ye XeycjY.
Lysid, p, 204. A. xaXtoSy, tjy 8*iyco f itoiovrxeS, quibus adde si
placet exemplorum congeriem, quam addidit Riickertus in edit. Symp, 17* Convertenda verba sunt: Bene quidem, inquit, factam a
te, sed abigentium est ille? xal avtoS. Addito xal iudicatur,
magnopere mirari etiam Agathonem ( aXXd nov edxtr OVXOS ;")
absentiam Socratis, Minus igitur placet, quod in uno cod. Paris, legitur
aAAa xal $avpd$a>, neqne videre possum, cur id in textum
receperint Astius et Reyuders. . Ficinus habet . * quare ipse
qnoque miror, nt eundem legisse suspiceris < aXXd xal avxoS SabpaZ
co-, quod cum correxisset, serior manna xal avxoS ponendo post SavpaZa>
f factum est fortasse, ut 4 xal remaneret ante $avpd?,ca. ov
dxllf>€l. Futurum cum Cap. III. Ka\ 2 fiiv Scprj dnovltuv tov
aalSa, T va xaxaxloito' aV.ov is uva tajv naiSav tjxuv dyyUkovta,
negatione iu interrogationibus adhiberi solet liaud raro pro imperativo, Potest
adiuncta esse huic dicendi formulæ indignatioliis* iræ, clementiæ notio,
prout verba pronuntiaveris. Servitutem clementem apnd Agathonem
fuisse servis, verba docent p, 175» B. itccvTcoS icapaxi^ETt oxt av
ftov XrfOSe, iytstdctr ns vuir MV ifpeSttjxy • d iyv ovSencdxoxs
iirobj6a et q. sqq. Verba convertenda sunt igitur nostri loci: Wil 1 s t
du nicbt einmal nachseheu, •agte er, habe Agatbon gesagt, and den
Socrates hereinfiibren ? xrrl J?jukr x.t.\."E p£v Bastii
cprrectio præclara scriptnræ Vulgatæ xa\ ifif, quam hodie nemo
explicabilem indicabit. Probatur his verbis, quod supra annotavimus 22.,
ad evitandam ambiguitatem Græcos personale pronomen omittere solere
In transitivorum verborum infinitivis, qui e dicendi verbis peudeant idemque,
atque illa, sublectum habeant. Efficitur autem hæ loquendi norma h, 1.,
ut puer Aristodemum abluisse dicatur, non vice versa puerum Aristodemus,
quod Græce audiret; xal leprj axorifieir ?ov Konda. Puerum li e.
servum quod attinet ; fitallb. toV itaidct videlicet, inquit, quem
antea compellaverat. Riickert. : 6 itaiS est h. 1. is 6errus, a quo
supra Aristodemum introduci vidimus. Neuter satis recte h. 1.
articuli vim rnlerprtUtar. 'O raif «t petius servus, cui pedum
lavandarum officium mandatum erat. SVa xax axioix o. Modus optativus cum particulu finali
couiuuctus satis demonstrat, duoruteir non præsentis tempuris, sed præteriti
infinitivum esse. Vide ud p/ 7. quæ annotata sunt. Imperfecti
participium habes 174. E. &•£oxal t ur (>£ iva xaXcdtxifji x. r.
A. In vett. editionibus scriptum exstat ira 7Cov xaxotxioixoy quod
nullo modo lcrri potest. Depravatiouia fontem felicissime Stallb.
indagavit. Cod. nimirum Flor., littera a apud Stallb. insignitus, 0 7
tov. habet ty a xaxaxeotxo. i r x gJ t cor ysixor
o»r npoSvpu). Vitruv. Arcli. libr* VI. 10. 7Cp6$vpa, inquit, Græco dicuntur,
quæ sunt ante ianuam vestibula. Addendum est, itpdSvpcc non nisi
privatarum ædium vestibula esse, publicarum ædium vestibula
TtponvXaia Græce vocari, Minus apte igitur Schlcieriu. npdSvpor con
vertit : Vorhof, quo verbo npoTtvXaia indicantur. Narrationem quod
attinet Aristodemi: Socrates inter proficiscendum meditatus, cum prius
itiucris, quam cogitationum fiuem reperis— •et, ad vestibulum vicinæ
domus deverterat. xapov xaXovvxoi. Ilacc est vulgata
lectio. Codd. non pauci xal 6ov habent, Eekk. ex optimorum
auctoritate codicum edidit xen or>j caiot patt«eini«na ot*
SmxQcttTjs ovtos «vajjopjJtfas Iv xta xiov yutovav ZQofrvQip tOtrjxe,
xaftov xukovvxog ovx i&tte tlsi&vtu. "Atoxov y', s<pi],
kiyug ' ovxovv nutes uvtov xul (tri utprjGBis; Kal og 'iqirj tlittiv,
MijSufica s, ukX iuts uvtov. B suscepit !n Epliem. Litt.
Ienens. Jul. 1852, N. 1SS. censor Riikkert. editionis : a Fragt es sicli,
ob hier g er ad e Red e odor abhan£ i g o besscr sei, so ziemt die
Jelztere mehr darum, weil sie das i 11 den Vorder- und das iu den
Ilintergruud der Uuterhaltung Gebdrige schon abstuiend die das Gesprach
der lJuuptpei*soueu unterbrecheude Meldung des Sclaven glcichsum
episodisch zuriickstcllt. Und gleichwie diese Form auch iu dem
Uebrigeu hervortritt, indein 'kein H<pjj einfiilirt, so sprechen fur xa\
ov, aul' welches wir schon durch innere Griinde hiugewiesen werdeu (?) i
auch enlscliieden dio besteu llandschriiten, welcben llekker mit
Ilecht gefolgt ist. Dcnn auch das Einzige, woran cin Vertheidiger
des xdfiov sich konute halten wollen, das ovxoS bei ^LtDxpdcxrfS
vertragt sicli auch mit ungerader Rede : dass Socrates hier iu der Niihe
stehe.w llæc speciosius sunt, quam verius disputata. Quid, si ipsa
pueri verba scriptor exhibuit, ut, ad quæ omnes convivæ aures arrexisse
consentaneum est, eadem jm»e ceteris etiam emineant? Non
dispiciendum est autem, quid obstet, quominus xa/iov scribatur, præsertim
cum hac scriptura totius loci vigor augeatur incredibiliter. Iluc
accedit, quod Agatbonis verba atOTtov y\ &<pr}, Xkyttt et q.
seqq. ipsis nuntii verbis apprimo eoaveniant. Verba conrertenda
sunt: Eiu anderer aber von Agathon's Sclaven sei gekommen und habe
berichtet: Socrates der * steht beiseit am Hofraum des Nachbarn,
und ich rief ilin mehrmals, aber er will nicbt heroinkommen. ato*or
y, £<PV> XeyttS* Suut fortasse, qui scribi iubeant axoitov yk
xt, E<prj, XkyuS. Utrumque geuus dicendi in usu erat Græcis. Iu
formula axoxov yk xi y l<pT), XkyuS, XkytiS verbum transitivum est, ex
ecquo xl pronomen exaptatur, cui aroXoy est additum. Omisso t\
pronomiue atoxov adiectivum adverbii vices obtinet, XLytii absolute
pouitur ut nostratium sprechen; exempla si quæris huius usus, vide
sis Indices. Eadem dicendi formula explicatius perscripta audiret:
axoitov y, 2<p V, Xuyov Xiyetf, Felicissimo Si hleierm verba
convertit : Wundorlicher Bericht! habe Agathon gesagr. ovxovv
xaXetS aifrov * xal fu) a(pi/ <$iiS ; Vulgo male xotXel legitur,
paoci r.odd. etiam soloece exhibent u<pi]6yi pro aqtijOEiS*
Ovxovv vocem quod attinet, usu loquendi factam est, ut iu
interrogatione non ovxow, qnod ratio exigit, eed ovxovv
scriberetur. Igitur interrogationi conclusionem additam habes, quæ
voluntatem iubentis certissimo describit. Ceterum non possa I
fdos y&Q ti tovx' X%u‘ Ivioth dnoOtag, Znoi, 3v rvffl,
itSTtjxtv. $u Si avxixa, cog fyw olpcu. fir) ow nivtite, aAA’
lare. ’AkX ovxco %VV mas huius dictionis nisi hac ratione assequi
potestatem, ut convertamus: Du rufst ilio aiso uud lasseat uicht
ctwu von ihm ab. Mi/ particula quopiam non ea, quæ revera
fiunt, sed rei alicuius nonnisi possibilitatem, veuia sit verbo,
cogitatam negat, additis nicht etwa verbis commode redditur. Recte
Hermauuus ad Soph. Aiæ. /at/ sic positum dubitativdm esse docuit.
l$o? yap xt tovx* Cave otiosum censeas x\ pronomen. Priscian.
XVIII. 1208. costro loco exemplo utitur, quo demonstret, Atticos
scriptores interdum x\ pronomen abundanter adhibuisse Iu Platon.
Hipp. M. V* 287. B., quem locum Stallb. laudat, eandem enuntiationem
reperies verbo immutato nullo. Facit inprimis ad agnoscendam xt additi
potestatem Thuc. 1. 132. *ApyiXio? Xvet x ds inidxoXa? vnovof/da?
xt x oiovx ov TtposeitedraXSat x. r. X % h. e. Argilius cum suspicaretur,
harum rerum aliquid imperatum esse et q seqq. Adde Pl. Syrop. 191.
A. fX<AY XI TOlOVtOY OpyUYpY, olor vl dnvxoxopoi. 194.
E. onoio? di xi? av roV oav xavra id&pi/daro. Gorg. 472,C. idxi
pbv ovv ovxoS xt? tpoito $ iXiyxov, ei? 6v xt olet nat aXXot noXXoi
. Hom. II. 9. . 11. xovxo xl /tot xaXXidxav M <ppedlv
eldexat tlvat. Verba nostra convertenda sunt: dat ist «o teiue
Art; okoliIv, il <Joi Soxu, (pavas ort ot av rv XV H. e. d« • istens interdum, ubicunque
locorum est, ibi consistere solet. Quando iudelinite loquuntur Græci,
cum' verbo finito quietem significante, non quietis sed motus
uotiouem coniungere amant. Ut igitur de certo loco dictum supra est
Sdfij7<EY lv rcJ TCOV ytlXOYt&Y 7CpOSt Logo, ita nunc, quoniam
certus locus Aristodemi animo non obversatur, Znoi non Znx/
rectissime scribitur. Illud meliorum codd. auctoritnte confirmatur,
hæc vulgata lectio est, quæ etiam rvxp habet pro rvxot. Ali. ratio
eat verborum c, I. 173. A, X po rov Se xeptrpexuv oxy rvxpipt
(«c.. xepirpixuv ) ubi posito rvXOipi sc. xeptrpexuv, verbo motum significanti
admugitur notio quietia. Adde Piat. Phæd. 113. B. ov hcA oi fivotxf
s anoOxdSparadvacpvSuSiv, ot iy av rvxarfi rrjs yyS, quo loco ad
Tvxatdtv supplendum est e præcedente verbo finito participium motum in
aliqnem locum sigivJA ficans ararpv Purus. Aiioch. 365 C. artioxet
61 SioS :n ti otfpypopai roSSe rov <puroi xai ruv dyaSur, ætSti/S
te xa l axvPtoS dxoixote xeioopai Orproftevos, eis evids nat
xruSa.la perafiaMuv. de repi IX. 589. A. uste t^xeOSai oxy dv
ixdvuv oxorepor dyp. Ibid, VI. 492. C. qtepopivtjv nata (Sovv, y av
ovro s <pepy. prj ovv xivelxe, aAA’ iaxe avrd v. Valgo
xivffte exhibetur, quod Grammaticorum tov 'Aya&ava. ukX fjpccs, eo xaiStg, rovg
aM.ovg £< Jtt « T8 ‘ Ttavtas xccqcitI&stb S u ixv ffoviija&s,
Ixudav t ig v/iiv fifj hpte vtjxu' o iya ovSeikoxotb ixohjoa. vvv,
præceptis repugnat. Aristodemo* autem cum supra dixisset aAA* idxe
ccvxov, eadem verba nimo repetit cuqj vi maiore, quod servos Agathonis,
dicto heri audientes paratos adhuc ad vocandum Socratem animadvertebat.
Ceterum e xtrnr verbo facili negotio Socratis meditabundi imaginem lingere tibi
possis. AftreidScn nimirum dicitur, quod ipsum se non movet. Ad Socratem
adhibitum, hominem ostendit sine motu dantem atque rerum externaruimoblitum,
qualem, descriptum legimus infra 220. C. cfr. 218. C. xal
eheov xtrt/daf aVxcrr, quæ verba de eo dicuntor, qui sine motu
iacet atque somno quasi sepnltns. Adde Pl. de rep. I. 829. D.
xal iyoj aya6Se\s ctvrov einorxoS ravxa, fiovXo piros hi
Xkytir avxor ixirovr xal ditor x.x.X. Consentaneum est, Cephalum^ finita oratione, rem, de qua dixisset, secum
reputantem, sine motu sedisse, qua propter ixivow avxor Socrates
ait. a XX ovrct) XPV • v *d. 9,, ac annotata sunt 12.
Addendum est h. 1., discrimen, quod ad p.* 178. C. inter XPV et cx
” stare annotavimus, non dbique apud Platonem exemplis
probari. Reperiuntur enim loci, obi Sii pro XPV et vice versa XPV
pro 6sl adhibetor. Ne igitur Prodici sophistæ instar nimia sedulitate usi
esse videamur in indagando verborum discrimine: hoc certissimum est:
nusquam reperiri in una eademque enuntiatione verbnm ntrumqne, quin
alterum necessitatem exprimat, alterum inservientem necessitati voluntatem
denotet.' navtcoS it apaxiSets. * IlapaxiSedSai dicitur de
cibis et mensis, ut Lat. apponere monente Stallbaumio in
annot. ad Piat. Pol. 854. B. In aliquot codd. reperitur xovS aXXovS
idxiaxe ndvxaS xal itapaxi$ixc % * quod, Thierschio, Reyudeisio,
Ruckerto, probatur. Male. Nihil enim languidius xovt aXXovf ndvxaS verbis } correxerunt autem olim
ita, qui de narxoaS vocis explicatione desperarent. IJdrxaiS 9
inquit Riickerlos, habet, quod offendat. Quid enim sibi vult ly 1.
omnino, iiberhaupt? Cogitatione arctius couiungendum est izarxwS
cum oxi ar fiovXv6$£ f ut respondeat nostratium; Thut ganz, wie ibr
wcllt, setxt vdlJig vor, V.U3 euch beliebt. iieeiddv xi s
vp.tr pif iipedxtjxy . Satis colligitur e lectiouis varietate,
doctos homines iam antiquitus do huius loci explicatione admodum dubitavisse.
Vix commemorandum est vpir, quod in aliquot codd. reperitur pro
vpir: gravior varietas est in verbo i<pEdxt}xy. Pauci sed optimæ notæ
codd. iq>idtrjxei exhibent, tres atpe6xtfX7f, unus itpetdxijxu,
alius itpidtrpiE commendant. Stallb. convertenda verba censet;
quum nemo vobis præpositus sit, id quod ego nunquam feci, In
Scliieierm, conversione 30 ijaatqnoz ovv
vofitgovxis xal l/ii v<p vficov «fxX fjo9ai ixl dtZC xvov, *«l rovgSs rovg
u/J.ovg Qtgaxeutts, iva viiag httuvaftev. Mtxu xavxa iqyrj oepcic; (iiv
dunvtlv, rov di ZcoxQocnj ovx slgdvau xov ovv 'Aya&ava
ita/j.uxiq xilivetv aaaxlii^ttOdM xov ZtoxQtxit], X di ovx iav.
legitor 889.; trogt aof, was ihr wollt, wenn euch doch
Niemand Befehl erthcilt, was ich noch n i e • mnis g e t h a n habe. Riickertus
verba convertit : Apponito quæcu nque vultis, quam nemo vobis est
præpositus. Ficinus, cuius maxime conversio probabilis: Ceterum
vos, o pueri, aliis epulas afferte, et, quodcunque lubet, apponite:
vobis si quidem nullus præsidet. Sed nmn credibile est,
herum, qui revera neminem servis suis præposuerit, dixisse: si quidem
nemo vobis præsidet? Plato scripsit fortasse iitt i, 'r av, x\S i ' ptv
MV t*P E ’ tSrjjxp h. e. nam, pueri, aliquis vobis ne sit præpositus.
Atque ne cui maior videatur huius s'cripturæ audacia: scriptum exstat in
omnibus codicibns 174. D. itpo odov, ubi manifestum est, Platonem
vtpo 6 xov exhibuisse. Ceterum pro ppdtii cum vi ponitur h. 1. r\S jJ7j ita, ut r is per euphenismum dicatur. Sententia est: diros aliquis homo vobis ne sit præpositus. vvv
ovv vopi£ovteS seqq. Laborat hic locus ex interpunctione mala, quam ut ceteri
editores, ita huius libri iaterpres celeb. Schleierm. immutatam retinuit: Denkt
also, auch ich wiire von euch tum Gastmahl geladen, so wie
(?) die Andern, uud bedient uus so. Commate post xovS aXXovS deleto
et posl ini Selnvcv posito sententia verborum hæc est : nunc igitur
me quoque ad coensm vocatum existimantes, me et ceteros, voa ut
laudare possimus, curate. Ac ne cui mira videatur ijti pronominis
omissio, dicturus Agatho erat: vvv ovv vofiigovxsS xal ipk v <p
vpavV%KexXrj6$ai ini Setnvov Sepanewxe sc. ijifc Sed quonium non
tam se, quam convivas servis commendaturus erat, ea dicendi ligurii
utebatur, quæ omisso ipi pronomine inprirois convivas curandos ostendet
et. Haud dissimilis est nostro loco Piat, Pol. I. 329. D. xal iyoo fiovXupEvoS
Exi Xi~ yeiv avx 6 v ixivow xal tutov x. x. X.£ 61 ovx iav. Bekk.
ex aliquot codd. d intextum recepit, qua lectione oppositionis
ratio turbatur, vid, Malth. Gramm. pl. f. 536. 1054. annot.
Ut hoc, ita t spernendum est, quod non recepisse in textam
frustra Bekkerum piguit. Equidem Ruckerti iudicio subscribo, qui
in aunotatione ad h. 1,; Egit, inquit, de hoc ignoto nominativo
pron. pers, Buttm. Gr. pl. I. 291. T. II. 413. seqq. allatis testimoniis
grammaticorum, quibus id quidem edicitur, ut vix liceat dubitare,
quin exstiterit ea forma apud Atticos scrl- fytiw ovv avtov ov nokvv xqovo
v, cag da&n, HuccqIipctvtcc, dlka (iah6xa 8(pa$ peOovv dHitvovvtag*
xov ovv 'jiyafravcc, tvy%ccvuv yccQ £<fyarov xazaxei[iBvov t (iovoVy
sdtvQ, %(pij q)uvcu> ZaxQccreg, 7tag ips xatdxBuJo, tvu xal tov
fSotpov [ajtxofuvog tSov ] c#oAav<fo, o tfot D ptores, Ternra nt
recipere liceat alio loco, ubi codd. desit auctoritas, non efficitur.
Quare cum in tot scriptis Platonis ne uno quidem loco, quod sciam,
ullo in codice hæc forma occurrat, haud scio, an recte inde
colligatur, ab hoc certe scriptore eam prorsus alienam esse. Ad verba
izoWaxiS xeXtvetv annotatum est ia Symposii ediiione Wolfiana Lips.
1828, 13.2 TtoXXdxtf xeXevur xnuss vom bJossen Wollcn genommen werden,
wie das Folgende zeigt. Male, Sensas est: Agathoa habe wirklich oftcr
den Befehl gegeben, den Socrates herbei zu scbaifen, er aber
habe es nicht gestottet. xov ovv’AydS<avct, rvyXceveiv ydp
x. r. A. Haud raro apud Græcos scriptores ea pars orationis*, quæ
caussam continet alicuius rei, ei orationis parti præfigitur, qua
res ipsa continetur. Huius usus exempla ai quæris, adi Mattii.
Gramm. pl, $. 615. 1242. Exemplo est etiam hic Jocus, quo prius
commemoratum est, cur Agatho Socratem vocaverit, quam id ipsum dictum
sit, Agathonem ad se Socratem vocasse. Nollem tamen huius loquendi
usus severior art biter exstitisset Riickertus,* qui ad h. 1. hæc
annotat: c Quod nemo, cui vehementiorem dederit natura
animum, non, ut ego opi* nor, experitur, scribendo exprimere omnes
verentur, Græci, quorum nondum regulis esset adscriptas stilus, licere
sibi putabant, nt inchoatæ sententiæ aliam insererent mediam, qua
illam vel explicarent vel probarent priusquam totam legisset
audivissetqne, ad quem dirigeretur. Quamquam apud Herodotum, apud quem
exsurgens prosa oratio nullodum freno tenetur, frequentior hic usus, quam
apud seriores prosarios scriptores. » Quem, quæso, nostratium offendet
Platonicorum verborum conversio hæc : • Agathon nun denn zufal liger Weise habe
et allein am letzten Tische seinea Platz gehabt hatte gerufen:
Hierher, o Socrates u. s. w . Hdxatov xat OLxtiptv ov 9 pQYOV,
Interpunctionem ponendam curavimus post xatocxttps.yoy, ut, qui ultimæ mensæ accubuisse
dicitur, idem significantius* solus fuisse perhibeatur. Festis diebus pluribus mensis utebantur Græci, singulis autem
non nisi ties convivæ accumbere solebant. Hinc nomen triclinium
ortum. Iva. xal tov 6o<pov [aitto pevoS Oov] aito A pcv 6ao, Ia
paucis sed melioris notæ codd. v, c. in Bodl. omittuntur verba
ctittoptvds 6ov, quibus negari nequit, orationem paullo rigidiorem
fieri atque incomiorem. Nam duobus geni- jrpog&frij totg jrpoO-upoig.
djjAov yap ott tvpsg auro KKt i^Etg • ou.yap «v nQoaxiattjs. Kal rov
EcJXQiaij xa&t&6&at xal ilitslv, on Ev uv fyoi, tpavox, m
’Aya&cov, tl xowvtov rfij rj Gorpla, togr’ bt rov nk^oiortoov lis tw
xivwtQov quv •fjfibv, lav ciTtzojju&cc akh)Xav, tivis divertas
relationis inita positis facile fiet i possit» ut verba falso
construantur: tov do<pov dntdpEvoS dov ano • Xavdoo. Omuia
bene haberent, ai scriptum exstaret: tva anxopevoS 6ov tov dotpov anoXavdco,
o doi nposidxy x. r. A. Videlicet Agatho dnxEdSai xivoS tropico
sensu h. e. de sedis vicinitate intelligeret, Socrates autem verbum
premeret pro more suo satis festive, atque de contactu materiali
intelligeret. Fortasse anxopevoS dov verba e Socratis responso huc
translata sunt, atque in sede minus apta posita. Uncis eadem
compegimus, ut quibus deletis Agathouis sententia plane non mntetur,
et flumen orationis minus retardetur. Verba convertenda sunt:
Hierher, Socrates, zu mir lege dich nieder, damit ich zugleich der
W e i • -heit froh werde, welche vor dem Hofr&um ‘der N a ch b
a rs chaf t dir beikam. Iam quo sapientiæ laudem in Agathonem
converteret, Socrates posito pro xaxaxEidSai napct xiv a verbo
dnrsd^ai rivos, respondit, ut Fiemus quidem verba convertit: Bene se
res nostræ haberent, Agatho a si sapientia talis esset, ut in vacuum
hominem ex pleniore ipso contactu proflueret, quemadmodum «qua ex pleno
calice io vacuum per lanam influens. Si enim
sapientia ita se habet, permolli facio, quod apud te se* dto,
repleri quippe abs tc uberrima et præclara sapientia puto. oti yap npo anedxyS. Sensus est; non enim ah eo investigando
abstinuisses prius, quam id reperis se 3 .^ Supplendum igitur est: y
EvpeS avxo, non ut Stallbaumio visum. est, ei py EvpES avxo . Negari
nequit, interdum npo præpositionem comt veibis consociatam temporis
rationem eum indicare, qua aliquid prius fiat, quam aliud quid
evenerit, cfr. Piat. Gorg. 454. C. onep yap Xiyco y tov k%yS
Ivixa nspaiysGSat tov \6yov i pando, ov dov ZvExa y aX A* Zva py
ZSiZojptSa vnovoovvxeS npo apnaZeiv dXX.yX.cov td Xtyopeya x. r. A.
Possis hoc modo explicare etiam notissimum versum Hom. II. a,
$. noXXds A* ixpSipovS iftvxaS dtdi npotaipev ?}poocov,
quo loco npoidnxeiv significet aliquem prius, quam exigat natura,
in Orcum demittere, validum florentemque ætate necare. Vides, quam bene
huic notioni conveniat Z(p$ipoS epitheton, quod proprie ad ypcooov
referendum est. Adde II. XI., 55. f noXXaS ltp$ipovS xe<paX.aS
a£6t vpoidipeir- Priore versu usos es,t Luciun. in epigr. 24»
Anthol. Gr, lacobs. T, II, 25» medicis :w $
&SMQ zi Iv zaig xvh!-iv &8 g>q zoi (5«? zov IqLov Qtov lx ttjs
irbjQSiStsQas eis tfjv xtvarsQav. d yaQ ovzcog fyu xal tj Gotpla, nollou
ziuiofiai r rjv xaQ« Coi xazct- E X/UGiv’ olfiat, yaQ fie naga Gov noli
fjs xal xabjg Go~ tpiag nXrjQa&rjGEG&ai. rj fitv yaQ ifiri
tpavltj ztg av illudens adeo festive, ut mihi non
obtemperem, quin totum epigramma hic perscribam: 9 Iijtrjp xi i i
pol xov lov tplXov v\6v IrCEjnpEV, coite pa$elv nap' i pol
xccvxa x d ypapparixd. c oS Sfc to pijviv æi8e noti aXy&a
pvpi HSrjxev lyvco, xal xo xpitov xoi68 9 axoXovSov Inoi,
noXXai 6 * ItpSipovi ipvX a S et 'i 6 i n potarfi ev, ovnhi piv nipnei
npoi pe paSrjdopevov. aXXa p idcjv 6 narrjpj 2ol plv Xapiij
einev, hraipe • avxap 6 notii nap e pol xavxct paSeiv dvvarai
• xalyap iyoo noXXai rpvxdi didi npoYantaj xal npoi xovt
ovdev ypappatixov 8iopai . e ii xov xev ojxepov. Hano Wolfii
coniecturam nonnullis codicibus probatam editores receperunt ad unum omnes
excepto Itiickerto, qui eli xo xevcoxepov retinuit, annotans :
Platonem non de homine, sed de hominis mente cogitasse, ut eli xo x
% ifpGov esset id, quod inanius est in alterutro nostrum Artificiosior
est quam verior hæc explicandi ratio, qua nemo non videt nativam
orationis pulcritudinem corrumpi» 8ia xov ipiov fi io v. Horum
verborum explicatio recta Geelio debetur, qui hæc annotat in Bibi. Crit,
Nov. T. H. p, 274.: a 8ocratcs filum laneum significat» Nam verum
hoc eat, quum duo pocula sibi proximo adiunguntur, quorum
alterum aqua repletum sit, alterum vacuum, ac filum laneum madefactum
contiguis horum marginibus ita impouitur, ut pars immergatur aquæ, pars in
vacuum fundum immittatur, fore, ut aliquid liquoris tanquam per canalem
transeat. Hic lusus institui non potest nisi cum poculis» Hinc apta
eius mentio inter convivas. Eundem lusum
scriptor noster in animo habuisse videtur Menon, 70. B. J fl Mivcov
t npd xov plv QextaXbl evduxipot jjtiav iv xoii n E7iXv6i xal i$avpagovxo
icp * \nnixy xe ?cal nXovxcp, vvv 81, coi ipol Soxei, xal ini
docpia. iv$d8e 8e 9 co tplXe Mivooy, xo ivavxioy nepiidrrjxev •
doin e p avxpoS xts xiji dotplai yiyove, xal xiv 8vv evei
ixtdov8e tgov xoncov nap 9 vpai oixedSai tj 6o<pia.
X 7fv napd 6ol xataxXi <$tv. Pro xaxaxXi6ii alio nomino scriptor
usus esset, eoque quidem a xaxatxeidSai verbo derivato, si id in
liogua Græca exstitisset» Comparata enim nostra verba sunt ad
Agathonis adhortationem nap 9 ipe xataxeido, quæ, quoniam contrario seusu
Socrates % l tYt] xctl, tjg xl 9 ovaQ
ovda' t] de <Srj X auTtQti *£ y.cd jtoXXrjv laldodiv %oi>o«,
rj ye naga dov viov ovtrog ovtcj GepodQU i^tXaiupe xcu exepuvtjg
iyeveto TtQtonv Iv (i£.qtxhH tcSv 'EXXtjvav icliov rj TQigfivgioig.
'rfctdTrjs li, a<pq, m ZaxQtnes, 6 'Aya%av. dXXcc ravta fitv xul
dXiyov vcStiqov diadixadofie&a lyio ts xai 6v xsqi rrjs dcxpiag
dixadrtj %Qtxi(itvoi rep Aiovvdta • vvv 17C <5 e xqos to dtlnvov ngoxa
xgizov. ntinc cxliibet, ippiitr/i vocator putillo infra 175«
E. oluat ydp pe itapa dov nXtf pcaSy <fed$ ai* Scriptum
exspectaveris ex lege grammatica, de qua supra dictum est 22. olpai
nXijpcD^yded^ai 'itapa. dov. Interdum tamen additur personale pronomen
oppositionis gratia, quæ nostro loco manifesta reperitur. Socrates
enim ad Agathonis adhortationem respiciens, quæ p, 175. D. legitur,
dicturas erat: ut ego a tc, non tu a me accipias adinirabileni quandam
sapientiæ abundantiam, cfr. Symp. 175. fi. xov ovv *Ayd5a>va
icoWiimS xeXeveiv peta7t£jJipa6Saz xov 2(a>xpdxy, 'i 8 l ovx
iav, Adde 220. E. fin. avxoS izpoSvpoxepoi iyivov xcov dxpaxyydov
iph Xafielv y davxov, qoo loco avxoS pro davxov scribi etiam præcedens
avtoS non patitor. 223. B. xov plv ovv 3 Epv&ipaxov —o *Apidxo ftyuoS
oixed^ai diciovxaS, e Ztcvqv Aafieiv xoii xaxadapSeiY x. r.
A. 6oq>laS. Wolfium audi ad hoc verbum laudantem Sydenh.
annotationem: Den Ausdruck docpla braucht Platon sehr oft, und in
»wei verschiedenen allgemeinen. Bedeutungen, lOTOn die eino znr
pliilosopbischen Sprache ge— hnrtj und da bedeutet docpla dio
Wissenschaft von der Natur und den ersten Grundursachen der Dinge.
Io der andern gemeinera heisst es iede Vortrefllichkeit in irgend
einer besonderen Wisænschaft oder Kunat, irgend eia vorziigliches Talent,
Kenntnisa, Geschicklichkeit, wie es hier vom Agathon dem Dichter
gesagt wird. S* Piat. Theag. vom herein und Arist. Eth. ad
Nicom. VI* 7* iv papxvdi xcov *EWyYcoY.y h, e. coram spectatoribus.
Satis nota est hæc signikcalio iv præpositionis, quæ unde orta sit,
facile intelligitur. Ut Latini dicunt in oculis versari, esse in conspectu
alicuius, ita etiam Græcos arbitror primitus dixisse: iv oppadi
papxvpoov, deinde cogitasse tontumraodo ita, scripsisse autem iv papxvdiv
. Sic reperiea sexcenties iv orjpoo, iv dixadxai iv 3 eoiS,
alia* 7tep\ xyS docpla?. Delevimus comma, qnod post docpla? in
omnibus editionibus reperitur, non ut verba arctius coniungantur nepl
trjS docpla? dixadxy Xpcopevoi diovvdu), sed ut XP°^~ pevoi 8. d.
ad præcedens 8ia8ixadopeSa pertinere clarius in Cap. IV. Mera
zctvra, Sq>t), xaraxhvlvrog tov EaxQaroyg xul HeinvrjGavrog xul xav
aMcov, GjtovSdg te G<pug nocfoaG&at, xul aGuvtug tov &tov, xul
ralla tu voptgofiEva, TQtnsGftai XQog tov Ttorov- Tov ovv ITavCuvlav £tpij
loyov xoiovrov tivbg xuraQxsiv. Eltv } uv- dicetar. Tlepl rr/S dotplaf
autem verba explicando xavxa pronomini inserviant* Sensas est .* Hieriiber
wollen wir nach einer kleinen Weile entscheiden, ich tmd du,
narolich iiber die Weisheit, nnd Dionysos soli Ricbter sein. Continetur
his verbis festiva adhortatio ad bibendam, quod quo fiat iucundius,
rerum seriarum, curæ Bacchi indicio subiiciendæ esse censentor» xai x 66v
aXXav ac. d«7tV7]6avTG)V, nam ad alterum participium xaxaxXtvkvxoS hæc
verba non referenda sunt. Habet Ficinus; Post hæc, inquit Aristodemus,
Socrate simul et aliis discumbentibus, libare invicem et degustare
vina sacrificantium ritu. xal xaXXa x a vopiZofjLBva . Magna
est horum verborum difficultas. Sive spectas structuram, nescias, quid id
sit, ad quod verba referas xal xaXXa tol vojiiZopEva, sive ad
significatum animum advertis, voluntatem scriptoris explicata difficillimam
reperias. Astius
scribendum coniecit Marce xa vopigopsva. Censor in Ephem» Littcr. Ien, Iuli
1832. N. 52. xal &6avxaS xor $edv xa YOjj.iZ6jj.Eva commendat.
Audacias uterque, ut videtur. Stallb. absolute posita verba ceoset hoc
sensu: et quæ alia suat usitata. Non male. Melius Riickertus
participium aCavxaS ad accusativum utrumque pertinere contendit, nt convivæ et
hymnum in deum et quæ præterea cani soleant, cecinisse dicantur. Restat, ut explicemus, quid sit id, quod præter hymnum in
deum cecinisse convivæ perhibentur. Pro adsiv alind verbum ponitur in
Sympos. Xenoph. II, 1. G oS 6’ dep%peS?j(jav ai xpa xtEZai xal
idTCeitjavxo xal in aiavitiar, kpxexai ns h. x . A. Adde Athen.,
qui ad nostrum locum respexit. &S7tEp xal nXdxoDv <pvXa66Et
ieaxd x 6 dvjixodiov pexa ydp xo bmtvrj6ca tfitovSdf xk cprj6i
itoirjtiui xal xov Seov xaicovi6avx aS xois vopiZojikvoiS yk padiv. Colligi ex
his locis potest, verba xal xaXXa xa vojuZopeva addita esse a scriptore,
ut a8eiv vocis simplicitatem explerent atque notionem efficerent
itaiGoviZEiv verbi. Paullo infra legitur 177. A. aXXoiS pkv Xi6i
Segov vjjvovf xal 7tutu>vaS tivat X. T, A., ad quæ verba schol.
hæc annotat: xaiavaS * tj xovS XEyojikvovS 7taidvaS f
vjjvovS eis UxoXXojva iirl xa 3 * SQtg, <puvcu, riva tQoitov qu<Stu
xiofiefra ; iya jisv ovv Xtya vfiiv, otl ra ovci navv %aXeitas £z a vito
tov ^i>£S izotov, xal deocca dvcaln>xijs tivog, ot(iai de xal
B vfimv zoiig noXXovg. xaQrjte yccQ yfitg. axomtO&e ovv.
ranavdei Xoi/tov’ y Tlomjora tdv tcov Sediv iatpov * rj nauo- vaS t
coi vvv, cJSaS ini evtvxip xal vlxy, 8id tov gj, iB, ov xal
nauovl^Eiv. Est in hoc scholio, alienam manam quod prodat, hoc
tara^n certum esse reor, naiGovigeiv significare et hymnum in
laudem Apollinis aliusve dei canere, et carmen canere ini £vtv~ Xia
xal vixy. cfr. Xenoph, Hell. IV* 7. Bdetder 6 $eof xal 61 jJ.lv
Aaxedaijiovioiy apZapivGOV toov ano dajiotiaS, navtsS vjuvrjdoev tov nepl
tov IlodEidco naiava. Alterum verhis expressum est adavtaS tov
Seov, alterum in verbis continetur xal taXXa ta vopi^djiEra. In conviviis
igitur primam libatio fiebat poculis, ut Schol. lluhnk. habet, tribus:
ixipvdovto yap iv avtcdS ( tais dvvovdiaiS') xpatypeZ tpeiS * xal
tov plv npGDtov Jids 9 OXvjiniov xal Segov ’OXvjtni(ov iXeyov
• tov 51 Sevtspov 'Hpcooov' tov 61 tpitov 2a)t?jpo£.
Libatione oblata illud facere solebant, quod naUkJvL2,£iv vocatur.
Hoc rite peracto vino se invitabant» tpinedSai npoS tov notov . Præcedente
tempore aoristo infinitivas imperfecti positus est, ut esset, quo possent
momentaneæ, quas vocamus, actiones, a duraturis discerni»
Tphcsd&ai enim npoS notov ipsam bibendi actionem exprimit, quæ
ad multam usque noctem extenditur. Ceterum articulus additas est, ut
certa quædam potatio, ad quam convivas poeta invitaverat,
denotetur. bIev, av8p£S, (parat. Schol. ad Politic. annotat:
eJbv ay£ 5rj' rj dvyxatdSedtS jikv tcov ElprjfiivGQVj 6wa<p?)
6'e npos ta piWovta, rj ava<panrt]jia ofioiov tov aWa. Utnntur
hac voce ii, qui aliis facile aliquid concedunt, quo facilius
possent, illis pacatis, quid ipsi sentiant, aperire» Iam qui
assentituc, is habeat necesse est, cui assentiatur» Igitur dicta alicuius
præcedant necesse est elsv voci; quæ quoniam non comparent,
supplenda sunt. Videtnr autem Agatho dixisse : aWa tpenGQjieSa vvv
npoS tov notov, quæ adhortatio Agathonis .facile eruitur e verbis dcpaS
tpinedSai npoS tov notov. Agathonis dictum Pausanias cum audisset,
bene hoc quidem, inquit, o viri, hoc dictum ab Agathone, - sed
qua ratione bibemus suavissime? Ut nostro loco, ita etiam in Phædon»
117. A» supplemento quodam opus est ante eiev. Verba hæc sunt : xal
6 nais iHeASojv xal dvyvov xpuvor diarptyaS yxev dyajv tov
jiiXXovta dcodeiv td epappaxov, iv xvXixi epipovta
tEtpijifj&vov. I8z>v 61 d 2?coxpatyS tov avSpcjnov elev f Utprj,
d> f SeXrtdte, dv yap rovrojv inidtlj/icov • ti xpy notEiv
Patet, hominem cum poculum afferret, virus a se parati vim
laudasse ita, ut eius haustui celerrimam mortem adseriberet.
Respondit tlvt tQoTtcp kv c5g QaCta xtvoiusv. 'tov ovv 'AqiGzotpavrj
ihttlv ' Tovzo fiiinoi ev Ityus, ca FlavGavla, zo xavxl ZQOTtcp
mxQaGMvdGaG&ai qccGuovijv uva zijs Jto Oecus- sc u\ yag avzo$ Eifii
tcov z&es @E(icaizc0/iEvav. Socrates: Gnt, o Bester, das xnasst
da ja wissen. Was muss ich non thua? vide quæ annotata sunt ad 204.
C. cap. XXIV. init, . fi a 6 x a itio /ie$ a. Hæc est
optimorum codd. lectio, quam in textum receperunt Bekk., Stallb.,
alii. Vulgo 7/8i6ra ntoofie$a exhibetur. Bene Riickertus od h. 1,
Futurum, inquibj propterea h. 1. præferendam est, quod non, quid debeat
neri, Pausanias rogat, sed quomodo, quod futurum sit, fieri possit
commodissime. Indicativum habes etiam infra 21 4. A. tov 6’ ’Epv%l/iaxov,
Uc 5? ovv f cpavaij <J * A7oafiid8r\, Koiovfiiv ; ovtcof ovte ti
Xeyofiev ini tf/ xvXixt ovt indSofiev, » a\\* atexv doSrtep ol
8n}>d)vtES itiofie^a ; Ceterum Schol. ad h. 1. fiadta r 6 ?j
diota ivtavSa dTjpalvet, quæ verba laudo, nt facilius intelligatur, unde
vulgata lectio rjdidta fluxerit* lydo fi sv ovv \eyao. Proprie
dicendum erat: Xiyco fiev tjjjIv olfiet i 6i. De addita ovv
particula, qua Jliv et 66 particularum positara excusatur, qnæque
minus sibi respondentia orationis membra, quoad eius fieri potest,
inter se conciliat, vide quæ annotata sunt ad 22. vfi&v
tov S noWovS sc. S£id^ai dvaipvxyZ* Prorsus eodem modo cap. IV* initio
neti t6jv dWoov positum reperies. Laudat Stallb. ad h. 1. V).
Apol* Socr, £5. E. tavra iyco doi ndSoficn, oj Ml\r}te f
olfica 81 ovde aX\ov dySpooitcov ovdiva ac. iteidedSai Coi.
Eutyphr. S. E. a) Wa Cv re vara vovv dyaviei rr)v 8lxr\v, olfiat 81
xal ifik tijv i/irjv ac. dycov induat. 7ta padxeva dad
^ai.Belk., quem Riickertus secutus est, e codd. non paucis in textum
recepit itapadxevdB,ed^ai. Recte fortasse, quamquam etiam aoristi
infinitivus habet, quo se commendet. Ceterum ne quis forte seri-, •bendum
censeat itapadxevadad$at 8eiv atque cum Riickerto convertcudum : Hoc
recte dicis, omni modo esso parandam commoditatem :
Aristophanis voluntas hacc est: Das erachtest du in der That ganz
recht fiir nothwendig, dass man namlich sich auf allc Wcise das
Trinken angenehm zu machen suche, Nimirum in huiusmodi enuntiatis
verba Xeyeiv, fjyeidSai, Soxelv, dB,iovv, vo/ii^etv al.
significant: æquum ceosere, suadere alieni, necessarium putare,
vid. Ilcind* ad Piat. Prot. p* 346, Stallb. ad Phæd. 95. B« et ad
Polit. VI. p, 504. E., ubi laudat Ilom. II. IX. 626. ov yap fiot
8oxiei j,iv$oio teXevtrj rySs y 68 (y npaviedSat, xal
yap avtoS. Valgo legitur xal yap xal avtoS. Bodl. uliique codd. non paoci
alterum tcai omittunt, omiserunt Bekk. Stallb. alii. Ac Stallb.
qoidem, Videtur, iuquit, 7tal additum esse ab iis, qui nat yap non
solum 'AxoviSavra ovv ttvrav £<pij 'Ego^liiaxov rov 'Axovfitvov, *H xafaos,
tpavai, ilyftt. xal t'n hos Siofiai vfiav axoveai, Xcog fjrei xgog r 6
t§§&09ca ittvsiv ’AyaC 9av; OvSapas, <pavai, ovd’ ccvtds tooatiat.
"Egfiaiov av tb) rifitv, q 6’ os, »s htxs, i(ioi rtjtai
'Agiaxodqfuo 0ten!<n, sed etiam nam et, nam etiam significare
ignorarent* Non repugnandam est codicum auctoritati, minus tamen
Stallbaumii sententia placet existimantis xal yap h* 1. esse nam et. Id
nimirum si exprimere voluisset Plato, scripsisset, opinor, tuxi yap iyco
el/n, uti scriptum exstat apud Homerum lliad.IV, 58. xal yap
iyoo tlfu h. e., denn auch ich biu eine Gottin. Nostro loco
malim xai putare expletivum, cuius exemplum infra habes 198.
C. xal yap pe ropyiov 6 XoyoS drepipyyjdxev, ofere x. x. A.
Eodem modo interpretor verba Pl. Pol. V. 468* D. ’JAXct pijv xal
xa$* r/ Oprjpov xolS xotoisde dlxaiov xtpdv tcjv yLcov 0601 ayaSoi
. xal yap "OpilpoS x . r. A., quo loco, quoniam præcedit Homeri
commemoratio, xal yap^OpjjpoS verba significant: nam Homerus.
fiefi anxi6 pkv Conve nit perfecti temporis participium cum præcedente
Pausaniæ dicto: tcolyv ^aAfTrooS* Ex& vito xov tzotov.
Beftanxi6pevodv verbi significatum explicat Iacobs* ad Eueni Epigr.
XV* v. 6., ubi legitur : ftaitxiZei d’ vrtvcp yeixovi tgj Savaxo )
. tt Clem. Alex. Pæd, II. 1 82. 29., V7CO p&ijs (5a TlTlB,6ptVOS
tlSVTZYOY. fia7CTi<>£(5$at enim et ii dicuutur, qui se largius
invitarunt vino. Lucian. a Iacobsio laudatus habet T. III. 8t. 41.
xaptjfiapovYTi xal fteftanti6pivcp loixev . Apud Plautum Ps. V, 2,
7* reperitar: madide madere* xal Exi IvoV* Ficinus in
conversione exhibet: Probe dicitis, atque hoc insuper a vobis audire
desidero. Rectius Schleierznach. : Nur von e in em nuter euch xnochte ich
noch horen, wie er bei Kraften ist zura trinken. Ceterum idveiv hoc
loco idem videtur esse atque tcoXvv niveiv olvov, quod paullo
infra positum reperitur; respondet igitur nostratium zecheo*
" E ppatov dv eZrj yj piv ei vpets yvv aTceiprjxaxe . Ein
unverhoflter Gewinn wiire es uns, wenn ihr, die tapfersten Zecher, dieses
Mal das Trinken im Ernst aufgæbet. Nescit nimirum Eryximachus,
utrum ioci caussa, au serio Agatho ante locatus sit. Indicat autem
illatus post optativum cum el part. coniunctum indicativus, de
obiectira alicuius rei veritate agi, quam verbis exprimere solemus: im
Ernste, wirklich, in Wahrheit. Exempla si requiris huius structuræ,
vide Stallb. ad Apol. Socr. c. 12, annotationem. Adde Symp. 177* D.
el ovv Zwdoxei xal vpiv, ykvoix dv i)piv iv A oyoiS IxavtJ
Siaxptftif Apol. S. 35. A. ei ovr xjpcHv ol Soxovvxe?
6ia(p&peiy ehe tiocpLqi etx8 avdput ei'xe dAAp xal &al8pa
xal tolgde, ei Vfiets ot 6vv'm<&taxoi it Lieiv vvv diieiQr\xctxe'
ijfiei 'g (ilv yag dei advvaroi. StaxQttttj 8’ lt,aiQC3 Xoyov ' Uavog
y«(J xal dp.rpuxtQa, agt i^ccQxetisi avrta qxoxeq av itouofiev. ineidrj ovv
fioi doxei ovSeig rmv itaQovxcov itQodvnag %%eiv xgog ro itokvv
tfnviovv (Sorpiit roiovroi S6ovrat, al6xpoy av sfrf. b, e. Wenn
nun die anter ench, welche fiir weise, tapfer oder soust tugendbegabt
gehalten werden, wirklich s o sich zeigen sollten, so ware daa aller
Verachtnng werth. iB,aipw Xoyov, Vulgo i^cdpoj rov Xoyov
legitur. Articulum plurimi codd. omittunt, quem ut minus
desideremus, exempla faciunt Phædr. 242. B., de Rep, VI. 492. E.
alia, et similium locutionum analogia. Legitor v. c. in Rep. PJat.
L. II. 357. A. o oprjv Xoyov dnrjWdxScLi, quo loco articulas in uno
tantummodo Paris, cod. comparet. Neque seriorum scriptorum
auctoritatem nunc curamus, qui articulum addiderunt; hoc fecisse constat,
qui nostrum locum imitatus est, Aristidem Orat. II. Tom. II. p,
269. TlXatcjva 8* lt,aif)oo rov Xoyov ixecvoS yap apupotepa. Articulum
addidit, quem non abesse posse putaret, xcd omisit, quod non
intelligeret. Kal autem ita positum est, ut indicium primitivæ
conformationis verborum ait: ixavoS xalrovro xal ixava, pro quibus
verbis cum per compendium loquendi dixisset Plato dp<p6TEj}a, xcd
remansit. dist ££> apx e6 ei avT(p. Stallb. rectissime :
ut satis habiturus sit, ut ei satisfacturum sit, utrumcunque
faciamus, ovSelf rcor xaportcor. H. e. Nemo eorum, qui hio
adsunt in convivio. Admoneor his verbis de loco quodam Apol. Socr. p 22. B, c.
7., quem hucusque nemo videtur recte interpretatus esse.
oXiyov avr cov anavTES ol icapovisS av fttXnov UXeyov xepl gjv
avrol inenoripiEtiar. Convertit hæc verba
Stallb.: omnes, qui aderant, melius istis de carminibus solebant
indicare, quæ illi ipsi composuerant. Addit autem, non sine vi
repetitum esse pronomen avtol, quo graviter significetur poeta»
ipsos de suis ipsorum carminibus peius iudicasse., quam alios homines,
qui illos carmiua recitantes audierint. Melius in explicandis his verbis
versatus est WoIUus: a Nam prope dixerim omnes pæne, qui hic
adsunt, istis meiins dicerent Ue iis, quæ isti composuerant; «
quamquam ne hic quidem Platonis voluntatem agnovit. Non verisimile
euiin, homines fiavavoovS, qui nuuc arbitri sunt iu iudicio,
melius potuisse de carminibus iudicare, quam poetas. Sensus est
totius loci: Ich schame mich nnn, ilir Miinner, ench die Wahrlieit
zu sageu, Dennoch muss es heraus. Alie, die hier anwesend
sind, wurden fast besser, ais jeue uber ihre Werke, uber das
sprechen, vas sife irgend selbst gemacht hiitten (h.e. si qui ex
sua qnis f itlvuv qIvov, l'dog av lym tcbqI tov
(U&vtixeQftai, olov D ictiy raXri%^ Xiyav rjtrov av eirjv ajjdtjg.
ifiol yccg di] tovro ys oiuca xcctadrjl ov yeyovivai ix tijg Icctqlxijg,
ott %ateitbv tolg (iv&QcoTioig 7] (ilfhj loti, xai ovre ctvxbg bxcqv
rivca xoqqqj l&riyfiaitu av iti&iv, ovxs akkco qtxt arto
aliquid fecissent, vid. Matth. Gr. pl, {.599. 119S.) idcjS av
ifri ~ 7/ xx ov Av eiijv. Repetita est av particula in eadem
enuutiatione non negligentia scriptoris, at olim multi
arbitrabantur, nequo explendæ orationis caussa, sed at loquentia
modestia elaceat magis, qui sperat fore, ut de ebrietatis natura quæ sit,
si verum dixerit, minus fortasse molestus convivis videatur. Tari
cuuctatiouo et modestia, quæ tum io verborum modesto significatu,
tam ia singularum orationis partium dispositione cernitur, Cie. de
oificiis loquitur L. I. Nam pkilosophaudi scientiam concedens multis,
quod est orationis propriam, apte, distincte ornateque dicere,
quoniam in eo studio ætatem consumsi, si id mihi assumo, videor id
meo iare quodam modo vindicare. ort xaXeirov 7 / JIES 7
/ idxty . Adiectivom haud ruro neutro genere poni seqoente
substantivo, ad quod pertinet, femini masculinive generis, satis hodie
notum est. vid. Matth. Gr. plen. §, 437. 815. Sed non perinde esse,
utrum genus nominis in se suscipiat necne, ndiectivum, Rdckertu» ad h. 1.
docuit. Puto autem, inquit, nd7 4oetiva sabiccti genus tum sequi, quum
res aliqua, qualis sit, quæ que attributa habeat, describatur,
omnino quum do certa re certi quid pronuntietur} contra neutrum
locum habere, quoties vel de certa re, cui generi adnumeranda sit,
prædicetur, vel de re in universum cogitata aliquid pronuntietur.
Equidem sic statuo! Adiectivum substantivi genus in se suscipiens
substantivo subiungi ita, ut, qnod singulæ alicui rei conveniat,
significet, contra nentro genere positum, substantivo non
subiunctum esse, sed ad idem æquiparatnm. cfr, Lach. 192. ovh dpa
zi)v ys roiavtyv xaprepiav drdpiocv opoXoyi)otis elvat, bceidfptep ov
xccXij idttv, 7/ avdpia xaXov idttv . Adde Ilipp. Mai. 288.
B. StjXsia imtoS xaXr) ov xaA ov; Ibid, p, 288. C. Xvpa xaXrf ov xaXov;
xvrpa xaXi) ov xaXov ; kxcov elvai, Addito infinitivo hominis
alicuius liberrima voluntas significatur ita, ut simul coerceri
posse atque minui libertas illa indicetur, cfr. Phædon, 80. E. idv phv
xaSapa (sc„ V fax ?}- ) dnaXXdtTJftai p?/6lv Tov doopatoS
i(peXxov6a dre ovdtv xoivGjvovda avxai iv rea fiUp kxovda elvat;
utpote quæ nullam suscipiat, quoad eius fieri potest, quantum in
eius potestate est, cum corpore cdmmercium. Addendam hoc est atque beue
tenendum, non adhiberi Ixojv GvfifiovXivScani aXXag te xal
XQcuTCaXaivra tzi hi rijg TtQOtiQciiag. ’AXXa [irjv, Hq)ij cpuvai
vTtoXa^itvta (balSqov tov MvQQivovelov, eyays Ooi sia&a xti&eodca
aXXcog te xai cczz’ av mqI IcaQixijs As/?;g' vvv 6’ av fiovXovzcu xal oi
XomqI. Tavzcc drj axovSavzag Ovy- E I tlvai nisi in
iis enuntiationibns, quæ actionem quandam contineant sive revera
additaxn, sive mente supplendam. Idem cudit iu omnes figuras
dicendi, quæ nostræ consimiles sunt, v. c. to vvv elvai. cfr. Lach.
cap, SI* fin, zo 5h vvv elvai ttjv dvv ovdiav SiaXvdGJjuev h. e.
wir vrollcn aber fiir jetzt, d. b. vas nns fiir jetzt uur zu th
uu iibrig bleibt, nns treuneu, Finitus nimirum dies erat, noctisque
adventas in proximum diem differri disputationem iubebat;' quare
Socrates aXXct Ttoir/doo, inquit, gj Avdtpaxe, tama, xal tf £<0
Ttapd. dl aypiovj iav Seo* i&4 Xy. Male autem
Mutth. in Gramm. plen. $. 546. 1071. g liuc trahit Piat, Protag. p,
317. A. eycj t ovtoiS dnadi xaxa rovro elvai ov
B,vji<pkpojiai, neque recte, opinor, Stallb. verba convertit in
Protag. ed. p, 45. : mihi yero cum his omnibus, quantum quidem ad
hoo attinet, non convenit. Kata tovro eodem prorsus modo h.
1. positum est, quo in Apol. Socr. 17. B. legitur: el jtev
yap tovto A eyovdiv, opoXoyoiyv av lycoye ov x at a rovro vs
elvai fitjzcap. Itaque certum esse reor, Protagorara dicere 1.1. i
mihi vero cum his omnibus hac ratione sophistæ esse non conducit* Explicatius
paullo infra S17* B. eandem sententiam Protagoras prot fert : iyco
ovv xovtgjv xrjv ivavxiav aitadav oSov iAh/XvSa, xal o^ioXoy gj xe
docpidxrjS elvai 7ial xaideveiv av$pGJ7tovS* x. r. A. dXXcoS
xe xal xpantaX&vxa £xi. Exspectaveris XpantaXojvxi, Infertur
interdum post dativum casum accusativas augendæ gravitatis caussa.
Nam vis quædam est in anomalia habetque, quod præter exspectationem fit,
proprium suum acumen. Ceterum nou poni solet dativo præcedente
accusativus, nisi infinitivus adsit ut nostro loco Ttieiv y cura qno
arctius coniungatur. Similiter iu Pl, Criton. p, 51. D, ofiojS
Tcpoayopevopev xgj i£ovOiav TtETtoupiivai f A$7jyaLcj v xco povXojikvcp,\
. . igeivai Xafiovxa xd avrov aitievai OTioi av ftovXr/rar. Lex nimirum
Attica, quæ cum gravitate h. 1. laudatur ajti$i Xapojv xd ddvrov x.
X. A. audisse videtur. Symp. p, 188. I). ovroS (sc. o"Ep(&S')
xyv jiEyidXTjv 8vvajuv kxei xal nadav y/dv evdcxipoviav 7tapadxevd?,ei
xal dXXyXoiS dvvapkvovS oj.uA.elv xal <pi\o elvai x. x. A.,
ad quæ verba vide annotationem. lyooys do l el&Sa xel$ed$ai.
Interpunctionem post 'XefædSai vulgo positam expungendam curavimus ;
verborum enim dXXojS xe xai ea ratio est, ut antecedentia cnm
sequentibus arctissime coniungant. Eodem %toQtZv mxvrag firj Sia
iil&rjs itoir]<Su<s9ai zrjv l v tm itaifovri OvvovUtav, aXX’ ovta,
xivovza g XQog iidovtjv. Cap. V. ’Exh8t\ tolvw, cpavca
rov ’EQvi,liitt%ov, tovto fiiv deSoxtai, xlvuv '6<Sov av ixaotog
(Sovfojzca., Ixavayxeg modo in superioribus comma delevimus post 6 vp( 5
ovXev 6 aipi et post itielv, ut ne esset, quod obstaret, quominus
xpainaXarvxa participium ad infinitivum præcedentem referatur. Ceterum recte Stallb. monet, art * av XiyrjS cum gravitate dictum
esse pro iav rl XiyyS. vvv 8 * av fiovXovxai xal ol A
oixzol, Vulgo post av legitur ev, idque probant codd. plcriquc. Pro
av noa paucis in codicibus av reperitur; tredecimcodd.
^ovAcj^tarihabcnt. lia.stius cum intelligeret, ol AorJ rol non de iis
intelligi posse, qui assensum suum declarassent in præcedentibus,
neque vero ad ceteros convivas relatum, commode cum insequentibus
verbis conciliari : xavxa 87} axovSarxaS tivyxcoptlv navxas x. r,
A., scribendum coniecit Spec. erit, 12.: vvv 8’ av iv fiovXevGovxai
xal ol Xontoi, hoc ut esset : modo ceteri quoque bene sibi
consulant. Eodem
fere modo Ficinus in coiit. : nunc si militer, modo ceteri
quoque consentiant. Tliierscli. in Spcc. edit. Symp. Piat. 8. vvv 8
* av ftovXotvx * av xal ol X olito i verbis locnm sanare studnit.
Astius vvv avxa (iovXovxai xal ol X ontoi exhibuit. Orell. ad
Isecr. de Antidos. maluit 324. : vvv 8* el ftovXovrai xal ol
Xontoi. Wyttenbach: vvv 8* opa ei vel vvv 8' av et fiovXovxai,
quod Reyndera. In textum recepit. Riickertus Platonem
scripsisse suspicatur : xal vvv 8* av, iav fiovXovxai xal ol Xontoi: Consueri
in omnibus tibi obtemperare, quæ dicis de arte medica, et nunc quoque
(sc. tibi pbtemperabo) modo velint etiam reliqui, Stkllb.
verbis nihil mutatis nisi quod ev post av positum omitteret, hæc exquisita,
inquit, brevitate dicta sunt hoc sensu: uunc vero rursus idem
fiet, quando quidem etiam ceteri^convivæ volunt. Quam exquisitam boc loco
Stallb. laudat dicendi brevitatem, equidem licentiosam appellare malim atque insolentem.
Sed pone, verba vvv 8* av jiovXovXat significare posse nunc vero
rursus idem fiet, quando q ni dem volunt, num verisimile est,
Phædrum dixisse : Soleo tibi credere cum alias, tum potissimum disserenti super
rebus e medica arte depromtis, nunc vero rursum tibi credam? Nihil
coniectura opus est, ut rectissime Stallb. censet, neque quicquanx
præter ev vnlgo post av posi • tum expungendum. Indicat autem av prægressæ
alicuius rei actionisve repetitionem, manifestoque declarat hoc loon,
ftovXovrat per prolepsin pro itei&ovxai positum esse. Verba
convertenda sunt: Nunc vero rursus etiam ce- Si yrjSiv iivut, ro fi era
rovro tlsrjyoviuu rr/v fiiv agri tlgeX&ovSav avlyrgtSa %algeiv tav,
«vlovaav lavry -rj, lav /JouAijt at, raig yvvai^l raig tvSov, yyag 8's
Sue Aoj/cw «AAijAots (Svvuvcn ro ryyegov. xal Si oiav A oyav, tl
(iovAca&E, l&tXa vy.lv slgyyySaS&ca. &avca teris (fidem
habentibus tibi) libitara est (sc. quærere potatio-* uis qu and ara
moderationem.) Hoc dictum ut intelligatur, quam bene cum
insequentibus verbis conveniat : Phædrus verba vvv 6 * av fiovXovxai xal
ol Xoiitol dixisse cogitandus est vultu ad convivas converso quasi rogitaturus:
Rectene loquor atque de sententia vestra? fi 1 } did Nota
huno usum dia præpositionis. Optime Scliieierip* convertit:
Ilier au f also waren alie iibereingekommen, es bei ihrem
diesmaligen Zusammeusein nichtauf den Rausch anzulegen. Paullo infra
p.176. E. eodem modo 8ia Xoyav d/ 1XijXoiS dvveivai. Apposite
Stallb. laudat Piat, de Legg. I, 640. B. 1.6X1 8£ ys xoiavxrj
<Swov6ia, tbttp tdxai Sia 2r}$, ovx dSopvfioS. Plura exempla si
quæris huius dicendi usus, adi Klattli. Gramm. plen. d XX*
bvx a, 7t lv o y x ai jxpos ijSovrjv. ctXX* ovxa sc. Ttotf\6a65ai.
Ceterum ovxa accuratius definitur verbis inseqoentibus itivovxaS 7tpoS
ySovrjv, Male Stallb. coniungenda censet ovxa itpoS TfdovTfy. nur
so zum Vergniigen. cfr. Symp. 193- C, oxi ovtodS av rjpav ro
ykvoS evSaipov yivoiro, tl £xx eX& tiatpev rov £ para x. x. X.
Adde 215. A. 2 coxpaxTj 6* iya htaivetv, cJ avdpes y ovxcoS
ticixtipytia. Si bIxqy av . Exempla huius dicendi usus plurima
reperiuntur, quibus possis adnumerare quale reperitur in Alcib. I. 105.
cap. 4. oxi avxov 6£ Sei dt>Vadxevsiv £v ry Evpdiry, quo loco
indefinitum avxov præfigitur accuratiori indicio £v xy Evpany • Ad
nostrum locum ut revertar, Ttpo S' ?}5ovijv apprime respondet
nostratium : nach Wohl-# gefallen. Probatur hæc verbi notio verbis
sequentibus : nlvtiv o6ov dv txa6xoS ftovXi/xai, bcavayxeS 6 e prjdlv
elvai. £tz dv ayxeZ pySlr tlvai. Solebaiit regem (tftyi7C06iapxov')
eligere convivæ, qui bibendi leges daret, quibus convivæ ad
bibendum cogerentur. cfr. Symp. 213. E. apxovza ovv alpovpai zijs
no 6egqS y taC dv vpuS IxavaS Tityre, ipavxov *ro perci rovro
yovpai. Tope ra rovro cum gravitate dietnm significat: quod attinet
ad id, quod post hæc sequitur. Recte autem annotatum est a Riickerto:
verba hæc nunquam temporis solam consequentiam denotare, sed ubique
internum aliquem nexura inter præcedentia et sequentia designare. ElSrfyovpai
verbum quod 177 bt] itavtuq xcd flovXiaft ai xat xsltvuv airov elgijytL6&cu.
Elnslv ovv zbv ’Egv!;ltitt%ov, on 'H (ih> ftot aQyjj tov f.oyov lari
xara rr/v EvqmISov MtXavlitittjV ov yaQ ijibs 6 pv&os, tt/U«
<PuldQov tovSs, ov fitiZa attinet, Hcsycli. interjpretator
elft]yeldSai • dv/ifiovXtveiv h. e* suaclere, censere, aliquid faciendum
esse. Apprime verbo respondere videtur nostratium : etwas zum
Vorschlag bringen, x i)v yev • av Xrj x p iS a Xaipeiv lav,
Tibicinam dimitti Eryximachus iubet, ut 8id Xdycov aXX?jXoiS dvveivai convivæ
possint. Notari autem h. 1. Xenophontem, qui in convivio suo
tibicinæ locum dedisset, hominum quoruudam liodie satis explosa opinio
fuit, vid, Boeckh, de simultate, quæ Platoni cum Xenophonte
intercessisse dicitur 8, seqq. cfr. Protug. 347. C, Tiocl ydp 8oxei
poi xo 7Cepl 7Coir]decoS diaXtyeCSai opoiuxarov dvai xoiS dvpitodloiS
xoi$ xgjv q>avXa>Y TtctL ayopaicDV dvSrpGJTtGDY. xal ydp
ovxoi, 8ia ro pj) SvrctdSai aXXj}XoiS 8i iavxcZv tivv&Lvai iv
tg5 itoxco pr}8\ 8id xijs kavxcov (pcovijs holi xoov Xoycov xcoy
kavxcov vito ditaiSsvtiiaS, xipiaS noiovdt xds avXrjxpidaZ, rcoAAov
piOSoiytEvoi aAXorpiav cpcovifY xijv xqjy avXaiv, 7ia\ 8id xifi
ixeivaov qxxvifi aXXijXoiS dvveidtv. onov 8e xaXol xayaS ol dvurcoxai xal
TCuraihtvpirui elo \v, ovh dv l SotS ovt avXr r xpidai ovxe
opx*/dxpi8aS ovza ipaXrpias, «AA* avcovZ avxolS \xavovS ovxaS
dvvtivai dvtv xu)v Xi/pav xe xal ItlXlhlddV xovxcov dia xijs
avx&v (pwpS, A lyovxaS xe xai dxovoyxas Iv pipet lavxojy
xodplooS, nav 7tdvv itoXvy oivov itioodiv. Perscripsi hunc locum,
quo non Platonis sententia Socrati adseripta contineri videtur, sed
ipsius Socratis iudicium exprimi, ut clarius intelligatur, etiam in minutioribus
rebus Platonem ad Socraticos mores scriptionem suam accommodavisse.
xait yvyaiZi talZ Ev8ov, cfr, Corn. Nep. præf. $. 7. Neque sedet
(ac. mulier) nisi in interiore parte ædium, quæ gynæconitis
appellatur. Ceterum ut paullo supra 8ia pi$TjS, fla nunc 8ta Xdyojv
positum est adhærente, ni fallor, notione temporis, quasi dicere voluerit
Eryximachus: 8ia Xuyor 8iax pipeiv xtjv tj ylpav . ei p
ovXe 0% e, i^iXoo. Differre inter se videntur hæo verba eodem modo,
quo inter se differaut verba et XPV* Nimirum eam voluntatem i$£A
eiv verbum denotat, quæ cousilio nititur atque intelligentia, PovXedSai
contra adhiberi selet, ubi aliquis impetu quodam animi fortuito abripitur. D.
avAovday kavtij, rj, lav PovXrjxai, xaiS yvvat £,Lv h • r, A. h. e.,'
oder wenu sie Lust liat. Adde 179. B. xa\ p?/v
vjrEpaito$V7}dx£iv ye povoi ESlXovdiy ol ipaovxeS. Symp. 190. A. lito pEVETO
8t> Op$6v, GjSTZEp YVYf uTtorlpcjdf povXjfSeitj h. e. nach
welchcr Seite es ihn hintrieb, cr Lust liattc. Igitur conMysiv. OaiSpog
yuQ sxætots xqus (t£ aynvaxztSv Xeyzi • Ov 8uv6v, (prjGiv, u’Eqv^m%e, kXXol g
[iiv ruti &iav vfivovg xal ncamvag sivca vico tiov itoirjtdiv kejcoirjjiivovg,
ta di 'Eqciu, rijXixovtcj ovu xal xoGovtto vertenda snnt verUo
nostra : Mit welchen Reden wir non den Tag hinbringen wollen, bin
icb, so ihr LUST habt, each vorati schlagen entschlossen. Prorsus
eoden# modo Syrap. 199. A, a\Xd rd ye aXrj$i} % el fiov X b6$e,
iSiXoj linetv xar ipavrdv. cpavai drj rtdvra? seqq. h. e. Es
hatten nun alie ja gesagt und sie urollten es and hatten in ihn gedrungeft, er
mochte ihnen die Eroflnung machen. Coacervatis verborum
infinitivis satis vivide turba describitur' convivarum strepenti
clamore sermonum materiam exigentium. Ttard r?}v Ev ptniS ov MsXav
innyv. Versus Euripideus est: ovx i/ioS 6 pv$oS, aXX’ ipij?
pi/rpo? Ttdpa, ad quem alludens Eryximachus dicit ov ydp ipoS
o' pv$o?, aXXd $ai8pov rovSe. cfr. Alcib. I, 113. C. rd r ov
EvpiniSov apa ZvpftaivEi, co AXxifiiddtj, dov rade xiv8vv ev ei?,
aXX 3 ovx ipov axrjxoevai, ov8* tya/ eij.il d ravra Xkycov, aXXd
6v. Adde Apol. Socr. 20. E. xal poi, a> avSpe? ’A5?jvaioi, jn)
SopvfirfirjrE, prj8\ dv dd%Go n vplv /xkya Xeyeiv, ov ydp ip dv
ipcd rov Xoyov x. r. A. Ad amovendam dictorum invidiam hoc Euripidis
versu veteres usos esse sæpenumero, et ab interpretibus passim annotatum
est et exempla docent, quorum ex numero Apol. Socr. 20. E. Nostro
loco Eryximachus versum Euripideum laudat, non quo dicti
magnificentiam excuset, aut sententiæ insolentiam, qoibus invidia auditorum
interdum excitotur, sed suum cuique tribuendi studio. Initium
orationis, inquit, ad Euripidis Melanippen accommodandum est,
nam non mcasant, quæ dicturas sum, sed Phædrus, qui hic assidet,
eadem excogitavit. vpvovS xal Ttai co v a Tlaidva? codd.
nonnulli habent et scliol. Verba schol. laudata 35. in hunc modum
restituenda sunt fortasse: rraidiv aS' ij rovS Xeyopkvov?
naiavas, vpvovS Ei? 'JnoXXava htl xaranavdsi Xoipov. [rj Ilatr/ova r
dv tcov $£gov iarpdv •] 7} naicova? 00? vvv, cddds ini evrvxia
xal vtxy, 8rd rov &j, i% ov xal natcoviSjEtv. Verba rj
Tlanjova rdv rcov Seiuv larpov uucis inclusimus, quod aut abaliena raauu
addita sunt, aut casu quodam a sede sua in alienam translata.
rrjXtxovrtp ovrt xal ro6ovrcj J Ficinus habet: tantum talem
ve deum, Ast. verba convertit talem tantum q
ne. Stallb. tam multorum bonorum auctori et tam potenti. Exhibet in conversione
Schleicrm.: dem Eros aber, eiuem so grossen und herrlichen
Gotte, Optime Riickcrt. rrjXixovro ? essa tam vetustus annotavit. Addit
idem, Eryximachum querelam B &£a, firjSh £W ndxoTE toCovtav ytyovotov
xoiijrdv jttTKnrjxivca (irjdiv iyxco/uov; tl d£ fiovlu uv
axi$a6&ai tovg ZQijGrovs tiotpxitas, 'IlQuxktovg (iiv xtd uklav
Phædri referre, qtil in oratione sua hoc ipso nomiue vel
maximo honore dignam amorem prædicet, quod omnium deorum sit vetustissimus.
Iloc igitur ei indignum videri, quod Hercules quidem, recens
donatus immortalitate, laudatores repererit, Amor autem, omnibus ipse
prior, suis laudibus careat. prjSlv iyxwpi ov. Valckenar.
Diatr. iu Eurip. Reliqq. 157. scribendum coniecit prjSk iyxooptov 9
quam scripturam ut ardori loquentia apprimo convenientem probaremus, si
lyxcopiov verbum latiore potestate careret. Complectitur autem iu
se vfivovj xal TtaidSvaS, ut Ilgen. ad Scolia XXXVII* docuit.
Queritur igitur Phædrus, quod, cum in ceteros eosdemque Erote multo
inferiores deos poetæ hymnos composuissent et carmina pro salute et
felicitate suscepta, e tanto eorum numero ne unus quidem in Erotem
carmen conscripserit. sl SI ftov\et av tixlipa65ai dvyyp d <pei
v. Ficiuus habet : atqui, si vis, inquit, o Eryximache, quærere, invenies
profecto Sophistas disertos soluta oratione Herculem aliosqne laudasse,
quemadmodum peritissimus Prodicus, quamquam hoc minus alicui mirum
videri debet, sed etc. Hac conversione motus Stallb. Platonem
scripsisse censet : EvprjdetS 'HpaxXeovS plv xai aXXxay i
ivyypdtpeiv (sc. avt ovS.) Dubito, num recte. Nam illud invenies
additamentum est, ut videtur, Ficini, qui concitatioris hominis
verba apta brevitate reddere desperaret, Riickert. interpunctione
post doxpxdxaS deleta et posito post 6x&rpadSai commate sensum
vetfborum ait esse; porro optimos sophistas. Etenim formula, inquit, ei
Se ftovXst, cui plerumque non ndditor infinitivus, quem h. 1. appositum
videmus, ita adhiberi solet, ut novum inducat vel exemplum vel
argumentum. Accusat. rovS <So<px<$xds propter hanc, quam
indicavimus, formulæ vim nou putem obiecti casum esse ad
tixhpatiSau, quamquam supplendus hic ipse erit ad hunc infiuit.,
sed subiecti ad seq. dvyypdtpeiv. Inde patet, usque ad SvyypacpEiv
omnia pendere e verbis ov Seiyov. Displicet hæc interpretatio
tribus de caussis. Primum tl Se ftovXet nusquam reperitur cum infinitivis
verborum coniunctum, ut novum exemplum commemorari denotet; deinde
mireris post 6xtif)a6Sai interpunctionem, qua efiiciatur, ut xovS
XPV^ ^ovS 6o~ xpidtds non cum dXEiftadSoct conjungatur, ad quod verba
illa supplenda sint tamen. Postremo verba tovS xpijdtovS dotpxdxds
e præcedente ov Seiyov apta tortuosam atque hiulcam sententiam efficiunt.
Si quid video, Phædrus diettirus erat: si 8h ftovXei av
<5xiif>a6$ax rovf XPV~ 6rovS 6o(pi6rfx?yHp<xxXEOvS ptv
xaldXXa>y iizaivovS (sc, avTovf) xataXoydSrfY 6vyypd<pe3Y> tZsxoxahoyaSriv
tivyyQacpEiv, 6 pUufStog Tlgodixos xai tovto fisv ytrov xai ftavfiad rov alX
kyaye ?jdrj nvi lvttv%ov (hpttcd ccvdQog Cocpov, Iv (p ivrjdav
ateg i iCEp O fttXtltftOS Tlp6SlX0S?E p G>t oS 8h ov, tovz
ov 5 a vy fiadx (Sx axov ; Facit nobis* cum in hac reFiciuus, qui
paullo infra addit in conversione: cui non gravissimum videatur? Sed
cum nondum ad finem enuntiationis pervenisset loquendo Phædrus, .
in mentem ipsi venit salis quædam laudatio» qua minus etiam mira
Herculis aliornmque encomium indicari debeat. Igitur suppressis
verbis "Epc&ti dfc ov, xovx ov Savfioc dTGnaxoY, statim
pergit; xai tovto puv ytTOY xai Savfia(Stoy, aAA’ fycoys x. r. A.
xovS XP ydTovS. Ironice hoc dictum esse y ut mox 6 /JeAxtdtoS ITpodtxoS,
Stallb. docet. Sohleicrm. verba convertit: und willst du dicli auch
untcr den edlen Sophisten umsehen, dass sie auf den Herakles und
Andero in ungebundener Rede Lobschriften verfertigen, vie der vortrelfliche
Prodicus. Riickert. ad h. 1.: XpydToi, inquit, sunt boni, optimi,
die guten. Adhibetur enim hæc vox iq derisione. TovS xpyfaovS
6o<pi6raS nou Socratis verba sunt Sophistis infestissimi, sed Phædri,
hominis a studio sophistarum non alieni, ut laudatio Erotis docet
sophia stica arte composita 178. seqq. Vehementius autem quam iu
poetas, Phædrus in sophistas invehitur, utpote qui, cum siot rerum utilium
laudatores strenui, inprimis Erotem laudare debuerint. Sententia
est totius loci ♦ Ist es nicht achreck licii, dass andere Gotter
von den Dichtern gefeiert werden, dem Eros abfcr, dem altesten und
segenreichsten Gotte auch vou koinem der vielen Dichter ein L«ed
dargebracht worden ist? Willst du nuu aber die praktischeu
Sophisten ins Auge fassen : dass sie uber Hercules uod andere
Lobschriften abfassen, wie der tuchtigate uuter ihnen, Prodicas und
das ist weniger noch xu bewundern, aber mir kam sogar eiumal ein
Ruch zu Handen, in dem der Nutzen des Salzes auf bewundernswerthe Art
erhoben war. xa\ tovto filv yTTOY xcl\ S av pa6 T ov. Unus
cod. Vindob. et Vatican, liber alterum hoc xai omittunt
probantibus Bastio atque Thierschio. Sed recte servant illud ceteri
codices. Pertinet autem ad ?/ttoy, ut sensas hic sit: atque hoc
minus etiam mirum est, quam hoc, quod in librum qu*udam incidi etc.
Nec mirum est 7/ttoy præmitti voculæ, quum t ovcodtY habeat.
Quam* quam non in promtu sunt alia huius collocationis exempla,
Stallb. Iy cj ivrjdav aA,£f, Apto comparari iubet Stallb.
Isocr. Helen. Laud. 304. tvy fily yap TovS /5oppv\tovS xa\
xovS aXaS' xai xd xoiavxa floyXySivTtoY iitaiveiv ovdeis 7too7fore
XoyaY T]7c6p7jdEY. Cic. Brut* $. 47. Singularum rerum laudationes
vituperationesque cou* scripsit, quod iudicaret hoc lora* C
titaivov davfiuGiov i'xovres xqos w(fi/.uav • y.at aXXa Toiavta (5v %va
XSoie Sv iyxexMiuaGfieva. r 6 ovv xoiovrcov fiev ittQi noXXrjV GxovStjv
itoirjOaG&cu, "Egma Se Hijdtva Tta av&Q dxav ter otyiyxivca
tls ravxrjvl xrjv tjpi toris esse propriom, rem angere posse
laudando viluperandoque rursus affligere. Vid. Wolf, Prolegg, ad
Demostii. Lept. XXXV* Restat, ut
indicemus, cur Prodicus Ceus hoc loco fiii lr idxoC audiat. Multam
operam posuisse perhibetur in verborum discrimine explicando, quæ
8iaipfdtff rcov ovopdxcov vocator Prolog, 358. A. Iloc studium
acerrime perstringitur Prot. 337. A., D. et C, laudatur Piat. Lach*
197. §• 26. Hæc StalpedtS quamquam summopere a Prodico exculta,
tamen Phædro tanti esse nou potuit, ut fiiXtidrofi Prodicum appellandum
esse putaret. Satis notum est, Prodicum lucri caussa Epicharmi
versum in ore gessisse: d 81 X £ ^P tc * v X&P a viP,£i. 8oS n
xal Xapi n. vid, Axibch. 366. C. Sed ne
hoc quidem satis caussæ est, cur fiiA XidxoS appelletur.
Videtur potius, ut ita piAxiCxoS de eo valere, qui rerum
laudem non nisi ex earum utilitate exaptat. Prodicus autem ne a
diis quidem rationem utilitatis cohibere solebat, ut videre Jicet e
dicto eius servato apud Sext. Empir, adv. Mathcm. 9. 18. i/Aiov xai
defajnjr na\ Ttoxapovf xal xpTjvaS xat xaSoAov itdvta r d cocpsXovvxa xov
ftiov rjpwv ol itaAaiol Seov S ivo puSctv 8ia X7}v ait avxcOv
coepi- Anav f KciSditEp ol AlyiJitxioi xov NeiAov t xa\ 8id
xovxorov Mtv dpxov Ji/prjxpav vopidSijvat xov 8h oivor Jiovvdov nal
x d 8h vSaop Ilodsidcova, to 6h TXu p n Ilepaidxov xal ehee
rcov evxprjdovxcov ditavxa. Addo Cic, de N. D* I, 42. m Quid Prodicus
Ceus, qui ea, quæ prodessent hominum vitæ, deorum ia numero habita
esso dixit, quam tandem religiouem reliquit?» Iam quod Prodicus fecit,
ut iu deorum laudatione non deos, sed rerum utilitatem laudaret
divino nomine insignitam, idem fero iu Erotis eocomio a Phædro
factum. Nou in indolem inquirit atque iu naturam dei, sed rerum, quarum
auctor Eroa esse perhibetur, utilitatem exponit j quo maiorem illam
videt, eo maiore honore deum exornat nullo veritatis respectu
habito* Non mirum igitur, si Prodicum maxime laudandum Phædrus
censuit, ad cuius exemplar ipse laudationem Erotis composuit. Ceterum quod
Herculis laudationem attinet, Riickertum audi ad h. 1. annotantem:
Herculis laudationem scripserat (sc, Prodicus) in libro, coi oopai
titulus, ex quo notissimam de Hercule in trivio fabulam mqtuatus est
Xcnoph* Mem* II*, 20. Prodici quippe admirator usque adeo,
ut, quum in Boeotia vinctus esset, quo tempore ibi sophista
versabatur, vade dato ad audiendum eum o carcere prodiret auctore
PJiilostr. vit. soph. I, 12. ro ovv x oiovtov seqq*
Vulgo post -dpvij<5<xi comma positum reperitur, punctum post
Wyttenbach* Qttv a^ltog i(twj<Sai - ukX ornag tffilbftcu
toGovtos S-eos ! Tavxa 8tj poi SoxtZ ev tiyuv ®ccZ8qos. eyui ow
Int&vfico a fi a (ilv tovra iqctvov elgeveyxeZv xal ^txQiSao&cu,
afict de tv tc3 xccqovti itQ&nov jioi 8oxeZ Bibi. Crit.^T. I. YoL,
ra. 10. oti ante ovxcoS inferciendam cenanit ; Steplianus coniecit
a\\’ ovxcaS TjpsAijdSai xodovxoy Seov. Non mirum,
lumines doctos in verborum structura admodum hæsisse, in qua componenda
ipse, qui loquitor, impeditum se atque implicitum sentiebat, Addita ovv
particula manifesto indicatur, verba superioribus annectenda esse; sed quoniam
omissa sunt illic, e quibus hæc exaptari potuissent, xovx vv
SavpadxaSxaxoy; factum est, ut quædam structuræ ambiguitas oriretur, et
dicenti, et audienti molestissima. Ex hac structuræ difficultate ut se extricaret
Eryximachus, dissecto inceptæ structuræ filo pro infinitivo indicativum
posuit. Hinc bene habet exclamandi * signum, quod post &eoS
positam est ab interpretibus, minus probem post vpvijdai, Verba
convertenda sunt: Dass, sage ich, an solche Dinge viele Miihe
verschwendet wird, den Eros aber Iceiner noch wiirdig zu feiern
versucht hat, sondern so vernachlassigt wird ein so segenreicher
Gott! a^icoS v pvrf dat. Wolfiu» ad verba tc3 6b "Epooxi
ptj6bv iyxoopioy annotavit: Man muss annehmen, und dies scheint mir
das wahrste, dass Platon vorsatzlich seinen Phædrus etwas sagen lasst,
das nicht gegrundet war. Viro doetissimo concedimus, Eroti laudatores
vix deesse potuisse ; sed cavendum est, ne Phædro aliquid imputemus,
quod nec cogitavit nec dixit. Negat tantummodo repertum esse adhuc, qui
laudem deo dignam ediderit, non negat, prorsus neglectum iacerc atque
contemtum a poetis sophistisque deum, Iam quid sit laudem deo dignam
edere s. dB,iooS vpvijdai (roV Seoy), infra paullo
explicabitur. ipavov elfey eyxetv h, e.' symbolam dare. Non
caret lepore in symposio philosophico hæc dictio, de cuins tror pico usu
conferri iubet Stal». Casaub. ad Theophr. Charact, c. XV.
xo dpijdai xov Seov. Minus qusfcrendum h. 1. est, quid omnino
xodpEiv significet et aB,iooS v/ivelv, quod paullo supra legitur, quam
qua significatione hæc verba adhibuerit Phædrus. Socratem ipsum
interpretem sume 198. E. x 6 dk apa (sc. ro iyxcopia^Eiv') ov xovxo
jjy xd xa\co$ ixaivEHy oxiovv, aAAcz xo aZs pkytdxa av axt$ iv at x
ai itpaypaxi xal co S xdWidx a iav x e y ovxgdS iav xe prf'
el dfc TfiEvdrj, ovdbv ap yv izpayjxa x. x. A. Atque eodem
fere modo ipse Eryximachus 177. D. Soxei
yap poi t inquit, Xpijyai txadxov ypoSv Adyov eItzeiv Inaivov
*EpooxoS cJ S av Svvyxat xaWidx ov. v rj ptv iy \6yoiS .
Wolf* convertit : eine reichhaltige, weit 4 tlvui rjuiv toig
xuqovOi xoOfiijtiai rov &tov. tl ow D £ vvdoxei xai vfilv, ytvoiv’
civ rjfiiv iv koyoig ixavi) dictTptfir). doxei yaa fioi yjirjvca
Zy.utirov i^fiwv kbyov tiiteiv htaivov "Eqmos 1% i dsha wg av Svvtjrai
xakkidrov, a$yuv 61 QcuSqov icgtotov, inudrj xai arpsJrog xaraxuzai xai
1'tiuv cifia xarr/Q rov koyov. OvStlg Coi, o3 ’EQv£lntt%£, (favea zbv
Eoxqcizi), ivavzla iprjcpitilauftige Materio zum Reden. ypiv iv X oyotS idem fero est, atque yperipoiS Ir A oyoiS. Sensus est.* Wenn nun auch euch wirklich so diinkt, so
hatten wir in aasern Reden sattsame Unterhaltung» De structura
huius enuntiati vide ad 176. C. Minus probabilis Stallb.
ratio explicandi est hæc: tl ovv %vv- xai vjuiv, ovtco Ttoicoptv
yevoiro yap av ypiv iv Aoyoi$ ixavy biarpifty. i tz\ btB,ia. Sic
Bekk» Stallb* alii; Riickertns veterum editionum lectionem imbLB,ia
in tettum recepit usu Homerico nixus, quem Plato haud raro imitatus sit*
Vid. F»uttm. Lexil. 173» seqq. Fortasse recte habet iitibiByia^ ubi
narratur, quo ordine aliquid factum sit; contra quo ordine aliqnid
fieri debeat, ubi indicator, rectius ini 6e%id exhibetur, v. c.
in Piat, de rep, IV, p, 420. £. xai rovS xtpapia? xaxaxXlvavraS
t inibi%ia Ttpoi ro itvp btanivovrds Tt xai tvcDXovpivovS H . T. A. De xPV y Cct verbi potestate J es miisse wolleu, vide annot. ad
176. E. narrjp rov Xoyov . J7anyp vocis insolentiam
Stallbaum* leniri posse arbitratus est addito exemplo Phædri 257*
B* &aidp6s re xai iyco Avdiav rov rov Xoyov nazipa alxioo pevoS.
Fortasse EryxtfBachus rursus ad Euripideum illum versum respexit ovx
ifioS o javSoS, aXX* ipffS jirjrpo S napa, atque a se quidem profectum
sermonem negat: patrem eius Phædram esse contendit* y ra i p anxa. De
his verbis vide Commentat. de Piat» Symp, Certissimum autem
esse existimo, Platonem his verbis lectoris animum ad futuram Socratis
orationem tanquam ad caput libelli dirigere voluisse. Ceterum ne mireris, cur,
cum Socrates ra ipoxixa initizatiSat dicatur, Aristophanes Bacchi
Venerisque cultor nomiuetur, Agatho et Pausanias indicio addito
nullo ad Erotis laudem celebrandam promti perhibeantur: Schoi. habet
s. v, f Aya$QDVoS rpa yaSt ini paXaxia
zaby . yv b* ovtoS ... itaiSj 'ASyvaioS .... naibixa
JJavbaviov rov r pay ixov, x. r. A. Qui mutuo amore se
complectebantur, iis nihil iucundius contingere potuisse consentaneum
est, quam laudationem Erotis. Non commemoratur autem h. 1. Pausaniæ
et Agathonis amor mutuus disertis verbis, quod tum temporis notissimus
erat. ovbh pyv 9 Api(StO(pdvTjS. ovbh fiyv illatam post ovre
ap t rta. ovts yaQ av xov lya c<ito<p>j<5aiui, og ovdiv
gtijyt alio IniGtotGxfai rj ra Igatixa, ovts xov Aya&av xal e
ITavUuviag, ovds yrjv ’AQiOTu<pdvr t g, a xsqI AwvvGov xal 'AtpQoSktjv
xdoct tj diatQcjli), ovds allog ovdelg tovtavl av lya oQa. xal r oi ovx
l| iGov ylyvstai 7jy.lv Tolg vGtcctoig xataxstfdvoig ' ali’ Idv oi
xqogQsv txavu g xal xal wg sYxaOiv, IgaQxtGst r}yZv . alia tvxu
prime respondet Latinorum neque vero etiam, quibus verbis res quædam
induci solet, quæ maioris momenti est, quam res paullo ante per
simplex neque commemorata. Igitur cum gravitate Aristophanes totus perhibetur
cura Baccho et Venere occupatus esse. De Baccho liquet, nam res scenica,
inquit Stallb., Baccho erat sacra, vid. Casaub. de Satyr. poesi 9.
ed. llamb. Venerem autem commemoratam h. 1. censet Riickertus,
quod plenæ sint ve n eris Aristophanis comoediæ. Wolfius ad h. 1.
annotat : In wiefern er mit der Venus zu thun gehabt habe, bezieht sich
vielleicht auf einen Umstand, der der Gesellschaft bekaunt sein konnte, fiir
uus aber verloren gegangen ist, vielleicht auf die Sitten ' des
Dichters. Aliter nobis videtnr de hoc loco statuendum esse, quamquam
in hujusmodi tenebris quis clare videre se audeat dicere? Ilaud raro
Socrates nomina propria facili quadam litterarum mutatione corrumpere
solebat atque ita immutare, nt nomen existeret, quod aive laudem sive
vituperium exprimeret. Exemplo est 198, C., quo loco Gorgiæ
Gorgnsque nomina inter se conferuntur lepidissime. Adhibita
accentus mutatione in ’Ayd$oov et dya~ Scov nominibus ludit 174. B. Quid, si
etiam hoc loco in Aristophanis nomine lusit? Significat 9
Api6xo<pd.V7}S cum, qni optimum prodit. Optimam autem, veteri
proverbio, vinum et venus est, quod Græce audit: dptdxov diovvdoS
xal *A(ppo~ dlXTf . x ai x oi ovx i B, Id ov —<*AA.
Magnopere se torquent in huius loci explicatione, qui xal xoi
conianctim exhibuerunt. Ut gravior esset xoi port. affirmatio, vocula ex
scriptoris sententia initio enuntiationis ponenda erat. Id quoniam vetant
fieri linguæ leges, xai expletivum præpositum est, do quo 6. diximus.
Latine reddenda sunt verba: Pol non æqua couditione, qui ultimi consedimus,
utimur. Quæ sequitur aWa particula, ita commode explicatur, nt omissum cogitetur,
quod facillime suppleri potest: 7 j/ieiS ovv ovx ipovfiev^ «AA* idv
iBiapxidei Locus nostro simillimus est Parmenid. 128. C. xai xoi
GJSnep ye æl Adxatvai dxvXaxeS ev pexaSeiS xe xal IxveveiS td
\£X$ivx a. aXXd npuxov fiev Ce xovxo Aay$dvet, oxi x. x. A,, quo
loco ante aWd facillimo suppletur ovx zvpeZ xrjv afa/Seiav. 4
* ! aya9y xaTaQ%itto OtauSpog xtu lpta[HCc£ha rov
"Egona. Tavta S>) xal ot nXHoi xaw Eg uqu £ we<p«<Sav t e
xal 178 helevov axtg 6 Zuxqkti] g. ndvrav ylv ovv a exadros tfotev,
ovre navv 6 'AgiOroSyyog lu.iy.vyto oirt av tyto « helvos Ueye mxvtct. «
ydliGta xal av l<5o£e fioc d^ioyvrjfiovevtav sivca, tovttov v/iiv iga exdtStov
xov loyov. tffiiv to iS v6tdx 01 $ xax an
eipkv o tS. Dictam supra est 175. C. xov ovv 3 'Ayd Saova, x vyxdveiv yap
kdxotxov naTaxalpevov, povov * Jevp cpctvai, oo 2ooxpaxeS f
nap iul xaxaxeido. Sunt igitur ol vdxaxoi xataxeipevot
Socrates ct Agatho. xv XV dyaSy. Formula erat, qua
feliciter succlamare Græci solebant iis, qui aut navem conscendebant, ant ad
bellum proficiscebantur, aut aliud negotium suscipiebant, cuius incertus
eventus esset, cfr. Griton. 43. D, dW\ gj Kpitcov, xvxy aya$y.
navxeS dpa £vvk<pa6 av. Wyttenb. scribendum coniecit dpa pro dpa t
qua contectura efficitur, ut omnes uno ore consensisse dicantur.
Hoc consentaneum est convivas fecisse. Sed quoniam non sine turba
et clamore hoc fieri poterat •* nt quietius convivæ egisse
viderentur, dpa non dpa Plato scripsit. De hi^ius particulæ significatu vide Heisigii annot. ad Oed.
Coi. Enarr. CCVIH.
Ortum dpa est ab apeo, soletque adhiberi, ubi ab argumentorum
enarratione oratio ad finem tendit, h. e. ad conclusionem. Et cum
singulos convivas Socrates nominasset ita, ut simul, cur ad laudem
Erotis prædicandam parati essent, caussam adderet: ' om nes
igitur consensisse perhibentur. Minus
apte Schleierm. in conversione: Hierrait nun stimmten dann anch die
Uebrigen alie uberein, ovre navv 6 *Api6t o et 1 J' poS. De
horam verborum fine^ vide quæ dicta sunt in Commentat. de Piat. Sympos.
Minut placet, quod Stallb. attulit ad ad hunc locum: Caute,
inquit, hæc interposuit, ne legentes in eam inciderent opinionem,
ut has orationes revera habitas, non ab ipso cuiusque ingenio
convenienter fictas esse putarent. a^topvypovevtcov elvai.
Codd. plerique a£,io pYTjpovevxoY j Bodl. omisso elvai 00
habet dZtopvrjpovevxov; in Paris, uno, Vindob. duobus pancisque aliis
d&iopvijp6v£vta exstat, quod Bekk. in textum recepit, quem Stallb,
Riickert. alii secuti sunt. Videlicet docti viri negant,
a^topvripovevxovS oratores vocari posse, atque non nisi orationes illo
epitheto recte Insigniri. Aliter nobis de hoc loco statuendum
videtur. Verba xovxoov vpiv ipoo kxadtoy xov Xoyov ad præcedentia
referantur drv UoB,k poi dZiopvypovevxcov elvai: verba a pa\idra nihil habent,
quod ipsis 9 I Cap. VI. Flgarov
(ih> y«Q, Cstuq Xiya, Irpi) &ui8qov aQ^dftivov tv&ivdt xo&tv
ktyuv, ori filyag &tos ut) 6 ”Equs xal fravfiaatos Iv av&Qthitoig
re xal &Eolg, sroA Aa%jj fiiv xal aXXy, ov% rpiMtd de xatd rtjv
yivEdiv. rd 'yuQ Iv tolg XQtafivzcccav tlvcu tbv &eov, tlyuov, ij 8’
os' tex/iq- B respondeat. Igitur dubitari nequit de xai voculæ
potestate, Kctl nimirum auget corrigendo sigoificatque atque
potius. Exempla si requiris huius usus, vide Stallb. ad
Apol. Socr. 23. A. Convertenda autem verba sunt: Was mir nun am
meisten oder besser, welche Redner
mir am wichtigsten und merkwiirdigsten zu scin schienen, deren Keden will
ich euch einzelu darstellen. Proprie dicendum erat oi E8o£dv poi
p <x\i6xa a.B,iopvjjpovevxoi elvai, xovxarv .... Genitivi e præcedente
d exapta ta sunt, quod xai addito quoaiam pæne evanescit, infra
positum habes xovxgov vplv ipdb kxa6tov xov Xoyov. Ceterum ex his
verbis iodicnri licet de Apollodori ingenio, qui orationes non tam ex
orationum rationibus, quam ex auctoritate et celebritate oratorum
indicabat. Simili ratione paullo infra 180, C. non orationum, sed
oratorum oblitus esse dicitur Apollodorus his verbis: $al8pov p\v
xoiovzov riva \6yov Z<pij tinuv, pera $at8pov aAAovS’
tivaf, (li. e. oratores non orationes,) elvat, ojy ov jtavv dispvt]liovev
ev. icp&xov p\v yap. Phædrus demonstrare studet, Erotem
deum antiquissimum et honoratissimum esse, atque summorum bohorum,
virtutis atque felicitatis benignissimum auctorem. Vide Comment. de Piat. Sympos. Ceterum de Phædro, Pythoclis filio,
quem Socratis æqualem fuisse negat Athenæus XI, p, 505. F., et qui
in Protag. 315. C. inter Calliæ convivas memoratur, rectissime Stallb, m
Erat inquit, homo mollis ac delicatus, <Soq>oS T a ipGDZixd
vid, Phædr. 227* A, Sectatus autem rhetores Siculos, iuprimis Tisiam et
Lysiam, mirifice sibi placebat in oratione comenda et calamistris
ornanda» vid. Phædr, p, 227.» 273** al. Itaque oratio, quam
Tlato hic ab eo habitam facit, habet nescio quid fucati coloris et
ornamenti, ut facile appareat, hominis ingenium et mores ut ceterorum
convivatum, q Platone ad ipsam veritatem esse expressos. rd
yap iv xoiS iep£6fivr xaxov. Sic optimi codd. Legebatur olim iv roiS
TtpetipvtdXoiS sequente elrat xc ov Segov. Non dubium est, quin
dixerint antiquitus Græci iv xoiS itpstipvtdtoiS Tipedftvtarov et
iv raiS nps6pvrdxaiS itpstipvtaxr\v\ sed usu loquendi factum
paullatim est, ut non solum iv xo U ltpE6fivtaxoS dicaretur, sed
qiov de tovtov' yovijg yc<Q "Eoatog ovz elolv ovre ktyovrcu vtc ovdevog
ovre ISiutov ovre TCoitjzov, aAA’ 'HaioSog xquwv filv %aog yeveO&ca
(ptjOlv, ' avtdp inerra etiam iv Toi? rtpedfivtdry, Videlicet
ea amplitudine verba £ v toi? esse voluerunt, ut quæ generis discrimen
non suscipiant, quasi dicas, omnium rerum, quæ cogitari possint,
antiquissimam, maximum, pulcherrimum. Exemplum huius structuræ est 173.
B. napayeyovei 8* iv ry dvvovdine 2ooxpdrov? ipetCrrj? cov iv toi?
paXidra tcor rore. Adde Symp, 178. C. iv xoiS 7tpedftvraro?
elvai. tifiiov, i / 5* o? . In upo Vindob. exstat eido? pro y
8’ d?, ex qua scriptura, dupliciter posita rifiiov vocis syllaba
finali, rijiiov ovetSo? effinxit Creuzerus ad Plotin, de Pulcritud.
p, 146. Consentire videtur nobiscum vir doctissimus, tlpior verbum
hoc loco "admodum frigere, neque nilo modo præcedentibus
dei epithetis ^avpadro? et piya? respondere. Exspectaveris
potius superlativum, qui exstat apud Aristot. Metuph. 1. 3.
rifUQora* rov yap rd Ttpedftvrarov, Non mutandum est y 8 1 5?,
quibus verbis ipsissima Phædri verba premi manifesto indicatur. Phædrum
nutem dixisse reor: r o yap iv rot? nptdfivrarov eivat rdr 3coV ov
rifuov . Addita negatione et interrogatione instituta efficitur, ut"
orationis vigore vis superlativi compensetur. Ceterum eo facilius
scribæ passi sunt negationem a præcedentis verbi syllaba finali
absorberi, quo minus iotelligerent, interrogandi signo forte, ut fit,
oblitterato, qui possit non honorifica esse laus
antiquitatis. T EXfltf ptov 8 £ TOVTOV. Hacc verba si abessent, a
nemine desiderarentur, et facilius suaviusque flumen oratiouis procederet.
Cui euim non arrideat, enuntiatorum iunctura hæc : rd yap iv t 61? 7fp£(jpvraxov
elvai rov Stov ov xt/uov; ?/ 8 9 u?, yovy? 8e,”Eporo? x, r.A.
Cave tamen otiosum additamentum T exuypiov tovtov verba cen seas.
Nimirum orationis continuitatem ita intercidunt h. J., ut gravior fiat
caussæ commemoratio; simulque indicant, quoniam oratorum, ut videtur, propria
sunt, Phædri orationem verbo tenus referri,# Huius rei, h. e.
accuratissimæ repetionis, iudicium sunt etiam ?/ 8 ds verba, quæ
Apollodorus posuit, ut clarius indicetur, iuitium orationis non nisi Phædri
sententias, Aristodemi, non ipsius Phædri verbis descriptas ( ap^dpevov iv$£v6e
itoSiv') contiuere, nunc autem ita pergi in repetenda oratioue Phædri,
ut etiam ipsa eius verba repetantur. Ceterum perraro xexpypiov 8i,
paprvpiov 8i, similia ponuntur, quia in subsequentihus yap part. reperiatur,
v. c. Plat, de Legg. VII. 821. E. r expypiov 8i, iycd tovtov ovre
vio? ovre itaXat axyxoa depov. ovx eld\v ovte i.iyovtaiy II.
e. neque sunt revera parentes Erotis, neque esse a Vat £vpv6xspvo?,
Ttdvtcoy e8o? a<5(paX\? aiei f ’H8’ "EpoS. &rj(Sl
{ietcc ro %aog 6vo rovta yeviti&cu, yrpv re 'Aoi "Eqch tcl.
IIccQpsvldr ( g 8e trjv ttvttiiv liyzi, quoquam perhibentur. Non
esse revera parentes Erotis, non probator; non dici a quoquam ita
tantummodo confirmatum liabes, ut allatis versibus quibusdam, quid
Hesiodus et Parmeuides de Erotis ortu tradiderint, edoceare. Notabis
igitur, quam Plato carpit, levitatem argumentandi. ovxe i 8 1 cozov
. ’l8iarr?]f latissimi significatus verbum est, quod plerumque ex
opposito accuratius definitur. Igitur non placet Ficini conversio:
Id autem ex eo c o 11 s t at, q u o d parentes Erotis a
nullo vel poeta vel alio quovis descripti sunt. Nec prosarium
scriptorem cum Stallb. interpretari velim Idiooxi]?
vocem. Antiquiores enim philosophi, ut Parmenidis exemplo
docemur, prosa oratione non usi sunt, cfr. Olympiod. ad Phædon» p,
65« E* izoiTjxaS XeyEi ( sc. o JlXd ro ov) llapjiEvL8?fv f
'EpTttdoxXiot, *Entxappov* ovxoi ydp x. t\ A. Consentaneum est
autem, philosophos et poetas ibi tangi, non poetas et prosarios
scriptores, tibi in Erotis originem inquiritur» Convertit
Schleierm.: von irgend cinem Dichter oder andern Erzahler» Exempla
si quæris IduaXTj? vocis ex opposito explicandæ, legitur infra 178.
D. ovxe tcoXiy ovxe ISiqjxtjy h. e* vreder ein ganzer Staat nocli
ein einxelner Biirger. Prot. 322. *C» ei? Ixooy laxpixijv
itoXXoiS IxctvoS l8icoxatS x* x. A. tprjdl pexa ro x^oS x a i ”E p m r a. Hæc verba quoniam cum
autecedentibus nullo modo consociari possunt, Ileindorf., quem Schleierm»
secutus est, post Iloio8oS pronomen relativum o? ponendam ceusuit,
Wolfins <pij6\ 67 scribendum existimavit. Ileynius, Astins,
alii, verba glossema censent, quod iudfcium Riickertus probaret, si
Socratis hæc verba essent, non Phædri hominis inepti* (?) Sed ipsum
audi Kiickcrtum: In Phædri, inquit, oratione nihil decerno, quæ
tota tam inepta ei/, ut ii tollere velis omnia t quæ displiceant,
haud scio, an nullum versiculum sis incolumem habiturus . (!?) Plato poetarum versus laudare solet
duplici modo» Aut nudos versus afiert, aut commemorat aliquid,
quod idem in sequentibus versibus continetor iisque
comprobatur. Atque huius quidem rationis exemplum occurrit p, 195.
D. n OytjpoS ydp *Ax?}v Seoy xe <pj]6iv ejvcn xa\ ditaXr/v'
xovt yovv 71 6 8 a S avxij? dita~ Aou? Etv at, XlycoY
Tij? piv$' djraXol TiddeS* ov ydp iit ov6eoS niXvatai y aXX’
apa 1 ) ye xax* dv8poav xpdaxa fiaivei. Prioris rationis exemplum
est 197. C. Nusquam, quantum scio, poetarum versus laudat
ita, ut prolatis ipsis eorum prosariam explicationem addat.
Fortasse cum Riickerto foedidam quandam Phædri sedulitatem Platonem
notaturum fuisse contendis. Audio, / f » npoitititov pkv *
Epcora Itetur pijritSato xavrojv. C Htitodu 81 xal ’Axov<slk ag
ofiokoyti. ovta itolkct%6&tv neque probo tamen. Nam hoc certe negari
nequit, Phædrum recte loqui potuisse, ut non credibile sit, eundem hoc
loco balbutientium instar locutum esse. Scribendum videtur esse:
dAA’ 'Hdlodof xpturov plv xdoS tp?j6l yevidSat avtap
Ixeixa tpj]6l yai’ ev pv 6t epv oS, nav tcov 28oS
adqxxMs alsi rj 8 * "EpoS. Repetitum tprjdlv est, quo
magis pateret, ab obliqua oratione ad ipsa poetæ verba trausiri.
Factum autem videtur esse casu quodam, ut tprjdiv a sede sua in eo
loco, quo id codd. exhibent, collocaretur, ubi ansam dedit nescio
cui sciolo Hesiodeos versus prosaria oratione explicandi. De
tprjdi verba ipsa poetæ indicante cfr. 177. A. $al8poS yap b«xQTore
itpoS pe dyctvcottoov Aiyet* ov 8eiv6v, tprjdiv x.r. A. Adde p, 202. C.
Tcal iyco eluor, TtCOSTOVTO, 2<pTjv, \iyeiS. Alcib. II, p, 142. c. 8.
A iyei 8i xooS tu8i * Zev fiocdikev, r a plv a, <prj6i, xai
evxopivoiS Ttotl avevHTOiS ctppi SiSov, rcc di 8eiva xa\ evxopivoiS
axaA dB,eiv yteXe-vei. Tlap pevidrjS 81 tcov, Hæc quoque verba sunt, qui
expungenda censeant. Omisit ea cum superioribus tprfdl pera ro xdoi
8vo zovzgo ' yevidSai, yrjv re xal " Epcora, Stob. in Kclog,
phys. I. 154. Verba sanissima esse iam colligere possis e præcedentibus
verbis ov8l idtturov ovre icotrjtov,
Quibus ! commemoratis et poetarum et philosophorum certe
unum exemplum laudari debebat ; si Hesiodum solum Phædrus laudare
volebat, philosophorum mentionem facere non debebat. Verba
sanissima esse etiam e rectius explicato TevidecoS verbo patebit.
Sic statuo: Duæ sunt in Mythologia Græcorum Veneres, quarnm altera
maior, altera minor ætate, Atqne minor quidem dea, *Aq>poSirrjS nomine
insignita, a poetis celebrabatur, a populo colebatur. Maior natu dea,
quam numen rectius voces, iis tantummodo nota erat, qui omne
studium in coguo&cendis rerum caussis ponebant, b. e. viris philosophicis,
Factum autem videtur philosophorum inter se dissentientium industria, ut plus
minus divinæ dignitatis dea maior nata particeps haberetur, et cum
vario modo spectaretur, ne certo quidem nomine insigniretur. Tivediv eam vocarunt, et $i\lav f et XaoS ; æque, qui fons est
magnæ confusionis, ab A<ppo8l r rjS nomine abstinuerant, quin maiori
illi deæ interdum attribuerent. Sic Plutarch. Erot, 756. F. UtppoSityv posuit pro Tevedet,
sed addita Ipycav voce, qua nominis mutatio satis excusatur: 8io
IIappevl8ijS plv axotpcdvei r ov "Eptura rtuv ’AcppoSirrjS ipycov
xpetifivrocrov iv zy xodpoypacpia ypdtpcav * xpoSzitirov plv * Epoota h.
r. A. rive 6iv autem Parmenidei versas subiectum esse, etiam
Aristotelis verbis probatur Mctaph. 1. 4. xal ydp ovroS (sc. fla p
pe opoAqgtirtu 6 *Eqc>s iv rofe XQE<S(Svtatos tlvai. XQtaflvtorros ol tw
ptybSxsov &ya9mv ij ftw a?ttos itfrtv. ou viSrfS)
xctxadxEvdZoov rrjv tov navxoS yivediv' npcvxidxov p&v, tprjdiv
f "Eparxa Sevtv pr/xldaxo ndvxcov. Notasset enim, si revera abesset,
sabiecti absentiam philosophus. Satis notus autem Græcismus est»
quo dicitur trjv Ovediv Xiyei
nptoxidxov x. r. X, pro Akytt * npoSxidxov ptv rj rivEdiS
*Epooxa Segqy pTjxidctxo ndvxoov. Iam patere opinor, Hesiodeos
versus cum Parmenidis testimonio optime convenire. Nam quod Xaos
apud illum est, ttyedis Parmenidi vo catur, Igitur nullo modo probanda
est ea evplicandi ratio, qua Phædrus callide dicitur subiectum versiculi
reticuisse, ne quod testimonium pro sua sententia afferat, quod idem
contra ipsum testari nimis manifestum sit. Verendum nimirum erat,
ne quis convivarum, qui Parmenidis versum memoria teneret,
erroris atque fraudis loquentem accusaret, aut, si non teneret, e vestigio
subiectum rogaret. Ceterum quod terram simul Hesiodus commemorat,
(videlicet ut esset, quo incedere Eros posset), id ei non officit,
qui deorum antiquissimum Erotem probaturus est. Addere placet Simplicii ad
Arist» Phys. 9. revidecaS definitionem. Indicat nimirum, Parmenidem
habuisse $eg5y alxiav Scripovct iv pido» ndvxarv, T] navxct Hvftepra,
quam 3 Avdyxrjv s. xrjy xAydovyov Stallb. minus accommodate
interpretatur, xal *Axov diXe uf o /iodo y e 2. Suidas habet;
*Axov~ diAaoS, Kafia vlof 9 ‘ 'ApyeioS ano KepxdSoS noÆaS,
ovdtfi AvAiSoS nXrjdiov, IdxopixoS npedftvxaxoi * iypanpe <5£ yeveaAoyiaS
ix 6iXx oov ds XoyoS evpelv tov naxipa avxov opv&avxd riva
xonov xrjS oixiaS avxov . Hinc de Clem, Alex, testimonio iudicabis,
qui Strqm. VI, 629. A. Acusilanm nihil nisi Theogoniam Hesiodeam in
prosam orationem convertisse docet. Phædrum Acusilai auctoritate temere usum
esse contendit Stallb. Habet, inquit, hominis oratio, ut iam
supra dictum est, nonnihil sophistici acuminis et tumoris. Aliter
nos, atque fecit Stallb,, de Acusilai testimonio indicamus.
Videtur Acusilaus Argivus non Hesiodi solum mythos collegisse
atque in prosam orationem convertisse, sed etiam aliorum poetarum
narrationes addidisse, ut fecisse constat omnes eos, qui Logographorum
nomine insigniuntur. Iu tanta autem, quanta erat antiquitatis farrago
mythorum, critica abhibita sedulo caverunt, no discordia etinter se
pugnantia colligerent. Fieri igitur poterat, nt Acusilaus interdum ab
Hesiodo discreparet; igitur illius testimonio Phædrus uti potoit
satis commode, cfr. Otfried Mulier ia den Prolegg. zu einer
*isseuschaftlichen Mythologie 13.: Iudcssen hatten sie (die Logographen)
zugleich die Absicht, die Mythen zu ordnen und io Zusammenhang zu
briugen, woriu ihnen auch schon die kyklischeu und geueslogischen
Epiker vorangegangen wareo. Bel diesem yuQ %yay typ tlxsiv o zi fieltov
louv ccya&otUtov&vs vtco uvzt, ij iQætijS * Kt tQCKSzi] ncadixu «
yag Ordnen mussten natiirlich oft Mythen vorgezogen und
aufgenommen, andere zuriickgestellt und iibergangen, es mnsstc eiue
gewis.se Kritik geubt werden. ovtcj 7t
oWaxoSev opoXoy eiTai. Parmenidis Tersum delere dubitarunt interpretes
non pauci ideo, quod ridiculum e&set, solo Hesiodi et Acusilai
testimonio laudato ita pergi : ovzca xoXXaxfaty opioXoyEitau Hæc
verba num excusabiliora censes testimoniis allatis tribus? Speciosius
quam verius annotat ad h. 1, Wolf, : Er braucht, wiewohi er nur
drei Gcwahrsmanner on-gefiihrt Hat, TtoXXaxo^EV, weil em jeder von diesen
das Haupt einerSekte war, au deren Gruudsatzen sich eine Menge
anderer bekannten. Quid tandem? Num ad Phædri confugiendum
est sophisticum illum tumorem? Non, placet. Ovtgd seiungendum est
a tfoXXaxb$EY verbo, non arctius cum eodem coniungendum, quod
interpretes ad unum omnes fecisse video. Ovtcj est, ut alias sæpissime,
hac, qua dixi, ratione, hoc modo. Scbleierm, verba convertit: Von so
vielen Seiten her wird dem Eros zugestanden, unter die altesten zu
gehdren» Phædri hæc potius mens est: Auf diese Weiao wird noch von
vielen andern zugestanden, dass Eros der alleralteste i st. Ovtcj vocis sic positæ si exempla quæris, cf. Piat. Menex. 240. A., ubi commemorata Persarum regum
felicitate hæc leguntur: ai di yvwpai dedov- i Xcjpivai
a7tocvtcov dv&pujecay ?]dav • ovtcj noXAd xal peyaXa xal pdxipa ykvij
narotdEdovXojpkyrf t/v Tf TJtpdcoy dpxrf t h. e * hac ratione
factam est, ut multæ et magnæ atque fortissimæ olim nationes Persa-
4, rum potestati subiicerentur. Adde Symp. 188. D. ovtcj KoXXr t
y nat piydX?jy, paXXov 6£ itdtiav dvvapiv ix Et HvXXt/PSrjr
p\y 6 7CaS "EpojS, quo loco e» sententiarum nexu patet, ovtcj
esse hac ratione, hoc modo. itpEdftvTaToSdecjy peyidTcoy ct y
a $ gj y ijplv aftloS IdtlY, Ficini, ut videtur, horum verborum
conversione motus: Cum vero talis sit, maximorum bonorum nobis est
caussa, Bastius scribendum coniecit: irpoS dfcrouro» tmr % peyidtcov h.
t. A. Frustra. Transitur his verbis ab altera oratiouis parte ad
alteram, h. e. ab ætatis ad beneficiorum commemorationem. Non omni
ex parte Græcis verbis respondet conversio Stallb. ; Quem ad modum
autem est deorum antiquissimus, ita idem nobis est auctor maximorum
bonorum. Est enim, quam ille non reddidit convertendo, species
argumentationis verbis admixta, quam sophistarum sectatores captare
solebant. ov yap iycoy noti ipadxjj tc aiStxd.
Riickertna ad h. 1. annotat: Non accurate hæc disposita sunt; quum
enim esiet dicendum: nullum est maius bonum homini, XQrj
ctv&Quxoig yyEi6&ccc itavros rov (Uov toTg t-dlhivGt, Aul cos
(hmOst&ttt, tovto ovte fcvyyivsuc ola re tfinotuv quam A PRIMA
IUVENTUTE probus AMATOR, et postea AMANTI PUER similis, sic
eloquutus est, quasi otrumque ad verba evSvS vico ovxi esset referendum,
Quod fieri non potest, nec voluit cogitari orator. Notandum hoc duxi,
sicut alia multa in hac oratione, quo magis fiat perspicuum, quam
multis ea vitiis laboret in omnibus, quæ ad sententias earumque cohærentiam
pertineut. Quod quum perspectum fuerit, qua cautione in textu
talium locorum castigando utendum sit, plane iotelligetur. Cur de uno
eodemqne homine accipienda sint hoc loco, non DE DUOBUS HOMINIBUS
MUTUO AMORE se amplectentibus, vioS et ipatitijs verba, equidem
caussam nou video. Ruckerto non rectius Sdfileierm, verba
interpretatas est: Dean ich meiues Theiles weiss nicht zu ssgen, was
ein grosscres Gut ware fur eiuen Iiingling, ais gleich ein wohlmein
en der Liebhaber oder dem Liebhaber ein Liebling. Ad xaiStxa
repetendum interpretes censent jf/aj/dta. Minus apte, ut videtur. Nam
nihil melius esse iuveni quam probum amatorem, Phædrus ita
profert, ut iureni opus esse indicet homine aliquo, cuius præceptis
et exemplo melior fiat. Non potest autem is, qui melior
reddendus est, eius, qui meliotem reddit, h. e. AMATORIS epitheto
ornari. Si igitur XPV& *oS nomen repetendam est, ad ipadty referendum
est, non ad kaidixa. Ceterum Riickerto assentimur de structuræ molestia
querenti, qua et ad AMATOREM et ad amusium verba non referri non
possint: ev$vS vico ovrt, de lectionis veritate non assentimur;
sedulo enim cavendum est, ut nimio studio servandæ alicuius
lectionis ne iniusti simus atque vitia v alicui imputemus, qui
nulla commisit. Ne multis, scripsisse Plato videtur: o v yap iyooy &X&
sIxeiy, oxi pst£ov itixiv dyaSov ev$vf vico ovxi, Tjipadrrjs
xal ipadtjj, (sc. XPV&&) V ^ou6txei 0 Sententia
verborum hæc est: Denn ich kenne kein Gut, das eiuem gleich von dea
friihesten Iahren an dienlicher ware, ais ein verstiindiger
Liebhaber, und das diesem ( dem verstaiidigen Liebhaber} dienlicher
ware, ais ein Liebling. avSp cotcoiZ rjyzi6$ ail De
jjyEidSai verbi structura vide sis Indices. Ceterum interpositis
verbis pluribus a verbo, ad quod pertinet, seiunctum est xoiS piXXovdi
xaXdoS fttQo6E62ou, ut vis maior esset enuntiati. Sensus est: deno was
den Menscheu ein Leitstern sein muss des ganzen Lebens, nam licii
denen, welche recht zu lebeu wunschen, cfr. p» 198. E. ro 81 apa,
(gJs’ Hoixey, ov tovto rjv x 6 xa~ XcoS iit ot.iv eiv otiovv
x. T. X. f ad quem locum vid. ann.ad 202. C. tj xoXprj6aiS dv
tiva. pij <pavai xaXov x e xal svdaipova $ Eooy elvca ;
tovto ovtE Hvyyivsia x, t. X. Pro Hvyyiviia Wyttenb, Epist. erit,
p, 9. evyiveui D ovta jeaAros ovts tifial ovts nlovtog oi W «AAo
ovSiv (o S £qo S . tiya 8's 8rj il tovto ; rijv iarl fisv totg
cdaxQocs al6%vvT[v, Ixl de totg xaloig tpiXoufilav. ov yuQ Zauv
avtv tovtav ovts ttoXiv ovts Idiatqv (isyaA.cc xal xcda %Qya
QtQya&GSai. tolwv lyio avdgcc ostig Iqcc, scribendam coniecit, quod
fuerunt, quibus magnopere placeret* Stallb. gvyykvEiav gratiam
esse contendit et auctoritatem, qua quis propter hominum
potentium affinitatem apud alios valeat. Rectioris explicationis
gloriolam mihi præreptam vides a Riickerto, qui B,vyykvEiav de ipsis
necessariis accipit, de eorum disciplina, maxime autem de pudore,
quo horum cogitatio iuvenem afficiat. l)icit enim, Riickertus ait,
in sequentibus, nec matris nec patris tantopere, si quid peccet,
pudere, quam eius, quem amet, pariter que AMATVM AMATORIS AMANTE
AMATO. Conferri iubet præterea Legg, I. 627. C, nxeo vtgjv jj.Iv
xoor itovifpdjv {j te olxia xal 7} B,vyykreia avrij 7ta6a ytrcov havtfjS
Xkyoix av. V, 320. B. itoXiv te xal <pi\ovZ xal B,vyykvEiav,
Adde Alcib. I. 105. cap. V, xal ov t inixponoS ovte dvyysvijf ovte aAAoS'
ovdels IxavoS rtapaSovvai ttjv dvvapiv x., T. A. Restat, ut de
verbis dicamus ovtco naAoiS, quæ a viris quibusdam impugnata
sunt ac permutata, Reyndersius nimirum pro ovtcj xa\<jj£
scribendum censuit ovte xaWoS infarcto ante IpitoiEiv verbo ovtcjS.
Iacobsius legendum proposuit : ifutottiv ovtcjS 9 ovte xaXAoS
x . r, A. Ovtcj xaAcjS verba Phædrus addidit, ut indicaret, aliquid
conferre ad corrigendos mores tara parentum admonitiones tum
honorum divitiarnmque faturam possessionem : sed his maiorem esse
atque validiorem amorem. Igitur mutationi non locus est, neque satisfacit
Stallb, dicens.; quamquam pulcritudinis mentio in talibus frequens
est, tamen non ita necessaria videtor, ut libris invitis aliquid inferciendum
sit y præsertim quum addantar hæc: ov t aKKo ovSkv, quibus
verbis cetera | quæ vulgo bona habentur, significari manifestum
est. Verbis ov x aAAa ovdkv amicorum favor, gloriolæ dulcedo, alia
hoc genus subintelligi possunt, pulcritudo non potest. Patet enim, non
nisi de bonis sermonem esse, quæ recto vitæ modo servantur augenturqne,
cadunt malo. Polcritudo autem non metuendam est, ne malefactis
imminuatur; igitnr ea non movetur, qui pulcher est et malus, malos
mores ut corrigat. Igitur ab hoc loco pulcritudinis commemoratio
alienissima est. Bene FICINO: hæc natem nobis neque genus neque
divitiæ neque honores præstare citius ac melius quam amor possunt.
\kyta 81 81} ti tovto; Scriptum 'est in aliqnot codicibus: A kyo 81
6jj ti tovto \ quod Bastius recepit. Iniuria. Sententia enim foret
nostro loco minime conveniens: Num est aliquid id, quod dico?
et ti al<S%Qov itouov xcadSijlog ytyvoixo rj itdoyav vito tov, di
avavdQiav (irj iqivvoyitvog, ovt av vito itaxgog offntivxa ovrag
dlyijiScci ovts vnb halpuv ovts vit ailov ovdtvog ag vit 6 itaidixiZv.
xavtov Ss tovto xal E xov iQcofiivov oQajisv, Btt SiatpeQovtag tovg
tQu6tag aut demto interrogandi signo j Est autem revera
aliquid, quod dico. Sexcenties apud Platonem rcperies mediæ
orationi interrogationes interseminatas, quibus efficitur, ut ad
rem, quæ proferatur, lectores attentiores reddantur. Vid. A st. ad
Piat, de P* 29. Heusd. spec. erit, 87. cfr. Sympos. 206. E.
itavv pkv ovv, £<pj / • xi 8 ?) ovv TTjS yevvtjdeooS; Ceterum
Stallb. hæc verba explicat: zi de 8?} tovto idxiv, o XiycD,
Commodior videtur explicatio hæc, ut, cum primitus dicatur A iyco
di) tovto, interposito interrogandi verbo ti, verba illa
immutata maneant Xiyco 8?) - ti tovto. Ad huius dictionis exemplar
verba Phædon, p, 73. C. emendanda sunt: ap ovv xal to8e 0 // 0 A 0 yov/iev,
dzav ixidn/pr/ itapa yiyvr/rai rpoxeo toiovto), ava/ivi/div alvai ; Xeyoj 8e
tiva Tpoxov tovtov . In codd. aliquot bonæ notæ riva pro tiva
reperitnr. Stallb, scribendum vidit esse Xeyco dfc riva Tpoxov; Tovtov*,
neque tamen ipse sibi satisfecit. In verbis, ^juæ interrogationi præcedunt,
cave credas, Tpoxov verbum ita positum esse, ut quod in sequente
interrogatione qxplicandum proponatur. Scripsisset enim Plato, hoc si,
edicere voluisset, A iyco 6h Tpoxov tiva tovtov; Scripsisse videtur
autem: A iyco 6} riva rpoxov tovto; sc, t 6 dva~ pvr/dw
eivai zo Ixidn/pr/v i totpayiyvEdSca. <prip\ toivvv iy<o . h. e. Meino Meinuug ist also nun.
Quæ brevius ante dicta erant, ea nunc a Phædro referuntur
explicatius. In sequentibus cum Astio et Riickerto comma ponendum
curavimus post vxo tov, ut 8i avavSpiav artius cum pi/ apvvopevoS couiungendum
esse indicetur. Verba ovt av vxo xarpoS o<p$evTct Ruckerti
explicationem £,vyyi~ vtiav præcedentis confirmant. MV a fivv
opev of, Nam viri fortis esse potabatur iniuriam acceptam ulcisci et
punire. Stallb. zavtov 81 tovto. Duplicem structuram hæc
verba admittunt. Aut enim absolute posita cogitari possunt, aut ab
in- equente opaopev apta. Prior explicandi ratio
rectior. Sed audi Stallb. annotantem ad hunc locum: In his, inquit,
tavtdv Tovto absolute positum est. Cf. Phileb. 37. IX pdov ovx op$rjv
ptv do£av ipovpev, av dpSoTrjxa itixXh tovtov 81 7/8 ovr/v; ubi Tavrov 8i
absolute accipiendum: pariterque voluptatem. Cratyl. 404. E, tavrov
6h xal xspl tov 'AxoAAgq. Protagor. 344. D. xal yscopyov x&tenv
&pa ixeXSovdat dpr/xavov av Seir/ xal laxpdv zavzd tocvta.
Menon, 90. D, «2 ai<fywET«i, otav 6(p&y iv
cdtixQV tLVl et v - d ®w %avrj rtg yivoLto, cagre noXiv yeveg&ai xj
axgccxoxeSov tQaOxav Ti xal nui8ucdv, ovx k'<Sxiv oitag av
cc/iavov olxfcsiav xxjv sccvtdv jj axE^uficvoi xiavxav xdv aia%gdv
xccl xpdounovpevot xgdg dMqiovg. xul (iccxoftivoi y av ovxovv xoc\
7txp\ CCVfofySeOOf xal ruv aWaov ravxa xavxa icoWi / avoict ItiTiv,
ftovXajiivovS x. x.X. Demosth. Midian. 526. extr. cd. Reisk. fæiS*
6 nXrjyeif ht&voS vito xov TIo\v$i/\ov ravto xovxo iStoe
dtocXvodyeroS ovd’ elSijyays tov IIoXvZijXov. Loquendi genus tum alibi,
tum hoc loco viros doctos fefellit. iv aidxpfi ttvt cov. *
Ev a . X. eIvoci est defixum ^sse in re turpi, versuuken scin im B6sen,
im Argen seinj hoc dicendi genus breviloquentia quædam est,
supplendumque mente verbum est, quod cum iv præpositione commode consocietur.
Pro iv oddxpd* xtvl a)V primitus di xisse videntur Cræev iv
al6xp<fi rivi xtijuevoS, ut iv fiopfiopu) xeidExoci legitur Pl.
Phæd. 69. C« De similibus dicendi formis : iv olva> £ivai t iv
xy x iyyy elvai y iv itoztjdEi ylyvedSai ai. vide Matth. Gramm.
pien. J. 577, 1140. el ovv p7jx av V Xl * Y&voixo .
Sensus est: Wenn es sichnuumachen 1iesse, dass ein Staat
entstunde oder eine Kriegsgesellenscliaft aus Liebhabern und
Lieblingen, so konnten sie ihren Staat nicht besser verwaltea, ais owenn
sie sich alles Hiisslicheu enthielten und ei ner dea an dem zam Best cn
aufmunterte. His verbis aliquid iuesse videtur, quod minus cum sententiæ
ratione conveuiat. Etenim civitatem non melius administrari posse,
quam si a turpibus abstineant chrcs, bonis studeant, hoc non tam in
amantes et amasios cadit, quam in homines universos. Debebat potius
ita loqui Phædrus: neminem, si civitas existerct AMANTIVM AMANTE AMATO, melius
civitatem administraturura esse, quam AMANTES AMANTE AMATO. Non dubium est, quin vitium verba contraxeriut, quod ubi lateat, quis
audeat, codicibus tacentibus, fidenter dicere? Videtur nobis apEivov vox
tanquam scioli additamentum expungenda esse, qua deleta verba
convertenda sint: Wenn nun ein Staat von Liebenden und Geliebten
entstunde: so konnten dies e deuselben gar nicht an-» ders
verwaltea, ais so, dass sie das Hassliche ver abscheueten und das
Gute rait gemcinsamer Anstrengung zu vollbringen s \\q h t e n . Iam
admireris licet MVTVI AMORIS utilitatem. Ut enim nunc in civitatibus
multa pessime geruutur, turpia laudantur, honesta expelluntur, ita
in civitate cx amantibus composita Eros efficeret, ut cives ne possent
quidem male aliquid agere, sed nt optime h. e. malarum rerum fuga,
bonarum studio, civitatem administrarent. (itr aXXyXmv o l xovovxoi vmcoev
av, okiyoi ovrsg, cog &rog BfouZv, itavxag dv&Qcort ovg. bqcjv
ydg dvr/g vnb TZcadixcov oyftrjvca ij Xiticqv xa%iv q OTtXa
a7tof}(tffl>v r\ txov av dtjrtov Si^acxo rj V7to Ttavrcov xcov aXXcov,
xal 7cgb xovxov x i&vdvai av TCokXdiug ikoixo * xai (irjv ly
• 7tct\ /jotxo fiev oi y*. ITæc propter antecedens ?/ 6xpar6ize8ov
adiiciontur, quo effectum etiam est, ut in præcedentibus additum
habeas xijv tavTGov; nam verbis his uou opus erat, si alio loco
posuisset aut prorsus omisisset rj 6xpax6Tt(.8ov verba scriptor.
Ceterum certam 'quandam txcnpiav Phædrum in mente habuisse, v. c. sacram
Thebanorum cohortem, haud credibile est propterea, quod antecedit el
ovv pi 1X av V tl y yivotto. Significant autem hæc verba, poni,
aliquid fieri posse, quod revera aut nequeat fieri aut quod adhuc factum
non sit dtS litof Etieeiv. Phædrus ne nimius in laudando
videatur esse dicens, paucos facile superaturos esse homines omnes,
cdS titoS eItceiv addit, quibus verbis vis iudicii paullisper imminutur.
Pertinent autem non solum ad 7cdvxaS dv5pc>SjtovS, ut Stallb.
iudicantam video, sed etiam ad d X.iyovf, ut alteri verbo addatur
aliquid, alteri dematur. Vide quæ de £icoS eiiceiY verbis annotata sunt
ad 215. I). Xiitriv ait o ftaXoov
. Nam \EiitOTa£,ict turpissima .habebatur., Lex Attica, cuius meminit
Lysias Or. xaxd <Pl\covoS Compadia? T, V. 887. ed. Rcisk, et
Demosth. adv. Neær. T. II. 1353. roy kiicovxa tijv td&iv
d7C£Xrt$ai 4 ayopaS pijxe dxecpctvovdScn prjt eISiIvcu sl$ t
d Ispd ra St/poxEXtj. Nec minor erat infamia eorum, qui arma turpiter
nbiecissent: de qua re fuse disputavit Klotz. ad Tyrt* 10, 27. cfr.
’de Rep. B., de Legg. XII. 945. Stallb. Adde Arist. de Morib. V. 3.
TtpOSXGtXXEl l) YO/IOS, Xal ra rov dvdpeiov Ipyct icouly, olov pi}
XeiitEiY t i/y rdt,iv, /irjSk tpevyELY, pr/61 filxtnv xd oitXa .1 }
vico 7t d yt oo v rcov aAXcjy. IIctYTES ol dXXoi inprimis parentes suut,
fratres, amici, vide ann. ad 178. C. tovto ovtE ZvyyivEia ola te
ipnotEiv ovv oo xaXdoS ovte xipai ovte nXovxos eqS ZpvS. JJpd
xovxov sc. 7t po rov 6<p$fjvai V7CO iroadixdov. t e$ v dv at dtv TtoXXdmS, Schleierm. convertit: und dafiir
wiirde er lieber oftmals sterbeu wollen. Græci ut nos : und dafiir wiirde
cr lieber hundert Mal todt sein wollen. Videlicet adeo invisum
omnibus est ro oraro$vr}dxEiv, ut pro eo Græci te Svavai dixerint, nostrates dicant
todt sein. Huius temporis usus ita iuvaluit, ut id adhiberent Græci etiam, ubi
proprio præsens tempus ponendum erat. Sic Criton. init, legitur: if
t d icXmoY a<pixtai, ov 8 eI aq>t - 4 xopkvov Te$vdvai ps,
Vide Stallb, anaot* ad Apol. Socr, Ixardbxiiv ys r a xaiSixa i} (iij
porj&rjOai xivSvvevovu oi3d£t$ ovta xttxog, 3 vtiva ovx av avtog 6
"Epag Iv&iov xotrjæio itQog uQitijv, ugtB ofiowv dvai tu B
fhji6tip xpvOu. xal aTi%vag, o tqn) "OfiijQog, (itvog iftjcvivaca Ivioxg
tnv yQauv rov &tav, tomo 6 "Epug tolg IquOi naQijtt, yiyvofitvov
xaQ avtov. SO. B. Igitur non asseutiendum Buttmanno ia
Gramm. pleo. j, 114. 161. «D«* Streben nach Nachdruck
hat deo Perfektbegriff ale entechiedener uod gewisscr Jautcnd au dia Stella
des Præsens gebracht.» xal pt/v iyxaraXixeiv y e. Non
sine magna animi commotione hæc a Phædro proferuntor, qui vix cogitari
nedum fieri posse contendit, nt AMATOR aut deserat amasinm, aut
periclitanti auxilium non ferat. Hac commotione animi, quam indignationem
vocare possis, factum est, ut aposiopesis orta sit, quam oculis
legentium addita lineoia indicavimus. Non nliter Astios in «nuet,
ad Convers. Symposii 279.: Der Text ist unverderbt; xal yt/v yt ist ja auch, d. h. in diesem Zusamxnenhange
v o 1 i e n d s, und die ubgebrochene Rede, die mit einem
allgemeinen Satze endet ( OVOllS ovia xaxoS x. r. X . ) charakterisirt
treffend deu Phædros ais leidenschaftlichen Erotiker, den der
Gedanke, dass der Liebhaber den Geliebten verlassen und ihm in der
Gefahr nicbt beisteben solite, empdrt und fast ausser sich setzt.
Ceterum xal pr/Y yt particula» Astius,
ut modo indicavimus, vo lien da, Schleierm. gar converterunt. Apta
oobis visa est »d Phædri exprimendum ardorem utriuaqua vocis coni
unctio, nt verba convertenda sint: \ olleuds gar den Liebling
im Stiche lasseu, oder ihm nichl bcispringen in der Noth. cfr.
Symp, p 196. C. xal fitjv eis yt aySpetay ’ Epcort ovSi “jtprjS
avSioxaxai. Alia ratio est particularum 202. B. xal pi}v, T)V S
tyoo, opoXuytirai ye napa xdvxooy peyaS StoS tivcct, ad quaa verba
vide annot. xtvSvvevovti »c. av reo. Nimirum xaiStxd verbum
non nisi unum amasium significat. Laudat Ruckert. Phædr. 2S9.
A. ovre 657 xpeixxa ovtc ItSovptvov Ixtuv ipadxrjS xat&ixu aveSexai,
rjxxa> 61 xal V7IOStiiSxtpov ad dxepydderat. Phædr. 240. A. • Ixi
roiwr ayapoY, axatSa, aotxov on xXtitSxov xp°yov xaiStxa ipadxrjs
evSatxo av ytvtaSot. Vide sis de generis mutatione Theæt. 146. B.
a\Ad xwy fittpaodcov xwa xtXevt dos dxoxplredUca. Prot. 315. D.
xxjv 6’ ovy iSear xdvv xaXoS, ubi papdxtov præcedit,
avxo S <%E P gj S. Phædrus neminem adeo mala indole cen' set
esse, quin ab ipso Erote ad virtutem propelli possit. Quæritor, quid sibi
velit avroS pronomen hoe loco? Fischerns commode explicari censet, si opposita
existimentur præcepta virtutis, leges, educatio atque quæ Cap. m
Kai fftjv viriQcoto&vrjaxuv yi fiovoi l&iXovGw ol tQavreg,
ov (lovov ou &vdQsg y dUa xal cd ywaTxeg. præterea ad virtutem
adducere possint. Hac explicandi ratione num minas otiosum
pronomen censes $ Stallbaumio visum est ita frigere, nt corruptam
censeret atque in ovxgdZ immutandum; verba convertit idem : Nemo
adeo malus est, quem AMOR non possit tanto incendere virtutis
studio, ut vel optimo nihil cedat. Sed ipsi huic sententiæ
inest, quod admodum displiceat. AMATOREM AMASIUM periclitantem deserere
posse Phædrus præfracte negavit. Eius rei argumeutum nura credibile
est eundem Phædrum hoc addidisse: Nemo adeo malus est, quem non
possit AMOR tanto incendere virtutis studio, ut vel optimo nihil cedat
? Dicendam potias erat: neminem adeo malum esse, quem AMOR non
revera incendat. Nihil mutandum est, et omnia beno habent. Abstractum
pro concreto positum est, h. e., dei nomen pro re, cui ille præpositus
est. Sensus est verborum. Nemo, QVI AMAT, adeo mala indole præditus est, quin
IPSO AMORE suo fortissimus fiat atque iis simillimas, qui optima
indole gaudent fortissimique sunt non amore, sed natura ad
virtutem docente. Annotat Riickertus ad h. 1.: ttvtoS
o"Ep<oS f ipse Amor, h. e, hoc ipsum, quod amat, etiamsi
sit alioquin ignavus. Virum doctiss. in huius loci rectiore
explicatione nobiscum consentire magno cum gaudio vidimus. Ceterum
monemur hoc loco de verbis Alcib. II. 1 88. B. : Ovxovy doxei
<5ot sroAA^f 7Cpop7]$daS ye 7tpoCdti65ai y uncos pjj XrjtSet xis
avtov eijxopevoS ptydXa xaxa, doxoov 6 ayaSa ; oi £fol
tvxgoGiy iv xccvxy ovxeS xy ££ei, iy y diSoadiv avxol a xif evxopevoS
xvyxdvei; Frustra Buttra. ad h. 1. libenter, inquit, carerem voce avxoi .
Sensus est: Nonne igitur magna cautione tibi opus esse videtur, ne
forte aliquis bona precari opinatus, maxima mala sibi expetat? diique ita
morati sint, ut qui ipsi, h. e., nullis precibus moti, faciles, mittant,
quod quis sibi expetat? o Uqnj
"OprjpoS* Laudavit Fisch. ad h. 1. Hom. II. x. 482. r&5 6’
tpnvEvtiz pivoS y\avx£>*A5Tjv7j. et II. o, 262. cj $ tirtaor
Hpjtvevtie pevoS pkya. itoipkvt A ocoSy. Iu sequentibus Orell. ad
Isocr. Or. Ttepl arxtS. . 825. ob præcedens ivioiS xqjy yptooav
scribendum coniecit toiS ipcodi ita6i i tap£x et * Frustra, Non
enim quæritur, utrum omnibus an paucis quibusdam hoc præstet Eros,
ut fortes fiant, sed de ratione agitur, qua ad virtutem AMANTES impellantur.
Neque verum est, omnes AMATORES ad VIRTUTEM [andreia] impelli AMORE etiam
ii AMANT, qui natura fortissimi sunt, tovtov 6's -mu
tj lltXiov dvyarrjQ "JXxtjUne Lxavriv fiaQ ut illo Erotis impetu
lucile indigeant. y ty v apev ov rcap avtov. Omisit hæc verba
Schleierm. in conversione: Ia gewisa was Homeros sagt, dass c inige der
Helden eiu Gott mit Muth beseelte, das leistet Eros den Liebenden.
Neque aliter FICINO: hoc AMOR AMANTIBUS efficit. Verba non otiosa sunt,
indicant euim, eam vim esse atque potestatem avxov tov ipdv, ut
ignavos virtute augeat. Pertinent uutem ad præcedens Tovto, a qua voce
scriptor eadem seiunxit, ut eorum vim augeret, vid. ad. p.,178,- C*
d yap Xprf av 5 peon 01S ?}yeb 6Scn navroS xov (iiov xolS piXXo
vtil xaXaiS (iicStie6$ai> Adde Pl. Cratyl. 423« fin. el xiS avxo xovto
pipeitfSai Svvaito, kxaCxov t^v ovdiav h. e. venn jemand es selbst
nachabmen konnte, ich mei ne, die Wesenheit von iedem. Convertenda verba nostra sunt : Das gewahrt Eros den Liebenden, and
zwar unmittelbar aus sich. xal pyv vn epan o%vy 6xeiv ye. De
nat pyv yk particularum potestate supra dictam est ad 64. Solent eædem
adhiberi, ubi commemoratur, quod aut præter exspectationem accidit,
aut qnod fidem superat hominum, aut in rebus summæ gravitatis*
Apprime igitur commotiori animo conveniant Phædri, qui has maluit, quam
consequentiæ particnlas adhibere, quarum usum orationis conformatio
flagitare videtur. Debebat nimirum Phædrus, laudata Erotis vi, sic
pergere proprie; Hinc £eri solet plerumque, ut soli AMANTES. clXXcl
xal ai yvv atxeS . Hanc lectionem, quam verissimam ducimus, Clark,
exhibet aliique codd. non pauci. Satis notum est, Græcos
substantivis duobus, quæ pariter definita atque per ov povov a\\d
xal, ovx oti aXXa xal sim. coniuncta sunt, aut addere articulum
duplicem, aut demere. Sic in Protag. 342. D. legitor! eidi iv zavxaiS
xaiS noXediv ov povov avdpef ini naidevdet peya tppovovvxes, aXXa xal
ywatxtS h. e. ut viri, ita mulieres «... scribere etiam
potuisset Plato nullo sententiæ discrimine ov povov ol avSpeS aXXa
xal ai yvvaixtS. Xenopli. Mem. II, 9. 8. ovx^oti povoS 6
Kpixcjv iv 7/dvxia rjv, aXXa xal ol qjiXoi avxov. Ad
huiusmodi exempla H. Stephanus respiciens, cum legeret aXXa xal al
yvvaixeSy nostrum locum hoc modo emendandum censuit: ov povov oi
avSpeS, aXXa xal ai yvvaixtS, qua coniectura sanissimus locus corrumpitur
manifesto. Sive addis sive demis in huiusmodi locutionibus duplicem
articulum, eiusdem dignitatis, pretii, ponderis substantiva esse indicantur,
quæ per ov povov, ovx oxi aXXa xal coniunguntur. Sed quoniam feminæ
viris multo debiliores sunt, Phædrus, quo gravius vim Erotis
extollelet, feminarum nomen pondere prævalere hic voluit ita, ut
non viri solum, sed quod mirere magis, feminæ quoque dicantur
voluntariam mortem oppetere. Hoc efficitur addito ai articulo.
Eodem fere modo alteri substantvqiclv inlg rovds tov A oyov etg xovg "EX
tivo articulas additus est, omissus in altero Alcib. I. 104. B. cap. IV.
iav 6* ivSdde piyi6xoS y ?, xal iv xols dXXoiS n EXX7/6iv * xal ov pdvov
iv "EXX 7 / 61 V, aWa. xal iv x 01 S fiapfidpoiS, 0601 iv xy
avxy 7 /ptv olxovd iv yneipcp. Amplissimas terras barbaros habitare,
satis notum erat eo tempore, quo Alcib. I. conscriptus est. Ut igitur
regnandi cupido, qua Alcibiades teneretur, validius emineret, præcedentibus
iv "EA\r\6iv verbis barbarorum nomini articulum scriptor adiunxit.
Sensus est: Wenn da aber in Attica der grdsste warest, meintest du es
auch uuter den iibrigen Griechen zu werden, und nicht allein unter
Griechen, sondern was noch viel mehr sagen will, auch unter deu
Barbare», rfb viel deren mit uns dasselbe Festland bewohnen. Adde Ælian.
Var. H. II, 41. 181. ed. Abr. Gronov. KXeigo, cpa6iv, eis dpiXXav
lov6a ov yvvaiBX povaiSy aXXa xai xois dvSpadi ro!> dvpitdxaiS
detvoxdxr/ itiziv 7/v xai ixpdzei itdvxcov h. e. Kleio, wird
erzahlt, konnte ausserordeiitlich trinken und wetteiferte hierin nicht blos
mitWeibern, sondern, was weit mehr sagen will^ mit Mannern, die mit
ihr dem Zechen ergeben waren, und ubertraf sie. xovxov vitip
xovde xov A oyov, Schleierm. convertit : und dessen giebt una
schon Alkestis». die Tochter des Pelias, hinlanglichen Beweis
fur diese Wahrheit ... Recte V. D.
verba servavit, quæ frustra sunt, qui expungenda censent. Heind. ad Protag, * locum sic interpretatur: ut huic dicto
fidem faciam. Heindorfio Stallbaumius assentitur. Riickertus ad h.
1. Nos sic, inquit, statuimus, si Socratis hæc oratio esset, intolerabile hoc
additamentum nobis appariturum; quam Phædri sit, ineptum quidem
esse et languidissimum, attamen consulto posse a PJatone adiectum esse.
Si scriptum exstaret xovxo di xai 7 } TleXiov Svydxr/p x. r. A.,
sedulo interpretes tantum non omnes annotarent: inceptæ stru cturæ
Phædrum oblitum esse/ liuiusmodi confusionis exempla plura
reperirij Platonem h. J. satis eleganter non præmeditatæ orationis
indicium edidisse. Ao possit sane commodius rotrro explicari, quam
xovxov l sed etiam xovxov bene habet. Revocandum nimirum hoc
dicendi genus est ad oratorum consuetudinem post apodosin prægressam
protasin repetendi. Vide quæ annotata sunt ad p, 186. B. Ut v.
c. in Apol. Socr, 20. C. dicitur: ov ydp di/nov tiovye
ovdiv xcov aXX&v itepixxoxepov itpaypax ev opiv ov, inetxa
xoCavxrj tpt/pr/ xc xolI XdyoS yiyovEv> e I xi £ 7cpaxteS
aXXoiov fj oi TtoXXoiy ita nostro looo quidni liceat oratori
xovxov præcedens verbis interpositis pluribus ita repetere, ut simul accuratius
definiat anctiusqne exponat? Verba convertenda sunt: Hiervon giebt auch
des Pelias Tocher, Alkestis, einen hinlanglichen Beweis liber das
eben Gesagte. Ceterum non nisi oratoribus, quorum
interdum oratio altius exsurgit, neque vulgaribus prosæ dictionis re-
5 • JLijvasi i&sh}(Ja(la (lovq vniQ tov avvqg <xv8qo
s anoC &uviiv, ovxav ccvta nccrgog te xal firjtQog' ovg ixrfvt)
toOovtov vxBQtficdtTo ty tfiXLq dia tov "Equxcc, iSgre anodilgai
avtoi/g allotQlovg ovtag tgj viti xal ovognlis tenetur, hoc loquendi
genu» largiendum, a ceteris scriptoribus prorsus seiungeudum
est. *AXxif6ttf* Schol. ad h. 1. ?} nepl rrjs * A\xrjdxi8oS
vnoSediS TOUXVTTf T is idttv • 'AxoXXgoy pxrjdaxo napa xcov
Motp&v, onatS d' v A8ppxoS xeXevxav peXXcjv napadxp tov V7ilp
tavxov 1x6 vr a xeSvrjiiopeYov, ira idoy xgj npoxipa) xp6vov
&i6Q' xal St) v AXxijdxiS 7] yvn) xov x ov ineScoxer kavxt/r,
ov8e xepov tcor yoricov SeXpdavioS vix ep xov naiSoS dnoSavelv.
Stalibaumius laudat Senec. ad Hei 7. c. 17. Nobilitatur carminibus
omnium, quæ se pro conioge vicariam dedit» eis xovS "EXArjvaS.
Vulgo ad sequentia hæc verba trahuntur» Male. Pertinent ad præcedens
papxvpiav . Ceterum non assentimur Stallbaumio ad h. 1. annotanti: Neque vero
eis pro iv dictum putari debet, sed cum vi pro dativo positum est,
ut Latine reddi possit coram. Nimirum eis præpositio quoniam motum
indicat ad finem qucndam, cum verbo transitivo primitus coniuncta, id
agit, uth.l, actionem simul involvat eius, qui clarus esse dicitur.
Sic inidffpoS elS Stjpov eum denotat, qui se clarum insiguemque coram
populo fecit, contra inidrjpoS Iv Stjpat is est, quem clarum
populus existimat atque laude dignum. Hinc intelliges, h. 1. de
actione Aleestis sermonem esse, quæ dou tam populi laudibus
inclaruerit, quam voluutaria morte immortale virtutis testimonium
ipsa populo dederit» Exempla si quæris huius usus, e Stallbaumii penu
depromam hæc Menex, p 239. A. noAXa 81 xal xaXd ipya
dne<pt)vavxo elS navxaS drSpainovS xal idiot xal Srjpodiqt, ad
quem locum vid. Engelh. anuot» ed. 260. Protag. 312. A, dv 8± ovx dv aidxvvoio eiS rovS "EXXrjvaS avxov
dotptdxpr napeX&v i Gorg» 526. C. eis 81 xat navv iXX oytpoS
ytyore xal eis xovS a\XovS "EXXrfvaS ’Aptdxei8ijS 6 Avdipaxov,
quo loco yiyove cum eiS præpositione coniunctum est eodem modo, quo
8id præpositio cum dvveivat verbo coniungitur 176. D, ijpaS 81 8ici Xoyatv aXXrjXoiS
dvreirai pro rjpaS 8 i 8ia Xoyatv Siatpifirjv noieid^ai. vid. ad 43.
aunot* l&eXjj dada povrj . De ISeXeir potestate verbi
dictum supra est ad 44. De re ipsa cf. Eurip. Alc. v. 15.
narras 8* iXeyZaS xal 8ie£,e ASgdy tpiXovS naxipa yepaiar 7 } dtp
irixxe prjxtpa, ovx evpe nXrjr ywaixoS, yriS
7/$eXe Saveir npd xeivov . » rp tptXiqe, 8ia w
Epoora. Perperam minuscula littera exhiberi solet ipeoxa. Hoc enim AMANTIBUS
Eros præbet idque Bigitizdd bfCjodgFe : pati povov
itQosrjxovras. xal tovx’ iQyaOaflivrj x 6 Zoyov ovxu xctkov i'So£ sv
IpyatSati&ai ov fiovov av&Qcbjtoig, akku xal Qeois, Se t£ itokkSv
nokka xal xaku tQyaCapivav EVttQi&nijtoig di \ ritiiv tdoGav xovxo ytQU g
oi quidem ex «e profectam, ut soli mortalium alter pro altero voluntariam
mortem oppetant, quod neque %vyy£veicc efficere potest, ut Admeti exemplo
docemur, neque honos et divitiæ, quarum summam facultatem regi fuisse,
quis negabit? Restat, ut de <piXiqt dicamus,
quæ vox non nisi feminis convenit et amasiis. Epav dicuntnr omnes non
feminæ, sed VIRI, qui amant. Feminæ contra, ut alias, ita in amore
viris debiliores habitæ, et amasii, ætate iuniores, quam AMATORES,
tpiXovdt tantummodo, capi se ac teneri patiuntur. Sic Antig.
Sophocl. t. 523. ov x oi Gxxvki&eiY aXXa dvpqnXeiv itpvr
• Amasii qnXlaS si requiris exemplum, 182, C. legitur oyap
jipidtoyeiroYOS £pooS xal rj \ Ap /xoSLov <piXla /UficaoS yeropivTj
TtareXvdey avr&v xr\y apxV v * Adde 183. C. xal xu ipav xal x 6
q>lXov$ yiyvedSai xolS ipadxaiS. AMATORIS esse to ipav patet e
verbis 180. A, Al6x v A oS 61 (pXvapei qxxdxaoY faiXA ia UaxpoxXov ipar, 0 *
r\y xaXXicoy x, x. A. oj$xe artodeiZai avxovt
dXXoxpiavS, Ut ostenderet, illos n fflio alienos esse et nomine tantum
cogn atos, h. e, ut efficeret, ut flHftiderentur tantum esse
cogtlJPPfacta comparatione eius umorft, quem ipsa illi probavisset, et
cognatorum, qui noluissent pro eo mori, t» t ai 1 b. Iuvat laudare
Scolion incerti auctoris, quod in lacobsii Anthol. Gr. T. I. 90.
reperitar et quo iuvenis admonetur, ut non nisi forti amatori sese
tradat: \A8pijtov XoyoYj cJ ’xaipe, paScuv [tovS]aya$ovS
<p(X.ei, [teUv] 8eiiA 6’ dxexov yvovS oxi 8eiXoiS oXlytf x a P
lSt xovxo yepaS. Articulum addiderunt Fischerus,
Wolfius, Astins. Frustra, Tovxo sublectum est, yepaS prædicatum,
cfr. Apol. Socrat. 18. A. 5xxadxov plv, yap avxrj aperi}, ptjtopoS 81
xaX.ij$ii Xeyeiv. Piat, de Legg. p, 683. B. vvv 81 8rj xttdptij xiS
rjfUY avtij itoXif, ei 81 fiovXetiZe, &voS ?/xei xaxoixiZdperoy. Ib,
VIII. 829. D. rovro aTio8i8dvxQov avtois yepaS. de rep. I. 331*
U» ovx dpa ovtoS o poS Idxl dixaiodvvris x. x. A, (3 ST
s 7toXXcjy itoXXcc x, r.A. Rursum habes oratoriæ dictionis exemplum,
quod^ prosæ orationis leges h. e. ad logicen examinatum summopere
displiceat. Scriptum enim exspectaveris: Atque hoc facinus cum patrasset,
adeo pulcrum visum est non solum hominibus. sed etiam diis, ut,
quod alias npu uisi paucissimis, qui præclaras res gessissent, tribuerent
honoris loco, idem admiratione commoti facinoris huic concederent, # Sed
si sententiæ Otol, ii "AlSov TCahv uvtlvai ttjv 4>v%t]v, aXX.a
zqv Ixti0 vr/s aveiUav dyaO&ivze g Ttp ovra xal &eoi xr/v
xcsgl x ov "Egena Gnovbijv re xal agexrjv (laXiGxu ufiaOiv.
exprimendæ ratio, quæ Phædro placuit, cum lodicis regulis minas convenit,
habet contra, e rhetorica arte rem si iudicas, quo se vehementer
commendet auditoribus, Cave igitur, hoc loco quicquam mutandum censeas.
Pro alpyadpEvtoY, quæ vulgata lectio est, codd. melioris notæ ipya Capkvtov
habent, quod a Bekkero, Stallbaumio, aliis receptum est. Recte,
Aoristicum enim tempus perfecto tempore multo aptius hoc
loco. dWa xrjv ixeivrjS avet6av, Vulgo post aAAa legebatur xal,
quam voculam ex XXII, codd. auctoritate recentiores editores omiserunt.
Addidit autem eandem aliquis olim, ut loco mederetur, quem uos quoque
corruptissimum censemus. Quid enim? Censent dixisse Phædrum: X)eos
paucas quasdam animas ex Orco remisisse honoris loco, sed
Alcestidem remisisse cum admirati o affari n oris ? Quid diiferuut inter
onoris loco et eam admiratione facinoris, re- misisse et remisisse?
Neque satisfacit Stallb, ad h. 1, annotans: Ipondus huic sententia
a addunt verba ay a6$ £vxeS xp Epyto, ut tota verborum comprehensio
possit explicari sic: Hoc facinus eius diis adeo '. probatum est,
ut cum non nisi paucis quibusdam cx inferis redire concesserint,
huic non solam tribuerint hoc beneficiam, sed cum admiratione tantæ animi
magnitudinis concesserint. E duplice vitio locus laborat, sed
facillima mutatione utramque emendatur. Alterum vitium in avewai
latet, pro quo dvikvat scribendam est. Sensas est: Paucas animas
passi sunt dii ex Orco redire, sed Alcestidem ex Orco remiserunt,
Alteram iu dya6$ivreS participio reperitur, quod, verissime annotante
Ruhnkenio ad Tim. L. V. Pl. p, 9, si nostrum locum excipias, nusquam apud
Platonem cum dativo coniunctum reperitur. Scriptum antiquitus erat
aveitiavavayxatiSivTeS, Syllaba nltima aveitiav verbi cum sequens
av absorbuisset, editum esse videtur: aveldav ayxaCS&vxeS, ex
quo enatum est aveidav aya CSlvxeS. Haud absimili ratione Phædon, 78, A.
cum'scripsisset Plato 5xt av svxatpdxEpov dvaXldxoixe, scribarum
incuria exhibitum est dveyxaipoxepov et dvayxaipdxepov. Serior
manus ut uostro loco x, in hac forma p expunxit, habentqne Bas. 2.
Bodl, Tub: Venet. avayxaiQxepov, Ad nostrum locum ut revertar, sensas est
verborum : Wenigen, die viel Schones vollbracht hatteu, gestatteten
dieGotter, um sic za ehren, das, dass sie wieder insLeben % zuriickk
e h r e n konn t e n, a b e r diese sendjjfepn sie, gezwangen d^Rn
ihre herrliche That, an das Licht zuriick. Avayxa65kvx& confirmari
videtur schol. verbis! 'HpaxXiovS lni8r}pr]6avxoS Er ?1
OQ<pla di tbv Olayoov ArtXrj aitintpiiav Zrfitiou, <p<x(S[icc
dellzccvteg zrjg yirvaixog, l(p ijv ipav> ccvzijv 61 ov dovztg, o ti
iKtXftaKi&dftcn tdoxei, ars av xi^agadbg, rg GertaXla
SiaGcS&rat fiia6 ap iv ov xovS jfioviovS $eovs ned depeXofievov xi)v
yv~ vaina. Nimirum Phædrus hunc mythum pro consilii sui
ratione interpretatus est ita, nt Alcestidis virtutem cum Herculea
virtute compararet, alteramque alteri substitueret* ov t o nal
Seol. Convertit Schleierm, : So wollen auch die Uotter den Eifer
und die Tiichtigkeit in der Liebe vorziiglich ehren. lloc foret ovt cd
nal ol $£oi, sed nusquam articulus reperitur. Sensus est potius:
Sic etiam ipsi dii summo honore virile studium amantium
dignum censent. 1 Optpia 81 xor Oldy pov. Stallb.
annotat ad h. 1.: Etiam iu hac narratione de Orpheo quædam
insunt a vulgari fabula discrepantia, quæ Phædrus aut ipse pro
consilii sui ratione immutavit aut repetiit ab iis, qui rem ita memoriæ
tradideraut, ut facile omnia possent accoihmodari præsenti disputationi.
ndXitir a T ifioS 6 iv, nam^ ut cum Terentio loquar, quod habuerunt
summum, pretium persolveruut illi. (p u6 fi a 6 el&avT£$ xijS yvv aixoS. OVIDIO (si veda)
Metomorph. Hanc simul et legem Rhodopeius accipit heros Ne
flectat retro sua lumina, donec Avernas Exierit valles, aut irrita doua
futura Carpitur ucclirus per muta silentia trames, Ardnus,
obscurus, caligine densos opaca Nec procul abfuerunt telluris margine
summæ. Hic, ne deficeret, metæns, avidusque videndi Flexit
amans oculos: et protinus illa relapsa est Bracliiaque intendens,
prendique et prendele captans Nil nisi cedentes infelix
arripit auras. i q> tjv f/nev.
Abest a codicibus longe plurimis, c^uod vulgo legitur hxoov post dtp
i/v positum. Qui factum sit, ut iu textum irrepserit hoc
verbum, aliis indagandum relinquo. dxe dSv hi$ apa>8 6 S. Cithara
non paucarum chordarum instrumentum nativa hormoniaram varietate aures
audientium permulcere quidem putabatur, sed animorum robur paullatim
infringere atque quasi colli quefacere. Igitur quod de arte
tibicinum dicitur iu Piat, Gorg. 501. E, xijv ijSovtfV porov
Sidtneiv, aAAo o Jdb' q>povxi2,eiv, idem io citharam
cadit. Qua
cum usus esset in Orco Orpheus, Nasone teste Metamorph. 10,
41, Exsangues flebant animæ, nec Tantalns undam Captavit
refugam, stupuitque Ixionis orbis, IJec carpsere iecur volucres, urnisquo
vacarunt Belides, ioque tuo sedisti, Sisyphe, saxo. 1 xcd ov
roAfuev Evtxu xov "Egenos djto9vrjOxuv, ogafp Alxt]<SXig, ulla
6iu[iTi%av&6&(H £<»v tlgiivcu elg "Aidov. xotyagtoi 8uc
xuvra dtxqv avrtS tntftsclav, xul InoiTjaav xov ftavurov avxov vxb yvvaix
wv ytvt(S&cu, ov% d>gmg Tum primam lacrymi* victarum carmine
fama est fcumenidum maduisse genas, nec regia coniux Sustinet
oranti, nec qui regit ima, negare. Igitur non mirum, paXSaxlge6$at
visum esse eum, qui citharæ adhibitis sonis alios delenire maluit, quam ipse
fortis animi specimen edere atque Zvtxa x ov "EparcoS mortem
oppetere. Ceteram maiuscula littera Erotis nomen scribendam
curavimus, nam ut supra 179* A. ovziret ovx av avroS 6 "EpcoS
ZvSeov XOtTjtiete x. t. X. abstractum pro concreto positum est, ita
non intelligitur, cur non idem in nostrum etiam locum cadat.
xiSikvai eis n Ai8 ov. Quoniam qui in Orcum se conferunt, e
superiore loco in inferiorem descendunt, pro eisitvai positum
exspectaveris eundi verbum cum xata præpositione coniunctum. Sed
miuus h, 1. 1 regionis ratio habetur, quam versus proficiscuntur, qui
Orcum appetant, quam xei, quæuxn veteres Orcum comparare solebant. Petita
nimirum a sepulcris imagine, quæ ædes sunt mortuorum, Zv "
'Aidov sc. Sopois et eis r Aidov sc. dopovS dixerunt. Ædium autem
notioni tiSikvai et ZS,ikvai verba apprime conveniunt. Igitur
nostro loco nulla ratioue habita regionis subterraneæ tisikvoa
dicitur fis Aidov sc. dopovS. Simili ratione paullo supra legitur
areXrj ait Zite pip av Aidov sc. 66pcov ; contra. C. Z&
a Atdov dviivai reperitur et dveitiav sc, ZB, n Aidov. Adde Piat, de rep.
I. 527. xaxkfiijr aiS Ileipaid, et paullo infra 7tpoSEv%dpevot anypey
itpoS zq a6rv. xoiyapxot dia xavxa. Hæc verba ita posita
sunt, ut sive xotyapxoi sive dia ravra omiseris, sententiæ ratio
prorsus non mutetur. Cave tamen prorsus otiosum alterutrum verbum
existimes. Nimirum Græci accuratiori alicuius rei indicio præmittere amant
verbum latioris significationis, tum orationem ut expleant grata
quadam ubertate verborum, tum, ut adsit, cui facilius sequentia
annectantur. Verba convertenda sunt: Dahcr legten sie ihm
denn also wegen dieser Schwache eine Strafe auf. Idem dicendi genas
paullo infra reperitur 184. A. ovrcj df/ vito xavtijS xrjS xtixiaS,
. xai Zitoirjdav xov $dvaxov. Nota vim xov articuli, de qua
supra dictum est ad 12. ovxgj Srj iovxeS dpa xovS XoyovS itepl avxdjv
ZitoiovptSa. Noluit dicere Phædrus, deos morte poetam puniisse, sed
tantummodo effecisse, ut eo tempore, quo tempore Orpheo moriendum
esset, poeta a mulieribus interficeretur. Rectissime Schleierm.: Deshalb
haben sie ihm Strafe aufgelegt, nnd veranstaltet, dass sein Tod
durch Wtiber cr £itif e a£y ^CTu *A%i Xlka rov tijg Qitidog viov
ItlprjfSav xal elg fiaxagav E i rijtiovg aitETtEprpccv, ort jtETivtipEvog
itaga tijg {irjtgog, cog ttttofta.voZto aTtoxTELvag "Extoga, (irj
%ou]6ag di xovxo o”xccd’ iX&cov yiiQcuog xeXsvrrjGot,, ItoXprjdEv
Elt<5&ai folgte. Addo Symp. 195. E. iv ydp 7 }$e6iy
xtjy oixrjdiv ZSpvxau ovx <vfit£p *Ax^XXia i xi p 7/ 6 a y
. Hauc brevilo quentiam, quam vernaculo sermone assequimur,
Schleiermach. aspernatus est in couversione : 9 Deshalb anch
habeo, sie ihra Strate aofgelegt nicht ihu, wie den Achilleus, deo
Sohn der Thetis, geehrt und in der Seligen Inselu gescbickt. Recte
Stallb. orationem hoo modo explendam esse censuit : aAA* ovx
ixtprjdccY avtoY £>S7tEp ^zAA^or, dv xal ei f paxapcov vijdovS
dnirrepipav, ori x. r. A. Legitur paullo infra p, 189. C. ipol 8
oxov6iy avSpooitoi SvtiLaS dv rtoiEiv pEyidxaS, ovx coSnep yvy rov tqjy
ovSey yiyvsxai itepl avxov. Exempla plura
huius structuræ Stallb. collegit ad h. 1., Heind, ad Gorg. 592. A. et ad Frotag. 841. A. eis paxdpGov vydovf* De
insulis beatorum vide Hesiod. "Epy. xal 7/. v. 170. xai
xo\ piv valovOiv axrjSia Svpov UxOYTtS iv paxapoov vi]6o%6i rtap
'Elxia YOY fta^vSivTfY oA fi tot rjpoJEf, zoloi peXi
tjdiat XCLpTtOY rpiS SxeoS SdXkovxa (pipet
SiDpoS apovpa Multi fuerunt, qui in insulis beatorum Achillem
versari narrarent. Aliter Hom. Od. XI, 487., obi Ulysi felicitatem
Pelidæ prædicanti respondet Achilles: pr} 6rj poi Solyccxov
ysrtapavSa, <pai8ip 'O6v0dev, fioyXotprjv x indpovpos Igov
STfXEVEpEY aXXcp ecvdpl rtap* dxXrjpcp, co pr} filo* xoZ izohvS
eItj i} itadiv yexve66i xaxacpSipivoi6i olv&6<$eiy % Ad hos
versus ætate Phædri haud dubie notissimos ille nunc non respexit,
sed aliorum testimonia prætulit, quæ rem suam melius probarent.
rtsitvdpivoS 7tapd x rjS prjXpoS. Hæc cum Homero conveniunt,
vel ex eodem potius depromta sunt^ cfr. Il.. ojxvpopoS 8rj jxaiy
xixoS, iddeai. oj^dyopEveis* ocvxtxa ydp xoi Actito.
peS* n 'Europa 7tdxpoS hxolpoS. p?} rtoirjdax 8b xovxo.
Hæc est lectio vulgata, quam ex VIII. codicum auctoritate in pif
artoursivaS Sb xovxoy immutarunt Bekkerus, Astius, Stallbaumius. Hoc certum
est, verisimilius esse, ad explicandum p?) noir/daS dk xovxo margini adscriptum,
post in textum receptum esse pr} drcoxXElvaS 8b Xpvxov f quam vice versa
ad hoc explicandam glossema fuisse pr} itoirjdaS dfe xovxo.
Fidenter igitur vulgatam lectionem in textum recepimus.
fiprjSr)<$a$ fw ipadxy Jlax po x\<jp xal Xtpaprj
180 (SoqQqiSas no tQaOTij TlarQoxkw xal rifiUQTjaces ou! ftovov
vxEQUxo&aveCv, ulXa [xal] inaxoftavuv titeÆvtijjtor i. o9ev St] ) ud
vxtQayttO&Evug oi frsol St-atpiQotncog 6 aS, Wolfias ad h. 1.
annotavit: Es kann fioySydaS nicht vou einer wirklichen Hulfe in
der Schlacht verstandeu werden : deim da Patroclus umkam, war
seiu Freund noch nicht wieder ira 8chlachtfelde, uud er erfuhr
die Nachricht davon erst durch den Antilochus. Recte. Kai
igitur ante xipOJpljdaS explicativum est, cuius exemplum paullo
supra reperitur. xoiydpxoi Sia xavra 8ixyv~ avxcp ineSevav na\ ixoiydctv
n. X. A. Adde p, 179. E. ovx doSxep *Axi AA«x tov xyS GixtdoS vldv
ixipydav na i eis pandpcov vrjdovS aniittpipav. Nostra verba convertenda
sunt: indem er dem Patroclus beistand, d. h. ihn rachte.
Argutius quam verius de his verbis Riickcrtus iudicavit exsulto Phædrum
(ioy$EtV verbo usum esse censens. Quum enim, inquit, non tulisset
opem Achilles, quamvis prope abesset a certaminis loco, ne quid
probri iude videretur in ' eum, quem laudaret, redundare, abducendi
erant ab hac cogitatioue quantum heri posset auditores, id quod hoc ipso
verbo factum esse puto. dXXd na\ iitcritoSccvetY» Vitii
aliquid hæc verba contraxerunt nat addito, quod nullo modo explicari
potest. TitepanoSaveiv
adhibetur, ubi aliquis pro aliquo eoque vivente moritor, ut Alceste
mortua esse dicitur pro Admeto 179. C. &$e\y6a6a povy vitep
tov avxyS dvdp6*i dnoSav ilv . ETtaico^aveiv est : mori pro aliquo,
qui iam mortuu*, est. Ficinus verba convertit: nec pro illo mori solum,
sed et peremto illo interfici. Igitur utrnmquc fecit, et mortuus est pro
Patroclo superstito Achilles, et mortuo illo morti se dedicavit. Phædrum
aliud quid dicere voluisse certissimum est. Expungendum est nat, quod uncis includendum curavimus nimiæ
audaciæ crimen fugientes. Est autem ov povov aXXd eius, qui
alterum membrum orationis, quod per ov juovov commemoratur, negat, alterum
probat se ipsum corrigendo. Sensus est: non dicam vitepa itoSavetv, sed
potius Inarto Savelv. Vide 11. de ov pevroi
aXXd et ov pivxot aXXa nat .cfr.
Alcib. II. 142. A. 61 61 apidxa 6onovv xeS
avxoov rtpdxxeiv, 6ia 7roAXqjv mvdvvoov iXSuvxeS ncA yjoficjy, ov pov ov
iy xavry xy Cxpuxyyict, a A A*, iitei eis xyv tavzajv naryXS ov,
varo xgjv (SvnocpavxGbv rtoXiopnovpevot itoXiopniav ovSiv iXaxx
a> xyS vrto xdov rtoXepiaav 6ie.xeXetiav, vSre n. x. A. o2e v 6?}
na l iitoielto. Hæc verba si abessent, nemo opinor desideraret.
Nihil enim coutineut aliud, quam præcedeutium verborum meram repetitionem.
Sed de industria hæc repetiit orator, ut quanti a diis æstimetur virtus
amatoris, durius eluceret» Eadem de caussa, atque ut exemplo
demonstretur, avtov Irliitjcsccv, oti xov lQaOtr\v ovtbj xbqI
itoXXov ixoiuto. AlCyvXog d's cplvuQU cpcctSxav ’A%Mtcc JJoxqoxAou iquv,
fig r\v xaXtiuv ov (iuvov IlatQoy.Xov, aXkce amasiorum quam amatorum virtutem
maioris æstimari, paullo infra dicitur 180. B. : dia. xctvxct
xcti tov *AxiMict xrjS 'jJbtrjtiTiSoS paWov ixLptjOav, eis paxccpav
vrjtiovS dnonepiltavxeS, ovtco itepl rtoXAov. Dupliciter ovzcj
vocula in huiusmodi euuntiatis adhiberi solet, atque aut præfigi præpositioni
aut eidem postponi. Nou perinde est, utram sedem occupet. Præpositioni
ubi præmittitur, aut ad præcedens dictum respici significat, quod eandem
rem, quæ nunc commemoretur, enarratam contineat, aut hominum opinionem
tangit memoriamve auditorum, qui bene/ teneant id, da quo nunc agatur.
Sic nostro loco ovxcd nepl noXXov explicandum est: quod amatorem,
ut supra dictum est, tanti fecisset. Adde Piat, de rep. III. 391.
D. fiy toivw, 7 / v 6* £ya), p^re rade neiSaopeSa, pyx' idjpev
Xiyeir, qjS QrjtievS Uo6ei6wYoS vlds IletplSovS te JioS (SppijGav ovzcoS
ini deivcis apitayaS x. r. A., quo loco ovxaoS manifesto significat: ut
hominum opiuio est, ut vulgo putant. Minus recte igitur
Stallbaumius ad h. 1. annotasse videtur: ovzcoS ini 6eivds apitayaS h. e.
i<p ovxco detrds apnayds. Non aliter explicandus est tovus Xeuoph.
Cyrop. II. 2. 13» fin. opcoS ovzcoS iv TtoWii dzipia ijpdS ixeiS,
ubi ovzgoS convertendum est: ita, ut nunc facis, ut facientem te
videmus, cet. Contra præpositioni postposita ovzcoS vocula proximum
verbum ita extollit, ut additamento opus sit, qno illud accuratius
definiatur.AitixvXoS cpXvapei . Phædri oratio ad eum finem tendit, ut
Achillis allato exemplo probetur, deos amasii amore magis delectari, quam
amatoris fide. Factum autem tragicorum fabulis erat, ut homines
illo tempore Achillem amatorem non amasioui Patrocli
putarent. Priusquam igitur eo, quo tendebat, Fhacdri oratio pervenire poterat,
illa hominum opinio corrigenda erat et emendanda. Hino verba Aidx^XoS. 6e
"OprjpoS necessaria ad rem censenda sunt, /ruslraque fuerunt,
qui ea expungenda censuerunt,Valckenarius ad Euripidis Rell. 13., Wolfius,
Beckius, alii. xal iri ayivetoS. Pulcherrimum omnium Achillem
fuisse discas ex Iliad. p, 673. NipevSy ds xaXXiGzoS avijp vno
"IXiov tjASe Z(2v aXXcov docvaoov, per dpvpova IhjXelcova,
Patroclo iuniorem verba indicaut Iliad. A, 787. x ixvov ipoy,
yevey p\v vn apte poS idziv 'AxiXXavS, TtpeGfivtepoS 61 6v l66i, '
Adde Od. A, 469. AXotvxoS oS dpidzoS itjv eidos re Sipas
re rcov dXXcov davadiv, pex apvpovcz IbjXeloova . Imberbem adhuc
fuisse "nusquam apud Homerum indicatam repe- M
xal t(ov fjQcbav ccjtavxuv, xal
ta uytvuos, Ixtita vttaTEQOS Itolv, <3g CptfiLV "OjllJQOS. ctkKu yaq
xcj ovxi (iukiOta (itv ravxijv xi)v doeri/v ot 9col UficSoi zijv xeqI B
xbv "Eqara, fid/J.ov fttvxot ftuviux^ovat xal ayavxat xal ries. Hinc
factnra est, opinor, ut Riickertus lectionem vulgatam revocaret
atque in textum reciperet d\ X dpa xai. Colligebatur enim, inquit, magis ex
Homero, omnium pulcherrimum Achillem fuisse (atque adhuc imberbem)
quam ut disertis verbis ab eo dictum esset . Sed facile dpa voce caremus,
quam optimæ notæ libri non agnoscant. Efficitur enim verbis (*>S
<pr\6iv "OfirjpoS, quæ cum præcedentibus htEixa vearcepoS itoXv
arctius coniungenda sunt, ut Phædrus non nisi de ætate Achillis
poetæ testimonio usus esse videatur, pulcrum autem imberbemqne eum vocet
©x artilicum statuis indicium capiens. Hæ statuæ imberbem, ut
constat, Achillem repræsentabant, barbatos heroes ceteros, v. c.
Hectorem, Agamemnouem, Ulixem, alios. Ceteram ne otiosa verba censeas
xal Ixt dyivEiof; amasius non nisi imberbis pulcher habebatur. Verba
convertenda sunt: Æschylus aber faseft, wenn er sagt, dass Achilles
der Liebhaber des Patroclus sei. Er war nicht blos schoner,
ais Patroclus, sondern auch schoner, ais alie Helden, und
noch bartlos, dann um vieles jiinger, wie Homer es ausdrucklich bezeugt.
% aWa yap rcu ovxi. Rectissime Stallb. monet, verbis deletis
Aldxvtos, di Owpof, non aXXa yap, sed xal yap ponendum
fuisse. Indicatur autem aAAtr yap particulis, Æschylum ne ita
quidem Homericam narrationem pervertisse, ot Achillis laudem augeret
facinusque eius clarius redderet. Nam deos laudare quidem et admirari
virtutem AMATORUM, magis tamen admirari et laudare amasios, qui pro
AMATORIBUS mortem voluntariam oppetierint. 1 r i)v Ttepi t(jv w
EpGoxa. Haud raro accuratiores definitio*ues verborum a verbis, quæ definiunt,
seiunguntur plurimis interpositis verbis augendæ gravitatis caussa. Vide quæ
ad 66. annotata suut. Convertenda verba sunt : Dic Gotter eliren
diese Mannhaftigkeit ganz ausserordentlich, ich meine die, welche
der Liebhaber zu haben pflegt ; cf. Piat. Hipp. M. 294. A. 7/pEiS
yap nov ixuro igrjxovjxev, go n dvxa xa xaXa. Ttpdypaxa xa\a t
itixiv, ooSTtep c5 jectvxa ta peyaXa itixl pxyaka> xqo v7C£pix oyr
u $av paZovd i x al dy artat xal ev itoiov 6iv sc. xavr rfv xrjv
dpex-qr tijv 7tepl xor "Epwxa. Ceterum ayadSai ita a SavpaZEiv
verbo differt, ut admirationem cum laude coniunctam exprimat. Bene
Schleierraacherus in conversione verba t reddidit • weit mehr
jedocb bewundern und loben und vcrgelten sit es dyarttji . Quoniam
in sup«~ zr Ninos ion. 77 IV xoiovdiv, orav 6
inwatvog tov iQa<St)]v uyanu i} OZCiV 6 BQCtOTTjS TU XCUdtXtt.
&SIUXBQOV yccQ (QUOTTIS Ttcadixmv ‘ iv&eog yaQ ion. dia xavta xal tov
'AydXia tijs 'AXxrjOndos palXov itifir^av, ds (luxaQav Mjtfovg an o
rioribus de significata verborum diximus ipav et <pi\tiv, iam
videamus etiam de notione aya rtav verbi. Mediæ est autem, quod vocant,
significationis verbum, maiorem quam (piXEiv, minorem, quam ipav
potestatem habens. Hinc raro adhibetur, ubi de vero amore sermo
est. Legitor autem apud Xenoph. Mem. I, 5. 4. x a S” TtopvaS
dyanoovxa pdXXov t) xovS kxaipovS. Piat. Dion. 4. 175. itpiXt/daXE
CtVXOY <*)$ TCCttEpOC xal i/ y a 7Cij doct e gjS ev e p yijxrjv. Symp.
181. C, ro <pv6ei ipficopEYEdXEpoY xal vovv paXXov %x ov
dyan&vTE?* Videtur ayaitav verbum circumscriptum esse iu Simonidis
dicto, quod legitur Piat. Protag. 345* D. mxvT aS 81 Inalvrjti i
xal tpi\hx> irtwv oSTtS f.pSy /vjSlv al^xpov. Nostro loco Phædrus
hoc verbo usus est, quia neque <pi\eiv neque ipav ad ntruraque
enuntiati membrum h. e. ad AMATOREM et ad amasium referri poterat.
$ siot e pov ydp ipa6tyj S itai8txd>v. De neutro genere
StiotEpov verbi vide quæ annotota sunt ad 176. D. ott XaXEito v
xoiS dvSpcoiroiS 7/ idxlv. Sententiam quod attinet, cfr. 179. A.
ov8e\S ovxod xaxoS, ovxiva ovx dv avtoS d "EpoaS ivSeov
itoirj6Ete xpoS dpETtjv, dpoiov slvai tc5 dpidxcp <pv6ei,
quæ verba in amatores tantummodo, non item in amasios dicuntur. Ce
terum otium nobis fecit Riickerti unnotatio ad h. 1., ed. 46. : Phædrus
sic est ratiocinatus : qui amat, non suo, sed divino impulsu agit,
est enim ZySeoS; contra qui amatur, eo caret, Iam qui alieno et
quidem divino impulsu agit, ei facilius est, magna perpetrare, præsertim
amanti, qui non potest non subvenire amdto, quam ei, qui
huiusmodi incitamento caret . Atqui quo difficilius cuique est præclare
agere, eo maior virtus est, si fecerit i igitur qui non amat, maiore dignus est
admiratione, quam qui artiat * Sola enim caritate facit id,
quod amatorem ut faciat, vis divina impellit, tov 'AxtXXea xrjs 'AXxi]6xi8o$.
Interdum ipsas feminas Erotis auxilio gaudere, cap. VII. initio Phædrus
docuit. Recto igitur scripsisse nobis videmur 179. C. ovS ixElvtf
xo6ovxov vnepEffdXexo xy ipiXint 8id xov w Epoora, c oSXE x. X. A.
Alcestis enim et ipsa UvSeoS. Minoris autem a diis Alcestis
habebatur, quam Achilles, nam illa Erote ad mortem ducente mortua
est, hic pietate erga Patroclum motus, mortem oppetiit.
ovxoo Srf HyatyE. Aliquot codd» habent ovxui 81 ) xal fyooye
Mple. Iu sequentibus ter positum est xal, ut epitheta Erotis, quæ dei
laudem efficiunt, significantius extollantur. Comparari potest cum
nostris verbis 180. B. paXXuv pivxoi $avpd%ovd7 jr i[i4'avTeg. o vtco drj iycyys cprjfu
*EQ(oza %mv xccl ttqeC^vtcctov xal r ipidt azov xal xvQudtarov uvai slg
aQETrjg xa l Bvdatjioviag xr rjow av&QaTtotg xal £c5oi xal zeÆv%r}<Sa(Siv.
xal ayavxcn xal ev iroiovdiv . Sensas est: Hac igitnr, qua
dixi» ratione equidem contendo, Erotem et antiquissimum deorum esse
ct honoratissimum et ad virtutis felicitatisque assequendam frugem et
viventibus et mortuis auctorem potentissimum. Sed ipsa hæc verba
mirum est, quam male cum præcedentibus conveniant. Etenim Phædrus
cum dixisset : maioris æstimandam esse virtutem eorum, qui
nullo Erotis auxilio adiuti fortes se præbuerint, quam quorum
virtus non nisi divino quodam instinctu quasi excanduerit, num
recte ita perrexit: ovxco 87) iycoyi (prjpi n Epcoxa $£gov xal
npedfvxazov xal xvp iGoratov elvai eis a pexi} 5 xxrjdiv x, x.
A. roiovroV xiva Xoyov. Vide ann. ad 15. Sequentia
verba aXXovS xivaS tlvat convertenda sunt: nach Phædrus wiiren
einige andere an der R e i h e gewesen. Pactum nimirum erat, ut eodem
ordine, quo sederent, convivæ placita sua proferrent, cfr. 177. D.
80xel poi xPV vat exadxov \6yov etostr inauror "EpcoxoS ini 8eBtiu apxeir
8\ <Pai8por npcoT or. Sed non verisimile est, inter Phædrum Pausaniamque locum
habuisse omnes eos, quorum orationes ab Aristodemo prætermissæ sunt, vel
quas Apollodorus, quippe memoria non dignas, oblitus erat. (cfr. 178.
A. nav Tcav pkr ovr, a ZxacdxoS elnev, ovxe navv 6 *Apidxo8ij
fioS iyiyvT^co, ovx 9 av lyco t o IxeivoS iXeye, Ttavxa). Igitur
Riickertus in uberiore expositione convivii §61. quæsivi, inquit,
doctus videlicet nihil negligere zn Eia tonis libris, in quibus
haud raro res gravissimæ ad perspiciendum scriptionis consilium ex
istiusmodi minutis vestigiis eruendæ sunt, cur hoc loco omissionem
Aristodemus indicasset, ceteris reticuisset . Et olim quidem mihi risus
sum reperisse, aliter tum etiam statuens de ipsis orationibus, in
quibus temporis quendam ordinem observari putabam, quo singulæ,
quarum placita proferret, sectæ sese excepissent philosophorum . Post,
mutata sententia rursus eo deductus sum, ut nescirem . Commode possis hac
ratione hanc rem tibi explicare, ut Aristodemus quidem, qui Symposio
interfuit, accurate locos indicaverit, quibus locis et aliorum et
suam ipsius orationem omiserit, ut Apollodorus autem satis
habuerit memoriæ mandare, quid convivæ dixissent, nou item mente tenuerit,
quo loco quorum orationes ab Aristodemo non repeterentur. Ut tamen aliqno
modo commemorandarum orationum paucitatem excusaret, Phædri
relata oratione alios quosdam fuisse nniversim narrat, quorum
orationes Aristodemus non retulerit. De sua ipsius memoria tacet,
quamquam panllo supra 178. A. in minatis rebus debiliorem
confessas. Cap. VIU. #>«[(5(301' fiiv toiovtuv riva Ivyov
hfn) tlxuv, fi Era c Ss 9 uISqov aXkovg uvas iivca, uv ov nciw die^vtj^i
tuv ov itavv 8 1 tfivi; fi 6vevev. Comparari cum his potest Piat. Lacii, p,
189. C. iav 81 fiitaB,v dXXoi Xoyot yiv covxaiyOv ndvv jiiyvTjycn, ad
quem locum Engelhardtus de oi3 itayv vocularum potestate disserens
h. e., inquit, plane non recordor. Sic ov ndvv sæpissime}
cfr. Theæt. 156. C., Phædr. 228.
E,, ul,, nec non in responsis, v. c. Xeooph. Mem. S. III' i, 12. Eodem
modo latinum non sane sæpe idem siguificat, quod ov ndvv i. e.
plane noni de quo vide Heindorfium ad Horat. sat. II. 3. 138., S04 Ov
ndvv xi autem non satis, non sane multum explicandum esse videtur, cfr.
Locian» Contempl» I, 506. elni pot, Ct8?/poS tpvExai £v Avdiot
; ov ndvv xi i. e. non sane multum. Piat. Eutyphr. init, ovd avxoS
ndvv x i yzyvcodxco, to EvSveppov, r ov av8pa i. e. neque ipse hominem
satis novi. Pronomen indefinitum quod attinet, certum equidem esse reor,
xi in huiusmodi enuntiatis non ad ov ndvv pertinere, sed ad verbum
finitura. Quis enim neget, ut ad Eutyphronis locum modo laudatum
revertar, Græce dici yiyvdrfxEiS xi x ov avdpa, ut rectius Platonis
verba convertenda sint: ne ipse quidem magnopere usquam hominem
novi. Luciani verba ov ndvv x t converterim: non sane usquam sc*
reperitur. Rectissime autem Stallbaumius io annotat, ad verba ApoL Soc^ 41.
D. 95. ed.: 8id rovxo xal £ph ovSapov dnixptipe x 6 tiijfiEiov, xal
Hyaoye xoiS xaxarl>r}(pi<jajAbvoiS pov xal r oiS xaxtjyopoiS
ov ndvv X a ^~ natvcd h. e. haud sane, non magnopere, nicht
eben, qua formula nos qooque cum Elpcoviict loquentes gravius negare
solemus. Hæc, quam Stallbaumius laudat, ov ndvv vocularum uotio
apprime ad nostrum locum quadrat. Apollodorus nimirum alios quosdam
fuisse narrat, qui Erotis laudationem edidissent, factum autem esse
illarum laudatiounm mediocritate, ut earum non magnopere recordaretur,
Earum autem prorsus oblitum ne fingere quidem tibi Aristodemum possis,
qui Phædri, Pausaniæ, aliorum orationes memoriter recitarit. Restat,
ut dicamus de Lachetis loco supra laudato, qui sane docere videtur, ov
ndvv significare prorsus non. Verba sunt hæc : iycj ptv yap xal
iniXavSdvopai 7/6 tj xd noXXa 8ia xrjv rjXvtlar (Zv dv 8ictvo7j^d> £p£6$aij
xal av d dv axov6a). iav 81 ptxat,v aXXoi Xoyot yi - * vgoyxoci, ov
ndvv pipvrjpau Nonne frigidissimam conversionem censes hanc: Ich
pflege namlich Alters halber immer das meiste zn vergessen,
was ich im Sinne habe, sie zu fragen, and so auch, was ich hore (h.
e., was sie antworten)* Falleq aber noch qndere Erdrterungen dazwischen,
so erinnere ich mich vevev * ovg TtccQELQ tov Jlavdavlov Ao yov
dirjyeixo. slitelv d’ av toVy ot l Ov fcaktog f 101 6oxtl y
o5 <&ai$QE, XQOpEpXijO&cu 7jgiZv 6 nicht eben leicht des
Vorigen? Multo nptins lectores censebunt Lysimachi verba converti: Fallen
aber noch andere Erdrterungen dazwischen, so ist es mit mei nem
Gedachtniss g a n zlich aus. Sed neque Hæc conversio recta est, neque omni
ex parte Platonis verba recte exhibentur. Maior interpunctio post
axovdco poni solet, pro qua si comma posueris, optime sibi respondentia
verba habebis irtiXav^dvopai ra itoWa et ov itavv fiipytffiat .
Lysimachi sententia hæc est: Denn ich vcrgesse Alters halber das
Meiste von dem, was ich im Sinne habe sie zu fragen, und erinnere
mich wicderom nicht an das, was ich hore, d. h. was sie auf
meine Fragen antworten, besonders wenn anderweitige Gesprache dazwischen
fallen» tov JJavdaviov Xoyov. Phædrum, qui iracrj/p tov A o;
yov vocatur, Pausanias vituperat, quod nihil accuratiore definitione usus
Erotem laudandum proposuerit. Etenim ut duplicem Aphroditen, ita
Erotem duplicem esse, ut Phædrus, si recte atque ordine habendarum
orationum materiam edere voluisset, anto indicasset, uter Eros laudandus
sit. His præmissis Pausanias in utriusque dei naturam inquirit, ac
Pandemum quidem h. e. vulgarem minus laudabilem iudicat, contra
summis laudibus extollendum Uraniam existimat. Idem iudicium optimarum
civitatium legibus, quæ sint de AMORE, probari censet. Athenienses
enim et Lacedæmonios Erotem per se spectatam neque laudandum censere
nequo contemnendum, sed accurate semper cognoscere studere,
virtuti» an voluptatis studio AMATOR AMASIUM AMET, AMASIUS AMATORI
se tradat, atque eum solum AMOREM admittere et probare et
laudare, qui homines ad virtutem impellet. De Pausania paucissima
sunt, quæ scimus. AMATOREM Agathonis fuisse Pausaniam e Protag. p.S15. E.
colligas. Adde Xenoph. Symp. c. VIII. §. 32. Scholiasta, cuius
verba laudavimus, Agathonem amasium fuisse tradit Pausaniæ tragici. Ælian.
Var. Hist. II. cap. 21. narrat, Pausaniam una cum Agathone apud
Archelaum regem vixisse : tls *Apx £ Aaou icotk ctcpixovto o te ipadtrjs
xoci 6 iprifiEvoS ovtoi ; de quo diverticulo vide annot. 8. Dixit
autem Ælianus 1. 1. eIs *Ap x £ Xaov eodem dicendi compendio,
quo eif *Ai6 Ov dici solet, quæ ratio dicendi Aristophanis ætate ^
fortasse usitatissima ansam dedit comico diverticulum illud eludendi Ran,
v. 83- Ceterum non minus, quam Agathonem, Pausaniam mollitiei atque luxuriæ
deditum fuisse, ex eius apud Archelaum tyrannum diverticulo coniicere
possis* r 6 «jrAca? ovtu) yt . r. A. b. e. definitione addita
nulla, tam simpliciter, sine ulla explicatione accuratiore. Quæritur,
stru loyos, ro ecxAag ovra xceQyyyel&ai lyxmfuaguv “Egcora! fl
filv yaQ tlg yv 6 "Eq0 g, xaXug av sl%s. vvv SI ov yag louv tlg- prj ovzog Se Ivog,
6q&6z£qov Ioti ctnram verborum quod attinet, utrum
nominativo an accusativo casu posita hæc verba rectius accipiantur.
Ut verba vulgo exhibento?) nihil certius esse reor, quam nominativum
casum unice probari posse. Efficiunt enim X 6 anXcoZ ovtcoS verba
præcedentium verborum appositionem: Nicht gut scheiut mir, o Phædrus, die
Aufgabe gestellt zu sein, namlich so schlechthin aufzuge1 ben, den Eros
zu loben. Neque probaverim accusativum casum, qui Riickerto placet»
Caussam enim, inquit, proponit, cor non recte proposita dicendi
materia sit, quatenus cet. Nimirum hac structuræ ratione
frigidiorem orationem effici censemus atque sedatiorem, quam quæ
Pausaniæ, homini inprimis ipcoxixfi, conveniat. Fortasse hoc modo Pausaniæ
verba scribenda snnt, ov xaXc jS poi Soxei, gj $alSp £,
7tpofi£ft\f/6$cti ijjiiv 6 XoyoS • ro anXoaS ovtoo napr\yyiXScci
iyxcopia^eiv " Epcoxa ! qua verborum distinctione quantopere vi
augeatur totum enuntiatum, sponte apparet. Habes enim vituperationem Phædri
coniunctam illam cum indignatione summa, quam per me licet etiam
irrisionem interpretari: Wie kann man nur so schlechthin die
Aufgabe stellen, den Eros zu loben ! Atque, si quid video, hæc natis
malitiose a Pausania proferuntur ita, ut ad præcedens Phædri dictum
comparentur, C. io ovv xoiovtov phr itkpi TtoXXjjv (xxovdrjv
noirjtia- 6$ai y"Ep(oxa&k pT}8ha ita> av - SpQOItCDV
TEToXflTjxlvai tfe XCCVTtfvl xrjv rjpkpav aZlooS vjuvtj Coa! Ceterum iu aliquot
codd* non malæ notæ ovtgo? exhibetur, quam formam h. 1, unice
probamus» Sed fusius de ovrvt et ovtgdS formis infra disputaturi
sumus. vvv 8h ov yap l6xiv sis* Hæc verba sunt, qui nno
tenore pronuntianda censeant; v» c. Engelhardtus ad Apol» Socr* 83*
B. 221. ita iudicat, nt nullam prorsus omissionem verborum Græcos
sensisse statuat» Sed neque hoc indicium probaverim, neque vero iis
accesserim, qui vvv dh ov yap verba lineola apposita disiungunt,
vide licet ut esset, quo legentium oculis «aposiopesis*
indicaretur. Aposiopesis enim non nisi in iis locis reperitur, in
quibus aliquis ita commoto animo loquitur, nt pauca verbis exprimat,
cetera legentibus divinanda relinquat. Non igitur aposiopesin agnosces in
verbis : Hoc vidi, neque vero illud, æd omissionem præcedentis
verbi finiti, quod, quoniam facillime e præcedentibus suppletur, ne nimia
abundantia oratio laboret, lectoribus supplendum relinquitur, Idem in
nostrum locum cadit, ubi, cum præcedat xaXcoS av £?££, facillime post vvv
da suppletur ov xaXcoS $X ei - I an * quid differat aposiopesis
ab omissione verborum, quam 'ellipsin vocari licet, statim apparet.
Aposiopesis reticentia P •xaotEQOv xgo^QTj&rjvai vxolov det Ixcavuv .
lya ovv nu» p«(Jof(«t tovto ixavoQ&uOaO&aL, xqutov fiiv
"Egara eorum est, quæ aliquis additurus rebatur potius, uter eorum
laucrat, sed propter ammi comraodandus esset, quam qualis esset tionem
disertis verbis non ex- is, quem laudari oporteret. R ii Impressit; ellipsis
contra elegantem kert. verborum omissionem indicat,
inavopSudatiSat. Huquæ in præcedentibus leguntor, ius yerbi potestatem Ficiui
conet quorum repetitio foedam quau- versio non satis assequitur: hoc dam
abundantiam dictionis eifi- itaque emendare conabor, ceret. Ad nostrum
locum ut re- Ea nimirum ini præpositionis vertar, lineolam post vvv 8e
cum verbis compositæ vis est, verba ponendam curavimus, ut ut aliquid
post aliquid fieri e præcedentibus verbis aliquid significet, cfr. 180.
A. oti supplendum esse clarius indicetur. nenvdpivoS napa tijS
prjxpoS Simillimus nostro loco est Lachetis ais’ dn o$ av olxo ixoXprfp.
200. E. el fikv ovv iv xols tfev •— ov jiovov vnepanoSaSiaXoyoiS xols apxi iyco
plv veiv aXXa inanoS av elv, Itpdvqv elSooS, xooSe 81 p?) quo loco quid
differant anoelSoxe, Sixatov av rj iph / ia - $av&65ai et inanoSctvtiv,
Xidxa ini xovxo x 6 ipyov na - sponte intelligitur. Adde Protag.
paxaXeiv' vvv 81 opoicof 328. E. vvv 81 nbteidpai * ydp itavxeS iv
ctnopia iyevo- nXr,v dpixpov xi poi ipnoScdv, pe$a, quo loco post vvv Se
o 8f/Xov oxt TlponayopaS (ictsupplendum esse ratio loci docet: 8la>S in ex 8
18 dB,ei, ineiSi} ovx ig>dv7fv eISojS. nal xa noXXa xavxa it,e8l 7t
poxepov n po ij - 8a%ev. xal yap el piv xiS vai . Hæc. verba ex
abundantia nepl avxdov tiityyevotxo oxojovv quadam posita sunt, quam
etiam xdiv Srpirjyopoiv, xa% dv xal Latini adamarunt dicentes : prius
xoiovxovS XoyovS axovdeiev ij præfari. Simili modo supra IlepixhiovS i)
dXXov xivoS xoov p* 177. D. dicitur: apx £ ^v 8h Ixavcov elneiv * el
inave4?al8pov n pdixov, neque no- poixo xiva xi, Gjfi tep (iifiXia
strates ab Jmiusroodi diccudi ge- ovSev i'xov6iv ovxe dnoxpivanere abhorrent.
Quem enim of- 6$ai ovxe avxol ipidSai, aAA* fendat conversio hæc: Phædrus
iav rtS xal dpixpov inepta hahe zuerst den Anfang gemacht? Xrj6y x i xtav
prjSivxtav, Ssnep Nostra verba Schl ei erm ac heras xa x a hxela
nXrjyevxa paxpov convertit: dasi zuvor bestiramt rfx £ 1 xdl anoxeivei,
iav prj werde. Græcis verbis magis re- imXdfirfxai xiS, xal ol
fiijxopeS spondet: dass zuvor vorausbe- ovxta dpixpa iptaxrjS ivxes 8ostimmt
werde. Xixdv xaxaxelvov6i x ov Xoyov. 6 nolo v 8 el in aiv £iv .,
Perscripsi totum hunc locum, ut Nondum licebat oitoxepov dici, lectores e
vestigio de Stallbaumii s quia quot Amores essent, nondum sententia
iudicare possent. Jn erat definitum ; accedit v quod, his, inquit,
vereor, ne vitium alietinmsi esset, tamen non id quæ- quod lateat. Quum enim in
av t i ' i (pQtzGcu ov 6tl Inaivtlv, insita Inaivioai a^tcag
tov &sov. navzss yag Zapsv, on ovx isziv civiv "Egazos
p £ 6% a i sit interrogare aliquid præter illa, quæ ipsi
oratores dixerunt, haud scio an deinde parum accurate dicatur In e
p cj Ti) 6 Tfl. Equidem scriptum malim av EpGDtrj dp, h, e . interrogando
denuo attingat, Quamquam codices veterem lectionem tuentur omnes.
-Nihil mutandum est, et omnia bene habent. f Enav£pid%ai est alienius
rei, de qaa paollo ante dictam sit, caussam et rationem sciscitari.
Enepcoxdv contra eius est, qni audita quadam oratione alicuius sententiæ
sire repetitionem sive enarrationem flagitat. Sensus verborum est: lefzt
aber glaube ich es, Nur eine Kleinigkeit ht mir noch im Wege, die
Protagoras ^ gewiss nachtraglich recht gut beseitigen wird, da er
iiber so Vieles mir Belehruug gab. Wenn freilich Iemaud iiber
denselben Gegenstand mit eiuem der gewdhnlichen lledner sich bespriiche,
so mdchte er leicht solclie Reden horen, sci es von Pericles oder
von irgend einem andern, der zu reden versteht. Fruge dagegen
Iemand nachtraglich nach Grund und Ursache irgend eines Satzes,
so haben sie, wie die Biicher, keine Antwort und bleiben stnmm ;
biito Iemand aber um die Wiederholuug nur eines kleinen Satzes, so
sind diese Redner vrie Erz, das lange klingt und tont, wenn man es
nicht anfasst, und geben ia solcher Weise (vide ann. 58, nam ut
illic ovxgj noXXaxoSEV, Protag. loco ovxco dpixpa positam est) auf eine
kleine Frage einen unendlichen Sermoo» Ad nostrum locum ut
revertar, verba convertenda snnt : ich will nun versuchen, diesen
Fehler nachtraglich zu berichtigen. npootov 'jtlv " E p
coxa. <p p a 6 cci . Ne quis forte xoci particulam desideret,
qua hæo verba præcedentibus commodius annectantur: Sol ent Græci,
verissime notante Stallbaumio ad Apol. Socr. 22. A., eas sententias, quæ
aliis sub iiciuutur explicationis
causia, ita addere, ut particularum et conjunctionum vincula omittant.
Effici autem videtnr hoc asyndeto, ut gravitate quadam oratio augeatur,
quæ addita xai particula prorsus evanescat. Hoc dicendi genus tam simplex est
atque omnis expers artis, ut non mirum, idem iam apud Homerum
reperiri, cf. II. a, 504. seqq. coS zco y dvxifiioidi pax^ddapeveo
inktddiv dvdtT/tTjy • Xvdav 6 * dyopt/v napa vsvdlv Axaiar. IJqXeiSqS
psv ini xXidiaS xal vijaS ildaS rfie, dvv re Mtvoixiu.br) 7ca\
oli Ixcepoidiv * 9 Atptibr)i 6 * upa vija $or)v aXabe
npoipvddtv, is 6* ipirai i-xpivsv x. r. A. Adde Phædon, 91.
B. XoyiB,opai ydp, oo <piXe Ixcfipe. xal Sioedoa gjS nXeovexTixtiS •
tl pev tvyxdret dXrjSrj ov xa cc Xiyoo, xaXcoS 6t { xo nei dSrjvai*
eI bl prjbbr idxi xeXttrxijdavxiy dXX ovv rovxov yt x ov xpovov avxdv tov
itpd tov Savatov ijxxoY xoiS na-6 * . ’Aq>Qo6ltt]. (tiag
(ilv ovv ovGtjs ttg av Tjv “Egag' hct 1 dt 8q 8vo Igtov, 8vo dvayxrj xal
"Eqqhb tlvav. xag 8' ov povdiv u7j6i} 5 Idopoa. odvpoptVOf.
c tB,loo S tov 5eov. Hæc verba vario modo interpretari licet.
Possunt de elegantia laudationis intelligi, de sinceritate laudatoris» de
laudationis veritate cett. Sed horum nihil Pausanias in mente
habuisse videtur. ’A£UgjS tovSbov esse: ita deum laudare, ut nihil
omittas eorum, qnæ deo conveniant atque ad prædicandam eius laudem
pertineant, verbis indicatur 180. E. a 8 ’ ovv huctrepoS eTlKtjxe,
itEipaxkov Elireiv. TtdvTsS ydp tdpEV* Omne s, inquit,
s c i m u s, Aphrodite n' non esse sine Erote. Sed quod omnes scire
dicuntor, idem fieri interdum potest, ut scire se opinentur
tantummodo, revera non sciant. Eandem igitur argumentandi sive
levitatem sive audaciam habes hoc loco, qua Phædrus in oratione
sua usus est 178. B. yovijs ydp KpcDToS ovt sidlv ovte Xiyovxai
vit* ovSevoS ovte iSicorov ovte noirjTov f ad quæ verba vide ann. 55.
Cur Aphrodite sine Erote non sit quærentibus variæ caussæ se
offerunt, quarum aut una vera est aut nulla. Eas nunc recensere eo
facilins omittere possumus, quo minas ipse ^Pausanias de caussis rei
cogitasse videtur, quam rem omnes compertam habere narrat. Ceterum
ut TtdvtES ydp Idpsv h . t. A. Pausanias dicit, ita Socrates dissimulato
ingenii acumine 202. B. neti jnjv, inquit, ?jv 6* iycd 9
opoAoyeirai ye napd ndvxoov pty/US etvai. «
ptciS p\v ovv ovdtj S*. Veteres editt. habent TavrrjZ 8\ pia* phr ovdrjS,
quod fuerunt, qui probarent. Sed non dubium est, verissime notante
Stallbautnio, quin id grammatico alieni debeatur. Bekkerns e codd.
non pancis piaS p\v ovdtjS edidit, quod sane habet, quo
magnopere se commendet. Tantnm enim ponderis enuntiationi, quæ
quasi fundamentum eat totius disputationis, infert, qnantnm eidem apprime
convenire videtor. Sed codd. optimorom auctoritas respicienda est, qui
coniunetivam particulam exhibent. Probatur eadem nobis etiam
propter duplicem relationem, quæ hoc loco manifesta est, et de qua
fusins disputavimus p, 22. et 2$. Proprie dicendum erat: pia? p\y
ovdrjSf sii av ijv^Epwg' Svolv 8^ 8r) ovt o iv, 8vo dvayjcrj xal
EpcoTe slvaiy sed eandem enuntiationem etiam hoc modo cogitari Pausanias
voluit, E i p\v pia Tfv, eU dv t/v^EpcoS- insl <$?/ 8vo idTov,
8vo dvdyxrf v.a\ "Epare elvai. Duplicem hanc et nominum et
particularum relationem mutuam indicare Pausanias tantummodo potuit,
non item disertis verbis exprimere* Indicatur autem ea, pkv
vocnla ad prius nomen apposita, 8s autem cura posteriore
particula coniuucta ptaS p\y iitEi dL Sed hac scribendi ratione
repugnantia quædam exoritur singularum orationis partiam, quæ addita
alterutri sive nomini sive particulæ ovv particula mitigatur atque
lenitur. Riickertus ad h, I* ita disputat, ut Pausaniæ 6vo Tio
&ea; rj (iiv yk loti itQEOjivztQa x«l afi^rap, OvQavov &vyutr]Q,
tjv Srj xal OvQavlav l%ovo(iatfiiiiv ' Teri) a corruptissima
ceuseat atque non nisi verborum mutatione sananda. Videtur enim,
inquit, hæc ipsa varietas, quod alii tavTTjS 8 i, alii ovv addiderunt,
argumento esse, antiquius hic vitium latere, quod variis modis
sarcire stpduerint librarii. Itaque in mentem mihi venit olim, essetne
Platonis manus hæc ; *Aq>po8ixrf % j]S ytiaS plv ovdTjS, Cui si
quando accidisset, ut negligens librarius pro *Aq> poSitjj ?fS
scriberet *Acppo~ 6 It rj S, Jieri postea non potuit, quin ~6
abiiceretur, quo facto alias coniungendi verba rationes iniri
oportebat, quarum ad nos duæ pervenerunt. Perscripsijhæc verba, ne
deesset, quibus nostra displicerent, quo commodius Pausaniæ verba
explicarent. 7t 65 i 8 * ov 8 vo x oo $ ea. Vulgo xa $ed; sed
miuus usitatum hoc apud Atticos ex præcepto Grammaticorum. Eodem xnodo
reperitur rcJ 68 co in Piat, Gorg. 524. A» Plura huius loquendi usus exempla Matth. congessit Gramm.
ampl. $. 456. 1. 812. Ceterum hæc interrogatio ex eo genere est, de
quo diximus ad verba c.VI. 60. Xkya 8tf xi xovxo; Mediæ
orationi interrogationes immisceri haud raro, ut vigor orationis
structuræ mutatione augeatur, satis notum est. Hoc vigore, quem
oratorium vocare licet, Pausanias ita utitur, ut argumentorum
absentiam obtegat, quibus duplex deæ numen probandum erat, ?}
pkv yk itov Ttptd flvtkpat, Riickerto yk particula videtur non
argumentationi, sed expositioni ante dictorum inservire. Frustra. Quod
modo annotatum est ad præcedentem interrogationem, optime cum huius
particulæ vi, quæ est vis argumentationis, convenit. Rectissime Buttmanni
præceptum ad Dem, Mid. 46. laudavit Stallbaum: Quum quis uno
argumento,vel exemplo aliquid probat, potest hoc ut suiliciens
afferre : quod fit particqla ydp ; potest etiam significare, plura
quidem posse desiderari, sed hoc unum satis grave esse : quod fit
addito yk, certe, saltem. Restat, ut de tcov particula dicamus,
cuius potestatem non satis recte Riickertus interpretatus est. Annotat
nimirum ad h. 1.; Addita part. itov urbanitatis declaratio est, '
qua speciem exhibet qui dicit ' etiam de re certissima dubitationis atque
ad lectoris assensum provocationis . ' Non aliter Buttmannus
de eadem vocula indicat in Indic, ad Piat, Dial. IV. Berol. MDCCCXXII,
Sed quam hi urbanitatem dicunt, equidem in Pausaniæ oratione
arrogantiam interpretari malim. Nimirum 7tov vocula e dicendi
genere ov xl Tt ov depromta est, atque iu interrogatione positum
significat, mirari atque indignari eum, qui interroget, si quis
aliter atque ipso de aliqua re indicaturus sit» IIov vocula igitur
non tam wol convertenda est, quam doch wol, doch sicher, doch
gewiss. Usu loquendi factum paullatim est," ut nov
particula significet, notissimum aliquid esse ita, ut de eo
dubitari nequeat. 5ic in ij 8e vecotIqcc Aioq xai Aicovrjgy yv 8%
ITavdrjfiov xæ Xovusv. avayxaiov 8rj xai * 'Eqcotcc tov (iiv ty hijpqc
jfrvSQybv IIdvdypov 6 q$ ag xcUsid&ac, zov di Ovq&vlov. Alcib. I* 129.
C. 'O di XP°^~ pEvoS xai (L xpip ai °vx aXXo ; TIgoS A eyeiS ; "fhSTtEp
tixvtoxojioS xipvei itov tojjeI xai d/it\y xai aXkoiS opydvoiS.
Adde Criton. 44. A. IIuSey rovro TExpatipg ; EyoS Coi ipaj. x\f
yttp ttov vCxspaia Sei pe ditoSvijCxeiv, if v dv Z\$oi to tcKoiov
h. e. den Tag darauf mus» ich, wie du weisst, sterben, wenn das
SchifF zuriickgekommen sein wird, xai Ov p avia. De
Venere Urania atque Vulgivaga secundum Platonis sententiam disputarunt
Apulei. Apolog, 281* cd. Oudend., Io. Lydus de mentibus 89. seqq. Alios
laudavit Astius ad h. 1. Qudd autem illa dicitur dprjxcap 7 pro
magna deorum laude haberi solere, quod alterutro parente careant,
docte demonstravit Wesseling, Obserr. II, 10, p, 177. seqq.
De Venere Vulgivaga ex Iove et Dione nata v. interpp. ad Cic. de
Nat. Deor. III, 23. Elmeuhorst, ad Apulei, 328. seqq. et quos
laudat Bach. ad Xenopb. Symp. VIII. 19. Ceterum vix est, quod
moneam, totum hoc argumentum a Pausania ita tractari, ut fabulas de
Amore et Venere pro consilio ano mutaverit eique accommodaverit.
Stallb. iit aiv eiv piv ovv det itavtaS SeovS. Vario
modo sollicitarunt hæc verba interpretes. Bastius scribendum
couiecit inaiYEiv pkv ov dei itavxa (sc. w EpGDxa ). Orsilius ad Isocr. de Antidos. p.326. iitaiveiv juv 3cod 5* expungenda censuit. Riickertus Astio
assentitur, qui vel superstitionis caussa vel propter metum verba addita
esse iudicat, videlicet ne Pausanias deos contemnere videretur.
Stallbaumius, ne Pausanias sibi contradicere rideatur, facto inter
litaiveiv et iyxajpidpEiv discrimine verba convertit ; Omnes deos
cum honoris significatione commemorate pietatis est; non autem
omnes encomio digni haberi possunt, Hanc verborum interpretationem cave
probandam censeas. Non yerum est enim, quod Stallbaumius inter
hcaiveiv et iyxwpidpEiv discrimen statuit, neque idem scriptorum locis
probatur, cfr. Piat. Menex. 235. A. yorjxevovdiv T\pdtv ras ipvxaS
xai xrjv ito\iv iyxoopidpovxeS xaxd itavr aS xpoxovS xai xovi texeXevTTjxoxaS
iv x<p noXipw xai TovS TtpoyovovS ?}pcjv dnavxaS tov f
ipitpoCSsv xai avxovf TjfiaS xovS Zxi ZrivxaS Ijtaivovvxss x. r. A., ad
quem locum Engelbardtus verissime annotavit 241. ed.: irtaiv ovvr
e$ nihil est nisi repetitio quædam præcedentis iyxcopidP,ovx eS ob
enuntiati longitudinem adiecta. FICINI conversio, ne verbo tenus quidem
facta, audit : laudare quidem deos omnes decet, sed utriusque AMORIS opera
distinguenda Pausaniæ mens hæc estx Male ’ Enaivilv yh> ovv dei fiavtag ftsovg' «
et ovv txattQog *’i hj%B, XBiQceriov tlitilv. Uda a yag
ngd^ig <od’ fyti' aixrj hp avtijg figar- Phædra» nihil definitione
nccuratiore usus Erotem laudandam proposuit. Duo enim sunt Erote». Duo
igitur (ovv) nunc Erotes laudandi sunt, quoniam omnes dii, ut dii,
non possunt non laudari. Ea laudatio ut recte fiat atque digne deis,
quid utri** que Eroti datum sit muneris, iam dicendum est.
Pausanias igitur, quod in laudatione Erotis a Phædro proposita duos E
rotes commemoret, alterum Ovpdviov, alterum ndvSypov, eius rei
excusationem petitum iri putat et a negligentia Phædri, qui Erotem
laudandum propovicrit dei naturam duplicem non respiciens, et a
pietate quam diis omnibus mortales præstare debeant. Restat, ut de ovv particula dicamus, quæ h. 1. dupliciter posita est. Prior
part. continuandæ orationi inservit, de ulterius potestate dictam
supra est 22. et p, 84, o(vt fj i<p avtyS itpatropivy.
HpatTopevy participium adeo suspectum visum est hominibus quibnsdum
doctis, ut tanquam inutile additamentum expungendum censerent.
Neque his assentimur, nec Stallbaumio credimus, quod annotat ad h.
1.: Poterat omitti participium, fateor: et omisissent fortasse alii, qui
non haberent Pausaniæ ingenium, Ficinus in convers.participium non
expressit, cuius tamen parva in huiosmodi rebus auctoritas. Quid? quod
Gellius, verba græca laudans N. A, XVII, 20. participium edidit, idem in
latina conversione omisit. Participii vis hæc est: itatict yap
itpct%iS c o6 9 ix*f avty avtrjS TtpdB,iS o v 6 a ... h, e,. Mit • aller Handlung verhiilt es sich so: so fern sie
an und'fiir sich Handlung ist,ist sie weder gut uocli^
schlecht. Haud raro Græci scriptores verbis transitivis utuntur ita, ut
addito obiecto nullo, non aliquam actionem denotent, sed meram
verbi notionem exprimant. cfr. Symp. p, 184 . B, av t eu epyetovpevoS eis
XPVpara. p y nata<p povij 6y h. e,, wenn er in Beziehung auf
Geldgeschenke oder auf Befdrderungen im Staatsdienste s e i n e
Verachtung niclit zeigt. Pl. Gorg. p, 489, D. y olei pe Xeyeiv, idv
CvpqtetoS 6v\ Xepy 6oi> Xcov 9tal 7tocYto8ot7td)V avSpcoitGQV pySevoS
d£,ia>v rtXyv iocj? tc 3 dajpazi itixvpfcaOSai, xal ovroi
<pd>6 iY t avia tavuc elvat vojptpa; in his verbis, cum prægnantem,
quam vocant, g>dvai verbi siguifteationem non perspicerent,
Heindoriius, Buttmannus, lleusdius, ad coniecturas ingenii confugerunt,
xal ovtoi <poo6iv est: und (wenn) diese das Wort nelimen,
ihre Stimme erheben. Protag. 384. D, coSicep ovv dv el ItvyXOLVOV
VltOXGDtyOS cov, <5ov av xP 7 } yai t tlnep epeXXis /tot
diaXkZetiBai, pelP t ov cp$tyyeCSai y itpoS tovS dXXouS, ubi pei2,ov
positum est pro pdA181 TOfiivtj ovzs xcdrj ovzs ale^Qa. olov 8 vvv tfftus holov
ptv, nlvsiv Tj aSuv rj duxkeyto&cu, ovx i'<J n zovzay, >
avzo xafr’ ccbzb xaXov ovSlv, ai. A’ Iv zy sipaiju, a ; av nqayfiy,
tocovtov «jrifJij* xcdas (itv yaq nqaxzb fiivov xal oq&w s xcdbv
ylyvszai, prj OQftas de alctyQOv . ovza 8rj xal zo Iquv. xal 6 “Equis ov
nas eOn xaXbi; ovdi agto<; lyxujiui&<5%at,, aiX b xaXw$
nQOZQtnuv Iqcxv. Aor, ut esset, quod verbis q>$oyyov itapexeiv
(b. e. tpSiyye 6Sai) conveniret. Adde Apol. S. 80. D. idv ipl ditanteivrjxe
ovx ijj.1 pel^QD fiXaifrete rj vpaS avzov$ t quo loco ad utrumque dicendi
genus respicitur. Hac significatione verborum prægnanti factum est, ut
multa verba cum genitivo couiungi soleant, ubi quartum casum
exspectaveris cfr. Protag. 851. E* itorepov ovv, rjv 5* iyc et,
tfti fiovXei ijyepovevEiv (h. e. 7jysjj.Gov elvat) xrjs dnhpeooSy rj
iyco ijydopai ; JixaioS, £<prj f 6v TjyeiG$ai' 6v yap xal xaxdpx
xov Xoyov. Ne præteritum pro xorcdpXEtf exigas, sensus est; da bist
ia auch der Urheber der Rede. Menex* 237* cap. 6* xijS 8* Evyereiaf
icpcoxov vxrjp^e toiSSe i} tgoy Ttpoyovaov ylve^ 6i$ tu T, A. h. e.
war die Ursache* Adde e latinis scriptoribus, apud quos rarior hic usus,
Plaut. Asia. v. 256. Both. Ætatem ego velim servire (h. e. servus esse),
Liburnum ut conveniam modo. roiovrov ditiftTj* Tropum
aliquetn in mente Pausaniam habuisse, certum est* Fortasse proverbium
erat, ad quem allusit: talem farinam prodire solere, qualis in mola parata
sit* ovtoo 8ij xal to ipav. Post ipav nulla interpunctio reperitur
neque in codicibus uequ s in libris editis ; graviorem posuimus nos,
qualem sententiarum ratio exigit. Pausaniæ mem hæc est: ut quævis
actio per se spectata neque turpis est nec pulchra: sola ratioue
agendi cognomentum accipit: ita nitiii in se habet % Q ipay per se
spectatum, qnod veli vituperes vel laudes: ex sola amandi ratione
indicatur. Quod sequitur xai non mera copula est, sed fortiorem
significatum habet, quo apud Latinos poni constat adhærento consequentiæ
notione atque pro atque igitur* Verba convertenda sunt: So verhalt
es sieh auch mit dem hieben, Und ist also nichtieder Eros
schon und eines b esonderen Lobes wiirdig, sonderu nur der, welclier auf
eiue schone Weise zur Liebe treibt. ooS dXySooS Ttav 8 rj
jio Quid sibi velit goS «A?;3o3s', a nemine demonstratum video. Significat
autem, propria potestate adhiberi, h. e. adieotivum esso non nomen,
7tdv8rjjioS. Recte igitur aliis in locis mihi videor K t
'O (Tsv ovv Ttjg HavSy/iov 'AcpQoStzrjg eos aArj&cog
JtavSrifiog eOzc xul itiegya&tai o xi av xv%y xal ovxog B lozt/v, ov
ot tpavAoi xmv dv&Qtltxcov igatiiv. £ga( H 6s ol xoiovxoi ngdhov (iiv
o&% fjxxov yvitcaxav i} itaiSav, IWf hxa, eoi/ jcal tQcoGi, zov
Gufiuzav puAA ov xj zav m«inscnla littera UdvSyfioS «eripsisæ.
iZepyagexat 3 xt «Y xvxy^ Vett. edd. pro xvXQ exhibent xvyoi,
Male. Ad xvxy •imple* verbum e præcedentibus repetendam est, uon
compositam i&pya$Qp£YQf, ut visum est Stalibaumio, Sensos est:
und was irgend noter seine Hande Itomnrt, das henutzt er oh
ne vr e i ter es fur seinen Zweck. Huius structuræ exempla permulta
reperiuntur. cfr. Phædon. P- ( 64, C. 6H(ij!<ti St}, <J
dyaSl, £av apa xal dol %w8oxy, aixep Xal £fio\ (ac. doHtl,') Pari
modo affirmativum verbum repetendum est præcedente verbo
negativo Platon. LEONZIO (si veda) <ft A' iav Ttepi zov
dfupidftnxtjdatdi xal prf <pfj o exepos x ov Sxe(>ov opS/wS Aiyuv
fj fit } o'atptaS JC. tpy, Sententiam ipsam quod attinet cfr. Piat. Prot*g-
P- 353. A. xi SI, o! 2aS~ HpccxcS, §ei ?) licis 0xoixei6$ca T?jy
tgm* 7toXXcov Sdfcctv ctv~ Spomtaiv, o'{ oxt av xvxoodi, xovxo
Uyovdiv, Adde Piat, Criton. p, 44, O. xal ovxoS idxxv, ov x.
X, A. Pausanias si brevius loqui voluisset, verba audirent xal
tovzov ipwdtv, Illam oratoriam dicendi figuram etiam infra reperies 182. A.
ovxot yap cldiv ol x. x. A,, 186. C. xal xovxo idxxv, fi
ovofia %o iaxpiHov et alias sexcenties. Ceterum ipdv coniunctum
cum quarta essu verbum transitivum esse, cum genitivo, prægnanti,
quæ vocatur, potestate adhiberi, ut idem sit, atque amatorem esse
alicuius, supra annotatum est 88. Hinc nostra verba convertenda sunt; und
das ist der, welchen die minder Gebildeten unter den Menschen
lieben. Liebhaber aber «ind solebo zuerst, nicht minder von Weibern
ais von Knaben, cos av Svvatvxai avotjxoxaxoov. Stallbaumii ad h.
1, annotatio hæc est: Tribus partibus ait constare diiferentiam
inter asseclas Amoris coelestia atque vulgivagi, primum sexu, qui
ametur, deinde parte, quæ ametur, postremo amandi modo. Itaquo
mutavimus lectionem vulgatam avo7/XQxdxa>Y Schiitaio obsecuti, cuius
coniecturam firmant codd. aliquot non malæ notæ (Paris, et duo Vindobb.) Satis
speciosa est, neutiquam tamen vera hæc verborum interpretatio. Tantum euim
abest, ut temeritate tanquam argumento Pausanias utatur, quo
tpavAovS il'v%ibv, htuxu m g av Svvavtai' avorjxoxazmv, jrpog
ro ' diangdl-aO&ai fiovov fi /.{novies, a/eel ovvteg de xov xaAcJg ij
[trj. o&ev 6rj %v[ifiatvu avrols o rt, av xvfjaGi, xovxo ngdxxuv,
opotcos pev ccya&i>v, opoias Si xovvavC riov. laxi yag xal ano xijs
&eov vecoxega g xe ov6t]S nolv rj xijs exigas, xal pexe%ov<3ris Iv
rjj yeviæi xal I • tu>v avSpcdnoDy Pandemum amaro
quam pueros, deinde corpus magis probet, ut potius allatis argumen-
quam animum amant, postremo tis tribas Pandemi amatores te- natu
minores» mernrios esse doceat intempe- icpdf x 6 Siart pd£,a6Sai. raritesque
atque eorum, in quos* Ut paullo supra i^epya^ed^at, cunque inciderint,
ineptissimos ita hoc loco dianpaB,ad%ai verbi corruptores. Nullo enim,
inquit, di- latissimo significata turpissimæ scrimine facto etmulierum
etpue* rei notio obtegitur. Schleierrn. rorum AMATORES sunt, deinde sire
in conversione habet: indem sie mulierem amant sive puerum, cor- nur auf
die Befriedigung sehen, poris quam animi pulcritudinema- unbekiimmert, ob
auf sebdne gis delectantur, postremo, quain Weise oder nicht. Ceterum perfieri
maxime potest uum i ne- pulcre hoc additamento explicatio p tis simo m od
o Pausaniam di- nostra dyoj/xotdxcjy verbi proxisse censes? quid ineptius in
bari videtur. Ætate enim pro amore cogitari potest, quam cor- vectiores
cordatique homines haud pore magis quam animo delectari? facile ab iis
corrumpi possunt, K evocanda lectio vulgata est avorj- quos temerarios
libidinososque ToxarcDYy quam Riickertus quoque amatores esse
intelligOnt. Contra, in textum recepit, minas tamen quorum ætas prudentia
caret, recte verbom interpretatus. Avorj- quo facilius fraudi obnoxia
est, j oraro i enim h» 1. non stuleo cupidius ab illis tissimi
sunt, sed infirmio- Edti ydp jcai ris ætatis. Hinc verba ex- 5 eov. Cave
Riickerto crcda» plicabis 181. D. xp V v dk xal annotanti ad Jianc locam,
davo/iov tdvctt pyj ipay it a i 8 cov t riorem omissionem verborum esse
fya pjj eis adfjXoy tcoAAtj dirovdi/ o "EpGOS ovtoS, nulla videlicet
arrjAitixero ' x. r. A., ad quæ in proximis præcedente Erotis verba vide
annot» Quid? qivH, mentione. Brevior Pausanias esse quæ his verbis præcedunt,
no- maluit atque, quæ facillime supetram explicationem apertissime pleri
possint, eadem -audientibus probant: aXX* ovx i^anarf/day- supplenda
relinquere, quam oraxe£, iy aq> p o dv y y Xaftov - tionera exhibere nimia
verbositate x eS cis* viov x. T, A» Pausa- laborantem. Proprie euim dtniæ
igitur voluntas hæc est: cendum erati eidi ydp xal and Pandemi
amatores non nisi e ge- xovxov rov "EpaxoS, oS idxtv nere
temerariorum hominum sunt; and xi/S Seov x . T» A. Similiter quorumcunque ipsis potestas est, Pausanias brevitatis
studio dixit eos Amant, non miuus feminas 181. C. ol ix tovxov xov
oppetitur. and x ii s ahjtaos xal aQQtvog. o 61 tijg
OvQccvtag tcqStov ftlv ou (izxzyovdijg &t]A.sog, a A A’ ctQQBvog
ftovov xal Igxlv ovtog o tojv italdav Eqco g 1'sr utk itQEGfivttQcig,
yfigcag CC(lolQOV. 0&BV 6tj iJU tO UQtjBV TQZTCOVXai 01 £x
XOVtOV rov “Ego rog Mxvoi, ro <pv6e i iggauBvzdtzgov xal
vovv fiuMov Myov ayuTtavttg. xal ng av yvotrj xal tv avry
EpGDToS hnnvoi pro ol ix tovTOV TOV^EpcuroS tov <X 7 CO xavTtjS rijS
iitiitvoi. Cetcrnm ne mireris itoXv voculæ post comparativum
posituram, ita loquuntur interdum Græci, ut sedis insolentia verborum
potestas augeatur» Exempla huius locutionis non rara • supra
reperitur 180. A. xal itt aykvEioS, hcEira VEooTEpoS 7to\v, <2s
<prjdiv "OprjpoS. Adde Piat. Gorg. p» 488. E. ol yap
xpEixxovf fisAxiovS itoXv xaxa rov dov 4 \ 6 yov. Plura exempla
Stallbuumius laudavit ad h. 1. ed. 50. xal ^rfX^os xal a?/3/5eYOf,
Ilis verbis explicatur, qui fiat, ut TlarSjJpov asseclæ et femineo
et masculo sexu delectentur. Hoc quamquam disertis verbis non
commemoratum est a Pausanid, tamen colligere licet ex iis, quæ
paullo infra leguntur: aW afifisvof povov xal idxir ovxos 6 xwv itaiScjv
"EponS quæ verba immerito tanquam glossema expungenda
censuerunt Wolfius, Schiitzius, Astios. Sensus est: und darauf beruht das
W e s e n der Knabenlicbe. OvxoS autem pronomen positum est e
generis haud rara assimilatione prorotiro. vfipscoS a/ioipov
. In his asyndeton improbantes Astios et Orellios alter xk
inseruit, alter apoipoS scribendum existimavit. Frustra.
Solent addita eopola nulla ens partes orationis enumerare Græci, quarum
suam quæque pondus habet, cf. Symp. P 17 3. B. ’Apt<5To8t//toS
7/y xiS, KvSaSijvauis, apixpoS, dv vnoSijroS dei. 175. C. rov ovv
AyaScava, xvy x dvctv ydp ?d X arov xaxaxclperor, yiivov. Ceterum vfiptaS
d/ioipos Urania dicitnr ita, ut simj|,* 0 P a „demon Aphroditen oratio
dirigatur, cuius Swepyos perfidos et cavillatores asseclas reddit, cf. 181.
D. aAA^ ovx iSoxaxijCavxeS, iv dtppo6vvy XapoVTtS cjV viov,
xaxayeXddavxes oi x ji d £ d $ ct i ije \ccX\oy djzo xpi X ovx£S x. x. A. oSev 8xf trixinvoi.
Hæc accuratiori explicationi inserviunt præcedentium xal Hdxiv ovxos o
xtiv itaiSov *Epa>s. quæ verba quoniam ita exhibita snnt, ut pro
concreto, quod vocant grammatici, abstractum positum sit, nostro loco
concretum ha^es h. e. masculi generis amatores in abstracti nomiuis
locum substitutos. Cave igitur h. 1. de inutili præcedentis «licti
repetitione cogites, "Exixvoi vocem qnod attinet, cfr. Piat. Menon.^p. 99.
D. cpaipiv civ Seiovs xe tLvai xal IvSovtiidZetv, inlTtvovS ovxaS xal
xar£ X opevovS ix xov Seov. Adde etiam Phædri verba. Br xal dxeXvdiS, S
£<pi) ” Opi/pof, pivoS Ttj muSigatitla tovg tUtxgivcSs vno
xovtou tov * 'Egatog D oQiirjfdvovs. ov yag igmat nalfa iv t «M* ix$Ldav
rjdq i/iitvevdai Mot$ xgjv ypcocjv TOV jSfoV, TOVTO 6
"EpGOS T OlS i paxSi Ttapixei yiyvo/ieyoy itap
avxovx tq cp vdet ififxu/isyidTepov x. r. 'A. cfr. Piat, de
rep. V. 455. D. ovdb' dpa idxir, c 5 <pi\s, imxtfSevpa tgov
noXiv dioixovvTGDY yvvaixoS Stoxi yv vy), ov8 * avdpoS 616x1 dvtjp,
aX A* 6/1 oie os 6iEditap/iEvai ai cpvdtiS iv a/jypoiv xoiv
Z&oiv, xai icdvroov plv pexexsi yvvrj faixjfdevpdtGrv naxa
cpvdiv, irarxGJY 6 l ayijp, in\ icadi 6h adSevidxepw yvvjj
avdpoS. Ceteram came h. 1. Pausanias dyanwvxeS participium
exhibuit, tie forte aliquis, si ipcovXES dixisset, rei iutelligentiam
perverteret explendæ voluptatis notio* nem simul adiungenx.
nat tiS av yvoiij xal iv avxy xy icai8 spadxia » Inest his
verbis, quod male me habet. Nullum in codicibus vestigium est
deprationis, igitur commendanda tantummodo lectoribus, non item in textum
inferenda scriptura hæo est: xai tiS av xai yvotrj iv avxf/ ty
izaidepadxioc K. x. A, Nihil frequeutiua apud scriptores Græcos dicendi
genere xai T\S xal, xal Tivef xal, similibus. Unum huius dictionis
exemplum nt commemorem, in Piat. Criton. p,4$. A. legitur; ZvvrjSrjS.
JjSrj jaoI idxtv, <y 2 &lx parces t 6id xo jr oXXaxiX Sevpa
q>oixdv’ xal ti xai evepyeretxai vk i/iov, quo loro Stallhnumia
rectius Buttniauuuf edidit evepyexelxat, ille evepyhrjxca in textum
re cepit. Sensus est; Er kennt mich scliou, o Socrates, da
ich oft hierher komme \ dann uud wann bekommt er aufch etwas
von mir. Ad
nostram locum ut revertar, certissimum esse reor, Platonem non
scripsisse xai far aruxy xy ica\8epadxla. Satia enim erat dixisse
far* avxy xy itaiSepadxlq. aut addita xal vocula xa\ iv xy
TCcaSepadxla. elXixpiy dt X k Etymol. M. 298, 56. Sylb..
elXixpivrjS' 6 xaSapoS hqi\ d/Mtfifc kxepov. icapd xo eXv, 1 }
Sep/iadia, xal xo xpivGOy q iv xy £Xtf xexpi/ævoS. Alii aliter hanc
vocem explicare studuerant; nobis, unde hæc vox depromta sit, quærentibus
sponte se obtulit salia comparatio, quod coquendo purius fit et clarius.
Salinatoribus igitur vox antiquitus propria fuisse videtur; deinde,
ut fit, ia quotidiauao vitæ consuetudinem ita abiit, ut propria
eius significatio prorsus evanesceret, cfr* Symp. 211. E* xi 8rjxct,
iqrq, olopeSa, el xoo ykvQixo avxo xo xaXov 18eiy elXixpivls,
xa$ a pov, a/iixxov, dXXd. /xi} avaicXecov dapxcov xe av$ p coTziv-ojv
xal xpGopdxGov xal aXXyS itoXXi}? <pXvaplaS $vrjxrjS, aAA* avxo xo,
Seiov xaXov 6vvaixo jaov o$i8hS xaxi8e\v ; Adde Piat. Menex. 245. cap. 17^ 8ia xo eiXixpivdoS elvca h
£X\7/yeS xal dpiy&ls fiapfidfiGJY. Sunt igitur, Riickertus inquit, ol
eiXixpivcaS vico Xovxov xov "EpooxoS capptjpivoi, qui pure,
sincere, ab hoc Amore aguntur, nec admistum habent agxavtcn vovv
”6%uv • roxho Ss itlijOuc&i t< 3 yivuadxuv. XKQBOxsvccOfievoi yuQ,
olfiat, tlalv ol ivrev&tv agxu/iE qnicquam de viliore illo et vulga
ri.^ ov ydp i p oj 61 it ai8 cov, «AA* ineiSav x. x. A. Hæc
est librorum omnium lectio, quam H. Stephaniis primus ita
immutavit, ut aAA’ iitsiddv verbis 7 voculam interponeret. Ea scriptio
tum aliis tum Stallbsomio adeo probabilis visa est, ut eam in textum
reciperet. Constat autem, aAA* ?/ voculis duplicem rationem, quæ proprie
non nisi duabus enuntiationibus exprimi potest, in una euuntiatione
coniunctam indicari. Sic nostro loco dicere possis ov ydp
(npoxepov) ipcodt naidcov 7 iiteidav jjSrj apx&vxai vovv $6X
£lv t dicere possis etiam ov ydp ipcooi izaldGov, aAA’ (ipu>~
6iv avtoov) insidar 7/67 apX<&vt ai vovv 1 l6x £ iv ’ His enuntiatis in
unum couflatis dicendi genus efficitur hoc : ov ydp ipdodi
nalScov, aAA* 7 / iiceiSdv X. t. A. Hoc per se spectatum, cur
reprehendas, non habebis. Nam quod Riickertus ad h. 1, dubitare se
ait, num recte jral8tS dici possiut ii, qui iam pubescant, eo quidem
argumento lectores non admodum movebuntur. Quæritur autem, an Pausanias
ita locutus sit. Certi quid equidem statuere non ausim, verisimile tamen
mihi videtor, Pausaniam, cum paullo ante AMATORES nominasset, qui eo
delectentur, quod validius natura sit atque intelligentia emineat,
nostro loco non nisi oppositionis rationem habuisse, Ttald&v
nomen autem ita posuisse, ut idem sit atque dvorjxoxdxav. B.
reperitur. Eodem SIGNIFICATV paullo infra dicit: XPV y ^ vopov elvat jn)
ipav naiS 00 v ( h. e. pueros immaturos ), ivct p7) elS dd?jAov
iroAAr) freovSt/ dv7]At6xEro. xo ydp xdov n acida) v xiAoS aSr/Aov, ol xeÆvtcc
xaxlaS xal dpexi/S. Ceterum ellipticam enuntiationem habes, quam
cave per aposiopesin explicandam censeas. Expletior enuntiatio audit: ov
ydp ipcodt icaiScov, aAA* ineiddv ?/8 tj dp Xcovxai vovv l6x £iv y r dxe
ipdj6iv avxGJV. Sensus est: Sio sind nicht Liebhaber von noch
unausgebildeten Knaben, sondern zeigeu sich ihnen erst dann ais
selche, weun iene anfangen Verstand zu bekommcn. Schleiermacheri conversio:
Dean sic Heben nicht Kinder et q. seqq., ea -de caussa minus nobis probatur,
quod illud nomen de utroque sexu intelligitur, h, 1, antem non nisi
de masculo sermo est. Noluit autem Pausanias dicere: orAA* 7/67 vovv
{(Sxovxcov, quia significantius indicatura» erat, amato ies id
agere, ut ea ætate, qAMASIOSua
intelligentia efflorescere posset, omni studio excolerent, consilio
adiuvarent, exemplo meliores reddereut. Hinc apx £ <S$ctt verbum
appositum habes temporis momentum significans, quo tempore amasiorum
ingenia excoli possint, atque 7toXAy 6itov8y amatorum, quæ<, 181.
E. commemoratur, erudiri, porro iireiddv finali particula Pausanias usus est,
tardum maturitatis proventum depingens, x g 5 yeveidtixeiv. Ne
hoc quidem, inquit Stallb., Pausaniæ roi igav cog tov filov Szavra
gvvetfofitvoi xal xoivy OvfijiiaOofisvoi, alf! ovx t^cczccrrj 6 avrig, iv
dtpQotivvr/ J.ajiovzig wg viov, xazuyiluGavtts olxrfitQ^ai lz’
aliov ingenio indignam est, quod ætatem illam adolescentium
diligentias indicat, qua perveniant ad maturitatem quandam rationis,
et qua iam liceat veris illis, quos dicit, amatoribus eorum uti
consuetudine, Nimirum pubertas est {/fit} ^nyjzetfrnr//, ut ait Nom.
Od. X. 279. De hoc loco vid. Comm. de Symp. Platonis.
itape6xEvct6 pivoi ydp, olpat, Eidiv seqq. Verba hæc
Stallbnumius convertit: Nam qui inde ab hoc tempore amare
incipiunt, ii se ita comparaverunt, ut velint per totam vitam cum amasio
suo versari, non quum eum, quippe quem deprehenderint iuvenem, imperitum
et imprudentem fefellerint ac deceperint, cum risu et contcmtu ad
alium aufugere. Participia igitur ita posita censet Stallbaumius, ut ad
præcedentis participii explicatiouem sequens fucer® existimet. Sic iv
dfppotivvy A afidvTEf toS viov. quæ verba Orellius in £zr' dtppo6vvy XafidvttS
mutanda censuit, ovx iB,anati}6avTES verbis explicaudis inservire
arbitratur. Nostro arbitratu non dubium est, quin i^axarrj(javTcS
participium verbis supra lectis tcov datpdtcav fiaXXov v T&jy
rpvx&v, iv drppo 6vvr? XafiovtES o oS viov, intifbc cjS dv dvvGovtai
dvoTjzoTarajv respondeat. Igitur hoc loco participia propriam ac suam
potestatem habent, id quod Orellius Eix pro iv scribendo
indicaturus erat. Verba convertenda sunt: Deno entschlossen sind,
meino ich, die, welche das mannliche Gesclilecht von diesem
Alter aa zu lieben beginnen, die gauze Lebenszeit mit ihm zusammen
zu sein nud ein gemeinsames Leben zu fuhren, nicht Betrug an
ihm zu dben, nicht es in seinem Iugendunverstande zu iiberlisten,
nicht mit Hohn davon zu gehen, indem sie zu einem andern abspringen.
Ceterum participia cu mulari solent vinculis nullis colligata, quando loquens
inducitur, qui est animo commotiore, cfr» Gorg. 471. B. favidaS
xal xarapESvdaS avrov re xal tov viov avrov ’A\i%av6pov, dveifnov
avrov, cfredoV r/A ixigjttjv, i p fiaXodv e 1$ ltpaB,av 7 vvxrcop
i^ayaycjv ani6<pa£,Ev x. t. A. Adde Symp. 2 1 0 . D . xal fiXiiearv 7tpo$ noXi)
7/677 ro xaXov, prjxin r 6 itap Ivi
dyanuv x. r, A. i 71 dXXov dxor p i x° y T E S.
Aliquo modo hoc loquendi genus vernaculo sermone assequimur quidem, sed
repugnante plerumque dicendi usu. Aliena enim a nostræ linguæ
indole illa facilitas est, quam felicitatem vocare possis, qua scriptores
Græci complurium actionum rationes in una enuntiatione coniunctas
exhibuerunt. Schleicrmacherus habet in convers.: und von ihm zu einem
cmdern zu entlaufeu. XPV v ^ xal vdpov tlvat x . r.A.
De XPVVU 1 verbi notione supra dictum est 12 . dncrtQiyovtu;. XQ, 1
V vofiov ilvai firj igdv mxiScav, ivcc fitj tls aSrjkov xolfo)
Onovdij dvr t liaxtxQ. zo ydg zwv e Ttaldav zti.og udrj?.ov ol Tlievza
xaxiag xal ctgctqs Significat autem: Debere aliqnem aliquid
facere ita, ut, si id omiserit, officio suo defuisse censeatur. Imperfecto
eiusdem temporis exprimitur: Debuisse aliquem aliquid facere, quod revera
non fecerit olTicium suum male exsecutus. Iam nostro loco quoniam
non comparet, cui male servati officii crimen imputare possis, verba
hoe modo convertere licet ; Eigentlich hiitte, wenn es nach Fug und Recht
gehen solite, ein Gesetz da^seiu miissen etc. Ceterum cave av
particulam XP*j y verbo adiungendam censeas. Ea enim si adderetur,
particulæ potestas esset, ut, quod olim fieri oportuisse dictam sit, idem
nunc non opportere fieri indicetur. Sed oflicii quovis tempore
eadem conditio est, ut nou possit aliquo tempore officium esse,
quod idem alio tempore non officium ait. Alia ratio est Selv
verbi, quod quoniam necessitatem indicat extrinsecus illatam h. e. certis
quibusdam de caussis ortam, £8ei dv commode dicere possis ita, ut
cedentibus iliis caussis vetere proverbio effectus cessisse cogitetur; 18
ei dv autem significat, olim necessarium fuisse, nunc autem non
amplios necessarium esse. Et quoniam sæpissime contittgit; ut non
amplius necessarium videatur præsenti hora, quod olim maxime necessarium
fait, non mirum est, $8ei av crebro opud veteres scriptores reperiri ;
contra XPV V nusquam, quantum scio* occurrit apud veteres,
coitis rei argumentum est, quam supra commemoravi, officii
constantia. tva ut) eis aSrjXov avTj XioxET o. Codices aliquot
dvaMoxoixo exhibent, quæ lectio bene haberet hoc loco, si Pausanias non
nisi de possibilitate, quam vocant, xov dvaXi -' tiHEdSca ageret.
Indicaturus autem ille aperte erat, sæpe iam factum esse, ut AMATORES
AMASIOS frustra ad virtutem propellere studerent, ut unice rectum
censendum sit avtjXLoHETO . Optativi modi exemplum est Alcib. I. p„
105. E. YEGOXtpGD filEV OVV OVXl doi xal itplv xodavxrjS iXxidoS
yipEiv, gj £ ipoi doxEiy ovx sia. 6 5eoS diaXayeoSai, iva prj
fxaTTjv StaXey oiprj v. Optativo autem modo Socrates hic utitur, quod
revera non expertus erat, ut in erudiendo Alcibiade frustra operam
consumeret. Adde Menon, 89. B. ouff TjptiS dv TtapaXaftovxEf
ixtivoov djzoepijvdvxcDV icpvXaxTopEV Iv dxpotcoXei ivot pij8 eis avxovS
8lE<p$EipEV, aXX ETtElS)} dtpLXoivxo eis xijy 7/Xixlav xp*jCipoi
ylyvoivxo xals itoXtdiv. Plat. Criton. 44. D. ti yap dxpEXov f cJ
KpitcQV, oIoIxe eivat ol noXXol x d piyi6xa xaxdf.£ep~ yd&CSau
tv u oloixs i)6av xal aya$d xd pkytdxa. vid r Rostii Gramm. §. 122.
12. to yap x&v 7tai8wv xkXoS x. x.'X. Duplici significata
TtaiSajv nomine Pausanias utitur, ut id aut masculum genus denotet cfr. 181.
C. xal idxiv 4’vxrj s te jrtot xal 6ca(iaros. ot (uv ovv ccya9ol
rov vopov tovtov avtol avrolg exovteg ri&Evraf x9V v ^
ovtoS 6 tcov itai§Gdv w EpcoS oSev 8 rj
ini to afifiev tpinovtat x. t • A., «ut veootipovS significet, ut hoc loco.
Schleiermacheriis hæc verba convertit: Denn bei den Kinderji ist
der Ausgang ungewiss, wo es hineus will, ob zur Schlechtigkeit
oder Tugend der Seele und des Leibes. Ut V. D. convertendum
censuit, h. e. virtutem a vitiositate disjungendam, non conjungendam cum eadem,
ita Græca verba scribenda sunt; nullo enim modo ferri potest, quod
in omnibus editionibus exstat xccxlaS xal apErrjS . Constat autem sæpissime
xal pro r/ et 7} pro xal exhiberi in libris, ut non audacias agere
censeri queat, qui sensu flagitante verborum alteram vocem in
alterius locum substituat. Scribendum igitur h. 1. puto esse xaxiaS r/
apEtijs. Genitivos quod attinet xaxiaS et apEtrjSy qui e præcedente
loci adverbio pendent, vide Matth. ampl. $. 324. 632.
avtol avtols %xovxeS tiSEVtai» Media forma Pausanias usus est
TtSivat verbi, quod qui legem scribunt, iidem illi legi sese
subiiciunt. Eodem modo apud Xenoph. Oecon. 9. 14. scriptum
reperitur iv tatS EvvopovpivaiS noXsdtv ovx ap* XEIY SoXEt TOtS XoXltaiS,
7 JY vopovS xaXovS ypa~ if> cjy t at, quo loco Pausaniæ
verba abundantia quadam exhibita esse doceare. Satis erat dixisSe r ol
plv ovv dya$ol tOY YOpOY TOVtOY ixOYtES tlSevtai. Addidit autem
avtol avtolS 9 ut æquitas illorum ama torum clarius eluceret, qui
ipsi nulla necessitate nrgente, sed liberrima voluntate {biovtES') illam
legem scribant. tovtovS tovS itavStfpovS ipadtaS, OvtoS pronomen
nominibus præponi solet ita, ut significet, de aliqua re sermonem
esse sive landanda sive turpi, quæ alias iam innotuerit* Igitur et
laudis et ignominiæ exprimenda* notioni inservit. Ac nostro quidem
loco non obscuram esse potest, quo significatu pronomen accipiendum sit,
et recte Stallbaumius annotat, ovtoS cum contemtu dici. Exempla huius usus ubivis obvia sunt. Laudat Stallbaumius Piat.
Criton. 45. A. ovx opacS
tovtovS x ovS 6vxog>dvtaS coS EvTeXeiS, quilus verbis occasionem
datam video, de Sycophantarum nomine quid mihi videatur, aperiendi.
Admodum enim displicet, quod Schol. annotat, ad
Piat, de rep. I. apud Bekk. Comment. Crit. T. II. 397* dvxotpavTTjS XkyEtat d iffEvSddS ti
xtv oS xatTjyopdiv. XExXijdSai 8* ovra> nap ./ISi/vaiotS TCpdrtov
EvpESivtoS rov t pvxov rtjS dvxtjf, xal 8ta tovto xgoXvoytcjy
iZayeiv ta dvxa, tc ov dk (paivoYtGJV tovS i£dyovtaS dvxoq>avtcoY
xXr]^h'-~ TGJVy dvviftrj xal t ovS 6na>So\jr xarrjyopovvtaS
ttvurv tptXane X^TfpovooS ovtoj npoSayops->j $ijvai % Duplex schnl. eat
ad Aristoph. Plut. 37. Alterum ctim Platonico convenit, alteram hæc
habet : Xipov yEvopivov iv r y 9 Attixy tivls Xa$pp taS dvxxS taS
atpiEpcopivaS toiS SeoiS ixapicovvtOy pera 8h rav:at xui rovtovg
tovg navdrjfiovg tgatixag itQogavayxa&iv to roiovrov, wgittQ
xal tc5v EvSrjviaS ' yevope vtjS xanjyopovv TOVZGDV rivis, xcti
£xel$ev dvxocpctvrai Xiyovzai, Mæ narrationes non dubium est, quin
fictæ sint, qnibus 6vxoqxxvr&v nomen explicetur. Percit schol. Aristopli,
evpijrai 61 itepl tovto v xcd hvepct Idropia itavv ipvxpd, Sed ipsa
illa schol, explicatio admodum friget, 2vxo<pavTcov nomen a
6axxv<pavT7jS descendit, dc qua voce Pollux habet X. 192. otav drj jLiodS&vrjS
Eiitrf GaxxvcpdvTaS, rovS itXixovraS rctiS ywcnBX XEXpvcpaXovS
axovovdiv, Hoc genus hominum consentaneum est loquacissimum fuisse
et curiosissimum nequitiaque refertissimum, atque in omni re tonsoribus,
obstetricibus, aliis simillimum, Factum est autem usa „ loquendi atque,
ut in Piat, Cratyl. est p, 421. C. dia ro navraxy GrpicpedSai ra ovo para,
ut nomen 6vxxo<pdvnjS audiret, ex quo 6vxo<pdvTi\S
enatum, it poSav ay xd2,tiv to roiovrov . Pauci libri pro t d
roiovrov habpnt rdHv roiovroov. Exspectabas, inquit Stallbaumius, oldyitep idrl
tovto, ori xal ro ov iXEv^Epoav y . it . avtovS p?) ipav. Sed nihil
mutandum. Annotat Riickertus ad h. 1,: Spectat pronomen ad snpra
lecta verba pyj ipav itaidoov. Neque habet duplex accusativus
huic verbo iunctus quicquam, quod offendat. Alia ratione
nobis hic locus explicandus videtur, Pausanias nimirum cum prædicasset
eorum amatorum iustitiam et æquitatem, qui^ipsi tibi lu ite
v&igav ywaixav xqos beatissime illam legem imponant, nunc id
agit, ut non cogendos Pandemi AMATORES AMANTE AMATO censeat, ut
eandem legem sibi scribant, atque ab immaturis pueris abstineant, sed statim ad
rationem cogendi abit, modumque indicat, quo modo viles isti AMATORES
AMANTE AMATO ab immaturis retineri possint. Sententia igitur verborum hæc
est. Die guten Liebhaber legen sich dieses Gesetz aus eigenem Antriebe
aufj non muss man eigentliph auch deo Anhiingern des Pandemos dieses
Gesetz aufdringen, ganz in der Weise, wie wir sie nach Kraften
nothi gen, freigebornen Frauen ihro Liebe nicbt zu widmeu.
Pronomina generis neutrius cum articulo coniuncta haud raro sic adhibentur, ut
absolute ponantur atque adverbii vices obtineant. Sic in Piat. Phædone
legitur 65. B. olov ro roiovde XeycD, quo loco to towv6e
absoluto positam est, vehementerque differt a verbis, quæ leguntur
Eutyphr. 13. B. olov toiovds se, Xiyco. Symp, 178. E., ad qnem
locum vide annotat, 61., t avrdv 6e tovto xcd rdv ipeo pevov op&fiEV,
on x. T. A. ubi T avrov tovto est : ganz auf diesflbe Weise. Adde Piat,
de Tep„ X. 605. B. t avrdv xal rdv piprjrixov itotfjrr/v
(pyjdopev ipitoieiv x . r. A. Prorsus eodem modo ro roiovrov
positum est nostro loco. De plv ov v Si particulis vide aunot. p,
22» r qoy £Xev$& pcov ywai xgjv prj ipav. Liberæ mulieres ex
hominum conspecta quam heri potuit maxime remo 7 182
avayxatofiev ccvrovg, xa&’ 5 Oov dwapi&a, fiif igav. ovroi yag
tlaiv oi xai to oveidog ntnoirpimtg, ujtftt rivas toAj iiav kiytw, co$
aloxgov jjK(x'£tC0ai IgaOralg. X iyovai 5a sl$ rovrovg unofiXbiovns,
ogwvrig avrdv rrjv axuigiav xai ddixlav' htd ov Sr/ xov xo6(Uas yi
vehantur, cfr. Symp. 176. E. tals yvvailA raiS IvSov, ad
qnera locum Nepotis præfat. $. 7. laudavimus 44. Mens Pausaniæ
hic esse videtor: Debete, si heri posset, pueros immatoros domi manere
absconditos, ut liberæ mulieres domi maneant, hominum adspectum fugientes,
ne amatorum prava sedulitate corrumpantur. ovxoi ydp eidiv oi
xai x* t. A. Pronomen sequente articulo cum contemtu positum est,
ut supra tovrovS r ovf TtavSifpouS. Sic 181. B. non sine adhærente
ignominiæ notione dicitur xai ovtoS idtiv, ov ob cpavXoi rcov
dv^pcditcov ipdodiv,, Kal vocula hoc modo explicanda est: Isti enim
cum aliorum malorum, tum etiam auctores illius rumoris sunt, quoad quidem
nonnulli dicere non dubitant, torpe • esse amatoribus gratificari.
Pro < Sire TivdSf quæ optimorum codicum lectio est, vulgo tuSre
rtvd legitur. Sed singularis numerus minus aptus hoc loco, non
quod sequitur pluralis numerus Xiyovdi 81 x. r. A., sed ne forte
lateat lectorem, non certi cuiusdam viri, sed populi rumorem hic
tangi. Ad to oreiSoS Riickertns annotavit: Græci, quamvis frequentissimus
usus sanxisset quodammodo hunc amorem, tamen ut probarent eum, nunquam
induxerunt animum, immo turpitudinis nota erat, non quidem amasse
pueros amatoribus, sed pueris amori eorum satisjecisse . Aliter, atque Riickerto visum est, super puerorum amore
iudicarunt Græci. Vide Commentat. de Symp. Platonis. avrcov
tTjy axaipiav xai aSixiav. cf. 181. D. i&aKazrjdavreS, iv
dtppodvvy XafiovreS coS viov, xatayeXadavtts olxytfedScu iit aXXov
dnotplxovxES. Ibid. 1. B. itpoS to 8ianpd£>ct65ai pdvov fiXeitovTtS,
dpeXovvteS 61 tov xaAcuff ?/ firj et q. seqq, i x el ot) Srjxov yi
. Hæc est optimorum codicum lectio; vulgo male ov Srjitov re exhibetur, ri ad verba pertinet, quibus
appositum est, et conditionem indicat ita, ut apprime Latinorum si
quidem respondeat. 8tjxov voculam quod attinet, supra de itov
particulæ significatu dictum est ad 180. D. Eius significatus vis
8tf accedente, cui ironica potestas est, ut in Piat. Menone 86. D.
iireiSij 6h dv davxov pkv ov8' imxetpeis apxtiv, tva 8 rj iXevSepoS tjS,
maximopere augetur. Ficiuus verba convertit satis frigide, ut videtnr:
nihil autem, quod n\odeste etlegitime fit, vituperare decet.
Verba convertenda sunt potius: Dena es ktnn doch offenbar wol
irgend eine Handlung, wenn anders sie mit Maass und Fug unxai vofilfiag orwvv
Ttgayucc nQuvcbtitvov i poyov av Sixaiag tptQoi. Kul 8rj xal 6 xcgl
tov tgcoza vvfiog iv fiiv ra is ctM.cug itoktGt, vorjecu gudiog' anXag
yag SquStcu ' o 6’ iv&dds xal v iv AaxtSulyiovi TtoixUog. iv
"HXiSi B ternommen wird, tiicht mit Recht getadelt
werden. Prorsas eodem modo dicitor in Apol. Socr. notissimo loco 20* C. o
v ydp djfrtov dovye ovdev xcov aAA.Gov nepixxoxepov
npaypaxevopivov, t7TF.iT a toGavxij tprjpTj xe xal AoyoS yiyovev x.
r. A.., quo loco interpunctionem post dovye delendan^ curavimus»
Sensus est: Denn es hatte doch offcnbar wol, vvenn auders du nichts
weiteres gethan hiittest, ais die andern, eia solches Gerede und
Geschwatz nicht entstelien kdnnen» xal 8?) xal . Harum particularum
notionem Sehleiermacherus in conversione non reddidit, neque Ficinus
easdem convertendo expressit. Exhibet enim: lex utique de AMORE et
q, seqq. Biickertus ad h. 1. hæc annotat Particulæ coniunctæ xal 6r}
xai ibi locum habeut, ubi a generaraliore sententia ad specialem
transitur, h. e., quum id, quod in universum disputavimus, etiam de
certa aliqua re valere dicimus, quo in nexu semper aliquid conclusionis
est. Habet igitur harum vocum quævis vim suam nativam; quarum prima
copulat cum prioribus, altera vel conclusionem indicat, vel rem pro
certa ponit, quam particulæ 8rj vim velim ostensivam appellare, tertia
adiungit, fierique subsumtioriera docet»
Negari nequit, xal 8rj xai particulas interdum ita a
scriptoribus adhibitas esse, ut iis transiri significent ail ea,
quibus, quæ antea in universum dispntata essent, probentur. Cave tamen, omuibus
in locis hanc particularum SIGNIFICATIONEM VERAM habeas. Ac nostro quidem
Joco Pausanias ad novam rem, b. e. ad civitatium leges transit ita,
ut, cum coramemorusset p 182. A. duplex de AMORE iudicium
Atheniensium, quorum alii ipsum laudent, alii vituperent, aliorum
civitatium iudicia annectat, et quomodo inter se differant, exponat.
Ad eum rem commemorandam aditum patefacit 8rj particula, quæ quo
magis emineat, initio enuntiati ponenda erat, atque eidem xai
expletivum, quo suffulciatur, præfigendum, vide annot, 5* an
ydp <2 pitixa i. E recta ditA&S vocis explicatione sequentis
verbi itoixiAoS recta explicatio sequitur. Illud denotat actionis reive
alfeuius simplicissimam conditionem, qua efficitur, ut facile possis et
quasi primo obtutu, quid sit actio sivo res inspecta, cognoscere.
Jlot. xi\oS contra de plurimarum rerum inprimisque de colorum
compositione valet, quæ ita comparata est, ut nequeas dicere
statim, cuius coloris sit id, quod noixiXov vocatur. Hinc ad hominem
relatum noixiXoS eum significat, quem non tam versicolorem, quam varium
appellafiev yaQ kcc I Iv Boiorolg, xal ov firj docpol Alysiv> ca tAiJg
vEvqfio&itrjtai xalov eo %aQl£E6ftcci Ipatiraig, xal ovx av ug tlxoi
ovts veog ovts itcdcuog d>g alti iQQVy iva, olfiat, ^XQaypcn? t%atit Aoyco
«stgi»rnnt et versipellem ROMANI. No //oS"; iroixiXoS est igitur lex,
quao ex ambiguitate sententiæ laborat. Eius ambiguitatis in Atheniensium
et Lacedæmoniorum lege Erotica exemplum explicatius enarratam habes 182*
D. seqq. iv "IIAiS i plv yap\ seqq. Triplex apud Græcos
de AMORE lex obvaluit. In Elide et in Rocotia atque in iis
civitatibus omnibus, quæ eloquentia carebant, obsequi amatoribus pulcrum
habebatur. Apud Iones eosque, qui barbaris subiecti erant, ut
philosophicæ gymoasticæque exercitationes, ita obsequium erga AMATORES dedecori
erat. Ambigua lex erat apud Athenienses et Lacedæmonios,
ambiguumque indicium. Nimirum ro xapl<Sa<$$ai ipadralS et pulcrum
et turpe habebatur. vEvopo^irrjrai. Sydenh. annotat, ad h, 1,
laudatus u Wolfio :• Dies Wort, wie das vorhin nnd mehrmals gebrauchte vopoS,
muss man nicht von einem geschriebenen Gesetz, von einer positiven
Satzung in ausdriicklichen Worten verstehen, sondern von Gcwohnheit und
Gebrauch, der nach und nach das Ansehn eines Gesetzes gewiunt. D.
rjyrjdair av •xaXiv altixtdrov ro roiovrov ivSaSe v o pi^ed^ai. In
Piat. Cratyl. 384. v. 16. Bekk. ov ydp tpvtiei kxddrca
necpvxivat dvopa ov8hv ovdevi, dPiA.cz v o pep xal rc ov
iSitidrtarv te xal xaAovvtcDV, Ib. 388, Hermogenes
interrogatus a Socrate, quis nominum usum suppeditaverit, cum id nescire
se confiteretur, ille ap ovxl, inquit, d vopoS doxei doi tlvat 6
xolpadidovS av ia i Iva prj Ttpaypar x. r. A. His verbis
Pausaniæ indicium continetur demonstrantis, qui factum sit, ut
cautione adhibita nulla pæderastia in Boeotia et in Elide pulcra
indicaretur, Sed ex ambiguitate quadam hoc indicium laborat, de qua
interpretes nihil annotarunt. Aut enim licere obsequi amatoribns
dicit, ut impetrent amatores, quod lege prohibente iuvenibus
nunquam persuadere possint, ut ipsis concedant, aut propterea legem
illam latam censet, ut iuvenes, quos Boeoti atque Elidenses admonitione non
possent, AMORIS vi ad virtutem impellerentur. Utra explicatio
rectior sit, in Commcnt* de Symp. Platonis explicatum habes.
r 7 } S 8 h 9 IcDviaS xal «AXoSt n oAAaxov. Quid Pausanias dicere
voluerit, ut facillime intelligitur, ita difficillima structuræ ratio
est, quam nemodum sati3 explicavit. Plerique interpretes ad coniecturas
ingenii confugerant, quarum numero pon minus turbatum te senties,
quam ipsa difficultate Platonici loci, H. Stephanus scribendum
coniecit rrjs 81 IooviaS jroAAafitvoi ntiftuv rovg veovg, Sn aSvvcttoi Ikyuv. r
rj$ di 'I avias xal aklo&i xoXku%ov altSxQov vtvo[u<Stai,
cicJot vito fiaQfiuQoig olxovGi. rotg yag fiæfidQOi s Sicc rag
TVQawidus aloxQo v tovxo ys, xal % yt <pdo<Soq>la r.al C '
x°v xal aAAoSz x. r. A.; Thier«chias ty 6i luriæ, Astius rois 6 h
'iGDviaS conieceruut. Ut elios silentio præteream, ingeniose
Riickertns scribendam duxit rijS * IcarlaS xal aAAoSt #oAAaXov al6xpov
vevopidzat, pa\i6xcl 6 * o6ql vno fiapfidpois olxov6iv. Stallbaumius,
vide, inquit, ne genitivas pendeat e pronomine vdoi vel potius e
pronomine demonstrativo ante 0601 intelligendo. Nemo enim olTenderet in
his TrjS 61 'iooviaS xal dXXuv noXkuv x^pdjy 0601 vno fiapfidpois
oixovdt, napd t ovroiS ai6xpov vevopidrat. Quum autem orator post r
7/S 61 'iuvlaS posuisset adverbia <*A~ Ao.9i noXXaxov, addidit
statim aldxpovvevopidTcti, quæ sic non poterant commode alio Joco
collocari, atque deinde demum ad inchoatam structuram, quam in
mente habuit, reverti putandas est. Hæc explicatio impeditissimæ structnræ
et ipsa impeditior est. Riickerti ingeniosa quidem sed audacior
coniectnra est, atque cura veritate rei non satis conveniens. Ceteræ
coniecturæ omnes ita comparatæ sunt, ut intelligere sane non possis,
qui factam sit, ut lectio ad sensum facilior in difficiliorem sit
mutata. Ut meam, qualiscunque est, sententiam proferam,' cum in præcedentibus
Pausanias iv*H\i8i pev yap xal iv BoiutotS xal ov pi) Cocpoi XiyEiv
dixisset, pev particula adhibita, verba secutura esse indicavit, quæ
illis verbis opponerentur, Ilæc oppositio ut validius emineret, ita
instituta est, ut altero membro oppositionis ad ulterios exemplar
comparato adhibitoque chiasmo gratissima varietate delecteris. Igitur cum
proprie dicere debuisset Pausanias iv 61 zy 'ioDviot, ut supra legitur
iv v H\i6i xal iv BoiuzoiS, dixit
rif 'luvlat, nomen ad præcedens ov comparans; pro aXXoov TtoXXuv x<*
opuv, quod optime cum sequente otioi olxovdiv conciliaretur, «AAo3t
^roAAa^ov posuit, ut esset, quod præcedentibus dativis cum iv præpositione
coniunctis respouderet. Iam certam est, genitivum r rjS *Iuvia5 per
se spectatum non esse explicabilem ; excusabilem autem indicabis, si
ad prius oppositionis membrum respexeris. xal i} ye tpiXodo epia. Gymnasia
philosophorumque scholas matres fuisse et altrices pæderastiæ, a multis
vantiquitatis scriptoribus traditum Cst. Unum ut laudem, cfr, Cic,
Tuse, Q, IV. 53. Mihi quidem hæc in Græcorum GINASSIO nata
consuetudo videtur l in quibus isti liberi et concessi sunt AMORES. Bene
ergo Ennius: Flagitii principium est nudare inter cives corpora,
Persecuti autem esse barbari dicuntur pari vehementia et filiam et
matres, quia elatiores animos hominibus ingignerent, novarumque rerum
studio pectora incenderent. t) (pUoyvfivaarla. ov yag, olfiat,
<Sv/uplgsi roig SqXOVOi tpQovrjfiaTa fttydXa lyylyvs<s9at rav
ag%ofievcov, o«(5e tpiltag loxvgctg xai xotvmvLag, o drj fuelusxtt tpthi
tu re ulla narra xai 6 "Egcog ifinoieiv. igya 6h tovto Pfia&ov
xai oi tv&uSe xvgavvot' 6 ydg 'AgiGxo ov y <x p, olfiat.
Olfiat rerbam haud raro modestiæ indicium est, indicatque, qui eo utitur
se nnimi iudicium pro opinione haberi velle. Nostro loco non sine acerba ironia adhibitum est, cuius usus exemplum
est Piat, de rep. I. 337. A., ad quem locum vide Stallbaumii annot.
<p po vrj pax a peydXa fc 5 v
upxopiroor. Minus apte Sdileierroacherus convertit: grosse
Einsichten. Amore efficiuntur potius atque procreantur elatiores animi h.
e. grossartige, kiihue Gedanken. cfr. Mejæx.p.239. fiu. cj v 6 ptr np&XoS,
KvpoS, l\£v$FpGo6aS TllptiaS rovs avrov TtoXlzaS tgj avrov <p
povr)fLaTi cepa xai rot)? diuitoTaS MifiovS idov Xoodaxo x. r. A. Pro
tgjv apXOpivoov io aliquot codd. reperitur r diS apxopirotS, quo casu
Plato non usus est, ut duplicis dativi vel ambiguitatem vel simplicitatem
vitaret. Ne mireris autem lyylyvt6$ai verbum siæ dativo positum esse:
paullo infra legitur o 81} paXiOxa cpiXu 6 *EpcoS ipzou.lv. Adde,
quem locum lluckertus laudat Piat, de rep. V. 464. D. tjSovdt re xai aX
yijBovas ipzoiouvtaS }$la>v ovxoov idlaS. o 8 1 } pdXi6x a
epiXei, Adhiberi solet singularis numerus pronominis relativi,
quando ad plura nomina refertur, quæ plurali numero posita sunt.
Ultra pluralem numerum egredi non licuit, igitur singularis
repertus est generis neutrius, quo præcedentia comprehenderentur,
ra re dXXa narra. Annotat ad hæc verba Schleierroacherus: Dieses andere
al les kann doch nur Philosophia
tmd Gymnastik sein, uud fur diese wenigeu Falle ist der Ausdruck etwas zu
reich. Allein, wo so viele Biicher alie schweigen, und
die Nothweudigkeit nicht sehr dringend ist, da ist andern
vorwitzig. Eine solche Nothwendigkeit scheint aberwobl vorhunden zu
scin. Igitur pro narra V. O. scribendum censuit xavxa, quam
couiecturam Riikkertus vulgatæ scripturæ præfert. Monet contra Astius: sensum esse verborum: præ ceteris omnibus maxime
amor. Hoc explicandi genus et Stallbaumio placet, et nobis probatur.
Pausaniæ mens hæc est: nihil esse, quod non odium moveat tyrannorum,
philosophiam, gymnasticam, musicam, poesin alia hoc genus: nihil
autem mugis illis invisum esse, quam puerorum amorem, quo iuprimis
elatiores animi, firmæ amicitiæ atque contubernia efficerentur.
xax iXv6 ev avrcov rrjv dpx V v ' Pausaoiam h, 1. in historia
Pisistratidarum errasse primus, ut videtur, Abrah. Gronoytltovog Hq<os xcu
tj 'Jgfiodlav tpMu filfiaiog ytvofiivt/ xctttXvOtv avrdv xfjv KQ%i)v.
ovuog, ov fiiv al6%Qov tte&i] xaQi&e&ai £Qct<Staig >
naula rdv ftipivav xuxcu, xdv fitv aQxovxov it Xtovd-ia, rdv Si
ciQxofiivav avav- W 8(/ia' ov dg xaXov aitldg Ivouia&rj, Sia xyv rdv
9e- vins rectissime docuit in annotat, ad Ælian. V. H. XI. 8. Tantam
eaim abfuit, at interfecto Hipparcho libertas civibus Atheniensibus
redderetur, ut potias Hippiæ tyrannis durissima secuta sit. cfr,
Thucyd. VI. 54. Neque hic error solius Pausaniæ fuit, sed
Atheniensium fere omninra, qui ob libertatem restitutam Harmodium et
Aristogitonem summopere colebant. Sic in spolio nobilissimo, quod apud Athenæum
exstat XV. 695. B. dicitur: Ev pvptov xAordl to BiitpoS (pOf)lf
Ogj &SitEpApp68ioS x *Api6xoyeircav, ore rov xvpavvov
xxavlxj/v ItiovopovS r *A$ tjvaS licoirj6dxrjv. Nihil igitur
mutandum, neque interpretatione xataAveiv verbi potestas mitiganda
est, qua aperte indicatur, Pisistratidarum dominationem funditas eversam
esse. Restat, at paucis dicamus de verbis fiifiatoS yerdfiim/, quæ
opposita esse videntur xaxeAvOev verbo. Minus placet Schlciermacheri
conversio : denn des Aristogeiton und Harmodius zu einer festen
Freundschaft gedieliene Liebe zerstorte ibre Herrschaft.
Converterim equidem potias: Denn so wie die Liebe des Aristogeiton and
die Neigung des Harmodius Halt und Festigkeit gcwonneu hatte,
stiirzten sie die Herrschaft der Tyrannen. Ka xeAvdev autem dictam
est, non xoneAvdar, at significantius indicetur, nou viros ipsos,
sed animum elatiorem, qui EX MUTUO AMORE natus sit, interitas auctorem
fuisse. xaxiac rc ov 5 epiv cov. ol Siperotf ut sequentia
docent, et tyranni sunt, et ii, qui tyrannis sublecti sunt.
KetdSai, de tabulis solenne, quibus leges inscribebantur, de more
dicitur, qui hominum pectoribus intixus est atque quasi
innatus. rijs i>vxy S apyiav. Sapra dictum habes: tva f oipai,
pr) npaypax ixatit A oya> nei pcopevoi TCeiSnv xovS viovS. Recte
igitur apyiav xijS tyvxijS converteris: Tragheit, Stumpfheit des
Geistes. 'Ey$ vpTjSivzi y ctp. Hia verbis quid respondeat in
proximis, non reperies. Igitur Pausaniam inceptæ verborum structuræ oblitum
recte existimaveris, ut Stallbaumias censet, qui Ex hoo loco, inquit,
Pausaniæ ingenium plane cognoscas, qui plurimis sententiis coacervatis
magooque cnm studio collectis deinde inchoatæ structuræ adeo
obliviscitur, ut videatur ia alia omnia abiisse, donec ad extremum in
memoriam eorum redeat, de quibus ab initio coepe rat dicere. Nos
Stallbaumio clementiores oratori nou præmeditato largiendum esse ceu
I fdvcav TTjS *l>vxrj$ agylav.
Iv&ude Sl itokv tovxcav xctkXlov vevofio&iTijTcu xal, SjtEQ tlxov, ov
{tudiov xatavoijCui. Cap. X. 'Ev&vfirj&Evu
yccQ, ott Ityecat. xaXkwv r 6 tpavE* ptag Iq&v rov lu%Qa, xal fuxfooxa vav
yEwmotatav semus hoc, at interdata, sententiarum accedente mole, quæ
meditatione in ordinem non digesta sit, ab incepta structura oratio
deflectat. Æstu
sententiarum refrigerato Pausanias ad orationem suam revertit p, 183. C.
rauxy plv ovv otySeirt av xi$ x, T. A. ut eum dicturum fuisse
colligas : <pi\odo<pla$ xd piyidta xapnotx dv oveldrj,
ndyxaXov 6 o£eiev av vopigedSai iv xy8e xy ndXei xal xd ipdv xal
rd <pi\ov$ yiyvedSai xois ipadxcaS. rd q>avEp&$
ipdv rov XdSpa. Aperte amare pulcriua esse, quam tecte amare
nusquam, si lionc locum exceperis, apud Platonem commemoratur. Consentaneum,
est autem, Athenienses sic consuisse, ut ab improbo bonus amator facilius
discerneretur. Convenit cum nostris verbis, quod infra legitur 184.
A, rovrovs 87} ftovXexai o ypitepoS vopos eu xal xaAdoS fiatdavi^Eiv x, r. A.
In sequentibus yervaidraroi iuvenes intelliguntnr nobilissimo loco orti ;
aptdxoi sunt, qui optima indole gaudent, aldxlovS autem epitheton de
corporis, non item de animi habitu accipiendum est. Sententia
verborum est; Dicitur h, e. censetur ( nara Xiytxai eiusdem h. 1.
significationis est atque vopi^exat, neque dubiam est, quin
hominum iudiciam tangatur, quod vopoS a Pausania vocatur, vid. annot* 100.),
dicitur igitur pulcrius esse aperte quam tecte AMARE iubetnrque AMATOR
AMARE quam maxime fieri potest, nobilissimos atque optima indole præbitos,
etiamsi minus formositate excellant. ovx &S tl aidxpdv 7CoiO vvxi.
Stallbanmius hæc verba arctius cum præcedentibus coniungenda censet, quæ
hanc in se . » h sententiam contineant: xal oxt 7)
napaxtXzvdiS rrJ ipdUvxi napdt itctvx&Y ylyvtxai ok $ av p a dxov xi
itoiovvxi, Displicet hæc explicatio duabus de caussis } primum aliud quid
sensisse Pausanias perhibetnr, quam qaod verbis expressit, deinde si
ponas, cum ita sensisse, admodum frigent sequentia xal itpoS xo ini XEipelv
i^ovdiav 6 vopoS 6 £8 coxe rej ipadxy Savpadxa Ipya ipyaZopevcp iitat VEitiSaif
de quorum verborum sensu mox dicetur. ' Verba ovx <yf xi aidxpov
7Xoiovvxi ad rc3 ipwrxi pertinent, apposita autem sunt propter
napaxeXevdiX padxtf verborum ambiguitatem. JJapaxiXsvdiS enim et iis fit, qui aliquid facere jubentur, et
iis, qui aliquid ut ne faciant, admonentur. Possit igitur li. 1.
xal agldtav, xav al6%iov g cUrav wGi, xal ori au tj xagaxblevG ig ta
igairu maga jcavtav davfiaGz!] ov% ag %i al6%gov itowvvxi xal eXovti te
xculor Soxtl ilvai xal (it/ slovri alti%g'ov, xal ngog ro etii^uqhv
e tkuv i^ovGlav 6 vouog dlSaxt tcj iga&ty &av(ia6ta %gya
Igyaifiiiiva tnaivEiG&ai, a ei ng roXfup// tcoleiv aXti Iruovv diaxav
xal povXuuevog biaitgalaa&ai icXr/y 183 re» ipiUvTi xapaxiÆvdiS
etiam ita intelligi, at uoa amplius AMARO AMANS iubeatur. Sed ne hæc verba
sic intelligerentar, Pausanias ovx fifr xi aldxpdv noiovvxi verba
apposuit* Sententia totius loci hæc est: Si quis reputat apud
se, ingentem ab omnibus cohortationem fieri amapti non quasi turpe
aliquid faceret et q. seqq, xal kXovxi xe xaXov, K
venatione repetuutur verba in re amatoria usurpari solita; qui amat,
duaxei, si res succedit, alpel XOV ipcopevov, AMATUS aXtdxexai.
Riickert* N 011 sine caussa iisdem venatoriis verbis Plato etiam de
vero indagando utitur, cuius usus exempla non rara sunt. cf.
Stallbaumium ad Piat, Phædon, C6. A. Ceterum cum eodem Stallbaumio
e præcedentibus verbis dxi particulam repetere nolumus; etenim iam
his verbis Pausanias ab incepta structura verborum deflexisse videtur. xal
7tpoS x 6 iittxei pstv ZitaiveidSai, Non caret hic locus
difficultate. Stallbaumius
verba convertenda censet: et quod attinet ad studium amasii capiendi
etiam laudari licere quamvis AMATOREM mira lacientem. Quæ conversio
e duplici vitio laborat, quorum alterum est in male intellecta 7CpoS præpositione,
de altero paullo iufra dicetur. Certissimum hoc est, atque xal ante „ xe xal
vocula posita probatur, verba kXovxi xe xaXov 8oxel elvat, xal p?}
kXovxt aldxpoy posita essp, ut confirmentur præcedentia ovx ri aldxpoy
Ttoiovvxi. Interdum enim Græci, qnæ addita caussali particula
proferenda sunt, præcedentibus copula adhibita annectunt. Possis
igitur verba convertere: nicht, ais vena er etwas hassliclies
tbate, denu wer Beute fing, dem wird Lob zu Theil, dem
beutcloseu folgt Sclimach. Recte igitur post Savpadxri et post
aldxpoy lineolas posuisse nobis videmur, quippe quibus legentium oculis,
quæ enuntiationes arctius coniungendæ sint, indicetQr. Iam non
dubium est, quin verba ori av rj TzapaxtXivdi? rw tpajpxi napa
ndvxQjv Savpecdxij de studio amasii dicantur, quod infra vocatur xo
imxsipEiv kXetv. Non verisimile igitur, Pansaniam cum cohortationem
amatoris commemorasset h. e. cius, qui cupiendi amasii cupidus est, itu
perrexisse: xal itpd? xd iiti Xeiptir kXetv et quod attiuct ad studium
amasii capiendi» Desideratur nimirum rovro, [(piXotSoyiag'] ra (ityiata
kccqi rott av ovsidrj. tl yag »; X9W a ra fiovlofiBvos i tagd rov lafieiv
fj ccQxr/v ag^ai i j tlv akXrjv dvvctiuv idtloi xouiv ola neg ol
yi particula, qua respici indicetur ad id t de qno iarn sapra
dictnra sit: xai TtpoS ye x 6 Imxetpety ?(. x. A. Non parvi æstimandum
Astii evpTjftat, quo illud desiderium mitigatur: xal npoS x<p
tjnxnpuy kXeiv x. x. A. Cave, tamen coniecturam aliquam probes, ubi
codd. lectio commode explicatur. Rectissime autem Ficinus verba
convertit : Ad AMATUM sibi conciliandum; codcmque modo Schleierm
icherns: u m den Versuch z 0 ' m a i- heu, ob er i'lin gewinnen
konue. Quod verba attinet t&ovtitay 6f.6g. ixf lucuveraSctij mira
Stallbaumiana explicandi ratio, qua lex permittere dicitur AMATORI AMANTE
AMATO, ut laudetur. Quamquam satis
intelligitur quidem, quid sit, quod dicitur permittere alicui, ut
laudetur, tamen non laudabilem hanc dictionem merito censeas. Non autem id
agit h\x ad augendum amasii capieudi studium, ut, quamvis mira faciat
amator, tamen eundem Inudandum censeat, sed ea sine dedecore facere
permittit, quæ si quis alius h. e. non amans facere auderet,
summopere vituperaretur. Positura igitur participium pro' infinitivo est,
infinitivus participii Jocum obtinet notissimo Græcorum usu, qui iam apud
Homerum haud infrequens. oS xenia rroAA* Ip6e6xtv t'5ci)v pro oS itoAAa
xaxd ipGuv Proprie igitur Pausanias dicturus erat: xal TtpoS x 6
litixtipcty kXely iZovdlccv 6 YopoS SlSwce xg> lpa6xy $avpa<$td
Mpya i py agetiS ai xai ( sc. dldooxe ) litatvFitiSai lit\ xovtcj .
Ad 816coxf e præcedentibus ne l£,6v6iay nomen addendum
censeas, videunnot. 89. [ip i\o 6 oq>iaS] x a plyi~ 6ta
xapitotx’ dv oyeidtj. Uncis inclusimus <pi\o6oq>iaS nomen,
quod nullo modo ferri potest. Idem Bekkerns fecit rectissime.
Stallbaumius, ut veritatem illius nominis probaret» verba convertenda
censuit; quæ si quis faceret alias, eruditorum maxima acciperet
opprobria. Sed agitur hoc loco non tam de eruditorum indicio, quam
de totius populi existhnatioue, neque aliud tangit Pausanias, nisi
roV TtEpl XOY "EpeJta vdpor, ad quem con•titiieuduin eruditorum
iudicia aliquid conferunt tantummodo, non omnem constituunt.
Iam quæritur, quo modo hæc vocula iu textam irrepserit.
Diximus de hære in Commentat. de Syrapos. Platonis, ad quam lectores ablegamus. 7 / t iv* aX \ tj v
&v vapiv. Uniusmodi zeugmata non rara sunt
apud scriptores Græcos, quotidiani sermonis indicia, non præmeditatæ
orationis ornamenta. Idem dicendi genus ROMANIS in usu fuit, siquidem
apud Terent, exstat in Andr. Quod plerique omnes faciunt adu '
lesccntuli ; tQtttiTtti ngog ra naiSixd, Ixttflag te xtd
dvTifioXriOug iv Tcclg dirjdiCt noiov/itvoi, xal opxovg 6 /ivvvrcg,
xal xoifu/O sig in i frvQtug, xal i&iXovtag SovXtiag dovXeveiv
Ut animam ad aliquod studium udiungaut, aut equos Alere, aut
canes ad renandum, aut ad philosophos, Horum ille nihil egregie præter cetera
Studebat. Idem dicendi genus patillo infra recurrit: xal xoipr)6etS
ini 5vpai$, quo loco frustra xotpGopEvoS Bastius addendum, Riickertus
transponenda verba esse censuerunt. Alia ratio est Piat. Apol. S. 23. D.
xccvxa Xlyovdiv, oxi x a /.UTc&pa xal ra vno jniS, xal SeqvS
/«?} vopi?,Eiv xal xuv yxxo 0 A oyov xpeixxGO n oze/K, quibus
verbis variæ hominum susurra** tiones ielicissime depinguntur
adiuncta simul temporis, quo edebantur, diversitate. Ac temporis quidem
diversitatem mutatio structuræ indicat, fiuitorum verborum omissiones
hominum opinantium, hæsitantium, aliquid aut nihil scientium
sermones depiugunt. Brevius de eadem re et significantius, adde sis
lepidius, Socrates loquitur Apol. S. 18, B. ipov yap ttoAAoi
xaxrjyopot ytyoradi npo 1 » vpds, xal naXai itoXXa 7/drj Hxtj xal ovSlv
aXeA eyovTES7 quibus verbis et multos iam annos accusatores
exstitisse dicuntor nihilqoe veri dixisse; his tertium additur, quod
verborum sono Socrates assecutas est. Dixit nimirum itaXai jcoXXayjSijecrj,
quod sonat ut natJcdXtj, atque vanos accusatorum susurrationes
rumoresque lepidissime describit. xal o p no vi d
j-ivvvte?. Num iureinrando non nisi amanti uti licuit? Quid, si
quis pecuniam ab aliquo sumsit, non debere censendus est ad reddendum se
inreiorando obstringere ? Aut qui rei publicæ administrandæ præponendus
est, eine cives se iniurato subiicient? Non dubium est, quin upxovS
dpvvvtES de periurio inteliigendum sit, quod iu quavis alia re
turpissimum, IN AMORE, e Pausaniæ certe sentent a, maxime excusabile est. Quæritur
autem, qui possit opxovS o/.ivuvteS periurare significare, Pluralis
numerus upxovS indicat, ut videtur, iusiurandum semper in ore gerere, at,
quicquid dixeris, eodem confirmes. Hoc qni faciunt, iurmuraudi
sanctitatem non magui æstimare solent, eodemque haud raro
confirmare, quod est fulsissimnm. Iliuc factum, ut upxovf oprvvrfS
haud raro peri uros significet. xal xoipijdeis ini 3*JpaiS.
Amatores pernoctare solebaut ante fores amasiorum, ut severitatem eorum
misericordia adhibita/ infringerent. Notum Nasonis præceptura
est: Auto fores iaceat; crudelis ianua! clamet»
xal eXoyt af 5oijA eiaS 8 ovXevetr, Vulgo l$£\ovtdS legitur, quod
immerito Astius in iSeXorxai immutandum cenauit, Recentiores edi* tores
ad unum omnes /SeXoi'T£S probaverunt, quod plurimorum
”3*. olag ot56’ av dovlog ovdelg, l/ixoSt£oito av ftrj it patii thv ovtci
tjjv XQcrhv xal vito (pD.av xal vtcd effipav, t(5v [tfv vveidi^ovrcov xo
kaxdas xal KveÆv&epias, tav de vov&etovvtuv xal ala^wo/ilrm’ vnep
avtcaV ra 6’ fpuvn navta tuita noiovvu %a.Qi s iitedti, xal dtdotai
codicum auctoritate confirmatur, u Stullbaumio autem ita explicatur,
quasi positum sit pro xal iSeXovzl SovÆiaS 8ov~ ÆvovxaS. Eius videlicet loquendi normæ memor est, de qila diximus p 106.
Præplacet nobis i%eAov~ xaS, quod arctius cum dovXevetv iuhnitivo
coniunctum notionem c ilicit iSeAoSovÆUtS, quæ infra commemoratur
p* 1S4. C. avtjf av i/ i5tAo8ovÆla ovx ai6xpd tlvai ov8s xoAaxda.
Adde præterea i84. B. c Zsnep ini xolS ipadxaiS fjy dovAtvetv
iSeAoYxa ifYTivovv SovÆiav x. r. A. ijnt o 8 igoiT o av
pj) 7 T pdx r eiv Impediendi verba vel cum solo infinitivo
exhiberi soleut, vel addito infinitivo, qui cum jn} couianctus
est, si impediri significant, ne quid t‘i a t. Contra ubi cautio indicanda
est, ne fiat, quod iam sæpius factum sit, infinitivus cum prj et
articulo* exhibetur. Exemplo e$t Thuc. III. 1., quem Incani
Riickerti industriæ debeo, flpyw xo J17J TtpOE^lOVlLXS XWV OitAojy
xd iyyvS rijS 71 u ÆcoS Xtthovpytlv. xal aldyvv o ji iveay
vnlp (xvttv y- lTep\ ovtcHv B ii cicer to videtur non ad actiones
referendum esse, quas aliquis commisit, sed ad homiuem, a quo sunt patratæ,
Habet hæc explicatio, quo so commendet, neque oilicit eidem
pluralis numerus, ad quem a singulari numero Græci solent interdum
transire, Præplacet tamen nobis ea explicandi ratio, quam cum
ceteris interpretibus Schleicrtnaclierus recepit. Verba convertit:
indem dieso ihm Schmeichelci und INiedrigkeit vorwerfen, ieue ihn
zurecht weisen und sich dariiber acharnen wiirden. xal
Sedoxat t )ico rov r 6 jio v dvev 6 v e 18 ovS np . Prorsus eodem
modo, quamquam verbis paullisper immutatis, 182. E. xal iZovdiav 6 vdpoS
8i8coxe rc3 Ipadxjj Savjiadra ipya ipya? t opeva) iitaiveidSai. Iu
sequentibus pro bianpaxxopLvov veteres editt, codicesque pauci
8ianpaxropiv(p ex 'libent, quæ scriptio quoniam ad explicandum
facilior est, quam illa, minus est hoc loco probanda. Possis
conferre cum nostris verbis, quæ leguntur 182* C,, xal oxi av 1 } napaxiÆvdiS
rc3 ip&vri napd ndvxoov Savjxac ni} ovx <*jS xi aidxpov noi OVYTl.
o
8 e 8 eiYoxaxov x, t. A. Rarior hæc structura, eademque oratorio
dicendi generi apprime couveiiieus ; vide Matth, Gramm, ampl. 482, 806, Verba convertenda suntvQ uod autem gravissimum est, h
o p est, quod cet. Quæ sequuntur verba, &S ye Akyovdiv ol noAA
ol et ad præcedentia referri vxo tov v6(iov ccviv oveiSovg xquvcuv, wg
xayxttXbv. u jtQayfi a SiaXQcmofiivov. o di duvbtarov, Sg yt XtyovGiv oi
jtoXXol, on xal opvvvti fiova Ovyyvatfii] naga &ec5v ixfidvrt jwv
oqxov ' utpQodiGiov yctQ opxov ov (fdGiv elvcu. ovto xal vi &eol xal
o i av&gazoi xaGav possunt, et ad sequentia; quæritor, utra
relatio rectior sit Ruckertus ad h. 1. Verba, inquit, gjS yt Atyovdiv ol
itoXKol non ad seqq. referenda sunt, quasi dicat: quod vulgo
dicunt veniam esse cett., hoc enim ipse sentit Pausanias pariter
atque vulgus, in eo autem discrepat, quod vulgus hanc rem
gravem, admirabilem putat esse, qnipJ| quod caussam ignoret; ipse
auten^ gnarus caussæ, non admiratur. Pertinent igitur hæc verba
ad adiect. 8tivotaxov\ Quod autem gravissimum est ex vulgi
quidem sententia, hoc est, quod cet. Rectius quam Ruckertus f fecit,
Schleiermacherus et Astius de horum verborum explicatione censuernnt. Verba
nimirum ojS yt Xkyovdiv ol TtoXXol ad sequentia trahenda esse, ipsius
Pausaniæ verbis, quæ insequuntur, demonstratur. Dicit nimirum
d<ppo8i6iov yap opxov ov <p ceti iv elvccij a quibus verbis, quoniam suum
indicium Pausanias secludit, satis apparet, eundem de impunitate
periurii certe dubitavisse. Quid, quod Pausanias 183. E. turpis amoris
indicium censet, si quis amasium ætate provectiorem relinquat,
jcoWovS A oyovS xalvnodx&<> £1 * xqraidxvvaS, umn verisimile
est, eundem periurii impunitatem credidisse? Certissimum igitur est verba
cjS yt Aiyovdtv ol zoAAol ad se quentia pertinere, quibus ea præposita
sunt, ut clarius appareat, vulgus, non Pausaniam sic iudicare*
ixfidvti t gj v opxoov. Stnllbaumius FJekkerum secutus ut
exquisitius tov opxov in textum recepit, quæ lectio Vindobb* duorum est ;
eadem apud Cyrillum adv. Iulian. VI. 187. reperitur. Sed minus placet numerus
singularis, (vid. 107.) et genitivi, quem plurimi codd* habent,
certissimum exemplum Ruckertus suppeditat de rep. I* 538. E. tov
tovtov ixfialvovra xoAd^oudir, Vix iutelligitur autem, cur Plato hoc loco
exquisitiorem verborum structuram admiserit, alio loco eandem probaverit
minus. dcppo8 i diov y a p opxov. Schol. habet ad h. U d(ppo8idtoS
opxoS ovx Ipnoi vipaS, ikl ttav 6i Hpt&TOt dpvvvtgjk itoXAaxis xal
intopxovvtcov ptpvrfxai 81 tavti/S xal 'IldioSoS Aiyarv, ’Ex
tovS’ opxov £St/xev aptivova dvSpcoxoidt, vod(pi8laov ipyoov ittprl
Kvitpi 8oS. xal TIA.d.toav iv. Svputodicp. cfr* Aristænet.
II. 20. 105. tov£ 8h opxov? avrol (parh p?} itpoSTtikd&iY zois g )dl
tgov Secor. Adde Epigr. Callim. IX. v. 3* in Anthol* Gr. Iacobsii.
C llovtilctv ntJtoirjxatii tu tQavn, wg o v6(iog (prjdv o ivftads. rccury
[ilv ovv ohftdrj av ng nayxaXov vofiiet 0 &cu iv ryde rij ndXu xal ro igav
xcc i ro xplXovg ytyv£0&ai toig igaOtaig. insidav da naidaycoyovg ini
CryOav rsg oi narigsg tolg igcsuevoig firj ico6i diaXsyeti&ca xolg
igaCralg, xai ra naidayaytp rctvta ngogre- tofioCev' aXXd Xlycvtiiv
aXifiia, ita aggressos est, ut 183. D. rovS iv ipcoxi diceret: eif
xavxa xiS av dpxovS pij Svvetv ovar is aSa- fiXitfuxS» His verbis ioest
autem, 4 h * vutgjy. quod minos bene habere videtor.
ovtcd xa\ ol 2 eoi. Si Constat quidem, 5i purtjcnlam non
addita essent verba coS 6 adhiberi sæpenumero, ut ad vdfioS (pjjolv
d ivScide, ncmi- præcedentia orationem recurrero nem esse puto, qui
Pausaniæ eaqoe quasi resumere indicetur, argumentationem non rideret. sed
ita tamen noster locus com Colligeret nimirum ille e vulgiJkuratus est, ut
foitiorem partide periurio sententia, eoius ve-^Ptulam desiderare videatur.
Eauritatem ipse addubitare se osteu- dem in lectione vulgata habes : dit,
d«*os revera summam agendi eis 6r t xavxa XiS av ftX itpaS, • licentiam AMANTIBUS
concessisse. quam recepissem in textum, si Addito autem d)S d vdpoS
(ptj6iY plurimorum codicum auctoritas 6 ivSade nihil, quod
reprehen- non obstaret. De pædagogis, das, habebis. Ceterum discas
ex qui puerorum et puellarum doliis verbis, qua potestate vofioS ctores fuerunt
atque doctores, nomen Pausanias exhibeat. Si- Stallbaumius laudavit
Piguorium gniiicat enim nihil aliud, quam De Servis 116. seqq.
rulgi opinionem. ftif ico6i SiaXeyetiSai xavxy /ilv ovv
olrj^eitf x otS i p a6x ais . Ad senten av xiS. Si quis igitur reputat
tiam quod attinet, nihil est in apud se, pulcrum haberi xd ipdv bis
verbis, quod reprehendas, ita, ut, qui amet, potitus amasii Dicuntur
nimirum patres familias laudetur, eidemque iurato periurii pueris præficere,
qui prohibeant, poena apud deos nulla esse ere- no cum amatoribus
congrediantur datur, is dubitare non potest, quin coufabulenturque.
Sed si ad iu hacce civitate pulcherrimum cen- conformationem
enuntiationis reæatur et amatorem puerorum esse spicis, duplici dativo
offenderis, et amatpri amasium gratificari, quem Græci scriptores
perraro iiteiddv 51 7t ai6 ay co - admiserunt, quippe osores acerbo vS.
Plenius si dicere Pausa- rimi fortuitæ ambiguitatis. Unum nias voluisset,
verba audirent exemplum huius rei ut afferam, ineiddv de xiS opii, oxi
ine6xy- Plato insolei^iorem verborum 6av ol natepeS tjyijcaix' dv
structuram admittere maluit, quam x. x. A. Sed ipsam rem h, e,
duplici dativo ambiguam oratio xo i7tt6xTjvat xovS TtaxipaS x. nem edere
atque e nominum s^ x. A. non intercedente upa verbo millima terminatione
laborantem tayniva y, rjfoiudtTai de xccl eraigoi dveidl£co6iv, euv
xi ogatii roLovro yiyvofievov, xcd rovg 6 veidi£ovtag .av oi 7tQS0pvtfQ0i
(i?'j 6ucxco?.vcoCt prjdh koidoQcoCtv cdg ovx D OQftug Myovrag, elg de
ravta ng av fiAi^ag rjyyCcxLx av naXiv td6%i6xov ro tolovtov ivftade
vopltecftai. Td de, oluca, cJd’ ov% ccTthovv iouv, onsg. C. OV
tivjupfpu TOlS a pxov 6 1 tppovijpaxa peydXa iyylyve6$cti zoS v
dpxopevcov, ad quem locum vide annotationem 102. Nostra verba quod
attiuet, videtur duplicem dativum Flato admisisse* ne nescias, amasios an
amatores confabulandi facultate privare dicantur amasiorum patres.
Quoniam autem amatorum proprium erat, ut loquendi cum amasiis initium
facerent, non amasiorum, ut cum amatoribus: optime Orellius pro
xaiS ipa tirc&S scribendum esse vidit xovS ipadxds, z 6
6^, oi/utt, To 8i poni solet, ubi ab opinionum falsarum mentione ad
id, quod rectius est et verius, tranaitur. Hinc re vera autem
verborum SIGNIFICATIONEM esse Biickertus censet. Recte. Principium,
inquit, hic usus duxisse videtur, ab eiusmodi enuntiatis, quale hoc
nostrum est, ut ro 8i revera esset illud autem, subiectique vim haberet
suo in membro, quod deinde alterum exciperet d<5vv8ixG)X, at h.l.,
postea contracta sunt in uuum duo hæc membra, et quidem vel sic,
ut td maneret subjectum, quod ad rem, de qua sermo esset,
respiceret, suumque haberet subsequens prædicatum, vel at subiecti vim plane
amitteret. xal ro3 naidaycoycp r avxa xpoSxezaypera y. h. e. and
dem Fiihrer dies ausdriicklich xur Pflicht gemacht ist sc. fttf idr xotS
Ipcouf.voiS 6ia- } AiyttiSaci xovzipatixdr. Iu sequentibus libri ad unum
omnes ixepoi exhibent, quod præennte Heiudorfio ad Piat. Pbædr. 210.
plerique editores in ixalpoi immutaverunt. Schleiermacherus, quem
Riickertas secutus est, uimia cura, ut videtur, JVepot retinuerunt.
Adnumerandus hic locus iis est, quos summa constantia male exhibuerunt
codd. Vide p 21. annot, ad verba npo 6 xov. ovx anXovr
l6x\v y oizep seqq. Respicit Pausanias ad verba cap. VIII. TcaCa
ydp' itpa£,iS gj6* avtt) lq> ccvxijs TtpatTopkvTj ovxe xaXjj ovxe
aiCxpd d\\’ iv ry npa£ei, d>> av npax^ift xoiovxor dnifir/.
Fuerunt, qui uegutionem ante nr^Aotiv positam uncis includerent tanquam
ineptum scribarum additamentum; alii alia ratioue locum sanissimum emendare
studuerunt, v. c. Astius eivoct omisso, quod in codd. aliquot non
comparet, scribendum censuit: ovx chzXajS idxlr, onep IB, apXyS
&\&x2V > ovxe xaAov avtd xa$*avx6 ovxe aitixpov . Qoo
minus recte verba intelligerentur, interpunctio impedimento fuit,
quam post iXix$V * n omnibus £* aQxrj s IA s%fhj ovts xakov ilvca avxo
xa&' atrto (wtb cdaxQov, dXka xakug fisv ngccrrofievov xukbv,
altSxQag 6i cdtSxQuv. cdOxQajg (itv ovv iorl tcovj]qc 5 re xal itovrjQhig
%uQit,t d9ai, xakidg i5s jjpjjffroj te xal xæ koog. novrjQog d’ itsnv ixtivog 6
IgaOrr/g 6 itavdtjiiog, o rov (Suficcrog fidkkov yj rijg ilwpjg eqdjV xal
ydg obSi /luvLjiog iauv, ars ovdi (lovlfio v Igav ngayfiarog' ccfia yag
tcS rov Gcjjiarog av&Et foyyovti, ovjreji editionibus repertam
delevimus. Subiectum enuntiati est ro <ptXelv s . ro x a pfe*i 1$oci
ipatizaif, SensOs est: Gratificar i amatori uoo simplex actio est,
quoad quidem stat i m ab initio actio per se spectata nec pulcra
esse nec turpis dicta est, sed pulcre acta pulcra, malo acta
mala est. cti(S XP&Z p\v ovv * Hæc est codd. plurimorum
lectio, quam cum olhn io sequentibus KOtXov 8s legeretur, in
aldxpov pev ovv immutavit II Stcphanus. Nunc illud codd. consensu
probatur, igitur xaXajS 6e scribendum est etiamsi non in quatuor codd.
exstaret. Ceterum non recte Stallbaumius ad al6xp&$ et xaXcjS censet
e superioribus intelligeudum esse TcpazT6iv . Nimirum iu superioribus 181.
B. seqq. Pausanias cum de ipav actionis ambiguitate locutus esset, nunc
eo orationis finem direxit, ut et de amasii amore h. e. de tpiXtiv,
quid videretur, ediceret. Sensus est: 'Hassliche Liebe nun ist beim
Liebling, wenn er sich einem Schlechten auf schlehte Weise e r giebt.
ixtivoS o ipa<5z?jS. Ille, de quo dictum est 181.
B. Collocata verba ita sunt, ut necessaria articuli repetitio conteintum
qnendam exprimat, quo maliim amatorem Pausanias atFiciat. Padem articuli
repetitio honorifica est. E. xal ovtoS itiziv o' xaXoSf 6 OvpdvioG,
o t rjs Ov pavias Mov6rjS "EpcaS* Igitur neque honorifica
neque IGNOMINIOSA SIGNIFICATIO ixeivoS verbo cum duplici articulo
conjuncto eilicitur, sed extollit tantummodo verba, quibus apponimur, quæ
verborum sublatio pro sententiæ ratione in bonam aut in malam
partrm accipienda est» offerat ukotcz a pzv os. Hæc verba ex Homero II. ^,71* depromta sunt, ut primus Fischerus
vidit. Reperiuntur eadem haud raro apud poetas serioris ævi, ut
apud Mare, Argentar. 1. opvi, zl fioi cpiXov vvtzov acptfp 7ca6a$ ; ?}8v
6h II vfifijjS EidcDXoy xoizjjS (&x £Z dnonza.pevov. Ceterum
quam bene Homerica dictio rei describendæ conveniat, iam vide. AMATORIS
am^siique coniunctio cum mimæ et corporis conjunctione comparatur, quæ
nisi coniuncta sunt, esse non possunt. Amator igitur amasium
deserens levitate sua, quæ azco- I i tjQct, ot %tT<u
a7CoitT<x[isvoSj itollovq Zoyovg xal vitotf%E<SEig xcaai<S%vvug. 6 8 e
rov ij&ovg %Qr}6 rov ovrog egatirrig duc p Lov [ievel, ars iiovifico
Gvvray.ug. rov rovg 8ij povlezca o rmitEQog vofiog ev xal jccdiug paGavltuv,
xal roig ]itv %aQL($cc<sftcu, rovg 8s 8tcc<psv yuv. 8ta recura ovv tolg
fuv duoxeiv itaQaxEXBV&caiy roig $£ (pEvyEiv, ayavo&etdjv xcd
Patiavl^cov jtoztQav 7toxs iGnv 6 eq&v xcd jrotEQav 6 6QcZtiEvog.
alita 6q ittdyevoG participio expressa. Umbræ imaginem repræsentat;
amasius ab amatore derelictas miserrimam conditionem ostendit quasi
corpus sine anima iacens. Sensus est totius loci : Denn er (o
itdrdijfioS ) ist nicht treuhaft, da er nichts dauerndes liebt.
Denn mit dem Verwslkon der \ Bliithe des Korpers, die er
Jiebte, schwindet er fiatternd daron nnd xnacht viele Worte'
nud viele Versprechungen z u ni chte . r ovrovS 6 rj
fiov\ st ai seqq. Verba convertit Schleierm.: Diese also will
unsere Sitte, dass man wohl and rccht priif j, nndden einen
gefallig sci, die andern aber meide. Iisdem fere verbis in convers.
Symposii usas est Scbnlthessius 75 Riickertus verborum sensum esse
ait: Velle legem explorare amatores, facta autem exploratione
pueros aliia obsequi, alios vitare. Aliter atque doctissimis viris
visum est; nobis de his verbis statuendum videtur; sed ut Pausaniao
voluntatem fucilins cognoscamus, brevi repetitione opus est sententiarum,
quæ in eius oratione continentur. Athenis nimirum legimus fuisse de
amore legem ambignam, cfr. 182. B. Eius rei caussam esse, quod quævis
actio per se spectata et pulcra esse possit et turpis. Actionem
enim non cx actione sed ex agendi ratione recte iudicari. » A. Hinc BONVM
AMATOREM AMANTE AMATO, qui BENE AMAT, malam, qui male. A. fin. Pari modo
amasium malum vocari, qui male se tradat AMATORI AMANTE AMATO, bonum, qui
bene, cfr. 183. D. AMATOREM,
Pausanias pergit, ad persequendum amasium omni modo impelli lege
Attica. D., amasium contra ab eius congressu retineri. % cfr* 183.
C. Hoc quo consilio fiat, iam dicendam est. Utrosqæ videlicet, h. e,
et amatores et amasios, lex Attica explorare studet, atque bonis
amatoribus araasiisque favere, malos pellere. Huic explicationi Græca
verba optime respondent excepto uno,quod de legis efficacitate
dictum admodum friget, Atacptvyeiv, si quid video, depravatum
est, scripsitqæ Piato (pvyaSeve iv. 8ict roruta ovv toiS
iikv seqq. Totam hanc enuntiationem delendam censuerunt
Schiitzius et Astius. Mitto aliorum coniecturas commemorare, quibus
non 8 vxo rav tijs tijg atrius XQtarov [liv ro aXlGxtG^ai ta%
v altSxgov vtv6(u<Srai, iva %qovos iyyivrytai, og Srj Soxti tu xo Xka
xahas fieafavl£eiv ' ixura ro vito %qj]B [turav xal vxo xoXvttxav Svva/iitov
aitovai (iIg%qov, luv rs xaxcos xa6%cov xryfy xai /irj xaQtipyGy, av
t tviQyetov(iEvo$ elg ZQijfiara i) eis Sucxga^ei, g xohuxas
sonatur, sed corrumpitur locus sanissimus. Mens Pausaniæ hæc est:
Um nun die Sinnesart der Liebenden kennen zu lcrnen, mnntett das Gesetz
die Liebhaber znr Verfolgung derLieblinge, die Lieblinge zur
Fluclit vor den Liebhabern auf, und ^ichtet nun and priift,
wes Geistes RinderLiebhaber uud Lieblinge sind, ob sie zu den
schlechten oder zu den guten gelid • ren. Eodem fere modo in conversione
Ficinus : et hos quidem sequi iubet, illos fugere, diiud icar, s et examinans,
quæ quis amet et quæ in quovis amentur, Nam ex iis, quæ quis amat,
cognoscere possis, utrum bene amet necne, ovtej 8 rf vxo x
avxrjS xyS aixiaS, Hac igitur, qua dixi, ratione atque ea de
caussa sc. ut amantium ingeuia accurate examinentur, vide annotat,
^ xpcoxov p\v xo aXl6x£~ 6^ at. Statim capi atque teneri amasio
dedecori est, quod intercedente tempore nullo amasius de amatore indicare
non potest, fierique potest, ut malo se tradat. oS 8rj 8
o x ei. cfr, Meleagri Epigr, LXII. in Iacobsii Authol. EItte
AvxatviSi AopxaS' F6’ ok £xixr)xta tptXovda "HXgqZ. ov
xpvxret xXaCrov ipeota xpovoS. xo vxo XPV t 1 *** cov
aXdjvat. Divitiis atque potentia in civitate capi, h. e. si quis
invenis diviti viro et potenti se tradat, non qao mores probet, sed
quia* divitem eum esse videat atque poteotem; quod quibus modis
heri possit, in æqq. statim exponitur} membra enim, quæ seqnuntnr,
iuueta particulis iav xe av xe,
non nova quædam continent, quæ ubi locum habeant, torpe sit
amati obsequium, quem sensam Astii versio exprimit, sed duplicem viam
indicant, qua - possit heri, ut divitiis aut potentia quis capi se
patiatnr, si aut male tractatos ab amatore præpotente reformidet,
nec audeat fortiter resistere, immo metu se submittat, aut
beneficiis pellectus non contemnat, sed tradat se homini, qn» pecuniam
det, in reboa publicis gerendis adiuvet, Riikkert. De xaxa(ppov?/6y verbi
significatu supra dictum est ad 87. vxo noXtx txGov 8vydpec
ov. h. e. spe magnæ in civitate auctoritatis et potestatis, vid. Wyttenbach.
ad Plut. de Ser. Num. Vind. 58. StaUb.
Eodem modo posi- prj xctTCKpQovrjtffl, ovdlv yap 'SoxeZ rovtav ovrs
fiiflcaov OVTE fLOVLflOV ElVUl %dQl$ tOV fMfdi 7tE(pVxlvai ai£
CiVTCDV yEwalav tpiklav. pia 8rj Ieltcstccl r<3 ^psziQtp
vopcp oSog, et (iskkeo nakng %ctQieZ<5&cu iQa&rjj jcaidwa.
fifrt yaQ rjpZv vopog, &Q7UQ Irii roZg iQaCtaZg ijv dov Xevuv
i&tkovra qvtwovv dovkeiav icaidu&olg pfj xoka- C tam habet
178. D. ovxe xipal ovte irkovxoS h. e, neqæ honoram neqæ divitiarum
futara possessio, vid. annot. 60. iav te xax&S zadx
oav X. X. A. Expressit hæc Phædrus p* 178. D. hoc modo* ei xi
alOxpov zoidZv xaxaSf/koZ ylyvoixo 7f 7tCt6XG>V VICO xov 6i avavdpiav
prj dpvYopEYoS, ad quæ verba vide annot, 61. XMpif xov pijdl
7tE(p vxkvai . Recte Stallbaumius: præterquam quod ne oritur quidem inde
generosa amicitia. Eadem dictio reperitur Symp. 173- C. xgo/jI? xov
ofedSai QotpEktidSai vnep<pvooS c oS X a tp°°* Exempla plura huius
dictionis Stallbaumius congessit ad Apol. Socr. 35. B. fin, : x&P^S
et r V s 8o5y*> cJ dvdpES, ovSl Sinaiov fioi Soxei elvai x, r. A
$ikiav cave latiore sensu dictam putes $ non enim valet nisi de
amasii erga amatorem benevolentia, vid. annot. 69. ' %6xi yap
ijpiY vopoS seqq. Hæc Verba, ut vulgo disppsita sunt, non nisi per
anacoluthiam explicari possunt. Dicere debebat Pausanias : l6xi yap rjpiv
vopoS, Ssicep iitl xoiiS ipadxalS tjy SovÆveiy ovtgo xal uWtjy piav
iiovrjY 6ouA eiav kxovdiov tivai x. x. A. Acquiescentem, in
anacoluthi* Stallbaomium video, quæ in huius enuntiationis
brevitate satia molesta est. Displicuit eadem et aliis, qui vario
modo locum sanare studuerunt. Aliquid vitii verbis inesse videtur,
sed non mutauda verba sunt pia poY7f 9 de quibus Thierschius egit
Spec. Crit. 47. seqq. et Schæferus Melett. Cr. 19. Plura
exempla attolitStallbRumius ad h. 1. Rectissimum est, quod in uno
Bekkeri codice legitur, oSitep pro daSzep\ verba hoc modo
disponenda sant: £ 6 xi yap i}piv vopoS t oSnep inX xoiS kpadxalS 7
}V • dovkeveiv kSkXoYta ifvnvovY dovXeiaY itaidixols p?} xoXaxeiav
elvat pr/de £zoYEi 6 t 6 xoY * oyxeo 87 } xal aXkrj x, x. A. Sensus
est: Lex nimirum nobis est, quam AMATORUM esse supra diximus: Si
quis quolibet modo serviat amasiis, eam servitutem non ignominiosam esse,
lam nt amatori, ita amasio etiam lex est eaqne sola, quæ
serviri amatori concedit quidem, sed non nist ita, ut id fiat
virtutis ergo. Iutelligent prudentiores, quid homo sibi velit. Apprime
huc pertinet Xenoph. Symp. c. VIII. $ 32. xaixot TLai) 6 aviaS ye,
6 *Aya Sgovo? xov TtoiTjxov £pa 6 xijS 9 dzokoyovpEYoS vnlp tgjv axpadia
dvyxvXiYdovpEYODv, eZpijxev, coS xat dtpaxEvpa cifoa8 • xdav dvv.i pijdl
iitovtiduS tov, ovtco drj xcct alit] pia povq Sovlda ixovdiog Idrttrai
ovx htovdSitixog. avri] di iduv rj xeqI zqv ccQBttjv. Cap.
XI. NsvopiGtca ya.Q drj fjpiv, idv ng t&ily uva &£QttJtevtLV
rjyovpsvog 8i ixelvov apelvav HcBti&at, rj xcczcc (iocplav riva ij
xaza cillo oxiovv pigog dgszfjg, ccvrq au % l&Elodovltla ovx cdo%Qd
tlvai o vdb xolaxela. ficorarov dv ykvotzo in nauSi xojv te xal
ipadzcov. i} nata dotpiav riva. De latiore
tiotpicxS significatu, quæ qn\o6ocpia. paullo infra vocatur, vide annot. 34.
Satis autem erat dixisse: y Maza. 60rpitxv riva ij holS* onovv fiipoS
dpEZrjS, Sed haud raro Græci iu rebus, quæ genere non differunt,
specie discrepant coniungendis vtWoS nomeu -addunt, quod qua
ratione fiut, infra docebitur. Exempla sunt huius usus Symp. 188.
A. civ$pGj7toiS "Hat zotS aAXoiS ZqjoiS T£ HCtl (pvzoiS. Gorg.
p, 473. C. ZtjXgdtuS qqv nat cvdaipovt%dpevoS vi zo zaiv itoXtzdjv
xai z<yv aXXcov gtva) v. Alcib, I. 112. B. xal al paxen ye xal
oi Sdvazot dux zavryv trjv dicupopav toiS ze 'AxaioiS tux\ to2s
aAAoiS Tpco6iv iyivovro. %v /tftaleiv cis tavto. Bene
Riickertus, duæ, inquit, hæ leges in unum quasi locum conferendæ
sunt, h. e. cura agenda est/ ut harum legum utraque valeat atque
observetur, quoties amatori puer se dedut, ut ille nihil recuset facere
atque pati, quo dilecti gratiam consequatur, hic eo flagret sapientiæ
atque virtutis studio, ut cum fugiat, qui ad hanc nihil conferre possit,
contra qui virtutis auctor sit, ci se tradat, nihilque, quo gratus
illi sit, facere recuset. ro ipadty itaibrxa x a ~
pitiatiScei. Plerumque solet duobus nominibus hoc modo iunctis articulus
demi, si in universum de toto genere sermo est cfr. Piat. Eutyphr. cap.
IV. dvodiov yap etvai zo vi 6 v itazpi <dovov I xe&iivai.
Symp, 1 84. B. cl ftiXXei xaXcvS x a ~ pul6$ai ipa&cy naidixet.
Tw ipcttizy autem, quamquam sensu nou cassum est, tamen,
quoniam sententiæ rationi minus convenit, præ pauciorum codd.
lectione zo ipa6zy postputandum est. Etenim non dispicias, cur suo
quisque amatori amasius rectius dicatur, quam iu universum amatori amasius
gratificari. otav yap e Is zo avzo l f Sensus
verborum est: Weun uumlich Liebhaber and Liebling den eincu
Zweck vpr Augen haben, velcher sicli aus der Vercioigung ihrer
hei- 6e Z Sfi xa vufia xovta ^vfificduv elg ruito, xov re itegl
t>)v mu8iQu6tiuv xal xov % egi t>)v epdotiotplav r t 1J xal rijV
aU.ijv dgtzijv, el fisXXn ^vafir/vai xaXov ytveOftcu xo IgaOrfj xtcadixu
xagl<Sa(SQai. otav yag elg r 6 tcvx o iX&coOiv iguGxrjg xe xal
naiSixcc, vo/xov %% cov ixaxtQOg, 6 (i iv %aQ(J5ayLtvoig xcadixoig
vxi/geuav ouovv Stxulag av v7tt]QBTBLV, 6 de xa xoiovvu avtov
Corpov xe xal aya&ov Sixaiag av ouovv av vnovgyelv, xal 6 (itv
dvvafiivos elg tpQovrjOev xal xrjv aAXijv dgextjv £i\u(iaXXeO&ai, 6 Se
Stotnvog elg nalSevOiv xal xijv aV.rjv e derseitigen Gesetze
ergiebt. Copiosius paullo infra 1S4. E» dicitur: rore rodrmv ZvvioYtc av
eIs x avtov xgjy ropcav. Minus recte RiickertusJ Quum enim
conveniunt. na l ti}v &XXrfv d p ex ?}y Bivfi{jdXA.e6$ai.
Verba transitiva, quæ vi quadam pronuntianda sunt, ut iis seutcntiæ caput
contineatur, haud raro absolute ponuntur. Verba convertenda sunt*, indem der
eine in Beziehung auf Weisheit und Tugend Befordcrer zu seiu
verraag, der anderc in Bezieliung auf Bildung und Weisheit Besitzer
zu sein verlangt ... Vide, quæ de absoluto usu verborum supra annotata
sunt p, 87. Eius usus ut unum exemplum hic addam, legitur Symp. 175.
A. napov naXovYtos ovn fæXei eisiEYca, quo loco, quid differat
naXe.lv et naXeiY xivd, edocearis; rectius igitur, quam factum a me
est 27., verba convertenda sunt: und ich rief mehrmols, h. e, liess
mehrmals den Ruf ergehen. xox e 61 / eis xavxovX gdy YvpGDY. Wenn
dann, sage ich, dicse Gesetze zu einem Zweck sicli
vereinigen. di/ particula positu est, ut filum orationis
interpositis verbis abruptum rursum anuecteretur. Prorsus eodem modo 183. D.
t.is 61 } xavtd xiS av (IXtipaS, ad quem locum vid. anuot. 110. Pertinet autem b. 1. tore Stj n. x. A. ad, præcedens
otocv }'dp eIs tu avxo £A $a> 6 iv n. r. A. Coniecturis verba frustra sollicitarunt Astius et Bastius. B,v
p it i nx Et xo naXoY elvai . Phavoriuus : 6t>j.iitl Ttt E iy
XiyErai nal xo tivpftaiveiy et s. v. 6v/iftE<SeiY : <5tyiiriittEiY • opov
yEvk6Sai • oi /uS? "Oprjpov trjY Æfciv nal inz xi’xypd>Y
aTtofiaGEWY tiSeadiY. Stallb. tovxcj. Convertit Schultbessius
: Selbst sicli hieri n getauscbt zu finden, briugt keine Sebande.
Schleiermaclicrus, cuius verba Riickertus probat, exhibet in convers. : i
n diesem Falle. Ficinus verba reddidit; in hoc utique falli
turpe non est. Unice vera Stnllbaumii interpretatio est: quum
sic a f- ' fecti sunt animo. Errat 'autem Ruckeitus, xo
ititcutaxu- <3o<piav maci&ca, r6te Srj tovtcov kvviovrav tlg
xavrov xav vofiav (iova%ov Ivrav&a fcv/ixlserei to xaX ov elvai
XcuSixk IqccG xjj %aQlQa6&UL, aAXofrc de ovda/iov. ini zovToy xal
Hganaxqfrijvai ovdiv alaxQoV ini fis rotg «XXoig nceifi xal i^anarafiiva
alo%vvr t v tpiqa xal fitj. ei 185 yecQ «S tQaarjj ag nXovdicp nXovxov
evexa xaQiQa^ievog htanaxri&eiri xui ur/ Xafioi XQVf lccta )
ivcupuvivxog tov d$ai ad solam amasium pertinere censens, non item ad AMATOREM
AMANTE AMATO. Etenim quæ sequuntur exempla, quamquam non nisi de
amasio loquuntur, tamen simul amatoris imagiuem involvant, qui vel
amasium frustratur falso amore, vel ipse amasii studio falsissimo
decipitur. Verba convertenda sunt: Bei solcher Absicht ist selbst
die Tauschnng deseinenoder des a"n dem nichtschimpflich. Bei
ieder undern Absicht dagegeu bringt Lieben undLiebling sein
Sebande, mag nun einer getauscht werdea oder nicht. lB,cntaTi\% elrj xal jxy Xdftoi. Si quis spe excideret h. e. si
non acciperet. Igitur xal h. 1 . explicativum est, de qua vide sis
Indices, cfr. Alcib. II, 143- c. 10. xaxov apa idrlv rf tov fieXxidxov dyvoia xal xo
dyvoelvSo fie Axidxov. Dc iusequentcava^nrW*'TOS Riickertas <K
ava<paive6$ai f inquit, verbum proprie significat ex inferiore
loco emergendo apparere $ hinc subito apparere, dicitarque haud raro de
iis, quæ cum speciem quandam habuissent antea, falsam illam,
subito, qualia revera sunt, se ostenderunt,» Displicet hoc subito,
quod ne quis, verum habeat, videat Piat, de rep. VI. 484. A. oi pty di}
<piXodocpoi xal ol /ii} dux /laxpov xivoS dieZeXSovtoS Xoyov /loyiS it
co s dve<pavTj6av olol eldiv a/ii poxepoi . Neque debebat Riickertus
exemplum putare, quo sententiam suam probet Symp. 213. C. eicSSeiS
l€,aCpvi)S ava<paived$ai onov iyoj di/u/v r/xidxa de idedSat,
quo loco neutiquam abundat i%al<pv7jS verbum, XO y e
avxov: quod ipsum qttinet, quantum quidem in ipsius potestate est.
Wolfius verba convertit: seinen Charakter, seine Gesinnnug, quod quamquam
ferri potest, tamen propter iusequens to xa$ avxov etiam
aliis minus probatur. ovdiv jjxxov aldxpov h. e, non
minus turpe est, quam si AMATOR revera dives esset, AMASIUS igitur
non deciperetur atque pecuniam acciperet. xav ei' xiS <ȣ
dyaSai. De xav el particularum significatu disseruit Buttmaunus ad Demosth,
Mid. p, 33. Nimirum quoniam non nisi ad modum verbi alicuius
referri potest dv particula, conseutaneum est in fdr- Igadrov xlit/ros,
ovdhv qzzov alexQov. Coxsl yng o toiovtos xo ye avxov budet%eu, oxi svBxa
%gyiia xav oxcovv av oxaovv vxtyQtxoi' xovxo Se ov xakov. xaxd xov
ctvzbv 6r/ luyov xav el ug ®g aya&m jragvSafUvos xai oevxos wg
dfidvcav toofuvo g Sia X rjv epiHav xov tQaOzov i^aitazri&tlT},
dvcupavevxos Ixdvov xaxov xal B ov XExxijfiivov ccQtzijV, oncas xcdtj rj
dxaxtj. doxei ydg mula xav ei, av particulam ad alterum post
ei verbum pertinere, Igitur recte dici Battmannos ait xal, ei xovxo
itoioirjv, ev av itoioirjv et 6oxco jiot xav t ei xovxo noioirjv,
ev itoieiv, Interdum præcedente xav, quod od apodosin refertur, verbo in
apodosi posito av superadditur, ut recte dicatur Græce tioxm jxoi,
xav, ei tovro itoioirjv, ev av Ttoieiv . Nostro loco quoniam apodosin uon
habes, ad quam av particulam referas, caput enuntiati esse xai ei i£ait
axrj $ eirj censendum est. Et quoniam xal el conditionem exprimit,
qua revera fieri posse significatur illud, quod in couditione
continetis, haud abs re visum est scriptoribus av particulæ in hoc
dicendi genere additamentum, quo possibilitatis, notio in
verisimilitudinis notionem immutetur, Sensus est: Anfdieselbc Weise nun, wenu
einer, indem er einem sich ergiebt, ais einem guten, um selbst.
besser eu wenlen, getcuscht wird (and das kann gar leicht gescliehen
and ist schon oft geichehen), s. Gesetzt nun, es wiirde einer
wirklich betfogeu, indem er cett. 6ia rrjv qnXiav xov l pati
tov. Deerat olimroti ar ticulus, quem ex octo codicibus addiderunt
interpretes. In annotatione Riickertus habet : s u am
caritatem erga amatorem, Schleiermacherns : durch die Freuudscliaft
'seines Liebhabers. Scbulthessius: durcli seine Fren,ndschaft. Amasius,
qui AMATORI sededtrrat, quem bonum putaverat, ubi frustra id se
fecisse videt, non caritate erga amatorem deceptus est, sed malo
amdre amatoris. Verba 6ia xrjv <piMav xov ipatixov prorsus repuguare
videntur iis, quæ de (piXiaS notione supra annotavimus. Neque tameu illic non recte iudicare nobis videmur, et commodissime
huius loci verba explicantur. Satis notum est, viros, quarum ignavia
notunda sit, feminas interdum appellari. Exemplo est huius usus
notissimam Homeri dictum 'jixatdeS ovx ix* *Axcuol. Nou minore, ut
videtur, cum acerbitate virorum ignavia notatur addito, quod solis feminis
laudi est. Quis feminas dou laudet in nendo subtemine
diligentes? at Herculem colo assidentem quis uon vituperet atque
derideat? tpiXiav Achillis, Patrocli amasii, summis laudibus eilert
Phædrus 180, B. Alcestidis laudat 179. C., nam et amasiis et mulieribus propria
<pi\ia\ vide anai xal ovzog t o xa& avrov StStj Xaxtvai, on
uQEtijg y svExa xal tov jleXztav yEVE<S#ai ndv av navtl tzqo%vfi7]&ehj
' zovzo Sb av nuvzav xakhdzov. ovzco itavrog ys xaXov dpiZTjg ivexa
%uqI%e<5%(U. ovzog Idriv 6 tijg OvgcivLag &eov "Eqoq xal
OvQaviog xal noXXov utjiog xal xoXei xal USuircug, xoXXijv tx^iXetav,
dvay not., nostro loco amatoris <pi\ia ita commemoratur,
ut malam, effocminatum, turpem amorem siguificet. Similiter feminis a
serioribus præcipue scriptoribus ipcoS nomen attribnitur adhærente ignominiæ
notione. Caute igitur Phædrus, Alcestidis laudans in amore virtutem,
non 8i ipeaxa dixit, quo verbo omnis laudatio misere periret in
licentiæ crimen conversa, sed (pi~ "kicLY commemorat, qua parentes
superarit mulier fortissima 8 ia x6v*EpGJxa* xal o v x
exxTjpiv ov dpexrjv. Prorsus eodem modo supra dictum est 185. A, i£anazTjSehj
xal prj Xaftot XPV~ / iaxa, ad quæ verba vide uunot. Adde 185. C;
apexijS y £v£xa xal xov fieXxiaov yevitiSaz X. t. A. In sequentibus
o/idoS xdAjJ tj anati} verba convertenda sunt: tamen non ignominiosa
fraudatio est, ignominia cum fraudatione amasii non coniuncta est. Sic 184.
E. ini tovto) xal i%aitat?]$jjvai ovdlv aidxpov. Soxez
yap av xal ovtoS*. Kai scriptor posuisse censeri potest ita, ut ad præcedens
8oxet yap 6 toiovxos Im8tlB,at x, T. A. respexerit. Habet tamen hæc dictio,
quod mihi quidem admodum displicet. Quid, si scripsit Plato Soxel
yap av xal ovz gjS? h. e. videtur eoim etiam hac conditione i.
e. etiam si hoc ei contigerit, nt ab amatore deciperetur, quantum
in ipsius potestate est, declarasse satis et q. seqq.
ndvrcos: ye xaXov ape xij$ ivexa h. e. Hac igitur ratione in
universum pulcrum virtutis ergo amatoribus gratificari. In permultis
codd. yi legitur post dpetrfi, quam particulam recentiores editores
delerunt Riickerto excepto, qui eandem in textum recepit. Particulam
non exhibent Bodl., Vatie. Vindob., quorum librorum tanta auctoritas est,
ut recipienda particula sit, si hi eandem exhiberent contra
ceterorum auctoritatem. Ut res nunc se habet, particula
delenda est. ovroS’ l6tivot ijSOvpav ia$ $ eoi)”Ep gdS. Ut
ovxa haud raro significat: hac ra tione, qua dixi, ita ovtoS h. 1.
convertere possis: Ecce talis est, qualem descripsi, Uraniæ Eros, Quod
sequitur OvpavioS nomen maiuscula littera scribendum curavimus,
nomen enim revera est, non adiectivum. Minus apte Schleiermaclierus verba
convertit : Dieses Ist der Eros der himmlischen Guttin und scibst
himmlisch. v t£iki xatov, MlBltS&ai 3CQ0 S ttQEtifV TOV TS Iq
10VTU‘ ttVTOV C ctvrov xal tov igcoftevov' oi 6’ ersgoi navus T ^S
Btiqus, rijjs ITavSrftiov. Tama <joi, iipij, cog ix tov nuQu%Qrj[ia, (o
<PaiSQB, nsgii "Egenos OvfifSuklofiai. TlavOctviov Se
navGafiivov didatSxovSi yag fis Ida Xtyuv ovtadl ot Oocpot Igpjj 6
^QiOzodrjfios Alia ratio ndvSjjfiof verbi, qnod supra 181.
B. ut adiectivum positam est : d fib' ovv t ljs Ilcevdtjftov
'AfppodhijS coS a\?/~ itctv Si] fxo S idziv x.t.X. Perfacile autem
fieri potuit, ut aliquis cum ovpavioS littera minuscula scriptum
exstaretin codd., xat adderet, quo orationem, quam censeret
mutilatam, expleret. In codd, nullum vestigium depravationis est, igitur
ne uncis quidem voculam inclusimus, nimiæ audaciæ crimen fugientes.
tov te ipcovta xa\ tov' i poS fievov . Post roV
ipco/ievov rursus iutelligas avzdv avtov. Frustra Bastius et
Astius tov ipcopkvov scribendum putarunt: quod si ab ipso Platone
esset profectam, ordo verborum hic, opinor, foret: tok ipajvxct
avtov te avtov xal tov ipoo pkvov. Nunc sententia liæc est: Eros Uranius
utrumqæ, et amatorem et eum, qui amatur, impellit et cogit, ut omnem
coram ponat in studio virtutis et sapientiæ. Stallb. Eodem
modo verba intellexit Scbleiermacherus in convers. 405. *. indem er den Liebenden nothiget
viel Sorgfalt auf seine eigene Tugeud zu weuden, und auch den
Geliebten. coS ix tov itctpaxpT/ fia. Schol. habet:, ix tov avxopatoVf
ix tov itpoxeipov. Apposite Stallbaumius ad h. 1. Xenoph, laudat Hell. I. 1.
21. A £yeiv ta p\y anu tov nctpaxprjpof, ta 6h fiov\ev6atp£voi'S* Non
dubiam est autem, quin additis his verbis Pausauias excusare voluerit
orationem suam, quam elegantiorcm atque politiorem edere potuisset, si
ad eam rem aliquid otii datum fuisset. Ilavdaviov 8e
tfavdapkvov. De sophistarum irrisione hic agi, qui similes sonos verborum
studiose quæsiverint, iisque orationem suam exornaverint, conseutiens
iudiciom est interpretum omnium. 9ed non verisimile est,
Apollodorum TIavdavlov 81 7Cav6af.ie.vov verbis ita usum esse, ut ad
Pausaniæ orationem non respiceret, in qua illius studii sophistici
nullum vestigium reperitur. Præcellit autem hæc oratio præ
ceteris verbositate, ut non videam equidem, quid obstet, quominus
in hanc verbositatem Tlavdavlov navdapkvov verba directa esse
censeamus. Fuerunt, ut ipse Apollodorus indicat sequentibus verbis,
magistri dicendi, qui similitudines verborum discipulis commendarent. Sed
commendarunt eas ita, ut quibus aliquid efficeretur, quod modo
indicatum est esse h. 1. iuanis cuiusdam verbositatis satis acerbum
vita- 6'siv fiiv Agiarorpccvij Xiyuv, t v%dv 8e avta uva rj vno
srAijfffiov^s rj vito rivos allov A vyya liaitmraxvlav xal ov% olov re elvat
Xiyuv, aAA’ tliteiv avii tbv iv z)j xarto yag avrov rov laxgbv
’E(>v!;!pa%ov xcaccxeia&ai r £l ’EQv%l(ia%s, d mulos d ij
itavOai pcriiim. Non igitur illos dicendi magistros
Apollodorus carpere voluisse censendus est, ad quorum præceptum ipse verba
sua composuit, sed eos commemoravit tantummodo, ut eorum auctoritate
dictionis iusolentiara excusat et. Restat, ut de conversione verborum
Tlavdavlov Sl navdapivov dicamus: Schleiermucherus exhibet; Ais nun Pausanias
ausgesugt hatte. Schulthessius habet: Nachdem ntm Pausanias pausirt
hatte. Astius verba reddidit: Nachdem Pausanias eudlich geendet, quæ
couversio Orellio displicet, quod nimis longa oratione Pausanias usus
esse dicatur. Sed ea ipsa de caussa Astiaua illa conversio r.obis
magnopere placet. Est tamen nobis, qnod Græcis verbis mugis respondeat,
quod si durias videbitur atque minus elegans, non magnopere
dolebimus, quippe exhibituri, quod revera excusatione indigeret tg ov
dotp&vx Ais Pausanias nuu ansposaunt hatte, ovTGodl
oi do <pol . TovS tiocpouS dicendi magistros esse, supra
indicatum est. vide quæ de docplaS notione annotata sunt $4. SI avrcp riva ii vyya.
Scbol, ad h. 1. varias singultus caussas laudat eiuaque sanandi
modos studiosissime refert, quos hic repetere longum est. Unum hoc ex eius
annotatione depromam, quo prndentiores de Aristophanis voluntate
certiores fieri possunt: zo rov A vypov dvpnzcopa irtiylvezat tgj
dtopaxoo Sta 7t\ij pojdtv rj xiv od div r) if>v % iv, iviote xal
dia 8rj£,iv Spipe arv vypo)V xal (pappaxoaS&v zalS noidztdiv.
Pluribus de Aristophanico singultu dicturi sumus in Commeut. de Symp.
Platonis, ad quam lectores ablegamus, iv x y xdteo. Hæc est
lectio codicum plurimorum. Vulgo iyyvtdzcD legitur, quam lectionem Astius
retinendam censuit. Frustra. Non enim de vicinitate hic agitor, sed
de ordine sedentium; quandoquidem Eryximachus præcepit: Zxadrov \6yov
eltceiv hcaivov "EpcjroS ini 8e£,id. Sæpissime autem ivzoS, iyyvS,
iv x\j xdra>, iyyvrdzco, similia, commutata reperiuntor in
libris, ut non defuerint, qui etiam Lachetis loco ditficiliimo 187*
$• 13. iyyvzata vocem mutandam censerent. Beue tamen id habet eo loco.
Verba sunt hæc: ov poi Saxeis elSivai, dzi ds dv iyyvzata
2a)xpdzovS y A oya>, c Zsnep yivet, xal n\r/— Qid^y
SiaXeyopevoS, quæ verba quoniam nullo modo explicari possunt, in
hunc modum emendanda suut: ut; poi SoxeiS eiSirai, ori ds av' iyyvzata 2iuxpdzovS
ift A oyoj, &snep yvvatxl nXrjdid^et SiaXeydpevoS, fis xijg Ivyyog, q
liysw vxig Itiov, smg av iyd xavCafiai. Kal xov ’Egv£liia%ov slntiv, 'Alia
xoiqe a dfitpoTSQa tavxa. iyd fiiv ycig igd iv xd <5(5 fiigsi,
6v 6’ insUlav xavtiy, iv r a ifid' iv a S’ av iyd liyca, idv fi iv
<Soi iftihj dxvtvOxi l%ovxi aolvv %go xa\ dvdyxij av ro3 x.r.X, Agitnr
autem satis lepide de mulieribus, qui severissime in virorum suorum vitam
inquirunt, neque prius ab interrogando atque explorando desistunt, quam
omnem vitam, quomodo gesta sit geraturque, cognoverint. Verba convertenda
sunt : Du scheinst mir nicht zu wissen, dass wer dem Socrates zu
Leibe geht,« der gleichsam mit einem eifersuchtigeo Weibe anbindet, und
er muss, wenn er auch vorher -von etwas ganz andcrm zu
reden^begonnen hat, ohne Aufhdren sich von ihm im Zirkel
herumfiihren lassen, bis er sich endlich vervrickelt, und gesteht, wie er
ietzt lebt und wie er geiebt hat. dixaio? el rj navtial
pe x. r. X. De SlxaioS vocis significatu supra dictum est 6, Male
Ficinus in conver», exhibet: O Eryximache, tua tunc (nunc?)
iuterest. Ceterum dixaio? h, 1, Eryximachus dicitur duabus de
caussis. Nam medicus erat, ut siugultui mederi posset atque a
dextra sedebat, ut ad eum perveniret dicendi munus, si Aristophanes, quominus
ipse loqueretur, singultu prohiberetur. Quæ sequuntur verba, eoo? av
iyco itavdoofiai abundantia quadam laborare videntur,
quandoquidem personali prouoraine facillime carueris. Cave tamen id
mutandum censeas aut delendum. Dicturus Aristophanes erat; Dicere tnte debes,
donec ego possim. Sed inter dicendum factum est et hic et alias
haud raro, ut, cum structura verborum ad verbnm comparata sit, qnod scriptor
iu mente habuisset, pro illo verbo subito aliud poneretur, quod
cum incepta structura verborum mions Cfcuveniret. Optime igitur se
haberet scriptura hæc: 7/ Xlyetv vnlp ijiiov 7 Eoo? av iyoo Xiyeiv
dvvoopai, sed non minus bene dicitur Ego? av iyoo rfau(S oo fica. idv ftiv 6o i
i$iXp el /i r/. idv fiiv præcedente scriptum exspectaveris idv 8i
y ut legitur iu Piat, Protag. 848.
A. idv fisv fiovXy Exi epoo rav, Etoipo? elpi 6ot napiXeiv anoxpivopevo ? •
idv fiovXy, 6v Ipol ndpa6x£y nepl co v petaS,v inctv6ape$a 6ie B,wvxe?,
rovroxs’ reWtf iniSelvai. Passim annotatura est ab interpretibus, el
interdum poni idv præcedente, eiusque rei caussam indicare studuit
Engelhardtus ad Piat. Menex. 237, ed. non satis, ut videtur, veterum
scriptorum voluntatem assecutus: particulæ idv, inquit, inest notio
exspectationis manifestum fore, sitne id, tjuod hypothetice ponimus, necne. Si
ergo duæ res hypothetice opponuntur, iam tufjicit, semel hanc
notionem additan¥ esse, et quidem priori membro, quia id prius po
- vov ituviGftai v) Avyl' tl 51 (ilj, vScezi uvaxoyxvllæ Oov. d S’ aga
itavv lo%vga Idziv, avaXujiijv zi zoiovzov, oim xivfacus av zqv (uva, itzagt'
xal lav zovzo nere solemus, quod nostra magis interest ;
superflua hæc notio in altero membro est.* Nos sic statuimus. Ubi idv phy idv
6e ponitur, duæ enuntiationes hypotheticæ sibi æquiparantur, in
quibus, quod fieri ponitur, idem facile fieri posse certis quibusdam de
caussis exprimitur. In æquiparandis enuntiatis veteres te T £ particulis
sæpius utuntur, quam fiiv - 8£ t igitur sæpius idv TE idv te reperias,
quam idv phv idv 8£. Exemplum habes Symp. 184. B, init. Pro altero
iav veteres scriptores etiam si posuere. Sic legitur noatro loco idv phv sl Si,
nusquam cutem £dv te eX te reperias. Colligitur inde, el post idv
positum non eiusdem potestatis esse atque iav præcedentem particulam, sed
alius, quæ cum 8£ adversativo commode consocietur, non item cum te
vocula, de cuius potestate supra diximus, conveniat. Ut paucis
dicam, iav poni aliquid signiiicat,H|uod fieri posse cogitatur certis
quibusdam de caussis, el cum adversativa particula coniunctum exprimit id
poni, quod contra exspectationem revera contigerit. Ad nostrum locum ut
revertamur, dicit Eryximachus : Vide, an tibi ditvtv Cz l ixovTi h. e.
animum reprimenti aliquod tempus singultus abeat, (et credo, fore, ut abiturus
sit, experientia edoctus) sin vero minus h. e. wenn dcrSchlucken
aber gegen ali es Erwarten wirklich nicht
weiclit..cf.Plat*derep, VII. 540. C. pvypeta 5* avTOlf
XOLL Svtiiotf TJ/V Tt6\lV 8ypo6la jtoieiv, idv xal ?} TIv$ia B,vvavaipy
(neque dubito, quin id factura sit Pythia) coS daipodiv’ ei 8h py
(&z.£,vvaivaipEi h. e. contra exspectationem non, revera non) eoS’ EvSatpoCi
te xal SeoTZ, Hoc dicendi genus quid diflerat ab eI eI oh pi/ sponte intelligitnr. cf.
Piat. Churmid. c, 14. Heind. ed. 190. eI ovv Coi <pt\ov, i$£X co
Cxoieeiv pera Cov • ti d£ p ?/, idv. Adde quem
Stall— baumius laudat ad PJat. Piiacd. p v JB8. ed. Isocrat.
Archid. 44. #11. ed. Lang. idv phv yap iSiXcopEv djtoSvjjCxEiv
vithp t&v dixalcov aCtpaXdjS yplv iZtCTai r,ijv m tl 6h
<pofiySyCope$a tovS xivbvvovs x. T. A, Ceterum post y Xvy% supplendum
censent ev %X £t Minus nobis placet hoc explicandi genus; meliorem
explicationem iu conversione huius loci dedimus. v 8 aTt av axo
yxvXladov. Schol. habet: dvaxoyx vXiuCai t 6 xXvtiai ryr cpdpvyya } d Xiyopsv
avayapyapiCat . oXoo x ivyC aiS dv Tyv piva ♦ Vulgatum
xivyCaiS, quod codd. omnes exhibent, et Athenæus servat V. 2. 187*
iv 8h Tofis xnto&yxaiS tov xap tpovS > tva Tyv piva xivy6a$ TtTapy,
itapiypt % mutatum in xvyCaiS apud Stob., Florii. Tit. 98. 542.
reperitur. Eam lectionem cum aptiorem censerent Wyttenbachius, Creuz. ad
Plot. 2 noirj6]iS «Jfal ij 5lg, xal sl itaw 1 <S%vqu t<Sn,
3iav~ (Sectu. Ovx av cp&avois liyav, cpavai xov ’A QKScocpavi
j' ly w di Tttvra noti^a. Einuv 6rj tov ’Eqv!-!iikxov' de palent,»,
Astius, alii, nemo luit excepto Riickerto,. qui vulgatam lectionem
defendere atque in textum revocare auderet, Riickerto autem tutius visum
est retiuere, quod libri darent, a a tque nisi bonum, at. non
absurdum esset. Aliud nobis de vulgatæ lectionis præstautia iudiciutn est.
Kivei v nimirum nou SIGNIFICAT solum movere, sed movere ita aliquid, ut id se
moveat. Sic iu AMORE verbum usitatissimum, adhibeturque, ubi aliquis
ad nequitias allicitur, Pari modo in proverbiali dictione dicitur
pijxiVEiv, tov ev 'heIjievov videlicet, ne is, qui moveatur, ubi
motum se senserit, moventi molestias paret» Iam vides xiveiv r?/V f)lva
esse, movere nasum atque -excitare ita, ut se moveat h. e. ut
oriantur nxappoi, Bekkerus xvjfdaio habet, quod apud Stobæum legitur.
Sternutatione mota pelli singultum probatur Mippocr* Aphor. VI. 13-
t; 7to Xvypov £*opivaj ittapfiol iitiyEvopEvoi Auov6i xov Xvypov.
xal eI 7tavv l6xvpa idxiv . De xal el et eI xai part. ita
disputavit Heind, ad Platon. Gorg. p, 509. A., ut negaret,
couditionulis enuntiati seutentiam mutari, sive xal eI sive ti xai
scripseris. Consentit cum Heindorfio Matth. Gr, ampl. T, II. 1252. Nostra
verba etiam t um, si vel maxime pervicax sit, cessabit Eugelhardtus
interpretator 5 rectissime idem de xal el et el xal purticularnm
discrimine disserit ad Apol. Socr. pag. edit. 196. Ex eius annotatione hæc
laudare iuvat: el xai rem aut ponit, aut indicat fieri posse, ut
ait, ita ut latiue reddendum sit quamquam, etsi vel quamquam fortasse.
Kal eI semper de incerta hypothesi usurpatur, quam sive ponit aliquis
sive non ponit, tamen id fieri oportet, quod in apodosi ponitor. ovx
av q> 5 av o tG Xiyoov. Schol. habet: ini ccor eIg 5 T$paG ayovTGJV
aZioatilv tivoG //>/7 tcj nipas iiei^EvxoS avx\j. Proprie verba significant:
Mit dem Reden kannst du nicht zu frxih komme^ h. e. quin statim
loquere. Hæc
annotavi, ut liqueret, interrogandi signum ab hac dicendi formula non
abesse non posse, quod in Phædone positura est apud Stallb. p, 100.
C. akXa prjv, l(pr\ o KifirfG, coG 8 i86vtoG 601 ovx av
cpSavoiG itepaivav ; eIkeiv 8\ tov 9 Epv%l/ iaxov .
Eryximachus medicus, qui nunc dicturas est, Acumeni medici filius,
Hippiæ auditor ana cum Phædro aliisque fuisse traditur Piat. Protag. 315.
C., Phædro AMICUM fuisse discas e Piat. Phædr. 268. A., ubi
Socrates cum Phædro colloquens el xiG, inquit, 7tpoGE A$qjv t (3 kraipfp 6ov
’Epv%ifjiaxcp V ‘&^ 7tar P' t &VXQV ! 'Ahqv /.ievco tircW x.t.
A. Cap. xn. AoxeZ roivw fio i ccvayxcaov tivca, timSi/ Tlav186 6avlag
OQ^rfias htl rov kbyov xabag ov% txuvas aiteteXeGe, 6 s Zv ifis XEigaGftai
teAos htifrElmn rc5 Aoj/gj. tb fisv yag Saikovv tlvai xbv "Egara
SoxeZ [ioi xaxaXco ? ov x Inavco?. Ex Eryximachi sententia
Pausanias rectissime disseruit de duplici Erote atque de utriusque
dei natura, minus recte de erotica vi locutus est, quæ vis latius pateat,
nec solum in animis mortalium, sed etiam ia universa rerum natura eillcacissima
conspicietur. Respicit autem, Stallba umius ait, Eryximachus haud dubie
ad nobilissimam illam et inultis, ut videtur, posteris temporibus
probatam sententiam vetferum quomndam FILOSOFI, qui statuerunt elementa
totius rerum universitatis inter se pugnantia per concordiam et amicitiam
( tpiXiav ) esse inter se conciliata et in ordinem redacta, vid. Arist. Metaphys. I. 4. et quos laudant interpp. ad Aristopli.
Avv. v. 695. seqq. zcAo? iniSslvai rc3 Ad' y<*>» *
EitiSEivcti ex artificum officinis depromtura est, qni eam
reliquum corpus sive hominis sive animalis arte elaborassent,
capite ad postremum elaborato caput imposuisse dicantur simul atque
opus ad finem perduxisse. IJæc formula iam apud Homerum reperitur
II. r, 107. tfjEv6xrj6Ei? ovd* av re xiX o? /iv$cp imSfoeiS.
Adde Piat. Alcib. I. l^D. xov Tccv yap Ooi arfJthov xcov
Siaro?/juarGjy x JX o? inite^r/vat avev i/iov advvaxov. Cratyl. S95.
A. xivSvvEvei yap xoiovroS xi? tlvai 6 'Ayapkpvcav, olo?, a av dcZeiev
avufj 6ia7iov£i6$cn xal jtapTEpEtv, riXo? inniStl? xol? SoZatii di’ a
pEtrjv. oxi < 5 £ ov /iovov &6xlv seqq.
Schleiermacherus convertit: dass er aber nicht a Ilein iiber die Seelen
der “Menschen w altet in Beziehung auf die schonen, sondern auch
auf vieles Andere and auch in allen andern Dingen Quæri
potest primum, quid sit id, ad quod, præter pulcros homines
Eros in animis hominum insitas pertineat. Deinde si Schleiermacherianæ
conversionis sensum Eryximachus exprimere voluisset, haud dubium
esse potest, quin dicere debuisset ov /iovov idrlv in\ tat? Tpvxai?
xcov av^peoTtcov ctXXd yioct iv xol? aX~ Xoi? Quoquo modo verba
specte*, distorti quid enuntiationi huic inesse senties, quod
deleto xai post rtoXXa posito optime removeri potest. Verba nimirum
per chiasmum explicanda censeas, nt non solum in animis hominum
formosæ iuven— tutis, sed etiam aliarum rerum multarum Eros
in aliis rebus habitare dicatur. kag SicXla&KL' on 8s ov (tovov
Ifiriv ini taig cjivya lg tav av&Qconav jrpog rov$ xcdovs, dii-cc xal
tiqos «AAa 3Coi-i.cc xal iv tolg ai.i. 0 tg, rolg re Oci^aGL tui/
ndvrav %d>uv xcd tols iv ry yy tpvofievois, xal, mg fjtog tlntlv, iv
nccGc tols ovGl, xa&toQuxtvaL ycoi 8oxa ix vfjs luTQLxrjs, rijs
ryitxiQag TeyvySt wg (dyas xal &av{ia<St6$ xcd ini ndv 6 fttog
ttLvu xal xaz’ B Posses etiam hac ratione verba emendare:
ort ov [IOVOV ini x aiS ifwxcfis tgjv txvSfjQQitoav xaz 7
tpos xov? JutXuvS', a XX a xal npo? aXXa noXXa xal iv toiS aXXoiS
x. r. X. Hæc olim scripseram. Sed neutra mutandi ratio nunc placet
et omrfSa bene habent, modo Moi post itoX Xa positum non und sed
aach interpreteris. / co? Eno? elneiv, vide annot* 63- Schol. '
autem hæc verba explicat: gg? maivExai, cbs iv Xoycp sinetv,
addmjue: xovxo dxVM ar ^ £taz Kapa xois na A aioi? xal cJ s e in st v
EnoS xal eo? inoS einetv xal co? ino? (pavai xal guS’ opavai
inoS, Exi dfc xal Sia pia? Xi~ %egoS ixtpcoveixai, olor goS <pavai xal
as slneiv. drpial vei 81 x 6 avxo . ol 8s <pa(5iv av xi xov co ? <p
aiv ex ai xeiC$ai i f avxl xov ooS iv A oycp e in Eiv . Converterim verba
: in den Korpern aller 1 ebenden Wesen und in den Erzeugnissen der
Erde, und, ich vage es zu be haupten, in alleu Dingen, Adhibentur
nimirum verba ilia, ubi aliquis aliquid dicturus est, quod fidem
hominum superare, ipse sentit, go? ftiyaS xal 6x
6 5. Stallbaumius in his, in quit, ~co? significat
nam, quippe, usu haudquaquom infrequenti. Male. Præcedenti protasi,
cui apodosin Eryximnchus præmisit, altera apodosis additur,
alterius potestatemquæ amplificat et auget. Hæc verborum
structura ex oratorio genere dicendi depromta est. cfr. Apol. Socr.
p, 20. C. o t; y ce p 8 rj nov dovye ov8ev xgov a XXgov n eptxx ox e
pov np ay /xax ev opivov, ixetra xo6avx?j (pqprj te xal Xdyo? yiyovtv, e
i /ir/ xi Enpaxxs? aXXotov rj ol noXXoL Compara cum his
verbis Symp. 211. E. xi 8i)xa, iq>7j,oio[iE§a, sl xod yivoixo
avxo x 6 xaXov i8slv eIXi xptvE?, xa$ a pov, agtxx ov, aXXa /n) dvdnXeaov uap xgov
te avSpoDnivGDV xal XP&p areor xal dXXi)? noXXijS epXvapia? $V7]T7] ?, a A
A* avxo xo Seiov xaXov Svvaixo pov oei 81? xaxt8 Etv, Adde
Cicer. Orat, pro Rose. Amer, e. V, §. 14. Atque ut facilius intelligere
possitis, ludie#*, ca, quæ facta sunt, indigniora esse, quam hæc
sunt, quæ dicimus, vobis exponemus, quo facilius et huius hominis
innocentissimi miserias et illorum audaciam cognoscere possitis et rei
publicæ calamita- av^gajuva xal xara &na jigdyfiaza. ccq^oucu Se
airo rijg Icczgixfjg ktyuv, iva xal ngta^eva(iev zr/v zt%vi]v.
'H yag (pvGig rcov Oafirczav zbv Sutkovv "Egena zovzov ex,ei.
ro yag vyiig tov tidfiazog xal ro voCovv buo7.oyoviii.vag ezegbv re xal
avvftoiov eozi. ro Se dvopoiov avofiolmv izci&vfiei xal ega. akkog
fiev ovv o eztl za vyieiva egag, akkog 6 e b tjtl ra voOibSei. eCzi Si ),
dgneg agzi JIavOaviag ekeys zoig tem. Huic loquendi generi
non adnumeranda sunt verba Alcib. II* 138. B., quæ sunt, qui
corrupta censeant ; sed ut clarius videas, corruptelæ indicia
ipsis nulla inesse, hoc modo disponenda sunt : ooSKEp TOV OiSlnovv
avzlxa (padiv ev&ad$ai xoAxgj 8ie-> A sdSai rd narpifia rovS
vleiS’ l£,6v OVTCk) TC OV TZCtpOYTGDV aVTGJ xaxoov anozpomjv riva
tv£,a~ ti$cu, crepa npoS roiS vitap * Xov6i xaxypdzo.
xal ini nav o5£o?. Ne forte ad SavpadxoS supplendum censeas
idriv et scribendum xal cjS ini nav, tria dei epitlieta sunt:
magnus, admirabilis, late potens. Dicitur cutem ini nav xeivet pro
ini nav teIvov idriv vid. annot. 87. Sensus est totius enuntiationis: Dass er
aber uicht blosden See1en der Menschen in Beziehung auf das Schonc,
sonderu auch i u Beziehung auf vules indere auch den anæren
Dingen einwohnt, sowohl den Leibern der gesammten Thierwelt ais den
Erderzeugniss e n and, ich wage es z u sagen, a 11 en nur
vorhandenen Dingen, glaube ich aus der Medi cin, meiner angestammten
Kunst, ersehen zu haben, dass ^ros s nnd wunderbarund ei n flus s reich
auf alles der Gott ist, so in mgnschlichen, so in gottlichen
Ange1eg en h eiten. Ut n(#tro loco ab hominibus ad animalia, ab animalibus ad
mineralia transitur, hæc tria autem verbis comprehenduntur : ndvra z d
ovra, eodem modo in Riædon. 70. D. legitur : prj toivvv xar avSpGoncov
dxonei povov rovro, aWa xal nara Zwgdv navrojv xal <pv tgov xal
BtvWiffidrjv. odanep ix& yivediv, nept navtcov ideafiev, ap ovzojdl
yiyvetat ndvra. iva xal n p ed fiev gdjjlev . Explicat
Schol. ad h. 1. npe— dfiEvcopev npozipeopev, peyaXvYGOpEV. npEdfieveiv
riva est aliquem ut senem venerari, alicui ut seni primum locum attribuere.
Non iniuria Phædrus dixit Symp. 178. B. zo yap iv rols npedfivrarov
slvai [ov] rifiiov ; Eryximachus
autem dicit: ut simul primi loci honorem nostræ arti attribuamus. Kai
enim ita explicandum est, ut proprie verba audire dicantur: iva xal
A eycopsv nepl xovzcdv xal npEdfie.voDfj.Ev x. z. A. (i\v clyadoig zcdov
xaQl&Gftai rtdv kv&qcojt av, roig c di axolaOtoig alOxgov, ovra
xal Iv avroig roig GcSftadi roig fiiv dyadoig exkGtov tov Ga fiarog xai vymvoig
xcdov yaol^iGxTui xai dii, xai rovro iGnv a fivo/ta r 6 iatQixov, rois di
xaxoig xai voGadiGiv alGxQov r e xai dii dxaQiGrtiv, it iiii.Xu ng
nxvixog tivai. tori yctQ latQixtj, tag Iv xiipaXaia ilmiv, ixiGr^i]
rav rov Otoiiurog igamxav nQog xXtjGfiovTjv xai xivuOiv,
Itepor re xal avopotov. Rectissime annotatum est ab Astio et
Stallbaumio, Thierschium frustra scribendum coniecisse PrzpoY ti xal
avopoiov. Nimirum Zxzpov h. 1, non alind sed diversum est, quæ
verbi signi' ficatio non rara apud Platonem, cfr. Alcib. I. 11 4.
B. xorzpoy 81 ravrd i6ri 8lxaia rz xal <Svp<pkpovra, y erzpa.
Adde Piat. Protag. 833. A. notepov
Xvdcopev rcJ v Xoycoy; ro fy M juoror Ivavtiov zlvai, y
ixetvov, iv cp iXkytro at ep ov etvai daxppotivvyC do<pia
: xal irpoS rep trzpov zlvai xal avopoia x. r. X. xaXov
x a pineti Sai tgoy txvS pant oo y. Verba rdov ay SpconcoY seiuncta snnt
ab iis rerbis, e quibus pendet rolS p\v ayaSoiS, ut pondere
augerentur. Huius exemplum structuræ verba aunt 178. C. o ydp XPV
av~ $pG07toiS yytZ6$ai nayroS rov piov rolS pkXXovdi xaXcuS pia$<5e<5$ai
x.r.X. Urgendum autem prounntiando est tgjy dySpeoTteoY ideo, quod,
cum Pausanias in hominnm tantummodo animis dixisset Erotem versari,
Eryxixnachus contra etiam in corporibus habitare deum narret, indicandum
erat atque demonstrandum auditori, quibus modis ab illius oratione medici
oratio, diflerret. xal rovro Idrtv gj uvopa ro larptxdv h. c.
und darin besteht das Wesen dessen, was wir das Medicinischo
nennen. Prorsus eodem modo 185. B ovrco nccynoS yz xaXoy apztyS y Zyejicc
xapiZe6$ at. Ovr 6 S itirtY 6 fijs OvpctvictS SzoxPEpaoS xal Ovpd YtoS X
. T. A.’ Ad ea, quæ insequuntur, apte laudatur ub interpp. Hippocr. De
morbo sacro sub Cu. Xpy py avZziy
r d vov6ypara, aXXa <5 iczv8ziy rpvxztv, 7rpoS<pzpovtaS ry yovCco
to' itoXepicoraroy kxatfry, pt) r 6 epiXoy xal 6vvySZS * vn 6 ptv ydp
T7/S' CvYijSEiaS SdXXzi xal aij&z-, rai f vito 81 rov noXzplov
<p$lvzi xal apavpovrai . %6rt ydp larpixy. Hippocr. de flatibus
: r d IvavricL rc oy irarrloav itiriy Irjpara. larpixy ydp
i<Sn xpoCSeCif xal d(pa{pz(itS‘ dg>aipzOiS plv rooY v 7f
zppaXX oYroyy, 7tpo6$f6iZ dlroor iXXzin ovrco v' o Ss xdXXidra rovro
noizcov apitiroS lyrpoS. Articulum ne desideres, omittitur, ubi per
se positum spectatur nomen, cfr. Piat. Lach. 191. c. 18. rovro r
oiyvv alriov iXeyoY, das also 9 130
riAAT&NOZ xui 6 Siayiyvmoxav iv zovzoig zov xakov re xal
D aioxQov " Egaza, ovzog lottv 6 lazgixdzazog' xai 6 jitrajidlkuv noicdv,
dgze dvri zov tzigov "Egeor og zov tregov xzrjOtta&cu, xal ot<j
[irj bveOuv "Egcog, dii <5’ lyytviafrcu, IxiOzo^itvog i/XTeoiijOai xai
ivovra ifcksiv, aya meinte icli mit dem Worte altiov. Alcib. I. 133.
c. 57* o 87 } xal xo pijv xaXovjtev : Was wir auch mit dem
Worte xop7j bezeichnen ; Symp. 196* C* civai ydp opoXoyEitai 6a><pp
0 6VY7J tO XpOLTElY IjdoVGJY xal iirt^vjiuav, dcun unter der
Be/.eichnnng: 6coq>po6v V7j wird allgemein yerstaaden Itaque hoc
Eryximachus dicit: Es ist namlich, was wir * iatpi X 7/ » neunen, der
Hauptsache n a c h cet* xal o diaytyvcSdxcov iv tovtoif.
Difficillimam esse atque gravissimam morborum e symptomatis petitam
cognitionem, quam diagnosin medici vocant, iutelligunt etiam ii,
qui artis medicæ imperiti sunt* xal 6 yi Et a ft aXXeiv
not djv. sc. td i porrixa tcov (jayiaTCJV j hinc post cJsre supplendum
est td tioopata. Cavendum est enim, ne quis tov £T£pov subiectum esse censeat
enuntiationis» Quæ sequuntur verba a xai incipientia, præcedentium verborum
explicationem eflicinut. Sensus est : Wer die Neig u «
gen der Kdrper so umaodert, dass sie anstatt der einen Neigung die
andere erlangen d. h. wer es verateht, Korpern eine Neigung
einzupflanzen, die ihnen nicht einwolint, aber ihnen c i n w o hnen muss, und
die einwohnende, die nicht einwohnen darf, heraus zu treiben, iitidtapEvoS
i/iTtoiif 6ai xal ivovta IB,eXeiy. > Quod de
duplici Erote hic dicit Eryximachus, Socrates de morbo profert in
Piat, de rep. I. 333* E. ap * ovv xal vodov o6tiS 8eiyoS <pvXatia65ai
xal ptj Xa~ $etv, ovtoS deivotatoS xal iyutoirj6ai, quem locum
interpretes propter xal jutj XaSeiv verba vario modo sollicitarunt.
AaSeiv,
quæ vulgata lectio est, rectissime e duorum codd. auctoritate in TtaSitv
mutaverunt. Non est autem assentiendum Stallbaumio xai ante pnj TtaSetv
delenti. Nodov <pvXd%a6$ai positum habes propter antecedentia :
ap * ovx o natabat SeivotaroZ iv pdxy ritE nvxtixy tltE tivl
xal dXXy, ovtoS xai <pvXaB,aOSai, quæ si non præcederent, pro
<pvXd£,a6$ai Socrates alio verbo usus esset, quod cum YOtioS
nomine melius consociaretur, Veritus autem, ne quis yotiov tpvXdgatiSai
non satis iutelligeret, accuratiorem explicationem verborum statifei
addidit, quæ in verbis xal yirj TCo&EtY continetur. Kai igitur explicativum est, atque hoc est, id est, significat.
a y aS 6 Z dr 8 tj p tov py 6 i. Ad 8 yfiiovpyoS
Stallbaumius i .e. ttog 'Sv rft] drjiaovQyos. SsT yag Si/ rn SjftuSut
mna iv tcj Softari fpD.a olov t ilvcn noteiv xal Igiiv akfo)>.av.
?< ito lybiOta tcc Ivavxudtara' 4 'vzqov itio fio), zixgdv
ykvxtl, $>]quv vyQtjj zavra rcc roiccvra. roinoig • ime uj9elg
"Egma iyzoiijeai xal oydvoiav d TjfikcQog E inquit, iarpof. Sed
/admodum hæc verba languerent, si præcedente superlativo sequeretur
dyaSoS larpof. Eryximachus ab artis medicæ theoria ad praxin transit ita,
ut, cum larptxuraror appellasset eum, qui malum et bonum Erotem in corporibus
dignoscere posset, aya J3oV drjpiovpyor practicum medicum vocet, qui
medicina adhibita malum Erotem e corpore removere, bonum in corpus
immittere possit. <pi\a olovr elvai notat v xal i par
aWijX&v . Sublatum discrimen vides in Eryximachi oratione, quod intef
(piXt~ir t <piMa f q>i\o$ et Spei S*, ipdr exstare supra
annotavimus p.69,quibuscumcf.annot p.lS2. Docemur autem hoc exemplo, qui
Hat, ut vocabulorum significationes vergente ætate sæpius immutatæ
sint. Verba nimirum quasi alSaXa sunt cogitaudi rationis, quæ ratio
ubi mutatur, corrumpi necesse est atque perverti verborum
significationes. narra rar otavr a. Wolfiu* asyndeto offensus xai
ante narra ponendum coniecit. Possumus nos quidem in eiusmodi
dictionibus copula non carere, qua propter Schleiermachenis ia
conversione und a lies dergleichen exhibuit. Verum non solum Græci sed
etiam Romaui copulam omisere, quippe efficatius eo
indicantes, verba narra ra rotavra eiusdem potestatis et iuris esse,
atque præcedentia, quæ dOvrSercjS enumerantur, exempla, cfr. Gorg, 503*
E. olor tl fiovhet idatr rovS ZwypaqjovZf rovS oixodo povS f rods*
ravnrjyovS, rov£ dXXovS ndrraS SrjpiovpyovS ortiva fiovXai avrdUr.
Demosth. Orat, pro corona c. 74., quem locum Stallbaumianæ industriæ
debeo: para ravra dvdrdvroov olf ?}r impeXlS iph xax&S notetv,
xal ypacpds, tvSvva?, tlsayytXlaS, narra rotavra inayovrt&r x.
r. A.Verba mxpur yXvxti a sciolo quodam addita censent, præsertim
quum in nostri loci repetitione non reperiantur 188. A.,
Astiua Stallbaumius, Riickertus. Atque Riickertus quidem, quatuor hæc,
inquit, frigidum, calidum, siccum et humidum t sæpius in
corpore esse diversasque eius mutationes procreare dicuntur : at
ntxpoV et y Xvxv in corpore huntano quid sibi Velint, non intell
igitur. Accedit, quod injra p, 188. A. ipse E ryx irn achus
repetens huius loci dicta cætera enumerat, haec omittit . Cavendum
est, ne quia his assentiatur. Nimirum 188. A., ubi nixpor yXvxal
verba non reponuntur, ne poterant quidem apte poni, quoniam anui
mutationibus, de quibus illic sermo est, neque cum acerbo neque cum
dulci qnicqunm commercii XQoyovos 'Aoxkijjuoe t <Zg <pa6tv
oTSe o i xoiijtcu xal iyu mi&ouat, 0vvt<Sti]6E rr/v ijfUztQav
ze%vt)v. est. Nostro contra loco verba i['t'Xf)6v Seppry, itmpov
yXvxtt, Bypov vypcp, Ttavxa rd xoiavxa nou corporis conditioni
describendae, sed explicando inserviunt praecedente verbo xa ivavxiaoxctxa.
Sensus est totius enuntiationis ! Er muss namlich das Feindlichste ira K
d rper sich befreunden lasse n u n d zu gegenseitiger Neigung umstimmeu
kdnnen. I c h verstehe ab er «n ter dem Worte iv av xt cjxaxa (ride
anno't. 129.) dic reinen Gegensiitze: kalt und warm, bitter
nud suss, trockan und feucht, und alles dergleichen* Ceterum
ne quis forte putet itavxa xa xoiavxa verba rectius poni, ubi duo
exempla aliata sint, quam ubi tria posita repenantur: legitur in Piat*
LEONZIO (si veda)., quem locum Heiudorfius laudat. D. ixitopi&w, iar
plv xeivy xa doipata yjpcov, dixia idv di fnyco, Ipaxia, dxpGopaxa,
vxoStjpaxa, aXXa, gjv epxsxai CoSpaxa eis imSvpiav. Dubito autem,
num reperiatur locus, in quo duobus tantum exemplis laudatis zdvxa
xa xoiavxa, dXXa t simileve sit positum* zovxoiS Itci dxtjS
e/f seqq. xovroiS ad tu ivavxtcdxaxa referendum est, non ad singula
xoov iyavxiooxdxcDV exempla, quae non nisi ad explicandam
vocem xa ivavxuoTaxa apposita sunt. E p coxa i pno irj d ai
xal 6 pov oiav . Supra iam annotatum est ad verba cptXa olov x
iivaixal ipdv dWr/Xcjv, signi» beatum verborum (ptXelv et €pav
t <piXia et £poj£, similium, in Eryximachi oratione prorsus
mutari, "EpeoS igitur nostro loco nihil alind siguificat, qn
<m rerum sibi repugnantium concordiam. Huius nominis vim ipse
Eryximachus additis xal 6 povoiav verbis declarat, ubi xai rursus
explicativum est: Liebe d. h. Einklang. Si quaeris autem, cur
amandi verbis •> nominibusque Eryximachus utatur, memineris velim,
laudandi Erotis cQUssa orationem ab Eryximacho haberi, atqna eundem
statim ab initio orationis suae ita censuisse, ut etiam artes ab
Erote regi atque per cum esse contenderet, cfr. infra 187* C. xi]v
81 opoXoyiav nadi xov zoiS, GjS7tEp ix£i rj ieexpim }, lvzav$a j/ povdix? }
IvxiSrjdiv, *EpGDxa xal 6 povoiav aXXijXoav ipxon'/dada.
o?8e ol TtoiTjtai dicitur propterea, quod adfuerunt Agatho et
Aristophanes : wie die Dic hterzunft da behauptet» Testantur autem
poetae, Aesculapium medicorum npoyovov esse: artem medicam euudem
constituisse, ut qui res in corpore contrarias sibi conciliant, non
testantur. Igitur minus apte verba Schleiermacherus convertit :
Dass diesen Liebe und Wolwollca unser A h n herr Asclepios einzuflossen
verstand, dadurch hat er, wie die Dichter hier sageu und ich es
glaube, unser e Lunst gegriindet. ”H te ovv laxQMTj, <og
itEQ liya, ituOa dut TOV 9eov tovtov 'xvfiegvutai, agavrag 6'e xai
yvfxvaOttxlj 7f' t s ov v lar pixr}, o)S 71 £ p Xiy cd seqq. Si
scriptam exstaret rj x e ovv latpvkr}, cofnep Xiyoa, nuda. dia xov
$eov tovtov xvfiepvaxai xai yvpvatitiXT] xai yeoDpyia, nihil esset, quod
lectorem olleuderet. Nam et medica ars, et gymn.<stice dicerentur
atque agricultura dei ope gubernari. Accedentibus verbis coSccvxcdS
di, manente Te particula, dicendi genus eilicitur, quod certe minus
usitatum est. Non nescimus quidem, xe di sibi respondere
saepeuumero, sed tum scriptum exspectamus : i/ xe ovv iaxpixi] ....
xvpepvaxai, yvptatixixi) xai yeoipyia GjSavTGoS. Huc accedit,
quod post xi Graeci scriptores di «on admittunt nisi in rei, quae
praecedentem gravitate superat, commemoratione, ut Lutiue convertendum sit: et
vero, et vero etiam. Ea gravitas nostri loci verbis convenire
frustra docet Stallbaumius ad Piat, de rep. II, 367. C. Cave tamen,
quicquam mutarum censeas. Eryximachus in^Hae structurae oblitus, quasi
dixissset ?/ /ikv ovv principio enuntiationis, coSaiixcoS di dixit.
Vide de piv ovv di voculis annot, 23.
Alia ratio verborum est Piat, de rep. III. 494. C. iv xe xy
xmv &K& v x oirjdei itoXAaxov de xai a\Ao$i, ubi plus
ponderis in altera] enuntiati parte est, quam in altera, ut ti * di
apprime respondeat Latinorum cum tum. Adde Piat, de rep. VI. 489. C. ix di xoivvv tovxqov xai iv
xovxoiS ov fiadiov evdompelv TtoXv dfc peyidxy xai Idxvpoxdxtf
dtafioXrf yiyvexat xy tpi\o6ocpioc x. t, A. wSitep A iy<a.
Praesens tempus A iyeiv verbi de sententia loquentis valet,
praeteritum ad praecedentia eius verba lectorem revocat cfr. Apol.
Socr. 17. B. ovxoi piv ovv, cofnep iyco Ai^or^ut mihi videtur)
y xi y oidlv aXySl* elpi]xa6iv. Adde Symp, 221. D. ei ^ prf
apa oh iy oj A iyoo diteixa^oi TiS avxpv . yv pvatix ix?} xai
yecop yia . Articulum haud raro omitti in artium nominibus,
Schaeferus, Ileindorfius, alii docuerunt. Nostro quidem loco eum omitti
eo magis etiam mirum, quod antecedit fj TE ovv iaxpixi] . Si quid video, non piomiscue veteres artium nominibus aut
addiderunt articulum aut demserunt. Addidisse videntur, ubi de re sermo
est, quae omnibus nota est, vel qbae definitione praemissa nunc innotuit.
Demseruut articulum, ubi de re nondum explicata, aut in universum
de aliqua re dixerunt. Nostro loco artis medicae definitionem Eryximachus
dederat in superioribus, ut de huius artis natura certiores facti
auditores intelligerent, quomodo per Erotem ars medica dicatur
gubernari. Hinc iaxpixi ] verbum articulo insignitum est utpote
definitum atque notura, non insignitae sunt yvpvadtixif et yecopyia,
quotam uon explicatae sunt atque accuratius de-finitae: Die Arzncikunst
nua wird mei ner Ansiclit nacli gunz dur ch diesen Gott 187
xul yeagyiu. fiovGix!/ de xal navxi xurciSijAog ra xcd Gfuxoov oJtqogtypvti
zov vovv, ori xazct zavza lyei zovtois, ogneQ iGcog xal 'IlguxXei zog (iovXerca
Xtyiiv, g f 1 e i t e t, ani gleiche Wcise auch das, vas Gymnastike
und Georgia g en u n n t wird. Ceteram Sydenliainium audi laudatum a
WolGo; Per E u d z w e c k der Arzlieikuust i s t Gesundheit, und
der GymnastikStarke des Korpers. Ab er in deu Mitteln, lvodurch b e
i d e K u n s t e ihren Ziveck zu erreiclien suchen, indem
sie der g u t e u korperlicheu Anlage uachgeben, und der schlechten e n t
gegen liandeln und sie verbessern, sind sie ei nande i- ganz aualog. So
hat auch die Eigenschaft des Bodens Analogie mit dem
Tempcrament des Kdrpers und die vershiede*? lien Gattungen von D ii n gung
mit deu Nahrungiund Anzueimittelu* Eia guter Boden gewinnt durch
eine homogene B e handlung, ein schjechter wird durch eine
entgegenr gcsetzto Bchandluugsart bosser, und iindert se i ne
Icatur. Was iibrigens die M etaphcr von der L i e b e lietfifit, so
brauclit mao diese in d e r Land wirth-r" scliaft auch h e u t
zu Tage* Auch wir sagenreinBaum, einePflanze liebtdiesen, 1 i e b t
j e n Boden. naxa tavxa £xet xovXoiS h. e, arti medicæ et
iis, (|uæ gymnastice et georgia appellantur. Pe xaxpc præpositionis
significatu vide annot. 41. Paullo infra eodem modo 187. E. xal iv
pov6ix\ \j 6t) xal iv iaxpixy Xal iv xoiS p:AA oiS itd6i sc. artium
nominibus sive terrestrium sive divinarum. cjSirep iticoS xal
'Hpa~ x\f ix o S. Heraclitus Ephesius Ut morum asperitate, ita
orationis dura quadam obscuritate insignis, Schol. ad Piat, de rep.
VI. habet 'HpdxXeiroS, BaSiurvoS, 9 EcpeOioSy pef'QtA.p<ppGDV yeyovwS
xal v7tepo7txrjS Ttctp oyxiyovy. Orationis obscuritas cum ex brevitate
quadam dicendi, tum e neglecta singularum orationis partium iunctura orta est,
ut Aristoteles narrat Rhet. III. 6. Videtur ea ipsa de caussa Heracliti
oratio cum maris fluctuatione comparata esse, qnæ cum innumerabiles undas
exhibeat, ut sententiolas illa, neqoe finem neque initium undarum discerni
patitur. Lectorem igitur Heracliti, ne mole seutentianyn quasi
fluctu undarum immergatur ( fl? xd p?} (tnojtviyfjvai iv avfcS),
djjXiov XoXvpfit/TTfv esse debere Socrates censuit, Ut quqsi
brachiis validis, fi. e. interpunctione posita, continuum tenorem
discerneret ac disiuugeret verborum, jJtjAioi XoXvpfirjxai
celeberrimi erant plurimumque natando pollebant, vide Wachsmuths
Alterthumsk. II. 1. p, 404., qui laudat piog. Lært. %y 22. 9,
11, Ipterpunctionem omissam, nop verba ipsa obscuritatem illam effecisse,
ut clarius appareat, fragmeptum laudabo Heracliti, quod in dissert.
txel tois ys QTrj/iuatv ov xaAw? Atyfi. ro Sv y«P, qn]al, StawEQo^ov avrb
«fap tvficpiQSO&ai, &&*<) ««f/ V iav roiov re x«l fi»» S'e
™AA>7 aAoyt'« «r de Samo -Thraces nnminibns explicare studnit
Schellingios: iV to dorpov povvov MyedSai ovx tiitet xal i&fAtt
Z)/ro? ovopa.
ro i \y yap, <pi]di, Statpep&pevov seqq. Caute distinguendum est, quid Heraclitus o CxuzilvoS his verbis
exprimere voluerit, et quomodo Kryximachus eius verba explicaverit. Medicus
nimirum de musica loquens verba illa laudat ita, ut non nisi de re
musica dicta intelligeret, i. q. ex additamento perspicitur, quo
Siatpcpd piva explicat 187. B. rov o Sio s xal ftapioS atque
e subiecti mutatione. Appoviav nimirum reo ivi Eryximachus substituit.
Heracliti autem voluntas hæc videtur esse: Das Eins ist in sich
selbst entgcgengesetzt Eins, wie die Eiuheit des Bogens und der Lyra h.
e. das Eins ist nicht absolut Eins, sondern momeutan zusamrængeseut
aus Gegensatzeu, wie die Eine Kraft des Bogens (Schuss)
momentane Verschmelzung ist xwreier Gegensiitze, oder der
Eine Klang (Accord) der Lyra momentane Verschmelzung mehrerer Uissouanzen.
Non recte autem, ut videtur, 'interpretes to fV totam rerum universitatem
significare censucruut, neque recte Simplicii testimonio ntuutur ad
Aristot. Pbys. 11» A. iveSeixwxo Si (sc. HpaxXtiroS') ti}v iv ty ytvidu
ivapfioviov piSiv tuiv ivavuurv, quæ senteutia ex enuntiato illo
derivata est, atque eidem, tan quam in basi, innititor. Probatur hoc
Plutarchi testimonio Do animi procreat, 1026. ^B. 'IIpdxteiToS
SixaUvxponov appovhjv xodpov, oxgdS xep AvpijS xal ToSov. Erostra autem
in dicto Heracliteo aliquid mutandum censuerunt Astius, Bastius, alii. Ad
Hcracliteæ dictionis exemplum supra laudatum ut revertamur, videtur
Schellingio interpunctio ponenda esse post ovxiSiXei; nobis hæc
verborum dispositio placet: ir 10 dotpov povvov AiyedSai ovx ISitei
xal l$i\n ZtjyoS ovopa. Absolut Eins ist nur das W e i s e,
Absoluta unitas nostræ rationi repugnat, eam repugnantiam ita
expressit Heraclitus, ut diceret: es will nicht und will Eins
genannt sein der Name des Zeus. Audi Goethii nobilissima verba, quæ similem
rationis repugnantiam felicissime describunt AVer darf ihn nennen? Und wer bekenncn: Ich glaub’ ihn? Wer
empfinden Und sich unterwindcn Zu sagen; ich glaub’ ihn
rycliU. yiyovcv V7t d TrjS pOVdtxijS tixrV*- Vulgo additur V
dppovia, quod additamentum per se spectatum non_ habet, quo offendat. Sæpius
enim subiectum e præcedentibus repetitur, non tam augendæ gravitatis
caussa, quam perspicuitatis. Sed non agnoscunt nostro loco XXI. codd. 7/
dppovia verba, fioviav ipdvca SiaiptQfGftai jJ ix dtatptgofilvav $n
tlvcu. aX£ 1'aag toSe ipovksto Xiyuv, on ix diacptB gofiivav xgotegov, rov 6
|eog xal ftagtog, 1'xuru vOteqov onoXoyrjedvrcov yiyovev vito zijg
(lovaixrj g xi%vrfi, ov yag 8g xov Ix Siaq>sgo[iEvav ye izi tov oj-iog
xal fiagiog agfiovla av ity. rj yag agfiovla evfupavla lari, Cvfupuvla ds
ofioXoyla zig' f>(ioXoyiav ds Ix Sux,<pego[isvav, sag av Siacpigavzai,
advvarov tlvai' dta(ptgoiitvov ds av xal firj ofioXoyovv advvaxov
uQuoOai. igitnr cnm Bekkero, Stallbaamio, Rukkerto delenda
curavimus. De verbis insequentibus ov yap 8tf nov vide annot. p, 85
et 98« rj yap ap povia* Bene Schleiermacherus in
conversione: Denn Harmonie ist Zusammenstimmuug, Zusammcnstimmang aber
Eintracht; Eintracht aber kann unter entzweitem, solange es
entzweit ist, nnmoglich sein ; und das entzweitenicht e i n t r a c
htige kann wieder unmoglich ausammeiutimmen, dZfnep ye xal 6
fivSpof* 8ensus est verborum : quemadmodum, ut hoc unum exemplum
commemorem, rythmns. Indicat igitur yk particula, plura exempla afferri
potuisse, quibus res probari posset, unum sufficere, vid.
annot. 8ievrjvey pkv wy xtpoxepov. Ante 8 levrfveypkvoov
omnes \ fere codices ix præpositionem habent, quam cum tacide
omisissent interpretes, Riickertus solus exstitit, qui in verborum
ordinem revocaret. Sed dubito, num aliquo modo excusari possit. Aut
repugnandum est codicum auctoritati, atque ix e verborum or $
\ a dine tanquam inutile additamentum expellendum, aut
scribendum est ojsxep ye xal 6 /5uSpoS 6 ix tov rorato?? xal fipa* 8 ioS,
ix 8 iEV 7 ]ytypkvojv itpoxepov, vtixepov 61 6po\oyrj0dv toov ykyovev. In
sequentibus codd. non pauci habent "Epasta xal opovoiav
aAA^Aozf, quæ lectio unde orta sit, haud difficile est ad intelligendum.
Nimirum scribæ seducti sunt vicino ipnoieiv verbo, ut dativum pfo
genitivo exhiberent, quem nunc novem tantummodo codd* exhibent.
tyAozf autem, ut et Riickertus vidit, non satis commode explicari
potest; aut igitur «AAr/Aiwv scribendum est, quod in textum
recepimus (de ipnoieiv vid, annot.) aut exhibendum avxoiS y cuius vocis ne unum quidem in codicibus
vestigium apparet. xal iv pkv ye ctvty ty 6v6x a 6 et x, r.
A, Stallbaumius ad h. 1. annotat: Jn ipsi* rationibus musicis, h, a. in
harmonia et rhythmo t nullo negotio ait cognosci et animadverti
posse X a i p a) x ix d, h. e, quæ sint consona et congruentia :
simplices enim illas esse et quæ non patiantur discrepantiam aut diver-
t s itate m ullam i sed in usu et ex r a' /
&gitzg ys xal o $v&[wg ex zov ta% zog xal (fgadzos
dievtjVCyfiBvoiv itgoxzgov, v6zsg ov 5 e of loloyrjOdvzav yt- c yovs.
rrjv SI ofiokoylav ituOi zovzoig, agxf g IxeI fj latQLxrj, lvzav%a y
(lovtSixrj EvrlftrjGLv, "Egazu xal 6ftovoiav akkrjkav l(i]tou]Oa<Sa'
xal lazw av fiovtSixt] nzgl agfioviav xal gv&jj-bv Igertixcav
Imazyfirj. xal Iv fitv ys avxy rjj tivOzadEt. agfiovias te xal
gv&fiov ovdev Xakenov ra iganixa Siayiyvbi6xuv, ov Se 6 SiTtXovg
'Egag ivzccv&u ncog ttinv’ ak£ inziSuv Sky itgog z oi>s dv&gwercitatione
musices -plurimum in ter esse, quo modo illis utaris, atque hic cerni vim
duplicis illius Amoris, coelestis et vulgivagi* Mira est sententia, fateor
: sed non sine caussa Eryximacho tributa* Ineptit enim nunc acerrimus
iste Heracliti cavillator adeo, ut propter inanem illam sophistarum
imitationem misere vapulet . Perperam igitur Schiitzius hæc : ovSh 6
$iit\ov S *E p oo S ivi av$ a irtuf idtiv delenda iudicavit.
Isimirum non intellexit vir acutissimus hominis ineptias. Non rectius
Platonis verba Schleicrmacherus interpretatas est io eonvers. 408. Und in
dem Aufstellen des Wollautes und des Zeitmaasses selbst ist es wol nicht
schwer, die Liebesregungen zu erkennen, noch findet sich
hierin jener zwcifache Eros. Hoc si dixisset Eryximachus,
merito vituperaretur» at vituperandus est Riickertus ad h. 1,
annotans: Ego nescio, quo hic stupore tenear, cui, ut ineptias videam,
plane non contingat. Nihil mutaudum est, neque quicquam e
verborum ordine expellendum, sed rectiore explicatione opus est
enuntiati, quam a nemine hucusqde repertam esse miror. Verba
nimirum ovSh o 8in\ovs"Epoo$ iviccvSci yrooS 1 idtiv
elliptice posita 'sunt, atque supplendum e præcedentibus est £tfA£7roV.
Mens Eryximachi hæc est: In derblos schematischen Aufstel1ung der
Harmonie und des Rhythmus ist es nicht schwer, die
erotischen Elcmente zu erkennen, noch macht der zwiefache Eros
'hier irgend Beschwerden. Quæ sequuntur, optime cum hac verborum explicatione
conveniunt. a\X' iiteidav 6iy itpoS rotis 1 ctv$ ptortovS x.
r. X. Schleiermacherus exhibet in conversione: Allein wenn man vor
den Menschen Wollaut und Zeitmaass in Anwendung bringen soli; quæ si mens
fuisset Eryximachi, scripsisset haud dubie iv dvSpooitoiS. Ficinus
non satis explicate, sed Schleiermachero rectius, ut videtur, verba interpretatur:
sed tunc demum, cum ad alios rhythmo et harmonia est utendum. Nobis
Eryximachus de rhythmi' atque harmoniæ usu eo loqui videtur, qui
hominum utilitati inserviat. Rectissime Matth. Gramm. plen. J. 591-
1180. seqq, ita de ifpoS præpositionis
potestate disputat, ut D jrovg xara-/Q^<S^ca Qv&fiai te xal
ccq/iovm tj noiovvtu, o &rj fuloTtouav xcdovtiiv, rj %qc!>hsvov
6q&(5$ roig 7iejro»;fi£votg ( uiketii re xal fierpoig, 3 bi) ncudeia
Ixlq&rj, Ivrav&cc dt] xal %oÆnhv xal dyct&ov SrjfuovQyov
dei ncihv yuQ ijxei 6 aviog loyog, o« rofg n'tv xodfiioig plerumque
dxoftEiv verbi notionem loquentia animo obversari diceret. Possis igitnr
nostro loco 7 t poS TovS avSpodirovS Græce explicare: itpoS ti/V
xgjv av Spamwv utpiXeiav dxoitovvtfc. o 81 } peXoit oit a v x
a Xov 6 iv . His verbis exemplo usas est Mattii. Grarom. plcn. §.
475. C. p, 891», quo probaret, pronomina relativa iu explicativis
enuntiatis haud raro ad præcedentium nominum genus conformari. Interdum ad
sequentis nominis genus effingi pronomen, notissimum est. Utroque
dicendi genere, quorum alterum accuratius, alteram elegantius est, Latini
quoque usi sunt Vide sis Kriiger, de Attractione Lat. Liug. $. 56. 129.
o Si) TtaiSeia cfr. Piat, de rep. If. 376. E. c. XVII. TiS
ovv ?} naiStla ; T/ x a Xt7t6v evpeiv piXtico ryS vito tov noXXov
xpovov EvpijpEvrjS; i.6tt Se 7tov 7 } p\v ini yv/tvcttitix?/, ij 8
ini vxf/ povdVHjj. Adde de 7tai- StiaS notione verba
Waclismuthii in libro; Hellenische Alterthuraskunde Th. II. Abth, II. 4.
Recte ad h. 1. Riickcrtos, Omnis, inquit, institutio liberalis apud
Græcos duas habebat partes, y v/iv adnxijv et povdixijv, quarum illa ad
corpus pertinebat, hæc ad animi culturam, atque in poetarum maxime carmi
nibus legendis ediscendisque versabatur, addita sonorum modorumque arte .
Ceterum ne offendas in temporis mutatione, cum supra o 81 } xaXovgev,
nostro loco o 81 } ixXy&rj dicatur: illud est: vias man nennt;
hoc significat: was man gewohnlich nennt s, Mas man zu nenuen
pflegt. ivT otv 5 a 87 } xotl £aA£7 t o y x. r. A. se. ta
ipootixa 8 iayiyvoS 6 xeiv. Scriptum exspectabam equidem ivxavSa 81
} xat goAaroV, ut ad verba respiceretur ou<$£ o SiicXovS EpoiS
ivravSa ncoS itirtv. Nam ro SiayiyvGjdxEiv theoriæ, quam vocant, ut
medicæ (vid. 186. D. init,} ita poeticæ artis couvenit. Nostro autem loco
non de theoria poeseos sermo est, quam Eryximachns tetigit
verbis iv piv ys avty ry dvdraCEi X. T, A., sed de eius usu hominum
utilitati accommodato, ut haud sciam, an non et aliis probabilis videatur
verborum conversio hæc: Aber weun man Rhythmus und Harmonie zum
Nutzen der Men&chen in Anwendung bringt, da macht der zwiefache Eros
grosse Beschwerde, und es bedarf eines tuclitigcu Pruktikers.
naXtr yap yxei 6 avroS X oyoS, Riickertus ad Pausaniæ verba liic
respici docet, quibus præcipiatur: iis tantum AMATORIBUS obsequium
præstanziov av&Qwxmv, xal ag ccv xoafueyzeQOz ylyvoivro oi (hjjtm
ovze g, Sei xaQifea&cu xal (pvXctzzuv zov zovtav "E(iaxtt, xal
ovzog i6ztv b xaXbg, b Ovquvios, b rijg OiiQavlag MovOrjg "Egcog 6
Se Ilokvfiviag, b IlccuSt]- E ( tog, ov Sei evkaflov[ievov TZQOgtptguv
otg «v TtgogqiiQij, dum esse ab amasiis, qui et ipsi
virtutem colaut, et ad eam colcudam amasios adhorteutur. Hioc factum, ut
Eryximachi contortiorem censeret et obscuram et subineptam orationem.
Certissimum est autem, præceptum medicorum ab Eryxiraacho tangi,
quod legitur p, 186. C. lv ctvrolS tols 6oopaoi, rols ply dyaSol?
ixddrov tov dooparoS xal vyutroiS xaXov x a ptfe6$ ai *dl xal tovtq Idxiy
y co ovopa tu laxpixuy, %oiS 61 xaxols xal YodcoSedty fddxPOY re
xal 6ti dx<xpidT£iv> ei yeXXei ris texyixoS. elvai. Mens
Eryxituaclii hæc est- ut illic medicus corpori, ita nunc poeta sive
magister consulere debet animo ADOLESCENTIUM, atque bene moratis, et quo
liant meliores, ita prospicere, ut nulla res, cuius laude corrumpi
possent, laudetur, o trjs Ov parias Mov-r 6t]S "E paS .
Hæc verba cave ad præcedens "Ep&ta verbum referas.
Pertinent potius ad ro Xapi&dSat et x 6 cpvXdtTEiv, quæ nomina
e prægressis facillime eruuntur. Ov%oS autem e generis haud rara
assimilatione, de ‘qua vide annot. 129. positum est. Sensus est :
Gutgearteteliinglinge zu beriicksichtigen und ihre naturliche Neigqng zu
bewahre», darin besteht das Wesen des Eros der Urania* Vide etiam
auuot. 126. o' Sfc TloXvpviaS. Poly-, hymniam Musam cum
Pandemo Aphrodite comparari ab Eiyximacho nemo non videt. Iam quæritur,
quo iore id fiat. Polyhymnia vulgo cantuom multitudinem sili i fica t;
possis igitur ea de caussa illam comparationem institutam putare,
ut cum AMASIORUM multitudine, quæ a Pandemi asseclis ametur, illa
carmiuum multitudo comparetur. Possis etiam, quæ Riickerti
sententia est, ita judicare, ut numero abunda ntiora rarioribus viliora
censeas. Neutra explicandi ratio nobis nunc placet, neque credimus,
Polyhymniam nostro loco carminum multitudinem denotare. Agitur de
Jiarmoniæ atque rhythmi motatione, quæ iusto sæpius in carminibus admissa
TloXvpviaS nomine insignitur. Ut igitur Ilar6)jpov asseclæ ab uno
amusio ad alterum transeunt, non virtutis, sed LIBIDINIS ergo, quæ e
varietate amatorum oritor, ita poiitæ, asseclæ llav6i)pov, qui
HoXvpviaS £,vvtpy6$ est, siguificautur harmoniæ atque rhythmi varietatem
captare, aurium, non animi oblectamenta. npoScpipEiv oU dv
7tpos~ (pepXJ. Vulgo male olS ar TtpoSiplpoi. Minus accurate hæc verba Ficinus reddidit ! cui summa cautione
indulgendum est, ut voluptatem quidem homines hauriant, incontinentiam
vero devitent,, Sensus est: quem, qui*? 1 twreg av zyv /xev
ySovyv avzov xagjtd<S7]zai, dxoluclav 6e (lyStfiiav tftsronjtf}/, tog xtg iv
ry yy, triga xi%vy fiiya 1'gyov raig jitgl z yv oiponouxyv ri%vyv imftvfitaLS
xaXtag XQyOScu, togr’ ctvtv voOov zyv ydovijv xagnddao&a*. xal iv
yovOr/.y Sy xal iv lazgixy xal iv rotg ctlXoig ndai xal roig
dv&gaittiotg xal _ toig &tiotg, xu\r' ot Sov Jtagdxti, tpvXaxztov
ixdztgov xbv’'Egcoxa’ 188 ivtazov yug. bus adhibetur cunque,
magna cum cantione adhiberi oportet, nt suavitate quidem eius fruatur,
qui eo ntitnr vel poeta, vel lector, sed turbas devitet atque
ordini* corruptionem. Harmoniæ autem atque rhythmi commutationes legibus
artis poeticæ probantur ita, ut paucis quibusdam in locis, quibus
conducere possint, modice admittantur v. c. in exprimendis animi
allectibus. Iu sequentibus ad xapjtGjdrjxat pronomen indefiuitnm
subintelligendum est, qnod et ad poetas et ad lectores referatur.
Ad poetas refertur ita, ut artis poeticæ opera componendo, ad lectores,
ut eadem legeudo sibi cavere moneantur, ue rhythmorum atqne harmoniæ
ordinem concinnitatemque turbent, vel non satis recte agnoscant. Clarior res fit exemplo, quod Eryximachus statim addit.
Nimirum artis coqninuriæ delicias medicis in universum probari negat. Interdum tamen licere ait eas delicias hominibus commendare, quæ et
delectent et damni nihil aderant. xa& o6ov itapeixei.
Convertit hæc verba Stallbaumius: quoad eius fieri potest. Recte. Laudat idem
nostrum locum in annot. ad Piat. Polit. II., 574. E. 6p 6* uvx
anobtiTaatkov, o6oy y av bvvapiS irapeixq. Ceterum verba sunt non
pauca, quæ omisso subiecto suo transitivam vim amittunt, atque ut
verba impersoualiu adhibentur. Quem usum huius verbi cqm non notum
haberent librarii, factam est, ut in eius scriptura libri non consentirent.
Bodl. enim aliique codd, itapijxEt exhibent. Ceterum conferri iubet
Riickertus ad h. 1. Thucyd. III, 1, TCpoSfioXcA iyl yvovxo TG7Y * A^i}v
cxxqdv inithov, onxf icapeixoi. Soph. Philoct. 1048. ic6\X av Xiynv
ix ol M l TCpoS ta xovd’ hcr\ eE, pot itapeixot. xa\ rj tcov
eo p cov tov Iviavxov 6v6x adiS, Schleiermacherus exhibet in convers. 409. Die Anordnung der Iahres zeiten und
der Witterung. Ficinus verba convertit ; Anni temporum constitutio. Neutra 6vOxadiS
nominis conversio nobis nunc placet satis ; verbum desideramus potius,
qno significantius exprimatur, de finibus atque de initiis anni
temporum hio agi. Nimirum consentiunt medici, nihil perniciosius esse
corpori humano animalibusque et plantis, quam subitas coeli
mutationes. '/Sarti arcti rj twv wQiav tov Iviaircov OvtSraOig /is 6tf)
laziv IXtUpOtfQUV TOVTCOV, 5 tttl ixSlSaV fllv ICQOg a IX>;?. a tov
xoOfiLov tv%\) "EQcnog 8 vvv St] lyu tk tyov, za re &EQ(itc
xal tu ilrv%Qcc xal |i;p« xul vyga, xal cpl toviav xal xqkClv AajSy CwcpQovu,
jjjactc yigovTu tvetij v. c. si frigus acerbissimum sequatur subito æstus
ferventissimus. Patet igitur, Eryxiinucbum .medicum non tum / de ipsis
anui temporibus, quam de eorum finibus iuitiisque apte coniungendis
agere, ut tivtiratiiS nomen convertendum sit: Verkuiipfung, Verbiudung.
xal dppovLav xal x pati iv. Vulgo omittitur xal ante apporiar
positum, quo omisso atque commate post vypa deleto sententia
verborum hæc evadit : Si calida et frigida houesto amore
consociantur, porro si sicca et humida harmoniam et mixturam aptam
admittunt.*. Hæc quominus probemus, vetant a rvr 8tf iXeyov verba,
quibus t d re Seppa xal rd ipvxpd xai £,r}pu xal vypa arctius
couiungenda esse docemur. Ceterum ad ea hæc comparata sunt, quæ de
musica arte supra dicuntur. Ut illic xo dS,v xal fiapv, tq tax v xal
fipadv commemorantur, uostro loco habes rd Seppa xal rd if/vxpa t
rd £rjpa xal rd vypa. Kpatiif tiojippoov autem in re rhytii
mica evpv^plar gignit, quæ eodem modo iuvenum moribus erudiendis
inservit, quo, modo sanitatem generis humani auimaliumque et plantaram
progignit eve rrjpia. Apte Stallbaumius comparari iubet Piat. Phileb. 26*
B. ovxovr ix rovrcov copai re xal otia xaXd narra rjptv yiyove, rcor re
dnelpcjv xal rcbv nepas ixorroav £,vppiXSerrar ; tico cppova.
Substantiva haud raro a verbis, e quibus pendeant, seiungi, ut gravitate
exhibeantur auctiora supra indicavimus 59. et 66. Pari modo a
substantivis adiectiva disjunguntur, cuius usus noster locus
exemplum est. Sensus est: Wenn das Warme and das Kalte, Trocknes und
Feuchtes gegenseitig des geordneten Eros sicli erfreut, und es einer
Harmonia und einer Mischung, namlich einer ganz zweckmdssigen,
theilhaft wird ... xal ovSlr ?jdixtjtiev. Aoristicum tempus præcedente
tempore præsente i/xei ne quem offendat, habet præteriti fere
potestatem yxeiv verbum, cfr* Piat. Crit. 43* A. apri
6h jJxeiS 7f naXai ; kamst da eben erst oder schou lange? Igitur
ijxei epepovta idem fere est atque ijve^xev. Proprium aotem
aoristicum tempus in rebus, quas experientia docuit, recteque præcipiunt
grammatici, haud raro giav TE xai vyiuav av&Qcoicoig xai xoig aklotg
tcootg te xai cpvxoig y xcd oijScv xjStxijdEV" oxav Ss o uncc
xijg vPgsiog "Egag byxQaxiexEQog ntgi xag xov Iviavxov agag B
ysvtjrai, 6d(p&EiQS x e xokka xcd •fjdtxrjtlEV. oi! xe yag koiftoi
gidovOi ylyvEO^ca 1% xav xocovxav xcd ak£ uvojioitt 7to?J.a
[vo<3>juaxa ] xai xoig fhjgloig xai tofcf aoristum usurpari,
ubi indicetur, aliquid fieri solere. Eodera modo
explicanda verba sunt, quæ paullo infra leguntur; 8 i e cp$ e ipe v, 7f8
ixrj6ev . Alia ratio est Piat. Phædon, 84. D. xai Ss 1 axovdaS iyeXa6i
re 7 jpepa xcd qn\6iv .. etenim ab aoristico tempore ad præsens
subito transitur, quoniam nunc non narratur, quid Socrates dixerit, sed
ipsa eius verba afferuntur: Hoc audito ille cum subrisisset: Væ, inquit,
o Sim mi a. Adde Piat, de rep. VI* 508. D. otav per, ov xataXapnei
ab/ $ eia. re xai ro ov, tls rovto dnepeior/rai (ac. ?j if> vx/f)
evoi\6e re xai Eyveo avxd xai vovv If^erv (paLverat . Quo loco
quid anima facere soleat, aoristo, loqucntis de animæ conditione iudicium
præsente tempore exprimitur. Ne plura huiusmodi exempla afferam, lioc in
universum tenendum est, aoristo et præbente in eadem enuntiatione positis
non eandem potestatem esse, sed aoristum quod fieri soleat, aut
quod factum * sit indicare, præsens tempus vel facti veritatem exprimere,
vel aliquod iudicium loquenti? in se continere. xai d XX dv 6 pota
TtoX* \u v o pax a 4 Hæc verba Corrtipta esse multi
fuerunt, qui annotarunt eademque emendaro studuerunt, Ficiuus
habet: Testes siquidem ex /iis oriri consueverunt, aliique morbi
permulti et vani brutis ac plantis infia sci. Igitur legisse eum Stallbunmius
censet xa\ aXXa noXXa )xal nocytola vodijpara* Schiitzius scribendum
couiecit xai aXX’ opota, Orellius ad Isoctf. do Antid. 330. : ciXX’
dv opoia. Astius aXX * axr opoia, quod Stallbaumio probari video. Fateor,
harum mutationum nullam mihi placere. Olim scribendum putabam xai
aXX * dvopa noXXci [ vo6rj pacta .] Ac v 067 ) para quidem etiam nunc
persuasum habeo glossema esse eius, qui, cum recte intellexisset
avopoia t ut et alii intelligerent, verbi explicationem margini
adseripserit* Memor autem Eryximachus verborum erat p* 186. B. ro
81 dvopotov dvopoloDV huSvpei xai ipa, ad quæ respiciens
avopoia dixit, ut simul ad in tGDV X OtovTGOV supplendum sit
avopoioov xov iviavx6v (opcSv . xai tols $tjpiotf' t xai toiS
epVtolS . Eryximachus cum supra dixisset dv^pcbnoii xai xoli aXXoiS
ZgjoiS re xai cpxnoiS, humani generis nunc videtur esse oblitus* Verum
licet medicis de re medica loquentibus homines animalibus adnumerare :
den thierischen und vegetabilischen Korpern, xai ipvdifiat» Timæus
iu L, V, Pl. : ipvtiifiai piXxoa - cpvrolg * xal yag ita%vat xal %aXat,ai xal
iQVtiSfiai ix Tckeovs^lag xal axodplag Jtsgl aXXijXa zwv zolovzuv
yi~ yvezca sp&zixcov, av iitufziyfiq adzgav re q)ogag xal
IvLavztiv agag adzgovopta xaXzlzai. %xi roivvv xal ftvdiai itadai xal olg
[lavuxij htidrazel zavza 69 l6zlv rj negl fteovg ze xal dv^gtbnovg jcgog
t&XXiqXovg C drfS Spodos • itax y V SpodoS
XiovqoStjS. Hesych. ipvdiftrf. vo 6oS riS æpoS iitiyevopivT} toiS
cpvtotS xa i xapnoiS. Pro yi~ yverai pluralem numerum exhibet Stobæus,
quem numerum Fischerus et Wolfius reposuerunt. Frustra. Naturæ phænomena
quoniam verbis impersonalibus exprimi atque describi solent, substantiva
etiam, quæ cum his cohærent, ut infinitivi, quibus deest subiectum
certum, tractantur. Vide Astii annot. ad Flat» Polit» 400. Adde
Matth. Gramm. plen. $. 303- 603* ojv ire tdnj p.7j xaXetr
at. Fuerunt, qui hæc verba delenda censerent; alii eadem
coniecturis teutarunt» Primus Astios monuit, meteorologiam et astrologiam
veteribus astronomiam appellatam, neque meteorologiam antiquitus ab
astronomia disiunctam fuisse» Id factum ideo, quod astrologorum non
solum erat, sidera observare, sed etiam tempestatis mutationes, quæ
siderum indicari solent vel ortu vel obitu, prædicere. Quod autem,
Stallbaumius ait, Eryxijnachus hanc defiuitionem astronomiæ addit, atque mox
etiam defiuitionem pavrixi}S\ id nemo inepte aut temere fieri
arbitrabitur, qui reputaverit, hominem sophistarum artibus
assuefactum ridicule captare inanem quandam doctrinæ speciem atque
umbram. Aliter nobis videtur de his verbis iudicandum esse.
Solebat vulgo astronomia definiri ita, ut imdri/prf adrpu>v re
{popoiv xal iviavtcov copcov vocetur. Hanc definitionem veram
esse Eryximachus negat, astronomiam inidtTjfirjy ip GJtixoJV itepl
adrpav re q>opaS xal ivi avt air copaS esse contendens.
iri roivvv xal Svdiai TCadai . Hæc est xneliornm codd.
lectio, quorum iu numero primus est Clarkianus. Probatur ea lectio
fiekkero, Astio, Stallbaumio. Alii habent xal al SvdLai aitadai ; minus
apte, ut videtur» Non enim ita de sacrificiis loquitur Eryximachus, ut
singula quæque sacrificia significet intelligcnda esse, sed in
universum sacrificiorum mentionem facit Convertenda verba sunt :
Ferner auch alie Arten von Opfern und das, woriiber die Mantik
gesetzt ist. Memorabilis hic locus est, quo veterum de religione
iudicium continetur. Dupliciter cum diis agi Græci censuerunt, eorumque
numina aut sacrificiis adhibitis placare studuerunt propter vitæ anteactæ
scelus, aut pavtixg usi sunt, cuius auxilio de deorum voluntate
certiores fierent, futurainque viam ad eandem dirigerent» Vide
Wachsmuthium, qui nostrum locum laudavit ia libro; Helleniiche
Al** xoivavta ov xepl «AAo xi lotiv tj xeqI "Egcrtog tpvXaxyv te y.cd
TaOiv. tcccGcc yciQ ij aGtfiua tpiktZ ylyvEGfrai, tuv fiTj tls toj xoGpla
”Equti ittQltfiTcu (irjdh ripa tcrtliumslunde II. T. II. 222. In
sequentibus xavxa non solum ad verba pertinet ols pavxixi }
iitidxaxel, sed cliam ad Svdiai itadat. Recte igitur Schleiermacherus in
conversione: denn dies insgesammt ist die Gemeinschaft der Gotter und Mcnschen
unter einonder. Ceterum ut melius intelligas, verba X avxa 6* idxlv
i } nepl $eov* xe xal dvSpcJnovS npoS dXXTfXovS xoi VGQvtac immerito a
Schiitzio in suspicionem vocari : Eryximachi mens hæc est: Ferner
sind pun auch alie Opferungen und das, wortiber die Mantik gesetzt
ist dies zosatmnen aber ist nach der gewohnlichen Meinung fiir' den
vrecbselseitigen Verkehr zwischen Gottern und Menschen cigentlich nichts
anderes, ais die Bewahrung und Htilung des Eros,
Epi*Epa>xoS tpvXaxrjy xe xal tadiY. "EpcjS
hoc loco generaliter positum significat et malos et bonos affectus- Pluralem
numerum paullo infra liabes 188. C. fin. a 61 } nposHxaxxai xfi /tavxixp
ini Cxoniiv x ovi " EpcoxaS xal larpeveiv. Adde p, 188. D. ubi 6 naS
*EpG>$ legitur. nuda ydp 1 } adi fi eia. Nihil in his verbis
comparet lectionis varietatis. Mallem tamen abesset articulus, ut de
impietate in universum, non de impietate in certis quibusdam
actionibus Eryximachus loqueretur, cfr, p* 188 . D, fidXXov 61
nddav 6v ra/nv fyei x. x. X. Paullo infra nadccv ij/itY eVdaipoviaY.
Restat, ut de cpiXeiv verbi potestate dicamus, qtfam vulgo non satis
accurate interpretantur docti homines. Annotant enim, Græcorum (piXetY
atque Latinorum amare haud raro rebus actionibusque ita apponi, ut quibus
esse fierive solere res actionesque indicentur. Merito autem quæritur,
quid differat hic qnXeiv verbi significatus ab aoristorum temporum
usu, de quo 142« diximus, et quibus itidem solere aliquid fieri
significatur. cfr. Eugelliardtus ad Piat. Menex. 240.
ed., Stallbaumius ad Plat, de rep. VIII, 650. B., ed. 183. Matth.
Gramm. plen. J. 602. 3 > 954. Aoristum poni adhærente notione s oIere
verbi, ubi de actionibus sermo ait, quæ iam sæpius factæ sint,
satis notum. $iXeIy contra adhiberi solet de rebus, quæ non tam factæ
sunt iam sæpius, sed quibus vim quandam inesso indicatur, qua
necessario fiant. Et quoniam quæ necessario fiunt, sæpias iam facta
esso possunt, multis in locis perindo est, utrnm aoristicum tempus,
an tpiXeiY cum præsentis temporia infinitivo coniunctum
posueris» Sic nostro loco, quoniam pestis Atticam terram sæpius
invasit, Eryximachus etiam dicere poterat: ol xe ydp Xotjiol iyi rOYXO ix
T(k)Y TOIOVXCDV x.r. A, Adhibito 9»iÆiV verbo hæc eius voluntas est:
Nam pestis ea natura est, nt quæ facillime ex hie zs tevrov xal TCQEBpEvy
Iv Ttavr l fpy», «Ala rov eteqov, xal 7tEQi yoviag xal t,avtag xal
xtTtltvzrjxbtag xal xeqI foovg. a 6 tj TtQogxiraxtai zy (uxvuxrj
inuSxontlv zovg exoriri possit et qaæ seqq. Conferri potest
cum hoc <ptXeir verbi usus iStXeiv et fiovXedSat verborum in rebus
inanimatis ; sic v. c. legitur in Piat. Phæd. p.74. D. ovxovv
opoXoyovpEv, oxar x iS xi idcjy ivroijdy, oxt fiovXexai plv xovxo,
o vvr iydo opcj, elvai olov dAAo xi XGQV OVXQDY, Mei 8h XCtl
OV dvvaxai xoiovxor elvai x. x. A., quo loco non dubium est,
quin eadem rerum natura, quam cum instincta animalium
comparari licet, tangatur, ad quam etiam cpiXeiv verbum referendum
est. iav
fiif x iS seqq. Notabis hic usum Græcorum in collocanda negatione a
nostro discedentem. Nos enim, cum non ipsam sententiam negamus, sed
partem aliquam sententiæ, curam agimus diligentissime, ne negationi»
particulam collocemus ita, ut cum verbo possit coniungi, recte
facientes, ut opinor. Sic nostro loco non x 6 x a P^ £ ^ at negatur, sed
asseritur aliquis X a P^ m c>ed$ai quidem, at non ta xod/iioo sed fc3
hxepa "Epcoxi. Id nos sic exprimimus: Wenn Iemand nicht dem
gesitteten Eros folgt, sondern dem andern. Contra Græci ita amant
negandi particulam cum coniunctiouibus ei, iav, oitGDS aliis, arte
coniungere, nt perspicuitatis illa lego neglecta breves certe voculas,
ante illam ponendas, post eam reiiciant. Quod in pronomine indef. xis
maxime fit. cfr. Crat. 453* C. ei jirj xi xaXaS ixe&q dictum
pro et n firj xoXgjS Xenoph. Hell. VI. 4. % ei pij xiS iaorj avtovopovS
xaS noXeiS elvai. Non negatur ibi ro id v riva, sed affirmatur xo
prj iav. Pariter ante xal Tbucjrd. VI, 60. collocat: hceidev avxov
cuf XPV el jxjj xal 6e6paxev x.x.X. pro ei xal prj didpaxer. Quin
etiam ante ipsam coniunctionem ib. VI. 18. xov yap xpovxovxa
ov jiovoY iitiovxa xis ayvvexai, a?iAd xal prj oitaS iiteidi itpo xazahafifidvei.
Riickert. d XXa xov Zxepov. Vulgo aAXct nepl xov ixepor, quod
ferri potest nullo modo. Illud in Vindob. 2. et apud Stobænm reperitur
Ecl. phys. 24. Memorabile exemplum, quo probatur, interdum falsum esse,
quod codd. fere omnium consensu exhibetur. d 6 r) 7tpo
Sxlxaxrai. Schulthessios: Desshalb ist es eben das Amt der
Wahrsagekunst. Astius habet: qua in caussa. Schleiermacherus : w o
r i n eben der Wahrsagekunst obliegt. Care * scribendum censeas,
quod olim mihi in mentem venit: d dij icpoSxhaxxai xy pavxixy inidxoiceiv
xal xovS *Ep coxas ia rpevei >o. d enim est: in welcher Beziehung s.
und in dieser Beziehung liegt es der Mantik ob, die Neigungen zu
betrachten und Heilung anzuwenden. xal idxtv av i )
fiiavxixj}* Spectat av 'ad 188. C, xavxct o idxlv ?} Titpl $eovS te
xal dvSpooTtovS izpoi aAXyXovS xoi varia. Definitur autem 7 f yarZixrj
nane ita, ut dicatur conci10 $ Ega zag xal largtvuv, xal %6nv
ccv f\ (mvzzxrj tpMag I) ftttZv xal dv&gnxav 8t](uovgyog za
htiGzuGfrai za xazu av&ga>7tovg igaztxa, o6u ztivu ngog depiv xal
a<Stjleiav. orto xokXrjv xal (isydX rjv, fiaMov 81 naGciv 8vvu(uv
%vM.rjf}8tiv (itv 6 xag "Egcog, 6 81 sr egi tcc «ya&d atra
<Saq>go<3vvr]g xal Sixai oGvvqg caiozeAovptvos xal xag xal itagd.
&solg, ovzog zrjv (liyiazrjv 6vva[uv iysi xal xaOocv ‘tjixiv
tvSaifiovlav itagadxeva&i, xal «AA>]Aotg Sirvafilvovg ojuXelv
xal (pllovg uvai xal zoZg xgelzzoGiv ijfiuv &eoZg. "iGag E
utv ovv xal lya zov * 'Egaza txaivcov xoXXce naga-kdxa, ov (itvzot, kxav
yf liatrix esse amicitiæ inter deo* et homines eo» qaod
sciat, quid ad procreandam et pietatem et impietatem habeant in
homines Krotes potestatis. Auctor definitionum 4l4. B. habet: parXIX}],
iltltiTljuTJ $EG)ptjTtxf/ tOV OVTOS XOtl ptXXoYTOS Zgjgj $V7]tgo. Yerior
hæc definitio illa, quam Eryximachus profert, quæ ad duplicis
Erotis naturam hominibus inhabitantem comparata est. ovtu 7 Co\\t}y xal peyaAljn'
seqq. Convertit Schleierxnachcrus : So vielfache and grosse oder vielmehr
alie Kraft besitzt Eros iiberhaupt... Errat iisdem pæne verbis usus
Schulthessius» Ovtgj seiungendum est a verbis insequentibus et ad
totam enuntiationem referendum : Hac ratione multam habet magna m q u e
potestatem Eros» vide ad p* 58. Sequentia verba ZvXXrjfidrjV p\v 6
7taS "EpuS clare docent, Eryximachum, quoad eius fieri posset,
se accommodare Phædri proposito voluisse: iyxco pia&iv " Epcata
. Idem Pausaniam fecisse annotavimus ad p» 180» akX (X tt i^sXuiov,
Oov £q~ E. htaivnv ptv ovv dei tcolvx aS SeovS. xal
aXXrjXot^ dvvapikvovS opiXeir, vid, adp.4l., ubi dvvaplvovS pro
SvvatiScti rjpaS dictum esse censuimus. Igitur participii accusativam
accomdatum censeas ad ?}pdS pronomen, quod ad opiXeiv supplendam est. Non
assentimur autem Buckerto, qui xai ante tolS xpeitto6iv rfpeov
SeoiS expungendum putat. Cohærent inter se xal aXXrjXoiS xal xoiS
xpeitrodtY tjjic&v SeolS, atque ea cohærentia horam verborum
ut, emineret magis, dwapevovS a Platone scriptam est, non 6vvapkvoit.
xal iyco. Ut Pausanias, ita fortasse etiam ego multa intacta
relinquo. Tempore præsente Eryximachus ntitnr, ut ad auditorum sententias
oratio comparata sit magis, qui forte censeant, oxi noXXa itapaXeixet
’Epv%ipaxoS, De insequendum verborum explicatione liteidq xal rjjs
Xvyyos xatavCai audias Fiyov, c S 'AgiGtocpctVES, avaxXr]Q<3(Sai' Jj ll stas
alias iv va %xns lyxaftid&iv rov 8eov, lyxa/iltt&, Insidr/
xal rtjs Ivyyos ninavaca. jExfcfaftEi/ov ovv £q»] shniv rov
'AQiGToyttvt] on 180 Kal {iaX htu.v6u.to, oi5 fihvtot scyfo ys rov
straQ/iov stQOSEvtx&rjvai avry, agts fie &avfia£uv, el r 6 xo<S[uov
rov amfiaxos htfovfiil rotovrcov s^ocpav xal yuyycch6[iuv, olov xal 6 straQfios
ItSti. stavv yay ev9vs istavGato, htEtZSrj avra rov strayfiov
stgosrjvEyxa. Kal rov 'Eqv^iiuxov, r £l 'ya&E, cpavat,
'JyiGzocpuvEg, oya tl stottlg ; yElarostouis (isllav liytiv, xal tpvlaxa
(te rov loyov avayxatfivs yiyvEG&ai rov esavrov, scherum: Particula
xal a Stephano ciici non debebat . Nam Eryximachus ostendit, partes
disserendi iam Aristophani susciiendas esse non modo propter ordinis
rationem, sed etiam propter ea, quod singultibus non impediretur, quibus
sedatis promisisset se verba esse 'de Amore facturum . Prorsus eodem
modo dicitur paullo infra olov xal 6 7trappoS idrtv, ubi xai
addito indicatur manifesto, non solum sternutationem hic tangi,
sed cetera etiam, quæ Eryximachus præscripsit, remedia
singultus, ov fisvtoi itpiv ys itpof ev ex$V v ai ccvtji i.
Dixerat Eryximachus. E. tl d’ apa itavv Itiyvpd idnv,
dvaXaftdv n toiovrov, oVfp xivijoaiS av rijv f)iva, nrdpe. Vides igitur,
cur articulum Aristophanes adhibuerit rov ittapfiov . h. e.
sternutationem eatn, quam præcepisti. (3sre pe £ avfidd,szv .
Hæc est lectio codd, omnium. Bekkeros, Astius, alii, ia textum
receperunt «stf lp\ SccvftaZetv ea opinor de caussa, quod præcipi
solet, particulas non pati iuxta se positam encliticara formam
pronominum. Huius regulæ rationem quoniam neque nos perspicimus, neque ab
aliis satia explicatam reperimos, codicum auctoritati, quam mutandi
libidini obedire maluimus. Sententiam quod attinet, Stallbaoinias
ad h.l. ridet, inquit, quæ Eryximachus disputavit supra 187. D. et
E, Audi Riickerti annotat, ad h. 1,: habet etiam Eryximachus,
quod respondeat, non r 6 xod fiiov illud appetere, verum r d
axo 6fiov hac ratione expellendum esse. Id non facit respondentem
Eryximachum, ne urbanitatem violaret i lectori reliquit inveniendum, erant que
inventuri f qui mores hominis nossent, facillime, nec potest latere
attentum lectorem, qui totum hoc episodium de Aristophanis singultu
quorsum spectet, secum reputaverit » Vide Comment. de Sympos.
Platonis, ijtstdq avrdi . Ia aliquot 10 iav n yeXoiov
tixys, ll,ov Ooi Iv tlffrjvy Xlytiv. Kal tov ’ AQiOtoipavr] ytXcKSavta
tlntiv, Ev Xiyug, a ’Egv£l(ia%£, v-al fiot, t6ta aggr/tu tu fifnjfiLva. aXXa
fir/ fis tpvXatts' tog fy 0 * (pofiovfiat ntgl twv fisXXovtav
QjjftijOttSfrcu, ov n, fiij ysXoZa sYxa, tovto fisv yag av xigdos tfij
xal tijg r/fistsgag MovOrjs truxagiov, clXXa fir/ xatayiXuGui. BaXav y£,
giavai, a ’Agi<Sto<pacodd. avnj repentur, quæ lectio 'eorum sedulitati
debetur, qui pronomen ad trjv Xvyya referendum censuerunt,
Riickertus ad h. 1.: Non habet, iuquit, neutrum hoc, ad quod reteratur. Nolim
avtdj neutrum putare. Quamquam enim Eryximachus r ijS A vyyoS
nomine usus est, tamen hoc loco quasi tov Xvy/iov dixisset, pOSUit
CtVTGJ. iav ti yiXoiov etayS, Sensus est: Vide v, quid agas.
Rides sententiam meam, qui ijiso nunc dicturus es, meque custodem
esse iubes orationis tuæ, ai quid ridiculum forte proferas, cum
tamen liceret tibi securo tutoque orationem habere. i£,ov
601 iv elprfvy Xiysiv Grammatici in i&ov, 6iov, aliis participiis
nominativam absolutam agnoscant. Hæc participia, quoquo modo explicaveris,
nam certa explicandi ratio non reperietur in dicendi formis, quæ
quotidiano usu loquendi quasi sancitæ cum linguæ legibus minus
conveniunt, recte cum nostratium formulis comparantur:
vorausgesetzt, dass; angenommen, dass. ov ti, ilt} yeXoia
efarm. Stalibanmius ad h. 1. rectissime: Hoc ov 1 1, inquit,
connectas cum cpofiov fiat. Nam sententia hæc est : Noli me
custodire: nam ego vereor de iis, quæ nunc dicturus sum, non
quidem, ne ridicula proferam hoc
enim lucrum foret et comicæ Musæ nostræ consentaneum, sed ne deridenda.
Revocandum est ov Ti aXXa ad notissimam formulam loqudbdi ov Xiyco
oti aXXa, de qua vide annot. 66. Verba convertenda sunt: Gieb
auf mich uur nicht so genau Aclit, dena ich iiirchte mich, liber
die gestellte Aufgabe sprechen zu miissen, nicht etwa, dass ich durch
meiue Worte Laclien erregto, sondern dass ich Thdrigtes vorbringen
konnte, ^ ytXoxa xaray iXa6ra*
a Dicitur yeXoia ex mente Aristophanis, qui narrat de aliis, quæ
risum moveant, vel omnioo res alienas in partem profert ridiculam. Qua in
rp quum nonnihil sit artificii positum, totaquc comici professio in co vertatur,
ut moveat risum audientibus, non timet hoc, immo in lucro .ponit, si
contigerit. At ‘KaxaykXa6xa qui dicit, sui ingenii fatuitatem prodit,
sunt enim deridenda. Est igitur verum discrimen, quod hic a poeta
ponitur, in ipsaque fundatum ety- vf g, o Xsi htxpsvfcsaftcu; nXXa TtQogsys tov
vovv xcci ovtGf$ Isye dos dcoOcov loyov. iGas (isvtol> av 86 C
ffOt, U(pTj(JCO as. Cap. XIV. Kal \Lrp>> iS
*Eqv%Iim%s > slittlv tov 'jiQUStoyavrj, SXly yk ity Iv vtp Ikyuv y y
Cv re xal JlavGa mologia, at vulgari in usu non observatam, cai
xaxaykXadra quidem semper sunt deridenda. C. ivEVorjda tote apa
xaxaykXatfxoS c ov. Apol. 28. D. tva pi) iv$a8e pkvco xataykXadxoS
icapct vrjvdl xopcovidi. Ibid. S5. B, xa9ykXadxov xrjv noXxv noiovv teS ;
ysXolov vero est quodcunque risum movet, sive consilio eius, qui facit
dicitve, sive imprudentia. cfr. iufra 199. D. yeXoiov ipcoxijpa i. c.
xaxayk Xadxov 213. C. ubi Aristophanes yeXoioS dicitur h. e. dedita opera risum
excitans.» Hæc Iliickerti verba sunt optimo de discrimine
yeXoiof ct xaxaykXadxo? verborum disserentis. Minus bene V. D. addit:
Itaque, et quum minime sit huius loci vocum discrimina explicare,
neminem esse puto, quin Prodici in his agnoscat disciplinam, modo
sit memor eorum, qnæ de hoc homine discimus e Protag. A., 341. A., Crat. 384.
B., Euthyd. 277. E», Lacii, 197. B.Vide Conuncnt. de Piat. Symposio.
fiaXcov y e oZei kxcp e v~
B,e6%ai; Suidas ed. Kiist. ftaXcov tpEvgsdSai oZei ; itpoS tovS xctxov xi
8pa davtaS xol\ olopkvovS lx(psvyetv. IIoc proverbium e rc militari petitum
est, uh! aliquis misso in hostes telo tela hostilia vitaturus
recedit. Riickertus proverbium hoc modo reddendam censet: Ia,
nachdem du abgcschloss en, denkst du davou zu kommen. av 8 6
B,xi po t. Si videbi0 tur h. e. si rationem reddideris, qnæ' satis mihi
et sufficiens esse videbitur. xal /u}r >elxeiv tov 9
Api6r o cp dvtj. Aristophanem intelligi comicum poetam, comoediarum
lepidissimarum auctorem, extra dubitationem positum est. Eius oratione
recreabuntur, qui Pausaniæ Eryximachique orationes legerint. Nam et a dictionis
elegantia pulcherrima est, et ad rem si respicis, tanta referta
venustato, ut dubitari nequeat, quin multam studii in ea conscribenda
Plato consumserit. Orditor autem Aristophanes a prædicanda Erotis
laude, cuius naturam non cognoscere possit, nisi qui prius in
hnmauam naturam inqnisiverit atque in 7ta $i}f.ictTa eius. Aliam, atque
nunc sit, olim fuisse narrat, quatenus quidem non duplex fuerit,
sed triplex antiquissimis temporibus genus humanum *Av8p6ywov
enim, cuius non nisi nomen reliquam sit idque ia igaominia
IIAATSINOE vias tlnirriv. i/iol yag 8oxov6lv av&Qcoitoi it
avraitatSt rtjv rov ’ 'Eqozos Svvafuv ovx ijO&fjti&ai., litti
cdoftav 6 positam, tertiam genas exstitisse viribas pollens,
felicissima integritate gaudens atque tanto animorum superbia præditum,
ut ipsos deos aggrederetur. Iovcra autem ceterosque deos dia hæsisse
inopes consilii, neque, quomodo eius superbiam infringerent, habuisse. Tandem
lori in mentem venisse Androgyni dissectionem, qua eftecta Androgynum
periisse, neque remansisse nisi segmenta hominum, quæ amissæ
integritatis desiderio vehementissimo agerentur. Huic desiderio AMOREM
nomen, eiusque tantam vim esse, ut, ubi partem suam pars repererit, ab
eodem nunquam discedat. Igitur summorum bonorum hominibus auctorem Erotem
esse, ntpote qui ad pristinæ integritatis felicitatem homines
perducat. xal /i 7} y 9 co ’Epv Zlfiaxe* Male ad h. i.
Ruckertus : Videntur, inquit, ad Eryximachi verba respicere xal prjv
particulæ, ut oppositionem contineant . Quum enim spem faciat
Eryximachus, fore, ut dimittat Aristophanem, hic tale quid videtur
dicere : Cupio equidem me dimitti, sed tamen vereor ut fiat, sam
enim aliam viam a vestra diversam ingressuras* cfr. Menex. 234. cap. 2. init, xal prjv, co
IMevIUeve, TtohXaxv xivSvvevei X. t. A., quem locum laudo, ut
lectores tutius de Ruckerti explicatione 7tal pijv vocularum iudicent. Ut
nostro loco, ita ia Menexeno xal pjjv nihil nisi gravem affirmationem
exprimit. Astios habet: ac nimirum, quod nullo modo probari
potest. Unice rectam particularum interpretationem Schleiermacherus
exhibet in conversione: Allerdings. KaL expletivum
est; vide annot. 6. et 38, elrtitTjv. Bekkerns, quem
secutus est Astius, eliterov edidit. Stallbaamius cum audaciam eorum non
probaret, qui secandam personam dualem nunquam a tertia diversam fuisse
docerent (Elmsl. ad Arist. Acharn. v. 773» ad Eurip. Med. v. 104
1., Monk. ad Eur. Alcest. v. 282. ), hrc certum esse annotat: apud
sciW ptores veteris dialecti Atticæ secundam personam sæpenumero in
ttjv terminari. Schæferas, quem laudat Stallbaamius ad Schol.
Apoll. Rh. annotat: prisca græcitas dualpm
certe activi in his temporibus videtor bifariam flexiss e etoy, et
ov et kxr\Y, itrjy, sed posteriorum usus temporum, grammatica
subtilius an argutius exculta, terminationem in oy assignasse
secundæ personæ, in tjv tertiæ. Secundæ personæ in Ttjv terminatio
sæpius reperitur apud Platonem, exempla collegit Stallbaamius ad h.
1. cfr. præterea Duttm. Oraram, plen. Vol* II, 417. Matth. Gramm.
T.I. $. 195. n. 1. 347. itavt anadt ovx y 6$ijat. Negat
Aristophanes, Erotis vim hominibus satis notam esse, atque aperte
indicat, prorsus aliter, atque Phædrus, Pau-i. i (itvol ys (liyiOz
av avtov lega xmttGMvaOtti xul (ta )(lovgy xai &v<Ji<x$ av sioiuv
(ityiorus, ov% agnig vvv sanias, Eryximachus dixerint, de
deo sese dicturam esse. Idem paullo supra disertis verbis expressum est :
&AAy yk Tty, in quibus verbis nou urbanitate, ut Hiickerto
videtur, sed ironia Attica factum est, ut aAAu verbi austeritas addita
7ty voce mitigaretur? ejn weuig anders. Hac ironia Socrates haud
raro usus est, ut summam rem tanquam minutam exilemquc proferret. Exemplo
est PJat. Prot. 828. E. vvv itkitttdpat,
7tfo/v (Spixpov ri jnoi ijixoSaoy, d 8ijAov, oti tlpooxayopas
fiqtSkoS I7cex8i8d£,et f iiteidr} xai td noXAa xavxa i%E$ida%Ev,
ipol ydp 6 oxov div ctv-. SpooTtoi. Hæc est codd. lectio
plurimorum, Wolfius e tribus ol dv^pcJ7COi in textum recepit, ©e
gerere in universum hic ar poortoi dictum putari sententiæ ratio non
patitur, neque vero cum contemtu homines commemorantur h, 1. Nihil
igitur esse vides, quo possis articuli defectum explicare.
Fortasse scribendum est dv^pco7toi eodem modo, ut avSpcDTCoi nunc
haud raro apud Platonem reperitur. cfr, Symp. p, 206. A. ooS ovSkv
ye aXAo i6x\v f ov ipdUtitv avSpcojcoi, ad quæ verba Stallbaumius
annotat; Non opns articulo, cuius omissio admodum usitata est in eiasmodi
vocabulis, qualia sunt avjjp, adeAtpos, yvvrj, yij, aliis, quum de
genere posita sunt. Vigiuti codd. articulum addunt. Fortasse et 1».
1., quoniam degenero humano verba non putamus accipi posse, av$p<*)itoi scri
bendum est. De formæ huius veritate vide Apollonium iu Bekkeri Anecd» gr.
II. 495. 24. apeivov ovv. itapa8k%a6$ot.i dtoptxrjv peraSEtiiv xov J eis
xo a, xal gjS' 6 avijp dvrjp y o «y* $pGD7TOS aV$pG)7COS 9 OVXCJS
XO ixepov Sdxspov idxiv. ixel altiSavd fiev ol ys.
Aptissimus hic locus, ad quem de ItieI vocis natura et potestate,
quid videatur, dicamus. Satis notum est, atque
exemplis ubivis obviis probatur, etCel nou solum consequentiæ,
verum etiam caussæ notionem habere. Eius notionis origo est liteita vox, quæ
loquendi usu, ut fit, iu breviorem formam mutata ita adhiberi solet, ut
temporis notio cum consequentiæ caussacve notioue commutetur. Iu
vernaculo sermone eodem modo e temporalibus daun et wann factum est
caussale d e n n, et coqditionalo nv e u n . Sic cap. XIII, initio
ijtsl XOLl 7} TGJV GOpcZv XOV iviavxov 6v6ta6iS jtE6tij idxiv
dpfporkpcov xovtoav x, x. A,, quo loco eadem ixei vocis potestas est,
atque iitEixa . Eryximachus nimirum cum dixisset, in arte musica et in
medica duplicem Erotem reperiri, ita pergit : Hernach ist auch die
Yerknupfung der Iahreszeiten voli von diesca beiden. Non
repugnabimus autem si quis verterit; Denu auch die Verkniipfung
cet., quoniam in omnibus artibus et rebus duplicem Erotem reperiri
dictam erat, quibus verbis procedentibus efficitur, ut quod postea sequi
dicatur, idem illius 152 HAA TS&N02
tovtcov ovdtv ylyveua itsgl avtov, Siov itavtav (laAidta D
ylyvs<S&ai. €<fn yug &Eav tfnlav^ganotatos, Ixlxovgog te uv
tav avftganmv xal largos tovttov, av la&ivtcov (isylOTTj av Ev6cu[iovla rei
av^gamla ytvEi eitj. lyto ovv xugaOouai vytlv ElsrjytjOaO&ai tyv
8vvay.iv avtov, v(itls 8s rav aXkav 8i8d<SxaXoi ttiEC&E. 8eI
Se itgatov vyag fia&elv tffP dv&gazivjjv qwOiv xal ta xa~
ftrjyazu avTjjg. dicti veritatem, ut caussam veritatis, comprobet, cfr.
Apol. Socr. 26. D. jua At, c5 av8peS 6ixa6ta \, inel rov p\v
t/Xior XiSov (prj6\v etvai, r i}v 8\ d£A rjvrjv yifv. In Alcib. II. 143.
C. ixeidr) ovtoa 6ot 8oxti 6<po 8pa Seirov Elrai ro jtpaypa, Ssre x,
r. A., imi pro litEi8r\ scribendum est; scribæ enim inei vocis
significatum non percipientes 6jj addidisse videntor. Battm. ad h. 1.
bteiSij 86 scribendum censuit» Dubito, num recte. Adde Prot. 334. B. ei 6
f i$6\oiS hti xovS mopSovS xal tovff viovS TcXtavaS
InifiaKkeiv (sc. TTjY 'H07tp0V) TtOVXCL dnoXA v6iv iitel xal r d
iXaioy roiS plv <pvxoiS anadiv Itixi ituyxccKOV x. r. A.
Adde. C. d St rfjs OvpccriaS rtpdSxov f-tlv ov pexexovdtfS
StjA-eoS, aAA* dfifieroS fiovov xat idnv ovxoS 6 rcor TtalScov
" EpcoS in e ix a izpetifivxipaS, vfipEGDS dpolpov, quo loco
iittira consequentiæ notionem habere videtor. Dieser aber
gehort zur Urania, welche zuvorderst nicht Theil hat am Weiblichen,
sondern bloss am Manolichen welche folglich die Æltere und ohne
Uebermuth ist. Antiquissimis eoim temporibus illis masculum genas
exstitit tantummodo, non item femininam» Adde 180. A. S! r\v xdWiov
ov povov JlaxpoxXov aA\’ apa xal xoay rjpcdcjv dnavXGtv, xal
iri ayivEiof, ineixa vecotEpoS Ttohv, <2s (p7]6iv n OpiipoS. Ad
nostram locum nt revertamur, litei temporalem potestatem habet, quo simul
effectum est, at sequentes infinitivi e præcedente finito verbo
8oxov6iv exaptarenrentor. Sensus est: Denn mir scheint, dass die Menschen
durchaus des Eros Bedeotung nicht verstanden haben, hernach, dass sie,
wenn sie dieselbe verstanden hatten die grossten Heiligthiimer erbaut
haben wiirden... Simillimus nostro loco est Xenophontis,
quem Stallbaumias laudat, Hell. VII. 1. 38» 7 tpoS dfe rovroiS xal
ro rcor XPV~ lid.XGov7t\i}$oS dXaZoveiar avxcp doxEiv slyai iqnj,
in si xal rijy vfivovpbrqv av xpv6rjr itXdxavov ovx Ixavrjv elrai
rkxnyt tfxtccv napix^y* fitiy t6r av avrov lepa.
Wolfius ad h. 1. annotat: Schoo aus diesen Worten hatten manche
Sammler von Mythologien lernen konnen, dass Amor keine Gottheit war, die
der Volksglaube zu cincm Gegenstaud der eingefiilirten Religion gemacht,
son- 'H yuQ xaXai yficov cpvOig ov% avtrj rjv Sjiteg vvv, dXX’ dXXoia.
xqiBtov [ilv yuQ rgla fjV ta yevrj ta. TtZv dv&QUXMV, OVI «S**0 vvv
8vo, u$Qtv xal frijlv, ctXXa xcd tqItov xgogijv xoivov ov d[icpottQow
tovtarv, E ov vvv ovofia Xoatov, avto 81 ^tpavuStai. dvdgoyvvov yciQ tv
tore [ilv ryv xal sidog [xal Svo[ia ], autpotegav xoivov, tov te ccQQevog xal
frqXeog, vvv 8’ ovx Sotiv aXX’ y iv oveidei ovo[ia xeljxtvov.
exeircc ilern mehr ein Abstractam, das den Dichtern seinen
Platz im 01} rap zu danken hatte. Ceteram xaxadxev adai aoristicum
tempus positam est sequente itottlv imperfecti infinitivo, at actio
præteriens, qualis est templorum ædificatio, a sacrorum ferendorum consuetudine
discerneretur. Vide Engelhardtum ad Meocx. pag. 234. c. 2. xal yap
tacpf/S xaXrjS xe xal fieyaXonpeitovS rvy^ayn, xal iav rtivrjS xiS uiv
xeJLevxrfdp, xal iitaivov av itvxe, xal idv <pav\oS j} x. x.
A. ovx vSrtsp' vid. ad 179. E. annotat. Oratio plenior
foret «AA* ovx av litoiow, usitep vvv, o xi xovrarv ovSlv yly
vexat. Nvv autem Tocula non solum de præænte tempore intelligenda est,
sed etiam de veritate rei. De verbis insequentibus 6 eov 7 tavTGDV paXidxa yiyvedSai,
vid. ad 131. i%ov doi iv elpyvy A kyeiv. litlxov poS x £
&v. Addito elvat verbi participio epitheti veritas indicatur,
ut convertenda verba sint: denn er ist unter den Gdttern des
menschenfreundlichste and der walirhaftige llclfer der Menschen and
Arzt der Uebel, deren Heilung dem Menschengeschlechte zur
grossten Gliickseligkeit gereichen miisste. vjjieiS 61
xoHvdXXcDV 8i- ' 8a6xaXoi i&edSe, Hæc verba vario modo
explicari possunt. Fortasse Aristophanes vulta ad serenitatem composito, tanquam
summæ veritatis rem probaturas satis festive, ut comicum decet, doctoris
formam imitatus Vobis, inquit, ego, vos ceteris præceptores eritis.
ovx avxrj rjv, rjitep vvv. Bekkerus, quem secuti sunt
Astius et Reyudersius ex Euscbii Præpar. Evang. XII. 585. C. i)
avxrj in textum recepit. Fiemus habet: neque enim, qualis nunc est,
olim erat, sed longe diversa. Nihil mutandum est. Verba proprie audiunt
generis assimilatione omissa: 7} ydp Ttakai rjpcov cpvdiS ov tovto
ijv, Zizep vvv, aAA* aAA owv xt. Sed minus adamatum hoc dicendi genus
fuit Græcis; quamquam enira rectius censeri potest, atque exprimendæ
sententiæ convenientius, tamen minus elegans est atque durius. Hinc
factum, ut generis assimilatione adhibita scriberetur ovx avtrj tjxEp .
Diximus de hoc genere dicendi 139. «Aov rjv hiouSt ov tov
&v9q<6xov to slSog, GtQoyyvA ov, vojtov y.al kXevqus xvxXa %ov.
%HQas Si xtrtaQas tljE, xui Gxibi tu %6u tuis X e Q^' *«* Xqosuzu
Svo avdpoyvvovydp e v r ote y\v rjv xal eido S [xal ovo/ia.]
Ficinus Tcrba convertit: Androgynum quippe tunc
erat et specie et nomine, ex maris et feminæ sexu commixtum. Eum secutus est in conversione Schultliessius: Deuu dazumal war das
Mannweib wirklich wie im Namen, so in der Gestalt vorhatiden.
Stallbaumius od h. 1. deest, inquit, ev in multis codicibus, itidem apud
Stobæum ct Eusebium. Quod vide, ne omittendum sit. Riickertus %v
verbo servato verba convertit : Androgynum enim tunc unum erat non minus
genus quam nomen, ex utroque conflatum, virili et muliebri ; nunc non est
nisi nomen opprobrii caussa inditum, Displicet hæc conversio eo nomine, quod
repetitionem iuutilem continet præcedentium verborum : crAAoc xal
rpixov (sc. yivoS) itposijv xoivov « 7 / 90 xipCDv rovx&v x. t. A.
Porro caussam frustra quæsiveris, qui fiat, ut commemorato in
prueee-» dentibus yevo$ verbo nunc elSoS idem significet atque
yivoS. Postremo male se habet: Tore h. e. tum temporis unum fuisse et genus
et nomen avdpoyvvov, quasi non et Platonis ætate unum nomen
avdpoyvvov fuisset. Ev voce deleta sententia hæc est verborum:
Mannweib war damals in Beziehung auf Gestalt uud Numen aus beiden,
dem MannJichen. u. Weiblicheu ausatnmen gesetat. Sed rursnm quæras, nuin
Aristophanis ætate Androgyni nomen ex ntriusqne generis nomine non
compositum fuerit? Si qnid video, ineptum scioli additamentum est
xal ovo/ia, quod præcedentibus verbis ov vvv ovofia A ontov nullo
modo explicari potest. Deleto eo optime huius loci verba se habent.
Aristophanis mens hæc est : sed et tertium genus insuper erat utriosque
generis et masculi et feminini particeps, cuius nunc nomen superstes, ipsum t
periit* Videlicet androgynum (ut nunc nomen, ita) tum temporis
nnum erat etiam eldoS utriusque particeps generis, masculi femineiqne.
v v v d’ ovx tdxiv aAA* rj i v 6 v eide t ovo y a xeiy evov.
Ietzidagegen istes (das Androgynum) niclits auderes, ais ein
schimpflicher Name. Scripsi aAA pro vulgato aAA*. * Vide Engelliardtum ad
Piat, Apol. Similiter scribendum est LEONZIO (si veda). A. trAA*, 7/,
xo Xeyoyevov, xaxomv hopxijS rfxo pev xal vdxepovjiEV \ Non ubivis autem
scribendum <*A A ?/ esse, Phædonis Jocus docet 81. B. goSte
yt/dlv dAXo doxelv BLVCLi aAijSlZ aAA* ij xo dcojiaX oeideis x. t. A,, ad
quem locum Stallbaumius rectissime: Orta est,' inquit, hæc locutio
ex coniunctione duarum loqnendx formularum, quarum altera
oppositionem altera comparationem indicat. Hcrmannus disiungendas esso
has particulas iocet atque 7J cum altero 7/, quod in me mbro
orationis supplendo comparcat, In' av%ivi xvxXoteqcT, ouoicc itavty
xscpceXrjv 8 ' In 190 aiKpoxiaous rovg ngoganoig ivavxloig nEx/ihoig [ilav,
xai coxa xlxxaQa, y.al alSola 8vo, xal talla navxa ug iungen xal talla
navxa ug iungendura. Nimiram expletiorem orationem esse, ut
v. c. nostram locum ad Hermanni præceptum exornemus: vvy 8 ’ ovx l
6 xiv d\\’ V et v dvelSei oyopa xei/isvov r) ovx ol 8 a iv ct
xsixai. Sed falsam esse, Ed. Hænischius ait in annot. ad Amat., hanc
explicandi rationem, hinc maxime apparet, quod, si yera esset, nemo
sic diceret, nisi qui aut ipse se rem suam parum compertam habere
profiteretur, aut id, quod certo sciret et eloqueretur, ita afiirmaret,
ut, si non verum id esset, se de suo ipsius indicio desperaturum
esse significaret. Pro dXX ?/ interdum 7 tX?}v r/ reperitur, neque rarum
Tt\f\v olK X ?/, quibus formulis similes sunt formulæ nostratium ausserals, uls
nur, ausser ais nur. De xsiG$at verbi potestate dictum est ad 100.
Ut de legibus civitatis, ita de usu loquendi recepto sæpissime apud
scriptores reperitur. Ceterum Riickerto non assentimur, ovopa iv ov
sidet xsiuevov eodem modo dictum censenti, atque Xafislv iv
cpipvy ^Svpiav y Syriam dotis loco accipere. Ut Homerico J
SsgUv iv yovvadt xsixai fatura inflexibile significatur, ut iv
ftop” popeo xsidSai in Phædon, 69. B. de æternitate vitæ miserrimæ
dicitur, sic ovopa iv oveiSst xsipsvov usus recepti constantiam
exprimit. dvdpoyvvov . v. Suid. s. r* dvdpoyvvoS et Muson.
Fragm. p« 208. ed* Peerlk* Alter habet: 6 xa avdpoS rtoiGov
X&l xd ywcnxwv TzaoxGDv. Alter: ol ys dvkxovxat avdpoyvvoi
xal yvvaiXG) 8 etS opatiSai ovxe ? 9 onsp s 8 ei (pevysiv iB,
anavxoS, si 87 ) roi> dvxi avdpss 7/tiav, Urtsixa. Præcedente
irp<atov psv, quod male Ficinus convertit a principio,» htsixa 8 s scriptum
exspectaveris. Sexcenties autem iizsixa reperitur omissa 8 i
particula, quoniam htsita tantæ gravitatis est, ut ipsum possit, hoc est, non
adhibita dfc particula, oppositionis pondus sustinere. Unum e multis exemplum
ut laudem, 194. E. legitur! iy<d 81 87 } (iovXopai xtpooxov p\v
tlittiv, y XPV M e elrtEtv, IneiXOL shtsiv . In se quentibus Ruckerti annotatione factum est, ut post xo
EiduS comma poneremus. Riickertus autem. Me oppositio, inquit, quæ
hic adest pristinæ integritatis et insecutæ postea dissectionis
admonuit, ut oXov prædicatum esse censerem, quam interpretationem haud
scio an commendet etiam vocis locus ante 7/v y quem vix teneret, si cum
sldoS esset conuectenda. Dicit igitur hoc: Deinde iutegra
erat hominis figura, rotunda, dorsum et latera circa habens
(non,* ut nunc, dorsum, latera et pectus.} xEEpaXrfY 8
* plav. Quis non Iani meminerit, Latinorum dei antiquissimi, quem
uno capite, facie duplici insignem venerabantur? Erat autem Ianus dito
rovtcov &v rig tlxdaniv. litoQtveto 51 6q9ov, agitSQ vvv, oitoztQaOs
fiovXq&ilt] ’ xal ditor e xu%v oq(itjGut &siv, iSgittQ ot
xvfiiatavrig slg oq&ov tcc Oxalrj itsQitpsQOfisvot xv)3 MJtiutft
xvxha, oxuo Tore ov<5t tolg fitXs~ Civ aitEQEid6[iEvoi xa^v Itpiqov to
xvxlco o yv da Sia taura pacis dens, nt verba Aristophanis iu Erotem
directa et Iano conveniant: l6xi Seoov cpiXotv^pcoTtQTCtTOS, $7tlxOVp6f TE G$V
XGOV dvSpdiccdv 7 (ai laxpoS xovxgdy, cor IocSevxcjv psyidrr/ av evSaipovioc
rc5 dv^pcjTteiw ykvEi fi?;. Adde 191. D. $6xi 6?} 17/ f dpxalaS q>v6£GDS 0vvaycoyevf, xal
inixEipivv 7Xoiijdai 'ev lx Svotv xal latiadSai xrpr tpvtiiv x tjv
dvSpGDTtivTjv. Quid, quod ipsum nomen Iani aliquam haberevidetur cum
{aivco verbo cohærentiam? Romaui bellorum quam amoris intentiores
rixis, CONCORDIÆ AMANTIVM AMANTE AMATO pacem pacisque conditiones
videntur substituisse. ijtOpEVEXO OpSor, GjSrXEp rvr. Koti
vulgo ante vpSov positum deest in codd. non paucis, Bekkerus vocem
in textum recepit, uncis Stallbau» mitis et Dindorfius incluserunt.
Ficini conversio hæc est: Incedebat hoc tunc et
rectus, ut nunc, in utram vellet partem. Kai vocis tuemluc
provinciam suscepit Ruckertus his verbis usus: Duplex
incessus pristinorum hominum narratur, erectus, quem nunc etiam
habent, eo tantum ab hodierno diversus, quod tum, utram in partem
vellent, pariter præcedebant, /z. e, prorsum et retrorsum, alter rotationi
quam meatui similior • Sequentia igitur verba hoc modo exhibere
voluit : Jtal, dxots xaxv oppyjdEie $Etv, ooSTtEp ol 7wfhCxdvreS
x, X. X., nam in eius editione comma post Ttai non comparet. Sensos
est: Er ging aber aufrecht, wie jetzt, nach welober Seite hin er
wollte, und, wenu der eine oder der andere schneller sich bewegen
wollte ete. Vulgo pro opfiJjdeu legitnr opprfCei pro %eiy verbo IXSeiy,
Male. <k)S7XEp ol XVfildXGOYXES* Derivatur hoc verbum a
xv(bj > quod idem aotiquitus significasse perhibetur, atque
XEqjaXij. Igitur
primaria xvfit6xdv verbi significatio videtur esse: capite
insistere, se præcipitem dare, cfr. Hom. II. 21. 554.
XElpOYX lyx^Xvk? x e hclI Ix^veS,, o*l xotra Sivaf ol xotra
xaXa fissSpa xvfiidxcor $v$a xcii $vSa. Erat autem apud Græcos
saltationis genus, quo qui utebantur, caput deorsum, pedes sursum
proiicere solebant, non nisi pedibus solum attacturi. Summa corporis
atque inprimis spinæ mobilitate opus erat saltantibus, quare
Patroclus Kebriouc, Hectoris auriga, iuterfecto, satis acerbe II. 16*
745. hæc profert <L nbxoi> r\ pdX 9 iXatppoZ dvrjp,
fisla xvfhtixd et v. 749. <6$ vvv Iv txeSIgj IB, itctcoov
pEta xvptdxd r) fia xal iv TpdedCi xv(h6xqrr/peS iadiv.tqlcc ra ylvr) xal
roiavta, on r 6 fitv kqqiv rjv r ov rjXtov B t rjv «QXV V Pxyovov, to Se
%rjXv Trjs yijs, to Se aiupoTSQC3V iitzs%ov vfjs OiXrjvrjs, ori xal rj Gelrjvtj
a[i<poreQatK yiEzl%u. TtEQirptQrj Se Sr) yv xal avrcc xal rj noQsia
avrav Sia zo rotg yovevOiv ofioia elvai. rjv ovv xrjv Tangit fortasse hoc
saltandi genos Herodotus 6, 129. 6'btizoxÆiSyS ixiÆvdi oi riva tpanaZav
iSevEtxai * iASovtiyS 8h ryS rpaTtE&jS n patra plv in avrijs
oopxyoaro Aaxaovtxd &XV~ paria’ pera. 81 a\Aa *Arnxd • to
rpirov t ?/ v xecpaArjv ipeidaS ini r rjv rpane%av roidi 6xiXe6i ix
«ipovopyde. Schol, ad nostrum locum iusto brevius : xvfiidryp 6
opxydryS xal xvfiidtav to opXsiGSai. eis opSov ra dxiAy n. Ante
eiS in plerisque codd,, quatuor exceptis, xai legitur, quæ depravatio
textus est manifesta. Omiserunt voculam editt. omnes. Orta ea lectio
est e mala intelligentia præcedentium verborum, quæ intellexit, quisquis
fuit, qui xai interposuit, hoc modo : ino pevsro 81 opSov (3snep vvv,
xal, sc. (inopsvero) ditare tax t) opprjdeie Seiv, ooSnep ol xvftidravrsS
’ xal eis opSov x. r. A. oxtgj tore ovdi. Vulgo legitor rore oxrcJ
x. r, A. Transposuit verba, qui putaret, rore ad præcedens onore
pertinere. Probari posset vulgatus verborum ordo, si scriptum
exstaret: rore rolS uxtgd piÆdiv anepEiSope voi x.t. A. Sed non addito Articulo,
ovdiv autem participio adhibito, cur is ordo verbornm unice
probandus sit, quem cdd, omnes probarunt, facile iutelligitur.
7/v dk Sia Tavta Tpla Ta yivy xal toiavra. Ad certam quandam
philosophiam comicum poetam respexisse, quam- quam a multis annotatum
est, tamen ut credamus, animum inducere non possumus. Vulgatum euim
hoc erat, et vero etiam nominum terminatione firmatum, TfXiov,
solem, virili potestate esse, yyv, tellurem, feminea, qua propter
etiam rerum mater vocata est. Fieri igitur facillime potuit, ut philosophia
advocata nulla, mera vulgi opinione nixus solis prolem masculum genus
vocaret, terræ femineum Aristophanes. Restat ut de Androgyni origine
dicamus, quod cur Lunæ prolem dixerit, disertis verbis indicatum est; ori
xal ?} dsAyvy dptporipoov perixei. Atque ipso nomioe deXyvyS hæc coniunctio
terræ ac solis indicata est. Dorica forma est (?£A avaia, quam convertere possis
Glauzerde. Solebant autem veteres novam quandam in huiusmodi rebus
opinionem prolaturi, argumentorum loco er ipsa rerum natura
petitorum, alias res conquirere, quibus illam probarent, Sic Pausanias,
ut duplicem Erotem esse probaret, ad duplicis Aphrodites mentionem
confugit, quarum suum utrique Erotem assignaret, n epitpepij
8h 8?) yv. Non gkreisformig,» quod in Astii et S chleier
macheri Itfrvv 8 uva xal xijv qcoiiijv, xal xa tpQovrniWK (itycda
tl%ov, lnt%dqvfiav de zoig &eolg, xal o kiyu "OfitjQos 3 csqI
Ecpiccltov xs xal ”ilrov, jtejh Ixdvav Xeyixai, xo C ds tow ovgavov
dvafiaGiv im%UQelv noielv, ag Ixi&iy Gofiivav xoiig
tteois. versionibns legimus (adde etiam Schulthessii
conversionem 88. ed. Orellii,) quis enim circuli formam
corpori tribuat, sed kugclformig. Riickert. In sequentibus
8ia to opoia eivai verba Schleiermacheros convertit: um
ibren Erzeugern ahnlich zu sein. Rectius Ficinus: quia parentum
similia. xal ta (ppovrfiiaT a pe* ya\a elxov.
Schleiermacherus: nnd hatten auch grosse Gedanken. Minus accurate. Articulo enim addito efficitur, ut sensus sit: und der
Hochmuth, den sie hatten, ging ins Un* geheuere. vide annot. 12.
Articulo non addito supra legitur 182. C. ov yap, olpai, dvptpipei toiS
apxovdi tppowjpara peyaXa lyyiyvedSai, quem laudo locum, ut de
nostri loci articulo facilius certiusque iudicari possit a lectore.
MeyaXa <pporj}para dicuntur autem habere, qui contra dominos
conspirant, cfr. 182. C. ov, yap,
olfiat, dvpq>epei toiS apxovdi (ppovrjpata fieydXa lyyiyvedSat tgjv dpXoiUvoov
ad quem locum ' vide annot*. 102. Comparativum exspectaveris, non
positivum ; ille tameu in hac formula solennis. o Xkyei "O prj
poS. Od. 11. Sl4. "Oddav iic OvXvjiitto pe*
padav SepEY, avtap £tz "Oddy JlrfXiov elv o
diq>v\\ov,lv* ov pavos apfiaxoS etr/. ooS litiSr] 6 o pkv
gjy roiS SeoiS. Riickertus iungenda hæc, inquit, cum Ttepl ixeivGOV,
quæ structura propter interiectum membrum to tcoieiy, in quo
avxovS subiectum est, aliquid incommoditatis habet. Ad
l7Ci$t]6op£vcjv supplendum est potius avTCDY. Exhibetur autem
genitivus participii cum gjS, ubi aliquis refert quod aut ex aliorum
opinione depromtum est, ant quod ab aliis vult cogitari, ut in Piat.
Apol. Socr. 30. B. itpoS lavra, (pocbpr av, cJ av— 8 pes *A%r]vaioi,
rj nelSedSs *Avvxcp rj pjj oj S ipov ovk av itoiijdovroS «AAo
x, T. A., h, e. de me ita cogitate, me nunquam quicquam
facturum esse aliud. *0 ovy Z evS xal ol a AAot $ 80 i. Omnem
hanc narrationem de deorum consultatione et quid facerent, dubitatione,
nt cupierint quidem punitam humani generis protervitatem, sed
nec severitate uti ausi fuerint, quam læsa maiestas exigere
rideretur, nec aliud invenerint remedium, quo et illi poenas darent
et suus honor salvus maneret, donec ad postremum Iapiter ægre
aliquid excogitaverit, hanc,, inquam, a d deorum derision em
comCap. XV. 'O ovv Zevg xa l ol «A Aoi 9iol Ijiovltvovto o «
%(M} avtovg 'MHrjtScu xal TjXoQow. ovte yag onag axo positam esse neminem
poto non videre. Riickert. Male; vide Comm. de Piat.
Symposio» oti XPV ctvtovS rtOtij6 at. Ne quis pro indicativo
optativum reponendum censeat, quod Astius olim fecit, post
infectum, voluit: Græci ingenii tanta est vivacitas, ut structuras
verborum doas, quarum ntraque suam quandem iucunditatem habet, confunderent
atque commiscerent, videlicet ne, cum alteram prætulissent alteri, alterius
gratias simul amitterent. Igitur oxi XPV avtovS rtoii}6ai
compositum est ex oratione obliqua oti XP E ty avtovS it. et ex
oratione recte ti XPV ocvtovS Xotijtica xal ojSitep, rovS
ylyav taS xepavrccHj arreS. Stallbaumius, intellige, inquit, post
yiyavtaS tfq>avi6otv ex proximo ctqxxvldEiEV, cuius breviloquentiæ
exempla collegit Wyttenbachius od Selecta Princip. Hiator. 364. Riickertns
verba sic inngenda esse censuit : ovte yap eIxov ortcoS drtoxTEtvcæv
(sc. avtovS) xal ro ylvoS dtpa . vldaiEv, XEpavvGotiavtES GDinep rovS
yiyavtaS . Neutra explicandi ratio nobis placet. cuV itep h. 1, non
similitudinem indicat, sed agendi rationem describit, ylyavteS autem
homines vocantor illi ipsi, qui e masculo et fenrineo genere compositi
viribus freti ac robore, elatiores animos alebant. Sensus est: Sie
wussten iiberhaupt weder einenRath, dass sie sie todteten, und besonders w i
e sie, nach Erlegung der Riesen durch den B 1 i t z das ganze
Geschlecht verdiirb e n . Disertis verbis
ylyavtES commemorantur, ut esset, quod sequenti ykvoS opponeretur. Quoniam
autem homines nondum dissecti erant, fieri non potuit, quin cæsis
hominibus illis totum genus hominum misere periret, atque nemo remaneret, qui
deos veneraretur. ai tipal yap avtolS 7/ <p
avi$£t o. cfr. Symp. 198. C. vit ai6xvvr]S oXiyov artodpaS <px^PV v ? KV
MX 0V Nemo Stallbaumio melius de indicativo huius loci explicando
disseruit. Eius verba hæc sunt: * Aoi istas et imperfectum sine av
particula positum in talibus SIGNIFICAT certo et haud dubie aliquid
fuisse futurum, pr opter ea quod habeat obiectivam, quam dicunt,
necessitateniy ut Lat^ futurum erat: accedente autem av particula etsi pæne
idem significatur, tamen conditionis et mudalitatis, quam vocant philosophi,
accedit notatio, ab hoc loco, pæne prorsus aliena . Quocirca non tantum
XPV V > £5 Et, npoSijxEV, ut Lat, oportebat, decebat, debebam,
ita usurpatum est, sed multa alia verba, irtprim slvaiEV ii%ov xal 'cos
it£Q, tovg ylyavzag xsgawdeavreg, to ytvog oxpavLaaitv, al rifial yag avroig
xal rcc tfQcc ra naga rwv av&Qamov rjtpavl&ro ov& oitag
latv aCilyaivuv. fioytg 8rj 6 Zsvg IworjtSag Xlyu, ore zloxd fioi,
%<pi], %%uv iiTjiavijv, wg av iliv te uv&gaicoi D xal xavOaivro t
ijg axoAaOlag aG&tvtGztQoc ycvofuvou vvv (iiv yag axnovg,
£cprj mis ea, quæ natura sua continent aliquam obiectiuæ necessitatis
significationem. Indicativo in hypothetica enuntiatione Latini osi sunt
plerumque ita, ut non tam obiectivæ necessitatis, qoam temporis rationem
haberent, quo tempore aliquid, quominus fieret, impeditum esset, cfr. Tac. Histor.
II. 46. iamquo castra legio-^ dum exscindere parabant, ni
Mucianus sextam legionem opposuisset, h. e. achon waren sie daran, das Lager
der Legiouen zu veruichten, hatte niclit zur rechten Zeit noch
Mucianus die sechste Legion entgegen geworfeu. Adde notissimum Horatii
locum Od. II. 17* 28. Me truncus illapsus cerebro sustulerat, nisi
Faunus ictum dextra levasset h. e. Mich hatte der auf mein Haupt
stiirzende Stamm getodtet, hatte niciit noch zur rechten Zeit
Faunus durch seine llechte die Kraft der Wucht gebrocheu. Temporis
hanc notionem quando assequi volunt Græci scriptores, eodem dicendi
geuere utuntur quidem, sed non nisi addita iv3v$ particula
temporali, cfr. Thucyd. VIII. 86., quem locum Stallbaumins laudavit
iv gj datpidxaxa 'looviav neti 'i&U?/dtarenco $i%a exadtov, xal
difovtov evSvS’ eTxov ol ito TUfiioi, doxdj fioi,
£<PVt Quod supra annotavimus 159. ad verba o n XPV olvtovS
itoitjdai y id iis vehementer displicebit, qui omnino duas verborum
structuras confundi atque commisceri neguut. Negant autem, qui non
intelligunt structuræ originem. Etenim rem animo suo ita informant,
ut censeant, scriptores positis dnabus verborum structuris artificiose ex
utriusque quibusdam fragmentis tertiam composuisse. Nobis persuasum est, hoc
structuræ genus non e scriptorum officina prodiisse, sed e quotidianæ vitæ
sermone iu scriptorum libros immigrasse. Pertinet huc noster locus, ubi
præmisso ott, quod indicium est orationis obliquæ, ipsa alicuius
verba laudantur. Patet autem, proprie dicendum fuisse Aristophani : \iyet, ori
domi ol Ixew prjx ay yv r. A. Factum autem Græci ingenii facilitatemne
dicas an felicitatem, ut servato obliquæ orationis indicio rectam
orationem retinerent, atque orationis suspensæ continuitatem cum rectæ
orationis vigore coninngerent. De hac structura vide etiam
Mattii. Gramm. plen. $. 623. 2. b. p* 1270. a
«pa fiev &0&svl<3teQOi $<Sovzai 9 apia %Q7]diu6TEQoi Tjfilv
dia ro irXEtovg tov dgi&ndv ysyovEvai' xal fia- * diovvtai O 0 #oi
liti dvoiv dxsXoiv. lav d 9 Htt, doxaCiv aGzXyuivEiv xal firj e$eXco0iv
i]0v%iav ayeiv, itdXiv 'av, %(pr] 9 refiu dl%a, wgz’ Ecp kvdg xoQEvdovzai
OxtXovg doxcoXia^orreg. ravza thtcov Sze^vs rovg dv^Qunovg di%a,
&g%EQ oi za da zipivovzEg xal (isXXovzEg zapixsvsiv, ij E xal ajia
n'ev adSeri6tepoi idovz ai. Sensas est: nane eos dividam bifariam, at et
debiliores homines sint et utiliores nobis, quippe nam ero
auctiores. Amant Græci, quæ de certissimo eventa actionis præcedentis
dicantur, ea xal addito superioribus annectere. Paullo infra
legitur naXiv av te/ico 8ixa, Sst iq> kvoS nopsvdovtai x.T.X., ubi
bene haberet xai pro gjSte positum ; hoc tamen scriptor prætulit,
quod reiterata divisio cogitatur tantummodo, non tanqaam actio, quæ
hat aliquando certissime, proponitur. 7tdA.iv av t Zcptf,
teji c 3 Sixa. Rursum exemplum habes verbi, quod casu suo
spoliatum ita exhibetur, ut notio verbi prematur magis, quam vis
actionis, Minus recte Schleiermacherus iu conversione: So will ich
sie, sprach er, noch einmal zerschneiden. Rectior conversio liæc est: So wiederhole ich die Theilung
noch einmal. Atque obiter ut hoc moneam, ut Græci naXiv av, ita
nos nochmals wiederliolen, pleonastice loqui solemus.
txdxcoXt ccZoyteS. Schol; ad h. 1 . a<jKG)\id?,Eiv xvpicoS
filv tu ini tovS adxovS aAA« d$an dXrfXippkvovS, iq>* ovS
in7fdc.iv yaXoiov ivsxa • TivlS xal ini tcoy Cvf.tnE(pvx6<5i
zotS dxkXEdiv dXXo/ikvcDV. . ?fdrf 61 TiSkadi xal ini tov aAÆ69 ai to
YEvpov (Bekk. legendum censet roV Sr Epov ) took noddUv avkxovTa^ rj
a>S vvv ini OxkXovS kvoS fiaivovTa. %6ti 61 xal to x^XatYEiv. E
Schol.' ad Aristophan. Plut 1130., ubi complures ddXGoXtdgEtv
verbi explicationes reperiuntur, male autem adxcoXia vocatur
iopTtj tov Jiovvdov, nisi fortasse latiore significatu accipiendum
est hopTif verbum, ex huius, inquam, Schol. annotatione selegi hæc :
xvpioS ddxciXidZbiy iXEyov to ini tciy ddxoov aXXEdSai ZvExa tov yk Acoro:
noiEtv • iv /ikti& 61 tov $sdrpov ZtISeyto adxovS ns(pvdifpkvovS xal
aAijXififikvovS, fis ovS ivaXXufiEvoi ivaXiOSaivov xaSansp EvftovXoS
cpifdi • xal npoS ys tovto ctdxov elS fikdov xazaSkvTES,
EtsdXXedSa xal xayxd&Te ini rols xarafifikovdtv . ddxooXia^Eiv 'eXeyov
To ivdXXsdSai tois doxols, ?/ to ini ivds nodos dXXedSat. Hæc satis
de significatu adxcjXia&iY verbi. Non dubium est autem, quin h. 1.
doxa>XutP,EiY uno pede saltare significet» Ut, cum humanum genus
primi11 162 II AA TSINOE wgmo ot tu (bu
xaTg ovrtvu fie rifioi, rov 'Aitbkha ExtktVE T 6 TE TtQO gtOJCOV
flETU0TQEtpElV XUt TO TOV ClVyivog ijfiiGv tcqos Ttjv rofiijv, tvu
&Etbfiivog rtjv avxov TfirjGiv xoC/ucoTEgog d'rj 6 av&Qmnog, xal
tukka ia6&at IxiklVE V. O 61 TO TE KQogUltOV liETEtiTQEqiE, XUt
GVVtkxaV tos nvfiuStav dicatur, post ln\ Svoiv dHeXoiv
fiaUiZEiv, futoro tempore ddxooXiddEtv dicatur. Uno pede
etiam hodie saltari in Helvetia, Italia, Græcia, satis notum
est. &S 7t ep ol r d da xkpy ovtf? nal pkXXoy x eS xapiXeveiv.
Lectio vulgata est c oa, quam merito interpretes recentiores improbarunt.
Nimirum legitur in L. V. PJ. Timæi: da dxpodpvojy eldoS pr/XotS pixpois
iptpepis. Colligitur inde, Platonem hoc verbum commemorasse in scriptis.
Ilaud facile autem locum Platonis invenias, cui vox illa magis
conveniat. Interpretantur, qui harum rerum periti sunt, da sorba
(Arlesbeeren, quæ condita esse, nt diutias conservarentur, non pauci
sunt, qui tradidere; cftvVarr. de re rust. I, 69. ( Putant manere) sorba
quidam dissecta et in sole macerata, ut pira, et sorba per se
ubicunque sint posita, in arido facile manere. Quæ sequuntur verba,
spuria censuerunt Sydenhamius, Bastins, Astius. Frustra. Quamquam
enim prorsus nescimus, cur in ovis dissecandis crinibus usi sint veteres,
hoc certum est: duobus allatis exemplis Aristophanem et
facilitatem et artificium dissectionis indicare voluisse: ao
Jexcbt, wie man Arlesbeeren zum Einmachen spaltet, so fein und
kunstlich, wie man Eier mit Ilaaren theilt. Eodem modo explicanda
sunt verba Plut. Amat, 770. B. ojSittp cdov avrtdv Tpify
Siaip&tiSai t rjv cpikiav. Male igitur Rtickertus ad h. 1. Hoc
quidem, inquit, concedimus, languidiusculam esse alteram comparationem,
concedimus, fieri potuisse, ut ab alio adderetur; sed additam esse tantum
abest, ut contendamus, ut facetiarum captatori Aristophani recte tributam
esse censeamus. Ceterum coniicio equidem, ovornm per crines
dissectionem ludi genus fuisse; fortasse ex ovorum dissectione per crines
facta convivæ futura prædicere solebant. 7t p o 5 xr)y xoprjv.
Ut in præcedd. ad xa cJa supplendum est e proximis xiproyxeZ, ita
h. 1. psxa6xpl<peiy recte repetieris. Toprf significat proprie
'id, quod ex aliqua re abscissum est ; nostro loco corporis eam
partem denotat, quæ dissectionem passa est. Similiter topi j apud
Hom. II. a, 234. positum repentur: va\-pa rode dxijnxpov, To
p\y ov%ot e (pvXXa xa\ d £ov? $>vdei, iiteidr} TCpddxa t opijy
iy opeddt XeXoi7tev, quo loco truncum denotat, ex quo sceptrum
abscissum erat. In sequentibus pro Trjy avxov xpijdiy, quod recentiores
editores omnes habent, plurimi codd. avxov exhibent. Non male,
si 3 iuvtct%ofttv r 6 SsQjia Ixl xrjv yaCtiga vvv xaXov(ikvi]v, SgntQ ta
eioxaUxa (iaXavtuc, tv 0 x 6 ( 1 « xoicov ankSh xaxce (ii(St]V xrjv yaOxtQa, .0
Srj vvv 6 (upcd 6 v xaXovOi. xal rag (iiv aXXag Qvxldag xag xoXXag
igtlLcuve, xcd xa 191 Gzrforj dujp&QOv, ijrcw n xoiovxov ogyavov,
olov ol Cxv avrov pro avxoSi positum accipius ; melius tamen illud
habet. xalraAAa ladSai ixeA evev. Schleicrmacherus ia
conversione habet ; u n d das ubrige beiahl er ihm auch zu hei 1
en. Scriptum quidem exspectaveris xa\ navxa iadSai ixiXcvEv ;
addita auch particula insolentia verborum non mitigatur. Ficinus
verba convertit: reliquis autem mederi iussit. Alia nobis
explicandi ratio placet. xaXXa a sequente infinitivo seiungendnm
est, iddSai absolute positum est : und iibrigens befahl er ihm Heilung
an. De hoc usu verborum sæpius iam annotavimus, vide anuot. 22.,
27* al. Paullo \ v infra eodem modo 8ioatavEd$ai positum, ut non
actio, sed notio verbi exprimatur tva ittojdpovi) yovv yiyvoiTo xi}$ 6wovdiaS
xal dianavoivro h. e. ut satietas esset
amplexandi et quies. ln\ xr)v yadrepa vvv xaXov pivrjv.
Schlciermacherus : tiber das, was wir jetzt deu Bauch nennen.
Non satis accommodate, ut videtur. Cum vi pronnutiandum est yadripa, ut
ne vernaculo quidem sermone articulus recte addi possit. Structura
verborum primaria hæc est: ItzI to yadz?'fp vvv xaXovpsvov, quam
structuram ut minus elegantem incomtioremque ætas Græcorum excultior nou
tulit. <3 Sirsp ra dvdnadxa ftaXavxia. Poli. V. Si. in recensendo
venatorio apparatu xv» vovxof, inquit, 8ipya podx^ov t lis o
brciSexai ro Sixxvov, rcJ 6XVP<* XI TCHlOnjpbvOV, (3 Sit E
p xa dvdnadxa ftaXavzia. Ficinus convertit: tanquam contracta
marsupia. Articulo addito effici videtur, ut sententia sit: in Form von
zusammengezogenen Beutcln, -wio ihr sio ja kennet. o 6 7 vvv
o ptpaXov xaA ovdi. Codd. omnes habent o 8i) xov u/i<paXov xocXovdi,
idque editores in ordinem verborum receperunt. Male ;
urgenda est vox ojutpaXof, atque vi quadam pronuntianda, quæ vis addito
articulo funditus perit. Similiter Sjrmp. 180. E. ov 8?} ndvdtjfiov
xaXovpev, de rep. I. 332. C. r) xidiv ovv xi dito8i8ovda xixyrj
iarpixj) xaXEixai 191. B. o 8?} vvv yvyaixa xaXovpev. Menon, 81-
B. o 8tj artoSvyjdxEiv xaXovdiv. Alcib. II. 140. B, ovS 8ij
xaXovpEv iaxpovS. ib« p; 187. D. o 8jf pEXonottav xaXovdiv., Ibid.
*L 382. D. yj x idi x i ano8i8ovda xixrv payEipixrj xaXtixai. vide
annot. 129 et 130. xi xoiovxov op yavov. De indefinito pronomine
supra dictum est 28. ad verba £3 o r yap xi xovx £*«. 11
* IUAT&N02 rotofiOi, xiqI rov xaXccnoda Xeatv ovreg rag
tav dxvrmv QvrlSccg' b Xlyag 6 e xaxlXmi, rag mqI avrrjv n)v
yaStega mu rov ofitpaXov, (m/ftaov dvca rov nctXcaov xa&ovg.
'Enubi] ovv r; (pviiig Sixa no&Ovv exaGrov ro t}fu6v ro
avrov tvvfai, xai neo^aXXovre.g rag %UQug xal £v[inXex6/i£V0i uXXt/Xoig,
em&vfiovvrsg Ovfirpvvai, aneto 9 tn] 6 xov vnb Xiuo v xai rrjg aXXijg
agyiag dea ro (iTjdev e&iXuv %w@ls aXXijXtov noielv. xai onore ri
ano%avoi Quibus verbis ut respondere annotavimus nostratium J d
as so sfeine Art, ita verba nostra convertenda videntur esse:
indeift er etwa ein soKchesWerkzeug hatte, wie die Lederschneider, Creuzerus
Lect. Piat* 525. censet, ut 185. E. dicatur dvaXaftobv xi roiovtov,
ita h. 1* satis esse l 'x&v n roiovtov. F rastra* nepl rov
xaXditodot XsaivovtsS. Pes ligneus videtur fuisse, super quem coria extendebantur,
quo facilius et explicarentur et ad pedis formam adaptarentur. Etym.
habet xaAoVovV XvplooS o ZvXivoS itovS* xaXov ydp xd B,vXov. Suid.
s. v. xdXaf xaXov ydp rd B,vXoy % ig ov xai xctXoTrovS, 6
gvXivoS itovS. E Pollucis auctoritate, qui habet X. l4l. rd dxvrordpov
dxevij uaXd/tovS, iv rc J dvpitodicp y Bckkerus, Stallbaumius, alii
dederunt xaXditoda, codd. non pauci xctXo7Co8ec exhibent. Fortasse
utra^ue forma Græcis scriptoribus usitata fuit* rov itctXaiov
itdSovS . h, e. rjLitfacjf, ?/v titaSsv o dv~ SpGoitoS iv r<ji
TtdXaicp xpovoo. cfr, p* 189* D. insidi) ovv 7} tpvdiS.
Annotat Riickertus ad h* I. : Offendit Astium nude positum vocabulum, post quod
avrdov vel rjfi&v excidisse putat. Offendit nos quoque $ sed putamus ipsius Platonis peccatum esse
posse . Etiam Stallbaumius ad h. 1. avt&v supplendum esse
censet. Aliter nos statuimus de hoc loco; Articulum exhibuere
veteres scriptores haud raro, ut ’ indicarent, de re sermonem esse,
quam in præcedentibus iam tetigerant. cf. 189. D. ?/ ydp TtdXai ij/tcov
<pv6i$ ovx avnj 7jv rjitsp vvv x. r. X. Mens Aristophanis est;
Da non die urspriingliche Einheit der Korper, vou der oben
gesproclien worden ist, gelosst war cet. Exem* pia si quæris huius
usus articuli, vide anuot. 12., vito Xipov xai rrjs aXXt}S
apyiaS. Vulgo
vito rov Xiuov legitur, quæ lectio cur ferri nequeat, e prægressa
annotatione colligitur. Ceterum aX AoS 1 rebus apponi, quæ genere non
differant, specie discrepent, supra annotatum est 116. Restat, ut
dicamus, quo iure id fiat. Riickertus ad h. 1. Videtur, inquit,
aXXrf alia verti non posse, neque negare licet aAAo? non nunquam
ita dictum esse græce, ut propriam hanc vim neutiquam exerceret, de
qua ffi>v yfiteeav, t 6 81 lutp^sit], zo letcp&ev aXko IfiJ
tu xai avvmkixezo v eize yvvcuxog tijg o ki/g hrcv%oi Jjfiian, o
Sr/ vvv yyvcuxu xakovfi sv, iit’ avSgog' xai ovroig attiiiXkvvto.
ekerjSag Se 6 Z evg cckhjv [ij]%avt}v xogltexai, ■ xai fuzazt&rjtiiv
avzuv tu aldoia elg ro jtgoO&ev zeag yag xai zavza exzog (l%ov, xai
lylvvcov xai Izixxov ovx elg akkijkovg, akk’ elg yfjv, agxsg ol zexziyeg.
fiezi&rjxt C re ovv ouzag avta elg ro XQod&ev] xai Sta
zovxav re non est, cor hic pium dicam, qui nostrum locum, ex
hoc numero excipiendum esse censeam. Nam cxpyla non segnitia est,
sed cessatio, vacatio a re quacunque, sicut ager dicitur <£pyo$
t dum cessat a cultura. Jam igitur Aifivv in genere xfjf ctpyiaS
esse apparet, est enim cessatio a capiendo cibo, licuitque dicere,
homines illos, cessantes et a cibo capiendo et ab omni opere suscipiendo
emortuos esse. Ridiculi aliquid inest his verbis; quis enim ferat cibi
capiendi cum ipyoo comparationem? Deinde male Ruckertus posteriori
nomini tantam vim tribuit, ut ad id dirigeretur prius. "AAAoS
semper ita adbibetur in huiusmodi dicendi genere, ut priori nomini
addatur, quod cura eodem cohæreat, quod ex eodem genere sit, quod
cognatum sit cum eodem. Primitus autem dixisse arbitror veteres, ut ad nostrum
locum revertar, vito Aipov xai tov dAAov, li. e, fame et ceteris,
quao cum ea cohærent. Accedente autem appositione ad verba tov
dAAov, ne incomtius existeret atque inelegantius dicendi genus, tov
aAA.ov, apyiaS, admissa generis assimilatione xrjs dAAi]S, apyiaS edictum
eat. Sic com mode explicatur Piat. Gorg. 473. C. etyAcoxoS tov xai evbaipovi?,6fuvoS
vito t<Sv icoAixgjv xai xgov dAA.Gov (sc. ) HevQov. Alia
exempla, quibus nostram explicandi rationem probare possis, laudavimus iu
aunot, 116, ooSitep ol xixxiy eS. Audi Wolfti ad h. 1. annot.
: Sie thun dieses vermittelst eines Stacbels, den das Weibchen aui
Hintertheile luit, and der eiu Dritttbeil der Langte des gauzen
Thieres Husmacht. Damit bohren sie in die E«de, dDnen ihu und
lasseu die Kier in deu Sand fallen, wo sie vou der Sonne
ansgebriitet werden. cfr. Ælian. H. A. II, 22, tals acpvaiS o*
itijAoG yiveais id xi' bi aAAi/Acov 61 ov xtxxovdiv avbh iniyivovxai
x.x.A. f.t£T i ^ TJX i X E OVV OVtGOf avxtov elS xo it.
OvtgjS iu multis codd. non comparet, quare id uncis inclusit
Dindorfius, Reyndersius expunxit. Idem Stallbaumius servandum censet rectissime,
Plerumque enim hæc vox ita adhiberi solet, ut ad aliquid respici
significetur, quod in præcedentibus est conteuturo. Spectat autem nostro loco
ovtcoS ad verba iXEijdaS bl 6 ZsvS, et convertendam est: hac ratione»
qua dixi, vide annot. i ryv
yhvtOiv iv aXXyhnq IxolyGB, dia rov UQQtvos Iv Tqj ftrjXei, tuvSi tvBxa,
iva Iv ry GvfixXoxy afia fiiv ei avrjQ yvvaixl ivzvioi, yivvaiv xal
yiyvouzo to ytvog, 63- et 146. Deinde qninqæ melioris notæ
libri pro avtcov exhibent avta, quod a Stallbauroio, Astio, aliis io
verborum ordinem receptum est. Audacias fortasse quam rectius. Avta
verbi avToov correctio est, avxdov autem scribæ alicuius sedulitate
e prægressis olvtgjv ta al8ola eis to izpoCSev huc translatum
est. llectissime, ut videtur, Ruckertus ad h. 1.: Mihi, inquit,
Plato videtur scripsisse: fi £T £te ovv ovtcoS eis to itpodSev. FICINO
(si veda) verba convertit : cum vero ad anteriora transposuisset, ut
legisse eum censeas, quod Riickertus dedit, e( nos unice probamus. Ceterum
verba fisti2yxe te ovtGoS eis to itpodSev repetiit Aristophanes, ut
cum sequentibus artias coniuugerentur: 8ux tovtoov trjv yevediv
Iv aXXyXoiS irtolydev, quæ couiunctio per ti xal particulas
instituta quam vim habeat, nunc dicendum est. Coniunguntur duæ hæ
actiones ita, ut eodem fere tempore gestæ esse dicantur: Simul
atque ea ad anteriora transposuit, per da tyv yevediv
effecit. cfr. Flat. Phædon. 73. D., qui locus huius SIGNIFICATAS
luculentissimum exemplum est: iyvoodav te trjv Xvpocv xal iv trj Siavolqt
iXaftov to eldoS tov iraiSoSj ov tjv rj A vpa. Ad hæc verba
Stallbaumius aoristi, inquit, indicant, rem identidem fieri solitam.
Essent ex hoc præcepto verba convertenda: Sie pflegen die Lyra ru
erkennen und das Bild des Geliebten, dem die Lyra gehorte, in der
Seele aufzufasseu» Verum tenendum* est accurate, quod in
superioribus Cebes dixit: Reminisci non solum eius esse, qui aliquid
agnoscat, sed qui aliud, ab illo diversum, mente simul complectatur, ut hoc non
ex eadem perceptione animi h. e. e perceptione animi præsente, sed
ex alia eaque priore ( ov y v y Xvpa) pendeat. Probatur hæc
sententia imagine amasii, quæ AMATORIS animo statim obversetur, simul
atque hic lyram conspexerit, quam amasii esse iam dudura observaverat. Non
ingratum lectoribus erit exemplum e Taciti Hist. petitum I. 76, quo
doceatar, quomodo illam dicendi normam Romani sint imitati: Primus Othoni
fiduciam addidit ex Illyrico nuntius, iurasse in eum Dalmatiæ ac
Pannoniæ et Moesiæ legiones. Idem ex Hispania allatam : laudatusque
per edictum Cluvius Rufus et statim cognitam est, conversam ad
Vitellium Hispaniam., nal ylyvoito to yivoS. In his verbis Riickertus hæsit
non immerito; Iovem enim fecisse, quæ fecisse narratur, nt nasceretur
genas humanum, (Astius habet: ct progenies existeret) quis probet?
Schleiermacherus in conversione exhibuit» und Nachkommenschaft
entstiind e. Id dicturus vide licet erat Aristophanes. Fortasse afia 6’ tl
xal u^qy/v ilpoivt,, itl^apovij yovv yiyvoiro rrjg GwovOtus, xal
diaitavoivzo xal htl rd fpya rpsTtoivto xal xov dXXov /3i'ov tmiiiXoivro. 'idn
drj ovv ix aliquid vitii verba contraxerunt, lluckerto
scribendum videtur xal iti yiyvovto to yivoS. Facilior, ut videtor hæc
coniectura est : holI yiyvoiro yovoS. Facillime nutem demonstrari
potest, qui factum sit, ut manus Platonis corrumperetur. Incuria nimirum
scribarum syllaba finali yiyvoiro verbi dupliciter posita erat:
yiyvoiro r 6 yovoS, Quod cum seriore tempore alii mendosum esse
intelligerent, ro ye voS scribendo locum emendare atque sanare
stndueruut. a // a 8 9 ei n a l a /3 f>tjv
afifievi. In quatuor codd. Flor, ct apud Stobæum afjjiev
legitur pro afifajv, quod plurimi libri habent. Illud Stallbaumius
in textum recepit ut exquisitius. Masculinum genas neutro prætulimus
propter præcedens et avijp yvvaixi. Reddidit verba Schleiermacherus
: Wenn aber ein Mann dem andern.,., omissa xai particula, de cuius
significatu interpretes ad h. 1. nihil annotarunt. Schulthessius habet:
zugleich aber, wenn Mann und Weib sich einten . ... vitio, ut
videtor, typothetarum. Sententia est totius loci: damit in der
Umarmung, wenrf dem Weibe ein Mann zu Theii wiirde, sie der
Zeugung sich ergiiben und Nachkommenschaft entstiinde, -wenn aber
dem Manne auch (h. e. wieder) ein Mann, wenigstens et quæ
seqq, 7t\ij <$ p ovr} yovv . Postquam dissecta corpora
fuerunt, parte» dimidiæ amplexari se adhuc non desierant, immo
mutuis in amplexibus deperibant. Ut igitur plane abstinerent a
complexa, non potuit Iupiter efficere, nimium enim urgebat vis naturæ.
Itaque quum totum consequi non posset, novo instituto, quantum
potuit assequi, molitus est, ut satietate caperentur coeundi
intervallaque facerent. Hinc yovv cnr positum sit, intelligitur,
Riickert, na\ Siartavoivto. Hæc codicum est lectio. Vulgo
8ux— vcntcivoivxo, quod unde ortum sit, facile intelligitur.
^Margini enim interpres aliquis avoc7tccv~ oivxo .adseripsit, ut
8ia.7t<xvb6%oii verbi raritatem explicaret. Post alius nimia sedulitate ductus in ava textq
posuit 8icc7tavoivxo t ex quo factum est 8iavanavoivxo. Ceterum non
opus est ad 8iol Ttavoivxo suppleas avtijS. Verbum absolute positum est:
und sie Ruhefanden und sich der Arbcit zuwendeten und Sorgo
triigen fur ibren weiteren Unterhalt, ini rd ipya. Hæc verba
de agricultura intelligcnda sunt noa minus, quam quod supra legitur
191 . B. vno Xipov xal ttjs aXXr/S dpyiaS. O ftioS in se res omnes
complectitur, quæ ad vitam sustentandam necessariæ sunt. De
scriptura imytXolYTo cfr. Thomas M.: impiXopai xaXXtoy >j inipeXovpai.
Adde Buttm. Gramm. ampl. T. II. I- 187. : Die C
DtoOov o "Eqcxs tyywos aXXrjXav xolg ccv&qkmois xcd rijg
agyaiag cpvGmg Gvvayayevs, xal Imysigav xoiijacu. 'iv ix dvolv xal
laGaoftcu zljv tpvOiV trjv txv&gaxivqv. Cap. XVI.
"ExaG rog ovv rjfiwv iGzlv kv&qq irtov fcvfijioXov, are
Formen des Compositi imjJEX?}Copai etc. werden gewohnlich za
i7ti/i£\ei6$ai gestcllt, welches eiue ganz gleichbedeutende Nebeulbrm von
iitiftiXedSca ist, die aber von den Atticisteo fiir xninder gut
erkliirt wird. Beide Formen sind iudessen in nnsern fiucliern so haufig,
dass wenigstens an den einzclnen Stel' len sicli nicht entscheiden
lasst, ob wirklich der Schriftsteller so geschrieben. Doch ist kein
Zweifcl, dass lnifi£\E6$cti das altere ist, ond die Flexion von faipeXijdopai
urspjiinglich dazu gehurt. wSitEp al Tpijttai. Piscium genus
iprjrtai Græcis notissimum, quandoquidem Callonice in Aristoph, Lysistr.
v. 116. dicit: ' fyo$ 6i y <* v > uSitEpeX tprjtrav 8ox65
dovrat av ipaxrcfjs xapra/tovdoc Srjpidv ad quem locum
male Schol. iprjrtot, inquit, opYEOv rerprjpEvov nata ro pidov cJ S oi
6q>ij x e S. XeyEi ovv, ori xav dvpfifi ripvE6$ai ro ijju6v jiov ftovTiopoci.
Rectius Schol. ad nostrum iocnm annotat: ix$v8iov n rcov irXocriw 7
} ipijrra £x Svo $ Ep parco v 6vyxEi6$ai rrjv idEav doxovv, o rives
davSdTaov uaXovdWf oi 6'e fiovyXGod<Sov, xaxooS 8 e. dXXa yap idti
ravta. Colligitor px bis verbis, Tfxrjrrav cum in altera corporis
parte os, oculos, nares posita habere, tum ca corporis figura esse, ut
dissecta censeri queat, atque non integra nisi cum altera
couiungatur. Facit igitur nostro loco ifxrjrrta v mentio ad describendam
figuram androgyni dissecti, contra ' ZvpfioXov nomen nataram et
conditionem eins exprimit. &vpfioXov nimirum tessera hospitalitatis
est, annuli, astragali, alius cuiusvis rei pars altera, quam hospes hospiti
conr credere solebat, ut alter ad alterum veniens haberet, qno agnosceretur
familiariterque exciperetnr. Hoc facto uterqne a fraude tutus erat. Nam
si quis peregrinus ficticia hospitalitatis tessera prolata sibi exposceret, quæ
non nisi amicis amici præstare solebant, receptaculum, cibi ac
potus facultatem, alia hoc genus, tessera admota tesseræ rem veram
aperiebat. Zr/ret 8?) ro avtov %xa6roS £,v p$ oXov. In
aliquot codicibus 8£ legitur pro 8t}. Illud, minus aptum hoc loco, ut
ia sententia communi; nam d?j apud nostrum ceterosqne prosæ orationis
scriptores haud raro eiusdem potestatis est, atque r oi particula apud
tragicos poetas, quamquam etiam huius particulao frequens est apud
illos usus. cfr. Matth. Gr. plen. $. 627. 1281. " ExatitoS cum
Bekkero et StolltBT{it]iilvog mgxEQ at i’rjrrai, i£ e vos Svo. Srj ad
1 6 avrov exaiSTog £vti(iokov. ooot (iiv ovv r tov dvSgcov tov
xoivov t fiij/xa sltSiv, o di] tore avSgoywov ixaÆlto, (piXoyvvaixtg te eIoI
xal ot sroAAot rcov fioi%tav ex tovtov rov yivovg ytydvaOt • xal oOat av
yvvalxig £ rpikav&Qoi te xal (ioi%EvtQiat, Ix tovtov tov ytvovg
yt~ baumio ex codicum auctoritate in textu posuimus pro
vulgato 2xa6xov, quod Iluckertus frustra reposuit. Ficinus verba
convertit: quærit autem sui quisque dimidium. Nam ut mittam geuus masculinum,
quod et præcedit et insequitur, ut exa6xov vix ferri posse
videatur: etiam ambiguitas quædam exoritur vulgata scriptura admissa,
cuius vitandæ Græci studiosissimi erant. Certum est enim,
verba non hoc modo intelligenda esse: ixa6xov £,vfi(joXov etyXEt a
e i To ccutov. Sententiam quod attinet, homines dissecti cum peA
egrinis comparantur* qui habent tesseram hospitalitatis, sed hospitem
reperire non possunt, illam qui agnoscat, ipsosque comiter
excipiat, eaque, quibus opus sit, ipsis suppeditet, o 6 t}
tore av 8 p 6 yvv ov ixaXsixo, h. e. quod tum temporis androgynum
vocari diximus. De genere neutro relativi pronomiuis vide annotat. 138. Ceterum
dicendi, indicandi, similia verba in huiusmodi enuntiatis sæpissime
reticentur ita, ut infinitivi, qui ex iisdem penderent, id tempus
assumant, quo tempore dicendi verba proterenda erant. Exempla huius usus
permulta reperiuntur. cfr. Piat. Alcib, I. 106, D, ovxovr xavxa povov ottiSa, a
Ttap’ aXXcov £fia$eG t V ovtqS l&Evpe£ ; nbi oldSa
dictum est pro eldivai XiysiS. Ibid. p, 111. E. Ti 8* eI povXtjSdrjfUv
Eivat jjt} povov noioi avSponol Eidiv, aXX* onotoi vytEivol rj
voGc&dsiS, apa \xavol jxv rjfj.lv tfCav (pro i-cptjfisv av Eivat )
8i8d(jxaXoi ol itoXXoi; Adde Piat. Crit. 47. D. cp eI ftrj
axoXovSrjdofiEV, 8ia <p$ EpovjJEY ixEtvo xal XajfiijdojJESa, o tg3 Sixaitp
fiiXrtov iyiyvsxo, xcp 81 d8lx(p a7tGoXXvr o, Vide præterea Engelhardtura
ad Piat. Lachetem 185. ed. 28., qui ad locum modo laudatum
verissime hæc annotat: Quamvis disertis verbis hæc sententia
nondum sit dicta, continetur tamen quodammodo in præcedentibus. Postquam
enim recta exercendi ratione corpus melius reddi, prava perdi ostendit,
sic pergit Socrates : ovxovv xal xaXXa, co Kpl zooVf ovtgjZ, Iva prf itavxa 8ii
Qjfjtv, xal 8 j) xal nEpl rcov Sixaie&v xal adlxcav x. t. A.,
ubi verbis xal xaXXa TCavxot omnia complexns iam id sibi concedi
vult Socrates, animam iniustitia et pravitate perdi; quare pergere
licuit: o tgj jj\v 8ixaicp fieXxiov iyiyvsxo, rc3 ddiHoo
anaXXvxo. Eodem modo, h. e. supplendo dicendi verbo explicandus
versus est Me* leagri in epigr. XII, 5« T* 1» 6, ed. Iacobsii.
yvovzca. odæ di zcbv yvvcax&v yvvccixog Z(irj(id sidiv, ov 7tdvv
avzai zolg avdQadc zov vovv itQogiyovdiv, dXXa pdXAov itpbg zag yvvalxag
zErpappivca tldi, xai ?/ taxet xovvop’ %x £t tavxov povov,
ipya 81 xpedd cov, ubi Ixet positum est pro ixetv XeyeiS*
Malimi tamen ix 01 legere, quod positum esset pro. ?/ taxet
tpairjS. xai bdai av yvvaixeS yiyvovtai. Av plerumque ita
ponitur, ut eadem alicuius actionis reive conditio indicetur, quæ in prægressis
reperitur» Hinc fit, ut av posito sæpissime verba omittantur, quibus
conditio illa exprimatur. Expletior oratio hæc foret: xai odai yvvaixeS
tov xoivov xpijpa eldiv % 6 8tj tote avdpoyvrov ixacXetto, tpiXavSpol t* eidi
xai al noXXoil xgjv jioixsv tpicbv ix tovtov tov ytvovS yeyovadiv. Sed
nemo non videt, e nimia verbositate hæc verba laborare ; quapropter
av vocula adhibita, qua ea, quæ in præcedentibus continentur,
suppiendaque esse siguificantur, nostro loco omissa sunt. Et quoniam præcedit
ix tovtov tov yivovS yeyovadiv, haud scio, an non insiticia verba
sint ix tovtov tov yevovS yiyvovtai ; quibus omissis neque sententiæ
vigor minuitur et comtior fit elegantiorque oratio. Sed nihil mutaudum
contra codicum auctoritatem, qui ad unum omues verba illa exhibent, EaMem
etiam Ficini conversio probat: Rursus quæ cunque mulieres virorum cupidæ
moechæque sunt, hac stirpe nascuntur, ov navv ciXXd paX
Xov. Dictam supra est de ov navv vocularum significatu io annotat. 49*
Recte ibi contra Engelhardtum monuisse nobis videmur, ov navv non esse
plane non, sed non magnopere, non sane. Exemplorum, quæ illic laudavimus, nullum
esse puto, quod probandæ huic sententiæ magis inserviat, quam
nostrum locum. Addito nimirum paXXov comparativo statim
intelligitur, Aristophanem dubitanter loqui, atque illarum mulierum
erga viros amorem non prorsus negare. xai al htaip idtptai.
Timæus 123. Itaipidtpiai' al xaXovpevai xpifiadeS, ubi Bnhnkenius :
tales crissantes, in™it, mulieres, quæ aliis nominibus Lesbiades, tribades,
frictrices et subagitatrices vocantur, in telligi t Clemens Alex.
Puedag, II, 264. yvvaixeS avSpi%ovteS napd. <pvdiv. Stallb, Tetigit
nostrum locum Wachsmuthius in libro: Hellenische Alterthumskunde T, II. Abth.
H, 48 et 49, bdoi 8h
dflpevoS tpijpa. Ut concinnitati singularum partiam orationis cousoleret,
Bastius scribendum coniecit odoi afifreveS afifævoS tpijpa el dtv.
Recte fortasse, neque audacior hæc coniectura censenda est. Factam est
enim scribarum incuria haud raro, ut, ubi scriptor duo verba iuxta
posuit, quæ inter se aut plane non differrent aut non multum,
alterum at iTaigldTQiai Ix tovtov tov ytvovg yiyvovrca. oGoc iis
k$qsvos tfirjiia d<St, rcc a§§iva SuoxovGi, xal Tiag fihv av accidis
u<Hv, are Tcicu%ca orna tov aggivog. chartæ mandarent, alteram omitterent.
Hoc modo depravatas est v* c. locus pulcherrimus Platonis, Crit.
p.45 A et B.; verba hæc sunt: 2. apri 81 Tjxet S 7 ) TtakcLi; Kp.
iniExxooS itdXai. 2. sita 7tdo? ovx evBrvS iitjjyeipaS pe, aXXd
diyy itcrpaxdSjjtiou ; Kp. ov,pd tov di\ <0 2ojxpattS i ov8* dv
avToS ?/3eAov iv to~ davrp te ay pv it vi at xal Xi >7ty elvai •
aXXa xal dov naXai $av pa^Go al.dSavopevoS, co? t/SegoS xa$ £V 6
EiS . Faoit Stallbaumius in annot. ad h. 1, ed. p» 102. Critonem
loquentem : Ne ipse quidem vellem in tanta insomnia tantoque
moerore versari, in' quo revera sum, tibi autem, * cui tam gravis
imminet calamitas, hæc tua quies non videbatur turbanda esse.
Cur Socratem e somno non excitaverit Crito, caussam justissimam
habes * placidissima quies non videbatur turbanda esse. Cur tacide
consederit (diyjf 7tapaxaSt/dat), ei quæstioni quid respondeat in
Critonis responso, frustra quæras. Tantum enim abest, ut verba; ne
ipse quidem vellem in tanta insomnia tantoque moerore versari aliquo modo
cum Socratis quæstione illa conciliari possint, silentiumque
excusent, ut potius ipsa inepti quid habeant atque excusatione
indigeant* Verba Critonis depravata sunt* atqne eo modo, quo
Bastius nostrum Symposii locum emendare studuit, corrigenda. Satis
notum est, summam animi anxietatem eam esse, quæ silentium
non patiatur. Quid multis? Scripsit Plato: ov pd tov di*, oi*S*
av avTvft avav8o? iSeXor x. t. X. Hæc verba scribarum incuria
in hunc modum depravata sunt: Ov8 9 dv avroS avavToS, ut scripserunt
Symp. 174. D. itpo o8ov pro t tpo o rov ; post alii, cum dv avroS
verba male repetita esse putarent, pro dv av ToS avavroS scripserunt dr av toS,
Sensus est totius loci ; Socr. Warum wecktest du dann (quæ vox
quomodo cum d e n n cognata sit, dixi.) mich nicht sogleich auf, soudern
setztest dich schweigend ' neben lier? Krit. Ceim Zeus, o
Socrates, ich selbst vermochte es bei so grosser Unruhe and
Traner nicht uber mich 2 u bringen (vide, quæ de iSeXsiV verbi
potestate dicta sunt ia annot. 44.) ganzlich lauti os zu sein; und
doch bewundere ich dich schon lange, indem ich bemerke, wie sanft
du schlafst. Emendatione nostra quantum gratiarum Critonis responso
accedat, prudentiores persentiscent. .1 xal TiajS plv dv itat 8 e?
G)di. Memorabilis hic locas, quo relativa potestate tegjS positum est.
Astius præter nostrum locum cum nullum in Platonicis scriptis reperisset,
qui eadem potestate exhiberet tIgoS vocem usurpatam, egoS
scribeudum coniecit. Tego? in textu tpilovOi xovg av$QKg xal %aiQovGi
dvyxcttcixtlfiivoi 192 xal avpKtxltyulvot roig dvdQccGt • xal d6iv ovroi
(itXttOrot tau nalScov xal [itigaxCcov, uve dvdQuozaroL ovrtg tpvOU’
tpaol 6 'e dy rivtg ainovg dvaiOyvvrovg Eivai, . ipEvdouEvoi ' oi5 yccQ
vit dvatOyvvxlag zovro dgwOtv, dXX’ vito &<x$Qovg xal dvdQtiag xal
ccQQEvaposuit prudentissime Stallbaumius, cuius silentium aliter, atque
Riickcrtum fecisse video, ego interpretor. Ipsum Riickcrtum audit Tacet, inquit, de h. I. Stallbaumius,
sed mallem dixisset, si quid haberet, quo defenderet T iooS relative
usurpatum. Si repcritur in veterum libris, quod contra consuetum
dicendi usum est, codd. autem auctoritute probatur, a mutando abstinendum
notauduque est, si eo opus •it, novitas rei. Nostro loco T tcoS non
idem atque MgoS esse, quem lateat? sed quo id defendat, quis
habeat? cpiXovtil to v 5 d v 8 p a S x ots avS patii v . $iXttv
verbum feminis amasiisque plerumque convenire supra annotatum est p* 69.
Ceterum præcedente XOvS dvSpaS in sequentibus scriptum exspectaveris fortasse
pro xoiS avdpatii pronomen avroif, quod cur non posuerit Aristophanes, caussa
in prompta est. Solent enim interdum veteres præcedente aliquo
nomine non pronomen exhibere, sed ipsum illud nomen repetere, nt id
significantius emineret lectorumque animis maiore cum gravitate
insinuaretur. Igitur nostro loco pueri, quatenus segmenta sunt integrorum VIRORUM,
VIROS AMARE dicuntur, atque cum VIRIS lubentissime congredi, ut io
universum significetur, PUEROS illos non nisi VIRORUM societate delectari. In
sequentibus pro xai tltiiv ovroi fUXtitiroi scribendum coniioio na
i tltiiv ovroi oi (iiXntiroi. Articulus finali
syllaba ovroi verbi absorptus est, ut factum est haud raro. Unum
depravationis huius exemplum ut laudem, in plerisque codd, male
exhibetur 179. B. ov ftovov ori avSptX, aXXd xal yvvaixtS. Alio loco de
superlativo vel cum articnlo vel sine eo exhibendo dicemus, quam
rem nemo Grammaticus, quautum scimus, adhuc satis accurate tetigit.
ars avSptiotar oS ovXtS (pvtitl. Alludit Aristophanes lioc loco ad
avSptioX nominis ambiguitatem. Significat enim et fortem ct eum, qui cum VIRIS
aliquid habet coniunctiouis, similitudinis, commercii. Neque dubium est,
quin ARISTOFANE illam nominis significationem ex hac derivatam esse
censuerit. Verba couvertenda sunt: Et sunt hi quidem OPTIMI PUERORUM ET
IUVENUM, quo AD MASCULO SEXU DELECTANTUR MAXIME ideoque natura fortissimi
sunt* tpatil St} tivsS x. x. A, Eandem rem Pausanias tetigit 182. A. his verbis: ovroi ydp tltiiv ol
xal to ovtidoS ntitoirjxottS, cafr e xivaS roXpav Xtytiv, o)S* altixpov x a P^
etiSai ipatitouS, Ceterum etiam hoc xi 'as to fifiotov cnrroig
acsxa^o/iivoi. (liyct di te x/iiigiov xal ydg xckEa&svxsg fiovot ccxopatvovGiv
clg xu itohxtxd avdgs g oi xoiovzoi' enstdav de avdgca&aiGi,
mudegaOxovOi xal itgog ydgovg xal itutdoitouag ov B itgogi%ov6t rdv vovv
cpvtiu, dk).d vnb xov vu { uov dvayxu^ovxui ' ulk’ tgagxsi avxotg ft£t’
dkkrjkav xaxagijv loco Riickerti sententia de Græ-corom saper PÆDERASTIA
iudicio, quam supra exposuimus iu annotat satis reprobatur. TiveS
enim h. 1., ut illic x iva$, quamquam de populi quodam rumore accipiendum
est, tamen non omnium Græcorum constans de PÆDERASTIA indicium
exprimit 3 d fi fi ovS xal dvSpstaG xal dfifiEvaitiaS» Opponuntur hæc
tria nomina præcedenti avat 6 xvrtiaS nomini oratorie» ut indicetur» quantum
numero superent præcedens nomen hæc tria nomina tantum etiam ei prævalere
significatus potestate. Tantum enim abest ut pudore illi PVERI careant» ut potius VIRILI sua indole
ducti AD VIROS se convertant. Ceterum illa nomina haud multum inter
se differunt siguificatu. 'AfifiercDitia enim VIRILEM INDOLEM significat
non minus quam dv 8 peia t cuius indicium est Sctfifiu$ h. e. fiducia audacia;
animi fortitudo Laudat Fischerus Etym. M., in quo d fi fiev coniaS notio
sic explicatur: afifievcDitds ix x ov ufifiijv dfifi&voS xal r
ov d)if> oonoS, o tiijpaivti rd itpoSco7 ior, dfifisvcojtds 6
afifievoS jtpoScoitov 8 x ojy > xaxd dvVExSoxi / y . yyovv o dvdpelo S
xal idxvpdf xal dvvdpevoS it poS cx$pdv dvTvrax$fiyai. idxi xaxd 6vvexSoxy
v ano pipovs rd oXov. xal yap xe\e&%evxeS —avS pES ol xotovtoi, Picinus
verba convertit: Iluius evidens argumentum est, quod cum adoleverint, soli
ad civilem administrat ionem conversi, viri præstantes evadunt. Nou
rectius Schleiermacherus in conversione: dass wenn sie voll kommen
ausgebildet sind, solclie Manner vorziiglich fur die Angelegenheiten des
Staats gedeihen. Unice vera Orellii explicatio verborum est in
Scbulthessii convers. 92. : Deutlich eihellet dies daraus » dass solchc
allein » wenn sie heran wacbseu» in den Angelegenheiten des Staates sich
ais Mauner beweiscn. Eodem modo verba intelligenda esse docuit
Rtickertus ad h. 1. vito xov vdpov av ay xagortai * Apud
Stohacum Serm. 65. 4 10. legitur: *Znapriatav rd/ioS rdxxEi ZypiaZ,
ryv ptv npcdxyv dyaptov xfiv SevXEpav uiptyaplov xyv rpixyv 8
\xaxoyapiov. Utrum apud Athenienses ayapiov lex exstiterit, necne, in
incerto est* Vide Wuch&muthii librum: Hellenische
Altcrthumskunde T. II. Abth. I* §. 98. 266., Meier u. Schom. Att.
Proc. £87. Cuvendum est autem, ne quis forte nostro ioco probari ceuseat,
legem dya piov Athenis latam fuisse. Nam vdfioS ambigua significatione
apud Platonem adhiberi solet, ut et legem, et morem
receptum» ccyafiotg. stuvTug fitv ovv 6 toiovtog 3tai$SQcc6r>']g
re xcd <pt2cga<STt)g yiyvtrat, au r 6 igvyytvtg
aO}ttt^6[icvog. orctv fitv ovv xai avrtp Ixdvcct Ivtv%iq tu ccvtov
y/ilttu xcd 6 naLSegaOtrig xal cckkog xag, rore xcd 9av(ia0td C
lx7tfo'iTTOvrcu cpckict re xcd olxuoTrytc xcd Hquti, ovx i&D.ovttg,
ug Enog tbteiv, %UQi&6&ac aAAjjAov ovSb consuetudinem,
exemplum significet. Vide annotat, 100. nai8epa6xr}S xe xal
<piXepadxi/S. Non de pueris hic sermo est, sed de viris, qui integri
viri segræuta sunt. Merito igitur roirere it ai8 £ patiit/ S verbi cum
cpiXtpatiTtjS coniuuctionem. Interpretes verba convertunt: Knabenliebhaber
und LiebhabertVeund, ut alterum verbum ad viros, alterum ad amasios
pertineat» Sed fac, hanc ARISTOFANE mentem fuisse, quæritur, cur ordinem
verborum inverterit, adraiseritque vdxepov itpuxepov, quod rectissime
etiam a Riickerto not.itur. Sed quam hic verborum illorum
explicationem exhibuit, eam fateor mihi neutiquam probari. Eam,
inquit, rationem inii, ut tpiXepaOxj/v dictum hoc loco putarem
amicorum amatorem ad analogiam naiSt patir/fS, quasi non a cplXeco, sed a
(piXoS petita esset pars prior nominis. Jam idem est, ac si dicat
it a i 8 cov X £ xal cpiXoov i padxi/v. Sensus hic est: Ex hoc genere
qui est, js semper AMATOR est, sive PUERI sunt, quos AMAT,
sire AMICI Quos enim PUEROS AMAVIT, eosdem amicos habet, postquam adulti
sunt, ita ut horum etiam AMATOR magis, quam AMICUS sit, Displicet hæc
explicatio duabus de caussis. PUERI enim, qui AMANTVR, non minus AMASII sunt
quam AMICI AMATORVM. Deinde non dicitur Græce cplXoov ipadxqS sed posito
ipadxijS nomine itaideS s. itaiSixa adiungautor necesse est, coutra
cpiXcov ubi ponitur, non ipadxrfv sed qiiXov adiungi usus loquendi
flagitat. Possis itai8epa6x?}s xe xal qnXepa6tr}s: ita explicare,
ut VIRVM inlelligi censeas, qui neque alios vituperet AMATORES puerorum,
et ipse pueros amet. Dubito tamen, num hæc significatio cum tptXepadxtj S verbo
satis conveniat. Supra annotavimus p» cpiXeiv adhiberi haud raro, ubi de
actione sermo sit, cui vis quædam, qua necessario fiant, inesse
indicetur. Eadem significatio interdum in iis nominibus obtinere videtur,
quæ cum cpiXeiv verbo composita sunt. Sic in Alcib. I. 122. C
nod dubium est, quin de indole Lacedæmoniorum jfrmo sit, qua ad
labores suscipiendos, ad æmulationem summam et ad honores consequendos
ferantur. Verba sunt: ei 8* av iSeXt/tieiS elS (ScjippodvvTjv xe
xa\xo6piu>ri]ict aitofiXeifiai
xal (piXonoriav xal (piXoveixiav xal tpiXoxipiaS xaS
AaxeSaipoviaiv x. x. A. Eodem modo verba 189. D. intelligenda sunt: l6xi yap
Secor tpiXavSpGHioxaroS quæ ita de Erote dicuntur, ut deus sua
natura perhibeatur homines maxime AMARE. Adde verba. Giuy.qov xquvov. xccl
ot SucraiovvTtg fiiz’ dlXylav Sm .fiiov ovzol tlOiv, ot ovS’ av %%oitv
dmiv, o zi (3owXovzai 6<pl<5i 7 ta</ ccV.t) Xav ylyvt6&ai. ovdh
yctQ av So^hb tovz’ ilvai r/ zav utpQO&iolav tivvovoia, tog
ciga tovtov iviy.a. ezegog iztQca %aigu ‘gvvcov ovz ag ini fuyaXzjg
6mvdijg' «AA’ SXXo zi flovAofitvi] tua C. (piXoyvvaixe?, 191. E.
qxiXavdpoi, quæ de naturali quodam instinctu dicta esse, etiam e verbis
paullo infra positis colligitur: aXXa paXXov npos raS yvvaixat t et p a
ppkv a i eltflvy quibus verbis qnXoyvvaixeS nomen manifesto explicatur.
Ad nostrum locum ut revertar, <pzÆpadr/jS idem est, atque
ipadn}S tpvdet, quo nomine supra utitur ARISTOFANE B. itat depadtovdi xal
itpoS yctpovS xal 7tai8o7ZoitaS ov tc poSexovdt tov vovv cpvdti
Igitur ARISTOFANE mens hæc est: Omnino igitur talis puerorum AMATOR est
atque naturali quodam insctinctu, quippe integri VIRI segmentum, ad pueros
AMANDOS fertur. xal aXXoS it ai. Valet, quod hic do solis iis dicit,
qui ex integro VIRO dissecti suut, de ceteris quoque, mulierum et
androgynorum segmentis } de quibus quum nolit copiosius dicere, solis
hisce verbis additis ad hos quoque id pertinere significat,
Riickert . tpiXia te xal olxeiotiftt xal i p coti. Exspectabas
ordinem nominum inversum, quoniam priori loco positus est itat depadrr/i, ad
quem Ipcoi nomen referendum est. Vide annotat. Sed minus veteres in
huiusmodi rebus accurati fuisse videntur. Ceterum olxeiotqS
Ad androgynum referri possit, ad integram feminam cpiXia. Sed dubito, num
id recte fint. Tria potius nomina ARISTOFANE adhibuit amoris, ut esset,
quod cum præcedentibus verbis Sav/iadta ixTcXrjttovtai
conciliaretur, atque recuperatæ integritatis gaudio responderet,
xal ol SiateXovvr ei ovtoi e id iv,
oi x.t.X. Picinus verba convertit : jitque hi sunt, qui per omnem vitam
amare pergunt: neque quid potissimum a se vicissim expetant, exprimere possunt.
In conversione Schleiermacheri exstat: und die ilir gunzes Leben lang
mit einauder verbunden bleiben, diese sind es, welche auch nicht einmal
zu sagen wiissten, was sie von einander wollen. Non aliter
Schulthessius verba convertit» Sed admodum languent j si quid
video, probata hac verborum explicatione ovtol eldiVy oX verba, Aristophanes
hoc potius dicturus erat: Mirum esse in AMORE hoc, quod AMANTES,
cum veliut per totam vitam conioncti esse, i id em huius voluntatis
ne caussam quidem habeant satis gravem, quippe nescientes, quid
alter ab altero sibi fieri velit. Est igitur, quod fugisse VV. DD.
miror, diateX ovvtei non præsentis, sed futuri temporis participium. D
ztQov y 4>v%r] StjXri idziv, o oi3 Svvarcci tlnuv, aJUa f lavztvtzai o
fiovkezai, xa i ulvizztzcu. xca tl avtoig iv zm avrcj xcetdcxtifuvoie
imazag 6 ”H<pui<Stos, lyav zd OQyavcc, Iqolzo ' „TL £o&’ o
(SovkiQ&E, o av&gcomoi, vfilv na(i’ dkb'jXwv y« >la&cu; n xal tl
anoqovv gJ ? a pa rov rov Uvexa. Tovtov pronomen generis neutrius ad præcedentia
verba tg3k d<ppo8i<jlcov 6vvov6iot referendum est. Soiet autem
neutrum genus pronominis relativi et demonstrativi jexhiberi, si præcedit
v tota enuntiatio, ad quam pronomen pertinet, vel si præcedens
nomen e pluribus verbis compositum est, velut nostro loco rj tgjv
cteppo8i6icov 6wov6ict. LATINI eodem modo neutro genere pronominis
interdum utuntur; sæpius aliquod nomen latissimi significatus pronomini addunt:
quæ res* Adde Piat, de rep, I. 329. C. it&S, £q>n, <J
^otpoxXeiS, fyetS’ itp&S za(ppodloia xai oS, JEiv<pTjfi£t y to
avSpvne' dtipavaizazac pivzoi avzo diticpvyov x . r. A., ad quem
locum rectissime Stallbaumius monet, pronomine singularis numeri etiam
contemtum rerum Venerearum exprimi, ut gd£ dpec tovtov Zvaxa
convertendum sit: dass dieser Armseligkeit halber cet. In sequentibus
ovzcoS, latioris significatus verbum accuratiori deliuitioni, uti solet,
præmittitur. cfr. 192. E. ixal av iv AiSov. Adde Alcib. I. 105. c.
4. dzt ocvtov 6e 8el 8vva6zevtiv iv zf/ Evpojxy. Vide anuot. 43- Censet
Riickertus ad li, 1. ovrooS ix\ payaXijS' <Sxov8fj$ pro l<p’
ovtcj paydXrjS tfxovdi/S positum esse. Eam metathesin verborum Græci
admit ty * tuntin verbis xaw, xoXXv, aliis; num in ovzcoS verbo
admiserint, vehementer dubito. o o v dvvazai sixelv x. T. X .
Vis amoris hæc est, ut amantes impellat ad aliquid, quod quid sit,
ipsi f qui amaut, prorsus ignorant. Quod autem petvravec 1$ai atque alvizzefBai
dicuntur, hoc est, diviuare atque cæco quodam animi præsagio
sentire id, quod sibi fieri velint, idem Margarethæ verbis notissimis in
Faustio Goethii pulcherrime expressum est. ixidz as o "Hpatdz
o f, rdopyavax.x.X. Si germina duo salicis aliusve arboris, aut
fructus 4uo mali, piri, pruni, filo adhibito ita colligantur, ut alterius
latus cum alterius lateri .firmissime connexum sit, fieri solet haud
raro, ut e duobus germinibus fructibusve prodeat unum. Hæc res, nostris temporibus PUERIS satis nota, non dubium est,
quin et Græcis innotuerit. Ad eandem ARISTOFANE fortasse allusit. Iam
iutelliges, za opyava verbis cuius generis instrumenta significantur.
Vincula sunt et compages, quibus adhibitis duo homines ita
colligantur, ut germinum frnctuumve instar firmissime connexi alter ab altero
discedere nequeat atque duo in unum concrescant. Minus apte
Riickertus ad h. 1. Semper mihi, inquit, visus est Elato his, qu-ac de
Fui - rag ccvrovg staXiv Zqoito' -J-Aqu ys tovSs Ixi&vpuxe, Iv tc 5
avuS ytviG&ca ou (icchti tu txXXyXoig, wgxs xal vvxra xal rjutQav
fii) rxxofainMS&ai alhjkav ; sl yccQ tovtov ixt&vfieiTE, tQiXa
vaag Ovvrjj^ai. xal E <Svpcpv6ttt, tlg xo avxo, ugxs 6v bvtag sva
ysyovivav, £ cano dicentem facit Aristophanem, Homericam
fabulam respicere de Martis ac Veneris amoribus, Odyss . VIII, 266. seqq.
maxime propter Mercurii verba } quibus ille, etiam si ter tantis vinculis
constringi debeat, omnesque deos deasque spectatores haberi, tamen se
Veneris fructum vel hoc pretio emturum fore profitetur . apa
y e xovSs irtiSvpstx e. *Apa peponi solet, quando is, qui interrogat,
veram esse opinatur, quam rem sciscitatur, cfr. Piat. Polit. 1, 328. A.
xal o USeipavToS, Apa ye, rj 8 oS, ov 8 9 Xdxs, ori XapitaS
idxai rtpoS kdnkpav acp 9 Initoov xjj 5c<y; Nescire revera
Socratem ceterosquo Adimantus suspicatur r ij£ Xapzd 8 o?
celebrationem, quod abitum parantes conspiciebat. Adde Piat. Crit. 44. E.
apa ye pr/ ipov npop-q^et xal rcbv dXXcoY ijCiX 7 j 8 eia)Y ; ubi
supplendum est: aliam certe recusationis caussam non reperio* Alcib. II. 138.
A. apa. ye xpoS rov Seov 7 tpo<rev£ 6 pevof Tcopevei ; ubi verba
quædam omissa sunt, ad quæ yk particula referenda est : Coronatum
te certe conspicio sacrificantium ritu. Nostro loco Vulcanus cum
animadvertisset, SxepoY hxkpqo Xaipeiv B,vv 6 vxa ini peydXTjS
ditov 8 ijS, yk particula usus lianc cogitationem interrogationi admiscet;
Videmini certe velle al ter alteri se artissime adiungere. '
dvvr rjZat xal dvptpvdai, 'ZwxrpiEiv verbo Plato supra usus est 183*
E. o 8h rov rjSovS xPV^ t0 ^ ovroS ipa dtrjs Sia fiiov pkvei axe povl pqu
dvvxaxeis. Proprium est do fabri ferrarii arte, qui metalla
colliquefacit, ut ca artissime couiungat. Vide Ruhukenii an— not.
ad Tim. L. V. Pl. 139« Pro dvptpvdai codd. non pauci
6vp<pv6ijdai exhibent, quorum in numero sunt Bodleianus, Vaticani duo,
alii. Hinc non mireris, dvptpvdrjdai a Reyndersio atque Riickerto in
ordinem verborum receptum esse, præsertim cum fabri ferrarii opificio
verbum apprime conveniat. Nobis cur unice probetur, quod Bekkerus et
Slallbauraius dederunt, dvp<pv(ftxi, ex annotatione imdxaS 6 r
'H(pai6toS f Ix&v ta opyava verbis subiecta patebit. Sio in Piat.
Epist. VI. 323. C. legitur: oipott yap 8ixxi xe xal al8oi xovS itap 9
fjpdoY ivxev$ev iXSovxaS XoyovS, el pr\ xt r 6 XvSlv pkya xvxoi yev operor,
inqoSr/S xjsxivosovv pdXXM dv dvptpv 6ai xal dvP&tf6 at TtaXiv elS
njv itpotitidp^ Xovdav tpiXotrjxd xe xal xotYGQviaY. Ad nostrum locum LIZIO
videtur respicere De rep* II, 4.; xaSanep iv toiS ipoorixoiS Idpev
XkyoYta roV *Apidxoqxivrjv, ooStuv ipwvxGOv 8id 12 xal eco$ t av
ZijtSy wg evoe ovtet, xoivtj dfitpmsQovg £rjv, xal httidav dno^avrjtB,
IxeZ av iv "Aiiov dvtl dvslv tvet tlvai XOtvfj TE&VEWTE. cUA’
OQatE, M TOV tov eqccze xal e^ccqxel vpiv, av rovtov TvyrpiE ravta
dxcvOag ttifiEv, on ovd’ av tlg i&Qvq&Eit], ovd’ &XXo,tt 1 6
(SepuSpee (piXtiv i7Ci$vpx>vrrcor 6vptpvvai xal yeveOBat ix 5t;o
ovtg>v dpcpoxepovS ira, cjS ira arra. Valgo pro ovxa
igitur brraS, qoæ lectio non nisi tribas Belkeri libris
confirmatur. Non dubium est, quin brraS in textum irrepserit
scribarum errore, quj, qum paullo supra legerint &Sxe 8v *
ortas, etiam hoc loco pluralem numerum admiseruut. Quamquam autem non
falsum est c bs ira urraCy tamen ipsa oppositionis ratio, quæ inter o oSxe 8v
uvxaS ct cdS ira orta manifesta reperitur, singularem numerum exigere
videtur. ixei av iv Aidov era elrai. De verbis ixei iv
Aidov supra dictum est 43* " Era elrai e præcedente <3ffre
particula pendet, quæ non opus est, ut hoc loco repetatur. Quæritur
autem, qui possit "HcpcatiToS ix&v X( * opyara corpora AMANTIVM
AMANTE AMATO ita coninngerc atque colligare, ut et in Orco manes codiuncti
maneant. Explicanda hæc res est e veterum de animorum post mortem
conditione* Man^s enim quasi umbræ erant ad similitudinem hominum
mortuorum accuratissime conformatæ, qua propter apud Homerum haud raro fipoTOJV
efScoXa vocantur, cfr. Odyss. 11. 475. Adde II. 23. 65.
yXSe 8' in\ ipvxp TlaxpoxXrjoS SeiXoio itarx* avxcj, piyeSbs
te xal bpuara xaX* elxvta -v xal tpannjr, xal xola nepi xpot
ei pax a e6xo. Ex veterum igitur opinione qui in vita
breviorem alterum pedem liubebat, etiam in Orco solebat claudicare, monocolos
non nisi unius oculi lumine gaudere. Sequitur inde, qui in vita
ita colligati fuerint u Vulcano, ut in unum corpus concreverint,
eosdem etiam in Orco coniunctissimos esse. Pro arxl Svoir / quæ lectio
vulgata est, arxl Sveir edidimus cum Bekkero et StallFaumio,
Bodleiani codicis auctoritatem secuti. Jvoir præter
Riickertum etiam Matth. verum habet in Gramm, f. 138. 262. Annotat tamen
ille ad nostrum locum: minime, inquit, dubium nobis est, quin a Platone
usurpata fuerit hæc forma ( 'Sveir ), cuius sat multa vestigia in codd .
reliqua . el tovtov i pax e. Ilæc brevius dicta sunt;
expletior oratio audiret: orAA* opaxe, et tov to idxir, ov ipdte .. Sequentibus
verbis tavxa axovCaS Io per dxi ovS * av eis x. r. X. apodosis efficitur
ad verba 192. E. init, xal ei ecvToiS ir tqH av toj xaxaxeipiroiS exi6tds
x. r. A. Annotant autem interpretes, Aristophanem avTolS
pronominis in protasi positi non amplius memorem, simularem numerum
ia uv cpavett) povXiftsvos, &XX’ axt%vag olo it’ ccv axtjxo
Lvtxi tovto, S icaXai ccqu 6vvtX\nltv xal Ovvzaxtl $ zu
iQMjjLtVtp IX dvELV EIS yEVtO&al. Tovro yaQ ttfr i zo alziov,
ozi r] &Q%aia cpvOi g f/iuov i]v Kvzrj xal yixtv oXou tov oXov ovv
ztj lici apodosi posuisse, atque eum proximo ov8 av efc
accommodasse. - ov8* av eIs. Ov8h sis ita differt ab av8ets, ut hoc
nullum significet, illud, quoniam interposita av vocula vis negationis
augetor incredibiliter, neminem denotet ne uno quidem excepto. Unum
exemplum huius usus ut laudem, Piat. Hiæd. 100. C. cpaivExai ydp
pot, eX tL Itiriv aXXo xaXov nXrjv aveo x 6 xaXov, ov8e 8* ev
dXXo xaXov elvai rj 8 l6xi JdETEXtl ZxeLvOV TOV TioXoV. l J iura
exempla Stallbanmius congessit in aonot. ad Piat, de rep. I. 353.
D. «AA* 'Atexv&S verbum apud Platonem sæpissime
reperitur, ibique vario modo explicandum est. Primaria verbi significatio
est, ut etymologia docet, anXadrcji?, aSoXcoS, a qua reliquæ verbi
significationes facili negotio derivantnr. Nara quæ sine artificio
dicuntur aguuturve, ea clare a per te que, certissime, ad<paXco£ 9
lucidissime, tpavspmS, simplicissime, anXcoS j sum -n matim, naScinat,
pronuntiantur. Nosftro loco possis etiam de tempore voculam dictam
intelligere, ut conversio audiat verborum : und ieder wird so gleich, oh
ne Weiteres das gehort zu habeu vermeinen, woruach cben er lange schon
strebte. Scboliasta ad Eutyphronem habet apud Bekkerum,
Comment, critt. in Platonem T: II 325. atEx y d>S‘ xavreXcoS' ?
axXcoj tj xaStarraZ, IfavpCDS, rj teXIgdS. ol 81 iv l6(p xgj ovxi,
xal aXrj$eiqc* ol 81 SrfXovv xo itapa xav xal xaSoXov, xax * aXtj Ssiav.
oloi x* av axi} xokv cti + Ad ofozr’ av ex præcedento ovdfc
eU intellige Zxa6xoS. De rep, II. 366. D. xojv ye «AXcov ov8e\s Ixcov
8ixcnoS, aAA* rxo avavSpiaS
ifriyet xo aSixEiv, aSwaxcov avxo 8pdv. Horatii Serm. I. 1, 1, Qui fit, Mæcenas, ut nemo, quam sibi
sortem Seu ratio dederit, seu fors obiecerit, illa Contentus
vivat, laudet diversa sequentes h. e. sed quisque laudet cet. Stallb
. Comparari potest cum hoc dicendi genere ea verborum structura,
qua haud raro e præcedente verbo negativo affirmativum repetendum est; eam indicatam
reperies iu Indicibus, Ceterum Riickertus censet non ZxatixoS sed 6
dxovoaS subintelligendum esse. tovto yap xo alxiov. FICINUS
verba convertit: Huius caussa est, quia prisca hominum natura hæc erat
integrique eramus. Eodem modo Sclileiermacherus : Hie v o n ist sun
dies die Ursache. Neque 12 * 193 dvfita xal tficog u "Eqos
ovofia. xal xqo tov, SgJtCQ liya, tv tjfLiv • wvi Swc rrjv adixltxv
diaxtofhjfuv ixb tov &eov, xa&aTtcQ 'AqxccSe $ vito
AaxEdcafiovUov. defuerunt, qui tovtov pro rot>to in verborum
ordinem inferrent. Si pro yap legeretur Si particula, ut in Piat. Apol.
Socr. 31. C„ ipsi tovtov scribendum censeremus: yap part. genitivam
pronominis non admittit. Referenda autem canssalis particula est ad præcedens
idjuv: Scimus ne unum quidem eorum, qui hæc audirent, ea
recusaturos esse in caussa enim h/ic est, quod natura nostra
primitus talis erat integrique eramus. Epeo S ovopa. Erotis nomen
maiore cum vi hoc loco pronuntiandum est; igitur, quo validius
emineat, articulo caret. Exempla si quæris nominum sine articulo
positorum, vide annotat, 129. Fortasse etiam eadem de caussa in
Piat. Gorg. 448. E. lectio vulgata vera est, quam codd. lectioni
posthabuerant interpretes. ov yap azExpivdprjv, ori sXrj xaXXidrij.
Codd* plerique articulum exhibent 7} xaXkidTT}. Ceterum hoc loco
interrogandi signum in punctum mutandum censemus, quod ironicæ dictioni
convenit apprime. Polus enim hoc dicit; Videlicet
non respondebam eam xa\ XidTJjv esse. Quæ sequuntur verba, xal Ttpo
tov ev qptv, meram repetitionem sentiæ supra probatæ continent, ut
uemo ea desideraret, si abessent. Hanc repetitionem perspicuitatis
caussa admisSam ne quis ægrius ferat, <2fæp Xiyco verba addita
sunt, de quibus diximus in annot. 133. ad verba 7/ re ovv laTpiHt),
doSiup Xiyco, icada x. T. X. ' xa$ ait s p 'Apxa&eS
vxo AaitsSa ipor Igov, Ad quam rem Aristophanes Arcadum Lacedæmonumque
laudato exemplo alluserit, notum est atque ab interpretibus satis indicatum.
Laudant Xenoph. Hell. V. 2. 7. ix 81 tovtov xa^xfpV^V J&v to
teixoS, SiajxldSrf 8 "k 7} MavTiveu TEtpaxv • Aristid, Orat. T. II. 287.
ed. Iebb. SiaoxidSTjdav Si ye MamvEiS vno AaXESaipovicov rjSrj rijs
eipt/vjjS opoopodpivrjS, Alios Riickertus laudat ad h, 1. Adde Wachsmuths HeUeniscbe Alterthnmskunde. : Vor alleu war
Mantinea eiutrachtig und kriiftig. Aber auch gegen diese Stadt
machte Sparta mit emporeuder Ge wa 1 1 die Sat/ung des Friedens geltend;
sie wurde Olymp. 98. 3, 386 v. Chr, in Ortschaften aufgelbst, aus
denen sie vor etwa einem Iahrhundert entstanden war. Constat
autem, eo tempore, quo Mantinea a Lacedæmoniis eversa est, plcrosque
convivas symposii, quod et ipsam celebratum est Olymp. XCVIII* 4.
h. e. 386. a Chrt n., iam fuisse morfruos, Anachronismum igitur h. 1.
Platonem admisisse interpretes annotant simulque Symposium post Olymp.
XCVIII. 4. conscriptum docent. Comparationem ipsam quod attinet, frustra
tertium, quod vo- tpojlo s ovv Iotlv, lav ftij xoOfiioi tj/isr xgdg rovg
deoiig, vTCag (irj xai av&ig xca xe ql ifiev £’z°vzes wsxeq ot Iv tulg
etijla tg xctta yQcccprjV ca»t, comparationis quæsivi. Vellem
annotasset aliquis interpretum, quo iure hominum dissectionem cum Mantineæ
eversione comparatam putet. Non dubitarem equidem, xc&aitep
ApxdSef vno AaxtSoupovicav insiticia putare, nisi præcederet dtooxi
< iSijfisv verbum, quod aperte ad hæc verba comparatum est. Prætervidit
hoc Cornarias, qui di£6xi6^Tffi£V scribendum coniecit. Sed nec hoc nos
prohibet, quominus certe depravationis aliquid verbis, inesse censeamus;
vide Excors., ubi fusius de hoc loco disputabimus.
<poftoS ovv $6xiv, Vulgo ivetixiv legitur, quod ne Græcum qoidem
censuerim in huiusmodi enuntiatione. Sequentibus verbis xo6f.no ? icpoS
xovS SeovS ad primævum hominum genus respicitur, quod iu ipsos deos
impetum fecit. Ex quo genere quoniam, qui nunc vivunt, homines orti sunt,
cavendum est, ne forte natura ad impietatem ducente illis similes sint,
eandemque, quam illi, corporis dissectionem experiantur»
GjSnep ol iv rctiS 6x?jXcCtS IxXEtVTtGDflk V O l. Annotat
Stallbaumius ad h. 1. : Locus videtur hoc modo explicandus esse. Veteres
-artifices vasa, signa, alia, ita cælabant, ut ea ostenderent
figuras extra prominentes, interdum totas, interdum dimidiatas. Et hæ quidem
vocabantur itpoSxvica, illæ vero nepupavij et ixtpavij. v. Salinas,
ad Solin. Quum igitur ixxvjc ovv omnino sit cælare adeoque de figuris
utriusque generis dici soleat, perspicuitatis causa additur xaxii ypacpjjv,
picturæ s. tabulæ pictæ modo, quo additamento efficitur, ut cogitandum
sit necessario de xpoSxvicoiSs. crustis.Hanc verborum xaxu ypaqnjv
explicationem fateor mihi noli placere, neque omnino video, quomodo
clariua fiat illis verbis additis, de c rastis sermouem esse.
Schleiermacherus verba xaxd ypcupffV plane non expressit: Dass wir
nicht noch cinmal zerspaltet werden und so herurngehen miissen, wio
die auf den Grabsteineu ausgeschnittenen,die m i t ten durch die
Nase gespalten sind. Atque fortasse interpres
doctissimus de figuris cogitavit ab impia incultæ plebeculæ manu
violatis. Quis enim alias unquam de dissectis figurarum naribus in
veterum monumentis quicquam audivit ? # Altera explicatio est, qua
dicuntur homines in monumentis non a facie tota, sed a parte faciei
altera efiormati esse atque ideo dissecti vocari. Si hoc modo
rem animo suo informarunt VV» DD. : potuisse cuiquam huiusmodi artificia
intuenti dissectionis cogitationem in mentem venire, constanter negamus.
Quid enim? Rem quamque ut in operibus cælatis, picturis, aliis, ita
in rerum natura ex altera tanIxrervmofilvoi, SunXE7CQi6fiivoi xuru rus
&vag, yeyovotss SsitEQ Xlanui. akku rovrav svtxa nuirc’ uvSgu tummodo
parto conspicimus, totam uno obtutu non comprehendimus. Nara cuiquam in mentem
venit de dimidiatis vel monte, vel domo, vel alia quavis re cogitare? Ut
in rerum natura alteram tantummodo rei cuiusvis partem conspicimus,
alteram supplemus meute, ita etiam in artis operibus ex altera parte effictis,
quæ uon videmus, mente supplere solemus. Alia verborum explicatione opus
est, atque, si quid video, litterulæ unios mutatione. Vulgo legitur
xccxaypciupijv, quod primus Ruhnkenius vidit in annot. ad Timæi L. V. Pl.
175. in xaxa ypa.~ (pyjv mutandum esse. Ortum nobis illud est ex
xocxctjfyatpiiv, scripsit autem Plato xccxa fiatprjv . Hæc scriptara quam
bene conveniat Aristophanis sententiæ, iam vide. 2x7/\7j est Suida
teste lapis in altum erectas, figura quadrata, idemque figuris
haud raro exornatns. K Pa(pr\ compages est laterum duorum, angulum
efficientium. Iam patere opinor, figuras in statuis quadratis xaxa
fitCL<pvv IxxEXvnwpiva^ non aliter intelligi posse, quam in ipsa
duorum luterum compagine positæ. Eo loco dissectione figuræ opus erat, ut
altera eius pars iu altero, altera in altero latere poneretur.
Uckermanni, viri humanissimi industria factum est, ut quadri effigies
tabulæ lapideæ incisa apponi posset, qua clarius redderetur lectoribus, quid
Aristophaues verbis xaxa jbcupijv adhibiti* intelligi
voluerit. XQrj taucvtu xagaxtievsa&ai tvatfitlv xegi btovg, iva
B rct itiv ixqwyea(iev, rmv di rt faca/uv, tov 6 "Eqcos
qfiiv Habes duornm virorum segmenta duo, quorum alteræ partes non
conspiciuntur quippe positæ in statuæ lateribus, quæ cum hoc latere
cohærent, sed ab hac parte statuæ non comparent* Vide autem, quam
bene hæc segmenta conveniant cum verbis supra lectis 190. D. idv 6
* Mxi 8 o?tGo(5 iv doEXyctivtiv ndXtv av x ejxai dixct, gqSx' i<p
hvoS no pevtiovr at 6xi\o vS ddKGoXidZovT eS. Adde dissectarum
narium narrationem, quam optime repræsentatam habes jiorum segmentorum effigie;
Ne autem de veritate figurarum xaxa fiatpi/v effictarum dubites, ipsi
veterum monumenta sepulcralia vidimus, in quibus huiusmodi
dissectiones admissæ erant. Eas admisisse videntur artifices ea de
caussa, ut fabulæ, quam figuris describerent, continuitatem,
continuo figurarum ordine certius assequerentur. Quod autem
artifices plastici sibi licere arbitrati sunt, figuras ut
dissecarent, idem haud raro poetæ in versuum finibus imitati sunt»
Nullus enim dubito, quin verba, quæ et ipsa sunt figuræ artificiosæ
et quasi imagines rerum, in versuum finibus recte dissecari possint.
8ianen pi6 fiivot xaxd tds fitvetS. Ne qnem offendat hoc loco
8iaKE7Epi6fxivot verbum, depromptum est e comparatione sequente dfertep A
Idnai, Tali enim serra dissecari solebant. Prorsus eodem modo 193.
A. de hominum dissectione dicitur dtuJxltfStfftfv, quo' loco
CSrjfLEY Cornarium frustra coniccisse supra monuimus. Aitiltott
autem vocem Schol. ad b. 1. explicat : al A eiat xai bctsxpt/i- pivai xai
dnvyot A lar, xai ol diaizEnpuSfdvoi d6xpdyaXoi . ol te *A5i/vaioi
Xitinoi xaXovrrat Teo £JC Ttjs iv TGJ XGOXTjXctTElY dwEXovS iepidpaS
avzovS aito yXovxovS elvat, Stallbaumios ad li, 1. oi 8ian£npi6fUvot, inquit,
aCxpdyaXoi quid sibi velit, inlelligitur e Scholiis Euripideis ad Medeam v,
610.: ol t imB,EYOVfiEYoi xi6tv, adxpayaA ov xaxocxipvovxES,
SaxepoY jur ocvroi xocxeixov pipoS, $aTEpor 8h TCaXtXipTtOCVOY TOlS
vno&E%apkvoiZ, Iva, si 8ioi naXiv avrovS jj T ovS IxeIyqoy
.irtiZtruvuSai npds dXXtf\ovj> 9 inayofuvoi to fjju6v adxpayaX tov,
dvaviolvxo Ttjv Zeviav. EvflovXoS &ov$oir x i not idxiv azavxa
8iartEitpi<Sptva 7}pi6EQoS, dypifio jS nep ete xa CvpfioXa.
ovxooS 'EXX d8ioS. Non dubium quidem est, quin
Aristophanes ad hospitalitatis tesseras respexerit, quæ A i(5nai vocabautur,
verum, ni fallor, eadem tessera etiam modus dissectionis indicatur. Tali enim
non in medio dissecari solere consentaneum est, sed ab imo angulo - ad
alteram versus. [ cjy o"EpcoS 7 } fity ifyeft oo y, Vulgo
legitur oaS pro tiov, quod in ordiuem verborum recipiendum esse
primus vidit H. Stephanus. Eum secuti sunt Bekherus, Stallbaumius,
alii. Riikkertus ooS reposuit motus codicum auctoritate, qnortun exiguus
numerus oov exhibeat. Sed no- ijyEfiwv vml aTQttvriyos- « ftijfielg Ivuvrta
jtQcmtra' jtQccttu 6 ’ Ivavtia, ogTis &tolg rpUtu yaQ
yEvofiivoi xcu SiaXXayivtEs zcy &tta igtVQyGo^iEV ' «•
lait dicere Aristophanes, faciendum esse, ut eo modo, quem Eros
indigitet, pristinæ integritatis participes fieri studeamus ; (alio enim
modo eam nemo assequi potest); sed ut eorum compotes fieri studeamus, ad quæ
Eros ducat. Necessario autem b)V ponendum est etiam ideo, quod
x&v 8i t cum ra pkv satis explicetur præcedentibus, non eatis
explicatum est atque definitum. Ceterum TjyEjuoov xal GxpaxyyoS
abundanter dictum est ornatus gratia, quod moneo, ne quis forte
maiorem ipsis vim tribuat, quam qua Aristophanes eadem exhibere
Voluit, /iTjSelf ivCLVtlct ItpCLX* texo). Hæc verba prorsus eadem gravitate dicta sunt atque verba p, 189. D,;
iyoa ovv Tttipadouai vffiv ElSyyydocdSai xyv dvvapiv avxov y vjæiS
8h - x eo v a A Xayv 6 1 5 d d xaXo i %ded$£. Vide anuot. p,
153. iZevpy dopkv xe xa\ Ivxev&,6jme% a, Latinis
non licet diversæ etrnetaræ verba ita coniungere, ut sequentis nominis
terminatio tantummodo accommodetur ad unius verbi naturam. Neque Græce
licet, accurate si rem spectas, huiusmodi structuras verborum adhibere.
Nam nostro loco re xad particularum ea vis est atque potestas, ut
prioris verbi finiti pondus imminuant, posterioris adaugeant, quasi
si dixisset Aristophanes IB,evp y d oyxeS ivx£vB,6 p.£% a.. Haud raro etiam nominibus, quæ a verbis diversæ structuræ derivantur,
conjungendis, re xa\ particulæ solent apponi, v, c. 147. E.
icapadxaxyS xe xal doozyp' In nominibus quidem harum particularum
non constans usus, ac facile quidem iisdem, ubi non comparent,
caremus, nullum autem apud veteres scriptores locum repereris, ubi verba
diversæ structuræ adiuuctoque aliquo nomine per simplex noci
coniuncta sint. XolS y jæx e p oiS avz&Yt Ingeniosa
quidem est, sed minime probauda Bastii coniectura : xoiS yfiitojioiS
avz65r . Exempla non rara sunt, quæ avxoS pronomen cum possessivo
pronomine coniunctum exhibeant. Idem usus iam apud Homerum
obvaluit, v. c. Odyss.1. v. 7. avxoov yap dq>£xkpydiv axaCSaXiydiY
oAovro* Alia exempla Motth. congessit in Gramm. plen. §, 466. Verba
nostra convertenda sunt: unsern eigensten Lieblingen. o XG)V
vvy oXiyoi noi OvdiY h. e. quod eorum, qui nunc vivunt, faciunt pauci.
IToieiy interdum, ut Latinorum facere, non actionem describit, sed
vitæ conditionem, quare recte Schleiermacherus verba convertit : Was
ietzt nur w c nigen begegnet. Invaluit hic 7COIEIV verbi usus ideo,
quod vitæ conditio talis plerumque esse solet, quales fuerunt actiones
præcedentes. ib xal ivttv£6(iB&a rolg xca8t,xo Tg toig ^fwtlpotg avrav,
S rav vvv 6Uyoi noiovoi, xt£ (ir/ (ioi vnoi.d(ig ’Eqv^ax og xoficoScov tov
koyov, cog IlavGavluv xal jirj pol vitoXa ftp . Hæc est Bodleiani
aliorumque nonnullorum lectio, quam receperunt Bekkerus Slallbuumius,
alii. Vulgo legitur xal Jiu} / iov vito \ctfiy, quod unice probans Riikkertus
: Reposuerunt, inquit, dativum casum recentiores editores omnes, Cuius rei
necessitatem ego nullam me confiteor videre . Est enim hyperbaton
pov ad roV Xoyov referendum, sicut haud raro Græci pronominis casum
obliquum in principio ponunt sententiæ ita t ut 9 regens vocabulum in
fine demum sequatur. Speciosa hac annotatione cave seduci te patiaris.
Non negamus quidem, pronomina aliusque generis verba interpositis
quibusdam voculis ab iis verbis sæpissime seiungi, ad quæ
proprie pertineant, tenendum autem est, huiustnodi verborum
disiunctionem non admitti a scriptoribus, nisi ita, ut vi quadam
augeatur vel prbnomen vel aliud quivis verbum a verbis suis
disiunctum. Igitur nostro loco si scribitur 7 ta\ prj fiov vnoXafty
9 EpvB,ijtaxoS xcopipScov tov Xoy ov, sententia existit næc; Ac ne
meam suspicetur Eryximachus orationem ridens, me Pausaniam et
Agathonern tangere ; sed hoc neque potuit neque voluit Aristophanes
dicere. .Unice verus dativus casus est, quem ethicum grammatici
vocant; explicatur is commodissime hac I Ne mihi accidat 1
ximaclius orationem meam ridens suspicetur, me Pausanian! atqæ
conversione^ )c, s ut EryAgathonem hic tangere. Exempla dativi
ethici Matth. congessit Gramm. pleu. $. 389. 713.
XG>p.u)Sd)V tov Xoyov. Stullbaumius ad Piat. Apol, Socr. 31. D.: oxi pot Selov r i xal Saupdvtov
yiyvtrctif o hi) xal iv ry ypoupy iitixcopcodcov Mf\?}ToS dypaxfwtTO,
Fischeri annotationem laudat hanc, ed. 61»: ln:iHU>pcjdu.v est ridere,
notare, nt HopooSeiv et 6iaxcoftcaSelv idem valent, quod dux- '
dvp&0r, dUCOTtTElY, X^ £v< x% aiy » v. Poll> IX. 148. Caussa
est, quia in comoedia vetere vitia hominum describebantur et homines
quasi notabantur. Quid igitur de Aristophanico Socrate iudicabis in
Nubibus? Num ibi vitia hominis sanctissimi notantur? Non credo, neque
milii satisfacit Fischeriana xcopooSetY verbi explicatio. KopcpdEtv
non eius solum est, qui vitia notat, sed etiam, qui res serias in
ridiculam partem ' interpretatur. Quo consilio ct modo id Aristophanes in
Nubibus fecerit, alio loco explicabimus. Nostro autem loco, quoniam
Eryximachus medicus censorem se fore minitatus erat orationis 189. B.,
Aristophanes vereri se simulat, ne forte ea, quæ hucusque dicta
essent, in ridiculam partem interpretaretur atque in Pausaniam
Agatlionemque orationem directam explicaret. Ida $ plv yap apjtBveS.
Quod fortasse dicantor bonoram illorum b* e. pri- y.ctl Ayafrava llya ' Xaog '
[ikv, yctg xal ovzot rovzav Cxvy%uvov6cv ovzeg xal tlalv dficpuzEgoi rrjv
cpvSiv ct$$ivtq, Ityu 8e ovv iycoyE xe.&' citavrav xal dvSgiov xal
yvvaixav, uzi ovzag civ fjtiwv zo yevog tvdcdfiov yivoizo, ii
ixztltGaitxiv zov Igaza xal zcov naiScxav zcov auzov exaOzog xv%oi elg
zrjv ag%aiav dxEi&ov cpvGiv. ii 81 iovzo agiGxov, avctyxa tov xal
zcov vvv nagovzav zo rovzov lyyvzdzco dgiGzov ilvai. zovzo 8 ’ iGzl mu8ixcov
zvyeiv xazci vovv avza xscpvxoxcov. ov 8t) tov acU zcov &eov vfivovvzig
Scxaiag dv vfivoifisv "Egcoza, og ev te tcp xagdvzt y[idg xteiGza
ovlvyGcv elg zo oIxelov stinæ felicitatis integritatisque participes
cssc, id satis spinosum Fortasse alterius figura altero procerior erat, ut ne
cogitari quidem potuisset, alterum alterius partem esse. De altera
parte huius enuntiati xai eldiv d/upuTSfJOL Ti)v cpvfSiv afifieveS
vario modo interpretes iudicarnnt. Bastius pro dppeve G
scribendum coniecit dfjpevoG, Orellius ad Isocr. loco mederi
cen» suit scriptura afifitvoS kvo G, Stalihaumius ad h. 1.
appevtG idem esse censet atque dfifievoS bvuS. Videtur appeveG
cum emphasi positum esse, ut supra 192, A. dvdpeG nomen, Moititiein
autem utriusque poetæ notat .Aristophanes, atque ad porum nomina
respicit, ut, cum Fausaniam et Agathoncm summorum bonorum
compotes atque revera viriles dicat, 3 laixSapivovG rcov dyaSav
intelligi velit, h. e. homines parum virilitate gaudentes, sed
elumbes, nominatos, enervatos. Probatur hæc nostra verborum
explicatio verbis sequeutibus : ei txrekidai/tev tov £ parta. Tetigimus
hunc locum in Gemment, de Sympos. Platonis. rcov vvv 7t apo
vrcov. Td
vvv napovra sunt, quæ in præsenti nostra conditione fieri possunt, nostraque
sunt in potestate. Quum enim illud assequi non possimus, ut plaue
coalescat natura nostra, cum altera nostri parte, sicut omnino in rebus
Jiumauis, ita bac quoque iu re optimum illud est habendum, quod ad
idealcm illum, in quo olim fuimus, statum quam proxime accedat.
Riiclcer.t* naxa vovv avt gj. Iu permultis codicibus pro avrcp legitur
avtGJf quæ lectio ab iis reperta est, qui frustra quærerent, ad quod
avr<o referrent. Subtectum cum alias haud raro oroit-titur, tum boc loco
omissum facillime feras, quod præcedit : xal rcov 7caidixoov r gov
avrov 2xa6r oG rvx°i A. Ceterum xara vovv avrco it. apprime respondet
nostratium; seiuem Gesclimack entsprechend, 9 eli ro olxeiov
&yoov . Do thyeiv verbi usu absoluto suctymv, xal ilg *<>
bttvta etotftag /icylazag ituQtytxai, Tjuiov nttQixofdvcov XQog 8tov g
tvtskfiticcv, xazccdzi/aag ffflag tlg zt/v doyalav q>vGt,v xal
luadfievo g f taxuQwvg xai evSalfiovag xoiijeau Cap. XVII.
Ovtog, ?yt/, ta ’Egvl!na%E, 6 iftog Xbyog i<su xbqi Effatos,
tMolog »; o Oog, xaficpdr/dyg avzbv, Tva xal exaozog (qu, (uxkXov
5e r l ZaxQa rtjg XolxoI. pra diximus annot. 22. Quid
significet x 6 obedor, frustra io Ficiui conversione quæras: dum in
suum igniculum quemque conducit. Recte
Schleiermacheras verba convertit: indem er uns zu dem verwandten
hinfuhrt. Ne qais autem scribendum censeat eis Xov olxtiov, quo
significentur 7tai8ixd xara rovv izetpv: xota : AMANTgenus neutrum seri-
1 ptores adhibere in sententiis» quæ in universam
proferantur. l\7ti8aS jieyltiraS TtapiXBtai xax a6xr\ daS
rtoiij 6 ctl. Participium xaxa 0xr^6aS post iXxiSaS 7tapiXtxai ponitor,
quia/AjrfdaS’ izap&X& eiusdem fere significatus est atque
dtixvvpi, SrjXoGD, quæ verba participium adsciscunt. Vide de hac
verborum structura Mattii. Gramm. plen. 549* 6. 1077. De
7C0iij<Scti aoristi infinitivo vide Heindorfium nd Piat. Phæd. 48.,
Stallbaumium ad Piat. Phileb. 204« Ceterum eodem verbo Aristophanes usus
est in couditionali enuntiato xapexexcu, ypcov «rap wgjciQ ovv ISeifotjv
Gov, /ii/ zav Xoixaiv dxov6<o/uv zl lxdzsQ 0 $ • ’Aya%av yccQ
xal E exo/tivar nt efficacior ev«- derct via conditionis.
ovtoS, ttprj, c v ’Epv£iM a X e i d d/jo s XdyoSx.
r.X. Respicit Aristophanes ad verba 189. C. xal fti/r, <« ’Epv£lfiaxe
&XXr) y£ it; £r va> Xiysiv i) y 6v te xal TlavOaviaS ilntnjv. OvtoS
hic SsixttxiuS positam est. at verba convertenda sint: Ecce
talis est oratio mea. cfr. Mattii. Gramm. plen, 471.
12. 875. 'O ifioi autem cnra vi pronuntiandam
est. significat enim : oratio, quam habere debni. firj xa>
fiu>8r/<Sij S uvtdv. vide annotat, 185- "ClSxep £8e7/$z/v uov verba spectant ad p, .
189. B. aXXa fu/ fis tpvXazts, tds iycv ipofjoviiai iccpl xoov. fieXXdvtwv fyi/ST/iSsd^ai x. t. X, et 19S. B. xai ftij fioi vitoXcifl’,1
’Epv£ifiaxoS xcofttaStiv roV Xoyov, tvS llaviaviav xal 'jiyaScova
Xsyu. De verborum fidXXov 8s significatu vide anuot. 15. Alia
neldoftal 601, l'<pij tpavai rov ’Eqv%1(iccxov' nui j mq uoi 6 loyo s
Jjdl ag 9 '?#'?• xal el fir) gwjj Seiv Zmjxqutu te xal Aya&ave Seivoig
ovdi negl ta egcotixa, na w av icpoftovfiijv, [i/tj anogydadi loyav
Sia xa\ yap poi 6 \6yoS yj 8 i gdC i fi fi7j,$7j. Spectant hæc
verba ad 189. C. idcoS p&vTOt dv 8oB>xf yoi, a<p?}da> de.
Eryximachus igitur vel ipsa Aristophanis oratione pacatus vel motus
verbis Iva xal tgov Xoindov thiOvdoDjxEv, nolle se iam promittit iuiuriam
sibi illatam 189. C. ulscisci.
’Efifij/$?j scripturam quod attinet, vulgo ififii$7} legitur, quam formam Buttroannns
in Gramm. plen. p, 121. iis scriptoribus tribuendam censet, qui non sint
attici. Annotat enim: Aus den Werken alterer Sr.hriftsteller ist diese
Form durch die Autoritiit der Handschrifteu ietzt vielfaltig
entfernt. vide Lob. ad Phryn. 447. Bekk, ad Æsch. 2. 34, 124.
ISicht selten steht sie aber auch grade in den bessern Ilaudschriften.
ei pn} %vvy 8 etv Sei voiS ovdiv . Rariore usu dvveLSevai rivi ri
ponitur hic pro uliquid de aliquo scire» Isocr. Archidam. 229.
dvveiSozef *A$rjvaioiS IxXiicovdi rrjv %cdpav vitkp x t}$ ru )v uXX.gov i\ev$epiaS. Id. Arcopagit. dvvoiSa re r otS
xXeltixoiS avrvv ?padra x a ^P ox) 8iv. Piat. Phædon, 92. D.
lyuid^roiS Xoyoifv B,vvoi8a ovdiv a\a?,dCiv.
Stallb. Alia huius stru-* cturæ exempla Matth. laudat in Gramm.
plen. 548. 2. 1075., quibus adde, quem Riickertus locum laudat Piat.
Protag, $48. B. aXX* rftoi SiaÆyedSco rj ehcerao, ori ovx
iStlei 8 1 aXiyedSai, iva r ovraj ptv rocvta dvveiSdopev, prj
a.7t o p ?/ d co 6 1 . Coniunctivi modi post præteritum positi exemplum habes 174.
A. fio. ravra 8rj ixaXXGoniddfxyv, fva i'co, ad quæ verba
vide unnot. 16. Nostro loco artificio quodam dicendi et non timere
se significat Eryximachus, ne non habeant, quippe maxime erotici,
Socrates et Agatho, quod dicant, et rursus timere propter ingentem
præcedentium sententiarum a convivis prolatarum copiam, ne oratione sua
uterque et philosophus et poeta indigeat, Possis hæc verba etiam
hoc modo interpretari: nitvv av £<po~ fiovprjv (aXX* ov cpofiovpai vvvl
f pi) dicoprfOGo6i, ut magis ad sententiæ efficaciam dicatur scriptor
orationem direxisse, quam ad verborum grammaticam conformationem. Eam
explicationem verba, quæ insequuntur, probare videntur vvv 8 ’
op&S Safipai, Sed non dubito equidem, quin liæc verba etiam cum
priori struturæ explicatione conciliari possint. naXcdS yap avroS
yy condar, Schleiermacherus verba convertit : l)u hast eben
deine Sache gut bestanden. Schultliessius: da hast deine Rolle
gliick licii nusgespielt. Rukkertus jtaXaS riihmlich convertendum censet.
Ficiuus in zo itoU.cc xal jtavtodana dQijo&ai' vvv df ofiag ^aggco.
Tov ovv ZaxQurr] tlxuv, Kalag yccQ avtbs TjycovLOctt, a ’EQvi-![itt%s. d 6s
ytvoio ov vvv lyco dui, fiallov ds lOtog ov t do ficu, hcudav xal 'Aya&av
drtij, iv conversione exhibet: strenne et ipse certasti. Aliud quid
Socrates xa\ds verbo adhibito videtur exprimere voluisse, quod quid sit,
e præcedentibus et insequentibus facillime colligitur. In præcedentibus
enim Eryximachus vereri se dixerat summopere, ne non habeant
Socrates et Agatho, quod proferant, quoniam a plerisque iam multis modis
de Erote dictum esset, non vereri se dixerat, ne non bene uterque
locuturus sit. In sequentibus Socrates non dubium est, quin verbis
ov vvv lyd elfiiiy ftaXXov 5k IdcjS ov Idojicti x, x. A. ordiuem
sedentium significaverit, quo factum sit, nt sibi de Erote dicturo
nihil, quod proferret, relictum sit. Sequitur inde, Socratem
Eryximacho non dixisse: bene enim ipse dixisti. Hinc verba ita disponenda
esse censebam : xaXds yap t (sc. SafifSEi?) avxoS ijydvidai, G)
EpvB,lfiax& h. e. Du kannst ganz guten Muthes seiu: deine
Rede ist vorviber. Sed scripsisset, si hoc voluisset exprimere.
Flato: xaXds ydp, cj ’EpvB>t/iaxe‘ avxoS tjyojvidai. Igitur nunc xaXaS
de tempore accipiendum esse autumo, ut idem hæc vox significet atque slS
xaX6v y de quo diximus annotat, 24.
Socrates hoc dicit: Du hast gut von Muth reden, (vide de supplenda
enuntiatione quadam ante ydp particulam quæ annotata sunt 14.) zu
guter Zeit hast du deine Rede gehalten, warest du aher
wo ich ietzt bin oder vielmehr wo ich nach Agathons Rede sein
werde cet. Ceterum iam supra sedis inopportunitatem notatam habes a
Socrate 177. E. xal r ot ovx Zdov ylyvExai i)filv xo'iS vdxdxoiS
xaxaxuf.ii.voiS «AA* idv ol xpodSev ixavcoS xal xaXcoS tincodiv .,
lUapxiGei 1/f.ilv. Ceterum patet, Socratem Eryximachi verba aliter
interpretari, quum medicus ea intelligi voluit. Dicturus enim erat: nunc non metuo, ne non habeaut Socrates et
Agatho, quod proferant. Socrates contra ita respondit, qua^i ille dixis,set:
Nunc mihi securo esse licet, ne, quod proferam, nOn habeam. Sed solent,
qui cum acerbitate loquuntur, interdum non ad sententias respicere, sed
singula verba captare iisque ad suam sententiam coutorsis responsa
accommodare. el ykvoio, ov vvv lydi e i fit . Eandem fere sententiam
hoc modo expressit Terentius in Andr. Act. II. S. 1. 9. Facile omnes cum
valemus recta consilia ægrotis damas» Tu si hic sis, aliter censeas.
De insequentibus verbis xal Iv icavxl e1lr)S vide annotat. 62. Recte
ea Stullbaumius interpretatur: in summa consilii inopia, in summo
timore versari. Deinde ev xal fidXa rarior dicendi formula est, pro
consuetiore ev fidXa . Addiderant interdum veteres seri- xal fiaJ.’
av cpofioZo, y.al Iv mxvrt tcqs, Sgmg lyco vvv. (PagfictTTHV fiovÆi fis,
co Ikoxgcatg, tlntiv rov ’Ayaftava, iva Qtogvjiri&m dtcc ro ohti&ca r 6
ftiargov ngogSoxi av neyukr t v i%uv, tog sv igovvrog luov, 'EniXtfiimv
fdvt’ av tl'tjv, w ’Aya%uv, tlntiv r bv Zwxgdry, d id uv ptorcs Taxi
particulam, qua significarent, cum vi maiore et ev et puXct pronuntiandum
esse. Non mate Riickertos ad h. 1, Ttai addito effici censet, ut
eadem fere cogitatio bis ad animum afferatur. Huic dicendi generi apprime
respondet nostratium gat und g e r r», quibus verbis utuntur, qui animi
sui sedulitatem ostensuri sunt. cpappatteiv fi ovX st
jus. tpappaxrEiv fascinare significat herbarum adhibito succo,
deiude etiam de aliis remediis valet, inprimis autem de magniloquentia,
qua aliquis ita sui impos reddi posse credebatur, ut nihil eorum,
quæ vellet, neque facere posset nec dicere. Sic in Piat. Phædon, 95.
B. legitur: IA ’ya$l t Utpi/ 6 2?cjHpdxr/S^, pi/ piya A iye, p)}
xt? Tjp&v fia< ixaviot 7tfpiTpeip?j rov Xdyov xov plXXovxa
XiysdSai. Ceterum nihil aliud voluit Socrates laudato Agatliouis nomine
efficere, quam ut accuratius locus definiretur, quo sibi esset dicendum.
Poterat enim iud« loquendi difficultas expendi. Igitur notabis, quain
manifesto Plato hic carpit, vanitatem Agathonis verba Socratica in
suam virtutem dicoudique artem directu censentis. ro Siarpov ev
£ puvvroS ipov. ro rpov h. 1. de convivis intelligendum est. Eius vocabuli insolentiam ne mireris, adhibitum est t Platone, recte
monente Wolfio ? ad h. 1., ut sceuicum poetam hic loqni lectores
^oneantur. De gdS cum genitivo participii coniuncto vide anuot. 158.
EiiiXi) 6 pcav pkvx* av siijv. Recte monet Riickertus ad. h,
1., pivTift interdum nnd adversandi, sed asseverandi potestate adhiberi.
Eandem significationem xai xoi habet, quod disiunctim scribendum esse
supra monuimus 51. Fortasse etiam pivxoi, ubi asseverandi vi positum
est, scribendum est piv xoi t neque dubito, quin Græci, quos
studiosissimos fuisse constat verborum recte pronuntiandorum,
pronuntiando discreverint •ptvx dv et piv r* av. 'EitiXijtipeov
verbum quod attinet, senum decrepitorum constans epitheton est, »ut et
oblivionis atque ridiculæ stultitiæ significationem habeat»
Schleiermacherus in conversione exhibet: Sehr vergesslich miisste ich dann
sein. Eodem modo Ficinus verba reddidit: Nimis, o Agatlion, obliviosus essem.
Neutra nobis ItxiXijtipGDV . ^ocis explicatio arridet, seque tamen facile
verbum repertum iri concedimus, quod ilii vocabnlo satis
respondeat. T7/v 6i) v dv $ p tiav dv a fiaiv ov x o S n. x. A. Laudat hunc
locum Mutth. in Gramm. ampl. J. 466. 1. 864., t))v cijv uvSqsmv mu
nsyaXoqiQoavvrjv avctfialv ovtos hd 11 tbv vxQifitxvta (liza tcSv
vitoxQLuav i tal (tttipavrog ivcivcla toSovtu (liXXovzog
esudEi^ttj&ai Cav um kuyovg, xul ovd’ bnagnovv IxTcXaytvzog, vvv o lr
r Stlrjv oe %oQv(irj9>;OtG&ao evExa i/fubv, oXiyav
uvftQcaxwv. ub i complura Innas structuræ exempla congesta sunt. e. c.
Arist. Ach.93. ixuoipeii ye xopaB, itazaZaS tov yt 6 ov
(ocpSaXpov') tov n p i 6 (i e cjS . Ceterum dubitari nequit, quin
Socrates Agatlionis virtutem animositatemque prædicet ironia consueta
usus; pauli o infra enim ipsum pugnare secum ostendit, ut, ni Phædrus
eius pudori succurrisset, hominem misere turbatum eiusque
animum elatiorem prostratum humi cerneres. Hoc ironiæ artificium,
quo eximia laudatio acerrimæ notæ præmittitur, videlicet ut
elatiores cadant miserius, ex epicorum arte depromptum est, qui heroum
solent, quorum cædes narranda est, ipsi huic narrationi summam
laudationem virtutis, magnanimitatis, pulcritudiuis præmittere. x
iitt tov oxpift Civ x a . Schol. ad h. 1. oxpifiavxa, in-/ quit, r
6 Xoytiov, i<p ov ol xpaycoSol jjyoovi^ovxo’ tivt ? Se
xiXXifiavxa tpidxeXrj (padiv, i<p’ ov iCtavxai ol vxoxpixal xai
xa ix peteojpov Xeyovdiv. Adde Fhotii verba : oxpifiaS ’ to X
oytiov, i<p’ cj ol xpaya)8ol tfy<k)vi£ovto. xcti nXdteov 6
tpiXo6o<poS Svpitodioo x£XPV rca T ai ovopaxi. Timæus hæc habet :
oxpipaS' nijypa to lv xa 5 $e axpeo TiSipevov, iq> 9 ov idxavto
ol xa Sr/podia AcyovteS * SvpiXy yap ovSinos tjv. Hesychios exhibet;
fi&Xtwv tpavat to Xoytiov, £<p* ov i&xavxo
ol tpaycpSol i/ ol, vnoxpixoLl ix pexeoSpov xal iXeyov. fiXirJ;
avxoS ivavxia to 6ovtcj $ e at pco . 9 EvavtUt > fiXiittiv de
bellatoribus dicitur, qui intrepidi hostem adventantem intuentur. Pro
TOdovTCJ Searptpy quæ plurimorum optimorumque codicum lectio est,
vulgo rodovxov Scarpov legebatur, id quod in hac loquendi formula
usitatum fuisse Stallbaumius rectissime negat. Iu sequentibus davxov A
oyovS ne quis articulum desideret, quem, si in codicibus exstaret,
nemo non probaret: Socrates hoc dicturas est: iudem du im Bpgriif
standest, eigene Compositioueu bekaunt zu macheu. T L Sal. Codicum
baud exiguus numerus ti Se exhibet. Multis in locis, nbi xt Sai scriptum
reperitur, de lectionis,veritate dubitari potest. Nostro loco
nihil certius est, quam tl Sai bene se habere. Miratur enim,
Riickertus inquit, quem consentire nobiscum gaudemus, Agatho
Socratis orationem, qui multitudinis se nimio studio teneri insimulet;
verissimum autem illud est, quod Stallbaumius ad Fhilebum 6. notavit,
xi Sai locum habere, ubi admiratio quædam esset exprimenda. Quoniam autem
admiratio ulicu- Ti dal, to ZdxQccTBS, tov 'Aya&avcc <puvca, ov
tfij itov fit ovra StaTQOv (itOtbv fjyu, dgts xa\ ayvotlv, oti vovv
i'%ovu oXlyoi %nq>QOVES xolXdv dipQovuv (poftlQUtcgoi' C Ov fiivT av
xa/.dg itoioltjv, tpdvai tov ZaxQdrrj, ol ’Ayudav, xbqI Oov ti iyd
aygoixov do^utuv. ciV.’ tv olScc, uti, ti tiOiv Iv xv%oig, ovg yy oio
Cotp ovg, (idXXov ins re! hand raro cum quadam indignatione
coniuncta est, quæ e rei alicuius insolentia, quam dtoniav vocant
Græci, enascitur, zl 8aL plerumque ita exhibetur, ut rem aliquam veram
esse neget is, qui illis voculis utatur. Exemplo est Piat. Gorg. 461.
B. zi Sal, 2 cox p dzrj S ; ovzoo xcti dv xepl zij ? pijtopixfjs 8oB,a?>EiS,
&S7tEp vvv XtytiS ; ov 8 y 7COV/.IEOVTG3 seqq. Hæc est
codicum lectio, quam Themistius confirmare videtur Orat. XXXVI. Sil-
B., qui nostra verba imitatus est: ov 8r} Ttov pe za Siazpa
ovzooS dyandv i/ysid^E, qjSze ayvotlv, ozi oXlyoi lyuppovES
noXXcov aqjpuvcjv rc5 A kyovzi cpofjtpcJTEpot . H. Stephanus
scribendum coniecit dv 8? ) itov jxe x. r. A., quam scripturam
verissimam c«nserem, si iu sequeutibus scriptum exstaret: ozi vovv
^xovxi oAiyoi itoXX&v (popepootEpoi. Hidiculum enim foret, si
Agatho quæreret de re, quæ Socratico dicto pro certa iam posita
esset. Dixerat nimirum Socrates, fieri noa posse, ut Agatho
paucorum homiuum præsentiam extimesceret, cum coram ingenti multitudine
animatum se ostenderit atque intrepidum. Ad quæ verba pessime
responderetur ab Agathone: Profecto non ita me spectatornm applausu elatum indicabis,
ut qui nesciam, prudenti paucorum hominum, quam multitudinis
iudicia timenda esse magis. Additis autem verbi* ipqypovE? et
cttppov av nihil certius est, quam Platonem ov Srj itov pE
scripsisse. De 5 ? / 7tov verborum siguificatu vide annot. 98.
Verba convertenda sunt: Da wirst micli doch olTeubac vvohl nicht so
vom Lobe der Zuscliauer eingenommen halten, dass ich nicht wusste-,
dass das Urtheil weniger Besonneuer weit melir zu furchten ist, ais
der Uuverstnnd der Mengef iCEp\ dov ti iyco. Nota vim
pronominum 1, quorum ordine hoc exprimitur} de te, viro tanto tamque
insigni ego, homo vilis. Ceterum Ruckertum audi, annotantem ad h*
1. : aypoi xov. fcSic dedi cum edd. rec. inde a Wolfio, vehementer
licet dubitans de Grammaticorum illo præcepto, quod inter
aypoixoS et aypoixoS hoc discrimen poni iubet, ut dypoixoS eam
denotet, qui rusticis moribus sit, aypoixoS t qui ruri habitet. Timæns
: dypoixoS dxXrjpoS xal anai** SevzoS, rj 6 iv aypoi
xatoixcov* Esse accentuum discrimen nolumus negare, sed utrum idem
etiam significationis sit, an potius dialectorum aut ætatum,
dubitamus, « A A a p?} ovx ovrot ijpels cjfiev Alio loco dicturi
sumas de usu prj ov ne- av tt&rav (pQOvd^oig y xwv noXlav. ulla f ti?
oi% ovT 01 tjflSLS 10UEV. TjlUlS y-EV yCiQ XCtl IxtL TtUofjfltV XCil
jjfuv rdv xoXXiSv. el Si ailoig lvTv%oig 6o(poig, xk% itv alOyvvow
avrovg, t” ti 16 cos o toto alaygov ov noiiiv. rj Ttcog kiyi ig;
'AXrftry tiyug,' cpavca. Tov g Si xollovg ovx av alo%vvoco, t"
rt oioco aldygov D gationura Nuperrime de iis egit
Bellermannns ia Commeat, de græca verborum timendi structura, censetque esse
apud Græcos eandem et cavendi et timendi verborum structuram, qua,
quicquid molesti instare sibi arbitrentur, præmissa indicent fxrj
particula, cui alteram insuper addant negationem ov, si quod
exspectent malum, in eo contineri dicant, quod quid non sit eventurum. Hæc
sententia cur nobis non probetur prorsus, alibi dicemus. Ad nostrum
locum ut revertar, convivas ex ordine tgov i/Kppovcov esse,
Socrates non negat quidem disertis verbis, sed vereri se tantummodo
ait, ne non aint tales, quales esse ab Agathone perhibeantur.
si aWotS ivtvxoiS doepotS. 2o<poiS nomen a verbo, ad quod
pertinet, sejunctum est, ut sensus sit: si aliis iidnne sapientibus, de
qoo vernorum dispositione sæpius iam diximus ; vide aunot. 59*
129* al. Ne autem scriptum exspectes pro doq>otS verbo docpGOtepoiS
rjfiaov: Socrates et se et ceteros convivas multitudinis imprudentiæ
prorsas æquiparat, ixl quod etiam colligitur V verbis : 7 plv neti ixel
napjj- fXEV TCCti 7Jfl£V T(OV TtoXkwv* e£ rt tdeoS oloio al
dxpor ov rtoieiv. Stallbaumius ad hunc locum, non est, inquit, quod ov
participium cum Astio delendum putes, si quidem sententia hæc est:
si quid facere te putares, quum tamen turpe esset, sc. tcoteiv
. Participium revera in Stallbauxniana textus recensione omissum
miror. Ceterum ponderosior est eius explicatio ov participii. Si
abesset, nemo, opinor, id desideraret. Addito eo nihil nisi rei veritas
exprimitur, ut verba convertenda sint: si qnid forte facere te opineris,
quod revera sit turpe. na\ tov $ a 18 p o v, £ q> 77,
VTtoXafiovx a. Supra iam dictum est, Agathonem, cum non haberet,
quo se posset Socraticis retibus extricare, pudore suffusum obmutuisse,
Phædrum autem miserrimæ eius conditionis miseritum, atque ut finis
esset silentii ingratissimi, <pt\e *Aya$GOV et quæ
sequuntur verba protulisse» Ut igitur esset, quo etiam oculis
legentium illa Agathonis reticentia indicaretur, post aidxpov iroieiv
lineolam ponendam curavimus* lav (X7tOKpivv ^co reparet h, e. si
pergas respondere. Amant enim Græci) ut vim augeant verborum, ipsa
verba ponere pro eorum infinitivis cum aliquo finito verbo
13 noiiiv; Kal t dv &aid(>ov I tpr} vitolajiovTa timiv,
r Si cpli Ie 'Ayuft ov, lav anoxglv]) ZkoxQaru, ovdlv eu dwiGei avra,
dxrjovv tov ivdude otlovv yiyveaftta, lav fiovov h'%y ora diaXtytjTaz,
cilkag te xal xakcii. iya de ydeco s (itv ccx ova ZJaxQaTovs d caley
ofievov, dvayxalov de fiot eMfuhj&yvat tov iyxafiCov za
"Egau, xal uTCodt^aG&æ nag’ evds txuGzov vumv tov coniunctis.
Diximus de hoc genere dicendi in aunot. 169« Sic in Piat. Phædr. A.
legitur axap, <J Ixaipe, petaZv ta)Y Xdyarv 9 ap* ov rode i\v tu
8/v6pov, i<p’ uitep yyeS i)fict9 } quo loco ijyeS cum vi positum
est pro ayeiv IflovXov. Adde Engelhardtum ad Platonis Lachetem ed. 29*
Meus autem Phædri hæc est : Cave Socrati respondere pergas» nam ubi
perrexeris» nihil ipsius intererit, quomodo ea, de quibus
dicere constituimus, peragantur, dummodo ipse habeat, quocum colloquatur.
Magnam fuisse constat Socrati aviditatem colloquendi, quæ haud raro
apud Platonem descripta reperitur. cfr. Apol. Socr. 38. A. idv x*
av Xiyco 9 oxi xal xvyxavei piyi6xov dyaSov ov avS pedit (p
xovxo, kxdtixtjf ijpipaS itepl dpexijs xovS XoyovS noieuSSat xal
xcov dXX cov x . r. A. Adde Phæd. 61. E. xi yap av xi9 xal
Ttoiot dXXo iv r&5 pexpi ijXlov 8v6pdov XP° V( ? 8C * V poSoXoydv te
xoCl diadxoiteiv nepl x. r. A. De more Socratico a^tem abeundi a
proposito atque alips ab eo abducendi vidp Piat. Lachetem 187* 13*
ov poy foxeif eldiyai, Zxt o? av ly. r yvxaxa ZEooxpaxovS Xy
A oya 9 $Snep yvvaixi Tc\r\6idZ,ii 8ia A eyopevoS xal dyayxrj avx<p
9 idv dpa xal itepl aWov X ov it potepov d p Ztjx a i
SiaXiyedSai, prj i tavetSSrat vito xovxov nepiayopevov tg j A oyaj
9 itplv dv ipnitiy eis x d didovai itepl avxov Xoyov x, X. A., ad
quem locum vide quæ annotata sunt 122. d AAgj> te xal xaX(S. De his verbis, quæ cave falso interpreteris,
vide Commeat» DE SYMPOS. PLATONIS, xal ano SigatiSai itap*
kvo9 kxatixov. Dixerat Eryximachus 177. D. Soxel yap poi XPV V at
adtovijpGov Xoyov eineiv inaivov ” EpcoxoS ini SeZtd cj 9 dv
bvvrjxai xaXXidxovx. x. A., quod dictum cum probassent convivæ ad
unum omnes, unumquemque Erotis laudatione habenda obstrictum recte
censeas. Igitur
non mirum, quod Phædrus hoc loco anoSeXetiSai verbo utitur; id enipi
de debito accipiendo solenne. Cum vi autem Phædrus anodeB,ct6$ai et
paullo infra anoSovS verba adhibet, ut commoneatur, Socrates, super
alia re non disputandum esse prius, quam debita Erotis laudatio exsoluta
sit. Apposite Stallbaumius ad h* 1. «t Zoyov.
dnodoiig ovv txdrtQog ra fhu oikag r\8rj diaZeyc69a. AUm v.ahZg kiyug, d
<H>cci8qs, tptcva i rov E 'Aya&avcc, xal avdtv fie xaZvu
Ztyecv' 2axQuzu yut> xal av&ig tOxat, nolldxi g
&ux).tyt(Sft<u. ’Eyd de < 5 >} (Sovkoficu tcqwtov (iiv
einelv, r) %q>] laudat Piat. Politic, 173* B. xa \coS xal xa$
ait e p eI xpz&S ditidcoxaS poi rov Adyov, ovtcjS ?/8 7}
diaXeye6$a). Ovzcd haud raro ita in veterum scriptis positum
reperiri, ut aliquam conditionem in universum insigniat verbisque
insequentibus accuratius definiatur, supra indicavimus p, 43Contra ubi
accurate descriptæ actioni postponitur, illam vim prorsus amittit; ridiculum
enim foret atque inutile, si quis iu universum id describeret, quod
accurate descriptum præmiserit, Aliam igitur vim habet, de qua solertissime,
uti solet, disseruit Engelhardtus ad Piat. Lachetem ed. 52-: Ovrcj,
inquit, repetit notionem participii tanquam cum sequente actione
(h, 1* SiaÆyetiSai) caussæ, conditionis, rationis ineundæ similiqne
notione coniunctam, Exempla si quæris huius structuræ, cf. Piat, Apol, Socr.
p, 29. B. xal ei 8ij ra> (Soparepos rov <pait)V slvat, rovrco dv
9 ori ovk el8coS IxavcoS it epi raiv iv n Ai8ov ovrco xal oiopai
ovk sldivai. Piat. Phæd p, 61. D. xal apa Asycov ravra
xaSrjxe ra 6xiArf ano rijS xAivrj? iitl Trjv yijr, xal TiaSeZopevoS
ourcoS ?j8?] ra Aonta 8iEÆyEZo> Piat. Protag, 314, C. tv*
ovv pi} drsXifS ysvoiro ( sc, d Aoyo?) a A Ad dianepavdpEvot ovtgjS’
elsioiptv x. r. A. Piat, do rep. IX. 576. E, xaradvvreS eis diradav
(r rjv itoAiv) xal iSovref ov ra 8o£av anocpaiveops^a. xal
ovSiv pe xcdAvei A kysiv. Atytiv h. 1, est orationem habere atque deum
laudare. Qui paullo ante obmutuerat, cum, quod respouderet, non
haberet, nunc eifugiQ opportunissimo usus, recuperata animi
audacia, Socrati, inquit, etiam posthac sæpe erit respondendi
facultas, iycd d £ Si} povAopai* Queritur in ipso orationis
initio Agatbo, quod omnes, qui ante % se dixerint, non Erotem
laudaverint, sed homines felices prædicaverint ob bona, quorum ipsis Eros
sit auctor. Omne autem encoraium' pergit esse debere ita
comparatum, ut priori loco eius natura describatur, cuius encomium
exhibendum sit, posteriori loco bona commemorentur ^quæ ab illo
proficiscantur, His^Pæmissis ad ipsam dei laudationem abit, tantosque
honores in ipsum confert, ut in Agathonem potissimum verba Socratica
directa videantur, quæ infra leguntur 198. D. r d 81 apa, (sc. rdArj$i\ AJysiv x*r.
A.) toS ioixev, 13 * [is ehtuvy Inuret dnuv . doxovGt, yctQ poi
narres oi nQoGftev, elgqxoTsg ov tov %eov eyxG vpi&fciv, alXa
tovg av&Qi&novg tvdacftovl^BLV teov ayaftcov 9 av 6 &ebg « 5 tolg
aluog. onolog de ug avtog dtv ravta edoQrjGazo, 195 ovdelg eX prjxev. elg
dh tQonog oQ&og navxog Inaivov neQi navxog > koyco diekfteiv olog
oicov cuuog av xvy ov tovto f?v ro xa\ goS lituiveiv oxiovYy aXXa ro gjZ
/ilyi 6xu dvaxi%Evcti r& npd/jxati xat oJs’ yidX\.i6xa > lav xe
y ovtoai ix oy xu > Idiv re pr). Nam beatissimum Erotem
vocat omnium deorum et pulcherrimum et fortissimum» Hæc
epitheta tum ut firmentur, tum ut augeantur, alia multa accedant,
quæ singula enumerare nunc non labet. Altera pars orationis, in qua
dei dona recensentur, ita referta est antithetis aliisque ornamentis
orationis, ut Gorgiæ discipulum invenili ardore exsultantem facile
agnoscas. Ut autem auditores Aguthonis finita eius oratione hominem
summopere admirati esse narrantur p» 198. A», ita universis Atheniensibus
ipse GORGIA acceptissimus erat atque iucutidissimus, ut teste
OlympiocToro, quem Stallbaumius laudat ad Piat. GORGIA p, 447» B.
eos dies, quibus artem suam publice ostentabat spectandam, festos (hopxaS) et
orationes ipsas lampades vocarent. Hoc nomen quam bene conveniat
oppositioni bm^jipepissime repetitis, antithetis Captatis, cincinnis orationis
delicatulis, patere opinor. AapitabeS enim faces intelliguntur, quæ
certis quibusdam festis diebus per nocturna spatia huc illuc
-circumferebantur. Ut hæ faces in Xa/maSovxiu, quæ et ipsa Xajmds
vocabatur et \ujx itaSoSpojiia, mox hunc, mox illum locum campi
illustrare solebant, ita illis orationis artificiis adhibitis sententiæ
oratoris splendidæ reddebantur atque luce clariores. XP 7 ? P E eliteiv.
Sio editores omnes præter Ruckcrtum, qui e codicum plurimorum auctoritate
gjS XPV ordinem verborara recepit. Addit idem, noo minus recte
habere gjS quam y, utramque enim vocem exhiberi, ubi quomodo quid
fiat aut fieri debeat, oblique rogetur. Interest tamen aliquid,
utrum goS an y posueris. Exemplo ut clarior res fiat, y XP V M E ehteiv
est, qua ratione dicendum sit 5 verbum autem XP 7 ? non nisi expletivum
est, ut qna ratione ego debeam dicere nihil aliud siguificet, quam
qua ratione dicendum sit. Contra cJs’ XP 7 ? M E eliteiv significo
t accentu orationis in scqnens postea? verbum transmisso, quo modo debeam
dicere. Pari modo explicandus est locus Piat. Eutbypbr. 4. E. xuxgoS
eiSoreS ro Seiov as $x El T °v oCiov re itkpi HCti tov dvo6iov .
Adde Polit, 304. E. it o\e prjrkov htu6roiS oli av itpoe XtopeSa
icoXejiEiY» Protag. 338. D. 7t£ipado/iai
avrcp 6eZ— B,ai y coi iyoj (pypi XP 7 / ya 1 roxr ditoxpivopevov
<x7toxpive6^at 9 Legg. A. in srA eiaa yavti ntgl ov av 6 ).oyog f/. ovta Stj zov
"Egavct xal Tjfxug Slxaiov htcuviGca ngatov avzov ol6g tGtiv,
Intuta xag SoGtig. (ptjjxl ovv lya navum v &t mv tvSatjiov av ovxav
"Egaxa, ii 9t(ug xal avtiitGtytov 1 1ntlv, tvdai[iovtGzazov tlvat «vxav,
xaUMixov ovta xal agiGtov. ti! av ctnoi nepii ya/uav, ai
5 Xp)} ycepslv. Quibas exemplis male ita usus est Riickertus,
ut probaret, oJ? prorsus eadem potestate atque y usurpari» Agit
autem nostro loco Agatlio cum vi de ratione dicendi, ut rectius y
scribatur, nou item, quomodo debeat dicere, indicaturus est; certa enim quædam
dicendi ratio non præscripta est ab iis, qui Erotem laudandum
convivis præceperunt, Eryximachus et Phædrus. De HitEiza verbo præcedente
npcoxov jxkv aAAa xovS av% p(ditov$ ev8ai/. toviZEiv
Urgendum est pronuntiando EvSaipovl^eiv verbum. Sensus est: Alie,
dio vorher gesprochcn haben, sclieinen mir nicht den Gott zu loben,
sondern die Menschen den Gdttern gleich zu stellen. Sequentem
genitivum casum quod attinet, notum est, verba, quæ affectum animi
exprimant, geuitivo casu eas res adiunctas habere haud raro, quæ allectus
caussæ nominantur. Laudat BiickertU8 ad h. 1. Thucyd. VI. 36. xovS
ayykXkovxaS roiavta xa\ itepupopovS vjiiiz rtoiovvtaS x i)S ptv
zoXprfi ov $avjidel(*>, xfjS 8$ a&i>vE(jiaSy eI fxrj
olovxai £v8y\oi elvai. Piat. Crit. p.43- B. itoWdxiS dssvSai jxovida tov
xpoicov. Adde Piat. Phæd. 68. E. ev8aip.uv yctp yioi avrjp ifpaiveto
• xal tov xpoicov xal xojY Xoycov x. r.A. Alia huius structuræ
exempla Matth. congessit in Gramm. ampl. §. 368. 681. Plerumque
illo casu ponuntur res inanimatæ. Dubito, num eadem structura usi sint
scriptores, ubi homines affectuum auctores narrantur. olo i oicjv
alxioi <uv, Frequentissimum hoc genus dicendi est, quo adhibito et
graviorem reddiderunt et ornatiorem orationem Græci. Laudat Stall—
baumius Eurip. Alcest. v. 145. oiaS oloS dpapxavEiS. Soph. Trach.
olaiS oloS qdv IXavvEzai. Ceterum ut recte intelligantnr iCepl
icavxuS verba, mens Agathonis hæc est: Iu quavis laudatione
dei liomiuisve unam tantummodo laudandi rationem esse, ut explicetur,
qualis sit et quorum bonorum auctor is, qui laudetur.
ovxcj 8y x ov " Epcota xalffpdZ. Exspectaveris scriptum ovxgj
8)j xal xov y Epcoxa. Respicit autem Agatho nunc magis ad laudandi
rationem, quam, qui ante ipsum locuti sunt, ser» vaverunt, quam ad
rem laudandam. Hinc factum, ut advocato 7 ifxacS pronomine xal cum pronomine,
non cum Erotis nemiue coniungeretur. svdaipo vkdxaxov
stvat avtGJY . Apud Stobæum Serm. "Eeu de xaXhdzoe ov
toiogSe. xgatov fuv vtoB taxos v, m Oatdge. fteya Se texpfawv tta loyn av%og
Ttttgex neu, cpevyav (pvyy zo yijgag, za%i) ov StjXov LXI. S96., quo loco
tota Agathouis oratio repetita est, pro clvt&v legitur avtov. Sed nihil
mutandum est. Stallbaumium audi hæc annotantem ad h. 1. : Sic avtoS
sæpius post nomen substantivum vel pronomen per' redundantiam
quandam infertur. Infra 200. A. XotEpov 6 £pa>S ixeivov htiSvpEi
avtov. Xenoph Cyrop. I. 3 • 15. itEipa (Sopaci tcp xditn&, ayaSdjy \nItEGOV
xpatuStoS gjv ixXEvS, advppaxElv avt(£. Ibid. I, 4. 5. al. Ceterum
Agatho non minore, quam Pausanias providentia (v. 180. E. InaivEiv
jiEY ovv 6 ei xavxas SeovS) hic agit Omnes enim deos excepto nullo
beatos esse præfatur, deinde cautione hac præmissa omnium beatissimum
vOcat, si quidem ita dicere liceat, Erotem. VECDtat o S Segdy, gj
$ai6 pe. Ne mireris, cur Phædrum alloquatur Agatho, Erotem deum
nutu minimum dicens: Phædrus Erotem iv toti xpsdfivtatov esse
dixerat 178. B. Igitur ad eum potissimum oratio dirigitur, cui maxime ab
Agathone contradicitur. Apertius paullo infra poeta iyaj 81,
inquit, 8pcp TtoXXd S\Xa opoXoycijv tovto ovx dpoXoyaj,
&s"EpeoS Kpovov xa\ *Ia7tEtov apxcnorepoS iotiY, aXXct q)Tjpi
veotatatov avtov sivai x. t. A. ep ev y gdy cpvyy ro yy p a* h. e. summa contentione, quam fieri
potest maxime, fugiens senectutem. Magnopere augetor notionis alicuius
gravius, si dua verba eiusdem radicis iuxta ponuntur, ut hoc factum est
nostro loco. Quæ sequuntur verba taxv ov drjXoYoti itposkpXEtai
Bastius delenda censuit motus, ut videtor, (jctoxla sententiæ. Recte
autem servantur ab editoribus, quippe Agathonis ingenio, apprime
convenientia. Ceterum vulgo drjXoYOTi legitur, quam scripturam
Stallbaumius ex optimorum codd. auctoritate in df/XoY otl immutavit.
Recepimus nos drjXovoti Buttmanni iudicium probantes, quod in Indicibus
continetur ad Platonis Dial. IV. Berol. MDCCCXI. Servari, inquit, forma
diaiuncta solet, ubi commode et solenni modo otl vocula sequentibus se
adaptat, scriptura autem continua adhibetur, ubi pars saltem eorum, quæ
ex otl pendent, iam præcessit. Snut vero alia etiam exempla, ubi integra, quæ
ex ort particula pendet, f)rj6LS præmissa est, ut in fine locatum
sit dtfXoYoti. Legitimam autem esse etiam ad antiquorum
mentem scripturam coutiouam, inde apparet, quod etiam in structura,
quæ fit per accusativum cum iufinitivo, formula illa servatur, ubi
dissolvi nequit v. c. Alcib. II. B. tov yap $eqy ovx lav
drjXovuti. ov8 * ivtoS xoXXov xXtjdict%EiY+ Libri ad unum
omnes exhibent ov8 ovtoS xoXX ov itX}]6id?,EiY, quam lectionem exstiterunt, qui
tueri atque 6tt • ftdtxov yovv xov dsovzos rjfuv 7tQogEQ%etat. 8
drj nitpvxsv "Eq&s fudstv, xal ovd’ ivxos^coAAov xAt]Gux&iv. [iBra
6h vicov dei fcvvetit i ts xal itizw' 6 yccQ explicare studerent, Apud Stobæura
legitur, ovd’ ivtoS, quod hodie ab omnibus in verborum ordinem
receptum est, atque Thucydidis loco confirmatur, qui Astii industriæ
debetur, II 77. EvxoS yap itoAXov x™p{°v xijS rtoÆuS ovx ijv
iteAdtiai. Ad jtoAAoi; autem nostro loco neque x<&ptov,
neque, quod Stallbaumio placet, dia6xrpiaxoS % supplendum est, licet id in
huiusmodi formulis haud raro additum reperiatur docente Lamb. Bos. de
ElJips» 103» seqq ; non video enim, quid obstet, quominus neutro
genere positum per se multum spatii significet. Pro itAytfia&iv in
aliquot codicibus legitur 7tAT}6id£ei f quod nullo modo probari
potest. Proprie dicendum erat o Si) 7ri<pv xev"EpcoS fiidstv goSx’ ovd*
ivxoS noAAov 7tArj6id8,eiv ; sed sn-< pra iara monuimus sæpius, Græcos
haud raro, quæ per caussæ consequentiæve particulas proferenda essent
proprie, copnla addita præcedenti actioni annectere, lam cum mens
Agathonis sit*: quam natura' Eros odit, ut ne eminus quidem accOd a
t, patere opinor et odium et fugam senectutis cx Erotis indole atque
natura exaptanda esse, id quod efficitur itAi/did*S,eiv scriptura.
Ceterum Stallbaumius ad li. 1. Ad irArfdid&iVt inquit, intelligas
<xv rc5. Id præceptum cur improbemus, haud difficile est ad
explicandum. 37A;/6id&iv absolute positum est, prorsus ut
nostralpLinT Welches Eros seiner Nator nach hasst ohne sich
die entfernteste Annalieruag zu gestatten. / n
•fiExd dfc vicov dei Hvvedti re xal idxiv* Et in his et in præcedentibus
verbis reddendis negligentissimus fuit Ficinus: eamque (sc.
senectutem) Amor natura odit fu gitque, iuvenibus vero se miscet.
Bastius tautologia offensus verborum ZvvEdxi re xal Idxiv
scribendum censnit pexa 8's vicov B,vve6xi x b xal dei idxiv, cuius
conjecturæ ipsnm postea pocnituit» Schleicrmacherus verborum quæsita
similitudine verba convertit: Mit der Iugend aber gesellt er sich
und gefallt sich* Schulthessius In conversione exhibet : Pagegen naht er
sich (?) der Iugend und weilet bei ihr. Aliud quid Agathonem nostris verbis exprimere voluisse
certissimum est. Laudat Stallbaumius ad h» 1. Fjutarchi locum, quem
cum nostris verbis Wyttenbacliiua comparavit ad Plut. de Ser.
Num. Vind, 5G. > dc Is. et Osir. 352. A. nap’ avxij xal pex ctvxijf orta
xai Gvvovxa; quo docemur, simplicis verbi potestatem sequente composito
interdum augeri, sed ad npstri loci insolentiam mitigandam nihil
sane confert. Negamus autem, Græcos ita locutos esse, ut præmisso
composito verbo simplex verbum adderent, quod cudi illo eiusdem
actionis notionem describeret» Nos ellipticam enuntiationem
essecen- i 4 iV xcdaiog luyog tv £%h, ag
opoiov opola dcl mXd% u. iyib SI QfalSga jroAAa ulla bpoloyav rovro ov%
opoXoyto, ug ’Ega g Kguvov xal ’Iccm rov dgycaurcQvs ttSuv, C «A A«
qitjpt vEtbtKt ov avzov elvca &b<op xal dii vtov, semus, quæ
hoc modo supplenda est: pera 81 vicov dei Zvredrl re xal æl veoS
i&tlv h. e. ut semper cum iuventute est, ita ipse æterna
iuventute gaudet. Ellipseos simillimæ exemplum infra habes 213. C. oiao& et nS aXXoS yeAoioS* l6xi re
xal fiovXetai sc. yeXoloS elvoci. Ceterum cum hac nostri loci
explicatione quam bene conveniat insequentis proverbii mentio, nemo non
videt. Ne autem dubites de verborum structura pera nvoS
Zwelvai, laudat Stallbaumius ad Piat, dc rep. V. 464. A.
ovxovv per a rovro v rov 8 6 y p ar of re xal /)?} paroS iq>afxev
&vvaxo Xo vSeiv ras re ?}8ovaS xal rds XvnaS xoivp, præter
nostrum locum Piat, de legg. I. 639. C. pera xaxcov apxovroov
dvvovdav. opoiov opoicj æl iteXd?,ei. Laudat versiculum
Schol. quo et Plato usus est: ojS ai e l rov 6 poiov a yez
$eoS coS rov 6 poiov > quibus verbis hæc adduntur: ini rdSv
rovi, tponovS napaTtXrjtiicov xal dXXtjXoiS æl 6vvdiayorreov, iB, 'Opijpov
Xafiovda r rjv dpxr/v. pipvrjrai 8h avrrjS nXarcjv xal iv AvdiSi
xal iv 2vpno6ioj, xal Mivav 8poS 2vwcovUt» Satis nota Tullii conversio est
huius proverbii in libello de Senectute 3. pares cum paribus (
veteri proverbio ) facillime congregantur. coS^EpcoS Kpovov
xal 9 Ianerov ap^atorepof. Ridet Agatho allatis Crooi Iapetique
nominibus Phædri sententiam censentis, omnium deorum antiquissimum Erotem
esse. Quid enim antiquius cogitari potest Iapeto, cuius vetustate
Suida et Ilesychio testibus usi sunt veteres ini Siativppcf ), aut
Crono, h. e. ipso tempore, cuius ille deus esse putabatur? cfr.
Moe-r ris, quem Stallbaumius laudat, 200. 'laneroS' dvrlrov yipojv. xal
TiScovos xal KpovoS ini rejv yepovrojv, a*H6io8oSxal Ilappevi8i]S,
Stallbaumius ad h. 1. Nomen, inquit, Parmenidis Astius mutandum
censet in 9 Enipevi8ijS propterea, quod de theogonia Parmenidea
nihil memoriæ traditum est. Quid vero? si Parmenides in altera carminis
parte, nunc deperdita, vulgi opiniones de diis eorumque rebus
gestis exposuerit? Quod si veram esse ponimus nam pro vero affirmare nemo audeat in tanta
certorum testimoniorum penuria manifestum est, Agathonem præ nimio doctrinæ
ostentandæ stadio, quid inter Hesiodi atque Parmenidis narrationes in'teresset,
prorsus non vidisse adeoqne nane dissimillima temere inter se confundere
ac miscere. Viri doctissimi iudicio adstipuIflnlui Kuckertus et Schleiermaza.
Ss ctu7.tt.ia ccqdyfiara xsqi &tov$, a 'Hotodos xal IlaQ{lividijg UyovGiv,
’Avayxy xal ovx "Eqcotc ytyovivcu, d ixdvot d7.rj&f] tktyov. ov
yccQ av ixxofia 1 ovdh drti/ioi uX7.y7.uv lylyvovxo xccl ci.7J.tt
tcoa/.cc xcd fUaia, d "Eqwg cheras. Equidem sic
statuo: Parmenidis versiculum esse a Phædro laudatum 179. B.
præter Phædrum etiam alii testantur, v» c. Aristot. Metapli. 1. 4.; quo
iure auctorem Empedoclem Goeltliugius narret ad Hesiodi Theog. v. 120.,
non reperio. Ipse autem ille Parmenidis
versus, quippe theogouiæ alicuius fragmentum, testis est,
theogoniam Parmenidem conscripsisse. Utrumque autem et Hesiodi et
Parmenidis versum Phædrus J* c. ita laudat, ut quibus probetur,
Erotem deorum antiquissimum esse, atque pareutibus carere. Recte ad
eam rem probandam versus adhibitos esse, neque, quæ virorum doctorum
opinio est, Hesiodum atque Parmenidem inter se pugnare, supra demonstare
studuimus annotat, 57. Sed tertiunl est, quod allatis Hesiodi atque
Parmenidis versibus Phædrus videtur probare voluisse. Cogitasse nimirum censendus
est ita: Nisi indicaturi fuissent Hesiodus atque Parmenides, omnia,
qbaccutique gesta sint usque a principio rernm, Erotis auxilio
gesta esse, Eroti non primum in theogonia sua locum concessissent. Hinc
verba Phædri recte explicabis : itpEOftvxaxoS cor pEyidxcov dyaSgov rjylv
ccLTioS idxiv. Sed cani ipse sentiret, antiquis temporibus gesta esse, quæ
cum Erotis natura ncutiquam conciliari possint, ad bonorum descriptionem
subito confugisse videtur, quæ ex mutuo amore et amasio et amatori
enascantur* Ad Agathonem ut revertar, poetam non latuit Phædri
artificium, atque ut ille autiquissimum depm vocaverat i deo que
summorum bonorum auctorem, ita hic et natu minimam laudat et
necessitati, quod fatum interpretari licet, adseribit, quæcunque Homerus et
Parmenides e Phædri certo sententia per Erotem facta esse dixerunt.
Elliptico igitur dicendi genere usus est Agatho. Expletior oratio audit:
xd itaAata npdypaxa, d 'HdioSos neti FlapjjEvidr/S Aiyovdiv *EpGoxi yey
ov kv cli, *Avdyxy xal ovx "Epcoxi yEyovkvai. e i
ixsivoi dXrj^rij ZÆyo v. Ficinus verba convertit: Si modo illi vera
narrarunt* Exhibet Schleiermacherus : wenn iene anders wahr erzahlt
haben. Iisdem fere verbis Schnlthessius usus est in Symposii
conversione, quam Orellias denuo edidit 100. Dixisset opinor Agatho, si hoc
exprimere voluisset, eI ixsivoi dXtfStf Elpijxadi s. Akyov-i div. Quis porro
ferat hauc sententiarum coniuuctionem : vetera illa facinora Necessitati,
non Eroti patrata suut, si vera illi dixerunt. Ut paucis fungar,
aliud quid Agatho dicturus erat, quod quid sit, quoniam tectius
locutu* est atque brevius, interpretes non perspexerunt. Sensus verborudi
hic est: veteres deorum rixas, quas per Erotem factas
narrant iv ftvroig rjv, cpMa xal tlgrjvt], tognt Q vvv, tfc ov
"Egcog «ov &Btov (iatiitevu. Neo s filv ovv edn, ngog Se ra
vtca aitaXog. itoii]D tov S’ k'ouv Ivdeijg, olog r t v "Opygog itgog x 6
ImSet^cu 9eov «xcdonjra. "Onijgog yag ”Axi]v &eov te
cprfiiv Hesiodus atque Parmenides, dixissent, opinor, si vera dicere
voluissent, Necessitate non Erote factas esse. Noluit autem dicere Agatho
a Xiy ov 6tv, iXeyov av 'Avayxtj xal ovh * Epcon yeyovivai, ei
aAr/Sr/ iXeyov, ne ter posito Xiytiv verbo oratio incomtior fieret
atque inelegantior. Possis etiam lianc primitivam verborum conformationem
putare: ra di ita Xaid 7tpdypattx, a'H6io$oS xal Jlappevi&rjS ÆyovtSiv
(Epcuri yeyovivai ), 5 'Avdyxyf xal ovx E pari yeyovivcu, ( d
ixelvoi IXeyov av,) ei dXrjSij iXeyov. i xx opal ovSh 6 e 6
fio i. Conferri iubet Stallbaumius ad li. 1. Piat. Euthypbr. c. 6.
avrol yap ol avSpanoi tvyxdvovdi voptiefav teS rov 4 ia zcov
Sfoov dpiorov xal 6ixaiozarov, xal rovrov dpoXoyovdi rov
avrov itaripa dijdcu, on tovS vieiS xarimvev ovx iv 6 lxtj, xaxelvov
ye av rov avrov itaripa ixrepeiv 8i* irepa roiavra; his adde, quæ
paullo infra leguntur xal itdXepov apa i/yel 6v elvai rd> dvn iv r ois
SeotS itpoS aXX rjXovS xal iffipaS ye 8eivds xal /xaxaS xal
dXXa roiavra itoXXa, ola Xiyerai re imo rc5v itoirjx&v x . r.
A. cfr. Hesiod. Theog, 164 seqq. xoiyjro v 6 * idriv iv 8 B
7) S x, t* A» Huius looi Terb* Bekkerns et Stallbaumius ita disposuerunt,
ut comma ponerent post "OpijpoS, Efficitur hac interpunctione, nt
arctius coniungantur verba itoirjrov tdnv iv8et}s itpoS ro imdeiZai
$eov ditaXorifra, quæ iunctura sane molesti quid habet atque
spinosi. Ficinus verba convertit: Opus autem est tali quodam
poeta, qualis Homerus exstitit, ad teneram Amoris mollitiem demonstrandam
. Sed hæc verba non satis respondent Græcis, Quis, quæso, probaret
dicendi genus hofc : Ad demonstrandam dei mollitiem deus poeta
eget, qualis Ilomerus fuit?, Omnis hæc orationis difficultas
removetur commate post "OpijpoS deleto, posito post ivde )/S,
quæ verborum dispositio etiam RLickerto placuit. Seusus est: Tali
autem poeta Eros eget, qualis Homerus fdit ad divinam mollitiem
describendam. Videtur autem se ipsum poeta tangere, utpote qui mollitie
atque teneritate in carminibus componendis ne Homero quidem cedat,
tovS yovv ito8aS av TrjSaitaXovS elvai • Addidit hnec verba Agatho, ne
quis aut 1 imprudentia aut fraude factum opinetur, ut * Attf
ditaXij dicatur, exemplo allato non nisi pedum mollities probetur*
Frustra Orellius ad Isocr. 330. verba TovS yovv ft alvei censuit
expungenda esse. Stallbautlvai xul uitaXrjV * rous yovv xodag Kvvtjs axalovg
uvta, Xiycov Tijs pivS’ aitaXot xoScS' ov yap iit’ ovSa
niXvoctui, aXX ’ dpa r) yt nat ’ avSpcor npdtata fiodret. KttXta
OVV SoXEL fiot TEXtVJQLlp t»)v aXaloTTJXCt uxotpaimius ad h. 1. : Ista, Inquit,
versuum Homericorum recitatio non indigna est Agathonis ingenio,
quem iam antea vidimus inani quadam se iactare doctrinæ ubertate
atque elegantia. Vide annotat 200. Diximus autem de hoc versuum
recitandorum more annotat, 55. Ceteram Homerici versus leguntur II.
XIX. 92. qui, ut mollissimi sunt atque exquisita elegantia compositi, ita
Agathonis ingenio maxime conveniont. Pro ov8eoS f quæ plurimorum codicnm
lectio est, apud Homerum ovdtt legitur. Illud eorum sedulitati debetur,
qui versuum fines similiter cadentes non ferendos censuerunt. Versus
similiter cadentes veteribus mollitiei indicium fuisse videntur. Apprime
igitur convenit ovSei lectio nostro loco, ubi mollissimis versibus
allatis Agathonis ingenium describitur. Similiter cadeutium versuum
exemplum, quod apud Persium legitur, acerbissimum efleminatorum poetarum
osorem, hic laudare iuvat petitum e Sat. Torva Mimalloneis implerunt
cornna bombis Et raptum vitulo caput ablatura superbo Bassaris,
et lyucem Mænas flexura corymbis Evion ingeminat: reparabilis adsonat
Echo. Qni his versibus præcedit: Quidnam igitur tenerum, et
laxa cervice legendum et qui sequuntur: Hæc fierent, si
testicnli vena ulla paterni Viveret in nobis? Persii
iudicium continent, qnod idem fuit totius antiquitatis, Alio loco
Persius Sat. I, v. 93. dicit de enervato aliquo poeta: Claudere sic
versum didicit: Berecyntius Attin Et qui cæruleum dirimebat Nerea
Delphin TCal 7}flElS Riickertus ad h. 1. annotat: Bekkerus,
Dindorfius, Astius, S tali— baumius > utamur. Quos cur sequar,
non video j licuit enim hoc quidem Agathoni, ut semet ipse eohortabundus
conianctivum poneret ; at non minus licuit, quid facere vellet, indicare: eodem
igitur nos argumento utemur. Et coniunetivo et futuro uti licet in
huiusmodi dictionibus, neque facile dignoscas, ubi utrumque libris
commendatur, coniundtivnm an futurum scriptor exhibuerit. Coniunctivum
plurimi codices exhibent, pauciores sed optimæ notæ libri futurum habent.
Inprimia codex Bodleianus nominandus est, ex quo rectissime
Stallbaumius XpTjtiobfieSct in ordinem verborum recepit. vuv, ou ovx ini
OxhjQov fiatvei, aXX ini fiaX&axov. E xa ax ha 8>) xal
ryitlg xQxjOaiie&a xcxfit]QCq) mgl ’ 'Egaxa ort ccnalog. oi5 yaQ ini
yijg jS aivu ovb ’ in i xqaviav, a idxuv ov naw /icdaxa, ctkX’ iv xolg
palaxaxaxoig xav ovxcov xal ficrivu xal olxu. Iv yaQ xj&cdi xal
xpv%aig ftecov xal av&Qanav x rjv oixyaiv idQvua, xal ovx av e£ijg iv
nuGcag raig xfn>%aLg, cllV xjtlvl av OxlrjQov xfiog l%ov<5r) lvxv%y,
antQXitai, y 8’ av fictkaxov, olxifcxai. anxoptxfov ovv ad xal noal xal
navxy iv /laAaxtoxaxoig xcov (laXaxmaxaxv, anaXuixaxov avay- 196 xrj
uvai. veuxaxog (iiv oini xpaviav, a idxtr ov naw pa\axa. Hoc loco confirmatam habes, quod supra de ov naw
vocularum potestate monuimus 79. Nam prorsus non mollia
virorum capita hic intelligi nullo modo possunt. Sed et rectius
explicata hæc verba ita comparata sunt, ut non possis non mirari
inconstantiam Agathonis, qui modo laudata Homeri in describenda divina
mollitie peritia nunc eundem corrigit atque capita virorum non
admodum mollia censendo auditorum risui poetam exponit. r xal
ovx av k%i}S, Ficinus i» convertit : neque tamen in quibuslibet
animis. 'E5)}€ significat continua serie; dicitur igitur non
promiscue in omnibus animis habitare, sed selectu facto eas
tantummodo .! sibi eligere, quarum mollis sit ac tenera
indoles. xal 7todl xal itdrtfl* Fedum mentio fit propter
comparationem cum Ate homerica, cuius non nisi pedes teneros fe 8tj
lau xal anaXaxaxog' cit poeta. Riickert. Qnao sequantur verba, iv
paXaxcatdtoiS tq5v paXaxcotdtcDV, ana XcJraroVf ipsius Agathonis mollitiem
describunt, quæ si audiret Persius Flaccus, rursus diceret : Hæc
fierent, si testiculi vena ulla . paterni Viveret in
nobis? vypoS to eidoS *TypoS verbum est latissimæ significationis.
Primitus videtur li umidus, madidus significasse. Qnod autem madidum,
idem etiam lubricum est atque haud raro splendore quodam
insigue* Hinc apud Homerum sexcenties legitur vypa xiXevSa, quod
non minus de splendore undarum dicitur, quam de earnm flexibilitate;
utramque autem notionem micandi verbo expresserunt Latini. Qaarn
notionem nostro loco habeat, e dxXrjpoS nomine colligitor, quod
paullo infra positum illi opponitur. Recte Stallbaumius monet, vypoS sæpe
de rebus lubricis, lentis, flexibilibus, mollibus dici atqæ
frequenter ngog is Tovroig vygog ro tISog, ov yag av olog r’ rjv
Ttdvzy itiQi7trv66ia%ai ovds Sia itdayg ipv%ijs xai tigudv to ngcotov
Xav&aVBiv xai i^iav, fl tSxlygdg yv. dvfiiiiTQOv 81 xal vygag ISiag
jitya ttxjirjgiov y svC%t]fio6vvt], o St/ duaptQovrag i» nuvrav djiokoyovfiivcog
"Egag %%u' a<fp/fio<Svvy ydg xai "Egeni ngbq aU.rji.ovg
«si Ttouaog. %goa g 8s xaUog y xar’ av&y SLaira tov fteoi 5 ayfiaivH
’ avav&e i ydg xal ihtyvfty-. xori xai (Suijiati xai ipvx\ j xai aUn
oraovv ovx lvl£ei B "Egag, ov 8’ av tvav&yg te xai tvuStig
zoitog y, Iv rav&a xai i£ei xal (i&ve a ad Amorem
transferri. Apposite Riickertus Piat. Theæt. laudat 162, B. /n)
SXxeiy itpos xo yvpradiov dxXjjpov rfdrj orta (h. e. ætate
provectiorem atque corpore robustiorem) rc5 8 fc 61 } vecoxipoo re
xal vypotipcp ovxi TCaXaUiv . 6 vppixpov 8 i x&l t5 y p
aS 18 iaS. Acute vidit Astius, dvppetpoY referendum esse ad
7tepi7Ctv66E6$ai, Amor enim, quia potest itav xq itEpiitxvddE C$ai, recte
dvppsxpoS vocatur. Itaque ne hic quidem
audiendus est Orellius, qui dvppEXpoS pro (Svjijiixpov legendum
putabat. Aristænet. I. 1. 4. ed. Abr. ov xcd pivxoi dvppsxpa xal xpv
pEpci. xrj5 Aat8oS xa plX 7, coS vypo<pvcZs avxtjf XvyiZEdSai ta
odxa ro3 7CEpi7txv66opivcu. Stallb. Ficinus habet in conversione: aptæ
vero t compositæ jlexibilisque formæ, vitio, ut videtur,
typothetarum. Non dubium enim est, quin scripserit: apte vero compositæ
et quæ •eqq. o 8rj diatpepovTGoS Pronomina relativa
haud raro præcedentis nominis, ad quod grammatice referenda
sunt, genus non sequuntur, ut indicetur, nomen collectivum, quod
vocant, ipsum illud nomen esse, atque complures notiones in so
continere, quæ genere neutro pronominis relativi consummentur. cfr.
Matth. Gramm. ampl., ubi et noster locos laudatur, sed addita auto
SiaqjepOYXojS vocula xai t quam ex optimorum codicum auctoritate
Stallbaumius expunxit, Riickertns uncis inclusit. Eandem prorsus delere
Y. D. noluit, quod vim habeat h. 1., quæ ad rem pæne necessaria
videatur. Etiam Bekkerus xai expungendum curavit, neque idem in Ficini
conversione expressum est: qua (sc. figuræ concinnitate) Amor
omnium maxime procul dubio decoratus est. ?/ xax * aY$ij 8 ia ix a.
Notabis levitatem argumentabdi, quasi non cogitari possit, ejun,
qui deformis sit, pulcra amare, turpia fugere. Respexisse videtur Agatho
ad proverbium, quo Cap. XEX. IIcqI /J-lv ovv xdklovg tov
&bov xal tccvru txavcc, xal l'rc itoXka Xtfottzai. Jlcgl ds agsrijg
"Egarog (X£t« similis simili gaudere dicitur. Verum noti probatur
tamen eo, quod probandum erat hoc loco. Sequentia verba quod attinet,
ov 6* dv ivavStS te xal evo odtjS roitot y), ivxavSa xal i£ei
xal pavet, cfr. Soph. Antig. v. 781 seqq. "EpooS dvixaxE
pdxctv *EpcoS y o? Iv xxypadi niitTEiS o? iv paXaxalS
napsialS r e dy id o S ivvvxzv eiS • Adde Aristæueti
Platonicorum verborum imitationem II. 1. 73. Abr. avavSet yap xal anrjv^ijxoxi
dojpaxi ov netpvxe TtpoSulavEiv 6 "EpcoS, nspl Sh dpetijS x.
r. A. Laudat Agathio AMORIS virtutes ita, ut,eius iustitiam,
temperantiam, fortitudinem, prudentiam ordine celebret j quæ
quidem virtutum cardiualium, quas vocant, recensio et ipsa habet nescio
quid inanis ostentatiouis atque redolet ingenium hominis, qui præter
poesin etiam philosophorum sapientiam degustaverat, sed fortasse nonnisi
primis labris degustaverat. Observes præterea, quam artificiose
Agatho verba composuerit, quara lepide paria paribus retulerit et ut
similiter caderent, elaboraverit, S tali b. otid’ afiixei. Prorsus
repugnant hæc cum aliorum poetarum sententiis, tum iis, quæ apud Sophocl.
leguntur in Antig v« 191« dv xal dtxaiav aShtovS (ppevaS napadnaS
ini Xcofict dv xal zo6e veixoS dvdpcov B,vvatpov %x £l S
rapd£aS. ov te y a p avtoZ piet 7t uCxti* xi re a <Sx £t ‘
Hæc verba Schleiermacherus convertit : Denn weder widerfahrt ihm
selbst gewaltsam, weon ihm etwas widerfahrt. In Schulthessii conversione
exstat: denu er selbst leidet nie Gewalt, es wi- ' derfalire ihm,
was da woile. Ficinus verba interpretatur: non enim ipse vi patitur, si
quid patitur. AvxoS pronomen ita explicandum est, ut oppositum
1 cogitetur verbo cuidam, quod nunc non comparet,
quoniam structuram verborum, quam in mente habuisse videtur,
Agatho immutavit. Dicturus videlicet erat : ovxe yap avxoS
pia na<Sx £l > Xl itddxsi' ov r* d A A o s oSxiS ovv
pia nadxtt x. x. A. Structuræ verborum ita mutatæ, ut cogitatam
structuram singula verba sequantnr, quæ cum structura revera posita
uon satis conveniant, exempla non rara sunt atque a grammaticis ita
explicantur plerumque, ut ad sententiam, non ad verba directa esse
dicantor. Verba pia icadx^i quod attinet, quæritur, qui fieri possit, ut
aliquis patiatur aliquid, neque tamen plexv experiatur. TlaSoS
enim ne cogitari quidem potest nisi coniuuctum cum vi quadam exruvTu
Æxteov. to fiiv [ityiOrov, ou "Egag ovt’ dSixEi • oik’ udixEitai
ov&’ imo 9eov ovte &eov, ov&’ vn av %QUitov ovte
av&Qonov. ovte yaQ avrog (Ua nuOyEi, si' n ita<S%ET m (ila yaQ
"EgaTog ov% uxtetcu ' ovte xouiiv jtoiEi onag yccQ ixav "Equu
ndv vji)}$eteZ' cc 6’ pv C trinsecas illata. Ov ftitt jradxEl
contradictio est in adiecto, quam rocant, quam hic admissam esse ab
Agathone admodum dobito. Aliud quid poeta videtur exprimere voluisse illis
verbis, quod quid sit » e rectius explicatis et T i 7tadx £t verbis
patebit. Supra monuimus annotat, 169. Græcos haud raro, ubi
infinitivus verbi alicuius ponendus esset proprie cum finito aliquo
verbo couiunctus, omisso hoc verbo infinitivum eo tempore
collocare, quo finitum verbum ponendum erat. Sic legitur Piat.
Alcib. I* . c. 7. ovxovv Tctvrct fiovov oldSa, a netp* aWcov
ipaSeZ rj avtoS i%evpeS, quo loco iam supra monuimus, oidSct positum
esse pro eldevat AfyeiS, Eodem modo Agatho nostro loco ad fubulas quasdam
respiciens, in quibus rtdSrj Erotis narrantur, et r i itauSx El posuit pro et
xi itadxsiv A eyerai. Hinc sententia verborum existithæc: Weder er ist
es, der etwas erleidet, wenn man gexneinlich sagt, dass er etwas
erleidet, cett. filet autem positum est, ut eo 7cddx £iy verbi potestas
augeotur, ad utrumque autem negatio præcedens tanquam ad notionem unam
refertur. ov re itoidov Ttoiel. In paucis quibusdam
codicibus, in Vindob. uno et Paris, uno itoidov participium non
comparet, hinc Bvickertus ad h. 1.: habet, inquit, primo adspectu speciei
nonnihil hæc omissio, quid enim iucundius procedit, quam hæc oratio:
ovte avtoS fila Ttddxsi, ovte itoiei ? neque tam necessaria est h. 1.
conditionis additio, quam altero iu membro; agere enim Amorem
aliquid nemo dubitat, utrum patiatur an minas, incertum. Attamen non
puto n Platone omissam vocem esse, sed solam duarum similium
viciniam hanc lectionem peperisse. De hoc genera corruptionis vide quæ
annotavimus. Præterea codices nonnulli exhibent ovte filet noiGDV noiei,
quod ab iis additum est, qui bene sentirent, fila nostro loco e præcedentibus
repetendum esse. Sed ut clarius videas, fila non Platonis manum
esse, posita vox est in loco ineptissimo, eodemquo modo se habet,
quasi supra scriptnm exstaret ovte yap avroff Ttddx&f st Ti fila
Tta6x E t* naS yap kxcov. Si dixisset poeta b<Gjy dixovrl ye SvjMp,
nemo eius verbis offenderetur. 'Exgdv nude positum multorum poetarum de sævitia
Amoris querentium refutatur exemplo. Moneo hæc, ut habeas, quorsum
referas verba Socratica 198. E. to dpa OV TOVTO 1}V TO ■HOLXgjS htOLl
veiv ltiovv y aXXci to coS peyidxa dvctTiSlvcti tgj npdypart xat
oo» HaWtdTUp idv te y ixmv Ixovtt ofioAoyydy, cpadlv ot itoAtag padiAijg
vopoc dlxaia tlvca . itgog ds ry dixaiotivvy daxpgodvvyg hÆItizyg
iitxk%u. ilvai yag opoAoyElzæ dGJtpgodvjnj r 6 xgpr elv ydovav xal lsu9v(uav 9
"EQCozog $6 [lydsutav ydovi]V xqeizzco uvæ. eI 6e ytzovg, xqozolvz’ av vtc
"Egorog, 6 de xgaz ot. xgarcov dh ydovtdv xal Irtidv/iuav 6
"Egeog diacpEQovrcog av Gcocpgovoi. xal fiyv stg ys dv~ D dgsiav
"Egooze ovde "Agyg dvftlGrarai. ov yag e%el "Egeor a *
'Agyg, dAA’ "Egeog "Agtj, 'Atpgodlryg, wg Aoyog. xgeizzcov
ovtajf $xovTO£ f iav re fiTf' el tpevSrj, ovdtv dp * tjy Ttpay pa.
Nostro loco Erotis æquitas probanda erat, quod quibus fieret argumentis,
verisne au falsis, non magnopere curabatur. fn sequentibus verbis d 6
* dv Ixojy e paucissimorum codicum auctoritate tiS ante kxcov
positum servarunt Bckkerus, Stallbaumius, alii. Riickertus, quem
secuti sumus, voculam expunxit. Qui factum sit, ut in ordinem verborum
irrepserit, per æ intelligitur. ol noXeco? /SadiXijS vdpoi. Hæc
Bodleiani codicis lectio est. Florentini quatnor fiadiXixrjS
habent, vulgo ftadiX ilS legitur. Bastius conferri iubet Arist. Rhetor. III. 5tqdy
ndXecov fiadiÆlZ vdpovS. In Piat. Gorg, 484. B. dictum Pindaricum
laudatur: vdpoS 6 ndvTcjy ftadi\f.vS Svcctqjy te xal
dSavdtGJV. elvai yap opoXoy eit ai 6<o<p p o dv vt) .
In Definitionum libello 'Platoni vnlgo ad•cripto 412. A. legitur: do>tppodvvTf
o perpidtrjS ttjs i>vxrf$ irepl tds iv avr?j xata <pvdiv
yiyropevccs &m$vpias te xal ySovaf. eficep/iodrla xal eutaB,ia
ipvxyS xpds rds xatei tpvdiv ijdovd? xal Xviraf. Adde Aristot.
Rhet. I. 9. ~GD(ppodv~ vrj dpetr}y 6i' ijv npoS taS 7/<5ovaS tov
dajpatoS ovta>S %X ovdiVy goS d vopo£ xeXtvei. Neque aliter monente
Stallbanmio ad h. I. da)(ppodvv7]Y definit ipse Plato, cfr. Phædon,
68. C. de rep. IV. 431» A. xpat&v i}8oygjv. Facta
conclusione hac nemo non videt, in dwtppodvvjjy aperte illudi ab
Agathone, homine huius virtutis, ut videtur, expertissimo eodemque Pausaniæ
amasio, quem non puduit Xenophonte teste Symp. c. VIII. 32. dnoXoyeldSai
vitep tgjk dxpadia dvyxvXivdovpevcDY. Sed non dubium est, quin ipse
Agatho behe senserit, huiusmodi nugas sophisticas auditoribus
minimo probatum iri. Ut igitor haberet, quo posset futuræ
convivarum reprehensioni sese subtrahere, in fine orationis suæ hæc
apposuit: ovto? o nap * ipov XdyoS tca 3eoj avaxeioSco, rd
p\v Ttaidids ta 81 ditov 8ijs petplaS perlxoJY. xal pyv - eZs ye .
De * / ds 6 ffccav rov ixofiivov. rov d 9
dvdgBioxdtov rcov &U.C3V xgaztov stuvrav dv dvdgEiorarog sYrj. xsgl
fiiv ovv dixcuoOvvrjg xai OcocpgoOvvyjg xai dvdgelag rov fteov
BiQqtca, TtEQt de Oocpiag teliterai. o6ov ovv dvvcctov, nugaxeov f vi )
Ikteinuv. xai TtQwtov pav, iv 9 av xai iycb x t\v fj^Exigav xeyyr\v
n^6co, agneg 9 Egvlzt[ia%og rqv iccvxov, Ttotrjrtjg 6 {#£05 6o(pog
ovxcog, Sgts xai dklov E %oii\dai % ndg yovv itoirprig yiyvEtai, xuv
cl[iov6og $ ro xgiv, ov av "Egcos aiptjtau to drj ngirtu Tjpag pug
Kai fiijv ye voculis vide annotat. 64. Patet autem, Homericam narrationem hic
taugi, quæ legitur Odyss. VIII. v, 267» seqq. Ceterum non opus
est, ut ad A<ppo8ixt 7? nomen, quod fiaullo infra legitur, nomen
appellativum ipaS suppleatur. Dei enim nomen sæpissime appellativum nomen
simul exprimit. Unum exemplum ut laudem, legitur 197. B. o$er 6r)
xai xaxstixEvddSrj 'xeov $eojv tot itpdypaxa "EpcoroS iyysyopi
vov 8t]\ov ori xaAAovf. it Etp ariov ptf l\\ei7 tEiv. ÆiitEiv
verbum cum iv præpositione compositum iis verbis adnumerandum est, quæ
amissa vi transitiva non actionem aliquam exprimunt, sed absolutam verbi
notionem indicant ; iXXflitElv icitur idem significat atque
iXXEiieoyra elvai . Hinc accedente indicio rei, quam aliquis prætermittit
s. negligit, genitivus casus exhibetur, non accusativus. Vide, quæ de
hoc genere verborum diximus 87» tv* av xai iy cJ. Tres
Bekkeri codices exhibent 7va ri xai iyoo. Non male. Sed nihil
videtur mutandum esse. Etenim av vocula reiterationem significat
actionis, quæ indicata est 186. B. tva xai TtpEoflevoofiey r tjv xtxvrjv
; xai autem pronomini additur, ut significantius indicetur, aliquem
olim fuisse, qui idem fecerit. Verum inest tamen nostro loco,
quod attentiorem lectorem merito offendat. Nimirum notum satis est
atque a nobis commemoratum annotat, 5., Græcos scriptores comparationis membra
ita exhibere, ut nat iu posteriore comparationis membro
ponant, quando idem in priore positum sit, contra id illic
omittant, si in priore comparationis membro non comparuerit, Iam
nostro loco, quoniam &$7tEp vocula duæ actiones indicantur
inter se comparari, Platoni scribeudum erat vel dicendum Agathoni ex præcepto
supra laudato : iv av xai iyoj t?/V r/jiExspav xix v V y Tl ~
ptjdco y GD^TtEp xai 9 EpvB,ipaxoS t 7}v kavxov sc. ixiprjdev.
Potuit etiam hoc modo hæc enuntiatio proferri : tr * av lyco x tjv
rjpexipav xkx v7 l v Xtptjdoo, u tS7Up 9 Epv£i/j.axoS xtjv kavxov.
Exemplum est xai in comparatione dupliciter positi Piat. Phædon. 64. G.
tixiipai 8ij, <3 14 ^ - A xv (fla xofi<S%ai,
3« xoiTjttjS o ”Eqg>S «yafrog lv xecpcclala ituGciV noiri<5iv rt]v xaxct
(lovOutrjV « yciQ ng i} flfj ?J(El 1 J fd/ oldtv, OVt’ Sv BTEQCp SotT]
OVl' CCV «AAoV ’ya$h, <fav apa xarl 601 E,vv doxy, a«rtp wai.
i/io/. Alia huius structuræ exempla Stallbaumius laudat nnnot. ad
Piat. Apol. Socr. 22. D. Nam præter nostrum locum aliud exemplum
apud veteres scriptores reperiatur, quo in priori comparationis membro
xai positum, in altero omissum sit, vehementer dnbito.i
ita 5 yovv nonjxifS y iyvEtat x. X. A. Audi Stallbaumium annotantem ad h.
1.: Alludit iudice Valckenario Diatrib. in Eorip* Fragm. 207* ad
versus Steneboæ Euripideæ : iroiTjxtjv 8* dpa. *EpGo£
8t8d6xei xdv apovdoS y xo npiv . Quæ sequuntur verba, aliquid vitii
contraxerant, quod facta verborum incisione duplici optime sanari
videtur. Annotat Stallbaumius : Ne quid desideres in verbis sequentibus,
rtuoav noiy- 6iv X7jv xata povtiixyv arcte connectas cum ctyaSoS.
Perperam enim in vett. editt. post ayaSof interpungitur. Addit vero
xj)v naxa jiovdixtjv propterea, quod deinde TtoirjtitZ et itoirjxyS
latiore sensu de cuiusvis generis procreatione et generatione dicit.
Itaque nunc de poesi, quæ in carminibus pangendis cernitur, cogitari
cupiens, commemorat jcoltjdiv rrjv xaxd povdixtjv Exhibet
Schleiermacherus in conversione: Uml zucrst nun, damit auch ich uusere Konst
ehre, Vtie Eryximachus die seinige, ist der Gott so
knnstreich (dotpoS o vxgoS') ais Dichter, dass er uuch andere dazu
macht. Iedcr wenigstens vrird ein Dichter» war er
auch den Musen frerad vorher, den Eros triilt. Was wir also wohl
koonen ais Beweis brauchen dafiir, dass Eros ein trefdicher Kiinstler ist
( [itotij X7/S ayaSoS) iedes hervorzubringeu, was zur Konst der Musea
gehort. Ut Schleiermacherus, ita ceteri interpretes non satis accurate
interpretati sunt verba docpoS noiyxyS et dyaSoS noiyxyS, quorum verborum
rectio^ explicatio viam aperit totius loci rectius explicandi.
Eryximachus medicos, ad cuins exemplum Agatho suam artem
celebraturas est, de theoretico et de practico medico {xexyixoS,,
iaxpixcotaxoS et dyaSoS SypiovpyoS) disseruit 186. C. et D, ; vide
annotationem Puri modo nuno Agatho de theoretico et de practico
poeta agit ita, ut docpov itoltjTljv vocet eum, qui poeticæ artis
theoriam calleat, dyc&or Ttonjtyv practicum poetam nominet. Mens
Agathonis igitur hæc est : Die Theorie der Dichtkunst liat der Gott so
iune, dass cr auch andere iu Dichtern macht. Ieder wenigstens
wird ein Dichter, den Eros ergreift» wenn er vorher der
Dichtkunst auch nocli so fremd war. Quæ sequuntur, revocata post
ayaSoS interpunctione vulgata hoc modo scribenda sunt : co 8y
TtpETtEt ypdS papxvplcp XPV O^ai, oxt tcoiyxyS o^EpooS ctyaSik, lv
xz~ vSida^nc. xccl [ilv di] zijv ye rav £aa v holt]6iv nuvzmv 197 rtg
lvavtt(i}<Stzai ]iij ov%i "Eqotos tivca 0o<plav, y yiyvtzat te xai
cpvEzai navza tu £wa; aXka zyv rav zr/vuiv qraXaioo Ttaticcv xohjdiv,
rrjv, Tiarcc povdixijv. Sensus est: Dies raag uns zum Beweise
dienen, dass Eros practischer Dichter ist, wie iiberhaupt in aller Kunst,
so in der, welche sich auf Poesie bezieht. Sed ne hoc quidem modo
verba Platonis satis recte se habere videntur. Fortasse scriptor exhibuit
ordinem verborum hunc : iv xecpaA aleo nadav noitfGiv, xata trjv
/iovtiixijv. a yap riS i} fi rj 7 ) firj ol 8 ev. Præcedentium
verborum explicationi favent ix £ltr et eidevai verba, quorum alterum ad
artis- usum, alterum ad eius theoriam refertur. Idem ia sequentia
verba cadit didovai et SiSdtixeiv. Ceterum cavendum est, ne quis
ovre dv præcedente ovte av minus elegans iudicet aut rei exprimendæ
non satis conveniens, ideoque facillima litterulæ unius mutatione
scribat ovre av: frequentissima est, Stallbaumio annotante ad Plat. Apol.
Socr. 81, E. in huius modi dictionibus dv particulæ repetitio. Sic
in Apol. Socr. loco laudato legitur
ndXai av anoXdoXr) xal jovt’ dv vfidf cocptXijHTf ovSev ovr*
dv ifiavrov. Addit Stallbaumius Piat. Fhileb. p, 43. A. SrjXov 61 }
tovro ye, do Saoxpdrrff, coS ovre ijdovj) ytyvoix* dv iv r<w
xoiovrco itork, ovr* dv ns XvTtT}. Xenoph. Hier. V. 3 . dvsv yap tijS
tzoXeodS ovr* dv 6qjZs6 $ at Svvairo, ovr * av evdaiftoveiv .xal p.\v 81} tTfv
ye. Picinus in conversione: Quod utique per Amoris sapientiam animalia cuncta
gignautur atque nascantur, quis dubitet? quod sane negligentius est
interprer tandi genus, quandoquidem xai ftlv 87 } yk vocularum
potestas delitescit. Fischerus scribendum censuit xa\ ftijv 6?/, quæ
nonnullorum codicum hodie ab omnibus editoribus improbata lectio
est. Kal ftkv 8rj yk eadem prorsus potestate adhiberi videtur atque
xal firjv yk, do quo vide annotat, 64. ; utrumque enim ita ponitur, ut
commemorari significet, quod aut præter exspectationem accidit, aut
quod fidem superat hominum, aut in rebus summæ gravitatis.
aXXa ovx t dfiev. Lenis ironia
htiic dicendi generi inest, quæ adhiberi solet, ubi plane fieri
nequit, quin nesciant, quod nescire confitentur, qui ita loquuntur.
De aitofialveiv verbi tropico usu vide annot. p, 88. Aoristicum
autem tempus positum est de re, quam experientia docuit, cfr.
annotat, p, 144. Ceterum Hesycluus, quem Stallbaumius laudat, habet:
tpavov' '(pcoreivox xal XafLTCpov . Apte Schleicrmucherus: in Ruhm und
Glanz . ' % r o&ixijv ye ft?}v. ri particula
argumentatioui inservit ita, ut indicetur, alia multa exempla ailerri
posse, sed pauca nunc sufficere. Diximus de hoc osu yk particulæ
anuot. di/f uovpyluv ovx ttf/uv, on ov uiv av o deos ovto$ 616i«5xcdos
ylvrjtai, iXA.6yi(ios xal (pavos axe^rj, ov 6’ av "Epa s (irj
iyayrjtai, Gxozuvog ; to\ixi { v ya f irjv xal latpixrjv xal pavtixqv
'AxoXXaiv uvevpev, ixidv(ilas xal "Epotos rjyefiovevGavtos, dgte xal
ovtos Ii "Epotos av iitj (la&tjtris, xal MovOtti fiovGixrjs
xal "HtpaiOtos %«A)££ia:s xal 'Adrjva iOtovpyias xal Ztvg
xvfieQvijGEos &edv te xal avdpdxov. < o&ev 61 ] xal
xatsOxEvdadi] tdv de ov tu xpayiiata "Epotos eyye et 1S6, In
seqnentibns ma. iuscula littera scribendum
curavimus Erotis nomen, ut alibi sæpe, nal enim h. 1* explicati vum est,
de quo vide anuot» ISO. 132. «1, De ijyti<53«i, verbi absoluto usu
supra dictum est annot» 59. nal Movtiai ftovdinr,^.
Magnopere in explicanda horum verborum structura interpretes
se torserunt. Astius eam ita expedire studuit, ut nominativos casus ad
avevpev referendos censeret et ad pc&rjxijS av ebj, genitivos autem
casus e verbis imSvplaS nal "EpootoS ijyepovavdavxoS e præcedentibus
repetendis exaptaret. Annotat Riickertus ad h. 1. : Simplicissimum hoc
esse videtur, ut proxime præcedens membrum GdfXB fiotSrjTTjs plane
negligi in seqq» dicamus et quasi in’ parenthesi positam, de
reliquis autem sic statuamus, sensisse Agatliouem, AMOREM illum, quo
duce Apollinem dixisset artium inventorem exstitisse, non esse alius
rei, quam ideæ artis, apud mentem couceptæ et spectatæ; quum igitur
dicendum esset Mov6ai pQvtiiHtfv avtvpov"EpGotos ijys
povev6avroS 9 quia povtiinrjS ille AMOR esset, contrahentem omnia hæc,
quæ plene posuisset de Apolline, unum in membrum, subiectum
posuisse, omisisse prædicatum ex superioribus repetendum, suo cum accusativo
supplapdo illo ex genitivo, quem apposuit, quique ab ’'Epa>Ti
aptus est, quod et ipsum supplendum. Stallbaumius ad nominativos e superioribus
mente repetendum censet EpcotoS av elrjxSotv paSrjxai, ut genitivi pov6ixi}S,
goAxela? cet, a nomine jia^rftai peodeant. Et Astii et Riickerti
contortior est explicandi ratio. Quam Stallbaumius laudat, ea proxime ad
verum accedit» Nollem autem, genitivos jiovdtxf/S, xodneiaS cet. cum paSrftai
coniungendos ceosiiisset. Nihil certius est, quam pov6i HfjS ceterosque
genitivos ab Erotis nomine regi, quod in verbis supplendis "EpaxoS
av elrj6av pa% 7 }Tcti continetur. Musica autem ut xoB,vnr} 9 laxpinr},
pccvxi Tcrf . inventa est imSvpiaS nal EpcotoS (sc. povtSinijS xo^tni)S
f iaxpintjf, cet.) rjyepovEvtiavxoS. Ut igitur Apollo, illarum
inventor artium, paSijXrfi vocatur Erotis, ita Musæ, musicæ artis
inven tSTMnomoN. vousvov dijkov ori xakkovs' ai6yti yag ovx
l'mdriv "Egeas- n go xov 61, togjr tg tv cegxfi tinov, jroAla xal duva
fnois lylyvsto, tog Uyttai, dia rfjv rrjs 'Avceyxrjg pcctidttciV Inudi)
6’ 6 &eo$ ovtog %<pv, ex rov igccv zav xcdeav navi’
aya&ct yiyove xal C ^ £0 r S xal txvftguTtois. orneas fftol 6oxu,
<J 6gs, ’ 'Egeas ngeotos avros uv xalXmos xal agi «jtos fj.tr et
rovto tois akkois akkeov zoiovxeav ainos elvai. trice», hoc loco
diicipulæ vocantor "Epatot /jovOixfjS, Vulcanus discipulus EpGaTOS X a
^-~ xelaS x. r. A. xa i -ZevS xi ipepvg tSea>S. Mira
lioc loco codicum varietas repentur, cuius originem caussamque frustra quæsivi.
Undecim libri Bekkeri exhibent: HVfispvdv pro HvfiEpvi/dEGoS, tres alii
apud eundem HvfiEpvdv xa habent, in uno xvfitpvwv repentur.
xqdy S ecvv xa itpaypax a. Iutelliguntur rixæ illæ, quarum iam supra
Agatlio mentionem fecit 195. C. : xa S\ TtaXaia npaypaxa nepl
ScovSf et quæ paallo infra verbis insigniuntur: noWa "nat
Stiva StolS iyiyvEXO. In sequentibus "EpooxoS
iyyevopivov Sijlov art TidXXovSj rursus nomen proprium ita positum
habes, ut simul appellativi nominis potestatem obtineat. Hinc xff AAouf genitivum
explicabis. aldx Y*P ovh iite (St iv *EpoS . In Basii, uno legitur
ivEdtiv pro SltEdxiv. Unus Paris, paucissimique ulii libri exhibent idtiv
; Porsonius Advers. p, 58. tvi scribendum coniecit, qua
coniectnra facile caremus. Ut supra dicitur. U. ovh ini dnXrjpov
fialvEi aAA Ini paXSaHoi ), ita quidni hoc loco dicatur: aXdxti ovh
inedxiv ? Neque audieudus est Astius, qui collitis verbis 201. A. al
6xpMV ydp ovh Eli] " EpGJf scribendum esse ceusuit aXdxovS ydp ovh
Idxiv "Epcof. JlpdjxoS avxoS «jv ndX\ldxoS. Ficinus habet in
conversione l Ila mihi videtur, o Ehacdre, AMOR ipse
primum pulcherrimus optimusque esse, Legisse igitur videtur
npcZzov pro npoozoS. Illud etiam apud Stobæum reperitur, atque
WolHo adeo placuit, ut in ordinem verborum recipiendum duceret. Frustra.
Agathonis mens hæc est: Ante natum Erotem pulcrum non erat; ille
omnibus et diis et hominibus pulcritudinis auctor; ipsuna igitur deum
prius, quam omnes, alios, pulcherrimum et optimum fuisse necesse
est: nam quæ quis ipse nou liabet, alii haud facile largiatur
(vide p, 196. E. fin.) iitlpxeta* V 01 k' *•
«ubit me dicere, valetque IxipXitiSai de ea memoria, quam no«
verbo unwillkuhrlich ’ 'E7ciQ%eTttt, SI fioL n xal lymttQOV tlneiv,
ott, ovzog bsziv o xoicSv elprjvrjv fiev iv dvSpaSicoif, iteXdyei Sh
yaXrjvrjv, vrjvepiav dvifjoov xoizrjv, vicvov z’ ivi xijdeu
insignimus. Ceteram nt versas 195. D. ita laudati sunt, ut sua
mollitie, quæ cum in ipsorum verborum placidissimo quasi flumine, tum in
finibus similiter cadentibus conspicitur, Agathonis ingenium ad mollitiem
proclire depingant, ita nostri loci versus non dubium est, quin
habeant in se, quo Agatho notetur. De qua re nemodum' interpretum
quicquam annotavit. Notatur autem, •i quid video, in bis versibus
artificium, quo siugula verba carundem litterarum repetitione iuter
se comparantur. Sic pijvrjv ykv iv av $ p QJitoiS positum ita
habes, ut inverso ordine, quæ litteræ in verbo eipijvrjv
continentur p et r, easdem habeas in dv^JScoiCoiS nomine positas;
idem cadit in sequentia verba iceXdtyst 81 ya %l}vijv. Idem artificium in
verbis VTjvepiav dvejiGDY conspicitur, sed auctius et clarius, quod verba
sunt eiusdem radicis. Restat, ut de xoIzt\v vicvov z 3 ivi xr\8ei
dicamus, in quibus videmur equidem nobis aliquid vitii deprehendisse.
Lectio vulgata ivi jajSei a Bekkero, Stallbaumio, aliis iu ordinem verborum
recepta est, ac Stallbauraius quidem ivlxijSei ita explicat, ut esse dicat iv
zols xtjdopevoiS, Accuratius opinor verba ivi XjjSei explicantur zt6lv
ivi xr\8ei ovtfiv. Sed sire hanc, sive illam explicationem probes,
certum hoc est, hominum, maris, ventorumque præcedente mentione non bene
commemorari zovS x?]8o/.iivov£ s. zivds iv xrj8ei 6vraS t et cum
eipijvrjv iv dv$poJ7toiS non aliter intelligi possit, quam iv
xijfiop.lv oiS, hoc loco iv x?j8ei admodum friget. Ac ne quis cum
Stallbaumio censeat, non offensurum ess^ queroquam iu sententiæ
ratione parum diligenter expressa, qui meminerit, Agathonem hos
versiculos ludere a Platone iussum esse, ut sibi ipse quasi
illuderet: alio loco de consilio Platouis dicemus, excusationem autem
Stallbaumianam quod attinet, vide, ne probata ea, ne
manifestissimum quidem in huiuscemodi versiculis vitium mutando tollere
possis. Quicquid
euim vitiosum ibi deprehenditur, poetæ, non scribarum negligeritiæ vel
ignorationi imputabitur. Magna autem est in codicibus varietas
lectionis. Ero vicvov Z 3 ivi xi/Sei Vindob. unus habet vicvov ze
vtxrj8et . Quatuor Flor, aliique non pauci vicvov ze vrfxijSij s.
vicvov zevijxi]8ij exhibent. Hinc variæ doctorum hominum coniecturæ.
Dindorfius scribendum censuit: vijve/dav dvipoiS, xoiry
vicvov vrpoj8ij. quæ coniectura verissime monente Stallbaumio
propter zi alieno loco positum improbanda est. Vix commemorandum Bastii
commentum est vicvov z 3 ivi yij^tt, Ficinus, quem veram Platonis muovtos
ds rjficcg dJJoTQioTijtog fiiv xtvoi, olxetoTTjtoe D fia nJrjQol, rag
TOiagde |j woSovg (itr’ dZJ.Tjt.av natiag u&tlg £vvi tvai, iv toQTatg,
Iv %oQolg, Iv Ovoiaig yi~ yvojuvog rjyifiav ’ jrpaorijra [ilv x oql^ov,
aygwTTjra nam habuisse suspicor, versiculos sic convertit: qui pacem largitur
hominibus, qui mari tranquillitatem, qui ventis requiem, cubile
viventibus omniumque ( Stallbaumius somnumque rectissime censuit
legendum) securum. Viventibus autem verbo adhibito animalia, ut
videtur, exprimere voluit, quæ videtur et ipse Agatho in mente
habuisse, sed more poetarum adhibito unius animalis nomine expressisse, ad quod
nomen reperiendum ultro duxit TteXayovS commemoratio. Scripsit enim
Piata: : KoitTjvvitvov r * irlxtjte t Ut autem melius intelligas,
quam facile xtftEi in xijSst mutari potuerit: Hesychius xijtei
affert pro dTEprjdEif iprjpla, dicens xrjroS esse non solum
«Snr\ol66iov ix$vv nappEye^rjy sed etiam ait o piar . Iam
aliquis olim Platonis commentator non indoctus, cum xjjtEi de fero
marino non intelligi posse opinaretur, dc ait opia verbum dictum
intellexit, atque, ut intelligentiæ faciliori versiculorum
consuleret, xffiEi scripsit. Ut autem præcedentia verba earundem litterarum
reiteratione inter se comparantur, ita nunc Sioiirjv et xrjTEt eodem
ornatu gaudent. raS roids 8 e b,vv 6 8 ov S fitz* aWijXtoy, His
verbis conventus significantur similes Agatlionis convivio. Ilinc uiiuus
accurate legitur iu, Schulthessii conversione: indem er manclierlei
Vereine und Zusammenkiinfte stiftet. Schleiennacherus verba convertit:
Und dieser eben entlediget uns dea Fremdartigen und sattiget
uns mit dem Angehorigen, indem er nur solclie Vereinigungen
uns unter einander anordnet cet. Non
reddidit V. D. itddaS vocem, quæ et nobis molesta est. Si quid
video, vitium liis verbis iuest, quæ hoc modo emendari videntur: raS
toiasSs gvvodovS juet' d\Xi}Acjy narras ti$e\s B,vvikvai. Ne quis autem
hanc scripturam iusto audaciorem censeat, facile fieri potuit, ut
scribarum aliquis, cum præcederet feminini generis substantivum, ad
id dirigendum censeret itavraS verbum, idque in itatiaS mutaret. Sensus
est: Hic solitudinem a nobis cohibet, familiaritatis studio nos implet,
quippe huiusce modi conventibus omnes inter se conciliari iubens. Quæ
sequuntur nopi^Go^, i&opiZooy participia optime a Schleiermachero
conversa sunt : Mildheit dabei verleihend, Wildheit aber zerstreuend.
Captat enim Agatho et hoc loco et in sequentibus syllabarnm similes
sonos. qn\o 8 <n p oS ev psr siaS x. r. A. Hæc verborum
structura, rarior apud prosæ orationis scriptores, propria est
tragicorum poetarum, vide Matth. Gramm. ampl. §. 339. 647. ubi præter
alia laudantur Soph. Oed. C. 6’ 1!-oqI%cov' (pMSaQOS «vft tvuag,
uS&qos dvgtit vsictg’ iliag dyaSolg, Statos 6oq>oT§, ayaot og
Seoig' iijXatos dfiOiQOts, xtrjtos tVfioiQOig ‘ TQVcprjs, afigo TJJTOg,
JjAlfljjg, JJKpfcwv, IflSQOV, XO&OV JtaTlJjJ ’ SJU,. drrfve/tos xbcvtwy
xafiajrcav, Eurip. Med, 671. ovx idjuby evvrjs &%vysS
yapjjXiov. Eur. Phocn. 834. axex\oS (pocpioov . fAsca?
ayctSotS. Consentiant codices in scriptura! quam FICINO in conversione
expressit: propitias, beneficus, spectandas sapientibus. Sed nemo non videt,
aya 2uS scriptura probata singaloram huius enuntiati memborum
concinnitatem turbari, qaam studiose ab Agathone quæsitam esse supra
annotavimus. Rursam igitur exemplum habes corruptelæ, quæ omnium codicam
consensa tuetur. Apud Stobæum ayc&o~i$ legitur, quod primas
recepit Wolfias, quem ceteri editores secuti sunt. Mollities,
deliciæ. Derivatum nomen est a #1 /m verbo, calore solvo, mollio,
deliciis frango. Stallb. Timæus habet Lex. V. P1 . x A 1 8 V *
ZxXvdif yal paXocxUx. tiprytai 8 e arro rov IxkictvSai a6$tvzia
xov Sepjiov, ad quæ verba vide annotationem Ruhnkenii p, 176
. i V 7t 6 Y6J, iy (pofiMy lv Tioyco x. t . A. Magno
iugenii acumine de his verbis egit Schutsias in Ltct. Platon. Specitn.
I. 4. Quam ibi verborum emeodationem profert, quamquam ut eliis,
ita nobis minas probatur, tamen ita egit V. D., ut non sine fructu
et delectatioue lectorum eius dissertatio repeti videatur. Sententiarum,
inquit, iuter se relatarum oppositionem turbatam esse, nullo negotio
perspicitur. Primum enim inter nova et A oyoj prorsus nulla est relatio,
quæ inter (poficp et noSw satis clara intercedit, deinde qnorsnm
omnino hic iy A oyco pertineat, aut quam vim habeat, intelligi vix
potest; denique quatuor illi nominativi xvfiepvijrrji, imfiaTTji,
napadrdtrff xai deorijp quomodo ad quatuor dativos iv itovGO, iy <pofiax y
iv no * £ca, iv A oyoj referantur, ut singula singulis ad sententiam respondeant,
haud apparet. Itaque cum vix credibile ait, Agath^uis operam in
concinnitate sententiarum assectanda positam extrema in parte claudicasse,
librariorum culpa nonnulla hic turbata esse arbitamur. Ut paucis
defungamur, ita nobis Plato videtur scripsisse : iv (poficp, iy
itoScpy iy itovep, iv poyoo, xvfispvT/T inifjdxifi, TtapadrarrjS xcci 6cor ijp
dpi6roS . Iam primum totam imaginem e re nautica petitam esse
existimamus. Nautis eoim sæpe timor naufragii, desiderium terræ, 1 abor
in difficultate navigandi, ærumna nauseantibus, fame
periclitantibus, cum tempestatibus conllictantibus accidere solet. In timore
igitur illo quid guberuatore, in desiderio t fitXfjS
aya&av, dfieAys xaxcov' iv nova, iv (popa, iv no&to, iv Aoyta
xv^egvi/ttfg, inifiarijs, n«QaOta- e zrjg *s xa\ (Jot?)p aptoroc,
gvfindvrav ts %ciav xal dv&QojTcav y.udfios, t)yeiiav xdXhtito $ xal
cptSroff. a quid socio itineris et comite ( irtifidry ), in labore
quid auxiliatore (xapadxdxp) in ærumua quid sospitatore (Gartij pt)
optabilius? Hæc igitur officia uuum Amorem omnia præstare amantibus
docet. Deinde hac unius litteræ mutatione uniusque vocabuli
transpositione hoc efficitur, ut 'singula singulis ad amussim
respondeant. Ut enim iv q>of$Gp ad malorum, sic iv arJad bonorum
exspectationem refertur; ut itovoS molestiam iu agendo, sic poyoS
molestiam in patiendo designat; tandem xufiepv?jtrj3 ad tpuflov,
ixifiarijS ad noSov ( quis enim flagrantis desiderii sensum melirfs
lenire possit, qnam socias itineris, qoicam colloqueudo horas
tardius euntes fallere possis?) itapadtdT rjS ad icovoVf similitudine a
remigantibus ducta, deniqne 6corr/p ad poyov aptissime refertur. Hæc
Schutzii ingeniosa et periucunda explicatio ideo non probanda est, quod codicum
lectioni adversatur, quæ et ipsa commode explicari potest. Neque tamen
Asthma verborum explicatio placet, quam Stallbaumio probari video. Censet
nimirum Astius, Xdyov h. 1. bene habere, quod nouuisi inanes
verborum similitudines Agatho quæsiverit; ad negamus nos, quamvis
o* fxv$oS ICqd^tj, o XdyoS djtajXeto apnd Platonem sæpe reperiatnr.
Verba iv ito vgj, iv iv xoSgo, iv Xoyw e * j AMATORIA depromta
sunt, affectusqne amatorum exprimunt, donec congrediendi confabulaudique cum AMATIS
potestate fruantur. JIovoS curam denotat, quam quis animo coucepit AMASIO
conspecto; tpoftoS timorem, quo cruciatur, qui AMAT, ne ab alio AMASIUS
sibi præripiatur, indicat; jr 6$oS DESIDERII summi indicium est, A
J-» yoS confabulandi cum AMASIO potestatem quæsitam describit. Atque A
ofov 7iv (jEpVTjzijS Eros dicitur, ut qui ilumen orationis
largiatur idque ad optatum finem dirigat, izoSov irtifidtTjS Eroa
audit, quod cupienti se adiungit, itapadrdrrjS iv <p 6(i&, quid significet,
sponte intelligitur, dc ux ifp autem iv itovcp nc quis opiuetur non recte
dicr: periret amans, nisi Eros accederet animosque ac spem potiundi
amasii adderet» eu XPV Sittd&ott. Hæc, est codicum
plurimorum lectio. Vulgo dei tnedSai exhibetur. Recte illud
recentiores editores probarunt. Non enim de necessitate
quadam hic sermo est, quam propter non possit nou sequi, quisquis
est humana conditione natus, sed de lege agitur, quem quisque ipse sibi
imponere debeat. Vide de 6el et XPV verborum significata auuot.»
Recte verba Ficinus convertit: quem profecto sectari debet præclarisque
hymnis venerari vir quisque cantilenæ illius parti %Qrj iittG&ca
nrxvTu &v8qk itpvjivovvxcc xakag, xalrjg adi]s jiBxejjovta, ijv i
xSet ndvxav &tav te xal dvxtQbjTtcov vorj(ia. Ovzog, tcpij, o
jt ag’ ifiov /16yog, (o 0c/.l8qb, x aj &eoi dvuxu6&(j, xd jj.lv itat8idg, x a de 67tov8ijg jiixQLtxg, xad’
voov lyo J dvvajicu, jiixlxav. 8 Efot&v tog de xov Ayd&avo g
nuvxug l'<pt] 6 ’Aql exoSrjjiog dvu&OQv(lijatn xovg tcuqov xag, wg
icqizovceps, qaam Amor ipse concinit, mentem deorum horainumque permulcens.
KaXijS post xaXojS positam permulti codices non habent. Potuit
facillime, cum præcedat xaXdoS, scribarum incuria vel addi vel omitti
xaXijS, ln textum id receperunt Bekkerus et Stallbanmius,. Astius scribendum
censnit xf/S a o8?jS /iexeXovta y Orellius scribere maluit nati rfjS
oodijs /iexExovxa y Riickertus verbum uncis inclusit* Sed neque uncis
opus est, neque mutatione verbi.
‘7fv ^stXyoov pro rjr ddcov SeAysi positum est, de qua
verborum structura vide Indices. ta /ilv itaiSiaS. Si quæris,
quo consilio hæc verba ab Agathone proferautur, vide annotat. 208.
dv aS o pv firj <3 av. Prorsus eodem modo in Piat. Protag. 334. 6. eItcovxoS ovv xavxoc avxov ol
TCapovxeS aveS opvfSijoav goS ev Xiyot, Ut 1. 1. nudus optativus, ita nostro
loco genitivus participii opinionem exprimit eorum, qui magno cum
clamore exsurrexisse narrantur, vide annot. 158. fiXlty avxa
EiS xov *Epv Zipaxov. cfr. 198. E. 7t(Xi El /17} B,VV7j8ElV
^GJTfpdxEl xe xal ’Ayd3covi dtivols ov6i TtEp\ xd ipcorixd.,
itdvv av i(poftov/i7jv, /n) aitopi}<5<M)6i Ao'ycov 8ta rti noXAd
xal itavxoSana eipt/CSai, vvv o/igdS $a fi ad quæ verba
Socratis allocutio nunc refertur. aSs^S TtaXai 8ioS 5«'SiEVai.
Suid. laudatus a Stallbaumio habet T. I. 48. ddtlS 8e8ias 8eoS Xeyo/iEvov
n £oxi ini xgov xd /n} q>o(jEpa <pofiov /livcov. JldXai exprimendæ
præteriti temporis notioni ita inservit, st cum perfecto tempore
coniunctum plusquamperfecti temporis notiouem efficiat, quæ cum præsente
tempore aliquam habeat couiuuctionem : Nuni frustra metus,
quem habeo, fuerat meus? Convenit cum hac notione Ammonii explicatio 8eoS
verbi: ÆqS xal q)6(ioS 8ia<pipet. AioS /itv ydp i axi
ito\i>xpovioS xaxov vicovoia, cpufioS 6 i i} napavxixa 7CX07}6iS,
8io7tep t Hpo8oxoS iv xy xexapxy • ' H/ilaS ex « cpoftoS xe xal
8eoS. Contra nbi cum præsente tempore naXai coniongi. rmg tov vsavtOxov
ilgrjxoTog xal ctvtcS xal r<u &Ba. Tov ovv 22axQa.Tr) ilntiv
(iAhparna tlg tov 'Egv^ifia%ov, ’Aga Ool Soxa, (pa vca, a nal ’Axov(tevov,
adiig ituAai Sto g deddvca, a AI’ ov (luvuxag, « vvv 8rj £Æyov, ilrtstv,
ori ’Ayd&av %avpuGTug Iqol, lya 8’ dxogqGoifu; To fiev etiqov, tpavai
tov Egvli)ia%ov, HavrLxdg Soxtlg (ioi rfgtjxiva*, on ’Ayct& av iv
Igel' to di oi ajioQijOuv, ovx oiuat. Kal jtdg, to (laxagtE, B '
tlntlv tov 22axQurr), ov gula ctxogeiv xal lya xal aAAog ogugovv, fitAAav
Ai\uv gixd xaAov xal nuv totar, perfecti notio efficitur, at in Piat.
Apol. Socr. 18. B. ipov yap itoXXol xaTt/yopoi yeyovatit itpds
vpd$, xal ndXai noXXa tjStj Itrj xal ovSlv dXrj^tS XiyovreS, quo loco izaXai
XiyovxeS idem est atque ei prjxoreS . Noluit autem ipsum perfecti
temporis participium exhibere Plato, ut significantius et præsenti hora
accusatores meras nugas proferre dicantur atque credularum anicularum
inanes susurrationes. vide aonot. 107 Ceterum schol. ad h. 1. habet:
dSete 8iof M tav rd prj a%ia tpofiov SeSioxuv. opoiov xovxo xal to
ijtofpoberjs avSpconos. d vvv 81 } iXeyov . Nvv 8 r} sæpissime
a librariis confunditur, neque pauci loci exstant, ubi pro vvv 8 tj
scriptum reperitur 6j} vvv, et pro 8 rf vvv vice versa vvv 8 f\.
Utraque verborum compositio propriam potestatem habet, ac 8 ?)
vvv quidem in adhortatioue soleune, atque nostratium also nun
apprime respondet, aut ad rem præsenti tempore notissimam refertur cfr. 191.
A. o 8 /} vvv optpaXov xaXovOiv 191* B. I o St} vvv yvvaixa xaXovpev, Nvv 81 }
autem de tempore accipiendum est, ut signiheet nunc igitur. Vide
Boechhiuui ad Piat. Min. 90. et Stallbaumium ad Piat. Phileb. 105
seqq. on 'AydScov $ av pati t cos ipoi. V ulgo legitur ipei,
quod ferri nequit propter insequentem modum optativum; accedit huc Bodleiani
aliorumque optimæ notæ codicum auctoritas, qui ipoi optativum reprææntaut.
In sequentibus dnopijtiaipi vulgo edebatur. Recte Bekkerus, Stallbaumius, alii,
futurum in ordinem verborum receperant., xal Tt&Sj cJ paxdpie
. Kat h. 1. mere expletivam est, de quo vide annot. ai. MaxapioS
nomen quod attinet, haud raro apud Platouem ita reperitur, ut blaudæ
appellationi exprimendæ inserviat. Interdum id apud eundem, docente Stallbaumio
ad Piat, de rep. I. 335. E., ad ingenii sapicutiæque præstantiam
refertur, cfr. Piat. Menon* 70. B. xlvSwsvcj tioi Soxeiv paxapioS xiS
elvai, dpextjv yovy f site SiSaxrov, t Sccnbv ovto
Aoyov gq&ivTa ; %a\ ra piv aXla* ovy ouolcog &avpcc<5Tu; zb de
In l zetevzijg zov xaXXovg fl'3’ oxrp xputfcp irapayiyvetai,
eidevat. Adde Piat. Menex. 249. D. M.
N?) Ai ', cj 2d■xpaxeS, paxaplav ye A eyeiS ttjv 'A6na6i(xv, ei yvm)
ov6a toiovtovS A oyovS oia z' l6x\ 6vvri%ivai. xal
rtOLvroS artov ovxcj. Apud Bckkerum legitur pera xa\ov ovxco xal
7tavxo8ait6v A. /5» Uterque verborum ordo codicum non paucorum
auctoritate nititur» Equidem non dubito, quin ovxco vocem ei verbo Plato
apposuerit, quod maiora cum vi pronuntiandum est; igitur 7tavxo8a7tuv
ovxco in verborum ordinem recepi. Recte autem Stallbaumius ad verba
xal TtavroSartov ovxcd annotat ‘Multiplicem vocat Agathonis orationem
quippe quæ videatur omnia attigisse et percurrisse, quæ ad laudem
Amoris pertineant» xa\ xa p\v aWa ovx 6 poicoS $ av pa6x a\
Sic Beltkeriis et Stallbanmius omisso piv] quod post opoicoS in
omnibus fere codicibus reperitur. lliickertus ad li. 1.: Habet
sane, inquit, quod mireris, piv particula in eodem orationis
membro repetita. Attamen hoc ipsum cautionem imponit critico,
cni nihil magis est mctnendnm, quam ne librariorum vel
grammaticorum' correcturas in textam recipiat. Quos quum multa hic illic
correxisse constet ex iis libris, in quibus ipsa correctoris manus
cernitur, quid est magis consentaneum, quam iis quoque in locis,
ubi insolentius dictum aliquid pars codd. non agnoscat, omissionem
ab antiquiore critico institutam in libros receutiores receptam
esse. Quam ob rem, ut ratio reddi nullo modo possit repetitionis,
servandam tamen particulam equidem existimo. Sed vide, an possit sic
defendi, ut prius pev membrorum oppositioni, alterum sententiæ inservire
dicas; et cetera quidem, non sunt illa quidem similiter admirauda. Si
recte Riickertura intellexi, eius explicandi ratio nullo modo probari
potest; non perspicio enim, quomodo membrorum oppositio non item
sententiæ oppositio esse possit. Ceterum exempla nonnulla laudavi supra (
cfr. annot. 21. et 216.), quibus probatur, interdum falsum esse,
quod omnium codicum consensu coniirmetur. Nostro loco duo Bekkeri codices
piv post opoicoS positum omittant, ex quorum auctoritate id recte
omiserant Bekkerus et Stallbaumius. Ceterum male post SavpaOxa
punctum ponitur. Schleiermacherus verba convertit : und wemi auch
das Uebrige wol liiclit alles eben so bewundcrnswerth gewesen
ist; aber die Schonlieit der Worter und Redcnsarten am Ende, welcher
Horer ist nicht- uber diese erstaunt? Hæc quamquam cum oratione
Agathonis apprime conveniunt, tamen quoniam vitoperium continent prioris partis
orationis, præter consuetudinem Socraticam sunt, de qua vide annot. 191 Signo
interrogandi post $avpa6xa posito locus sanatur. Sensus est : Et cetera
qui tiov ovoficciav xal Qijuatav tlg ovx av it-utXcc ytf axovav; ixu
syays Iv Sv[iovjisvog, on avios ov% ol6$ dem nnm non pari modo præstantissima
sunt? to Sh iitl xrjXevti) S rov ndXXov 5 . Hæc verba
Riickcrtns ita explicat, utro' de voculas censeat cum sequeDte rov
xdXXovf genitivo arctius cooiungeudas esse. Addit idem, genitivum nominis
alicuius coniunctiim cnm nominativo articuli genere neutro positi prorsus
non differre ab ipso nomine, quod cum suo articulo
exhibeatur; perinde igitur esse, utrum to rov xaX XovS, an to xdXXoS
scribatur. Idem præceptum Matthiæus dedit in Gramm.
ampl. 285. 574., quod ta-, men neutiquam probari potest. Nominis
periphrasis effecta illa per articulum neutro genere positum semper
aliquam nominis adjuncti conditionem indicat, quæ e verborum
contextu facillime eruitur. Posses igitur nostro loco, y scriptor
ro' 6e tov xaXXovS arctius coniungi voluisset, verba convertere l Vim
autem pulcritudinis et verborum et dictionum cet. Non aliter, quam
Riickertus, verba converterant Schleiermacberus in conversione 427.
et Schulthessius 106. ed. Orellii. Persuasam nobis est, to 61 irci t
eXevTrjS ita positum esse, at, cum præcedentia verba Ta plv dXXa reliquam
ab initio orationem denotent, hoc nihil aliud denotet, qqam:
verba posita sub finem orationis» Tov xaXXovS autem genitivus e
verbo oi^enXdytf pendet, de quo genere structuræ vide annotat, 197»
et Matth. Gramm. ampl. $. 868. 681« Sensas est; Quod autem verbaattinet
snb finem orationis posita, quis pulcritudinis verborum
dictionumqne non summa admiratione tenebatur audiens? Ceterum aoristo tempore Plato usus est temporis rationem habens, quo
Agatbonis audita est oratio. Rarissimo verba magnum animi affectum
indicantia alio, quam aoristo tempore ponuntur. In caussa boo est, quod
animi commotio maior, ut subitanea, ita fugitiva est, non dnrans,
ut iam præterierit necesse sit eo tempore, quo qnis eius mentionem
facit. Perfectura tempus infra babes«p» 211. D, ad
quem locum vide annotat. T&v ovopaxcov xa\ farfp d T os v . *
Ptjpctxa sententiæ ' sunt, ovopata singula verba» Hinc
Eryximachus non singala Heracliti verba, sed integram sententiam
vituperans male verbis expressam 187. A. dicit J coSTtep tdcoS xal
'JIpdxXeiTof ftov Xexat XeyeiVj inel t ois ye fir}padiv ov xaXwS Xeyei.
Infra legitur 221. E. Toiavxet icotl ovo pax a. xal fjTjpara
i&<vBev itepiapnix°vTai x. r. X. Adde Piat. Apol. Socr. 17.
H. ov pev t ot } pa dt\ avdpeS 'ABp vaioi, xexaXXieTtrfpkvovS ye AoyovSj
(Ssxep ol Tovxoovy fitjpa6 i Te xal ovopadiv ovde xexodprjpevovS x. T. A. Piat.
Cratyl. 899. A. otov 4il < piXoS * tovto iv a avzl fiijpar oS ovopa
rjpiv yhnjrai, ro te Vxepov avxoBev iooxa igiiXoper x. t. A.
ixel iycoye ivBvpov psvoS x. r, A. Pe ixei vocis C t’ iaouca
<rv8’ lyyvg rovxav ovStv xttXov elnelv, v% a.ia%vvr/g oXlyov dxoSgdg
cjj%6fit/v, sl xr/ tl%ov. xal yuQ f ib Togylov 6 loyog dvE(ii(ivt]6xsv,
agtE drejrvag rd tov 'Ofit/Qov EJiHcov&rj' i<fojioi\u>]v, fit/
/ioi xiktv caussali. potestate atque de eias origine supra diximus
annotat. 151. Ad verba, quæ
sequuntur, oXlyov dnobpaS qtxoprjv Stallbaumius rectissime aunotat;
ne quis scribendum suspicetur oXi* yov dnodpaS ar Gajfppijv, €en ~
tenti a verborum hæc est : ego præ pudore pæne aufugeram, siqua
potuissem. Vide præterea annotationem 159. et ny elxov.
Vulgo legitur 71 oi pro ny» Hoc optimi plurimique codices præbent* Atque
videtur, Riickertus inquit, ny etiam verius est; non tam enim, quem
in locum fugeret, curandum Socrati fuerat, quam quæ fugiendi ratio
et via esset, possetue an non. Utrumque licet, sententiam si
spectas, in sermone familiari, et locum, quem versus aliquis fugam parat,
et rationem, qua fugi possit, sine maguo sententiæ discrimine
commemorare, neque nostratium vituperaretur, qui diceret: ich war schon
halb auf der Fiucht, vrenn ich nur wusste, wohin aut wenit ich nur
wusste, wie. Sed araatrt ' Græci, ut supra indicavimus annotat. 28.,
verba motum in aliquem locum significantia cum quietis notione
coniuugere; hinc non dubium est, præsertim cum codd. optimi, quorum
in numero Bodieiunus est, ny exhibeant, quin Plato Ttoi non exhibuerit,
Ceterum dnodidpatixeiv verbum de servis soleune, qui, quod hero
debent, id non solvunt aufugientes. Debent autem hero servitium. Apte
igitur ano6 paS h. 1. Socrates dicit, quod claucnlum aufugiendo, quam promiserit,
non præstiturus esset Erotis laudationem. xal ydp pe Topy io
v o XoyoS. Gorgiæ Leontini celeberrimi sophistæ et dicendi magistri
illius ætatis, cuius omne artificium in verborum ornatu et
magnificentia (Xap.nd. 8 eS, vide annotat, 196 ) constabat, id quod
abunde discimus ex Phædro Platonis. Duæ declamationes, quæ eius nomine
feruntur, Helenæ encomium et Palamedis defensio quibus de coussis suspectæ
fidei habeantur, nescio ; id scio, proprietatem Gorgianæ eloquentiæ
in iis reperiri. Riickert* cfr. Pliilostratus de Vit. Sophist. I.
xat 'AyaScov dt 6 rijs tpaya)6 iaS noitjzi}s, ov 77 xoipcpSla Cotpdv re
71 al xaXXienij olde, noAXaxov tg5v lapfieicjv yop yidZei. in
enbvSrq * Hanc formam Atticis usitatam cum parum notum habuissent
librarii, factum, est, nt sæpe mutarent. Vulgo legitur InenovSeiv.
Bodleianus codex inenovSet exhibet, cfr. Matth. Gramm, ampl. J.
198. 4. 360 Buttmanni Gramm. uropl. T. I. 432. Rem extra dubitationem
ponit Eustathius ad Ilom. Odyss. 1946. ed Rom., quem Stallbaumius
laudat: napaStdcodi ydp 'HpaxXeidTjS, ori 'AttihoI tcov 6
'Aya&cov rogytov XEcpakrjv dsivov liyuv Iv r tp Xoyca ini rov iftov
koyov nipt^ocg ccvtov pe At&ov ty atpavl-a itomtius. xal ivsvorjOa
tote aget xocrayii.a<5rog coV, 7 jvlxu ifiLV cS [toAoyovv iv rui pigti
pE&’ vp& v tOVS TOlOVtOVt V7tEp6wte\lXOVi iv
rui ijra povcp icepazov6iv f TfSrj Aiyovzef xal ivero/fxrf
XoA i 7t£7COirfX7f HOLI OVZGD tprjoi llavaizios ex £ tv ypettpaS
Ttapa IlXdzoavi' xal &ovxi8i8?}S 8h xixPV rat X( p toiov zrp *Aztix<j)
cfr. Stallbau mius ad Piat, de rep. I. 329* B. ubi eadem eiusdem
verbi forma in omnibus fere codicibus depravata reperitur.in
ijC£7t6v$£iY, Fopyiov he < p aXtjv 8et v o v Kiytiv . Annotant
interpretes, ad Homeri Odyss. A. 632. respici, ubi hæc leguntur:
’Ejje 81 jkmtpov 6ioS yp£i, 'Mt/ poi ropyeujv HEtpaXrjv 6ci VOIO
TtEXttpQV. *E% at8ov 7tijitl>£i£v ayavrj Il£p de<p6v£ia.
Gorgus adspecto capite mortales in lapides mutari, veterum opinio
erat» Iam vide, quam lepide Socrates in LEONZIO (si veda) Gorgusque
nominibus lusit. Tanquam conspecto Gorgus capite, audita Agathonis oratione, ue
in lapidem mutaretur h. e» lapidis instar avavSoZ sederet, veritum
se esse dicit. Ceterum quod apud Homerum est 8£ivolo neAcopov nunc
satis festive Seivov Aiyeiv dicitur adhærente notione monstruosæ
dictiouis. ini rov ipov A oyov. AoyoS hoc loco orationem
significat, quam Socrates habiturus est ; igitur verba convertenda
sunt: io faturam orationem meam. Rependit autem Socrates satis
festive, quæ ab Agathone dicta erant 194. A, qtappdxzeiv
fiovA-El /i£, cJ StOXpaztS Uva $opvfiri$(Z. Pro A faov zy
atpcovia consuetius dicendi genus est p?)
pl dfpaovov noi rjCEitv aSTTEp A i$ov, sed multo lepidius est
atque præcedenti comparationi convenientius Ai$ov zy dgxovia.
xal iv ev 6 t} 6 a zoze apa xazayiAadxoS gjv, Aoristicum tempus positum
habes tempore præcedente imperfecto, ut momentanea actio a
durtua discernatur, de quo significatu temporum vide annot. 36.
xaxayekadxoS nominis siguificatum supra tetigimus annot. p» 148. Ceterum
cave zoze cum iv£vo7fda coniuugendum censeas, pertinet enim ad
sequentia verba tempus accurate exprimens, quo tempore Socrates deum
laudare promiserit. "£lv imperfecti par* ticipium est : oratio
enim recta audiret: zoze apa xazay iAatfzoS 7)V i/vixa x. z. A.
Respicit autem Socrates ad 177. D. ovSeiS doi, gj *Epv£,lpaxe,
ivavzia < pielxai . oirze ydp av itov iyoo (iizoLpaidaipt, o£
ovdiv cptpit «AAo InidxadSai i) za ipeozixd x . r. A. iv reo
pipet pe$’ vpdSv. Socrates sibi ridiculus videri sc simulat, non
tam, quod Erotem laudare promiserit, quam quod iis promiserit, quibus
nemo elegautiorem et pulcriorem Ero D iy%(d[iucCs6ftat rov "Epota
xctl l(pr\v ilvcti dsivos tu iCQOtuccc, ovdlv Side os cepa tov npciy
fiatos, os edsi iyxa(ucc£uv btiovv. iyd (ilv ydp vit dfieXreplas
(S(i?]v detv tdXq&ij kkyuv sceql exccGtov rov lyxo(ua^0(iivov 9
nat tovio (ilv vitdp%eiv, avxdv 81 xovxov tu xaU.i<Sza ixktyo(iivovs &s
evxQSTt&Ctaza ttdivau xal itavv tis laudationem exhibere
possit. Vides igitur» accentum orationis in verbis ponendum esse iv
roa fxipEi vficjv, quo facto ironiæ acerbitas
incredibiliter angetur. Quæ sequuntor verba .xai tcpr\v eivai
betvoS xd ipeo» nxd non satis cum Socratico dicto 179. D.
conveniunt. Modestius euim illic Socrates locutus est. Ne mireris igitur,
quid sit, quod vehementius Socrates hic t se vituperet : omne
vituperium in convivas convertitur, qui non veriti sint, coram Socrate,
homine maxime erotico, rerum eroticarum imperitiam suam pro sapientia
vendidisse. iyd p\v ydp vn* dfte ArepiaS x.
r. A., Hi* verbis auditis verisimile est, erubuisse, qui de Erote verba
fecerunt. A(i£\xeptocS teste Stallbaumio Bodleiani codicis lectio est
aliorumque plurimorum librorum. Riickertus non nisi in Bodleiano,
Vaticano ono, Angelico uno, ct(iE\tepiaS reperiri annotat. Iloc certum
est, codices permultos afiefarjpiaS præbere, quæ lectio unde
originem duxerit, haud dif-" ficile est ad explicandum. Librarii
enim cura non ad etymologiam respicerent df\eX.TEpia nominis, sed ad
analogiam vocabulorum in ?jpta desinentium, ad dfieXxrjpia lormam
recipiendam proclives erant. KEp\ kxccOxov rov IYt xcj
yidS,oy iv ov. Ficinushæc verba convertit: Putabam equidem ob ruditatem
meam, do quocunque quod laudatur a nobis, vera oportere referri; quod si
verbis exprimere voluisset Plato, scripsisset haud dubie o
iyx&judZExai. Schleiermacherus exhibet in conversione; Ich duchte namlich
in meiuer Einfalt, man miisse die Wahrheit sagen in iedem
Stiick von dem zd preis senden, quam conversionem verborum nemo facile
probaverit* Kiickertus idem esse contendit Zxatixov x o iyxa>yiaZ6j.ievov
'atque xo æl iyxa>/ucu}6y£vov f sed exemplis hic loquendi usus probandas
erat, quod V. D. facere omisit. Vulgo legitur : Ttipi Ixa <Sx ov xoov
lyxooptctZofiivGDv, quæ lectio Schleiermacliero placuisse videtur. Nobis
ea- non est, nisi coniectura eorum, qni TCepl bcatixov xov
iyxGopiaZoflivov explicari posse diffiderent. Scripsit fortasse Plato :
TCepzkxdOtov iyxG>yta£o/i£rov h. e. de omni re, si laudatur; fortasse
etiam verba xov iyxGDj.uaZo pivov glossema sunt, quo facillime, si
abesset, careremus. Nam cum præcedat ovbtv eISgjS dpa xov
itpdyyaxoS, cJ? ibtt iyHGoyid?,Elv oxiovVf satis patere opinor, izepl
kxaoxov per se positum rem laudandam significare. dfj (ieya
IqiQovovv m$ tv Iq<ov, wg flStd g ti/v ftuuv xov ixaiveiv ouovv. xd de
ccqb, cog Houctv, 01J tovxo rjv xo xakmg htcavelv ouovv, dlXcc xd tog
(ii- E yufxa uvaxitiivtu xa Ttodyuait, xal d>s xedhaxet, iav xe
y ovxag £%ovxa iav xe (irj. ei Se 4>tvSij, ovSiv «p’ tjv XQayfia.
XQOv^Qtjdy yaQ, mg foexev, uxiog exuOtog xal tovto fitv vnapXBtv,
Bastius paru*n perspecta VTtapxetv verbi potestate 7tal tovto npdotov pkv
rei pkyiStov fikv vnapx&y scribendum couiecit. Frustra. Rectissime
Stallbaumius xal tovto plv vnap inquit, est: et hoc debere orationi
subiectum esse argumentum. Nam verissime Scbneiderus ad Xenoph.
Oecon. XXL 11. vnap X&iy dicuntur a Platone quæc ungue fundamenti loco
adesse debent, ubi quis quid exsequi voluerit, to SI a, pa,
cjsHoihev, ov tovto 7/r x, t. A. De xo 6 k vocularum significatione
vide annotat, 111. Adde Stallbanmium ad Flat. Apol. S. 23. A. " Apa conclnsivæ notionis
particula hoc loco ironiæ augendæ inservit. Præteritum tempus falsam opinionem
aut spem fuisse indicat, quam aliquis olim susceperit atque per
aliquod templis veram habuerit. Utuntur autem hac formula satis cum dolore
aut acrimonia ii, quos eventus docuit, aliter atque antea putaverint, rem
se habere. Eodem modo paullo infra legitur 199. A. aAAa ydp iyco ovx ydij
apa tov tpoxov tov inai•vov x . T. A. Egit de hoc genere dicendi
Stallbaumius ad Piat. Phæd. p* 68. B., ibique Homerum laudat, Odyss. XVI,
v. 418, 'Avtlvo', vfipiv £x gdv * xaxopkjXav&, xal 61 6k
tpa6iv iv Stjpoo 'l$axi]S pe$ * optjXixtxS ippev' dpidtov
fiovXy xal pvSotdi * 6v 6 * ovx apa toios hjdSa. Pro
irpporfccto interdum in hoc dicendi genere præsens tempus
reperitur, v. c. in Piat. Gorg. 469- E. t /2 'ScoxpaxE5 i ovtgj pkv
navtES av pkya Svvaivto, IkeI xav ipnpjjdSEirj olxla rodtqo ra5
tponoo rjytiv' av 6oi do - / xrjy xal ta yE 'ASrjvaicov vsapia xat
rpii/pEiS xal ta nXoia navta xal ta drjpotiia xal xd idta. aAA’ ovx
apa rovt* l6ti xd pkya Svva6$ai, to not eiv d Soxei avtqj, DiiTert
a præteriti præsentis temporis usus ita, ut illo posito evento
aliquis indicet se edoctum esse, rem aliter se habere, atque olim existimaverit,
præsente autem tempore indicatur, indicare aliquem ita, ut iudicium eius
adhuc uoa probatum sit eventu. aAAa to goS pkyitira
avatiSkv ai t& npdypa ti. *Avaxi$kvai verbum solenne est de donis, quæ
diis ab hominibus consecrantur» Idem etiam eum significatum habet, quo aliquis
alicui aliquid attribuere dicitor. Neutra verbi notio ad nostrum locum
satis quadrat. Nimirum ironia consueta Socrates usus et pietatem d£ia
diis 15 ijfiwv xbv "Eqcotu lyxauiateiv dot-ei, oi>%
ortas lyxa(uaGtxai. 8ia xavxa 8i), olfiat, rtavxa kbyov xivovvxcg avati&exs
xa "Epazi, xal ycczt avxbv xoiovxov rs 109 tivcu xal xoGovxav aixwv,
orta$ av (patvtjxai tbg xakliOrog xal olqiCxos dijkov oxi xoig M
yiyvuGxov- consecrantiam et mentientium impudentiam notaturus est.
Deest vernaculo sermoni verbum, quod utramque notionem exprimat;
nam quod mihi nunc in mentem venit, aufhiingen, de fore suspendendo
intelligas facilius, quam de corouis, quibus templorum parietes
exornabant veteres. Sed pone, vernaculum illud Græcorum verbo
dvaxpEfxairvvvai apprime respondere, alteram notionem adde, qua dicimus : i e mandem
etwasaufhiingen, et expressum habebis avariSivai verbum. In Latina
liugua verbum est, quod Græcorum verbo ad unguem respondeat:
imponere alicui aliquid» iepovf$f>i}$7}ydp,G)Sgoixtv. Socrates
ex orationibus, quæ hucusque habitæ erant, conclusionem facit ad
Eryximachi medici voluntatem. D», eiusque verba ita interpretatur, ut non
veram Erotis laudationem, sed arbitrariam, hoc est, vel veram vel falsam
laudationem exegerit. Hinc verba explicabis coS UotxsVf quæ ita proferuntur a
Socrate, ut ad convivarum orationes respici significetur. Sensus est: Deun
die Aufgabe war, wie aus den gehaltenen Hedeu crhellt cet. iy
xoo fiiaZeiv 8o%ei t ovx 0 7tQ3s: iyxooj^iiddETat. Fiemus bæc verba
convertit : Nihil ‘fenim referre, faisaue an vera sint, cum
propositum sit, non quomodo Amor ipse laudetur, immo ut quisque AMOREM
laudare quam maxime videatur. Indicativo futuri rei veritas indicatur, quæ
arbitrio opponitur, quo quis Erotem laudandum censent, Paullo
obscurius Socrates loquitar. Verborum sensus hic esso videtur: Convivas
non Erotem, sed se ipsos landasse ita, ut suam sententiam de Erote
laudando maxime celebraverint» xavxa Xoyov xivo-vvxeS avaxiSe te x
&"Ep gdxi. Ruckertus ad h. 1. XoyoS 9 inquit, utrumque SIGNIFICAT,
orationem et orationis materiam, xtveiv Xoyov, excitare sermonem vel
excitare, de quo dicatur» Hinc sensus est, nihil, quod dici possit
ullo modoy prætermittitis, quin AMORI tribuatis. IldvTot Xoyov
xiveiv neque de oratione neque de materie orationis accipiendum est, sed
de genere dicendi ac de modo res animo concipiendi; verba
converterim: iedo mogliche Rede- und Be- trachtoqgsweise auwenden. cfr.
Piat, Phileb. 15. -E. o 8 l xpcotov avrov yevodpevoS hxddTOTE XGOV VECJV
tfd$ElS ttfS* XlYCt dofpiaS EvprjHooS Sqdavpdv vq>* ijSovrjG
ivBovdia te xal xavxa mvtt Xoyov h. t. A. Adde Piat. Theæt. 163. A
* tovxov *aptv td xoXXa xal arojta rav-<Siv' ov yaQ av otov xotg ye e16o6l
xal xctAag y' £%ei %al asfivag o htatvog. uM.it yaQ lya ovk ydq
figet rov x qotcov xov BTtctLVOv, ovd’ eidas vfilv c o^oAoyijtia otul ainog iv
% c3 hbqu ineat ve<SE6&au y yXdrta ovv viti6%ETO, fi (pgqv ov.
drj. ov yitQ ra ijiivrjdctjJTjv . Piat. de re pub. V. 450.
A. o6ov Aoyov itaAiv, QjSXEp apxy$> xivsixe zepl rijs noAixtlaS. Ad
avatLSeze cogitando repetendum cenæt Riickertus navia A ayov vel
supplendum avxov, quod ad jtavxa Aoyov referatur. Frustra,
*Avazi%kvai hoc loco absolate positum est, ut idem sit atquo
txvd%i6iv itoeltiSat. t oiovtov xe elv cti xa\ r o 6ovx av ah
iov . His verbis indefinite positis et natura Erotis et utilitas dei
vario modo in convivarum orationibus descriptæ insigniuntur. Igitur roiovtov
talem significat, qualis a convivis diversis modis descriptus est,
lodovicjv talium auctorem tantorumque, qualium et quantorum auctorem illi
Erotem prædicaverunt. xal xaAas y * $\eix. r.A, Eadem fere
ironia Socrates utitur in Plat. Apol. Socr. 20. C. xai iyco i ov Eutfvov
ipaxdpitfa, ei aS aArjS&S lx £l T<xvrr,v xifv xix v V y Ka ' L °vxcjS
cpptXdii 8i8a6xei. lyd yovv noti avios ixaAAvvo/njv te xa\ JjftpVV
OflTfV <XV y eI 7/7tl(jxdp7fY xavra * «AA* ov ydp initira/ tat, ($
uvdpES ’A$rjvdioi. Cave igitur, serio dicta
censeas verba xdi xaAd>S y ’ tx £L tepraf o Zrt aivoS.
a A A d ydp iydf. Duæ cogitationes insunt in sequentibus :
Promisi me verba facturum esso de Erote ; Ignaras eram rectao
laudandi rationis, quam vos secuti estis. Ad olterum cogitationem yap refertur,
ud alteram aAAd. Huiusmodi cogitatione* quoniam sæpius in nna
enuntiatione comprehenduntur, aAAd ydp haud raro coninnctum reperitur.
Quod sequitur ov8 ’ e1dtuS' Latine expressum audit r Sed enim ego non
noveram buuc modum laudationis, non scieus autem vobis promisi, ut
ceteri, ita et ego ipse dei laudationem. Positum igitur habes ovd’
eido oS pro ovk e16gj£ 86. Efficitur autem illa scriptura, ut accentus
orationis, proprie in ovh lidcoS 8i ponendus, in sequens finitum
verbum transeat. ?} y A arra ovv v it e 6 x £ to, 7 ) 8 fe tppTrjv
ov. Legitur apud Euripidem, ad quem Socrates respicit li, 1., Hippolyt.
v. 612. 7 } yAc566 * ojjgSjjqx’, 6t tppi} v avapox
oi Haud raro in Platonicis scriptis ad hunc versum alluditur, v.
c, Theæt. 154, D. EipiitlSeidv xi HvpjpijdEiai' tf plv ydp
yAdoxxa aviAtyxxoS ijpiv forat, 7 } cppifv ovx avEÆyxxof. Adde
etiam Cicer, de ofif, 111, 29* 108,: Nou enim falsum iurare
periurare est, sed quod ex animi tui senteutia iuraveris, sicut verbis
concipitur more nostro, id 15 *ftt lyxafua£<o rovtov rov rgoxov ov yag
av Swalfiijv' ov (iknou akka ta ye dkqdq, el fiovkte&e, non
faceie periariam est. Scite enim Euripides: Iuravi lingua,
mentem iniuratam gero. Ad Socratem nt revertamur, Euripideis
verbis laudatis hoc efficere voluit: Promisisse sese quidem Erotis laudationem,
sed non talem, qualem ediderint, qui ante 6e locuti sint. Aut
igitur tacendum sibi esse, quippe promisso suo ad Erotem illa ratione laudandum
non obstrictus, aut eam laudationem proferendam esse, qualem, cum
promiserit, in animo habuerit., ov ydp kri iyxapiaZa xovxov tov
tporcov. Breviloquentia est : hæ enim sententiæ verbis insunt: laudaturus
eram, at non amplias laudaturus sum, si huuc in modum laudatio
instituenda est. Riickert. *EyxoopidS,co absolute positum est, ut
non tam actionem, quam ipsam verbi notionem cum vi repræsentet :
iyxcjpia^cov el/ii. Hinc facile intelligitnr, quid sibi velit
hi hoc loco. ov ydp av dvvaiprjv . ov /jLevxoi . Admodnm dubitant
viri docti de horum verborum iuterpunctione recte ponenda » alii punctum post
ov f.Uvtoi ponendum, alii omnem prorsus interpunctionem post ov
fievtoi delendam censent. Atque sic Bekkerus verba edidit, quem
Riickertus secutus est annotans ad hunc locum: tftraque verba interpuogendi
ratio vera est grammatice; sensum si spectes, roirere, quid sibi velit tam
fortis ac vehemens negatio, qualis fatura sit, si ov pkvtoi cum præcedentibus
iungatur. Contra si iungas ov pkvtoi aXAa, multo lenior erit
oratio, sensumque præbebit hunc: Vestro isto modo AMOREM laudandi
consilium plane abieci, non possim enim, etiamsi forte velim.
Attamen hoc ita accipi nolo, quasi dicere omnino recusem, immo vera
quidem cet, Equidem non dubito, quia Ov pevtoi verba per
anadiplosin rectissime ab Stallbaumio explicata sint, cuius exempla si quæris,
adi Stallbaum. edit. Sympos. 97» Quod autem scire se negat Riickertus,
quid sibi fortis negatio velit h. 1., exprimendæ veritati
enuntiatiouis negativæ inservit, ut verba convertenda sint : ich
konnte es auch nicht, wirklich nicht, ei ^fiovXedSe, i$k X
oj xa x 9 ifiavxov . De (5ov Af6%at et
kSkXeiv verborum significatu vide aunot. 44. Ka T a præpositionem quod
attinet, vide Piat. Apol. Socr. 17. B, el phv ydp tovro
Xiyovtiiv, opoXoyoiyv av iycoye ov nata. xovtovS elvai jirjtcop.
Piat. Prot. p, 517- A. iyd 8e tovtoiS aita6i xaxet tovro elvai
ov Hvp<pepopai t de quo loco supra diximus 41. Adde præterea
annotat. 134. n Iva prj ykAo ota o(p\cD . cfr. Apol. Socr. 17. C. ov ydp av di/ itov Ttpk - 7Toi, cj
dvdpeS, tp8e ry uda toSjzep psipaxlaj TtXatTovti A dyovS eis vpaS elsdvai,
quem locum eo aptiorem hic censebis, l&tfaa tljteiv xcct’
Ifiatnov, ov itqos rovg v(istigovs B koyovg, ivu (lij yikattu. ocpfao.
oga ovv, cj <X>aidQt, {I > i qno certius est,
Socratem ætate provectiorem fuisse eo tempore, quo Agatho ItuyIxuk
celebravit, h. e. 412. a, Cfi. Ceterum ocpXt o cum quadam ironia in
malam partem dicitur, ut supra 183. A, a
ei xiS toXpoSrj itotetv aXX oxiovy nXrjv tovto, za piyidxa xotpnoiz
9 av oveidrj. Eodem modo d.7ZQXav£iv verbd Græci utuntur, cfy*
Piat, dc legg. 910. B. xal itada ovtgdS f\ TtoXiS aitoXavxf xgdv
adefi&v zpoitov riva dixcdcof. opa ovv, <u $ai8pe t
ei xi xal zotovzov Xdyov 6iei 7tep\ "Epcox os . Stallbaumius
per epexegesin verba addita censet zdXifSif Xeyopeva dxoveiv, cuius
structuræ permulta exempla reperiuntur. Unum exemplum ut laudem, cfr.
Piat. Phæd. 103. A. cap. 51. xal ziS eh te xdov xaporxcov dxov 6aS
itpoS Secjv, ovx iv roiS XpodSev r\piv XoyoiS avxo to ivavxlov xdbv
vvvl Xeyouivcov copoXoyeiro y ix xov iXaxxovoS zo pei2,ov yiyvedSai
xal ix xov pdZovoS xo tXaxxov, xal axeXv&$ avxTj elvai j/ yivedi?
rots ivavxioiS, ix xoov ivavxi&v; Ceterum male rerba disposita
sunt, quandoquidem comma non post diei ponendum est, quo loco id
posuerunt editores ad unum omnea, sed post "EpGoroS. Sensus est: Vide agitur, o Phædre, num forte tibi etiam
huiusmodi Erotis laudatione opua sit, ln e. vera, non mendaciis
cuiusvis generis referta. ovopadi 81 xal Sidet firf/idxGov roiavtg. *Ovopara et fi?jpaxa quo significatu poni soleant, supra dictum est
annotat, 221. Sententiam quod attiuet, duo suut, quæ a Socrato in
orationibus couvivarum vituperantur : sententiarum falsitas, verborum
enuntiationumque nimius ornatus. Igitur seri' ptura non opus est uqius
codicis Vindob., quæ magnopere placuit Schæfero (ad Dionys. de
compos, verb. 28.), ovopadei 81 xal Sidet fcrjpdruv toiavXXf* In
sequentibus ditola av tiS XVXV iiteXSovda additum reperitnr in permultis
iisque pptlmæ notæ codicibus di particula, quæ nullo modo ferri potest. Admissa
ea sententia verborum existit hæc: Vere dicta pudire, nominibus
autem et positu enuntiationum tali (b. c. vero) et qua lis cunque
forte «eæ obtulerit loquentl. Fortuitum b. e. non exquisitum sententiarum
verborumque positam facile probes, verum positum quamquam cum veritate
rei convenientem interpretari possis, tamen minus probabilem h, 1. indices.
Igitur di post ditola collocatum, quo efficitur, ut zotctvxy ad præcedentia
non ad sequentia verba referatur, atque ut commemorata posituras
veritate simplicitatis notio adiungatur verborum atque dictionum, ex ordine
verborum semovimus. Idem fecerunt Bekkerus, Stallbaumiua, alii. Ficinua
verba convertit: Vide itaque, Phædre } Xi xal toiovtov Xbyov diti
'Egcotog, Talr^si] Xi yufiwu uxovt iv, vvofiaGi 8s xai &i<Ssi
gtjfiatav roiavry, inoia &v ns hul»oS6a. Tbv ovv QaidQov
tcprj xai rov S cckkovg xtkivuv Uyuv, bny aixbg ot 'oiro Sstv ilnsLV,
rctvry. "En roivvv, tpavuv, a <I>aldQe, xaQig fiot Aya&mva
a/iwg’ arta Igia&ca, tva, «voC fioXoynHansvoe ««?’ «vtov ovtag r/St] Uya.
’AU« TUiQiyi-u, tptxvca tov OcuSqov' ulk igata. Msza tavra brj rov
2axgdrg hv Lvd&vSe xoftlv aglaGftca. utrum vobis 'placeat
orationem fiuiusmodi nunc audire, quæ de Amore vera duntaxat
enarret, verborum nominumque, utcunque accidit, compositione
procedens. Uri roivvv, tpavai, <a $ai8pe, TtapeS pou
Car ad Phædrum potissirauih et hoc loco et sapra Socratis eratio
se convertat, si quæris, vide 197* D # iyco 8} rjSioos; pkv
axovat ^SooxparovS 8ia\eyojitvov, dvayytaiov 8i poi ImipeXqSijvai
rov iyxcopiov ro5 "Epcon xal amo SeZadSai nap* bvoS
txutixov vjigdv rov Xoyov. o it q avro? olotro 8 si v elmeiv,
ravty. Commode abesse posset ravtft, quæ vox e præcedente on rg
suppleri solet alias haud raro. Posita nostro loco est, atque in fine quidem
totius enuntiati collocata, ut significantias Phædri ceterorumque
convivarum verba red-r de ren tu r, quæ obliqua oratione liunc
exhibentor. Dixerunt autem illi: omjf avtoS olei 8tiv Xeyeiv, ravry
elnk. ovrcoS rj8 tj Xeyco. vide annotat, 195* Schleiermacheras
verba convertit: damit icli mit ihm eioverstanden a 1 s d n n n
welter rede. Recte } displicet ta* men vocula w ei ter, qua rectius
carueris. Nam X£yco t ut XoyoS in præcedentibus sexcenties de
Erotis laude, vide annot. 187., de laudatione incipienda intelligeudum
est : Damit ich, wenn ich mit ihm mich verstandigt habe, alsdaun
den Eros au loben beginne* iv$£v$e Xo%kv. Vide annotat. Stndiose id
agit scriptor, ut lectores seraper admoneantur, orationes
convivarum non accurate neque verbo tenus referri, quod quo
consilio fecerit, in Comment* de Syrapos. Platonis
indicavimus. xa\a>£ poi lt8o%a$'KCC$TjyijtiatiSai rov
Xoyov, li, e. disputationem exorsus esse. Deest, quod mea culpa
potius factum puto, quam quod onmino nullum sit, sed deest mihi
exemplum verbi ita usurpati cum genitivo. Non desunt, ubi accusativus
sequatur, velat Thcæt. 200. E. 6 xaSrjyovptvos rov notapSv.
Riickert* Verba transitiva haud raro ita adhiberi, ut non tam
actio, quam verbi notio urgeatur, sæpius annotavimus, v. c,p. 22.
p» 59. Cap. XXL Kal ftijv, e» (pile 'Aya&av, xalwg fios
tdofcg xadyyrjtiaB&ai zov Ivyov, Isyav, 3« xqwzov tt£v 6'tot
ccvzov iTaStL^ai vnoiog zig iotiv 6 “Encog, vBztqov Ss tu k'pya avzov. zavzrjv
zr;v uQX>i v naw aya[itu. Xfh ovv uoi tcsqi "Eqsazog, insidi; xal ralla
xalag xal peyal07tQS7iu g 6iijl%sg olog ia ti, xal %6i$s D tizi'
jcotSQov iau zowvzog Hoias usa» ut unum tantummodo exemplum
laudem, legitur p, 178« C. o ydp xpi? dv^poonoiS?/yeuSSai navxoS x
ov filov xcdS ptAAovdi xaXwS fiicooetiSai, quod idem valet, atque o
ydp XPV tOtS CtV%pC£> 7 tOlS &mp ffl'EyGOV elvca navxoS x ov
fiiov. Sic no«tra verba posita sunt pro xaAo? fioi £doB,aS xaSrjyijxtjs elvat x
ov Xoyov. oxt np doro v p\v S eoi. cfr. Cic v de ofF. I.
c, 2. $. 7* Placet igitur, quoniam omnis disputatio de officio futura est
y ante definire, quid sit officium, quod a Panætio prætermissum
esse miror * Omnis enim y quæ a ratione suscipitur de aliqua re
institutio, debet a definitione proficisci, ut in !el ligatur quid
sit id t de quo disputetur * Ad hanc instituendæ disputationi»
legem Socrates etiam in Menone respiciens 77* E. docet: ante
dicendum esse, quid sit id, quod virtus appelletur, quam possit,
utrum doceri queat necne virtus, diiudicari. tavtrjv trjv
apxrjv navv aya pax. y Aya<S$ai verbo utuntur, qui et AMARI et laudari
a se rem aliquam indicaturi aunt. olog eivcd nvog o
Egag cfr. Piat. Protag. 935. D.Vl rtal 1 IititoviHOVy ct
ptkv Zycoyl tiov trjv <pi\o6oq>iav ayajiai, axap xal vvv
inaivdo xal cpiXco x. t. A. h. c. quod s em per facio, tuam sapientiam ut
amem laudemque, idem etiam nunc mihi contingit. Minus probem
Stallbaumii annotat, ed. 97. Haud cio, inquit, an alicui scribendum
videatur axap vvv xal btaivdr xal tpiXdo, quo clarius appareat
ratio oppositionis. Sed nihil mutandum, siquidem xal non cum vvv, sed cum
atdp arcte connectendum, ut significent voculæ: quin etiam .
olof etvai ttvoS o "EpcoS lp oo . Repentur hic verborum ordo apud
Bekkerum, Astinm, Stallboumium, qui Bodleiani codicis «t Vindobb. doorara
auctoritatem seguti sunt. Eum verborum ordinem Riickertus frustra
impugnat, dicens, minus bene habere subiectum inter prædicatum et
pendentem inde genitivum insertum. Nam huius structuræ artificium
et apud Græcos et apud Romanos acriptores æpennmero reperitur. Suspectum
autem fit mutatione sedfe $pa>S nomen j nam vulgo verba inverso
ordine exhibentor oloS 1 m f ovStvog; Ipcota 6’ ovx, tl
{v>itq6s rivos % noxios iou yiloiov yap av th] xo igatrjua, tl
"Epias bsxlv 1’gag scapos rj [irjtQos «AA’ to $jctp &v tl cnko tovto
xcatQa jpdrov, uqu 6 xarijp iaxt xarqp w ilvai nvof IpaS 6 "EptsaS,
Uodecim codices ipcoS nomen prorsus omittunt. Verbum omisimus nos, quia
sive ante J *Epa)S ponatur, sive eidem postpouatur, cum sequentibus nullo
modo convenire videtur. Etenim si scripsisset Plato oloS elvai nvoS ipGoS
6 "EpcoS s. rivos 6 *EpooS HpoaS, nemini auditori ac ue ipsi quidem
Socrati in mentem venire potuisset patris matrisve cogitatio, quæ verbis
sequentibus continetur. Iam cum omisisset SpoaS nomen, ambiguaque
potestate posnisset "EpaoS nomen propriam, ne interrogatio, ut
potuit male intelligi, ita revera male intelligeretur, verba statim
addidit: ipanco 6 * ovx, el prjrpoS t tro$ 7} natpos idxtv,
yeXoiov yap etrj to\ £ p oj r ?}/i a, Socrates Erotis nomine
ita posito in præcedentibus, nt non deum sed dei vini iutelligi vellet,
additoque vituperio eius, qui interrogationem sio interpretaretur, ut de
Erote deo, non de amore sermonem esse censet, satis acerbe
incu-r rium eorum vituperat, qui dei nomine adhibito tum deum,
tuut vira eius expressissent non indicantes, utra potestate nomen
proprium accipi voluerint» Aliter Ruckertua de his verbis indicat, cuius verba
hæc sunt; Id nihil, inquit, habet ridiculi, rogare, Amorne patrem vel
matrem habeat, id quod infra rogat ipse SOS, A, At ita rogare,
ut prædicatum ponas ZpcoS, ac deinde genitivi sensum velis
esse lionc, quem negat esse, id vero ridiculum est. Ridiculum igitur
hoc quoque, si quis, quod recte interrogatum sit, ac ne male accipi
possit, addito prædicato ipooS præcautum, tamen ita accipiat aut
accipere simulet. Pertinet igitur hoc ad sophistarum captiones fraudesque
deridendas, babetque vim hand exiguam ad firmandum io præcedentibus positum
IponS contra libros eos, qui id omittunt* ei avto tovto
itatkpet iJpojtGDV . Imperfectam cum el particula coniuuctum in hujusmodi
enuntiatione aliquid sumi fieri indicat, quod revera nou fiat ;
aoristus addita av particula actionem exprimit, quæ sine dubitatione
futura esset, si fieret illud, quod fieri tantummodo sumitur. Paullo
aliter Stallbaumius ad h. 1. : Imperfectum, inquit, indicat
id, quod nunc fieret, si fieret: aoristus autem SIGNIFICAT rem ita esse
comparatam, ut e vestigio possit perfici et abaolvi. Avto tovto icatipa
minus recte Stallbaumius censet idem plane esse, atque natipct avto
tovto, oitep l6tw. Neque recte Schleiermacherus verba convertit: Wie wenn
ich nach ei nem Vater selbst fragte. Schulthessius eodem fere modo: wie
wenn ich grade vom Vater ftagte. Avto tovto sequente uomine articulo
tuo destituto significat, vog, ov; tfæs av 6>'j xov (iot, d IfiovXov
xa%w$ axoxQlvaO&at,, oti t&ziv visos ys V dvyccTQo s 6
xatrjQ ittttrjQ • ij ov ; ITavu ys, tpuvca rov 'Ayafrwvtt. Ovxovv xai rf
/tijtijQ ascevras; OfwkoysiOftut xai E V verbum, quod in
superioribus commemoratum sit, nunc materialiter, ut verbo hoc utar,
usurpari, «t conversio audiat : Aber gleichwie wenn ichdas Wort
Ttaxrjp selbst aufnehmend fragen wollte cet. Plura exempla si quæris
verborum materialiter positorum, indicata reperies in Indicibus*
tlitet av Stj itov poi, el iftovXov* Ei ifiovXov positum est b. e.
imperfectum tempus fiovXe6$cn verbi, quod ponitur velle Agathonem respondere,
sed revera non fieri, ut voluntas illa respondendi se ostendat proptserea, quod
responderi nequit, ubi interrogatio nulla proposita est. EhceS av
rursus eodem modo positum est, ut paullo supra, significatque, Agathonem
haud dubie dicturum esse, si interrogatus a Socrate respondere
vellet* xai 7) pptpp gdS avtGD$ . !i* e. Stallbaumius inquit,
ovxovv xai nepl pjjtpos ooSavtaS %X £L ? dubito, nam recte. Nam ut
taceam articuli ante prjxpoS ponendi omissionem, quo carere non
possumus io huiasmodi enuntiat io ne, expletior oratio audit potius:
ovxovv xai r\ prjrrjp vlioS ye rj SpyarpoS prjtpp. o
poXoy ai6$ai xai tov ro* Hæc tredecim Bekkeri codicum lectio est, mups apud eundem
opoAoysid&a habet, tinus &>poAoyai6$ rursum unus oi
yel<$$& poAoyeidSaz. Editores excepto Riickerto, qui
opoXoyetdSai dedit, vulgatum opoXoyijdai in ordinem verborum
receperunt. Hiickertus ad h. 1* aut opoXo yEioScti scribendum esse
censet aut 6fioXoyti6$G). Posterius, inquit, propterea
improbandum, quia addi debebat, si hoc Piato dedisset, <pavai
vel alius dicendi verbi infinitivus, vpoAoyetdSai autem non habet, quod
offendat, modo passivum esse teneas: concessum esse, immo commendationis
aliquid ex eo. habet, quod in sequentibus quoque
præsentis infinitivus opoA oysfa- et infra p* 20 1. A* «wpoXoyat imperfectum
non aoristus legitur, Dedimus opoA oyau5%at codicum auctoritate moti, nou
quod præsens tempus magis nobis placeat, quam aoristicum tempus, neque
magnopere curamus præsentis atque imperfecti usum in sequentibus,
nam et imperfecti et floristi infinitivus in huiasmodi
enuntiatis frequentissimus est. Neque admodum probamus illud conces-
# sum esse, quod haud scio, an cuiquam satis probaturus sit Riickertus,
Alia de caussa in textu posuisse opoAoyatdSai libnit, videlicet quia
proxime ad PJatoaia manum accedere videtur, atque viam aperit
genuinam lectionem restituendi* Etenim scripsisse Platonem arbitramur
opoXoyatv nat tovto, quæ scriptura quam fa- tovto. "En rolvvv,
slnslv xov ZaxQ&xrj, dxoxgivca oUym itltiu, Zvu fiaXXov
xaxa/ice&ijg d |SovAof«a. si yuQ ipotftijv, Ti 6i; ddsbtpbg avxb
tovto oxsg %6nv, ioxi xivog a$iX<pog, ij ov; Oavai slvai. Ovxovv
aStlyov ij ddsAtpijg; ' OfioXoysiv. JTugdi Si/, cpdvai, xal xbv”Egaxct slnslv.
o "Egtog tgag ioxlv ovbsvog SOO ij xivog ; Tldw [isv o vv
’i<Sxiv. Tovxo /ihv xolwv, slnslv xbv Zu xguxrj, rpvka^ov nagd tiavztp
fisg.v>]fitvog cile potuerit xai, ut fit, incuria scribarum
dupliciter posito in opoXoyeTtiSai mutari, e verbo maiusculis
litteris perscripto patebit, Scriptum nimirum olim exstabat: OMOAOrEINKAI KAITOTTOy
ex quo factum est OMOA OrElCQAlKAI TO TTO, ei yap ipoiprjv, ti
8e; d8e\<po $ avtu tovto oitep iZdtiv* Optativo modo coninucto
cum ei particula iubetur boc loco Agatho sibi cogitare ea, quæ
revera fiunt, tanquam si fieri possint. Utuntur autem
hoc dicendi genere ii, qui interrogare aliquem aliquid cupiunt, neque
tamen interrogationem cautione adhibita nulla proferre audent. Nostrates dicere
solent: Denke dir einmal, ich fruge, quibus verbis
interrogationem ipsam annectunt. Hinc vides, ipsa interrogatione
posita facil4 lime abesse posse supplementum, quo in huiusmodi dicendi
genere opus esse interpretes passim annotare solent: ti av tpaitjS
; Ipsi autem interrogationi, h. e, non suspensæ ex aliis verbis,
apprime convenit interrogandi signnm post ti de; Riickertus edidit ti dk
adeXtpoS duabus de caussis, quas nullius momenti eise existimo:
quod, postquam de matre dictum sit ovxovv ?/ pi\trjp cjSavtGoS;' ad ea
commodius adiungi videatur interrogatio ti de a8e\(p6s ; quid porro
frater, quam ti de; d8e\g>oS, . . quid autem ? frater ., « qua
novi quid, non tertium exemplum proferri videatur, deinde, quod ea
distinctio esse videatur librorum omnium. Alterum nobis argumentum, quo
probemus ti 86; scripturam, hoc est, quod adeA(poS arcte cum
insequentibus verbis coniungendumest; nam adeA<po$ avto tovto oTtep £($tiv
nobis est: Das Wort a8t\(pu$ in seiner absolutesten Bedeutung. Hinc
ne comma quidem post adeXfpoS posuimus, quod in iis editionibus
comparere videmus, in quibus posito interrogandi signo, ti de; a
sequentibus verbis disiunctnm est. Restat, at de
8ad vocula dicamus, quæ h. 1. et apud Bekkerum et apud Stallbaumium
in di particulæ locum substituta est. Aai non ponitur, nisi ubi
maior animi commotio indicanda est, ut admiratio, indignatio, ira ; vide
annotat 191* Merito igitur mireris, duumviros criticos eandem retinuisse
in tam quieto disputandi genere, quale hoc loco est manifestissimum, CODEX
BODLEIANVS exhibet aliique libri non otov ' roOovSe Se elice, itoregov 6 v Eg
uq ixelvov, ov $Onv 1’otog, exirtvfiel avrov, rj ov; Tlavv yt, (pavæ.
Tlvtegov iyav avro, ov iiudv/tei re xal iga, elrcc bu&vfiEL re xal
iga, rj ovx lycov; Ovx iyav, costo elx og ye, tpavai. Uxoitet S>), ebttlv
tov Zaxgar>] t avrl tov elxvrog, el dvayxq ovrag, ro liri&vfiovv
ha&v(iecv ov ivSeeg lOnv, rj perj eici^vuilv, iav iu ) iv~ deis r].
ifiol fiiv yag &av/ia0 rug dumi, co Idya&av, B pauci ; non
dubitavimus igitur iu ordinem rerborum id recipere* Idem Riickertus
fecit. c pvXagov itotpd davrc 5 fi£ pvrjpiv oS otov. Ilæc
verba hodierni editores plane non distinguunt interpunctione,
iunguntqne Astius certe et Schlei-ermacherns sic : <pv\a5,ov itapd
0avT(fi nefivrjfiivoS tovto otov *c. itiriv. Sed in hac interpretatione
displicet nimis magno intervallo a tovto pronomine, quocum cohæret,
divulsum otov eo magis, quod, si a /iSfivTjfiero$ seiungendum est, sic
nude ac sine ulla vicina voce, quacum coniungatur, vix ullus
bonus scriptor collocaverit* Addidisset Plato, si ita verba
accepisset, idriv. Accedit, quod tovto h. 1. vix ad sequens
aliquid, immo ad præcedentem concessionem, Amorem alicuius umorem
esse, referendum est. Quibus de caussis veterem distinctionem verborum,
qua ante /.leyvipUvof comma ponebatur, revocavi. Est igitur sensus : hoc igitnr
apud animum serva ( sc. alicuius esse,) atque cuius sit, memento. Hanc Riickerti
ad h. 1. annotationem integram perscripsi, ut mclins possent, qui hoc
libello ntuntur, de ca iudicaro. Mihi non persuasit V. D.
Optime Platonis verba convertit summus Schleiermacherus :
Dieses nun, habe Socrates gesagt, lialte nocli bei dir fest
in Gedauken, wovou sie (er) Liebe ist. iit l$V fXEl OtVTOV.
Dc pronomine repetito vide annotat* 198* oJs ro' elxoS
y £ * Agatho finem Socraticæ institutionis atque stragem futnram rerum
suarum odoratus, nt haberet, quo posset rebus perditis salvus elu-»
bi, quæ non poterant non concedi, e verisimilitudine dnntaxat concedenda
censuit* Hinc ojS ro sixoS ys satis astute addit. Sequentibus
docemur, quam male ei hæc res cesserit. Nam aVrl tov eIhotoS,
Socrates inquit, videamus, eI avdyxrj ovtcjS x. r. A. Ceterum verba
dvx\ T ov sixoToS brevius quidem dicta sunt, neque tamen
obscurius. Sensus est: 2xoJt£i Si) av tI tov A iyeiv d>5
ro elxof ys, eI avdyxij ovtco S*. Convertenda verba sunt accentu
orationis in dxoitet verbo posito: Untersuche nun lieber, anstatt
dass du sagst, «wie es den An•chein hat,® ob nothwendiger \Vei&c es
sich so verhiilt* S av/Ltadrdjs 6oxei, cJ 'AyaZtov, wS
dvdyxrj tl* «6g dvdyxt] tlvca. <Jol dt noog; Kdftol, cpavai,
doxel. Kcd ag Xiysig. ciq’ ovv (iovXoit’ av tig fieyag av fityccg
tlvca, ij 1<>%vq6s av la%VQog ; 'ASvvmov Ix ruv afioXoytjfiivcav.
Ov yuQ xov ivdtijg av th) xovtav o yt av. 'Alrj&tj Xiyug. EI yaQ
xal lG%VQog av PovXolto IcJyvQo g tlvca, cpavai t ov ZkoxQuzij, xal
xa%vg av za%vg, xal vyirjg av vyujs, S yaQ 3v zig tavza oItj&uij xal
nuvxa tu xocavta v Oii, Non sine ironia quadem, et quo
gravius se opponeret Agathoni in re apertissima gqS to eIxoS ys dicenti^
Socrates verbis utitor SavpaQtGoS Soxei, goS avdyxtj x. X. A. Ceterum
Stallbaumius ad h. I, Ne quis, inquit, miretur, tanto intervallo ab
juaoTcoS remotam, alia huius ge* neris exempla notavimus Piat.
Phned, 95. A. Bastius Spec. Crit. 139. $av/iadT<oSi ooS verborum
seiunctione a$eo offensus est, ut de loci veritate dubitaret. Diximus de
coS cum aliquo adverbio coniuncti structura apnotat, 12., cuius structuræ
originem qui reputaverit apud se, is mirabitur magis adverbii cum ai?
artissimam conjunctionem, quæ epud Platonem veteresque scriptores Græcos
sæpissime reperitur. Unum exemplum ut laudem coS ab adverbio suo
disiuncti, legitur in Piat. Theæt. p, 157. D. Savpad Tt£( (paiyexai
cos fynr Xdyov . ix r&r oa poXoyrj /livar. Respicit
Agatho ad verba ro iiti Svpovv iitiSvpelv, 'ov IvdsiS idriVy ij fi?)
iittSvyeiv, iav p?) ivdelf y. Patet igitur, præsenti tempori
dpoXoyovpivoov hio non locum esse, quod vulgo edebatur. eI yap xal idxvpos < 3 * fi ov \oit
o . Socrates ad eum iinem tendit, ut Erotem omni ornatu privet, quo
eum, qui ante se locuti essent, donaverint. Et cum iu superioribus
esset judicatum, Amorem alicuius rei appetitum esse, cardinem rei nunc in
eo versari vides, ut, neminem id appetere posse, quod possideat,
atque vice versa non possidere, si quis, appetat, quod appetat,
probetur. In qua re ne sophistico quodam artificio circumveniretur, Agathoque
ad indoctiorum hominum sermonem confugeret, qui cum alia male, tum etiam hoc
sibi indulgeant, ut dicant iycj vyiaLvoav fiovXopai xal vyiaivEiv, ipsum
hoc dicendi genus Socrates nunc adit, atque quid sibi velit,
exponit. Singula verba quod attinet, anuotftt Riickertus ad h, 1.
rectissime: Protasin ponit auctor, cui deinde parenthesin subiungit, qua
rationem reddat eorum, quæ in protasi dicta sunt, atque cur liceat
ea ponere, ostendat. In qua quum plura fuissent dicenda, ita ut etiam
periodi complures existerent, non potuit simpliciter reddere protasi apodosin,
sed novam instituit: aAA* Ztav tiS Xiyy } quam deinde sequitur apodosis,
qua quid tali ho- zovs ovras ta tolovtovs xai iyovxag ravta rovrov,
C ancg $x ov(Sl > tTCL&v^iuv. iv’ ovv (irj e^axart]d‘d (uv,
rovrov tvtxa Xtya. rovtovq yccQ, w 'Ayaftav, d Ivvodg, £%Uv fiiv exaOrov
rovrmv Iv rai naqovri, avctyxrj, a %ovtftv, lav re fiovXavtai tav re p
17, xai rovrov ye 6 rj tcov rts av haftvfirjætsv ; aXX’ orav ng
Xiyy, ori ’Eya vyiuLvcov fiovXouat xai vyialvuv, xai aXov tav fio vXofiai
xai xXo vreiv, mini respondendam sit, demonstratur. Est autem inter
utramque protasin hoc discrimen, ut» in priore ponatnr aliquis hoc dicere
simpliciter atque sic, ut plane non quæratur, fiatue id rerera aut
fieri possit, necne, in posteriore autem, postquam demonstratum est,
fieri posse, res pro certa' et vere eveniente perhibeatur.
rovrovS yap, 0 0 'Aya$gjv, ei kvvoeiS. Hæc est vulgata lectio, quam
præter Riickertum omnes editores improbarunt. Pauci sed ii optimæ
notæ codices rovtoiS exhibent» Utrumque ferri potest atque commodissime
explicap, sed magis placet accnsativus casus, ei ivYOErS Ruckertus cum
nostratium formula comparat: verstehst du wohl? quæ formula cum Græca nihil
commune habet, quam verbi finiti usum absolutum, ei iv- YoeiS potius est:
si sapis, wenn du verstandig sein willst. .xa\ rovrov y e dij
itov r is av litiSv p.rj6eiev . Sic in omnibus editionibus
legitnr, neque quicquam verbis inest, quo offendaris. Sed quæritur,
an non facillima accentus mutatione scribendum sit: »al rovrov ye 6
r} nov us av ixi&vjLt?j(Seiev, quo xai eni9v[ia avriav
rovrov, Scriptura orationis accentus in ijttSvpijtieiev ponitur,
significantiusque indicatur, ne cogitari quidem posse, ut aliquis,
quod possideat, id possidere cupiat. Ceterum Stallbaumius annotat
ad hunc locum : Refertur rovrov ad prægressum exadrov rovrajv,
a ix.ov6tVy ita ut iu universam intclligendum sit o Rectius,
opinor, Mxetv suppletur, quo facto luculentior fit insania eorum, qui et
habent atque illud ipsum habere concupiscunt» iytA vyiaiveiv
(iov\opai jcal vyiaiveiv. Vulgo Tccci deest ante vyiaiveiv et ante
irXovreiv. Idem Ficinus in conversione non agnoscit: At ego, sanus
dum sum, volo equidem sanus esse, et dives dum sum, esse dives. In
ordinem verborum voculam recepit Stallbaumius Bodleiani codicis
aliorumque non paucorum librorum auctoritate motus. Frustra Riickertus ad
h, 1. : Profecto dubitare, inquit, aliquis possit, an Platonis manus xai
particulam addiderit. Kat enim ut aliquem sensum hoc loco habeat,
addendi vim habere Oportet. Iam quod additur, non potest esse
to vyiaiveiv et ro likovreiv, quis enim ferat dictum; Ego qui
sa- a i%a, £xoijisv av avta, ori Zv> to avdpmxe, n).ovD tov xtxTTjtuvos
'Ma vytuuv xcd l(S%vv (iovXu xal ilg rov ibici ra %qovov rubra
xexrij<f&cu ' insl Iv roJ ys VVV XttQOVTl, tltl (iouXu £LTB
flT], fjJStg. (SXOXEl OVV, OTUV tovto Xiytjg, ori Esn&v^ito
rixiv naQovrcov, ei ccXXo n Xiyus V toSe, ori BovXofiai ra vvv xaQovru
y.cd tig tov Zituzu xqovov TtccQtZvai. aXXo n ofioXoyoi av; X vptpavai
¥qnj rbv Aya&ava. Ebttlv 6tj tov 2koxQutt], nos sum, copio
etiam sanus esse? Immo hoc licet: Ego qui «ura sanus, etiam cupio
ut sim. Quod igitur additur, To (iovAt6$ai est. Iam quæritur,
liceatne sic post illam vocem, cui additur, xai particulam
collocare, Addita xai particula optime habet hoc loco, quo id agitur, ut
error eorum clarius appareat, qui huiusmodi dictione utantur.
aWo ri o/ioAoyol av; o ti cum vi hoc loco ponitur, cum in præcedentibus
iam eo usus sit scriptor Cxotcei ovv ei «AAo ti XfyetS rj
tovto. Non raro autem Græci r/ cum suis verbis omiserunt in
interrogationibus brevitatis studiosi atque nolentes, quæ facile ab
auditore suppleri possent, eadem disertis verbis commemorare. Sic
nostro loco expletior oratio uudiret: «rAAo ti ?} tovto d/*oA oyoi av ;
Factum deinde est usu loquendi, ut etiam in eiusmodi interrogationibus
aAAo ti ponerent Græci, in quibus nihil cogitari potest, quod cum
?] supplendo suppleretur* *w4AAo ti igitur, recte annotante Matthiæo
Gramm. ampl. 487. 9. 914, interrogativæ
particulæ vices obtinuit, ut cum vi ex* pvimeretur, rem nou aliter
se habere, atque in interrogatione expressa sit. cfr. Piat.
Hipparch. 226. E* <rAAo ti ovv oiyi <piXoxep8iiS <pi\ov6i
to xipdoS; Piat. Charmid. p, 167. B. aAAo ti ovv s tavta Tavra av
elrj fiia TiS iitldTlj/irf ; Vide præterea Hensdium Specim. Crit. in
Piat. 59«, Stallbaumium ad Euthyphr, 104, Paullo infra 200. E. aAAo ti S&etv 6 "Epcof
Itp&TQV p\v TlVCJVf httlTCL TOV tgdv, G)v av iv8nct rtapij avtw
; ovxovv tovto y * &6x\v ixeivov ipav. Vulgo post
ovxovv 6 1 / particula additur, quæ cum iu plerisque codicibus non
reperiatur, e textu semota est a EeLkero, Astio, Stallbaumio.
Btickertus, ne parum verecundus videretur librorum auctoritatis,
uncis 8 7f includendum curavit, quod nisi codicum auctoritas obstaret, in
ordinem verborum recepturus fuisset, u o viteo itoijiov
avTtjj i6tiv ov8h Sanissi mam horum verborum distinctionem deleto
post Zxett posito poat &6tiv commate Kiickertus corrupit. Negat autem
V. D., to iis tov hteita xpovov tu vvv Ttapovra esse posse
tovto pronominis defiuitionem accuratiorem, quod ipav ixeivov
non Ovxovv tovto y’ l6rlv ixelvov Igdv, o ovito eroipov avrei Itiriv
ovde S%u y ro elg rov Situra %gbvov ravra tlvai cwtc 5 Oco^opsva r a vvv
itagovra; Tlaw ye, cpa- E vai .Kal ovrog aga xal aklog itdg 6
hu&v[uov rov pr] iroipov liudvfjLSL xal rov [irj itagovrog, xcd o
/u?) Syei xal o [it] Sdriv avzog xal ov tvderjg i<5n y roiavz
arra iti tlv cov 7] hnftvpta rs xal 6 Sgcog Itiri. Tlaw y, elituv. *Iftt
di]\ tpavat rov 2koxgazr] y dvopoAoyrjtiarespondeat, tat elvai, sed r»
fiov \s 6$ a i elvai ravra avrc o 6co%6fUva. Fugit autem Riickertum e verbis præcedentibus
fiovXopai ra vvv itapovra xal cis rov Mneita xpovov xapcivai nostri
loci verba petita esse ita, ut, quoniam proxime præcedat fiovXopat
verbum, id ipsum e præcedentibus facillime supplendum omitteretur.
Conversio verborum hæc est: Also bedeutet dies eben, namlich ( vide
annot. 59.) (dass auch fiir die Zukunft der gegenwartige Besitz
crhaltcn werde, das bcgehren, vas cincm nicht zu Gebote steht und
er nicht liat. Ceterum ut apud nostrates, ita apud Græcos pronomen
relativum et subiectum est et oblectum enuntiatiouis, cuius rei
inde petitur excusatio, quod sive accusativum sive nominativum posueris,
forma pronominis eadem manet. xal ovtoS dpa xal aAX.oS it a S o* i
7Ci$ v /x at v rov p t} kzoipov IkiSv pcl x. T. A. Ne loquacitatis
Socratem nccoses, qui commemoratis rov pr) kzoipov verbis
insequentes definitiones reticere debuisset: hoc agit vir
providentissimus, ut ancoras penitus præcideret, quibus peritura
Agathonis navis teneri atque servari possit., Sy, (parat tor Sco*
xparrf. Utitur nunc Socrates ad refutandam Agathonis sententiam
hac argumentatione: Quæ cupimus, inquit, ea nondum possidemus. Amorem
autem cum dixeris pulcritudinis cupiditate teneri, necesse est, eam
ille non habeat. Alioquiu enim non cuperet. Quum autem pulcrum atque
bonum idem sit, caret Amor etiam bono. Stallb» av
opoXoyijdoops^a ra clprj pev a h. e. repetamus, quæ hucusque dicta
sunt ita, ut eodem modo, atque hoc factum est paullo supra, de iis
inter nos conveniat. Haud raro Græci scriptores brevitatis studio
verba ita commutant, ut pro verbo linito cum aliquo adverbio vel
adiectivo coniungendo verbum ponant eiusdem atque adverbium
radicis. Sic paullo infra 202. A. legitur prj roivvv avdytca^e, o
pi) xaXov idtiv, alCxpdv £tvai x. r. A., ad quem locum vide
annotat. dXXo n l6nv 6 *EpfoS. De trAAo ri significata atque
de jj particula omissa vide annotat, 238. iit e ira rovratr*
His verbis accuratior continetur definifu &a ru dQtjjikia. iikko n ItStiv 6
'Epos xqotov (ihv SOI TLvdv, Ibuira tovtuv, av av SvStia rtaQy avta; Neu,
tpavui. ’Enl Si] tovtoig dvafivrjG&Tjri, Tivav tcpyO&a iv tiS
koya tlvcu rbv ’ 'Egma . d Se fiovkti, iyd Ge avuiivijGa. oinai yaQ
<Se ovrwaL itag dntZv, ou roig &eolg xatsGxBvuG&r] ra
XQuyfiata Si "EQana xakdv’ mlo%Qav yotQ ovx Biy 'Epcog • ov% ovtaxsi
mog Hkeytsf Ehtov yuQ, cpavai rov 'AyaQavcu Kut limixdg ys kiysig, d izaiQB, qtuvai
tbv ZaxQazr]. xal tl tovto ovxag cikko w 6 "Eq os xalkovg av
tiij tio eornm, qnorom Amor amor i, desiderium est. Sensos est :
Erstlich ist Eros Liebe eu etwas (vide 200. A.) uud das ist zweitens das,
vroran es ihm gebricht. Ceteram ne mireris, cum ia superioribus Socrates
simplici verbo semper usos esset idtiv in eiusdem sententiæ efformatjone,
cur nunc compositum 7tapy exhibeat: itapeivai hoc loco non
attributum describit, sed aliquam Erotis conditionem internam, sine
qua ille ne cogitari quidem possit: ein Mangel, der ei ne fiedingung ist seines
Wesens, ei dfc povXei* Duplici modo consilii mutatio apud Platonem
indicatur, aut enim pix AAok di ponitur, de quo supra diximus annotat, p* 15.,
aut ei Sl fiovXei. Multum interest autem, utrum hac an illa dicendi
forma utaris» MixXXov 6i poni solet, abi res e loquentis iudicio
apta est, qui vel ipse se corrigit, vel alium, nt se corrigat aut
aliquid mutet, adhortatur. El dfc fiovAu autem non nisi ita usurpatum
reperies, nt loquens suum iudicium ab re prorsus secludat, omnem
alius voluntati liberrimæ subiiciat» Sic nostro loco Socrates,
quicquid Agathoni placuerit» id se facturum profitetur. Contra 173* r\6av
roivvv rota de* paXXov di apxtjS vfiiv itEipa.6op.ai StTfyTjdad^at.
Apollodorus mutato consilic rectius se acturum censet, si ab initio rem
narrare studeat. aidxp^y y&P ovx elrj v EpajS, Dixerat
Agatho p, 197B. oSev 6t) xal xaredxevddSrf tgov $egjv x a 7tpdyjiata
”EpGQ~ roS lyyevofikvov 6rjA.ov ori xaAXovS. aldXEt yap ovx htedriv
"EpcoS. Hæc Socrates cum minus accurate repeteret, verba
addidit ovteodi TtcoS, Ceterum scriptum exspectaveris: aldxp&v
yap ovx eivai "Epcora* Optativo posito scriptor aliquid indicare voluisse
videtur, quod ad^ missa accusativi cum infinitivo coni aucti
struetnxa prorsus periret atque evanesceret. Hac nimirum structura
verborum nihil indicat scriptor, quam sententiam eins, qui priori tempore
locutus sit, nunc referri* Optativo contra, qui præcedenti accusativo cum
iufinitivo conjuncto annectitur, etiam verba il- ?gag, ai(S%ovg d’ ov; 'Slf/Myti. Ovxovv ofioluyijTca, ov tvdcijs
t<5u xal Ifca, rovtov Iguv; Nal,
ihtilv. 1 'EvSsrjg &Q* xal ovx %%u 6 'Egcog B xaXXog. ’Avdyxr},
epuvui. Ti 8 b; to tvStlg xdXkov e xal (iijCufiy xsxTtjfdvov xaXXog aget XiyEig
6v xaXov tlvai ;Ov Sijra. "Eu ovv onoXoyd g "Egatcc xaXov
Eivca, d reditu ovrag Kal rbv ’Aya&ava
dittZv, KevSvvevco, to ZXbxQareg, ovdhv sidi T t r ~T7~ \ s . . T f
T vai ov tore euzov. n.ca prjy ’Ayuftov. alXa tiptxQov
lius referri significat, ant si hæc non repetantur revera, tanquam
talia, qualibus ille usus esset, referri. Ubi autem ipsa verba
laudantur, aut tanquam ipsa, consentaneum esse videtnr eum, qui ita
loquatur, illis verbis malus, quam aliis, pondus tribuere* Jam si
reputamus, Socratem id agere, ut ostendatur, Erotem polcro bonoque
prorsus carere, eam potissimum Agathonis sententiam ab eo tangi
consentaneum est, qnæ huic consilio maxime officeret: aldxp &Y
Y<*P ovx ^7t£6riv M EpcoS. Verba convertenda sunt: Denn ich
meine, dass du ohngefahr folgender JMaassen sprachst : dass die
Angelegenheiten der Gotter dnrch den Eros znm Schonen vollkomxnen in
Ordnung gebracht worden waren, denn des Ilasslichen wiire kein Eros.
Eadem prorsus verborum structura apud Xenophontem repentur Hell. III. 2, 23.
dxoxpivafjiivcov 6e tc3 v * HMdajy, ori ov 7tovj<Seiar xotvra •
iittXrjtS aS y a. p i xoi&v r a S tiqXeiS* <ppovpav iqnjvav
ol upopoi. Dixerunt autem, ut videtur, Elidenses: imXrjidaS yap
Uxopev yt umg, <puvcu, o thd • rayccfta ov udi C
x aS 7Co\eiS. Adde Hell. VT*. 5. 36. o 6e itXndroS ijv XoyoT,
cJ? xara xovS upxovS fiorjSriv dioi. ov ydp ddixj/tidvTGyv
6(pd>y ijttdparevotey ol 'Apxadss xal ol ptr * avrcjy xoiS
AaxeSaipoyiotS • Præter hos Jocos alios nonnullos Riickertns laudavit anmotat.
ad h. 1., quam vide. ov ivSeijs idri xal pi) Non opus est, ut
accusativum pronominis relativi repetas e prægresso ov genitivo; verba
enim xal p?j ixei posita sunt usu Græcorum liaud infrequenti pro wSre p?j
Ixziv; p?} IjttV autem absolute positum est, atque nihil nisi meram
verbi ZxttY notionem negat xal prjy xaXco $ ye el7teS. Annotat
Riickertus ad b. ]*: Et tamen pulcre quidem dixisti. Laudaverant omnes
convivæ Agathouem, ut qui pulcre et præclare dixisset, nec minorem, ut
videtur, ipse de se habuerat opinionem. Quare quum postremo eo sit
deductus, ut nihil se scire confiteatur eorum, quæ tum dixerit, hæc
subiicit Socrates; quibus quanta sit- ironia, qua et ipsius Ag?thooi« fa16
f y.uMi Soy.EL aoi ilvai; 'E/ioiyt. EI ccqci 6 "Eq ® g
rcSv xaJhov IvdsrjS ^OTl, tu di ayn&cc xaXu, xav tuv riyuftuv ivdltjS
sttj. Eyd, (pctvca, oJ EdxQOlig, 6oi ova av Svvcdfirjv uvrdiynv, ais.’
ovtwg ^trra, dg Gv tiyug. Ov fiiv ovv ty dhftilu, qjavai, d
tpUov/iEvs ’Ayaft av, dvvaGat. civuliyHV Inii Ecoxqutu yc oudiv
%ttkiit6v. stus et amlitornm vani opplansos perstringantur, etsi
nemo non debet sentire, tamen locum plane non intellectum video
a Schleiermacliero, qui verterit : Gur recht m a g s t du
daran wohlhaben. Tmrao vertendam : Und da hast ia doch tchoo gesprochen.
Socrates acerrimus haud raro eorum cavillator, qui fasta
maguiloquentiaque vanitatem suam obtegere studebant, mitem iis statim
sesc ostendere solebat, qui errores suos confiterentur. Quod cum præter
exspectationem subito fecisset Agatho, homo alioqnin pollens ingenio, xai fxt}v
xa\wS ye elzeS verba Socrates ita exhibuisse consentaneam est, ut
id remissa omni ironia atque cavillatione fecerit» Rectissime
igitur Scbleiermacherus verba cepit, ad quem Riickertus recurret, quando
desierit nat fitjv et tamen interpretari. Vide annotat, 6» rdya$d ov xat
x aXd x. r. A. Habes syllogismum per inversionem, quo qui
utantur, id agunt, ut alterum membrum enuntiationis, quod priori
loco positum atque in conclusione repetitum est, præ ceteris verbis
extollatur vique augeatur. Ilem quod attinet, concessa pulcri bonique æqualitate
Agatho gravissimam stragem suæ orationi ipse intulit, eiTecitqne,
ut ne bonus quidem Eros esse diceretur. Xam mireris vel inertiam
Agathouis, qui noluerit, quod argumentis non confirmatum sit, id
itnpuguare, vel Socratis negligentiam, qua non argumentis probarit,
quod ab Agathone impugnari posset facillime: bonum idem esse atque
pulcrum» Sed monendum est, Græcos boni pulcrique notionem ita animo
conceptam habuisse, ut alteram ab altero seiuuetum non cogitarent.
Quod pulcrum, iisdem et bonum fuit, neque bonum iudicatum est ab iis,
quod nou et pulcritudine gauderet; Ilinc Socrati uon metuendum erat, ne forte
Agatho negaret, bonum idem esse atque puierum, adeoque argumentis sententiam
confirmare supersedere poterat, ut si addidisset, nimia sedulitate
id factum auditores existimaturi fuissent. i y co do i ovy<
dv 8 v • vaiyLi}v dvxiXkyziv, Utrumque et non pulcrum et non bonum
Erotem esse, Agatho concessit sed diverso modo. Non pulcrum, sincere et
candide, non bonum, adhibitis sophistarum artificiis, ut non rem ita esse
concederet, sed suam disputandi imbecillitatem confiteretur. Igitur
accentus orationis in vocalis €yoo et doi ponendus est, quns *cri~
I Kal fl£ n&v ye tfdrj hx<Sa> • tov 6s Xbyov rov xtfA
D tov "Eqcjtos, ov jcot’ jjxovect yvvcaxbg Mavttvtxrjg zhotlfiag, ?}
tccvtu te <Socpr) i] v y.al aU.a aro Xla, v.al ’J%qvaloig note
dvaafUvotg arpo rov Xoifiov Stxa foj ptor, quo validius præ
ceteris verbis eminerent, ipso enuotiati initio collocavit» Sensus
est: Mea imbecillitate, non falsitate sententiæ meæ factum est,
ut ego a te, homine peritissimo disputandi vincerer. Verborum
conversio hæc est: Ego, (homo imbecillis), tibi, (peritissimo disputandi)
(etiamsi vellero,) contradicere non possem, sed (vincerer, st
contradicerem, igitur) res se habeat, ut tute dicis. Ad verba ovx ar
bwaipjjV supplendam est, ut in conversione indicavimus, ei xal
fiovXoifitjri soletque haud raro in enuntiatis conditionalibus
alterum enuntiati membrum omitti; exemplum huius omissionis si quæris,
vide annotat, p, 201. Pro aXXa particula aliam exspectaveris, quæ
non oppositioni, sed conclusioni indicandæ inserviat. Ni fallor,
brevitate quadam dicendi Agatho usus edt, quam commotiori eius animo
apprime convenire arbitror. In loci conversione indicavimus, quomodo verba
expleri possint atque a\Xa præpositionis usus excusari. ov ovv tp aXtj$
eip h. e., Stallbaumius inquit, imo vero cobtra veritatem non
potes disputare: nam con tra Socratem tibi facile est. Ov f.ibr ovv voculis Socrates ita
utitur, ut indicet, recte quidem Agathonem negasse, sed non in re
negationem adhibuisse, quæ revera necanda esset. Exprimunt igitur ov fikv ovv voculæ lenem correctionem h. e.
rectiorem
interpretationem prægressæ sententiæ, quæ aliquid veri contineat, sed cum
veritate non prorsus conveniat. Das heisst also, lieberAgatho, du
Jcannst der Wahrheit nichtentgegen sprechen, deun dera Socrates ist es
keine Schwierigkeit* xai p£vyei/8y£d~ ($<o. Respicit
Socrates ad 199. B. Uri xoivvv n apeS fioi ’Aya$&iva dpi?cp *
artet £p£~ 6$ai X. r. A. > ut verba nostra significent: Ac te
quidem, quem pauca quædam interroga rp me velle supra
indicavi, nunc mittam.,o rror* rjxovdaywaixo S MctvtivixijS. Vulgo pavttxr/S
legitur; illud pauci sed optimæ nolæ codices commendant. Vulgatæ scripturæ
originem solertissime indagatus est Stallbaumius: Vocatur, inquit,
Diotima Mavtixi } ut infra 211. D., quum proprie deberet Mavtivif
* 16 avu(ioXr)V Inolrfii rrjg votiov, rj drj xcd Ifie r a tgat
<x« Ididafcev, ov ovv Ixtivtj PXtye Xoyov, nugaOoaude factum est opinor, ut
grammatici scriberent / lavxixijS. At enim solent nomina possessiva
liaud raro occupare locum nominum gentilium, de quo loquendi genere vide
Davis* ad Max. Tyr. \ p, 588* et Fischerum ad Welleri Gramm. Non recte
autem addit V. D. : Neque eatis ad rem accommodatum est, quod vu/go lege batur,
f.tctvziH7}. Quæ enim Viotirna de amore disputasse narratur, ea non vaticinandi
arti debuit y sed ingenii sui præstantiæ ac virtutis. Eodem enim
iure cogitare possis pavxiKt) positum eæe, quo scriptum legitur paulio
infra dvaftoXrjv inolyde tijS vodov, neque necessariam est, ut, cum
dicatur orationis auctor fuisse mulier fatidica, vaticinandi arte
orationem compositam censeas. Porro mulieri eique peregrinæ datam esse
orationem hanc, ut convivæ rideantur, qui, quum divinioris amoris vim et
naturam plane non caperent, tamen in dei laudibus celebrandis mirifice
cxsultareut, Stallbaumio non credimus. Quem enim pudeat a femina
meliora doceri, cuius sapientia præclaro facinore, h. e. dvaftoXy TtjS
vodov probata sit, et quam ipsius Socratis, sapieutissimi hominis,
magistram fuisse, huius loci verba testantur. Num Periclem autipsum
Socratem puduit Aspasiæ Milesiæ præceptis edoceri ? Addit Stallbaumius:
Cur Diotimæ potissimum has parte* Plato tribuerit, neque Aspasiæ aut
alii chidam nobili feminæ illius ætatis, id quidem exquiri nullo
modo potest propterea, qnod a scriptoribus æqualibus aut snpparis ætatis
de ea nihil memoriæ traditum est. Quæ autem
seriores scriptores de eadem narrant, ea maximam partem ex hoc ipso loco
hausta, aut temere conficta-esse, exploratum habemos. Quæ quum ita sint,
hoc uuum tenendum putamus, quod, ex hac oratione discimus, fuisse
eam mulierem prudentia et vaticinandi arte nobilem, quæ quum
diutias Athenis esset aliquando commorata, magnam nacta esset sapientiæ
famam. Diximus de Diotima Mantineensi in Comment. de Symp. Platonis,
ubi, curStallbaumii iudicio non adstipulemur, indicatum reperies.
xal 'AStjv aioiS 7torh $vdap£voiS repo rov X.o tr pL o v . Pestis
Atticam terram invasit Peloponnesiaci belli anno secundo h. e. a» 450.
Impetum in eandem fecisse etiam a, 440» ex hoc loco colligi possit;
cfr» Thucydidis L» II. c. 47* p* 214. ed. Haæk. xod ovtoov avtcjv
(sc. tcov Aaxedcujuovlcor) ov noXXds 7 Cgj rjpepaS iv xy *Axxttc\}
ij vodoS Ttpcoxov ypBfCtxo yevkd^at toiS *A$rjvaioi$ Xey o/t ev ov xa\
icpotE pov it oWaxo 6'E iyxotra.d x f/il* a i xal 7tspl Aijpvov nai
iv dXXoiS Pro $v dajiivoiS H. Stephanus scribendum coniecit Svdapevy,
videlicet ut esset, quo explicetur ratio et modus xrjS avaftoArjS.
Frustra, Suspicari licet, quo l wa vpXv dtfXfttlv l x tav dfioKoyrjfihov
Ifioi xctl 'Ayaftcovt, avtog l%* ificcvtov, oncog av dvvofiat.
d'ec modo retere* pestem abigi potaisse crediderint, mutare verba eo
minus licet, quo certius est, .Platonem ipsum xijs avafioArjS modum
indicare noluisse. ov ovv ixeivrj £\eyev . Redorditur
abruptum sermonis filnm ita, ut, quæ illustrationis caussa addidit,
ca nunc paucis comprehendat illata particula ovv. Nam omitti
poterant hæc: ov ovv ixeivjf £A eye Aoyov. Sta11b. avxoS ix *
ijiavx ov. Vulgo legitur avxoS an* ipavxov ; illud Bastii coniectura est,
quam præter Riickertum editores omnes iu textum receperunt. Riickertus
autem avxoS an* ipavxov ita explicat, ut nolle Socratem contendat
reliqua ex alio elicero per colloquium, sed quæ audierit, ex se ipso
proferre ano jAVTjfiTjS. Sed aligd est an* ipavxov, aliod avroS an* ipavrov
t atque illis verbis concedimus sensum, quemRuckertus ait, inesse posse,
verbis contra avxoS <x7t* ipavxov nihil aliud exprimitur, atque mea
sponte, AvtoS in* ipavxov legitur io Piat. Alcib. I. p 114. A. el
p\v fiovÆi, ipoox&v pe, Ssnep iyco 6 e, ei 61 xal avxoS ini 6avtov,
\6ycj 8ie&e A£e, quo loco ex oppositis colligitur, avxoS ini
(jctvxov esse: disputatione remissa, continua oratione aliquid
proferre. Probatur hæc verborum significatio etiam Piat, Soph, 217.
C. itoxepov elcoSaS fjSiov avroS ini davxov paxpti A oytp dteSttvai Æyajv
topro, o av iv8ei%a6$al xcp ftovAjjSpS, rj 6t* ipcjx?f(jeaov,
x. r. A. Igitur hoc loco cum ceteris editoribus avxoS in* ipavxov
in ordinem verborum posuimus. Schleiermæberns verba convertit: vou
dem ausgehend, woriiber ich mit Agathon iiberein gekommen bin,
sonst aber ganz fiir mich allein, s o gut ich eben kanu. Sensas es* potias:
N&chdem ich mit Agathon iibereingekommen bin, werde ich
versnchen, Diotimas Rede in einer zusamrænhangeuden Darstellung euch
iviederzugeben. Verba autem ona>S av Svvcduai excusantis sunt orationem
minus elegantem atque incultiorem; quæ verba, quoniam Socratis dictio
bona est et recta, in eorum orationes convehuntur, qnæ nimia cura
elaboratæ sunt atque inutili ornatu condecoratæ. &snep dv
dirjyrjd co . cfr. 195. A. ovrco 6rj z6v"EpGoxa xal ijpds
dixaiov inaivedai npdoxov avxov, olds idxiv, innixa xaS doOeiS.
Eiepa xotavta iÆyov. n ExepoS vocis significatio primaria est:
alter: respicit igitur ad alterum, qui alteri vel similis est vel
dissimilis. Hinc iit, nt ixepoS diversum denotet, cuius
notionis exemplum est Sp mp. 186. B. Zxepov xe xal pcvopoiov i6xiv
. Nostro contra loco, ubi similitudinem inter alteram et alterum exstare
comparatio instituta docuit, ixepoS verbum fere idem siguificat.
Recte Stallbaumius verba con- 6>), m 'Ayct&av, agntg Gv
8iryyi)&», 8uX%t tv ainbv jB ngatov, xlg iGuv 6 "Egeo g xal nolo
g ng, Inura xa igycc ccvtov. Soxst ovv fioi gnGxov tivai ovrca ditXSftlv,
as xtox' kfie rj £,tw) avaxgivovGa Snju. GytSbv yag xi xal lya ngog
avrfjv triga toutvta D.tyov, olccntg vvv ngos (fit ’Ayd9av, as &>1
w *Egas ptyas &toS, ili) 8t zav xaXav. koyoig, olgntg
iya rovtov, vertit : itidem talia. cfV. Gorg. 482. A, vo/iige
toiwv xa l nap* ifiov xPV y0( * £xepa rotavta dxoveiv % Adde Protag.
3^6. A. Interdum comparatione admissa nnlla exepoS novæ rei accessionem denotat,
at in Alcib, II. p, 138. C. tcepot rtpoS xoiS vnapxovdi xaxijpd ro,
h. e„ nova mala præsentibus addidit precando. Ibid. 149. evprjdEiS
de xal nap 9 t Opijp<p &c£pa itapanXijdioc xovxoiS elpr/pfra,
p£yaS SeoS, Sydenharaius dyctSoS $£of scribendum esso
censuit. Nisi fallor, minus est «pitheton, quo omnia continentur,. quæ ab
Agathone Eroti attribuuntur, quam 5eoV substantivum urgendum, Quamquam
enim in proximis de epithetorum veritate agitur, tamen de iisdem
iam disputatum est in superioribus, Nunc retractantur eadem, ut facilius ad
sententiam eam aditus pateat, qua deum esse Erotem Diotima negat.
Insequentia verba rectissime Stallbaumius interpretatus est: KaXcjv,
inquit, pendet ex "Epeo? t quod etiam hio positum est, ut Ip6.
D. Adde præterea 204. D. l<$n /ily ydp 6tj Toiovroi nal
ovtcoS yeyorwi q "Epca*, $dxt 8k xooy rjXtyyt di) fit
Tourotg rotg ag ovxt xaXog tii ) xatci xaXcSy. cfr. annot. 209.
Verba convertenda sunt: Dass Eros ein prosser Gott, und dass
er die Liebe des Schdnen sei. ovx ev deis . Rii ckertus ad hæc
verba h. e. inquit; bona verba, quæso. Dubito, nuru recte. Bona verba
apprime respondet nostratium : Nur gemacli, nicht za liitzig, iisque
verbis utuntur, qui iratos, minitautes, iuiuste accusantes illudunt. Sic Davns in Andr. Ter. Act. I. Sc, II, v. 33. cum herus
dixisset; ubivis facilius passus sim, quam in hac re, me deludier, Bona
verba, quæso, respondit. Cui herus rursum; Inrides, inquit, nil me fallis. EvqxtjpElv
verbo respondet Latinorum favere linguis, utrumque autem dicitur, ut sibi caveat
aliquis, no mali ominis verba pronuntiet. Sic in Piat, de rep. I. 329.
C. f cum aliquis Sophoclem ætate provectiorem iuterrogasset Ixt oloS X * el yvyaixl
dvyyiyvedSat, respondisse ille fertur; LvcpijpEt, qj avSpGD1 te. Adde
Alcib, II. 143. C. *A\x. Evipiput npoS JioS, gj 2o oxpocfEf,, JS,
ot; xoi roV A iyovxa, gJ UXxifipadtf, goS ovx dv iS&ots: dot xavxa
TtEnpd.XSaij Exxprjpeiv det de xeXeveiv, d\Kd pdXX ov noXv ei xts
tei ' . ETMnOEION. 24 ? tov 1/J.ov koyov ovxs
dyu^og. xul iyui, /7ws ktytig, k'(fr]v, a z/tortfta ; cda%Qo g uga 6 ’Ega
g loxl xcd xaxog; Kal i/, Ovx tvtpTjyyOtis ; £<PV' V olet, <" xi
av fijj xakbv y, avuyxatov avxo uvul alaygov, Md- £oi h&ca ye. *//
xal dv yy <Soq>ov ctyaDig ; y ovx yO&yOai, on latt n yuxu.lv
<Soq>tæ xul aua&lag; Ti
xovxo ; To 6 q9cc do|«£av xal civiv tov I^hv loyov Sovvai ovx
oi<J&’, irpy, on ovx e hititix aGftui ivavxla Xiyoi' iitel
(67) ov' toj doi Soxei (jtpoSpa 8 e iv 6 v elvai r 6 7t p a y fM)C
f &ST 9 OUfifi f>7fTEOV tlvai ovzcdS elxij x.x.X.
7 / xal av fxrj docpov df.ia3 Astios ij, qucd vulso legitur,
servandom duxit, ut quod ad præcedens tj ^ *• 1,0 tn fortasse
censes, referendum sit. Frustra. Illic male vulgo 7 £ exhibetur,
uostro contra loco 7 plena interrogatio est: Num etiam censeas . vide
annot. Ceterum frustra huno locum vitiosum censuerunt viri docti.
Stephanus ori post 1 / inferciendum censuit, Wolfium ossentientem
habuit. Stallbaumio e superioribus zi repetendum videtur. Nos deleto post
do(pov commate pleniorem orationem audire arbitramur: 7) xat
av otoio ’/«/ docpov apaSis ; vide quæ dicta sunt 10. Probari autem vides, quæ illic de r/ et 7 / dillercntia
disputavimus; num 7 / 0 U 1 cum veritatis specie profertur, quam reddere
latine possis fortasse. Ea veritatis species, ut mutata particula remaneret, ad
verbum post 7 supplendum dv additum est. xal dv£v tov ix etv ^oyov
Sovvai. Stallb. HCCf deleto, quod ab inepto grammatico additura
censet, sententiam verborum ait haac esse: llccte indicare ita ut
iudiciitui non possis reddere rationem, nonne putas esse neque scientiam
neque inscientiam? Cum eo Sclileierm. consentit verba convertens:
Weun mau richtig vorstellt, ohue iedoch Ilechenschaft davon gelren
zu lednnen. Stallb. addit præterea si xal verum esset, reliqua
haud dubie sic se habereut : xai 0*'X £xeiv Xoyov Sovvai. Multo
deterius Huchertus in explicandis his verbis versatus est :
AoB,a2,eiy u/jSa xal dvev tov %x £iv yov Sovvai h. c. : vel ita,
ut non possit, aucli ohne Reclienschaft gebeu zu kounen. Qu« in
sententia quum bene habeat part. xai, nolim eam deleri, quæ
Stallbaumii coniecturafuit. Num fieri posse censes, ut recte opinetur
aliquis ita, ut rationem reddere possit? Non credo equidem.
Quid igitur sibi vult vel ita, ut non possit rationem reddere? Aov,a
apprime respondet Latinorum opinioni, 8o&a?,eiv igitur opinari
est. Diilert autem opinio a iudicioita x ut hoc cum ratioue iudicii
couiuuctum sit. Qui opinionem habet, nationem reddere uon
potest. $6uv ctioyov yctQ nguyiui nas «v eYij ; ovtt auccxHu'
t o yaQ tov ovxos x vy%uvov nas «v &1 ccfta&lu; taxe 6i 6y nov
xolovxov fj uq&i) 56|a, fiexa^v (pQovrjGtas y.cu duu^dlug.
’A?.7]&fj, xyv 6 ’ eya, Jitytig. B Mtj xoLvw dvdyxage, o fiij xaXov laxiv,
alaygov eheu, False et recte opinari aliquis potest, ut
iudicare eum crederes, si haberet sententiæ suao rationem. Fieri potest
autem interdum, ut aliquis, qui rationem reddere non possit, tamen interrogatus
rationem reddat forte fortuna repertam, non mente atque iutelligentia quæsitam.
Iam agnosce Platouis voluntatem, quæ clarior fit suppleto ad
roy infioitivo \6yov 6ovvai." Sensusest: D i e ( zu f a 1 1 i g) ri
chtigeMeinung and d i e ( z ufcillige) Angabe des Grandes, ohne eigentlich einen
Grund augebeu zu konnen, das weisst du doch, sagte sie,
dassman diese weder wahrhafte Wissenschaft, nochganzliche hn
wissenheit nenn en kaun. d\oyov ydp ^pctypct, h, e.
Denuein Gegenstand, derwirklich ohne Hechenschaft ist, (wenn gleich
dieselbe aus Zufall einmal gegebeu wird), wie kdnnte der Wissenschaft
sein? Nam qui recte opinatur aliquid, rationem interdum reddere
postest, sed quæ aliis sufficiat, 1 non sibi, ntpote quam mente atque
jntelligentia non teneat. ro yap tov ovroi xvy Xdvov, To ov SIGNIFICAT
id, quod revera est} id quoniam opponitur ei,, quod esse videatur
tantummodo, revera noo sit, factum est, ut ro ov absolutam veritatem denotet.
Recte igitur Stallbaumius ad h. ]. ro ov idem esse monet, atqne ro'
aXijSte, atque ne quis de ideis dictam accipiat, caveri iubet. To
tov bvroS r vyxctvov autem non tam eum animi habitam describit, qui
veri compos fiat, quam eius, cui forte fortuua accidat, ut veri sit
compos» £drt 61 8r} irov toiovtov, Convertit Schleiermacherus :
Also ist offenhar» Astius exhibet: Est igitur nimirum. Riickcrtus,
qui de addendo post ToiovTov o v participio cogitat : immo est, qu.um
talis sit, vera opinio inter scientiam et inscitiam. aJ£ particula neque conclusioni
indicandæ inservit, neque est 6)j itov immo. Nescio, cur noluerint
interpretes verba convertere: Es ist aber doch offeubar wohl cet.,
quæ verba ita dicta sunt, ut præcedenti ovts - i<$Tiv, ovte $6riv cum vi quadam opponantur. Ac
ne forte, quod Riickerto acc disse video, t i ante toiovtov additum
desideres-, toiovtov nude positum accuratissime alicuius rei notionem
describit, ut prorsus tale aliqnid esse dicatur, quale insequentibus verbis
esse significatur» Ti addito pronomine indefinito vis ilia
minuitur, neque prorsas talo aliquid esse indicatur, quæt (njSs o (irj aya&ov, xaxov'
ixtidi] avros ujiokoyug (irj (itjdiv tl liakXov oYov dsiv rivai,
aXXa n fiera^v, itprj iya, ofioXoyuTal ye ttaQa le sit aliud,
sed ita comparatum, ut fere tale esse æstimetur, cfr* Piat, de rep.
I. S40. E, xoiovxov ovv drj 601 xai iph VTCuXafte vvv ye
drtoxpivcttiSai, quo loco falsum foret atque Thrasymachi sententiæ
contrarium roiovro»' n. Adde ib. IX. 590. E. Jrj\oi de ye, rjv o iyoo, xai 6
vopos, oxi xoiovxov fiovÆxai, tcu 6 i xoiS iv x y noA ei KvppaxoS
gjv. y,i} xoivvv av ayxaS,e, Supra diximus annotat. de
verbis, quæ ex adiectivo proprie cum elvat verbo aut ex adverbio
cum dicendi verbo coniuugendo conformantur. Mrj xoivw avayxage igitur positum
est pro prj xoivvv avayxalov elvat A eye. Minus apte Schleiermacherus verba convertit: Folgere also
nicht, neque recte Astius exhibet: Ne igitur coutendas.
Possis etiam alia ratione avayxa^etv verbum explicare, quæ
tamen nobis minime probatur, ut avay xageiv cogendi potestate rebus
adhibeatur, quæ cogi ifequeunt, quasi cogi possent : Zwinge doch
also Dinge nicht, die uicht sclion sind, hasslich zu sein. Inverso
ordiue Agatho, cum neque turpem neque malum Erotem esse intelligeret,
pulcherrimum optimumque deum esse censuit. Ceterum o prj xaAov i<$ xiv
idem fere est, atque d pij xaA.ov elvca opoAoyovpev, de quo di
ovtfo da xai rov "Eqcoto: rfvcu ayaftbv firjSi xaXov, av rov
aitJxQov xai xaxov tovroiv. Kal fiijv, r\v d’ ttccvzav [tsyag
&ebs rivat. cendi genere vide, quæ annotavimus 207.
ovxcj dl xai x 6 v "E p gj X a. Legitur ia nonnullis libris 6
rf pro de, neque confiteri dubitamus, illud quam hoc nobis multo magis
placere. Sed rectissime ad h. 1. Riickertus ouXoj d?f, inquit, per se non
male. Nam quum a generali sententia nd certum et deiiuitum aliquod
subicctum transimus ita, ut,' <£uod ia universum valeat, ad hoc
quoque pertinere doceamus, colligimus aliquid et concludimus, idqne licet
conclusiva particula significare. At non est hoc ita opus, ut tam
exigua librorum auctoritate mutari quid liceat, immo sufhcit etiam
addidisse signum transitus ab una re ad aliam, quod fit de
particula» ceAXa xi pexaB,v, %(prj, xovx oiv . M E<prf
si abesset, nemo desideraret. Cave tamen, id otiosum censeas. Solet
enim dicendi verbum verbis apponi, quæ ab eo dicta sunt,
cuius oratio refertur. Diximus de hoc usu dicendi verborum
annotat, 56. Hinc non mireris dicendi verbum duplex positam v. c.
in Sympos. 177. A. <PaidpoS ydp kxddxoxe 7 tpoS pe dyavaxx&v
Akyei’ ov deivov, qjffdlv, eo ’Epv£ipaxe, aAAotS plv et quæ
sequuntur Phædri ipsa verba. Eodem modo 202. C. legitur xai iyoo
ebtov, vcgdS t i
Tia v f ii ) eldotoVj »7ravTG)v” Xtyeig /J suet tujv etdv rcuv;
Sv^avrov {liv ovv. Kal i) yeAdOafSa, Kcd Ttvog Sv, B(p)j, w IkixQCCTtg,
vfioXoyoiro {ityccg fteog uvai C TtCCQGC TOVtOV, 01 (pCCOtV CCVTOV
Ovtil &EOV llVCi l \ TL~ Vtg qvtoi; y\v d’ tyfp- Elg (iiv,
t<prj, <Sv, pice d’ iycu. rovro, itptjr, XlysiS j Ac ne forte,
L r (p7 ? cet. verborum inediæ oiationi immixtorum significatum
minus recte a nobis indicatum censeas, si interdiim alicuius verba non
verbotenus repetita auimadverteris, nam liuiusmodi exempla reperiuntur, tenendum
est, eum, qui illo genere dicendi utatur, si revera alicuius verba
non repetierit, tamen eo nnimo fuisse, ut ipsa verba proferre voluerit
idque addito dicendi verbo indicaverit. TGJV f.nj HSo ZGDV,
e<pv, andvroov XeyeiS. Verba ita disposita sunt, ut ex eorum ordine
facillime possis Diotimæ voluntatem agnoscere. Nimirum ( pm
dixisset in proxime præcedentibus Socrates: maguum deum Erotem vocari 7C
apd itdvtGov, Diotima istud jxdvtaiv, inquit, Citrum de iis
intelligenduin est, qui rei,non periti sunt, au etiam de sapientibus.
Urgendum igitur pronuntiando est rtavTcov, quod quo fieret facilius,
ndvTGJV «nite A iyeiS positum est. Genitivum autem casum Diotima retinuit
non tam propter antecedentem irapd præpositionem, quam quod vocabuli,
quod aliquis pronuntiando urget, ea forma repeteuda est, quam, qui
antea locutus est, exhibuit. Uiuc ne iucomtior existeret oratio hæc:
rovS fir) clduTOtS y £<ptf 9 TtdvXGDV XeyetS x. x. A„ xqvS fitj
ecduras verba eodem casu posita habes, quo lictvTCDVt
’ S,v fX7Z d vx w psv ovv . Ovv particulam in
responsione adhibent ii, qui obfirmate aliquam rem affirmant, quam
sunt iuterrogati. Eius notionis origo hæc est, quod, qui interrogantur,
ut fortius respondeant graviusque affirment, ita statim se comparant,
quasi rem negasset Ss, qui interroget, atque huiusmodi interrogationem
proposuisset; OVH OVV %V).l7cdvtGDV fibV i Ad hæc verba igitur respicientes,
iisdemque utentes excepta negatione, non nisi mutato verborum ordiue respondent
: B,vpndvrcov pdv ovv. Schleiermacherus verba convertit: Von allen
iusgesammt. Sed neque hæc couversio Græcis verbis satis respondet,
neque scio, an orouino dicendi genus in vernaculo sermone reperiatur, quo
illius via responsionis commode reddatur. x al ?/, fi a 6 i
cj S £ q> ij. h. e,, Stallbaumius inquit, facile ac uullo
negotio rem tibi explicabo. Aliter uobis de huius adverbii explicatione
statuendum videtur. Eo docemur, qua potestate dicta sint verba
7tdSs rovro A lyeiS. Sbcrates nimirum summopere miratus Diotixnæ
sententiam, qua et ipse Erotem dicatur deum negare, hacc profert: ndtS
rovro A iyeiS li. e. Wie k anu st du das sagen? Vide de hac verborum
potestate Kal iyu airov, Ilag rovro, Srptjv, liytig; Kal rj, 'PaSiag,
$<py. Xiye yag fiot, ov itavxag ftiovg cpijg tvSaifiovag tlvca xai xaXovg; y
roliiyOaig ccv uva fiy tpavai xaXuv xs Kal ivtSalaovc: &cuv elvai; Mu
xli', ovx i'yay ’, 'iyyv. EvScdfiovug Se Sy Xiyug ov xovg annotat, 169.
Ad hæc Diotiroa: perfacile, inquit, sc. hoc dicere possum.
xaXov te xal ev Saiji ov a. $e&v elvai, Vulgo legitur 3eoV, quæ
lectio, umle orta sit, neminem latere potest. Nobis rectissimum
videtur SeGoV t quod Bodlcianus exhibet aliique libri non pauci,
Etenim, si Seov probaveris, riva prouoræn indefinitum mirum quantum
displiceat : An auderes aliquem negare pulcrum atque beatum esse? Ssaiv
contra a verbo, ad quod pertinet, verbis interpositis nonnullis
disiunctum, quanta vi ponatur, ex annotatione patebit 59. Sensus est: An aude res aliquem bonum
beatumquo negare deorum? Respicit autem Diotima quæstione hac
proposita ad vulgarem de diis opinionem, quos nemo fuit, quin
felicissimos beatissimosque prædicaret. Eius .opiniouis et se,
antequam cum Diotima disputaverit, Socrates narrat participem fuisse; hinc
graviorem negationem explicabis Ma di, ovm iyoayB» Veritum euim se
ostendit, ne negata re deorum iram odiumque excitaret, ev 5 a
i j.i o v aS 8 8ij Aiyei$ x. T. A. Annotat Mattii* Gramrn. ampl. Ilaud
raro ov negationem in interrogatione verbo finito postponi atque verbis præfigi
iis, quorum canssa tota interrogatio suscepta sit. Præter nostrum locum
idem laudat Piat, de rep. IX. 590. A. jj 8’ avSaSeiec xal 8v6xo\ia ovx
urav X d 'A.eovx6o8eS te xclL o(pc(a8ES <xv%7jxai; Caussam huius
strncturæ Riickertns censet esse, quod incepta sit enuntiatio ita,
ut nulla iuterrogundi voce opus sit. Licuisse enim dicere evSaljiovaS 8l
8tj A iyeis rovs xexxyffiEYOvS salvo
tenore sententiæ. Media autem iu sententia loquentem paullulum substitisse,
quasi exspectet, ut addat reliqua interlocutor; quod quum uon fiat
statim, perrexisse ov xovS xctyaSa. xal xa\d xexx ?/fxkvovS ; Nobis ita
statuendum videtur. Cum in præcedentibus id ageret Diotima, ut dii pnlcri
beatique esse concederentur, in sequenti enuntiatione id verbum iuitio posuit,
quod beatitudinis notionem exprimeret, ratiocinantium videlicet exemplum
secuta, qui semper ab eo verbo enuntiationem ordiri solent, de quo
iu proxime præcedente enuntiatione ab adversario concessum est. Migravit
banc ratiocinandi normam Plato 201. C. t quo loco cum præcederet
pulcritudinis notio, Socrates hoc modo perrexit: rnfya%a ov xal xa\u 8oxel
6oi elvai; Illud verbum autem cum plerumque penderet e finito verbo,
ut nostro loco Ev8<xiiiovaf D tayafra xal xa?.ci xextyfiivovg
; Tlavv ye. 'A).fo'< /irjv
"Egesta ye wfioloyjjxag St' evSnav ttov ayadcov xal xakav
Im&vfitiv avtiov tovttov, tov tvtier/g iotiv. ^ijiokoytjxa yag.Ilcog S’ Sv ovv fteog ety o
ye nov xaiav xal aya&wv aftoigog; OvSafiag, Sg y’ ioixev. ;
'Ogag ovv, ?<p »;, ori xal Gv "Egcrca ov frtov vo(it£eig;
XkyeiS, non mirum videri potest, si id statim assumitur
negationi præpositum. ov t ov S xdyaSa xal xaXa.
Bodleianus ftalii nonnulli codices xayaSa xal x d xaXa exhibent,
quam scriptaram Bekkerus et Stallbaumius receperunt in ordinem verborum.
Annotat lliickertus ad h. 1. rectissime : t dya$d xal xa xaXd res
bonæ sunt et res pulcræ, quæ diversæ esse declarnnturj contra r dyaSa xal
xaXa res bonæ et pulcræ. cfr. 202, D. 6i’ £vSetav zaiv ayaSaiv xal
xaX&v et Trois 6 * av ovv SeoS efy o ye tgov xaXcov xal ayadcov
ayoipoS. 203. D, iniftovXoS idxi xols dyaSoiS xal xoiS xaXoiS x. t.
X. Aliam legem in articulo nominibus substantivis præfigendo Græci scriptores
secuti sunt, de qua fusius disputavit Engeihardtus ad Piat. Menex, 237. B. $. 6. ed. 252. ojyo
Xoyr/xd ye. Assensus Socratici vestigium in præcedentibus reperitur
nullum. Erotem earum rerum, quæ appeteret, expertem esse, Agatho concessit 201.
B. *Ev6er)s ap * £dxl xal ovx k'xet o " EpcsS xccXXoS. 'Avdyxtj,
tpavai. Iam cura Socrates eadem fere Diotimæ se dixisse dicat 201.
B. ( dxedoy yap ti xal iyco itpoS avtrjv £xepa xotavxa l\tyov,
oldnEp vvv npds £/il *Ayd$GDV ) quæ Agatho sibi dixerit, verisimile est,
Socratem, eadem Diotimæ concessisse, quæ Agaibo Socrati. Hinc
opoXuyrfxa positum explicabis. ov 6 apeo S, &>S y *
Eoixtv. Socrates Erotam deum non esse' ita tantummodo concedit, ut
e Diotimæ ratiocinatione id colligi posse dicat. Piuribus disputavimus de
verbis (Ss y* £oixev a Socrate hic adhibitis in Comm. de Symp. Platonis. Opds
ovv, oxt xal tft) "Epoox a ov $ e 6 v v o pi^eiS; Stallbaumius
laudat ad h. 1. Piat. Apol. Socr. 24. D. xov 61 6rj fieXxiovS
noiovvxa tSi eiitk xal pjjvvdov avxolS xis idxiv. opiis, oJ MiXexe,
ori dtycis xal ovx £x El $ elicelv; Piat. Menon, 80. E. yavSavGo,
olovflovX et Xkyeiv, dt Mtvouv * 6paS xovxov cos ipidnxov Xoyov xaxayeiS
; Verissime addit: In his locis omnibus opaS ita præmittitur reliquis
verbis, ut alterum rei præsentis statum et conditionem ipsum iam
perspicere indicet, non sine aliqua admirationis vel etiam irrisionis
significatione. x i ovv av, £tprjv, eirj 6 "EpmS . *Av
particula a modo verbi, ad quem pertinet, haud raro seiuncta
reperitur. Scriptum Cap. XXIII. Tt ovv clv, Sq>tjv, drj 6
"Eqcos ; &vt]t6g ; "HxiOra ys. 'AXka r l firjv ; "Slgneg
za xgozega, iuza£v tivrjxov xal d&avazov. TL ovv, u Aiotljia
; Aciliiuv (liyag, a Eaxgazig. xal yag itav zb Sai autrm
exspectaveris ti ovv, Etpyv, ehf dv 6 "Ep&S. Non perfode
est, ntro loco dv particulam posueris, neque ti ovv dv, £<prjv>
ii?f idem prorsus siguificat atque ti ovv, iqnjv, eXrj av. Iam videamus,
quid inter se hæ dictiones differant. Optativus modus aliquid fieri posse
indicat ita, ut non addita sit vel probabilitatis vel dubitationis
notio, "Av particula adiuncta efficitur, ut, quod fieri posse
fodicatur optativo modo, id certis quibusdam de caussis fieri posse
significetur adhærente notione verisimilitudinis. Iam patere opinor, ti
ovv eXrj o "EpuS eius esse, qui de Erotis natura incertissimus
nesciat prorsus, utrum ait aliquid necne Eros, fieri tamen posse
opinetur, nt sit aliquid, idque nunc sciscitetur. Contra ti ovv
iXt] av 6 "EpwS eius verba sunt, qui compertum habet, Erotem
aliquid esse, idque quid sit, iam quærit. Ad nostrum locum ut
accedamus, av positum quidem habes, sed disiuoctum ab optativo modo, quo
dicendi genere scriptor exprimere voluisse videtur aliquid, quod medium
esset inter ti eitf et ti bXtj av . Socrates nimirum Diotimac
argumeutatione captus necdum liberatus a popularis superstitionis
vinculis huc illuc vergit plenissimus dubitationis, atque revera
aliquid esse Erotem potat et rnrsnm aliquid esse posse dubitat.
Verba convertenda sunt: Wasware denti nun also wobl, sagte icb,
wenti er etwas ware, Eros. Eodem modo explicandus est locas
Piat, de rep. A. ttpoS ys vnodrfpdtaiv av, olpai, <paijjS
xtijdiv, h. e. (palrjS av, ei <pair}$. Ibid. IV, 438. A. quo
loco cave, indicium tuum impediri patiaris verbo addito 60 x 01 : *I 6
ooS yap dv, Xcprj, 60 x 01 ti Xiyeiv 6 tavta Xtyoov. Adde
Protag. 312. D. X6co5 dv, i/v 6 * iyoj, dXrjSij Xtyoipev, ov
pivtoi IxavooS ye, Gj? 7 tep ta itpotepa, $<prj. Hæc
verba convertit Schleiermacherus: Wie oben, sagte sie, zwischen dem
sterblichen and nnsterblichen. Recte. Sapplendum autem est ex prægresso
ti ovv dv eXrj tempus præsens X. 6 ti, nt verba explicatius
perscripta audiant tovto, o l 6 tiv wSitep ta 7 tpotepa (cfr. 202»
A. % 6 tt 6) j tcov toiovtov rj opSr) 6 o£a, pEtagv d/taSiaf
xal ppovr/tieoDS ) petant) Svijtov xal dSavatov. xal
yap 7tav x 6 6 aipo viov ♦ b. e. denn die gesammto Damouen welt liegt ZWISCHEN
GOTTHEIT UND MENSCHHEIT raitten foue* Ad nostram locum multos
fuisse seriores scriptores, qui respice- r E poviov
[isra^v ititi ftsov te xal ftvrj tov. - TLva, rjv 6 i lydt^ dvvccfuv
%%ov; 'Equtjvevov xal 6ia7ioQ%ptvov •O £olg ta xaQ 9 avftQconcov xal
dv&Qciiioig rd Ttccpcc 8ewv, x cov (iiv xag dEifieig xcd ftvtilag,
xdjv 61 xag faixat-Big te xccl d(ioi($ccg xav &v<2l(5v. iv piceo
61 ov rent, Stallbaumius ad h. 1. annotat. Addit idera: Quid quod
a Proclo in Parmenid. ap. Rentlei. Epist. ad Millium 455. ed.
Lips. hæc omnia e doctrina Orphicorum repetita esse narrantur ? Quæ quidem
sententia quum confirmetur quodammodo eo, quod carminis Orphici
fragmentum ap. Clem. Alcxaudr. Strom. V. 724. fere eadem coutiuet, quæ Diotima
hoc loco Socratem docuisse narratur; eo minus de huius narrationis veritate
dubitamus, quo certius exploratum habemus, Platpncm non raro ad
Orphicorum doctrinam allusisse et respexisse. hpfxrjvevov xa\
8ia*> 7t O p$ /.l£VOV $EOlS tCCTtap* dvZpaJrtGOV X. r. A.
Satis notum est, Græcos in formulis, quæ ex articulo et nomine
aliquo cum præpositione coniuncto compositæ sunt, præpositionem haud
raro mutare atque eam poiiere, quæ cum verbo enuntiati principe conveniat,
cfr. Fischerus ad Platonis Phæd. c. 22. Stallbauroius ad Piat. Apol.
Socr. ed. 63* et 64. Mattii. Gramm. $. 596. a. b. p, 1193*
Engelhardtus ad Piat. Lachet. ed. 23. Huiusmodi formulæ ubi per se spectantur,
plerumque præpositionem quietem significantem repræsentant, ut nostro loco rd
nap* dv^pconoiS et t d napa Accedente enuntiati principe verbo,
quod motum siguiiicot, illa præpositio aut in præpositionem motura
exprimentem mutatur, aut, ut id factam est nostro loco, cum eo casu
coniungitnr, qui motum exprimat. Non satis recte autem napa præpositionem
cum genitivo coniuuctam putant propter antecedens SianopSuevov,’
non item propter kppj/vevov, neque satis placet Schleiermacheri
conversio: zu verdolmet— schen und zu iiberbringen. Non rectius
apudFicinum legitur: interpretatur et traiicit. Non dubium est, duplicem
itineris rationem indicari illis participiis, atque kppTjvsvov quidem,
quod cum verbis consociandum est dv%pG)itoiZ tartapa $Ecby t
viam describit, quæ a diis ad homines ducit, diaitopSpevov autem
de via dicitur, qua proficiscitur, quicquid ab hominibus nd
deos se confert. AiaitopSpEvov nimirum cum Gharonte cohæret, qui
itopSrfiEvS a Græcis vocatus est, et qui animas solebat c terra ad
sedes deorum transvehere 5 £ppifvevor eiusdem est, &tx\ucEppr/S
radicis, qui deorum iussa hominibus obnuntiabat, non vice versa ad deos
transferebat, quod ipsi ab hominibus mandatura esset. Significat igitur
Mercurii instardeorum iussa obnuntiare. Iam patere opinor, non solum
propter StanopS/iEvov, sed etiam 'propter kpprjvtvov cum genitivo
coniuuctam esse Kapa præpositionem. Hinc non d/i<poTsgm’
avfinbjQol, i3gre ro xav avto avrq) £w8sSeO&cu. Sici rovtov xal rj fiavuxi]
xdau %uqu, xal ?/ rav ieQtuv xiyyrj rmv re xeni rag ftvaiug xal rag
relerag xal rag tnipSag xal rr\v (tavtelav ndoav xal 203 yorpceiav.
&eog Se dvQQaxco ov jxLyvvrui, alia Sia placet Stallbaumii annotatio
ad h. 1.: J&eoiS' td it ap* av S p cJ it cd v . Non dixit it a
p* dvSpciitoiS et ita pa SeolS : nam alteram constructionem
requirebat verbum SianopS/f sii ov. CvpitXif poiy (Ztxe ro
itdc v x. r. A, Ficiuus liabet ia conversione : In utroqnc medio
constituta (sc. dæmonum natura) totum complet, ut universum secum ipso
tali vinculo connectatur. His verbis seduci se passi sunt Keynderslus)
qui td o\ct dVfUtAl/poi scribendum coniecit, et Orellius nd Isocr. 331*»
ubi (SvpitXripoi ro itdv, dista avto avroj &vv5c8i<j$ai manum
Platonis esse suspicatus est. Sed nihil mutandum est, neque
quicquam supplendum. Sensus ?st: indem er aber in der Mitte sich
befindet von beiden, bildet er die Ausfiilluug, Vermittlung, s.
fiillt es aus ; nam nostra quoque lingua transitiva verba in terdum ita
adhiberi patitur, ut non actio, sed notio verborum urgeatur. Vide
de hoc usu verborum transitivorum apud Græcos annot. 230* xal i)
ftavrim } itd6a Xoo p ei. Duplici potestate hæc verba intelligi
possunt, ut aut de felici successu, qui dæmonibus debeatur, aut de spatio
viæ, quod eundo superetur, accipiantur, Ficioas verba convertit: Per
hanc (sc. dæmonum naturam) vaticinium omne procedit cet., ubi verborum
ambiguitatem servatam habes, neque dubium videtur, quin eandem et
Plato de industria admittere voluerit ea de caussa, ut de
felici successa et de meatu per medium inter coelum et terram
locum verba accipiantur, SeoS 6 e dvSpfoitM ov piyvvr ai x. r.
A. Articulum omissum habes in utroque huius enuntiati nomine, ut
indicetur, sententiam proferri generalem quam vocant. Vide Indices
s. v. Artic. Ceteram dæmont medium inter coelum atque terram
locum obtinere dicuntur ita, ut per eos esse atque meare artes perhibeantur
omnes eæ, quæ; homines cum diis arctius coniungant. Hæc coniunctio
quoniam potior est eo, quod homines deorum iussa exsequuntur, quam quod dii
hominum precibus obtemperent, recte ponitur h. 1. ?} SidXsxtoS SeoiS
irpoS dvSpGdrtovS, non item avSpdmoiS itpoS Seov?, quod Heusdius in
verborum ordinem inferciendum censuit, ut esset, quorsum referrentur
verba sequentia xal lypijyopodt xal xaSevSovtiiv. Annotat Stallbaumius
ad h. 1. : Defendi potest lectio vulgata ita, ut verbo- ' rum
constructionem dicamus couformatatu esse potius ad sententiam ipsam, quam ad
grammati- « tovvov naOu iativ i } byuliu xal % Sudexrog dsoig
itgog av&QixiKovg, xal lyQijyoQo 61 xal xa&ev 8 ov 6 t. xal
o f ilv xcqI tcc Toiavxu 6 oq>os 8 ca[ibviog avrjQ, b 81 cclXo
tl tiotpog coV rj' jrfpl r(%vug rj %UQ 0 VQyLag uvag, fiavav6 og. ovtoi dr; oi
Salfiov eg nokXol xal nurrcoSanot tl 6 iv' slg 81 tovtqv J<Srl xal 6
"Egag. Iluigog Si, t)v 8 ’ lye>, tivog Itfrl xal [ir^Qog;
Muxqotiqov (iiv, %<pr], d^yr/Oa cam subtilitatem ac diligentiam.
Quum enim dicatur opiXslv rivi et diaXeyeCSai rivi, etiam opiA ia xal
didXsxroS rivi recte dici potuit» Et quum antea non dixisset:
7ta6ct idri SeqI? tj opiXia xal 7 ) didXExro? avSpcS7COi?, sed
perspicuitatis caussa usus esset præpositione TtpoS addito casu
accusativo, nunc ad legitimam constructionem revertens, neglecta
grammatica diligentia, dativum post accusativam recte inferre potuit.
iiuiusxnodi grammaticæ diligentiæ negligentia si ullo loco ferri potest, huic
loco apprime convenit, ubi Socratis sermonem non præmeditatum illam, sed
ano rov tiro paro?, ut Græci dicunt, habitum refert Apollodorus.
Verum est tamen aliquid in hac verborum explicatione, quod displiceat.
Negligentem esse structuræ grammaticæ verborum licet quidem interdum in
sermone familiari, sed ita, ut verisimilitudo adsit negligentiæ, h. e. ut
verba ita remota sint ab iis, quorum structuram sequi debeant, ut
eius revera obliti esse,, qui loquantnr, videantur. Nostro loco verba
proxime adiuncta sunt f verbis, quorum structuram sequi debent, ut
saue intelligi nequeat, cur dativum maluerit, quam accusativum scriptor
exhibere. Cer tissimum est, aliquid exprimere voluisse'
scriptorem structuræ mutatione, quod quid sit, iam videamus. Si
scriptum exstaret iyprjyopipiozaS xal xa$evdov~ ra? t interpunctio
delenda esset, quæ post avSpGoitov? in omnibus editionibus posita
reperitur, unoque tenore legendum esset $Eoif rtpof dvSpwitovS
iypTjyoprjxora? xal xaSsvSovtaS. Dativo admisso participia a præcedentibus
verbis seiunguntur ita, ut verba 7 } opiXia xal 7 } SiaXexToS $eoi$
rtpo? avSpaSTtov S unam notionem efficiant, quam cum uno verbo
exprimere non posset’, structura verborum Plato assecutas est.
Verba convertenda sunt: Gottliches be ruhrt das Menschliche nicht,
sondern alie gottliche Offenbarung wird Wachenden und Traumenden
vermittelst des Dani on is oh en zu Theil. 7 ) xstpov pyla?
riva?, fiavav6oS . Schol. ad Theætetum in Bekkeri Comment. Critt.:
fiavav6ov'‘ ol kdpaloi ZExyirai xal 7(apde fiavvcp, o ion xapivaj
tl £pyov dianSipEvoi, ol 6 e fiavav6 ov rov anavSp&ndv xal vtce pr\<pavov. bnoi 61 fiavav6ov XEipds
zijs vfipi6xixij? f) rsxyt 0%at' 0 /nag 8b Gol Ipw. ote yap lytvtxo 7j
'AtpQoblrr;, ttotiaino oi &£ot, oi ts aXIoi jmm 6 trjg MijtiSos
vios IIoqos. trcEiSrj 6s iSiijivrjGav, XQoqaiTqGovOa, olov iva%La$
ovaris, mpixeto rj IJtvia xal rjv jiiqI rag dvQag. 6 ovv IIoqos fiidvGfrels
r.6v vextuqos oivog yag ovjto tjv tls *ov tov Alos xijrtov dscl&tov
(Sepugr]litvos rjvStv. rj ovv Ihvia iiCi^ovIevovGa dia ttjv av StjXoi dk
tovS’ x 6l Porixv<x£ xal drjpiovpyovS. Diotimæ mens hæc est:
virum dæmoniam recte appellari eum* qui cognoscendi* diis deorumque
consiliis operam navet coniuuctionis illius gnarus, quæ inter deos
atque homines per dæmones exstet; contra j SavavOov vocari,
qui terrestribus rebus intentas deorum consilia minas curet. <
o tf ydp iyiveto. Quæ hucusque narrata sunt a Socrate, Erotem
cx senteutia Diotimæ e dæmonum ordine esse, h. c. medium inter deos atque
homines, atque pulcro carere quidem, sed yehementissimo eius
appetita teneri, ea nunc repetuntur in mytho insequenti, quem vario
modo FILOSOFI interpretati sunt. Hac narratione mythica
certissimum est, Diotimam s. Socratem non confirmare voluisse, sed
explicate potius atque illustrare tamquam imagine sententiam suam. Satis
notum est autem, Græco ram iugeqium ita comparatum fuisse, ut facilias
iutelligerent, cupidius arriperent, memoria melius tenerent, quæ mythica
aliqua narratione, quam quæ nuda demonstratione exposita essent.
Pluribus de huius mythi fine diximus in Commeat, de Sympos.
Platonis. olv oS ydp orjTCco 7/ v . Adduntur hæc, ut tempus
indicetur, quo facta sint, quæ hic narrantur. Vinum antiquissimis
temporibus Græcis notum fuisse, Homerus docet atque Hesiodus. Hinc
iudicabis de rei narratæ vetustate. Ad nostrum locum respexit
Porphyr. A. A. c. 16. ni? itapd nXdr&vt d TIcpoS tov rhirapoS
7tX?]6$tis • ovnto ydp olvos ?}v. eis tov tov AioS
H7J7COV e lseX^GJ v. Cave credas meta pho ricam significationem h.
1. verba habere A 10 S xi}7Cov t Horti mentionem Diotima
fecit vitæ quotidianæ usam imitata. Hortam enim hospitis convivæ
bene poti adire solebant atque loca frigidiora sibi eligere, ubi
hausti vini calorem mitigarent animosque concitatiores somno
compescerent. Adde Stallbaumii annotationem verissimam : Quæ de
hortis, inquit, lovis hic narrantur, non solius ornatas gratia adiecta
sunt, sed properaodum necessario commemorari debuerant. Qaum eDira
Pori atqæ Peniæ natura et ingenium tantopere discreparent, per se parum
verisimile videri debuit, illum cum hac potuisse habere consuetudinem.
Itaque quo narratio maiorem nancisceretur similitudinem, poeta
philosophus 17 C r jjg txxoQlav stcaSlov xoirjGaGftca
Ix toti JJoqov, xataxXlvEtcd te scccq’ avtcp xcd ixvt]GE % ov "Eqmtcc. Sto
Srj xcd ri ~js 'AcpgoSiTijg 'dxoXov&og xcd &EQcc3icov •yeyovcv
o 'Egag, yewtfteis iv roig ixslvqs 'ysff&Xioc g, xcd d(ict
tfvOtc iQtt6Ti)g uv jceqI to xuXdVj xcd r>]s ’A(pQ0SultjS xaXijg
ovdrjg. ktb ovv Ilogov xcd Ilevtag viog i ov 6 *Egag iv roiauzi/ tv%]/
xu&l6xr t xE. tcqutov filv nivtjg ini sdn, xcd xoX/.ov
Sei ol itoXXol oiovTcu, txXXcc Pornm finxit in convivio illo
in Veneris honorem instituto ebrium factum se in hortum Iovis contulisse,
ibi vero Peniaxn, quæ ei struxisset insidias, sine arbitris convenisse.
Vides, quam necessaria sit hæc fabulæ particula: nt profecto miranda
sit operosa industria eorum, qui de istis Iovis hortulis
splendida quædam commenti sunt mendacia^7 Ci ftovXev ovd a 8ia xyv
avxijs ano piav . ’EirifiovXevelv verbum sequente infinitivo eam
potestatem habet, nt studium significet cum insidiis coniunctum. Prorsus eodem
modo legitnr in Xenoph. Symp, IV. 52. ald^avopai yap rivaS
i7tifiov\£vovtLXS SiaupSelpai avTov. Adde Piat, de republ. VIII* 566. B.
idv di ddvvaxoi ixfidWeiv avxov gqoiy t} ditoxxiivai biafidWoYteS xy rt 6A ei,
fiiaia) 8ij Savaza iitifiov A evovdtv areoxtivvvvai A aSpac. Plura huius
structuræ exempla si quæris, adi Stallbanmium ad Piat* Protag. p,
343. C. «d. 119* 8ia rr/Y
avtrjS areo pia f'. Indicatur his verbis, anccXog te xcd xcdog,
olov CxXijgog xcd avftiijpog xcd cur Fenis mater esse cupiens,
e Poro potissimam concipere voluerit. Etenim qaoniam ipsa, quod
futuro filio daret, non habebat, ut minus olim sentiret puer maternam
egestatem, Porum, deum omnium ditissimum, patrem ei esse voluit. Minus explicate
Schulthcssius in conversione Symposii exhibuit; Nun sann Penin ihrem
Mangel zn steuetn, anf die List cet* dio 8 1 ) xal tij S 'A
<ppoSixyS dxdXovSof . Veneris comes
ac minister Eros dicitur, quod est pulcri amator, et quod Venus
pulcra est. Minus clara verba sunt yevvrjSeiS iv xols ixELvyS
yEYE$\ioiSj ad quæ verba 8io præcedens spectat præcipue. Nam si quis ipsis
alicuius natalitiis oritur, non sequitur inde, eundem comitem esse atque
ministrum illius. Videtur autem mens Diotimæ hæc faisse: Erotem
Veneri ortum debere; nam si ad huius natales celebrandos non convenissent
dii, Peniam nunquam e Poro concepturam fuisse. Igitur
factura esse cura pulcri appetita naturali, tum pietate, nt Eros se
Veneri adinnxerit. uwxodTjtog xal aoixog, %a[iai7UTrig asl uv xat
a6re>m- D ros, t7cl ftvQaig xal Iv odoig vxai&Qiog
xoip.cou.Evog, t ijv tijg firjTQog <pvOiv £%av, dii Ivdiice. ^vvouog.
xara Si av xov xaxtQu ixlflovXvg late xoig dyu&oig xal xoig
xcdoig, avSgdog av xal Xxtjg xal Ovvxovog, &)f Qiirxijg Suvog, ad
xivag xkbxav [ir^avag, xal cpQoinjCiag tm^viirjxtjg, xal xuQtuog, xpiXcGoxpav 6
ut navxog xov §lov, Suvog yorjg xal (paQpaxivg xal CotpKSxrjg' xal
ovxb tbg a&avaxog nitpvxBV oilte ag Qvtpbg, E axe ovv Ilopov
xal IIsvlaS vloS. Erotis nator», qoaiem sibi Socrate* effinxerat, factum est,
at Porum atque Peni am parentes putaret. Inverso nunc ordine a parentum
iudolo ad blii naturam concludit, ut, quod in illis conspicias, id
coniunctim in se habeat filius. Probatur igitur et his verbis, et sequentibus
p, 203.,C. xard 81 av xov naxepa, quod supra annotavimus 257.,
mythicam hanc narrationem ideo proferri a Diotima, ut imagine
quadam proposita indoles atque natura Erotis illustretur. In
sequentibus Erotis epithetis xal habes quater repetitum, quod, ut
molestiam quandam parat audienti, ita epithetorum indicandæ multitudini
apprime inservit. ini SvpaiS xal iv o*dois’ vn aiSpioS
xotpcope- oV o f. Paullo supra de matro Erotis dicitor, 203* P-
a<pi7MTO xal r)v nepl xds paSy quapropter nostris verbis ap-*
positum habes trjv xijs ptjtpoS (pv&lY 'ixatv, quæ verba cave
epitheti loco posita ceuseas $ caussam enim indicant præcedentium
epithetorum. Ceterum pro vitafa pioS, quæ optimorum codicum
lectio est, vulgo edebatur vitateploiS, Male. av 6 p eioS c ov xal
Ixrji . Schol. habet: IxrjS' Hdx&p, ini 6X7}jj.c*)Y> <aV
ivxai>$a. flaverat 61 xal ini xov ixapov xal SpatieaS, Nisi forte
aliunde hoc scholion depromtum est, sane mireris verba oJs’
ivravSa, quæ rectissime haberent, si post verba legerentur:
Xapfldvexai xal. Hesychius, 1'ti/S, inquit, IxajioSy $pa6vS. rj
Xtixcop tj initixi/pav . Cum dvSptioS nomine couiunctum legitur
KtrfS etiam Piat. Protag. 349. E. noxepov xovS dvSpelovS SafiflaXiovS
XiyeiS r\ dXXo xi; Kdtl l'xaf ye t Eqnj,
Itp* d ol xoXXol qjoflovvxat iivat h. e. xal ixas ye ini xavxa,
l<p’ et x . r. A. Ceterum haud scio,
an non vitii aliquid in his verbis lateat, quod xal ante
tivvrovoS posito removeatur. Nam ut sequitur STjpevxijs 6etvo>, ita
fortasse melius habeat xal ItrjS (SvvxovoS, quam xal itifl xal
tfvvxovoSi xal tppovi} 6ecoS iiei$v» firftrj i f xal nopipot.
Riickertus ad h, 1. deleto post iiti * $vpi \xrfi commata: longo,
ia* 17 *, aU.lt tots ficV Trjs crinrjs ftakXti rs xal
%y, orav ivitOQyOy, tots fis azo&vrjiSxu, itai.iv fis avapiaCxEtca
duc rijv tov itargo $ cpydiv. rd 6s itogigo/ievov a£t vzexqh, c&grs ovre.
ccjtoQti ”Eqb>s zots ovt e zlovttl. Oocpictg te av xal a[ta9lag Iv
fuflw idziv. quit, liæc cumDindorfio in unum, ut hæc
sententia prodeat: Amorem et cupidum esse prudentiæ et ad parandam
idoneum. Astius 7 topt/ioS esse censet: opibus et co piis affluens;
Recte 8nidas Ttopi/ioS, inquit, 6 dvvdiv 7j htivdiav ££<»k. Quæ sequuntur
verba rpi\otio<pGJV 8ia rtavzoS tov fjiov, præcedentis epitheti
caussam continent, et ipsa epitheti vices obtinent. Sensus est
itopipoS vocabuli: der alie s durchsetzt, iiberall durchkdmmt, dem
u11es, vas er uuternimmt, von Statten geht. d eiv o S y
d rj S n a\ q> a ppaxevS xal 6o (pKSrjj $ . Neminem fugiet, quam
prudenter philosophus hoc loco vulgares de Amore opiniones et fabulas
coniunxerit cum suis ipsius placitis. Stallb, a\\ct x 6 1 e.
ptv orav e vir opi} 6ij h, t. A.
Ficinus verba convertit : neque immortalis omnino secundum naturam
neque mortalis: sed interdum eodem die pullulat atque vivit,
quotiens exuberat, interdum deficit cet» Sic interpretes ad unum omnes
Platonis verba explicaverunt, neque quicquam eos, quod miror, in iis
offendit. Pugnant autem hacc verba cum iis, quæ. A. seqq. de Erotis natura
dicta sunt. 'Docuit illic Socrates s. Diotima: Erotem non esse AMOREM
h. e. DESIDERIUM nisi eius rei, quam ipse nou possideat. Iam quæritur,
qui hoc loco dici possit 3-aAAn re xal ?,jj, ozav tv7topr}6xf.
Nullus dubito, quin pro orav evitopt}<$rf Plato scripserit orav aitoprfoTf.
Ad sequentia autem rore dizoSvijtixei e præcedentibus supplendum est
'-orav et hropytiVf qaod supplementum quum aliquis forte, ut fit, margini
adscripsisset, scribarum incuria vel imperitiorum Platonis interpretum
industria pro aitopijdp in ordine verborum tvTtoprjo^f positum est. Id
fieri potuit eo facilius, quo magis in hac re a ceteris dæmonibus diisque
differt Eros. Solent enim Erote excepto omnes, quo maiorem rerum suarum
evito picer experiantur, eo magis, ut cum Platone loquar, efflorescere
atque vigere. AMOR contra rerum expetitarum potitus perit, sed
paullo post rursum emergit .novarum rerum, quas possidet pater, DESIDERIO
reviviscens. 5 1 a r ifv tov it a r pos <pv6 iv. Ilæc verba quid
-sibi velint hoc loco, a nemine interprete explicatum reperio. Scriptoris mens
hæc esse videtor: Erotem mori, ubi ea sibi comparaverit, quorum desiderio
antea Eros fuerit. Quoniam antem Poros, h, e. deos divitiarum atque
omnium rerum summæ ab t%u yctQ aSi. 9u ov ovSeIs tpd.oeotpti ovS’
Soi Coipos ytvtOftcu. tori yaQ. ov3’ ti rtg aAAog Goipbg, ov
<piXoGocpti . ovS’ c.v oi afia&Eig ipikoOoipovOiv ovb’
lm9v(iov6i Gotpol yevtO&ca • cevro yaQ rovr 6 ion [ lalizov ]
„d/itt&ia,” xo ptj bvta xalbv xaya&bv fnjdi cndantiæ finem non
habeat regni sui, sed aliis alia semper addat, rerumque facultates
in infinitum augeat, fieri solere, ut Eros, ubi desiderio expleto
perierit, novarum reruta desiderio tangatur atque reviviscat* dei
vitEKpei. 'VjtExpciv verbi significatio hæc est, ut exprimatur,
abire aliquid atque evanescerfe ita, ut nescias prorsus, quomodo id
fiat ant quo abeat. Apprime respondet Græco verbo nostratium: es
gelit ihm nuter den Hiinden verloren. Schleiermachcrus verba convertit:
Was er sich aber acbafft, geht ihm immer wieder fort.
«uro' yap tovto id ri IxttXettov] ajuaSta, Hæc verba non
recte sc habere, iam pridem ab interpretibus annotatum est. Sydenhamius
a/taSiqt scribendum coniecit vel «urco Tovtgj ; illud in cod.
Veneto reperitur agnosciturque a Ticino: JJoc enim habet ignorantia
pessimum, quando qui nec pulcher et bonus est neque sapiens, sufficienter
hæc habere se censet, Attius corrigendum vidit: amo yap tovto idn
^«Acjr ov d/utx ov fit) ovtcl xa\ov naya$ov pj/de (ppovtpov Soxtiv auro ixavov,
Idem etiam fyet verbis Platonis inferciendam ceusuit vel scribendum
apaSiaS pro apaSla. Annotat Stallbaumius ad hunc locum: Hæc ne cui
in posterum sollicitanda videantur amo tovto absolute positum
est, ut idem sit, quod 5i amo tovto : quæ autem sequuntur: ro pi)
bvxa ixavov, ea per appositiouem, quam
vocant grammatici, addita sunt. Nec Sydenhamii neque Astii verborum medelæ
placent, neque satisfacit verborum explicatio Stallbaumiana. Concedo
quidem, quod permultis locis probari potest, «uro' tovto ita dici,
ut significet 81 * avro tovto, nusquam autem ita positum reperias,
ut non sequatur particula finalis. Deinde ne Græce quidem
dici videtur: auro tovto idn ^aÆTtdv apaSlot pro amo tovto idn
xarAftfoV ?/ dpaSia. Differt enim subiecti forma a prædicato suo ita, ut illud
articulo insignitum sit, hoc articulo careat. Sententiam autem quod
attinet, merito quæras, cur de difficultate quadam molestiave rei
maluerit Socrates, qcain de ipsa re dicere? Si quid video,
XolXe7Cov inutile est otiosumque scioli alicuius additamentum, quo
enuntiati facilitas admodum impeditur. Auget voSiiaS suspicionem sedis mutatio,
quandoquidem in duobus codicibus F>ekkeri pro £aA«roV dpaSict legitur dpaSia
£« A ejcov et dpaSitt XaXEnov . Igitur uncis inclusimus x«A ETtov, quod
neque cum verborum structura satis conveniat, neque, dialecticum
acumen <Pq6vi[iov Soxuv avrc : > tlvai txavov. ovx ovv
ixudvfiit 8 (iij oiouevog Ivdpjs tlvcu ov av fiy oirpzæ
hudttti&eu. Ttvcg ovv, %cptjv iya, to Acoztfia, o t
epiloCoepovvxts, B ll (l/jzs o£ Cocpol /lyre ot ttfiu&Hg ; Afjlov Srj,
fg np, Tovzd y£ fjSij xai jtaiSl, ori o i fiezal-v zovzav dpiq)otsq(ov,
tov av xal 6 "Eqi ag. l&u yaq dtp tcov xcdHCzcov i) Coepta,
"Eqcos 8’ Icrlv iprag mgl zo xakov, agzs avuyxalm "Egaza
tpilbaoepov uvæ, qnXoGoepov •S respicis, quo Socrates hic utitur, sententiarum
consecutione probatur Sensus est verborum : Dena das eben ist ia,
was vir Amathia nennen, vide annotat. dass einer, der nicht schdn
und gut noch verstandig ist, •ich selbst geuug zu sein vermeint.
6i/\ov Stf, Icpyjy rovxo ye 7/677 xat xaidl. Hæc prorsus
conveniunt cum nostratium: das kann ja schon eia *Kind einsehen. Utitur
autem hac formula Diotima, non tam, quod res ipsa intellecta
facillima ait, sed quod, qui præcedentia vecte ceperit, is adhibita
analogia possit verum reperire. Hinc additam habes: oov av xa\
6 Epeo?. Sæpius enim in præcedentibus præpositis rebus duabus vera
neque altera fuit neque altera, sed tertia quædam, media inter utranique,
reperta est Anget autem narratæ rei verisimilitudinem Diotimæ hæc indignatio,
quandoquidem et lectores Socraticam inertiam (quam care non simnlatam
habeas) non possunt non mirari. oov av xal 6 ’Epaf, Vulgo
legitur oov av xal o"E-s poDS ; quod cum nullo pacto hic ferri
posset, Brkkerus e duobus libris dedit av, quod præter Riickertum
editores recentiores in ordinem verborum receperunt, Biickertus
autem annotat ad h* 1 . ; Ne huic quidem, inquit, particulæ satis
commodus videtur locus esse. Qua re suspicatus sum, essetne Jorte
neutrum verbum (av, av) a Platone scriptum, sed av quocunque modo ortum
ex oov, inde autem in ctv mutatum. Quapropter voculam, ut dubiæ
fidei, uncis inclusimus. Frustra. Sæpissime av particula ponitur in enuntiatis
iis, qnæ minus accurate exposita ad prægressæ alicuius
enuntiationis formam effingenda erant. Nostro igitnr loco quoniam
præcedit ori ol ptxa£,v rovrcjv apepoxipoov, av particula indicat,
av av xal 6 "EpaS proprie sic proferendum fuisse: per a&,v cuV
xal 6 "EpooS idriv. <pi\o 6 o(p ov 6k ovxct
apaSovC. Sequitur hoc ex iis, quæ supra disputata sunt. Nimirum qui
cupit aliquid, is non potest, quod cupit, idem habere. $i\odoq)OS igitur,
quoniam est appetens sapientiæ, sapientiam non habet, neque vero
ignorantiæ addictas est; nam qui ignorat aliquid, is id ipsum, quod
ignorat, non appetit* de Sirtct (lEtalv elvca docpov Y.cil d K
uct&ovg. alrla de avrco xal tovrov f} ylvedig' iturgog fikv yag
docpov Idn xai evxogov, fiyrgbg de ov docpijg xal dxogov. i\ ftlv
ovv (pvdtg r ov daipovog, co (pile 2?o r/.gcctsg, ccvxi]. ov de 0v
wq&qg "Egeor a elvca, a YavpacSzbv ov - C dev eituft eg.
cirjfojg de, cog ifiol doxec texficagofievj/ *£ cov dv leyeig, ro
Igcopevov ''Egeor A elvca, ov ro Igcov. dea renixu doi, o l^ca,
Ttuyxcrf.og lepedvexo o alrla 81 avt cJ xal r ovr cdv i / y iv e 6
iS . Vide quæ supra annotavimus ad verba 203. C, ed. 259. ov Se dv cjtj
$i]S*Ep ait a tlvai, Savfiadrov x. r, A. Frustra in horum verborum
explicatione Rtickerti industria versata est censentis, dv pro uti
roiovtov poni non posse; id enim Plato si exprimere voluisset, non dubium
esse, quin scriptum exstet olov Se dv gJt}$7/£. Addit autem Riickertus:
Mihi cogitationum seriem iutuenti sic res se habere videtur, quod mirum
esse negatur^ non esse illud præcedentibus verbis contentum, sed
verbis quidem non expressum, humauitatis caussa, ex iis autem, quæ
et dixit Agatho et statirn addit Diotima, facillimum ad intelligendum sc.
ori icdyxaXoS oo i i<podr£To, cuius erroris caussa prior error est,
quod AMOREM cum AMATO confudit. Certo sic omnia bene videntur cohærere. Quem
autem tu opinatus es AMOREM esse, nhiil tibi mirum accidit (quod
pulcherrimum esse putabas.) Opinatus autem es AMATUM AMOREM esse, non
AMANS. Ea de caussa videlicet pulcherrimus tibi AMOR videbatur. (Id autem
non est mirum), Nam cet. Semper meminerint lectores, orationem hanc
tanquam vere habitam coram convivis Agathonis hic proponi, ut interdum aliquid
etiam pronuntiationi singulorum verborum tribuendum sit, qua assequuntur
haud raro loquentes, quod verbis positis non indicatum est,
"Ov igitur relativum ubi pronuntiando argetur, uti Diotimam hoc
lecisse consentaneum est, tantum abest, ut pronominis relativi potestatem
solam obtineat, ut ei rei indicandæ inserviat, de qua præcipue
agitur. Quam autem tu opinabaris est igitur accentu orationis in
pronomine relativo posito: Quod autem talem tantumque deum esse
ominabaris. Vide de hac relativi pronominis significatione Mattii. Gramm,
arapl. §, 480. 3. 899. seqq. Sia x aio x a. doi, oipai,
7 t dyx aXo ff l<paivero. cfr. 201. E. dxeddv yap ri xal iyco
itpoS avtjjv t.ttpa xouxvtoc HXtyov, oldntp vvv rcpbs iph 9 Ayd$cov,
caS etrj 6 "EpcjS peyaS J9coV, eiij Se t&v xaXcov, r 6 rcS
ov tt xaXov xal afipov. Mirum est, StallbauEqcos. xai yccQ Etfw ro
IguCtov tb Ta bvtt xa kov xal ajigbv xccl ttltov xal . (laxagiGtbv•
tro 5s ys igav aU.7jv ISiav zoiavrtjv £%ov, oiccv lym
Svijl&ov, mias inquit, istud dppov, quod suspicor ia ayaSov esse
mutandum. Neque enim DE AMORE nunc sermo est, sed indicat Diotima in
universum, quid illud sit, quod ab hominibus soleat summo studio expeti
ct desiderari, videlicet ipsum pulcrumpcr se spectatum (ro t<o
ovxi xaX ov) ct quod supra dixerat cum pulcro artissime co ni
unctam esse, ipsum per se bonum. Hinc addit deinceps xal xIXeov xal
jxaxapitixdv, Non dubium est, quin verissimum sit appov verbum. Quamquam enim
concedi potest, pulcro per se spectato melius convenire propter aute commemoratam
cum bono coniunctionem dyaSov nomen, quam appov epitheton : tamen
boc maluit Plato pro illo exhibere, ut clarius indicetur verisimiliusque
videatur, quod 201* E. legitur, 6 o cratem idem fere de Erotis
indole atque natura Diotimæ dixisse, quod Agatho supra protulerit.
Vidimus autem, poetam mollitiei teneritatisque laudem {dnaXoXTjxa')
Amori attribuisse, ut verisimile «it, Diotimam appov epitheton ita
exhibuisse, ut consensisse olim cum Agathone indicaretur Socrates, simulqne
Agathonis illa sententia leviter carperetur. Addit antem Diotima, ne qnis
posito dppov nomine de veri pulcri natura dubitaret, commemorarique
forte indicaret aliud quid, quam ipsam illam pulcri ideam, tiXeov
et /laxapitirov. aXXrjv i$£ar x oiavxrjv ix° v sc.
i<Sxiv . Cave dXXoi xoiovxoS confundas cum £r epoS
xoiovxoS', de quo supra diximus annot. 245. Sensus est verborum: Contra
id, quod AMAT, aliam naturam habet et i n d,o 1 e m atque talem
quidem, qaalem ego descripsi. ele v 8 i) 9 co xa AoS? yap
XeyeiS^ Diximus de elev verbi potestate annotat. p r 36-, ibiqne
annotavimus, hac voce uti eos, qui facile aliis aliquid concedant,
quo facilius possent illis pacatis, quid ipsi sentiant, aperire.
Non prætermittendum est autem, elev verbo adhibito ita seraper concessionem
fieri, ut nesciæ prorsus, utrum persuasum sit necne •i, qui aliquam rem
concedit, de ipsius huius rei veritate. Hinc additum habes nostro
loco xaXcoS yap \iyeiS t quibus verbis indicatur aperte, Socratem Diotimæ
sententiam probare. Recte Fictuus verba convertit: Esto, ut ais, hospes,
præclare enim loqueris. Non igitur audiendus est Stallbaomius docens
annotat, ad Piat, Phæd., A. ed., caassale enuntiatum, quod post elev
positum reperiatur, non tam ad $lev pertinere, qnam ad insequentia verba,
quibus præpositum sit. Specie non caret hoc % •*
Cap. *xrv. Kdt lym sTnov, Elev Srj, « fa»j’ xcdcog yag
Hyeig. toiovtog <Sv 6 "Eqg>s xlvcc xQstav ijrK xolg præceptam,
si ad verba respicis. Piat. Phæd. 117. A., quorum rectiorem explicationem
dedimus annot. 36. Restat, ut dicamas de verbis 213* E. ineidi) St
■yiaxtnXivTj, ih telv * Ehv Srj, avSpt$, Soxeixe yap fioi vrjtpeiv
. Rursus enim etiam in his verbis, ut supra 176. A*, supplemento
quodam opus est, quoniam non comparet, quorsum Alcibiadis
assensionem referas, habeat autem necesse est, quiassentitur,
dictum aliquod, cui assentiatur. Neque supplementum illud diu quærendum
fuit» Consentaneum est enim, couvirarum aliquos, cum consedisset
Alcibiades, hominem rogitasse: Nam liabes, qui hilariores esse
possimus te præsente? Ad qnæ ille, ehv Srjt inquit, Soxelts ydp pot
vtj<peiv. Possis etiam ita rem tibi informare, ut statuas,
Alcibiadem, cum consedisset, vulta subtristi circumspexisse specumque edidisse
eius, qui magno alicuius rei desiderio teneatur. Quod cum
animadvertissent convivæ, Alcibiadem rogarunt : Num quid est, quod minus
apud nos tibi placeat? Ad quæ ille, id vero, inquit, sit revera,
videmini enim mihi nimium vino abstinere. t OlOVtOS GJV O
*£pGOt' II. Stephanus post toiovxoS inferciendum censuit 6£ particulam,
quæ res documento esse potest, eum prorsum eandem verborum interpunctionem
habuisse, quam nos unice probamus. Riickiertus quum ehv Sij nihil nisi
transitum denotare censeret, elev Sr/, xoiovxoS gjv convertit ; Age
iam, hospita, quum talis sit. Nos neque H. Stephaui commentum
probamus, neque Riickerti conversionem verborum laudabilem censemus.
Asyndeton autem quod attiuet, notandus usus est Græce loquentiuto,
quo post €i£V Si), cui caussale enuntiatum additum est, Si particulam
aliamve copulam omiserunt. Neque ratione caret
hic usus loquendi, quandoquidem satis constat, asyndeta gravitate quadam
augeri. Ei gravitati autem inprimis locus est ibi, ubi aliquis aliquid
facile concedit, ut ant suam sententiam celerius proferre possit, ut pl
213. E., aut ad novam quæstionem studiosius abeat, ut hoc fit
nostro loco, et Piat. Phæd. A. ehv, $cprj> et fttXxitixe, 6i)
ydp xovxgov iititixtjjtGJV. ti XPV xoietv. Ceterum gjv participium quod
attinet, supra annotavimus ad p» 174. D. dp* ovv dyojv p£ ti
aTtoXoyijdei, participiis ita interdum scriptores Græcos uti, ut
obiectivam veritatem cum subjectivo loqæntis indicio coniunctam exprimant.
Nostri igitur loci sententia est; Si talis est, et credo talem
esse, qualem descrip si st i, natura Erotis: quam utilitatem affert
hominibus? av&Qcoitoig ; Tovto di] ]itvd rccvt 9, ?<p;, cJ
Z*5x(>aDTfg, 7tELQ<x<5o}iccL 6s didcc^cu. e6ti (ilv ydg dt) t oiovrog
wxl ovzcsg ysyovag 6 EQag, %0 xl, oh xav xcd&v, ioc 6v qpyg. ei de ng
'tjixug Iqolxo ' TL rc5v y.cdcov 10 xlv o*Eqg>s 9 w 2Ti oKQdttg re xai
Aiotipcc; c ode dh 0ayictEQov lga> '0 bq(5v tcov xak&v xi iga ; Kcd
riva xpelctv Ox £t * cfr. 201. IT dei 67 /, cJ Uyd^ajv,
&67tep 6v 8 17] y i)(5gj, 8ie XSeiv \ r av7ov icp&xov xis ioXIV
O*EpG0S ycal noloS xiS, hteixa xd Opyct itvtov. Quæ sequunt u e
verba tovto 8t) pexa xavxa x. r. A\, rernacolo sermone expressa audiunt:
das ist nun der zweite Punct, den ich dir auseinaoder zn setzen
versuclien will. 0 . 6 x 1 pev yap 81 } x,oiov roS n. X. A.
Socratica sciendi aviditas cum tanta esset, ut percepta priori
disputationis parte nimio impetu ad alteram ferretur, id quod asyndeto
expressum est : xoiuvxoS qdv o "EpwS riva Xpciav xols
dvSpanoiSj Diotima, ut impetum illum paullisper retardet, ac ne
inceptus ordo dispatatiouis turbetur, veretis, verba adhibet: 06xi
jxhv ydp 8t} xoiovxoS u. r, A., quibus cum gravitate positis Socrates
admonetur, ut et quietius cum Diotima agat, et partes disputationis
memoria teneat studiose. Tecte autem ipsis ' his verbis carpitur Agatho,
qui cum in ipso orationis exordio recte indicasset, quo ordiue
Erotis laudatio procedere debeat, ordinem disputationis male
turbavit, 7 (a\ ovxa>$ y ey ov qjS . Dindorfius,
Stallbaumius ovxcoi, quam Florentinorum librorum lectio uem esse
accipimus. Sed caussam hic, cur ovxcoS' scribatur medio in commate et
sensu, non videmus. Riickert. Iam supra annotatum est a nobis,
non omnino nobis probari præceptum eorum, qui omnibus in locis ovTco
ante consonam scribi iubeant, neque ovx&f probent, nisi id
verbo cum vocali incipiente præpositum sit. Satis docemur haud
infrequenti consensu codicum meliorum, Ovxgj? etiam subsequente consona
Græcis in usu fuisse ibi, ubi aut ipsum ovxcoS not enuntiati
particula, in qua ovxcjS’ collocatum sit, cum vi quadam proferatur.
Hoc in nostrum locum cadere nequit negari, igitur recte ovxoai servasse
nobis videmur, cfr. præterea Stallbaumius ad Plat. Gorg. 516. C., 522*
C. ad Protag, p* 351. B. el 80
tiS r}pa$ Opoiro. Omissæ apodoseos exemplum habuimus 199. F. el
yap ipoiprjv, Ti 80; dBeXcpoS avxd rovxo oitep l6xiv, 06xi
xivoS aSeXtpoS rj ov ; $dvai el vat f ad quæ verba vide annotat. 234. Nobis
pari modo præsertim in familiari sermone loqui licet: Wenn uns aber
ie— mand friige : In wiefern eigentlich ist denn, o Socrates und
Diotima, Eros die Liebe zum Scbduen ? ich will es aber deutlicher so
ausdrucken : Einer, der tyit turov, oti Ftvia^ai avtcji. ’Al\’ in
no&u, iyrj, ?; cjroxpwJtg tQCDtt]( J lv toluvSb' TL i&tui
txtivcp, <J ct.v yivtjtai tu xala ; Ov ndw itpijv in i%nv lyco
ItQUS tttVTl]V tljV igattjOlV TCQOXcLQCJS dxOXQlVUCS&Ul.
'AI /i, itp>], bjgxfQ uv ii ng fitzapuldv, dvzl zov xu- E lov
zcj dya&cS %Quynvog, hvviHxvolzo' (frige, a 2.(6- . das Schone liebt,
was liebt dena der eigentlich? ori Fer id $ a i a v reo
. Mecum fatebuntur lectores*, se haud facile responsuros fuisse,
si Diotimæ illa quæstio sibi proposita esset, quod Socrates respondit,
mirarique licet, Socratem, cum alias fatuitatem quundam simularet, ut et
infantem ca videre posse Diotima censeret, quæ ille non videre se
simulabat. D.,
tam feliciter ac subito respondisse. Sed quæstio Diotimæ revera
facillima est ad expediendum, si ipav verbi potestatem accurate perpendas,
et si accentum orationis non in xi ponas, sed in ipet verbo. Diximus. de ipav et <pi\tiv verborum discrimine, illud viris
hoc feminis atque amasiis attribuimus. Atque ut
illic annotavimus, (piXelv eorum tantummodo esse, qui capi se ac
teneri patiantur, ita h. 1. addendum est, ipav non nisi eos dici, qui capere
atque tenere concupiscant. Haud multum igitur differt ipav ab ixiSvpeiv;
tantum modo ab eo discrepat, quod, qui ipav dicitur, h, e. stadio
cupiuudæ alicuius rei teneri, is virili robore gaudere cogitatur
atque viribus, quarum auxilio possit, quod amet, eo potiri, cfr. 200.
E. xal ovro? apa xoii «AA oS itaS o ixi$vpd>v tov prj ktoipov
ini$vpel xal roO pij i rapovroS xai o pj/ £*« xal 8 )i?)
icJnv avcoS xal ov ivdeyS icriv, rotavi arra itiriv, cov 7j lxi$ v
pia te xal 6 "EpcoS iOziv. a A A* ixi xo$ei,
£(pij. Bodi., Vat., Vindob, Angel. habent «AA* ixixo$il. ceteri d\X* 7
... i iri XO$ti. Hoc præstautius illo est. Suspicor tamen,
quod et Riickerto in mentem venit, utramque lectionem coniungendam
esse Platonemque scripsisse: aAA*^ri ixixo$Ei f præsertim cum
legatur in Piat. Protag. 329, D. rot>r itirtv, o in
ixixo$<» f h. e., das ist es, was ich noch hinzuwunsche. Paullo
infra p» 205. A. xal ovxin x poSvei ipi<5$ai x. t. A. Ceterum x
o$£iv s. ixixo$Eiv de rebus inanimatis dicitur, ut i$i\etv 9 fiov\e6$ai,
(fiiXeiv, ut vis quædam describatur rebus illis iuhabitans, quæ cum instinctu
animalium comparatur. Diximus de hoc usa verborum annotat, 144.
< oSxep av ei tiSp.£tafia Aalv. llecte Ficinus participium convertit:
mutatis vocabulis. Nimirum cum 201. C. concessum esset ab
Aguthone, pulcrum idem esse atque bonum, in pulcri locum substitui
iubet Diotima bonum, ut Socrates, cum viderit, quid futurum sit ei,
qui bono potitus sit, deinceps dicat, i TCQceas,
6 iodv tav dycc&eiv zL Iqu-,
rtvio&ai, r\v d' iya, aurei. Kal n ttizcu ixtiveo, « av
yivryzai 05 V nycc&cc; Tovz’
evzoqcotcqov i]v d’ iyio, 'tya dn oy.QivaG&ca, ozi Eudalfim’ tazeu. Kzr/SEi
yag, leprj, dya&cov oi EvdalfiovEs tvdcdfiovEg. Kai ovxizi ngogdei
.tQiG&cu, ‘ "Iva xi di pwltzai svSalficav sivai 6 (iovXu[ttvog; cilia
zU.og do xtl zyziv r/ dnoxQKSig. 'Alrftrj liyug, linov lyde. Tavzijv dij zijv (iovlijdcv y.cd
zov quid ei eventurum sit, qui pulcri facultate gaudeat. Ceterum cur
hoc loco aofisti participium probrmus, 174. B. nou nisi præseutis
participium admiserimus, ratio in propatulo est. Illic enim de actione, quæ
lutura sit, agitur; hoc loco conditiouale enuntiatum habes, in quo
exemplum continetur, quoil noti tanquam fiat, proponitur, sed quasi
factum revfera Socratis animo inducitur, 2tnx paxeS, q
t{>VY rcDY dy aS ojy . Hæc est unius Bekkeriani codicis lectio, quam
et Bekkerus et Stalllaumius in textum receperunt; undecim codices apud
eundem habent (jcoKpaxtS i pii o ipcov, in uno tiatxpctref ipd
iptor comparet. V ulgo 6conpaxeS ipcj p ipGOY legitur, quod
Rticker- r tus iu textum recepit convertens: Feriude ac si
quis mutatis vocabulis roget ^«ic, age Socrates, dicam, qui amat
cet. Epeo autem ea de caussa non spernendum censet, quod iu
familiari sermone sæpius dicendi verbum præter necessitatem mediis
verbis iuscratur. Sed illud præter necessitatem minime nobis
p lucet ; vide annotat, neque ipeo ad dicendi genus revocari potest, quale est
C. 7 <ou iy<o funoY, n&S rovto, i<ptjv, \iyetS ; quæ
sententia Ruckerti est. Nara ut ne commemorem quidem, quod Ipeiv
nusquam inseritor hoc modo, sed (pdvai verbo scriptores semper
utuntur, etiam prima persona ipeS verbi, quæ in tertiam mutanda erat,
Riickerti sententiæ officit. Postremo ridiculum foret, inserto dicendi
verbo ipsa alicuius rerba indicare eo Joco, ubi præcedentibus
oaSlttp av ei verbis satis demonstratur, certi alicuius hominis
verba non afferri. Restat, ut dicamus, qui factum sit, ut in tara
multos codices ipeo verbum irrepserit. Scribarum aliquis cum
iutelligeret, bono in pulcri locum substituto eandem quæstionum seriem nunc
repeti, quam iu præcedentibus Diotima Socrati proposuisset, atque verba o
ipcov jcov ayaScov xi ipd apprime respoudere præcedentibus o’
ipdjv Tcoy xaXcov xi ipd, factum est, cum alteram quæstionem
cum altera compararet, atque illic ipoj præpositum reperiret, nt
id verbum vel negligentia vel imperita quadam sedulitate iu nostrum locum
transferret. HXtjdei yap oi evdaiiQttta TOVTOV 3t&t£Q« XOLVOV
tXtt tlVtXl ItUVTOV (IVftQcbitav, xal ltavzag t aya%u flou/.eOftca avroig
arca Kfi, ij nag liyug ; Ovtag, rjv 8’ tyto' xoivov ilvai
navTCJV.TL 8rj ovv, Scpr/, ai ZkbxQateg, ov ndvtag egav (pttfilv, si 'juq
ye itavTf g twv avrav £qg>Oi xal B ubi, «Ua nvag (pauev egav, tovg d'
ov; 0avfiaia i, f t v 8’ lyd>, xal avrog. ’yJ/.ka fit] &av(iat;’,
Stptj’ cttpeXovxeg yaQ ccqu tov fparog tv eidos 6vo(ii£o[iev xo lioveS . Hæc Terba
ita conformata sunt, at Etprj non addito ea facillime putare possis uon
Diotimæ sed Socrati aduumerauda esse. Neque opus est, ut affirmandi
vocabulum supplendum censeas, ad quod yap rereferatur. Diotimæ verba arctius
cum præcedentibus coniungenda sunt, ut perinde esse indicetur, quis dicat,
Socratesue an Diutima, modo veritas dicendo eruatur. Iluiusmbdi
dicendi generis permulta exempla aperiuntur. cfr. 200. B. dp’ ovV
fJovXotz* dv x is pfyas cdv jtiya? elvai, ij idxvpoS wv idxypoS ; f A8vvaxoy ht xcdv cJ- s poXoyjpuvojv.
Ov yap z ov ivSei)? dv eiij tovtaov o ye &v. Piat. Gorg. 492.
E. 2?. ovx dpa opSoHS Xtyovtai ol pi]8evoS deopevoi evSaipove? elvai
. K. ol A i$oi yap dv ovtao ye TiOLi ol v ex pol
evSaipovidxaxoi elev . xv a x i de (i ovÆt ai. Dicitur ira xi
ilermauno annotaute ad Viger. 849. per ellipsin. Plene, inquit, in
constructione præsentis temporis iva xl yivrjxai, in constructione præteriti
Hva xi yivoixo. Sclileiermamacherus verba convertit: Und hier bedarf es
nun keiner weitern Frago mehr, w e s ha1b docli der gliiclcselig
sein will, der es virili. Haud facile vernaculam dictionem reperias, quæ
Uva xi verbis respondeat. Ceterum ut recte huius Idci sententiam percipias,
(iov\E6$at et hic, et paallo infra ftovXl]6i5 nomen ad
significandam eum vim, quæ hominibus innata est atque cum oatura eorum
couiunctu, adhibetur : der Trieb. Vide qnæ <1& fiovÆOSai
verbi potestate, atque quomodo id differat ab iSeÆiv, diximus 44.
Igitur xo fiovke6$at tvdal/tayv ELvai caussam primariam describit studii
beatitudinis, ultra quam caussam progredi nemo possit. xi 6l)
ovV. Sententia liæc est: Si omnes homines eiusdem rei, h. e.
beatitudinis sempiternæ AMATORES sunt, mirum videri potest, cur alios
amare dicamus, alios non dicamus. Sed explicator hoc eo, quod a
notione xov ipdv seiungimus partem aliquam, qua pariendi et
generandi studium exprimitur, idque xov ipdv atque xov
"EpcoxoS verbis insignimus, aliis nominibus ad ceteras tov ipdv
partes describendas utimur. xiv ds q> apev xov? 8* ov.
Scriptura exspectaveris xov? ) uev
xov? 6 ov . Positum tov
oXov htitiXtivng ovo/ia rpcorce, ta Ss &XXa aXXots xaTayguixs^a
ovofiaGiv.''SlgxEQ rt; ijv d’ lya. "SlgittQ tads. oiO^ oti itolrjOig
iori n TtoXv. ?; yag ZOL EX TOV fit] OVTOg ctg TU OV loVTl OTlpOVV
ahtU XatStt iGtl jioir\Gig, «gr£ xal cd vno xaScag rafg rlyyai g C
igyaoiai xoujtiu g tlol xal o i tovtcjv SrjtuovQyoi itavTig itoitjzaL 'AXiftij Xeyeig. AXX’ o[ia g, j; d’ ij,
olo&’ autem habes pro TovS jiev, quibus verbis uequa conditio
prioris atque posterioris membri indicatur, TivuS, ut lector moneatur,
pauciores esse, qui amatores et amare nominentur, inulto plures, qui et
ipsi AMATORES AMANTE AMATO sint, aliis nomiuibus insigniri. dtp
e\oyt e £ ydp d p a. In permultis codicibus dpa omittitur, velut' in
Bodleiuuo, Vaticano uno, Vindob., aliis. Rectissime Riickertus ad b. 1. : Ægerrime,
inquit, caream dpa particula, qua id efficitur, ut sententia hæc non . pro
certa et explorata ponatur sic simpliciter, sed colligi tantum ex aliis
videatur hunc fere in sensum: si recte ego observavi, noiqGis
s6ri r i 7toXv h. e. scis id, quod itotydiv vocemus, latioris
significationis esse notionem ( ein weitschichtiger Begriff).
Quicquid euim, cura nihil fuerit antea, post ita movetur, ut sit aliquid,
huic caussam ortus fuisse dicimus noit}6iv. Apte laudant interpretes ad
h„ ]. Piat. Soph. 219- B. ritiv dreep dv prj npoTepdv TiS uv
vtizfpov ds oixuiav dyy, tov /ikv dyovxa noielv, t 6 dyojævov 7toiei6$ ai
tcov tpapev . Rodem modo, quæ latissimi signi ficatus verba sunt,
adhibentur a nobis ita, ut certum quondam, eamque artioribus
finibus circumseptam -actionem exprimant. Sic dichten de arte poetica, w i rken de textoria, handeln de
mercatura usurpari quem fugiat? it oirjtiiS ydp tovto poyoy. Ad
tovto repetendum est e superiroibus ro 7(Ep\ r ijv jnovdl W/v xai td
fihpa. In sequentibus exovteS tovto eodem supplemento opus est, quod ne minus
convenire censeas cum £ xoy rtfparticipio poetæ enim non habent id, quod
dicitur ro' 7tepi tjjv f. iov6iw)v H. r. A., sed eius periti sunt
ita, ut in carminibus paogeudis eo utantur, tenendum est: Ix&v verbum
haud raro idem significare atque cognitum habere, ea de caussa,
quod qui aliquid animo percepit atque ita mente tenet, ut eo recte
uti possit, idem id etiam habere dici possit commodissime.
ovtgj Toivvv Tiai rtepl Tov £p G>xa. Hæc brevios sunt
dicta, non item obscurius. Diotimæ mens hæc est:
Quod de poesi modo dictum est, idem in amorem cadit. Poesis proprie
de omnium rerum caussa efficiente dicitur, sed usu loquendi factam
est, ut pQcseos nomen ou ov xcdavvTM n oirjrctl, alia alia tyovGiv ovo
fiam aito 6s TtnarjS xijg itoirjGsag %v (toQiov ucpoQia&iv rb
jrfpi rtjv fiovGix tjv xal xa fiixQci x ra xov oAov bvbaaxi
xCQogayoQtvixca. noi^Gig yag tovxo (tovov xaltixca, xal o t k'%ovx£g xov
to x b uoqlov xljg noitjGtag noirycai. kiyug, ttpijv.Oura xolvvv xal
niQi xov Squtk ' xo jitv wtpuktubv £<J« nuGa rj rcov aya-
D noii niii ad eam poi-seoa particulum describendum
adhibeatur, quæ in re musica et metrica versetur. Iam ad verba
accedamus to fihv xEtpaXaiov ipoaS Ttctvziy quæ ad hunc usque diem
interpretum studia misere eluse* runt. Stallbaumius expungenda
censuit verba o piyidTof te xal 'HoXepoS SponS itavxi.
Riickertus contra se ita semper sensisse annotat, quoties vel secum
hunc locum tractaverit, vel cum aliis, miro eum ornatu spoliatum
iri, si vel una hic litterula sublata aut mutata foret. Recte
igitur Lticiauus ait epigr. V, v. 3. Antholog. Iacobsii T. III. 22.
* ovdlv iv ctv^pGDrtoiui SiaxpiSov idn voTjfia, aAA * o
dv $avj.id%EiS, rovt kxepoidt yiXaS, Ratio verba tractandi,
quæ Stallbaumio placet, ut audacior, ita miuus commendabilis est. Riickertus
autem totius loci sententiam plane non perspexisse videtur: Ut particulam
tantummodo eorum hic repetam, quæ in eius annotat, ad h. 1. ed.
169. leguntur: Quod vos de vestro soletis Amore prædicaro, maximum deum
esse et callidissimum, qui neminem non decipiat y id multo valet magis de
beatæ vitæ cupiditate, qua omnes omnino homines velint nolint plane
irretiti sunt du -* cunturque naturali quadam necessitate non aliter, ac
si magicis artibus sint delimti. Quo sensu ipse supra 203- -D. $£tvof
yoyS xal tpappaxEvS xal doq>idTtj$ audit. Diolimæ voluntas hæc est; Loquendi
usum ut in poesi, ita in amore nomine insigniendo versatura esse,
atque amorem et amare et nomen amatorum iis tantummodo tribuisse,
qui amoris particulam unam sequantur. Summam autem amoris omnem
bonorum cupidinem esse, atque beatitudinis quidem cupidinem esse maximum
doXcpoy) amorem (iravtl). Vides igitur, to /xk v xEtpaXaiov et tov
svbaipovtiv sc. T tjv &itl$vp'iav sublecta enuntiati e$e. To XEcpdXaiov
autem primariam alienius rei notionem describit ut in Piat. Gorg. 453.
A, hiystS, otl izeiSovS drj/uovpyoS Idxiv ?/ fnfxopixi } y xal 7 }
7tpaypaxdot avxijS aitada xal to xecpdAaiov eIS tovxo TEXevxa h. e. Stalhbaaraio
interprete : dicis rhetoricam esse persuadendi opificem omnemque eius
operam atque summam ad hos tanquam ad finem suum referri, ut aliis persuadere
possimus, quod volumus. Iam nostra verba convertenda sunt: Der
Grundbegriff &av hiitivula xal tov tvSaipovsiv, 6 lilyctitog re
xal SoIiqos %qg>s navtL • <x)J.’ ot fiiv ciXbj rgexofiivoi.
ltoX}.a%rj in’ avtov, rj xaxcc xgr^auGfiov tj xaxcc qii}.oyvava6rLav ij xaxcc
cpti.oGocpiav, ovt’ igav xaXovvT at, ovt IgaGtai, oi de xaxcc tv n elSog tinnis
rs xai IcSnovSaxoTig ro tov oXov livocia ia%ov<Uv, agaxd re xai
iQuv xal igccGzaL KcvSvvevus dh]&rj Xiyuv, hcpijV lya. Kal Xiyetai
fiiv ye ug, icprj, Xoyos, co$ der Liebe ist iedes Streben nach dem
Guten, and das Strebcn nacli dem liochstcn Gute, d. i. nach
Gliickseligkeit, ist die grosstc Liebe. Restat, ut dicamus de
verbis xal doÆpoS TtOLVXly quæ nou dubium est, quin corrupta sint.
Antiquitus scriptum fuisse suspicor: KAIKOIKOCEPflCTIANTI, in qua scriptura
tripliciter peccatum est a librariis. KOI enim, quod haud fere
multum discrepat a KAI, omissum videtur ab cq esse, qui xai
dupliciter posituin putaret. Hinc enata est, cum forte, ut fit
(vide annot, p* 170.) J$F£IC duplicaretur, hæc scripturæ forma: KAI NOCE
mCErflC ITANTI i ex qua dictum est, una lineola in littera N deleta, ut
non nisi A figura remaneret: xal Sodtpt HpGDf Tiartl. Ex hoc
autem sciibam aliquem, qui callidum Erotem sciret, fecisse
verisimile est xal doXepof ipoot itavxi. Ut autem couiecturam nostram
xal Xoivds^EptoS itavxi ipsi probemus > præcedentibus verbis
efficitur 205. A. rort;t 7jv Sl Tt}v ftovXvdtv xal tov i p cata tovtov
itotepa xoiyoy oi n . etvai izdvrayv dv^pcjitcov xal navtaS xayaSa
fiovÆoSai avtolS tivai adi, ?)' tzcjS Æ yeiS ; OvtcoS, jjv d * iyco
et quæ sequuutur, quibus verbis accurate examinatis
doceberis, nostro loco xoivvS nomen vix abesse posse. In Schleiermacheri
conversione legitur: Soauch vas die Liebe betrifft, ist im
allgemeinen iedes Begehren des Guten and der Gliickseligkeit die
grossle und heftigste (?) Liebe fiir ieden. Iu Schnlthessii conversione
edita ab Orellip 123. exstat: Im Allgemeinen niimlich ist iegliches
Yerlangen nach dem Guten und nach Gliickseligkeit fur iedeu
die grbsste, ihn bestrickende Liebe* Ficinus verba convertit^
Nam summatim quidem omuis bonorum felicitatisque appetitio, maximus
et insidiator amor est cuique. aXX* ol p\v ot-Wy x. x.
A. UAXd particula adhibita, a rei commemoratione, qualis
revera est, ad loquendi usum traositur, quo non res integra suo
nomine vocatur, sed rei alicui parti inintegræ rei nomen
attribuitur, cfr. 204. A. £n. rl 8if ovv, gJ ^GonpaTtS, ov izdvxaS
ipdv (paptYy eh zep ye itavxeS xcav avtaiv ipcAoi xal æl }
dXXa xivaS epapev ipdv, xovS 6 * ov; Tpenopevoi de indole
atque naturali quodam instinctu dici— ot av to SfoutSv iumav
fyjTuGiv, ovroi IqucSiv ' 6 6’ E ifiog koyos ovxs ^fiiæog <pt]6iv
ilvcu tov £q(otcc cirts olov, eav fit] xvy%ctv]] yi xov, m Itcciqe,
ayaQov ov' ix fi avrav ye xal xodag xal x^Qctg tfttlovOiv axot
tftveiS&ca ot «v&qcjxoi, iciv avtoig doxjj r a iavtav XovtjQa
efoai. ov yaQ ro iavtcSv, otfuu, txaGtoi aona£ovtai, tl fit] i'i ng to fiiv
aya&ov olxtiov xaXil mi eavtov, to 61 xaxov akkotQiov. ag ovdiv ys
aUo tor, at 191. E. udat Si tdcrv yvrauaSy ywaixoS d (5iv
y ov Ttavv ctvxai xols av~ Spa6i tov vovv TtpoSexovdiv, d\Axx
pctWov itpoS xaS yvval xaS xexpajupivai eidlv. Pro ol ptv a\Ay vulgo legitur non male
oi ptv aWoi f quæ scriptura quoniam codicum optimorum auctoritate
improbatur, e verborum ordine expellenda est. Minus nos movet
Ruckerti argumentum dicentis, ol piv et ol Si sibi opposita esse.
Quem enim fugiat, præsertim cum æqualitate quadam careaot, oppositionis
membra interdum verborum numero et conditione non apprime sibi
respondere. xal Xeyexai jxiv ye, Miv ye particularum cognoveris vim
et potestatem, qnando xal Xiyexat ykv et xal Xiyexai ye seorsim
utrumque posueris. Altera particula efficitur, ut Diotimne sententia
hominum quorundam opinioni opponatur, qnam Aristophanes protulit, altera
vis oppositionis augetur atque extollitur. ovxot ipaititv. Sæpias
iam diximus de transitivorum verborum usu absoluto, cuius ea natura
est, ut casu adiuncto nullo non actio quædam, sed notio prematur verbi.
Positum igitur hoc loco habes ovxot ipadiv pro ovxot IpcovxiS
\tidiY, Ceterum Wolfius annotat ad h. l.j Was Aristophanes liber die Trennung
derMenschen sagte, wendet Socrates hier zu einer ernsteren Absicht
an. Alles, was iener vorgebracht hatte, beruhte anf einem falschen
Gebrauch eines Ausdrucks, der damals beinaho spriichwortlich gewesen za
seia scheint, dass Liebhaber ihre aaderen Ilalften aufsuchen.
&itel avxcvr ye xal noSaS xal xelpaS x. r. A. Do iitil
potestate vocabuli supra dictum est annotat. Ceterum adhibito pedum manuumque
exemplo, qnas sibi abscindi iubeant, qni illas non bonas esse
cognoverint, Aristophanicao orationis argumentum concidit* Fieri
enim nequit, ut dissecti homines tanto ardore, qnantom Aristophanes
descripsit, alteram sui partem expetant, cnm et ex altera, cuius
ipsis potestas sit, exscindi patiantur, quæcunque vel mala sint,,
h. e. morbosa et doloribus afiecta, vel ad usum parum idonea.
ei / 11 } ei rtf. De ii particula post ei jujj repetita M&t18
206 i&tlv ov igoldiv av$Q€Oitoi r) tov aynftov. rj dol 80xovdr, Ma At
ovx &iiovy£, yv 6* lyeo. *Ag ovv> y S’ ijy ovtcog aizlovv It Iri
Xeyeiv, ori ot av&QGMot tov i fcc&ov igcSac; 2 Val, Zcprjv. TL
de; ov XQog&et&ov, iqrrji ori xai eivai 1 6 dya&o v avtotg
egco6i ; IJpog&8TSOV. r Ag ovVy
%<p*h xcu ov (tovov eivai, akka ual dei uvcu\ *— Kcd tovxo
itQogftexiov» "Edtiv thiæns egit in Graram. ampl. $.
617. d. 1249., obi laudantur Thucydides I. 17. inpa%Sjf di z* ctvteHv ov6\v
ipyoY dZioAoyov, ei fit} ei xi npdt tteptoiHovS tovS avtdSv kxdOtoiS.
Piat, de rop. IX. 581. 1 ). tl ftt/ ei nS ckvtqSy dpyvpiov Ttoiei.
Prorsus eodem modo LATINIS id usu est nisi si. Ditfert autem el fit
} ab ei fit/ el Ita, ut el fn} nihil denotet, nisi exceptionem, quæ
ad id refertur, quod sequentibus verbis expressum est; el fit} el autem,
exceptionem per se poni indicam videtur ciqne conditionem quandam
subiuugi, ut si nliquid fiat aut non fiat, exceptionem revera adesse
docearis. ov Ipcodiv avSpcjirot, jj tov dyaSov. Aliquot libri ol
dv^pamoi, Sed non opus articulo, cuius omissio admodum usitata est
in eiusmodi vocabulis, qualia snnt dvt/p, d8eA(pot f yvvtj t yij, alia,
quum de genere posita sunt. Stallb. De genitivo, qui in verbis
continetur ?/ tov aya&OV Mnttbiæus disseruit in Gramm. ampl. $.
G31» 2. 1299., ibiqnc ?/ r ov acya *' 3ou positum esse monet
pro t) tq ayaSov. Nominativum incepta verborum structura exigit
quidem, sed cave, tov aya $ov minos recte habere censcaa aut
loqueudi usui parum accommodatum. Nam verba, quorum terminatio ad præcedentium
verborum structuram conformanda sunt, loquendi usus iubet, ubi
duplex structura in præcedentibus reperitur, ad eorum verborum structuram
accommodari, quæ vi quadam præcipue emineaut. Cum gravitate nutem h.
1. dictum est ipaidiv, quandoquidem nou de actione verbum
accipiendum est, sed de efficacia notionis, quæ verbo finito
expressa est. Vide de liac verborum transitivorum potestate annotat.
Positum igitur est ov ip&idv arSpooTtoi pro ov ipadrai el6iy
ar^pooicoi. Ad geuitivum autem relativi pronominis, cum deberet
proprie ad verba d)S ov~ 6iy ye dXXo Idxiv referri, relatum censent
interpretes i/ tov Ctya^ov. Recte, Possis fortasse t/ cum
genitivo etiam ad id diceudi genus referre, quo ponitor haud raro præcedente
aliquo comparativo ?/ cum genitivo, cfr. Mattii. Gramm, ampl. §.
450. 2. 844. t ) 6 vi 6 oxovdiv sc.dAAov TtvoS ipadtai
eivai i/ rovxov. Tf vulgo edebatur olim, quod primns fuit Astios,
qui in y mutandum censeret. aga fcuZAyjldi/v, fqyij, 6 1'gog rov to
ayccdov avxw elvai de L 'Jhj&etixaxa, ErpijV 4yw, liyet-g.
Cap. XXV. "Oxe d>j rovxov 6 Eqoj g eOxlv, rj 6’ i},
ruv riva, xqo- B xov duoxovtav avxo xal Iv xLvi xgdfei tj Cxovdrj
xcd ap 9 ovVy rj 8* 7/ 1 ovroaS anXovv, Vulgo legebatur
i/6rj pro 7} 8* rjt quod Bekkero debetur. Illud potest ferri quidem, sed hoc non dubium est, quin sit
rectius atque verius. OvtooS ditkovv est: non addita
accuratiore definitione, tam simpliciter» Non perinde est autem,
utrum præponatur an postponatnr ov^goS vocabulum verbo, ad quod pertinet.
Ubi postpositum est eidem, ovtooS ad præcedentia verba respicit
signiilcatque .* hac, qua diximus, ratione; contra suo verbo præpositum,
quamquam illum SIGNIFICATVM non amittit, tamen notionem aliquam adiungit, quam
dubitativam interpretari possis» Eo nimirum animo est, qui verbis ovtgdS
aitXovv utitur, ut qui aibi rem non plane probari indicet. Hinc mireris
simplicem Socratis assensum val, £<p7jv 9 qui documento est,
Socratem fatuitatem quandam simulare, de qua supra diximus annotat.
xal ov jiovov elvai t exXXd xal æl elvai. Vulgo ctXXdc oiel
elvai legebatur omisso Hod vocabulo, quod hb iis deletam est, qui
putarent, xal iam in præcedentibus positura esse xal ov povov
elvai. Frias istud nui autem non du bium est, quin ad totam enuntiationem
pertineat, additumque sit, ut significetur, aliquid, quod in præcedentibus
contineatur, hoo loco repetendum esse, ut expletior oratio audiat: ap’
ovv, Hqrtf ov xal 7tpo6Seriov a ov povov elvai y aXXa xal dei elvai
. Diximus supra annotat, p» 74. de ov povov dXXa xal et oi * povov
aXXa. Hectissime autem Stallbaumius ad li, 1. ov poyov aXXdj^ inquit,
omisso xal Tion nisi iis dicitur locisy quibus alterum orationis
membrum tantam habet vim et gravitatem, ut quod in priore membro dictum erat,
id corrigatur et quasi prorsus tollatur . ore dr) rovrov o
$pv)S idriv. Additur vulgo dei post ititiv, quam voculam suspicor
eidem deberi, qni 204E. scripsit $epe, cJ ZSoZxparef, ipdo, Toiy dyaScov
rl ipa. Vide annotat, p 268. Explicabilem tamen voculam censuit
atque iu ordinem verborum recepit Riickertus, qui et vulgatum
rovro, quod Bastio praccunte editores fere omnes' iu rovrov immutarunt,
probavit annotans ad h. 1. Dejendi librorum structura posse videtur
. Quamquam enim quid vulgari in usu rebusque humanis amor vocetur,
nondum est probatum, tamen quid esset, 18 * jj Cvvradiq egas
Sv xctXoito ; tl tovto tvy%dvu ov r o £gyov;' £%hs tlxiZv ; Ov plvz
*&v <5s, Bgnjv iya, ut AwtlffM, tfrav[iaf:uv tnl (Sotpia xal
tcpokav tcuqu ai avta tuvra iia&rjaofievog. ’slXX’ lyco tfot,
h<p>J, iQu>lati yciQ tovto tonos *v xaXa xal naxa to Odifitt xal
xctta tt/v ipv%7jv. Mavtilus, tjv 8’ iyco, SsCtat o tl affatim
docuere, quæ præcedunt. Si igitur statuamus huiusmo di hic Jieri •
transitum: quandoquidem AMOR hoc est sernper (bonorum sc. sempiternæ
possessionis appetitio), age iam quid vulgo AMOR appellatur ? quis est,
qui reprehendat? At hunc ipsum sensum verba fundunt, si tovto legitur
♦ Becte tovto lUickertus retinuisse videtur, quamquam minus recte
enuntiationis totius sententiam explicavit. Non enim commemorata erotis
natura quæritur, quid vulgo amor appelletur, sed a theoria, quam
vocant, erotis ad praxia transitur ita, ut cui studio Erotis et
cuius rei appetjtui erotis nomen conveniat, Diotima sciscitetur.
Ceterum perinde est, utrum dicoxovtoov avto scripseris, an 8icdxovtcov
ccvtov y adest enim in præcedentibus, quorsum utrumque referri possit.
Vulgatum hoc est, illud codices optimi præbent, idque a nobis in
verborum ordinem receptum est, quod sane Sigjxeiv commodius ctyn re
aliqua, quam quis persequitur, quam cum Erotis nomiue consociatur.
rt tovto tvyxaY&i <> v ro tpyov ; txeiS elrcelr; Post
tpyov interposui signum interrogandi, quo maiorem haberet oratio vigorem
et alacritatem, Qna in re secutus sum auctoritatem Heindorfii ad Piat. Charmid.
p.l62.B. nbi hæc leguntur : tl ovv dv elt) nort td rd tavrov npdrteiv;
txetS dnetv ; Infra 207. B. rd Sc Sijpla r/S ahia ovrutS iputnxutS
SiariSe6$ai ; A tyciv ; S t a 1 1 b. ov pevr’ dv di, tcppv
lycd, ut dioripa, iSavpa^ov irci dotplqi. De altero conditionnlis
enuntiatiouis membro omisso vide quæ supra annotavimus annotat, 242.
Ceterum Græci accuratiores quam nos Savpapeiv riva irci rivi
dixerunt pro Savpd&iv tl nvoS. Illius structuræ exemplum est Tlat.
Menon, 70. B. co Mtvutv, rtpd tov ptv fltrraXol evSdxipoi rjeav iv
rois KAA 77 Qi xal iHavpdSovio iip’ Inmxy re xal nXovrut, vvv St, cos i
pol Soxei, xal ini doqtiqc. tPoitdv verbum frequentativum est, atque ire
et redire significat, cfr. Plat. Critou. 43- A. SvvifiqS t/Sij pol idrty, ut
2utxpateS, Sia rd no XX a XIS Sevpo qtoitdr. Hinc solenne est de
discipuli» scholam frequentantibus. Iam expendas Socraticæ modestiæ acumen, quo
ille etiam alias haud raro utebatur, ut sententias aliorum facilius
eliceret. Diotima autem missis ceteris verbis, quæ ad rem non
pertinerent, quasi nihil aliud, quam ovx olSa iyatye Socrates dixisset,
trAA iyut iput respondit. xors Xlyeis, xal ov fiav&ava. 'AIX'
lya, y 8’ i}, Oatpi- C Crepor £pta. xvovCi yccQ, Ecptj, w Xaxqcxxes,
narres av&qaxoi xal xara ro (Sapa xal xara rrjr xtyw/fl», xal
baiSccr Er rivi j/Atxta ytvcavxca, rlxreiv badvpsi rpiav rj < jniGig .
xixxtiv d"s iv fuv alc%Q<p ov Hin) cacti, Iv 6h rcy
xaltS. xal ov par Sarto. Interdum Græci, quæ per caussalem
particulam proferenda erant, copula adhibita cum præcedentibus coniunxerunt.
Sic hoc loco pro xai ov pavSava), quibus verbis caussa continetur,
cur dicat Socrates pavxsiaS delxat, o ti 7tote XlyeiS, ex nostra
certo Latiiiorumque dicendi consuetudine scriptum exspectaveris: ov
yap fjiavSttVGd. Exempla non rara sunt huius dicendi osus. Unum ut
aderam, in quo vis illa xal vocabuli præcedentis verbi significatu
tectiore panllisper obscurata est, legitur in Plat. Lachete 194. c. 22. 2.
jjxovtias, do AapjS ; A.*Ey<oye* xal ov (jtpodpa ye pavSdvcj D
Xfyei, quæ verba rectissime explicata suut a Ribbekkio, quem Engelhardtus
laudat ad Lachct. ed. 60. Annectitur, ille inquit, ov yavSavcj ver
iis fycoye axtjxoa non ut oppositum, sed ut effectus, Minus id
quidem sentitur, quia negativum enuntiatum sequitur, sed inest ei
affirmativum • SavpaZoo (ov ydp pavSdvGo o ti Tfyti) Sic nos optime
diceremus: Ia ich habs gehort und wundre inich, wie er so etwas
sagen kann. Displicet in hac verborum explicatione uuum hoc, quod
affirmativum verbum negativo enuntiato inessc dicitur. Illud 3 «
vfictdjiiv inest potius iji Socratica interi ogatioue i/HOvdaS',
co Aaxqti quæ verba 8ocratfcm protulisse consentaneum est vultu
summam Critiæ admirationem exprimente: Eodemne, quo ego, o Laches,
stnporo atque hominis admiratione verba hæc audisti? Cui ille,
audivi, inquit, nam haud æque, quid sibi velit, i ntelligo.
tjpdov rj tpvdif, Cum præcedat itdvxeS avSpaoitoi, scriptum exspectabas
avxcov rj <pv<5iS. Nihil ad hunc locum annotatum reperio ab
interpretibus, ut mirer, neminem in verbis rjpdtv 7 ) tpvdiS
offendisse. Schlciermacherus verba convertit : Alie Menschen namlich, o
Socrates, sprach sie, sind fruchtbar sowol dem Leibe ais der Seele nach,
und wenn sie zu einem gewissen Alter gelangt sind, so strebt unsero
Natur zu erzeugen. Mitigata est Platonicæ dictionis durities Ficini
couversione hac: Omnium, o Socrates, hominum prægnans et
gravidum corpus est, prægnans et anima; et cum primum ad certam ætatem
per venerimus (ysvcjyXOLi ), parere 'nostra natura cupit, Illam duritiem, quæ
mitigata est, ut dixi, Ficini conversione, non item excusata, quomodo ego
excusem, non habeo, nisi fortasse in 6crmone familiari, qualis hoc loco
refertur, dicendi quamlam licentiam at'r 'H yag avSgog xal yvvruxbg Svvovala roxog
idrlv, ?<m da tovto &uov to ngdyy,a, xal tovto Iv
&vrjrc3 ovn tc 5 %com afravarov Ivtativ, t/ xvrjdtg xal rj yivvrj<5ig.
ravra 8’ iv ta avaguoStm ddvvarov yevtci&ai. D avdguoOrov 8’
fOrt to alo^gov navrl rta ftdip, ro di xalbv dgjiovcov. Moiga ovv xal
ElXtl&via rj xakXovi} quo negligentiam concessam esse
credideris. ?/ ydp avtipdf xal yvvaiHoS 6vv ovdia xoxof Itiriv. His
verbis adeo offensi sunt Astius et Ruckertus, ut delenda censueriut.
Hiickertnm audi annotantem ad h. 1« : Verba hæc qui legat, nec
ceteram Platonis rationem perspectam habeat, non potest is aliter existimare,
quam unicum Platoni eum amorem esse, qui utriusque sexus mutua
consuetudine contineatur, Neque enim aut præter cetera hunc quoque
significat partum esse, requireretur tum xal semel vel bis positum,
aut primum se hunc amorem tangere velle indicat, ac deinde de
ceteris generibus, immo in sequentibus de universo amore agit ita, ut
nihil in præcedentibus de singulari quodam eius genere dixisse videatur.
Atque Plato tantum abest, ut solum illud commercium amorem putet esse, ut
in hoc ipso congruat vel maxime eius Tatio cum ceterorum Græcorum ratione,
quod nec solum existimat, nec potissimum hunc amorem immo ad vilius
hominum genus eum putat pertinere. Hæc verba licet habeant aliquam
speciem veritatis, tamen non ita nobis persuasit V. D., ut cum
eodem verba delenda censeamus. Neque probumus, quæ Stallbauinio placuit,
verborum 'explica tionemhanc: Nam nt primum dicam de viri
mulierisque coitu, is nihil aliud est nisi ToxoS, In quo protecto
cernitur divina quædam vis, ut hominum genus propagetur atque
nanciscatur immortalitatem. Diotimæ mentem verba declarant xvovdi ydp
itdvreS avSpcoitoi xal xara ro deupa xal xard tt)v iftvxVYy quibus
aperte indicatur, disputationem de partu in duas partes divisum iri,
atque in altera parte de corporis, in altera de animi partu
sermonem futurum esse. Ac de corporis quidem partu disserens aliud
exemplum laudare non potuit, quam viri mulierisque conjunctionem,
neque opus erat additis quibnsdam voculis indicare, etiam alterum genus esse
toxov, quod hæc indicatio satis manifesta facta est verbis xal xatd
njv fvxqv. xal tovto er SvTjTa orriTu{uffi
dSavazov Ir edriv h. e. xal o Iv $v7/r<jS orti roJ Zcitp d 3 rixar
ov {veOtiv, tovto iOT iv, 7} XVT/Sif xal ij y tvY7]<Sl5,
Sententiam quod attinet, cfr. Piat, de legg. IV, 721. C. yap&v
SI Siar 0 T/S>cvTa, a )S iOrir, y to drSpooTtivov ycvoS qiv6et Ttrl
ptxdhjiptv dSavadiaS • ov xal trttpvxey ImSvpiav idxzry ttuCar. 46
ydp yevcOZtai xAti itft* rj/ yevldsi. 6ux taura ototv [tiv xaXeS
jr&o&ieia$y xo xvovVj ilscov x s yiyvsxai xal evq>Qaiv6fUvov
dutis Itat xal tlxxu ts xal yiwa * otav ds cdOxQMy tixv&Qaaov ts xal
Xvnovfisvov CvtinuQaxca xal anotQhtsxat xal avelXXsxai xal ov yswa, «AA* Xti%ov
xo xvytia xalenws qp£$£t. d&ev 6 i] zcp xvouvxi xs xal
vdv, xal jxp dvdovvnoY xeidSai ter eÆvtjjxdxa, xov xoiovxov idrlv
imSvyfa. yivoS ovv dv^pdmaov itiri • xi %vft<pvh& x ov
navtoS xpovov t o 8ia te AovS aura) dvvenetat xal 6werpetcti, xovtw xo5 x poncp
d$avaxov ov' xoo xaidaS naiSoDV xaxaXiitopevov, xavtdv xal %r ov
dei yevetiei, rijs aSavadlaS 4 iexetXytpevca. xovrov 8rj anoeSxepelv
bcdvxa kavtov, ovSenore odior. ix npovoiaS 8* dxodtepel oS* dv naldcov
xal yvvatxds dpeXy. Adde. A. xal 8r/ xal 3 rd, fynpodSev tovtcdv
fnjSlvxa, ds Xpy Xfjt deiyevvovS (pvdsajS dvxtxxGScti, rci5 TtaldaS
jratS&iv xaxaÆiitovxi dei r<f> Stco vnt/ pexaS JvS’ avtov
napadi8orai. Motpa ovv xal ElXei 3 vt a ?} xaAAovj} x. x. A. Quia
dv8poS xal yvvaixd S dvv ov 6 i a est divinam quiddam, divinum autem non
nisi cum pu1cto habet couionctionem; proptcrca pui erit udo est
qnasi qvædam obstetrix et conservatrix (?) vitæ. Stallb. Non mirum,
Moipocv una cum Ilithyia hic commemorari. Nam ut apud Homerum sexcenties
cum Morte coniuncta repentur, tTl numen SIGNIFICATVR, quod fiocm
vitæ adduxerit, ita eadem h. 1. propter iuitium vitao laudatur. Convertit
verba Schleierraacherus: Eine einfiihrende und geburtshelfende Gdttin also
ist die 8chbnhcit der Erxeugwng. iÆojv te yiy vexat. Repentur
post xe particulam vulgo 8ij additum, quod sane habet, quo se
lectori commendet; verura qaoniam in codicibus plurimis optimisque non
comparet, ex ordino verborum expellendum fuit. 8iax^lxai verbum, quod
paullo infra legitur, summam animi liilaritatcm indicat, qua prueeprdia
quodammodo explicantur atqno dilVunduntur. 8ut][ii(j$at verbo nostratium
aus gelassen sein apprime respondet. E coii; trario vernaculum Angst
ab angusto Romanorum derivatum eam animi conditionem describit, qua præcordia
contra huntur atque nimio sanguinis confluxit premuntur. Hinc
explicabis dvdneipdxai verbum, quod paullo infra occurrit, et quod
Scbol. explicat: dvdn Elptixai • tfvdtpetpexat. xal dvelAAtrai.
Summa exstat apud Grammaticos discrepantia in scribendis verbi
ftMfct* A td$ai formis. Nostram scripturam, quæ et apud Bekkerum et
Stallbnumium reperitor, Bodkianus exhibet, adde Vimlobb. tres,
Florentinos duos •liosque non paucos. Vido lltrfuikenium «d Tim. L» V,
Piat. E fjdrj Citapywvn itoXlrj rj
Ttrotydig ylyovs nsgl xo xaXov dia xo psydXijg codivog dnoXvtw xov Inorna.
Idti •yccQ, cJ ZaxQares, ignj, ov zov xaXov 6 tpcog, tSg dv oXh.
AXXa rl iirjv; Tijg yswijdBGig xal tov
roxov Iv r« xaXa. Elsv> v\v d’
kyej. JIaw plv ovv, &pi]. Tl
drj ovv tijg yswqasag; "Ort
dsiyBvig Idzt xal d&avazov cog &v7jza rj yewrjdig.
dftavaoiag 207 dh dvayxalov itudvjuZv (iszd dyaftov Ix zav «S /toAo
69. In uno Bekkeri codice aViXXexai legitur, quod Atticum esse censet
Astius ad h. 1. Apud Phrynichum exstat : dvetXeiv fitfiKior 81 * IroS X
xaxidzov «AAa 8ia r qjy duo avdXXEir, ad quem locum vido
annotat. Jjobeckii 29* «AA* tdxov zd xvypa X& Xs7C
gjS '<pep£i . Notabis Jioc loco Græcæ linguæ idiotismum, quo verbum
finitum est, quod participio Expressum esse oportuit, participio
expressum est, quod verbum finitum esse nostra dicendi consuetudo
exigit. Proprie igitur verba scribenda erant: <*AA ?<?£« z o xvypa
xaX£7tu>S tpipov. Vido Indices» o&by 8 y t<jj
xvovvxt T 8 Hal y8y dTtapycjYTii apyuvxt quid significet, schol. ad
li. !. explicavit: oppcoYXt, opyoovxi, zapaxxopivoD, y av~ Sovyzi.
XapfldvEroci 81 xal in i zgjy padS&iv TCinXypoapkyody ydXaxtoS. Timæus
habet: dnapvcSda • zapatxofikvy vito 2A iif>£G)S xal 8eopivy
IxxpiCtooi tiyoS. Coniuncta participia habes za5 xvovvxt zs xal fj8y
dnapytavxt ita, ut posterius prioris notionem contineat quidem, sed
eandem impense augeat. Describit autem dnap - yacv verbum ad
philosophiam translatum eius hominis conditionem, qui ardenti
cupiditate sciendi ductas haud procul a sciendo se abesse sentit,
idque iam ia eo est, ut consequatur* Iu sequentibus vulgo
legitur itoXXt) y itolydiS, quæ scriptura nullo modo ferri potest.
Felicissime Abreschius io Dilucid. Thucyd. 420. scribendum esso
vidit itoXky ?} ictolydiS. Jlxoly6 iS animi
commotionem exprimit, qua efficitur, ut aliquis impos sui reddatur.
Hacc nominis notio quam bene cum dnapyntv verbo conveniat, neminem
non videro arbitror, 8 ia zd peyaXyS foV IXOYza h. c. quod sciant magnis
doloribus se liberatum iri, si phlcro potiantur. Repetendum igitur est ad
Ixovxa participium avzo. doS dv oIei. cfr. p, 201. E. dx^dv
yap zi xal iyoo npoS avxyv izspa zoiavxa. iXeyoY, car efy d
"EpooS piyaS SeoC, ely 81 zcoy xaX&Y. Paullo ante ne
mireris i<py additum esse in enuntiato, cui oou præcedant alius personæ,
sed Diotimao verba, vide annotat, 249.
Verba nostra convertenda •uot : Es iit nam licii, oSo- $
ytjiiivav, dbtSQ rov raya&ov £ correo tivat as i 5 sgas iozlv.
dvccyxaiov 8fj Ix zovrov rov ioyov xal zijg u&avaoiag rov Spara
slvat. Cap. XXVI. Tavta ts ovv navta IdlSaOxs fis, bnvts ftegl
riov tgauxcav Xfryovg jrotoiro, xal aors ijgsro' TL oi'st, u
crate», waren IhreWorte, die Liebe nicht das Streben nacb dem Schdnen. Quibas
auditis Socrates sciendi motus aviditate, quo celerius, cuius rei
Eros esset, edoceretur, verbo eo usus est, quod Diotimam proprie adhibere
oportuit: dWdc, Stallbaumius post ri pyv supplendum esse censet
aAAo, de cuius verbi haud infrequenti post T i omissione supra
diximus annotat. Nostro loco minus hanc aXko verbi omissionem probaverim
j accentus orationis nou in ri, sed in prjv ponendus est ;
respondent autem Socratis hæc verba apprime nostratium: •ondern was
d e n n f Elert yy 8 9 iyco. Lineolam posuimus post iyoS, qna indicetur,
Socratem nimis impatientem disputationis tardius procedentis, coucessisse quæ
audisset, inconsiderantius, ut celerius cetera perciperet. Sed priusquam
novam suam quæstionem institueret, Diotima gravitate rem . rursum
affirmavit quasi admonitione hac usa; Hem accuratius perpende, neque quod
non aatis perceperis, concedere noli. Diximus de fikv ovv voculis annotat.
250. rt 8y ovv tyt ytvrr} 6eoof; Haud dubium est, quia aliam
quandam quæstionem in mente habuerit Socrates, cum elev
responderet. Admonitus autem 9t Diotima, ut consultius rem examinaret, rl
St) ovv TtjS yevvygoS dixit. Nihil auteih ad xrfi ysvvjjdeooS genitivum
supplendum est. Petitum enim r yS ytvyjjOscoS verbum esuperioribua
est ita, ut indicetur, hoc potissimum in Diotimæ enuntiato præcedente
accuratiore explicatione indigere. Ceterum 5?/ ovv et ovv 8y ita diilerre
ait Stallbaumius annotat, ad Piat* Critonem ed. 128., ut differant
vernacula also nun et n[un also. wf Svyto) h. e.
quantum eius fieri potest in eo, quod per se spectatum morti obnoxium
est. Recte igitur Riickertus ad hunc locum, verbis
$vf]T(k) limitationem quandam inesse censuit. cfr. Matth. Gramm.
ampl. §. S88. a. 710*, ubi Sophoclis laudatur Oed. C. v. 2Q.
jxctxpdv yap, oot yipovxi t npov6rd\yi o8ov . Piat. Soph. 226. C. r
ax&ocv, coS ipoi, tixhpiv licixdxxzis, elitEp rov
rdyaSov kcrvza) elvai asl d HpatS i 6 X i v . Sic Bekkerus et Stall2koxQcct£s,
vtTttov tlvat xovxov tov iourog xai xijg tiudufiiag; y ovx alo&dru tog
dsivwg diaxt&sxai navxa xa &yqLu, Insidar yswav im9vity6jj, xai xa ns£a
xai xa B nxyyu, voSovvrd rs navxa *ori igauxws diaxi9i(iBva
tanmius locum emendarunt, qui vario modo depravatus repentur* Vulgo
legitur elitep tov ctya$ou. In Vindob, ono rayaSov
comparet, hinc emendationis illius præstautiam expendas. Sed etiam,
Biickertus inquit, vulgata lectio, quam plurimi libri tuentur, proba est.
Construe : ehtep Toi) dyaSov EpaS idtiv, quibus iZyyTftiXGoS addita
sunt verba iavtco tlvat dei. In quibus supplendum est subiectum 6
EpcoS, quod adest EpcoS, prædicatum est, nisi forte mavis cum
Bekkero, Dindorfio, Astio, Stallbaumio inserere 'sine libris articulum, quo
fiat, ut subiectum adait, prædicatum supplendum relinquatur. OltOZS
Tt£p\ ZGJ n ipGDtl xtxdUv \6yovS noiolxo* Sæpius igitur Diotima de
rebus eroticis cum Socrate disputabat, id quod etiam colligere
licet e verbis 206- B.* ov pAvx* dv dfe iSavpafiov iic\ docpu*
xal iipoircov irapd de aind ravra paSr/dopevoS. Ceterum ne
forte scribendum censeas esse xovS XoyovS Ttoiotro, vide quæ annotavimus
12. Fingit autem Socrates hoc loco, factum esse aliquando, ut, cum iu eroticas
res disputatio incidisset, Diotima et alia, et hoc quæsivisset: xl ohi
altiov eivat zovtov TOV EpCJZoS hol tijS liti3t yilaS ; -, v f
V ovH.aidSacvei cu s det rc &S x. t. A. Non statim patet,
qui fiat, ut Diotima animalium mentionem faciat hoc loco* Commemorat ea
ideo, opinor, ne fortasse A oyidpov caussam eroti a Socrates dicat Paullo
infra habes : z ovS pkv ydp av^pamovS oXoiz * dv ziS bt Xoyidpov zavxa
Ttoielv xa 61 Sjjpia z ii ahia qvxgdS iputixoaS 6 tariS e6$ai; quæ verba
lmic quæstioni præmisisset Diotima haud dubie, si accuratius loqui
voluisset*. Sed et hæo cogitationum series ferri potest iu sermone
familiari* 8eivgoS explicatur insequeutibus vodovvzd re -jcdvxoc xai
ip&TixcoS SiaziSe/ieva. litcnim magno dolore afficiuntur, ut
indicatum est supra p* 206. E.» omues, qui procreare gestiunt*
Optime Schleiermacherus verba convertit: in ivelchem gewaltsamen Zustande
sich die Thifero befinden* Ceterum vodeiv verbum rectissime annotante
Stallbaumio ad Piat. Phacdr. 228. B. aTtavTvda? rrJ rodovm 7Ctp\
Aoycoy axoi/v, ut Latinorum ægrotare dc vehementioribns cupiditatibus poni
solet, quao homines vclut morbo quodam afficiunt. xat Et oi pd idziv vnl-fy r o v T a> v . Cave post 7tai o
superioribus cjS particulam repetendam censeas, quæ etsi possit suppleri,
tamen, qui Græci ingenii volubilitatem compertam hubet, structuram
verborum hoc itQtotov filv 71 fq\ ro | vftfuyfjvai dlhjXoig, httira n tgl
ttj v rgorprjv to£f ycvofihov, xal ixoifia tdtiv vn I q tovtov xal
du<(iux£(}&ott, tu da&ivsercna zoig l<J%vQOTceTOig xal
vxepanodvfoxsiv, xal ama roi Xiiiio xciQuzuvuatva [<3sr’J loco motatam
non ægre feret. Neque sine caussa huiusmodi mutationes structurao a
scriptoribus admittuntur. ."Negari enim nequit, suspensam orationem,
quæ longiuscula sit, languidi quid habere atque molesti, quod mutata
structura felicissime removetor. Deinde inesse senties ipsis ocrbis, quæ
ab incepta structura recedant, gravitatem, quæ nostro loco apprime
convenit, ubi amoris vis atque potestas describitur. Exempla huiusmodi
structuræ mutationis ubivis obvia sunt. C. Zv$v/nrjSel5 cJs* SeiyojS
SiaxEivtai Spaoti tov ovojiadtol ytvkd^ai xal xXkoS eis tov irceita
Xpovov aSdvatov xata&kdSat xal vn\p tovtov xivdvvovf te
xivdvveveir Ztoi/ioi eidi x. r. A. Nos eodem modo loqui possumus: Oder
weisst du etwa nicht, in welchem gewaltsameu Zustande sich
alie Thiere betinden, wenn sie zu erzengen streben, sowohl die
ungefliigelten uls die gelliigelten, nud wie sie sammtlich krank
und von Schnsuclit geplagt sind zuerst in Beciehung auf die Begattung,
dann wegen der Nahrung des Erzeugten, und sie sind bercit, fur
diese zu kampfen, die Schwacheren mit den Starkereu, und fur sie zti
sterben. Ceterum ne (^nem oilendat pluralis numeras viil.p rovtaov
præcedente singulari tov ytropkvov, 1 6 ytvoftevov e genere est collectivorum |
quæ post se positum singularem numerum rarius admittunt. xal avta t o5 Xipcj
itapateivo pexa [cJsV] ixeiva ixt pkcpeiv. Hæc verbA non dubium esse
arbitror, quin labem contraxerint. Namque qui totius loci
structuram accuifftius examinaverit, eum non fugiet, opinor, verba
xal avtci rc5 Azp<j> 7tapateiv6peva x. r. A. b præcedente xal
Ztoipa Zdtir pendere. Huius structuræ non intelligentes grammatici,
ut loco mederentur, <juem depravatam censebant, ufcr textui
intulerunt, quod vocabulum nostro quidem arbitratu inutilissimum
est. Ficinus verba convertit j et j>ro illis occumbere parata sunt,
ac fame dejicere, modo filios nutriant, et aliud quodlibet audacter
aggrediuntur. In Schleiermacheri couversione exstat : u m nur ienes zu
ernabren. Sed coSte particula nunquam ita adhibetur, ut consilii
notionem exprimat, quin potius necessitatem consequcutiæ describit
et alicuius rei couditiouem eam, quæ alia propter ante commemorata
esse nequeat. Hiuc vides, quam male habeat præcedente xal avta tep Xipd* napateivofieva
verba gjS t Zxelva Zxtphpetv. Ridiculum enim est: animalia Fame ita extenuari,
ut liberos nutriant atque educaut. Ferri toSte posr.et hoc loco, si scriptum
exstaret (ySt * kxfiva ix Ixuva IxtQitpuv, xccl aU.o nav noiovvzct ; rovg
f ihi yag uii&Qchjcovg, ecptj, oeoiz’ av rig ix AoyiGfiov ravra
C noetiv • t« de &rj()ia ri g ahia ornas tgarexag Suxti- o&£tf&eu
; *3C £1 S Æyecv; JSfai iyd av D.tyov, ou ovx bIScltjv. "II 8’ dite
" Aiavoil ovv 8uvog Xotc yivrfizC&cu, ra iQauxa, lav rccvrce f ir/
tvvoijg ; AXXa 8 ea rccvTtt m, <b Æozi(iu, oxeg vvv Srj tlt iov, nagee
<Je fjxa, ' J Tpi<pe6$at, quamquam etiam verbis
in hanc modum conformatis inesse senties, quod admodui# displiceat. Hinc
factam est, at &SX£ insiticium censerem, idque uncis
includerem, ne, si ex ordine verborum reiecissem, audacias egisse
censear. Sensas est : et parata s d*n t ipsa fame pæne enecta
illa nutrire et educare. Quæ sequuntur verba: holi aXXo nav
•noiovvxoL, artius ea cum verbis avx d tgj Xifi. c3 itapaxetvopeva
coniungenda nihil habent in se offensionis, tgS Xipd i. Supra
191. B. legitur: ank5v7\6xov vito Xipov xal xfjS olXXtj? apyiaS x.
x. A., ad quæ verba Stalibaumius, inepte', inquit, vulgo vito xov
Xi/iov, Quæritur, cur illic damnaverit articulum, hoc loco ne verbo
quidem tetigerit? Mallem
etiam hoc loco articulas abesset,- quem certissimnm est a nemine
desideratum iri, si revera non compareret. o vxgoS i p goxixgoG . OvTcuS
h. 1. significat, eo modo,* quo in superioribus indicatum sit,
nmore affectum esse. Vide uuuot. 58. De
interrogationis genere tis alxla, UxeiS tiTtslv ; supra diximus annotat, 276.
xal iyoo av ZXeyov. Vulgo legitur av pro av ; hoc Bekkerus et Stalibaumius ex
optimis codicibus receperunt. Merito Ruckertum mireris, qui,
cum constet, av et av sæpissime commutata esse in libris,
tamen av iu textu posuit. Ut bene, inquit, haberet av, si sæpius
sibi exposita narraret Socrates, ut respondere sæpius posset se nescire,
ita, quum semel tantum hæc disputata perhibeat, av ineptum videtur, av vero
eo aptius, quod in prioribus iam suam ignorantiam confessus est* At
superest tamen, ut minus iiic dicas Platonem curasse, quod semel tantum hæc
dicta fingeret, indeque av posuisse negligentius quam verius» Qua
de caussa probatis licet av nihil tamen mutare volui. Hoc argumentum
fateor mihi prorsus videri nullum. Est autem, cur rursum se nou habuisse
Socrates confiteatur, quod responderet» Simulat enim, ut sæpius iam
annotavimus, fatuitatem quatidam animi, qua facilius atque tutius aliorum
seuteutias elicere possit. yvovg, oxi SiScaSxdXav 6eo pai. ccXla
(ioi Xlyt xal xovrav xfjv cdtiav xal xav ctf.lav xi5v xegl xa igcoxixa. EI xol
vvv, %xpi], iu<5xtvug Ixtivov tlvai cpv6ti xov tgaru, ov xoXkdxig
«SftoA oytjxafitv, fiy &av(ia&. tvxav&u yag xov avxbv txuva Xoyov y
ftvytrj qjvtiig D fyftti xaxa xo Svvaxov ad xs tlvai xal
d&avatog. dvvaxai 81 xavxy (ibvov xrj yivtGti, ou dtl xaxaXtiSiavoet
ovv 8eivo? itote. Haud raro apud Græcos et Latinos continuandi
alinsque potestatis particulæ ita adhibentur in interrogatione, ut indignationem
quaudam interrogantis exprimant. Mutata interrogatione in quietius
dicendi genus verba audirent: Lass dir nur nicht einfallen, irgend
Erotischer Dilige kundig zu werdeu, wenn du dessen dir nicht bewusst
bist. Sic tlta. reperitur in Piat, Critone p, 43» B., quo loco
Socrates postquam iam diu Critonem in carcerem intrasse audivit,
elta, inquit, n&S ovx evSvS inijyeipaS pe. Hæc verba recte
intelligent, qui cum indignatione dicta arbitrabuntur: Wie kommt es
denn nur nun, dass du mich nicht sogleich wecktest, ciWd 8id
tavTct. Elliptica et hoc loco, ut plerumque in responsionibus oratio ita
supplenda est, ut addas cogitando: non puto, aute aWct, quod est
immo convertendum. Videtur autem hoc, quod de responsiouibus dixi,
repetendum esse a summa Græci ingenii alacritate et in cogitando
celeritate, qua fiebat, ut cum mens longe præcurreret linguam, in
dicendo etiam, quæ ullo modo possent, omitterent vel in unam
contraherent, Riickert . Oitep vvv 8t) etirov • cfr. 206. 11. ov / tivt ’
av iqnjv iya>, <y Aioxiya, i$av— jiaZov ini Coepio. xal
icpolx gjv itapd avrd xavra paSTjtiopevoS. el roi vvv,
£<py, ittdteveiS x. t. A. In omnibus editionibus legitur xoivvv
pro toz vvv, quod nobis placet. Apud Ficinum verba conversa
sunt: Si credis, illius natura amorem esse, cuius sæpe iam
diximus, ne mireris, Schleiermacherus exhibet: Wenn du also glaubst,
sprachsie, dass die Liebe von Natur auf das gehe, woriiber wir uns oft
schon eiuver— standen haben, so wundre dich nur nicht. Socrates rem,
quæ in superioribus sæpius tractata est, memoria non teneBs, eandem
rogatus a Diotima, obmutuit non habens, quod responderet, Eadem res igitur,
quoniam hic repetitur, Diotima hominis memoriæ, ut videtur,
illudens, Noli mirari, inquit, si nunc firmiter tenes
memoria, caussam naturalem AMORIS esse eandem, de qua supra sæpius
inter nos convenit, r) Svtjti} epvCiS Zytti xatd r o
8vv atov. Vide annotat, ad verba 206, E» net eicQov vaov dvzl zov italaiov' htu xal Iv
to tv sxaarov rav £iocw £ijv xaXslzat xal tlvca zo avzo, olov Ix
naiSaglov 6 avzug llytzai eas «v xgeofiuzrjg ori aayevis l6xi xal
aSavazov tus 2vijrc3 r) yivvr)6iS. ravzx! yovov x-jj yevi6ci.
Caminate post yovov posito Riickertus sensum verborum esse ait: liac sola
ratione, per procreationem. Dubito, num recte interpunctionem
adhiberi liceat ibi, ubi scriptor advocata generis assimulatione arctiorem
demonstrativi pronominis cum insequente nomino substantivo coniunctionem admisit,
Hoc certum est, verba proprie audire: tovtoo novor, ty yevidei, sed
ab huiusmodi dicendi genere utpote incomtiore, excultior Græcorum
actas abhorruisse videtur. Assimilutionis exemplum est 190. E, noti
dweXxGov 7tavraxo5ev zo 6epfiet ini r?jv yadzipa vvv xaXov pivTfv, ad quæ
verba vide annotat, p, 163, Nemini, autem Riickertus
persuadebit, tavxy h. 1. adverbii vices obtinere, quo ratio
describatur, qua quid possit, quod mortale sit, immortalitatem
adipisci. inel xal iv gj Sr ix actitor ZGOV %GO GJV X. T. A,
Nam etiam eo tempore, quo unumquodque animal vulga* i opinione
vivit atque seraper idem est, nullam que experiri mutationem
partium suarum putatur, veluti quum quis, inde a pueritia usque
ad senectutem idem semper esæ dicitor, tantum abest, Qtiumper unum
idemque maneat, nt aliis partibus quasi de nuo iuvernescat, aliis privetur
et orbetur. Verborum
sententiam per se minime obscuram paullulum impeditam reddit structuræ
insolentia . Quum enim pusi TCpedfivTTjf yivtjrai subiici deberent hæc:
ojigoS ovdinote zd avzd ix El et avrcJ, a\Xd td pkv dei vior
yiyvtzat, zd anoAAvdiv, quæ referrentur ad primariam sententiæ
partem: ab inchoato orationis tenore sic deflexit, ut reliqua omnia ad
eam accommodaret particulam enuntiati, quæ continet exempli rei clarius
illustrandæ gratia interpositi commemorationem. Itaque nihil mutandum censemus Stallb, Hæc Stallbaumii explicatio et a
difficultate structuræ nobis improbatur et a sententiæ incommoditate.
Exemplo nimirum Socrates explicaturus est, quo sensu æl elvai dicatur atque
dsdvatzov elvai T7}V Svi/xr/v <pvdiv, ut non verisimile sit, exordium
huius enuntiati esse posse: inel xal iv g5 ev Sxadzov zgjv
P.oocjv S, i}v xakzLxea xal elvai zo avro . Astius huius rei
iutelligens, scribendum coniecit: iv cj tv Zxadzov tgov
Zcjgdv xa\eizai xal elvai zd avzd, quam scripturam ipse post improbavit.
Nobis scribendum videtur inel xal iv d> ' ev txaoxov xd)v Zidcjv
$f/v xaXtlzai, xaA etzai xal elvai fd avzo. Neque audaciorera censemus
hanc coniectux&m iudicatum iri, cum yknjtai ' ovrog (ibroi
ov&tnots, zu ccvra tyav Iv iavto), ofwog 6 ttvzos xaXilrat, akla vio g ad
yiyrofitrog, xot bs ai roUvg, -/«l scaia rag ep^trg jtal Capxa «c«l
satis constet, Verba dupliciter posita haud raro librariorum incuria
simpliciter exhibita esse, et vice versa dupliciter interdum posita
esse, quæ simpliciter a scriptore posita essent. Exempla si quæris huius
rei, vide quæ annotavimus 171* et 254. Qoac sequuntur verba
otov ix izcuSaplov 6 avxoS Xeykxeti ( sc. tIs" ) x % r. X. optime
cum nostra præcedentium verborum scriptura conveniunt. ovxoS pkvxoi
ovSkxox 8 xa. avxtf $X a,v «vtcj x. x. A. In FICINO (si veda) conversione
legitor: JZnimvcro eo ipso in tempore, quo animalium unumquodque vivere
dicitur, idemque esse, (ut a pueritia ad senectutem) quamvis idem dicatur,
nunquam tamen in se ipso eædem contine t, sed novum semper efficitur et
vetera exuit. Sic etiam ceteri interpretes ovSbtoxs negationem ad
verba trahunt ta avxct V.xoov iv lavtoj f quæ verboroui struendorum
ratio propter insequens aXXot vtoS asl ytyvopevoS minimo nobis none
probatur. Inepto enim loco positum habebis hoc, ai illam explicandi
rationem probaveris. Neque defueruut, qui de verborum transpositione
cogitarent hoc loco. Facilior verborum struendorum ratio hæc est, ut
ovSiitoxE negatio a'd primarium enuutiati verbum xateixai referatur. Verba
autem boc modo scribenda censemus: ovx oS pkvxoi ovd£7roxc, rcr
cxvxa iioav iv avia?, u/ici?5 6 avioS xaXslxai, aXXa vkoS æY
yvyva/ ievoS x. x. A. Sensus est : Dieser iedoch wird nietnals, w e i 1
er ein unddasselbe au uitd in’ sich hatto, gleichermaassen
derselbo geuannt, sondern (er wird in dem Sinue dersclbe
genaunt,) wreil er sicli immer ver iiingt, iudera er das Veraltete
abwirft. Ut boc loco, ita etiam in Piat. Euthyphr. B. c. 2. opooS in
o/idoS mutandum est: xcu ipov yotp xot, oxocv xi Xkytm iv xy
ixxXr/6ict 7tEp\ xcov SeIgov, itpoXeyGor auXotS xti pkXXovra, xixxaytAdo<xiv
gdS’ jiaivoitEvov* xai xot ov8lv o xi qvh aXrj^es sVpiptet GOV
7tpOEl7COV. aXX* dpooS (p$o— vovfov 7/piv Ttdoi xdis xoiov xuiS. Minus aptum
est, quod vulgo edi solet, opwZ : Nihil nisi vera dixi, tamen nobis
omnibus vera dicentibus invident. Qain potius commemorans
Euthyphro, quid ipse perpeti soleat, cum vera dicat, Socratis
exemplo præmisso, communi vera dicentium iufortuuio sc consolator.
Iam ut Diotimæ sententia melius perspiciatnr, rem breviter repetam ; Quod
supra de hominum AMORE dictum est, idem in animalia cadit et in omnem
naturam rerum Vult nimirum natura, quoad eius heri possit, semper vigere» atque
immoTlalis esse idque generatione assequitur. Neque hoc ita inteljigeudnm
est, ac si singula quæque res immortalis esse dicatur: sed ut homo
aliquis a pueritia usque ad se- E 6q za xal al[ia xal %u[ixav zo GiJfia.
xal (iij ori xara to (Scotia, aAA a xal xarcc rrjv ‘tyvxftv ot zqoxoi,
za tj, dofci, htcdvjilai, rjdovai, Xvxai, tpufioi, rovtav exutSta
ovdexoze za avra xuQeaziv sxaGzcp, «AAa za (itv ylyvszai, za de
axdilvzai. xoiv de xovrnv azoxdzegov In, on xal at extOzfjiiui
(i>) ori at 208 ftw' ylyvovxai, at de axolXvvrai yiiiv, xal
ovdexoze of avzoi icS/iev ov de xara rus kxiGztjtias, a AAa xal f
ita txuGrrj ziov eXLGzrjiudv zavzov nu6%u. o yag xai.eizai (leltzav, u>s
l^wvOris heri zrjg exiGxrjfirjs' tiftrj ydg exiGrr^firjs ifcodos,
fieXirij Ss xui.LV xaivtjv t/xnectatem idem Tocatnr, non nt qui habeat in
se setnper easdem corporis partes, sed quod eas mutando, inveteratas
abiiciendo quasi novus semper existit, ita etiam animalium genus rerumque
natura partium renovatione immortalitatem consequuntur. rd 6h
drtoWvS. His verbis, quibus non præcederet rd p.iv, multi interpretes
offensi aunt. Wolfius rd plv nposXajj,fidvoDV vel simile quid addendum
censuit, Bastius ad ra de addi iubet itaXaia. Alii alio
inodo locum, -in quo librariorum peccatum reperisse sibi viderentur, sanare
studuerunt. Stalibaumius aWa vkoS de\ yi~ yvofievoS idem valere
censet quod aX\d rd pkv vkoS æl yiyvojievoS. Maluerim ita statuere,
ut Græcis licuisse contendam quotidianæ vitæ sermone utentibus interdum
omittere, quæ e sequentibus facillime suppleri possint, eque ra
fiiv supplendum esse videtur, sed ra /ikv aAAa. xal
ptij ori aXXd xaL Ne forte ante oAAa' xal requi ras prj povov,
efficitur povov omisso sententia hæc: At quo ut mittam ea, quæ
ad corpus pertinent, etiam quæ animi sunt, consuetudines, mores,
opiniones, cupidines, gaudia, tristitiæ, metus, hæc omnia nemini eadem
manent, sed alia oriuntur, alia depereunt. Ceterum apposite ad h.
1. Riickertus : Noli, inquit, ex his colligere aliisve similibus iu
iis, quæ sequantur, Platonem sibi non constare, quod, quum alibi natura ‘
sua immortalem animum dicat humanum, hic eatenus duntaxat ei
immortalitatem tribuat, quatenus et ipse, quas sui partes amiserit,
assamtis aliis suppleat. Non ipsum enim animum, naturam divinam, hic iu
mente habet, sed ea tantum in animo, qualis in hisce terris est, quæ
ex coniunctione cum corpore enata cum eodem intereunt. Ex quo
genere omnia sunt, quæ deinceps recensentur. Quas enim mox
liti(Sripxa£ affert, earum vel unus pluralis numerus satis est
argumento, non loqui Platonem tioiovtia dv rl xrjg diuovGxjs (ivrjfiyv
(Scissi x yv IrnCtrjiiTjv, SgtE xyV avxyv Soxelv elvca. xovta yag xc>
XQoitcp xtav x 6 dvytov ov x<5 TtavxdrtaGi xo avxo dzi elvat,,
SgxtEQ xo fteiov, dM.cc xc) xo ditirbv xal xaAaiovfievov bxeqov vtov
lyxata- b Mbtuv y olov avxo yy. xavxy xy ffl%ctv y, co 2Jc6 XQctteg, Zcpy,
%vyxbv d&avaolag (iEze%eiy xal Gcopa wa xaM.a itdvxa, aftavaxov Se
&M.y. yy ovv &avpafey el xo avxov ditofyXaGtyya rpvtiei ndv xi\La'
d&avatilag yuQ %ccqiv ttavzi avxy y Gzovdy xal 6 tgcog 67csxau
de ipsa scientia, quæ nna est eademque semper, quamqoe non
potuit animo informare nisi perennem et immortalem, quin ipse sui
oblivisceretur. Immo notitiæ sunt rerum in sensus cadentium, quæ nec
affuerunt animo prius, quam vitam hanc ingrederetur, neque ultra eius termiuos
apud eum permanebunt. itoXv xovxcjv aro itaSxEpov Irt. Pro £tt, quæ
Bodleiani aliorumque paucorum codicum lectio est, vulgo i6xiv legitur.
Illud Bekkerus et Stallbaumius in ordinem verborum receperunt, hoc tuetur
Riickertus. * Eri, inquit, ut vulgato melius esse concedam, attamen
tam paucorum fide recipere eo minus ausim, quod quam sæpe liæ voces
intfr se permutentur haud sum ignarus. Utor his Riickerti verbis,
quibus £ti recte habere probem. Nam si melius est sententiæque
convenientius, quod in melioribus codicibus reperitur, id verum est haud
dubie. In ceteros autem plurim osque libros irrepsit id, quod facillime
cum illo permutatur. 6 ydp xaXeltai pe\e rav cof i ZiovtirjS
id t\ xyS ixidxy /iy $ . Vide de hoc placito Piat. Phæd. 72. E. xal
prjv, iqyq o KiftyS VTtoXafidrv, xal xax* ixelvov ye x ov Ao'yov, cJ
SwxpaXEff, si dXy^yS itixiv, ov 6v ettoSaS $a/ia MyeiVy on ypiv r\
paSydiS ovx a\Xo XI 7j dvapvr]6iS x vy- Xctvet ov6ot, xal xata
xovrov avayxy itov rjfiaS iv xpoxipaj xivl xpovw pEpaSrjxivat a
vvv dvapipvytixopeSct x. t . A. vSiCEp xo Ssiov, Auctor
Definitionum 411. A. J GteoV, 2,ajov dsdvaxoVf ctvxctpxsS npoS
EvSaiuoriav, ov6ia dtSio?. ’At8iov, xo xctxa ndvxa. xpovov xal TtporEpov
ov xal vvv prf 6iE(p$otpp£vov. a$ avatov dfc ct\Ay,
Displicent hæc Verba ideo potissimum, quod modo indicatum est, quomodo
id, quod immortale est, h. e. ro Seiov, immortalitate gaudeat. Hinc
factum est, ut Creuzerus Lect. Piat. 528. scribendam couiiceret: aSv vaxov
aAA#. Recte, ut videtur, Riickertus existimat Platonem, si hoc exprimere
voluis- Rui iya uxovaag rov tiryov Iftavuuacc re xal ihtov' Ehv,
rfi’ 8’ lydi, a Ooqxxnatr] Aiotlfiu ' ruvra C Sg db]&w$ ovuog l%u ;
Rui ij, cSgnsQ ot xtktoi tfo set, haud dubie tzAAp 81 dd vvaxov
scripsisse. Sed de veritate verborum aSdvazov 81 «AA r} nobis non convenit curo
eodem. Stallbaumius od liunc locum annotat: Hæc, inquit, addita videntor
propter verba extrema xal TaAAa itavxa, quæ ne falso intelligerentur,
sane cavendum fuit. Num credibile
censes, quemquam esse posse, qui cum verba legeret xal 6(n/ta t in
sequentia xal TaXAa ndvxa male intelligeret atque ro Stiov
admisceret, quo de paullo ante dictum est? Sed pone fieri posse, ut
aliquis verba illa falso iutelligat: num recte sibi opponi hoc loco
censes Svrjxoy et a$drazov, ubi Svjjxoy adiectivi vices habet, atque cum
insequenti xal dco/ia xal xctXAa rtavxa arctius couiungitur? Huc
accedit, quod ne ipsum quidem aSavarov, pro quo Selor scriptum
exspectaveris, satis recte habere videtur. Scribendum est, si quid video,
$dr ax ov 81 afAA#, qnæ coniectura et a
corruptiouis verisimilitudine, cum præcedens verbum in a desinat, et
a sententiæ veritate sese commendat. Ceterum ne mireris accusativum
casum, cum præcedat aSavadlaS fxtX ix ei: solent interdum Græci e
præcedentibus, in quibus compositum verbum contiuetor, noa compositum
repetere, sed simplex. Diximus de lioc loquendi ysu «uuotat. 89. eItxov
EleVf tjv 6 * lydi. De dicendi verbo in huiusmodi enuntiatis
dupliciter posito vide quæ annotavimus 249. Ehv verbum quod
attiuet, vide annotat. 86. et 264. liisequetis interrogatio xavxa d>S
aAr/SdiS ovxqdS lx ei > fatuitatis indicium esse arbitramur,
quam Socrates cum Diotima de Erote disputaus constanter simulat.
Nimirum quum, adhibito thv vocabulo quasi ad alia quædam quærenda
abiturus, confestim concessisset, quæ a Diotima dicta essent,
rursum ad eadem redit quærens : num revera hæc ita sese habeant?
gSstjt ep ol zlÆoi 6o<pid xal. Stallbaumius minus recte: Ridet,
inquit, sophistas, de quibuslibet rebus ita disputantes, ut videri
vellent earum veritatem prorsus habere perspectam atque exploratam. Neque
Wolfianæ ed. explicationem probamus Lips. 1828. 97 : die bei ihreu
philosophischen Vortriigen nicht ia dem zweifelnden Tone des
Socrates sprachen, sondern in dem entscheidrtiden Tone des Orakels
ihre Meinungen fur unuinstdssliche Wahrheiten ausgaben. Eadem sententia
etiam Schleiermachero probatur, ut ex eius conversione huius loci
videre licet: Und sie, wiedie rechten Meister im Wissen pflegen, sprach,
Das sei nuu versicliert, o Socrates. Quid Socrates ad <pi6Tal, Ev IWt,
H<pi], cj EdxQtttes' IntL ye xttl zav uvdQioitav ei i&eÆig tig
ttjv <pdon(ilav (i/.iipcu, &av[ia£oig av rrjs uXoyiag hiqi a lya
eipryxa, tl (irj Ivvoeig Iv&vfiij&elg ag deivag Euxxuvtai
%otc rov ovofiaOTol yevee&ai. bibitis illis verbis
efficere voluerit, optime e Protagoræ loco cognoscitur 328. E. seqq.
’«ft xai AjtoWoSoopov, a 's xaptv tioi ix&\ uti tcpovxpeifrd?
pe tvSe agtixkdSau noXXov ydp 7i oiovpai axyxokrai a dxijxoa
TIpGDTayopov' iyoj pkvydp kvxco ZfiTcpooStv xpoveo yyovpyy ovx
elvai dy^pconlyjjv iizipiXetav, y ol ayctSoi ayaSoi yiyvovtoa, vvv
8\ itiicet6jicn. nXyv 6pixpov ri poi kpizoSdbv, o 8ijXov t oti
Tlpojxayopa? fiaSlcj? heex8i8dB,u, inei8y xai xd noXXa xavxa iutdidafe.
xai ydp el pkv xi? nepi avx&v xovxgjv dvyykvoixo oxeoovy xaov
8ypyyopcov, xax* ay xai xoiovxov? Xoyov? dxov6£iev y IJepixXkov? 7}
dXXov xivoi Tcjy Ixavcov eliteiv * ei 8 e inavlpoixo xivd xi t S?7tep
fiipXla ovdiv ixovdiv ovx e altoxpiva6$ai ovx e avxo i ipitSSrai, a
XX* lav xi? xai Cptxpov lite p coxi)6y vide annotat.xi xaoy prj$£vxgoy,
d)?XEp xd x a Xxela nXyy kvx a paxpdv yx £ * xai a 7t 0 x eiv e 1,
kav jiy i rtiXa fiy x ai xi ?, xai ol pyrope? ovxcj dpixpa i
p coxi] 5 kvx e? 80X1x0 v xa •z ax e tv ovdi xov Xoyov, Ipse autem
orationis longitudini Socrates illudit, quod facere solent, qui alicuius
vitii alienam, reprehensionem evitaturi sunt. ei iSkXeiS Savpd£01?
av • II . Stephanus, ut verba usitatiori generi loquendi adaptaret,
iSkXoi? scribendum coniecit. Frustra. El iSkXei? CxkipaL idem fere
est atque el Cxk^aiS, differt tantummodo ab illa dicendi forma
optativus modus, quod hic cogitati alicuins possibilitatem, quam vocant,
exprimit, quæ et ipsa cogitata est, non ducta e veritate rei. Illa
contra aliquid fieri posse indicat, iit prorsus ex alius arbitrio psndeat,
utrum fiat revera necne. Exempla haud rara sunt el particulæ coniunctæ
cum præsente tempore iSkXeir s. fiovXe6$aL verbi, cui adiectus est
infinitivus cum optativo et «v. Legitur paullo infra 221. E. el ydp
kSkXet xi? r gjy ZZ&xpd* xov ? axoveiv Xoycov, 1 pdyuev dv
7tdvv yeXoloi xo Ttp&xov. Cum hoc dicendi genere care commutes
exempla ea, quæ el particulam cum præsente alicuius verbi tempore
coniunctam exhibent et optativum av particula adhærente $ cfr. A pol.
Socr, 25. B. TtoXXr) ydp dv xiS ev8aipovla efy 7tepi xov? vkov?
y el el? pkv povo? avtov? 6 1 a <p 3 elp et . Adde Piat. Symp.
p, 176» C. *Eppaiov av efrj yptv el vpel? vvv dneipyxate, ad quem locum
vide annotat, 38. Ceterum x&v dvBpcj7ca>y in alieno loco
positum videtur, quem ne mireris atque ut Platonis voluntatem
perspicias, Riickertam audi anno 19 * nai xAioS eis tov æ\ xpovov
aSavatov xaraS&SSiu, xai vniQ rovrov wvdvvovg ts > uvSwevuv
ttoifiol dii xdvras En iiallov jj vntQ ruv xcdSav, xai tantem ad h.
1. i Qnod hic TGoy avSpGJrtaw addidit, idque loco posuit
illustrissimo omnium, propterea factum, quod ia præcedentibus de bestiis non
minus, immo magis fere, quam de hominibus disputatum est, quanta
cura esset sobolis tuendæ conservandæque. Quæ euim de humano corpore
animoque disputata sunt, nonnisi probandæ sententiæ inserviebant, non
esse alinm immortalitatis adipiscundæ rationem naturæ mortali,
quam per propagationem. Itaque iam de
solis hominibus locuturus recte lioius rei indicem in fronte
posuit. $ av paZoiS dv xrjt aXoyiaS Ttepl x. x. A. Verba FICINO
convertit: Etenim si gloriæ stadium', quod hominibus inest, considerare
volueris, admiraberis ruditatem tuam, quod ea, quae dixi, non
satis comprehenderis. Hoc sane mirum. Schleiermacherus exhibet; Denn
wenn du auf die Ehrliebe der Menschen sehen willst, «o miisstest du dich
ia uber die Unvernunft wundern in dem, was ich schon angefiihrt,
wenn du nicht bedenkst cet. Schulthessios verba reddidit : denn fassest
du nur der Menschen ehrsiichtiges Bestreben ins Auge, so kannst du ihre
Unvernunft in Beziehung auf das von mir angedeutete durchaus nicht begreifen,
wenn du nicht erwagst cet. Negari nequit, paullo impeditiorem verborum
structuram esse atque gravitate quadam inepta affectam, qua
usus esse sophistas consentaneum est, qui ad ante dictorum explicationem
atque enarrationem transirent. Sic tg oy dv$ poATtcoy, principe enuntiationis
loco positum, de quo Riickcrti indicium modo retulimus, quid aliud est,
rem si accurate perpendens, quam vanae gravitatis indicium? Adde el
iSiXeiS verba, wenn du dich entschliessen, es iiber dich bringen
kaunst (vide annotat, 44.) et parnm definitura illud : xepl d iyoi eTpijxa
y nonne haec plena suut sophisticae artis? Proprie verba hoc modo
dispouenda suut : eu Ixel ye xa \, el £$iXeiS el£ x rc oy
av^peonoov gnXoxiplav pX iipai, Savpdgoi? dr x ijs aXoylaS ( b. e.
Savpd Ce av ix ot rt J s dXoyiat') xovxcdv, d iyoj elprjxa.
Sensus est: Da gieb recht acht, o Socrates ; denn auch, wenn du dea
Ehrgeiz der Menschen ins Auge za fassen gesonnen bist, koou— test
du dich wohl iiber die Ungrtindlichkeit dessen wundern, woriiber ich
gesprochen habe, wenn du dir nicht vergegenwar— tigest, indem du
cet. (»s
detvooi Sidxtivr ai % Haec et sequentia ad eandem dicendi normam
conformata snnt, qua verba legnnter 207. A. r/ ovx aiCSdveiy aoS
SeivdoS SiaxlSexai Ttctvta xd Sijpia x. r. A., ut adeo idem valeat de
structura verborum xal viup xovrov (tara dvccXfoxsiv ml itovovg xovuv
ovgnvagovv xai D v7tEQcacoftvt]<Sx£Lv * ijtel o Xu 'Adprpov
ajto&avEcv ccv, ij vitEpcntoSvrjdxEiv, quod de verbis monuimus 207. B.
xai Ftoipa idtiv VTtkp xovxov XUL vTCEpaieoSvrftixeiY x. r. A.
Ac de industria quidem iisdem paene verbis Diotima usa est eademque
mutatione structurae, quo facilius et illius loci auditor recordaretur,
et clarius videret, de eodem et illo et hoc loco Erote sermonefti
esse. xai x\ io 9 elS tov d e l xat a$ £d$ ai h, e.
Immortalem gloriam posteritatis memoriae tradere conservandam. Nam xaxati$Ed$at
est deponere custodiendum s. servandum tradere, vide Valcken. ad
Herodot. VI. 73. Stailb. Ceterum neminem latet, hexametrum versum esse verba
xai xXloS xataSedSai, quae a
praecedentibus atque insequentibus verbis seiungenda curavimus. Unde hic
versus petitos sit, nescire confitemur, hoc tantummodo comperti habemus,
depromtum eum ex carmine esso alicuius poetae, ad cuius auctoritatem
atque testimonium Diotima auditores ablegavit, xai vitip tovtov xivdvy ovS
xivdvvEveiv. Dicendi formulae, in quibus nomen aliquod cum verbo
eiusdem radicis coniunctnm reperitur, ita plerumque adhiberi solent, utrem, de
qua sermo est, quam heri possit maxime, angeant atque extollant.
Jwy6vvovS xiy&vyeveiv est igitur summa atque gravissima 6v,
AkxtjOriv vitlg Ayilkia IJarQoxkto tnaitopericula a^Hire, Igitur cum
Riickerto pro 7 tavta? 9 quod Bekkerus et Stallbauraius in ordine verborum
posuerunt, codicum meliorum auctoritatem secuti, vulgatum nuvttS
recepimus. Nam TtavtaS xivdvvovS xixSvyeveiv inutile additamentum continet,
quo non augeri sed minui senties rei augendae potestatem, TldvtES
autem etiam eo nomir ne nobis probatur, quod omnes haud dubie a
Diotirha significantur laudis atque gloriae studio teneri cfr. 205. D. xd
plv xetpakaioY idxi xtada 7 } xcjv dyaScox l?tiSvpia xai tov tvdaifioveiv
6 /.liyidxds te xai xoivoS HpoyS Ttavti. Adde 208. D. du IA*,
olpat, vntp dpsxi/S aSaxcttov xai xoiav xij$ do&rjS evxAsovS 7t
dxxeS itdvta itoiovdtx . Nostrae verborum explicationi Schleierma cheri
conversio favet : u n d d ieserhalb sind alie bereit, die grdssten
Gefaiiren zu b este lien. In sequentibus xdxovS itovEiv ovSXixaSovv
est : labores suscipere quam velis gravissimos, ubi ovStivaSovx non
nisi de iis laboribus intclligendum est, qui snnt gravissimi. Contra
minus probem Plot. Apol, Socr. 22. A. &ec &if vpix xtjv
ipijy nXxxvijv ixiSel&ai Gjsrttp itdvovS xixds noiovvroS, quo
loco pro xixaS scribendum esse videtur tixds. "AXxiidxiv
vnip *. 'A6p ?/• tov x.x.X. Exhibentur eadem, quibus Phaedrus usus
est, exem4 8 avtiv, TCQoaxo&avuv rov vfisreQov Kodgov vxlg rijs
(i aci 1 Atiu$ rov ncddav, (irj olofiivovg aSavcctov pvypTjv
apertis «£ qI avtav Etisadcu, yv vvv tjfius J'j£0{t£v; IIolAov
yt dtt, Stprj, uAA’, olycca, vittg ctQttfjg a&avazov y.al roitwtt ] g
So^rjs evxAsovs navus itccwtt xoiovOiv, 0 Oa Sv E afitivovs tofo,
xocSovrcp (idAAov * rov yag d&avdrov pla ; ut respici indicetur etiam
ad eas orationes, quae ante Socratis atque Agathonis orationes
habitae essent. Sed quoniam Diotima loquens inducitur, quae
orationes in Agathonis convivio habitas non audivit, ut casu vi-,
cieatur exemplis illis usa esse, tertium adiungitur, Codri regis
interfectio. Audi Scholiastam, qui de Codro haec tradit t oS nal V7t\p xijS narpidoS
attiSave t porca) roupde. voXepov roiS JcopievdiY qyxoS itpoS 3
J5tjyaiovS, ixpt}6ev 6 $eo$ totS JatpievfSiY aiprj6eiv xds ’A5ij*
vaSy ei Ko8pov rov fta6iXia / it} q>ovev6(M>6f yvovS 8k xovxo
6 Jjfodpo? 6xeiXaS kctvxdv evreXei tixevy coS ZvXidtTjv xal SpertavoY
XafioaVj izl rov xdpctxa rdov 7toXepicjY icpoyei, 8vo Sk averi
d7tctYxy6dvxcdv 7 toXepicoy tov pkv &va 7tardB,aS xarifta^ Xev,
V7td 81 rov hxepov dyvotf SeiS, otixiS 7 /y t * Xtjyc\S dvi$avc, yaraXivcoY
Xtjy dpxtfY Medovxt xri vpetifivxipoa xgoy T taidcoY v. x. X . Hutus
facinoris memoria superbiise Athenienses videntur, ut si quis
peregrinus ipsis adulari vellet, rov v pete pov Kodpov diceret.
Male vulgo rov yphepov legitur, quæ lectio prorsus aliena ab hoc
loco est, ubi Diotima, mulier peregrina, loquitur* vvlp
apextjS aSctYcctov . Hæc verba cum non satis apta reperiret Diotima ad
mentem suam exprimendam, alia addidit, quibus hæc explicarentur. Kai
igitur explicativum est, cuius exempla laudata habes in Judicibus. Verba
convertenda sunt: der unsterblichen Tugend balber d. h* wegen des
herrlichen Ruhms der Tugend. Nou licere igitur opinor aperi} S
nomen hoc loco virtutis laudem interpretari, quæ Riickerti sententia est,
qui frustra annotat: Non magnum discrimen esso inter dpexijS d^avaxov et
60 Ep]S EpxXeovS, sed aliquod tamen, quodque maius etiam videri potuisset
Platoni propter alterius vocabuli sensum latiorem* d$dv axov
pvypr\Y apeTtjS. Hæc verba, hexametri versus fragmentum a ceteris verbis
seiungenda curavimus» . Hv vvy rpieiS t x°P €v i ta dictum est, ut
aliquid supplendum sit, quod his verbis opponatur; futuro tempore
posteriores habebunt» Paullo iufra etiam verba eis rov iiteixa XP°vov a
prosa oratione secludenda curavimus, quod quo iure fecerimus, io
propatulo est» IquSiv. ot fiiv ovv lyxvfiovtg, stata Ouficaa
ovtcg XQog tag yvvalr.ag pallov tQinovzai xui tavtg tQomy.oi
d<Si, Sia stuiSoyoviag u%uvu6lav scca pvrj(iT]y suci tvdai[iovlav, wg
oiovtca, avtoig iis x oV bcetta xpovov xcivta xogi^ofiivoi' ol Se
scuta tyv ^vfl\v tloi yaQ £09 ovv,
'£<pri, di iv xaig il>v%aig scvovtiiv eu ftaAAov scal ev 8
axfioviar, c is olovtai . Cornarius pro coS oloviat scribendum esse
censuit coS olov xe t quam coniecturara Iliickcrtus, quamquam in
textu coS olovxat posuit, probare videtur. Nobis non dubium est,
quin Plato co? olovxai scripserit, quo adhibito Uiotima indicatura fuit:
eroticos, qui liberis procreandis immortalitatem sibi comparare
studeant et felicitatem æternam, falli posse sæpenumero. Non iniuria. Nam
moriuntur interdum patribus superstitibus liberi, interdum impietate parentes lædunt,
ut illi pro immortalitate exoptatissima magnum malum sibi
acquisivisse videantur. eidi ydp ovv, rdp ovv
particularum eadem pæne SIGNIFICATIO est atque ydp apa particulis, quæ exempli
causa. B. reperiuntur: dq>eXovxtS ydp apa xov ipcotds x i eldoS
oYopd^of.iEY x 6 rot> oXav iirizi$ivxeS ovopct Spooxa. Non promiscue
autem his particulis Græci scriptores usi sunt. Ubi demonstratum
aliquid est exemplo, ydp dpa poni solet ; ubi non nisi indicatum est, yap
ovy particulis locns datur. Nostro loco simpliciter
commemorator in præcedentibus : esse, quixaxa ipvxijv procreare
cupiant, contra B, poeseos exemplum affertur, ad quod, quæ deinceps
dicuntur, diriguntur. €eterum quæ post eidi yap ovy leguntur, inceptam
verborum structuram nou mutaut, sed prorsus destruunt. Nibil enim reperitur
in sequentibus, quod cum illis verbis consociari possit. Iucepta
sententia verbis absolvitur; x ou* xoav 6’ av oxaY xiS h.x.A., quæ
verba cum illis nullo modo couiungi possunt. Sunt autem huiusmodi
figuræ dicendi, gratæ uegligeutiæ indicia, præcipue in familiari sermone
haud infrequentes. o? lv iai$ ipvxaiS xvov6 iv. KvovdiV valgo
legitur; aliquot Bekkeri codices xvavdiv Labent, quod ipsi Bekkero
probatur et Dindorfio et Riickerto. Illud Stallbaumius aliique in
textu posuerunt. Buttmanni indicium in Gramm. arapl. 177., quod
ct Stallbaumius probandum censuit, ( lioc est: Den Gebraucli festzusetzen
von hvcj und xveco ist scliwer, da es in den hauligst vorkommeudcn
Forinen nnr eino Accentverschiedenheit ist, tvie xvei, xvil u. s.
w, Bei Flato indessen, wo der Accent sonst in allen Handsclmfteu
schwankt nud Tbeæt, 151. B. auch dic Schreibart xvoYta und Hvqvy-
TJ Iv Tols Gt0[ic(6iv, a Ipv%ij XQOgrjxa xai xvijGai xai xveiv. zl ovv
XQogrjxu ; qQovrjdiv %e xai rf/v cekbjv u qeztjv' dv S>j eidi xai oi
jcoiijzai xavtes yewf/votpes xai zav StjfuovQycjv 0601 Xtyovzai bvqezixoI
tlvai. nolit de (leyiGzjj, eqirj, xai xaV.iGzt] trjs tpQovytieas f\
%a, itt an folganden Stellen in allen Handschriften Theæt. 210. A. xvovftev Symp. 206. E. xvovvxij 209.
C. ixvei, wodarch, wie mir scheiut, fiir diesea Schriftsteller dei:
Aus scMag gegebeo wird. itpo Zyxet xai xvijdai xai xveiv
. Ficinas verba convertit : Hi sane concipiant ea, quæ animæ et
concepisse et concipere convenit. In Schleiermacheri conversione
legitur: was der Seele ziemt z u er-» zeugen and erzengen za w o 1
1 e n, Schulthessius yerba reddidit: dena fiirwahr, es giebt
solche, die rælir mit dem Geiste ais dem Deibe zeugen und
erapfangen, Haud dignoscas ex bis verborum conversionibus, quo iare
boc loco et aoristi et præsentis temporis infinitivi ponantur eiusdem
verbi. Aoristus autem non nisi notionem exprimit actionis in
universum spectatæ j præsens tempus actionem cum efficaciæ notione
coniunctam describit. Sensus est verborum: quorum procreationem animus et
cupere debet et revera efficere. ti ovy itflQfjjxet; De
interrogationibus medio sermoni interpositis, quibus ad rem attentiores
auditores redderentur, supra diximus annotat, 60. xq\v' 51
peyiGtr] xai yaWiixr) Xv s
q>povrjGegjS. Hæc e Græcismo quodam dicta sunt, ut adiectivo præmisso
sequatur substantivum nomen com illo proprie per nominativum casum
coniungendum, casu genitivo. Vis huius structuræ hæc est, ut
adiectivnm extollatur atque potestate augeatur,, Verba convertenda
sunt: Die grosste und schonste Erscheinnng der YVeisbeit,
diaxotfpifdeif. Vulgo 6iaXodfirjdi^, quod ab eo profectum yidetur
atque in textum illatam esse, qui insequens pronomen relativum ad
præcedens nomen pertinere censeret. tovrcov 6 ’ av qxav
rts Xx t. Magna est difficultas horum verborum, quæ vario modo a
viris docti» sollicitata sunt. Quæritur %£iq£ cov verba atrum cum
præcedente %l}v ipvxqv coniungi oporteat necne, deinde ipsum jllud SeioS
miram quantam displiceat. Quod sequitur xai t eo melius careremus.
Primus H, Stephanus n)v Ipvxtfv $eio$ &v coniungendum Censuit.
Contra Stallbamniq* monet, tyxvficpY rrjy Tpvxrjv hic dici
oppositionis ergo, cum eorum i& superioribus mentio facta sit, qui
corporis auxilio immortales fieri studeant, SeioS V>v rrjy i/ivxijv
nos etiam eo pomine improbamus, quod SeioS Jtfpl rag Tav itoltav te
xal olxy&Eav diaxoa/iyUsig, y Stj ovoua lott, CatfQodvvy te xal
dixatoOvvrj. tovr cov 6’ ai orav ug Ix vtov lyxifiarv y TijV ilwpjv, B
ftuog <3v xal yxov6tjg rijg yfoxiag xixtuv te xal yEvvav ySy
Itcl&vueL famil Sn, oi[ica, xal ovrog uspudv to tvv to dcopa
ne cogitari quidem possit. Heusdius scribendum censuit Tovtcov 8* ctv
orctv r iG ix riov iyxvpcov y rr}v ipvxyv, tr/v <pv6iv
j&cZoS’ qjy x, r. A., quibus verbis verborum difficultas non
removetur. Kai ante 7/xovdr/S positum Stallbaumio videtur non
copulandi, sed intendendi potestatem habere, neque ad participium
tantummodo, sed ad totam enuntiationem pertinere. Sensum ait totius
loci esse: Horum fgitur si quis a puero prægnans est ad
animum, quippe divinus, etiam appropinquante ætate, quæ 'pariendo
et generando idonea est, parere gestit atque generare. Alia via II.
Stephanus xai explicandum censuit scribens iitiSvpy* qua coniectura
efficitur, ut apodosis non a tovtgjv 8 av terbis incipiat, sed ab
insequrnte enuntiatione; etyTEi 8i/ x. r. A* Probatur hæc
explicandi ratio Astio et Riickerto. Ficinus verba reddidit: Quisquis
ergo virtutum huiusmodi natura plenus et gravidus est ideoque divinus, ætate
debita imminente parere iam generareque affectat. In Schleierroacheri
conversione legitur : fFer 7 iun diese ais ein gottlicher schon von
lugend an in seiner Seele trdgt, der wird auch, wenn die Zeit heran
kommt, Lust haben zu befruchten und zu erzeugen. Nobis xai
indicium est, ante ijxovdr/S aliquid excidisse, quod quid sit,
facilius indicatur, quam qui factum sit, ut exciderit, cfr. 208. E. ol jtkv ovv iyxvfioveS, icpr/ f
xaid 6 capax a ovteS npoS taS yvy alxaS pdXXov xpkTtovrai xal ravty
ipcotixol tldiv, quibus verbis edocearis, quid sit id, quod nostro
loco .exciderit. Dicuntur enim, qui ad corpus præguantes sunt, iidem
ad femineum sexum natura ferri, atque corporis auxilio immortalitatem sibi quærere.
Qui ad animum prægnantes sunt, num verisimile est, eos ætate
appropinquante tam nude dici et pariendi et geoeraudi cupidissimos esse. Nonne
dictum oportuit; eos etiam ad animam ferri atque animi auxilio
immortalitatem sibi quærere? Scribendum igitur coniicio : tovtcoy 8 av oxav tiS
ix vtov iyxvpcov y tt/y ‘ibvxrjv, g ov, xal xara rt/v tf)v xf}Y
yxovdi/S r jjs yXixLaS tixrciv TE xal yEvvdv i/8 ?] ixi^v/tEl,
Sensus est: horum, inquam, si quis est a puero prægnans ad animum,
is, quippe divinus, etiam animo, si ætas advenerit, pariendi atque
generandi c upidus est. Verba autem xara ipvxtfY
nou intellexerunt, qui xai copulandi potestate positum censerent. Hinc ea
expunxerunt. 298 HA A TS1N02 xcdov iv tp
uv ytvvtjautv’ Iv t<p yuQ aiGxQtp ovSi-^ XOTE ylwijOH. tu TE ovv 6
wuuta tu xuXu (luV.OV Ij tu cd6xQu uexut,txai ats xvav, xul luv Ivtvxy
4'vxij xuXy xul ytvvulu xul ivrpvH, nuvv Sy uSTta&tui tb
fcwtXUtpotlQOV, xul 3CQ0S tovtov tov aV&Q(07t0V EV&V? tvxoQU
Xbyav Mgl uQttfjs xal jciqI olov xQ’l ^ val C tov uvSqu tov
ayu&ov xul XuiSeveiv. amo/ievo g yug, P,rftit St) to
xuAov, Iv m x. T. A. Primo obtutu sciiptum exspectarem Spjrei
6// xaAuv ti, Iv oj av yevvijdeiev. Sed optimo habet TO xa\bv
% Sensus est: Quærit igitur etiam hic (ut alius, qui ad
corpus prægnans est) multo cnm studio pulcrum illud, quod aptum
esset, in quo procreare at^ue generare possit, it a v v
8 rj d 6 Tt d% et cti. Tum rero plane utrumque, et corpus et animum
pulcrum amplectitur. Neque enim 87 } in his est scilicet, nempe, ut putabat
Astius, sed positum est nt in formulis iv$a 8 r), ivravSa 87 /, rore
8 rf, atque refertur ad prægressa illa £dv hvtvjft ipvx y
7ta\y* 8 tali b . xal Ttepl olov XPV vat tov av 8 pa.
H. Stephanus vitii aliquid in his verbis odoratus scribendum esse censuit
xal nepl tov olov XPV vat x. T. A. Bekkerns præpositionem nucis inclnsit,
Astius etiam xai vocula adeo odendit, ut eiiciendam censeret.
Stallbauraius olov non masculinum, sed neutrum genus esse contendens ver
u BTUtqdsvHV, na i hti%UQ& oi[iat,, tov mlov nal opi /horum
sensum hunc esse ait: quale sit, in quo tractando versari debeat is,
qui boni viri nomen et dignitatem ohtinere velit. Riickertus
improbata hac explicandi ratione Bekkeri exemplum secutns itepi præpositionem
uncis inclasit. Nostro arbitratu neque delendum aliquid est neque
addendum. Articulum solent quidem haud raro scriptores in hulusmodi enuntiatis
addere, sed necessitas additionis nostro loco nulla est* Proprie
Diotima dictura erat: Ttepl apeti/S xal olov xfiV tlvai x. r. A.,
quibus verbis nihil inest, quo offendaris. Sed noluit ea hoc modo
exhibere, ne parum explicatam sit, utrum de uno an de duplici
disputationis argumento nunc agatur. Præpositionem igitur repetiit,
liberiore dicendi genero usa, quod in familiari sermone excnsabile
censebis. In hoc nimirum dicendi genere aliquyl tribuendum est pronuntiationi
verborum, quatenus consentaneum est, Diotimam prolatis verbis Ttepl
dpetijS xal Ttepl linguam paullulum repressisse, post verba olov xprj
elvai tov av8pct x. r. A. ita pronuntiasse, ut auditor
intelligeret, eflicere ea unum argumentato disputationis, et qaasi luiv
ctvttp, a italai Ixvei, r Ixtei xal yewa, xal itagcbv xal dxdv
(isfivypivog, xal r 6 yswTjfrsv tivvtxTQttpzi xoi~ vrj fiet’ Ixeivovy
Sgre tcoXv xowmrlav tfjg rc5v Ttaidcov rtQog ccAkrjAovg ol xoiovxoi
ifjxovtii xal cpiHav fofiaLOTeQav, dts xakhovcov xal d^avatatigcov ncddov
XBxoLvavrjxotBg. xal ndg dv depacto iavtq) r oiovtovg itaidag paXlov yeyovevai
rj tovg av&Qanlvovg, xal D $lg "0(itjQOV ccTtofitiipag, xal
'Htiiodov xal xovg al- unam notionem ut præcedens
dperfjs. xal 7tapa>v xal aitcjY /i Epvij /x£roS .
Neminem fugiet, alterum participium, napcov, superfluum esse. Cave id prorsus otiosum censeas. Etenim au-? gendo orationis vigori
inservit. Satis notum est Latinorum nolens, volens; quo iure, qua
iniuria, simii. Paullo infra legitur, 215. C. T a ovY ixelvov idv
re dyaOroS av\ Ti)s avXy. iav te tpavXr) avArjtpif, pova xatkxE6%ai
noiEi xal SijAol x. r. A. Huius dictionis vim nou assecutus est
Astios, qui xal expungendum censet, quod in duobus codicibus
ante to yEvvijSiv omittitur. Eidem ' Kiickertus adstipolatur.
Quid enim, inquit, sibi vult pulcri invenis recordatio dum præsens
est? At procreati in eius pectore fetus, recte mentionem faciat,
cuius facile potest fieri ut obliviscatur, certe si voluptati
magis quam virtuti sit deditus. trfi T dSv naiScov sc. xoivcoviaS.
Frustra Bastius scribendum ceusuit tg&v naiSovS vgov vel 7 Cai 8 o 67 c 6
paov. Stallbauraius xoivcoviav tqjy rtaldoov esse censet
coniunctionem ex liberorum procreatione oriundam, Respici
consentaneum est ad maris femiuacque coniunctionem, quam sæpias Diotima
tetigit in præcedentibus, v. c. 208. E. ol plv ovv iyxvpovEf, £<prj,
xard dcopara ovte* icpoS taS yvval xaS fiaAXov rphtovrai x. t. A.,
ut h. 1. consentaueura sit coniunctiouem commemorari, quæ procreandorum
liberorum caussa inita post, procreatis liberis, auctior atque firmior
evadit. ola Ixy ov a havtdjv xa~ r aA$iit ovdir. Olo ? et 060
S haud rjjiro pro on T oiovtoS, oti T odovtoS poni, exemplis demonstravit
Mattii. Gramm.
ampl. $. 480. 3. P* 899. Pronomeu relativum o S in sermone
familiari eadem potestate adhiberi interdum, supra annotavimus 263.
xal eis “Opijpov djco /3 A hf)aS
ZijAujv. Participia interdum exhiberi copula addita nulla, sapra
indicavimus annotat, 94. Ibidem, qua po-^ testate participia
ddvrSETcHit ponantur, explicatum ieperios. Ea potestas quoniam hoc loco
non exprimitur, admodum nobis displicet participiorum ratio. Neque tamen
Astii medelam verXovg itoirpcag Tovg aya&ov g fyXiUv, ola ixyova iavtljv
xataXiMvrSiv, a ixtivoiq a&uvaxov xXiog xal fivijfujv 'Xttfjiyira.i
ama roiamu orna' el 81 flovXsi, icpij, olovg Avxoiifyog n alSag
xarsXixsTO Iv AkxeSaifiovi. OaxiiQag trjg AaxeSa!(iovog xal, ag Img. d7 tdv,
Trjg 'ElkaSog. ti/«os 8s tcccq’ vyiiv xctl EoXcov E Sia rtjv Tuv vo(i(OV
yivvrjOiv, xal aXkoi aXXo%i xoXf.axov uv&Qtg, xal iv "EXXrjOi. xal iv
(iag^agoig, %oXXa. xal xaXa axorpyvauevoi iQya, yevvrjtSavrsg Xav%qiav aQitrjv'
(Jjv xal uqci icoXXu rjSi] yiyovB Sia tovg Eorum probamus, qui
Sr/Xolr) pro S,r)X(Sv soribendum couiecit. Stallbaumius verborum
structujram ait esse: TtaS av SiUaiTO t avtd j xoiovtovS itai8aS jj.cc AJtoy
ytyoyivoLii r t rovs avSpa)nivov* Zrjk&Y xal r ' Ofirjpoy xal '
Hi>io8oy xal x ovS aAAo.v? 7totrj T uS xovS ayaSovS, eIs ixelvovS
(tizofiXaipaS, ola Ixyoya kavTgjy xata\Eiitov<$iY' Nemo negabit, hæc Yerba
optime se habere } sed nura eo ordine, quo PlntQ ea exhibuit, eum
sensura habere possint, quem StalJbuumius putat, alia quæstio est,
quam certe addubitare licet. Ruckertus commate post 'JitilodoY posito
prius membrum enuntiati esse censet xal elS "Ojityjov
d7tofi\h{>aS xal 'Hoto8ov, alterum xal xovS dXXovS 1 taij]T<}s tqvS
dyaSov? Z?jXd>v. Quamquam hæc explicandi ratio admodum nobis
placet, tameu esse aliquid censemus, quod merito vituperetur. Non recte
enim dici arbitramur xal eIs" O pijpov ct7tof3XixJxaS xal
'Htiiodoy pro xal Eis "Ojirjpov ccTtoftMipaS xal .tls
'HtiioSov* Igitur post aito~ (3A.£lJ>a$ comma ponendum curavimu«, quo
efficitur, ut cum admiratione aliquis dicatur ad Homerum
respicere, atque Hesiodum ceterosque poetas bonos cum invidia quadam
prosequi» ei 8 e fiovXei, Hcprj,o?ovS Avxov pyoS . Brevius
hic locuta est Diotima quippe supplenda auditoribus relinquens, quæ
facillime suppleri poterant: ei 8 ftovXei, ZjjXtkiy Avxovp yov, otovS
nalSaS x. r. A. Ceterum assimilatiouem generis, dc qua supra dictum est
annotat, p» 286., hoc loco admissam arbitror. Primitus neutrum
genus relativi Flato in mente habuit, cui TcalSaS odiungeret
appositionem. Post elegantiæ studio genus relativi mutavit, idque ad
sequentis nominis genus direxit» Pro xaxeXbzexo vulgo xate~ fehzEzo
legitur. Recte illud recentiores editores e codicum auctoritate in verborum
ordinem receperunt. &y xal lepd TtoWd. cfr»
Wachsmuths Hellen. Altertbumsk» II. 2. 155. xavxa p\v
ovv xdv 6 v pvTj $ elrjS h. e. quæ
hucnsqne dicta sunt de roiovtovs nalSaq, Sia de rovs uv%Qani^ovg
ovSe* vog na. Cap. XXVIII. Tavra (ilv ovv ru
iganxa ”<Saq, m Xaxgarig, xav Ou fivtj&ihjs ' tu da relta xai
Inontixa, av tve* 210 xct xai Tavra lonv, luv rig og&us fisruj, ovX
oid \ tl olo s t’ av tfys- iga fiiv ovv, £<pr ), iyiS x al ngo*
Qvfiiag ovdcv unoldipa' nuga SI txiaftca, av o!o$ ta ys- dat yag, rov
og&ag lovra ini tovro Erote, cornm tu quoque mysta iactus es
fortasse* Iam iis, quæ Diotima protulit, t d reXsa xai izontixd
opponuntur, ut facillime intelligatur, quid sub verbo Tavra intelligendum
sit. Nimirum cum illa verba ipsa arcana significent, ad quæ
spectanda, qui mystæ esse cupiant, non admittuntur, nisi ante
quinquennali purificatione, quam xaSapCiv Græci vocant s. xaSappov, ad
rem idonei facti sint, tavra ipsam illam xaSapdiv denotare
consentaueum est. Qninque autem fuerunt, ut Theo Smyrnæus narrat Mathem.
p, 18. initiationis gradus, quorum primus xaBap~ f.ioS vocatus est,
secundus tJ rijS teXerr/S napaSoCiS, tertius inonreia, quartus avaSetiif
xai Crappareov btiSsCiS, quintus ro' SaocpiXls xai Seotf
Cw8iairoS evSaipovla. Harum graduum verisimile est singulum
quemque annum unum sibi exegisse, ovx ol8* s el olo St*
av eItjS. Hic quoque e mysteriis similitudo petita est. Haud raro
enim, qui mystæ fieri cuperent atque arcana spectare, ^priusquam quinquennium
præterlapsum esset, impatientes moræ consilium mutabant atque a proposito
abhorrebant, cfr. Piat* Phæd. p, 69. C. eIcI ydp 6tfr <padv ol
Ttepl rat r eXard? y vap%rjxoq>6poi plv izoXXol, paxXoi Se re rcavpou Ut
autem melius intelligas, quo iure doctrinam de Erote Diotima cum
mysteriis comparet, pergit Socrates 1. c. : ovroi 8 ’ elcl Xard t tjv
i/iTjv 6u£av ovx dXXoi ij ol 7tE<piXo6o(pyxoTES Op3(ZS. gjv 6jj
xai Sycaye xara ya ro dvvaruv ovSlv dniXinov iv rui pico, dXXa
itavrl t porceo npovSvpijSiiY yevtCSat. eL 6 e opSdiS
TTpov^vpij^tfV xai rl 7fvv6a/i?fv, IxeICe IXSovteZ ro Cæpi S
aldupaSa, idv SiuS ISeXy, oXiyov vdrapov, coS i pol donat. Comparat
igitur Diotima rei iosequentis difficultatem cum quiuqueunii illius
molestia, atque, ut mystæ impatientes moræ, ita ne Socrates difficultate
rei ab audiendo deterreatur, vereri se indicat. TCEip GJ 8\ E7C SC$
ctl. "&71E CSat verbum sæpissime adhibet Plato, ubi
auditores excitari siguifieaturus est, ut attentius aurb xgayfia %q%e6&iu
(ilv vsov ovra levui 1x1 x « xala CtoftarK, xal XQatov y.iv, luv
oq&ws fjy^rai 6 xjyov/isvog, ivog avxbv Cioftarog igav xcel
ivzuvda diant accuratiosquo, quæ doceantur, percipiant. Petitum autem hoc
verbum est e mysteriis, ubi ducentibus ad arcana spectanda iis, qui itept
t aS te\er aS erant, mystæ sequi iubebautur. p\v v e ov oV“
ra. Hecte Ficiuns verba reddidit: Oportet eum, qui ad hoc recto sit
tramite progressuras, statim ab adolescentia pulcra corpora
contemplari, et primum quidem, si modo recte ducatur, unum corpus
amare. Ceterum Sydenhamius, quem Wollius laudat, optime annotat: Der
Grund hiervon ist der, weil das innere Auge sich zur E mpfindung
der Schonheit eben so offnet, ais zur Erkenntniss der
Natur. Unsere Seele fangt immer bei einem einzelnen sinnlichen Gegen
stande an, geht da nn zu einem andern fort, vergleicht beide,
und siehtiniedem das, was beidegemein haben, So fiihrt sie fort,
sammelt und vergleicht mehrere andere Individuen dieser Gattung,
bis sie in allen diesen Individuen einerleildee, eine und
ebendieselbe Natur wahrniinmt, So gelangt sie endlich zu einem vo11standigen
Begriffe dieser sowohl de ii Arten ais der Gattung selbst gemein
schaf tlichen Natur, iener ewigen und un veriinderlichen Idee, die eine
und ebendieselbe in allen ist. Inseqnentibus singuli gradus percensentur, quibus initiari debeat is,
qui ceteram pulcri ideam concepturus sit. Itaque Diotima,
Stallbaumius inquit annotat, ad b. 1., primum ait initiationis
illius gradum esse, quo ad unum nos applicemus corpus pulcritudiiie
insigne, ex eoque virtutem et bonorum sermonum fructum procreare
studeamus. Secundum esse hunc, ut non unum aliquod corpus amemns,
sed omnia, quæ emineant pulcritudine, corpora amore complectamur.
Tum progrediendum esse ad consectandam animi pulcritudincm, præ qua
corporis forma omnino contemnenda sit atque id agendum, ut, quod iu
moribus, legibus, institutis pulcrum sit, id animadvertatur atque diligatur.
Denique perveniri ad sapientiæ atque philosophiæ studium et
amorem, quo qui incensi sint, eos demum ait intueri pulcritudinis
veræ, constantis atque æternæ divinam formam atque imagiuem. hv 6 S
avtOV dcbpLCtTOS ipav. Bekkerus e quinque codicibus edidit b>o$
avt&v yiaroS Ipav, quæ scriptura, nt Stallbaumius atque
Ruckertus iam monuerunt, nullo modo ferri potest. Pronominis
repetitio primo obtutu molesti quid habere videtur in verbis iittiTCt ouroV
x. T. A., re accuratius perpensa repetitam videbis, quo vaycwav Xoyovg xcdovg'
Exuta 6tl avtov xotavoijaui, ori to v.aXXog zo ixl ougovv Gci/ian ra>
Ixl triga B 0Bfiau aStXqjov lari, xcd tl bu dicoxuv to Ix’
lidias graduum enumeratio emineret, alterque ab aitero significantius
discerneretur. Et quum in huiusmodi singularum rerum, quarum altera
ab altera accurate seiungcnda est, usitata prope sit verbi finiti
repetitio non dubitavimus præclaram Stallbaumii conjecturam, quæ et a
facilitate commendatur, in ordinem verborum recipere, atque dei pro
de exhibere: ineita dei avtov Xatavoijdai. Verba autem quod
attiuet: kvoS avtov CcdpazoS £pav, quoniam præcedentibus adiuuguntur,
nontanquam novi gradus SIGNIFICATIO iisdem opponuntur, avtov pronomen nobis quoque
admodum displicet, ut Bekkero displicuit, ex cuius scriptura eruimus,
quod unice verum esse videtur: kvoS av toiv dcopazoov ipav. Av
particula, ut supra indicavimus annotat, 209., e superioribus
aliquid supplendum esse docet, ut expletior oratio audiat: rtpajtov
/Av dei rov op$qqS lovta ini tovto td npdypa ivoS zcdv (jojpdtcjv ipdv.
ori
t d y d XX o S ad e A(p 6 v i6tt. AdeXqjov rarius cum dativo casu
coniunctura reperitur, quam cum genitivo ; in caussa hoc esse arbitror,
quod rarius tropico, quem vocant, quam proprio sensu exhibetur.
Substitutum h, 1. est ddeXqjov nomen in opioiov s. d/ioiotazov
verbi locum ideoque eius casum adscivit. / to in eldei xaXov.
Wytteubachius ad Eunap, Yol, II,
247* h. 1. dicit to in* eT8ei xaA ov dialectice dici pulcrum in specie,
quæ generi opponatur. Gai assentitur Stallbaumius. Male, si quid video.
Est enim pulcritudo, quæ in forma est atque sensibus percipitur»
Hinc etiam ei dei dicSxeiv dictum vnoSezixdiS. Ruckert.
Schleiermacherus verba reddidit : und es also, wenn er dem in der
Idee schdnen nachgehen soli, grosser Uuverstand wiire cet,
Schulthessius ; uud weil doch das Schdne der Gesummtgattung angestrebt
werden miissecet. Recte Wyttenbachius et Stallbaumius verba
ceperunt. Ficinus habet : Et si sequi decet, quod in specie
pulcrum, absurdum est cet, yai eI det diGJXEiv X a AA o S . His verbis tertius gradus continetur, ut quinque etiam eroticæ
initationis gradus nominentur. Vide annotat, p, 3f)l* Sed hæc verba
tauquam alicuius gradus significationem Flato non attulit, ne
nimia, opinor, singulorum membrorum similitudine oratio laboraret. Proprie
scribendum erat; eneixa dei avtov Zv te xai tavtov ?}yei6$ at to ini
niidi toiS dot/tadi xaXXoS xai dicjxeiv avto ov in* eldei xaXov.
Sed quoniam hoc gerius dicendi præcedeut| enuntiato simillimum est,
verens scriptor, ne nulla varietas esset orationis, condilionali
particula addita id genus dicendi exhibuit, qi/od in libris
comparet. Quæ uutem sequuntur > tovto 6* £v~ 1 tiSst
xalov, x oXlf/ avo icc (irj ov% tv re xal r avrov cjyeiG&ai ro Icci
ctaGi roig GiojiaGt xalAog • rovro 8 ’ IvVoijGccvrcc xaraOtfjvai ctavtav
rav xaiwv Gafiarcov iQaOrrjv, hos 8 e ro GqjoSga rovro %a)JcGai xaracpgovrjGavra
xal G/uxgov tjytjGafiBvov ' ftsra da ravta ro Iv raig pv%ais xaAlog
ti/ucattgov rjyyGaG&ai rov iv tfii Gajiau, agre xal, av btcuxrjg cov
rqv us VOtjdavttt xara6ri]Vai rursuni ad verborum præcedentium bt
etra det avrov xarctvoij6ai exemplar conformata sunt, quartum gradum eroticæ
initiationis exprimentia, ut expletior oratio audiat : httira 6ei
avrov ivvorj-> Cavra xara6ri]Vai x. t. A. bvos db ro
dtpodpa rovro. 'EvoG sc. xaXov tiooparoG. Sensus est: nimium autem
illum unius corporis amorem, (quo de supra dictum est 210. A. xal
TZpcorov pbv IvoG av r cov 6copdxcov
ipctV et quem qaotidie videre licet,) cum contemtu remittere
oportet. Minus apte Ruckertus annotat ad b. 1.: quod autem rovro posuit, eo
factum f quia cum > Socrate loquitur Dio tima f est enim eadem
ilpoove.iA t quam ubique Socrates usurpat Platonicus j ut ad amorem
puerorum propensiorem se esse simulet. Tantum enim abest, ut propensiorem
Socrates se ostendat Diotimæ bis verbis laudatis ad puerorum amorem, ut
potius cur non sit, et esse nolit, eius rei rationem indicatam
habeas. Prorsus autem rei intelligeutiam Riickertus pervertit, de
puerorom fimore hic cogitans, *EvoG ro 15<po Spa rovro potius ad
utrumque sexum pertinet, atque sive femina sit sive puer qui ametur,
unius amor (die ausschliessliche Liebe ei nes Gegenstandes)
vituperatur c Ii Sr e xal dv xal 6 pixpd v avSoG i XV’ Vulgo iav additor
ante Cpixpov. Annotat Stallbaumius ad h* 1* : Horum verborum
constructio quam valde laboret, etiamsi non observaverint interpretes,
tamen vel mediocri animi attentione neminem potest latere. Quum enim
doGre Xai referendam sit ad igapxetv avrqj, apparet eorum
verborum, quæ interiecta sunt, rationem iav bis illato mirifice
perturbati. Neque tamen medicina longe petenda est. Deleto enim altero
iav omnia sarta tecta erunt. Nam ita xal tipixpoV positum, ut Piat.
Criton, c. V. extr. et n xal 6pixpov ypcoV ocpeXoS 7/v et sexcentis
aliis locis. Idem de hoc loco nnper visum esse Astio non sine animi
lætitia video, Sententia igitur hæc est: si quis proba sit
animi indole et vel tantillum pulcritudine corporis floreat, Multo
probabilior et,verisimilior hæc coniectura est, quam Sommeri commentum,
qui cov participium in y immutandum censuit. Pro iav, quod ante
irtietxjjG positum reperitur inultis in codicibus, vulgo txv
legitur, quod Bekkerus iu oidi— nem verborum recepit, quem
xnl [lav] 6juxQov av&og lyy, eiagy.nv avrco xal tgttv C xal
xijdiaitca xal xlxxuv koyovg r oiovrovg xcd t^ryriiv, omveg jtoiijaovOi
fiO.rlovg rovg veovg, Uva avayxaod fi av &taoua&ui ro iv rolg
ixirrjdevfiatii xal rolg vofioig xakoi', xal zovto ISnv, ort jcav ai no
avu5 fcvyytvig tduv, tva to siegl ro Ouaa xa/.ov tiiuxguv n %yrfii]rai
uvca ' (tstic 6« ta tTti,xr t Sivy.ara Isti rccg ixiOrrjfias
secuti sumus, nt esset, cnr acribæ uon intelligentes huius vim particulæ
ante tijuxpov idv inseruerint. xal t Ixxeiv \6y ovS t oi OvzovS
x al ?,7/z etv. Verba xal ZtjzeIv Astius ineptnm glossema habet, neque
quiequam post rixxsiv \6yovs xoiovtovS locum habere arbitratur,
quam xat ix T pl<pEir, Quod verbum si compareret in libris, a nemine
non probaretur; sed habet etiam # 7teiv, quo sese lectori commendet.
Stalibaumius ctTjxsiv verbi patrocinium suscipiens, Diotima,
inquit, hoc dicit: talem amatorem uon modo ipsum parere quasi et ex se
procreare, sed etiam aliunde quærere et investigare eiusmodi
sermones, qui iuvenes reddant meliores. Quibus verbis significatur maxima
hominis contentio et stndium, qni niteri omnibus rpodis prodesse
cupiat. Recte. oltiVES It Oli} dovtfl. Iland raro Græci
scriptores futuro tempore utuntur, quo significent, aliquid haud dubie
futurum esse atque fere necessaria de caussa : welche die
Iiingliuge besser rnaclien m ii s s e n . tva dvayxa.6$i/ ivct
x 6 n spl x. x. A. "iva particulæ repetitio hoc loco sutis molesta est.
Huiosmodi repetitiones admittuntur quidem a scriptoribus, sed eo fiue, qui a nostro
loco alienissimus est. Nimirum quando cum gravitate singulæ alicuius rei
actionisve partes enumerandæ sunt, haud raio scriptores voculis
npdoxov pkv insita s. insita
64 utuntur. Hæ partes, ubi per Runles particulas inferuntur,
haud raro etiam illæ voculæ omittuntur, atque particula finalis
repetitur. Vide
lud. s. v. Repetitio. Quam aliena hæc dicendi ratio a nostro loco
sit, sponte intelligitur. Hinc Astio assentimur, ivct posterius
expungenti, quod quomodo ia ordinem verboium irrepserit, facillime potest
indicari* J*rnecedit enim idti, quod»' itpsAxioxixov dnte
interpunctionem assumsit, cuius vocabuli syllaba huulis iucuria
scribarum duplicata ansam dedit corruptioni. Totum Jocum Astius sic
scribi iubet: iva avayxa6$EiS av SsacSaCSai to iv tois Inixr}Qsvpatii
xal rois vopoiS xaXov xal xovt* i6slv, oxt ndv avxo avxcp ZvyysvsS i6xi,
ro mpl to 6 copa xaXov 6/Jtxpov . xi tjyjjorjxai slvau Neque
probamus Stallbauraianum argumentum, quo dicitur admissa conjectura Astii
totius sententiæ ratio perversa esse. Quippe ita, Stati 20
t t, uyayuv, f 'vct TSy av ixusrtjfuSv xaiUos, xal
fifJxav D XQos nohv fjdrj r. 6 xaKov, (irjxtri ro xuq evi, montq
olxttrjs, uyaxwv, xutduyiov jkUAos V uv&qwxov uv os banmius
inquit, ea par* enuntiati, quæ continet rei longe gravissimæ
significationem, participio indicatur, altera, quæ rem minoris momenti
denotat, per verbum finitum exprimitur. De hoc verborum structura
vide ludiccs 8 . v. Participium, pera 8i x a kn iXTf Ssv para ay ay eiv, Hic ut taceam tot verbis
interpositis denuo novam periodum ab illo detV in principio posito
suspensam, nonnihil offensionis habere, illud vix excusare possum,
quod sublectum etiam mutavit Plato, atque ab eo, qui ducitur, transiliit ad eum,
qui ducis et magistri personam agit. Est enim plena sententia: Ssi Xov
7/yovp£vov dyayeiv avxov x. r. X. Hoc Riickerti iudicium est, quod
esse suspicor qui probaturi sint. Nobis neque 8« verbi omissio
incommoda est, neque vero sobiecti mutatio excusatione indigere videtur. Suut
enim verba magis ad sententiam, quam ad grammaticam subtilitatem
conformata, Atque mirari non possumus, hoc loco pro eo, qui initiandus sit, eum
commemorari, cui iuvenilium animorum initiation sit commissa, cum idem
etiam in præcedentibus commemoretur* cfr. p 210. A. 8ei yap,
£<prj, xov opSdfc lovxa btl rovro ro irpaypa apxtdSai piv
veov ovra levat irci ra xaXa 6(dpata r xal npcorov piv, iav opScoS
7\yr}tai 6 r\yox>pevof, kvoS av x. x. A. prjxixt xo 7tap * ivido Sf
tep oixirrfS dyandov. His verbis inesse quod minus bene habeat,
statim lectores inteliigent. Bastius SovXevgov ineptum glossema habet,
quod oixkxTjS verbi explicandi caussa margini olitn adseriptum post
in ordinem verborum irrepserit. In aliquot codicibus pfo ptpte xt xo
legitur pyjxit* ha), uude Bekkerus atque Schleiermacherus
scribendum ceusuerunt pTjxezi rw. Astius scribendum couiecit: prjxexi
xo 7 tap* ivi, QoSnep olxixifS, dyartGov xaXXof, y avSptanov xivoS 7?
ijtitTjdsvpaxo $ IvoS, x, r. A. Vulgo verba hoc modo interpunguntur
: 7£poS noXi) ijSjj ro xaXuv, prptkxi xo nap - ivi, ddsnep oIxext}?
ayandov naibapiovy xdXXoS, t} dv$pGD7tov x 1 YOS X. X. A. Stullbaumius ad
h. 1. Nihil, inquit, mutandum videtur præter interpunctionem, quam
nbi emendaveris in hanc modum: xal (iXincov npds noXv 7/drj xo
xaXdv, pTjxizt xo nap’ ivi, doSitep oixixTjS, ay vendor itaibapiov
xaXXoS x . r. A., haud scio au omnia satis expedita futura sint. Nara ad
ro nap* ivi, quod connectendum est cum dyaitdov, rursum intelligas
xaXov, Apto vero additur c Zsnep oixknfiy quoniam, qui unius tantum
admiratur polcritudinem, is ei tanquam servus quasi emancipatus videtur.
Porro nihil habent offensionis, quæ deinceps sequantur: naiSapiov XaXXoS
iittXTfSEvpaxo » ivoS, quæ nemo est, quin videat, apposita
esse *o \ y imTTjdlvfiaros {vug, dovktvmv (pavXog y xal 0
/jixqqkoyog, cAA’ tal ro nokv nikayog xecQamiivog rov xakoii xcd &taQdov
xolkovg xcl uaXovg ivyovg uai (it præcedenti ro nap* kvl explicationis
gratia, ita ut pro to xaX uv nunc dicatur nuiverse xaAAoS\ Denique nec
participiorum cumnlatio quidquam habet, quod ab loquendi
consuetudine alienum sit. Nam fiXbroDV npoS noXv ro xaXov arcte cohæret
eam pipiETi ro nap * kvl dyanckiv f atque indicat modum et rationem, qua
fiat, ut amator non amplius unius tantnm admiretur pulcritudiuem,
4ov\evgjv autem reiereudum est ad q>avXo$ y xal 6p ., ita ut
idem sit, quod dia Tu BovXeveiv* Quocirca sententiam verborum sic fere
reddiderim: post studia illa ad scientiæ genera adducendus est, ut
sapientiæ intueatur pulcritudioem, atque eo, quod latissimum puteri
campum spectat, non i a m unius, sicuti servns, admiretur
pnlcritudinem eaque servitute vilis existat et pusillus, sed ad immensum
pulcritudinis.mare conversus etc. Iloec egregia verborum explicatio
est, qua et codicum lectionem servatam fet Platonis ingenio haud
indignam gententiam repertam habes. Unum tantummodo est, quod in
hac verborum explicatione minus nobis placeat, oixBTt}? nomen. Satis
apertam esse reor, Platonem, si servilem conditionem eius
describere voluerit, qui unios hominis vel rei udmiratidne atque AMORE captos
teneatur, 6 o d\oS non oixittjS nomen ad hibiturum fuisse. Sic infra 219. E. xctTatdefiovXayiEro? re
DfCO TOV CtV$(XO7t0V G)S OvStlf V7t ovSeyqS d\Xov icfpiya . k, cui
innumeros alios locos addere possemus, quibus proburetur, ad servilem
conditionem describendam Platonem nusquam o fxkxyjS vocabulo nsum esse. Scribendum
est autem pro oixixtjS nomine 6 IxitrfSy quæ vocabula passim
confusa esse Iacobsins monuit annotat, ad Meleagri epigr. XXXII. v.
2. De Initr/S vocabulo amatorem unius hominis describente, vide
Excurs. &it\ to noXv niXayoS tet pappivoS rov xaXov .
Picinus verba convertit: verum in profundum pulchritudinis se
pelagus mergat. Stallbaumius exhibet: sed ad immensum pulcritudinis mare
conversas. Videtur nemo ioterpretum verbis offensus esse to noXv niXayoS,
qoæ sane, præsertim cura præcedat xal ftXbtcov xpuS noXv ydij to xaXov t
nimis ponderose prolata snnt. Satis erat dixisse ini to niXayoS rov
xaXov vel ini ro noXv r ov xaXov Utrumque verbum h* 1. adhibetur prorsus
eodem modo, quo aX AofT cum nomine aliquo coniungitur. Ceterum apte conferri iubet>
Stallbaumius Plut. Quæst, Piat. 1001. E. ro piyi6rov y ccdtoS iv
Svpnodtco Sidatixoov, rttoS 6si toIs ipoarixoir xpydZaij perdyovra rrjv
i>vyt)v ano tcov afoSyrcov xaXdjv ini ra votjrd, napeyyvd pijrs
CooparoS tivoff pyz’ im20 •
‘yaXoitQtxtig rixrij xccl duevotjfuna tv rpiioGotplct atpftovto, eag av
ivrav&a QGXS&alg xal avfy&fls xattSij tiva bu&truirp
(ilav Toiavrrjv, fj loti xaXov toiovSt. E IlHQa 6s ftot, hffj, tov
vovv XQogt%uv tSg olov r t (laXitita. Cap. XXIX.
"Og yuQ av (lifflt ivruv&a XQog t « iQatixa xaiSaya
tijSev/icttoS fitjr’ btttirijftriSxaXAft fiids v7totErdx$cn xal 8ov~ A
eveiv, aXX* dnoOtdvxa xij$ itepl xavta pixpoAoylaS ini xo noAv tov
xaAov itiAayoS xpi7te<$$ai. $e&)pG)v rixrxj xal 8 tay 01 } p at a x. t, A.
ricina* exhibet ia conversione : abi ipso iutaita multas præclaras
atque magnificas rationes intelligentiasque in philosophia abunde
pariat. Attius, dqiSovGQ verbo oifeusas | acpSova scribendam
eoniecit. Nobis transpositione verborum opus esse videtur propterea, quod
præcedens 3en>pcjy participium sequente accusativo, qui ad id non pertineat,
satis inepto loco positam videtor. Supplendum censent ad $£(u)p(k)V interpretes
avzo, sed supplemento illo ordo verborum ^eoopGjy noAAovS xal xaAovS
A oyovS xal peyaAonpeneiS haud excusabilior redditur. Scribendum igitur
videtur esse: aAA* btl td noAv nekayoS ZExpappeyoS rov xaAov xal
SEwpobv zoAAovS xal xaAovs AdyovS xal 8iocvoi}pata xixxy iy
<piAo6ocpia dq>$ovaa. Seusus est: sed ut conrsrs o s a d 'im m e n
sam pulcritudiui.s copiam atque intuens pulcrorum atque præclarorum
lermonnm immensam materiem (vide annotat, 333.) pariens sit in
philosophia ditissima. De verborum transitivorum absoluto usu, quo nostro
loco xi~ XTQ dicitur pro tixxoDV y, sæpius iara diximus. Vide
Indices. tiva initixrfprfv piav x oiavtrjv h. c. scientiam
eam, quæ est ideæ pulcritndinis, ad quam cognoscendam Socratem Diotima
adhortatur ut animo attento essa studeat. Ceterum xazidy miuus apte
Schleiermacherus reddidit: bis er erblicke; xaxiSel-y est potius:
mit dem Blicke erfassen, agnoscendique notionem videndi notioni
addit. Sic 172. A. legitur roJv ovv yycopipooy r/J oxiCSe xatidcSy
pe xdfipcj&ty ixoÆde x. x. A. h. e. : einer meiner Bekanntcn, der
mich von hiuten sali and erkannte. Paullo infra 210. E npds riAuS
ySff icoy t&jy ipasTixcdy i^aitpyr/S xaxdip ex ai xi
SctvjiaCxov x. x. A. piypi iytav£a. Sic libri meliores
omnes pro vulgato //iXptS, Quod enim Phrynichtu 6., Herodian. Philet. 451., alii
grummatici veteres, pdxp* el axfn tanquam Atticam
probant, fttG>ntvo$ i<pt*fjs ts xal oq9& s ra xaXa, srpog
riAog fjdy iwv zuv igauxiJv t^alcpvyg xazvipizui n ftav(iciGzov tijv tpvGiv
xaXov, tovto txiivo, a £ioxQccceg, ov 8rj tvcxEv xal o£ ZfixQoo&iv
zcavzig novot zjaccv, ngarov (tiv ccei ov xal ovts yiyvofisvov ovts
utzoX!.v(1£- 211 vov, ovts av^avofisvov ovts qp&ivov, ezcaza ov zy
(ilv tcaAuv, zy 8’ alOxQov, ovds rora [ilv, rora 6 ' ov’, ovds
arpog (ilv ro xcdov, sgog da rd uIoxqov, ovd' Ev&a filxpiS
antem et axpiS improbant, id verissime dictum esso testantur Platonis
codices meliores omnes, qui tanto consensa tuntaque constantia ea de
ro consentiunt, ut vix sex septemvo apud Platonem loci'
reperiantur, obi altera forma communi firmetur librorum consensione. Nam
quæ Heindorfius ad Piat. Gorg. collegit, ea nunc omnia ex codicibus
emendata suat. Stallb. Secj/isv o$ i<pe£ijs re pcal
opS-d)? h. e. die Grado des Schdnen in seiner 1'olgp und
Richtigkeit. De tl pronomine indefinito, adiectivis
nominibus vel præfixo vel postposito, Matthiæus disseruit Gramm. ampl.,
ubi et noster locus laudatus est. iCpoS tiXoS y$tf ioov. TIpoZ
tiXoS ikvcti dicebantur ii, qui superatis gradibus tandem ad
spectanda arcana admittebantur. Hinc factam esse videtor, ut
ipsa illa arcana, quorum caussa multi labores suscipiendi erant,
TfiSv teXcov nomine insignirentur. Rectissime Wachsmuthius Hellen.
Alterthomsk. I, 1. $24. annotat: Die Grnndbedeutnng des vielsagenden
VVortes tiXoS ist niclit die des Endes, ais der eintretenden
Nichtigkeit voo etvas Vorhandenera, des Eintritts einer Leere statt der
friiheren Fiille, sondern vielmehr, kraft der Ableitung von tiXXca
(zum Dasein kommen, hervorwachsen, reifen) der Bcgriff, dass
etwas •ich verwirkliche, eu dem Stande der Reife kumme, sein Ziel
erreiche, seinen Zweck crfuUe, rouro ixeivo sc, idrlr.
Diotima nunc de pulcri idea locutura, cuius caussa tota oratio suscepta
est, rouro pronomine demonstativo recte utitur. Exeivo addit, ut
significet, eiusdem pulcri ideæ iam prius mentionem factam esse. Hinc rjdav explicatur, imperfectum tempus. Significat enim :
cuius caussa esse diximus labores omnes. Ut Græci tovto Ixeivo, ita
Latini hoc illud adhibent hand raro, atque interdum satis cum acrimonia;
cfr. Terent. Andr. A. I. sc. 1. v. 97. Quæ sit, rogo. Sororem
aiunt esse Chrysidis. Percussit illico animum. Atat hoc
illud est, Hæc illæ lacryinæ, hæc illast misericordia.
it pdotov æl ov xat o t’tfi x. X. X. Satis notum est, atque
eti«uu vernaculi sermonis (ilv xcdov, iv9a 8s alcSynov, <5g rtfil (ilv
ov xcekcv, ual Se alexQoV ovS’ av q>avxa09^<Stvai avxo [16
xalov] olov TtQoganov tt ovfis jjfipfj ovfis alio ovStv ov (Swfia
[itte%sL, o vd£ xtg koyog oi)6a xtg btasximij, ovSi jtov ov ev iteQa nvl,
olov Iv £w<a rj Iv yjj rj Iv B ovgava > jj l'v xtp aXXtp, alia avxo
avxo fit& ttinov (iOVOuSeg a et ov, r a fia alia navra xala
Ixeivov (texixovxa xqoxov uva xotovxov, olov ytyvofievav te xov allav wtl
dzollv(dvav p/Siv exetvo (ii/xe te probatur exemplis, duas res,
quarum altera alterius explicatio sit, copula adhibita haud raro
arcta couiungi. Huius usus exempla si quæris, ludices adi 8. r.
xat explicativum. Sententiam quod attinet, cfr. Cic. Orat, c. 8*
Has rerum formas appellat ideas Plato, easque gigni negat, et ait
•emper esse, ac ratione et intelligeutia coutiueri, cetera nasci, occidere,
fluere, labi, nec diutius esse uno et eodem statu. ovdfc npoS plv T
6 xa \6v. Hæc verba ut vulgo ex*” bibentur, articulo gravi iusignito, aliquid
iucommodi habent} quis est enim, qui non censeat, si ro nocXoy
exhibitum est, articulum cum nomine subsequente coniungendum esse? Idem
cadit in verba to aidxpov, quæ paullo infra leguntur. Gravem igitur
ia acutum immutavimus, quem etiam exigit pausa, quæ, si recte bæo
verba recitaveris, post ovSfe TtpoS plv ro comparebit. Ceterum
TtpoS plr to, npoS TO duplicem rationem indicant, qua res
terre* strea spectari licet, ideam pulcrl spectari non licet,
ot>d* av <p avta<$$7j de *• tat avxo [r o xaXov]. Bekkcius,
quem Dindorfiu* et Riickertus secuti supt, e codicibus, ut videtur,
avT(fi pro avxo edidit, Hoc avTcJ, Stsllbaumius inquit, probare uoli.
Idtelligitur enim ipsa puteri species et forma. Recte; sed mious
nobis placet To xaXov, quod, quam facile potuerit ab eo, qui avro
recte iutelligeret, in ordinem verborum inferri, statim apparet. Avxo
nutem prorsus eodem modo positum esse videtur, ut 210, E.
TOVTO IXEIVO, OV 6f) £VEHEV xat ol tyjcpo6$Ev TtavTES no voi
rfiiav. Uncis igitur inclusimus verba ro' xaXov, a XX' avxo xu$*
avxo peS* avtov. Apte Schleiermacherus verba reddidit : sondern an und
fur sich und in sicb liberali dasselbe seiend. t a Sb aXXa
narra 7cadx et y ptfdiv* Dicuntur emuia, quæ in terris pulcra vocantur,
sensibusque subiecta sunt, non ipsa ideam esse pulcri, sed cum ea
cohærere tautummodo, ut cum hæc oriantur atque intereant, illa neque augeatur,
neque minuatur, neque ulli ' mutationi obuoxia sit. Hæc pizijf ideaS
quomodo intelligenda sit, a Stallbaumio explicatum habes annotat, ad h.
i.; 4 nXiov (irjtt (Xctrrov yiyveidai (it]d's natixuv (itjdtv.
orav bt/ rts ano rmvSe dia r 6 oq&us naiScgaoniv Inaviav Insivo to
xaXov aQ%i}un xaQoQciv, 0%eSbv civ ti antoiro tov reXovg. tovto ' yrcQ
Sr) ian ro bgftug c ini ra iganxa livai $ vn aXXov uyso&a i,
ciqxoiibvov ano ravds tav xaXwv ixeivov tvixa tov xaXov clil
inavdvai, togneg tnavafia&ftolg XQwficvov, uno tvog ini 6vo, xal uno
dviiv Ini narra ra xaXa edficcra, xal ano tav xalav Oafidzav Ini ra '
xaXa InmjSsv- Quæ bona, pulcra, honesta sunt, ea putabat Plato bona,
pulcra, honesta facta esse eo, quod referrentur ad ipsam bonitatis,
pulcriludinis atque honestatis speciem, eiusque quasi partem
aliquam in se continerent. olor yiyvopevoov re tcov aXXoov x.
r. X. Dc olor sequente infinitivo vide Matth. Gramm. atnpl. $. 535.
Laudat Btallbaumius Piat. Apol. Socr c. 18. iyoo rvyxtxfc* tov
toiovtoS, oloS vTto tov Seov r y itbXei 8e8o6$ai. Adde Piat.
Protag. 1 >. 330. C. Msttv apa toiovtov t} SixaioOvvy olov
Sixaiov lirat. Ibid. n. 330. D TCoTtpov tibvtovto avto ro itpdypd (pate
toiovtov tCKpvxlvat olov avodiov elvat y olov ouiov ; ibid. 831. A.
ovx apa icSzlv odtorrj $ olov Sixaiov elvat rcpaypa, ad quem locum
Stallbaumius rectissime, li. c inquit, toiovtov Ttpdypa, olov
dixatov elvat, Pro ixtlVOf quæ optimorum .codicum lectio est, vulgo
exeivoo legitur, quod et Ficinus tuetur: cetera vero omnia, quæ
pulcra sunt, illius participatione pulcra, ea scilicet conditione,
ut nascentibus et intereuntibus alus nihil subtrahatur "illi
aut addatur y neque passionem ullam incurrat . Beue dativus haberet
ixeivoo y ai verba abessent py8h nadxetv pySiv, quibus additis
pleonasmus oriretur hoc loco non ferendus. Igitur Ixeivo Unice
probandum ducimus. ozav 8y ziS asto zdovSe Vulgo legitur ozav
61 St} nf, quod Biickertus retinuit, quia defendi posse videatur»
Illud Bodleiani Codicis lectio, Vatie, unios, Vindobonens. unius, quam
Bekkerus, Stallbaumius, alii intextum receperunt. Rem hic tangit Diotima,
quæ iam in superioribus commemorata est, cfr. p 210. E., ut nullo
modo ferri possit Se particula. *dteo tcdvSe autem ad præcedentia
respicit yiyvopk voov ze tcov aXXcov xal ctnoX Xvpsvosv, resque describit, quarum
natura mortalis cum immortali idea pulcri aliquam communionem habet.
tovto yap 8 y itinv. His et sequeutibus verbi* ratio agendi
summa lim repetitur, qua uti «debeat, qui verus AMATOR esse velit.
Eam agendi rationem cum scala comparat Diotima, qna ab imis ad
suprema ascenditur. Hinc enaviivat verbum positum et draPaH poiS
nomen. Iu Flo(itera, scal ano x av xaXiov Inixtjdev/idxatv in l ta scala
(ia&y(iccta, igr’ av ano xav (ta9t](idxav ts t ixtivo x 6
(idditfia xtievxytfy, o laziv ovx dlXov y avxov ixelvov xov scaloti
(id&tyia, scal yvoi auro xeXevxmv o D Voti, scalas/, tvtav&a xov
(iiov, a qitte Zcoxgarfg, itptj rj Muvuvixr) | ivij, el' n I q jcov
aXXoth, 0mo xov ctv&Q<ancp, 9eco(itv(p auro xo • scaldv. a tdv stors
’ftys, rentinis aliisque libris non paucis avafiad/iOiS reperitur,
quam scripturam etiam Phrynichi iudicio probatam habes, qui 824. fiaSfxoS, inquit, ' IotKov 8ict *ov
5, 8td xov 6 *Axtixov. Sed ut vulgatum retinuerimus, Lobeckii annotatione
factum ad !• c. Prorsus igitur asseutimur S tali— baumio et
Biickerto, qui ava fiaS/xoiS in textu posuerunt. Ceterum ne parum accurate et
initium, a quo exordium facere, et finem, ad quem teudere debeat
verua amator, descriptum atque explicatum indices : numeri diversitate
verborum aico xoav6e tg ov xaXcov ixtivov i vena xov XaXov
efficitur, ut de Diotiroæ voluntate vix dubitare possis. Quæ enim
in terris pulcra habentur, quoniam multa sunt, plurali numero, contra, quoniam
una est eademque semper, idea pulcri singulari numero descripta
est. $$t’ av rtXsvTt/dp» Primus Stallbaumius monuit, nostrum
locum si exceperis, nullam esse Platonis, iu qno &V* av reperiatar
Hinc sane oritor aliqua voStiaS suspicio, quæ codicum nonnullorum
auctoritate augeri videtur. Etenim Rodlciatitts, Florentini, aliique
libri m»u pauci pro £ft av habent xai, quam voculam u« propter
sequentia minus aptam iudices, pro teXevxiJujf in aliquot codicibus
TtXtvxiftSei legitur. Hinc Stall- baumius scribendum esse suspicatur, xal
ano xc5v fiiaSijudxoov in * ixetro xo jiaSrjua xtXtvxrjdtt. Sed cum hac scriptura
prorsus nou convenire videntur, quæ sequuntur: xal yvoS avxo xtAtvxdUv o
l6xi xaXov, quæ si velis in xal yvoSdtxat avxo x, o l6xi xaXov
immutare,, monendus es, ne iu uno quidem codice aliquam yvo o scriptnræ
varietatem reperiri. Verba convertit Stallbaumius: atquo ad
extremum cognoscat ipsam pul critudinis id e av, quod præcedente xal xtXtvrijdei qui probare potuerit, non
video. Licet igitur ist* av præter nostrum locum nusquam apud
Platonem reperiatur, tamen iu textum recipiendum est. KaL autim,
qaod pro iSx* av in aliquot codicibus comparet, ab iis profectum esse
putandum est y qui ist* av alias apud Platonem non reperiri
intellexissent. Ut nostro loco £sx* av, ita 191. E. T ioof relative
usurpatum habet, quo offendat; neutrum exceptis Jouis illis 'apud
Platonem reperitur, utrumque autem servandum est. quo magis a Platonica
dictione alienum < st, co studiosius. Ceterum xtXevtuv ov xtrccc
%qv6iov te xal ia&rjrct xal tovg xakovg xal6dg te xal veavicSxovg 56 |ei
eoi tlvai, ovg vvv vgav ixxixfojgca, xal eroiuog el xal 6v xal aU oi
xoUol, ogcovteg ta xacdud xal twovreg æl avtoig, tf ncag oiov t’
r/V, (itjte ia&ieiv [irjte xlveiv, aU.a fHdo&at fiuvov xal
jiweivac. xl drjra, Irprj, ' olo(it9a, el tat ytvoLto avto xo xakov ISe
Iv elhxQiveg, xa&agov, E < '.ni tt enatam est tx
Epxc<S3ai tcXtvruvia ini Tt, quod contractionis genus apud Græcos
scriptores irequeiitissimum, SeGopivaj avto xo xaXov. Recte hæc
verba a præcedentibus addita interpunctione seiunguntur, continent enim
accuratiorem ivravSa x ov /5iov verborum explicationem. Sensus est:
Si usquam alias vita vitalis. eat homini, tum est, quum ipsum illud
pol* erum in tuetur. ov naxa XP vtiiov h. e. non ad
aurum, vestimentum, al. comparandum illud iudicabis. Nam nata præpositio
ia talibus similitudinem indicat. Vide Piat. Apol. Socr, init. opoXoyohjv
av ty <*• ye ov nata xovxovS elvai (bjta>p. Stallb. Diximus
supra de hoc nata præpositionis SIGNIFICATV annotat, 4l. Ceterum
memorabilis locus est propter verba TtaiSaS xe nai veavidxovf.
TIaidcov enim nomen Attico usu loquendi sufficiebat ad pueros iuvenesque
significandos. Nemo autem mirabitur, veaviCnovS etiam commemorari, qui
reputaverit, Diotimam, feminam peregrinam, hic loqui. Eadem quæri potest
cur x di yvvalnai taS naXaS non commemoraverit. Ot)f VVV O p
GJ V ix7t£Verba eflectum animi judicantia aoristo tempore plerumque
ponuntur, de quo usu vide annotationem. Alia tempora admittuntur
tum, quum non de re vere facta sermo est, sed animi commotio
inmmaita tautummodo commemoratur, ut fieri posse vel solere indicetur.
Hoc in nostrum locum cadit, ubi præcedente oparv participio conditio expressa
est: quos ut nunc res* se habet, si vides, animo percelleris
atque paratus es et to et alii multi, amasios semper videre semperque
cum iis esse, si unquam id fieri possit, neque edentes neque
bibentes cet. Vides igitur, participia infinitivorum loco, infinitivos
participiorum loco positos esse, cuius dicendi usus. exempla indicata reperies
in Indicibus s. v. Participium. a\\a $ ea 6 Sai fiovo t nai
B>w eiv ai. Hæc verba grammaticam verborum juncturam ai spectas,
e præcedente na\%tot• po$ el nai dv nai aXXoi sroAA oi apta sunt; quibuscum, si
ad sententiam respicis, minus ea cotiveoire senties. Non enim
amatores parati promtique sunt tolo amasiorum adspectu atque eorum
societate delectari, Sed ¥ I1AAT&N02
afuxrov, «/Urc (irj tivanlmv «JorpxiSi» re avftQaittvtav xal % Qcofidrcov
xcd aXk.rjg Ttoklijg tpXvaQlas rjg, ukk’ avto ro &ciov xukov
dvvairo (xovoudis xazideiv; aatis est ipsis amasiorum societas et
adspectas. Igitur liberiorem verborum stracturam Plato hic admisit, quam et
alias ia familiari sermone haud raro reperias. Eius originem putare
possis participiorum usum opaovteS xal HwoyxeS, de quo modo diximus. Nam cum
dictum esset xal ixoipoS el xal 6v xal aAAoi 7 C 0 XX 0 I opdSvxtS
xal B,vv6vxe5 M 7 h £
i-GSieiv pi/XE itivEtv f illaque participia pro opdv ct Zvveivai
posita essent, facillime scriptor infinitivis uti potuit SeadSai et
B,wiivai in dictione, quæ præcedentibus infinitivis itiSUiv et
itivEiv opponitur. Ceterum de illorum verborum absoluto usu vide Iudices.
d\\a py dv ttitXzwY . Astius aWa abesse cupit. Contentus esset,
opinor, ai xal ptj scriptum esset. At Græci, ubi nos dicimus and
uiclit, ita ut prædicatum prædicato opponatur, pariter xal ovh et
aAA* ovh usurpant. Riickert. cfr. Piat. Protag. 841. D. 7 roAAod
ye 6 eI, £<py, ovxcoS $x Blv ' et IJpoSixe. aXX iyoa ev 016 dxi
xal 2 ipovi 8 ijS xo *«A«roV E\eyev onep ypiit ol dWot, ov to
xaxov, aXX o dv py jbdSiov y, d\\d 8ia zoAXcov icpaypa -• Tvv
yiyvyxai. xal dWyS noWijs q>\vcr p laS 3 v tj x i} S’. I 11
Piat. Phædone, quem Stallbaumius laudat annotat, ad h. 1. 66.
C. legitur: ipojxoov xal £ict2v- picov xal epoftcor xal
eA8ooXgov itavxoSaizMV xal q>AvapiaS ipninXyCtv rjp&S jroAAt/f,
ubi Olympiodorns : cpXvaplaSxaA el 6 TJAdxcov nav to it£pixxdv t ov povov
xo iv \6yois, aA Ad xal xo iv IpyoiS. Convertit Schleiermacherus
(pAvapiaS nomen: nnd andern sterblichen FJitterkrames. Aliter nobis de
huius vocabuli significatione statuendum videtur. Schol. ad Apoll.
Rhod. 1. 275. habet: cpAv ?,E iv xvplcDS xovS Aifirjxds cpaptv
xaiopivovS avafidAAsiv xo vdop. Duplici igitur significatu tpAvapla, quod
cuui illo verbo cohæret, videtur a scriptoribus adhibitum esse, ut
aut rem significet, quam aliquis, qui commotiore animo est vel vesanus
pvofert, aut nugas denotet resque expertes veritatis, quæ strepitu vel
splendore quodam insignitæ sint. Priore significatu ipsum (pAv&iv
usurpatum habes iu Meleagri epigr. 119. 5. iroAAd 5 ’ 0
TtixpoS aloxpd xaS 9 ypExipyS i<pAvde nap^EviyS
'ApxtXoxoZ. Adde Piat. Apol. Socr. 19. C. xavxa ydp
tapdxe xal avxol iv t?J *Api6xo(pavovS xcopcpdto ; 9 2 cjxpdxy xivd
ixtl itEpzpepopevov (pcxdxovxd te dipafiaxeiv xal dAAyv 7to\ Ayv q>Avapiav
q>\vapovvxa, quo loco non nugæ commemorantur, sed vesaui hominis
deliramenta. Altem significatu positum habes £q’ oTst, tcprj, tpavXov
ptov ylyvt6&itl Ixtids (Ittxov- 212 x o$ avdQtoxov xal ixuvo Srj
fteafievov xal £vvovxog avta ; ij/ ovx Iv&vfisi, icprj, ou ivxav&a
aura Piat, de rep. IX. 581. D. h ctTtvoY xal
(pXvapiav. d AA* auro xo Setov xaA d v 6v v air o pov o eidis
H. X. A. Abesse posseut sine a! Ia sententiæ mutatione verba
fitVairo et xariSetv, quia præcedit cf rw yivotxo ISeiv, Posita autem
sunt haud dubie, atque si ita dicere licet, e præcedentibus repetita,
quod præcedentia a nostris verbis interposita aliqua enuntiatione nimis
remota sunt. Sed mireris, si particulam non item repetitam esse,
cuius abseutiam nemo interpres aliqua excusatione indigere ceusuit. El
Platonem revera omisisse certissimum est. Iluiusmodi autem omissiones in
sermone familiari haud infrequentes sunt, ubi et pronuntiatione
verborum et habitu loquentis excusantur. Ceterum Sydenhamius
annotat ad h. 1. laudatus a Wolfio : So lange der Mensch in dieser
Welt lebt, und noch die Fesselu des Korpers an sich tragt, ist
er selbst nach Platons Ideen uicht fahig, sich zu einem so
erhabenen Anblick in die Geisterwelt erapor zu schwiugen. xal ix e
tvo 8 f} $ e GD/iev ov. Vulgo legitur xal ixeivo u 6ei $£QOpkvQV i
quæ lectio, quamquam non prorsus inepta est possis eoim de necessitate
dictam interpretari, qua, qui via a Diotima monstrata incedat, divinum
pulcrum non possit non videre,
tamen admodum languet frigetqæ. In codice Bodle t
ia no pro o Sei reperitur oj Sei; hinc Astius, quem
Stallbaumius secutus est, oj 6ei scribendum coniecit. Speciosissima
fit hæo coniectura verbis intra positis opaUvti gj opaxov: sed ut
gj dei scribatur, qnoniam opajvxi oj opaxov paullo infra legitur,
necessitas nulla est. Vulgatum autem o, quam facile oriri potuerit
syllaba finali ixeivo vocabuli forte, ut fit, duplicata, facile
iutelligitor. Id in cj immutavit, qui iutelligeret, o admodum frigere ;
correxit fortasse etiam, quod in sequentibus legit opdovxi oj opaxov .
Iam pro Sei in tribus codicibus, Paris., Vatie., Palat. Vat.,
legitur fit/, quæ formæ sexcenties commutatæ reperiuntur. Hinc Schleiermacherus
scribendum coniecit xal ixuvo Srj $£GJ/i£vov, verbaquo convertit:
Me in st duwohl, dass das ein schlechtes Lcben sei, wenn
einer dorthin sieht und ienes erblickt und damit umgeht? Hæc
coniefctura Bekkero adeo placuit, ut in ordinem verborum reciperet. Id et
nos fecimus eius exemplum secuti. In Ficini conversione legitur:
Jtfum vitant huiusmodi parui facis ? hominis videlicet ipsius t qui illuc
suspicit, qui tam præclarum spectaculum contuetur, qui illi cohæret . Ex
quibus verbis colligi, potest, Picinum quoque 6rj t non Sei,
legisse. ( f iova%ov ytvtjOtTiu, Sqcjvti a 6q<xtov to xuXov,
zlxzuv ovx tiSala agetijs, ars ovx tiSm^ov hpaxzofiivco, akV
dky&rj, et re zov dfoftovs iqiamoftiva, zexovzi £s dgcTtjV
ahftij xai Qg^a^iiva vitaQ%ii %£ 0 <pi?.ti yevto9tu xai, eixeg toj di.ho
av&Qunav, d&avazn xai Ixelva ; B Tavzu Srj, <J
Oax&gi zs xai ol dXloi, Hcprj (tiv Aiozifia, 3 linueuat, d’ iyu'
Tttnuaatvog di iteigafica xai rovs aXJ.ov s ittiftEiv, ozi -zovzov zov
xzqfiazos are ovx eiSeSXov Itpasrtopev co x. r. A. Prorsus eodem
modo Pausanias 183- E. xai ydp ov6h povipoS i6tiv y axe ovdh
porlpov ipcov npdyfiatoS. 6 rov t/SovS Xprj6Tov dvroS ipatiti}*
dia fiiov pivei, are povipoa 6vv taxeis. Ceteram colligere licet e
nostri loci verbis, quomodo Diotima vel Socrates Orphei mytilum sibi
explicaverit, cui ex Orco redeunti <pa6pa ostenderant dii. cfr. p,
179. D. aAA’ d\rj$ij t Sæpias iam monuimus in superioribus,
repetendum esse haud raro e præcedentibus verbis, in quibas compositum verbum
contineatur, non compositam, sed simplex. Vide annotat, 89. et 290»
Eadem dicendi norm^ etiam in nominibus interdum admittitur ea lege, ut ex
prægresso nomine, quod rei notionem cam epitheti alicuius notione
coninnctam repræsentet, sola notio rei repetatur. Cave igitur eldoaXa et
ttXrfSi} sibi opponi censeas hoc loco, ut somniis falsisque
imaginationibus, quæ uno verbo cldooXcov comprehenduntur, veræ sc»
imaginationes opponantur. Hinc explicabis pluralem numerum aXrj^ij
verbi, quem Plato nou fuisset admissurus, si illam dicendi normam
adhibere coluisset. Sed alia etiam explicaudi ratio adest, qua ccA. 77
.Sj 7 singularis numeri accusativum interpretari possis atque e prægressi»
apettjv supplere; futuros esse iam prævideo, qui illam explicandi
rationem inclumaturi, neque oisi faciliorem hanc probaturi sint. Utraque
explicandi ratio nostro arbitratu vera est; utra verior sit,
dijudicari nequit. Res ex accentu orationis judicanda est, quo singula
verba Diotima exornavit. Si pronuntiando £i'8cj\a extollitur, prior
explicandi ratio verior est hand dubie; contra posterior rectior erit, si
accentum orationis ita posueris, ut et eid&Xa et apetrjS præ ceteris
verbis emineant. Quamquam sequitur infra apetrjv aXrj$ 1 7, tamen
inconsultius cave indices atque præpostera cara alterum genas explicationis
alteri præferas. tiitep rc 0 dXXoj arSpo')7(0) v. Ex
huinsmodi locis satia docemur, Græcos accuratissimos fuisse
verborum pronuntiandorum, -
t' rf/ uvftganda <pv<su ewcgybv cciidva "Egenos ovx
av rCg gaSUag lafioi. Sib Si/ ?yays (prjfii ygijvai narra avSga rov
"Eguxa npav, xal avrog rigui ra tgatixcc xal Siaftgovtag aOxto, xal
roig «AAotg xagaxilivofiaiy xal rvv rs xal a*l iyxcofiulta tijv Svvag.iv
xal dvSgdav rov *Egenog xafr’ odor olog t’ tlfil. Tovrov ovv
rov Xoyov, «J 0cuSgt, tl (ilv jiovXu, 0 ibg lyxcofuov tlg Egena vofiioov
tlgrjo&ai, d 61, 3 rt xal oxi j x a ‘Q £L G bvofiatav, rovro
ovofiafe. quandoquidem toj a A Aoo et roo ctAAcp pronuntiando
discreta esse certissimum est, Pro aVS-ptJTtoov, quæ omnium fere
librorum lectio est, vulgo dvSptdiu * > edebatur. Falso. Nara sententiæ
gravitati gravior verbi fornia convenit magis. Ceterum haud raro
huiusmodi enuntiationes, qualis est Einsp rea aAÆa dvSfjcjxcov, Græci
scriptores adhibere solebant, quibus sententiarum prolatarum vim augerent
atque quodammodo amplificarent. Sic supra reperitar 211. D.
ivrotvSct rov /UoVf ElTttp itov aAXoSi, fiioarov
avSpcanea x. r. A. lq>r) jt\v n in ei6 jiai 6 * i y eu' h. c. utilia
dixit. Ita ego credo. Quæ sequuntur ite7iei<5p&.voS 6 l neipco jxai
xal tovS dAAovS nei^Eiv cum Aristophanis verbis couveniunt 189. D. iyo»
ovv 7tEi~ pdoojiai vjj.lv ElSr/y/fGa<S$ai n}v .Svvajuv avrov,
vjleIs 61 rdiv aAAaor 6i6a6xaA.oi ioEtiSe. ry av$ p con eiot
q>v6ei. Sæpius iam annotatum est in superioribus, <pv6iS cum
adiectivo aliquo couiunctum nominis periphrasin efficere, quod eius
dem est atque adjectivum radicis, Ty dv^peansia tpv6n igitur idem fere sigmificat
atque xoiS avSpeoitoiS. Ceterum cuna gravitate dictum existima
ty avSpaamlx q>v6si, ut humanue naturæ debilitas, noa solum
humana natura, periphrasi illa significantius
indicari significetur. ei ‘61, o rt xal oity £a/petS. Consuetius
dicendi genus præcedente sl jiiv est eI 61 jirj, Quod cave hoc loco
ponendum censeas ; neque perinde est, utrum eI 6e an eI jtrj
legatur. Exhibetur autem ei 6i h. 1. ita, ut utrum Phædrus facturus sit,
hoo Socrates sibi placiturum esse promittat, quasi diceret: sive
pro laudatione Erotica orationem meam acceperis, sive non
acceperis, perinde est. Si accipis, laudationem eam nomina, si noa
accipis, quo libuerit nomine appella. Ceterum conferenda cum nostro loco
verba sunt Piat* Protag. 358. A. site yap yjSO elre rspTtvuv AiyeiS
sire %aptov, e ite oitoSsv xal oxgoS X°d~ psiS ra rotavta ovopa^oav
rovro jiot jcpoS d (1 ovAojioa dxoxptrixu t . - Cap.
XXX. Elxiytog 5h zavta xov Ecaxgatovg rovg fisv txacvtlv, zov dh
'AQuJxocpavTj J.iyuv ri hu%uguv, on rovS fi\v drttitretr. Hæo
et sequentia rursus obliqua oratione proferantur, quod ab Aristodemo relata
finguntur. Supplendum est igitur etpij 'Apidxd677 / 10 ?. t ov 61
*Api6xo<pdvrj x. r. A. Cum Socrates Aristophanicum mythum tetigisset
vel «otasset potius verbis 205 E.,xa\ Xiyercct pev ye rtf, £<pij,
XoyoS, cJ? ot dv x 6 fjjttdv tctvzpjv Zrfxu>6tv, ovxot iftoodiv x. T.
A., nihil certius est, quam Aristopliauem aliquid contra monere voluisse,
quo vel suam de Erote sententiam tueretur, vel Socraticæ orationis
veritatem impugnaret. Quo . consilio quid proferre* -potuerit aut
voluerit, prorsas nescimus ; neque ipse scriptor habuisse videtur,
quo loquentem Aristopliauem induceret, Cur igitur illam Aristophanis
voluntatem commemoravit? In huiusmodi locis Platonis artem scenicam admirari
licet, qua hic efficitur, ut tpvrjS verbi notio non solum verbo
posito indicetur, sed re ipsa vividissime exprimatur. Vides enim,
Aristophanem iam indicasse externis quibusdam signis,, se aliquid contra
Socratem,djctqrum esse ; ium paratos convivarum animos j^abes ad eius
rverba percipienda: cum subito .pulsatæ fores sonitum
ederent, tibicinæ clangor audiretur, tujnultus strepitusque quasi comissaturum
oriretur. trjv avXeiov Svpav. j Harpocr.
s. v. avXeioS 7 dito xijS 060 v npuixrj Svpa xijS oixtaS, ad qnem
locum Valesii annot. laudat Bremius ad Lysiam 9.; avXeioS $vpa sunt
fores vestibuli, quæ aulam clauduut versus viam; aulam autem si quis
permea rat, veuiebat ad pixavXov Svpav, per quam ex aula introitus
erat in ipsam domum. Qu; igitur domo exibat, ei primum erat per
/xixavXov Svpav transeundum, tum per aulam et per avXeiov Svpav
la viam. Svpav xpox ov pivtj, Hæc vulgata lectio «st,
quam codicum lectioni Svpav xpovo plvjjv potiorem ducimus. Schol.
ad Aristoph. Nubb. v. 133. xis €($$’ 6 xoipaS xrjv Svpav ; docet : ini
jikv xcov ££a)Sev xpov ovx gov xonxeiv Xiyovdiv^ ei 6 fc idc o$ev (sc.
xpovovdiv ) tyo<peiv. Ex his verbis patere opinor, xpoveiv xijv Svpav
de utroque pulsandi genere obvaluisse, Niiiil igitur habet, quo
displiceat hoc loco xpoveiv verbum. Sed num ideo rectius sit et verius,
quain xpotetv, quod h. 1 . vulgo legi supra indicavimus, alia quæstio
est. Quid, si verbo insolentiori ( xpoveiv ) pulsandi insolentiam
qualis est comissatorum, scriptor indicare voluit ? cfr. Meleagri
Epigr. CXXV. v.3. apti yap idnepioi vvptpaS ini
dixXidtv dxew Aturo!, xal SaXd/AGov inXatayevvxo Svpa t
31 « avrov kiyuv 6 2,'<axp«rj?s xeqI tov loyov,
xcci t$cti(pv>js rrjV kvXelov Qvqov XQOrovpivyV itoXvv fo
(pov xacMtildv «as xafucCuiv, uv. tov ovv 'slyu&uva,
ad qnem locum Iacobsius annotat Comment. Vol, 1. 1. 140. ixXatayevvto de saltantium ad fores
strepitu accipiendum, qui proprie xpoxoS. Hesychitis nXaraytiv idem esse docet,
atque xporelv. Igitur nostro loco tantum abest, ut xpoTovpivyv
minus aptum censeamus, ut potius' verissimum iudicemus atque rei descriptæ
apprime conveniens. Sensus est verborum I Pldtzlich sei an die
Thiir angedonnert worden, und sie habe gedrdhnt, ais wenn
nach11ich e Schwar mer davor waren. Ceterum Stallbaumio praceunte post
itapa6x&y comma delevimus, quod Bekkerus in textu posuit. Illo
annotat ad h*. 1. a»? xcopa6 1 <3 v connccteudum est cum itoXvv
ifjocpov napa hoc sensu; vestibuli ianuam pulsatam ingentem fecisse
strepitum quasi comissatorum n. e. quasi comissatores eum
excitarent. Recte. Prorsus conveuit etiam cum h. 1. Schol*
Aristophanis ad Plut. v. 1097. ed. Bekk. Vol. II. 256.:
xontEiv; jpotpely xal xXavouir ri}v $vpav 6ia<pip£i‘ xortteiv
plvyap Xsyerai, oxav eistiroct ris pi\Xy yta\ njv Bvpav iB>(
j$ev nXytxy cos* rit i6$’ 6 xd^aS xijv Svpotv ; ifMxpeir orrav
iZtpxontv 6s nf au* x t}r vicaroiyoi xal yx<>v % ira oltc o
xeXy. o rotovx os yap VX oS iJj 6 <pos nancti avlytgidog cpcovyv axovdeg>
qtccvuL, ov (Sxeiptti&s ; D Xeixai, Zxctv 81 vx' dvir uov
xirijxai portj xal ?}*oi' riva, ix rovrov artor eXi), o roiovtoS i
/xoS i} r pitipuS xXavOiav A eyexau xal avXyx pl 8oS tpcovifv
dxov £iv . cfr. Melcagr. Epigr. LXIV. v. 1. w A6xpot xal r)
q>i\£poo6i xaXdv (palvovda SeXtfvy xal NvB,, xal xodpcoy 6vpnXavov
dpydviov, . . . ad quem locum Iacobsius: Sivo tibiam, iuquit, sive
facem iutelligit. IIoc probabilius,, Lectis nostri loci verbis itate
animatum seutias, ut de tibia poetam cogitasse censeas. Ceterum recte
Stullbaumius eos vituperat, qui <ptay?ir hoc loco de tibicinæ voce
iuterp retarentur. Certissimum est enim, tibicinam tibiæ souos edidisse,
quibus se* commendaret intus sedentibns. Ceterum miro modo
7tapa<$x£v præcedente, quod subiecto suq non caret, positum sine
subiecto legitur axoVElVFacit autem subiecti omissio ad describendas
turbas, quas, qui ante fores vestibuli starent, excitant ut. Neque r tr£s
supplendum est, uam omnes sonitum tibino audierunt, neque itetvzaS
satis aptum videtur, qno hic supplemento utaris. Sed indefinite dicitur
dxQveiv ita, ut Latinorum respondeat auditum esse, ov
(SxiipadSei Aoristum, quem iu dictione r/ OW O v ytjOco
vidimus p» 173» R» ut non xal lav ptv rtg rav Intrrfidav y, xalelrs • el
(ir/ t ktysTE, on ov tcivouev, a).lu dvanavofit&a ySrj. Kal OV
Jtoltl VOTEQOV ’AXxifluxdoV X>jV tp(OVt]V dxovuv Iv xy avly OtpodQU
lU&vovxog xal fiiya fioavzos [ £(wo admittendam, ita non omni
ex parte spernendum ducit Rtickertus. De aoristo cum
negatione coniuncto in interrogationibus supra diximus annotat, p 11.,
ibique eius usum a nostro loco alienissimum indicavimus. Male igitur in aliquot
codicibus ov 6xiif;a6SE ; Vario autem modo futuro tempore veteres in interrogatione
usi sunt, ut indignationem, iram, clementiam exprimerent. Vide annotat, 26.
Hoc loco quo sensu verba dicantur ov <5xeif>e6$E f dictu haud
difficile est. Agatho enim audita ante fores turba ut illico Irent,
videreut, vocarent vel remitterent, servis mandat. Verba igitor
convertenda sunt: seht sogleich nach. xal iav plv xaXeixe.
KaXsixs hoc loco absolute positum est nt 175. A. xctpov xaXovvxoS ovx
iSeXei tlsikvai. Exstat autem hoc et illo loco aliquid discriminis inter xaXaiv
et xaXalv. Nam in verbis xa/iov xaXovrxoS verbum illud nihil
aliud significat, quam quod nos dicimus rufen : ond ais ich rief.
Nostro loco xaXalv invitandi notionem habet, de qua vide annotat. 17. ad verba
axXrfXoS ini Ssinvov. De iav eI prj vide annotat, 128. ct
124. Verba convertenda sunt: Und solite es etwa einer der
Erennde sein, so ladet ein, wo nicht, so sprecht, dass wir nicht
trinken cet. xal ov noXv vdxe pov-. Servi Agathonis dicto
obedientes statim ubiisse cogitandi snnt, atcjue aula superata xrjv
avXttOY Svpav aperuisse. Quo facto illico clamor Alcibiadis audiebatur.
xal pkya fio&vxo?, [ ip <w r gjv rof]. Vulgo legitur piya
(iodjvzoS xal ipGzxajvr oS. Copulam e melioribus codicihus interpretes fere
omnes expunxerunt. Sed hac ratione non ab omni labe hunc
lorum liberatum putaverim. *Epa>xd5vX OS enim participium,
quomodo probem, non habeo; quin magna suspicio adest depravationis,
siquidem facillime fieri potuit, ut aliquis, quo fioGovxoS verbum paullo
insolentius a Platone positum explicaret, IpGdXgjvxoS margini adseriberet,
quod deinde nimia scribarum sedulitate in ordinem verborum receptum est.
Haud raro fioav vino gravatis ita attribuitur, nt addito quodam eorum
dicto dicendi vel iuterrogandi verbum non præmittatur. Sic legitur
in Asclcpidæ Epigr. XIX. v. 5. xy 6s xo0ovx’ ifioijtia
fiefipeypivoS' axpi xivoS, Z ev ; Z sv tpiXs, 0iyrj6ov,
xavxoS Ipav ijiaSEf. quo fidelicet loco non potnit
metri caussa aliquid inferciri, quod ip6r}6a verbi significatum
illustraret. Ad nostrum locum ut revertar, sunt alii quoqne vel færunt
potius, quibus ipurtcov ZTMI10ZI0N. 321 tavxog ], oitov
‘Ayd&av, xcd xe&evovtog dyuv nag ’Ayafrava. dyuv ovv avxov netoa
<5<pdg rijv ts a vXtjtglSa vitoXafiovtiav xal aklovg tivcig rav
axolovfttov, xal tmazfjvcu bil rag. dvyccg iotupavcj/xtvoV avxov rot
participium displiceret. Certe dao (iotnvxoS, ipcjtcjvro^ participia
iuxta posita displicuere iis, qui xal, quod vulgo legitur, interponendum
censuerunt. Quominus ipcDXGJvxoS participium prorsus expungeremus,
recentiorum editorum auctoritas impedimento fuit, quorum ne uni
quidem depravationis suspicio in mentem venit. Igitur uncis verbum
inclusimus. oxov 'AyaSav > xal x&Xevo vx o S dy e iv n a p*
A yaStnra, De industria hoo loco Agathonis nomen repetitum est. Scia’
quam ob caussam? Infantes, quod concupiscunt, id unum solent variis
membrorum gestibus appetere, neque hilo unquam ab eo abstrahi»
Infantibus ebrii cum aliis nominibus, tum etiam eo similes, quod rem,
quam desiderant, vario modo proloqui solent, neque ab ea
nominanda prius absistere, quam ipsam sint consecuti. Itaque
Alcibiades vino plenus, magno clamore, heus, inquit, ubi est
Agatho, ducite ad Agathonem. Ceterum cave xeXevovxoS arctius cum sequente
ayhV infinitivo coniungendum censeas. Plato enim rem ita proponit, ut
quasi ipsa Alcibiadis verba tradere videatur.* oxov *Ayoi S gdV;
ayEiV (h. e. ayere) xap* 'AydSoova. KeXevoVtoG StyEiv igitur non convertendum
est : ducliussitad Agathonem, sed servis imperavit! u dncite «d Agathonem**
l vn o Xaftovda y, vxoXa/ipdveiv
est sublevare, brachio supposito sustentare cfr. Piat, de rep. V. 453.
D* ubi e codicibus hodie legitur: ovxovv xal ijtiiv vevGxeov
xal XEipatior dGjgetiSai ix rov XoyoVf lftoi dsXqjivd xlv * &xi^ovxai
7}paS vxoXapsly ar oi) xtva aXXrjy dxopoy <Storiy piav.
Ruckort. xal litt6trjy at ixl raS SvpaS, Hæc verba
convertit Schalthessius J und stellten ihn eu ihnen vor die
Saalthiir hin. Minus apte. Fores enim, quæ hic
commemorantur, fiiravXoS $vpa sunt, qua de re supra dictum est adnotat.
p» 318. Io
Schleiermacheri conversione legitur: Er sei aber in der Thtir stehen
geblieben. Ut accuratius reddatur Platonicum ; ix l ra$ SvpaC,
verba convertenda sunt i er habe sich aber ia (s. an) die Thiir
gestellt. Sic haud raro rectiore verborum conversione præpositionum
casuumque cum illis coniunctorum structura commodissime explicatur. Pari
modd Grammatici Latini præcipiunt, ponendi collodandique verba
in præpositionem cum ablativo coniungendam assumere, cetera verba
motum io aliquem locum significantia in præpositionem et accusativum casum
requirere* Prioris illius præcepti neque ipsi tradunt, necjue lectores
iutelligont rasionem. Ea optime o recta collocandi ponendiqne verborum
conversione perspicitur. E xmov x i xtvi Gtirpava) dadst xai fmv, xai
taivlag rovxa ini rijs xcqiaXrjs naw noklas, xai tinuv • “Avfiofg,
jraiptrs ' fie&vov ra tivSQct adw Otpodga dt&adt Ovyndxjjv, tj
dn.iay.tv dvadtjOavxtg yovov ‘Aya&ava, Ponere enim et collocare
non significat, quod nos vocamus : setzen, stcllen, logeo ; ridicula enim
foret, si hacc ipsis significatio esset, i n præpositionis atque ablativi
casus couiunctio ; sed denotant: fest ste1len, fcstsetzen, befesti* g e
n. Quæ significationes ubi discipulorum animis inhærebunt, haud
verendum erit, nc 'quis nuquam in ponendi collocandi ve verbis in præpositionem
cum accusativo casu coniungal, xai raiviat %x° yr01 * Timæus
s. V. r aiviaS avaSovpivoi * toiS vixijtiadi ara Srjtiat ratvlaS. Annotat
Stallbaumius nd h. 1, : Mos erat, incinit, capita hominum vel publice bene
meritorum, veluti victorum, vel amicorum et familiarium lætis diebus ac
solcmuitatibus coronis, vittis, tæniis redimiendi et ornandi, vide Ruhnkenium
ad Tim. Gloss. 246 seqq. "ArdpsS, xaiptte. Alio loco de
hac salutandi formula dicturi sumus. Huiusmodi formulæ ex quotidiana vita
petitæ si accuratius spectantur, mirum quantum faciant ad populi,
qui iis utitur vel usus est, ingenium, mores, naturam oranemque
habitum cognoscendum. Eodem modo præcipue de bis formulis Goethios
egit io Opp. Tom. 27* 125. Guto Nncht! So konnen vrir Nordlamler zu
jeder Stunde sagen, wenn wir im Finstcrn seheiden: der Italianer
sagt : felicissima notte! nur einmal, und ewar, wenn das Licht in
das Zimmer gcbracht wird > indem Tag und Nacht sich seheiden
$ und da heisst es denn ganz etwas auderes : So uniibersetzlich
siud die Eigenheiten jeder Sprache: denn vom hochsten bis eum tiefsten
Wort bezieht sich ulles auf Eigentluimlichkeiten der Nation, es sei nuu
in Charakter, Gesinnung oder Zuslauden. biSiEdSt 6v J.i7t
utrjv. Ilæa Bodleinui codicis lectio est aliorumque paucorum librorum.
Vulgo 8£Za6$E legitur posito post 7}\$OfXEV puncto pro v. signo interrogandi.
Illud recentiores editores ad unum omnes probant. Quod ne male se habere
censeatur: sententia est: Einen Mann, der schon getiunken hat,
miisst ihr, wenn er mit euch triuken soli, recht freundlich aufnehmen,
oder cr gcht wieder fort, wenn er nur den Agathon bckrauzt hat, wozu er
gekommen ist. ardpa haud raro poni pro pronomine personali ipi,
tragicorum potissimum poetarum lectoribus notissimum. Tragicis avrjp ote,
avSpoS tovSe x. t. A. pro iyo&i ipov admodum usitatum est.
iyco yctp roi. Cum nemo responderet Alcibiadi, neque ipsum, ut
accederet accubaretque, vocaret, omnesque tacide hominis erroniav
admirarentur, illo adventum suum excusaturus loqui per }rp’ oitSQ
“il9ojitv ; lya yczQ roi, (pdvca, jjQts (i'ew ov% olvg t’ lytvoatjv
dq>tXB6&cu, vvv da yxm tnl ty xecpaly lyav rclg xcavlag, iva thto
rljg fuiys xtfpalijg tt]v tov Gocpardrov xai xa/.Udzov xitpaXyv iav
git. Heri vocato sibi ab Agnthotie, quominus veniret, certa quædam
impedimenta fuisse. Venisse se nuuc Agathouem tæniis ornaturum. Ilisu
exorto consivnrum Alcibiades excusationem suntn quasi fictam derideri putans
vera se loqui affirmat. Post interrogatione illa
satis impatienter atque inclementer repetita abitum paraturus erat, ni
omnes convivæ consurrexissent, atque ut maneret, ipsum rogassoat.
. iav
ei7tco ovt u>dl. Ilæc non dubito, quin corrrupta sint ab
imperitis librariis. Nam quod Wolfius ea dixit significare ut ita
dicere liceat, itu ut Alcibiades putandus sit ceterorum convivarum
invidiam his verbis amoliri voluisse, eam interpretatiouem non fert
loquendi consuetudo, quæ postulabat ovtgd6\ tlneiv. Itaque Astius scribendum
ccnsuit : TtetpaXTfv dvadijdcj. dpa, iav £LitcJ ovioj6i t naxayeXcttietiSE
pov n. x, A., qua tamen coniectura vereor, ut omnes tollantur
difficultates. Certe quidem transpositionis audaciam nemo probaverit,
qui meminerit, divam criticen ferrum et ignem odisse. Quid mihi de hoc loco videatur, iam satis declarare opinor uncos
illos, quibus hacc verba u reliquis seclusimus. Nam quum
grammaticus aliquis ca in margine aut inter versus adseripsisset, quo
explicaret proxima illa : dpa HaxceyE\d6E6$E ueSvoyTOS ; postea temere in
conteitadi orationem recepta, et, ut fit, alieno loco
interposita sunt, 8 t p 11 b a u m. Rene quidem Vir doctissimus de
aliorum, quos laudat, vel interpretatione vel emendatione egit, sed quam ipse
iniit sanandorum verborum rationem, ea milii quidem prorsos
displicet. Perscripsi nutem totam eius annotationem,, ut facilius lectores
de ea iudicare possent. In libris nulla varietas est lectionis præter
quod Vindob, et Plorent, unus inverso ordine verba exhibent: ovxcd6l
n&pcikxjv avet6 t}6gj, qua mutatione doceare satis, ctiara librarios
iuhisce verbis offendisse, eaque transpositione adhibita aliquo modo explicare
studuisse. Risisse convivas verbis indicatur apa naxaye\dtfe(j5i pov cJf
f.te$vovxoS j quam risus caussam Alcibiades sibi finxerit, supra
diximus et verbis indicatur fiov cJff //ej&tforToS, h. e. quasi ego
ebrietatis caussa meras nugas narrem. Hinc addit iycJ Sij Ttdv
v/fEtS yeXdxE, ojivti ev ot8 *, oxi trA?/3j/ X6y&> Veram
risus caussam nemo interpretum aperuit. Videamus primum huius loci
conversiones. Ficinns habet : Heri quidem interesse nequivi J hodie
veni vittas ferens, ut a meo capite sapientissimi pulcherrimique caput,
si ita prædixero, circumligarem, an me quasi ebrium deridebitis ? In
Schulthessii conversione exstat: Denn gestem koimte icit micli
nicht einl/ndcn J jetzt aber bin ich da 30 mit Bin21 * ' E
tinca ourool dvadycJa. ctQtt xcttaytAdcSed&i jiov d>s 213
(is&vovrosi lydi de, xdv v/tag yeldte, oucag ev o'S\ on dAijfty
Xeyca. dU.a f coi Uytxt ccvrotiev, h tl <5>;tofg tisico, y M j
<J vy.itlt6&£, y ov ; Hamas ovv dva&ogvpycSca xcd xiitvuv tlsdvai
xcd v.uxaxXiveciitat,, xal xdv 'Aydftava xciXuv ctvtov. xcd xCv levat
dyofisvov vnn xdv dv&QCJTtGiv, xal j tegiaiQOVfisvov ana tus *«»via s
tog uvaSydotna, InhtQod&tv x m> drp&cdficav exorna dcn
nmwnnden, damlt icli voti meinem Haupte her daa Ilaopt " des
nllerweisesten uml schonsten wenn ich so sagen darf bekrauze. Lacht ihr etwa meincr, weil ich
tranken bin ? Mecum iutelligaut lectores, nihil in laudatis Fucini
Schulthessiique verbis contineri, quo, cur convivæ riserint, explicetur.
Neque apud Schleiermacherum explicatam illam caussam reperies :
Denn gestern, habe er hinzugefiigt, war es mir nicht moglich
za kommen; jetzt aber bin ich da, aul' dem Haupte die Rander,
um von meinem Haupte das Huopt dieses weisesten und schonsten
Mnnncs, wenn ich so sagen darf, eu uimvinden* Wollt ihr mich
auslachen ais truuken? Causam putare possis, quod Alcibiades bene
potus ab bibendum veniat, sobriosque ebrius ad vinum hauriendum excitet.
Uoc sane est aliquid, neque tamen nobis nuno sufficit. Ridiculum
latet iu verbis iav eIltcco ovroodt, quæ miro modo depravata sunt. Verba
hoo modo scribenda sunt: iav elnov, ovtcjOI ayad/fdco. Quæ correctio
ne audacior censeatur, prO iav facillima accentus mutatione acriba
aliquis edidit iav, quod cura alius deinceps legeret iav elrcov
ovroaol avadtjdco, corruptura habuit rectissime, sed vitium in verbo
sauissimo deprehendisse sibi visus, tinov in ebeoo mutavit. Nimirum cum
ad iostar ebriorum Alcibiades, quod facturum se esse ostendit, id
gestibus expressurus esset, sustentari se a tibicina servisque noluit, qoo
facilius, quod veJIet, faceret* Igitur iav Etnov dixit hoc sensu:
Dixi iam sæ pius, mitti me velle liberum a vestris manibus* Servi
autem dicto audientes, cnm herum misissent, qui itn vino plenus erat,
<Zste pjfdl toiS idioiS itodiv idxadSai (vide Athen. IV. 1 80 )
lactum est, ut verba proferens ovtcodl avaStfdcj vel concideret vel
titubando ridiculos gestus ederet. aXXa poi A kytxE avtoSey.
De his verbis iam supra dictum est annotat, 3^3* AvtuSev autem
dupliciter adhiberi solet, partim de loco, partim de tempore, ac de
tempore quidem, quoniam loci temporisque ratio haud raro
commutatur* Recte igitur h* I. interpretes avro^Ev stati m, illico
significare annotant* ini fitjrolf. Spectant hæc verba ad 212.
R. pB^vovrd dvdfja tcavv 6<po$pa 6a- i ov xanSuv rw
SaxQiat], cfvUa xa&l&a&cu nuQti tov Ayd&covu Iv pioio
Suxqutovs ts xal Ixilvov • itaQuXaQificu yuQ tov ZaxQaxri c5g IxeZvov xu9ifciv.
nctQa- B xa&e^ofuvov 6 s ccvruv denatea&at te tov
'Aytxftcova. xui dvaSclv. ilnuv ovv tov 'Ayuftava ‘ 'TnoAutre,
aaidtg, 'AUxiftiddijv, Zva ix tqitcov xaraxttjrai. Jlaw yt, (hceZv tov
’AXxi(iuZ8t]v' d.Xkd xtg i)(tiv oSs tqitos pvpjiozus ; t£ai app
fUTuatQEtpditivov avTov ogav tov SedSt 6v finoTTiv, tj ait
icar ptv H, X. A. Siguificaut enim: Sed illico mihi
respondete: Vulti • n e mciutroiro sub conditione supra indicata, an non?
Atque no quis se male intelligat conditionis illius haud memor,
statim addit : <jv/i7rl£6%B y ov ; Male Ruckeitus ad h. 1.
Reddunt, inquit, sub ea conditione, quam dixi, At nullam dixit adhuc \
videtur que omnino hoc dicendi genus ita usurpari, ut sequatur
conditio, non ut præcedat, quæ h. 1 . incst interrogationi subiectæ Ovji7[U(j2e
y ov ; tj;ro‘ xdov avSpGJTtGDY. Intelliguutur servi, a quibus
sustentatus Alcibiades ad Agathouein venit. Miro modo autem horum
verborum pluralis numerus convenit cum nostratium loquendi; usu, quo
dicimus: die Lcute, ministros atque ancillas significantes,
ov x axid eiv tov Scoxpaxy, Vide de xaxiSeiv verbi significato
annotat. Aute oculos habuit ct vidit Socratem, sed eum non agnovit.
vjcoXvaxr fvct&nxpix cov
xaxaxkyt at. cfr.p. 175. A. xal E plv F.(py dnoviZEiv xov nou6a,
tva naxaxloixo. lilio xo inoXvitv, hoc loco r 6 anoriPyeiv
omissum est, neque videntur ullo loco scriptores utrumqua verbum
ndbibuis&e. Unum enim ad utramque uctiouem indicandam satis erat.
Ceterum non nisi ea de caussa ira ix xpiTGor commemorasse videtur Agutho,
quam ut Alcibiades statim eum agnosceret, qui iusta ipsum tertius
sederet. Sed alia etiam caussa est illius dicti. Veteres euitn non
sedebant ad rneusam, sed eidem occumbebant. Ubi duo convivæ mensæ
accumbebant, illa calceorum solvendorum pedumque lavandorum cura minus
necessaria erat. Poterant
enim ita duo convivæ mensæ accnmbere, ut neuter neutrum pedibus
tangeret. Tertio accedente conviva, qui, quorsum pedes protenderet, versus
unum convivarum non potuit non pro tendere, uecessaria erat, ut calcei
solverentur pedesque lavarentur, ne forte aliquis convivarum
macularetur. aAAti xis ypiv xpltoS u 8 fi. Hæc vulgata
lectio, quam in ordinem vcrboium recipere non dubitavimus ideo,
quod Alcibiades præcedente Agaliionis iliclo atqnu præcipuo verbis ix Xpiroov
commonefactus r p ix o £ JOaxQnrr ], ISuvta avaXTjdfjGai xa\ thtilv' '£l
r HqaxA«g, zovzl zl rjv ; 2ZaxQccTt]s ovzog lAi lo^tov av fis <?
Ivzav&a xaztxtiGo, tZgxtQ thl/ftus i^alcpvt] g avatpalvtG&ai qtcov tyd
(pfirjv ijxusza Ge HotG&ca. xal rvv tL Tjxsig ; xal ti av ivzav&a
xaztyJ.lv/js, <og ov na qd nomen priori loco collocare de-
diiti. De ovroS pronomine in buit: tertius iste, quem allocutione liaud
infrequente viile commemoras, qnia est? annotat, 4. Quæ
sequuntur In Bodleiano codice aliisqne per- verba : (Zsnsp eltoSeif
i£ai(prJ/S paucis legitur vpuv ude xpixoS, quem verborum
ordinem Bekkcrus, Stallbaumius, alii probarunt. *- *i2 *H p a x\e i S,
xovxlri ? /v. Alcibiades averro vultu do eo, quod modo oculis
conceperat et quod non videt umplius, quid vidi ? exclamat. Huius dictionis
vim atque imperfecti quidem potestatem non expressit in conversione
Scldeicrmacherns 2 W as ist nun das? quibus verbis prorsas deleri senties
exclamationis illius vigorem omnem. Cur Herculem nominet Alcibiades
Socratis adspcctu quasi attooitns, haud facile nesciri potest. Veteres
enim eum deum semper nominare solebunt, cuius auxilio maxinie
indigerent. Herculem scimus fortitudinis atque roboris deum esse $ robore
autem ac virtute ei opus est maxime, Cuius animus inopinato
subitoque adspecta percellitur. Ceterum sex codices Bekkeriani pro xovxl
xi tjy exhibent xovr ehteir, quod moneo, ut intelligatur,
interdum etiam complurium codicqm consensu, quæ falsissima sunt,
tueri. -2Sgj xpatijS ovroS tAAoX&v otv
xare xeitio. Magna cum acerbitate participium præponitur
verbo finito in allocutione; Nempe rursus mihi iuaidiatus hio c 0 n t, e
- dva<palv£6$cct x. r. A. satis docent, iu præcedentibus ivxavSa
vocem orationis accentu insigniendum esse. Schleiermacherna adhibito
interrogandi signo post £6£<5$a.i verba convertit : Da Socrates,
liegst du mir auch hier schon wieder auf der I.nuer, wia du immer
pflegst plotzlich zu erscheinen, wo ich atn weuigsten glaube, dass du
sein wirst ? Sed minusplacet propter interrogationes insequentes imec
ratio explicandi, Alcibiades enim cum non sine acerbitate Socratis
studia illa convivis aperuisset, non tanquam rerum suarum incertus
sequentes interrogationes profert, sed ut vera se dixisse Socratis
responso convivæ docerentur. Igitur VVY in verbis xal vvV xi f/XtiS
eam vim habet, ut quæstio explicatior audiat:. Atque nunc responde,
quid veneris? Av vocula, qiintri sæpius iam annotavimus supplementi
alicuius iudicium esse, (vide Indices,) hunc sensum fundit: Et nunc
confitere, Uie quid consederis cet, ov itctp a *Api0x o (parti.
Stallbaumius ad h. 1. inquit, est quippe, nam, ut mox in verbis cJs'
» ipol o xovrov HpoaS ov (pavXov itpdy pa yeyovtv, et <&S lyco x
i/v 'AgiOtotpuvH obi5 ' h ug «AAog
ytXoiog Fort re xai fiovAttai ; akka dicfitjxavtjau, ojrog nayu tm
xcdXlOup ttov Hvdov xaraxelaci. Ku\ rw ZaxQaxti, '& 'Ayccn>MV,
cpavui, oQct, fi' (ioi bcapvvtls' ug fjuoi 6 xovxov fpug roi5
af&gusrw ou tpccv Aov HQccyfia yeyovev. an tovrov parcar 1
ufifiooSao. Nobis iuterrogaudi signo, quod post TtarexXirTjS legitur,
transposito post (iovÆrat verba hoc modo convertenda esso videntur
: Uhd nuu sage, warum setztest du dicli grado dahin, ais zum Bcispiei
nicht nebeu Aristophanes, aocli niclit nebeu irgend eineu undern,
der uitzig ist and witzig au scio Lust liat ? Ad fiovÆrat supplendum est yeAdioS tlvai. Vide annotat, 200.
Ceterum J Miror t Riickertus inquit, /i. /. yf.Aol.ov et H(xAAi6tov
tibi opponi. Attamen vereor, ne sit audacias, de Aristophanis forma
inde aliquid colligere. Nihil hia verbis oppositionis iuest.
Miratur autem et indignatur Alcibiades, quod non apnd alium
Socrates consederit, v. c, apud Aristophanem, hominem plenum
festivitatum, sed dedita opera ex pulchris pulcherrimo se adiunxerit.
a A Ad biapT}X ay V^ 'JAAit vocabulo magna est vis ironiæ; id
cave cum præcedente ov negatione cohærere censeas. Per se enim
positum est, atque veram rei statum describit. 4tap?}x<xvd(S5ai
verbum fortunæ notioni opponitur, qua quis vel hunc vel illum socium
biaosciscitur. Sensus est : Aber naturlich, da hat deiue Schlauigkeit es
so einznleiten gcwusst, dass da nebeu den Schonsten von allen, die
Lier siud, dicli setzcn masstest. opa, ei poi fatapw Valgo opa, tf
pot inapvvetS legitur; quod quamquam non falsum est a t-rnen band scio,
au «ion rectius sit atque verius, quod reuentiores editores, si
Riickertum exceperis, de H. Stephani confectura dederunt ihtapvveiS. Probatur
idem Ficini conversione; vide, ai quo pacto mihi succurrere potes.
Riickertus autem concedit quidem, ia huiusmodi dicendi genere faturam
tempus usitatum fuisse Græcis, neque omnino negat, Platonem id tempus h. 1.
adhibuisse : verum necessarium non esse existimat; cur enim, inquit,
non possit præsens tempus adhiberi, frustra quærimus. Latini : vide, an me defendas. Nos : Sieh zu, ob du micl)
vertlieidigst. Lecta hac V. D. annotatione mireris, ipsum apvvetS
in texta posaisse tamen. Nobis autem præsens tempus in hoc dicendi
genere ita a futuro videtur dillerre, ut illo adhibito de voluntate
agatur eius, qui alicui opitulari rogatur, futuro tempore ad eventum
illius actionis respiciatur. Vides igitur, futurum longe gravius
esse in illa dictione, quam præsens tempus. Illud est: Vide,
an mihi opitulari velis. IIoc est: Vido, an possis mihi
opitnlirri, h, c. omni virium contentione mihi o p i t n 1 a r o.
ov (pctvAov itp&ypa. txilvov yctQ xov %qovov, dtp' ov xovxov
^qdo^t/v, oi5xD In lt,iOxl (loi’ ovxs TtgosftJ-Eipca ovxe
diatez&ijvai xcif.iS ovSivl, i) ovxool fcr^.oxvTtdiv fts xal
tp&ovuv &av(ia0xa tgyd&zcti xal koitjoguxal x( xal xd
%hqb ( toyig axi%t uti. oQa ovv, ut/ tl xal vvv ipydot/xai, ctXXu
diaXXa |ov tj/iag, tj, idv lm%EZQy fhtx&G&cu, htd~ pwE, <x>s
lyd xr/V \qvzqv /laviav tj xal q>UEQaoxiav Ficinui: Amor quippe hoiuj
ho~ mini* haud iove quiddam mihi exsistit, Schleicrmæherus :
Deno dieses Menscheu Liebe hat mir tchoo zu gar uicht wenigem
Ver** druss gereicht. Schulihessius ; Demi die Liebe dieses
Meoschea ist fur mich kein kleines Leideo. De hac notione npaypa
verbi etiam in aliis dictionibus vide lodices s. v.
jtp&ypa, r) Q$%o6\ grj \QTV7t(k) v s Prorsus eodem modo
nos Joqui solemus. Recte Stallbaumins H. e., inquit, aut, si id
facio, præ æmulatione et i n t Y idi&cet. Conferri iubet Riickcrtns annotat, ad h. i. Piat, Theæt. p f 173.
E. xov%6 ye 6 <po6pa v? ntiyveixo leavzGov 8iaq>£peiv avxoS. 2. Nt)
dia, gj • rj ovdsfa y * av <xvx<3 &ietey$xo r
tijr xovtQv paviar re fca\ <pi\$ patitiav. Schleiertnacherus ;
denn seine Tollheit ' nnd veriiebtes Wesen, soloeca pro und sein v.
Wesen. De tpifapatfxlaS significatu vide annotat, p, 174, Mavlay
antem eius esse 1,, qui nimius sit in amando, annotatio docet verbis
subiecta 173* D. xal ohq * $ev itoxl xavxtjv trjv tnwvpiav iXafttf, ro
pavtxoi naleuSSai r, A, p, U, Ceteram vix o'pns est, qt moneamus, fiidZe6%ai
verbuin, quod in superioribus legitur, absolute positum esse, ut significet;
vim adhibere, >. jr dw O fi fi 60 6 o3, Ex schol,
Aristoph, ad Plut. v, 122, liate depromam: o fi fico 8 do itdvv,
ofifioodd) Xeyexai xo <pofiovpai £x pexaqjopaS xo ov Zgogoy xgov
8td x ijS ovpaS detxvvvxcov x d deoS, efoSe yap xavxa <pofirjSevxa
6wayttv % rjv ovpdv tvX oS xcov pijpcov. Ridiculum autem ac ne verum quidem
est, quod sequitur: 1 / oxi rc5y <poftov-> pivcov efaSev d
dfifios TtpcoxoX l6po\)v. Aliis iudicandum relinquo, nam verum sit, quod
apud eundem scholiastam legitur: xal xvpicoS pkv i#l xov rdiY a\oycoy
dfovS, d\A* ovx l6xiv. Cogitandum est, Agathonem ad resistendum se
parasse; qood cum animadverteret Alcibiades memor fortasse proverbii, quo ne
Hercules quidem duobus aptus esso dicitur, futuro tempore, ubi rursum
peccaverit, etiam buius criminis poenas Socratem Initurum Osse
profitetur. trjv x q v % o v xavtrjvl T7jv. Iteratio hacc articuli
non caret idonea ratione. Nam verba aio connectenda sunt; Xtjv xov mxvv
<5<5(5raflw. 'Ali’ ovx ton, (f avea rav 'AlxiflidStjv, Ijiol xal
Coi diallayrj. cilia zovvojv fiiv elgav^tg as nfioQC/aofiai' vvv di fioi,
'Ayd&av, cpdvat, [istuSog tcov zaiiH mv, iva avad ifia Steel rrjv
rovrov ravrtjvl E TTjv &av(iaatijv x«palr)v, xal fuj /tot
[d[i<piytai, ore ea /isv avidrjOa, avtdv ds vlxiovtu iv loyoig mxvzaq
avVgazovs, ov fidvov ZQuajv, agztQ Ov, «Aii’ «ai, Inuxa tov
xetpaljjv Sav/iadrrjy. cfr, Mattii, Gramm. $.278, Stallb, Flora
huius structuræ exempla StallbaUroius collegit ad Piat. Gerg. 502.
B. : rl 81 7$ tiepvr) avt)f xal %avpa6xr\ 1 } t i}S
rpaya)8LaS nolrjtiiS. Herodot. VII. 196. o' vavxixds 6 xcov papfiapoov
(SxpaxoS. Thucyd. I. 25. xal 7 } ovx X}xi6xa fi\aipaocr 7j AoipGo67]£
vdtioS, Piat, de rep. V1JI. 565. D. xo iv 'ApxaSia xo x ov dwS xov
Avxalov lepor. Hoc autem 11011 prætermittendum est, edici hoo
geuere dicendi, ut quicquid verbis contineatur, id gravitate quadam augeatur.
Atque nostro quidem loco articuli repetitione summus Alcibiadis araor
indicatur ita, ut verba cum Latinorum comj arari queant; te volo,
tc ipsum, vir admirabilia, coronare. avxoy dfc
vix&vt a i v jidyotf. Libri Florentini aliique avxoy t quod in textum
recepit Ruckertus, crvXQV hic non logeum habere contendens. Frustra.
Illud Bekkerus atque Stallbaumius exhibent. Ac Stallbaumius quidem Non
dixit, inquit, awtov, sed avxoy propter oppositionis rationem.
Nobis ita videtur statueudum esse, nt indicium Alcibiadis de
Socrate etiam tauquam em ipsa Socratis mente proferri
dicamus, qui ita rem cogitare posse fingitur : ixeivov pbr
dviStfCy&v, i ite dfc riKavxa ovx dvi8rf6ev. Quam sententiam Alcibiades
si e Socratis tantummodo animo proferre voluisset, dixisset opinor: xal
fnj poi pifitptftat, oxi tfk piv dvad?}6iupi t avxov 8h vixcorxa iv
Tioyois icuvxaS avSpGOTtovS ovx ava8ij6aipi. Si ex sua tautumtnodo
sententia eandem rem idem edicturus fuisset, non avtov, sed avxov
exhibere debuit. Habes igitur hoc loco coufusionem structurarum duarum,
quæ quantum habeat in se venustatis, eos non fugiet, qui hunc locum
satis accurate examinaverint. Ineixa ovx av e8i]6 a • Eiteixa
in hainsmodi dictionibus semper ad præcedens participium refertur,
atque proprie præmittitur ei, quod /actiouein, quæ participio continetur,
sequi debeat. Usu loquendi deinde factum est, ut satis cum
ironia consequentiæ notio cum contrario, h. e, cum eo, quod actioriem
participii nou sequi debeat, coniuugeretur. Et cum latior sit participiorum
significatio, fieri potest, nt e, c, vt xcovxa sit postquam vicit ac
vincit; possis igitur inttta tamen convertere. 330
nAATaNO£ ovx avcdijOa. Kai ccya avtov laftwna x tav
tcaviwv avadeiv xuv 2J(oy.Qatrj xctl xttTuxkivEG&cu. InuSq di xaxtxkivt],
ibcilv. Cap. XXXI. Eltv Srj, 6v$Qeg ' dozftrs y&Q
po* rijgxiv o ovx btiTQtnxlov vtiiv, ct/Aci ntrtiov ' (5poA<5)fijTai
ycip xav&’ iiy.lv. clcQ%ovza viiy (xltjovym xjfo jtoGeag, iug $v
vytis ef er 61 /, avSpeS, So~ xeixe ydp. Hiximas de hoc loco
annotat, 265., quam ride. Verba quod attinet GjpoXdyTfxat ydp x
av$' ijpiv, cfr. 215. A. a\ Aa poi A iyere ccvxoSet, ini fiyxotS
eIsIgo, tj jiTj ;, 6 v/i 7 tls 6 $E t ?/ qv ; navxaS ovv
dvaSopvfli}-* Oai xat xeXeveiv eIsieycci x. T. A. In æqueutibus
post ovx intxpEnxiov vulgo legitur ovv . Recte id ex optimorum
codicum auctoritate delerunt Bekkerns, Staltbaumius, alii. Eo
addito sententiæ vigorem admodum refrigescere senties atque propemodum
evanescere. d pxovta ovv alpovpai tifS n 6 6 E ga S. Vide
annotat, 43. Adde Wachsmulhs Hellen. Alterthumsk. II. 2. 28. et 29.»
ubi Christius laudatur de magisteriis veterum in poculis. 1745. Non
elegerunt autem, Stallbuumius inquit, antea convivæ regem, qui bibendi
leges ediceret, sed constituerant, ut suo quisque genio, quantum
vellet, iudulgeret. aXXd <pipE t nat, (pavat, xdv ipvxxij
pet ixEiv ov ^ Schol. ad h. L $vxxi}p, inquit, OxevoS' IvSac diavlctovtii
xci noti} pia, i) noxrjpiov eiSoS, g*s E vpinidrjS TrjXiqxa.
Timæus ed. Ruhukenii 278. habet ipvxxrfp • noxT/pwr fiiya xai
nXaxv e Is rjjvxportotiiotv rtapEOxevaOpivov, Laudat præterea Ruhnkenias
Gramm. Ms. : xxijp* OxevoS, iv (o xdv olvor Hipvxov t x 6 xoiygjS
XeyofiEvov .upvcoxijpiov. . Vides, TpVHXTfpec vas nominatum fuisse,
quod usui convivarum non ita destinatum erat, ut ex eo vinum
haurirent. Hinc non mireris, Athenæum huius loci respectu habito
IV. 27. dixisse: napd rc3 nXaxcovt xovxgov ovSlv iifijiExpov,
aXXd ttivovdt p\v xodovxov, coSxe fi7/8k xols IdimS noOlv
l6xct6$ai. dpa ydp *//A xifitdSrjv o>? dOxtfpovEi, ol 61 «AA oi
xdv dxxaxdxvXov rf> vxxijpa nivovOt npocpaOEGoS XafiofiEvoi, in
tine p avxovS npoEiXxvOsv UXxtfiui6i/S. l8ovxa avxov nXiov
i} X. x. A. Alcibiades Agasonem rogat, ut maius poculum
atterrr iubeat, post, conspecto aliquo vasi, quod refrigerando vino
inserviebat, magnitudine eius delectatus sententiam suam mutat,
idque afferri iubet. Ad verbum xoxvXaS Schol. anuotut : rplzov
faavco g jchjzi, l(i«vzdv. dkka qtgiza ’Ayd9av, ff zi lOziv (xxu(iu [itya,
iiakkov 81 ovSiv Sei, aAAa q>£gt, nai, tpavcti, zdv tlivxzijQa
IxiZvov, ISovza avzdv xkpov 214 ij dxza xozvkag yaqovvza. zovzov
l(ixkr]6d(iEvov zcgazov filv avzdv Ixititlv, licaza za EaxgatEi xeXevelv
lyyfiv, xal aua eiittiv ITqos [Uv Saxgdzq, cS avdgeg, zo
C.6q>i6(td (ioi ovSiv ' bitoGov ydg av zikevg zig, zoGovzov IxTtimv ovStv
fiakkov (iij jrors (iidvG&rj. Tdv (ilv ovv ZoxQurrj iy^tavzog rov
ttcudog xLvuv ' zov 6’ ‘Eqv fiepoS 7/ xoxvXrj trjS xoivwoS. Yido
Wachsmuths Hell. Alterthum.sk. II. 1. 78. Annotasse liic suilicit,
immensa muguitudiue ifkVXTrjpa fuisse. i pnX7/ 6 d per ov. FICINUS:
Cum vas implevisset. Astius : implevisse. Immo implendum curasse. Quæ vis
est medii; neque verisimile, ipsum fecisse Alcibiadem, quod
statim post, ut Socrati fiat, imperantem audimus. Riickert. Tu 6 6
q>i6 n a jiot ovd iv. h. c. in Socrate ars mea inutilis. Ludit
Alcibiades ia dofpidpa nominis cum if}7j<pidpa t ut videtur,
similitudine. Hoc enim dicturus est : Bibendi magister frustra se
exercebit, ut Socratem ceteris convjvis similem reddat h. e. ebrium
atque Baccho plenum. Quantum ipsi
aliquis imperet, tantum bibens non metuendum, ne unquam magis ebrius
factus sit. Pro xeXsvfl, quoil Bekkcrus et Stnllbauinius in textum
receperunt Bodleiani codicis oliorumque pauciorum auctoritatem secuti,
vulgo xeXevtiy legitur, quod Riickertus edidit. Utraque lectio bona est
sentontium si spectas, quam Alcibiades prolaturos erat. Certe non
dispiciendum est, cur dicere non potuerit : quantum ipsi aliquis
imperaverit cet. Difficillimum igitur ad diiudicundum, quid Plato
scripserit. Sed tnnta tamen nobis, qnanta debet, Rodleiaui codicis
auctoritas fuit, ut non dubitaremus, præsertim cnmVV. DD., Bekkero
et Stallbanmio placuerit, xeXevtj in coutextam orationem recipere.
Sententiam' quod attinet, cfr. 220. A. iv r* av xaif EvGoxUn?
puro* anoXaveiv oloS t * 7jv, x d x* aXXa xal iclveiv ovx
i$£Xmr, 6 nox 9 dvayxa6%ei7j, ndvtaS ixpaxei xal o navzGDV 3avpadxoxaxov,
^cjxpdxr/ vovxa ovdelS nojitoxe ieopaxev dv$poo7ta)v. x ov 6
* 'EpvZipaxor t II(£s ovv noiov/iEv. Cur Eryximachos potissimum hic
prodeat, statim intelliget, qui loci meminerit 177. B. C. atque
inprimis ibid. D. i/iol yap dt) tovto ys olpat xcctd8tjXov yeyovkvai ix
xijS latpixijS, ori XaXenov xotSdvSp&noiS t) pc$rj itizi* xal ovxe
ctvxoS iScXrjdaipt dv itielv, ovxe dX X<p CvpfiovXEvdatpi, dXXcjS te
xai m jfyiOKOVj Ilag ovv, g?<ma, cS 9 AAxc{$ux6r],
noiovfiev. B ofrrog ovr$ rt Æyopev htl xy xvkixi ovr* Inadops v;
&IA' &xe%vag c3 gneg ol diipcovTBg Ttiout&a j Tov ovv ’AA oapiudtjv
elnelv, *&l 'EQV^tfiaxB, /3 HxlGtb fieXxlOxov naxgog xal (SacpQOVBOtatov,
%cdpe. Ketl yap 6v, <pdvai zdv 1 EQV%iyM%ov * cUAa r£ noicopev,* w cv
<5i) itjxpoS ydp avijp xoXXojv avxd£io$ dWoov.
Intreme ovv o tt- fiov/Ly, yfxovdov §rj, dntiv xbv
xpctntaXdvxa Ixi ix xijs rtpoxepaictS. Do verbi* Eryximachi medici
h. i. laudatis : tigoS ovv, tpdvai, cj 'AXxifiiddtj, xoiov ptv uon recto
Stallbaumius : JSt quis, inquit, coniunctivum requirat, qui est
deliberantis: eodem modo nos : IV i e nun thun wir, habe Eryx
ima c/ius gesagt? Eryximachut cum bibendi molestam necessitatem feliciter
evitasset. B., ne nuuc ad bibendum cogeretur, et Alcibiadis immoderatione
indignatus, quam omnino pestiferam hominibus supra ceusuit, Quid nunc
facimus verba ita profert, ut explicatius andiant: qua insania nuuc
agimur, tantumque abest Eryximachu», ut, quid faciendum sit, roget,
ut potius præsentia satis acriter reprehendat, Quod qno facilius appareat,
interrogaudi signum in puuetum immutavimus. ovtoS ovxe ti
Xiyopev ixi xy xv X ixi, OvxgjS, at in præcedeutibus redis,
plenum indignationis atque acrimoniæ. Sensus est: liac igitur
ratione, b. e. hac igitur insania allectis neque sermo ullus .
neque cantus iuler pocula erit? Ceterum ixd6optv ia textu posuimus, quæ
Bodleiani codicis lectio est. Valgo ovte xi adojMY. xov ovv yaipE. Alcib i a(|ls Eryximaclii
admonitione tactus cum statim, quod responderet, uon haberet, ut non negaret
id, cui contradicere non posset, neque probaret, quod probare nollet,
Eryximuche, inquit, optime fili optimi patris atque sapientissimi,
salve. Sed non delinitus hac re Eryximachus, salve tu quoque,
respondit, nam et iu te cadunt omnia ea, quæ super me modo dixisti,
sed quid vis faciamus ? His auditis Alcibiades satis gratiosus omnem
rem ex Eryximachi arbitrio iudicandam propinat, IrfXpoS ydp
ctvr} Versas Homericus est petitus ex II, A. De scriptura
insequentium verborum ini di£>id, vide annotationem p. 50. Vulgo
enim etiam li. 1. et paullo infra imSiB,ia legitur. Structuram autem quod
attinet verbornin xctl XQVIQV xal OOTGO TOVS dXA jOvS, Stallbaumii
indicio subscribendam est annotanti V: Accusativus ponitur, ac si præcessisset
dixaiov i<Snv, huquc 'EqvUimxov yfitv y jiQtv ah dgtlfitiv, Wo|« XQ^cu
Ini ds|t« exaGtov iv ftion koyov sicgl "Erjazog tlnsiv rag c
dvvraro xdkkiGTOv, xal lyy.au.wGai. ol fitv ovv cckkot xarzts VfitTs
thppwfuv ' Gv 8’ ixsiSij ovx eiQrjxct; xal mximaxag, 8ixaiog tl tlnuv,
tlnav 8’ imrce^ai ZaxQatu o tl av (iovhj xal Tovtov ro Ini 5t£ut, xal ovr
a rot)g akkovg. 'Akkd, tpuvai, u ’EQV$ifict%e, rdv 'AktupidStjv,
xakug fitv kiyuq, (ttOvovt a 8h uvSqcc } tagcl vytpovtav kuyovs
izaQctftdkkuv fit) ovx 1% Igov y. xal afia, a verba sic interpreteris :
nai tovtov dixaiov itfnv intrdUat T(b ini 6 e£,kx. Structuræ variatio
nec per se ingrata est> et per sententiæ rationem pro— pemodum
necessaria. ol p\v ovv aXXoi. Apollodorus, nt ipsius verbis docemur p. 180. C»
quoruudam hominum orationes, quas memoria non teneret, non retulit.
Hoo moneo, ne quis miretur, non nisi sex orationibus relatis Eryximuchum
nunc loqnentem induci : ol piv ovv dXXoi nav TeS elpijxapev, aXXd,
gravat, ca *Epv%lpax e, t 6 v ! 'AXHifiiadrjv, Vefba aXXd oJ *EpvB,ipax& xaX6oS piv XiyeiS dubitanter Unguntur ab
Alcibiade pronuntiata esse, qui verebatur, ne hominis ebrii oratio
sobriis auditoribus satis displiceret vel etiam ridicula censeretur. Indicium
est huius rei verborum dispositio, quæ ita comparata est, nt
intermixtis gravat et tdv AXxipidSrjv verbis orationis initium co
modo distraheretur, quo ab Alcibiade pronuntiatum est. Simile huius
artificii exemplum reperitu» p. 175. E. vftptdT7j€el, tgnj, eJ 2 coxp
aTEt, 6 AyaScov, quæ verba AgathoUem ita pronuntiasse consentaneum est,
ut illudi sibi magno cura pudore sentiat eumqne pudorem atque confusionem
animi iuterrupta voce prodat, ÆSvovTa 6i dvdpa nap d vrjgrovTtov X 6
y o v S. Vario modo sanissimum hunc locum viri docti couiectnris
tentarunt. Eas hic repetere longum. Astitis verborum sensum esse
contendit: Æquum non fuerit homineme— bnum cogere, ut inter
sobriorum hominum sermones habita oratione fiat ridiculus y quam verborum
conversionem nemo probabit, Stallbaumius verba hoc modo interpretatur:
Ebrium virorum componere cum sobriorum orationibus haud sane æquum,
(quod breviter dictum est pro) ebrium virum provocare, ut æmuletur
sobriorum orationes, haud æquum fuerit. Sed ne hæc quidem interpretatio
satis nobis nunc placet. Notum est Homericum illud xopai Xapitsddiv
opoiai, quæ dicendi brevitas haud rara apud veteres scriptores.
Exemplo noster locus est, ubi pro pe&vovros dvdpos Xoyov
dicitur D fiauuQis, xtt&e i xl 6» Zcixquttis u>v vQtt ilitzv ;
?} oitsQa, oxi xovvavxlov Igt'i itciv i) o iisyev ourog ydg, hxv
riva lyw InaivLaco xovxov jtagovxog q &sov ij dv&Qcoxcov dU.ov rj
xovxov, ovx utptiixai fiov xio %£iqe,^ Ovx evtpijtiijoiig ; (pava t toti
Eoxgdxrj. Mu xdv IIoouda, dntlv xdv 'Akxifiiddijv, (iqdht liys xgdq
xavxa, / tcSvovxa avSpa. Sensu» esi: Aber die H e d e ei nes
trnnkcnen M an nes in e i no R e i h e mit den Reden niichterner
Manner zu stetlen, mochte wohl nicht nns dem glcichen h. e.
nicht passe nd se in. Iliickertus eodem fere modo: vereor, no parum
sit æqua conditio, si homo ebrius cum ora* tione sua sobriorum
cum orationibus componatur. Ceteram cum hoc loco conferri
potest Piat. Gorg. 455. E. oltiSat ydp 8rf nov, ori ra yego~ pia
ravra xai ra reixy rddv f A^7]vaicDV xai t} rdov Xiyevcov
xaradxev?) bc r rjS OepidroxXeovS dvpfiovXrjS yeyove, ra d’ ix rijS
TlepixXiovS, d X X* ov x ix r g5v 8r) yiovpy 6ov y quo loco
consentiens vox esc codicum omnium in verbis ix rdov dijpiovpydov.
Buttmannus et Heindorfias scribendum coniecerunt ix tijS djjpiovpydov 5
Schæferus ed Apoll. Rhod. Tom. II. 141. ix rrjs rdov 8rjpiovpyd/v
maluit. Sed nihil opus esse mutatione, instituta cam Symposii loco
comparatio docebit. Adde, quæ verbo infra legantur 217. D. dvenavero ov v
iv ry ixopevy ipov xXivy h. e. in lecto, qui meo lecto proximus
erat. xal aua, cJ paxapts, xelSet ri di x. r. X.
Alcibiades verbis prolatis xat dfut proprie dicturns erat : Et simul ne
possem quidem, etiamsi vellem, Erotem laudaro Socrate præsente. Sed
mutr.to consilio ita perrexit: Num tibi quid quam eorum, quæ modo
locutus est, Socrates persuasit? Sensit enim homo sagacissimus, verbis contra
Socratem directis fidem prorsus defuturam esse, nisi illius dictum aute
oppugnatum sit, atque in mendacii suspicionem vocatam. Recte igitur
Stnllbaamius annotat. ad b. 1. Alcibiadis interrogationem ita interpretator,
nt sensum eius este dicat: Noli quid quam eorum credere, quæ
modo dixit Socrates: nam plane contrariam verum est. Ceterum ad verba hic
respici consentaneam est 213- C. T jfa 'AyotS cov, dpa, el poi
iitapvvEiS. cos i/ioi d rovrov ipcoS rov dvSpoonov ov <pavXov
npaypa yeyovev. an* ixeivov yap rov xpdvov, aq> ov rovrov
ijpddSyv, ovxexi i&edti poi ovre npoSfjXeipat ovre SiaXexSffvai xaXdi
ovSevi, i} ovrodl ZrjXorvrtdoy //£ xai tpSovGov Sav/iadra ipya<$erai
jcal X oidopeltai re xai reo x&f J£ jidyiS anlxEtai x. r. A.
Satis lepide autem iisdem fere verbis hic utitur Alcibiades, tog
lyio ovd’ c'v svn ulhav fauuvt<Sruju Oov JtaQuvtog. owrca ao In,
gravat rov ’EQv£lpa%ov, el fiovlei' Ecoxqcixt] InaLvtOov. litos Atyttg {
dxtiv rov ‘AXxt(iuxdijv' doxei XQ*i vttl > ® 'Egv^ifiaxt ; ijci&cofiai
rei E kvSqi xal Tt[iugT]6to[iai vfiav Ivavtlov ; Ovtog,
tpuvcu zov EcoxQa.tr], 1 1 h> va £%h$ ; Ini tu yiXoiotEQti fit
quæ Socrates 1.1. exhibuit, <*oepi&eral pov tca X^P £ ovx
ei) epij ptj det$ $ Negatio cum futuro tempore couittncta quam potestatem
habeat, supra dictum est annotat, 26. Eveprjpetv verbi significatum quod
attinet, explicatum reperies annotat, 246. taS’ iyco 0v5* av iva a
AXov h. e. nam dc me ita cogitato, ut qui te præsente prorsas
neminem alium laudaturus sim. tctoS XiyetSj doxel Xpr/rat, oJ
*Ep v^ipax^i Supra 21B. D. Alcibiades impediebatur, quominus
iniuriam, quam a Socrate sibi illatam putabat, ulscisceretur j nunc
data ultionis occasione magna cum animi lætitia atque huius rei necopinatam
opportunitatem miratus, Quid ais? inquit, censen’ me etiam debere hoc
facere? Accentus oratiouis in Xpijyca verbo ponendus est, quo
facto, quod antea, ut faceret, non licuerit Alcibiadi, id nune idem
etiam d e b e re facere judicatur. iit i rei yeXo tore pa pe
i Ttcx.iv id eiS ; Duplici modo Rtickertus putat yeXoiotepa
compafativuiti explicafi posse, tfel ut admissa dicendi brevitate dictas
sit pro za yeXowzepa 7 } aXi/SedzepeZj vel ut significet: ita
laudare, nt quo sint quæque magis ridicula, ro laudanda sumas studiosius.
Neutra comparativi explicatio probari potest. Stallbaumius ad h. 1,, ifi
talibus, inquit, quæ sit vis et significatio comparativi, neminem, opinor,
fugiet. Neque sane difficile est indicatu, quid significer. Primum loci
meminisse iurat 189. B„ ubi Aristophanes hæc profert: coS' iyco epo pov
pexi Ttepl tgov /teXXdvzaov firjSj/dedSext ov n, p?) yeXolot
eiitea), rovzo p\v yexp av xip 60S eii} xal zijs rj perspexi Mov OrjS
ijtixodptov, «AAa pi) xa~ rayiXadza. Ad quem locum cum annotatum sit 149.
> yeXoia ea significare, quæ risum moveant, xazayiXadza
contra fatuitatem denotare eius, cui xaxexyiXexdta convenire dicantur,
dubitari nequit, quin nostro loco comparativus yeXoiov vocabuli nihil
aliud exprimat, quam quod illo loco xazayk Xadta vocetur. Ceterum Bekkerus
edidit: ini rit yeXoio X£p(t pe iitctiv&det, quuo scriptura ex errore
euata est olim disseminato : iitaivelv verbi faturum tempus noa
iitaivedco sed iitaivedopcei audire. tmavidng ; rj x l
jron}<Jj(-g ; TuXrj&rj Igm. aXX’ 5p«, tl magiris. ’AXXu fitvroi,
qxtvca, x& ye aXrj&rj n agfajfU x«l xeXeva Xlyuv. Ovx Sv ip&avoifu,
tlnslv rov 'AXxi^iddryv. xal fitmoL ovxaol molt]6ov‘ idv tt fu)
dXrj&es Xkyar, /.ata^v h tiXafiov, av fiovXtj, xal 215 tlju, uri
zovto tl’Svdofiai. extnv yag tlvai ovbtv feveofiau idv (itvroi
dva(u[iv>]0x6iuv os dXXo lilXofttV ov yag tl §ud iov xryv
Otjv xaXrjSij ipc J, Vide de his Verbis Comment. de
Platonis Symposio. Quæ sequuntur verba, aXX' opa, el izapb/f,
ludibrii caussa addita suut, quasi rogari oporteat virum eum, qui
per omnem vitam veritatis amorem profitebatur, utrum vera dici velit
necue. Monemur autem hoc loco de verbis Piat. Apol. Socr. 17* C. ;
xal piv tot nat rtavv y G) avdpes *A^i]vaiot > xovro vpc ov
diopai xal napie pai. Phavorinus napisoBai rov to, inquit, Soxel rov napai xtldSai
dvvapiv £*«*'. Timæus L. V. Pl. 207. napisiACti' napaitovpai, ad
quem locum Ruhokenius: Huius rarissimæ, inquit, notionis ratio nondum,
quod aciam, explicata pendet ex indole mediorum. Ut irjpi et
itphjpt est mitto, %Epat et itpiepat mitti mihi volo, i. e. cupio,
peto, sic napirjpi admitto, napiepat ad me admitti volo SIGNIFICAT, h. e,
precor, deprecor. Speciosa quidem est, sed, quoniam usu ioquendi non
probatur, neutiquam probabilis rtapiepat verbi explicatio. Neque Socratis
ingenio, qui, ut virum sapientem decet, fortiter atque viriliter iudicibus'
respondit, rogandi verbum duplex positum satis Convenire videtur. Significant
potias verba xovto vpcov diopeti nat xapiepat : hoc vos rogo
mihique indulgeo. ovx av q>5.dv oipu De signo interrogandi post hæc
verba non admittendo, atque de huius dictionis significatu supra
diximus annotat, p, 125. Quæ sequuntur verba, xal pivxoi ov TOJdl
noir/dov, aliquid vitii contraxerant, quod miror a nemine interprete
deprehensam esse. Schleiermacherus verba convertit: nnd da thue so,
quod ita dicitur, ut, dum Alcibiades dicat, si qaid forte minus
recte dixisset, Socrates iubeatur id corrigere, lloc modo etiam
ceteri interpretes verba acceperunt. Sed duo sunt, quæ displiceant. MSVXOI CUm
OVTGOdl noirfdov vix videtur commode ooniungi posse. Deinde 6v pronomine
haud careas in enuntiatione, qua quid Socrati faciendam sit, præcipitur.
Facillime unius litteræ mutatione locus sanatur. Scribendum est xal
pivxoi ot$x cedi noitjddov idv x i pij aXrjXiyco, pera%v iniXaftov x. x.
A. Sensus est: Et si hac, qua dixi, ratione acturas, falsi quid
forte dixero, interpellu, si placet, 1 orlromav ud’ ?yovu tvnogag y.al
Itpt^fjg xccraQt9(iyaat. ZcoxQuxy 6’ iyu htcuvtiv, oj ardqtg, oiitag iTtiyuqt]dco,
8t’ dxov av. ovxog jiev ovv ’i6ag olyasxcu tirl rcc ytXotaxtQa, taxat, 8’
y tlxcov xov aAi;&ovg tvty.a, ov xov ytkolov. Cap.
XXXII. yaq 8rj ofiototcnov avxov tlvat xotg UstJLijvotg
qoentem atque falsa narrantem redargue. kxav y<*p
elvoti, Dc infinitivo in huiusmodi dictionibus vide annotat, 40. Sensus est: quantum ex me pendet, mendacium non dicam.
ov yap xi j) adiov. Cave pronomen indelinitum cum fa(idzov aTCte
counecteudum censeas. Pertinet id ad negationem atque ov tt apprime
respondet nostratium: denn es ist gar nicht etwa leicht. Quæ sequuntur
verba cjd* ix^YXi duplici modo explicari possunt. Aut enim ad Socratem
referuntur aut ad Alcibiadem» Ad Socratem relata Alcibiadem ita
animatum ostendunt, ut qui diflicillimum esse putet, Socratici
ingenii miras virtutes coram Socrate sobrio expedite atque ordine quasi
in digitis enumprare. Jl 18 ' %x ov ~ roS", quod fortasse sunt, qui
desiderent, prorsas alium sensum funderet, atqoe axonictS Socraticæ
inserviret veritati describendæ ; esset enim idem cj 8 $x ov ~ XoS atque
xtjv 6i}v axoniav gqS £££ 1 ?. Sed possunt etiam coS 1-XOYXi verba
ad Alcibiadem referri,' ut homini ebrio Alcibiades dilficillimum esse censeat
Socratis axoTtlav expedite atque ordine referre. Quamquam eadem via
est sententiæ, hoc an illud explicandi genus magis probaveris, tamen cum
recentiorihus interpretibus de Alcibiade verba coS" Ixoyxi
dicta accipiam. ovx gdS St* £ 1x6 v cov. Addita verba habes
61 * elxovoDVy quibus quod præcedit ovxcdS vocabulum accuratius
defluitur. Vide annotat, 43., ubi et hic locas laudatus est. Ad
sequentia oltjdexat iizl x a yeXoioxepa Stailbaumius supplendum
censet: me ipsum laudaturum esse. Non recte. Meliora docent
sequentia verba H6xai 8* 1} e XOJV XOV aXl]^OVS LVETiCL X. x. A.,
ut igitur ad illa verba suppleudum sit: 81* eixov cov pe
imxEip&Y htaweiY. Fortasse etiam plaue nihil supplendum est, siquidem
cogitari potest, Alcibiadem iici xa yeXoioxepet verba quodammodo ex sententia
Socratis repetiisse. Verba igitur convertere possis: Er wird
wahrschcinlich bei sicli denken )t inl xa ye\owxepa lc : des Bildlichen
bediene ich roich indess nur der Wahrheit wegen, nicht um zu
verhdhnen. xoiS 2 ei\l]v olS rouxoiS xots iY x 01S k p /t o y\v<peioiS
xaSTjpeYoiS. Schol. nd h. 1 . 2i\tjvo\ Jio22 B tovtoiq tolg
Iv tolg tQUoylvcftiotg xadypivotg y ovg rtvag lgyut,ovtca ot
drjfu&vQyol Ovgiyyag y avkovg l%ovtag'’ di ftgadfi dtOL%&tvr£g
tpaivovtat tvdofrtv vtyak vvdov xopfvral napa ro rftAAofivttv y u l6xt
6xojitxeiv Atyopevoi [jtapd xovS TtotovS]. Adde Schol. ad Aristoph.
Nobb. xi pe xaÆiS, g) '<p>}~ pepe. gj avSpcDire. iXiyeto 6i d
Stoxpdrr/ff xrjv uifuv 2etArjvcp itapeptpodveiv. 6 1 po S xs y dtp tux \
(paAaxpd $ i)V. xepieSyxev ovv ctvxcp olov xov napo. JJtvddpop SetXtfvov
cpcov)}Yx. x. A. Patet autem o uostro loco, nam nusquam «lias rem
commemoratam reperias statuarios capsulas, quibus artificia reconderent,
ad Silenolum formam effinxisse, eorumque sedentium quidem, nt
latius intus spatium artificiorum recondendorum daretur. Hæ capsulæ
felicissime cum Socrate comparantur etiam eo, quod externo cultu minus
conspicuæ erant atque negligentius elaboratæ Athenæus L. I. c. 15. C.
statuam Thebis exstitisse narrans Cleonis cantoris hæc addit : vito
xovxov xov dvSptavxa, oxe AAiZardpoS x cis QtjfiaS xaxe(Sxanxsy
<ptfC\ noÆparv, <pevyovxa xtva xpv6iov eis x 6 ipaxiov xotXov ov
ivSitiSai • xal 6vvoixt2,oplvr}? xffS itoÆaS ixaveASorxa evpeiv ro' xP
v< *i° v pexa hy Xpiaxovxa. Sed nihil habet hæc narratio, qnod
aliquo modo possit cum nostri loci verbis comparari. Hoc tantummodo
ex ea discimus, magna religione illis temporibus homines artium
operibus pepercisse. o? 6ixa8e 8ioix$£y*£f. H. Stephauus
6ixa6e verbo offensus, quod nusquam alias apud Platouera reperiatur,
8ix<* scribendum couiecit, quæ correctio fuerunt quibus admodum
placeret. Recte receiitiores editore! 8ixa8e reposuerunt. Verba
converterant Ficinas : qui si bifariam dividantur y reperiuntur intus imaginem
habere deorum. Schleiermacherus; ia dei, en man uber, wenn man die
eine Halfte wegnimmt, Bildsaulen von Gdttern erblickt. Schulthessius ;. Schiebt man sie auseinander, so erblickt
man inwendig Gotterbilder. Rem intellecta facillimam fecerunt interpretes
difficiliorem. Res sic se habet: In contrariis Silenorum lateribus duobus
duo foramina erant, quæ epistomio quodam claudi poterant. Iam si qnis
artificia intus j^econdita spectare vellet, non opus erat, ut
singulæ partes Sileui solverentur. Ex altero enim Sileni latere, ex
utro aliquis vellet, per alterum foramen spectatio erat, ex altero
lateris parte per alteram, quod in cg erat, foramen lux incidebat.
Sensus est verborum: Di ese zeigen, da sie auf beiden Seiten nach deu
Durchschnittspuncten hin OefTnungen haben, in ibrem Innem die Gestalten
von Oottern. Ceterum non sino magna vi ultimo enuntiati loco
positum hahes $£G)v ‘nomen, nt significantius indicetur, res summæ
gravitatis vili atque pæne ridiculo tegumento h. e. Socratici cojpoiis
turpitudine ob\i I ftam fyovtes ftecov. v.a.1 cprjfii av
loitdvai ccvtov rtp 2.'ax vQip, ra Magaba. ou fiiv ovv xo ye eidos
fifioiog tl tovtois, a Ewxqox fg, ovd’ avrog dij xov d(upLCj}ri vnlutas
esse. Nostrum locum imitatus est Iulianus Orat. VI. 184. A., sed
memoriter atque mitius accurate, ut carendum sit, no quis ad eius
exemplar Platonis verba emendare studeat: <pypl yap dy njr
xwtxrjv <piAooo<piav opoioxdxyv eivai xolS 2 eiAtjyoiS xolS
iv xolS EppoyAvqjeioiS naSypEVoiZ, ovSxivaS ipyaZovxai ol dypiovpyoi
6vpivyaS rj ariAoris Exovxas, o? 61? dioix^Evxes Evdov tpaivovxai
dydApaxa ExovxeS SecZv. xai tptfpt xcri 2 ar ripa), tcj
Map6vot. MapcriaS, Schol. inqnit, otriArjtl /ff, ’OAvpitov vloS, oS xoris
ariAoris *A$yvaS /jnpddt/S dia xd iva6xypovEiv avxoiS drtAoptvoS rjpt (Siv 3
AitoAAcovt itspl pov6txijS t xal y xxy$y, xal itoivyv didcoxe x 6 dlppa
dapetS. Docemur hac Schol. narratione, Marsyam formam faciei minus curasse,
utpote qui tibiis canendo excelluerit, quas, quoniam faciem deturpant,
repudiavit Minerva, cfr. Appulei. Florid. I. 8. Eo (Hyagni) Marsyas
cnm in artificio patrissaret tibicinii, Phryx cetera et barbaros, vultu
ferino, trux, h spidus, illutibarbus, spinis et pilis obsitus fertur
pro nefas cum Apolline certavisse. Thersites cum decoro,
agrestis cum erudito, bellua cnm deo. Ceterum quid Marsyæ mytho
veteres exprimere voluerint, statim intelligitor. Musica nimirum
orte hominum ferocitas deliuilu morumque asperitas- deposita est,
sicut pellis Mursyæ spinis atquo pilis obsita, quam Musarum indicio
Satyrus deposuit, orid 9 ari ro ? dy itov dp<pt6fiijxi/dais. Ilæc
est lectio vulgata, quum duorum auctoritate codicum- in dpqjiCftyTr/tiElS
immutarant interpretes» Ac potuit quidem Plato' ita scribere, non
scripsit revera. Etenim quæ certissimu sunt atque 11 * luce clariora
Alcibiadi, ea idem quasi dubia ex Socratis mento aptat, non ut
incertus esse rei, sed ut simulare tantummodo videatur irooiæ caussa
aliquam dubitationem. Unius optativi exemplum, quo satis acerbe aliquis
aliquid, quod compertam habet atque perspectum, tamquam dubium ex
alius mente aptat, apud Meleagrum reperitur Epigr. LXIII.
"Eyv&v, ori p* EA a$£S. r i Seori?-, ori yap pe ÆA
yBaS. "Eyv&v * prjxixt vvv opvw irdvx* EpaSov.
Tavx yv, xavx iitiopxe ; povy 6v itaAiv, povy vitvoiS t oApyf
xal vvv, Vvv Ext tpydl povy. Aliud exeipplum a Reisigio laudatum
reperies in Commentat. de vi et usu av particulæ 131. * Theocr.
Idyll. XVII. v. 60. <prjs poi navxa douev * xax& 6 *
v6x epov orid * dAa doiyS> quæ verba a puella pronuntiari
Reisigius censet, quæ AMATORI AMANTE AATO 22 o 1 3-WI
T^dBig • uig de xal ralla Eoixt/g, fina rovzo axovs. 'rfiguirr/s et '
’>] ov ; irtv yccQ f uj oito loyjjg, (iitQrvottg nKQtto[icn. all’ ovx
Kvh]rrjSi noli) ye Sw/ttttftcorfpog C Ixtivov ' o fitv ye dt ogycivav
exijlu rov g av^ganors tij r< jio zoy CTofiazos dvvujiei, xai En vvvl
og ccv r a Dinlta pollicito hyperb<pl i cum fere aliquid et
incredibile imputare lepide confiteatur. Ilis verbis,
Reisigius inquit, si uv vel xe adderes y vah, quantum periret Veneris . Lasciva
puella, quod ipsa minime credit, loquitur, nec vult videri serio se
credere, sed tentat dissimulare tanfum : qua ironia eo fit amabilior, et
auget amoris flammam. Tale fere quiddam est in nostratium more, ubi
dicimus; am Ende : v eluti, am Ende giebst du mir gar
nidus. SimiMus Reisigianum exemplum Platonis verbis est, quam quod
supra laudavimus exemplum Meleagri, quamquam id accuratius examinatum
eadem dicendi ratione gaudero iutelliges. v fip 1 6 r y S ei' y o v ; Hæc verba Schleiermaclierus reddidit
: . Rist du ubermiithig, oder niclit? Sed magnopere
displicet, quam V, D. secutus est, verborum interpunctio, neque
verisimile est, eum, qui testes adhibere possit, quibus rei prolatæ
veritatem probet, sic locutum esse: vfipi6ti)S el y y ov ; Sententiam verborum
quod attiuet, prorsus eodem modo Socrates vfipuStyS vocatur ab Agathone 175.
E.: TppitiztjS el, £<py, gj ScjxpateS 9 d *Ayd$(ov.
'TfipiOx&v autem nomine omnes insigniuntur, qui aliquam rem ita torquent
atque volvunt, ut aliam vel speciem vel notionem potestatemque repræsentet,
eatnque quidem contrariam ei, quæ primitus ipsi inest. Sic et vfipiS,eiv verbum de Homerica pioverbii corruptione adhibitum legitur
174. B. "OpypoS jttv yap mvSvvevEi ov puvov Sta <p$ttpO(.iy d\\a
xai v fi pluat f.ls ravryv tyv napoiplav, ad quæ verba vide
annotat, 19. Ut autem Sileni in artificum oiricinis sedentes aliud in se
habmt, aliud externa forma ostendunt, quod illi maxime contrarium
est, ita Socrates haud raro cogitationes suas obtegens aliud quid,
quam quod sentiret, verbis -exprimere solebat. Hinc institutæ comparationis et,
Socratis ct Silenorum expendas veritatem. i av yd p fii } o
poXoyy Tdp particulæ potestatem recte intclligcut, qui
interrogationis præcedentis significatum cognoverint. * II ov ;
enim verba ita proteruntur ab Alcibiade, nt rem a Socrate negari
posse negaret quasi diceret: Rem negare non potes. Paullo
aliter Stallbaumius de yap particula disseruit annotat, ad h. 1. :
Particula yap t inquit, referenda est ad sententiam ex reliqua
oratione facile supplendam : el fikv ovv. Utra rectior sit atque naturæ Joci accommodatior explicatio, lectores ipsi
videant. crAA* ovx avXyzy S- t Re Ixtlvov ttvXjj. a yag
"OXvfixog ij vXei, MuqOvov liyco, rtivtov didcct-avTos. r a ovi)
ixtlvov, iav re dya&og avXtjrrjs ciiiky, edv re qiavXrj avXtjrglg, (
wva xcccij reti&at itoLSL, xal Sijloi rovs tcov &ecov te xal
reXeroJv dtofiivo v$ 6 ut to &tla etvau oi> d’ ixtlvov
roOovrov ctissime H. Stephanus, quod ia editt. valg.
omittitur, post avXvrtjs signum interrogandi posuit. AAAa autem e licto Socratis
responso repetitum est, qui vfipi6xijv quidem se esse confiteatur,
avAtftfjv se esse non concedat : vfiptuTJ/S y* tipl, Oj IA*
ovx avAtjxrfc, xal ixi vvvl oS ctv x u ixtlvov avAy. Docemur
his verbis, Olympi harmonias etiam Platonis ætate superfuisse, quibus
tantum veneris attribuitur, ut sane pulcherrimas fuisse inde
couiicias. Phrygias harmonias fuisse ivSovdiafyiov procreantes Boeckhius
docet ad Piat, Minocm 26. M apCvov Mycoj xovi
ov 8 i5a£, av x uS. Consentit Schol, «d Aristoph. Eqq. v. 9.
&vvavAux. ZwavAla xaXtixai, otav 6vo avXi/Tixl to avro Ai-.
ycjdtv. 6 ” OXvpTtoS povCi xoS Tfv, Mapdvov pa$7)rifi. iypcnjxt Sk
avXrjrtxovS xal $p?/vyxixovf vopovS. Yopoi 8e 7 ( 0 tXovvxat oi tis
$toi>S vpvot x. x. A. iav te aya$uS aJA i/rpis. Etiam
tibicinarum cur hic mentionem faciat Alcibiades, si quis quærat,
nihil ab interpretibus annotatum reperict. lloc certissimum, neminem
olferisurum esse iu verbis iav xt uya5uS avXt/xj/S avAf/y iav te ipav
Ao?. Ut nunc verba se habent, de artis dexteritate dicta accipere possis,
ut non nisi viri in arte tibiciuaria boni dicantur, mulieres autem
artis expertes tibicinariæ non nisi mediocritatem quandam teuere. Sed
hanc non fuisse scriptoris voluntatem, nobis quidem persuasissimum
est. Alcibiades proprie dicturus erat : iav xs avAr/r ?/?, iav re
av A ijxpiS y iav re ayaSuZ ns, iav xt tpavAoS, sed brevitatis
studio oppositionem ita instituit, ut non substantiva solam sed etiam
adiectiva sibi opponantur. Ceterum vide annotat. ubi huuc locum landavirnus.
pova xaxexz6S at xal d ij Aoi. Frustra hæc verba emendare studuit
Orellius ad Isocratem 333* Scribendum enim coniccit puvovS
xarix^d^c ri 7ruit2 xal xtfAtt. Hæc correctio cum alia de caussa,
tum co nomine nobis improbatur, quod harmoniarum Phrygiarum vim
admirabilem minuit atque urctioribus finibus iucludit. JMovvt plane
eiusdem potestatis est atque (tvxd, eamque illarum harmoniarum præstantiam
describit, quæ sua vi emergit, neque ullo artiiicum adminiculo indiget,
quo emineat magis elficaciorque evadat. Recte inde colligas, simplicissimas
illas harmonias luisse. (torov SittcpiQt ig, on avsv 6 gyccvav, ipdotg
loyoig ravD tov rovro noieig. r/fiug yovv orav fitv rov ullov dxovcoI uev
Ityovrog xcd itavv dya&ov grjtOQog cA kovg Xoyovg, ovdlv ftfAft, ag
£'xog tlxtlv, ovoivl' inuSuv 5e fiov avev 6 py a v ody, rptXol?
Xoyoi?, Comma posuimus post opyaycoYt quo tautologia verborum facillime
vitatur* IFiAol Xoyoi enim h. 1. ajipositum est, ut clarius
indicetur, quid significent veitoa : avev dpydvoav TavTuv rovro
notel?. Ceterum notandum est, alteram etiam significationem
Alcibiadem tecte indidisse verbis iJnXoi? X oyoi?, WiXoi? enim idem
fere sonat atque diXXoi?, ut satis lepido ad Socraticam illam
ironiam alludatur, qua virum sapientissimum usum esse acerbissima nemo
nescit. ov 6% v jiiXei 9 oa? in o? eineiv, ovSevl. De
vario ordine, quo Græci gJs - ino? el~ Ttnv verbis usi sunt, vide
annotat. 127. Significatum quod attinet huius dicendi figuræ, annotationem
adi 63- Latiore autem significutu serioribus temporibus, ut videtur, hanc
formulam adhibebant Græci, angustiore, quem ipsa verba exprimunt,
antiquioribus. Nam si quis autiquitus verbo aliquo usus esset, quod rei
describendæ minus convenire intelligeret, ut id intelligere videietur,
verbique veniam peteret, illam diceudi figuram adhibuit. Perinde autem
erat, utrum Q)? ino? eineiv diceret, an &S eineiv Itio?, Utroque enim
verborum ordine uti licuit in dictione, quæ nihil aliud
significabat, quam quod ipsa verba exprimebant. Serioribos
temporibus loquendi usu factum est, ut scriptores eadem
dicendi formula adhibita veniam peterent uou unius verbi minus
accurate usurpati, sed complurium, ueque verborum solum, sed etiam
seutentiarum. Iam quo magis nptio, quam usus loquendi alicui formulæ
indidit, a proprio verborum significatu recedit, eo debiliora verba fiant
necesse est, nt quasi torpore quodam teneantur, qui ordinis mutationem
non facile admittat. Exemplo proverbia snnt, quorum verba singula eodem
ordine plernmque recitantur, Exemplo etiam formula est d>? Ino?
ehteiv, quæ simulatque latiore significatu adhiberi coepit, liberiore
verborum ordine gaudere desiit. xdv navv q>avXo? %f
o A eycov. Potuisset etiam h. 1,, si oppositionem adhibere voluisset,
Alcibiades dicere xdv ndw aya$o? o} xav ndvv <pavXo? 6 Xiycov,
de quo dicendi genere supra diximus annotat, 299., et cuius exemplum paullo sapra
legitur, 215. C. Idv re dyaSo? avXrjr?}? avXy, idv re (pcwXrj
avXrjTpi?. Quod moneo, ut recte varba explicata credas 209. C.
dnropevo? yap, oipai, rev xaXov xal opiX&v av roJ, d ndXat
ixvei, rixrei nui ysvVijc, xal n aped v xal anco v pejivjfpivo?, xal r 6
x, r. A, idv re yvvrj - xareXopeSa. Omnes Socraticis dictis
percelli ait Alcibiades atque teneri quasi vinculis sive fe- ug axovfj fj
zb5v GiSv k&y av, akkov kiyovzog, xav tzuvv q>avkog y 6 ktyav, la
v te ywtj dy.ovtj lav tt arrjff i dv t» ftuijaxuw, lx7Ujtkrjy(itvoi
i<5fihv xal xaTE%6(i.Eda. lyety ovv, <x> avdffEg, ti p} Sfukkov
xofuSy du£uv (u&velv, eimina sit, quæ ea audiat) sive vir, sive
adolescens. Hæc dicta quoniam comparantor cum Olympi harmoniis, quæ
addito artificio nullo, ipsa per se animos audientiam capiant, merito
verba mireris illic addita: xal SrjXot xovS xcov Sedov te xal
xeXcxcjv beopivovS 8ui x 6 2 Eia elvai . Neque placet, quod
Riickertus annotat ad hæc verba : Non omnes hac harmonia ad
divinum furorem excitati sunt; qui autem essent, cos ad divina
mysteria percipienda factos esse hoc ipsum declarat* Nolo
pluribus huius sententiæ axoniav y quæ manifestissima est, perstringere ;
persuasum autem habeo, verba Platonica vitio aliquo laborare. Pro 8i]Xoi
xovS xt ov $egjv scribendum esse videtor: SrjXoi SvijtovS xav
Segov, quæ scriptura quam apte hoic loco conveniat, statim
intelligitur. Quid enim aptius est, quam mortales una commemorari, ubi
sermo est de arctiore cum diis per initiationes coniunctione? Neque carent
verba corruptionis verisimilitudine. Primæ enim ONHTOTC vocis litteræ quam
facile in OI mutari potuerint, apparet. Cum autem 8ijXot verbum, quod
proxime præcedit, in OI exeat, fieri facillime potuit, ut ulterunl
OI absorberet alteram. H autem expunctum ab iis est, qui ACCADEMIA
scripsisse arbitrati sunt, quod hodie in omnibus editionibus legitur:
6?jXoi r ovS. Eyooy' ovv, cJ av6peS. Iiæc vulgata lectio
est. Iu tribus Bekkeri codicibus paucisqur aliis iyco yovv comparet,
quod haud scio, an non probandum sit. Nam si io priore
alicuius enuntiationis parte aliqui commemorantur, quibus, qui ia
posteriore enuntiationis membro loquens inducitur, non est adiunctus, iyoj 6*
ovv vel lywy' ovv poui solet, utrumque pio oppositionis vel
exceptionis ratione, quam scriptor indicare voluit. Contra ubi in priore particula
enuntiationis alicuius aliqui commemorati suat, quibus adiunctus est, qui
ia altera particula loquitur, uou lycoy ovv sed ly<6 yovv locum habet.
Iloc Bekkerus probat Comment. Cril. in Piat., idem A&tio
placuit atque Riickerto. Stallbaumins in altera Symposii editione lycoy* ovv
reposuit. el /i)} HpeXXov xopi8y 66 B, E tv. Schol. ad h. 1.
wopi8q, inquit, xvplooS pev xo impeXuS, o$ev xal opEoxopoS xal
yEpovxoxopoS * i 6 o 8 v v ajx ei Sfc xal x c3 6 <p 6 8 p a xal
xeX£a)S t xopi8y dpixpd 6(po8pa 6pixpa. Ceterum sensus est verborum
huius loci: Ego certe, o viri, nisi viderer præ nimia ebrietate meras
nugas narrare, dicerem vobis loramento interposito, quæ mala
in me ab huius orationibus pervenerunt et quæ rtov vftocag av vfilv olcc Srj
nticov&a avzog vito zmv zovtov J.vyav xal ndayco Ixi xal vvvl. ozav ydg
axovo), itokv E fioi (idllov tj tcov xoQvfiavzicovrav ij tb xagdla
irtjda xal ddxgva lx%tizai vi tb zav l.oyuv zav zovzov. oga de xal
akkovg ita/utoXXovg zcc avza itdayovzag. Ilegixbeovg de axovcov xal akbcov
uya&cov grjzoQav ev fiev tjyovfirjv beyeiv, zoiovzov d ’ ovdev
ixaGyov, ovdi zttiogvfiryzb fiov % t^vyrj ovd’ rjyavaxzei ag dvdgano
perveniant etiam nunc. Annotat Riickertas: Non dicerem tantum, uti nunc
dico, sed iusiurandum adderem. Satis nobis liæc explicatio displicet.
Quasi si quia mira narret ebrias, addito iuramento ebrior esse,
indicetur. E hcov ojjodaS av nihil aliud SIGNIFICAT quam: dicerem
dictu mque iuranænto interposito confirmarem, Ut autem rectius Alcibiadis
verba intelligas r homo ebrius, quæ perpessus sit, ea ita mira esse
sentit, ut a nemine facile credantur* Igitur ne vino prorsus immersus
indicetur, ai illa retulisset atque eorum Veritatem affirmasset, rem
silentio præterire apud se constituit. Post autem non tam mutato
consilio, sed quod res ita ferebat atque loquacitatis, quam vini
vis indidit, libidine ductus, quicqui^l perpessus sit, aperuit
tamen. V * &v no pv fi av x i oov~ tcov. Annotat Schol.
ad h. l.j iv$Ol)6lG)VXGt)V ?/ riva opX7}6iv ippctv)}' opxovpivcov,
ano tgoy K opvfidvxcov, oi xal x potpeiS xcu (pvXccxsS xal
8i8ddxaXoi xov 4ioS eivat pv$oXoyovvTai, TiveS 8 e rovS avxovs roiS
Kov ptjtiiv etvai tpadiv. elvai 8e xal x ijf ‘PeaS vnadovZ, ano xgjv
xov JioS Saxpvcov yeys~ vrjpEvovS’ ojv apiSpov ol ptv 3*, ol 81 i
Xkyovdiv. Timæus habet xopvfiavxtav' 7tapepj.iaiv£6$at xal
ivSovtiiadxiHuS xi~ YEtdSai. IldSoS autem rcov xo pvfiavticovxcov
vocabatur xopvfiavriadfioS, Quo morbo qui correpti erant, tibiarum
cantum audire sibi videbantur ad saltationem excitantem, neque temperare
sibi poterant, quin saltarent. Vides igitur, quam apta hoc loco sit xciov
xopvfiavxicjvxcov commemoratio, cum Socrates cum Marsya tibiis canendi
peritissime comparetur, cfr. Piat. ‘Crit. 54. D, xavta, ai
(piX& ttaipE [ Kpixcov ], ev ?b3z, oxi iyco Saxei) axovEiv,
&)Szep ol xopvfiayriGivTES tcov avX&v <$o~ xovdiv
axovEiv. Adde Piat. Phædr. p.227. B. dzavtijdas 8h rd v o 6o v vx i
zspl Xoycov dxorfv, iScov phv, 18 odv 7/<537/, ori eB,ei xov
dvyxopvfiavxicovTa x. x. X. ev jtlv xjyovfirfv Acyetv. Piæterito
tempore Alcibiades bic utitur, quod Pericles eo tempore iam obmortuus
erat, quo Agathonis ixivixia celebrata sunt. Ceterum ipsa verba
docent ev pbv rjyovpijv Xeyeiv, quam necessaria lormala coS EizoS
'irillgteed /\r «•' • Sadwg dtaxEiplvov. cxXX’ vito
tovtovX rov MciqOvov stoXXaxig drj ovta Ster idrjv 9 Sgrs poc do^ca prj
fiica- 212 rov elvat l%ovn log 1%©. xal ravtcc, o Uiaxga reg, oix
Iqels cSg ovx aAq&ij. xal Eu ye vvv £vvoid 9 Ipavrq>, ori, ei l%i). oipv
TtaQeyew tu ara, ovx av xaQtSQTj<faipi> cMa tuita av itdG%oipt .
dvayxd&i yaQ pe opoXoysiv, ori vtoXkov tvde^s av avtdg En
Ipavtov fikv dpeXc5 > tu 6 9 'Afojvuiav itQaztco. fila ovv,
agitEQ elneiv verbis sit 215, D. ijpeis yovv otav pev rov aAXov
dxovtopev Xiyovzos xal navv ayaSov /)7fzopoS aAAouS’ A 6yovS t
ov8ev pe\ei ovSevl. De pov pronomine nomini sao prælixo,
quo dativi commodi, quem vocant, vel incommodi notio exprimitur, vide Quttmanni
annotat, in Indic, ad Piat, Dial, IV. BeroI, 1822. •$X oyrt
Satis usitata hæc dicendi ratio tragicis poetis, quam rov
evtprjpelv ergo adhibebant miserrimam vitæ conditionem indicaturi. Sensus
est: Ut mihi miserrime viventi vita non amplias vitalis
videretnr. ovh ar xapr epij C atpi. Conscios mihi sum,
Alcibiades ait, me etiam nnnc, si vellem aures præbere illi, eius
illecebris non restiturum esse, sed eadem, quæ antea, experturum h.
e. dySpano8co8d)S diaxEiCeCSat. dvayxd^ei yap pe opoA o y eiv x. r.
A. Argumentum his verbis expressum habes eius libelli, qui
Alcibiades primos inscribitur. Eum libellum negant hodie viri docti a
Platone conscriptum esse. Ac lieri potuit facillime, ut aliquis ACCADEMIA
AMATOR AMANTE AMATO, qui hæc verba legisset, de hoc argumento ad ACCADEMIA
dialogorum exemplar dialogum conscribere apud so constitueret. Quæ
autem verba infra leguntur 216. B. ?}rrrfpiva> ti)S npijs rijs vito,rojv
jroAXgjv, comparari possunt cum Alcibiade I. 1S5. fin. ftovXol prjv dv Ce xal
8iaxeX/:Cai' o’/3ficjScj 6l, ov n xyj 6ij cpvCet aniCrcSv, aAAa rr}v rfjs no\
ecoS fiuprjv, pi) ipov re xal Cov xpan/Cy. fiiot ovv,
cosnep ano z&v Setpijvcav x. r. A. Abreschius Lect. Aristæn. 147.
cum fiict commode explicari posse diffideret, fivcov scribendum coniecit
: (Uvoav ovv dsnep ano r&v Seipijvoov iniCxopevot ra tora
oixopat tpEvycov . Recte Stallbaumius hauc correctionem improbat
etiam ea de canssa, quod illa odmissa verborum iunctura existeret legibus
elegautiæ orationis coutraria. Quis enim, Stallbaumius iuquit,
ferat ita loquentem: Obstruens aures, tanquam ab Sirenum canta cohibens
aures, fugio virnra. hia cum olxopai tpevycov Stallbaumius
coniungendum censuit, quæ verborum iunctnra nullo modo probari potest. ano
uSv Uuprjvav, tni<3%o(itvo$ rct iura, ofyofiat qjtv•yav, iva (irj axrtov
xa&ijyivog napa rovuo xaraytjQaB Oa. ntnov&a ds ngog rovrov fiovov
av&gconav, o ovx av rig oiot.ro Iv Ipol Ivtlvat, ro alojfvveo&ai
ovnvovv. iya da rovrov /rovov alo^vvoficu. | vvoiAa yttQ Satis
notum est exemplisque per multis probatur, oixopat tpev ycov eam fugiendi
rationem describere, quæ celerrima sit atque subitanea. Iam cum hac illius
dicendi formulæ notione quomodo (5i(t conciliari possit, equidem
non video* Nam quæ fihp aliquis facit, h. e. ut apud Homerum
legitur btriv æxovzl ye is cunctanter agit at que animo minus
obfirmato. Dubitari nequit, quin / Via ad liti CxoptVoS referendam sit, ut Alcibiades
vix ac ne vix quidem a Socrate quasi a Sirenum cantu dicatur aures
cohibere posse, eo facto autem in celerrimam fugam ee couiicere. Ceterum' ad Hom. Odyss. hoo loco respicitur M. v. 59. et
sqq. iva ni) avxov xa$rj utros itapa tov rw xazayripdooj. Summam
laudem hia et præcedentibus verbis contineri Socraticæ facundiæ,
nemo non videt. Eam enim Socraticæ orationis vim esse Alcibiades
contendit, ut omnes ea audita per omne vitæ tempus eius auditores esse
cupiant. Eius laudis eo maior vis est, quod ab homine proficiscebatur, de quo
Nepos in Vita Alcib. hæc tradit: disertus (fuit), ut in primis dicendo
valeret, quod tanta erat commendatio oris atque orationis, ut
nemo ei posset dicendo resistere. His, adde
verba illa, quibus Pericle Socrates dicitur plus in dicendo
valuisse. Periclem autem peritissimum dicendi fuisse accipimus, cfr* CICERONE
(si veda), de Orut. III., 54* In eius labris veteres comici,
etiam cum illi maledicerent, leporem habitasse dixerunt, tantamque
in eo vim fnisse, ut iu eorum mentibus, qui audissent, quasi aculeos quosdam
relinqueret. o ovx av xi$ otoixo iv Ipol iveivoti. Probatam
habes bis verbis levitatem Alcibiadis supeibiainque eam, quam scriptores
Veteres passim tradunt Ceterum cave eodem significatu dici censeas iv
rivi ivttvai et elvai Zivi. Conferri possunt hæ dicendi formulæ
cum LATINORVM: alicui inesse vel in aliquo inesse et esse alicui. Ut
elvai zivi ita Latinorum esse alicui adhiberi solet, cuhi alicui aliquid esse
dicitur non addita, quæ inter possidentem et rem, quæ possideatur, intercedat,
ratione. Evtivat contra iv rivi et Latinorum in aliquo inesse de eo
plerumque dicitur, cui aliquid est, quod cum ipsius naturu, ingenio,
indole artissime sit coniunctom. Platonis verba Schleiermacherus
reddidit : w os einer nickt in mir suchen solite. Hæc nostratium
dicendi formula apprime respon- tfiuvTtp avullyuv fih> ov Svvafilvcp, mg ov
Bel noaiv u ovtog xsXevh, £xh8ccv 8's &sc£l& cj, tijg
Tifiijs t% vtio zav tzqVjSv. dQajzsrsva ovv avtov xal qisvya, xal
ozav Z8a, alGyyvouai za wfiokoytj^iva. xal itoXXay.Lg fiiv IjfSiag av
i'dotiu avtov uij ovza Iv C det ACCADEMIA sententiæ, sed verbi
ivetvat iv tivi nativam vim non exprimit. Ea ut emineat magis,
verba sic reddiderim: Was einer wohl nicht leicht meinem Wesea
eigentliiimlich glauben mochte. xij 5 ttftijs xrj s v it 6
xgjv 7t o X Xco v. Nequis forte scribendum censeat trjS aito xeov
7toX~ A cor, ut honor signiiicctur, qui a populo proliciscatur :
amant Græci substantivorum passivam, quam vocaut, notionem ab
activa discernere atque, ut exemplo utar XifiijS vocabulo, accurate
disiuugere honorem, qui ab aliquo in uliquein confertur, ab honore,
quo aliquis aliquem dignatur. Ti/S xiji)}S igitur idem significare
atque tov XifiadSat addita vjto præpositione indicatur. Sed
liberior etiam huius præpositiouis usus est. Haud raro enim cum
verbia neutris coniungitur, quæ verba possuut aliquo modo,
quoniam per se spectata neque actionem indicant, neque itaSoS
aliquod exprimunt, cum nominum ambiguitate comparari. Hæc nomina enim utrumque significare possunt et actionem et
itaSoS, ut recte dicautur per se spectata neque hanc neque illam
uificarc. Sed ita ditfert vn 6 præpositiouis usus in
nominibus substantivis et in neutris verbis, ut illis addita
notionem, quæ ipsis inest, extollat, cum his coniuncta notionem novam
quasi pariat, quæ notio no utris verbis proprie non inest. cfr, Hora,
II. 319. iv$a xtv avxe TpdoeS dpifi(piXoov vtc
*Ax<xtG>v " IXiov eiSavEfiTjticcv avaXxeiXfit Sajievxs? Adde
II. S36. cridooS pkv vvv ySe y dp?ftqjiXoav vn *Axai(vv "IXiov
eteavafiijvoa, avaXxeiy6i SafievxaS. His locis, quibus
alia addi possunt innumerabilia, edoceare, liberiore vno præpositionis
usu elfici dicendi brevitatem, quæ sane gratissima est et venustissima.
Ad nostrum locum ut revertar, statim intelligitur, quid Alcibiades
confiteri cogatur a Socrate, et cuius rei pudor illum hoc conspecto
subeat. Nimirum qui rtoXXov ivdei/S convincitur esse (vide 216. A.),
is se percolere debet, non administrare civitatem, quod fecit
Alcibiades populi aura delectatus. ij 8 £o)S dv i8 oipt h. e.
rfSoifi7\v dv avtov ISqjv. Vides igitur, magis ad adverbium, quam
ad optativum modum IStiv verbi av particulam pertinere. Id probatur etiam
eo, quod omisso adverbio dictio existeret prorsns non ferenda: xal
izoXXaxiS ptv i&oifi dv avtov pp ovxa avftQQMtois' tl 6* av
rovto yivoito, sv old\ on itokv fiel^ov clv «%9olgif]v, cj^tb ovx b%g) S
xi XQrjGttpa t Tovtcp r (3 dvftQcina. xcd vito piv di] xav
ccvArjfidtav itat lyco occa dAAoi itoXAot xoiavxa it BTtov&aOiv
vnu tov 8 b rov 2 <xxvqov. iv dvSpcditoiS. Nulla enim adest
caussarum cohærentia, per quam fieri possit, ut Alcibiades Socratem
inter vivos non videret. Adest, ubi gavisurum se esse Alcibiades dicit,
si non videret Socratem inter vivos. Itaque quid de
Platonicis verbis rfdicjS UV VSoifii statuendum sit, iam vide.
Brevitatis studio t/SkcoS i8oif.it ita positum est, ut duo liæc
verba unam notionem efiiciant, quacum av particula commode consocietur. Simul
supplendum aliquid relinquitur, quod quid sit, ex ipsis jjSkcDS av
iSojfii verbis elicitur. Oratio enim expletior audit r tjSkcoS dv
i'8oiftlj tl idotfit. Similis verborum structura in Piat. Lachete
occurrit 182. c. V. fin. AaXtjtoS 8’, tl n napa xavxct Akyei, ndv avxoS
ijdkool cotovCaifUy quæ verba explicatius enarrata audiunt : ndv avxol ?}6kcoS
dnovdatju, tl dxovuaifii AaxrjxoS, tl r i Ttapd Tama Afyti. Satis autem
docet hæc enarratio verborum, quæ tl dupliciter atque diversa potestate
(wcnn, ob) posito satis ingrata est, quantum orationi admiss? illa verborum
structura suavissimæ brevitatis accedat. no Ai) pti2,ov dv
dx$oi* fiijv. Pro fitigov scriptum exspectaveris fiacAAov. Iliickertus nd h. 1. : ut piyotj inquit, verbis iuuctum est
valde, v. c, Hom. II. /i. 2u. A.oS 81 roi ayytXol
et/u oS avtvSev £aj v, fit}' a 7tjj6ezai 7] 8* lAtaipu
et v. 333. gjS icpccc. *Apytioi 81 ftty iaxov K t r. A.
sic etiam fiei^ov magis, vehementius. Dictum pro fitiZov dv &x$oS
txoifu, Frustra rationem quæras, cur apud Homerum fikya verbis iunctum valde
significet, et cur nostro loco fitigov dv dx$oiftrjv non tam positum sit
pro fitigov dv dx^oifiijVy quam potius idem atque illud significet.
In caussa hoc esse reor, quod Græci haud raro verba co significatu
adhibebant, quem satis inepto nomine, vocant Grammatici prægnantem. MkyaK
w)8txea igitur non tam est : v ai 1 d o providet saluti tuæ, quam
magnam tui curnm agit. Eodem modo 9 Apyttot fiky Iaxov explicandum
est : Sie schrieen gross h. e. sie erboben grosses Geschrei.
Plura huius usus exempla laudata reperies anuotat. 87,
coite ovx ott XPV dcofiai. Pro xPVoMfiai libri omnes
XplfeOfLat exhibent, quam lectionem lluchertus, nimis rcli^ giose,
ut solet, in textum recepit. Sed quid facias in contexta oratione scriptura,
quam ipse, qui eam recepit, explicaCap. XXXIII. "AXkct de epov
axovGccre, tyto aixatiu avrov, xal ryv oSg 3 (loiog re tCziv
otg dvvcc[uv io s %avpc(Oiav bilem atqne rei describendæ accommodatam
negat ? Certum quidem est, scriptores haud raro formula dicendi nsos esse
gjSts ovh Hxv oti xPV^o^ioctj cuius exempla Stallbaumius laudavit
ad Piat. Gorg* edit. 85 ( ., sed haud perinde est, coniunctivo
an futuro utaris. Ac nostro quidem loco si xPV<S°M<xi
scribitur, nescire se præsenti hora Alcibiades confitetur» quid cum
Socrate faciat, facturum autem aliquid sese esse uua
promittit* Quæ sententia quam inepta sit atque ab huius loci .sensu
aliena, nemo non videt. Contra coniunctivo adhibito penitus
nesciri ab Alcibiade, quid in universum dc Socrate consilii
capiendam sit, quæve eligenda ratio hominem tractandi, exprimitur. Quæ
sententia, quoniam aptissima est huic loco, quid xpfo&M&i
vel contra omnium auctoritatem codicibn non recipiatur, XPV^°M°^
autem ineptæ sententiæ lectio non reiiciatur, caussam equidem non
reperio. neti vito j.tlr 8 y tcov av\y p dz w V7C 6 tot j Se
tov Sazv pov. Av Xypaxa Socraticos sermones significare, Satyrum
Socratem, nemo mirabitur, qui Socratis cum Marsya comparationem legerit.
Ordinem verborum quod attinet, proprie dicendum erat xai V7cd ply
Si } tgov otvArjpdrcov tov tov tov 2£aTi>pov. Sed de industria
Alcibiades hacc verba verbis compluribus interpositis seiunxit, ut maiore
vi afficiantur verba rovSe tov Scnvpov . Vide de hac
seiunctione verborum annotat, 59.,
129., al. Ceterum imo præpositionem non sine vi repetitam habes. Nam cnm
ea eius potestas sit, nt cum Ttd $ovS notione plerumque couiungatur,
ideoque ipsa quasi colore imbuta sit notionis illius: dupliciter posita
haec praepositio non quidem 7td$oS duplex exprimit, sed ndSov ST
vehementiam,- qualis descripta est 215* E. noXv pot paXkov y td>v xopvfiavTicdyrcjv
y re xapSia nySqi xal Sdxpva ixxeltat. aWa 5 et i pov ctxov6 at e. Vulgo
aAAa Sy legitur; praeterea codices nou pauci pov pro ipov exhibent.
Riickertns inde di pov edidit annotaus ad h. 1. Nobis, inquit,
nulla in pronomine vis esse visa est, propter quam codicum
lectionem mutaremus. Itaque Si pov dedimus : Miror, Biickcrtum ita iudicare
potuisse. Etenim qnao hucusque narrata sunt ab Alcibiade, ea, siquidem
homini fides habenda est, et aliis acciderunt* Ea igitur satu nota esse
Alcibiades contendit, adeoqne nihil facere ad Socratis indolem accurate
cognoscendam, nt prae- i%H. tv yag la ts, ori ovdilg vficov r ovtov
yiyvaOy.u' D dXXu tyco drjZadn, tjielxsQ vgaxs yag, on ter Re
neminem censeat ipsam cognitam perspectamque habere. Quod igitur
none Alcibiades probaturus est, id se tautummodo expertum' docet atque se
esse unum, ex quo audiri possit vera Socraticae indolis atque
naturae descriptio. Nihil igitur certius est, quam ipov scribendum
esse, non fiov. Et quoniam mala modo commemorata etiam alii perpessi
sunt, haud dubiam est, quin nova quaedam relaturus Alcibiades dXXct
dixerit, non aX.Xci ; ea autem mala, quoniam malis supra commemoratis
opponuntur necessario, etiam di recte habet, non 8t}, Nobis quidem
de scripturæ veritate aXXa 6k ipov y vel aXAct 8* ipov, quod
Bekkerus habet, ita persuasum est, ut etiamsi omnium codicum deesset
auctoritas, verissimam censeremus. Sed adminiculo suo non eget scriptura illa.
Florentiui enim codices aliique libri pauci quidem sed non mulæ notæ
eam repræsentant. ev yap idxe. Qui ad verha 208. C. xal r/,
u>S7tep ol xeXeoi dotpidxcA, Ey tdSi, iqrrj sophisticum
orationis colorem, quem Plato verbis cu Sittp ol do<pidxctl
indigitavit, in verbis ev id$i deprehensisse sibi visi sunt,
Wolfius, Astius, Schleiermacherus, ii in verbis ev Idxe nihil, quo
Sophisticam artem odoratos esse coniicias, annotarunt. Concedimus quidem,
heri potuisse, ut sophistæ 1 insto sæpius illa dicendi formula
uterentur, sed non ideo sophista sit vel sophisticam artem imitetur, qui
hanc formulam exhibet in oratione, præsertim cum id facit, ut
fecit Diotima . semel, d XXd iyta dyXcodco, $neinep ij
p&a prjv. Cum emphasi verba pronuntianda sunt dXXa iycj 8yXGD6co sc.
oloS id nv atque inprirais iyoS pronomen, quod ue exhibuisset quidem
Plato, si in præcedentibus scripsisset aXXa de pov axovdaxe, Ceterum supra
annotavimus ad verba 2 15. D. iycj yovv, co ctvdpeS, ei p>) ipeXXov
xopidy 8o£,eiv peSvetv, eiTtov opodaS d v vpiv olat 8?) jciitovScL X. T.
A*, Alcibiadem noluisse primum, quid ipse perpessus sit atque adhuc
patiatur Socrate auctore malorum, enarrare, post consilium mutasse
loquendi lubidine abreptum. Ea consilii mutatio ne forte artiheiosior
videatur atque minus ex humanæ naturæ indole petita: omnium rerum
difficillimum esse solet initium. Eo superato gaudium cor subit, quia
superareris atque animus olterius progrediendi. Post ne infectum
relinquatur, iu quo aliquid operæ consumseris, totum opus
perficiendum suscipitur. Subit animum dulcissima memoria versuum e
Goethii Fausto petitorum, quos cnm Platonis verbis iiteiitep ijpBtdprjv
comparare possis: Das Mogliche soli der Entschluss
Beherzt sogleicb am Schopfe fasseu Er will cs dann
nicht fahren lasse n Und wirket w ei ter, tveil er
must. HaxQatyjs (gauxtog diaxtirai rav xctXi 5v xai «eI x&ql
rovrovg EOzl xai butiickipam., xai av ayvotl mxUz a xai i/jmrixojf
Sidxeirat roov xa\djv. Annotat Ruckertos ad h. 1.: Genitivus tgdv xa\65v
pendet ex ipooTtxdjS e more Græcorum vocibus derivatis eundent casum
addendi, quem verbum secum habet . Eodem modo de hoc structuræ genere Matthiæus
disseruit Gramm. ampl. Possis etiam ita tibi rem explicare, ut ipeoxixvS
SidxEttiSai unam notionem if^xv verbi efficere censeas atque eius
structuram assumere. Ceterum nemo non videt, ipeoTixcoS StaxEitiSai multo
graviore SIGNIFICATV esse, quam ipav verbum. Apprime enim Latinorum
perdite amare respondet, qua formula dicendi inprimis comici Latini
usi sunt. Mirari autem licet Græcæ illius et huius formulæ
diversitatem. Nam quod Latini adverbio, Græci verbo expresserunt, quod Græcis
adverbio, LATINIS verbo indicatum est, xai av ayvoel itavxa
xai ovdhv o 16 e v, coS 1 6 uXVM a a vx o v. Vulgo hæc verba ita
edebantur, ut nulla post avrov interpunctione posita verba r 6 6xi)f*ct
avrov ad subsequentia traherentur. Quibuscum ut aliquo modo convenirent,
H. Stephaniis scribendum coniecit : ci? x 6 <$X*/M a avrov ov
deiXffYGoSeS, Hæc scriptura Fischero probata est et Bastio et
Wolfio; recentioribus interpretibus merito ea displicuit» Longum est,
omnes ingenii coniectnras repetere, quibus hunc locum docti viri
sollicitaruut. Stallbaumius omnes loci difficultates sublatas putat
recepta, quam Bekkerus et Schleiermache rus post avrov posuerunt,
interpunctione. Videlicet, vir doctissimus ait, csf xo <$XVl l0C
carro v significat; quemadmodum eius forma et habitus est h. e,
queoadmodum ipsa eius forma et habitus prodit. Eadem Riickerti
sententia est, quæ cur nobis non placeat, paullo infra dicetur.
Priusquam enim singula verba adeamus, totius loci sententia paullo
accuratius examinanda est. Omnis Alcibiadis oratio in duas partes
dividitur: altera res continet convivis satis notas, sed quæ ad
cognoscendum Socratis ingenium haud multum faciunt, in altera commemorantor, quæ
ex Alcibiade solum audiri possunt fefr. 216. C. «?AA a 81 ipov axovdars)
e® quibus solis ad Socratici ingenii indolem cognoscendam auditores
ducuntur. Ac de posteriore illa orationis parte infra dicetur; prioris
initium verba sunt opaxe yap. Quæ verba præcedentibus opponuntur ;
tv yap fdtE, oxt ov8e\s vpdov rovx ov y ty y ai 6x Et. Tangi igitur
videtur opdxE verbo incogitantia convivarum, qui, quod oculis cernant, id
credant, cum non debuissent credere, contra quod debuissent, nou
videaut. Iam ad particula, quæ in verbis repentur xai av ayvoEiy
indicatur et hæc et subsequentia verba eadem conditione, quam præcedentia,
poni, ut expletior oratio audiat: xai o par e, oxt ayvoE i x. r. A.
de qua vi av particulæ vide annotat. Nura cum hac orationis confm(XvSlv
ocdsv, log to (>XW a ocvtov. tovto ov Gcifoivcj* 6sg; Gqjodga ye.
tovto yag ovrog negLpapAyTcxi, cogiteg 6 tykvppivos 2J6ifa]v6$'
kvdo&ev 6s avorfitig n otiijg, ofetfte, ysuti, iJ ccvdgtg <5
v[ix6tcu, aacpgodi Jmationc satis convenire censes verba cjS to <SXVl
ia clvtov, quemadmodum ipsa eius forma et habitas prodit? Sed
hoc ut mittam, turpi vultu protervoque Socratem fuisse accipimus, fatuo a
nemine scriptore traditum est. Neque cura turpitudine atque protervitate
vultus fatuitatem coniunctam esse necesse est. Recte autem
inspectis Platonicis locis, ubi inscientium Socrates et vero etiam
fatuitatem quandam animi ostendit ( cfr. annotat, 290.)» doceberis,
verbis atque libera rei confessione, non forma et habitu vultus corporisque
id fieri. Nemo igitur oculis cernere potnit, sed auribus tactum percipere
inscitiam Socratis, ut male xal av (opdTf)gd$ to 6XVM a ccvtov
verba coniungi censeas. Verba autem ayvoei TCavia xal ovSev oldev
etsi aliquo modo defendi possunt, tameu habere, quod offendat, prudeus
lector intelliget* Deleta autem litterula una et tautologia nobis
quidem ingratissima removetur, et commodiore sensu coS To 6xtyM a ocvtov
verba afficiuntur. 'Scribendum nimirum esse censeo : xal av
ayvoei navTa xal ovSh oldev, cJs" to ( 5XVM a ocvtov.
Iam sensus est totius loci: Oculis vestris videte (atque
credite), Socratem iuvenes pu1cros perdite amare semperque iis se
adiungere eorumque summa admiratione teneri, et rursas omuia nescire,
ac ne scire quidem, qui ipsi sit habitus externus h, e. ne curare quidem
corporis cultum et vestitum. Olim coS to 6XW& avrov convertendum
censebam: wie cr sich das Ansehen^giebt, quæ conversio optime conveniret
cum opdre verbo. Sed Alcibiades hoc loco narraturus, qqge in
Socrate oculis cernantur, cum pulcrorum iuvenum studium commemorasset, quod
revera simulabat Socrates, et inscitiam, quam interdum vel gloriabatur,
incuriam corporis, quapi immunditiem vocare possis, nullo modo
silentio transire potuit. Satis notum enim fuit, Socratem raro
lavasse, rarius capillos compsisse atque omniuo ceteram corporis
curam adeo neglexisse, ut v. c. Aristodemus cum lotum conspexisset
atque calceatum Socratem, insolentiam rei meratus ex eo quæreret:
quonam iret ovteo xaXoS yeyevrj pivoS . Vide Sympos. A. Ceterum dxt/poc
vocabulum de cultu corporis atquo de vestitu significando Græcis in
usu fuisse, satis docere possunt Plauti verba Amphitr. Prol. V*
116.: Nunc ne hunc ornatum vos xneum admiremiui Quod ego huc
processi sic cum servili djjqpa Veterem atque antiquam rem novam ad
vos perferam: Propterea ornatus in novum incessi modum. v>;g; iGxe,
oxi ovx’, tl rtg xaAos loxi, jitXti avxaJ ovSev, kU.u xatacpgovtZ
xoOovxov, o6ov ovd’ av tlg olrj&tit], e ovx’ tl xi s irkovOLog, ovx’
tl alXr\v xivd xijirjv iyav xuv vito itkrfiovg jxux.uQitoy.ivav. ijyuxat
8i itdvxa Sequentia verba rovto ov (SeiXtjvc38eS ambigua potestate
dicuntur, ut iis ad alteram partem orationis paratum aditum
habeas, qua verum de Socratis ingenio iudicium continetur. ^SsiXrfVco8eS
enim de externa figura ita dicitur, ut Socratis vultum indicet similem
fuisse Silenis; et ad cetera, quæ præcedunt, verba tractum Socratem
similem Silo norum perhibeat. Iam iudicare possis de verbis
(Sqpodpa ye, quibus titramque 6ei\ijvaoe5 vocabuli relationem Alcibiades
sibi probari indicat. Sed alteram tantummodo verbis
sequentibus exprimit hoc agens, opinor, ut subita novæ rei
commemoratione, ud quam rem audiendam animi convivarum minime
parati essent, acutissimi iudicii admirationem et gloriam certius
atque celerius assequeretur. rovto ydp 7tepifl&pXijrat, rdp particula duplici
relatione hoc loco posita est, ut et ad rovto GeiXtjvg)8eS pertineat et,
ad notaudum convivarum errorem, qui Socratem talem esse putaverint,
qualem oculis viderint, ad verba referatur 216. C. ev yap fore, Zri
ov8elS v/uav rovtov yiyvojtixeu Sensus est: Namque miram hanc
Silenorumque protervitati atque immunditiei consimilem formam ille induit
Silenorum instar, in artificum officinis sedentium, qui
intus reconditas statuas deorum pelle x sua contegunt.
7to6rj^ f oVe6$e t ye/tei. Haud raro mediis interrogationibus
verborum interponuntur secundæ personæ singularis atque pluralis numeri,
quibus provocantur, qui rogantor, ut ipsi uua rem interrogatam iudicent,
atque quid ipsis videatur, aperiant. Hic dicendi usus Græcis haud infrequens, neqæ a nostratium more
alienus est. Duo autem snnt, quæ verbis hoc modo interpositis
efficiuntur: gravitas augetur interrogatæ rei, et alacritas interrogationis
amplificatur. Compluria huius structuræ exempla apud Græcos scriptores
Stallbaumius attulit ad h. 1., Ruckertus ad Piat. Symp. 202. B. d A. A a nat
aqxpovEi oX. r. A. Hæc proYsus conveniant cum Diotiinæ præcepto
laudato a Socrate 210. B. &vo? ro CcpoSpa rovto^arXdtjoti
xauxppuvijdavra xa\ tfptxpov 1 /yTfddj.iErov. Quæ insequuntur verba ovd
av tiS scribæ alicuius imperitia in ot;dfl? dv mutata sunt, quam lectionem
unus exhibet codex Bekkeri. Alibi notavimus ovSs tls significare prorsus
nomo, de quo significatu sub v.
ou6£ ei?. Hæc verba etiam ibi exhibere amant scriptores, ubi allectatam
orationis gravitatem rejvacsenUut. Possis ea 23 ravrcc t d
xzyfiaza ovtisvdg «|t« xal qpag ovdlv tlvat, tlgavEvi^uvog Se xal icai^av
nonna w filov itQog tovg av&ganovg duratei. tSxovSaOavzog de avzov
xal avo iZ&tvzog ovx olda, fi ug e ai pax e tu ivzog dyalfiaza' a te'
lyto ijdi] noz’ tldov, xal fioi 1'do^ev ovza titia xal SI 7 jjpvtfa
«&>» xal ndyxala xal tiavfiudza, Sgzt nouy h. 1.
convertere: nemo gentium. Verba convertit Stallbaumius: quantopere nemo
quis quam crediderit. xal i/fiaS ovSlr elvat, Ileusdins Spec.
Crit. pro r/puS scribendum censuit XlpaS. Non recte t neque placet
verborum conversio Stallbaumiana : atque nos, qui talia
appetamus» nullo in numero habendos censet. Verba convertenda sunt potius
: atque nos, qui talia possideamus, flocci pendit. Loquitur
enim Alcibiades, homo ditissimos atque oxnoium rerum honore, quas multitudo
admiratur, abundans. Qui cum se contemtum a Socrate vidisset (cfr. 219.
A. seqq.), insuetæ rei experientia motus verba proTert xal rjpaS
ovSkv elvat. Sed ne ingenuitatem Al-, cibiadis forte non agnoscas,
animique nobilitatem, TjpaS ovdlv tlvcn verborum magis etiam, quam
nos fecimus supra, lenienda est interpretatione asperitas. Significare
igitur contendimus: omnes, qui talia possideamus iisque gloriemur, flocci
pendit. tlpovevopevoS Si xal 7t algor, cfr. Cic. de Orat.
2. Urbana etiam dissimulatio est, cum aliter sentias ac
loquaris. In hoc genere Fannius in annalibus suis hunc Æmiliaoum fuisse
et cum Græco verbo appellat eYpojya, sed uti ferunt, qui melius hæc
norunt, Socratem opinor in hac tlpoveia dissimulautiaque longe lepore et
humanitate omnibus præstitisse. Adde Cic. de off, I. c. SO : de Græcis
autem dulcem et facetum festivique sermonis atque io omni oratione
simulatorem, quem rfpoora Græci nominaverunt, Socratem accepimus, v
ta £vt of dyaXpata. Respicit Alcibiades ad Silenos in
artificum officinis sedentes, quos idem dixit 215. B. 8tj (aSe
8totx$ivraS ostendere ayaXpaxa J&ecav. Hinc explicatur facillime, qui fiat,
ut cum drtovSctuai verbo avoix$yvai verbum coniungatur. Sileni eaim cum
aperiuntur, fraus detecta est Silenique nihil nisi capsulæ esse
reperiuntur rerum divinarum. Recte Ruhnkenitis ad. Timæi L. V.
Pl. ayaXpa proprie dici monet quodeunque grata sui specie oculos
delectet. Recte igitur Stallbanmins annotat : ra ivtoS ay aXfiat a
intelligi species illas virtutis in animo Socratis conspicuas. Præter
alios, qui Platonis locum imitati siut, scriptores, idem Ciceronem
laudat Legg. I. 22. Qui se ipse norit, aliquid se sentiet habere
divinum mgenium xiov elvai Iv Pqcc%bl o n xelsvoi EaxgdtrjS-
yyov[itvos de avrov ionovSaxivai iit l r y Ifiy aga Sgficuov yyyadfnjv
tlvai xtu £vTv%Tffia Ifiov &avfiaUTov, cjg vxdg%ov [tot %ttQiaa[iiv<j
Etoxgdrct nave’ ccxovGai, oGan cg ovrog fjdct. itpgovovv yccg drj ini ty i aga
&av(idoiov ocJoi/. zavxa ovv diavoy&als, ngo tov ovx que i
n N s e sunm sicut simulacrum aliquod dedicatum putabit. nai jioi
ido£ev. In aliquot codicibus pro pol legitur Ipoi, quod Bekkerus in
ordinem verborum recepit* Iniuria, ut videtur. Ey g> pronomen in præcedeutibus
verbis necessaria de caussa positum esse, videlicet ut aliis, qui
forte dyaXpaxat io Socrate latentia spectaverint, Alcibiades se
opponeret, extra dubitationem positum est. Sed ideo non necessarium est,
ut et in sequentibus verbis pari gravitate pronomen exornetur. Plane
alio verbo accentus orationis ponendus est, quem si tenaciter in
pronomine posueris atque ipoi scripseris, vide, ne sensus efficiatur ab
huius loci natura alienissimus. Diceret enim Alcibiades holi ipoi i6o&£Y
non alio sensu, ac si opinaretur, esse posse illorum dyaXpdxoov
spectatores, quibus ea non divina, aurea, pulcherrima et summa
admiratione digna videantur. <2sta itoirjr kov o tt xaXevoi 2ajxpdtrjS h. e., ut
illico Socrati me emancipatum censerem, neque quid ego, sed quid
ille vellet, faciendum putarem. Pro xehevot vulgo xetevst legitur. Illud
ex optimis codicibus recentiorum editorum consensa receptam
est. Zppaior fiyrjtfd prjv elV au De Zppdtov vocis significatu
vide annotat. 88. Ceterum Schol. Bodl., quem Kukkertus laudat, hæc habet : ippaiov
ru dnposdowfxor nipdoS ano xcov ir xalS oSoi X anapX&r t aS ol
odoinopot xare65lov6i t 7ta\ yap iv xaiS odols ZSoS ijv ISpvoSai tov *
Eppijv, itap o xa\ ivodioS \iyexai. Quod sequentia attinet noti
evrv Xrjpct ipov SavpadTov, ud hæc verba Riickertas, Duplicem, inquit,
video pronominis explicandi rationem y vel ut in ipov vim inesse dicas,
quod Alcibiades sibi hoc, non aliis contigisse gaudeat j Socratis ut
amorem excitaret: eximiam meam fortunam; vel ut pronomen possessivum pro dativo
usurpatum interpreteris: eximia mihi hoc fortuna contigisse . Quarum
utram præferam, nescio. Neutra nobis placet. EvTV£ipACt ipov eodem
modo dictum est, quo nos dicere solemus: meiu gutes Gluck.
v itppov ovr yap St/. Pro Sij vulgo
r/drj legebatur. Illud fiekkero debetur, qui id ex optimis codicibus
restituit. De ironica 6rj particulæ potestate vide Indices sub v. 6i/.
Rem quod attinet, iuprimis conferendus est locus Piat. Alcib. 1, 104.
A. xa yap vndpxovxd tSoi peyaAxt 23 * EiaQcog ccvtv
axol.ovftov fiovog fisz’ avtov ylyvEG&ai, tote dzozk^zav tov
axbkovftov fibvog (SwEytyvof tyv. B Ssi yap zgog vpag zuma r
afai&ij eItcelv. alia ZQoge%ete tov vovv' neti tl ipEvSofiai, ZwxQccTEg,
l£tisy%sCWEyLyvo^rjv yap, avdgtg, pbvog povco, xal (pjirjV avTLxet
diakli;E<f&at, avtov poi, cczeq dv Igatityg zaiducolg iv igrjpla
diaXz%%Elri, xcd tyaiQOV. tovtov 6’ oi3 pdl.cc lylyvETo ovdiv, alti uszeq
zlvjftzi, Scateri vai, gq$T£ jiijSevoS SettiSaif ano tov dcopazos
dp&apsva xsÆvtgovtci eis xrjv iftvxrfy ' olei ydp 8 i/ elvat npootov
per xaXkitixoS te xal pkyi6xoi* xal xovxo fic v 8 ?} navxl drjXov
iSalv, uxi ov ipevSy. 07 *x eImSgoS dv ev cixoXovSov povos per* awxov
y. Hæc verba ne falso interpreteris) Alcibiudemqæ forte statuas solum
Socratem ita convenisse, nt semper tertius adesset: Athenienses ditiores
domo non exibant, quin servam sccum ducerent, qui, si quid opus
esset in via, id curaret. Hinc factum est, ut Alcibiades quoque tum
ad alios, tum ad Socratem nunquam solus accederet, sed semper
pedisseqnunt una adduceret. ansp.dv
SiaXsxS Opinabatur Alcibiades, Socratem talia sibi dicturum
esse, qualia soleat, ubi solus sit cum amasio, umator dicere, atque
vehementer gaudebat. Gaudii caussam expressam habes verbis p, 217. A. 6
j? vndpxov poi x<*pitiapkvco 2coxpdz£i it dive axov dat, udanep ovxoS y8et.
Solebant enim amasii amatoribus gratificaturi obsequii præmia sibi
expetere, neque se dare, nisi, quicqnid expetiexint, consecuti
t essent. Cfr. Piat. Menon, 76. B., ubi hæc
leguntur: M. aXX f insi8dv uot <Sv tovt 9 tinyS, oo 2rixpateS,
ipdS 6oi. 2. xdv xaxaxExaXvppkvoS nS yvotr/, oJ Mevgjv,
StaXeyo pkvov 6ov, oti xaXoS ei, xal ipadxal 6oi hi eldiv . M. tl
8?}; 2. oti ovdlv aXX* rj inirarteiS iv roiS XoyoiS' unsp
noiovdiv ol t pv<p<5vTES, UTE tvpavvEvuviES, ccdS dv iv g opa
&)6iv. aXX* c SfnEp eIgjSei, 8ia\£X$£ } iS [av] poi ctmc ov. Annotat Stallbaumins ad h. 1.
: Pertinet, inquit, dv particula ad universam sententiam
ideoque connectenda est cora verbo principe enuntiati coxeto, ita ut indicet
actionem sæpius repetitam: solebat identidem discedere, de quo loquendi
genere optime disseruit Rostius Gramm. Itaque non est quod cum
Astio corrigamus arra poi, aut cum uno cod. Yiudob. dv
deleamus. Perscripsi
integram viri doctissimi annotationem studioseque legendam Symposii lectoribus
commendo. Nobis quid do sr. jrfolg [ av ] fwi 6vvt]{iiQtv<Sag
(yycro (\xiav. (itra ruvra GvyyvfivafcGdcu trgovxaj.ov/ujv avzov xai G
wt- c yi>y,va£6[t>]v, Sg x t ivrav&a mouvcov.
Gvvcyv(ivatcro ovv (io i xai XQogimi/.aic itoXlaxis ovSsvog
nuQovzog. xca tl Su kiyuv ; ovSev yccQ /tot itltov ijv. InuSi/ dh
ovSccfiij ravTij tjvvtov, ido^i /tot tzi&txiov eivctt rei ctr6pt xaza
ro xagzeQov xca ovx avtttov, lnu6i)xtQ iy/.iyiiQr[xr}, akka iaziov IjSt],
ti ian ro 7CQayua. tcqo o hoc loco videatur, si quæris, hoc est: Contra
Alcibiadis voluntatem contendimus esse istud : solebat identidem
discedere, quem haud verisimile est, cum, quod speraret, sæpius non
evenisset, quoties cura Socrate congrederetur, toties exspectasse
avtixa SiaXeZedSai avrov x. t. A. Etenim quem sæpius spes frustrata
est, is sensim sensimque ei diffidere solet atque lætissimam, quam antea
habuit, exspectationem ex animo removere. Igitur si sæpius rem illam
factam accipias, vereor, ut etiam xai ixaipov verba satis bene
habeant. Verborum ordinem quod attinet, dv particulam eo loco positum
habes, quo minime exspectaveris, Iam cum necessarium non sit, ut res ab Alcibiade
narrata sæpius facta esse cogitetur, eius autem repetitio cum
singulis ALCEBIADE verbis no conveniat quidem satis, nihil veriti codicum
auctoritatem, quos in falsissimis interdum consentire vidimus, av
particulam uncinis includendam curavimus. tivyyvfivacledS at itpo vHaXov
pijv avrov . Vide quæ annotavimus ad verba xai 7 } ye <ptXo 6 o
q> ia ed.p. 101’. Rem quod attinet, semel fastam esse
contendimus. Nam quod paullo infra legitnr TtpoZfitu.A ais ito7(\axiS
ovdevoS napovroS, ita intelligendum est, ut, dum GYMNASTICA cxerceicnt Socrates
atque Alcibiades, sæpius non aff uisse docearis, qui una se
exercerent aut luctantes spectarent. xai ti deiXiyBiv, IJac
formula dicendi uti solent, qui sunt animo commotiore, remque sibi
injucundissimam quam fieri potest paucissimis verbis enarrare cupiunt.
Accentus autem orationis in Xkysiv verbo ponendus est, quod prægnanti significatu
positum idem fere denotat atque doXtxov xataxtl VBiv tdv A oyov. Quæ sequuntur
verba ovdlv yap poi : nXiov rjy, recte Stallbaumius interpretatur: nihil
enim pro ficicbam. xa\ ovx iit e tSijit e p lyx£X&ipVxy.
Hæc prorsus conveniunt cum verbis supra lectis 216 0 aAXa iym 6yXadcJ,
izeinep i/pbdptjr, ad quæ verba vide auuotut. S50. aXXd idt
iov IjSrj ti idti to itpayya. Solent haud raro Græci scriptores
commemorato eo, quod faciendum sit, additoque, quod non faciendum
sit, 358 nAATSINOS xcriLovfiai Stj
ccvtov ftQog zo GvvSukvhv, dzc^yag togitCQ ipadzrjg itaidixoig ImflovtevQV. xat
fioi ovSe D zovzo za%v vnfjxovGtv, ofiag S ’ ovv %Qova indaftrj.
ixudrj da atplxtzo to xquzov, Semv/jGag andvai Ifiavltzo. xal tote fiav
ai6xvv6iuvog dcprjxa avzov. av&ig da ijctflovAtvGctg, httiSt]
idcdiixvyxu, SisXsyofitjv 7 to(i$o) ztZv vvxzav, xcii IzEiStj tfiovhEzo ajrta
quasi, quid faciendum sit, non commemoraverint, id verbis paullisper
immutatis atque aXXa particula adhibita oppositionis augendæ gratia repetere.
Idem igitur significant verba £8o£ii pot iniSexkoy elvai rw avdpl
xat a to xapzepoy et IdxkoY i)8tj t L idn to itpaypa, Exemplum
est huius structuræ 210. O. pexa Sk toL imrrfdsvpocxa hei xaS
iiet6xt}paS ayayeiv, %ya i6y ctv imdTrjpcjy xaXXoS xai fiXkncov
itpos txoXv i/Stj to xaXdv pijxkrt to nap M Qtyanory d A A.* liti to txoXtj itkXayoS xexpappkvoS
x. T, X . Wyttenbachius Bibi. Crit. V. I. I. scribendum coniccit
aXX Itiov hti to itpaypa, quafc scriptura eo nomine nobis improbatur,
quod cuiu præcedentibus verbis, quibuscum convenire debet, poi iitiSerkoy
eirat rcJ dvdpl xaxa rd xaprepov, multo minus, quam aXXa
IdxkoY t/St}, tI idn to itpdypa f consociutur. Idtkoy verbum quod attinet,
ub Idtiv derivatum esseceoseut iulcrpretes, ut seusus sit; videndum est,
explorandum est. Vide Butttnuiini Grarnm. ampl. Nobis «b tidkycn semper
derivandum cs»e videtur, neque tamen sciendum e * t recte converti.
sed faciendum est, nt sciam. Vide annotat, 207«, 169. al.
vSitep ipadxijS 7 t aid txojs kitiPovXevcov. cfr. 213. C. xal
xov 2coxpaTTjj do 'Aya^cov, cpavai, opa, et pot InapwiiS' ce? ipdl
o TOVT0V ipcoS xov av^pooitov ov (pavXoy Ttpaypct ykyover x.
T. X. t quæ verba nostris expiicautur. Xpoyco, quod sequitur est: multo
tempore præterlapso. rd TTpdoxov, dsinvifdaS. Olim posita
ante T o TtpdxTOY distinctione hæc verba cum sequentibus iungebantur . Quod
ita recte fieret, si semel venisset Socrates atque tum initio
quidem abire post coenam voluisset, postea vero a proposito destitisset
. Quum autem tum revera discesserit, fuit utique ita distinguendum, ut
Jactum est inde a Bekkero, llitckert. It 6 (i f> 00 TQOV Y v X T
00 V h. C. in multum usque noctem* cfr. Piat. Protag. 310. C.
xai Ixi per iyextlprjda evSvS napd dh levat, 'intixd poi Xiav nopfacd
£8o£e zdoy vvxxuv elvai, ad quem locum Stallbuumius laudat p, ed. 24.1 Æschinem
adv. Ctcsiph. $. 122. for} 6h 7tO{5()u rijS r)pkpa$ ovdrjS* Ceterum
ne vcu, <Sxt]m6(iEvos, ou otiis tirj, XQOSTjv&yxaGa avtov
fiiveiv. avtnavtro ovv iv rjj ixo/iivy ijiov xMvy, iv yitfQ IStinvu, xai
ovSslg iv ta olxrjfiau tiklog xa9tjijSsv rj ijfis ig. ^XQ 1 ovv Sij Ssvqo tov
bbyov E xaXas ccv %ot xai tcgog ovuvovv Xtytiv tb 8 ’ ivttv&ev
ovx av nov rjxovGcns Ityovxog, tl (ir/ xqwtov ( iiv, tb Xsyofievov, otvog
avsv ts acudcov xai fisxa pluralem numerum mireris, vvhteS non
noctes sunt, sed horæ nocturnæ, de quo significatu vvxxeS yocis
vide Stullbaumii annotat, ad Piat. Phileb. 158. Quod sequitur xai
inEtdi) ifiovXexo dnikvat, eodem modo, ut præcedens amkvai ifiovkEto
non convertendum est: abire volebat, sed velle se abire dixit. Vide
annotat., * t dxrjnx optv of, ori eXrj. Timæus habet L. V.
Pl. ^MjittOfiEvoS. npoq>adi^6pevoS. Kecte. Etenim qui ipse non
habet in se, quo aliquid probet aut excuset, eum niti oportet in re
extrinsecus petita, h. e, npotpadet rivi iv ty lx» /tcvy l)iOv
xXivjf. De horum verboram SIGNIFICATA supra dictum est annotatione. ct
334. Præter locos illic commemoratos confer etiam R. Kubnerum ad CICERONE,
TUSC. DISP., ubi laudantur Pind. Olymp. I. init. prjd' 'OXvpniaS ayaya
(pkpxepov avdddopev ibique Boeckhii annotat, 104., CICERONE (si veda)
T. D. I. 1. $. 2. : quæ tam excellens in omni genere virtus In ullis
fuit, ut sit cum maioribus nostris comparanda ? xaXtiS aif A kyetv.
Scriptum exspecta veris primo obtutu naXdjS av Hx<n ojSte npoS
ovuvovv Acxxkov elvai, Kai pro gjSxb posito vario modo verba explicari
possunt. Facillima explicandi ratio videtur ea, qua post xai, Eivat verbi
optativus subintelligitur. Optativum autem sty recte omitti posse
contendimus tura, quum antecedit, ut hoc loco, alius verbi
optativus modus, ex quo ille facillime eruitur. Explicatius igitur
enarrata verba audinnt: pkxpt pev ovv 8r) Ssvpo tov Xuyov xaXdtS dv %x ot
C° iX eyov) xai eltj npoS ovxtvovv Xkyeiv . itp&xov filv, olvoi
avev x £ naid&v xai pexa ital8a)V r/v «A tj $ r}$. Vetus
proverbium : olvoS xai aXjfSeia, ad quod hic respicit Alcibiades,
Cfr. Athenæus II. 37. E, $i\6xopo$ 8k tprjdLV, oxi ol niyovxeS ov pdvov
havxovS kpipavlB,ov6tv ol xivkS eldiv, aXXa xai xgjv dXXoav txadxov dvaxaXvitxovdi,
na/ifiqdiav ayovxes. oSev Oivof xai d\?}$eia Xkyexai . Idem II. 38. B.
Anr tiphanis versus laudat hos: Kpvtyai, $eidia, anavxa xaXXd
xiS dvvatx* dv, nX?}v Svoiv olvov xe nivoav eis ipoora
t* kpitEdQJV. 1 itaiSav jv dXy&js, imita
&<pa V l<Sai ZaxQutovs %ov vKQfoavov el s imuvov U&ovza
&6ix6v fiot tpalvezui. apcporspa fiTjvvEi ydp dito tc2v
(3\EUpd.TGDV 7ca\ to5v A oyaov rav$\ g)$te tovs
dpvovpivovS fia\l($TGL roVTOVS XatCKpaVEiS avrovs iroieiv
. Schoh præter notissimum oivo S Tioci aXrjSsia, quod dici ait
£n\ t<uy iv fteSj/ x t}v ciXt/Seiav Acyovrcov, alterum proverbium laudat
: ro £v ry xapSine rov v?jq>ovroS ini ry yXd>66y rov pt&VOYTOS, Illud
proverbium nostro loco ita laudatur, ut verba addita sint dvtv re naldcov
xal pexa Ttotidooy, quod additamentum vera crux fuit interpretum
omnium, Ficinus habet: Vinum «t cum pueritia et sine pueritia est
veridicum. In conversione Schleiermacheri legitur : Bis hierher nnn kdnnte
man die Sacho noch unbedeiiklich iedermann ersahlen ; das folgeude aber
wiir— det ihr wohl nicht von mir Jioren, tvcnn nicht zuerst
nach dem Spriichwort der Wein mit o d e r ohoe Kinder die
Wahrheit redete. Prorsus eodem modo Schulthessius verba reddidit hoc
tantum a Schleiertnacheri discrepans conversione, quod naidoov nomen
Knaben convertit. Stallbauniius verborum sensura esse ait: vinum
efficit, ut verum dicatur, sive PUERI epuli s intersint, sive noa
intersint; h. e, virium non pueros tantum, sed alios omnes n d
verum proloquendum s uC1 tnt. Aliter nobis videtur de limus loci
explicatione statueudum'esse. Accurate tenendum quæ hio narret
Alcibiades, ea ita proferri f ut errores exponantur auditoribus, in quos
ille olim inciderit, et quibus præsenti tempore non amplius obnoxius sit;
Colligitur hoc cum ex «diis locis, tum e verbis p, 217. A.
yyovpevoS 8'e av rov £<jnov8axivai fnl ry £py d/pa Bppaiov
?}yrj6dp?/v elvat x. r. A. fieri autem solet haud raro, ut aliquis,
quem dirus error olim vexabat, ubi ab eo 'liberatum se sentit, ipse
in errorem illum quodammodo illudat. Neque pugnat hoc cum æstimatione ea,
quam, qui nunc vivant, significantius quam rectius, egoismum
vocant. Nam qui erravit, errorem autem agnovit atque correxit, is magna
cura hilaritate animi alium, atque fuerit antea, se nunc esse intelligit.
In errorem igitar illudens aliquis, cui olim obnoxius fuit, non tara in
se illudit, quippe ab errore liberato, quam alteri illi, qni errore
devinctus fuerit atque qaasi obcæcatus. Non mireris igitur, Alcibiadem
ipsum sibi illudentem induci verbis 217. A. Itppovoyv yap 8 rj ini ry copæ
5avpadtov u6ov y neque mirum, eundem etiam verbis olvoS av ev re 7t ai 8
cov x al pera itai 8 cjv tjv uXrjSpS gravius in se invehere. Respicit
enim ad errorem illum Alcibiades, quo existimabat, fore, ut servo
remisso, quem secum habere solebat, Socrates opportunitate loci
gavisus ad AMATORUM modum secum colloqueretur. A. ravra ovv
SiavojjSets, xpd rov ovx eIgjS&S avtv axoXox>$ov pavos pet
avrov yiyvEdSai, tore unant pnw %av dxoXovSov poht bl to rov
8q%&tvtog vito rov cos sea9og v&\£i t%u. (patii yaQ itov rcvcc
rovzo itu&ovza vix iftiktw voS Cweyiyv6f.n]v. tivveyiyvoprjv
yap, jiovoS juovWfXal difirpr avxlxa StaAl^euSai avxov ficn aizEp ctv
ipatinjt naidixoiS iv iprjpia diaXexSeirj, nat Hxaipov. Ad hanc
igitur rem respicieus, cumque errorem tatis lepide taugeus,
Nunquam, inquit, hoc ex mc audituri essetis (j&v vxovtiart)
si proverbio illo vinum, quod neque præsentiam neque
absentiam servorum curat, non esset veridicam. litEixa a<p av
l6ui epalv erat. Cum præcedat eI pi} Trpwzov pev r\v, scriptum
exspectaveris btElxa aStxov /tot
itpaivero. Cavendum est autem, ue quis loquentis scribentisvc
uegligentiæ imputet, quod augendi sententiæ yigoris caussa commissum est,
ut incepta verborum structura relinqueretur. IlpGJTov plv iVrczxcl hoc
loco Lat. vim habet: c u m tum potissimum, istud potissimum autem
mutatione structuræ efficitur. Ceterum dtpavidai verbum minus
«apte 8ch)eiermacheras reddidit: verbergen, neque rectius Scholthessius:
verhehlen. Aliud quid Alcibiades atpavidoti verbo expressurus erat.
Facinus illud nemini nisi Alcibiadi atque Socrati notum, neque verisimile
erat, Socratem quidem cuiqnnm eius narrationem facturum esse. Intolligit
igituf Alcibiades, rei memoriam prorsus perituram esse, nisi ipse
eam divulget. Iam dcpavtunn verbum quid significet, inteliiges. Est enim,
quod nos dicimus, etwas der Kenntniss der Welt giiuzlich s entziehen.
Ad V7CEprj(potvov Uuckcrtus ; vnepij<pctvov, inquit, voci h* 1.
grata quædam ambiguitas est ab eaque persona, quam hic Alcibiades agit,
minime aliena. Homo enim, qui sentiret quidem veritatis vim, quæ ad morum
honestatem spectat, at uon agnosceret, ne se cogeretur accusare, nonne
Socratis hoc facinus poterat pro superbissimo habere? immo debebat, qui
tantam suam pulcritadinem tam foede contemaisset. Ne multis hanc sententiam
perstringam, quæ meo quidem iadicio falsissima est, ct qua prorsus
pervertitur scriptoris consilium, verba laudare sufficit 217. A. i<pp6vovy
ydp tir) ini xjj &poL Savjiddwv odov. iri 6'e r 6
rov drjxSirXoS x. x. A. Triplex caussa est, cur Alcibiades cum
convivis impertiendum censet, quibus modis Socrati sit insidiatus.
Vini hausti vim veridicam iu superioribus commemoratam habes atque augendæ
Socraticæ laudis studium. Tertio loco viperæ morsus commemoratur,
quo ct sd laborasse Alcibiades narrat. Nescimus quidem, quid facere
soleant atque loqui, quos Vipera momordit. Non dubium est autem, quin
Alcibiades eos iusuniu quadam corripi significet, qua circumacti et
agant et loquantur, quod sanis hominibus non possit non mirum
videri. Et qneniam ipsum se gravioris viperæ morsu 218 Uyuv olov r\v
itXrjv roig SiSr^y^ivoig, wg f. tovois yvaOofitvo Jg ze xal OvyyvatSoutvois, el
itixv izoXfia &quv rs xul Xiyuv vito rijs odvvtje • ly® ovv
Stdtjyu,tvos ts vito ttXyuvoziqov xcii ro aXyuvozczzov wv av ttg
Sij%9sli] z rjv xaqdtav yug r; ipv^tjv tj o zt Sei avzo vvouaOta xXtjyels
zs xal S>ix&tls vad zmv Iv (fiXoColæsuro indicat, vehementiore insania
se circumactum describit, qua fecerit atque locutus sit, quod
paullo infra exposituro habes. Morbo igitur, cui obnoxius fuerit, facta
et dicta excusatum iri sperat convivis, quippe qui eosdem illius
morbi dolores perpessi sint. Qui si non perpessi essent, nunquam se
commissurum fuisse, ut ipsis illorum narrationem exponeret, iyoS
ovv SeSijy pivoS" x. r. X. Stallbaumium audi egregie de horum
verborum structura disserentem : Anacoluthia, inquit, prorsus
egregia et rei ipsi accommodato, quippe quæ loquentia impetum animique
commotionem, qua de illo dolore loquitur, plane exprimat et veluti
imagine aliqua repræsentet. vxo dXyetvor ipov xal ro dXystror arov,
Suspecta nobis est xai vocula, quæ quamquam explicari potest, tamen,
quod vehemeutissimæ orationis impetum paullo impeditiorem reddit,
huic loco minus convenire iudicamus. Amant autem veteres commotius
loquendi genus edituri copula addita nulla verba iuxta ponere,
qualia sunt vno aXyeivozepov ro dXyeivozazoY. Interposuit, si quid video,
>caL, qui desiderabat, quorsum præcedens re referret. Dicturus
autem Alcibiades erat: iya o&v 6e6rfy pevos re xal nenXtiyplroS
vno dXyeivozepov ro dXyeiYOtazov X. r. X.j sed mutata inter
loquendum voluntate xal nenXijypevoS vetba reticuit, atque iis
sequentibus exhibuit nXrjyeis re xal An fortasse rectio rem verborum
juncturam censes esse : iyco ovv bedrjypevoS re xal nXi/yeis re xal 8rjx$ets ? Non crfdo
equidem, ideoque, ut quid rectius esset, interpunctione rectiore
legeutium oculis indicatum sit, post ovopadai comma ponendum
curavimus, xi] y xapdiav y a p ovo patiat. Sensus est: Die Worte des
Socrates erregen einen unerklarbaren, heftigen Schmcrz : man weiss nicht,
ob mati korperlich oder geistig oder wie sonst leidet: gewiss ist
nur das Geftihl der Verletzung und der Zerrissenheit,
o*l ^ovrat x. r. X.*Exovrat verbum ne careret casu suo, Rostius V.
D. comma delendum censuit post dyptcozepov, idque post aqwovS
ponendum curavit. Quo facto vide, ne orav XdfiooYtat verba' admodum
frigeant. Neque necessarium esse contendimus, ut Ex £( 5$ at verbum,
ubi firmiter inhærere SIGNIFICAT, rem, cui inhærere aliquid
dicitur, semper adiunctam habeat. Græci eodem modo atque nos : Welcheschreck(pia
Uyav, o'l fyovm i%i8vt]s aygiditEgov, vlov Iwyjs (ii] acpvov s oxav
Adfiavtcu, xal itoioiiai i)gdv te xal Hyuv ortovv xal ogcSv av QcdSgovs, ’Jya9covas,
’EQv£iud%ovg, JlavGavlas, 'jQiazodrjuov? te xal ’Aqi- u crocpuvag' EaxQar
rj fil avrov r t SeI xal Xiyuv, xal oooi aAAoi ; xavces yag XEXOWavqxcnS
xrjg qwloOocpov lichcr ais Nattern haften, w e d n sie einmal orst
an einem iugendlichen Herz e n Anhalt gefunden habe n .
xaVApidxoqxxv aS. Vulgo 'ApidxotpdvEtS legitur. Illud cod.
Bodl. habet, idque cum Grammatici præcepto convenit in Bekheri Anecdot. III. 1131^1
81 xal xovxo yirudxEiy, Zti ol \ Axxixol iiti xd)V Eis 7/?, eis ovs
i*oVr cor x ?}v yEvixrjy, xal iic\ xqdv xcqjct x 6 E$oS 8ia x ov a
icoiovdi tfjr alxiaTixrjv xooy nXrj^vyxixcoy, olor 6 Ar\yLOd^brt\S, x ov
drjpod^ivovS, xovS drjpiodSiyaS, o ’Aptdxo<pdvrfS, xov *Apidxotpa yot;?,
xovS *Aptdxo<pdvaS .Nomina propria prorsus eodem modo plurali numero
poni censet Engelhardtus ad Piat. Menes', ed. 204., quo nostrates
haud raro de singulis viris loquentes plurali numero utantur.
Hoc recto quidem annotatum, sed inde nou iuteliigitur, qui factum
sit, ut et Græci et nostrates singulorum hominum nomina plurali numero
exhibeant. Neque tamen diu quærenda est huius dicendi usus caussa.
Brevitatis enim studio ut Græci, ita nos pro: indem ich Manuar
sehe, wie Agathon, Eryximachu» cet. dicimus omisso verbo, quod
plurali numero positum est, atque ipso illo uumero ad nomina propria
translato : indem Ich Agathone, cet., sehe, Scoxpdxrj 8%
avtovXiysiY. Ne mireris, cur Socratem hic commemoret Alcibiades, nbi non nisi
eorum mentio erat facienda, qui eodem modo atque Alcibiades
Socratici sermonis aculeis læsi sunt : Alcibiades hoc agit, ut ostendat,
se nou nisi cum iis mala, quæ perpessus sit, impertire, qui ipsi
iis obnoxii fuerint. Iam cum recenseret omnes, quos sibi socios putaret
morbi illius, Socratem forte conspiciens, quid istunc, inquit,
commemorem, morbi auctorem? Ceterum versus laudare iuvat petitos ex
epigrammate Meleagri, quibus Diopysii alicuius amator non nisi eos
alloquitur, qui ipsi amoris flammam senserint ; Meleagr. Epigr,
"WvXpOTtOtai 6vSEpCOXES, vdoi <p\oya x r/y
cpik6%ai8a of3are, xov mxpov yevda. flEVOl flijLlXOS, Ipvxpoy
vdcop yiipaif ifryxpoy, xaxoS t ctpxi xccxEidrjS lx zioroS xy ‘MV æpl
xpaSiy. Quibas auditis omnes, qui non auiant, hominis insaniam ridebunt
videlicet frigidam sibi circa præcordia circumfundi iubentia.
tijS <pi\o6oipov pavias XE xal ftaxxdaS. Hæc verba fiavlag
te mu (iety.ydag' Sio ftdvtES uxov6e<S9e. avyyvioOEO&E yaQ Toig rs tote
tcqc<x9eIoi xat roig vvv Xeyo[tivoig. ot da olxircu, xcil il' r tg
«AAos toti /ti-fiqP.og te ) icti dyQoixog, avlag nuvv fisyteXag roig
wtfiv fatl&tif&t. 'EheiSi] yaQ ovv, io kvSqeq, o ts kvyv
og C xei, xal oi nalSsg a|(u rfiav, ?do|s' ftoi XQtjvai fit/div
xomU.Eiv noog avzov, akV tAao^aowg eixeiv d f wi præcedentibus
explicantur. A. nXrfyeis re xal fo/jfSeis' vito rav iv
<pi\o6o(pioL Xoycov, ol SI ohikx cli x. r. A. Cum in
superioribos dixisset Alcibiades. E, vinum veridicum esse sive servi
narrationi intersint, sive non intersint, nunc rursum servos iubet aures
occludere, ut ne verbuqi quidem audiant, Num forte sibi contradicere censes
hominem ebrium ? Non credo, # quamquam contradictionem verbis inesse non
negamus. Notum euitn fuit Alcibiadi quoque, quod Ovidius ait: Nitimur in
vetitum semper cupimusque negata, atque ut magis pateat, vinum
etiam servis præsentibus veridicum esse, servos, quos tibi finge arrectis
auribus adstitisse cupidissimos audiendi, ne audire velint iubendo, ad
audiendnm alacriores reddit atque paratiores. IIoc efficitur etiam eo,
quod ad versum Orphicum Alcibiades respexit : cpSeyZopai ols SifiiS
fori • S vpotS S* iitiSetiSt (tiftrjAoi, qua re animadversa quantam
omvuiuin ctuses luis .e exspectationem futuræ narrationis ? yijSlv
TtOtxiXXElY itpoS avtov. Vide annotat, tibi de icoixiXoS nominis
significatu dictum est. Possis itotxiXA elv li. 1, explicare : non obscure,
quod Stallbaumio probator, sed ambigue loqui, quaudoquidem varii coloris
oratio ita comparata est, ut quem colorem habeat, nescias, et quouiam
huiusmodi oratio comploret colores, qui cum significationibus comparantur, repræsentat,
complures significationes habere h. e. ambiguam esse recte dixeris.
Facile autem iotelligi potest, qui colorem cum Significatione orationis
veteres comparaverint. Ad consuetudinem enim respexerunt AMANTIUM,
qui floribus arte consertis sibique invicem missis exprimere
solebant,' quod claris verbis indicar metus prohibuit aut pudor.
Non obscure anlem floribus missis, sed ambigue, quid vellent, exprimebant,
vel nihil omnino, ut videtur, exprimebant, sed e modo atque ratione, qua,
cui miserunt, is flores exciperet, missos 'm idoxn. xal UTtcrv
xivyGag avzov. UtixQaz tg, xcc% tvdn$ ;
Ov drjza, ?; d’ osOlo&cc ovv a (101 6 tSoKica ; Ti (laluSza ; i'ipy. £v ijiol doxus, >}v
d’ iyto, ifiov igaOrris a^tog ytyovivai (lovog, . xal (ioi (palvu
oxvstv /avt;(>&t]vtu xqos fic. lyd> 81 ovxaoi i/to' mxvv
dvoryzov yyov(iai tlval 601 fiij ou xal zovzo XaglfcO&ai xal tl' xi
alio fj xtjg ovGiag xrjs tuijs dtoto y xav (pllav xav Ifiav. ifiol (ilv yccg
ovdtv lou, xge- D GjivxeQov xov a>s oxi fiilx usxov ifis yivLo&ai,
zovxov 8 ’ olfiul (io 1 OvllrjitzoQa 0 vSivu xvquozcqov ilvui Gov.
iya 8y xolqvuo avdgl itolv (idllov dv (iy %uql£6[ie qæ interpretaretur,
voluntatem eius explorare solebant» xal einov xivf/das avxov.
De xiveiv verbi sicnificata vide annotat, 29., ubi etiam hic locus
laudatus est. xi paXidx a ; Itpr/. Ma Xtdxa interrogationi additum
efficit, ut is, qui interroget, curiositatem prodat sciendi, quid sit id,
quod modo audiverit, aut quo sensu dicatur, cfr. riat, Menon. D. 2.
7tcf vovpyoS e 1, cS Mlvcjv t xal 6X iyov iZTjTtdxrjtiaS pe. M. xi
pdXidxa, c3 2ooxpaxt5 ; xai poi tpaivei oxvelv pvT/dSijv ai
icpds pe. cfr* Alcibiad. I. init. 2. nai KXei viovy olpaL <Se
SavpaZeiv, oxi 7rp(Zxo's ipadx?js dov yevope~ voG y xcjy aAAcov
nexccvplvcDVy povoS ovx ctnaXXdxxopai, xal oxi ol plv dXXot 8t
o^Aot» iyevovxo 6ot SiaXeyopevoi, iyaa xodovuov ixcov ov8l irpoZ~
einov. iy co 81 ovxcodl 7t:dvv avo?/ xov . Præclare
Stallbaumius ad h. I. : Quæ inserviunt, inquit, explicandis verbis ovxcodl
&X 60 j ea de more advvSixcoS adduntur. Quam loquendi
rationem, quum nou tenerent grammatici, pro scripserunt, quod in
vett. editt. migravit. 6v8iv Idxt xpedfl vxep ov . Mihi
nihil antiquius est, proprie : nihil, cui malim primi loci honorem
concedere, quam huic. Vide annotat, 128. xovxov 8’ olpal
pot dvXXi/itxopa x. x. X. Sensus est : neminem esse rcor, qui
mihi integræ huius reiadiutor te sit potior. In oinuibus fere
codicibus pov legitur pro poi, quod Stallbaumio unice probatur
propter structuram dvXXtxpfiavEiv verbi* Coniongitur enitn plerumque
cum genitivo rei atque cum dativo personæ. Hiickertus dativum
pronomidis cum elvai verbo cohærere censet. Dativus pronominis commodi potius,
quem vocant, dativas est, atque recte ad totum verborum complexum refertur.
Apposite Stallbaumius vog al6yvvotfirjv tovg (pgovipovg, rj %agi^6pBvog
tovg tb itoXXovg xal acpgovag. Kal ovtog axovdag pdXcc tlgovtxmg
xal Gcpodga lama slco&otag IXb^bv * f Sl {pile ’AXxifhadr] 9
xivdvvivug ta ovrt ov (pavXog dvai 9 E bixeq abj&ij tvy%avsc qvxcl a
A iysig xegi epov, xal t ig i(tv* iv ipol dvvaptg, <5V qg dv dv ytvoio
dfislvav, dfirjxccvov tb xaXXog ogarjg dv Iv Ipo i xal vijg xaga
dol BvpLOQ(plctg itapnoXv dcafpegov. il dfj xa&ogriiv avto
xoivaGadftai %b poi im%eigeig xal aXXd£aGftai xaXXog dvxl xiXXovg y ovx
oXiycp pov xXbovbxvbiv diavoeZ, iXX laadat Xenoph. Memor. II. 2.
12* ira ctyaSov doi yiyvrjxca dvAXt/nz&p* i
dprjxavov te xdWoC op gStjS a y . Locus admodum salebrosus, quem
sine novorum codicum accessione nunquam ita restitutum iri puto,
ut, quid Plato scripserit, legere tibi videare. Ia Bodleiano cod.
aliisque perpaucis pro re legitur roi, Aid. Bas. alii non pauci rl
exhibent, quod Bekkerus recepit colo post a/uivGov posito. Aliam rationem
Schleiermacherus iniit, qui dpijxavdv te cet. verba cum præcedentibus 8i’
rjS dv dv ykvoio ajxeivgdv connectenda censet hoc sensu: wenn das wahr ist, was da von mir sagst,
und es eine Eigenschaft in mir giebt, durch welche da besser werdea
konntest, und dann eine gar aonderbare Schonheit an mir erblicktest, die deine
Wohlgestalt um gar vieles ubertrifft. Stallbaumius veterem lectionem, h.
e. zl 9 retinendam ceoset eamque distinctionem singularum orationis partium
edidit, ut verba dpTjxavov te cet. e prægresso ehtep aptentur. Sententiam
verborum hanc esse ait: videris profecto non contemnendas
esse, si quidem vera sunt, quæ dicis de me, hoc est, si in me
vis quædam inest, quæ te reddat meliorem atque cernere in me potes
et conspicere immensam p ul cr i C ud i ne m tuaque formositate multo præstantiorem.
Recta Stalibauraium via incedere mihi quidem persuasissimum est, sed est
tamen, quod me male habeat; av particula cum ei potest quidem coniungi,
uti docueruut, quos /itallbaumius laudat, Schæferus Melett. Critt., Apparat. ad Demosth., Schneiderus in Addoud. ad Xenoph.
Politic. 472., Heindorfius ad Protag. 535., Hermannus ad Vig. 830., sed admodum
dubitari potest, num ea hoc loco Plato usus sit, ubi verba præcedunt
6i' tfS dv dv yivoio apeivov. Quis enim non videt, av particulam, quæ in
his verbis comparet, facillime ad nostra verba transferri potuisse
? avtl 6 6 $tjS aXr}$ eiav HtzXcovh. e., Stallbaumius inavr\
tioJ-rjg aAqfteiccv xuAcov xx aoftai iiti%siQBig, xal 210 tg) ovrt %qv
6sa xaAxetav dia{ts[ps6ftca voslg. &AA’, cS fiaXCiQLE,
ttflBLVOV tiXOTCEL, (ITJ 6 £ AavftaVG) Ov 6 iv G)V. ij rot rrjg
diavoiag oipig aq%ttai o£i fiAixsiv, oxav tj tixiv dppaziQV tijg dx^iijg
Aqyuv liuxsLQy* <5v di xovrav Hxi Jto$QCO. Kayco axo v<Sag> Tct fiiv
tcccq* Ipov, i(prjv, tttvz 9 Itixlv, ©i; ot5(5«> aAAag Bifnjxai tj cog
diavoovfuxi ' 6v di avxog ovxgj (IovÆvov, o n OoL xs &qi(5xov xal
ifiol rjyBt. *Ak A f y £cprj y xovxo ys sv AiyEig. Iv yCCQ
TG) IsUOVU ZQOVCp POVÆVOIIEVOL TCQa^OyLBV o Sv qnit, arx\ xaAdav,
a 8oxd xa * A a elvai, xxadSai imxeipels xa A*r, a l6xiv aJs aArfScoS.
In proximis alludit ad Ilom. II, «?. t. 234. m Ev$r*
avte FXavxcj KpoviSjjS (ppira* i&iÆxo ZevS ds npoS Tvdeidtfv 4i
o/u/Sea xevx** upsifie Xpvdea x a Axei&v 9
hxaxopfiot ivveapoicov. r\xot x ijs dtavoiaS oif>iS
X» X. A. Errant interpretes, qni potant, verbum reperiri vernaculum, quod
xoi vocabulo respondeat. Neque probem, quæ Stailbanmii sententia est,
ailirmandi vim et significationem habere xoi vocabulum in sententiis
communibus. Significat potius, sententiam, cni additum sit, communem
esse, eamque ideo et alias et nunc valere. Rectissime Schleiermacherus
spretis vocabulis, quæ xoi particulæ respondere arbitrati sunt
interpretes, j a, j a doch, aliis, verba reddidit: Das Auge des
Geistes f ii n g t erst an scharf zu sehen, wenn das leibliche
von seiner Schiirfe schon v e rlieren willj minus apte, quæ sequuntur,
hoc modo annectit: und davon tiist du noch welt entfernt. Fines enim
sententiæ communis hoc additamento sublatos habes atqne omnem seutentiam
cum reliqua oratione male commixtam. Recte in contexte oratione
colo præmisso scribitur 6v 81 xovxaov hi xoffyao. Restat, ut verbo
commemorem Rtikkerti opinionem censentis, xoi h. 1, argumentationi
inservire, cuius loco etiam ydp particulam poni licuerit. Qua
ratione Rtikjcertns vehementer errat, si Promethei verba in Æsch. Prom*
Vinct. r. 700. explicanda censet, A iy\ ixdidadxs' xois vodovdl xoi
yAvxv ( ro' Aotuov akyoS npovZeni(SradSat xopcoS. cZ>v
ovdlv a AA«? efpqxa ix. X . A. C. :UdoiU yoi xpijvat itoi xiAÆir xpos
avxov, aAA' iÆvSipcoS eindv a poi idonei. Sensus est: Dixi, quæ dixi, neque quicquam eorum aliter,
atque sentio, edictum est. 6v 8 i avxoS ovtoo ftov Ævov. Verba
convertit Fici-* B tpalvrjxai vav xcsqL ts xovtcov xal xeqi xdv
aU.uv uqlGzov. ’Eya (ilv 8t] xavtcc axovOas re x«l tlmav, y.al
dtpilg Sgnsg ficXt] xizgaG&at avxov Ojirjv. xal dvciGxdg ye, ovdh
Ixizgtipas rovtio tintiv ovdtv Ixi, K[icpd<Sas xo iy.dxLOV xo ipavxov
xovxo xal yug ijv nus : tu
autem ita dei i b era, ut et tibi et mihi m elius fore censes. AvxoS
vocabulum reddere omisit, iu qua positus est acceutns orationis.
Alcibiades enim cum dixisset, quid sibi videretur, ne ulterius
progrederetur atque nimiæ audaciæ crimeu fugiens : tu autem, inquit,
quasi meam sententiam non aperuissem, ad meam voluntatem prorsus non
respiciens, ipse te cum delibera. axov6aS re xal e Iit id
v. Exspectaveris fortasse inversum ordinem participiorum, quem revera
in conversione exhibuit Schleiermacherus ; Nach dieser E ede und
Antwort. Felicius rem expediit Schulthessius; Das
war die Antwort auf meiue Ucde. xal atpels &S7tep
fiiXy, ' Inteilige x ovS Xoyovf. Solent enim ^ verba
Stallbaumii sunt, quæ vel acute vel acerbe in aliquem dicuntur, cum telis
comparari. Similiter
Latini dicunt verba iacnlari, vibrare, torquere. cfr. Piat. Protag. 34-2. E. ei ydp
iScXei xiS Aaxedaipovi&v tc.l cpavXorccTcp tivyyevEtiSai, x d y\v no\Arr
iv xols XoyoiS evprjdEi avrov (paivvptvov, terra:, oitov av rvxv tdSr A
eyojiircoV, kvkfiaXe pijfia dt,iov Xoyov fipaxu xal dvvedxpappkvo v
ooSizep 8eivoS axortusi/js ; Similis Græcorum LATINORVMque dicendi
usui formula est, qua nostrates ntnntur de bullis paparum: deuBannstrahl
schleudern. Ceterum pauciorum codicum lectio est pkXij, vulgo fitXet
legitur, quod emendandum esse Abreschius Lect. Aristæn. 207. primus
vidit. d p <pti 6 aS rd Ipdxiov xo i p avxov xovxo. Librorum
plurimorum lectio est X ovxov j vulgo xovxo, quod et Ficiuus habet iu
conversione: surgensque ue verbum quidetn ulterius loqui permisi: et
hunc amictum, quem videtis, circumdans (erat enim liiems ) snb
strato huius pallio veteri recubui. Vulgatam lectiouem reieccrunt editores,
quod non verisimile esset, Alcibiadem eodem pallio usum esse, quod
aliquot annis ante gestasset. Sed vide, ue præpostera hæc sit
xovxo vocabuli interpretatio. De eodem quidem pallio verba accipienda
sunt Piat. Protag. 335. D. xal Itpa xavxa elncov avi6xdpt)v cd? dniGQY.
xal poo dvioxapivov iTuXapfitxvixai 6 KaXXiaS xi}S x&ipoS xy
6et,nx t xy 6’ dpidztpa dvzeXd/jtzo zuv zplficovoS zovzovl, xal
thcev w verba nostri loci non item. Tovio enim nihil aliud
significare videtur, qunm Alcibiadem tum trnipoiris simili pallio indutum luisse,
atque quo nunc utatur. Quiil igitur proh.bet, quominus yU/lUV
VICO TOV TQtfiaVK XOUCjtklViig TOV TOVTOvt, TCiQijicdiov rta %£iQ£ tovup
tu dcafiovico wg txb/9ag xai &av(ia<STtp, xartxdfuiv tijv vv/.vce
okt/v. sml ov&s C ravta w Zoixgareg, Igdg ori lpivSofiai. 7 iou)okvrog
de brj Tuvtce i/iov ovrog toGovtov TCtgityLvtTo^ censeamus, pallio
suo, quali hibertio tempore uti consuesceret, iudutum Alcibiadem
Socraticum tegumentum subiisse? Tovtov autem lectionem ideo improbamus, quod
dubitari nequit, quin alius verbi participio usurus fuisset Alcibiades,
si exprimere voluisset, se Socrati in lectulo iacenti pallium superimposuisse,
Sin forte statuas, Alcibiadem eodem pallio, quo ipse esset indutus, etiam
Socratem involvisse, repugnantem ordinem verborum habebis, quatenus
quidem scriptum esse deberet: vito tov Tpiftoova xaraxXivels tov
rovrovt, a/uputia? r o ipatiov ro ipavzov tovzov x. r. A.
vito tov Tpifiaova. Schol. ad h. 1. Tplficjv, inquit, idrl
(StoXij TiS foveto Grpitla cj$ ypajiijiuzior Tpificovtov 81 l/tdtiov
itaXatov xai zezpip/iivov. Hoc scholion iam Fischerus impugnavit annotat,
ad h. 1. rectissime, Non est autem dubium, quin recta sit Stallbaumiana
rpifSoov vocabuli interpretatio: pallium longo usu detritum, quale
solebant gestare philosophi. Hinc iocum expeudus Aristophanicum in
Nubb. v. 175. ed. Reisig. atque risum auditorum, qui cum
audissent, Socratem nocturno tempore lunæ vias atque cursum ore
hiante spectantem a stellione maculatum esse, iiuuc etiytra pallio illo
detrito privatum docerentur, quod ille inter docendam deposuerat. Versus
Aristopliauici adhuc non satis emendati, ut videtur, ab interpretibus hoc modo
scribendi snnt : M. ix$eS 6£ y* tjph> 8a7itvov ovx
tjv hCntpaZ . 2. elev • zl qvv npos xa\<piz
inaXapydaTO ; M. xaxd xijs rpait&tyS xaranadaS Xenxijv t
ecppctv xdutftaS ofteXidxov, eira diafitfirjv XafSoovZx tiS
itaXaidrpas Solpatiov vipdXezo. Quoniam autem sentit Strepsiades, a
discipulo aliquo pallium ablatum esse, pa^TjTUVy inquit, h. e.
discipulus esse cupio Socraticus, ut eodem modo aliquid furari
discam, xa\ o v 8 £ T a.v x a, do 2 coxpctx£& Bekkerus post
zavza posuit au, quam voculam vulgo edi solitam Stallbaumius ex
plurimorum codicum ' auctoritate tacite expunxit. Eam reposuit in texta
Ruckertus. Iuiuria. Nam si scriptum exstaret : xai ovx ipels av, gJ
2boxpaxa $, ozi zavza ifievSopat, illa particula vix csrcre
possemus. Oude zavza autem cum legatur, ov6i vocabulum illam particulam
in vicinia poni nullo modo patitur. todovtov itepieyiv et o.
Ia his rodoviov dictum est 8aixzixuS et per quandam exclama- ts xa\
xaTS<pQ 0 VT]as xid xaxtyikaæ xijg l(t!jg agas xu\ vfigioe' xaljteg
ixsivo ye $(ir]v xi elvat, a SvSqis Sr/MOtai' dixocaxal yag laxe xrjg
Eaxgaxovg vxsgr t tpavictg. tv yag Xaxe, (id 9eovg, fid &eag, ovSlv £
xtgixxoxegov ‘ xaradedagdxjxdg uvtaxqv fiexd Eaxgaxovg ij tl (iexcc nsngbg
xa&?jvdov ij &8ek<pov xgecsflvregov. tionem, ut sigpificet:
mirum quantum me vicit. S t a 1 1 b. Dubito, nura huias structuræ
exempla reperiantur apud scriptores. Ut nobis videtur, aliam verborum
structuram camque legitimam quidem Alcibiades in mente habuit, qua altera
quædam enuntiati pars per «oSfce particulam præcedentibus annexa effectam tov
iCeptysvid^at describeret. Fortasse ita dicturas erat : noiydavxoS 8 'k x
avtct ipot 1 ovxoS rodovrov leepieylvexo, <3 sxe xal
xaxatppovydai xal xaxaytXdoai xrjS if.njs &paS xal % 'fipidai. AMAT autem
interdum oratio concitatior legitimæ orationis vincula spernere,
atque prout in buccam venerint, verba verbis adiungere, id quod
nostro loco factum est. xalitep ixeivo <ppyv n ttvai. cfr.
217. A. ig>pdvovv yap 8rj ixl xy upa $avpaOtov odor, quibus verbis optime
expositam babes, quid sit, quod nostro loco adhibitum est rl slvai
. Discas autem ex huius loci sententia repetita, quanti olim
Alcibiades formositatem suam uestimaverit, CeteTum ne mireris, Ixetvo
vocis neutrum genus positum esse, non femininum : exeivyr nihil
aliud denotaret, quam xyv cjpav> ixeivo coptra paullo latioris SIGNIFICATAS
est atque cum emphasi ad verba refertur : # ipy wpat. f)v8lr
itepixt ot£pov, Colon ponendum curavimus post itepixxdxepov, quo
vigorem oratiouis incredibiliter augeri senties, atque quoniam fortiora
sunt, quæ sunt breviora, sententiæ vim maguo opere
corroborari. Scitote etiim, Alcibiades inquit, nihil præterea. Quæ
sequuntur verba, præcedentibus verbis explicationis caussa addita, de
more adwdtXGjS annectuntur. y el pexa
icatpoS. Nepos ad hunc locum respiciens, Vit. Alcibiad. c. 2, In
e ante, iuquit, adolescentia AMATVS AMANTE AMATO est a multis more Græcorum,
in eis a Socrate, de quo mentionem facit Flato in Symposio. Nsmque
eum induxit commemorantem, se pernoctasse cum Socrate, neque aliter ab eo
sarrexisse, ac filicfs a parente debuerit. y aSeXipov it ped fivripov.
Ne mireris, hoc loco iratrem natu maiorem commemorari, cum possit sola fratris
notio ad rem sufficiens videri : npedftvxipov non ideo additum est,
ut significetur, quod de fra- . To St] (lixa rovr o riva
o&is&e fie Siavoiav £%uv, ^yovfuvov fiiv otjrifuxo&ai
dyct/ievov de xi)v rovrov tptioiv re xai eocpQoOwijV xai avdQilav,
lvrtxv%riitbzct dv&Qejncf) roLOVtu, oZ » eyw ovx av afirjv note Ivrv%elv
tlg <pqom]0lv xai elg xaQrtQMV ; wg re ovff’ oza>g tre natu
maiore valeat, id non item de fratre natu minore valere, sed ad Socratis ætatem
Alcibiades respiciens, cum cum patre atque fatre natu maiore
comparat. riva ofedS- £ jie 6ia voiav De interroga tionibus
mediæ orationi interpositis sæpius iara diximus. Vide annotat, 60. Paullo
supra eodem modo 216. D. legitur SvSoSev 8k aroLxStkk TCoOrjS ote6$e
ykfiEi f a avtfJES Ovpnotat, 6<*)<ppo6vv?]S ; Efficitur autem his dicendi
formulis, ut attentiores ad rem auditores reddantur, aut, quod in nostrum locum
cadit, ut rei narratæ vis amplificetur. xrjv xovtov (pvdiv. Verba
convertit Schleiermaclierus : und doch aucb an des Manues Natur mich
erfreute. Dubito, num vernaculum nomen Græco nomini satis
respondeat. Solent Græci commemorato nomine aliquo, quod totam
aliquam rem in se contineret, per xi
Ticd nat eas eius partes
annectere, quæ inprimis extollendæ sint atque urgendæ. Igitur verba convertenda
censuerim: da icb mich verachtet glaubte, und doch des JY1 annes
ganzem Wesen besonders seiuer besouuenheit und Charakterfestigkeit mit
aller Liebe zugethan bin. olo) i yco ovh av gj p r) v nox\ iv
xvxeiy. Proprie verba hoc ordine proferenda erant: olco iyco cjprjv ovh av
nox E ivxvXElV, quod moneo, ut facilius iutclligas, quorsum av particula
referenda sit. AMANT autem Græci verbum dinitum, o quo alia quædam verba
apta sunt, mediis illis verbis interponere haud raro, quo ordine
verborum vis enuntiati magnopere augetur. Ceterum ut eximiam laudem
Socratis, ita non parvam æqualium vituperationem his verbis contineri
senties. on&S ovv 6 pyiZoiprjv. Prorsus eodem modo ovv IN
SVSPENSA ORATIONE reperitur in PJat, Protag. 322. G. ipeara ovv
*EpyfjS Aia, xlva ovv xponov doitf SbtTfv nal aioc 5 av$pco~ 7l0iS.
Noli, Stallbaumius inquit annotat, ad b. 1., Ovv sollicitare, quod
Stephanus vacare iudicabat. Indicat enim
ratiocinationem loquentis, qui quasi secum consilia pectore agitans
inducitur. Quippe ea est virtus linguæ græcæ, ut multa, quæ alii
populi nonnisi oratione recta possunt enuntiare, ea etiam oratione
obliqua exprimere valeat. Quod quid sibi velit, hoc uno
exem- * m ouv vQyt£ol(i>jV Ei%ov xai uaoan(jTjd'th]V
Ttjg tovrov <Swov6tug, ov$’ o Tty trQogttyayolftr/V avrov
tvxvgow. E tv yt':Q ySij, ori XQt//icc6i re Tto/.ii (tullov rcrparog
i]v Mivtuxij rj CidijQCJ 6 Aiug, «a te difiijv avrov fluvio
ixAcotiEO&cu, SiankpEvyi fit. tjnoQovv &>], xaraSiSov^a(dvos ts vito
tov dv^gunov us ovSels vn' ovdsvog p!o satia patet. Recta enim oratione
dici aic debebat ; irroS ovv opylgGjjjai nat ctnuOzrpTj^co rijS
rovrav dvvovtiaS ; quomodo igitur ei irascar ei usque consuetudine
mc abstineam? Quæ convertens Alcibiades in suspensam orationem eleganter
retinet voculam igitur, quæ animi consilia agitantis gravius indicium
facit, ov6’ ony itpoSayctyolfl 7J V ac V TOV Evito p ovv .
TlpoSctyeiv riva sensim sensimqne aliquem sibi assuefacere, lente aliquem
sibi conciliare prætentis quibnsdam illecebris significat. Hinc iudicabis
de <x7C0(Srepri^Eii]v verbi significatu, quod illi oppositum
est» Ceterum opyiZoifiTjv verbum primo obtutu habet, quo
ollendaris, quandoquidem haud verisimile est, Alcibiadem ob
repulsam a Socrate acceptam eidem non iratum fuisse. Fortas sq o pyrgo
iprjv xa\ dno6rep7f$eirjv positum accipere possis pro dpyiZoptvos
anodzepijSelrjv y nt sensus sit totius loci : »o dass ich weder
weiss, wie ich mich in hochster Aufwallung seiuer ganz erledigen,
noch wie ich mich seiner allgemach bemaclitigen soli. His adde, quæ supra
leguntnr 216. B. ^paicEttvco ovv avrov xal <psvyco et quæ
sequuntur. ev ydp ori xpy)padi re. Vulgo ye legitur pro re,
quod e septem codicum auctoritate, quorum in numero Bodleianus est, Bekkerns,
Stallbauxnius, alii iu ordinem vetborum receperunt. Riickertus ye vulgatum
reposuit annotans : Non hæc est sententia: Et pecunia eum
capi non posse mlellige banij et quo solo cet., iramo potius hæc: quomodo eum
mihi conciliarem, non videbam, Probe enim sciebam, pecunia
quidem eum nullo jpodo capi posse ; quoque solo eum captum iri putaveram,
id ejju gerat . Vereor equidem, ut præcedente Xpr/padi ye non w re o opyv
ponendum fuerit, sed qj di, cuius scripturæ nullum iu codicibus
vestigium comparet. arpGoroS rjv navraxy 7f dldlfpa) 6 AlaS .
Aiacern Telamonis lilium invulnerabilem fuisse, compluribus locis
narratur. Vide Nitsch. mythol. YVorterb. Ortam puto inde fabulam, quod in
Iliade Aiux non vulneratur; pugu&Ds licet fortissime cum
fortiss.inis. Riickert. Ad rectiorem verborum interpretationem navraxy verbum
spoute ducere videtur, quo) verbo de scuto immenso monemur, quod
gerens Aiax ab omni telo tutus erat, 8 tau i<p evy i //£. Hæc
paucorum librorum lectio est, i r iun 0110 a t . 373 rj.kov
iteouja. 1 rartd rt ydg /toi ctncivta Ttgovytyovu, xnl f utcI T.rtvTu
(Irganiu tj/iiv dg JlotiSaiav lyivvto Xvivrj } cal (JvvtffiTovfisv
txd. Ugcoxov /ih' ouv xou; itovoig ov fiorov fuoiT ittQtijv,
tlkf.d stal tav iiXkav ujidvtav. ojcote yovv avayxccO&dqftev
axokeup&tvtes stov, ola 8tj dtQaxBtctg, 2Jo '« quam
editores immerito reiecisse videntur. Plurimi 8iene<pevyei pe
exhibent, quod Stallbaumius, unus Siatetpevyei pe, quod Bekkerua iu
textam recepit. Nolo, quod dedi, tanqaam certum atque extra omnem
dubitationem positum lectoribus commendare, dedi tamen, quod Alcibiadis
animo apprime convenire videbatur. Ille enim rem actam neque
quicquam spei sibi relictum esse docens hæc ait: Experientia do ctas
sum, eam pecunia inalto minas commoveri posse, quum Aiacem, scuto
immenso tectam i‘erro vulnerari, et qua re sola eum capi putabam,
eam eludeus elapsus est, tavtd te ydp poi. Nemo
interpretum de ydp particula quicquam annotavit, quæ quo iure h. I,
posita sit, non statim intclligitur. Schleiermacliems in
conversione eam prorsus non reddidit: Dies nun war alles friilicr
gesebehen cet. Dubitari autem nequit, qnin verbis, ad quæ relationem
habet, præmissa sit, de quo usu loquendi vide Indices s. v. ydp.
Consuetior ver-*horum ordo foret, opinor: Jial pera tavta tavtd te ydp
poi uTtavta npovyeyovai <5tpateia ijfiiv eis Tloridaiav iyiveto n. r,
A. Potidæam urbem quod attinet fttqno bellum, quem contra
incolas eius gesserunt Atheniensis, andi Riickertum annotantem ad hunc
locum: Potidæa Corinthiorum colonia in Pallene pæninsula ad sinum Thermæum
postquam Atheuiensiuin dominationem pertulit cum ceteris illius oræ
civitatibus aliquamdiu, defecit 01. 86. 2. a* Chr, 435. belloque pressa
per quiuqueiHiiuni iterum in ditionem venit 01. . 3- a Clir. In horum
igitur aliquem amiuin incidunt, quæ hic ab Alcibiade
narrantur. o jr <5 r e yovv ar ay xct • 6 3 e i?j per.
Rursum locum habes, in quo edendo novorum codicum auxilium maxime desideratur.
Quam edidi, Stallbaumianæ editionis lectio est, quæ meliorum codicum
auctoritate nititur. Sed cum vulgo legatur ondtav yovv
avayxatiSefo/pev, quis audeat, præsertim cum exempla reperiantur apud
bouos scriptores onotav cum optativo coniuncti, vide Mattii. Giamm.
ampl, $. 521. Aun. I. 1007., quis aipl eat, inquam, utra lectio
verior sit, cum aliqua certe veritatis specie dijudicare ? Tovv in
codicibus melioribus, quorum auctoritate nititur 6 itote lectio,
omittitur. Quod, quoniam vix abesse potest, si receperis, co ipso
oitote lectionis auctoritatem infringes. Optime autem yovv
ciSiTBiv, ovdtv ijeav o£ (ikkoL n gdg tu xagregeiv. tv r av r uls
tvcoyfaig (i6vog dnokaveiv ottig r’ rjv, td % akl.a, xcd nlvtiv ovx
t&tkav, unor’ avuyxuGfrtlti, n dvrag IxQ&t ei, xal i 6’ ndvtav
dav/xatirutarov, 2kaxgart] (itfrvovra ovSslg noinot’ icogaxtv
civftQoiJtav. rovrov fitv ovv it oi doxei xcu avrlxa 6 %ksy%og
i'<fe<S&ai. ngog 6 i av rdg rov %iL(iuvog xagregijGsig 0uvol
ydg av- Stallbnmnius explicat: Confir mat yovv, inquit, ut
Latinorum i certe quideui, antecedentia cum aliqua restrictione,
hoc est ita, ut indicet, hoc certe, quod nunc commemoretur,
veritatem s eorum, quæ antea dicta sint, satis testari ; sed nlia etiam
posse afferri^ quæ tamen nunc reticenda esse videantur. dn o\
e i cp % k v x sS 7tOV, Astius drtoArfipSiifxeS scribendum
coniecit, quod hodie ab editoribus omnibus ia ordinem verborum receptum est.
Sed codices miro consensu ditoÆi<p$ivxE$ exhibent, quod, quoniam
explicari posse arbitramur, in textu retinuimus. Rectum quid esset,
Heusdius vidit, qui scribendum coniecit dnoAsup^ivxES Cixov ; sed
mutatione nulla opus estj e sequente enim afStxetv infinitivo 6ltov
genitivus facillime ad ditoAtupSiv T£$ suppletur, FICINO habet ; et si
quo in loco, ut accideresolet i u bello, ccfro meatus
deficeret* iv r* av tais ev G>xiaiS. Ad hæc quoque verba
recte referuntur, quæ præcedunt; ola 6q ini dxpaxeiats, h. e. pro varia
fortuna belli. Militum enim ea fortuna, ut nunc omnium rerum
felicissima copia abundent, nunc no habeant quidem, quæ ad
sustentandam vitam necessaria suat. Huiu? rei fortunam nemo Socrate
melius perferre potuit. navxaS in patet. Rarior
structora est npatEiv verbi cum quarto casu ea de caussa, quod Græci
hoc verbum sæpius prægnanti, quem vocant, quam proprio significatu adhibere
solebant, Kpaxelv ttvoS enim idem fere est atque npaxovvxa elvai
XtvoS, victorem esse alicuius, de quo SIGNIFICATA vide annotat, 87.
KpcciEiv xivd contra proprio significatu adhibitum prorsus dicitur ut LATINORVM
vincere ali que ni. ov 8 eIs nd nox e hd pane v. Codicum
auctoritate motus, in quorum numero Bodleiauus est, Bekkerus kapdxei in
textum recepit, quæ lectio item Riickerto probatur. Non placet. Non
enim hæc est mens Alcibiadis, Socratem tum temporis a nemine 'visum esse
vino gravatum, sed nunquam gravari vino dicitur in universum, eiusque rei
luculentissimum indicium mox convivas habituros esse Alcibiades
promittit, Seivot yap avxoSi x ei ~ p dives. XEipwveS
articulo suo privatum latiore significatu accipiendum est, ut verba,
couver <S zo&> yup&veg ftav padia elgydteto xtx
te $ AAa, xai fs itote ovtog Tiayov oTov Suvmutov, xal xavtav y ovx
1'iiivtov EvSo&ev, >], d tis ittoi, i)p<piEOpivav xe
&av(icc6xa Sij ooct xal vxoSsSepivGni xai IvEikiypEvcov xovg xoSag
Eig xikovg xal uQvaxlSag, ovtog 6 Iv xovtoig 11] jei lyav [pclt iov ptv
totovrov, olov xeq xal XQortQOV eIoj&ei <poQUv, awnoSrycog Se Sia
tov xqvtcnda sint : denn W i n t e r in dortigcr Gegeud sind fiirchterlich.
ra te aXXa, xai itote. Hæc dicendi brevitas etiam paullo supra in
verbis conspicitur tu re dXX a, xal itlveiv ovx Xgov, quæ
explicatius audire Stallbaumius docet annotat. ad lu 1. t a re
aXXa, xal 8t} xab rovto, ori nireir itavta S ixpdtei. Alias
breviloquentiæ exemplum in sequentibus verbis continetur xai itote
ovtoS nayov olov 8 eiv ot dt ov, ubi. explicatius verba enarrata sonant: xai
note ortos itayov toiovroUy oluS biti 8eivbtatoS, de quo loquendi genere
vide Mattii. •Oranira. ampl. §. 473- Ann. 2. 885. Ceterum vulgo
legitur ortoS tov nayov. Bodlciani cod, aliorumque paucorum
auctoritatem secuti Bckkerus, Stallbauinius alii articulum e textu reiecerunt.
Utramque lectionem commode explicari posse, nemo dubitabit, atque
sententiam si spectas, perinde tere esse censemus, utrum addatur an
omittatur articulus. In huiusmodi locis codicum auctoritas cum maxime valere
debet. Igitur et nos articulum omisimus, quem Riickertus in textu
reposuerat. t) ovx l Bti 6 v to)v £ v 6 o -$ev «c. e tabernaculis,
quorum notio facillimo mento suppletur. "Ev8oSev Scliieicrmacherus
convertit hinaus. Recte quidem e nostra loquendi consuetudine; aliam Græcorum
fuisse, H.v8o$ev vocabuli notio docet, Etenim Græci quicquid scripserunt
dixeruntve, eius quasi imagiæm quandam ante oculos habuerunt prius,
quam scriberent loquerenturve. Dicturus igitur Alcibiades : neminem
militum e tabernaculis exiisse, rdm ita proponit, ut imaginem ante
oculos habuisse coniicias militum o tabernaculis exeuntium. Hinc
HvSoSev vocabulum Explicabis, Convenit cum nostro loquendi usu,
quod legitur. E. ol y\v ydp evSvS n<n8d uva IV8o$ev dnavti\6avta dytiv
x. r. X. Innumerabiles autem loci opud scriptores Græcos
reperiuntur, quibus illa ingenii indoles probatur. Cfr. præterea an ->notat,
ad verba TLxpr\ ydp ofc ScoxpatTf . 16., eis niXovS xal apruni 8 a S.
Schol. ad h. 1. nlXoS Ipdtior IB» ipiov ntXrjdecoS yivoperoVy eis vetav
xal *«/*<»“ VGor afxwav . dpvccxideS 8e apvGov HotSia. Suidas,
apvaxlS t inquit, ro' tov apvoS xqd8tov, to pefd xvv ipicov 8eppa r.
dra/.AOv quov Ijcoqbvsxo tj ol akkoi vitoSstisfiivoL oi dl
tiTQCCTUJTCCl VTttfikeitOV CCVtOV UQ XCCZCC(pQaVOVVTCC c (Stpiuv.
xai ravta plv drj tccvzcc. Cap. XXXVI. Olov A’ av tu 8
’ ipeUs xal ixX r/ xapTEpoS avi/p Nostrum locum frustra, ut videtur,
Valckenarius ad Herod. III» 199. 95. Musonium imitatum esse censuit
apud Stob. I. 17. 51., cuius verba laudare invat tamen : ov8a/icuS
xaXov ovte iuS/fusdi noAXai? xaTadxinEiv TO dGOpa ovts TOLlviaiS
XOCXElXeiv ovre x f tpttS te xal no8aZ nepiSidEt niXoov rj
v<padpaTGyv tivgjv paXaxvvsiv. Quod sequitur, ovtos 8* LATINORVM
respondet: hic, inquam, quo verbo pronomini addito, ut 8i
particula, vis augetur pronominis et filum orationis verbis
interpositis compluribus dissectum rediutegratur. V7Z £ fi\E7t OV
CtVTOV (Di xotr atp pov ovyt a d<pav . Limis oculis eum
intuebafitur, quum eos suæ ipsorum mollitiei puderet, odeo que Socratis p
atieutiam et fortitudinem moleste ferrent, quippe quem ipsos
despicere opinarentur. Ceterum Socratem algoris ct caloris fuisse
patientissimum testatur etiam Xenophon Memorab. ct I. 6. 2. al. Stallb*
Conferri Riickertus iubet annotatione ad h. 1» Piat. Criton. 53< B.
xal odoi 7CEp XljdoVTOLl TtoV aVTGDV TCUXeoov f vuopkbfrovTai Ce 8 ia~
tpSopta yyov/uvoi r uv vegov, olov 8* a v 1 6 8 3 l’ p £ £ e
X. t. A. Versus Homericus est, culus initium Alcibiades immutavit,
ut versus cum cetera oratione melius consociaretur. Legitur autem in Odyss, IV.
v. 245. dk A* olov to 8 * lpz£,E xal irXrf xapTEpoS
dvrjp SrjftGj ivi TpoSaov, uBi nu&X € T£ nt/par ’ Axaioi
. ixei ini drpar e laS, Solent Græci, quando cum gravitate
aliquam actionem descripturi sunt, huic præmittere vocabulum, quod actionis
rationem in universam indicaret, post actionem ipsam accuratius
definitam exhibere. Sic legitur p» 177. E. ndyrcfS /tt/ 8id piSr/S
nou/dad^ai Ti/v iv tgj napdvn dvvovdlav . dXX ovra>, nivovtaS TtpoS ?}6ov)jv,
ad quæ verba vide annotat, 43. Idem valet de locis, quorum mentionem
graviorem ita faciunt scriptores, ut præmisso verbo, quod iu universum
locum aliquem significat, accuratiorem loci descriptionem exhibeant. Sic
igitnr hoc loco ixsl ini
drpaTtiaS legitur, quo docearis, ad Potidneam gestum esse, quod
nuuc Alcibiades narraturus sit. £vvv 07 } d ctS e\6t )/
xci 2,7/TCk jv, Socrates aliquid cum animo suo reputans a primo
maue narratur meditabundus constitisse, atque re non feliciter proccdeute,
quasi defatigationem exe! norh Eithjt (StQcctslag, fil-iov axovdca'
£wvcy<5ag yccQ avtofh Sa&bv n e[6x)]xei 6xojtcov, xai insidi} ov
xqov%(6qsi avtcS, oyx aviti, (Md efotijxti %7)t&v . xai rjdy f\v
iiEtirjuPQla, xai av&QCMiot, ycftavovtOy xai &av^d^ovtsg aXXog dkXco
tksyEV, oti Zcoxganjg iafhvov (fgovrltcov ti eOrrjTce . teXsvTMvzEg corporis
sentiret nullam, in stataria meditatione perstitisse. Huius consuetudinis
mentunem facit etiam Apollodorus, qui cum Agatho servos iussisset
Socratem vocare 175. B. laxe avxov, inquit, £3of yap n xovx*
£*«. ivloxe aitodxcis o7roi dv xvxv %6 xmiev. Quæ addit verba
ijtiei 81 ccvxlxa, &s iycjpat, non ita# accipienda sunt, quasi
Apollodorus revera opinatus esset, Socratem mox venturum esse. Qui enim
Heri potuisset, ut compertum habuisset Apollodorus, quo tempore Socrates
meditationum Unem reperturus sit ? Neque nesciebat, quippe doctus
experientia, Socratem, si constitisset semel meditabundus, iuterdum multum
temporis meditando consumere. Nihil igitur aliud voluit ij£,ei 8i avxixcc,
ck* iycfypæ verbis efficere, quam Socraticæ meditationi consulere, ne forte
servorum acclamatione turbaretur. icccl i} 8 r\ y6$ av ovxo.
Non verterim cum Stallhoumio: und schon war es Miltug, ais mau es er
st merkte ; corrumpitur enim, ut ego existimo, vera sententia addita voce
erst, quæ in Græcis non repentur; iromo »*nd schon war es Mittag,
und die Leute fingens on zu merken (malim: und den Leuten fiel
es auf ); non enim quautum temporis ante præterierit, quam sentirent
homines, ALCIBIADES SIGNIFICAT [cf. Grice: “What do you signify?”], sed quam
diu steterit, et quid acciderit, quod partim loco movere Socratem
debuerit, partim rei augeat miraculum. Idem verba significant, ac
si narret Alcibiades: Iam meridies erat; attamen perseverabat; iam
sentiebant homines; at non discessit. Hanc Riickerti annotationem, cum
idem indicare intellexissem, atque quod ipse seraper de huius loci
explicatione statuendam censerem, viri doctissimi assensu gavisus, integram
recepi. Zajxp axi]? l&> IgdSiv ov q> p ov x l % a v
xi $ d x tj x e . Hæc tanquam ipsa verba laudari censemus hominum
Socratis axoTclctv mirantium. Hoc colligere possis e structura verborum,
quum si forte ad firmaudam sententiam nostram facere negas, ei
certe non repugnare concedes. Hoc satis nunc nobis. Suhest enim gravius
aliquod argumentum, quo ipsa hominum illorum verba laudari probemus,
tppovxi^GJV participium. De quo quoniam pau!lo
fusius dicendum est, longiorem autem explicationem plagellæ huius angustiæ non
capiunt, in Comment. de Piat. Symposio disseremus. xeXe
vx g 3 vxeS 8k xtves Xt ov 'i&YGor. Consentaneum est, non
Athenienses, quibus mas «78 6i uves «w 'Javtav, htuSt)
ttiniga Suxvrfiavtts, D nal yctQ &{qo s rore yi rjv, yctutvvia
i£evtyxu[itvoi tlfia (itv iv Z(p i)v%Ei uct&ijvSov, a(ia 8s
ItpviatTov avzov, st xal njv vvxza t<5r>;|o4. 6 <5a e ianjy.cc
fitXQi eas lytvixo xal tjkioe dvioxtv hiutu c>xtz ’ amdv
ille Socraticus notissimus erat, nunc observatum ivisse e tabernaculis
atque sub dio lectulos stravisse; sed Ionum, qui una cum
Atheniensibus Potidæam obsidebant, aliqui narrantur, cum ex Atticis
militibus de more illo audissent, nt oculis viderent, quod fando
audissent, sub dio pernoctasse. xal ydp SipoS tote y$ T/r.
Annotatione SI* indicavimus, solere haud raro scriptores Græcos partem
orationis eam, quæ caussam alicuius rei contineat, parti orationis rem
ipsam describente præfigere. Exemplum est huius loquendi usus 175*
C. xov ovv 'AyaSojya, rvyxdveir ydp £6x aToy .xaxaHtipevov, jiovov * devp,
£<pt/ (parat, 2fcjxpattS x . r. A. Sed huuc locum cum nostri loci
conformatione non recte conferri, vel obiter instituta comparatio
docebit. Quæritur, quo pacto xal ydp StpoS tote ye i}v explicandum sit. Tacent
interpretes, quo silentio non nihil unimus commovetur mens. Num verba tam
plaua sunt, ut explicatione non indigeaut? Schleiermacherus in conversione
exhibet; Eudlich ais es Abend war und n an gespeiset hatte,
trngeii einige Ionier, denn dama Is war es Sommer, ihre Schla
fdecken hinaus, theils um im Kulilen zu schlafen cet., qua
couversione mitigatam habes mutato verborum ordine difficultatem loci, non
item explicatam, SchuUhessius vertendo; es war eben Sommer,
explicaudi genus admisit, quod sane levissimum est. Dillicultatem
enim vdp particulæ ita, ut ydp reddere omittas, noa expediveris. Scriptum
autem exspectabamus : 6ei7ivr t 6av teS xal, SepoS ydp tote
ye ip', 4Xapevvia i^evEyxdpEvoi. Sed cave non
rectum ceuseas verborum ordioem, quem libri exhibent. Participia §EWVi]($avT£Z,
l&tYEyxdpEVOi, de more advv6 etcjS posita suut, in verbis autem xal ydp
StpoS tote y£ ?/v, caussæ indicium præ ceteris verbis scriptor, eminere
voluit, idqirt) ideo in principe loco enuntiati posuit, h. e. in
initio. Cuius loci quoniam suapte vi non potest caussalis particula
sustinere gravitatem, xal explicativum præpositum est, quo illa eodem
modo susteutatur atque Latinorum enim, addito e t (etenim) fortius iit,
atque principi enuutiati loco idoneum. Vide de xal expletivo annotat 6.
cfr. præterea 219. B. ap<pt?<SaS ro IpecTiov ro ipavtov tovto xal
ydp 7/v x £l M ( et v r » A . Contra ubi verbum aliquod in
enuiitiatione parcuthetica continetur, quod significatus gravitate
ceteris verbis autecedit, id principe loco poni solet. Sic legitur 220.
A.Seivoi ydp av TuSt rtQogEvldtnvos rw
yllco. tl SI (iovktfi&e Iv retis f*«%aig ' tovto yceg Sij Sixcuov yt avrc5
dxoSovvat. ort yctQ i) ftfczv 'h v i VS f/td xal zagiOreict 'iSoiSav
oi evQomjyot, ovSbIs aklog ifii laaow dv&gmxcav y ovrog, rs
tgafuvov ovx i&tkav azohntlv, a).ku GwSdauGe E eiSiffov \s<S$s iv
ratS /udxttiS. Bene Stallbmiroius orationem hoc modo
explendam censet j ei 61' (3ovA.e6$e axovCai, oloS iv x ais puxaii V v
% ifjui xal x ov$* vpiv. Nollem tamen per aposiopesiu verba explicanda
esse dixisset. Certum esse reor, tl particulam aposiopesin nunquam
admittere» conditionalis enim enuntiatio ex ordi e temperatiorum dictionum
est» quæ cum aposiopeseos vehementia non conveniunt. Possis etiam
verba ad præcedentia referre 220. C. xal
xavxa plv Si/xavccr oiov 6 ’ av x 68* £pt£,e xal izXrj XQtptepoS
dvrjp ixel noxa iitl OTpaxtiaS, aB,iov attovdai. Quæ verba cum
Alcibiades hoc modo edixisse sibi videretnr: ei (iovA e6$e dxoveiv, olor
8* av xo8 * UpeB,e xal £rA?/ xapxepos avtjp 9 nunc ita perrexit: ei
6fe fiov XetiSe (sc. dxoveiv, olov 6* av x 68 * Bpe&e xal ix\rj
xapxe - opo$ cevrjp ixel xoxh) iv xal? paxaiS, (sc. ipa xal
tov$’ vplv. y oxe yap fj fiaxv V v - Hia pugna. Ponit
euim rem pro certa otnnibusque nota. Narrat, quorum hic meminit
Alcibiades, Plutarclt. Alcib. p 194. C. F., sed ita, ut aut
omnem materiem ex hoc loco hauriat, aut studiose cum in narrando
respiciat. Riickert, i B, ys i po i xal xdp i6 X e ia. Ex præpositio
hoc loco temporali potestate posita est, quod moneo contra
Riickertum, qui annotat ad h. 1. : Secundum quam. Caussam euim
pugna præbuit, cor darentur Alcibiadi virtutis præmia. Sed bene monitos
lectores velim, ne ix quovis loco temporali potestate poni posse
opinentur. Ponitur tum tantummodo, quum temporis indicio simul adhæret
notio quædam, quæ ix præpositioni propria est. Minus accurate
Schlciermacherus : hei welchem ( Gefecht ) mir die
Heerftihrer deu Preis zuerkanuten ; non rectius Schulthessius: dena in
der Schlacht, wo mir cet.Restat ut de xal vocula dicamus,
quam u nemine interprete explicatam video. Supplemento aliquo
opus est, quo advocato, quid xal significet, statim intelligetur:
ure yap i/ paxv rjv, y avry, i£ r/S i/ioi xal xdpuS^ua
ISoOav. denn ais ieue Schlacht wnr, diesclbe, ais die, nach wclcher
die Heerfuhrer mir deo Preis zuerkannten. x ex pat fiiv ov
ovx i$iA cdv. Vulgo hæc verba inverso ordiue exhibentur) codices plurimi
atque optimi texpcofiivov ovx iSiXtov. Vehementer errant, qui uter
verboi*um ordo rectior sit, e sententiæ ratione dignosci posse
arbitrantur. Nam uterque, quo se commendet lectori, habet. Sola
igitur meliorum codicum au n a at a no r xai T a ZnXa xai avtov
l[it. xai tyul /xh’, w £(6xgrtTfg, xai T('m Ixtktvov Coi didovac zagtOzt ia
tovg Ozgazrjyovs, xai zovzo ys (ioi oiizt [itfiipH oiks igsig (In t
luvSojiai ' dkXd ydg tmv tizgazr/ywv xgog z<> i/wv iit ioifia
dzojV.ixuvzeJv xai (iov/.vulvcjv ifiol dtdovca ctoritas respicienda est,
quorara lectionem Bekkrrus, Stallbaumius alii in textam
receperunt. a A Ad tivv 8 ikC a> Ce xai t it onAa xai avTov i fi
i. Priori loco xd oicAa commemorautur ea dc caussa, quam expositam habes
annotat, 63. De verbrs cum 8ia præpositione confundit annotat,
adip. 7* Verba converterim; und er braclite WaflVn und Menschen,
beides, retteod hiudurch. Ceterum iucst aliquid his verbis, quod si
abesset, omnes uno ore Græcismum laudarent atque locis ex Homero inprimis
petitis confirmarent. Nullum in codicibus vestigium depravationis, nihil igitur
mutandum, præsertim cum negari nequeat, non minus Græce dici, quod
nunc legitur, quam quod milii in mentem venit dAAa CvvSikCcoCe xai
xd uxAct xai avtov. xai rore. Annotat Stallbaumius ad h. 1.
Ne quis, inquit, in his hæreat, xai «d universam sententiam, non ad
solum xoxe referendum est, at respondeat proximo xai in verbis xai
tovxd ys pot ovte fitjjipei. Veritatem huitu
sententiæ Ruckertus agnoscit; nobis aliter de explicandis ual tore verbis
statuendum videtur. Meus Alcibiadis hæc « st . Non solam præsenti
tempore se ita iudicare, ut Socratem dignissimum censeat ptæmiorum Hlornm, sed
etiam tum temporis ita se censuisse atque tussisse quidem, nt duces
Socratem pruefniis illis dignentur. Quæ sequuntur verba pepibei atque ovn
ipet* ijxi Tpf.v6opai nostrum explicationem confirmant. Mkptpei
enim ad præsens Alcibiadis iudicium referendam est, qno Socrate negatur
præmiorum illorum aliquis dignior esse, verba autem ovx ipEiS oxi ijjEvSopai
recte ad verba retuleris ixkÆvov Coi SiSovat rapior eia x ovS
CrpaujyovS. itpoS T 6 ipov dZi&pa. cfr. PJat. Alcib. I. 104*
B. Ineixa (sc. (p?}s elvai') veavixcDtdxov yivovS Iv xy Ceovtov itoÆi
ovCy pcyiCty xaSv 'EA^ArfvidcDV' xai ivxavSa itpoS narpoS xk Coi (piAovS
xai B,vyyeveis tcÆICxovS elvai xai dpi 6x ov£, ot, et xi 8kot, vmjpexoiev
av Coi . xovtoov 81 Totif xpoS fitfxpoS ov8\v xdpovS ot56* iAaxrovS '
Zvpitdvxarv 81 mv elnov ptiZoi) otei Coi Svvapiv vitapTlepixAka xov
AavShtnov, or 6 Ttaxrjp iitixponov xaxkAmk Coi, oS ov povov iv
xy8e xy icoÆi dvvaxai itpaxxeiv o n av fiovArjxaiy aA A* iv naCy
xy 'EAAddi, xai tqjv fjctpfidp&v iv noAAolS xai peyaAoiS
ykveCiv, Mutre nsus est Alcibiades Dinomache, Megaclis filia celeberrima,
patre Clinia, cuius virtus in pugaa ad Artemisium pugnata
zTMnozroN. 881 xdgtGxHa, avxo g
noo&vtioxiQog lyhttv xwv 0TQCtrr t y{Zv tui /.ajitiv jj GavTuv. Ixi xoivw,
<J avdgtg, cchov 9/i' tituGaGftca ZaxQclxtj, oxe ano /JgMov qnyf/ ave-
£21 Xoigei xo OxQCtronedov. £xv%ov yag nagaytvofievog innov .
l'zarv, ovtog <5 a onAa. dvtyoigu ovv iaxtdaouivav f inclaruit.
Non
sine caussa igitur Socrates in Piat. Alcibi&d. I. init. Alcibiadem
allnquens dicit: ' 11 7tcti KXetriov, Vide, quæ de dicendi formulis
rtaxpoSev et nal? xivo? docet Wachsinnthiua in libro: Hellen. Alteithumsk.
L I. 320. Beil. 10. i ph Xafielv i} tiavxov.
Nihil certius est, quam Platonem aveo? scripsisse vel ovx avToS,
uUi oppositionis rationem habiturus fuisset, quæ quantopere angeatur
tiCtVTo? scriptura nemo est, quiu videat. Alio loco de hac structura oppositionis augendæ caussa admissa locuti
sumus. Vide Indices s. v, Accus. prou. - uf£ ano J //Aio v
tpvyy ct r exGjpei. *Avaxeepeiy proprie est : in locum altiorem se
conferre, iuprimisque de piscatoribus obvuluit, qui undis ora superantibus
celerrimu iiiga altiora loca petierunt. Hinc ad rem militarem tranr.lutum
verbum lugam militum describit, qui e peregrina terra, tanquam undas
mare, hostes evomente quasi iu altiorem atque tutiorem locum, in patriam
terram fugif^es se conferunt. Deinde, quMnam, qui naves relinqniiut atque mare,
cum patriam terram petituri sunt, altiores regiones petuut, factum
est, ut redeundi verba plerumque cum ara præpositione coniungercutur. Schol. s. v. drjXtov • x Q opLov xjjS
LouaxiaS, Athenienses ad Delium urbem a Thebanis^prorfio victos
Thncyd. \ narrat IV. 76 seqq. Proelium scimus fuisse Ol., 1. Idem
proelium u Lachete commemorilnr in Piat. Lach. 181.B. xui ptjv, go Avtiipaxi,
p?} atpUoo ye- xavSpoS' gjS iyos &XX oSl ye avxov
iStacdptji' ov povov tov naxlpa dXXd xal xi)v Tzaxptda’ opSovvxa.
iv ydp xf/ and Jr/Xiov <f>vyy pix ipov cvvavexcjpiti xayaZ
<5ot Xiyco, oxi, ei ol aXXoi iJSeXov rotovxot tlveti, dp$j) av
ijpwv 7 } TtoXi? r,r xal ovx av initia tote xo xoiovxov nxdopa.
De re ipsa Engelhurdtus ad h. I. ed. 14 : Cum Boeotorum,
inquit, nonnulli imperium Lacedæmoniorum ægre ferentes ope Atheniensium
democr&tiam in Boeotiæ civitatibus instituere ctiperent, inter eos atque
Atheiiieusium duces Demosthenem et Hippocratem convenit, ut ipsi Atheniemibus
urbes Siphas ad sinum Ciisuenm, et Cbæroncam prope Orchomenum Minycum
traderent, Athenienses nutem eodem «lio Delium Apollinis sacrum iu
finibus Boeotiæ et Atticæ vernus Euboeam situm vi occuparent.
Sed ct Demostheni ad Siphas occupandas profecto res Boeotis iam
prodita infeliciter cessit, et Hippocrates, qui serius, quam
convenerat, Delium pervenit, postquam vallo præmunire atque præauliu
instruere contigit, Boeo- *t a 4 ijdrj tcov
av&Q(07tG)v ovtos n apa xal Aaxrjg * Xfti 2yw 7 teQitvy%dv et, xal
Ida tv ex>ftvg vtagaxefavopuL rs avTolv ftaQQeiv xal SXsyov, art oi5x
djtotefyco avzoj. Ivzavfta St} xal xdkXiov l&EaOuprjv EttXQazrj
?; JTozidala • avrog yap ^trtn/ Iv gro/xo 7} dia ro Ig^’ ' wnrou
£itm* jrpwrov juv otfov ntQiijv Aaxrjzog za B HpxpQCov sivat * Sjtsiza
Zpoiye idoxsi, oJ *AQi6zocpavsg to tfov 6'ij rovto xal .&cct
diajtoQ£v£<S&ai (Sgzeg xal tis fere omnibus interca ad Delium
collectis, turpi clade in fugam conversus est. Quos autem Delii
relinquerat Athenienses, castello die post proelium XVII. yi expugnato,
partim interfecti, partim capti sunt exceptis iis, qui ad naves
pervenerunt. xal iyco ns pixvy xdv p» Nota præsens historicum,
quo incredibiliter orationis vigor augetur. Exempla huius dicendi
usus Matthiæus collegit Oram ni. ampl. $. Eo tempore Alcibiades
etiam. C. utitur: npoxaXovpai 8t) avtov 7tpuS x 6 dvvdeizveiv, dxe~
Xv&S ooSTCEp ipa6xt/S nai8ixoii inifiovXevGov Hoc tempore utuntur,
qui narrant aliquid, non nt rem de industria tanquam præsentem
auditoribus exponant, sed narratoribus rei memoria abreptis res
tanquam præsens obversatur, tanquam præsentem igitur exponunt. Sed inter
loquendum sæpe ad se rursum redeunt et ad auditores, atque temporis
rationem agnoscunt, quo lacto ad præterita tempora verborum subito
recurrunt, ut hoc fit loco nostro: xal idcov ev$vS napaxeXEvopai te
avxolv Sapptiv xal £A syov. insita ipoiys idoxez ro* <Sov
6 7 } tovxo. Verba ro 6or 81 f xovto lineolia adhibitis a præcedentium
et nb insequentium verborum iunctura seclusimus, no quis forte
haco Verba ex i8oxei apta censeat. Ad iSoxst enim o JSa?xpdr?/f
supplendum est ; Xo 6ov 81} TovX O autem absolute positum est prorsus nt
ro' Af yopevov et aliao huiusmodi figuræ dicendi. Versus, ad quem
respicit Alcibiades in Nubibus Aristophanicis fcoutinetur 561.
oxi fipEvSvEi x iv xaitiiv 080IS xal XM<p$a\pGo napapaXÆiS,
ad quæ verba Schol. annotat: fipevSvEt * anotispvvvEiS 6eavxov iv ro3
6xppaxi xal xavpij8ov opaS. xopitdBftiS xal yjtEpoizxixuS fiaSifyiS. Idem
ad Aristoph. Pac. v. 25. xovxo 8* vito <ppovi]paxo£ ftpsvSvEtai
xe xal <payEiv ovx a£,ioi annotat: ro fipsvSvEXai
avii xov pkya (ppovEi. ol pb* ano (IpivSovS rosi cpvxov, ol
6f, (iique ialsisflpi quidem, ut patere opinor ex annotat, p.4. et
5.) pvpov E1S0S, c5 xpi ° v a 1 ywaixES xal in 9 avxcp piya
<ppovov6iv. Timæus L. V. Pi. fipevSvopevoS • yavpovpivoS xal
uyxvXopsvoS pexa fidpovS. Recte igitur Stalibaumis f ipev- Ivftads,
Poev&viifitvog xal t(3q>9ak(id> xaQafidlkov, ygifia
jrapafJjtojrcw xal tovg '<plkov g xal tovg xoki/ifovg, Sijlog <dv
ttavt l xal 3taw it6$ga&ev, ort, «l Tig atpetai xovtov rov dvdgog,
ftdXa i^gauivag apvvti tai. dio xal doqiaXag dstysi xal ovrog xal 6
etegog. a%t8bv ydg ti tav ovxa Siaxufttvav Iv tm ttoUfia ovdi axroytai,
dkbx tovg itQoigaxddyv ysvyovta g Siuxovo:. C xokld (uv otw L > tig
xal cikkcc typi Ecjxgaty Izm SveCBcn est, inquit, superbire maguoque
cara fastu i u » cedere. Minus recte, at videtur, tcotp^aXfito
napaftdX\oov esse ait torvo vultu oculos huc et illuo
coniiciens, Recte Scliol. x avpT/dov dpti?. Bobus torvum vultum
esse nemo concedet, qui huius animalis oculos accuratius inspexerit.
Tavpqdov autem Scliol. dixit, ut esset, quocum tranquillitas vultus
compararetur rov fipivSov. Exprimitur autem illa tranquillitas cum
incessu superbo, tum oculis iu obliquum conversis, quales iu ciconiis
persæpe auimad vertimus. Sententiæ nostræ verba favent t/pEpa
TtapatixoTzeiov, quibus manifesta continetur proxime præcedentium explicatio.
Miror autem, etiam Stallbaumiura probusso coniecturara Bekkeri, 7t
epitixoirdjv scribentis, quæ, si quid video, e Fichii conversioue hausta
est ; deinde mihi visus est> o Aristophanes, quod et ipse
ais, ibi non aliter quam hic incedere superbus, et o cpl is.
quiete omnia circumlustrans, cauteque examinans singula. Qui circumspicit,
non providentiam solum prodit, quæ ipsa apud probos scriptores
circumspectio audit, sed etiam timiditatem quandam animi quippe
undecunque do periculo vitæ metneif. Ceterum xal dupliciter posito in
comparutione: xal Ixel duxno peveOSai
wSnep xal £v$a8t, nihil frequentius apud scriptores Græcos.
xal rov? tpiXov? xal xov? ito\£ fiiovS. Eadem religio, qua scribæ
propter insoquens 7to\Efjlov? scripsere qnMov?, recentioribus impedimento
fuit, quominus, quod vulgo legitur, tpL\oi>? iu ordinem verborum recipereut.
Yide annotat, 13. 8f/Xo? cjv
itavv n J/3fia^Er, Similiter Apollodorus» qui Socratis incessura
imitatus est xgjv ovv yvGopljx oov xi?, inquit, OKl6$E xaxid GJV
p,E 710 P(J G0Sev ixaXs6Er, x. r. A. it por p ondbrjv . Annotat
Schol. ad h I. npoxpoitdSijv TtpoSvflGD?, dpEXadXpETtti, /lEXtZ
nporponij? r/ eI? xovpnpooHiY. Ficiuus verba convertit : Fer. ne
enim qui ita incedunt, nemo eos iuvadit, sed eos, qui efl isa fuga
deferuntur. Tt pronomen indefinitum ad perlinens, neque Latino neque
vernaculo sermone reddi potest satas commode. Efficitur autem eo,
ut ov verbi potestas paollisper imoiinuatur. Sensus est viocci xal davfiatiia
• akXa t Crv fdv aXXtov iitmjStvHurav t u% uv ug xal itigl ciXlov rouzvra
rfjtoi' ro de (itjStvl civ&Qu>ituv ofioiov tivai, (itjte uxrv utaX.ttlMV
UljTB TCOV VVV OVTCuV, TOVTO CC^LOV ftttV TOg &aV- ficcrog. ciog yciQ
’A%iXlivg totius enuntiati ; Denn es geschieht ia wohl, dass auf
die, welche sich so im Kriege benehmen, fast nicht einmal ein
Angrili' gemncht wird, soudern nur die werdeu verfolgt, welche ia
wilder Hast iliehen. TtoXXa fi\v ov v av xiS xal d XX a. E
nostra loquendi consuetudine Alcibiadis verba audirent: noXXci a\Xa
Savpdtita'. Vieles audere wunderbare. II cctius Græci xal vocula
adhibita disiunxere verba, qua re edicitur, ut singulum quodque
verbum suum pondus habeat propriamque potestatem accipiat. Persæpe
Luiosmodi dictionis exempla reperiuntur; interdum tamen etiam, «]uue cum
nostro usu loquendi couveniant, reperias. cfr, Symp, 195. B, iyoa
81 <Pai8poj xoXXd a A Xa opoXoy&v xovxo ovx bjzoXoydi x . t. A.,
quo loco rovzo pronominis vis nou passa est, opinor, ut xai addito
7toXkct «AA a verba validius emineant. Jb. 201. D. y xavxa te 6o<py yv xal dXXa 7toXXd. Cfr. præterea
Matth. Gramm, ampl. 22a>xpdxy inaiv e6 at. "Vulgatæ
lectioni 2(*>xpdxouS præferendum ducimus meliorum librorum
scripturam) exquisita **uirn dictio est neque multo usu protrita
inaivetv xivd xi, quam recte comparavit Astiu3 cum formula A dyuv xiva
xi. Etiam
io-tyivtxo, (i7C£ixcc(S£UV av tl$ fra 222. A. e melioribus libris
recepimus a iyta 2<axpdxy InaivGj. S t a 1 1 b. «AAa xdov p.\y
aXXcov littxydev p ctXGDV. Genitivus cum sequente xoiavxa cohæret;
quod quo sensu dicatur ut iotelligas celerius : expletior oratio
audit : aXXa x&v plv aXXcov Imxybevpdxwv a EÆyov, xdx civ
xiS xal 7tF.pl aXXov xoiavxa efjroi. Huius genitivi absoluti qui
quidem argumentum indicet sequentium verborum, multa exempla Matth.
collegit Grapnm. ampl., quæ quidem omnia ita comparata esso
videntur, ut e verbis facillime supplendis aptentur. Dubitari
igitur licet, num Græci genitivo casu ita usi sint, ut eo posito expresserint,
quod Latinis ia asu est: quod spectat ad, quod pertinet ad,
cet. roiro d£ibv 7cavroS SavfxaxoS. Ficiuus vei ba reddidit :
Verum illa præcipua io isto, per quæ nemini aliorum hominum neque
antiquorum neque novorum esse similis reperitur. Quam conversionem
si recte intelligo, Ficinus sensum verborum esse ait hunc: Præter
ea, quæ in Socrate, esse Alcibiades dixerit, alia nova esse, quæ cum
nemine comparari possint. Sed proreus aliud quid Alcibiadem dicere
arbitror. Agit nimirum de integritate hominis, quam Di
t>- «ai Bga6l8ccv xal aXXovg, xal otog av tlegixXijg, xai
NiiSxoga xal 'Avxrjvoga, dal 81 xal txtgot, • xai x&vg d aXXovg xara
ravx’ av ug djtBLxdfyi ' olog 8e ovxodl ytyovt. xrjv uxoidav
av&gamog, xai avxog xal ot Xoyoi avxov, ov8’ iyyvg av tvgoi ug ir/xuv,
ovxs xuv individualitatem vocant recentiores» Singala quidem ait,
quæ in Socrate sint, passim apud alios quoque reperiri, integrum
hominem autem si spectes, neminem esse, quocum Socratem comparare
possis» Bp adiS av, Brasidas rir Juvenis fortissimus, dux Lacedæmoniorum,
præmatura morte exstinctus in pugna ad Amphipolin. H. e. a.- Ceterum nota
iuversum nominum ordinem, quo in altero enuntiati membro Achilles
priori loco positus est, in altero posteriori Nestor et Antenor, quo nominum
ordine hoc, opinor, indicatur I Antiquitas viros habet, qui cura
nostrorum temporum hominibus quibusdam comparari possunt, rursum nostris
temporibus sunt et fuertfnt, qui antiquitatis viris similes esse
reperiuntur. oloS ovrodl ykyove xrjv dtonlav av$
pGoitoS, Ovxo 6 i paullo infra accuratius definitur verbis
avxoS" xccl ol Xoyoi avxov, quibus verbis additis Alcibiades aditum
paraturos est ad ea commemoranda, quæ in superioribus commemorare
omisit» Sic paullo infra eodem modo legitur : avxov, avxov xal XovS XoyovS. Laudat
Stallbaumius apposite Piat. Criton. 50. E. ovxl rpikxipoS rjtiSa $ot>Aof,
avxos te xal ol 601 izpoyoroi; Soph» Oed. Coi, v, 452* iita&oS
p\v OlSlitovf xaxoixtldai avxoS xe naidks $r* aib*. et
. xoiyap 6l, xocvtov xal yk "vo? ro 6ov Becov d
txavxa A evddojV "HXtos doitj filov xoiovxov .
In hoc genere dicendi quoniam copulam bis posuisse videantar
veteres, Riickerti industria etiam nostro loco dupliciter poni
iubet, atque revera edidit avxov xe xal xovS A oyovSf quæ
scriptura in aliquot codicibus comparet» Potuisse Platonem copulam
bis ponere nemo negabit, qui exempla supra laudata legerit $ sed
cur non item dicere licuerit Græcis avxov xal xov* A 6yovS> frustra rationem
quæras. OVTE XGJV VVV OVXB X CQ V TCaXai gj v. Suspicionem moverit hæc
verba depravationis, quæ fieri potuit facillime, ut e præcedentibus
verbis 221. C. r 6 ptjdEvl avSpoditGov opotov elvai pijtE
xdrv itaXocuav fnjiE Xgdv vvv ovxojp, huc transferrentur. Suspiciosa
autem verba sunt, non, quod cum rls pronomine indefinito coniungi
debeant, tjuo facto sane sententia existetet neUtiquam probabilis,
neque, quod nimis remotum sit iyyvs iromen, ex quo genitivi illi
pendent, tantam autem vim habet
kyyvf principe enuntiati loco politum, ut huiuamodi structuræ vvv ovte
tm> a ahxiuv, fl /w/ uga olg ly o Xeya> txxeixagoi rtg ttvxw, av^ganav
fiiv /ir/devl, toij da 2,'ecXrjvolg xal EatvQoig, avtov xal tov$
Xoyovg. Cap. XXX VII. ICal yag ovv xal rovto iv roig XQoitoig
nagtiutov. pondus facile sustineat, sed Platonem scripsisse
arbitror, si verba addidisset ovte rc ov vvv ovte r&v
tcaXaidctv : ovdiva ovd lyyvS dv evpoixiS ZtfXGor. Ficinus exhibet
in conversione: Sed qualis Socratis est qoalisque eius mira dicendi
ratio, nemo prope ad eius similitudinem accedet neque veterum neque eorum,
qui nunc sunt. el ptr) dpa. Post dpa cod. Bodleianos
aliique pauci ei habent, quod Bekkerus et Stallbaumius in ordinem verborum receperunt.
Atque hic quidem ad ei firj apa e præcedentibus repetendum censet: evpoi
xi$. Admodum dubito, num cuiquam lentorum placere possit, quod hoc
supplemento edicitur, dicendi genus impeditissimum. Riickertus alterum hoc ei e textu semovit. Recte, ut
videtur. xal yap ovv xal. Duplex xal ne quem offendat hoc
loco : xal yap ovv xal ex eo dicendi genere esse contendimus, de
quo supra dictum est annotat, 5. et 6. Recte autem nobis videmur
ibi annotavisse, prius xal in liuiusmodi dicendi formulis expletivum
esse, atque particularum quarundam levitatem ita aggravare, ut principis in
enuntiatioue sedis gravitatem sustinere possint. In harum
particularum numero etiam particula caussalia est, quam veteres
nunquam in enuntiationis alicuius initio posuere. Alteram xal diximus
gravitate quadam verbum, cui præpositum sit, ornar j, quæ cum
aflirmatione sit coniuncta. Iatr» cum supra Alcibiades dixisset 215. A. iav pivxoi dvaut fivjjdxopevoS aWo
a\\o$ev A iycj, pTjStv Savpadyf, verisimile est, eundem nunc ad ea respexisse,
atque exemplo malam memoriam comprobasse. Kal yap ovv xal verborum paullo
dilficilior vernacula conversio est. In Schleiermacheri conversione legitur
l Und dies habe ich gleich zuerst noch ubergaogen, quod cum Græcis
verbis minus convenire arbitror. Mens Alcibiadis respicientis, quod
accurate tenendum est, ad verba. A., hæc est : Denn da ist ja nun
der Beweis, dieses habe ich zn Anfang ausgelassen. T oiS dioiy
ojiev oi$. Sæpius iam de usu verborum annotavimus, quo omittuntur alia quædam
verba, quorum additamentum, secundum nostram loquendi consuetudinem si
rem iudicas, ad rem necessarium est. Ut exemplo utar, dioiyexai dicitur
pro 8iolye65ai Svvaxai, dioiyojiivovS pro StoiyeGSai dvvaptivovSy quibus
exemplis statim edocearis, qua conditione hujuscemodi omissiones Græci scriptores
admiserint. Fusius
(ie hoc dicendi genere supra diximus annotat. ., al. ei yap
t5e\ei zt$. Hæc ion xal ot loyoi avxov otiowxaxot tlst xolg
SuXrjvoTg xolg dwiyofiivoig. tl yag IfthXet, xig ' xav Eaxgdxovg e
uxoveiv Xoycov, qiavEitv av itaw ytkoloi x 6 xcgmov’ xoiavxa xal ovufiaxa
xal gijfiaxa ^a&ev rtegia/ixe%ovxui Zcetvgov av uva vfigiGtov dogav. ovovg
yag plurimorum atque optimorum codicum lectio est, præ qua
multo deterius est, quod vulgo edebatur ISlkoi, Diximus de ei particula
cum indicativo coniuncta, præcedente vel subsequente optativo et av
'annotat, 38. ibique potestatem huius structuræ explicavimus. Supra
Alcibiades dixit 216. A. xal In ye'rvv Hvvoid' ipavzoo, ozi, ei i$6Xoifit
itapexwv za atra, ovx av xapZ7fp//(Saipi x. r. A. et panllo infra
filat ovv oa?nep ano zdav 2 'eipjjvcov, inidxopevo? za aræ oFxojuai
tpevyoov x. z. A., quæ verba ideo laudo, ut melius perspicias, qui fiat,
ut Alcibiades potissimum dicat ei yap iSehei T i? x. z. A, h, e,
denn wenn einer wirklich das Ilerz hat, die Reden des Socrates zu veroehroen.
Quivis alius, qui non expertus esset, quæ sibi accidisse Alcibiades
narrat, non dixisset ei yap i$£\et zi? x, z. A, 2azvpov av
xivavfipt6tov 6opav, h. e., Stallbaumius inquit, ol A oyoi avxov totavza
ovopaza xal firjpaza ixovtiiv &snep av ei SZwSev 7tepiapn^x
otyTO 2azvpov ziva vfipidxov dopav : sermones eius talibus
nominibus et verbis compositi sunt, quasi Satyri quadam irrisoris
pelle extrinsecus amicti sigt. Porro ne quis av particulam
suspectum habeat, verbo omisso in oppositione po sita, sententiam
hoc modo explicandam censet : oia av efrf Sazvpov zi? ijfipitfzov
6opa .Ceterum quo magis pateat, propriam dictionem cum tropica per
elegantem quandara breviloquentiam conflatam esse, interpunctionem post
nepiapnlxovzai vulgo positam delevit* Riickertus improbata hac omissione
interpunctionis comparationis significationem in ziva' pronomine indefinito
deprehendisse sibi videtur verbaque convertenda censet 1 talibus
nominibus et verbis extrinsecus involuti sunt, quasi Satyri quadam pelle»
Ficinus habet in conversione; Nomina quippe et verba exteriori
aspectu Satyri cuiusdam contumeliosi habitum præ se ferunt. Satis
nobis displicet ziva pronomen indefinitum, neque, quomodo interpretibus
satisfacere potuerit istud: Satyri quadam pelle, intelligimus; FICINO
(si veda) pronomine offensi liberior conversio: Satyri cuiusdam
pelle; sed ne hoc quidem, si in Græcis legeretur XiVot, setia bene
habere videtur. Respicitur enim ad Marsyam, cuius mentionem supra fecit
Alcibiades. Av autem particula admodum dubito, num recte explicari
possit* Pone recte a Stallbaumio explicatam esse: o£nf av eXrj
2a-> rvpov xi? vfipidtov &opd : hoc certissimum est,
enuntiationem addita hac av particulæ notione frigidiorem fieri
atque languinjATaNOs I xav&rjXiwe Afy» xal uvag xal
dxvroropoug xal (IvQGodtipæ, xai au dia dSorem.
Itaqne non dnbium eat nobis, quia verba dv ttva depravata sint.
Scribendum est: totavtct xal 6v6f.ta.ta. xal faijfiatct HZaoSev
7t£piafi7texovtai f 2arvpov avtixa vftptdtov 8opav . Quam facile avtixa,
cuius vocabuli usum non intelligereat librarii, in av tiva mutari potuerit,
ipse, lector, vides. Adhibuere autem illud vocabulum scriptores ia exemplis
argumentisque afferendis atque in comparatione haud raro. cfr.
incerti auctoris Alcib. II. 138. C, tSsnep tov OiSinovv avtixa
<pa6\v evB»a~ 6$ai SieXidZat ta na tpoHa tovS vlelS x . t. X.
Ibid. 189. B. navtaS ovv av <pdv reS, oj AXxifiidSrj, rovS a<ppo vaS
ftaivedSat, opSwS av (paitjpev. avtixa tc ov ddov 77 A 1 xtootcov et tiveS
tvyxdvovdtv acppovLS ovteS, &Snep eidi, xal tgjv iti
npedftvtipoov. Ibid. 144. C. ovxovv ol
firjtopes a yrixa, ytoi eldotes &vftfiovXevetv rj obfSevteS eldivai x. t.
A. Piat. Protag. 359. E. aXXd fikvtoi, i<prf, co 2c6xpateS,
ntiv ye tovvavttov idtlv ini a ol te deiXol ipxovtai, xal ol av 6peioi.
avtixa eis tov noXeftov ol fiev iSeXovdiv levat, ol 0 61 ovx iSiXovdtv.
Piat. Gorg. 472. D. avtixa
npcotov,nepl ov vvv 6 Xoyos idrl, dv ?}yet olov te eivai, elvat
ftaxapiov avdpa adixovvta te xal d6txov, etnep x. r. X. fii loci accurate
inspecti satis docent, per avtixa vocabulum exempla afferri talia, qualia
loquentia animo illico offerantur. Quoniam autem exempla, tov avtav ta
avtct <paiquæ loquentis animo inter loquendum offeruntor, non semper
aptissima sunt neque omnium optima, quæ afferri potuissent : avtixa
vocabulum indicat, alia exempla reperiri posse fortasse, quæ
rectius nunc laudentur, sed loquentem, quod primum ipsi se
obtulisset, id exhibuisse, Inest simul caussæ indicium, cur exemplum
laudatum scriptoris animum primum subierit. Sic io Alcib. II. 139* B.
quoniam cum Alcibiade loquitur So-crates, rjXixidotai Alcibiadis
per avtixa vocabulum exempli caussa laudantur. In Piat. Prot. 559.
E. SelXqjv et avSpeicov nomina ultro ad bellum laudandum loqoentem
duxerunt. Rem extra dubitationem ponit, ut alios locos prætermittam, ACCADEMIA,
LEONZIO (si veda). D. avtixa npdotov, nepl ov vvv 6 XoyoS idtiv.
Neque mirum, Socraticos sermones cum Satyri pelle addito avtixa
vocabulo comparari, cum ipse. Socrates paullo ante cum Marsya comparatus
sit. Iam nostro loco avtixa pro dv ttva ubi posueris, verba vertenda
sunt: So1che (b. e. so litcherliche) Worte und Satze haogen auswendig
durum heram, eben eine wahresSatyrfell. Ceterum quod Stallbaumius
censet nOn opus fuisse in hac comparatione 00 S particula : coS
2atv~ pov dv ttva vftptdtov dopav, quoniam et Græci, et
Latini scriptores haud raro eam appositioni vim tribuerent, ut haberet
simul comparatiqpis significationem : coS particulam nostro loco ne ferri
quidem posse con veta* leyuv, agrs SltEigog «ai dv<njTog Sv9qox og
zdg &v tuv f.6yav xcaayeXdaus. duuyopivwg 81 Id av av 222
Undtmn>. 'ili 2atvpan> Sopav foret : quasi Satyri peJle
amicti sint; 2axvpov Sopav autem similitudinem ita auget, ut Satyri
pelle r er er a amicti dicantur* Recte igitur a nobis in conversione
additam nomen: wahr. Eodem modo loci explicandi sont, quos
Stallbaumius laudat annotat, ed h. 1.: Aristopb. Aw. y. 169. et Plat. v. SI 4. dv 6* *ApidxvXXoS vitoxddxcov ipeiS t ad quæ yerba
frustra Scliol. X sinet 81, Inquit, to coS 6 *ApidxvXXoS aiCxpovpyiaiS
nexr}vo6s. Tibuli. ipse seram vites rusticus, quo loco illud
ipse æram quasi rusticus admodum ieiunum foret. Horat. 6erm.
I. 1. 99. hunc liberta • ecuri divisit medium fortissima
Tyndaridarum. ovovS yap xavSTjXlovS Scliol. s. v. navSrjXiovS
* xovS fipaSeiS, inquit, voijdai r) a <pvels ano navSavoS, oS
idxiv tvoS, elprjpkvoi, oS naXiv ano to ov xav^njXiGov, xcjv
inixiSefikvcov avtqS inindpnxcev B,vXa)v, xovxidxi daypdxoov, ovo paP t Exai
ovxcoS. Idem sub T, fivpdo8kif>aS* tovS xas fivpdaS ipyapopkvovS
nal paXazxov taS, Socraticum hunc morem, res vilissimas atque tritissimas
cum aummis miscendi multi loci Platonis repræsentant. Sic io Piat.
Euthyphr. p, 13. legitur: 2. nal naXdiS yk poi, cJ EvSvtppov,
<paiY£i Xkyeiv. aXXa dpixpov rivoS ht Mei/S elpi. xrjv yap
$epaneiav (sc. rc5v Seobv) oviccd G vritlfit rjvxiva ovopapaS. ov yap
itov Xkyeif ye, oleti nep nal ai nepl za aXX* Sepanetai eidi,
toiavxrjv nal nepl xovs SeovS. Xkyopev yap itov, olor (papev, innovS ov
naS inidxaxat Scpaneveiv, aXX’ d inmxoS. r\ yap; E. navv ye,
2. r\ yap itov Innixi} Inncov Sepaneia; E. vai. 2. ov8k ye nvvaS
naS inidxaxat Sepanev€iy, aXX* d xwipyenxds. E. ovxgos. 2. ij yap nov
nvvrjyexim } xvvgoy Sepaneia; E vai. 2. t\ 8k ye fiorjXaxim/} ^ocov
; E. navv ye. 2. rj 81 6 q odtoxnS re xal evdkfieia Segov c o EvSvtppov
; ovxooS XkyeiS \ E. iycoye. nal dnvxoro fiovS cfr. Piat.
Gorg. 490. E. rov dxvtoxdpov IdcoS pkyidxa Sei vno Sijpaxa xal nXetdxa vnoStSe pivov
nepinaxeiv. K. nola vnoSipiaxa tpXvapeiS ix cor; quæ Callidis verba
optime transtulit Stallbaumius annotat, ad h. 1. ed. 157. Was liast du nur, dass du doch immer von Schuhen achwazzest. Quæ
seqnuntur verba xal dei 8id xcov avtcevxd avxa (paivezai Xkyeiv
optimo probantur Callidis verbis in Piat. Gorg. 490. E. cos dei
xavxa XkyeiS, gj 2cdxpaxeS. 2. ov po~ vov ye, cJ KaXXixXetS,
aXXa nal nepl xdev avzaov. K. vi} rovS Seovf, dxexy&s ye æl
tinvxkaS xs nal nvatpkaS nal payeipovS Xkycev nal ipcxpovS ov8lv
navet coS nepl xovxcoy rpiiv dvxa xov Xoyov. StotyopkyovS
dhiScev av xiS. Bekkerua pro av, quæ omnium librorum lectio est,
av in ordinem verborum recepit. Eum secuti sunt Astius et Dindorhus.
Recte Riickertus videtor ttg xccl fvrog «vrinv yiyvv/isvog ngcorov pev
vovv fyorrag l'vdov (iwovg tv(n]au rav koycov, inuta ftuotdtovg xal
nktloxa, ccycdjjiccta ugerrjg iv ctvrolg E%ovcag zcd Ini TtktiOtov
ttlvovcag, (idXlov di Ini jtav, oGov ngogr/xu GxonBcv tc 3 [liXXovu,
xcdco xayadqi iOECidcu. Tavt’ istiv, « avdgeg, a lya Evxgdr-q
incava’ pcv particulam etiam eo nomine improbare, quod, si eam exhibuisset
scriptor, alio loco popuisset : 8iozyo/.iivovs av idejy. Male autem
{Scov av explicat : idv TiS I8y: si quis forte viderit. Nihil enim
certius est, quam IScjv dv idem significare atque el fdot dv,
quam dicendi formulam frustra negantur scriptores Græcos interdum
adhibuisse, Alio tempore explicatius de idv TiS fd#, eI tiS I801
dv, Similibus dicendi formulis discemus, nunc hoc tantummodo annotare
iuvat, eI particulam cum optativo et ay coniungi, ubi heri aliquid
pouitur, quod vix heri possit, et quod si fiat, ex insperato
accidisse putatio dum sit. h# 1 irroS ccvzgjv yiyvopEvoS. Hæc
verba Schleiermacherus convertit: Wenn sie aber eiuer geoflhet sieht
und inwendighineintritt. Hecte quidem verba Græca conversa sunt, sed hæc
ipsa vehementer dubito, num bene se habeant. diotyojxevovS participium satis
docet, Alcibiadem ad Silenos respicere in artificum officinis collocatos,
Iam si quis (jtydXjiaux in illis recondita volebat intueri, epistomio ab
utriusque lateris foramine remoto ad alterum foramen propius accedebat,
non in concavum Silenum descendebat ; scribendum Igitur
videtur esse: xa\ iyyvS Ctvtcoy yiyvojievoS. De ivtoS, iyyvS, al. sæpissima
in libris commatatione vide aunotat. fiOYOVS evpjjaci TGOV X6ya)v.
MuvovS Statlbaumius eodem modo dici censet, atque . C, pova
HaTExzGSoti ItoiEi, h. e. eximie. Sed vide annotat, ad hæc
verba. Hoc potius Alcibiades dixisse censendus est: Solum Socratis
sermonem in se habere, quod vodv h. e. iutelligentiam fere divinam
prodat. Quod
ita dici ab Alcibiade nemo mirabitur, qui quidem legerit, quæ 215.
D. et E» de Socratico seiraone dicuntur. Ey8ov Ruckertus additum censet
propter oppositionem sophistarum, quorum orationes extrinsecus quidem splendeant,
magnamque veri speciem præ se ferant, intus autem, si quis
accuratius exploraverit, omni veritate careant. Dubito, num hac
ratione ivdov vocabuli potestatem satis recte explicatura habeas,
"Ev8ov potius additum, Ut lector moneatur significantius,
sermones Socraticos cum Silenis comparari, qui in artificum officinis
sedentes intus in se simulacra recondita habeant deorum. pdXXov 8 e
. MdXXoy 8e eius est, qui arctioribus finibus circamscrih^t, quæ
proxime præ- i by'Cyo<j[c zrMnosioN . 'acu ccv, 8
(lificpofifu <Svf lul^ccg, vfiiv ilitov a fis vj}gi6e. xal (dvtoi ovx
Itis fiovov ratha nsxolrjxev, alia xa i XccQfildtjv rov riavxuvos xal
EvftvSr]fiov rov a ho xltOvg xal allovg naw xollovg, ovg ovrog l^axarov
c5g sgaGTrjs xaiSixa fiallov avzbg xu&iozutcu, dvz’ Iqu6tov. a 6rj
xal Ool Isya, a ’Jyd&cn>, fitj locata cedentibus minus accurate
erant atque latius patentia enarrata. Vide annotat, 15.
tavx* £dtlv y qj avdpeS v (5 pld ev* Vulgo iuterpun ctio
comparet post pipqiopai, quam BekJcerus iu textum recepit, Stallbaumius
delevit, Riickertus post dvppi£>aS transponendam curavit. Nos et post dvp» pl&<xS et post av 3 quod cum inæquente eluor
arctius coniungeudum est, comma ponendum curavimus. Sensus est: Hæo
sunt, o viri, quæ mihi iu Socrate laude uda videntur et rursum dixi
vobis, laudationi vitupcrium adjungendo, quanta superbia necum egerit.
Quam Wolfins foci interpunctionem probavit : a iycj 2ooxpdxrf iitaivQa
t xal av a pkpcpopai. tivppl&ctf vfiiv eItxov, a pe vfipidav,
ea ne rectam quidem sententiam fandi t. X a ppiSijv rov
r\av xcdvoS. J)e Gharmidc. Glauco uis lilio, vide ACCADEMIA, Charmidem,
Xenopb. Memor, Sympos. III. 9-> IV. 29. coli. WyttenLach. ad Select.
Princip. Ilistor, 411. Iuvenis fuit et genere nobilissimo Gritiarum
oriundus et præclara animi indole præditus. Enthydemus intelligitur
Dioclis filius j idem est, qui cum Socrate colloquens inducitor
apud Xenoph, Mera. IV. 2. 40* Male eum Wolfius confudit cum Euthydemo
Sophista, cuius nomine Platonis dialogus Euthydemus inscriptus est.
Stallb. itaiSixa fiaXXov avr of. Socrates hominibus pulcris
ita insidiari solebat, ut eorum amore captum se simulans ipsis
vehementissimum amorem iniiceret sui. Respicitur ad hanc rem iu
Piat. Alcib. I. fin. A. xal itpoS tovxoiS psvxoi toSe XeyG i, oxi
XivdwEvdopEV fiExafiaXtiv xo 6]pjltu % g3 2<nxpocteS, ro plv dor
£y<v, dv Sk xovpov . ov yap Idxiv oncoS ov itaidaya)yijdco ds ano
xijsde trjS rjpipaS, dv 6* vit * ipov itaiSayayrjdEi. 2. yevvale, iceXapyov apa
6 ipoS ipnoS ov6lv dioidei 9 si itapa dol £vVEaxxtvdaS tpeoxa vitoitXEpov
vito tovtov Ttakiv $Epa7tEVdsrau / a 8?j pr) £Za7tatad$ai vico
tovtov. Bodleianus codex, in quo interdum manifesta indicia correctoris
nou indocti reperiuutur, ttiaitaxa,dSe exhibet, quod quamquam aptum
est et bonum, tamen recte postponitur lectioni vulgatæ. Per epexegesin
enim pt } iZartaxadSeii verba præcedenti relativo pronomini
apposita sunt, idque genus dicendi, quoniam i
jiaathnoz raO&cn vito tovxov, ali' dxo rov fjpexiQav Tca&yfiuxav
yvovtct tvXaptj&yvai, xal (itj xotzd vqv 71uqoiuluv, SgitEQ injTCiov,
xu&bvrci yvuSvat. Cap. XXXVIII. C Ehtbvtog Srj xccvvu xov
'Alxifhudov, yikma ysvlaftcu Ini xy na^Qyisla ccvxov, on idoxei in Igcoxixws
i%uv xov Suxquxovs. xov ovv Eaxqccxij, Ntj- suum quoddam pondus
habet, Græcia adamatam est magno opere. Eius ut unam exemplum alleram, legitur io Sophocl. An*ig. v.
446. 8v 8’ tini poi pfj pijxoS j aAAd dvvxopa ySyS xd
xrjpvx^ivxa, prj npatfætr r a8e ; Ceterum quod relativum
prono*, mea attinet, quod ad præcedens tia semper refertur
secundum præcepta grammaticorum, præclare Stallbaumius annotat, ad
b. 1. Plene, inquit, Alcibiades dicere poterat sicj ex quibus quæ
consequuntur, ea etium te moneo, videlicet ue ah hoc decipiaris, oxctxd
rtjy TC a p oiplpr. Respicit Alcibiades ad Hom, Il. aXKd d’
iytuy dvaxooptj* davxa xe\eva> IS nXr/^vv liycu, pt/8’ mV xioS
tdxad’ i/tuo nplr xi xaxdv naSietv- fieX$tr di xe yi/nios lyra,
$cho]. nd Ii. 1. annotat; fiexShr Si Xf. vyttiQf iyvay ini reo
r peia xu naSelr dvviivxajy xd apaptrjpa. figd xd avxd txipu
papoipia' d «Atetifr n Ayyeis y ovy ipvdft. qxxGt ydp aXiia
ayxidxpevorxa, inei~ Sdy dnddtp xo 5 A Ivoo xov ix$vv, xtf x n Pl
npotayaydvxa xaxiXeir, ira prj <pvyg . xvvxo 61 dvrtjSatS noiovyxa vno
dxopxtiov icXr/yrjvat' xal tine onXtiyels yovv cpvdetS, xal pr\yixt npoSayeiy
ig ixetvov xtjv Xtipa. "E<Sxi xal xpixrj opaloidv prj naSyS, ov
prj p aSr/S. iXix^t/ 61 ini Tipatrof Xov ptdavSptdnov ptjxhi npoStepirov
x ovi xoXaxaS, Apud Hesiodum legitur, quod propius etiam videtur ad
Platonis verba accedere Opp, 216. naStdy Si Xt vr/moS lyvat,
ini xy nafi/tr/dlce avxov. Ipse Alcibiades 217, E. xd 8' ivxtvSttv,
inquit, ovx av pov tjxovdaxe XiyovxoS, el ptj npdxor pb> xd A
eydpeyov olyoS avev xe nalScov xal pexa naiSatv r/v dXt/Btjs, quibus
verbis napfttjdiay excusari manifestum est. xdy ovv 2<» xpdrijt
Mira arte, quæ sequuntur, excogitata sunt atque præcedentibus annexa-
Etenim cum orationem Alcibiades finiisset^ quæ ingentem cautineret
Socratis laudem, fieri non potuit, quin Socrates aliquid
responderet. Exspectabas urio fer« quid responsurum esse,
% m q>t tv (ioi
tipxs Ig, tpavai, <o ‘AhufiiaSri’ ov yctg Sv nors ovza xouipcSg oxvxXty
X£QifiaU.6[isvog utpavloai ivt%siQu; ov evexa zavza navza dgtjxag, xal
cSg tv uaQtQycp drj Uyov ixl zetevpjs avxo Edjjxag, tog ov navza
zovzov tvtxa elfnjxag, zov £(i'e xai h fya&ava tiucpaXluv, olofitvog
deiv tfii (itv Cov Iqav xal fitjSs- o vog allov, 'Aya%ava 6'i vxo Oov
iguodai xal ftijd’ i(p' tvog aU.ov. alX’ ovx tXadtg, akla zo
UazvQixov quale, qui laudantur, edere solent, modestiæ documentum.
Id si Socratem proferentem induxisset scriptor, verendum 6aue erat,
ne rerum ab Alcibiade expositarum fides imminueretur vel vis atque vigor
infringeretur. Contra si nihil respondeutem fecisset ad laudes illas,
neminem esse arbitror, qui Socraticum silentium non superbiam et
arrogantiam sit interpretaturus. Ne igitur ad laudes Socrates respondeat
atque ne superbire videatur, finem Alcibiadeæ orationis aggredientem
Piato fingit, atque a laudatione animos auditorum feliciter deflectentem.
Qua ratione id fiat, exponere nolo} ipsi lectores verba examinent,
studiose singula expendant, Platonisque artificium, quod ipsi deprehenderint
perse nserintque, admirentur. ovx a xopip 00 ^ h. Stallbaumius inquit, tam
scite artificiose. Idem xo/iqfreve6$ca rectissime annotat. ad Piat,
de rep, IV, 4 36. D. de oratione festiva, arguta et ad capiendos auimos
auditorum apta interpretatur Timæi laudans L, V. Pl. p, 154. seqq.
Verba *«kAo>7 nepifiacXXopevoS esse docet multis orationis ambagibus
usus. Fortasse ad Alcibiadis verba Socrates respicit. A. iav fUvxoi dvajJtipvTjtixopxvoS
aWo aWoSev XSyco, fiTjdlv SavpdtiyS' ov yap xi fipSiov xrjv (??jv
axoxiav gj< 5 ftovn evnopooS xai itpeZrjS xaxapi%pij6au De
a<pavi6ai verbi potestate supra dictum est annotat. 561. x.al cJ s iv itaptpyop tdi} particulæ ironicam
significationem. de qua vide Indices s. v. 6rj, etiam ex hoc loco cognoscere
possis. Sensus est verborum : Et scilicet quasi præter propositum
at* que consilium tuum, r ov ipl xal 'AydSoora § iap
aWeiv . cfr. Piat. de. rep.. C. firj 6iafiaX\e, jjv 6* lyw, i/ih xal SpaQvpayov
apxi (plXovX yeyovoxaf, Qvdfc Ttpq % ov i%$pov$ ortas,
oiofteros 6elr tfil. D. (Uiv verbi potestate supra dictum est
annotat, p, 12. Non sino acerbitate hoc loco positam est, simulque
vanitas opinandi Alcibiadea perstringitur: indera du dir einbildest, ich
miisse uuuragiinglich cet, Prorsus eodem tpodo Alcibiades paullo infra 222- E, oiexai pov 6elv navraxi
KBpuwccu \ .* I Oov dQC!(ia tovto xal OeiXrjvixbv xataStjkov
lyivEto. ' bAA’, tJ <plle 'Ayaftuv, fitjdlv ‘nUov avttp
ytvrjtai, «AAa naoa<S>isva£ov, oxag ifih xal al [lydels 6ia(id
At; Tov ovv Ayd&uva. tlmlv, Kal firjV, i b ZdxQatEq, xivdwt vug
cckrj&rj i.tyuv ’ rtxfiatnouai, 5s xal «a g xateE xltvrj Iv pii 1(o sftou
rs xal tSo v, Zva %aq\q jj/iag 6iuJLufiy. ovdsv ovv xkiov avtcS Sotai, «AA’ lyd
xagd dAAa ro Sarvpixdv 6ov 8 p a p a tovto xal SeiXtjvixoy. Recte
intellipet hæc verba qui meminerit, non nisi ante actis fabulis tragicis
Spapaxa 2atvpixa edita esse. Duo autem sunt, quæ iis commemoratis
Socrates reprehendit. Alterum, quod in fine orationis Alcibiades
posuerit ea, quæ primarium locum obtinere debuissent, si apertius
sensa sua ille depromere voluisset. Alterum, quod Satyri
Silenorumque comparatio ea taatum de caussa instituta sit, ut
orationis finis Alcibiadisque consilium facilius tegi possit atque
velari. Satyricum illam poesin quod attinet, apud Zenob. legitur: tqvS
SazvpovSv6TEp6v 28o%tv ccvToiS npQEtsdyEiv, foce jit) 8ox&Giy liti\avSavE(5Sai
t od $eov. Probat hanc sententiam Wachsmuthius in libro: Hellen.
Alterthumslr.: Ais die Tragocdie des urspriinglichen voti Dionysos haudelnden
Inhalts sich entdussert hatte, und wie eia freigewahltes und au den
Dioliysosfesten nur ausserlich hinzugefiigtes Kuustgcbilde
erschien, vrurdp, man mogte sogen aus eiucr Art von religiosem
Bedenken tmd zur Eriuneiung an die an*fftnglichc Beschafienheit des
Chors das satyrische Drama eingefiihrt, das freilich rait seineu
StolTeu auch nicht nuf den Kreia dionysischer Mythen beschrankt, und
dessen iunerer Ton und Haltung tveder von dem tragischen Ernste
noch dem komischen Scherze streng gesondert war, dessen eigenthiimliches
Weseu daher wohl nnr in der Wiedereinfiihrung des ehemaligen
Satyrchors zu suchen sein mochte. pTjdlv itXkor avTQj yk vrjxai,
h. e, Stallbaumius inquit, opa, pt) te TcKtov avTGj ykvijrai. Dubito, nui
n hao ratione veiba recte explicata sint. Scriptum certe
exspectaveris : pt/8lv tc\Lqy atheo ykm/rai, xal xapadxF.vdctov, oizgdS
ipk xat Ce pt/SsiS 8iafid\y. Non recte enim in eadem enuntiatione
consociari videntur opa d A.A. d itapaCxeva£ov> Mj/81y ykvr/xai in eum potius cadere videtur, qui
suarum rerum certissimus eloquitur, quod non sit futurum: Oewinn soli er
da von tilcht huben, \ Zvct x&pl* vpds 8iaXdfty, Dictum hoc
eleganter cum amphibolia qqadam, ut et de spatio possit cogitari et
do animorum disiunctione, Stallb. a\X’ ei pt/ ti dAAo,
g5 $ avpaCiE, Alcibiades cum Socratem se potiorexn esse animadverteret
in capiendis hominum animi;, oj SavpdCu op ztmiiozion fi! iX&wv
xccTaxhvfoofiai. Tlavv yi, <pavcu rov HaXQattj, Sivqo vnoxata ifiov
xataxlivov. 'SI Xtv, cl~ mlv rov ’AXxi(iiadt]v, ola av na<S% co vxo
rov uv&q<6jcov. o’uzai fiov Sslv xavzayfi «SQiBtvca * aXX’ tl (itj
n aXXo, o) &avuc((hE, Iv pioco rj(i<av tu 'Ayu&avcc
xataxslo&ca. 'A XX’ aSvvazov, (pavæ, rov JkaxQanj. <Sv filv
yccQ lui httjVEGas, 8b t fi’ i(i's av rov Ixc dt^ta pellatione
usus est, cnias potestatem aut non explicarunt interpretes, aut non satis
recte* Gav/iageiv verbum haud raro ita adhibetur, ut rem
magicam significari indicetur. Sio in Aristoph. Nubb. v. 180.
ri 6t/t* ixetvov rov QaXrjr Sav/HxZojxev 5 De Thalete
præstigiatore sermo est, quem axpov pr\xavix6v vocat Schol. ad hunc
locum. Gavfiaxa præstigiæ sunt. cfr. Plat. de rep. VII.p. 514. B.
xap* 7jv (sc. 060 ^) TEtxlov ita poDxodoppjnirov y coSTtep
xolG $CtVpaTQ7tOlOlS 7CpO XCk)V CLV$pGD7tG)v ifpoxeixai xd napa 1
ppaypaxa, vitlp gov t a 2avpaxa SewvvaGiv. Sic etiam, opinor, SavpadioS
hoc loco ita ab Alcibiade adhibetur, 'ut præstigiatorem significet
Socratem, quippe qui mira arte hominum animos deliniat atque vel
nolentes ad se trahat. figi 5* ij.th av rov iit\ 8 b£,zol.
Vulgo avxov legitur pro av xoY, quod de Bekkeri coniectura hodie omnibus
probatur. Patet autem, a principio ita consedisse
Agathonem atque Socratem, ut hic ad Agathonis dextrum latus
cubaret. Alcibiade accedente, quem medium inter utrumque consedisse
rrperimus, ordo hic erat : Ad dextrum Alcibiadis latus consedit
Socrates, ad sinistrum Agatho. Iam cum laudasset Alcibiades
Socratem, et hic quidem Agathonem iuxta considere iussisset, patere
opinor, ad dextrum latus ipsum considere iussisse quippe hominem
laudatione ornaturus. Iam iutelligitur, «juid verba significent iv
p&6a» 7JJ.IUV, Rogat enim Alcibiades, ut Agatho ad sinistrum latns
Socratis considat, quo facto ille medius inter Alcibiadem atque
Socratem consideret. Ilaic Socrates: Vellera quidem, inquit, tibi
obsecundare, si possem; sed non possum ego. Etenim me laudando tu,
qui es magister bibendi, legem edidisti, secundum quam
dextrorsus alter alterum laudare debet. Necessitatem igitur
milii impositam vides Agathonem laudandi. Iam.si medius inter nos
Agatho consideret, me laudandi provincia ad eum abiret. Sed non sperandum
est, qui modo a te laudatus sit, eum alteram laudationem ex
Agathone auditurum esse. Sine igitur, Agatho ad dextram iuxta me
considat, eiusque laudationi ne invideas. QV 6?} 7tov i fih
za\iv iitatv i (Sex at. Supra diximus *\ (o ixaivuv. tav
ovv ino <Joi xaraxhvy 'Ayaftav, ov 6rj nov ifih Ttctiw Incuvidtrox,
nglv in’ tfiov (iaU.ov inaivt&ijvau aM.’ EaOov, d datfi6vis, xal [l
t) <p&oS33 vrjdys *<? fiBigaxlco in’ ifiov Ixaws&rjvaL • xal
yag naw iniAtvudi avtov lyxafuaGeu. 'Iov Iov, cpavat rov
‘Jya&ava, 'AXxifiuxSrj, ovx Ead’ onag av Iv&ade (tilvaifu, akka
neturos (ia?.lov fiiravætTjOofiat, Zva ino JEaxgaxov g Inaivs&a.
Tath’ bulva, (pavæ rov 'AAxipucdrpv, ta elaftoza ' Zaxgarovg na.gov tog
rem da 67}7C0V Tocolarnm «ignifica dis fortunam commiseratos
dltione annotat, p, 98. Provocat xisæ videri possit: Wchc, vrehe, entem
plerumque ad alterius iu- armer Alcibiades, ich kann hier dicium, qni his
voculis utitur, nicht blciben, soodern muss um ita, ut rem extra
dubitationem alles den Platz wachseln, damit positam esse una significet.
Jif Socrates mich lobt. Diilicile est eutem voculæ irouica potestas ad
diiudicandum, utra explicatio satis manifesta est converti con- rectior
sit. Hoc unum certum tra eum, qui forte, quod certis* est, contra
Alcibiadem hæc omola simum sit, addubitare audeat vel dirigi, qui si
commiseratione manegare. MdXXov ante incagis commoveri censebitur, quam
veSijvat positum cohæret cum lætitia Agathonis, non dubium dicendi
formula ^idXXov 8£, quam erit, quin iov iov hoc loco sit eius esse, qui
ipse se corrigat, 6x*xXia6xtxdv inifjfiTjfia, xavxct ixeiva ra tlaoSora,
Diximus de xavxa i XEiva verbis annotat, p.309., ixeiva autem dicitur,
quia ad aliquid plerumque, quod prius est cum acerbitate
respicitur, curavimus licet commate sequente; ea enim vis est syllabæ
finalis, quæ accentus vigorem paullisper infringi non patiatur., %, IOV
iov Mfifana est eorum, Mn xovxo xo xaxov, quorum animus subito com-
0 ^ cctzoXqoXexev. inoretur, lætitiamque non mi- Sed perrara sunt xovxo
duplicinus, quam tristitiam exprimit. ter positi exetppla. Aliqua eaque
Interpretes lætitiam iov iov vo- perpauca exempla Matthiæus lanculis Agathonem
prodidisse nrbi- dat Gramm. anipl. §o471. 11. trantur, neque nos huius
expli- Ceterum non diu quæcatiouis veritatem negamus : hoc renda fuit vernacula
dictio, quatautummodo contendimus, etiam cum Græca verba comparare posde
contraria animi commotione sis : Da haben wir das alte Lied. boo loco
voculas accipi posse, Satis trita hæc hominum iuferioquatenus quidem Agutho
Alcibia- rem ordinum locutio, cui eadem l Ad præsentem rem
respicient Strepsiades in Aristoph. Nubb., ait ; supra annotavimus. Couvertenda igitur verba sunt:
ante quam a me potius (rectius) laudatus sit. ' iov iov t
tpdvai x 6 v 'AydSaova, *lov scribendum xaldiv petaXafciv
dSvvcnov Skhp. xai vvv, tj? evaoqo£ xal niAtavwi loyov evpev, ogTB n cap
uwr<p voviovi xaraxeuS&aa.. Tov (ilv ovv ‘Jya&ava tog
xtctaxuOoptvov stupa b ta HcoxQatei avhSrcca&ai' 'li-aifpvrjg 6s
xapcttitag ryxuv scap.stoD.ovg ixl rag fhjgag, xal ixixvyfivtuq avtaypivaig,
kfciovtog uvog tig to uvtcxpvq, scoQtveti&at scapi atque Græcis
verbis ironia plerumque admixta est. ojS evitopcj$ xal itt
vov Xoyov. Duo suut, quæ miratur Alcibiades, unum, quod tam facile
rationem invenit, alterum, quod tam probabilem et ad persnadendum aptam.
Riickert. Tov plv ovv i£al<pvrjf. Supra iam diximus annotat. 318.
de artificio, quo adhibito scriptor noster, quæ subito gesta esse narrantur,
noa solum igacicpvTiS vocabuli usu exprimere, sed actionum felicissima
iuuctura legentium oculis quodammodo exponere soleat atque vividissime
describere. Sio cap. XXX. initio legitur: e/novxoS 61 ? ravta tov 2ojxpccrovS
tovS jxlv inaivetVf tov 6& *Api6To<pavrf Xkyeiv tl liztxetpelv,
oti ipvtj6^Tf avrov \£yoDV 6 2ooHpd T7/S izepi tov Aoyov, xal iZaitpvTjS %. r.
A. Eodem modo hic lB,cd<pvr\S vocabulo actionis alicuius
narratio præmissa est, cuius exitum eodem studio, atque illic
Aristophanica verba, lectores prosequuntur: cum subito factum esse
commemoratur, quod illius actionis tenorem illico interruperit.
xoifiatitdf Ijxeiv TCajjt froAAovf. Grex comissatorum
nemine vocanto poetæ cabicaluin ingressus incredibiles turbas excitat
ordinemque omnem convivii pervertit. Noli mirari, quod
aliqui ipsi se iuvitasse narrantur atque non vocati multo cum strepitu in
Agathonis domicilium' !r* rupisse. Lenæis enim Dionysio sacris vino
solebant largius se invitare homiues, ebriique per plateas vagari
atque intrare, ubicunque fores adopertas reperireut, Neque erat, qui liuius
rei miraretur insolentiam. Viui enim hausti virtus hæc est, ut
homiucs cum hominibus arctius coniungat, omnesque sibi amicissimos reddat. Adde
Agathonis liberalitatem, quam qui norunt, eo minus dubitarunt invocati
eius domicilium adire. £B,ioytoS tivoS xo &v nxpvs, ico p
ave 6$ at. Cum aliquis eorum, qui apud Agathonem essent,
exire vellet, pessulo retracto fores aperiebat, atque per ens iam
exiturus erat, cum continuo turba comissatorum intro se coniecit.
Dubitant interpretes, utrum ad sequentia an tui præcedentia
referenda sint verba eis to avTtxpvS. Sohleiermachcrus exhibet in
conversione: iodem einer hinaosgegaogen ih 6(pag xal xataxXivtG%ai, «ai
dogvflov ficata aavza elvai, «ai mixtu Iv xuGaco ovdcvl
avayxa&G&ai. nlvuv Ttafinolvv olvov. rbv fitv ovv, EgvlLy.ayov
xal tov OaldQov xal aU.ovg uvas %<pt] 6 'jQiatoSrjfios
oi%eG&ui aiubvraq, 2 <5 e vtcvov lafieiv, xal xataSag-. C ©e iv
navv xoXv, ats fiaxguv uov wxtuv ovabav, l^tygeG^ai 61 tcqos i/fiigav
fidi] aXixxgvbvav aSovtav l&ygbfitvos de ISciv rovs fiiv aXXovg
xa&evdov nen entgegen, waren sie eingedrungen. Apud Ficinum legitur:
nam pauIlo ante quis coutra exierat. Stnllbaumius contra elS z 6 dvnxpvS
cum TtopeveCSai conjungens verborum sensum esse ait: recta ad ipsos
accessisse, quod explicandi genus minime probamus, neque placet,
quod exhibuerunt, qui paullo supra laudati sunt. ’EZi6vroS nvoS eis
to avzixpvS imaginem proponit comissatorum, contra nitente eo, qui iam
exiturus erat, aditum vi expugnantium» Comma igitur, quod Riickertus post
i%idvzoS TivoS ponendum curavit, recte expunxisse nobis
videmur. dvayxd2e6$ ai ziveiv na pitoXvv olvov. Frustra
subiectum quæras, quod ad d~ vayxaZeGSai referas ; quare Riickertus
auuotat. ad h. 1. explicandum esse censit: Se et reliquos cogi coeptos
esse. In recta, inquit, oratione avay 9ide}£6$ai foret
rJvayxaZopsSa, Non se enim solum intelligere Aristodemum videmus ex
eo, quod aliorum statim mentio fit ita, ut lioc quoque ad eos
pertinuisse appareat; de solo coepto accipiendum esse item docent
sequentia, ubi, quibus quisque viis necessitatem aut eviturit aut pertulerit,
edocemur. Rectior loci explicatio hæc est: avayxa&6Sai verbum absolute
positam est, ut idem fere significet atque dvdyxyv elvai. Hæc
bibendi nova lex quibus displicebat, ii clanculum abierunt, quod
moneo, ne quis forte Ruckerti sententiam probet censentis : de solo
coepto dvayxd$e6$ai verbnm accipiendum esse. rov p\v ovv
'EpvgipaXOV . Eryximæhum et Phædram recte scriptor abeuntes fecit. Conf.
verba 176. D. /pol plv yap 8rj zovzd ye olpai xazaSyXov yeyovivai ix zijs
latpixijS, ori r oiS av^poS icoiS y piSy i6rl' xal ovte avzoS Ixcjv elvai
noppaa iSeXy6ctif.n dv itieiv, ovte dWoo 6vp($ov\ev6aij.n, d/.XcjS ze xal xpaiTtaXaivza
Izi ix zrjs nporepalaS . 9 JXXd pyv, £<py cpavai vno\a fiovza $aZ8pov
rov Mvfifiivov6iov, iytayi 6oi etoSa nei$e6Sai ze xal azt r av
ftepl iatpixijs XlyyS. dttiovz at, 5? dfc vtcvov
Xafieiv, Vulgo legitur uitidvzas oUxaSe vtcvov Xaftelv, Optimi codices illud
habent. Ut iuter se conciliaret utramqne lectionem, Comarius
scribendam coniecit: aniovzaS oixade,,2 vtcvov Xafleiv. Sed
verisimillimum videtur, olxa8e glossema esse, quod ras xal ol%ofitvovg,
'Ayaftava 8s xal 'Agiotoipavti xai 2-axQdtrj In fiovovg iygrjyoQtvai, xal
nuvtiv ex qnulrjg [leyubjg ini da| ia. rov ovv Hay.Qazrj aviolg
HialeyeG&cu. xal ra ixiv ulla 6 AgLGroSrjfiog ovx iqyq
(isfivi}6&at. rcov loycov ovre yag t| ag^ijg nagayevitfOttt, vnovvGta^tiv
re ’ x 6 {itvroi xeqxilaiov Etpij, 0 mgogavayxa&iv rov Zkoxgattj
8(ioloyelv avtoiig, rov tcvrov avdgog elvca xofiipSiav xal tgaycpSiav
ini- sciolus olim margini ad scripserit, videlicet ut intelligerent
lectores, Eryximachum atque Phædrum •ivisse domum. axe
paxpcov rcor rvxxoor ovdair. cfr. Schol. ad Aristoph. Nubb. v. 2,
au Zev ftadi\e v, x 6 XPW a TGJY VVXTQdV 06OY. Aiorvdtaxov yap
ortos xov 6 papctxoS dvredtaA^ai xaS rvxraS avayxrj 6ux to xoiovxv
xcnpcS xmoniitteir xd Aiorvdta. t/Stj dXexx pvo va>r ddorxcor.
Hæc ut recte intelligantur, tenendum est, incolas terrarum versus Orientem
sitarum ante solis ortum exsuscitari solere, qui gallorum
gallinaceorum cantu iudicatur. cfr. Aristoph. Nubb. v. 4. xal pr\r
TtaXai y dXexxpvo ros jjxovd ’ iyoj' ol 6 olxixai fiiyxovtiiy
Igitur tardius se surrexisse Aristodemus narrat, utpote qui, cum galli
gallinacei iam cecinissent diesqne illuxisset, somnum expulerit.
iZeypoperos di idelr. De nominativo participii vide annotat. 22.,
qua explicatum reperies, cur participii structura non ad præcedens £
pronomen directa sit. Positum autem illud pronomen est, quod obiectum
est, non aubiectum enuntiationis» xa^evSovtaS xal olxofilr
ovS. Fipinus, quem receutiores interpretes omnes secuti sunt, verba
convertit:. Somno excitum invenisse, quod alii quidem partim dormiebant
partim discesserant. Qui sciunt, quum sæpe xai et ?j in libris commutata
reperiantur propter scripturæ compendium, quo alterum vocabulum ab altero
interdum vix dignoscitur, nimiæ audaciæ eum non accusabunt, qui forte
scribendum censuerit : xaSevdorxaS rj ofrojxevovS. Cogitari potest etiam
xai prima xaSevSorxaS participii syllaba Absorptum esse, ut integra
verba audiant: xal xa$ev8orxaS xal olXouirovS . Sed nihil mutandum
videtur. Præcedente euim personarum distinctione, Græci quippe
orationis leniter ac leviter procedentis studiosi actionum distinctionem
non admiserunt. Quam si addideris, vah, qnautum moræ verbis
inferes! *Ay a5 cor a xai ' 'Api 6 x.o <p a rrj xal 2.
Egregie hæc Socratis temperantiam, moderationem et constantiam declarant,
qui quum per totam noctem cum hominibus epularum amant issimis bibisset,
tamen sobrius neque vino vigiliisque confectus a convivio discessit. Ne
talia quidem negligenda sunt iis, qui de dialogorum Platonicorum
<Sxa6dai stoieTv, xal xov xtyyr) XQayuSonoiov ovxct xai KU/iuSonoiov
tlvut, xavxa dq dvayxa£ofievovs ccvrov$ xal ot5 <S<po8Qa faopivov$
wOt xal hqcoxov ftev xaxadaQ&eiv xov ’AQi6roq>avri, ^8r/ 81
Tjiiegag yiyvo(jLtvt]g xov 'Ayddcava. xov ovv ZaxQaxt] xcczaxoLfirjdavx’
ixetvovg, avaiSxdvta aicdvai, xal avtog et gittQ eludet, foetidat, xal
eXdovxa elg Avxetov, axoviipaftevov, ugmQ dlkoxt xrjv akX-qv 7](ieQav
diaTQifhtv, xal o vra StaxQhpavta elg ttixigav olxoi avanavetidau argumento
et consilio prudenter iudicare volunt. S t a 1 1 b. xa>
ptp Siar xal xpaytpSiar initixatiSai noielv. Facillime intelligitur, qui
factum sit, ut de hac materie Socrates disputarit. Ipsa Lenæa
aasam dederunt de poesi ac de variis eius generibus disserendi, et
quum Socrates cum Aristophane dissereret, comico poeta suæ ætatis
celeberrimo, et cum Agathone, qui tragoediarum granditate nobilem
se fecit, colloquium quasi ultro eo delatum est, ut inprimis de
tragoedia atque de comoedia quæstiones instituerentur. Ceterum frustra
Stallbaumius eorum sententiam impugnat, qui e Schol. ad Aristoph. Ran.
aliisque locis colligunt, Agathouem non solum tragoedias sed
etiam comoedias scripsisse. Nam quod etiam Agatho hoc loco
narratur Socrati oblocutus esse censenti, et comoedias et
tragoedias posse ab uno eodemque poeta scribi, id Iride, ne parum
validum rei argumentum sit. Quid, si Agatho comoedias scripsit revera,
quas ipse tragoediis a se scriptis multo deteriores esse
intelligeret, nonne fortius potuit quippe experientia doctus Socraticam
illam sententiam impugnare ? x p ay gj$ oit oiov ovxa xal x a
pu>8on oior elvau Vulgo TpayGoSionoiov et xgo/zcoSzoffotoV, quæ formæ
ab Atticorum usu alienissimæ sunt. Moeris habet: xoDpcodoitoioS'
! 'Atxixg xcoptpdiojzoioS' 'ivi-\7fVlX(k>S> xal avxoS, toiitep
slcoSei, exedSat. B. xapayeyorei 6* iv xjj tivrov 6 i(f 2a)xpdTovS
ipa6xj]^ dSv iv toti /uxAtdta xdov xoxe, gJ S ipol 6oxet.
xal ovxa eli Av Xtiov. DE LYCEO, GYMNASIO extra urbem sito vide
Wucbsmuthii librum ; Hellen. Alterthumsk. II, 2. 56. Ibi Socratem versatum
Stallbaumius annotat propterea, quod sophistæ in eo scholas habebant,
quorum inscitiam solebat couviucere, et quod plurimos illic
adolescentes nansciscebatur, quibuscum sermones instituere
posset. EXCURSUS Scribendam confecimus 179. C. : xa\ xovx*
ipyatictpivTj r<> ipyov ovxcj xaXov £8o£er ipyadatiSai ov povov
dr^pcaxoiC, a XX a kolL Scois, goSxe noXXdav itoX Xa -noti xaXa
ipyadctplvwv evapiSyr/xoiS 81} xi6iv ZSotiav xovxo yipaS ol 3eol, IB,
AiSov nctXiv dvikvat n)v ipvxyv, aXXa xijv ixeiyrjs ctveitiav avayxad$krx
e £ tgo Ipyco. Ad hæc verba Scholiastes annotat : *AXxrjdxiS 7 }
IleXiov Svycexrjp vnopcLvatiot vn\p tov l8iov av8poS XEXsvxydoct
'HpaxXkovS lni8r]pi)davroS iv ry ©ExxaXin. Stadco^sxai fiiadapkvov xovS
*5oviovS SeovS xal dcpeXofiEVOv xrjv yvvaixa. Hic mythus veras esse
videtur; quod Phædrus dedit, mythi artificiosa interpretatio est. Vix
intellexit autem Scholiastes, quam utilis ille mythus faturus esset
explicationi verborum supra laudatorum. Confirmat enim fiiadapkvov
participium avayxad^kvxES scripturam, Herculem autem quod attiuet, doceri
possis herois mentione, quomodo olim populi mythos genus hominum
eruditius interpretatum sit. Recte nobis annotatione indicasse videmur:
Phædrum hunc mythum pro consilii sui ratione ita interpretatum esse,
ut Alcestidis virtutem cum Herculea virtute compararet, alteramque Alteri
substitueret. Quo clarior res fiat atque ut simul iutelligas, artifices in
artis operibns haud raro eruditorum, quam populi iudicium secutos esse
magis, AMORIS imaginem gemmæ incisam infra addendam curavimus sub Nr. I,
Petita hæc imago est e Winckelmanni libro: Monumens inedits de l’antxquite,
Paris. Pellis leonina, qna Amor indutns est, et clava, quam gerit,
Herculis insignia sunt. Claves quid sibi velint,
iam videamus, Winckelmannus. hæc habet: L’Amour portait ces cies ou
pourouvrir qtfermer a son gre 1’appartement de Venus, ou pour designer les
plaisirs, dont il etait le dispensateur, On peut-dtre aussi pour faire al
Iasion aux cies portes» par les pr£tres et les pr£ tresses. Horum nihil
in nostram imaginem cadif, qnn« audaciam, constantiam, duritiem, non
dnlce risn» Cupidinis prodit. Rectius igitur « laves gerere AMOREM censeas
et clavam et leoninam pullem, quod Herculea vi inferos deos cogendo Orci p u r
t n s recludit. De altera, quam apposuimus. Imagine Winckelmannus sio
fodicat : Cette pierre gravie reprisente un petit amour avec un Jiam beau
allumi, hatant sa marche pour embrasser un jeune homme extriment afflige,
et dunt on aperpoit lea efforts pour fuir. Cette al ligor ie peut assur
ement a' interpreter de diverses mani eres, et prepare des torturcs a Vcaprit
des savans, Pour moi 9 j'y vois tout simplement l' expression de la
passion de l’amour dont le disespoir est temperi par un rayon d’esperance.
La jeune homme, abandonni par l’objet de ses tendres
affectione cherche d mettre fin d ses peines. Le monte au, dont il
s’enveloppe, annonce la froide humuditi de la nuit. L ’ attitude de son
corps plii en avant etait, selon Aristophane Lysistr. r. 1002, propre d
ceux qui, marclrant la nuit, portaient une lanterne, et tachaient d ’ empecher
le vent d J en eteindre la lumiere, Le rocher, qu'on aperpoit,
devient le symbole de V expedient 9 qiCil a choisi pour se donner la mort.
Loraque le jeune homme veut se livrer d son desespoir, L’Amour en arrete
/* ejfet sinistre en faisant briller Vcspirance d ses yeux ; son Jlambeau
allumi devient le symbole du coeur de sa maf tresse, qui, blessee par V
Amour, va brtcler pour lui du mime feu, dont il brhle pour elle. Les
deux passions contraires de V espirance et du desespoir sont
designees dans ce jeune homme, d’un cote, par l’attitude de son bras,
qu*il tient iloigne de son visage, et de l ’ aut re coti, par son
second bras, qui embrasse l’Amour. Habet hæc huius imaginis
explicatio, quo admodum sese com- mendet. Quæritur tamen, num
infertilissima illa rupes non etiam de vilitate unius rei amoris
intelligi possit; fax certe elata et me- dia in imagiue posita non spei
solius symbolum est, sed etiam my- steriorum, Iam cfr. 209, E. Tama p\v
oZv x a. Ipooxixa tdaP, gj oxpaxeS, xav 6x> pvrjSdt}?, xa xlXea xai
litonrixd, cov evena xcri xavxa Zdxiv, Iav xiS opSaiS per ovx 016’ el
oloS r* av eVtjS. A Et yap xov op^GoS lovxa liti xovxo xo itpdypa
apx^d^ai pkv vlov ovra levat lit\ xa xaXa dedpaxa, xal itpcoxov phv, iav opS
goS ijyijxat d ijyovpevoS, kvo£ av xgov Oaopa- xojv ipav xal ivravSa
yevvdv XoyovP xaAovS, liteixa Sei avxov xaxavorjdat, oxi xo xctXAoS xo
liti oxgoovv dcdpaxi xgj liti Ixipo) dofpaxi abeXtpov Idxi x. r. X.
Etenim non sine caussa duo Amores ab artifice exhibiti sunt, alter
laterna, alter face insignes. Necessitas autem illa nimium unius corporis
amorem remittendi quantos dolores amatoris animo afferat, amatoris
effigie vividissime i expressam habes» Iam ipse, lector* vide, atram
imago tibi proposita aliquid lacis e Platonis verbis laudatis accipiat necne.
Nos unam boc addendum liabemas, Magna virium contentiouc opus est,
•i quis primum initiationis gradum superare cupit. Quem ubi superaveri lætius,
liberius circumspectius incedet, id quod alterius AMORE AMANTI AMATO figura
repræsentatum est» Flamma autem facis ventis circumagitata, mox nimium
effulgens, mox pæne exstincta, superato primo initiationis gradu laternæ
inclusa temperatius quidem? sed æquabilius fulget. Legitur. A. xal
itpo x ov t wSitep \£ym, ev 7/pty * wvl 8& Sta xrjy dSixiay
SicpxiC^ifpey vito xov Seov, xctSditep 'ApxadeS vito
AaxedatpovicDy. Hoc loco utuntur interpretes ad definiendum tempus, quo
Symposium ACCADEMIA conscripserit. Alii post conscriptum censent, quo
tempore scimus Mantineam a Lacedæmoniis eversam esse, alii ante hoc
tempus compositum potant, sed denuo editum post 01» XCVIII. 4. Concidet hæc
temporis definitio simulatque est demonstratum, verba depravata esse, ad
quæ illa defiuitio directa est» Age igitur primum de anachronismo
videamus verborum xa Saitep *Apxa8eS vito AaxedaipoyiGOV 9 quid statuendum sit.
Anachronismos passim admisit Plato, de qua ro vide Engelhardti doctissimi
annotationem ad Plat. Menex. 236. Eos cur admiserit, daplex caussa
cogitari potest. Aut negligentia fecit atque per obli- vionem, aut de
industria et assequendi alicuius finis studiosus. Atque iu Meuexeno quidem
Socratem de re loquentem inducens, quæ post huius mortem facta est,
anachronismum admisit, acer- bissimi ludibrii commodissimum vehiculum.
Etenim in oratores invehitor, scriptores laudationum locis communibus
refertarum quibus data occasione facili negotio atque satis leviter rei
adaptatis ntercutor. Ipsa audi ACCADEMIA verba cap. II. init,: xot\
fiijv, <a Me- y{£eve, itoXXaxV xiySvvevei xaXuy elrai r 6 tv noXi.fiw
dito- SrijtSxeiv. xal yap racpi/S xaXijS re xal peyaXoxpexovs
rvyxa- vn, xal iay xivtjS riS cov reXevrt/ey, xal inaiyov av Ervx xal
iav ipavXoS y vx’ dvSpcov 6oq>oiv re xal ovx elxy ijtaivovvreor, aXXa
Ix iroXXov xpoyov XoyovS xapedxev a<5 pev cor, o? ooro xaXmS inaivo v
6 1 v, tSste xal ta hpoSoyra xal t a pij s tepl txa'6rov XlyovteS,
xaXXuSr d xai toti ovopou >t xoixlXXov- TtS, yoqt evovdtr 1 } p <2v
taS t/ivxaS x. t. X. Iam cam dixisset Menexenus, oratoris electionem
subito fieri, quo facto orator non possit non subitaria oratione uti, Socrates
omnibus oratoribas orationes, napepya otiosi temporis, recondita facere
conten- dit, atque ipse huiusmodi orationem, h. e, sententiis
communibus refertam profert, quam, quo acerbius vituperiura sonet, ab
Aspasia sibi traditam narrat. Intelliges, opinor, anachronismi acumen.
Ad nostrum locum ut revertar, nihil reperitur, quo anachronismum excusare
possis. Huc accedit, quod omnem verisimilitudinem Platonicæ narrationis ita
pervertit, ut et habitum revera sjmposinm docearis et non habitum. Negligentiane
igitur anachronismum adhibitam censeamus atque maculam artificio præstantissimo
additam? Credant, qui velint, nobis nunquam persuadebitur. Sed
mittamus anachronismum, comparatio per verba xaSanep 'ApxaSeS vno
AaxESaipoviatY instituta quid sibi velit, videamus. Nolo ApxadtS nomen
nimiam premere j fieri enim potuit, ut avijp *A^rjvaloS de Mantineæ
eversione illa loquens pro MavtireiS diceret ApxaSsS, sed, si eodem modo
propter iniuriam homines dissecti esfce narrantur a deo, quo modo Mantineenses
in varios pagos distributi sint a Lacedæmoniis, merito tertiam, quod
vocatur, comparationis quæras. Caussam dissectionis si spectas: hominibus
dissectis iniuria, qua ipsi utebantur, perniciei fuit, Mantineen.sibus
iniuria Lacedæmoniorum; diremtum ipsum quod attinet, homines bifariam
divisi sunt, Mantineenses Xenophonte teste Hell. TETpaxi/ > auctores
diremtus his dii, illis Lacedæmonii fuere, divisi hic sunt omnes homines, illic
Mantineenses. Una restat dissecandi dirimendique ratio. Utrique et humanum genus et Manti- neenses vi et ferro dissecti sunt.
8ed num verisimile est, eius rei describendæ gratia, quam ia prægressis
expositam habes, et quæ ipsa per se intelligitur, allatam esse Mantineæ
eversionem a Lacedæmoniis patratam? Ut paucis rem absolvam, scripsisse Plato
videtur: yvvl 8 £ 8ia tijv adtxiav 8ia>xi6^7]pEv vno tov Seov, xa-
Sdnep 'ApxabeS aito Aaxe8aipov}<aY. Arcadiam inter et Lacedæmonctn scimus
montes altissimos sitos esse, quibus utriusque terræ arctior coniunctio
prohibetur. Proverbialis autem dictio fuisse videtur xaSansp *Apxd8eS ano
Aaxa8aipovia)Y f quo utebantur, qui naturalem firmitatem alicuius fissuræ
describebant atque impossibilitatem, (venia sit verbo,) restituendæ
integritatis. Annotatione. Platonis verba, quæ leguntur, hoc modo
scribenda censuimus: pera 81 r a iititrj8&vpara iit i ra( imCnjfiaS
dycty&v, 7va {8y av bn&cijp&v xaAAo?, xa\ fiXiitcov npoS
itoXv ydrf tu xaXuv, pi\xkxi tu irap ' lv \, wsnep 0 ixiryfi
ctyaitcSv itaiSaptov xaXXoS ij av^pamov rivo 5 rj iittrrjdev/xaxoS hrof,
SovXevarv qiavXoS y xai opixpoXuyoS x. r. X. Constans omnium librorum
lectio est c ZsitEp olxkxT/S, quod Stallbaumius ceteroqnin optime de huius loci
explicatione meritas hoc modo explicandum censet, ut apte additum dicat,
quod, qui unius tantum rei admiretur pulcritudiuem, is ei tanquam servus
emancipatus rideatur. Sed scripsisset, opinor, Plato, si hoc exprimere
voluisset, ooSTttp dudXoS. JovXoS enim nomen proprium est de contumeliosa
servitute, quam hoo loco requirimus, et quæ explicatius descripta est a
Pausania. A. ei ydp iSlXoi rtoieir
olaxep 01 ipa6xecl itpoS x a iraidixd, ixexeiaS te xat
dvxipoXi/tiEis: iv tolis 6et/(5£(ji Ttoiovpevoiy xal opxovS opvvvxeS xal
xoifiijCEif iit\ SvpanS, xal iSkXovxaS SovXeiaS 8ov Xeveiv, oiaS ov8 av
8ov- Aof otldeif x. T. A. Olxixijf autem nomen apte cura LATINORVM familiaris
confertur, de quo Macrob. Satum.: nam et maiores, inquit, nostri omnem
dominis invidiam, omnem 6ervis contumeliam detrahentes dominum patrem
familias, servos familiares appellaverunt. Non ignoramus quidem, hoc nominum
discrimen hand raro Græcos scriptores neglexisse, atque multis io locis
olxixrjS posuisse, ubi douAo? nomen exspectaveris. Sed hoc fecerunt de
servis loquentes, non fecerunt io comparatione, qualis hoc loco
reperitur. Quoniam igitur oix&TijS nomini hic nou locus est, ultro ad
o lxk~ Tt/S scripturam ducti sumus, quæ et a corruptionis
verisimilitudine maxime commendatur ( vide Iacobsii Comment. ad Antbolog.
Gr. Melcagr. Epigr. XXXII, ) et ad significatum si respicis, ita
apta reperitur, ut haud sciam, an aliud verbum, quod magis ad rem quadret,
excogitari possit. Nota vis est amoris, Ea amatorum animi ita
percellantur turbanturqæ, ut vitam non vitalem putent atque da salute
desperent, si forte repnlsam tulerint. Quidvis igitur faciunt, fingunt, inveniant, at eius animum sibi concilient,
qnem amant, neque, ut propitium sibi reddant, a precibns abstinent et a
suppliciis, Quid multis? Huiusmodi AMATORE AMANTE simillimum esse reperimus
homini, qni in summa vitæ versans discrimine ad deorum aras confugit, auxilium
rogans, et vitam et salutem j apte igitur bdtTjy vocari censemus. Loci
desunt, quibus de AMATORE AMASIUM perdite AMANTE Ixforjv nomen melioris
«etatis scriptoribus in usu fnisse probemus, J Apud seriores sæpissime
reperitur, v, c, apud Meleagrum Epigr., Aathol, Gr. lacobsii quod
epigramma, quoniam falsissime a Iacobsio explicatum est, de rectiore
carminis explicatione et emendatione age, iam videamus. Versus hoc modo apud
Iacobsium leguntur; npoSoxai tfrvxv> tcoo^qov xrJvef, ailv £v ££$3
KvnpidoS otpSaXpol /JA ippaxa xptoptyoi, Tfpnadax 1 aAAov "Epoox,
apves Xvxor, ola xopoovrj dxopnloy, cJs - r kfppy nvp
vnoSocXnopeyoy. 6pa$' o xi nat fiovXedSe. r i poi ver oxtd pira
Sdxpva, itpos 6* Inkxijy avxopoXelcs taxos; onxadS Iv xctXXet,
xv<ped$‘ vnoxaiopiyox vvv, axpoS Inu ipvxyS idxl payeipoS
"EpwS. Argumentum epigrammatis Iacobsius ait esse hoc! Poeta in
oculos invehitur, novi semper amoris novique cruciatus auctores.
Rectius dixeris argumeutum epigrammatis esse; Invehi in oculos
poetam, qui, cum antea semper amasios petierint, uonc mutata
consuetudiuo amatoris animnm pellexerint. Probatur hoc inprimis disticho
secundo, quod huc modo scribendum est; i}pna0av 9 aXXoy
"Epoax* t apyes A vxov, ola xopo&rrj dxopnloy, c Js xktppij nvp
vnoSaXn operor. Non recte Iacobsius, apud quem x itppq legitur, sensum
verborum esse ceuset uovura AMOREM
rapuistis et excitastis veluti ignem sub cinere latentem; quæ explicatio
cum præcedente disticho, in quo naidcjy nomen xorcodir habet, prorsus non
convenit. Quid euim sibi vult hoc: Oculi, qui semper pulejis pueris
insidiari soletis, novum amasium rapuistis; nonne frigero sentis atque
languere ? AXXoS "EpooS haud dubium est, quin genus amandi mutatum
indicet, ut, qui antea AMATOR AMANTE fuerit puerorum, is nunc subito
amasius factus esse perhibeatur. Gopferri possis Æliani Var. Hist. II,
12. xal x <£> y p\r hxaip&y dnkdXTj (sc. 6 &epidxoxXijs ),
r/pa 61 ipGoxa Sxepor, roV xijs noXixeiaS xcov A^rfraiaur.
Insequentia exempla nostram interpretationem comprobant. ! ApveS Xvxor
enim nihil aliud siguiEcut, quam amasium pellexisse amatorem. Sæpissime
cum lupis amatores comparantur, cum ovibus amasii. Vido Stallbaumium ad ACCADEMIA.
Phædr.V., Iacobsium ad Anthol. Gr. Ad luporum atque ovium comparationem, quæ in
proverbium abiisse videtur, ceten^ exempla directa sunt ola xopoovtj
dxopniov et ooS xk<pprj nvp vnoSaXno/ievov. Vides enim, quod debilius
natura est, atque natu miuus, fortius e Y. x nata maius dlcl
superasse. Nihil aptius est his exemplis ad describendam infirmitatem eius,
qui, ot opud Platonem legitur, ro itap iv\ fiXbcoov contumeliosam
servitutem In se suscepit. Sequens disticlion Brunckius ex Bouherii coniectura
sio scribendum esse putat: 6pd5' ott xev fiov\jj<5$8. tl p .01
vevoti6peva xdxe daxpva, npoS 8* i\pxxr\v avxopoXelxe rdxce.
censetque, suos poetam alloqui oculos, quorum in amore ditXTjdxiay et
itoXvfiavlav incuset. Ingeniosa emendatio, Iacobsius inquit, et fortasse
vera; quamvis et sic aliquid relinquitor, quod palatum paullo morosius
offendat, cum e}px xi/S in hoc imaginum contextu vix satis apte mentio
fiat. Recte Iacobsius xey et sequentem coniunctivum improbat, non recte
pro ixlxrj v fortasse scribendum esse lipxiTjy putat. IxhrjS enim amator
est, ad quem, poiita frustra reluctante, oculi quam celerrime sese convertunt.
Iam intelligetur, quid sequens disticlion significet, quod sic scribendum
est: Gj7ttd65 *Iv xaXXei, tv<pe6^ t vnoxoLioptvoi rvv t axpoS ii
nl ipvxijs idx t pdyeipoS "EpcaS. Olim vobis ilammam attulit puerorum,
quibus insidiamini, pulcritudo, nunc fumum et lacrymas excitat admota flamma
eius, qui vobis insidiatur, nam sive amator sive amasius sis, animam Eros
mi- sere coqait. Pausania, do not multiply loves beyond
necessity – l’ambiguita di ‘amore’ – L’Afrodita celeste no participa della
natura femmina, solo della natura ‘maschile’. Pausania parla solo a maschi, ai
maschi virili, al maschio virile. L’amante o amatore e maschio virile, l’amato
o l’innamorato e maschio virile. L’amore celeste (ouranios) participa solo
della natura maschile. Criterio d’amabilita, l’amabile. Giuseppe Colombo.
Keywords: idealismo Toscano, atto, attualismo, actualism, actum, senzo, sensus,
sense, morale communitaria, pietra angolare, Chiesa d’Inghilterra, Cratilo,
origine del linguaggio, glossogenia, glossotesi, gossogenetic, semio-genesi, il
soteriologico, immanente/trascendente, aporia dell’amore platonico, eikesia,
‘Daddy wouldn’t buy be a wow wow’ true iff Daddy wouldn’t buy me a bow wow –
correctness of iconicity of ‘daddy’ and ‘bow wow’ --. Heteroerotismo – Il discorso di Alcibiade –
analisi del simposio, l’elogio dell’eros. Il discorso di Pausania. Ero demone, Ficino, il convito, convivium, Pausania,
Alicibiade, puerile, uomo puerile, Socrate, Agatone, Aristofane, il mito, il
maschio, il vocabolario dell’amore: amore, amare, amans, amante, amator,
amatore, amatum, amicus, amasium, amore mutuo. Desiderio, il vocabolario
latino, il vocabolario transliterato, erote, il vocabolario translato, il
vocabolario in Toscano. Refs.: Luigi Speranza, “Grice e Colombo” – The
Swimming-Pool Library. Colombo.
No comments:
Post a Comment